Đề tài Thực trạng quản lý thu Bảo hiểm xã hội và một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu Trên địa bàn huyện Chiêm Hoá tỉnh Tuyên Quang

hiểm xã hội: Tiền lương là cấp bậc, chức vụ, hợp đồng và các khoản phụ cấp ( phụ cấp chức vụ, phụ cấp khu vực, phụ cấp đắt đỏ, phụ cấp thâm niên, phụ cấp tái cử, hệ số bảo lưu nếu có) của từng người. Các khoản phụ cấp ngoài quy định trên không thuộc diện phải đóng BHXH và cũng không được đóng để tính vào tiền lương hưởng BHXH. Đối với đơn vị sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả thấp, tiền lương tháng trả cho người lao động không đủ mức lương cấp bậc, chức vụ của từng người để đăng ký đóng BHXH thì được đóng BHXH theo mức tiền lương đơn vị thực trả cho người lao động, nhưng mức đóng cho từng người không được thấp hơn mức lương tối thiểu do Nhà nước quy định. 2. Đánh giá kết quả thu * Kết quả công tác thu BHXH: Trong suốt quá trình hình thành và phát triển BHXH huyện Chiêm Hoá luôn nhận được sự quan tâm của BHXH tỉnh Tuyên Quang và cấp Uỷ, chính quyền địa phương và các cơ quan, ban ngành, các tổ chức, đoàn thể. Từ đó BHXH huyện Chiêm Hoá luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, góp phần hoàn thành chính sách an sinh xã hội, nâng cao đời sống, ổn định chính trị và phát triển kinh tế - xã hội ở huyện nhà. Tính đến hết năm 2006 : Số đơn vị đóng trên địa bàn huyện Chiêm Hoá tỉnh Tuyên Quang thuộc diện tham gia đóng BHXH, BHYT là 295 đơn vị, với số lao động tham gia là 5.505 người. Trong đó: * Mức thu 23%: - Khối DN nhà nước: 03 đơn vị với số lao động là 398 người - Khối DN ngoài quốc doanh: 22 đơn vị số lao động là 96 người Trong đó: DN chuyển cổ phần: 01 đơn vị với số lao động là 15 người - Khối HCSN: 97 đơn vị với số lao động là: 3.359 người trong đó: - Khối cơ quan 33 đơn vị với số lao động 504 người - Khối giáo dục công lập: 84 đơn vị với số lao động 2.289 người - Ngoài công Lập: 34 đơn vị số lao động 326 người. - Khối Y tế: 30 đơn vị số lao động 242 người - Hợp tác xã: 16 đơn vị số lao động 120 người - Hộ kinh doanh cá thể: 44 đơn vị số lao động 65 người - UBND xã, thị trấn: 29 đơn vị số lao động 537 người * Mức thu 3% đối tượng tham gia BHYT: - Đại biểu HĐND 503 người - Thân nhân sỹ quan 87 người - Cán bộ xã phường già yếu 340 người Bảng 2.3: Kết quả thu BHXH qua các năm.( từ 2001 đến 2006) đơn vị tính ( Triệu đồng) Năm Số lao động Đơn vị Kết quả thu (Triệu đồng) Tỷ lệ đạt % Kế hoạch 2001 3.686 192 4.361.453 101,3 2002 3.883 199 4.608.379 102,5 2003 4.650 230 7.626.224 102,8 2004 5.059 245 8.122.621 103,6 2005 5.238 251 10.739.310 103,9 2006 5.505 259 14.531.870 112,4 (Nguồn số liệu:B/ cáo thu các năm từ 2001 - 2006 của BHXH huyện Chiêm Hoá Qua bảng số liệu trên trên ta thấy tổng thu năm sau đạt ở mức cao hơn và toàn diện hơn năm trước, luôn hoàn thành kế hoạch mà BHXH tỉnh Tuyên Quang giao. Đạt được những kết quả trên BHXH huyện Chiêm Hoá đã tập trung thực hiện có hiệu quả các biện pháp cụ thể: - Cán bộ công chức BHXH huyện đã thường xuyên bám sát cơ sở, nắm bắt tình hình biến động tăng giảm lao động và tiền lương, tiền công của người lao động, hướng dẫn, vận động, đôn đốc, kiểm tra tình hình thực hiện tham gia BHXH, BHYT của đơn vị sử dụng lao động và người lao động - Được sự lãnh đạo thường xuyên của lãnh đạo cấp Uỷ, Chính quyền địa phương và BHXH tỉnh Tuyên Quang. Chủ động phối hợp với Phòng lao động Thương binh và xã hội, Liên đoàn lao động huyện (nay là Phòng nội vụ Thương binh và xã hội), Phòng Giáo dục huyện, Phòng Tài chính kế hoạch huyện, Trung tâm y tế huyện, Kho Bạc nhà nước Chiêm Hoá, Chi cục thuế,Ngân hàng, để nắm bắt được tình hình lao động, việc làm, hoạt động sản xuất kinh doanh của các tổ chức kinh tế, thu nhập của người lao động, để có biện pháp tối ưu nhất để đẩy mạnh công tác tuyên truyền và vận động cho đơn vị và người lao động tham gia BHXH, BHYT, đặc biệt người lao động ở vùng sâu vùng xa. - Thường xuyên báo cáo kịp thời về công tác thực hiện chế độ chính sách BHXH,BHYT trên địa bàn, đồng thời tham mưu đề xuất các biện pháp có tính khả thi nhất cho cấp Uỷ, Chính quyền địa phương và Ban lãnh đạo BHXH tỉnh Tuyên Quang biết, để kịp thời chỉ đạo cơ sở thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT - Thông qua công tác thông tin, tuyển truyền chế độ, chính sách BHXH, BHYT theo chính sách mới của Đảng và Nhà nước, trước hết là quyền lợi và nghĩa vụ của chủ sử dụng lao động và các đối tượng tham gia BHXH,BHYTđã tạo ra sự chuyển biến tích cực về mặt nhận thức của người lao động và chủ sử dụng lao động trong việc thực hiện nghĩa vụ của mình, góp phần bảo đảm và ổn định cuộc sống cho người lao đông. - Tăng do đối tượng tham gia BHXH được mở rộng NĐ số 01/2003/ NĐ-CP ngày 09/ 1/ 2003 ; NĐ số 63/2005/NĐ CP, ngày 16/5/2005. - Từ năm 1993 đến năm 2006 Nhà nước đã 5 lần tăng mức luơng tối thiểu từ mức 120.000 đồng/1 tháng lên 144.000 đồng/1 tháng, 180.000 đồng/1tháng, 210.000 đồng/1tháng, 290.000 đồng /1tháng, 350.000 đồng /1tháng và đến tháng 10/2006 tăng 450.000đồng /1tháng. Đây cũng là một yếu tố làm số thu BHXH tăng lên. - Bảo hiểm xã hội huyện đôn đốc các đơn vị tự giác lập đầy đủ danh sách đăng ký tham gia BHXH hàng năm, danh sách tăng giảm về lao động và tiền lương hàng quý. - Việc triển khai công tác cấp sổ bảo hiểm xã hội, nhằm có niềm cho người lao động, từ đó tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy việc tham gia BHXH của các đơn vị, nhất là đối với các doanh nghiệp nhà nước. - Đa số các đơn vị sử dụng lao động đã có chuyển biến nhận thức đầy đủ về Bộ luật lao động và điều lệ BHXH nhất là một số đơn vị sản xuất kinh doanh tuy có khó khăn về vốn, tiêu thụ sản phẩm song đơn vị vẫn thực hiện đầy đủ trách nhiệm đóng BHXH cho người lao động theo mức lương ngạch thực tế. - Có được kết quả trên là nhờ sự nỗ lực của toàn thể cán bộ CNVC của BHXH huyện nói chung mà trước hết là cán bộ thu BHXH, đã có nhiều cố gắng, năng lực công tác ngày một nâng cao, luôn bám sát cơ sở, nên quản lý thu quỹ tiền lương của số lao động tham gia bảo hiểm xã hội luôn đúng, đủ, luôn hoàn thành nhiệm vụ được giao. III-Thực trạng quản lý thu BHXH tại BHXH huyện Chiêm Hoá 1- Khái niệm quản lý tổ chức . Quản lý tổ chức là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo, kiểm tra các nguồn lực và hoạt động của tổ chức nhằm đạt được mục tiêu của tổ chức với hiệu lực và hiệu quả cao trong điều kiện môi trường luôn luôn biến đổi. 2- Cơ sở pháp lý của công tác quản lý thu * Nghị định số 12/CP ngày 26/01/1995 của Chính phủ về việc ban hành điều lệ BHXH, đã mở rộng đối tượng không chỉ bao gồm công nhân viên chức, lực lượng vũ trang mà bao gồm tất cả người lao động trong mọi thành phần kinh tế quốc dân như; - Người lao động làm việc trong các doanh nghiệp Nhà nước. - Người lao dộng làm việc trong các doanh nghiệp có sử dụng từ 10 lao động trở lên. - Người lao động làm việc trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, khu chế xuất, khu công nghiệp, trong các cơ quan, các tổ chức nước ngoài hoặc tổ chức quốc tế tại Việt Nam, trừ trường hợp điều ước quốc tế mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký kết hoặc tham gia quy định khác. - Người lao động làm việc trong các tổ chức kinh doanh dịch vụ thuộc cơ quan hành chính sự nghiệp, cơ quan Đảng, đoàn thể từ TW đến cấp huyện. - Các đối tượng trên đi học, thực tập, công tác, điều dưỡng trong và ngoài nước vẫn hưởng tiền lương hoặc tiền công thù cũng thuộc đối tượng thực hiện BHXH bắt buộc. - Quyết định số 722/QĐ-BHXH ngày 26/5/2003 của Tổng giám đốc BHXH Việt Nam về việc ban hành quy định quản lý thu BHXH, BHYT bắt buộc - Các đơn vị do trung ương quản lý đóng trụ sở trên dịa bàn tỉnh. - Căn cứ vào chương III điều 36, 37 của điều lệ BHXH ban hành kèm theo Nghị định số 12/CP ngày 26/1/1995 thực hiện thu BHXH của các đơn vị sử dụng lao động như sau: - Hàng tháng, người sử dụng lao động có trách nhiệm đóng BHXH theo quy định tại khoản 1 điều 36 đóng 15% so với tổng quỹ lương của những người tham gia BHXH của đơn vị. - Người lao động đóng 5% tiền lương tháng theo khoản 2 điều 36, người sử dụng lao động trích từ tiền lương của những người lao động để đóng cùng một lúc với phần trách nhiệm của mình vào quỹ BHXH. Ngoài ra, công tác quản lý BHXH còn căn cứ vào các văn bản số liệu như: - Thông tư số 58/TT-HCSN ngày 24/7/1995 cuả Bộ tài chính về việc hướng dẫn tạm thời phương thức thu nộp BHXH. - Quyết định số 2902/QĐ-BHXH ngày 24/11/1999 của Tổng giám đốc BHXH về việc ban hành quy định thu BHXH thuộc hệ thống BHXH Việt Nam. - Quyết định số 211/BHXH năm 1995 quy định tạm thời về việc thu chi BHXH. - Quyết định số 177/QĐ-BHXH năm 1996 quy định về việc quản lý thu chi BHXH. - Công văn số 562/TC ngày 23/12/1995 của Bộ tài chính - Bộ quốc phòng về việc hướng dẫn tạm thời về quản lý thu, chi BHXH tại các đơn vị trong quân đội. - Chỉ thị của Tổng giám đốc BHXH Việt Nam số 349/BHXH-QLT ngày 5/4/1999 về việc tăng cường thực hiện chế độ BHXH đối với người lao động trong các doanh nghiệp thuộc thành phần kinh tế ngoài quốc doanh. - Thực hiện Thông tư 09/2002/TTLT-BTTCBCP-BLĐTB&XH-BTC-BYT ngày 08/02/2002 của liên tịch Ban Tổ chức cán bộ Chính Phủ- Bộ Lao đông - Thương binh và xã hội- Bộ Tài chính- Bộ Ytế hướng dẫn về việc chuyển Bảo hiểm y tế sang Bảo hiểm xã hội Việt Nam 3- Phân cấp quản lý thu BHXH Thực hiện quy định về quản lý thu BHXH thuộc hệ thống BHXH Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định số 2902/1999/QĐ- BHXH ngỳ 23/11/1999 của tổng giám đốc BHXH Việt Nam * Đối với BHXH tỉnh: - Giám đốc BHXH tỉnh tổ chức thực hiện việc thu và quản lý thu BHXH và chỉ đạo BHXH huyện việc thu và quản lý thu BHXH ở tất cả các đơn vị sử dụng lao động có tài khoản và trụ sở đóng trên địa bàn theo phân cấp quản lý. - Các đơn vị do Trung ương quản lý - Các dơn vị do tỉnh trực tiếp quản lý - Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài - Các đơn vị, tổ chức quốc tế - Các doanh nghiệp ngoài quốc doanh có sử dụng lao động lớn ( giao cho Giám đốc BHXH tỉnh xác định cụ thể) - Các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đưa lao động Vịêt Nam đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài Đối với những đơn vị sử dụng lao động mà BHXH huyện không đủ điều kiện thu BHXH thì BHXH tỉnh trực tiếp thu. *Đối với BHXH huyện - Giám đốc BHXH huyện Chiêm Hoá trực tiếp chỉ đạo và giao nhiệm vụ cụ thể cho cán bộ chuyên quản thu, có trách nhiệm theo dõi và quản lý thu các đơn vị sử dụng lao động có trụ sở và tài khoản trên địa bàn huyện bao gồm: + Các đơn vị do huyện trực tiếp quản lý. + Các đơn vị ngoài quốc doanh sử dụng từ 10 lao dộng trở lên + Các UBND xã, phường, thị trấn + Các đơn vị khác do BHXH tỉnh giao nhiệm vụ thu. 4- Tổ chức quản lý thu. Ngay những ngày đầu thành lập, nhận thức được tầm quan trọng của công tác thu và quản lý thu, tập thể cán bộ nhân viên cơ quan BHXH huyện Chiêm Hoá, trú trọng cho công tác quản lý thu BHXH. Chính vì vậy mà các chỉ tiêu thu BHXH của BHXH huyện luôn luôn vượt mức kế hoạch được giao, kết quả thu BHXH năm sau luôn cao hơn năm trước. Đây cũng là sự cố gắng không ngừng của cán bộ nhân viên cơ quan nhằm mục tiêu đảm bảo quyền lợi cho người lao động thực hiện tốt nhất các chính sách của Nhà nước. Cơ quan BHXH huyện yêu cầu đơn vị sử dụng lao động lập danh sách lao động đối tượng tham gia BHXH từng năm theo các mẫu C45-BH và nộp về BHXH huyện. Sau khi nộp danh sách cho cơ quan BHXH hàng tháng khi có phát sinh tăng giảm về quỹ tiền lương, số lao động các đơn vị sử dụng lao động nhất thiết phải thông báo cho cơ quan BHXH huyện Chiêm Hoá theo mẫu C47-BH, hàng quỹ đối chiếu số nộp BHXH theo mẫu C46- BH với cơ quan BHXH để nộp tiền BHXH, BHYT theo quy định. Thực hiện thu BHXH, BHYT theo tổng quỹ tiền lương là 23% /tháng, trong đó15% của người sử dụng lao động và 5% của người lao động dùng để chi trả cho 6 chế độ ốm đau, thai sản, TNLĐ-BNN, hưu trí, tử tuất và dưỡng sức phục hồi sức khoẻ. còn 3% đóng cho BHYT dùng để KCB. Riêng đối với khối Hội đồng nhân dân, già yếu xã, phường, thị trấn thu theo tiền lương tối thiểu Nhà nước quy định với mức 3% do Ngân sách Nhà nước trích nộp. Cơ quan BHXH huyện thu tiền BHXH hàng tháng từ các đơn vị sử dụng lao động qua chuyển khoản vào tài khoản chuyên thu của BHXH huyện mở tại tài khoản ở Ngân hàng và Kho bạc. Sau đó BHXH huyện có trách nhiệm chuyển số tiền thu BHXH về tài khoản chuyên thu của BHXH tỉnh trước ngày 10 và 25 hàng tháng, riêng tháng cuối năm chuyển toàn bộ số tiền thu BHXH, BHYT của huyện về BHXH tỉnh trước 20h ngày 31/12. Để đảm bảo số thu BHXH tránh tình trạng các đơn vị sử dụng lao động chiếm đoạt vốn theo quy định thì chậm nhất vào ngày cuối tháng, đơn vị quản lý đối tượng phải nộp đủ số tiền đã được xác định vào tài khoản chuyên thu của BHXH huyện. Nếu chậm nộp từ 30 ngày trở lên so với kỳ hạn phải nộp thì ngoài việc xử lý theo quy định của pháp luật phạt hành chính về BHXH, đơn vị đó còn phải nộp tiền theo lãi mức lãi xuất tiền vay quá hạn do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định tại thời điểm truy nộp. Một quyết định trong quản lý thu tiền là: Không được thu tiền BHXH, BHYT để chi cho bất cứ việc gì, không được áp dụng hình thức gán thu bù chi tiền BHXH, BHYT đối với các đơn vị. Mọi trường hợp thoái thu, truy thu BHXH để cộng nối thời gian công tác chỉ được thực hiện sau khi có sự chấp thuận bằng văn bản của BHXH Việt Nam. 5- Đánh giá kết quả công tác quản lý thu. 5.1- Đánh giá chung Trong 10 năm qua đạt được kết quả như bây giờ và đã có những bước đột phá là sự quan tâm giúp đỡ của các cấp Uỷ chính quyền địa phương và lãnh đạo BHXH tỉnh Tuyên Quang và sự phối hợp giữa các cơ quan ban ngành và tập thể cán bộ công nhân viên chức BHXH Chiêm Hoá đã không ngừng nỗ lực phấn đấu tu dưỡng rèn luyện sáng tạo và đoàn kết nhất trí phát huy được vai trò lãnh đạo của các tổ chức đảng, đoàn thể động viên được tinh thần trách nhiệm và năng động của tập thể cán bộ công nhân viên chức trong cơ quan. Do nhận thức được công tác thu và quản lý thu BHXH của ngành là rất quan trọng, có thu tốt với đảm bảo nguồn chi, đảm bảo sự tăng trưởng và phát triển quỹ BHXH góp phần thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước, đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ có nền tảng vững chắc cho sự nghiệp BHXH của huyện ChiêmHoá nói riêng và BHXH tỉnh Tuyên Quang nói chung. Trong 10 năm hoàn thành kế hoạch với số thu năm sau cao hơn năm trước số đơn vị và số lao động đều tăng qua các năm từ chỗ năm 2001 BHXH huyện Chiêm Hoá mới chỉ quản lý 165 đơn vị với 3.686 lao động thì đến năm 2006 đã có 355 đơn vị 5.505 lao động tham gia BHXH, BHYT trên địa bàn huyện và không còn doanh nghiệp Nhà nước còn nợ tiền BHXH, số thu tiền BHXH từ năm 2001-2006 thu được .49,989 tỷ đồng. Trong năm 2001 thu được 4,361 tỷ đồng đạt 101,3%, 2006 thu được 14,531 tỷ đồng đạt 112,4% so với năm 2001, năm 2006 số thu tăng 3,33 lần so với năm 2001, năm 2005 thu được 10,739 tỷ đồng so với năm 2004 tăng là 8% . Để đạt được kết quả như trên ngoài sự cố gắng nỗ lực của cơ quan BHXH huyện ChiêmHoá còn có một số yếu tố sau: - Cán bộ BHXH đã thường xuyên bám sát cơ sở, nắm bắt tình hình biến động, lao động tiền lương, thu nhập của đối tượng, hướng dẫn, vận động, đôn đốc, kiểm tra tình hình thực hiện và tham gia BHXH, BHYT của đơn vị sử dụng lao động và người lao động. - Chủ động phối hợp với các ngành Lao động thương binh và xã hội; Liên đoàn lao động tỉnh; Sở kế hoạch và đầu tư; Phòng Giáo dục, Trung tâm Y tế, cơ quan thuế, Kho bạc Nhà nước, Ngân hàng … để nắm bắt tình hình lao động việc làm và thu nhập của người lao động, để có biện pháp thu phù hợp. - Thường xuyên báo cáo tình hình thực hiện chính sách BHXH trên địa bàn tỉnh, đồng thời tham mưu, đề xuất các biện pháp có tính khả thi giúp cấp ủy và chính quyền chỉ đạo cơ sở thực hiện tốt chế độ, chính sách BHXH, BHYT. -Thông qua công tác thông tin, tuyên truyền chế độ, chính sách BHXH, BHYT theo cơ chế mới của Đảng và Nhà nước, trước hết là quyền lợi và nghĩa vụ của chủ sử dụng lao động và các đối tượng tham gia BHXH, BHYT đã tạo ra chuyển biến tích cực về mặt nhận thức của người lao động và các đơn vị sử dụng lao động trong việc thực hiện các chế độ chính sách BHXH trên địa bàn tỉnh, đã tạo môi trường lành mạnh, thống nhất cho mọi loại hình lao động trong tỉnh có thể di chuyển nơi làm việc từ cơ quan, đơn vị này sang các doanh nghiệp, cơ sở khác trong mọi thành phần kinh tế mà không ảnh hưởng đến quyền được bảo vệ của Nhà nước và xã hội về BHXH, BHYT; góp phần tích cực vào việc phát triển nhiều thành phần kinh tế của đất nước. - Mức tiền lương căn cứ đóng BHXH: Đối với các doanh nghiệp Nhà nước và khối hành chính sự nghiệp thì lao động càng làm việc lâu năm thì mức lương càng tăng dần dẫn đến hệ số lương để trích nộp BHXH cũng tăng. mặt khác do sự phát triển của nền kinh tế nước ta, đời sống của người dân không ngừng được cải thiện, nhu cầu cho cuộc sống ngày càng lớn, đòi phải thu nhập càng cao. Vì vậy, trong những năm qua, Nhà nước đã tăng mức lương tối thiểu dẫn đến mức lương trích nộp BHXH được tăng lên, làm cho số phải nộp cho quỹ BHXH cũng phải tăng lên. 5.2 Đánh giá công tác quản lý thu theo từng khối - Công tác thu BHXH ở khối HCSN. Khối các cơ quan có nhiều thuận lợi người lao động đều hưởng lương từ ngân sách Nhà nước cấp. Cán bộ kế toán đều có trình độ về nghiệp vụ và nắm chắc chế độ BHXH. Do vậy việc lập danh sách đăng ký lao động và quỹ tiền lương trích nộp BHXH và việc đối chiếu, lập danh sách tăng giảm lao động trích nộp hàng tháng đầy đủ kịp thời chính xác, đúng quy định của Nhà nước. - Công tác thu BHXH ở khối doanh nghiệp Nhà nước BHXH huyện Chiêm Hoá đã phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp để tuyên truyền chế độ chính sách, đối chiếu tăng giảm kịp thời, đối chiếu với quỹ tiền lương, hướng dẫn các đơn vị sử dụng lao động trích nộp BHXH đúng quy định. Số thu BHXH các năm đều tăng và vượt kế hoạch giao. Để đạt được những kết quả trên, BHXH huyện ChiêmHoá có những thuận lợi nhất định, đó là sự quản lý chặt chẽ của cán bộ chuyên quản, các doanh nghiệp có nhiều cố gắng thực hiện tốt việc trích nộp BHXH. Các doanh nghiệp có đội ngũ cán bộ làm công tác BHXH am hiểu về chế độ chính sách, vững về nghiệp vụ chuyên môn, có tinh thần trách nhiệm cao, thường xuyên phối hợp với cơ quan BHXH đối chiếu tăng giảm, tiền trích nộp kịp thời chính xác. Cán bộ lãnh đạo thường xuyên quan tâm đến công tác BHXH của đơn vị. Tuy vậy còn có doanh nghiệp trích nộp BHXH chậm . - Công tác thu BHXH ở khối doanh nghiệp NQD, HKD CT Hiện trên địa bàn huyện có khoảng 82 NQD và 591 HKD CT , hoạt động trên lĩnh vực ngành nghề kinh doanh xây dựng giao thông thuỷ lợi, vật liệu xây dựng, đá cát sỏi mộc dân dụng, văn phòng phẩm, phục vụ ăn uống, bánh kẹo... tuy có nhiều doanh nghiệp NQD, HKDCT nhưng việc đăng ký tham gia BHXH còn rất thấp. Nguyên nhân chủ yếu: do chủ doanh nghiệp và chủ hộ kinh doanh chưa nhận thức đầy đủ về chế độ chính sách BHXH, lầm tưởng chính sách BHXH là một loại hình Bảo hiểm thương mại, một phần chốn tránh trách nhiệm củe mình đối với người lao động, mặt khác công tác thông tin tuyên truyền của ngành BHXH còn hạn chế, việc phối hợp các ngành chức năng chưa thực sự mạnh mẽ. Việc thực hiện chế độ chính sách cho cán bộ xã, phường, thị trấn. Cơ bản các UBND xã, phường, thị trấn đã nắm được các chế dộ chính sách BHXH nói chung và công tác thu BHXH nói riêng. Nhưng việc trích nộp tiền BHXH, BHYT cho cán bộ xã còn chậm, thường các xã, phường, thị trấn nộp BHXH vào cuối quý hoặc cuối năm do còn phụ thuộc vào ngân sách. Trình độ của cán bộ kế toán ngân sách xã, phường thị trấn còn nhiều hạn chế, nên gặp rất nhiều khó khăn trong việc báo tăng giảm, đối chiếu nộp BHXH, báo cáo số người tăng, giảm không kịp thời, lập danh sách trích nộp tiền BHXH không chính xác, dẫn đến phải làm lại nhiều lần, do đó ảnh hưởng đến hiệu quả công việc không được cao và một số cán bộ kế toán ngân sách xã còn để đôn đốc rất nhiều trong việc thực hiện thu nộp BHXH. - Công tác thu BHXH ở khối giáo dục. Huyện Chiêm Hoá là một huyện miềm núi phía bắc của tỉnh Tuyên Quang có diện tích khá rộng, dân số phân bố dải rộng khắp 29 xã và 1 thị trấn.Vì vậy số lượng trường học tương đối lớn. Nói chung các đơn vị trường học đều nhận thức rõ nghĩa vụ và quyền lợi khi tham gia BHXH cho người lao động, đã tích cực phối hợp với cơ quan BHXH huyện lập biên bản đối chiếu tăng giảm hàng tháng hàng quý kịp thời và lập danh sách quỹ tiền lương trích nộp BHXH chính xác đầy đủ, đúng quy định cho người lao động. Tuy nhiên một số cán bộ kế toán trường học do không được đào tạo đúng chuyên môn, phần đa các trường đều là giáo viên kiêm kế toán nên còn vướng mắc về nghiệp vụ, tính toán còn thiếu chính xác, chưa hiểu rõ nguyên nhân thừa thiếu tiền trích nôp BHXH, nhiều trường còn nộp chậm. - Công tác thu BHXH khối y tế. Theo Quyết định số: 62/QĐ-UB ngày 10/01/2005 của Uỷ ban nhân dân huyện Chiêm Hoá về việc thực hiện giao quỹ tiền lương và chi khác đối với cán bộ y tế xã, thị trấn về ngân sách xã phường, thị trấn do đó đã tạo điều kiện tập trung về đối chiếu tăng giảm của xã. 5.3- Những khó khăn tồn tại trong công tác thu và quản lý thu BHXH tại BHXH huyện Chiêm Hoá tỉnh Tuyên Quang. Trong 10 năm qua BHXH đã đạt được những thành tựu đáng khích lệ nhưng công tác thu và quản lý BHXH tại BHXH huyện Chiêm Hoá vẫn còn những hạn chế làm cho công tác này chưa phát huy được hết vai trò của mình đối với quỹ BHXH những mặt hạn chế đó là: - Các đơn vị doanh nghiệp NQD có số lao động rất đông nhưng đăng ký tham gia BHXH còn rất ít, hoặc ký hợp đồng ngắn hạn dưới 3 tháng Nguyên nhân chủ yếu: Về phía người sử dụng lao động : Đại đa số các đơn vị doanh nghiệp không muốn tham gia BHXH cho người lao động họ nhằm tận dụng nguồn kinh phí không phải bỏ ra cho người lao động để đầu tư lại cho sản xuất, chính vì lẽ đó mà họ luôn tìm cách né tránh đóng BHXH cho người lao động. Lợi dụng sơ hở trong công tác phối hợp giám sát các doanh nghiệp được cấp phép hoạt động trên địa bàn huyện của các cơ quan có thẩm quyền và cơ quan BHXH. Mặt khác họ lợi dụng người lao động cần việc làm nên khi sử dụng lao động các doanh nghiệp không có hợp đồng lao động cụ thể, không ký hợp đồng bằng bản với người lao động, hợp đồng miệng, hợp đồng ngắn hạn, hợp đồng theo công trình, theo mùa vụ và lợi dụng sự hiểu biết về BHXH của người lao động còn hạn chế, khi tuyển dụng lao động doanh nghiệp vẫn tuyên truyền với người lao động là họ đảm bảo quyền lợi cho họ, do đó có thể né tránh phải nộp BHXH. Từ đó BHXH huyện Chiêm Hoá không có cơ sở xác định hợp đồng lao động để khi thác đối tượng thuộc tham gia BHXH bắt buộc gây khó khăn trong công tác xác định số lượng lao động để thu BHXH, đa số các doanh nghiệp NQD chưa có tổ chức Công đoàn. Do vậy chưa có người tổ chức đại diện hợp pháp để bảo vệ quyền lợi và lợi ích chính đáng của người lao động. - Về phía người lao động: Phần lớn người lao động chưa đầy đủ về BHXH và không nắm rõ được về quyền lợi và nghĩa vụ đóng và lợi ích khi tham gia đóng BHXH và không muốm tham gia BHXH, nhưng có những người lao động hiểu về BHXH, nhưng chủ doanh nghiệp không đóng họ không dám đòi hỏi quyền lợi đóng cho mình bởi một lẽ sợ chủ doanh nghiệp cho nghỉ việc hoặc người sử dụng lao động cho tham gia BHXH một số lao động không muốn tham gia với lý do rất đơn giản mức thu nhập thấp nếu đóng thì không đủ chi tiêu trang trải hàng ngày. - Về phía cơ quan BHXH: Công tác thông tin tuyên truyền về chế độ chính sách BHXH đến với chủ sử dụng lao động và người lao động ở khu vực NQD những năm qua mặc dù đã có nhiều cố găng những còn rất hạn chế do người sử dụng lao động tại khối này né tránh trong các cuộc tuyên truyền của cơ quan BHXH. Mặt khác chưa chủ động phối kết hợp với các cơ quan thẩm quyền, đề xuất tham mưu với cấp Uỷ chính quyền địa phương có các biện pháp tích cực. Đây cũng là tồn tại lớn của cơ quan BHXH huyện Chiêm Hoá cần phải khắc phục kịp thời. +Khai thác, mở rộng đối tượng tham gia BHXH ở khu vực NQD tỷ lệ đạt thấp + Việc kiểm tra đôn đốc thu nộpBHXH, BHYT bắt buộc vẫn còn buông lỏng, có hạn chế và sai sót + Tác phong làm việc của một số cán bộ làm công tác thu còn chậm, chưa chủ động trong công tác, sử lý công việc còn máy móc, do đó ảnh hưởng ít nhiều đến công tác thu và quản lý thu BHXH. - Về phía các cơ quan quản lý Nhà nước. Các cơ quan quản lý Nhà nước cũng chưa có quy định rõ ràng đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh khi đăng ký kinh doanh phải đăng ký sử dụng lao động với sở lao động, Phòng nội vụ Lao động thương binh và xã hội Khi doanh nghiệp hoạt động phải thành lập tổ chức công đoàn. Hiện nay không có biện pháp ràng buộc các doanh nghiệp đăng ký sử dụng lao động. Cố tình không tham gia BHXH cho người lao động theo luật định mà không hề bị kiểm tra sử lý. Các văn bản Nhà nước, các nghị định, luật lao động về BHXH đã cụ thể và bổ sung các điều lệ trong điều lệ BHXH cụ thể là NĐ12/CP ngày 26 tháng 01 năm 1995 Chính phủ mới chỉ quy định một số đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Ngày 09/01/2003 chính phủ ra NĐ/01NĐ/CP đã sửa đổi bổ sung NĐ/12 /CP đối với đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc : Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên và hợp đồng không xác định thời hạn trong các doanh nghiệp, cơ quan tổ chức hộ sản xuất kinh doanh Khi thực hiện NĐ số 01 trong đó có đối tượng là Hộ kinh doanh cá thể là đối tượng có nghĩa vụ phải tham gia BHXH; Nhưng từ thực tế cho thấy một số hộ do chưa nắm được trách nhiệm và quyền lợi của mình khi tham gia BHXH nên chưa tham gia BHXH, mặt khác cán bộ BHXH làm công tác thu BHXH còn mang tính chất đi vận động tham gia BHXH; một số hộ đã nắm được chế độ, thì lợi dụng ký hợp đồng lao động để tham gia BHXH cho đối tượng đang mang thai nhằm hưởng chế độ, sau hết thời gian nghỉ thì hưởng chế độ chủ hộ lại làm thanh lý hhợp đồng. Cơ chế chính sách: Chỉ tiêu thu ở các đơn vị NQD, hợp tác xã tổ hộ sản xuất kinh doanh chưa gắn chặt với tình hình thực tế. Đối với các doanh nghiệp NQD, tổ hợp tác, hộ kinh doanh cá thể, không tham gia BHXH thì phải có biện pháp cưỡng chế như: tạm đình chỉ kinh doanh, tạm thu giấy phép... Nhằm cho người sử dụng lao động phải có trách nhiệm đối với người lao động. - Một số đơn vị lập hồ sơ sai lệch với mức thời gian đóng bảo hiểm xã hội như: quyết định hưởng một mức nhưng đóng bảo hiểm xã hội lại một mức, quyết định điều động việc này nhưng xếp lương đóng bảo hiểm xã hội việc khác, nhất là việc doanh nghiệp tự chuyển xếp lương theo nghị định 26/CP chưa thực hiện đúng quy định. - Việc quản lý hồ sơ của các doanh nghiệp bị thất lạc, hoặc thực hiện các thủ tục trong công tác tổ chức thiếu kế hoạch làm cho hồ sơ thiếu: các quyết định tuyển dụng, điều động, nâng lương ...thậm chí mất hết cả hồ sơ lý lịch gốc hoặc tẩy xoá hồ sơ. - Nhận thức của một số Giám đốc doanh nghiệp trong việc kiện toàn, rà soát hồ sơ còn có mức độ thấp, chưa chú trọng. Do đó làm ảnh hưởng đến việc xác nhận trên sổ bảo hiển xã hội để giải quyết chế độ cho người lao động. - Do việc quản lý ở một số cơ quan doanh nghiệp chưa chặt chẽ, nhất là việc triển khai thực hiện Bộ luật lao động trong các doanh nghiệp nhà nước còn chậm nên một số doanh nghiệp đến nay việc lập danh sách và quản lý lao động có tham gia BHXH chưa chính xác từ số lượng người đến mức lương làm căn cứ trích nộpBHXH. Do vậy tình trạng kê khai thiếu người, khai chưa đủ số lao động đơn vị mình quản lý hoặc kê khai giảm mức lương làm căn cứ trích nộp bảo hiểm xã hội từ các năm trước chưa được khắc phục. - Sau những năm thực hiện Bộ luật Lao động và thực hiện chính sách tiền lương theo nghị định 26/CP đến nay vẫn có doanh nghiệp chưa nhìn nhận đầy đủ quyền lợi và nghĩa vụ trong chính sách BHXH theo cơ chế quản lý mới, vẫn mang nặng tư tưởng bao cấp, chưa tham gia trích nộp quỹ tiền lương vào quỹ BHXH nhưng lại muốn người lao động được hưởng chế độ BHXH như cơ chế quản lý trước đây. - Sau 10 năm thực hiện NĐ12CP cũng có nhiều doanh nghiệp nhận thức được đầy đủ đúng đắn về chế độ chính sách BHXH nhưng cũng còn không ít doanh nghiệp hiểu chưa đủ, chưa đúng nên việc chỉ đạo quản lý để thực hiện trích nộp % BHXH vào quỹ BHXH chưa trở thành công việc cần thiết, thường kỳ. Từ đó đã ảnh hưởng đến công tác thu và quỹ BHXH . - Số đối tựơng thuộc diện đóng BHXH theo luật định ở doanh nghiệp tư nhân có sử dụng từ 10 lao động trở lên chưa tự giác chấp hành tham gia đóng BHXH. + Công tác quản lý Nhà nước: Sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng chưa đồng bộ: nhiều DN không đăng ký sử dụng lao động với cơ quan quản lý nhà nước về lao động trên địa bàn, HĐLĐ chưa đúng qui định nhưng không bị sử lý. CHƯƠNG III MỘT SỐ KIẾN NGHỊ VÀ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU VÀ TĂNG TRƯỞNG QUỸ BHXH I - Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác thu và quản lý thu BHXH 1. Kiến nghị với Nhà nước * Hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật về BHXH. Để chính sách BHXH thực sự góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, Nhà nước cần sớm đưa luật BHXH để thực thi. Với một hệ thống văn bản cồng kềnh do nhiều cơ quan chức năng ban hành đã làm cho việc hướng dẫn thực hiện, kiểm tra, kiểm soát các văn bản trên gặp nhiều khó khăn, tạo ra nhiều kẽ hở dẫn đến hoạt động BHXH kém hiệu quả, quỹ BHXH trở thành gánh nặng cho ngân sách Nhà nước. Việc thay đổi thường xuyên các văn bản hướng dẫn với nội dung không rõ ràng, không thống nhất với nhau đã gây khó khăn cho các cán bộ BHXH và phản ứng từ phía chủ sử dụng lao động và người lao động. Vì vậy, xây dựng hệ thống pháp luật về BHXH là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách và rất cần thiết.Để hình thành hệ thống pháp luật về BHXH đồng bộ và có hiệu lực, đầu tiên cần phải sắp xếp và rà soát lại toàn bộ các văn bản BHXH từ trước tới nay, xem xét hiệu quả việc thực hiện các văn bản đó để loại bỏ hoặc điều chỉnh, đổi mới cho phù hợp với nhu cầu quản lý mới của nền kinh tế thị trường. Các văn bản phải phù hợp với nguyện vọng của phía người tham gia và có tính chất pháp lý cao nhằm thực hiện có hiệu quả. - Nâng cao chất lượng, khả năng thực thi của các văn bản mang tính pháp lý về hoạt động BHXH, hình thành hệ thống các văn bản pháp luật về BHXH phù hợp với mọi thành phần kinh tế và mọi hoạt động kinh tế trong cả nước để đảm bảo tính chất xã hội hoá của BHXH. Luật BHXH phải đáp ứng được tiến trình đổi mới kinh tế xã hội của đất nước. Cần xác định rõ trách nhiệm của chủ sử dụng lao động, vai trò của công đoàn, để đảm bảo đầy đủ quyền lợi hợp pháp và quyền bình đẳng cho mọi đối tượng tham gia BHXH. Luật xác định rõ hệ thống tổ chức của BHXH, hệ thống hoạt động có cơ chế kiểm tra, kiểm soát đảm bảo quyền lợi cho người lao động và nguồn quỹ BHXH phát triển. - Đảng và Nhà nước cần tăng cường sự chỉ đạo với BHXH, để cho ngành BHXH hoạt động, phát triển đúng định hướng mà Đảng và Nhà nước đề ra. Tăng cường thanh tra, kiểm tra và kiểm soát việc thực hiện các chính sách BHXH để phát hiện kịp thời những trường hợp vi phạm hoặc những điểm không phù hợp với thực tế. 2. Kiến nghị với cơ quan BHXH tỉnh Tuyên Quang và huyện Chiêm Hoá * Có chương trình quy hoạch đào tạo và sử dụng cán bộ Đội ngũ cán bộ của ngành BHXH hiện nay được chuyển từ Liên đoàn Lao động và Phòng lao động thương binh và xã hội, BHYT sang. Đại đa số các cán bộ chưa qua đào tạo đại học, thiếu kinh nghiệm quản lý. Các cán bộ trong quá trình làm việc chủ yếu dựa vào kinh nghiệm là chính, tiếp cận với các văn bản của Nhà nước một cách thụ động thiếu tính sáng tạo, phong cách làm việc còn mang tính chất hành chính. Vì vậy, việc đổi mới xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ ngành BHXH là một vấn đề cấp thiết mang tính khách quan. Gần đây BHXH Tỉnh đã giải quyết cho cán bộ vừa làm vừa đi học tại chức để họ nâng cao được trình độ nghiệp vụ cũng như quản lý. Nhưng đó mới chỉ là giải pháp trước mắt nên khó tránh khỏi tình trạng chắp vá cả về số lượng và chất lượng. Do vậy, chúng ta phải xây dựng một định hướng đào tạo và phát triển đội ngũ cán bộ của toàn ngành BHXH. Trú trọng đến công tác đào tạo đội ngũ cán bộ trẻ, để thu hút nhân tài nhằm có nguồn nhân lực kế thừa.Ngoài ra thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn cho toàn thể cán bộ ngành BHXH Khi tuyển dụng nên tuyển dụng người tài và sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành BHXH, Tài chính kế toán, quản lý kinh tế, tin học.Có bản lĩnh chính trị vững vàng, có quan điểm lập trường đúng đắn, có tâm huyết vời nghề nghiệp. Nhằm đáp ứng tốt nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước giao. - Quản lý, đào tạo phát triển nguồn nhân lực, muốn xây dựng hệ thống BHXH của Việt Nam vững mạnh thì Đảng và Nhà nước phải tăng cường đầu tư cho ngành để có một chương trình đào tạo và sử dụng hợp lý và khoa học. Bên cạnh đó bản thân ngành BHXH cũng phải nỗ lực triển khai các chương trình đào tạo đó. 3. Kiến nghị về nghiệp vụ thu và quản lý thu * Mở rộng đối tượng, nguồn thu BHXH Đây là một nhiệm vụ rất quan trọng đối với nghành BHXH và cùng với xu thế phát triển của đất nước, trong những năm gần đây, Đảng và Nhà nước ta đã có chủ trương thực hiện BHXH cho mọi người lao động ở tất cả các thành phần kinh tế. Khi mọi người lao động đều được tham gia BHXH chính là đã tạo ra mạng lưới bảo vệ rộng khắp, đảm bảo cho mọi người lao động không bị rơi vào cảnh khó khăn, một xã hội có sự liên kết cộng đồng cùng chia sẻ, giúpđỡ lẫn nhau. Vâỵ để mở rộng đối tượng tham gia BHXH, Nhà nước ta cần ban hành các chính sách BHXH tự nguyện. Hình thức BHXH này đã được Bộ luật Lao động và Nghị định 12/CP khẳng định song vẫn chưa được thực hiện. Đây là hoạt động vừa mang tính chất thương mại vừa mang tính chất xã hội nên phải có đối tượng tham gia và phải hình thành nguồn quỹ có khả năng đáp ứng nhu cầu chi trả đồng thời phải có sự giúp đỡ của Nhà nước. Ở nước ta đang thực hiện chính sách mở cửa nền kinh tế, thực hiện cơ cấu kinh tế nhiều thành phần nên số lượng lao động ngày càng tăng kéo theo sự gia tăng của các đối tượng tham gia và hưởng BHXH. Đối tượng của BHXH hiện nay mới chỉ dừng lại ở các cơ quan hành chính sự nghiệp, cơ quan Đảng, Đoàn thể, lực lượng vũ trang và các đơn vị có sử dụng từ 10 lao động trở lên. Mà nước ta là một nước nông nghiệp, dân số sống bằng nghề nông rất đông. Do vậy, Nhà nước cần có biện pháp hữu hiệu để triển khai BHXH tự nguyện đối với người lao động làm nông nghiệp. Hiện nay mức đóng BHXH dựa trên tiền lương cơ bản (gồm lương cấp bậc, chức vụ, hợp đồng, hệ số chênh lệch bảo lưu và các khoản phụ cấp thâm liên, chức vụ bầu cử, phụ cấp khu vực, phụ cấp đắt đỏ). Trong khi đó thu nhập thực tế của người lao động lại không ngừng tăng lên. Do vậy, nên có hình thức BHXH bổ sung, khuyến khích người lao động tự nguyện đóng góp cao hơn, ứng với thu nhập thực tế, xem xét mức thưởng của họ sao cho phù hợp để đảm bảo có sự đảm bảo an toàn cho quỹ bảo hiểm xã hội và quyền lợi của họ. Trong hình thức này chủ sử dụng lao động không có liên quan. - Ở nước ta số lượng doanh nghiệp có quy mô nhỏ dưới 10 lao động tương đối nhiều. Vì thế, nên mở rộng đối tượng BHXH đến các doanh nghiệp này. - Để đẩy mạnh công tác thu cần ban hành ngay các văn bản pháp luật buộc các doanh nghiệp ngoài quốc doanh phải đóng BHXH. Nên có quy định buộc các doanh nghiệp này khi đăng ký kinh doanh phải đăng ký tham gia BHXH thì mới cấp giấy phép kinh doanh. Đây là một vấn đề cần được làm ngay. 3.1. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về BHXH. Công tác tuyên truyền về BHXH là hết sức cần thiết. Đó là nâng cao nhận thức xã hội đối với BHXH, đưa ra những hình thức tuyên truyền hiệu quả hơn và đã xây dựng được đội ngũ đông đảo cộng tác viên. Nhưng so với yêu cầu và nhiệm vụ chung của ngành, công tác thông tin tuyên truyền về BHXH còn nhiều hạn chế, tồn tại cần khắc phục. Nhìn chung số đông người lao động, chủ sử dụng lao động chưa có hiểu biết rõ ràng về BHXH, thêm vào đó công tác tuyên truyền chưa được quan tâm một cách đúng mức, kinh phí tuyên truyền còn quá ít ỏi, hiệu quả tuyên truyền thấp. Để nâng cao hiệu quả của công tác tuyên truyền cần phải thực hiện theo các hướng sau: - Ngoài tuyên truyền chính sách, pháp luật và các chế độ BHXH, giải đáp hướng dẫn việc thực hiện các chế độ, kết quả các mặt hoạt động của ngành. Cần đặc biệt quan tâm đến nội dung mà lâu nay ít được đề cập đến đó là tuyên truyền về mục đích, bản chất nhân đạo nhân văn của BHXH. Nếu chúng ta làm được điều đó thì sẽ từng bước thay đổi được tâm lý nặng nề của họ hiện nay là bắt buộc phải BHXH . Từ đó hình thành ở họ thái độ tự giác, tự nguyện tham gia BHXH và có trách nhiệm nộp BHXH. Trước đây chúng ta thường tuyên truyền nhiều về nội dung thu chi, quản lý quỹ BHXH và giải quyết về BHXH là chưa đủ. Đó mới chỉ là biện pháp để thực hiện mục đích nhân đạo. Nội dung tuyên truyền mới chỉ dành riêng cho nội bộ ngành, chưa thu hút được đông đảo người lao động, chủ sử dụng lao động và các thành viên khác trong xã hội. Mỗi cán bộ chuyên quản phải thực sự là một tuyên truyền viên, thường xuyên đi xuống trực tiếp các đơn vị dử dụng lao động để trao đổi, gặp gỡ chủ doanh nghiệp và người lao động, thông qua đó tuyên truyền về chính sách, chế dộ BHXH của Nhà nước, tìm hiểu rõ đặc điểm của doanh nghiệp, lắng nghe tâm tư nguyện vọng của người lao đọng để từ đó xẽ tìm ra biện pháp tuyên truyền cho phù hợp. Công tác tuyên chuyền được tiến hành đồng bộ, kết hợp với ban ngành và các tổ chức xã hội. Đặc biệt tăng cường phối hợp với các cơ quan thông tin đại chung như: Đài truyền hình, truyền thanh, báo chí. để tuyên truyền sâu rộng hơn về BHXH. Nội dung tuyên truyền cần ngắn gọn, dễ hiểu, gây được sự chú ý của mọi người. Hiệu quả của tuyên truyền phải được đánh giá bởi mức độ ảnh hưởng thay đổi nhận thức, thái độ của đối tượng tham gia theo mục đích đã định, số lượng đối tượng được tuyên truyền, chi phí cho tuyên truyền. 3.2. Hoàn thiện nghiệp vụ quản lý thu và tăng cường thu quỹ BHXH. Công tác thu quỹ BHXH có yêu cầu rất cao đối với những cán bộ làm công tác này, nó đòi hỏi người cán bộ phải năng động, sáng tạo, nhiệt tình trong công việc. Do vậy cần có những chế độ ưu đãi đối với họ như: Phương tiện đi lại, thanh toán công tác phí theo chế độ riêng phù hợp với hoàn cảnh cụ thể. Bên cạnh đó chúng ta cũng nên quan tâm đến các tổ chức, đơn vị mà chúng ta quản lý. Chúng ta tiến hành các hình thức khen thưởng kịp thời đối các đơn vị luôn thực hiện đúng tiến độ thu BHXH. Còn đối với các đơn vị nộp chậm, nộp thiếu tiền BHXH thì chúng ta nên xem xét tình hình cụ thể của đơn vị. Nếu đơn vị thực sự gặp khó khăn thì đề nghị các cơ quan chức năng tạo điều kiện thuận lợi, giúp họ nhanh chóng thoát khỏi tình trạng khó khăn. Nếu đơn vị cố tình chiếm dụng quỹ trong khi có đủ khả năng nộp tiền BHXH thì phải có các biện pháp xử phạt nghiêm khắc. Chúng ta không thể dừng lại ở các biện pháp xử phạt hành chính vì nhiều đơn vị sẵn sàng chấp nhận nộp phạt nếu như họ thấy tiền lãi thu được do việc chiếm dụng quỹ BHXH vào hoạt động sản xuất kinh doanh lớn hơn số tiền họ phải nộp phạt mà trong một số trường hợp chúng ta phải mạnh dạn đề nghị các cơ quan thực thi pháp luật tiến hành truy tố họ vì không đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Đối với các đơn vị hoạt động sản xuất kinh doanh mang tính chất thời vụ thì cần xác định thời điểm thu hợp lý để tạo điều kiện cho họ nộp đúng, nộp đủ. 3.3 . Ứng dụng công nghệ tin học vào trong công tác quản lý Điều kiện làm việc là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả công việc, điều kiện tốt sẽ mang lại sự thoải mái và làm việc sẽ đen lại kết quả cao hơn. Nếu môi trường làm việc bận rộn, với trang thiết bị, kỹ thuật thô sơ, lạc hậu sẽ gây ra tình trạng căng thẳng mệt mỏi, không muốn làm việc. Để đạt được kết quả cao có chất lượng trong công việc, chúng ta đang mạnh mẽ áp dụng công nghệ tin học vào công tác quản lý, Ngành BHXH cũng đã đưa hệ thống tin học vào hoạt động của mình nhưng mới chỉ dừng lại ở mức độ có máy vi tính. Hiện nay ở hầu hết các cơ quan BHXH đều có máy vi tính nhưng số lượng cán bộ BHXH biết sử dụng thành thạo nó thì có rất là ít. Các cán bộ của ngành BHXH mới chỉ dừng lại việc bắt đầu biết sử dụng máy tính mà chưa khai thác được hết hiệu quả mà máy tính đem lại trong công tác thu chi quỹ BHXH. Mặt khác do chưa được quan tâm đúng mức nên hệ thống các chương trình phần mềm chuyên ngành BHXH chưa được đồng bộ, chưa tạo ra sự thuận tiện cho các cán bộ khi làm việc trực tiếp với máy tính. Bên cạnh đó hệ thống phần mềm này còn thiếu tính năng bảo mật nên rất dễ bị đánh cắp số liệu. Chính vì vậy mà trong những năm tiếp theo Nhà nước nên cung cấp kinh phí cho ngành BHXH để họ có đủ điều kiện đưa hoạt động tin học trong quản lý có hiệu quả cao thông qua việc mua máy vi tính, mua phần mềm quản lý cũng như việc mở các lớp đào tạo tin học cho tất cả các cán bộ trong toàn ngành BHXH cả về các kỹ năng sử dụng máy tính và kỹ năng khai thác hiệu quả phần mềm chuyên ngành. 3.4. Bảo toàn và tăng trưởng quỹ BHXH Để công tác chi trả được thực hiện tốt hơn và để đảm bảo khả năng chi trả thì phải có các biện pháp bảo tồn và tăng trưởng quỹ BHXH. Để bảo tồn được giá trị của quỹ cần phải sử dụng có hiệu quả và tiết kiệm quỹ, cần tăng nguồn thu, chi đúng mục đích, đối tượng và tăng cường công tác kiểm tra sử dụng quỹ. Do vậy, cần phải đầu tư quỹ sao cho có hiệu quả cao nhất trên nguyên tắc đảm bảo an toàn, hạn chế rủi ro. Trong những năm tới chúng ta vẫn phải tiến hành đầu tư trên các lĩnh vực quen thuộc như: mua tín phiếu, trái phiếu của Chính phủ, cho các tổ chức tín dụng của Nhà nước vay, đầu tư vốn vào các doanh nghiệp lớn được sự bảo hộ của Nhà nước. Bên cạnh đó chúng ta sẽ phải tiến hành đầu tư vào những lĩnh vực có tỷ suất lợi nhuận cao hơn mặc dù yếu tố rủi ro cũng tăng lên để đa dạng hoá các loại hình đầu tư. Đây là hình thức đầu tư phổ biến trên thế giới vừa đem lại lợi nhuận cao hơn vừa hạn chế được yếu tổ rủi ro. 3.5. Cải cách thủ tục hành chính, thay đổi tác phong phục vụ Đẩy mạnh cải cách hành chính trong toàn ngành BHXH. Đó là cải cách về tổ chức bộ máy, xây dựng kiện toàn đội ngũ cán bộ công chức, viên chức, nâng cao trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ đặc biệt chú ý đến khâu quy hoạch, tuyển dụng, đánh giá, đào tạo, bồi dưỡng, bổ nhiệm cán bộ... đồng thời xây dựng cơ chế "Một cửa" nên tạo điều kiện thuận lợi cho đối tượng hưởng BHXH. Nâng cao chất lượng phục vụ đối đối tượng tham gia BHXH và thụ hưởng chính sách, chế độ BHXH, BHYT là nhiệm vụ trọng tâm của ngành BHXH. Đổi mới yư duy trong hành động, thái độ và tác phong làm việc đối với người sử dụng lao động và người lao động, trong giao tiếp đối với đối tượng này cần phải mềm dẻo, tạo cho họ cảm giác an toàn và tin cậy. Việc làm đó sẽ góp phần mở rộng đối tượng tham gia BHXH, BHYT đảm bảo quyền lợi, tăng thêm niềm tin của nhân dân và đối tượng tham gia BHXH, BHYT vào chính sách xã hội mang tính nhân văn, nhân đạo của Đảng và Nhà nước. II-Một số giải pháp về công tác thu và quản lý thu BHXH nhằm nâng cao hiệu quả công tác thu và quản lý thu của cơ quan BHXH huyện Chiêm Hoá. Kế thừa và phát huy những kết quả công tác đã đạt được trong 10 năm qua, từ nay đến năm 2010 là những năm Đảng và Nhà nước ta cần thực hiện những nhiệm vụ trọng đại và rất quan trọng, để thể hiện vị trí đất nước ta trên chính trường thế giới như: Đã ra nhập WTO, thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Tỉnh lần thứ XIV. Do vậy nhiệm vụ công tác của ngành BHXH nói chung và BHXH huyện Chiêm Hoá nói riêng, ngày một to lớn hơn về nhiều mặt, đối tượng phục vụ, diện phục vụ rộng hơn, gắn bó sâu sắc hơn với quá trình thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quỗc Xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. * Để thực hiện tốt các chế độ chính sách BHXH, BHYT đối với người lao động và thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ được giao. Phương hướng hoạt động của BHXH huyện Chiêm Hoá trong thời gian tới. -Tổ chức quán triệt sâu sắc quan điểm, chủ trương, đường lối, mục tiêu, nhiệm vụ nêu trong Nghị quyết Đại hội lần thứ X của Đảng. Tiếp tục giáo dục tuyên truyền về chủ nghĩa Mác Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh. - Trước tiên chú trọng đến công tác đào tạo cán bộ nâng cao về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, nâng cao trình độ lý luận chính trị, đủ tri thức đáp ứng được sự thay đổi trong tình hình mới, - Tập trung thực hiện các chế độ BHXH theo luật định, nhất là luật BHXH được áp dụng vào tháng 1/2007, đối với các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn huyện Chiêm Hoá, thường xuyên báo cáo kịp thời những tồn tại, kiến nghị những giải pháp tối ưu nhất cho Ban giám đốc BHXH tỉnh và cấp Uỷ, chính quyền địa phương trong thực hiện chế độ BHXH đối với đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn huyện .- Phát triển và mở rộng đối tượng tham gia BHXH, BHYT mỗi năm tăng 3% trở lên so với tổng số người tham gia BHXH,BHYT - Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan,ban ngành như: Giáo dục, Y tế, Tài chính, Thuế, Liên đoàn lao động, Phòng nội vụ Lao động Thương binh xã hội, để đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện chế độ chính sách BHXH, nhằm phát hiện những sai phạm và kịp thời xử lý, chấn chỉnh, để đảm bảo quyền lợi và chế độ cho người lao động. - Phối hợp với Đài truyền thanh truyền hình, báo, đài, để đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, về chế độ chính sách BHXH, BHYT đến toàn thể nhân dân trên địa bàn. - Thường xuyên phối hợp chặt chẽ với Trung tâm y tế huyện và y tế trường học, tăng cường công tác giám định chi, tổ chức chăm sóc sức khoẻ cho người có thẻ BHYT, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia BHYT khi đi KCB. Đây là một trong những nhân tố Quyết định đến hiệu quả hoạt động BHYT tự nguyên. -Tăng cường công tác kiểm tra, giải quyết kịp thời các đơn thư kiếu nai, tố cáo, tiếp công dân trong quá trình thực hiện chế độ chính sách BHXH tại địa bàn huyện, theo đúng chức năng, nhiệm vụ và đúng quy định của pháp luật. -Thực hiện tốt công tác chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH cho đối tượng, đúng đủ, kịp thời theo đúng lịch quy đinh, đến tận tay của người hưởng chế độ, nhằm ổn định thu nhập và đời sống của đối tượng hưởng chế độ. -Từng bước áp dụng công nghệ thông tin vào tất cả các lĩnh vực hoạt động của ngành BHXH, nghiên cứu và khai thác và sử dụng có hiệu quả các chương trình phần mềm do BHXH Việt Nam và BHXH tỉnh Tuyên Quang cung cấp. - Tăng cường phối hợp với các đơn vị sử dụng lao động về công tác thẩm định hồ sơ, cấp sổ BHXH cho người lao động. Nhằm xác định cả quá trình công tác và mức tiền lương đóng BHXH tạo niềm tin cho người lao động. -Tiếp tục đổi mới, đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, chủ đề nội dung tập trung chủ yếu vào hoàn thành tốt nhiệm vụ được, phục vụ đối tượng tận tình chu đáo, có cuộc sống lành mạnh trong sáng, không có ai vi phạm pháp luật, đặc biệt không để sảy ra tình trạng tham ô, tham nhũng, lãng phí, tuyển chọn người giỏi, tôn vinh người tài, phát huy vai trò tác dụng to lớn của phong trào thi đua, mỗi cán bộ công chức trong ngành phải năng động, sáng tạo,nỗ lực vươn lên phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. KẾT LUẬN BHXH là một chính lớn của mỗi quốc gia nó hiện rất rõ bản chất nhân đạo của Nhà nước.Chính vì vậy nó đã trở thành một trong những quyền về con người và thể hiện trình độ văn minh, tiềm lực và sức mạnh kinh tế, khả năng tổ chức quản lý của Nhà nước. Nó mở rộng và nâng cao việc đảm bảo vật chất, ổn định đời sống cho người lao động và gia đình họ. Việc phân tích thực trạng quản lý thu BHXH và một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu của đề tài đã khẳng định được vai trò của công tác quản lý thu BHXH. Để hoàn thiện công tác quản lý thu và một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thu hiện nay, đề tài đã đưa ra một số về đề cơ bản. Để thực hiện vấn đề đó cần có thêm sự hỗ trợ tích cực của các ban ngành liên quan, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động của BHXH. Công tác quản lý thu và tăng trưởng quỹ BHXH là một nhiệm vụ rất quan trọng, nó là xương sống và là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình hoạt động, phát triển của ngành BHXH, nó đảm bảo cho việc chi trả các chế độ BHXH. Góp phần ổn định chính trị- xã hội và phát triển kinh tế của đất nước. trên đây là kết quả nghiên cứu của em trong quá trình thực tập. Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của thầy PGS. TS Mai Văn Bưu và Ban giám đốc, các cán bộ CNVC cơ quan BHXH huyện ChiêmHoá. Mặc dù đã hết sức cố gắng nhưng do trình độ của bản thân có hạn, nên chuyên đề còn có những thiếu sót nhất định. Kính mong thầy giáo và Ban giám đốc, cán bộ cơ quan BHXH Chiêm Hoá tham gia góp ý chỉ bảo để em hoàn thành chuyên đề được tốt hơn./. Chiêm Hoá; ngày 08 tháng 01 năm 2007 Sinh viên: Lý Thị Hồng Khuyên Tài liệu tham khảo. - Giáo trình Khoa học quản lý tập 1 do Khoa khoa học quản lý Trường Đại học KTQD - Giáo trình kinh tế bảo hiểm do khoa kinh tế bảo hiểm thuộc trường Đại học KTQD -Báo cáo tổng kết 5 năm2000- 2005 của BHXH huyện chiêm hoá và Báo cáo năm 2006 - Các văn bản pháp luật của nhà nước về BHXH. - Tài liệu thu, chi các năm của BHXH huyện Chiêm Hoá. -Các văn bản quy định chế độ Bảo hiểm xã hội của Bộ lao động Thương binh xã hội in Tháng 10/1995 (lưu hành nội bộ) - QĐ số: 2352/1999/ QĐ- BHXH ngày 24/ 6/ 1999 của Tổng Giám đốc BHXH Việt nam ban hành quy định về cấp, quản lý và sử ụng sổ BHXH - NĐ số:100/NĐ-CP /ngày 6 /12/2002 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của hệ thống BHXH. - NĐ số: 58/1998/NĐ-CP Hà Nội ngày 13 tháng 8 năm 1998 Nghị định Chính phủ. - NĐ số: 63/2005/NĐ/-CP Hà Nội ngày 16 tháng 5 năm 2005 của Chính phủ về ban hành điều lệ BHYT. - QĐ số : 2902/1999/QĐ-BHXH ngày 23 tháng 11 năm 1999.của BHXH Việt Nam về việc ban hành quy định quản lý thu BHXH - Quyết định số 722/QĐ-BHXH ngày 26/5/2003 của Tổng giám đốc BHXH Việt Nam về việc ban hành quy định quản lý thu BHXH, BHYT bắt buộc - QĐ số: 195/2003/QĐ- BHXH Hà Nội ngày 19 tháng 02 năm 2003 của tổng giám đốc BHXH Việt nam QĐ về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm và chế độ quản lý của các phòng chức năng thuộc BHXH tỉnh - QĐ số: 1584/1999/QĐ/BHXH Hà Nội ngày 24 tháng 6 năm 1999. của BHXH Việt Nam ban hành quy định và quy trình giải quyết chế độ hưởng BHXH - NĐ số: 09/1998/NĐ-CP Hà Nội ngày 23/01/1998 Nghị định chính phủ quy định về chế độ xếp sinh hoạt phí và chế độ đối với các chức danh xã phường - NĐ số :114 /2003/ ND-CP /10/10/2003 và NĐ121/ 2003/NĐ-CP/ 21/ 10/ 2003 của chính phủ về chế độ chính sách đối với cán bộ xã, phường, thị trấn Và một số các Quyết định, Nghị định, văn bản khác của Chính phủ, của BHXH Việt Nam, Bộ lao động Thương binh và xã hội, Bộ tài chính, Bộ Y tế và một số văn bản của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Tuyên Quang , UBND huyện ... giúp Em viết đề tài này.