Đề tài Thực trạng và giải pháp chủ yếu nhằm hoạch định chiến lược sản phẩm thuốc là điếu ở Tổng Công ty thuốc lá Việt Nam

Thực trạng và giải pháp chủ yếu nhằm hoạch định chiến lược sản phẩm thuốc là điếu ở Tổng Công ty thuốc lá Việt Nam(96 trang) Phần I : Cơ sở lý luận về hoạch định chiến lược sản phẩm của doanh nghiệp 1. Khái luận chung về chiến lược 11 Khái niệm, vai trò, đặc trưng của chiến lược kinh doanh 111 . Khái niệm chiến lược kinh doanh Chiến lược kinh doanh là một khái niệm được các nhà quản trị hiểu với nhiều cách khác nhau, do cách tiếp cận khác nhau trong nghiên cứu. Theo đó : - Chiến lược kinh doanh là nghệ thuật xây dựng các lợi thế cạnh tranh vững chắc để phòng thủ (M Porter). - Chiến lược kinh doanh là việc xác định những con đường và những phương tiến vận dụng để đạt tới các mục tiêu đã được xác định thông qua các chính sách (General Aillerct). - Chiến lược kinh doanh là nghệ thuật phối hợp các hành động và điều khiển chúng nhằm đạt các mục tiêu dài hạn (G thirsch) - Chiến lược kinh doanh là kế hoạch, mưu lược, xu thế vị thế và tầm nhìn (Mintzberg). ở Việt Nam trong những năm vừa qua do sự tác động của kinh tế thị trường, chiến lược kinh doanh đang dần trở thành chìa khoá cho sự thành công của các doanh nghiệp. Đối với các doanh nghiệp Việt Nam, chiến lược kinh doanh được định nghĩa là tổng hợp các mục tiêu dài hạn các chính sách và giải pháp lớn về sản xuất kinh doanh về tài chính và về giải quyết nhân tố con người nhằm đưa hoạt động của doanh nghiệp phát triển lên một trạng thái mới cao hơn về chất. Theo các cách tiếp cận trên thì chiến lược kinh doanh được dùng theo 4 ý nghĩa phổ biến nhất : - Xác định các mục tiêu dài hạn cơ bản của doanh nghiệp. - Đưa ra các chương trình hành động tổng quát. - Lựa chọn các phương án hành động cụ thể của mỗi chương trình hành động. - Phân bổ tài nguyên nguồn lực để thực hiện các phương án hành động cụ thể đó. 112 . Vai trò của chiến lược kinh doanh Giúp doanh nghiệp thấy rõ hướng đi của mình trong tương lai để nhà quản trị xem xét và quyết định đi theo hướng nào và khi nào thì đạt tới một mục tiêu cụ thể nhất định. Giúp doanh nghiệp thấy rõ các cơ hội và nguy cơ xảy ra trong kinh doanh hiện tại và trong tương lai, để phân tích, đánh giá, dự báo các điều kiện môi trường trong tương lai, tận dụng, giảm nguy cơ đưa doanh nghiệp vượt qua cạnh tranh giành thắng lợi; Chiến lược kinh doanh giúp doanh nghiệp thấy rõ điểm mạnh điểm yếu của bản thân doanh nghiệp và so sánh với đối thủ cạnh tranh, từ đó có những bước đi thích hợp nhằm phát huy tối đa các điểm mạnh, che chắn và hạn chế dần các điểm yếu. Giúp các nhà quản trị đưa ra được các quyết định có lợi nhất cho doanh nghiệp mình trên cơ sở phát huy lợi thế so sánh của doanh nghiệp và tận dụng các cơ hội của môi trường. 113 . Các đặc trưng của chiến lược kinh doanh Trong phạm vi chiến lược kinh doanh và phát triển doanh nghiệp các đặc trưng được quan niệm tương đối đồng nhất. Các đặc trưng cơ bản gồm : - Chiến lược xác định các mục tiêu và phương hướng phát triển của doanh nghiệp trong thời kỳ tương đối dài (3 năm, 5 năm, 10 năm ). Chính khung khổ các mục tiêu và phương hướng dài hạn đó bảo đảm cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp phát triển liên tục và vững chắc trong môi trường kinh doanh đầy biến động của kinh tế thị trường. - Chiến lược kinh doanh chỉ phác thảo các phương hướng dài hạn, có tính định hướng, còn trong thực hành kinh doanh phải thực hiện phương châm “kết hợp mục tiêu chiến lược với mục tiêu tình the”^', “kết hợp chiến lược với sách lược và phương án kinh doanh tác nghiep”^ Hoạch định chiến lược là phác thảo khung khổ cho các hoạt động kinh doanh dài hạn của doanh nghiệp trong tương lai dựa trên cơ sở các thông tin thu thập được qua quá trình phân tích và dự báo. Do vậy, sự sai lệch giữa các mục tiêu định hướng và khung khổ phác thảo ban đầu với hình ảnh kinh doanh sẽ diến ra trong thực tế là chắc chắn sẽ có. Soát xét tính hợp lý và điều chỉnh các mục tiêu ban đầu cho phù hợp với các biến động của môi trường và điều kiện kinh doanh đã thay đổi phải là việc làm thường xuyên của các doanh nghiệp trong quá trình tổ chức kinh doanh. - Mọi quyết định chiến lược quan trọng trong quá trình xây dựng, quyết định, tổ chức thực hiện và kiểm tra, đánh giá, điều chỉnh chiến lược đều phải được tập trung về người lãnh đạo cao nhất của doanh nghiệp. - Chiến lược kinh doanh luôn được xây dựng, lựa chọn và thực thi trên cơ sở các lợi thế so sánh của doanh nghiệp. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải đánh giá đúng thực trạng hoạt động sản xuất – kinh doanh của mình khi xây dựng chiến lược và thường xuyên soát xét các yếu tố nội tại khi thực thi chiến lược. - Chiến lược kinh doanh trước hết và chủ yếu được xây dựng cho các nghành nghề kinh doanh, các lĩnh vực kinh doanh chuyên môn hoá, truyền thống, thế mạnh của doanh nghiệp. Điều đó đặt doanh nghiệp vào thế phải xây dựng, lựa chọn và thực thi chiến lược cũng như tham gia kinh doanh trên những thương trường đã có sự chuẩn bị và có thế mạnh. 12 Khái niệm và vai trò của chiến lược sản phẩm 121 . Khái niệm về chiến lược sản phẩm Chiến lược sản phẩm là bộ phận cốt lõi của chiến lược kinh doanh nhằm xác định mục tiêu kế hoạch sản xuất và cung cấp sản phẩm thông qua những phương thức kinh doanh có hiệu quả trên cơ sở bảo đảm thoả mãn nhu cầu của thị trường và thị hiếu của khách hàng trong từng thời kỳ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Chiến lược sản phẩm của doanh nghiệp phải trả lời được các câu hỏi sau cho mỗi loại sản phẩm : - Mục tiêu cần đạt được là gì ? - Các đối thủ cạnh tranh chính là ai ? - Cạnh tranh như thế nào và bằng lợi thế cạnh tranh gì ? 122 . Vai trò của chiến lược sản phẩm 122.1 . Vai trò của chiến lược sản phẩm trong quá trình phát triển của doanh nghiệp Doanh nghiệp hoạt động và cạnh tranh trên thị trường thực chất là thông qua từng sản phẩm. Với cách tiếp cận như vậy ta thấy chiến lược sản phẩm có một vị trí trọng yếu đối với sự phát triển của doanh nghiệp, nó được thể hiện qua các điểm sau : - Chiến lược sản phẩm giúp doanh nghiệp thấy rõ mục đích và hướng đi của mình thông qua việc lựa chọn chính xác những sản phẩm mà doanh nghiệp sẽ cung ứng ra thị trường cũng như cách thức cạnh tranh của nó. - Môi trường kinh doanh mà các doanh nghiệp đang hoạt động rất phức tạp và luôn luôn biến đổi. Điều đó tạo nên tính không chắc chẵn của môi trường, vì doanh nghiệp không thể tiên đoán hết sự biến đổi của môi trường hoặc ngay trong trường hợp có thể nhìn thấy sự thay đổi của môi trường thì việc tiên đoán sự ảnh hưởng của nó đối với doanh nghiệp cũng là vô cùng khó khăn. Trong điều kiện đó chiến lược sản phẩm được xây dựng trên cơ sở phân tích môi trường kinh doanh sẽ giúp doanh nghiệp tranh thủ được tối đa những cơ hội và hạn chế tới mức thấp nhất những rủi ro (đe doạ) của môi trường kinh doanh. Chính vì vậy, thông qua chiến lược mà doanh nghiệp sẽ phát triển ổn định và đúng hướng. - Thông qua chiến lược sản phẩm đúng hướng, các nguồn lực của doanh nghiệp được kết hợp với nhau theo một cách hợp lý nhằm tạo ra lợi thế cạnh tranh. Chính vì vậy, xét trong dài hạn, chiến lược sản phẩm giúp doanh nghiệp phát triển bền vững và hiệu quả. - Chiến lược sản phẩm xây dựng trên cơ sở những lợi thế cạnh tranh. Chính vì vậy trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp sẽ hạn chế được tối đa sự chèn ép của các đối thủ cạnh tranh. - Chiến lược sản phẩm có thể trở thành một cuộc cách mạng trong doanh nghiệp. Bởi vì, để thực hiện được những mục tiêu của chiến lược sản phẩm, trong nhiều trường hợp doanh nghiệp phải thay đổi cơ bản những gì đang có như : Cơ cấu tổ chức, phương tiện sản xuất, nguồn nhân lực. 122.2 . Mối quan hệ của chiến lược sản phẩm với hệ thống các chiến lược khác của doanh nghiệp. Chiến lược sản phẩm giúp doanh nghiệp hoàn thành các mục tiêu của chiến lược kinh doanh. Sau khi chiến lược kinh doanh của công ty đề ra các mục tiêu chung và cách phân bổ nguồn lực cho từng sản phẩm, chiến lược sản phẩm sẽ đưa ra cách thức cạnh tranh đối với từng loại sản phẩm và thông qua đó, các mục tiêu cấp công ty mới có thể thực hiện được. Sơ đồ 1 : Mối quan hệ giữa các cấp độ chiến lược - Chiến lược sản phẩm có vị trí quan trọng và thể hiện vai trò dẫn đường đối với các chiến lược chức năng. Các chiến lược chức năng chủ yếu là Marketing, tài chính, nhân sự, sản xuất và nghiên cứu phát triển là nhằm tạo ra lợi thế cạnh tranh và hỗ trợ cho chiến lược sản phẩm. Sản phẩm không chỉ là một tập hợp đơn sơ những thuộc tính cụ thể mà nó bao gồm cả các yếu tố phụ gia khác (xem sơ đồ 2 : Ba cấp độ sản phẩm). Chính vì vậy, các chiến lược chức năng phải phù hợp và đảm bảo tính nhất quán với chiến lược sản phẩm của doanh nghiệp. Sơ đồ 2 : Ba cấp độ sản phẩm 123 . Phân loại chiến lược sản phẩm Có nhiều căn cứ để phân loại chiến lược sản phẩm 123.1 . Căn cứ vào bản thân sản phẩm Chiến lược thiết lập chủng loại: giữ vị trí vốn có của sản phẩm trên thị trường bằng việc bảo vệ uy tín mà doanh nghiệp đã đạt được. Chiến lược hạn chế chủng loại: đơn giản hoá cơ cấu chủng loại, loại trừ một số sản phẩm không hiệu quả, tập trung phát triển một số loại sản phẩm có hiệu quả. Chiến lược biến đổi chủng loại: là chiến lược tiếp tục thay đổi thể thức hoá thoả mãn nhu cầu nhằm nâng cao số lượng khách hàng. Chiến lược tách biệt chủng loại: là chiến lược tách sản phẩm đang sản xuất của doanh nghiệp với sản phẩm tương tự hay gần giống nhau hiện có trên thị trường, giữ lại một số tính chất nhất là tính thẩm mỹ trong suốt vòng đời của sản phẩm. Chiến lược hoàn thiện sản phẩm: là chiến lược định kỳ cải tiến các thông số chất lượng sản phẩm. Chiến lược đổi mới chủng loại: là chiến lược phát triển sản phẩm mới. 123.2 . Căn cứ vào sản phẩm có kết hợp với thị trường tiêu thụ, thì chia chiến lược sản phẩm thành : Chiến lược sản phẩm hiện có trên thị trường. áp dụng cho giai đoạn đầu hoạt động kinh doanh của những doanh nghiệp mới thành lập. Chiến lược này được thực hiện theo ba phương thức : + Khuyến khích khách hàng đã có của doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm thường xuyên hơn. + Phát triển thêm khách hàng trong cùng một thị trường để tăng mức tiêu thụ sản phẩm. + Kích động khách hàng để tăng mức tiêu thụ sản phẩm. Chiến lược sản phẩm hiện có trên thị trường mới để tăng mức tiêu thụ. Chiến lược sản phẩm cải tiến trên thị trường hiện có. Sản phẩm hiện có, có thể được thay thế một phần hay hoàn toàn trong tập hợp sản phẩm của doanh nghiệp. Vì khách hàng bao giờ cũng muốn sản phẩm mới được cải tiến tốt hơn, đẹp hơn, rẻ hơn. Chiến lược sản phẩm mới trên thị trường hiện có. áp dụng khi đưa ra sản phẩm mới nhằm đa dạng hoá sản phẩm cũ mà vòng đời đã hết. Chiến lược sản phẩm mới trên thị trường mới, đưa ra loại sản phẩm chưa có trên thị trường mới nhằm mục đích mở rộng thị trường tạo ra nhu cầu mới. 13 Nội dung của chiến lược sản phẩm 131 . Chiến lược thiết lập chủng loại Chiến lược này là giữ vị trí vốn có của sản phẩm trên thị trường bằng việc bảo vệ uy tín mà doanh nghiệp đạt được. Chiến lược này đòi hỏi doanh nghiệp phải nhận thức được các sản phẩm hiện có tương ứng với khúc thị trường nào và sản phẩm đó có phù hợp với sự đòi hỏi của khúc thị trường đó hay không. Nếu đáp ứng được thiết lập chủng loại đó, giữ vị trí vốn có của sản phẩm đó trên khúc thị trường hiện có mà không thay đổi bất kỳ các yếu tố nào có liên quan đến sản phẩm. Đây là chiến lược nhằm cụ thể hoá chiến lược tăng trưởng tập trung mà nhờ vậy tăng trưởng được hoạt động sản xuất kinh doanh. 132.Chiên. lược hoàn thiện sản phẩm, cải tiến các thông số chất lượng sản phẩm theo định kỳ. Chiến lược này thực hiện theo các phương án : Cải tiến về chất lượng : Mục đích của cách làm này là nhằm tăng độ tin cậy, tốc độ, độ bền, khẩu vị hoặc các tính năng khác của sản phẩm. Cũng có thể phát triển theo các phiên bản khác nhau của cùng một loại sản phẩm bằng cách sản xuất sản phẩm với chất lượng khác nhau. Cải tiến kiểu dáng: Có thể cải tiến hình thức thẩm mỹ của sản phẩm bằng cách thay đổi màu sắc, thiết kế bao bì, kết cấu của sản pham ^? Thêm mẫu mã : có thể phát triển thêm mẫu mã và kích cỡ sản phẩm khác nhau. Cải tiến tính năng của sản phẩm, bổ sung thêm giá trị sử dụng. Kết quả của bất kỳ một phương cách nào trong các phương cách trên đều dẫn đến việc tạo ra một sản phẩm “đời moi”+' trên cơ sở các sản phẩm hiện có của doanh nghiệp. Ngoài ra các loại sản phẩm mới còn được tạo ra bằng cách xem xét lại toàn bộ cơ cấu mặt hàng mà hãng sản xuất. 133 . Chiến lược phát triển cơ cấu ngành hàng Các phương án chủ yếu của việc cải tiến cơ cấu ngành hàng có thể là bổ sung thêm các mặt hàng mới hoặc cải tiến các sản phẩm hiện đang sản xuất. Chiến lược này gồm có ba vấn đề chính : - Thứ nhất : Lãnh đạo doanh nghiệp cần xem xét việc kéo dãn cơ cấu mặt hàng có nghĩa là nối dài cơ cấu mặt hàng. Có ba cách kéo dãn cơ cấu mặt hàng đó là : + Kéo dãn xuống phía dưới: Khi cơ cấu ngành hàng của doanh nghiệp đang ở đỉnh điểm của thị trường thì hãng cần xem xét tới việc tăng thêm các mặt hàng nhất định để lấp kín khoảng trống phía dưới. Đó là việc doanh nghiệp sản xuất các mặt hàng cao cấp phát triển thêm các mặt hàng trung bình và cấp thấp để đáp ứng nhu cầu thị trường. Nếu doanh nghiệp không lấp kín phần dưới thị trường sẽ tạo cơ hội cho đối thủ cạnh tranh xâm nhập. Tuy nhiên, chiến lược này cũng không phải không có những vướng mắc có thể gặp phải : Thứ nhất : Loại sản phẩm mới có thể quyến rũ khách hàng xa rời sản phẩm hiện thời. Thứ hai : Các sản phẩm mới này có thể khiến các đối thủ canh tranh tìm cách xâm nhập phần trên của thị trường. + Kéo dãn phía trên : Là bổ sung các loại sản phẩm cho phần trên của thị trường. Tuy nhiên, với phương cách này doanh nghiệp thường gặp phải sự canh tranh cứng rắn, quyết liệt của đối thủ canh tranh và khó lòng thuyết phục được khách hàng tin vào chất lượng gia tăng của sản phẩm mới. + Kéo dãn hai chiều: Khi hãng đang chiếm vị trí ở khu giữa của thị trường thì có thể xem xét việc kéo dãn theo hai hướng bằng cách đưa ra các sản phẩm mới phục vụ cho cả phần trên cũng như phần dưới của thị trường. - Thứ hai: Quyết định lấp kín cơ cấu mặt hàng tức là tăng thêm danh mục mặt hàng trong cơ cấu mặt hàng hiện tại. Mục đích chính của quyết định này nhằm đảm bảo sao cho khách hàng thực sự thấy được cái mới khác biệt của sản phẩm và họ quyết định mua cái mới này không phải thay vì mua cái cũ mà là mua thêm khi đã có cái cũ. - Thứ ba: Ra quyết định hiện đại hoá cơ cấu mặt hàng khi chiều dài của cơ cấu mặt hàng vẫn còn chấp nhận được nhưng cần thiết phải có các điều chỉnh nhằm đổi mới kiểu dáng hoặc đưa vào ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật. Họ phải quyết định đổi mới toàn bộ cơ cấu mặt hàng (có khả năng mất nhiều chi phí) hay là thực hiện phương cách chia phần (cho phép đối thủ canh tranh theo kịp). 134 . Chiến lược phát triển sản phẩm mới Phát triển sản phẩm mới ngày càng trở thành yêu cầu tất yếu khách quan trong hoạt động sản xuất kinh doanh của mọi doanh nghiệp. Có nhiều nguyên nhân thúc đẩy quá trình này. Trước hết, tiến bộ khoa học kỹ thuật đã và đang trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp tạo điều kiện thuận lợi cho việc thiết kế và chế tạo sản phẩm mới. Thứ hai, cạnh tranh trên thị trường đã chuyển trọng tâm từ cạnh tranh giá cả sang cạnh tranh chất lượng sản phẩm. Trước tình hình này, doanh nghiệp nào thực hiện các biện pháp nâng cao chiến lược sản phẩm bằng việc cải tiến, hoàn thiện các sản phẩm hiện có hoặc chỉ tạo những sản phẩm mới thì sẽ giành được lợi thế trong cạnh tranh. Thứ ba, mỗi loại sản phẩm đều có chu kỳ sống nhất định. Khi sản phẩm đã bước vào giai đoạn suy thoái thì doanh nghiệp phải có sản phẩm mới thay thế nhằm bảo đảm tính liên tục của quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Chiến lược sản phẩm mới có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Nhờ thực hiện một cách có hiệu quả chiến lược này, nhiều doanh nghiệp đã kịp thời khắc phục được tình trạng trì trệ trong sản xuất kinh doanh, mở rộng được thị trường. Người ta có những quan niệm khác nhau về sản phẩm mới. Theo quan niệm tuyệt đối, coi thị trường thế giới là một thể thống nhất thì sản phẩm mới là những sản phẩm chưa từng có trên thị trường thế giới. Tuy nhiên loại sản phẩm này thường chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Do vậy sản phẩm mới thường được hiểu theo một nghĩa mở rộng hơn nếu lấy doanh nghiệp làm đối tượng để quan sát. Theo đó sản phẩm mới của doanh nghiệp là những sản phẩm chưa bao giờ được sản xuất bởi doanh nghiệp, dù nó đã hoặc đang có trên thị trường trong và ngoài nước do các doanh nghiệp khác cung cấp. Nó có thể thuộc các dạng: Cải tiến, hoàn thiện mới về nội dung hoặc hình thức và sản phẩm mới hoàn toàn. Chiến lược sản phẩm mới thuộc nội dung chiến lược kinh doanh mạo hiểm bao gồm các bước sau: - Bước thứ nhất: Nghiên cứu sản phẩm mới. Đây là giai đoạn khởi đầu, tính từ khi hình thành ý định đến khi có được luận chứng kinh tế kỹ thuật tổng hợp về loại sản phẩm mới đó. - Bước thứ hai: Thiết kế sản phẩm mới. Sau khi đã có luận chứng kinh tế, kỹ thuật chắc chắn doanh nghiệp phải chuyển sang việc tính toán, xây dựng các thông số kỹ thuật của sản phẩm, hình dáng, màu sắc, bao bì, nhẵn hiệu và cách đóng gói sản phẩm. Hình dáng, màu sắc phải có tác dụng chiêu hàng, quyến rũ được hoặc kích động tâm lý, nhờ đó có thể tăng sức cạnh tranh. Nhãn hiệu sản phẩm không chỉ có tác dụng phân biệt giữa các loại sản phẩm mà nó còn là một biểu tượng mang ý nghĩa về uy tín sản phẩm và doanh nghiệp. Bao gói của sản phẩm phải đảm bảo được các chức năng bảo quản, chức năng thông tin đồng thời còn phải thoả mãn nhu cầu sử dụng lại bao gói và yêu cầu thẩm mĩ. - Bước thứ ba: Chế thử sản phẩm. Mục đích của bước này là khẳng định lại thông số kỹ thuật, đặc tính sử dụng của sản phẩm và xem xét các chỉ tiêu kinh tế, tài chính như : tiêu hao vật tư, lao động, giá thành sản phẩm. - Bước thứ bốn: Chuẩn bị các điều kiện để khi có sản phẩm sẽ đưa ra thị trường tiêu thụ như : Dự kiến thời gian đưa sản phẩm ra bán, chọn thị trường cho sản phẩm mới, chuẩn bị kênh và phương thức phân phối, tiến hành các hoạt động marketing cho sản phẩm mới, phác thảo các quy chế về bảo hanh ` 14 Các căn cứ để hoạch định chiến lược sản phẩm Muốn có một chiến lược sản phẩm tối ưu, khi hoạch định chiến lược phải dựa trên những căn cứ nhất định. Những căn cứ này không những là cơ sở xây dựng mà còn là tiêu chuẩn để lựa chọn và quyết định phương án sản phẩm. Tuỳ từng loại hình sản xuất kinh doanh, tuỳ theo khả năng của mỗi doanh nghiệp và môi trường kinh doanh mà doanh nghiệp xác định những căn cứ khác nhau. 141 . Căn cứ vào chiến lược kinh doanh và phương án kinh doanh tổng hợp Chiến lược kinh doanh và phương án kinh doanh tổng hợp đã xác đinh phương hướng hoạt động của doanh nghiệp trong thời gian dài, thậm chí trong suốt quá trình tồn tại của doanh nghiệp. Chiến lược sản phẩm tuy là rất quan trọng nhưng cũng chỉ nhằm thực hiện chiến lược kinh doanh và phương án kinh doanh tổng thể đã đề ra. Do vậy không thể có chiến lược sản phẩm đứng ngoài cái khung của chiến lược kinh doanh. Trong chiến lược kinh doanh tổng thể đã chỉ ra hướng kinh doanh mà doanh nghiệp cần theo đuổi với nội dung rất cụ thể là sản xuất cái gì và sản xuất cho ai. Chiến lược sản phẩm phải tiếp tục trả lời các câu hỏi về số lượng, chất lượng, kiểu dáng, mẫu mã Sự khác nhau giữa chiến lược kinh doanh tổng hợp và chiến lược sản phẩm chỉ là phạm vi bao quát và tính cụ thể. Sự thống nhất và khác biệt giữa chúng biểu hiện mối quan hệ biện chứng giữa bộ phận và toàn cục, giữa cái riêng và cái chung, trong đó cái riêng phải nằm trong cái chung và cái chung là tập hợp thống nhất những cái riêng. 142 . Căn cứ vào nhu cầu thị trường Thị trường trước hết là tổng số các nhu cầu và chỉ khi thị trường có nhu cầu thì mới cần đến người sản xuất. Trong chiến lược kinh doanh, căn cứ này đã được xác định trên bình diện chung nhất vì nội dung chiến lược kinh doanh đã trả lời câu hỏi sản xuất cho ai. Tuy nhiên việc xác định cụ thể số lượng bao nhiêu, chất lượng như thế nào lại thuộc về chiến lược sản phẩm. Chiến lược kinh doanh không thể trả lời được câu hỏi này về nhu cầu một loại sản phẩm, dịch vụ nào đó thường thay đổi theo không gian và thời gian trong khi chiến lược kinh doanh lại chỉ ra hành động cho cả thời gian dài. Một trong những đặc trưng nổi bật của nhu cầu trong nền kinh tế thị trường là tính co dãn. Chiến lược sản phẩm phải căn cứ vào đặc tính này mà có quyết định số lược sản phẩm đưa ra thị trường trong từng thời gian cụ thể. 143 . Căn cứ vào môi trường kinh doanh Khi doanh nghiệp quyết định xây dựng một chiến lược mới phải xét đến các yếu tố thuộc môi trường kinh doanh. Môi trường kinh doanh tạo ra các cơ hội hay nguy cơ cho doanh nghiệp trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh. Do đó khi hoạch định chiến lược, doanh nghiệp phải xét đến ảnh hưởng của các yếu tố môi trường nhằm tận dụng tối đa các cơ hội và hạn chế các tác động của các nguy cơ. 144 . Căn cứ vào mức độ ảnh hưởng đối với nhà cung cấp Trong qua trình phát triển của mình với trình độ chuyên môn ngày càng cao ngày càng đòi hỏi doanh nghiệp phải hợp tác chặt chẽ với các nhà cung cấp. Nếu ảnh hưởng của doanh nghiệp với nhà cung cấp càng lớn thì việc xây đựng và thực hiện các chiến lược sản phẩm của doanh nghiệp càng dễ dàng hơn. 145 . Căn cứ vào đối thủ cạnh tranh Mức độ cạnh tranh trong ngành tác đông mạnh mẽ đến sự sống còn của doanh nghiệp. Việc xây dựng chiến lược sản phẩm của doanh nghiệp không chỉ phụ thuộc vào mức độ cạnh tranh giữa các doanh nghiệp mà còn phụ thuộc vào chiến lược kinh doanh của các đối thủ cạnh tranh. Nếu chiến lược sản phẩm của doanh nghiệp mà nhằm phát triển các sản phẩm đã có thì sẽ gặp phải sự cạnh tranh gay gắt của các doanh nghiệp khác. Nếu đó là một sản phẩm mới thì các doanh nghiệp khác sẽ tập trung để học tập thành công của doanh nghiệp cũng trở thành nguy cơ của doanh nghiệp. 146 .Căn cứ vào khả năng của doanh nghiệp Cho dù nhu cầu thị trường về một loại sản phẩm, dịch vụ nào đó khá lớn, thị trường trống, còn phạm vi rộng, mức độ cạnh tranh thấp nhưng mỗi doanh nghiệp đều có những ràng buộc, hạn chế nhất định về các nguồn lực như: tài chính, nhân su, +. Do vậy doanh nghiệp phải thấy hết những mặt mạnh, mặt yếu của mình khi xây dựng và lựa chọn chiến lược sản phẩm. Khả năng của doanh nghiệp bao gồm những yếu tố khách quan và chủ quan như: vị thế của doanh nghiệp trong cạnh tranh, phần thị trường có thể kiểm soát được và các nguồn nhân lực, tài lực, vật lực hiện có. Doanh nghiệp không thể đưa ra thị trường những khối lượng sản phẩm vượt quá khả năng của mình. 15 Các mô hình lựa chon chiến lược sản phẩm Lựa chọn chiến lược sản phẩm là bước quyết định trong quy trình xây dựng chiến lược sản phẩm cho doanh nghiệp. Chiến lược được lựa chọn cho từng sản phẩm (hoặc nhóm sản phẩm) là kết quả của việc phân tích chiến lược cũng như dựa trên hệ thống mục tiêu đã đề ra và sự sáng suốt của các nhà chiến lược. 151.Chiên. lược chuyên môn hoá - Trong một lĩnh vực hoạt động đã được xác định, nếu doanh nghiệp lựa chọn hướng chiến lược chuyên môn hoá có thể có ba loại chiến lược cho phép tạo ra một lợi thế cạnh tranh trên thị trường đó là: + Chiến lược chi phối bằng chi phí + Chiến lược khác biệt hoá + Chiến lược chia nhỏ hoặc hội tụ - Các chiến lược này được áp dụng trong trường hợp doanh nghiệp có : Nhu cầu của thị trường lớn và tương đối ổn định Công ty có thê mạnh hay khả năng đặc biệt trong việc sản xuất kinh doanh mặt hàng đó. Các nguồn nhân tài, vật lực của công ty phát triển theo hướng chuyên môn hoá về sản phẩm đó. - Các doanh nghiệp theo đuổi chiến lược sản phẩm chuyên môn hoá có những ưu nhược điểm: Ưu điểm: + Tạo thế mạnh của công ty trên lĩnh vực ngành nghề đó. + Tạo những hướng tập trung có hiệu quả trong các hoạt động nghiên cứu, phát triển đào tạo đội ngũ công nhân. Nhược điểm: + Nếu chuyên môn hoá quá sâu doanh nghiệp sẽ không thể thích ứng được với những thay đổi nhanh chóng của môi trường kinh doanh. + Có thể gặp khó khăn trong việc chuyển hướng kinh doanh + Dễ dẫn đến nhàm chán trong công việc. 151.1 . Chiến lược chi phối bằng chi phí Mục đích của doanh nghiệp trong việc theo đuổi chi phí thấp là làm mọi thứ để sản xuất hàng hoá hay dịch vụ để chi phí thấp hơn các đối thủ. Các biện pháp cho phép công ty đạt được lợi thế về chi phí thay đổi theo từng ngành. Đó có thể là lợi thế bắt nguồn từ quy mô sản xuất lớn, độc quyền về công nghệ, ưu đãi về nguồn nguyên liệu, cấu thành sản phẩm, mức độ dịch vụ, quy trình kỹ thuat ^. Khi theo đuổi hướng chiến lược này doanh nghiệp gặp phải lợi thế và bất lợi sau: - Lợi thế : + Do chi phí thấp nên doanh nghiệp có thể đặt giá thấp hơn các đối thủ cạnh tranh mà vẫn thu được lợi nhuận, thậm chí siêu lợi nhuận. + Nếu sự cạnh tranh trong ngành tăng và các doanh nghiệp khác bắt đầu cạnh tranh nhau bằng giá thì người dẫn đầu về chi phí sẽ có khả năng đứng vững trong cạnh tranh tốt hơn các công ty khác vì chi phí thấp hơn của mình. - Bất lợi : + Đôi khi mải mê chiến lược theo đuổi chi phí thấp mà không theo dõi được những thay đổi trong thị hiếu người tiêu dùng. Do đó doanh nghiệp có thể ra quyết định giảm chi phí nhưng ảnh hưởng rõ nét đến cầu về sản phẩm. + Cần lưu ý rằng chi phí thấp chỉ là ưu thế cạnh tranh khi đảm bảo được mức độ khác biệt hoá sản phẩm được người tiêu dùng biết và chấp nhận. 151.2 . Chiến lược khác biệt hoá Mục đích của chiến lược khác biệt hoá là để đạt lợi thế cạnh tranh bằng việc tạo ra sản phẩm, hàng hoá hoặc dịch vụ mà người tiêu dùng nhận thức là độc đáo nhất. Sự dị biệt hoá sản phẩm có thể đạt được theo ba cách chủ yếu: Chất lượng, đổi mới và tính thích nghi với khách hàng. Một doanh nghiệp theo đuổi chiến lược khác biệt hoá sản phẩm có gắng tự làm khác biệt hoá càng nhiều mặt hàng càng tốt, càng ít bắt chước đối thủ cạnh tranh bao nhiêu thì càng bảo vệ được khả năng cạnh tranh bấy nhiêu. Tuy nhiên khi áp dụng hướng chiến lược này doanh nghiệp cũng gặp phải những bất lợi và lợi thế - Lợi thế : + Có thể chiếm được lòng trung thành của khách hàng. Đó là một tài sản vô cùng quý giá, nó bảo vệ doanh nghiệp trên tất cả các mặt. + Công ty có thể đặt giá cao hơn đối thủ cạnh tranh. - Bất lợi : + Đối thủ cạnh tranh có thể bắt chước và do đó khó có thể duy trì giá cao. + Theo đuổi chiến lược dị biệt hoá mà xem nhẹ vấn đề chi phí thì cũng dễ mất lợi thế cạnh tranh. 151.3 . Chiến lược chia nhỏ hoặc hội tụ Chiến lược này được thực hiện bằng cách tập trung hoạt động của doanh nghiệp vào một phân đoạn đặc biệt của thị trường. Những phân đoạn đặc biệt có thể là : - Nhóm khách hàng - Một đoạn trong gam sản phẩm - Một vùng địa lý - Một kênh phân phối riêng Để vận dụng thành công chiến lược này đòi hỏi doanh nghiệp phải có một số điều kiện : - Sự có mặt trên một phân đoạn thị trường (đích) phải là cơ sở tạo ra ưu thế cạnh tranh. - Ưu thế cạnh tranh bằng chi phí của hội tụ phải cao hơn khi không hội tụ. - Doanh nghiệp phải nghiên cứu tốt và thường xuyên thị trường chung. Khi áp dụng chiến lược này doanh nghiệp có thể gặp phải một số lợi thế hoặc bất lợi : - Lợi thế: Bao hàm lợi thế của cả chiến lược chi phối bằng chi phí và chiến lược khác biệt hoá sản phẩm. - Bất lợi: + Chiến lược này chỉ thực hiện được trong những đoạn thị trường riêng biệt chứ không phải thị trường chung. Do đó sự khác nhau giữa cấu tạo thị trường ngách và toàn bộ thị trường khó có thể xác định và có thể mất đi khi thị trường không ổn định. + Sự khác biệt về chi phí là không vững chắc. 152 . Chiến lược bành trướng Doanh nghiệp áp dụng chiến lược này, xuất phát từ sản phẩm, ngành nghề cơ bản có thể thực hiện theo hai hướng. - Thâm nhập vào thị trường bằng cách bán sản phẩm hiện nay cho khách hàng mới. - Cung cấp những sản phẩm hoặc dịch vụ cải tiến hoặc hoàn thiện hoặc mới hoàn toàn trên thị trường hiện có từ đó tăng thêm thị phần của doanh nghiệp. Thực chất của hai hướng chiến lược này là giải bài toán về mối quan hệ sản phẩm – thị trường. Cặp ma trận sản phẩm thị trường được thể hiện như sơ đồ 3. Thành công của loại chiến lược phát triển thị trường hoặc là chiến lược phát triển sản phẩm càng có khả năng lớn khi doanh nghiệp biết dựa vào những khả năng riêng biệt, đặc biệt là mô hình đường cong kinh nghiệm.

96 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2304 | Lượt tải: 0

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng và giải pháp chủ yếu nhằm hoạch định chiến lược sản phẩm thuốc là điếu ở Tổng Công ty thuốc lá Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

chÊt lîng cao thay thÕ nguyªn liÖu nhËp khÈu vµ t¨ng cêng xuÊt khÈu. §Æc biÖt träng t©m ph¸t triÓn c©y thuèc l¸ ë vïng nói gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë nh÷ng n¬i ®êi sèng cña nh©n d©n ®ang rÊt khã kh¨n cha t×m ®îc híng ph¸t triÓn kinh tÕ cã hiÖu qu¶. · VÒ thÞ trêng, ViÖt Nam lµ mét thÞ trêng t¬ng ®èi khã x¸c ®Þnh, chØ gi¶i ®¸p cho c©u hái bao nhiªu ®iÕu thuèc ngêi ViÖt Nam tiªu thô trong mét n¨m ? TTM cña New Jessey ®· íc tÝnh lµ 32 tû ®iÕu, World Tobaco ®a ra sè liÖu thÊp h¬n lµ 26 tû ®iÕu vµ tËp ®oµn ERC ®· dù ®o¸n lµ trong kho¶ng 42 tû ®iÕu vµo n¨m 2000. §iÒu nµy lµ do c¸c thèng kª vÒ thÞ trêng ghi l¹i rÊt nghÌo nµn. Thuèc l¸ tiªu thô trong níc do c¸c h·ng trong níc cung cÊp, chñ yÕu lµ cña Vinnataba. Tæng C«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam nhËp khÈu miÕn phÝ trong kho¶ng 10 triÖu ®iÕu xuÊt xø tõ Lµo, Trung Quèc vµ Th¸i Lan. ThÞ trêng ViÖt Nam ®· ®ãng cöa ®èi víi c¸c s¶n phÈm thuèc l¸ s¶n xuÊt t¹i níc ngoµi. §Ó nh»m ng¨n chÆn sù x©m nhËp cña thuèc l¸ ngo¹i nhËp lËu, ChÝnh phñ ®· cÊp giÊy phÐp cho mét sè nhµ s¶n xuÊt thuèc l¸ níc ngoµi gia nhËp vµo thÞ trêng ViÖt Nam víi ®èi t¸c trong níc lµ Vinataba n¨m 1994. KÕt qu¶ lµ c¸c h·ng BAT, Philip Morris vµ Rothmans ®· nhËn ®îc giÊy phÐp ®Ó s¶n xuÊt thuèc l¸ trong níc. Rothmans ®· liªn doanh víi nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long ®Ó s¶n xuÊt nh½n thuèc Dunhill vµ më réng s¶n xuÊt ®Õn c¸c nhµ m¸y thuèc l¸ kh¸c kh«ng trùc thuéc Tæng C«ng ty ®Ó s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm Craven A, White Horse, Everest vµ 7 Diamonds. BAT më ra xëng s¶n xuÊt víi nhµ m¸y Sµi Gßn ®Ó s¶n xuÊt 555, PMI ®· ký mét hiÖp ®Þnh víi nhµ m¸y thuèc l¸ VÜnh Héi ®Ó s¶n xuÊt nh½n thuèc Marboro. RIR còng ®· nhËn ®îc giÊy phÐp ®Ó x©y dùng nhµ m¸y míi liªn doanh víi chÝnh quyÒn tØnh §µ N½ng n¨m 1995. MÆc dï ®· xuÊt hiÖn trªn thÞ trêng néi ®Þa mét vµi n¨m, c¸c c«ng ty quèc tÕ vÉn cha t¹o ®îc ¶nh hëng s©u s¾c ®Õn ngêi tiªu dïng ViÖt Nam. HiÖn t¹i 70% thÞ trêng cã mÆt cña Viginia nhng díi sù ®iÒu hµnh cña Vinataba. C¸c nhµ m¸y ®Þa ph¬ng hiÖn ®ang gi÷ kho¶ng h¬n 18% thÞ phÇn. V× thÕ kho¶ng 88% tæng møc tiªu thô do c¸c h·ng trong níc s¶n xuÊt vµ cung øng. Tæng céng c¶ níc 29 nhµ m¸y quèc doanh, ®Þa ph¬ng, liªn doanh ®ang ho¹t ®éng. ChÝnh phñ ViÖt Nam ®· cam kÕt thùc hiÖn tù do ho¸ toµn diÖn thÞ trêng thuèc l¸ vµo n¨m 2006. ChiÕn lîc kinh tÕ cña ChÝnh phñ ViÖt Nam lµ ®Èy m¹nh ®« thÞ ho¸ vµ c¶i thiÖn thu nhËp ®ång thêi ®em l¹i nh÷ng c¬ héi quan trong cho c¸c ®èi t¸c quèc tÕ v× ngêi ViÖt Nam ®Çy tham väng víi sù ¶nh hëng s©u s¾c cña nh÷ng gi¸ trÞ ph¬ng t©y m¹nh mÏ sÏ híng tíi viÖc trao ®æi bu«n b¸n víi níc ngoµi. §iÒu nµy t¹o nªn mét th¸ch thøc míi ®èi víi Vinataba trong viÖc b¶o vÖ sù ®éc quyÒn cña m×nh, trong khi ®ã l¹i ñng hé chÝnh s¸ch tù do ho¸ thÞ trêng thuèc l¸. · D©n sè vµ c¬ cÊu d©n sè còng t¸c ®éng ®Õn sù ph¸t triÓn cña ngµnh thuèc l¸. Víi d©n sè níc ta hiÖn nay lµ 77,7 triÖu ngêi, tû lÖ t¨ng b×nh qu©n 1,9%/n¨m. Dù kiÕn víi tèc ®é t¨ng d©n sè 1,5%/ n¨m th× n¨m 2005 ViÖt Nam sÏ cã 83,7049 triÖu ngêi vµ ®Õn n¨m 2010 sÏ lµ 90,17 triÖu ngêi. Víi tû lÖ nam/n÷ lµ 48/52% th× quy m« thÞ trêng cña Tæng C«ng ty trong 10 n¨m tíi kh«ng hÒ gi¶m ®i mµ cßn cã thÓ t¨ng lªn. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, thu nhËp cña d©n c t¨ng lªn lµm cho nhu cÇu cña con ngêi còng t¨ng lªn. B¶ng16 : Tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ ViÖt Nam qua c¸c n¨m §¬n vÞ: % N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 GDP 8,8 5,8 4,8 6,7 6,8 (Nguån: P. KTKH – Tæng C«ng ty Thuèc l¸ ViÖt Nam) Tèc ®é t¨ng trëng b×nh qu©n 7,55%/n¨m, dù kiÕn ®Õn n¨m 2010 lµ 7,5%. NÒn kinh tÕ ViÖt Nam sau thêi gian ¶nh hëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ §«ng Nam ¸ ®· lÊy l¹i ®îc sù c©n b»ng vµ cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn míi. C¬ cÊu kinh tÕ ®· cã bíc chuyÓn dÞch tÝch cùc, c¸c nguån lùc trong níc ®îc huy ®éng cho ®Çu t ph¸t triÓn t¨ng kh¸, thu ng©n s¸ch vît dù to¸n (íc ®¹t 100.000 tû ®ång). Trong sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ ph¶i kÓ ®Õn sù ®ãng gãp cña ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, xuÊt nhËp khÈu,…VÒ c«ng nghiÖp do sù ¶nh hëng cña sù suy gi¶m kinh tÕ thÕ giíi nªn mét sè mÆt hµng kh«ng gi÷ ®îc tèc ®é t¨ng cao, nhng tæng gi¸ trÞ s¶n lîng c«ng nghiÖp n¨m 2001 íc ®¹t 228.182 tû ®ång. Tuy tèc ®é t¨ng kh«ng b»ng n¨m 2000 nhng vÉn ®¹t 142% trong ®ã khu vùc Nhµ níc ®¹t 127%. · Cïng víi sù håi phôc æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ, thu nhËp cña ngêi d©n còng t¨ng lªn. Ngêi ta tríc kia chØ quan t©m ®Õn nhu cÇu “¨n no mÆc Êm” nhng hiÖn nay con ngêi do ®êi sèng ngµy cµng ®îc n©ng cao nªn quan t©m nhiÒu h¬n tíi nhu cÇu lÞch sù ®îc t«n träng. B¶ng 17: Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi ë ViÖt Nam qua c¸c n¨m §¬n vÞ : §ång STT N¨m Thu nhËp b×nh qu©n GDP ®Çu ngêi Thµnh thÞ N«ng th«n 1 2 3 4 1994 1995 1996 1999 2017320 2473200 2720400 5254600 4316040 5433960 6112800 9990000 1693680 2070000 2254800 2700000 (Nguån: P. KTKH – Tæng C«ng ty Thuèc l¸ ViÖt Nam) Nh vËy ta thÊy râ rµng ®êi sèng cña ngêi d©n ®· ®îc n©ng cao râ rÖt. Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi n¨m 2000 lµ 6128230 dù kiÕn víi sù t¨ng trëng æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ th× n¨m 2010 thu nhËp b×nh qu©n cña ViÖt Nam sÏ lµ 800 $/ngêi/ n¨m. · Trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam khi tham gia vµo kinh tÕ thÕ giíi th× kh«ng chØ chÞu sù qu¶n lý cña luËt ph¸p ViÖt Nam mµ cßn chÞu ¶nh hëng bëi c¸c quy ®Þnh chung cña c¸c tæ chøc quèc tÕ. Thuèc l¸ lµ mét mÆt hµng chÞu sù ¶nh hëng m¹nh mÏ nhÊt cña c¸c ch¬ng tr×nh c¸c ®¹o luËt phßng chèng t¸c h¹i cña thuèc l¸ trªn thÕ giíi, cña c¸c quèc gia. Tæ chøc y tÕ thÕ giíi WHO ®ang so¹n th¶o ®Ö tr×nh lªn liªn chÝnh phñ vÒ hiÖp ®Þnh khung kiÓm so¸t thuèc l¸ nh»m t¹o ra khu«n khæ cho viÖc hîp nhÊt c¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t thuèc l¸ cña c¸c bªn tham gia hiÖp ®Þnh nh»m gi¶m thiÓu mét c¸ch liªn tôc vµ m¹nh mÏ viÖc sù dông thuèc l¸, víi môc ®Ých b¶o vÖ c¸c thÕ hÖ hiÖn t¹i vµ trong t¬ng lai khái bÞ tµn ph¸ vÒ søc khoÎ vµ nh÷ng hËu qu¶ kinh tÕ x· héi m«i trêng cña viÖc tiªu dïng thuèc l¸. ë ViÖt Nam, ngµy 14/08/2000, ChÝnh phñ ®· ra nghÞ quyÕt 12/2000/NQ-CF vÒ chÝnh s¸ch quèc gia phßng chèng t¸c h¹i cña thuèc l¸ trong giai ®o¹n 2000-2010. Ngµy 17/04/2000, ChÝnh phñ ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp Uû Ban Quèc Gia ®Ó thùc hiÖn ch¬ng tr×nh quèc gia vÒ phßng chèng t¸c h¹i cña thuèc l¸. Uû ban ®ang x©y dùng dù th¶o kÕ ho¹ch triÓn khai thùc hiÖn nghÞ quyÕt 12/CP víi 2 giai ®o¹n. Giai ®o¹n 1: Tõ n¨m 2000 ®Õn 2005 víi c¸c môc tiªu. Gi¶m tû lÖ nam giíi hót thuèc l¸ ë ViÖt Nam tõ 50% xuèng cßn 35%. Gi¶m tû lÖ n÷ giíi hót thuèc l¸ ë ViÖt Nam tõ 3,4% xuèng nhá h¬n 3%. Giai ®o¹n 2: Tõ n¨m 2005 ®Õn n¨m 2010 víi c¸c môc tiªu Gi¶m tû lÖ hót thuèc ë nam giíi xuèng díi 20%. Gi¶m tû lÖ hót thuèc ë n÷ giíi xuèng díi 2%. Víi c¸c ch¬ng tr×nh hµnh ®éng : CÊm qu¶ng c¸o thuèc l¸ díi mäi h×nh thøc. CÊm tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ thÓ thao. · VÒ v¨n ho¸ x· héi: Tõ xa xa nam giíi ViÖt Nam ®· cã thãi quen hót thuèc (thuèc phiÖn, thuèc lµo, thuèc vÊn tay). HiÖn nay hót thuèc l¸ vÉn lµ mét thãi quen cña ®a sè nam giíi níc ta. ViÖc nam giíi hót thuèc kh«ng gÆp ph¶i sù ph¶i ®èi nµo lín (Trõ sù ph¶n ®èi cña c¸c bµ mÑ hoÆc vî) tuy nhiªn vÉn kh«ng thÓ c¶n trë hä hót thuèc. Cßn ®èi víi n÷ giíi tuy hiÖn nay tû lÖ n÷ giíi hót thuèc cßn t¨ng so víi tríc kia nhng hä kh«ng t×m ®îc sù ñng hé cña ngêi kh¸c víi viÖc hót thuèc. Ph©n tÝch vµ dù b¸o m«i trêng ngµnh thuèc l¸ M«i trêng t¸c nghÞªp lµ c¸c yÕu tè xuÊt hiÖn trong mét ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh, quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt vµ møc ®é c¹nh tranh trong ngµnh ®ã. M«i trêng t¸c nghiÖp t¸c ®éng ®Õn toµn bé qu¸ tr×nh ho¹ch ®Þnh vµ thùc thi chiÕn lîc cña doanh nghiÖp. M«i trêng t¸c nghiÖp cã 5 yÕu tè c¬ b¶n lµ: c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, ngêi mua, ngêi cung cÊp, c¸c ®èi thñ tiÒm Èn, vµ c¸c s¶n phÈm thay thÕ. Nguån cung cÊp nguyªn vËt liÖu HiÖn nay, mçi n¨m c«ng ty s¶n xuÊt kho¶ng 1,8 tû bao thuèc l¸ víi nhu cÇu nguyªn liÖu thuèc l¸ lµ 35.000 tÊn trong ®ã kho¶ng 25.000 tÊn (70%) lµ nguyªn liÖu trong níc, 10.000 tÊn (30%) lµ nguyªn liÖu nhËp khÈu. Víi nguyªn liÖu s¶n xuÊt trong níc: HiÖn nay nguyªn liÖu trong níc ®îc cung cÊp bëi 3 nhµ m¸y ®ã lµ c«ng ty nguyªn liÖu thuèc l¸ B¾c, c«ng ty nguyªn liÖu thuèc l¸ Nam vµ c«ng ty liªn doanh Reynold §µ N½ng. Trong ®ã c¸c nguyªn liÖu Nam vµ c«ng ty nguyªn liÖu B¾c ®Òu lµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng C«ng ty. Cßn c«ng ty liªn doanh Reynold §µ N½ng cã chøc n¨ng chñ yÕu lµ trång vµ chÕ biÕn thuèc l¸ Burley cho xuÊt khÈu. HiÖn nay c«ng ty nµy ®ang gÆp khã kh¨n trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®ang ®îc ®èi t¸c ®Ò nghÞ b¸n cæ phÇn cho Tæng C«ng ty. Thuèc l¸ sau khi h¸i ®îc t¸ch cäng, sÊy kh« l¸, t¸ch t¹p chÊt, t¹p khÝ ra khái thuèc l¸, ®ãng kiÖn s¶n phÈm, dù tr÷ vµ b¸n l¹i cho c¸c c«ng ty s¶n xuÊt thuèc l¸ ®iÕu. Tuy hiÖn nay 6 nhµ m¸y cña Tæng C«ng ty lµ Sµi Gßn, VÜnh Héi, Th¨ng Long, Thanh Ho¸, Kh¸nh Hoµ, BÕn Tre trong d©y chuyÒn chÕ biÕn sîi ®Òu cã giai ®o¹n chÕ biÕn nguyªn liÖu (gåm kh©u l¸ nguyªn liÖu ®Çu vµo, hÊp ch©n kh«ng, c¾t ®Çu l¸, gia Èm vµ ñ, ®¸nh l¸ tíc cäng). Do h¹n chÕ lµ kh©u ®¸nh l¸ tíc cäng chØ lµm mét lÇn nªn l¸ m¶nh cßn lín kh«ng cã giai ®o¹n tån tr÷ ®Ó lªn men tù nhiªn, kh«ng ®¸p øng cho viÖc phèi chÕ c¸c nh½n thuèc trung vµ cao cÊp, sîi thµnh phÈm khã ®¸p øng cho c¸c m¸y ho¹t ®éng víi tèc ®é cao. Do vËy c¸c nhµ m¸y thuèc ®iÕu ph¶i sö dông nguyªn liÖu mua ngoµi. Toµn ngµnh hiÖn nay chØ cã hai d©y chuyÒn chÕ biÕn nguyªn liÖu c«ng suÊt 7000 tÊn/n¨m cña c«ng ty nguyªn liÖu Nam vµ c«ng ty liªn doanh Reynold §µ N½ng. Tuy nhiªn c¶ hai d©y ®Òu ®· qua sö dông, møc ®é tù ®éng ho¸ kh«ng cao, thiÕt bÞ cò, kh«ng ®ång bé. B¶ng 18: Thùc tr¹ng NLCB nguyªn liÖu Tªn ®¬n vÞ SL (chiÕc) N¨m SX CS ThiÕt kÕ Kg/h CS thùc hiÖn Kg/h CL trung b×nh % NLT kÕ TÊn /2ca/n¨m NL TT TÊn/2ca/n¨m CTNLTL Nam 1 89 2000 2000 60% 6323 6323 CTLD REYNOLD-§N 1 89 2000 1500 65% 6323 4745 (Nguån: P. KTKH – Tæng C«ng ty Thuèc l¸ ViÖt Nam) HiÖn nay c¸c c«ng ty nguyªn liÖu trong níc ®· s¶n xuÊt ®îc c¸c chñng lo¹i thuèc l¸ vµng sÊy, thuèc l¸ Burley, thuèc l¸ n©u phôc vô cho s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu, trong ®ã thuèc l¸ vµng sÊy 60%, thuèc l¸ n©u 35%, Burley 5%. §èi víi thuèc l¸ vµng sÊy, do trong thêi gian qua c¸c c«ng ty ®· cã sù ®Çu t thÝch ®¸ng vÒ chuÒu s©u nªn chÊt lîng nguyªn liÖu t¨ng lªn râ rÖt t¬ng ®¬ng chÊt lîng thuèc l¸ cña c¸c níc trong khu vùc. Tuy nhiªn chÊt lîng thuèc l¸ nguyªn liÖu vÉn cßn thÊp so víi thÕ giíi, tû lÖ thuèc l¸ cÊp 1 +2 chØ kho¶ng 40% (thÕ giíi kho¶ng 70%) hµm lîng Nicotin tõ 1,5 – 2,5%, Gluxit hoµ tan kho¶ng 14 - 28%. §èi víi thuèc l¸ n©u ®Þa ph¬ng, mang tÝnh chÊt n©u râ rÕt vÒ lîng mïi vÞ, thµnh phÇn ho¸ häc. Hµm lîng Nicotin tõ 1,3 - 3,0%, Gluxit hoµ tan thÊp, ®é ch¸y tèt, tµn tr¾ng…GÇn ®©y do nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng thay ®æi, c¸c nhµ m¸y ®iÕu Ýt sö nguyªn liÖu thuèc l¸ n©u. Bªn c¹nh ®ã do yªu cÇu phèi chÕ mét sè m¸c pháng theo Gout hçn hîp ®Ó tiªu thô ë thÞ trêng trong níc nªn trong thêi gian tíi cßn cÇn mét sè nguyªn liÖu thuèc l¸ Burley. Nh×n chung hiÖn nay víi 2 c«ng ty nguyªn liÖu vµ sù quan t©m cña Nhµ níc trong viÖc quy ho¹ch vïng trång nguyªn liÖu th× kh¶ n¨ng cung cÊp nguyªn liÖu trong thêi gian tíi kh¸ ®a d¹ng vµ dåi dµo nhng cha æn ®Þnh vÒ chÊt lîng, cha ®ång ®Òu. VÒ nguyªn liÖu nhËp ngo¹i : Hµng n¨m Tæng C«ng ty vµ c¸c nhµ m¸y ®Þa ph¬ng nhËp kho¶ng 1000-2000 tÊn l¸ cña Brazin, Zimbabure, kho¶ng tõ 6000 -7000 tÊn sîi phèi chÕ s¶n phÈm thuèc l¸ cao cÊp. Nguyªn liÖu nhËp khÈu qu¸ cao lªn ngo¹i tÖ nhËp nguyªn liÖu lín chiÕm 70% kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu trªn toµn ngµnh. Tríc kia Tæng C«ng ty vµ c¸c nhµ m¸y ®Þa ph¬ng cßn sö dông nguyªn liÖu thuèc l¸ K ( NhËp tõ Campuchia ) mçi n¨m kho¶ng 15.000-20.000 tÊn. §Õn n¨m 1997 th× lîng nµy gi¶m dÇn vµ ®Õn n¨m 1998 Tæng C«ng ty ®· kh«ng nhËp nguyªn liÖu K n÷a. Nhng hiÖn nay Tæng C«ng ty ®ang ph¶i ®èi phã víi nguyªn liÖu thuèc l¸ Trung Quèc nhËp lËu víi chÊt lîng thÊp, gi¸ thanh lý, trèn lËu thuÕ. 1.1.3.2.Kh¸ch hµng Thuèc l¸ lµ mét mÆt hµng kh«ng ®îc Nhµ níc khuyÕn khÝch s¶n xuÊt vµ tiªu thô v× nã cã h¹i vµ g©y ¶nh hëng xÊu ®Õn søc khoÎ ngêi tiªu dïng. ChÝnh v× t¸c h¹i cña nã nªn Nhµ níc vµ Bé y tÕ ®ang ph¸t ®éng phong trµo h¹n chÕ hót thuèc l¸ vµ ®a ra c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m h¹n chÕ viÖc tiªu dïng thuèc l¸ nh cÊm hót thuèc ë c¸c c«ng së, trong c¸c cuéc häp … Do ®ã ®Ó s¶n phÈm ®îc tiªu thô tèt h¬n Tæng C«ng ty ®· ph¶i tæ chøc m¹ng líi tiªu thô réng kh¾p tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng khuyÕn m·i nh»m ®a s¶n phÈm ®Õn tay ngêi tiªu dïng nhanh nhÊt. Bªn c¹nh ®ã do ®Æc ®iÓm thuèc l¸ lµ s¶n phÈm m¹ng tÝnh mïa vô nªn nhu cÇu thuèc l¸ cao vÒ mïa ®«ng, héi hÌ, lÔ tÕt, cíi hái vµ gi¶m vÒ mïa hÌ (cã khi gi¶m b»ng 1/3 mïa ®«ng). MÆt kh¸c nã lµ mét s¶n phÈm dÏ g©y nghiÖn, nã phôc vô cho nhu cÇu tinh thÇn, ngêi tiªu dïng sö dông nã nh mét thø thuèc kÝch thÝch ®Ó ngêi ta c¶m thÊy s¶ng kho¸i, tØnh t¸o, ®ì c¨ng th¼ng h¬n. Do ®ã khi mét ngêi ®· hót thuèc, th× sÏ rÊt dÔ nghiÖn mµ ®· nghiÖn th× rÊt khã bá. Tuy nhiªn, mçi ngêi tiªu dïng mçi nhãm kh¸ch hµng l¹i cã khÈu vÞ kh¸c nhau vµ rÊt Ýt khi thay ®æi. §èi víi kh¸ch hµng ë thÞ trêng miÒn B¾c (tõ NghÖ An trë ra) ngêi tiªu dïng rÊt a chuéng c¸c s¶n phÈm cña Tæng C«ng ty. Cã thÓ nãi ®©y lµ thÞ ntrêng cña Tæng C«ng ty. C¸c s¶n phÈm chñ yÕu lµ h¬ng vi menthol (b¹c hµ). ë thÞ trêng miÒn Trung vµ miÒn Nam khÈu vÞ cña ngêi tiªu dïng rÊt phong phó, tiªu thô nhiÒu nh·n thuèc kh¸c nhau. ë ViÖt Nam theo thèng kª cña Bé y tÕ thÕ giíi møc tiªu dïng thuèc l¸ tÝnh cho nh÷ng ngêi trªn 15 tuæi n¨m 1995 lµ 626 ®iÕu/ngêi/n¨m, n¨m 1998 lµ 865 ®iÒu/ngêi/n¨m, n¨m 2000 lµ 1050 ®iÕu/ngêi/n¨m. Nh vËy cã thÓ nãi nhu cÇu sö dông thuèc l¸ kh«ng gi¶m ®i mµ ngµy cµng t¨ng lªn. Bªn c¹nh ®ã tuæi trung b×nh b¾t ®Çu hót thuèc l¸ còng gi¶m ®i 3 tuæi. Cã thÓ nãi trong vßng 10 n¨m tíi mÆc dï cã c¸c khuyÕn c¸o cña Nhµ níc, c¸c Bé ngµnh, c¸c tæ chøc quèc tÕ, c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nhng tû lÖ sè ngêi hót thuèc sÏ vÉn kh«ng gi¶m (do tËp qu¸n tiªu dïng) vµ ®ã lµ c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn cña ngµnh thuèc l¸ nãi chung vµ Tæng C«ng ty thuèc l¸ nãi riªng. C¸c ®èi thñ c¹nh tranh trong ngµnh Toµn ngµnh thuèc l¸ hiÖn nay cã 22 ®¬n vÞ s¶n xuÊt thuèc ®iÕu vµ ®îc ph©n lo¹i nh sau : B¶ng 19: Ph©n lo¹i doanh nghiÖp s¶n xuÊt thuèc l¸ ®iÕu theo cÊp qu¶n lý CÊp chñ qu¶n Sè lîng Dn Tªn doanh nghiÖp 1.Trung ¬ng (Tæng C«ng ty Thuèc l¸ ViÖt Nam ) 9 Sµi Gßn, VÜnh Héi,B¾c S¬n, Thanh Ho¸, Long An, §ång Th¸p, An Giang, Cöu Long, Th¨ng Long. 2. Ngµnh qu¶n lÝ 1 C«ng ty B¸ch ho¸ II ( Bé th¬ng m¹i) 3. §Þa ph¬ng 7 BÕn Thµnh, 27/7, §ång Nai, BÕn Tre,TT- HuÕ, NghÖ An, Kh¸nh Hoµ. 4. Kinh tÕ §¶ng 2 H¶i Phßng, B×nh D¬ng. 5. Liªn doanh Nhµ níc 2 Vinasa CÇn Th¬, Reynold §µ N½ng. 6. Cæ phÇn 1 TM cæ phÇn thuèc l¸ Tuy Hoµ. (Nguån: P. KTKH – Tæng C«ng ty Thuèc l¸ ViÖt Nam) Nh vËy ngo¹i trõ c¸c nhµ m¸y lµ ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng C«ng ty, hiÖn nay Tæng C«ng ty cã 13 ®èi thñ c¹nh tranh. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c nhµ m¸y ®Þa ph¬ng, víi t×nh tr¹ng trµn lan cña thuèc ngo¹i nhËp lËu, c¹nh tranh trªn thÞ trêng thuèc l¸ ®· vµ ®ang diÕn ra gay g¾t. HiÖn nay víi sù lín m¹nh cña c¸c nhµ m¸y ®Þa ph¬ng, cïng víi sù chuyÓn biÕn cña m«i trêng kinh doanh theo híng lµnh m¹nh ho¸, søc m¹nh kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ ®Þa ph¬ng tríc ®©y ®ang ®îc tËp trung vÒ mét sè ®¬n vÞ lín nh BÕn Thµnh, Kh¸nh Hoµ, §ång Nai vµ B×nh D¬ng. B¶ng 20 : N¨ng lùc s¶n xuÊt cña c¸c nhµ m¸y ngoµi Tæng C«ng ty §¬n vÞ: bao Tªn DN N¨ng lùc thùc tÕ Trong ®ã n¨ng lùc s¶n xuÊt thùc tÕ (1000 bao/2 ca/n¨m) Tæng sè ®Çu läc Bao cøng Bao mÒm §L BmÒm Kh«ng ®Çu läc S bao mÒm 1 2=3+7 3=4+5 4 5 6 7=5+6 BÕn Thµnh BÕn Tre NghÖ An §ång Nai TMCP Tuy Hoµ TT- HuÕ TLXNHB×nh D¬ng H¶i Phßng B¸ch Ho¸ II Vinasa CÇn Th¬ 27/7 LD §µ N½ng 199181 73982 18970 170726 36042 37937 117612 47424 18970 83466 56909 33197 199181 55012 18970 94848 36042 37939 117612 47424 18970 83466 56909 33197 19918 55012 18970 94848 36042 0 98642 47424 18970 83466 56909 33197 0 0 0 0 0 37939 18970 0 0 0 0 0 0 18970 0 75879 0 0 0 0 0 0 0 0 0 18970 0 75878 0 37939 18970 0 0 0 0 (Nguån: P. KTKH – Tæng C«ng ty Thuèc l¸ ViÖt Nam) Nh×n vµo b¶ng trªn thÊy rõng n¨ng lùc s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi Tæng C«ng ty tuy nhá h¬n n¨ng lùc s¶n xuÊt cña Tæng C«ng ty (gÇn 1,8 tû bao) nhng trong c¬ cÊu s¶n phÈm th× c¸c doanh nghiÖp ngoµi Tæng C«ng ty cã tû träng s¶n phÈm ®Çu läc cao h¬n. B¶ng 21:Tû träng thuèc l¸ ®Çu läc toµn ngµnh §¬n vÞ: tû ®iÕu N¨m S¶n lîng toµn ngµnh Tæng C«ng ty C¸c nhµ m¸y ®Þa ph¬ng SL §.Läc % SL §.Läc % SL §.Läc % 1996 1997 1998 1999 2000 2101 2076 2194 2140 2880 1440 1451 1675 1794 2577 68,54 69,89776,34 83,83 92,04 1570 1500 1455 1404 1515 966 920 976 1076 1306 61,53 61,36 67 76,6 86,07 531 575 736 810 1285 474 530 698 739 1273 89,27 92,17 94,8 979 99,07 Tû lÖt¨ng trëng BQ 109,22 116,44 106,76 116,65 113,08 116,25 (Nguån: P. KTKH – Tæng C«ng ty Thuèc l¸ ViÖt Nam) Nh×n vµo b¶ng trªn thÊy c¬ cÊu s¶n phÈm cña c¸c nhµ m¸y ®Þa ph¬ng th× s¶n phÈm ®Çu läc chiÕm gÇn hÕt (99,07%). §iÒu nµy chøng tá c¸c nhµ m¸y ®Þa ph¬ng cã thÓ cã kÕt qu¶ tèt h¬n c¸c nhµ m¸y cña Tæng C«ng ty do tû lÖ s¶n phÈm kh«ng ®Çu läc thÊp (c¸c s¶n phÈm kh«ng ®Çu läc hÇu hÕt ®Òu bÞ lç). HiÖn nay hÇu hÕt c¸c nhµ m¸y ®Þa ph¬ng ®Òu ho¹t ®éng tèt trõ Reynolds §µ N½ng vµ Vinasa CÇn Th¬ bÞ lç vèn vµ ®ang ®îc bªn ®èi t¸c ®Ò nghÞ b¸n cæ phÇn cho Tæng C«ng ty. Bªn c¹nh ®ã cßn ph¶i kÓ ®Õn mét ®èi thñ c¹nh tranh ®¸ng gêm cña Tæng C«ng ty ®ã lµ thuèc l¸ nhËp lËu. Lîng thuèc nµy t¬ng ®èi lín íc tÝnh kho¶ng h¬n 400 triÖu bao/n¨m. Tuy nhiªn lîng thuèc l¸ nhËp lËu mµ c¸c lùc lîng chèng bu«n lËu vµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng b¾t gi÷ vµ giao t¸i xuÊt chÕ chiÕm tõ 2-2,5% lîng thuèc l¸ nhËp lËu thùc tÕ hiÖn nay. Nh÷ng s¶n phÈm nµy thêng kh«ng cã thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt nh c¸c s¶n phÈm thuèc l¸ kh¸c trong níc do vËy gi¸ c¶ thêng thÊp h¬n so víi chÊt lîng ngoµi ra mÉu m·, bao b× rÊt ®Ñp, chÊt lîng cao vµ ®îc ngêi tiªu dïng u thÝch vµ nã ®· chiÕm ®îc mét phÇn kh¸ch hµng kh¸ lín trong níc. 1..1.3.4. §èi thñ tiÒm Èn Ngµnh s¶n xuÊt vµ kinh doanh thuèc l¸ tuy cã tû suÊt lîi nhuËn kh¸ cao nhng l¹i chÞu rÊt nhiÒu mèi ®e do¹ h¹n chÕ tiªu thô tõ phÝa m«i trêng vÜ m«. MÆt kh¸c hiÖn nay nhµ níc ®ang cã chñ tr¬ng s¾p xÕp l¹i s¶n xuÊt kinh doanh ngµnh thuèc l¸ theo ®ã ®Õn n¨m 2005 c¸c nhµ m¸y ngoµi Tæng C«ng ty sÏ s¸t nhËp vµo Tæng C«ng ty, chuyÓn híng kinh doanh hoÆc gi¶i thÓ ®Ó Nhµ níc tæ chøc ®éc quyÒn vÒ s¶n xuÊt kinh doanh thuèc l¸. H¬n n÷a s¶n xuÊt thuèc l¸ cã ®Æc ®iÓm lµ ph¶i trªn quy m« lín mµ muèn cã s¶n phÈm chÊt lîng cao th× ®ßi hái ph¶i cã d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Bëi vËy nguy c¬ tõ phÝa c¸c ®èi thñ míi ra nhËp ngµnh lµ rÊt nhá. Tuy nhiªn, do ®Æc ®iÓm kinh doanh thuèc l¸ lµ ngêi tiªu dïng t¬ng ®èi trung thµnh víi c¸c m¸c thuèc lµ mµ m×nh quen hót, nªn rÊt tù nhiªn h×nh thµnh lªn nh÷ng khu vùc thÞ trêng theo ®Þa lý mµ ë ®ã mét m¸c thuèc rÊt ®îc a chuéng vµ tiªu thô víi khèi lîng lín cßn c¸c s¶n phÈm kh¸c khã mµ tiªu thô ®îc. Cho nªn khi ®èi thñ c¹nh tranh t×m c¸ch x©m nhËp vµo thÞ trêng nµy th× tù nhiªn hä trë thµnh mét ®èi thñ c¹nh tranh míi víi Tæng C«ng ty trªn thÞ trêng. Do ®ã nguy c¬ bÞ chiÕm lÜnh thÞ trêng tõ phÝa c¸c ®èi thñ c¹nh tranh lµ rÊt lín. 1.1.3.5. S¶n phÈm thay thÕ S¶n phÈm thuèc l¸ kh«ng cã nhiÒu s¶n phÈm thay thÕ. Trùc tiÕp nhÊt lµ thuèc lµo vµ c¸c lo¹i thuèc vÊn tay. Theo sè liÖu ®iÒu tra th× cã kho¶ng 13% nam giíi hót thuèc lµo, 12% hót thuèc c¶ thuèc lµo vµ thuèc l¸, 6% hót thuèc vÊn tay. Tuy nhiªn sè ngêi hót thuèc lµo vµ thuèc vÊn tay tËp trung chñ yÕu lµ n«ng th«n, miÒn nói vµ tËp trung ë ®é tuæi trung niªn trë lªn. Bªn c¹nh ®ã hót thuèc lµo rÊt bÊt tiÖn vµ hiÖn nay do ®êi sèng ngµy cµng n©ng cao nªn tû lÖ ngêi hót thuèc lµo vµ thuèc vÊn tay ngµy cµng gi¶m xuèng. Do ®ã kh«ng thÓ coi thuèc lµo lµ mét ®èi thñ c¹nh tranh m¹nh cña thuèc l¸. S¶n phÈm thø hai cã thÓ thay thÕ thuèc l¸ ®iÕu l¸ x× gµ. MÆc dï s¶n phÈm nµy rÊt phæ biÕn ë mét sè níc nhng ®èi víi ngêi ViÖt Nam th× nã hoµn toµn míi mÎ thªm vµo ®ã gi¸ b¸n l¹i cao nªn x× gµ hÇu nh kh«ng cã mÆt t¹i thÞ trêng ViÖt Nam. Còng cã thÓ bµn tíi ma tuý vµ c¸c lo¹i chÊt g©y nghiÖn. Nhng c¸c s¶n phÈm nµy hoµn toµn bÞ cÊm tµng tr÷, mua b¸n vµ sö dông. Do ®ã nã hÇu nh kh«ng t¸c ®éng ®Õn thÞ trêng thuèc l¸. Cã thÓ nãi ngµnh thuèc l¸ hÇu nh kh«ng cã s¶n phÈm thay thÕ. Nhng kh«ng v× thÕ mµ Tæng C«ng ty cã thÓ tuú tiÖn ®Æt gi¸ cho c¸c s¶n phÈm cña m×nh ®Ó thu lîi nhuËn cao trong kinh doanh mµ ph¶i cßn c¨n cø vµo híng dÉn cña ChÝnh phñ vµ t×nh h×nh thùc tÕ cña doanh nghiÖp, thÞ trêng tiªu thô. Ma trËn ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè bªn ngoµi. KÕt qu¶ ph©n tÝch m«i trêng bªn ngoµi cã thÓ dîc tãm t¾t trong ma trËn sau: B¶ng 22 : Ma trËn ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè bªn ngoµi cña EFE stt YÕu tè bªn ngoµi Møc ®é quan träng ®èi víi ngµnh Møc ®é t¸c ®éng víi DN TÝnh chÊt t¸c ®éng §iÓm 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Xu híng héi nhËp vµ quèc tÕ ho¸ Xu híng hót thuèc lµ ngµy cµng t¨ng ë n÷ giíi Chñ tr¬ng ®éc quyÒn NN vÒ SXKD thuèc l¸ ®iÕu Chñ ph¸t triÓn vïng NL cã chÊt lîng cao Nhu cÇu thay ®æi theo híng t¨ng tû lÖ s¶n phÈm trung cao cÊp Ch¬ng tr×nh quèc gia vÒ phßng chèng t¸c h¹i cña thuèc l¸ Nguån cung cÊp NL kh¸ ®åi dµo ChÊt lîng NL cha æn ®Þnh Kh¸ch hµng trung thµnh víi s¶n phÈm C¸c ®èi thñ c¹nh tranh t¬ng ®èi m¹nh Rµo c¶n nhËp ngµnh cao Ýt cã s¶n phÈm thay thÕ 3 1 3 3 3 3 2 2 2 2 1 3 2 1 3 3 2 3 3 2 3 3 3 3 + + + + + - + - + - + + +6 +1 +9 +9 +6 -9 +6 -4 +6 -6 +3 +9 Cét 1: C¸c yÕu tè bªn ngoµi: LiÖt kª c¸c yÕu tè bªn ngoµi cã t¸c ®éng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®Õn ngµnh thuèc l¸ vµ Tæng C«ng ty . Cét 2 vµ 3: X¸c ®Þnh møc ®é quan träng cña tõng yÕu tè m«i trêng ®èi víi ngµnh vµ ®èi víi Tæng C«ng ty. Cïng mét nh©n tè nhng nã cã vai trß kh¸c nhau ®èi víi ngµnh vµ doanh nghiÖp. Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ lµ ph¬ng ph¸p cho ®iÓm, thang ®iÓm ®îc ®µnh gi¸ thèng nhÊt nh sau : Cao: 3 ®iÓm Trung b×nh: 2 ®iÓm ThÊp: 1 ®iÓm Kh«ng t¸c ®éng: 0 ®iÓm Cét 4 tÝnh chÊt t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè ®èi víi ngµnh vµ Tæng C«ng ty thuèc l¸ . TÝch cùc: ( + ) Tiªu cùc: ( - ) Cét 5: lÊy ®iÓm cét (2) nh©n ®iÓm cét (3) vµ lÊy dÊu ë cét (4) cho sù t¸c ®éng cña mçi yÕu tè víi ngµnh vµ Tæng C«ng ty. Ph©n tÝch néi bé Tæng C«ng ty HÖ thèng th«ng tin Th«ng tin ®èi víi doanh nghiÖp lµ rÊt quan träng, nªn tríc tiªn ta ph¶i ph©n tÝch hÖ thèng th«ng tin vµ ®iÒu quan t©m ®Çu tiªn cña hÖ thèng th«ng tin ®ã lµ bé phËn ®¶m tr¸ch viÖc cung cÊp vµ xö lý th«ng tin. Nh÷ng th«ng tin quan träng mµ Tæng C«ng ty ph¶i quan t©m hiÖn nay lµ nh÷ng th«ng tin tõ thÞ trêng vµ tõ phÝa ChÝnh phñ. HiÖn nay Tæng C«ng ty cã tê “Th«ng tin thuèc l¸” do viÖn kinh tÕ kü thuËt thuèc l¸ ph¸t hµnh mçi th¸ng mét kú nh»m cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ s¶n xuÊt kinh doanh, nghiªn cøu khoa häc, diÔn biÕn cña thÞ trêng, c¸c chÝnh s¸ch míi cña §¶ng vµ Nhµ níc ®èi víi ngµnh thuèc l¸. HiÖn nay, v¨n phßng cña Tæng C«ng ty ë c¶ phÝa B¾c vµ phÝa Nam ®Òu ®îc trang bÞ vµ sö dông m¹ng diÖn réng ( Back ofice) trong ®iÒu hµnh qu¶n lý vµ thùc hiÖn chÕ ®é cËp nhËt sè liÖu vµ b¸o c¸o néi bé trong Tæng C«ng ty. Mét sè ®¬n vÞ thµnh viªn ®· trang bÞ m¹ng côc bé cïng nh÷ng hÖ thèng øng dông t¹i ®¬n vÞ thµnh viªn vµ v¨n phßng Tæng C«ng ty. Bªn c¹nh ®ã Tæng C«ng ty cßn thu thËp th«ng tin qua c¸c ®¹i lý trung gian b¸n hµng. ViÖc nghiªn cøu thÞ trêng gióp Tæng C«ng ty rÊt nhiÒu trong viÖc ®a ra c¸c s¶n phÈm míi cã tÝnh c¹nh tranh h¬n. Tuy nhiªn víi thÞ trêng réng lín, tr¶i dµi tõ B¾c xuèng Nam th× viÖc thu thËp th«ng tin mét c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®Çy ®ñ lµ rÊt khã kh¨n. Do vËy ®Ó x©y dùng ®îc mét chiÕn lîc s¶n phÈm cã hiÖu qu¶, Tæng C«ng ty cÇn ®Çu t h¬n n÷a cho ho¹t ®éng ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ trêng. C«ng t¸c Marketing T tëng vÒ Marketing kh«ng chØ cÇn cã trong nh÷ng nh©n viªn b¸n hµng hay tiÕp thÞ mµ nã cÇn ph¶i ®îc hiÓu râ vµ th«ng suèt ë c¸c cÊp qu¶n lý, nh÷ng bé phËn kh¸c nhau trong toµn Tæng C«ng ty. C¸c néi dung chÝnh cña ho¹t ®éng Marketing ë ®©y lµ: ChÝnh s¸ch s¶n phÈm, chÝnh s¸ch gi¸ c¶, ph©n phèi, c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn b¸n hµng. · ChÝnh s¸ch s¶n phÈm: §©y lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch Marketing Mix ®îc Tæng C«ng ty quan t©m hµng ®Çu. ViÖc ph©n tÝch c¸c chÝnh s¸ch vÒ s¶n phÈm ®· ®îc thùc hiÖn trong phÇn II. ë ®©y chØ nªu lªn mét sè nhËn xÐt chung: Thø nhÊt, Tæng C«ng ty ®· chó träng viÖc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, ®a ra nhiÒu lo¹i s¶n phÈm víi c¸c khÈu vÞ, mÉu m·, bao b× kh¸c nhau phï hîp víi c¸c së thÝch kh¸c nhau cña ngêi tiªu dïng, ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña nhiÒu nhãm kh¸ch hµng trªn nhiÒu ph©n ®o¹n thÞ trêng kh¸c nhau. Thø hai, Tæng C«ng ty ®· chiÕm ®îc mét vÞ thÕ quan träng trªn thÞ trêng ®Æc biÖt lµ thÞ trêng miÒn B¾c. Tuy nhiªn, Tæng C«ng ty vÉn cßn mét sè vÊn ®Ò trong viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch s¶n phÈm. Thø nhÊt, tû lÖ s¶n phÈm cao cÊp cña Tæng C«ng ty cßn thÊp tuy tû lÖ s¶n phÈm trung vµ cao cÊp kh¸ cao. Thø hai, ë thÞ trêng phÝa Nam s¶n phÈm cao cÊp cña Tæng C«ng ty cha phï hîp víi nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng. · ChÝnh s¸ch gi¸: Nh×n chung gi¸ b¸n c¸c s¶n phÈm cña Tæng C«ng ty dao ®éng tõ kho¶ng 1000- 7000 ®ång/bao víi gi¸ b¸n b×nh qu©n 2500 ®ång/bao. Së dÜ gi¸ b¸n b×nh qu©n thÊp lµ do tû lÖ s¶n phÈm thÊp vµ trung cÊp lín. So víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh hµng ®Çu trong ngµnh thuèc l¸ hiÖn nay th× gi¸ b¸n c¸c s¶n phÈm cao cÊp cña Tæng C«ng ty thÊp h¬n rÊt nhiÒu mµ lîng b¸n còng kh«ng cao h¬n bao nhiªu. HiÖn nay Tæng C«ng ty ®ang ¸p dông chÝnh s¸ch 2 gi¸ ®èi víi s¶n phÈm Vinataba. Nãi chung chÝnh s¸ch nµy ®· cã t¸c dông tÝch cùc ®èi víi viÖc b×nh æn gi¸ tiªu thô trªn thÞ trêng vµ t¨ng lîng s¶n phÈm Vinataba tiªu thô trªn thÞ trêng phÝ Nam. · ChÝnh s¸ch ph©n phèi : HiÖn nay c¸c s¶n phÈm cña Tæng C«ng ty ®îc ®a ®Õn tay ngêi tiªu dïng th«ng qua nhiÒu kªnh ph©n phèi. Tæng C«ng ty ®· tiÕn hµnh x©y dùng m¹ng líi tiªu thô ë kh¾p c¸c tØnh, thµnh phè, huyÖn thÞ trong c¶ níc. Thùc hiÖn th«ng t TT/30/1999/TTBTM cña Bé Th¬ng M¹i vÒ viÖc híng dÉn kinh doanh mÆt hµng thuèc l¸ ®iÕu s¶n xuÊt trong níc, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt thuèc l¸ cña T«ng c«ng ty ®· x©y dùng hÖ thèng tiªu thô s¶n phÈm th«ng qua 150 ®¹i lý theo danh s¸ch I (Kinh doanh trªn ®Þa bµn nhiÒu tØnh) vµ kho¶ng 450 ®¹i lý theo danh s¸ch II (Kinh doanh trªn ®Þa bµn mét tØnh). Qua ®ã, n¾m ®îc toµn bé m¹ng líi tiªu thô s¶n phÈm trªn c¶ níc t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn nghÞ quyÕt 12 cña ChÝnh phñ, Nhµ níc thùc hiÖn kiÓm so¸t lu th«ng, tiªu thô thuèc l¸ trªn thÞ trêng. Tæng C«ng ty cßn thµnh lËp c¸c cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm vµ b¸n lÎ s¶n phÈm, c¸c ®éi ngò tiÕp thÞ ë c¸c trung t©m kinh tÕ vµ c¸c tØnh thµnh lín, trùc tiÕp b¸n hµng cho nh÷ng ngêi bu«n b¸n nhá vµ ngêi tiªu dïng (vÝ dô s¶n phÈm Duhill). Tæ chøc vËn chuyÓn s¶n phÈm ®Õn tËn tay ngêi tiªu dïng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu, gióp hµng ho¸ lu th«ng ®Òu ®Æn, h¹n chÕ tèi ®a viÖc khan hiÕm hµng ho¸ g©y ra nh÷ng c¬n sèt gi¶ trªn thÞ trêng. HiÖn nay, c¸c s¶n phÈm Vinataba vµ nh·n thuèc hîp t¸c quèc tÕ ®· ®îc Tæng C«ng ty giao cho c«ng ty Th¬ng m¹i tiªu thô. C«ng ty Th¬ng m¹i ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p nh: thÕ chÊp b»ng nhµ cöa, bÊt ®éng s¶n, khuyÕn khÝch kh¸ch hµng mua thÕ chÊp b»ng tiÒn mÆt, kú phiÕu, tÝn phiÕu… ®Ó thu håi c«ng nî tr¸nh rñi ro. Tuy nhiªn ph¬ng thøc nµy còng ¶nh hëng viÖc ®Èy m¹nh tiªu thô s¶n phÈm, ®Æc biÖt cho mét sè kh¸ch hµng t¹i vïng s©u, vïng xa cßn h¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh. Bªn c¹nh ®ã hiÖn nay, Tæng C«ng ty cßn thiÕt lËp m« h×nh ®¹i lý ®éc quyÒn. §©y kh«ng ph¶i lµ ®iÒu hoµn toµn míi mÎ tuy nhiªn víi nh÷ng t¸c dông tÝch cùc nã ®ßi hái Tæng C«ng ty vµ c¸c nhµ m¸y ph¶i xem xÐt kü h¬n vÒ m« h×nh nµy. Bëi v× viÖc giao ®éc quyÒn mét s¶n phÈm cho kh¸ch hµng (®¹i lý) sÏ gióp nhµ m¸y gi¶m viÖc ®Çu t thêi gian vµ c«ng søc cho s¶n phÈm ®ã. Hµng n¨m, ®Ó viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng C«ng ty ngµy cµng ph¶i s¸t víi nhu cÇu thÞ trêng, Tæng C«ng ty ®Òu më héi nghÞ kh¸ch hµng. ViÖc më héi nghÞ kh¸ch hµng do phßng thÞ trêng vµ c¸c bé phËn liªn quan ®¶m nhiÖm. ViÖc nµy ®a l¹i nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp quan träng cña kh¸ch hµng vÒ s¶n phÈm vµ ph¬ng thøc ho¹t ®éng kinh doanh cña Tæng C«ng ty. · ChÝnh s¸ch giao tiÕp, khuyÕn m·i vµ khuyÕch tr¬ng. §©y lµ mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu cña ho¹t ®éng Marketing cã rÊt nhiÒu c¸ch ®Ó Tæng C«ng ty giíi thiÖu s¶n phÈm ®Õn víi ngêi tiªu dïng th«ng qua c¸c ®¹i lý, cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm, c¸c ph¬ng tiÖn truyÒn th«ng (ho¹t ®éng nµy bÞ cÊm ®èi víi ngµnh thuèc l¸) vµ qua ®éi ngò b¸n hµng khuyÕn m·i, tiÕp thÞ. Ph©n tÝch nguån nh©n lùc Con ngêi lu«n lµ trung t©m cña mäi tæ chøc. §èi víi Tæng C«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam, ý thøc ®îc vai trß cña nh©n tè con ngêi víi sù sèng cßn cña Tæng C«ng ty, hµng n¨m, Tæng C«ng ty ®· lu«n lu«n lËp kÕ ho¹ch, bè trÝ tuyÓn dông ®µo t¹o nh©n viªn hîp lý. Do ®ã ®· cã t¸c ®éng tÝch cùc ®ªn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng C«ng ty ®· gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn Tæng C«ng ty. B¶ng 23 : C¬ cÊu lao ®éng cña Tæng C«ng ty n¨m 2000 §¬n vÞ : Ngêi Sè TT ChØ tiªu Tæng Cty thuèc lµ ViÖt Nam So víi toµn ngµnh % Sè lîng Tû lÖ % 1 2 3 4 5 Tæng sè lao ®éng Lao ®éng n÷ C¬ cÊu lao ®éng Trùc tiÕp Gi¸n tiÕp Tr×nh ®é lao ®éng Lao ®éng ®µo t¹o Trªn ®¹i häc §¹i häc, cao ®¼ng Trung cÊp Lao ®éng kü thuËt C¬ cÊu lao ®éng theo tuæi < 35 35-45 45-55 > 55 10.429 4.869 9.302 1.127 3.960 22 1.012 751 2.175 1.474 7.598 516 841 46,68 89,19 10,81 37,97 0,21 9,7 7,2 20,86 14,13 72,85 5,38 0,58 65,00 25,00 67,00 57,00 75,00 91,67 78,63 64,18 77,40 ( Nguån : P. Tæ chøc – Tæng C«ng ty Thuèc l¸ ViÖt Nam) §Æc ®iÓm lao ®éng cña Tæng C«ng ty Lao ®éng n÷ chiÕm tû lÖ kh¸ ®«ng trong tæng sè lao ®éng cña Tæng C«ng ty 46,68%. Lao ®éng trùc tiÕp chiÕm tû träng 89,19%, lao ®éng gi¸n tiÕp chiÕm tû lÖ 10,82% lµ tû träng t¬ng ®èi phï hîp trong ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp níc ta. Nh×n chung c«ng nh©n viªn cña Tæng C«ng ty cã ®é tuæi trung b×nh t¬ng ®èi trÎ. C¬ cÊu lao ®éng theo tr×nh ®é: BËc thî b×nh qu©n cña Tæng C«ng ty lµ 4/7 trong ®ã, c«ng nh©n kü thuËt tõ bËc 3 ®Õn bËc 7 chiÕm tû lÖ 56,86%, lao ®éng phæ th«ng 18,36%. §iÒu ®ã lµm ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng vµ thu nhËp b×nh qu©n cña c«ng nh©n viªn toµn Tæng C«ng ty. B¶ng 22 : N¨ng suÊt lao ®éng vµ thu nhËp b×nh qu©n ChØ tiªu ®¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 1.N¨ng suÊt lao ®éng 2.Thu nhËp b×nh qu©n Trong ®ã:TiÒn l¬ng Tr ®ång/ngêi 1000®/ngêi/th¸n 588,3 1336 1039 116,7 1402 1190 594,6 1543 1434 689,3 1694 1599 770,4 1759 1695 (Nguån : Phßng KÕ to¸n – Tæng C«ng ty Thuèc l¸ ViÖt Nam) Nh vËy râ rµng n¨ng suÊt lao ®éng vµ thu nhËp cña ngêi lao ®éng ®Òu t¨ng mµ trong thu nhËp t¨ng chñ yÕu lµ do tiÒn l¬ng. §iÒu nµy lµ do ®éi ngò lao ®éng cã tay nghÒ kh¸ gióp cho viÖc sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ cã ®îc thuËn lîi. Tuy nhiªn tû lÖ c¸n bé trªn ®¹i häc, ®¹i häc, cao ®¼ng<10% lµ t¬ng ®èi thÊp víi mét ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. Lao ®éng phæ th«ng 18% vµ lao ®éng thêi vô 20% lµ cha hÒ qua ®µo t¹o. VÒ c¬ cÊu tæ chøc cña Tæng C«ng ty VÊn ®Ò tæ chøc thùc hiÖn bao gåm: m« h×nh doanh nghiÖp, viÖc ra quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ. Qua viÖc xem xÐt c¬ cÊu vµ sù ph©n chia nhiÖm vô cña c¸c phßng ban, chóng ta sÏ ®¸nh gi¸ ®îc møc ®é hîp lý hay cha hîp lý cña c¬ cÊu hiÖn t¹i. C¬ cÊu tæ chøc nh hiÖn nay (®· ph©n tÝch ë phÇn II) lµ t¬ng ®èi hîp lý. C¬ cÊu tæ chøc gän nhÑ thuËn lîi cho híng chuyªn m«n ho¸ gi¶i quyÕt c¸c bíc c«ng viÖc. C«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt, nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn L¸ thuèc l¸ sau khi ®îc mua vÒ ®îc b¶o qu¶n cÈn thËn theo quy tr×nh b¶o qu¶n sÏ ®îc ®a vÒ ®Ó chÕ biÕn sîi thuèc l¸. PhÇn nµy ®îc thùc hiÖn chñ yÕu ë c¸c tr¹m thu mua vµ chÕ biÕn nguyªn liÖu. Trong thêi gian b¶o qu¶n thuèc l¸ ®îc lªn men tù nhiªn mét phÇn qua m¸y hÊp ch©n kh«ng, l¸ thuèc ®îc khö mïi t¹p vµ c¸c tÕ bµo l¸ ®îc thay ®æi vÒ thÓ tÝch. Tõ ®ã c¸c kiÖn thuèc l¸ ®îc t¸ch riªng phÇn thÞt l¸ vµ phÇn cuèng l¸ vµ lo¹i bá c¸c t¹p chÊt. Nhê chÕ ®é ®iÒu chØnh nhiÖt ®é, ®é Èm tù ®éng l¸ thuèc tiÕp tôc ®îc lªn men vµ ®îc ®a vµo bé phËn th¸i sîi vµ th¸i cuèng. Tû lÖ sîi/cuèng ®îc ®iÒu chØnh theo tõng lo¹i thuèc kh¸c nhau mét c¸ch tù ®éng. Qu¸ tr×nh gia liÖu vµ gia lîng còng ®îc tiÕn hµnh t¹i ®©y trªn c¸c thiÕt bÞ kÝn, hiÖn ®¹i do vËy chÊt lîng sîi t¨ng lªn. Sau khi cã ®îc sîi thµnh phÈm theo tõng nh·n thuèc, sîi sÏ ®îc chuyÓn sang d©y chuyÒn cuèn ®iÕu, ®ãng bao, ®ãng tót, ®ãng thïng vµ chuyÓn vµo kho thµnh phÈm theo s¬ ®å sau : S¬ ®å 14 : Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thuèc l¸ ®iÕu Sîi thµnh phÈm Cuèn ®iÕu vµ ghÐp ®Çu läc Cuèn ®iÕu kh«ng ®Çu läc §ãng bao thuèc l¸ kh«ng ®Çu läc §ãng b¸o thuèc l¸ cã ®Çu läc §ãng tót §ãng tót §ãng kiÖn §ãng thïng NhËp kho thµnh phÈm VÒ c«ng t¸c tiªu chuÈn ®o lêng chÊt lîng: HÇu hÕt c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt thuèc l¸ ®iÕu ®· ®îc trang bÞ c¸c thiÕt bÞ dông cô ®o lêng kiÓm tra mét sè chØ tiªu vËt lý cña thuèc l¸ ®iÕu nh kiÓm tra ®é th«ng khÝ, chu vi ®iÕu thuèc, tû lÖ vôn bôi cña s¶n phÈm thuèc l¸ ®iÕu gióp cho viÖc x¸c ®Þnh mét sè chØ tiªu vµ æn ®Þnh chÊt lîng tõng lo¹i nh·n thuèc. Tuy nhiªn c¸c thiÕt bÞ nµy cßn cha ®ång bé, l¹c hËu. VÒ c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu ph¸t triÓn: Víi sù ho¹t ®éng cña viÖn kinh tÕ kü thuËt thuèc l¸ nh mét viÖn nghiªn cøu vÒ thuèc l¸, hµng n¨m viÖn lu«n ®iÒu hµnh nhiÒu ®Ò tµi nghiªn cøu, ®a ra nh÷ng gièng thuèc l¸ míi, thö nghiÖm c¸c s¶n phÈm thuèc l¸ ®iÕu míi… Ph©n tÝch kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp Tæng C«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam lµ mét trong sè 17 Tæng C«ng ty 91 cã ®ãng gãp t¬ng ®èi lín (®øng thø 3) mµ vèn ®Çu t l¹i nhá. Cã thÓ nãi ®©y lµ mét ngµnh kinh doanh cã tû suÊt sinh lêi t¬ng ®èi cao. B¶ng 25 : T×nh h×nh tµi chÝnh cña Tæng C«ng ty ChØ tiªu ®¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 1.Tæng doanh thu 2.vèn kinh doanh -Vèn cè ®Þnh -Vèn lu ®éng 3.lîi nhuËn 4.Nép ng©n s¸ch Tû ®ång “ “ “ “ “ 5030 742 445 293 115 1135 5839 751 454 296 128 1166 5930 760 463 296 105 1239 6725 781 482 299 123 1363 7665 800 500 300 135 1595 5.Tû SuÊt lîi nhuËn -Trªn doanh thu -Trªn vèn kinh doanh % % 2,286 15,5 2,19 17,04 1,77 13,8 1,82 15,75 1,76 16,87 6.Sè vßng quay vèn KD - Sè vßng quay vèn L§ Vßng/n¨m Vßng/n¨m 6,779 17,17 7,775 19,72 7,803 20,03 8,611 22,49 9,581 25,55 (Nguån P. KÕ to¸n – Tæng C«ng ty Thuèc l¸ ViÖt Nam) Tû suÊt sinh lêi trªn vèn s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 2001 so víi n¨m 2000 t¨ng lªn. N¨m 2001 mét ®ång vèn kinh doanh cña Tæng C«ng ty t¹o ra 16,87 ®ång lîi nhuËn t¨ng lªn 7,1% so víi n¨m 2000 vµ t¨ng 8,84% so víi n¨m 1997. Tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu tuy n¨m 1999 cã gi¶m nhng ®Õn n¨m 2000 ®· b¾t ®Çu phôc håi, ®iÒu nµy chøng tá ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng C«ng ty ®ang ®i lªn sau cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ Ch©u ¸. Tuy s¶n lîng tiªu thô n¨m 1998 vµ 1999 cã gi¶m ®i nhng doanh thu vÉn t¨ng vµ trong vßng 5 n¨m qua Tæng C«ng ty ®· n©ng cao søc s¶n xuÊt cña vèn kinh doanh. Sè vßng quay cña vèn kinh doanh cña Tæng C«ng ty t¨ng tõ 6,6779 vßng/n¨m n¨m 1997 ®Õn 9,51 vßng/n¨m n¨m 2001. Tuy nhiªn hiÖn nay víi c¸c ch¬ng tr×nh dù ¸n quy ho¹ch vïng trång nguyªn liÖu chÊt lîng cao, bè trÝ s¾p xÕp l¹i n¨ng lùc s¶n xuÊt… HiÖn nay Tæng C«ng ty ®ang cÇn thªm nhiÒu vèn kinh doanh ®Ó thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh nµy. S dông ma trËn IFE ®Ó tæng hîp kÕt qu¶ ph©n tÝch ®¸nh gi¸ néi bé Tæng C«ng ty. B¶ng 26: Ma trËn c©n nh¾c c¸c yÕu tè bªn trong IFE Stt C¸c yÕu tè bªn trong T¸c ®éng víi ngµnh T¸c ®éng víi DN TÝnh chÊt t¸c ®éng §iÓm 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 HÖ thèng th«ng tin t¬ng ®èi æn ®Þnh M¹ng líi tiªu thô réng kh¾p ChÊt lîng s¶n phÈm t¬ng ®èi tèt, phï hîp nhu cÇu thÞ trêng Cã vÞ thÕ quan träng trªn thÞ trêng Tû lÖ s¶n phÈm ®Çu läc cao cÊp thÊp Cã quan hÖ tèt víi c¸c ®¹i lý C«ng t¸c khuyÕn m·i tiÕp thÞ ®îc tiÕn hµnh thêng xuyªn C¬ cÊu lao ®éng phï hîp BËc thî BQ t¬ng ®èi cao Tû lÖ L§ ®¹i häc, trªn ®¹i häc thÊp M« h×nh tæ chøc phï hîp M¸y mãc thiÕt bÞ kh«ng ®ång bé, l¹c hËu ThiÕu vèn kinh doanh 2 3 3 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 2 3 3 3 3 3 2 2 + + + + - + + + + - + - - +6 +9 +9 +6 -6 +4 +3 +6 +6 -6 +6 -4 -4 NhËn thøc c¸c môc tiªu chiÕn lîc cña Tæng C«ng ty ®Õn n¨m 2010 C¸c môc tiªu tæng qu¸t M«i trêng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ®ang thay ®æi theo híng ngµy cµng thay ®æi h¬n. Tuy nhiªn th¸ch thøc mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®èi ®Çu lµ rÊt lín. Trong nh÷ng n¨m tíi, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng C«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam híng vµo mét sè môc tiªu chÝnh sau: Ngµnh thuèc l¸ sÏ ®îc tæ chøc theo híng nhµ níc ®éc quyÒn vÒ s¶n xuÊt vµ kinh doanh thuèc l¸. X©y dùng Tæng C«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam thµnh Tæng C«ng ty duy nhÊt cña nhµ níc s¶n xuÊt kinh doanh thuèc l¸ trªn ph¹m vi c¶ níc, lµ mét tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh cã ®ñ søc ®Ó héi nhËp vµ c¹nh tranh trªn thÞ trêng quèc tÕ. Ph¸t triÓn s¶n xuÊt thuèc l¸ ®iÕu theo ®óng chñ tr¬ng cña nhµ níc. Kh«ng më réng quy m« vÒ s¶n lîng, kh«ng t¨ng tiªu dïng mµ chó träng khai th¸c thÞ phÇn thuèc l¸ nhËp lËu, thuèc l¸ trèn lËu thuÕ, thuèc vÊn tay… Thay ®æi c¬ cÊu s¶n phÈm theo híng ®Çu läc ho¸ vµ cao cÊp ho¸. S¶n xuÊt s¶n phÈm thuèc l¸ ®iÕu cã chÊt lîng vµ mÉu m· bao b× phï hîp víi thÞ hiÕu ngêi tiªu dïng, gi¶m dÇn chÊt ®éc h¹i, ®Èy lïi thuèc nhËp lËu vµ t¨ng xuÊt khÈu. §Èy m¹nh s¶n xuÊt nguyªn liÖu thuèc l¸ trong níc cã chÊt lîng cao, ®¶m b¶o cung øng cho nhu cÇu s¶n xuÊt trong níc vµ xuÊt khÈu. Chó träng c«ng t¸c gièng vµ tr×nh ®é kü thuËt canh t¸c ®¹t møc tiªn tiÕn thÕ giíi. S¶n xuÊt trong níc phÇn lín c¸c lo¹i phô liÖu phôc vô cho s¶n xuÊt thuèc l¸, thay thÕ phô liÖu nhËp khÈu vµ tham gia xuÊt khÈu. §Èy m¹nh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh thuèc l¸. Thùc hiÖn ®Çu t chiÒu s©u, ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ thay thÕ b»ng thiÕt bÞ tiÕn tiÕn , kü thuËt cao, rót ng¾n vÒ kho¶ng c¸ch tr×nh ®é cña m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt thuèc l¸ cña níc ta so víi thÕ giíi. Tõng bíc ®a d¹ng ho¸ ngµnh nghÒ kinh doanh t×m kiÕm c¸c c¬ héi ®Çu t míi ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. 2.2. C¸c môc tiªu cô thÓ cña Tæng C«ng ty ®Õn n¨m 2010. §Ó ®¹t ®îc hÖ thèng môc tiªu trªn, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña m×nh, Tæng C«ng ty ®· ®Æt cho m×nh mét sè môc tiªu cô thÓ vÒ c¸c chØ tiªu ph¶i thùc hiÖn. Chóng ®îc thÓ hiÖn trong b¶ng sau : B¶ng 27 : C¸c chØ tiªu kinh tÕ cña Tæng C«ng ty ®Õn n¨m 2005 ChØ tiªu §¬n vÞ 2002 2003 2004 2005 2010 1.Gi¸ trÞ SX c«ng nghiÖp 2.Tæng DT 3.SL s¶n phÈm Trong ®ã ®Çu läc 4.Nép ng©n s¸ch 5. Kim ng¹ch XK Tû ® Tû ® Tr bao Tr bao Tû ® Tû ® 43026 7875 1755 1608 1674 7000 4694 8087 1790 1688 1757 8079 5290 8306 1826 1772 1845 9291 5530 8530 1862 1861 1937 10721 11500 17650 2420 2419 3568 20765 (Nguån:P. KTKH – Tæng C«ng ty Thuèc l¸ ViÖt Nam) Dù kiÕn n¨m 2002 c«ng ty thuèc l¸ H¶i Phßng, n¨m 2004 c«ng ty thuèc l¸ §ång Nai sÏ s¸t nhËp vµo Tæng C«ng ty. C¸c chØ tiªu nµy cha tÝnh ®Õn sè liÖu cña c¸c ®¬n vÞ s¸t nhËp. VËn dông ma trËn SWOT ®Ó x©y dùng chiÕn lîc cña T«ng c«ng ty ThiÕt lËp ma trËn SWOT Tõ ma trËn c©n nh¾c c¸c yÕu tè bªn trong (IFE) bªn ngoµi (EFE) cã thÓ ®a ra c¸c c¬ héi, nguy c¬ ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña Tæng C«ng ty nh b¶ng 26 ThiÕt lËp c¸c chiÕn lîc s¶n phÈm Trong phÇn nµy, c¨n cø vµo ma trËn SWOT ta sÏ x¸c ®Þnh chiÕn lîc cho c¸c s¶n phÈm chÝnh cña Tæng C«ng ty. §èi víi nhãm s¶n phÈm cao cÊp Nh»m ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña kh¸ch hµng vÒ s¶n phÈm nµy, nh»m gi¶m tû lÖ c¸c chÊt ®éc h¹i cã trong ®iÕu thuèc theo yªu cÇu cña Bé y tÕ. Tæng C«ng ty nªn t¨ng m¹nh c¶ sè lîng vµ chÊt lîng cho c¸c s¶n phÈm cao cÊp. HiÖn nay c¸c s¶n phÈm cao cÊp chñ yÕu mang l¹i phÇn lín doanh thu cho Tæng C«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn ®ã lµ s¶n phÈm Vinataba vµ c¸c nh·n thuèc hîp t¸c quèc tÕ. C¸c s¶n phÈm nµy ®ang ®îc a chuéng t¹i thÞ trêng phÝa B¾c, gi¸ b¸n l¹i thÊp h¬n c¸c s¶n phÈm chñ yÕu cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh nhng hiÖn nay ë phÝa Nam s¶n lîng tiªu thô s¶n phÈm nµy cßn thÊp. Trong khi ®ã s¶n phÈm Craven A cña nhµ m¸y BÕn Thµnh cã gi¸ cao gÊp 1,5 lÇn gi¸ b¸n s¶n phÈm Vinataba cña Tæng C«ng ty mµ lîng tiªu thô vÉn cao. Cßn ®èi víi s¶n phÈm Dunhill ®Ó t¨ng lîng tiªu thô ngoµi c¸c biÖn ph¸p khuyÕn m·i ®· ¸p dông (b¸n hµng tiÕp thÞ tõng nhãm nhá lÎ) T«ng c«ng ty cã thÓ ¸p dông m« h×nh ®¹i lý ®éc quyÒn tiªu thô s¶n phÈm vµ t¨ng cêng c¸c kho¶n hoa hång cho c¸c ®¹i lý theo tõng møc s¶n lîng tiªu thô. Riªng víi s¶n phÈm Vinataba hiÖn nay Tæng C«ng ty lªn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ ph©n chia s¶n lîng cho tõng ®¬n vÞ thµnh viªn. Nh vËy, cã thÓ sÏ ¶nh hëng ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ, v× cã thÓ sù ph©n chia nµy cha phï hîp víi n¨ng lùc cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn ®ã, nã kh«ng t¹o cho c¸c ®¬n vÞ tÝnh tù chñ trong s¶n xuÊt kinh doanh. Theo ®ã trong t¬ng lai ®èi víi s¶n phÈm nµy Tæng C«ng ty chØ cÇn ph©n chia thÞ trêng cho c¸c ®¬n vÞ vµ qu¶n lý møc gi¸ b¸n (®Ó tr¸nh sù c¹nh tranh vÒ gi¸) ®Ó t¹o c¬ héi cho c¸c nhµ m¸y ph¸t triÓn, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm Vinataba ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ trêng. HiÖn nay tuy gi¸ b¸n s¶n phÈm Vinataba thÊp h¬n so víi ®èi thñ c¹nh tranh, tuy nhiªn ®Ó t¨ng lîng s¶n phÈm tiªu thô, Tæng C«ng ty cã thÓ gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm Vinataba vµ c¸c s¶n phÈm ®Çu läc, bao cøng kh¸c b»ng viÖc thay thÕ viÖc nhËp l¸ cho viÖc nhËp sîi thuèc l¸. §èi víi c¸c s¶n phÈm trung vµ cÊp thÊp C¬ cÊu d©n c theo thu nhËp ë níc ta vÉn chñ yÕu vÉn cßn cã thu nhËp ë møc trung b×nh hoÆc thÊp, 80% d©n sè sèng ë n«ng th«n. Trong tæng lîng tiªu thô thuèc l¸ hµng n¨m cña thÞ trêng trong níc, khu vùc thµnh phè, thÞ x·, thÞ trÊn chiÕm 40% trong khi n«ng th«n chiÕm 60%, cho nªn thÞ trêng ®èi víi c¸c s¶n phÈm trung cÊp lµ rÊt lín. Do ®ã cÇn duy tr× vµ cñng cè c¸c s¶n phÈm trung cÊp vµ thÊp cÊp. Tuy nhiªn ®Ó phï hîp víi quy ®Þnh cña Nhµ níc vµ yªu cÇu cña Bé y tÕ ®ång thêi ®Ó ®¶m b¶o søc khoÎ cho ngêi tiªu dïng th× trong thêi gian tíi Tæng C«ng ty cÇn c¶i thiÖn mét sè ®Æc tÝnh cña ®iÕu thuèc còng nh c¶i tiÕn c¸c chØ sè ®éc h¹i. Mét vÊn ®Ò n÷a ®èi víi c¸c s¶n phÈm trung vµ cao cÊp ®ã lµ bao b× s¶n phÈm. HiÖn nay do nhu cÇu “thÓ hiÖn” gia t¨ng nªn nhiÒu khi ngêi tiªu dïng dï cã thu nhËp thÊp nhng vÉn muèn dïng s¶n phÈm bao cøng. Do ®ã trong viÖc c¶i tiÕn mÉu m· bao b× Tæng C«ng ty nªn s¶n xuÊt nhiÒu s¶n phÈm cã chÊt lîng t¬ng tù nhau, nhng kh¸c nhau vÒ mÉu m·, bao b×, ®ãng tót ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña nhiÒu ngêi tiªu dïng kh¸c nhau. ViÖc ph¸t triÓn s¶n phÈm míi Trong t¬ng lai cïng víi xu thÕ quèc tÕ ho¸ vµ héi nhËp th× s¶n phÈm thuèc l¸ cña ViÖt Nam sÏ ph¶i c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm næi tiÕng thÕ giíi do vËy viÖc ph¸t triÓn mét vµi nh·n hiÖu cao cÊp míi sÏ cã thÓ lµ mét c¬ héi cho sù thµnh c«ng cña Tæng C«ng ty. Bªn c¹nh ®ã víi viÖc c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng cña Tæng C«ng ty cã chu kú rÊt dµi nhng l¹i ®ang bíc vµo thêi kú suy tho¸i ®ßi hái Tæng C«ng ty ph¶i t¹o ra mét thÕ hÖ s¶n phÈm míi nh»m thay thÕ c¸c s¶n phÈm nµy. ViÖc ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm nµy sÏ gióp cho Tæng C«ng ty gi÷ v÷ng ®îc vÞ thÕ vèn cã vµ tiÕn ®Õn më réng ra thÞ trêng míi vµ xuÊt khÈu. Nh÷ng s¶n phÈm míi nµy, tríc hÕt ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu cña Bé y tÕ vÒ hµm lîng nicotin vµ c¸c chÊt ®éc h¹i, bªn c¹nh ®ã ph¶i ®¶m b¶o nhu cÇu sang träng, lÞch sù cho ngêi tiªu dïng. §ã cã thÓ lµ c¸c s¶n phÈm cã h¬ng vÞ nhÑ t¬ng tù nh Light, Menthol. Mét sè kiÕn nghÞ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc s¶n phÈm thuèc l¸ ®iÕu KiÕn nghÞ víi Tæng C«ng ty thuèc l¸ ViÖt Nam - Hoµn thiÖn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng. Cïng víi xu thÕ ph¸t triÓn cña thêi ®¹i, lèi sèng cña con ngêi ngµy cµng thay ®æi, nhu cÇu tiªu dïng cña con ngêi còng kh«ng ®¬n gi¶n. C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng lµ hÕt søc khã kh¨n do nhu cÇu cña con ngêi ngµy cµng khã x¸c ®Þnh. Mäi nghiªn cøu sai ®Òu cã thÓ dÉn tíi sai lÇm. Nghiªn cøu thÞ trêng thµnh c«ng lµ bíc ®Çu ®¶m b¶o cho kÕ ho¹ch th©m nhËp thÞ trêng ®îc thùc hiÖn tèt. Cã thÓ nghiªn cøu thÞ trêng b»ng nhiÒu c¸ch: Thø nhÊt: Tæng C«ng ty cã thÓ sö dông m¹ng líi b¸n hµng réng kh¾p ®Ó nghiªn cøu nhu cÇu thÞ trêng. M¹ng líi ®¹i lý cña Tæng C«ng ty ph©n bæ réng r·i trªn tÊt c¶ c¸c khu vùc cña thÞ trêng, ®ã lµ ®¹i diÖn cã søc thuyÕt phôc víi bé phËn kh¸ch hµng ë ®Þa ph¬ng. Tuy nhiªn, cã thÓ do ho¹t ®éng tiªu thô cña c¸c ®¹i lý lµ nh»m môc tiªu lîi nhuËn nªn c¸c s¶n phÈm míi lîi nhuËn thÊp sÏ kh«ng ®îc ®¹i lý chó ý tíi c«ng t¸c thÞ trêng, thËm chÝ chê ph¶n øng cña kh¸ch hµng míi nhËn tiªu thô. Do vËy m« h×nh ®¹i lý ®éc quyÒn nªn ®îc nh©n réng v× : Mét lµ: ®éc quyÒn bÞ giíi h¹n trong mét khu vùc thÞ trêng nhÊt ®Þnh, tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng tiªu thô cña c¸c ®¹i lý do ®ã ®ßi hái ®¹i lý ph¶i lµm tèt c«ng t¸c thÞ trêng. Hai lµ: §éc quyÒn mÆt hµng sÏ kÝch thÝch thªm tiÒm n¨ng tiªu thô cña c¸c ®¹i lý th«ng qua viÖc nghiªn cøu nhu cÇu thÞ trêng, c¸c ®¹i lý kh«ng cßn sî ®èi thñ c¹nh tranh n÷a. Thø hai: Tæng C«ng ty cö c¸n bé trùc tiÕp ®i nghiªn cøu thÞ trêng. ThuËn lîi cña biÖn ph¸p nµy lµ thu thËp th«ng tin mét c¸ch ®Çy ®ñ chÝnh x¸c vµ th«ng qua ý kiÕn ®ãng gãp cña kh¸ch hµng ®Ó cã sù ®iÒu chØnh hîp lý c¸c s¶n phÈm cña m×nh, tæ chøc thêng xuyªn héi nghÞ kh¸ch hµng. - Hoµn thiÖn viÖc quy ho¹ch vïng nguyªn liÖu thuèc l¸ chÊt lîng cao v× hiÖn nay c¸c s¶n phÈm thuèc l¸ cao cÊp ®îc a chuéng nhÊt ®Òu ®îc s¶n xuÊt hoµn toµn hoÆc mét phÇn tõ nguyªn liÖu níc ngoµi. Theo ®Þnh híng cña Nhµ níc vµ ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm thuèc l¸ cao cÊp th× Tæng C«ng ty cÇn tõng bíc gi¶m lîng nguyªn liÖu nhËp khÈu vµ thay thÕ vµo ®ã lµ nguyªn liÖu trong níc. Muèn vËy th× ph¶i ®Çu t cho c¸c vïng chuyªn canh thuèc l¸. Tæng C«ng ty thuèc l¸ th«ng qua hai c«ng ty nguyªn liÖu B¾c vµ Nam n¾m quyÒn kiÓm so¸t c¸c vïng chuyªn canh thuèc l¸ cung cÊp nguyªn liÖu cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt thuèc l¸ ®iÕu trong Tæng C«ng ty. Cã thÓ cã mét sè gi¶i ph¸p sau : §Çu t cã träng ®iÓm, tr¸nh dµn tr¶i c¸c vïng chuyªn canh thuèc l¸ chÊt lîng cao. Thùc tÕ cho thÊy ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, khÝ hËu ë c¸c vïng T©y B¾c vµ T©y Nguyªn, Nam Bé níc ta rÊt thuËn lîi cho viÖc trång c©y thuèc l¸ ®Æc biÖt lµ thuèc l¸ vµng sÊy. Cã thÓ nhËp mét sè gièng thuèc l¸ chÊt lîng cao tõ c¸c níc cã truyÒn thèng s¶n xuÊt nguyªn liÖu thuèc l¸ chÊt lîng cao nh: Brazin, Zimbabure… qua ®ã tiÕn hµnh nghiªn cøu trång kh¶o nghiÖm, so s¸nh vµ t×m ra c¸c gièng phï hîp nhÊt ®èi víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu ViÖt Nam. ¸p dông khoa häc kü thuËt vµo viÖc nghiªn cøu c¸c gièng míi vµ ch¨m bãn c©y thuèc l¸. - Bè trÝ n¨ng lùc s¶n xuÊt thuèc l¸ ®iÕu: ViÖc bè trÝ n¨ng lùc hiÖn t¹i cha ®îc hîp lý vÒ vïng ®Þa lý nh miÒn Trung, sè lîng nhµ m¸y qu¸ máng trong khi phÝa Nam l¹i qu¸ nhiÒu. Tuy nhiªn do chñ tr¬ng cña Nhµ níc lµ kh«ng ®Çu t míi thªm m¸y mãc thiÕt bÞ mµ chØ cã thÓ tæ chøc quy ho¹ch theo híng tËp trung ®Çu t më réng víi quy m« chuyªn m«n ho¸ cao. Nh vËy ®Ó b¶o ®¶m c©n ®èi n¨ng lùc s¶n xuÊt gi÷a c¸c vïng miÒn cÇn tæ chøc s¾p xÕp l¹i n¨ng lùc s¶n xuÊt thuèc ®iÕu. Cã thÓ tiÕn hµnh s¾p xÕp víi c¸c nhµ m¸y quy m« nhá, ph©n t¸n, d©y chuyÒn s¶n xuÊt thiÕu ®ång bé. ChØ nªn hoµn thiÖn d©y chuyÒn s¶n xuÊt vµ gi÷ n¨ng lùc s¶n xuÊt æn ®Þnh víi c¸c nhµ m¸y lín, quy m« s¶n xuÊt hiÖn ®¹i, s¶n phÈm truyÒn thèng, d©y chuyÒn s¶n xuÊt hoµn chØnh th× cã thÓ tiÕn hµnh ®Çu t thay thÕ hiÖn ®¹i 70% m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng suÊt cao ®¹t tiªu chuÈn thÕ giíi. - Ban Tæng gi¸m ph¶i lµ ngêi khëi xíng cho viÖc thùc hiÖn m« h×nh qu¶n lý chiÕn lîc ë Tæng C«ng ty. Thùc tÕ, Tæng C«ng ty cha ho¹ch ®Þnh mét chiÕn lîc s¶n phÈm hoµn chØnh. Nh÷ng g× híng tíi t¬ng lai chñ yÕu chØ thÓ hiÖn trong kÕ ho¹ch hµng n¨m. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ Tæng C«ng ty cha x©y dùng ®îc môc tiªu dµi h¹n cho s¶n phÈm. §Ó kh¾c phôc thiÕu sãt nµy kh«ng ai kh¸c ngoµi ban Tæng gi¸m ®èc, hä sÏ lµ ngêi thÝch hîp nhÊt cho viÖc khëi xíng chiÕn lîc. Ban Tæng gi¸m ®èc nªn in mÉu phiÕu th¨m dß ý kiÕn vµ ph¸t cho tÊt c¶ nh©n viªn trong Tæng C«ng ty. Néi dung phiÕu ®ã ph¶i ®a ra ®îc nh÷ng môc tiªu vÒ s¶n phÈm trong nh÷ng n¨m tíi. - N©ng cao h¬n n÷a chÊt lîng nguån nh©n lùc. Qu¶n lý chiÕn lîc lµ vÊn ®Ò kh¸ míi mÎ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp níc ta. Tæng C«ng ty ph¶i x©y dùng mét hÖ thèng thu thËp th«ng tin nhanh nh¹y cã chÊt lîng. ChÝnh v× vËy vai trß cña c«ng t¸c thu thËp xö lý th«ng tin néi bé hay m«i trêng kinh doanh bªn ngoµi lµ rÊt quan träng. Tæng C«ng ty cÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸n bé qu¶n trÞ, ®Æc biÖt lµ qu¶n trÞ viªn tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh qu¶n trÞ chiÕn lîc n©ng cao tr×nh ®é cña m×nh. §Ó thu hót nhiÒu c¸n bé n¨ng lùc. Tæng C«ng ty cÇn chó ý ®Õn ®iÒu kiÖn u ®·i t¹o cho hä m«i trêng lµm viÖc thuËn lîi, s¾p xÕp lao ®éng ®óng ngêi ®óng viÖc lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®¶m b¶o hiÖu qu¶ c«ng viÖc. §iÒu quan träng lµ Tæng C«ng ty ph¶i x©y dùng ®îc tinh thÇn tù gi¸c gióp ®ì nhay hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®Ó chÊt lîng nguån nh©n lùc n©ng lªn mét c¸ch tù nhiªn kh«ng gîng Ðp. KiÕn nghÞ víi nhµ níc - VÒ chÝnh s¸ch thuÕ: Thuèc lµ lµ mét mÆt hµng ph¶i chÞu thuÕ VAT vµ thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt cao. HiÖn nay trong khi c¸c nhµ m¸y cña Tæng C«ng ty ®ang ph¶i nghiªm chØnh chÊp hµnh c¸c luËt thuÕ th× c¸c nhµ m¸y kh¸c do ®Þa ph¬ng qu¶n lý l¹i tù ®éng gi¶m bít thuÕ suÊt. §iÒu nµy ¶nh hëng kh«ng nhá tíi sù c¹nh tranh vÒ gi¸ gi÷a c¸c ®¬n vÞ. Do vËy Nhµ níc cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh chÆt chÏ cô thÓ trong viÖc thu thuÕ tiªu thu ®Æc biÖt nh»m t¹o m«i trêng c¹nh tranh b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt trong níc. - T¨ng cêng nh÷ng nç lùc chèng thuèc l¸ ngo¹i nhËp lËu. Trung b×nh mçi n¨m thuèc l¸ ngo¹i nhËp lËu vµo ViÖt Nam kho¶ng 200 triÖu bao. Sè thuèc l¸ ®îc tÞch thu b¸n rÎ cho thÞ trêng thô g©y khã kh¨n cho ngµnh s¶n xuÊt thuèc l¸ néi ®Þa. Nhµ níc cÇn kiªn quyÕt ng¨n chÆn mäi nguån nhËp lËu thuèc l¸ ngo¹i. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c d¸n tem thuèc l¸, tiªu huû toµn bé thuèc l¸ nhËp lËu tÞch thu ®îc mµ kh«ng ®em tiªu thô trªn thÞ trêng. - Nhµ níc sím cã v¨n b¶n híng dÉn thùc hiÖn nghÞ ®Þnh sè 76/2001/N§-CP ngµy 22/10/2001 vÒ ho¹t ®éng ngµnh s¶n xuÊt vµ kinh doanh thuèc l¸ ®Ó cã c¨n cø cho viÖc x©y dùng vµ qu¶n lý ngµnh.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

Thực trạng và giải pháp chủ yếu nhằm hoạch định chiến lược sản phẩm thuốc là điếu ở Tổng Công ty thuốc lá Việt Nam.DOC