Đề tài Thực trạng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả các chương trình khuyến nông về lĩnh vực trồng trọt tại huyện Định Hoá - Tỉnh Thái Nguyên
Việt Nam là một nước nông nghiệp với 80% dân số sống ở vùng nông thôn, 76% lao động tham gia vào sản xuất nông nghiệp. Sản xuất nông nghiệp chiếm giữ một vai trò hết sức quan trọng vì nó sản xuất ra lương thực, thực phẩm phục vụ cho nhu cầu thiết yếu của con người mà không một ngành nào có thể thay thế được. Đồng thời sản xuất nông lâm nghiệp còn cung cấp nguyên nhiên liệu cho các ngành công nghiệp nhẹ, công nghiệp chế biến tiểu thủ công nghiệp, phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Mặt khác sản xuất nông lâm nghiệp còn là cơ sở thúc đẩy các ngành, các hoạt động kinh tế khác phát triển, đặc biệt ở những nước đang trên con đường công nghiệp hoá hiện đại hoá như ở nước ta. Nông nghiệp còn là nguồn tạo ra thu nhập ngoại tệ thông qua xuất khẩu các loại nông sản hàng hoá ra thị trường trong và ngoài nước. Tuy nhiên, với tốc độ gia tăng dân số như của Việt Nam hiện nay cùng với việc thực hiện chuyển đổi nền kinh tế theo cơ chế thị trường thì vấn đề đảm bảo an ninh lương thực cũng như việc không ngừng nâng cao sản lượng, chất lượng các loại nông sản phẩm, hàng hoá là một vấn đề bức thiết. Việc đảm bảo lương thực cho hơn 84 triệu dân trong khi đất đai không những không gia tăng mà còn bị thu hẹp là một vấn đề không phải dễ dàng. Việc đưa ra các loại hàng hoá, nông sản với sản lượng lớn, chất lượng cao đủ sức cạnh tranh với các nước trong khu vực và trên thế giới là một vấn đề phức tạp. Điều đó đã đặt nền nông nghiệp Việt Nam nói riêng và kinh tế Việt Nam nói chung đứng trước những cơ hội và thách thức mới. Đứng trước tình hình mới Đảng và Nhà nước ta đã xác định đây là giai đoạn phát triển kinh tế đặc biệt quan trọng yêu cầu cần phải có đường lối sáng suốt, phù hợp; đồng thời cũng phải có sự đoàn kết nhất trí của nhà nước, của toàn Đảng, toàn dân quyết tâm thực hiện nhiệm vụ, kinh tế xã hội của đất nước. Trong sản xuất nông nghiệp cũng cần phải có sự kết hợp của 4 nhà đó là: nhà nước, nhà khoa học, nhà nông và nhà doanh nghiệp. Và để thực hiện nhiệm vụ liên kết giữa các nhà phải kể đến một tổ chức quan trọng đó là "khuyến nông". Khuyến nông hình thành và phát triển gắn liền với sự hình thành và phát triển của sản xuất nông nghiệp. Cùng với thời gian, khuyến nông đã ngày càng phát triển và dần đáp ứng được nhu cầu của sản xuất nông nghiệp. Nhiều tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới đã được chuyển giao áp dụng vào sản xuất góp phần tăng năng xuất cây trồng, vật nuôi và chuyển đổi cơ cấu sản xuất theo hướng hàng hoá có chất lượng cao, tăng thu nhập cho người lao động, góp phần xoá đói giảm nghèo ở nông thôn. Bên cạnh những thành công đã đạt được, khuyến nông vẫn tồn tại những hạn chế như: nội dung hoạt động còn ít, phương pháp và các hình thức hoạt động chưa được đa dạng, hệ thống khuyến nông còn nhiều hạn chế cả về cơ cấu tổ chức, số lượng và chất lượng đội ngũ cán bộ. Đặc biệt các chương trình, hoạt động khuyến nông hiện nay nhiều khi vẫn còn chưa thực sự đáp ứng nhu cầu của người dân. Nhiều chương trình, dự án khuyến nông đã rất hiệu quả khi thực hiện nhưng khi chương trình, dự án kết thúc, thì mọi thành quả không được nhân rộng mà nó cũng đi theo những người làm chương trình, dự án luôn. Đối với Định Hoá từ khi thành lập đến nay tổ chức khuyến nông đã có những đóng góp to lớn đối với sự nghiệp phát triển của ngành nông nghiệp. Trong những năm qua hoạt động khuyến nông huyện Định Hoá đã mang lại nhiều hiệu quả thiết thực. Nhiều chương trình, dự án, mô hình được thực hiện góp phần nâng cao trình độ khoa học kỹ thuật cho người dân, đưa nhiều giống cây trồng, vật nuôi mới vào sản xuất, nâng cao đời sống nhân dân. Tuy nhiên do đặc điểm Định Hoá là một huyện miền núi, địa hình phức tạp, giao thông đi lại khó khăn, dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ cao cho nên trình độ dân trí còn thấp, phong tục tập quán lạc hậu vẫn còn tồn tại. Vì vậy việc thực hiện các chương trình, dự án khuyến nông còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế. Hiệu quả của các chương trình, dự án không kéo dài mà thường kết thúc khi chương trình, dự án kết thúc. Tại sao lại xẩy ra hiện tượng như vậy? Các chương trình, dự án này đã được thực hiện như thế nào? Xuất phát từ những lý do trên, tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: ''Thực trạng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả các chương trình khuyến nông về lĩnh vực trồng trọt tại huyện Định Hoá - tỉnh Thái Nguyên".
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả các chương trình khuyến nông về lĩnh vực trồng trọt tại huyện Định Hoá - Tỉnh Thái Nguyên, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
®¹o. Còng t¹i ®¹i héi ®· ®¸nh gi¸ sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ
x· héi cña huyÖn nhiÖm kú 2000-2005 vÒ lÜnh vùc n«ng l©m nghiÖp ®· ®¹t
®−îc nh÷ng thµnh tùu quan träng. S¶n l−îng l−¬ng thùc BQ 400kg/ng−êi/n¨m
nªn ®· cã mét l−îng l−¬ng thùc kh¸ lín trë thµnh hµng ho¸, trong ®ã g¹o
bao thai ®· chiÕm vÞ thÕ trªn thÞ tr−êng l−¬ng thùc trong vµ ngoµi tØnh, víi
phÈm chÊt g¹o th¬m ngon, do ®ã g¹o Bao thai ®· trë thµnh mét ®Æc s¶n cña
§Þnh Ho¸.
MÆt kh¸c trong thùc tÕ s¶n xuÊt còng cho thÊy gièng lóa Bao thai thÝch
øng réng víi nhiÒu lo¹i ®Êt, cã kh¶ n¨ng chèng chÞu cao, chi phÝ s¶n xuÊt
thÊp, cho n¨ng suÊt trung b×nh kh¸ vµ æn ®Þnh phï hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt
cña ng−êi n«ng d©n.
XuÊt ph¸t tõ nh÷ng lý do trªn UBND huyÖn §Þnh Ho¸ tiÕp tôc x©y dùng
ch−¬ng tr×nh ”Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸ giai ®o¹n 2006-2010”
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
50
4.2.2.1. T×nh h×nh thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn lóa bao thai hµng ho¸"
Môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh lµ quy ho¹ch diÖn tÝch s¶n xuÊt lóa bao thai
hµng ho¸ cã chÊt l−îng cao, æn ®Þnh ®Õn n¨m 2010 lµ 1500ha; hµng n¨m s¶n
xuÊt ®−îc 5-6 ngh×n tÊn thãc cã chÊt l−îng cao vµ tõng b−íc x©y dùng ®−îc
th−¬ng hiÖu "G¹o Bao thai ®Æc s¶n ATK §Þnh Ho¸" cã chÊt l−îng cao. Nh÷ng
môc tiªu nµy sÏ ®−îc ph©n kú thùc hiÖn qua c¸c n¨m cña giai ®o¹n 2006-2010
vµ trong 2 n¨m ®Çu cña ch−¬ng tr×nh th× môc tiªu ®Æt ra lµ ph¶i tiÕn hµnh quy
ho¹ch s¶n xuÊt tËp chung víi diÖn tÝch 500- 1000 ha, hç trî kinh phÝ ®Ó x©y
dùng c¬ së chÕ biÕn vµ ®¨ng ký th−¬ng hiÖu g¹o Bao thai §Þnh Ho¸.
§Ó ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu nªu trªn th× ch−¬ng tr×nh ®· cã c¸c gi¶i ph¸p
cô thÓ: gi¶i ph¸p vÒ gièng, vÒ kü thuËt, vÒ chÕ biÕn, tiªu thô vµ c¸c chÝnh s¸ch
hç trî cña nhµ n−íc...
*Gi¶i ph¸p vÒ gièng
§Ó ®¶m b¶o n¨ng suÊt, chÊt l−îng lóa bao thai hµng ho¸ th× mét trong
nh÷ng yÕu tè v« cïng quan träng lµ yÕu tè gièng. Bëi vËy mµ mét gi¶i ph¸p
quan träng cña ch−¬ng tr×nh lµ quy ho¹ch ®Çu t− s¶n xuÊt gièng ngay t¹i ®Þa
ph−¬ng nh»m ®¶m b¶o cung cÊp nguån gièng cho s¶n xuÊt ®¹i trµ ®¶m b¶o
chÊt l−îng, ®ñ vÒ sè l−îng mµ l¹i gi¶m ®−îc gi¸ thµnh cña lóa gièng. §Þa
®iÓm ®−îc chän ®Ó s¶n xuÊt gièng ph¶i lµ nh÷ng ch©n ruéng chñ ®éng n−íc,
®ñ ¸nh s¸ng, giao th«ng ®i l¹i thuËn tiÖn...vµ cô thÓ ®· lùa chän ®−îc 6 x· cã
kh¶ n¨ng s¶n xuÊt gièng lµ: Kim Ph−îng, Ph−îng TiÕn, B¶o C−êng, §Þnh
Biªn, Phóc Chu vµ §ång ThÞnh.
Vµ trong 2 n¨m 2006-2007 võa qua th× c«ng t¸c s¶n xuÊt gièng ®· triÓn
khai thùc hiÖn kh¸ hiÖu qu¶. S¶n xuÊt tõ Bao thai nguyªn chñng ra Bao thai
cÊp 1 ®−îc 27,16 ha/38 ha kÕ ho¹ch 2 n¨m, ®¹t 71,47% kÕ ho¹ch; n¨ng suÊt
49,75 t¹/ha, s¶n l−îng gièng ®ñ tiªu chuÈn ®¹t 135,14 tÊn ®¹t 75,6% kÕ
ho¹ch. Chi tiÕt viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt gièng t¹i c¸c x· ta nghiªn
cøu b¶ng sau:
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
51
B¶ng 4.9: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt gièng lóa bao thai cÊp 1 trong 2 n¨m 2006-2007
N¨m 2006 N¨m 2007
KÕ ho¹ch Thùc hiÖn Thùc hiÖn/kÕ ho¹ch KÕ ho¹ch Thùc hiÖn Thùc hiÖn/kÕ ho¹ch
TT §¬n vÞ x·
DT
(ha)
NS
(t¹/ha)
SL
(tÊn)
DT
(ha)
NS
(t¹/ha)
SL
(tÊn)
DT
(ha)
NS
(t¹/ha)
SL
(tÊn)
DT
(ha)
NS
(t¹/ha)
SL
(tÊn)
DT
(ha)
NS
(t¹/ha)
SL
(tÊn)
DT
(ha)
NS
(t¹/ha)
SL
(tÊn)
1 §ång ThÞnh 2 47 9,4 3 47,9 14,37 150 102 153 3 47 14,1 0 0 0 0 0 0
2 B¶o C−êng 4 47 18,8 6 47,8 28,68 150 102 152,6 4,5 47 21,15 4,5 52,6 23,7 100 111,9 110
3 Phóc Chu 2 47 9,4 2 48,2 9,6 100 103 102,6 3 47 14,1 2,9 52,6 15,2 96,7 111,9 108
4 Ph−îng TiÕn 3 47 14,1 0 0 0 0 0 0 3 47 14,1 3 52,6 15,6 100 111,9 111
5 §Þnh Biªn 2.5 47 11,75 1,8 48,1 8,7 72 102 73,69 3 47 14,1 0 0 0 0 0 0
6 Kim Ph−îng 4 47 18,8 4 48,3 19,32 100 103 102,7 4 47 18,8 0 0 0 0 0 0
Tæng 17,5 47 82,25 16,8 48 80,67 96 102 98,08 20,5 47 96,35 10,4 52,6 54,49 50,1 111,9 56,6
Nguån sè liÖu: Phßng NN&PTNT huyÖn §Þnh Ho¸, n¨m 2008
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
52
Qua b¶ng 4.9 ta thÊy, hÇu hÕt c¸c x· ®Òu thùc hiÖn v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra
c¶ vÒ diÖn tÝch vµ n¨ng suÊt lóa, ®Æc biÖt lµ n¨ng suÊt lóa t¨ng 11,9% so víi kÕ
ho¹ch. Mét sè x· l¹i v−ît kÕ ho¹ch lín nh− x· B¶o C−êng v−ît 50% kÕ ho¹ch,
song l¹i cã x· kh«ng tham gia s¶n xuÊt lóa theo kÕ ho¹ch nh− x· Ph−îng TiÕn
(n¨m 2006) do x· ch−a quy ho¹ch ®−îc khu s¶n xuÊt tËp chung vµ c¸c ®iÒu
kiÖn cho s¶n xuÊt gièng; diÖn tÝch gièng thiÕu hôt ®· ®−îc bæ xung vµo c¸c x·
cã ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt. Qua b¶ng trªn ta còng thÊy n¨m 2007 c¸c x· §ång
ThÞnh, §Þnh Biªn vµ Kim Ph−îng kh«ng tham gia s¶n xuÊt lóa gièng cÊp 1
theo kÕ ho¹ch ®ã lµ do thiÕu nguån gièng bao thai nguyªn chñng nªn trong
n¨m 2007 phßng NN&PTNT ®· phèi hîp víi c«ng ty cæ phÇn vËt t− n«ng
nghiÖp Th¸i Nguyªn tæ chøc thùc hiÖn 11,37 ha /81 hé tham gia s¶n xuÊt lóa
Bao thai nguyªn chñng ( tõ lóa Bao thai siªu nguyªn chñng) t¹i 4 x·: Kim
Ph−îng, Phóc Chu, §Þnh Biªn vµ §ång ThÞnh, n¨ng suÊt ®¹t 51,2 t¹/ha, s¶n
l−îng ®¹t 58,2 tÊn. Do vËy tæng 2 lo¹i gièng ®¹t kho¶ng 193,34 tÊn, ®¹t
108,2% kÕ ho¹ch.
* S¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸
Qua 2 n¨m thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh tæng diÖn tÝch lóa Bao thai hµng ho¸
®¹t 1489,6 ha, ®¹t 99,3% kÕ ho¹ch; n¨ng suÊt b×nh qu©n ®¹t 49,05 t¹/ha; s¶n
l−îng kho¶ng 7.308,4 tÊn, ®¹t 101,4% kÕ ho¹ch. Quy ho¹ch ®−îc c¸c vïng
s¶n xuÊt lóa Bao thai tËp chung víi quy m« 40-100 ha ë nh÷ng vïng cã ®iÒu
kiÖn thuËn lîi vÒ ®Êt ®ai phï hîp víi s¶n xuÊt lóa Bao thai, hÖ thèng thuû lîi
chñ ®éng t−íi tiªu, giao th«ng ®i l¹i thuËn tiÖn. Cô thÓ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ t¹i c¸c x· ta nghiªn cøu b¶ng sau:
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
53
B¶ng 4.10:T×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ 2 n¨m 2006-2007
N¨m 2006 N¨m 2007
KH TH TH/KH KH TH TH/KH tt §¬n vÞ x·
DT
(ha)
NS
(t¹/ha)
SL
(tÊn)
DT
(ha)
NS
(t¹/ha)
SL
(tÊn)
DT
(ha)
NS
(t¹/ha)
SL
(tÊn)
DT
(ha)
NS
(t¹/ha)
SL
(tÊn)
DT
(ha)
NS
(t¹/ha)
SL
(tÊn)
DT
(ha)
NS
(t¹/ha)
SL
(tÊn)
1 Kim Ph−îng 80 48 384 70 48 336 87,5 100 87,5 100 49 490 6974 51 356 69,7 104,08 72,59
2 §Þnh Biªn 70 48 336 72,2 48,2 348 103 100 104 90 48,5 437 121 50 605 134 103,09 138,6
3 §ång ThÞnh 70 48 336 90 48,1 432,9 129 100 129 70 48,5 340 128,4 50 642 184 103,09 189,7
4 Ph−îng TiÕn 70 48 336 70 47,8 334,3 100 99,6 99,5 90 48,5 437 106,9 50 535 119 103,09 122,5
5 Phóc Chu 60 48 288 39 48,2 188 65 100 65,3 65 49 319 61,65 50 305 94,9 101,02 95,78
6 Phó §×nh 70 47 329 4,55 49,5 24,1 6,5 112,77 7,33
7 B¶o C−êng 80 48 384 80 48,2 385,6 100 100 100 110 49 539 109,7 53 570 99,7 106,12 105,8
8 Trung Héi 70 48 336 70 47,6 333,1 100 99,2 99,1 80 47,5 380 77 52 370 96,3 101,05 97,26
9 Quy Kú 40 47 188 40 48 192 100 102,12 102,1
10 §iÒm M¹c 50 47,5 238 44,45 48 214 88,9 101,05 90,04
11 T©n ThÞnh 40 47 188 37,3 50 187 93,3 106,38 99,2
12 Thanh §Þnh 55 47 259 50,1 48 240 91,1 102,1 93,03
13 Béc Nhiªu 40 47 188 40 48 192 100 102,1 102,1
14 Trung L−¬ng 50 47,5 274 47,5 48,7 231 95 102,53 97,4
15 B×nh Yªn 50 47 235 60 48 288 120 102,1 122,6
Tæng 500 48 2400 4912 48 2358 98,2 100 98,3 1000 48,02 4802 998,4 49,6 4951 99,8 103,29 103,1
Nguån sè liÖu: Phßng NN & PTNT §Þnh Hãa, n¨m 2008
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
54
Qua b¶ng 4.10, ta thÊy trong n¨m 2006 ®· quy ho¹ch ®−îc 7 vïng s¶n
xuÊt lóa Bao thai tËp chung t¹i 7 x· theo kÕ ho¹ch, trong ®ã tiªu biÓu cã x·
§ång ThÞnh diÖn tÝch ®· t¨ng 28,57% so víi kÕ ho¹ch. Tuy nhiªn vÉn cßn
mét sè x· ch−a thùc hiÖn ®¹t kÕ ho¹ch ®Ò ra nh− x· Phóc Chu (®¹t 65% kÕ
ho¹ch), x· Kim Ph−îng (®¹t 87,5% kÕ ho¹ch). V× vËy mµ n¨m 2006 ch−¬ng
tr×nh chØ thùc hiÖn ®¹t 98,24% kÕ ho¹ch vÒ diÖn tÝch. Song vÒ n¨ng suÊt ®·
®¹t 100% kÕ ho¹ch, mét sè x· cßn ®¹t n¨ng suÊt 48,2 t¹/ha t¨ng 0,42% so
víi kÕ ho¹ch (x· B¶o C−êng, §Þnh Biªn...). VÒ s¶n l−îng ®¹t 2357,79 tÊn,
®¹t 98,24% kÕ ho¹ch.
Trong n¨m 2007 ®· thùc hiÖn quy ho¹ch ®−îc 15 vïng s¶n xuÊt lóa Bao
thai hµng ho¸ tËp chung theo kÕ ho¹ch. HÇu hÕt c¸c x· ®Òu quy ho¹ch ®−îc
c¸c vïng s¶n xuÊt ®¹t vµ v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra vÒ diÖn tÝch; mét sè x· cã ®iÒu
kiÖn thuËn lîi vÒ ®Êt ®ai, thuû lîi...sè diÖn tÝch cßn v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra nh− x·
§Þnh Biªn (v−ît kÕ ho¹ch 34,4%), x· §ång ThÞnh (v−ît kÕ ho¹ch 83,9%), x·
Ph−îng TiÕn (v−ît kÕ ho¹ch 18,8%). Trong ®ã l¹i cã x· míi chØ thùc hiÖn
®−îc 6,5% kÕ ho¹ch nh− x· Phó §×nh. Qua ®ã ta thÊy chØ riªng thùc hiÖn kÕ
ho¹ch vÒ diÖn tÝch còng cã sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c x·. Tuy nhiªn qua nghiªn cøu
còng cho thÊy c¸c x· thùc hiÖn v−ît kÕ ho¹ch ngoµi lµ nh÷ng x· cã ®iÒu kiÖn
®Êt ®ai, thuû lîi phï hîp víi s¶n xuÊt lóa Bao thai th× c¸c x· nµy ®Òu ph¶i cã
diÖn tÝch lóa trªn khÈu lín, ®iÒu kiÖn kinh tÕ còng nh− nhËn thøc cña ng−êi
d©n cao, ng−êi d©n cã kinh nghiÖm s¶n xuÊt lóa l©u ®êi. Do ®ã mµ hä ®· nhËn
thÊy ®−îc hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸. MÆt kh¸c ta còng thÊy
r»ng nÕu s¶n l−îng l−¬ng thùc ®¸p øng ®ñ nhu cÇu cña gia ®×nh vµ cã l−îng
d− thõa th× ng−êi d©n míi nghÜ ®Õn viÖc lµm hµng ho¸. Dï cã nhËn thøc ®−îc
g¹o Bao thai ¨n ngon h¬n, gi¸ b¸n cao h¬n nh−ng hä vÉn s¶n xuÊt lóa kh¸c cã
n¨ng suÊt cao h¬n v× theo hä "®· ®ñ ¨n ®©u mµ nghÜ ®Õn b¸n".
VÒ n¨ng suÊt ta thÊy 100% sè x· tham gia ®Òu cã n¨ng suÊt v−ît kÕ
ho¹ch ®Ò ra ®−a n¨ng suÊt trung b×nh ®¹t 49,6 t¹/ha, v−ît 3,29% kÕ ho¹ch n¨m
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
55
2007. Tiªu biÓu mét sè x· cßn ®¹t n¨ng suÊt trªn 50 t¹/ha nh− x·: Kim
Ph−îng, §Þnh Biªn, §ång ThÞnh, B¶o C−êng. Sù v−ît tréi vÒ n¨ng suÊt ®· lµm
cho s¶n l−îng lóa Bao thai hµng ho¸ n¨m 2007 ®¹t 4950,68 tÊn, ®¹t 103,1% kÕ
ho¹ch.
N¨ng suÊt, s¶n l−îng v−ît kÕ ho¹ch ®Ò ra còng chøng tá ngoµi viÖc
nhËn thøc ®−îc hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ th× tr×nh ®é khoa
häc kü thuËt, th©m canh lóa Bao thai cña bµ con n«ng d©n ®· ®−îc n©ng cao;
®iÒu ®ã còng nãi nªn phÇn nµo hiÖu qu¶ cña tËp huÊn, n©ng cao tr×nh ®é th©m
canh lóa cho ng−êi d©n; thªm vµo ®ã lµ viÖc lùa chän vµ sö dông ®−îc nguån
gièng chÊt l−îng cao h¬n ( do tr−íc ®©y ng−êi d©n chñ yÕu sö dông nguån
gièng tõ l©u ®êi ®Ó l¹i, Ýt mua gièng míi v× gi¸ cao) còng ®· ph¸t huy ®−îc
hiÖu qu¶.
* VÒ kü thuËt
Kü thuËt lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn n¨ng suÊt,
chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt. V× vËy ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l−îng
còng nh− nhËn thøc cña ng−êi d©n vÒ s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ nªn
ch−¬ng tr×nh ®· tæ chøc tËp huÊn cho c¸c hé n«ng d©n tham gia thùc hiÖn
ch−¬ng tr×nh quy tr×nh kü thuËt canh t¸c tiªn tiÕn, kÕt hîp víi kinh nghiÖm s¶n
xuÊt truyÒn thèng; bè trÝ thùc hiÖn gieo cÊy hîp lý, thùc hiÖn c«ng thøc lu©n
canh (2 lóa 1 mµu), ch¨m sãc vµ ¸p dông biÖn ph¸p phßng trõ s©u bÖnh tæng
hîp (IPM) h¹n chÕ sö dông thuèc ho¸ häc.
Qua 2 n¨m ®· thùc hiÖn ®−îc 20 líp tËp huÊn víi 860 l−ît hé n«ng d©n
tham gia. Trong ®ã cã 15 líp tËp huÊn s¶n xuÊt ®¹i trµ vµ 5 líp tËp huÊn s¶n
xuÊt lóa gièng. Chi tiÕt t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c líp tËp huÊn ta nghiªn cøu
b¶ng sau:
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
56
B¶ng 4.11: T×nh h×nh thùc hiÖn c¸c líp tËp huÊn vµ héi th¶o cña ch−¬ng tr×nh s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸
2 n¨m 2006 - 2007
§¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång
N¨m 2006 N¨m 2007
KÕ ho¹ch Thùc hiÖn Thùc hiÖn/kÕ
ho¹ch (%)
KÕ ho¹ch Thùc hiÖn Thùc hiÖn/kÕ
ho¹ch (%) TT Danh môc
Sè
líp(líp)
Tæng
tiÒn
Sè
líp(líp)
Tæng
tiÒn
Sè líp Tæng
tiÒn
Sè
líp(líp)
Tæng
tiÒn
Sè
líp(líp)
Tæng
tiÒn
Sè líp Tæng
tiÒn
1 TËp huÊn kü thuËt 13 13 8 8 61,5 61,5 21 21 12 18 57,1 85,7
S¶n xuÊt ®¹i trµ 7 7 6 6 85,7 85,7 15 15 9 13,5 60 90
S¶n xuÊt gièng cÊp 1 6 6 2 2 33,3 33,3 6 6 3 4,5 50 75
2 Héi th¶o 2 2 2 2 100 100 2 2 2 3 100 150
S¶n xuÊt ®¹i trµ 1 1 1 1 100 100 1 1 1 1,5 100 150
S¶n xuÊt gièng cÊp 1 1 1 1 1 100 100 1 1 1 1,5 100 150
Tæng céng 15 10 66,7 23 21 91,3
Nguån sè liÖu: Phßng NN& PTNT §Þnh Ho¸, n¨m 2008
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
57
Qua b¶ng 4.11, ta thÊy c¶ 2 n¨m 2006 vµ 2007 sè c¸c líp tËp huÊn ®Òu
kh«ng ®¹t kÕ ho¹ch ®Ò ra. N¨m 2006 chØ ®¹t 61,6% sè líp theo kÕ ho¹ch,
trong ®ã sè líp tËp huÊn s¶n xuÊt gièng chØ cã 2 líp ®¹t 33,35 kÕ ho¹ch. N¨m
2007 cã 12 líp, ®¹t 57,1% kÕ ho¹ch trong ®ã chØ cã 3 líp tËp huÊn s¶n xuÊt
gièng ®¹t 50% kÕ ho¹ch. Tuy nhiªn c¸c cuéc héi th¶o th× 100% ®¹t kÕ ho¹ch
®Ò ra. Sau mçi vô s¶n xuÊt lóa ®Òu cã 1 cuéc héi th¶o vÒ s¶n xuÊt gièng vµ 1
cuéc héi th¶o vÒ s¶n xuÊt hµng ho¸. §©y lµ mét dÞp ®Ó tæng kÕt l¹i kÕt qu¶ ®·
®¹t ®−îc vµ ch−a ®¹t ®−îc, ®ång thêi còng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó nh÷ng ng−êi tham
gia chia sÎ kinh nghiÖm vµ ®−a ra c¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn tèt h¬n trong giai
®o¹n tiÕp theo.
Trong n¨m 2007 sè líp tËp huÊn vµ héi th¶o lµ 24 ®¹t 60,87%, tæng sè
tiÒn thùc hiÖn lµ 21 triÖu ®ång ®¹t 91,3% kÕ ho¹ch. Do n¨m 2007 kinh phÝ
thùc hiÖn 1 cuéc héi th¶o vµ tËp huÊn ®Òu t¨ng lªn theo gi¸ c¶ thÞ tr−êng. V×
vËy trong nh÷ng n¨m tíi ch−¬ng tr×nh cÇn më thªm c¸c líp tËp huÊn kü thuËt
cho ng−êi d©n, ®ång thêi t¨ng c−êng thªm c¸c nguån kinh phÝ cho c¸c cuéc
tËp huÊn vµ héi th¶o nµy.
* C«ng t¸c thu mua, b¶o qu¶n, chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm
ChÊt l−îng s¶n phÈm lµ ®iÒu kiÖn hµng ®Çu quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña
s¶n phÈm hµng ho¸ do ®ã thùc hiÖn nghiªm tóc quy tr×nh kü thuËt trong s¶n
xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ tõ kh©u s¶n xuÊt thu ho¹ch chÕ biÕn b¶o qu¶n sau
thu ho¹ch ®¹t chÊt l−îng s¶n phÈm g¹o Bao thai s¶n xuÊt ra cã tû lÖ thuû phÇn
hîp lý ®óng quy ®Þnh lµ viÖc rÊt cÇn thiÕt. V× vËy ch−¬ng tr×nh ®· x¸c ®Þnh
ph¶i ®Çu t− x©y dùng c¬ së say x¸t, chÕ biÕn ®ång bé phï hîp ®iÒu kiÖn thùc
tÕ ®Þa ph−¬ng víi h×nh thøc vµ quy m« hîp lý. S¶n phÈm g¹o bao thai hµng
ho¸ ®−îc ®ãng gãi theo nh·n m¸c quy ®Þnh. MÆt kh¸c cÇn ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn
®Ó c¬ së chÕ biÕn cña huyÖn thu mua s¶n phÈm cña n«ng d©n s¶n xuÊt ra,
khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc c¸ nh©n doanh nghiÖp trong, ngoµi huyÖn më quÇy
hµng tiªu thô s¶n phÈm g¹o Bao thai §Þnh Ho¸ t¹i c¸c chî trung t©m huyÖn vµ
c¸c chî trung t©m côm x·, ®iÓm du lÞch. T¨ng c−êng c«ng t¸c tiÕp thÞ qu¶ng
c¸o ®¨ng ký x©y dùng th−¬ng hiÖu, qu¶ng b¸ s¶n phÈm trªn c¸c ph−¬ng tiÖn
th«ng tin ®¹i chóng ®ång thêi tõng b−íc n©ng cao chÊt l−îng mÉu m·, bao b×,
®ãng gãi vµ ®¨ng ký chÊt l−îng s¶n phÈm, kh¼ng ®Þnh "G¹o bao thai ®Æc s¶n
ATK §Þnh Ho¸ " trªn thÞ tr−êng.
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
58
Tuy nhiªn trong 2 n¨m qua c«ng t¸c thu mua, b¶o qu¶n chñ yÕu lµ do
c¸c t− th−¬ng tù thu mua theo h×nh thøc nhá lÎ, tù ph¸t. S¶n l−îng g¹o Bao
thai hµng ho¸ ®−îc xuÊt b¸n ra thÞ tr−êng trong vµ ngoµi huyÖn kho¶ng 60%
tæng s¶n l−îng ch−¬ng tr×nh ®· s¶n xuÊt ra. ViÖc b¶o qu¶n chñ yÕu b»ng dông
cô th« s¬: thïng, bå, cãt, bao. MÆc dï ®· cã c¬ së chÕ biÕn g¹o Bao thai víi
c«ng suÊt 10 tÊn/ngµy t¹i chî T©n LËp TT Chî Chu nh−ng hiÖn nay phÇn lín
s¶n phÈm vÉn ®−îc chÕ biÕn tiªu thô do c¸c c¬ së t− nh©n tù thùc hiÖn.
Song víi phÈm chÊt g¹o th¬m ngon s¶n phÈm g¹o Bao thai ®Æc s¶n
ATK §Þnh Ho¸ ®· dÇn kh¼ng ®Þnh ®−îc vÞ thÕ trªn thÞ tr−êng trong vµ ngoµi
tØnh. Th¸ng 11 n¨m 2007 võa qua côc së h÷u trÝ tuÖ thuéc Bé Khoa häc c«ng
nghÖ ®· cÊp b»ng nh·n hiÖu tËp thÓ: "G¹o Bao thai §Þnh Ho¸". §©y lµ mét
®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ tiªu thô g¹o Bao thai §Þnh Ho¸,
gãp phÇn t¨ng thu nhËp cho bµ con n«ng d©n.
* C¬ chÕ, chÝnh s¸ch
§Ó gãp phÇn thùc hiÖn tèt vµ cã hiÖu qu¶ c¸c ch−¬ng tr×nh, huyÖn
®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî cho ng−êi tham gia ch−¬ng tr×nh, c¸c ho¹t
®éng cña ch−¬ng tr×nh còng nh− c¸c hé n«ng d©n tham gia thùc hiÖn
ch−¬ng tr×nh. Cô thÓ:
- §èi víi s¶n xuÊt gièng lóa Bao thai cÊp 1 (s¶n xuÊt tõ gièng nguyªn
chñng ra Bao thai cÊp 1): hç trî 40% gi¸ gièng vµ 20% gi¸ vËt t− ph©n bãn.
- Hç trî tËp huÊn, in Ên tµi liÖu chuyÓn giao khoa häc kü thuËt ®Õn hé
n«ng d©n.
- Sau mçi vô s¶n xuÊt gièng vµ s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ tæ chøc
héi th¶o rót kinh nghiÖm, cuèi giai ®o¹n cã tæ chøc tæng kÕt kÕt qu¶ sau 5 n¨m
thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh.
- Hç trî c«ng t¸c khuyÕn n«ng (c«ng chØ ®¹o ngoµi trêi) cho c¸n bé
huyÖn, x·, th«n víi ®Þnh møc 30.000®/ha.
- Hç trî ban chØ ®¹o huyÖn, x· víi ®Þnh møc 10.000®/ha.
- Hç trî kinh phÝ mua m¸y sÊy, xay s¸t chÕ biÕn n«ng s¶n phôc vô cho
s¶n xuÊt, kinh phÝ qu¶ng c¸o tiÕp thÞ s¶n phÈm.
Chi tiÕt c¸c chÝnh s¸ch hç trî vµ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch hç
trî s¶n xuÊt trong 2 n¨m 2006-2007 ta nghiªn cøu b¶ng sau:
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
59
B¶ng 4.12: Tæng hîp kinh phÝ ng©n s¸ch nhµ n−íc hç trî s¶n xuÊt lóa bao thai trong 2 n¨m 2006-2007
N¨m 2006 N¨m 2007
KH TH TH/KH (%) KH TH TH/KH (%)
TT Danh môc
§¬n
vÞ
tÝnh Khèi
l−îng
Thµnh
tiÒn
(1000®)
Khèi
l−îng
Thµnh tiÒn
(1000®)
Khèi
l−îng
Thµnh
tiÒn
Khèi
l−îng
Thµnh tiÒn
(1000®)
Khèi
l−îng
Thµnh tiÒn
(1000®)
Khèi
l−îng
Thµnh
tiÒn
1 Hç trî SX gièng cÊp 1 Ha 17,5 8.662,22 16,8 8.315,73 96 96 20,5 10.147,17 10,36 5.128,03 50,5 50,5
2 TËp huÊn KT + Tµi liÖu HD Líp 13 13.000 8 8.000 61,5 61,5 21 21.000 12 18.000 57,1 85,7
3 Héi th¶o,s¬ tæn g kÕt Cuéc 2 2.000 2 2.000 100 100 2 2.000 2 3.000 100 150
4 Hç trî c«ng C§ ngoµi trêi
cho c¸n bé chØ ®¹o
Ha 517,5 15.525 508 15.240 98,2 98,2 1.020,5 30.615
1.020,
13 30.603.9 99,96 99,96
5
Hç trî BC§ huyÖn, x· Ha 517,5 5.175 508 5.080 98,2 98,2 1.020,5 10.205
1.020,
13 10.201,13 99,96 99,96
6 Qu¶ng c¸o s¶n phÈm 15.000 15.000 15.000 100 100
7 Hç trî mua m¸y say x¸t
chÕ biÕn
20.000 20.000 30.000 100 100
8 Hç trî mua m¸y sÊy C¸i 5 40.000 5 40.000 0 0 0
Tæng céng 119.362,22 34.063,73 158.967,17 114.933,23
Nguån sè liÖu: Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Ho¸, n¨m 2008
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
60
Qua b¶ng 4.12, ta thÊy tæng sè tiÒn hç trî n¨m 2006 lµ 34.063.731
®ång, ®¹t 28,54% kÕ ho¹ch. KÕt qu¶ ®¹t thÊp nh− vËy lµ do n¨m 2006 sè tiÒn
hç trî cho mua m¸y sÊy, m¸y xay s¸t vµ tiÒn qu¶ng c¸o kh«ng ®−îc sö dông.
Trong h¬n 34 triÖu ®ång hç trî chØ ®−îc hç trî vµo s¶n xuÊt gièng, hç trî tËp
huÊn, héi th¶o vµ c«ng chØ ®¹o cho c¸n bé khuyÕn n«ng.
Trong n¨m 2007 sè tiÒn hç trî s¶n xuÊt lµ 114.933.243 ®ång, ®¹t 72,3%
kÕ ho¹ch. Trong ®ã tiÒn hç trî cho qu¶ng c¸o vµ mua m¸y xay s¸t chÕ biÕn ®·
thùc hiÖn ®¹t 100% kÕ ho¹ch n¨m. ViÖc ®Çu t− mua m¸y sÊy theo kÕ ho¹ch ®·
kh«ng ®−îc thùc hiÖn. Nguån kinh phÝ hç trî chñ yÕu vÉn ®Ó phôc vô cho tËp
huÊn kü thuËt, s¶n xuÊt gièng, héi th¶o vµ c«ng chØ ®¹o cho c¸n bé kü thuËt.
Qua ®ã ta thÊy ®−îc viÖc sö dông nguån kinh phÝ ®Çu t− hç trî cña nhµ
n−íc vÉn ch−a ®−îc sö dông ®ång bé vµ cã hiÖu qu¶. ViÖc ®Çu t− cho kh©u
qu¶ng c¸o, b¶o qu¶n chÕ biÕn s¶n phÈm ch−a ®−îc quan t©m chó ý ®óng møc
trong khi c¸c ho¹t ®éng nµy l¹i cã ý nghÜa rÊt lín ®Ó ®−a s¶n phÈm g¹o Bao
thai §Þnh Ho¸ th©m nhËp vµ kh¼ng ®Þnh trªn thÞ tr−êng.
4.2.2.2. HiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh ‘ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸‘
* HiÖu qu¶ kinh tÕ
Qua 2 n¨m thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh mÆc dï gi¸ vËt t−, ph©n bãn n«ng
nghiÖp t¨ng cao nh−ng ng−êi d©n s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ vÉn cã l·i
cao h¬n c¸c gièng lóa kh¸c v× chi phÝ s¶n xuÊt thÊp, n¨ng suÊt æn ®Þnh, gi¸ b¸n
l¹i cao h¬n. §Ó t×m hiÓu s©u h¬n vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña
s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng ho¸ vµ so s¸nh víi gièng lóa kh¸c trång phæ biÕn ë
®Þa ph−¬ng ®Ò tµi tiÕn hµnh ®iÒu tra 2 x· tham gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh lµ x·
Kim Ph−îng vµ x· B¶o C−êng. KÕt qu¶ ®iÒu tra ®Òu cho thÊy chi phÝ s¶n xuÊt
lóa Bao thai ®Òu thÊp h¬n lóa Khang d©n ( lµ gièng lóa trång phæ biÕn ë ®Þa
ph−¬ng), ®ång thêi l¹i ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n lóa Khang d©n.
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
61
C¸c sè liÖu chi tiÕt, cô thÓ ta nghiªn cøu c¸c b¶ng sè liÖu sau:
B¶ng: 4.13: Chi phÝ vËt chÊt cho 1 sµo lóa t¹i x· B¶o C−êng
Lóa bao thai Lóa khang d©n
ChØ tiªu §VT
Sè l−îng §¬n gi¸
(®)
Thµnh
tiÒn (®)
Sè l−îng §¬n gi¸
(®)
Thµnh
tiÒn (®)
Gièng Kg 3 12.000 36.000 2 14.000 28.000
Thuèc trõ s©u 15.000 15.000
Ph©n chuång Kg 300 100 30.000 300 100 30.000
§¹m Kg 6 5.200 31.200 6 5.200 31.200
NPK Kg 19 2.500 47.500 20 2.500 50.000
Kali Kg 4 4.500 18.000 5,5 4.500 24.750
V«i Kg 8 500 4.000 8 500 4.000
Thuû lîi 1.500 1.500
Tæng céng 183.200 184.450
Nguån sè liÖu: tõ ®iÒu tra, tæng hîp cña t¸c gi¶, n¨m 2008
Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy chi phÝ s¶n xuÊt 1 sµo lóa bao thai lµ
183.200 ®ång, thÊp h¬n chi phÝ s¶n xuÊt 1 sµo lóa khang d©n; trong ®ã ®Çu
t− ph©n bãn cho s¶n xuÊt lóa khang d©n lµ cao h¬n lóa bao thai. Tõ b¶ng
chi phÝ nµy ta cã ®−îc b¶ng so s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña 2 gièng lóa nµy
chi tiÕt nh− sau:
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
62
B¶ng 4.14: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai vµ lóa
Khang d©n n¨m 2007 cña x· B¶o C−êng
ChØ tiªu §VT Lóa Bao thai
Lóa Khang
d©n
Bao thai/Khang
d©n(%)
N¨ng suÊt Kg/sµo 190 200 95
Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt(GO) 1000® 1369 1280 106,95
Chi phÝ trung gian(IC) 1000® 183,2 184,45 99,3
Gi¸ trÞ gia t¨ng(VA) 1000® 1185,8 1095,55 108,24
Thu nhËp hçn hîp(MI) 1000® 1185,8 1095,55 108,24
Nguån sè liÖu: tõ ®iÒu tra, tæng hîp cña t¸c gi¶, n¨m 2008
Qua b¶ng trªn ta thÊy n¨ng suÊt lóa Bao thai thÊp h¬n lóa Khang d©n.
Do ®©y lµ 1 gièng lóa n¨ng suÊt æn ®Þnh mµ theo kinh nghiÖm cña ng−êi d©n
®· ®iÒu tra ë ®©y cho biÕt gièng lóa Bao thai yªu cÇu kü thuËt ch¨m sãc rÊt
cao, bãn ph©n ph¶i c©n ®èi nÕu kh«ng rÊt dÔ bÞ ®æ lèp vµ cã thÓ g©y mÊt mïa.
Cßn lóa khang d©n th× dÔ ch¨m sãc h¬n, cã thÓ cho nhiÒu ph©n h¬n ®Ó thu
n¨ng suÊt cao h¬n. Song lóa bao thai víi gi¸ b¸n cao h¬n vµ chi phÝ s¶n xuÊt
thÊp h¬n ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n lóa Khang d©n. Trong ®ã tæng
gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña lóa Bao thai cao h¬n lóa Khang d©n 6,95%, ®ång thêi còng
lµm cho lîi nhuËn tõ s¶n xuÊt 1 sµo lóa Bao thai cao h¬n 8,24% so víi 1 sµo
lóa khang d©n. §iÒu ®ã ®· chøng tá phÇn nµo ®−îc hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt lóa
Bao thai hµng ho¸ so víi lóa Khang d©n. §Ó chøng minh r· h¬n ®iÒu nµy ta
nghiªn cøu b¶ng sè liÖu ®iÒu tra tõ x· Kim Ph−îng d−íi ®©y:
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
63
B¶ng: 4.15: Chi phÝ vËt chÊt cho 1 sµo lóa t¹i x· Kim Ph−îng
Lóa bao thai Lóa khang d©n
ChØ tiªu §VT
Sè l−îng
§¬n gi¸
(®)
Thµnh
tiÒn (®)
Sè l−îng
§¬n gi¸
(®)
Thµnh
tiÒn (®)
Gièng Kg 3 12.000 36.000 2 14.000 28.000
Thuèc trõ s©u 15.000 15.000
Ph©n chuång Kg 350 100 35.000 350 100 35.000
§¹m Kg 5 5.200 26.000 6 5.200 31.200
NPK Kg 16 2.500 40.000 17 2.500 42.500
Kali Kg 3,5 4.500 15.750 5 4.500 22.500
V«i Kg 10 500 5.000 10 500 5.000
Thuû lîi 1.500 1.500
Tæng céng 174.250 180.700
Nguån sè liÖu: tõ ®iÒu tra, tæng hîp cña t¸c gi¶, n¨m 2008
B¶ng sè liÖu trªn còng cho thÊy chi phÝ s¶n xuÊt 1 sµo lóa bao thai thÊp
h¬n chi phÝ s¶n xuÊt 1 sµo lóa Khang d©n, trong ®ã chi phÝ ph©n bãn s¶n xuÊt
lóa Khang d©n cao h¬n lóa Bao thai. Còng tõ b¶ng sè liÖu trªn ta tæng hîp
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
64
®−îc b¶ng so s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai víi s¶n xuÊt lóa
Khang d©n t¹i x· Kim Ph−îng nh− sau:
B¶ng 4.16: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai vµ lóa
Khang d©n n¨m 2007 cña x· Kim Ph−îng
ChØ tiªu §VT Lóa Bao thai Lóa Khang d©n
Bao thai/Khang
d©n (%)
N¨ng suÊt Kg/sµo 180 194 92,78
Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt(GO) 1000® 1298 1242,2 104,49
Chi phÝ trung gian(IC) 1000® 174,25 180,7 96,4
Gi¸ trÞ gia t¨ng(VA) 1000® 1123,75 1061,5 105,86
Thu nhËp hçn hîp(MI) 1000® 1123,75 1061,5 105,86
Nguån sè liÖu: tõ ®iÒu tra, tæng hîp cña t¸c gi¶, n¨m 2008
T−¬ng tù nh− kÕt qu¶ ®iÒu tra t¹i x· B¶o C−êng, b¶ng sè liªu trªn còng
cho thÊy t¹i x· Kim Ph−îng n¨ng suÊt lóa Bao thai còng thÊp h¬n n¨ng suÊt
lóa Khang d©n. Tuy nhiªn chi phÝ s¶n xuÊt lóa Khang d©n l¹i cao h¬n lóa Bao
thai trong khi gi¸ b¸n lóa Bao thai lu«n cao h¬n lóa Khang d©n tõ 500 ®Õn
1000®/kg lµm cho tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt lóa Bao thai cao h¬n lóa Khang d©n
4,49%, lîi nhuËn cao h¬n 5,86%.
Ngoµi ra ta thÊy ch−¬ng tr×nh thùc hiÖn ®· t¹o ra nh÷ng vïng th©m canh
lóa tËp chung, n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l−îng g¹o Bao thai. MÆt kh¸c lóa Bao
thai cã thêi vô tõ th¸ng 7 ®Õn th¸ng 10, sau khi thu ho¹ch sÏ t¹o ra 1 l−îng
phô phÈm r¬m r¹ rÊt lín (3,8-4 tÊn/ha) lµ mét nguån thøc ¨n dù tr÷ rÊt lín cho
ch¨n nu«i tr©u bß trong vô ®«ng. §èi víi §Þnh Ho¸ cµng cã ý nghÜa h¬n v× ë
®©y ch¨n nu«i tr©u bß t−¬ng ®èi ph¸t triÓn vµ th−¬ng xuyªn bÞ thiÕu ®ãi thøc
¨n trong mïa ®«ng gi¸ rÐt.
* HiÖu qu¶ x· héi
Qua c¸c cuéc tËp huÊn, chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt ng−êi d©n ®· tõng
b−íc n¾m ®−îc vµ vËn dông c¸c quy tr×nh s¶n xuÊt lóa gièng vµ lóa Bao thai
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
65
hµng ho¸ vµo thùc tiÔn s¶n xuÊt. §ång thêi th«ng qua c¸c cuéc tËp huÊn nµy
®· dÇn n©ng cao nhËn thøc cña ng−êi d©n vÒ khoa häc kü thuËt vµ hiÖu qu¶
cña s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸.
T¹o ®−îc c¸c vïng s¶n xuÊt lóa Bao thai hµng hãa víi quy m« lín, n©ng
cao n¨ng suÊt, chÊt l−îng s¶n phÈm. T¹o ra mét l−îng s¶n phÈm hµng ho¸ lín
phôc vô tèt nhu cÇu tiªu dïng trong vµ ngoµi huyÖn.
Lµ c¬ së quan träng thóc ®Èy ph¸t triÓn c¸c ngµnh kh¸c, ®Æc biÖt lµ
ngµnh ch¨n nu«i ch©u, bß cña ®Þa ph−¬ng.
§Æc biÖt víi sù c«ng nhËn v¨n b»ng nh·n hiÖu tËp thÓ “ G¹o Bao thai
§Þnh Ho¸” cña côc së h÷u trÝ tuÖ thuéc Bé Khoa häc - c«ng nghÖ ®· n©ng cao
®−îc gi¸ trÞ, vÞ thÕ cña g¹o Bao thai §Þnh Ho¸ trªn thÞ tr−êng, t¹o ®iÒu kiÖn
thuËn lîi thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn.
4.3. §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p
4.3.1. C¨n cø ®Ò xuÊt
- Môc tiªu, nhiÖm vô, ®Þnh h−íng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ c«ng t¸c
khuyÕn n«ng cña huyÖn §Þnh Ho¸ ®Õn n¨m 2010.
- Thùc tr¹ng c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng cña huyÖn §Þnh Ho¸.
- §Æc ®iÓm t×nh h×nh kinh tÕ- v¨n ho¸- x· héi cña huyÖn §Þnh Ho¸.
4.3.2. Gi¶i ph¸p
§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng trªn ®Þa bµn
huyÖn §Þnh Ho¸ còng nh− n©ng cao hiÖu qu¶ cña 2 ch−¬ng tr×nh " ph¸t triÓn
vïng chÌ §Þnh Ho¸" vµ ch−¬ng tr×nh " Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸"
trong nh÷ng n¨m tiÕp theo th× viÖc ®−a ra c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ, phï hîp lµ hÕt
søc cÇn thiÕt. Sau khi nghiªn cøu vÒ thùc tr¹ng c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng
vÒ lÜnh vùc trång trät t¹i huyÖn §Þnh Ho¸, t«i xin m¹nh d¹n ®−a ra mét sè gi¶i
ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng trong thêi
gian tíi t¹i huyÖn §Þnh Ho¸ nh− sau:
4.3.2.1. Gi¶i ph¸p chung
* VÒ tæ chøc thùc hiÖn
- C¸c cÊp uû §¶ng, chÝnh quyÒn tõ huyÖn ®Õn x· t¨ng c−êng sù l·nh
®¹o, chØ ®¹o c¸c ban ngµnh, ®oµn thÓ tuyªn truyÒn vËn ®éng héi viªn tham gia
c¸c ch−¬ng tr×nh.
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
66
- C¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng trong thêi gian tíi cÇn cã kÕ ho¹ch
thùc hiÖn chi tiÕt, cô thÓ, kÞp thêi ®−a ®Õn tÊt c¶ c¸c thµnh viªn tham gia thùc
hiÖn ch−¬ng tr×nh.
- C¸c thµnh viªn tham gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ph¶i cã sù liªn kÕt
chÆt chÏ, c¸c ho¹t ®éng cña c¸c ch−¬ng tr×nh ph¶i ®ång bé, thùc hiÖn theo
®óng quy tr×nh kü thuËt.
- Thµnh lËp ban kiÓm tra, gi¸m s¸t chÊt l−îng s¶n phÈm víi c¸c quy chÕ
chÆt chÏ; ®ång thêi x©y dùng c¸c l«g«, biÓu t−îng, th«ng tin qu¶ng c¸o tiÕp
thÞ s¶n phÈm trªn c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh»m thu hót sù chó ý
cña ng−êi tiªu dïng vµ n©ng cao vÞ thÕ cña s¶n phÈm trªn thÞ tr−êng.
- T¨ng c−êng sù liªn kÕt, hîp t¸c víi c¸c ng©n hµng, tæ chøc tÝn dông ®Ó
cung cÊp ®ñ nguån tµi chÝnh cho c¸c ch−¬ng tr×nh.
* VÒ kü thuËt
- CÇn ph¶i ®¶m b¶o c¸c lo¹i gièng n¨ng suÊt, chÊt l−îng, kÞp thêi phôc
vô cho c¸c ch−¬ng tr×nh.
- T¨ng c−êng ®−a c¸c gièng míi, c¸c tiÕn bé khoa häc, c¸c quy tr×nh kü
thuËt tiªn tiÕn vµo s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.
- Th−êng xuyªn më c¸c líp tËp huÊn kü thuËt cho ng−êi d©n tham gia
c¸c ch−¬ng tr×nh vÒ toµn bé quy tr×nh kü thuËt s¶n xuÊt vµ ®Æc biÖt lµ kh©u
tiªu thô, chÕ biÕn còng nh− c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr−êng.
* VÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch
- CÇn cã nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî phï hîp, kÞp thêi ®èi víi ng−êi tham
gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh.
- Më réng thªm c¸c h×nh thøc trî gi¸ gièng, ph©n bãn, ®Çu t− c¬ së vËt
chÊt, kü thuËt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
- Hç trî c¸c thµnh viªn tham gia chØ ®¹o vÒ kinh tÕ, ph−¬ng tiÖn kü
thuËt vµ cÇn ®−îc cung cÊp thªm c¸c th«ng tin, kiÕn thøc ph−¬ng ph¸p kü
n¨ng thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh.
- Më réng c¬ chÕ chÝnh s¸ch hç trî cho c«ng t¸c qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ c¸c
n«ng s¶n, s¶n phÈm cña c¸c ch−¬ng tr×nh.
- Cã nhiÒu chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, hç trî ng−êi n«ng d©n vay vèn s¶n
xuÊt ®¶m nguån vèn thùc hiÖn ®óng yªu cÇu kü thuËt cña c¸c ch−¬ng tr×nh.
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
67
4.3.2.2. Gi¶i ph¸p cô thÓ
* §èi víi ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸":
- CÇn tæ chøc nh©n gièng ®¶m b¶o nguån gièng vÒ sè l−îng, chÊt
l−îng phôc vô cho c«ng t¸c trång chÌ míi cña huyÖn. Tuyªn truyÒn vËn
®éng ng−êi d©n tham gia thùc hiÖn trång míi, trång l¹i, trång c¶i t¹o chÌ
b»ng c¸c gièng chÌ míi cã n¨ng suÊt chÊt l−îng cao ®¶m b¶o tiªu chuÈn
cña s¶n phÈm hµng ho¸.
- Më réng diÖn tÝch chÌ th©m canh n¨ng suÊt chÊt l−îng cao; thùc hiÖn
chÕ ®é ch¨m sãc bãn ph©n c©n ®èi theo ®óng quy tr×nh kü thuËt, phßng trõ s©u
bÖnh h¹i theo ph−¬ng ph¸p IPM nh»m h−íng tíi t¹o ra c¸c s¶n phÈm s¹ch, s¶n
phÈm an toµn.
- Thùc hiÖn ch¨m sãc, thu h¸i, chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n theo ®óng quy
tr×nh kü thuËt. T¨ng c−êng c¸c biÖn ph¸p kiÓm tra vÖ sinh an toµn thùc phÈm,
®¶m b¶o chÊt l−îng chÌ thµnh phÈm, nÕu ph¸t hiÖn thÊy chÊt l−îng chÌ kh«ng
®¶m b¶o do cè t×nh pha chÕ, lÉn t¹p chÊt ®em tiªu thô trªn thÞ tr−êng th× cÇn
®iÒu tra x¸c minh râ nguån gèc l« hµng vµ xö lý nghiªm minh nh÷ng ng−êi vi
ph¹m theo ph¸p lÖnh vÖ sinh an toµn thùc phÈm.
- X©y dùng c¸c c¬ së thu mua tiªu thô s¶n phÈm ®¶m b¶o uy tÝn chÊt
l−îng; cã chÝnh s¸ch hç trî cho c¸c doanh nghiÖp, c«ng ty chÌ vµ c¸c h×nh
thøc qu¶ng c¸o giíi thiÖu chÊt l−îng s¶n phÈm chÌ §Þnh Ho¸.
- Th−êng xuyªn më c¸c líp tËp huÊn kü thuËt, tuyªn truyÒn vËn ®éng
ng−êi d©n tham gia ch−¬ng tr×nh. Néi dung c¸c cuéc tËp huÊn cÇn ph¶i phï
hîp víi nhu cÇu nguyÖn väng cña ng−êi d©n; t¨ng c−êng cung cÊp c¸c th«ng
tin kiÕn thøc vÒ kinh tÕ thÞ tr−êng cho ng−êi d©n.
- §Çu t− x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ë nh÷ng vïng chÌ träng ®iÓm ®Ó thuËn
tiÖn cho viÖc chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm.
- Cã nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî cho ng−êi trång chÌ vÒ gièng, ph©n bãn vµ
cung cÊp c¸c tµi liÖu kü thuËt cho ng−êi d©n.
* Ch−¬ng tr×nh " Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸"
- CÇn thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch nh©n d©n tham gia s¶n
xuÊt gièng, th−êng xuyªn theo dâi quy tr×nh thùc hiÖn, ®¶m b¶o nguån gièng
vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng. Nguån gièng s¶n xuÊt ra cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p,
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
68
chÝnh s¸ch thu håi, mua l¹i ®em b¶o qu¶n, cÊt tr÷ ®Ó cung cÊp cho nh©n d©n
trong vô sau.
- Quy ho¹ch vïng s¶n xuÊt lóa Bao Thai tËp trung víi quy m« lín ë
nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ ®Êt ®ai thuû lîi ...
- Tíi mïa thu ho¹ch cÇn ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p thu mua s¶n phÈm ®em
b¶o qu¶n chÕ biÕn tËp trung ®Ó ®¶m b¶o chÊt l−îng hµng ho¸ còng nh− thuËn
tiÖn cho viÖc tiªu thô.
- X©y dùng m¹ng l−íi tiªu thô g¹o t¹i c¸c khu trung t©m, ®«ng d©n c−,
®iÓm du lÞch ®Ó thuËn tiÖn cho nhu cÇu mua b¸n cña nh©n d©n.
- T¨ng c−êng ®Çu t− c¬ së vËt chÊt cho c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, chÕ
biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm.
- X©y dùng hÖ thèng c¸c tiªu chuÈn cña g¹o Bao thai §Þnh Ho¸ ®Ó ph©n
biÖt víi c¸c lo¹i g¹o kh¸c trªn thÞ tr−êng.
- Tõng b−íc n©ng cao chÊt l−îng, mÉu m·, bao b×, ®ãng gãi vµ c¸c h×nh
thøc tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o s¶n phÈm g¹o §Þnh Ho¸ trªn thÞ tr−êng trong vµ
ngoµi tØnh.
- Cã nhiÒu chÝnh s¸ch trî gi¸ gièng vµ ph©n bãn cho ng−êi n«ng d©n;
thu hót nguån ®Çu t− cho sù ph¸t triÓn cña ch−¬ng tr×nh.
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
69
PhÇn 5
KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
5.1. KÕt luËn
Qua thêi gian 4 th¸ng thùc tËp t¹i Tr¹m KhuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸
víi ®Ò tµi " Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c ch−¬ng tr×nh
khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät t¹i huyÖn §Þnh Ho¸, tØnh Th¸i Nguyªn",
®−îc sù gióp ®ì vÒ nhiÒu mÆt cña thÇy gi¸o h−íng dÉn vµ c¸c c¸n bé Tr¹m
KhuyÕn n«ng §Þnh Ho¸, cïng víi sù nç lùc cña b¶n th©n trong nghiªn cøu vµ
tham gia c¸c ho¹t ®éng cña Tr¹m, t«i ®· rót ra mét sè kÕt luËn sau:
- HÖ thèng khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ ®· dÇn ®−îc hoµn thiÖn vÒ bé
m¸y tæ chøc, tuy nhiªn hiÖn nay lùc l−îng CBKN §Þnh Ho¸ vÉn thiÕu vÒ sè
l−îng, yÕu vÒ chÊt l−îng, ch−a cã c¸n bé ®−îc ®µo t¹o theo chuyªn ngµnh
khuyÕn n«ng.
- C¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng cña huyÖn ngµy cµng ph¸t triÓn
c¶ vÒ quy m« vµ sè l−îng. Tuy nhiªn hiÖu qu¶ cña c¸c ch−¬ng tr×nh vÉn ch−a
®¸p øng nhu cÇu cña ng−êi d©n.
- C«ng t¸c KhuyÕn n«ng lµ ho¹t ®éng th−êng xuyªn liªn tôc vµ ¶nh
h−ëng trùc tiÕp ®Õn t×nh h×nh s¶n xuÊt cña ng−êi n«ng d©n. Nã yªu cÇu ng−êi
c¸n bé KhuyÕn n«ng ph¶i cã sù hiÓu biÕt mét c¸ch toµn diÖn vÒ ®êi sèng, kinh
tÕ, x· héi, phong tôc tËp qu¸n cña ng−êi d©n. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng còng
yªu cÇu ng−êi c¸n bé khuyÕn n«ng ph¶i thùc sù n¨ng ®éng, linh ho¹t, th−êng
xuyªn t×m tßi häc hái kiÕn thøc míi. Ng−êi c¸n bé khuyÕn n«ng kh«ng chØ
ph¶i n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ lý thuyÕt vµ thùc hµnh mµ cÇn ph¶i ®ãng nhiÒu vai
trß cïng mét lóc.
- C¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng thùc hiÖn ch−a cã sù ®ång bé, ®ång
®Òu gi÷a c¸c kh©u, c¸c ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh.
- S¶n phÈm tõ c¸c ch−¬ng tr×nh ch−a cã sù ®ång ®Òu vÒ chÊt l−îng,
ch−a cã sù kiÓm tra, gi¸m s¸t ®Çy ®ñ quy tr×nh s¶n xuÊt cña ng−êi n«ng d©n.
- C¸c kh©u cña ch−¬ng tr×nh tõ thu mua, chÕ biÕn, b¶o qu¶n ®Õn tiªu thô
s¶n phÈm vÉn ch−a ®−îc quan t©m ®óng møc dÉn ®Õn c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
70
ra nh−ng ch−a ®−îc tiªu thô kÞp thêi, hîp lý; ng−êi n«ng d©n th−êng xuyªn bÞ
Ðp gi¸ lµm cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c ch−¬ng tr×nh ch−a cao.
5.2. KiÕn nghÞ
* §èi víi hé n«ng d©n:
- C¸c hé n«ng d©n tham gia ch−¬ng tr×nh cÇn ph¶i tu©n thñ ®Çy ®ñ vµ
®óng quy tr×nh kü thuËt ®· ®−îc tËp huÊn ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ chÊt l−îng cho
s¶n phÈm.
- Khi tham gia c¸c ch−¬ng tr×nh còng cÇn ph¶i tu©n thñ c¸c néi dung,
quy chÕ ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh.
- Bªn c¹nh ®ã c¸c hé n«ng d©n còng cÇn ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao
kiÕn thøc, kinh nghiÖm vµ s½n sµng hîp t¸c ®Ó thùc hiÖn tèt ch−¬ng tr×nh.
* §èi víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng:
- CÇn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ vèn, c¬ chÕ chÝnh s¸ch cho c¸c ho¹t
®éng cña ch−¬ng tr×nh.
- CÇn cö c¸n bé trªn ®Þa bµn cïng tham gia thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh.
- CÇn ph¶i cã sù phèi hîp ho¹t ®éng gi÷a c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¸c tæ
chøc ®oµn thÓ ë ®Þa ph−¬ng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh.
* §èi víi c¸n bé thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh:
- Ban chØ ®¹o thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh cÇn cã c¸c kÕ ho¹ch chi tiÕt cô thÓ,
kÞp thêi cho c¸c c¸n bé thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh vµ phæ biÕn tíi ®Þa ph−¬ng
tham gia ch−¬ng tr×nh.
- C¸c thµnh viªn trong ban chØ ®¹o vµ c¸c thµnh viªn thùc hiÖn
ch−¬ng tr×nh ph¶i ®oµn kÕt, nhÊt trÝ, ®ång lßng thùc hiÖn tèt môc tiªu cña
ch−¬ng tr×nh.
- X©y dùng c¸c ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh ph¶i ®ång bé phï hîp.
- Th−êng xuyªn theo dâi kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh,
®¶m b¶o ng−êi n«ng d©n thùc hiÖn ®óng quy tr×nh kü thuËt ®· ®−îc tËp huÊn.
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
71
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Bé NN & PTNT (2001), khuyÕn n«ng Th¸i Nguyªn víi sù tham gia cña
ng−êi d©n.
2. NguyÔn ThÞ Ch©u (2007), Bµi gi¶ng marketinh, tr−êng §¹i häc n«ng l©m
Th¸i Nguyªn.
3. NguyÔn H÷u Hång, §ç TuÊn Khiªm (2004), Gi¸o tr×nh khuyÕn n«ng,
tr−êng §¹i häc n«ng l©m Th¸i Nguyªn.
4. §inh Ngäc Lan (2005), Bµi gi¶ng x©y dùng vµ qu¶n lý c¸c dù ¸n ph¸t triÓn
n«ng th«n, tr−êng §¹i häc n«ng l©m Th¸i Nguyªn.
5. Ng« ThÞ Mü (2006), Bµi gi¶ng thèng kª n«ng nghiÖp, Tr−êng ®¹i häc Kinh
tÕ vµ Qu¶n trÞ kinh doanh.
6. NghÞ ®Þnh 56/CP ngµy 26 th¸ng 4 n¨m 2005 cña ChÝnh phñ vÒ khuyÕn
n«ng, khuyÕn ng−.
7. Hoµng V¨n Phô (2006), Bµi gi¶ng ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu khuyÕn n«ng,
tr−êng §¹i häc n«ng l©m Th¸i Nguyªn.
8. Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Hãa (2008), B¸o c¸o s¬ kÕt 2 n¨m thùc
hiÖn ®Ò ¸n: ”Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Hãa”
9. Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Hãa (2008), B¸o c¸o s¬ kÕt 2 n¨m thùc
hiÖn ®Ò ¸n: ”Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng hãa”
10. Phßng thèng kª huyÖn §Þnh Hãa (2007), niªn gi¸m thèng kª n¨m 2007.
11. Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Hãa (2006), §Ò ¸n: ”Ph¸t triÓn vïng chÌ
§Þnh Hãa”
12. Phßng NN & PTNT huyÖn §Þnh Hãa (2006), §Ò ¸n: ”Ph¸t triÓn vïng lóa
Bao thai hµng hãa”
13. QuyÕt ®Þnh sè 75 ngµy 17 th¸ng 8 n¨m 2007 cña Bé NN & PTNT ban
hµnh quy chÕ qu¶n lý ch−¬ng tr×nh, dù ¸n khuyÕn n«ng.
14. NguyÔn H÷u Thä (2006), Bµi gi¶ng khuyÕn n«ng, Tr−êng ®¹i häc n«ng
l©m th¸i Nguyªn.
15. UBND huyÖn §Þnh Hãa (2007), KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi huyÖn
§Þnh Hãa n¨m 2008.
16. Khuyennong vn.gov.vn
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
Môc lôc
PhÇn 1: Më ®Çu................................................................................................1
1.1. §Æt vÊn ®Ò...............................................................................................1
1.2. Môc tiªu nghiªn cøu ...............................................................................3
1.3. ®ãng gãp cña ®Ò tµi.................................................................................3
1.4. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu...........................................................3
1.4.1. §èi t−îng nghiªn cøu ......................................................................3
1.4.2. Ph¹m vi nghiªn cøu .........................................................................3
1.5. HÖ thèng chØ tiªu nghiªn cøu..................................................................3
1.5.1. DiÖn tÝch gieo trång .........................................................................3
1.5.2. N¨ng suÊt .........................................................................................3
1.5.3. S¶n l−îng .........................................................................................3
1.5.4. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO) .......................................................................4
1.5.5. Gi¸ trÞ gia t¨ng (VA)........................................................................4
1.5.6. Chi phÝ trung gian (IC) ....................................................................4
1.5.7. Thu nhËp hçn hîp (MI) ...................................................................5
PhÇn 2: Tæng quan tµi liÖu vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu.............................6
2.1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n ........................................................................6
2.1.1. Kh¸i niÖm vÒ khuyÕn n«ng..............................................................6
2.1.2. Kh¸i niÖm vÒ ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng ........................................7
2.2. ho¹t ®éng khuyÕn n«ng trong vµ ngoµi n−íc..........................................7
2.2.1. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng cña mét sè n−íc trªn thÕ giíi...................7
2.2.1.1. N−íc Mü...................................................................................7
2.2.1.2. N−íc Ph¸p.................................................................................8
2.2.1.3. N−íc Ên §é...............................................................................9
2.2.1.4. N−íc Th¸i Lan..........................................................................9
2.2.1.5. N−íc Philippin.........................................................................9
2.2.1.6. N−íc In®onesia.........................................................................9
2.2.2. Ho¹t ®éng khuyÕn n«ng ViÖt Nam..................................................9
2.2.2.1. HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p quy................................................9
2.2.2.2. Ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng ViÖt Nam qua c¸c thêi kú.........13
2.2.2.3. Ho¹t ®éng cña khuyÕn n«ng tØnh Th¸i Nguyªn......................16
2.3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu.......................................................................16
2.3.1. Thu thËp sè liÖu thø cÊp.................................................................16
2.3.2. Thu thËp sè liÖu s¬ cÊp ..................................................................16
2.3.2.1. Chän mÉu ®iÒu tra vµ ph−¬ng ph¸p chän mÉu .......................16
2.3.2.2. Ph−¬ng ph¸p PRA ..................................................................17
2.3.2.3. Ph−¬ng ph¸p xö lÝ sè liÖu cña c¸c ch−¬ng tr×nh cã liªn quan:
excle.....................................................................................................17
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
PhÇn 3: §Æc ®iÓm ®Þa bµn nghiªn cøu.........................................................18
3.1. §iÒu kiÖn tù nhiªn ................................................................................18
3.1.1. VÞ trÝ ®Þa lÝ .....................................................................................18
3.1.2. §Êt ®ai - ®Þa h×nh ...........................................................................18
3.1.2.1. §Þa h×nh ..................................................................................18
3.1.2.2. §Êt ®ai ....................................................................................19
3.1.3. KhÝ t−îng thuû v¨n ........................................................................21
3.2. §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi .......................................................................25
3.2.1. D©n sè vµ lao ®éng .......................................................................25
3.2.2 §iÒu kiÖn kinh tÕ ............................................................................26
3.2.3. Giao th«ng - thuû lîi......................................................................29
3.2.3.1. Giao th«ng ..............................................................................29
3.2.3.2. Thuû lîi...................................................................................29
3.2.4. V¨n ho¸- Gi¸o dôc- Y tÕ................................................................30
3.2.4.1. V¨n ho¸...................................................................................30
3.2.4.2.Gi¸o dôc...................................................................................30
3.2.4.3. Y tÕ .........................................................................................30
PhÇn 4: KÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn ...................................................31
4.1. HÖ thèng khuyÕn n«ng huyÖn ®Þnh ho¸................................................31
4.1.1. LÞch sö ph¸t triÓn khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸..........................31
4.1.2. Bé m¸y khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ .........................................32
4.1.3. Thùc tr¹ng ®éi ngò c¸n bé khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ ...........33
4.2.1. Ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸" ........37
4.2.1.1. T×nh h×nh thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng "Ph¸t triÓn
vïng chÌ §Þnh Ho¸" ............................................................................38
4.2.1.2. HiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh " Ph¸t triÓn vïng chÌ §Þnh Ho¸" 46
4.2.2. Ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng ho¸"..................49
4.2.2.1. T×nh h×nh thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh "Ph¸t triÓn lóa bao thai hµng
ho¸"......................................................................................................50
4.2.2.2. HiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh ‘ph¸t triÓn vïng lóa Bao thai hµng
ho¸”......................................................................................................60
4.3. §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p......................................................................65
4.3.1. C¨n cø ®Ò xuÊt ...............................................................................65
4.3.2. Gi¶i ph¸p........................................................................................65
4.3.2.1. Gi¶i ph¸p chung......................................................................65
4.3.2.2. Gi¶i ph¸p cô thÓ......................................................................67
PhÇn 5: KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ ......................................................................69
5.1. KÕt luËn.................................................................................................69
5.2. KiÕn nghÞ ..............................................................................................70
Tµi liÖu tham kh¶o.........................................................................................71
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
Danh môc c¸c b¶ng
B¶ng 3.3. T×nh h×nh d©n sè vµ lao ®éng huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (2005-2007).......................... 25
B¶ng 3.4. T×nh h×nh kinh tÕ huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m (2005-2007) .................................... 27
B¶ng 3-5. T×nh h×nh s¶n xuÊt n«ng - l©m - ng− nghiÖp huyÖn §Þnh Ho¸ qua 3 n¨m
(2005-2007) ............................................................................................................................... 28
B¶ng 4.1. Thùc tr¹ng ®éi ngò c¸n bé khuyÕn n«ng huyÖn §Þnh Ho¸ ..................................... 33
B¶ng 4-2: C¸c ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng vÒ lÜnh vùc trång trät ®· triÓn khai trªn ®Þa bµn
huyÖn §Þnh Ho¸ (2005-2007).................................................................................................... 36
B¶ng 4.3: T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh chÌ cña huyÖn §Þnh Ho¸ trong 3 n¨m gÇn ®©y
(2005 - 2007) ............................................................................................................................. 38
B¶ng 4.4: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch trång míi b»ng chÌ gièng míi 2 n¨m
2006 - 2007................................................................................................................................ 40
B¶ng 4-5: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vïng chÌ th©m canh cao s¶n 2 n¨m
2006 - 2007................................................................................................................................ 42
B¶ng 4.6: Tæng hîp kinh phÝ nhµ n−íc hç trî ph¸t triÓn vïng chÌ.......................................... 45
B¶ng 4.7: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt chÌ TCCS vµ chÌ ................................... 47
KD t¹i x· §iÒm MÆc................................................................................................................... 47
B¶ng 4.8: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt chÌ TCCS vµ chÌ KD t¹i x· S¬n Phó .... 48
B¶ng 4.9: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt gièng lóa bao thai cÊp 1 trong 2 n¨m
2006-2007.................................................................................................................................. 51
B¶ng 4.10:T×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt lóa bao thai hµng ho¸ 2 n¨m 2006-2007 ........ 53
B¶ng 4.11: T×nh h×nh thùc hiÖn c¸c líp tËp huÊn vµ héi th¶o cña ch−¬ng tr×nh s¶n xuÊt lóa
bao thai hµng ho¸...................................................................................................................... 56
2 n¨m 2006 - 2007 .................................................................................................................... 56
B¶ng 4.12: Tæng hîp kinh phÝ ng©n s¸ch nhµ n−íc hç trî s¶n xuÊt lóa bao thai trong 2 n¨m
2006-2007.................................................................................................................................. 59
B¶ng: 4.13: Chi phÝ vËt chÊt cho 1 sµo lóa t¹i x· B¶o C−êng ................................................. 61
B¶ng 4.14: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai vµ lóa Khang d©n n¨m 2007
cña x· B¶o C−êng..................................................................................................................... 62
B¶ng: 4.15: Chi phÝ vËt chÊt cho 1 sµo lóa t¹i x· Kim Ph−îng................................................ 63
B¶ng 4.16: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ gi÷a s¶n xuÊt lóa Bao thai vµ lóa Khang d©n n¨m 2007
cña x· Kim Ph−îng ................................................................................................................... 64
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
Lêi c¶m ¬n
T«i xin bµy tá lßng c¶m ¬n s©u s¾c ®èi víi:
ThÇy gi¸o: TS. Bïi §×nh Hoµ, ng−êi trùc tiÕp h−íng dÉn vµ gióp ®ì t«i
trong suèt qu¸ tr×nh thùc tËp, nghiªn cøu vµ viÕt ®Ò tµi nµy.
Ban chñ nhiÖm khoa KN & PTNT, c¸c thÇy c« gi¸o trong tr−êng ®¹i
häc N«ng l©m Th¸i Nguyªn ®· gi¶ng dËy hÕt m×nh truyÒn ®¹t cho t«i nh÷ng
kiÕn thøc v« cïng bæ Ých lµm hµnh trang b−íc vµo cuéc sèng.
C¸c c«, chó, anh, chÞ trong tr¹m KhuyÕn n«ng, phßng NN&PTNT §Þnh
Ho¸, cïng toµn thÓ c¸c c«, chó, anh, chÞ trong UBND c¸c x· §iÒm MÆc, S¬n
Phó, Kim Ph−îng, B¶o C−êng ®· gióp ®ì vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho
t«i trong thêi gian thùc tËp, ®iÒu tra, nghiªn cøu t¹i ®Þa ph−¬ng.
B¹n bÌ, ®ång nghiÖp vµ nh÷ng ng−êi th©n lu«n ®éng viªn chia sÎ víi t«i
trong suèt thêi gian häc tËp t¹i tr−êng còng nh− thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së ®Ó
hoµn thµnh kho¸ luËn nµy.
Th¸i Nguyªn, th¸ng 7 n¨m 2008
Sinh viªn
NguyÔn ThÞ T©m
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
Danh môc c¸c tõ viÕt t¾t
BCH : Ban chÊp hµnh
BQ : B×nh qu©n
CBKN : C¸n bé khuyÕn n«ng
CP : ChÝnh phñ
CT : ChØ thÞ
CN - TTCN : C«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp
KD : Kinh doanh
KH : KÕ ho¹ch
N§ : NghÞ ®Þnh
L§ : Lao ®éng
NN : N«ng nghiÖp
PTNT : Ph¸t triÓn n«ng th«n
Q§ : QuyÕt ®Þnh
SP : S¶n phÈm
TCCS : Th©m canh cao s¶n
TH : Thùc hiÖn
TT : ThÞ trÊn
TW : Trung −¬ng
UBND : Uû ban nh©n d©n
DT : DiÖn tÝch
NS : N¨ng suÊt
SL : s¶n l−îng
Tµi liÖu thuéc b¶n quyÒn website:
Lêi cam ®oan
T«i xin cam ®oan r»ng sè liÖu vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu trong khãa luËn lµ
trung thùc vµ ch−a hÒ ®−îc sö dông ®Ó b¶o vÖ mét khãa luËn nµo.
T«i xin cam ®oan r»ng mäi sù gióp ®ì ®Ó cho viÖc thùc hiÖn khãa luËn
®· ®−îc c¶m ¬n vµ c¸c th«ng tin trÝch dÉn trong khãa luËn ®· ®−îc chØ râ
nguån gèc.
Sinh viªn
NguyÔn ThÞ T©m
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Thực trạng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả các chương trình khuyến nông về lĩnh vực trồng trọt tại huyện Định Hoá - tỉnh Thái Nguyên.pdf
