Đề tài Thực trạng và giải pháp phát triển kinh tế trang trại ở các huyện ngoại thành Hà Nội
MỤC LỤC Mở đầu 1 Phần I: Cơ sở lý luận và thực tiễn về kinh tế trang trại . 3 I. Vai trò và đặc điểm của kinh tế trang trại 3 1. Khái niệm và bản chất của kinh tế trang trại . 3 1.1. Khái niệm về kinh tế trang trại . 3 1.2. Bản chất của kinh tế trang trại 5 2. Vai trò và vị trí của kinh tế trang trại 5 3. Đặc trưng của kinh tế trang trại . 7 4. Tiêu chí nhận dạng kinh tế trang trại . 7 5.Điều kiện ra đời và phát triển của kinh tế trang trại . 9 II. Vài nét về phát triển kinh tế trang trại ở một số nước trên thế giới. 11 III. Thực tiễn về phát triển kinh tế trang trại ở Việt Nam . 18 1. Quá trình hình thành kinh tế trang trại ở Việt Nam . 18 2. Các chỉ tiêu phân tích 20 3. Xu hướng phát triển kinh tế trang trại ở nước ta . 22 Phần II: Thực trạng phát triển kinh tế trang trại ở ngoại thành Hà Nội 26 I. Điều kiện tự nhiên kinh tế, xã hội ngoại thành Hà Nội 26 1. Điều kiện tự nhiên 26 2.Điều kiện kinh tế xã hội . 28 2.1. Dân số và nguồn lao động 28 2.2. Cơ sở hạ tầng: . 29 II. Thực trạng phát triển kinh tế trang trại ở ngoại thành Hà Nội 33 1. Tình hình chung về phát triển kinh tế trang trại ở ngoại thành Hà Nội. 33 2. Tình hình về chủ trang trại 35 3. Các yếu tố sản xuất của trang trại . 36 3.1. Tình hình sử dụng đất đai của trang trại . 36 3.2. Nguồn hình thành vốn của trang trại 42 3.3 Lao động của trang trại 44 4. Các loại hình phát triển kinh tế trang trại ngoại thành Hà Nội 46 5. Thị trường tiêu thụ sản phẩm 52 III. Kết quả sản xuất kinh doanh của trang trại . 53 1. Giá trị sản xuất của trang trại 53 2. Chi phí sản xuất của trang trại 54 3. Giá trị sản phẩm hàng hoá 55 3.1. Quy mô giá trị sản phẩm hàng hoá . 55 3.2. Tỷ suất hàng hoá 56 4. Thu nhập và việc làm của người lao động trong trang trại 56 5. Những nhận xét đánh giá chung 57 5.1. Các loại hình kinh tế trang trại đa dạng và phòng phú: 57 5.2. Qui mô sản xuất của trang trại nhỏ 57 5.3. Việc đáp ứng nhu cầu thị trường và hoạt động tiếp thị của các trang trại hơn hẳn so với các nông hộ song cũng còn nhiều hạn chế đặt ra. 58 5.4. Trình độ kỹ thuật sản xuất và tổ chức quản lý sản xuất . 59 5.5. Về đất đai . 59 Phần III: Phương hướng và giải pháp để phát triển kinh tế trang trại trong thời gian tới 60 I. Phương hướng phát triển của mô hình kinh tế trang trại 60 1. Phương hướng phát triển của mô hình kinh tế trang trại ở nước ta trong những năm tới . 60 1.1. Những quan điểm cơ bản về phát triển kinh tế trang trại 60 1.2. Phương hướng chung về phát triển kinh tế trang trại 63 2. Phương hướng phát triển kinh tế trang trại ở ngoại thành Hà Nội. 66 2.1. Hoạt động sản xuất kinh doanh của các trang trại cần hướng tới gắn kết sản xuất, tiêu thụ theo chương trình khép kín 67 2.2. Các trang trại ngoại thành Hà Nội phải đi vào khai thác thế mạnh mang tính đặc thù của Hà Nội . 67 2.3. Các trang trại ngoại thành phải phát triển theo hướng quy mô nhỏ nhưng năng lực sản xuất lớn . 68 2.4. Phát triển kinh tế trang trại ngoại thành Hà Nội cần gắn liền với phát triển các hình thức liên kết kinh tế giữa các trang trại, tạo cơ sở cho các trang trại nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh . 68 2.5. Khuyến khích phát triển kinh tế trang trại trên các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thuỷ sản, nghề rừng và các thành phần kinh tế tập trang trại trong đó trang trại gia đình là chủ yếu 69 II. Những giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh phát triển kinh tế trang trại ở ngoại thành Hà Nội . 69 1. Giải pháp về đất đai 69 2. Giải pháp về vốn . 70 3. Giải pháp về lao động . 70 4. Giải pháp về thị trường và phát triển công nghiệp chế biến 71 5. Giải pháp về khoa học và công nghệ . 72 6. Giải pháp về đầu tư xây dựng, hoàn thiện cơ sở hạ tầng nông thôn 72 7. Nâng cao trình độ dân trí và trình độ chuyên môn cho chủ trang trại. 73 8. Giải pháp về thuế 73 9. Giả pháp về chế biến sản phẩm . 74 Kết luận và kiến nghị . 75 Danh mục tài liệu tham khảo 77 thắc mắc gì về bài viết bạn liên hệ ***********
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng và giải pháp phát triển kinh tế trang trại ở các huyện ngoại thành Hà Nội, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸ thÊp hoÆc cha cã thu (§ang trong thêi kú kiÕn thiÕt c¬ b¶n) gi¸ trÞ s¶n xuÊt b×nh qu©n ngµnh trång trät ®¹t 17,1296triÖu ®ång.
HuyÖn Thanh Tr× cã møc tæng thu cao nhÊt ®¹t 18308,5 triÖu ®ång trong ®ã gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh nu«i trång thuû s¶n chiÕm 87,32% kho¶ng 15986,982 triÖu ®ång. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c¶ ngµnh ch¨n nu«i cña huyÖn Thanh Tr× ®¹t 17326,9 triÖu ®ång chiÕm 61,83% tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh ch¨n nu«i vµ chiÕm 94,64% gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña huyÖn.
HuyÖn ngo¹i thµnh Sãc S¬n qua qu¸ tr×nh kh¶o s¸t th× cã ®Õn 16/26 trang tr¹i cã híng s¶n xuÊt kinh doanh lµ trång trät nhng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh trång trät chØ chiÕm 26,73% gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña huyÖn. Trong khi ®ã lo¹i ngµnh ch¨n nu«i chØ chiÕm 11/26 trang tr¹i nhng gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh ch¨n nu«i chiÕm 68,29% ®¹t kho¶ng 57,88 triÖu ®ång gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh ch¨n nu«i cña huyÖn (Xem biÓu sè 13).
- Gi¸ trÞ s¶n xuÊt b×nh qu©n 1ha ®Êt n«ng nghiÖp ®iÒu tra ë c¸c huyÖn ngo¹i thµnh ®¹t 38,27 triÖu ®ång. Trong ®ã ngµnh ch¨n nu«i (bao gåm c¶ nu«i trång thuû s¶n) ®¹t 33,49 triÖu ®ång chiÕm kho¶ng 87,51%. Ngµnh trång trät ®¹t 3,58 triÖu ®ång, chiÕm kho¶ng 9,35% vµ ngµnh kinh doanh dÞch vô kh¸c ®¹t 1,2 triÖu ®ång/ha ®Êt n«ng nghiÖp.
BiÓu sè 13: gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña trang tr¹i.
§¬n vÞ : triÖu ®ång.
HuyÖn
Sè th tù kh¶o s¸t
Gi¸ trÞ s¶n xuÊt
Ph©n theo nhãm ngµnh
Tæng
Trång trät
Ch¨n nu«i
KDDVkh¸c
1. Sãc S¬n
26
589
1504,9
109,7
2203,6
2.§«ng Anh
23
303,1
4828,1
45,6
5176,8
3.Gia l©m
20
287,08
1789,57
497,5
2547,15
4.Tõ Liªm
35
1189,9
2573,1
0
3763
5.Thanh Tr×
71
628,6
17326,9
353
18308,5
Tæng
175
2997,68
28022,57
1005,8
32026,05
BQ/1 trang tr¹i
17,13
160,13
5,75
BQ/1 ha ®Êt nn
3,58
33,49
1,2
38,27
Sè liÖu ®iÒu tra n¨m 2000 cña Së NN & PTNN Hµ Néi
2. Chi phÝ s¶n xuÊt cña trang tr¹i.
BiÓu sè 14 :Chi phÝ s¶n xuÊt cña trang tr¹i.
§¬n vÞ : triÖu ®ång.
HuyÖn
Sè th tù kh¶o s¸t
Chi phÝ s¶n xuÊt
Ph©n theo nhãm ngµnh
Tæng
Trång trät
Ch¨n nu«i
KDDVkh¸c
1. Sãc S¬n
26
8005
1093,1
0
1893,6
2.§«ng Anh
23
182
3927,2
28,9
4168,1
3.Gia l©m
20
164,84
1135,6
442,44
1742,9
4.Tõ Liªm
35
593,3
1927,8
0
2521,1
5.Thanh Tr×
71
415,69
13111,3
247
14104
Tæng
175
2156,36
21252
718,34
24399,7
BQ/1 trang tr¹i
12,32
121,44
4,11
139,43
Chi phÝ b×nh qu©n 1 trang tr¹i kh¶o s¸t ®îc lµ 139,43 triÖu ®ång trong ®ã bao gån c¶ chi phÝ nguyªn vËt liÖu, thuª m¸y mãc, khÊu hao TSCD ... vµ cho phÝ lao ®éng thuª ngoµi kÓ c¶ phÝ lao ®éng cña chñ trang tr¹i. Chi phÝ cho ngµnh trång trät b×nh qu©n lµ 12,32 triÖu ®ång, ngµnh ch¨n nu«i lµ 121,44 triÖu ®ång vµ ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh lµ 4,11 triÖu ®ång. Nh×n chung qua sè liÖu ®iÒu tra vÒ chi phÝ cña c¸c trang tr¹i ta thÊy kh«ng cã g× ®Æc biÖt nh÷ng ngµnh cã chi phÝ ®Çu t nhiÒu h¬n ®Òu cho gi¸ trÞ s¶n xuÊt cao h¬n.
3. Gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸.
S¶n xuÊt hµng ho¸ lµ ®Æc trng c¬ b¶n cña kinh tÕ trang tr¹i v× vËy ®Ó xem xÐt tr×nh ®é s¶n xuÊt hµng ho¸ cña trang tr¹i cã thÓ sö dông hai chØ tiªu: Quy m« gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸ vµ tû suÊt gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸.
3.1. Quy m« gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸.
B×nh qu©n mét trang tr¹i s¶n xuÊt cã møc gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸ ®¹t 167,70 triÖu ®ång /n¨m bao gåm trång trät 15,15 triÖu ®ång, ch¨n nu«i ( bao gåm c¶ nu«i trång thuû s¶n) 146,80 triÖu ®ång. Kinh doanh dÞch vô kh¸c 5,75 triÖu ®ång. Møc tæng gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸ cã møc chªnh lÖch gÇn 3 lÇn gi÷a huyÖn thÊp nhÊt - huyÖn Sãc S¬n (76,93 triÖu ®ång mét trang tr¹i ) vµ huyÖn cao nhÊt - huyÖn Thanh Tr× (244,56 triÖu ®ång 1 trang tr¹i). c¸c hé s¶n xuÊt kinh doanh ch¨n nu«i tõ lîn, nu«i trång thuû s¶n cã quy m« s¶n phÈm hµng ho¸ cao, lín h¬n nhiÒu so víi møc gi¸ trÞ SPHH b×nh qu©n chung ( xem biÓu sè 15).
BiÓu sè 15: Gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸ cña trang tr¹i.
§¬n vÞ : triÖu ®ång.
HuyÖn
Sè th tù kh¶o s¸t
Chi phÝ s¶n xuÊt
Ph©n theo nhãm ngµnh
Tæng
Trång trät
Ch¨n nu«i
KDDVkh¸c
1. Sãc S¬n
26
536
1354,4
109,7
2000,1
2.§«ng Anh
23
273,2
4221,2
45,6
4540
3.Gia l©m
20
279,85
1209,55
497,5
1986,9
4.Tõ Liªm
35
1129,2
2327,8
0
3475
5.Thanh Tr×
71
433,4
16577,4
353
17363,8
Tæng
175
2651,65
25690,35
1005,8
29347,8
QB/1 trang tr¹i
15,15
146,8
5,75
167,7
Sè liÖu ®iÒu tra n¨m 2000 cña Së NN & PTNN Hµ Néi
3.2. Tû suÊt hµng ho¸.
Qua kh¶o s¸t nhËn thÊy c¸c trang tr¹i kh«ng chØ cã quy m« gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸ lín mµ tû suÊt s¶n phÈm hµng ho¸ cao. TÝnh b×nh qu©n chung c¸c hé kh¶o s¸t tû suÊt s¶n phÈm hµng ho¸ ®¹t 91,64%, nh×n chung c¸c trang tr¹i t¹i 5 huyÖn ngo¹i thµnh ®Òu cã tû suÊt nµy tõ 77% trë lªn. §¹t cao nhÊt lµ huyÖn Thanh tr× 94,84% vµ thÊp nhÊt lµ huyÖn Gia l©m 77,19%.
4. Thu nhËp vµ viÖc lµm cña ngêi lao ®éng trong trang tr¹i.
Thu nhËp cña trang tr¹i lµ phÇn cßn l¹i khi lÊy tæng doanh thu trõ ®i tæng chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm chi phÝ vËt chÊt , chi phÝ kinh doanh vµ c¸c lo¹i chi phÝ kh¸c. Hay ®¬n gi¶n h¬n lµ lÊy tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt trõ ®i tæng chi phÝ s¶n xuÊt. KÕt qu¶ tÝnh to¸n cho thÊy thu nhËp b×nh qu©n cua mét trang tr¹i ®¹t 73,58 triÖu ®ång/n¨m cao h¬n h¼n thu nhËp cña hé n«ng d©n b×nh thêng c¸c trang tr¹i ë huyÖn Thanh tr× cã møc nhËp cao nhÊt, víi tæng thu lµ 4204,5 triÖu ®ång b×nh qu©n mét trang tr¹i 59,22triÖu ®ång, thÊp nhÊt lµ huyÖn Sãc S¬n 310 triÖu ®ång b×nh qu©n mét trang tr¹i 11,92 triÖu ®ång. Hai huyÖn §«ng Anh vµ Gia l©m cã møc thu nhËp b×nh qu©n mét trang tr¹i lµ 43,36 triÖu ®ång qua ®©y chóng ta thÊy thu nhËp cña c¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh Hµ Néi lµ t¬ng ®èi cao (xem biÓu sè 16).
BiÓu sè 16: Thu nhËp cña c¸c chñ trang tr¹i.
§¬n vÞ : triÖu ®ång.
HuyÖn
Sè th tù kh¶o s¸t
Chi phÝ s¶n xuÊt
Ph©n theo nhãm ngµnh
Tæng
Trång trät
Ch¨n nu«i
KDDVkh¸c
1. Sãc S¬n
26
211,5
411,8
109,7
310
2.§«ng Anh
23
121,1
900,9
16,7
038,7
3.Gia l©m
20
122,2
653,95
55,06
831,23
4.Tõ Liªm
35
596,6
654,3
0
1241,9
5.Thanh Tr×
71
212,91
38885,6
106
4204,5
Tæng
175
841,31
6506,57
287,46
7626,33
BQ/1trang tr¹i
4,81
3,78
1,6426
43,579
Sè liÖu ®iÒu tra n¨m 2000 cña Së NN & PTNN Hµ Néi
Trong c¬ cÊu tæng thu nhËp cña c¶ 5 huyÖn th× phÇn lín thu tõ ngµnh ch¨n nu«i (bao gåm c¶ nu«i trång thuû s¶n) kho¶ng 6506,57 triÖu ®ång chiÕm 85,32% thu tõ trång trät 841,3 triÖu ®ång chiÕm 11,03% vµ thu tõ c¸c ngµnh kinh doanh kh¸c kho¶ng 3,65%.
Tõ viÖc ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ theo híng ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i, c¸c chñ trang tr¹i ®· biÕn c¸c vïng ®Êt hoang ho¸, kh« c»n hoÆc vïng ngËp quanh n¨m thµnh nh÷ng vïng kinh tÕ trï phó,mang ®Ëm tÝnh chÊt hµng ho¸ quy m« lín, ®Çu t cao, t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm, t¨ng cña c¶i vËt chÊt cho x· héi, t¨ng thu nhËp vµ c¶i thiÖn ®êi sèng, vËt chÊt, tinh thÇn cho c¸c hé n«ng d©n trong vïng. Tríc hÕt lµ biÕn c¸c hé n«ng d©n b×nh thêng thµnh c¸c chñ trang tr¹i giÇu cã, thu nhËp t¨ng nhanh. Ngoµi ra x· héi cßn thu ®îc lîi Ých vÒ tµi nguyªn vµ m«i trêng do c¸c trang tr¹i trång c©y l©u n¨m, c©y L©m nghiÖp ë nh÷ng vïng ®Êt xÊu ®©y lµ hiÖu qu¶ x· héi khã x¸c ®Þnh ®îc chÝnh x¸c.
5. Nh÷ng nhËn xÐt ®¸nh gi¸ chung.
Qua kh¶o s¸t vµ nghiªn cøu thùc tr¹ng kinh tÕ trang tr¹i ngo¹i thµnh Hµ Néi,cã thÓ rót ra mét sè nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ nh sau:
5.1. C¸c lo¹i h×nh kinh tÕ trang tr¹i ®a d¹ng vµ phßng phó:
C¸c lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh Hµ Néi rÊt ®a d¹ng vµ phong phó bao gåm trång trät, ch¨n nu«i ®Õn L©m nghiÖp vµ thuû s¶n. Trong c¸c trang tr¹i ë ngo¹i thµnh Hµ Néi hÇu hÕt c¸c nghµnh s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp ®Òu ®îc ph¸t triÓn. §©y lµ mét ®Æc ®iÓm vÒ híng s¶n xuÊt cña c¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh Hµ Néi. §Æc ®iÓm nµy còng cã nghÜa lµ c¸c trang tr¹i Hµ Néi kh«ng ®i theo mét híng chuyªn s©u râ nÐt nh c¸c vïng chuyªn m«n ho¸ cao ë c¸c ®Þa ph¬ng kh¸c. ë ngay tõng trang tr¹i cña c¸c c¸n bé ®¬ng chøc mua ®Êt, thuª ngêi lµm c«ng vµ mét sè trang tr¹i ch¨n nu«i ph¸t triÓn theo híng chuyªn m«n ho¸ cßn l¹i lµ phÇn nhiÒu c¸c trang tr¹i ®Òu cha thÓ hiÖn râ nÐt chuyªn m«n ho¸ trong s¶n xuÊt kinh doanh. TÝnh ®a d¹ng phong phó cña c¸c trang tr¹i Hµ Néi ®«i khi cßn mang d¸ng dÊp cña sù ph¸t triÓn ph©n t¸n vµ ®an xen hçn t¹p.
5.2. Qui m« s¶n xuÊt cña trang tr¹i nhá.
Qui m« cña c¸c trang tr¹i Hµ Néi nhá h¬n c¸c trang tr¹i ë c¸c vïng kh¸c vÒ tÊt c¶ c¸c mÆt: qui m« diÖn tÝch ®Êt, qui m« vÒ sè ®Çu gia sóc, qui m« gi¸ trÞ s¶n lîng hµng ho¸ b¸n ra. T×nh h×nh ®Çu t vµ trang bÞ c¸c yÕu tè thuéc vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ hÖ thèng vËt chÊt kü thuËt cho s¶n xuÊt ë c¸c trang tr¹i cßn ë møc thÊp. C¸c céng cô s¶n xuÊt chñ yÕu lµ thñ c«ng, tr×nh ®é s¶n xuÊt cßn mang nÆng tÝnh chÊt s¶n xuÊt cña c¸c n«ng hé, mét ®Æc trng c¬ b¶n cña kinh tÕ trang tr¹i kh¸c víi kinh tÕ n«ng hé lµ ë tr×nh ®é tæ chøc s¶n xuÊt theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ chø kh«ng ph¶i chØ ë qui m« s¶n xuÊt hay s¶n phÈm s¶n xuÊt ra.
Tr×nh ®é s¶n xuÊt cña c¸c trang tr¹i cµng chøng tá thªm r»ng sù ®Þnh h×nh cña c¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh Hµ Néi cha thËt râ nÐt vµ tõ ®©y ®Æt ra vÊn ®Ò lµm sao ®Ó viÖc ph¸t triÓn cña c¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh Hµ Néi trong nh÷ng n¨m tíi ph¶i cã ph¬ng híng râ rµng, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c trang tr¹i n©ng cao tr×nh ®é tæ chøc s¶n xuÊt vµ ®Þnh h×nh ph¬ng híng s¶n xuÊt kinh doanh.
5.3. viÖc ®¸p øng nhu cÇu thÞ trêng vµ ho¹t ®éng tiÕp thÞ cña c¸c trang tr¹i h¬n h¼n so víi c¸c n«ng hé song còng cßn nhiÒu h¹n chÕ ®Æt ra:
Còng nh c¸c hé s¶n xuÊt hµng ho¸, c¸c trang tr¹i ë Hµ Néi còng ph¸t triÓn s¶n xuÊt s¶n phÈm hµng ho¸ híng tíi thÞ trêng. PhÇn lín c¸c s¶n phÈm c¸c trang tr¹i s¶n xuÊt ra ®Òu trë thµnh s¶n phÈm hµng ho¸ vµ phôc vô trùc tiÕp cho tiªu dïng, trùc tiÕp cho thÞ trêng. HiÖn nay phÇn lín c¸c trang tr¹i trång trät ®ang trong giai ®o¹n ®Çu t kiÕn thiÕt c¬ b¶n c¸c s¶n phÈm cña c¸c trang tr¹i s¶n xuÊt ra cha nhiÒu vµ ®ang trùc tiÕp cho c¸c chñ trang tr¹i tù tiªu thô trªn thÞ trêng. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ trong t¬ng lai, khi thÞ trêng Hµ Néi trë thµnh mét thÞ trêng cao cÊp æn ®Þnh, c¸c nguån cung cÊp hµng ho¸ tiªu dïng ®Òu ph¶i ®îc thÓ hiÖn nguån gèc râ rµng víi chÊt lîng cao. Trong khi ®ã c¸c trang tr¹i hiÖn s¶n xuÊt ®ang cßn ph©n t¸n, manh món, s¶n xuÊt ®a d¹ng, chÊt lîng chòng lo¹i s¶n phÈm kh«ng ®ång ®Òu, thËm chÝ mét sè gièng c©y ¨n qu¶ kh«ng ph¶i lµ s¶n phÈm cao cÊp ®· vµ sÏ rÊt khã cã thÓ tiªu thô trªn thÞ trêng Hµ Néi. HÇu hÕt c¸c trang tr¹i s¶n xuÊt hiÖn chØ nh×n vµo sù tiªu thô tù do trªn thÞ trêng, cha thiÕt lËp ®îc sù hîp t¸c liªn kÕt víi nhau trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm, muèn thùc hiÖn ®îc ®iÒu ®ã, b¶n th©n c¸c trang tr¹i ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ph¬ng híng ph¸t triÓn æn ®Þnh. S¶n phÈm s¶n xuÊt ra ph¶i ®¶m b¶o chÊt lîng thÝch øng vµ ®îc thÞ trêng chÊp nhËn, trªn c¬ së ®ã sÏ x¸c lËp ®Çu mèi quan hÖ hîp t¸c, kÕt hîp gi÷a c¸c trang tr¹i víi nhauvµ gi÷a c¸c trang tr¹i víi c¸c c¬ së tiªu thô n«ng s¶n phÈm ®Ó thùc hiÖn c¸c ph¬ng thøc vµ quan hÖ
Bao tiªu s¶n phÈm, ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn cho trang tr¹i ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh mét c¸ch æn ®Þnh.
C¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh cã thuËn lîi rÊt lín lµ gÇn thÞ trêng tiªu thô lµ khu vùc néi thµnh. Song trong xu thÕ ph¸t triÓn cña giao th«ng vµ giao lu v¨n ho¸, u thÕ trªn sÏ mÊt dÇn vµ thay vµo ®ã lµ sù c¹nh tranh s¶n phÈm cña c¸c vïng kh¸c cã nhiÒu lîi thÕ h¬n vÒ tiÒm n¨ng vµ c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh¸c cña s¶n xuÊt, chÝnh v× vËy vÊn ®Ò nghiªn cøu thÞ trêng tiªu thô vµ tÝnh c¹nh tranh vÒ s¶n phÈm ®Ó t×m ra híng ®i phï hîp cho ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ngo¹i thµnh ngay trong bíc ®i ®Çu tiªn lµ ®iÒu hÕt søc quan träng. Chóng ta nhËn thøc r»ng thÞ trêng Hµ Néi lµ mét thÞ trêng c¹nh tranh gay g¾t vµ lµ sù lùa chän hÕt søc kh¾t khe.
5.4. Tr×nh ®é kü thuËt s¶n xuÊt vµ tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt.
Kinh doanh cña c¸c chñ trang tr¹i cßn nhiÒu h¹n chÕ cha phï hîp víi yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng: ®¹i bé phËn chñ trang tr¹i ph¸t triÓn s¶n xuÊt lµ nhê häc hái nh÷ng ngêi xung quanh mµ thùc chÊt lµ lµm theo nhiÒu trang tr¹i ph¸t triÓn s¶n xuÊt mét c¸ch mß mÉm, kh«ng Ýt trêng hîp s¶n phÈm lµm ra chÊt lîng thÊp, kh«ng tiªu thô ®îc, mét sè trêng hîp ph¶i ph¸ bá vên c©y do chÊt lîng c©y gièng qu¸ kÐm vµ chñ trang tr¹i cha hiÓu biÕt kü thuËt gieo trång ch¨m sãc. Tõ ®©y, ®Æt ra mét vÊn ®Ò cÇn thiÕt ®îc quan t©m ®ã lµ vÊn ®Ò ®µo t¹o chuyªn m«n vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ trång trät ch¨n nu«i cho c¸c chñ trang tr¹i, ®ång thêi còng cÇn båi dìng kiÕn thøc kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ trêng cho c¸c chñ trang tr¹i.
5.5. VÒ ®Êt ®ai:
Quü ®Êt cña c¸c trang tr¹i hÇu hÕt ®· ®îc giao theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ níc víi nguån gèc rÊt ®a d¹ng. Tuy nhiªn nguån gèc vµ ph¬ng thøc qu¶n lý s¶n xuÊt ®Êt cha ®îc giao rÊt kh¸c nhau vµ nhÊt lµ nhËn thÇu cña HTX nhËn thÇu cña l©m trêng vµ cña chñ dù ¸n ®ang lµm cho c¸c chñ trang tr¹i cha thùc sù yªn t©m bá vèn ®Çu t ®Ó khai th¸c hiÖu qu¶ quü ®Êt nµy. Ngoµi ra hÒ thèng khuyÕn n«ng còng cÇn ®îc më réng h¬n n÷a vµ néi dung ho¹t ®éng cÇn ®îc ®æi míi theo ph¬ng híng g¾n phæ biÕn kiÕn thøc kinh doanh cho c¸c chñ hé s¶n xuÊt vµ c¸c chñ trang tr¹i.
5.6. HÖ thèng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cßn nhiÒu yÕu kÐm, ®Æc biÖt lµ huyÖn Sãc S¬n ®Þa bµn réng, c¸c hé s¶n xuÊt ph©n t¸n, giao th«ng kÐm. VÒ vÊn ®Ò nµy nhµ níc cÇn cã chñ tr¬ng hç trî ®Ó tõng bíc còng cè vµ x©y dùng hÖ thèng c¬ cÊu h¹ tÇng n«ng th«n ®a khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt cña hé, trang tr¹i.
PhÇn III
Ph¬ng híng vµ gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i trong thêi gian tíi.
I. Ph¬ng híng ph¸t triÓn cña m« h×nh kinh tÕ trang tr¹i .
1. Ph¬ng híng ph¸t triÓn cña m« h×nh kinh tÕ trang tr¹i ë níc ta trong nh÷ng n¨m tíi.
1.1. Nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i.
1.1.1. Kinh tÕ trang tr¹i lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt chñ yÕu cña nÒn n«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸ ë níc ta trong nh÷ng n¨m tíi .
- Kinh tÕ trang tr¹i lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt phï hîp víi nh÷ng ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. ®Æc biÖt lµ ®Êt ®ai vµ sinh häc.
- Kinh tÕ trang tr¹i lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt mµ ngêi chñ phÇn lín võa ph¶i qu¶n lý võa ph¶i lao ®éng. QuyÒn lîi cña hé g¾n liÒn víi thµnh qu¶ mµ hé lµm ra. Bëi vËy nã cho phÐp huy ®éng vµ sö dông c¸c nguån lùc ®Çy ®ñ, hîp lý vµ cã hiÖu qu¶.
- ë níc ta kinh tÕ trang tr¹i tuy míi ph¸t triÓn nh÷ng ®· thÓ hiÖn râ tÝnh h¬n h¼n so víi kinh tÕ hé, ®iÒu nµy ®· chøng tá kinh tÕ trang tr¹i ®ang tù kh¼ng ®Þnh m×nh. Nã lµ h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt thÝch hîp ®Ó chuyÓn nÒn n«ng nghiÖp trong t×nh tr¹ng l¹c hËu, tù cÊp, tù tóc, sang s¶n xuÊt hµng ho¸.
- N©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng nh»m t¨ng thu nhËp vµ lîi nhuËn c¸c trang tr¹i ph¶i ®æi míi thêng xuyªn c«ng cô vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt. Nh vËy kinh tÕ trang tr¹i t¹o ®éng lùc m«i sinh thóc ®Èy n«ng nghiÖp n«ng th«n níc ta ®i vµo c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸.
1.1.2. Ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ.
Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh ë níc ta trong nh÷ng n¨m tíi, cÇn ph¶i ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i gia ®×nh bëi v×:
- Trang tr¹i gia ®×nh dùa trªn c¬ së c¸c nguån lùc, ®Æc biÖt lµ søc lao ®éng gia ®×nh lµ chñ yÕu, do vËy trang tr¹i gia ®×nh ®· ®îc thõa kÕ nhòng u viÖt cña kinh tÕ hé gia ®×nh trong n«ng nghiÖp.
- Trang tr¹i gia ®×nh h×nh thµnh tõ hé gia ®×nh th«ng qua tÝch tô vµ tËp trung c¸c nguån lùc sö dông ®Æc biÖt lµ sù tÝch luü kinh nghiÖm s¶n xuÊt, sù say mª víi nghÖ n«ng cña nh÷ng ngêi n«ng d©n tiªn tiÕn ... v× vËy nã cã c¬ së kinh tÕ x· héi v÷ng ch¾c.
- Sù ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i theo híng gia ®×nh lµ chñ yÕu cho phÐp qu¸ tr×nh chuuyÓn n«ng nghiÖp sang qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ho¸ diÔn ra mét c¸ch nhanh chãng. V× vËy nã thóc ®Èy c¸c hé tù cÊp tù tóc sang s¶n xuÊt hµng ho¸.
- Ph¸t triÓn trang tr¹i gia ®×nh lµ h×nh thøc thÝch hîp ®Ó t¹o viÖc lµm, thu hót lao ®éng, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng n«ng th«n, gi¶i quyÕt v¸n ®Ò ®ãi nghÌo chÝnh tõ n«ng nghiÖp, gi¶i ph¸p mang tÝnh kh¶ thi nhÊt trong ®iÒu kiÖn níc ta hiÖn nay.
Bªn c¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i gia ®×nh quan ®iÓm nµy cho r»ng §¶ng vµ Nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn n«ng ph¸t triÓn c¸c trang tr¹i t nh©n víi quy m« lín ë c¸c vïng hoang ho¸, vïng ®Êt trèng ®åi nói träc ®Ó tËn dông vµo s¶n xuÊt N«ng-L©m nghiÖp, ®ång thêi gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ n©ng cao ®êi sèng cho ngêi lao ®éng ë n«ng th«n.
1.1.3.Ph¸t triÓn ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh kinh doanh cña chñ trang tr¹i theo híng tËp trung ho¸, chuyªn m«n ho¸, ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh ë mçi vïng ®Êt níc:
Tõng vïng sinh th¸i ë níc ta hiÖn nay cã thÕ m¹nh riªng, v× vËy híng kinh doanh chÝnh cña trang tr¹i sÏ rÊt ®a d¹ng, tÝnh ®a d¹ng cña c¸c lo¹i h×nh trang tr¹i kh«ng chØ biÓu hiÖn ë nh÷ng ph¬ng híng kinh doanh kh¸c nhau khi sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ kÕt qu¶ ®Çu ra cña trang tr¹i. H¬n n÷a, ®èi víi tõng trang tr¹i cô thÓ bªn c¹nh híng kinh doanh chÝnh theo quy ho¹ch vïng, viÖc lùa chän híng kinh doanh bæ sung ®a d¹ng còng lµ yÕu tè t¹o nªn tÝnh ®a d¹ng vÒ lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña trang tr¹i.
1.1.4. Ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i trªn mäi vïng ®Êt níc, trong nh÷ng n¨m tríc m¾t tËp trung ë c¸c vïng trung du, miÒn nói vµ nh÷ng vïng cã diÖn tÝch ®Êt N«ng-L©m-Ng nghiÖp b×nh qu©n nh©n khÈu cao:
Trong mét vµi n¨m tíi, sù ®Çu t ngµy cµng t¨ng cña nhµ níc cho n«ng nghiÖp n«ng th«n vµ víi sù nç lùc cao cña n«ng d©n s¶n xuÊt n«ng nghiÖp níc ta sÏ cã bíc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ so víi hiÖn nay, nhng vÉn cha trë thµnh nÒn n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp tuy t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cßn thÊp, thu nhËp do khu vùc nµy mang l¹i cha cao, song nã vÉn lµ n¬i gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ thu nhËp cho ®¹i bé phËn lao ®éng n«ng th«n. ®iÒu nµy cã nghÜa lµ, trong mét vµi n¨m tíi ë nh÷ng vïng ®Êt chËt ngêi ®«ng, kh¶ n¨ng tËp trung ruéng ®Êt vµo mét bé phËn n«ng d©n cã ®iÒu kiÖn vµ kinh nghiÖp s¶n xuÊt ®Ó h×nh thµnh kinh tÕ trang tr¹i sÏ diÔn ra rÊt khã kh¨n. Theo quan ®iÓm nµy cho r»ng tríc m¾t cÇn ph¶i tËp trung ph¸t triÓn m¹nh kinh tÕ trang tr¹i ë trung du, miÒn nói vµ nh÷ng vïng cã diÖn tich ®Êt n«ng nghiÖp b×nh qu©n nh©n khÈu t¬ng ®èi cao. Nh vËy, chóng ta cã thÓ khai th¸c thªm ®Êt ®ai, MÆt níc nu«i trång thuû s¶n, lµm cho quy m« ®Êt n«ng nghiÖp t¨ng lªn thu hót kinh doanh vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm, ®¶m b¶o thu nhËp cho mét bé phËn lao ®éng ®ang d thõa trong n«ng th«n, gãp phÇn lµm t¨ng khèi lîng c¸c lo¹i n«ng s¶n hµng ho¸ ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng trong níc vµ xuÊt khÈu.®ång thêi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ë c¸c vïng hoang ho¸ , vïng ®åi nói sÏ gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo viÖc t¨ng cêng an ninh quèc phßng cña ®Êt níc vµ b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i.
1.1.5. Ph¸t huy néi lùc trong n«ng nghiÖp, n«ng th«n, t¹o bíc ph¸t triÓn cña kinh tÕ trang tr¹i nh»m thu hót c¸c nguån lùc tõ bªn ngoµi cho ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i:
C¸c nguån lùc trong n«ng nghiÖp n«ng th«n níc ta vÉn cßn lín, ngoµi tiÒm n¨ng dåi dµo cña nguån lao ®éng, tiÒm n¨ng vÒ ®Êt ®ai, vèn, kinh nghiÖm s¶n xuÊt... vÉn cã thÓ khai th¸c ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i.
Trªn thùc tÕ, sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nãi chung, kinh tÕ trang tr¹i nãi riªng nh÷ng n¨m qua chñ yÕu lµ khai th¸c c¸c nguån lùc tõ n«ng nghiÖp, ë c¸c ®Þa ph¬ng, trang tr¹i ®îc h×nh thµnh tõ sù tÝch cãp ban ®Çu víi nguån vèn Ýt ái qua nhiÒu n¨m khai th¸c, tÝch luü ®· h×nh thµnh. V× vËy ph¸t triÓn néi lùc ®· t¹o ra bíc chuyÓn biÕn míi sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n.
Tuy nhiªn theo quan ®iÓm nµy th× khai th¸c néi lùc trong n«ng nghiÖp, n«ng th«n, g¾n víi t¨ng cêng søc m¹nh cña néi lùc, trong ®ã ®Æc biÖt chó ý mét sè vÊn ®Ò sau:
- Khai th¸c nguån lùc lao ®éng ph¶i g¾n víi qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng x· héi, ph¶i n©ng cao chÊt lîng nguån lao ®éng vµ cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch nh÷ng nguån lùc míi trong n«ng nghiÖp.
- Khai th¸c ®Êt ®ai ph¶i g¾n víi båi dìng vµ b¶o vÖ ®Êt ®ai, tr¸nh lµm cho ®Êt bÞ suy kiÖt, lu ý ®Õn vèn ®Ó m«i sinh, m«i trêng.
- CÇn cã quan ®iÓm nu«i dìng nguån thu, tr¸nh g©y t©m lý kh«ng tèt khi ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch kh«ng phï hîp.
- Ph¸t huy néi lùc cña n«ng nghiÖp ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i kh«ng chØ nh¾m khai th¸c c¸c nguån lùc cña b¶n th©n n«ng nghiÖp, mµ cßn t¹o søc hót ®Çu t cña c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc vµo ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i.
1.1.6. Ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i cã sù qu¶n lý cña nhµ níc.
Sù ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ë níc ta trong nh÷ng n¨m qua cßn mang nÆng tÝnh tù ph¸t, ph©n t¸n, thiÕu h¼n híng dÉn vµ gióp ®ì cña nhµ níc, bëi vËy c¸c trang tr¹i kh«ng gÆp Ýt khã kh¨n trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, nhÊt lµ t×m kiÕm vèn ®Çu t, øng dông khoa häc- c«ng nghÖ, n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý vµ chÕ biÕn, tiªu thô s¶n phÈm.
Do ®ã, nÕu thõa nhËn kinh tÕ trang tr¹i lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chñ yÐu cña níc ta trong t¬ng lai th× chóng ta ph¶i c«ng nhËn nã vÒ mÆt ph¸p lý vµ ph¶i cã c¬ chÕ qu¶n lý vµ chÝnh s¸ch tho¶ ®¸ng, nhÊt lµ ph¶i cã v¨n b¶n ph¸p quy díi h×nh thøc nghÞ ®Þnh cña chÝnh phñ vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i, trong ®ã kh¼ng ®Þnh kinh tÕ trang tr¹i lµ h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt phï hîp vµ cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch kinh tÕ trang tr¹i ph¸t triÓn nh chÝnh s¸ch ®Êt ®ai, tµi chÝnh, thuÕ, khoa häc vµ c«ng nghÖ, tiªu thô s¶n phÈm, ®µo t¹o båi dìng ®èi víi chñ trang tr¹i.
1.2. Ph¬ng híng chung vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i.
Tõ nh÷ng quan ®iÓm trªn ®Ó thùc hiÖn ®îc ®êng lèi ®æi míi kinh tÕ nãi chung, ®æi míi n«ng nghiÖp nãi riªng, cho ®Õn nay §¶ng vµ Nhµ níc ®· cã rÊt nhiÒu chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch hç trî cho viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n.
Héi nghÞ TW 5 kho¸ VII §¶ng ta ®· ®Ò ra chñ tr¬ng khuyÕn khÝch x©y dùng c¸c n«ng tr¹i” ... khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Çu t ph¸t triÓn c¸c lo¹i gièng míi cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. KhuyÕn khÝch khai th¸c ®åi nói träc, b·i båi ven biÓn, nu«i trång thuû s¶n, ®¸nh b¾t ngoµi kh¬i, x©y dùng c¸c N«ng- l©m - ng tr¹i víi quy m« thÝch hîp...”.
Trong nghÞ quyÕt héi nghÞ TW4 kho¸ VIII, ph¬ng híng khuyÕn khÝch ph¸t triÓn, kinh tÕ trang tr¹i ®· ®îc x¸c ®Þnh râ thªm”... Kinh tÕ trang tr¹i víi c¸c h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau (së h÷u nhµ níc, tËp thÓ, t nh©n). §îc ph¸t triÓn chñ yÕu ®Ó trång c©y dµi ngµy, ch¨n nu«i ®¹i gia sóc ë nh÷ng n¬i cã nhiÒu ruéng ®Êt,khuyÕn khÝch viÖc khai th¸c ®Êt ®ai vµo môc ®Ých nµy”.
NghÞ quyªt 06 - NQ\TW cña Bé chÝnh trÞ ngµy 10/11/1998 ®· chØ râ ë n«ng th«n hiÖn nay ®ang ph¸t triÓn mÆt hµng trang tr¹i n«ng nghiÖp, phæ biÕn lµ trang tr¹i gia ®×nh, thùc chÊt lµ kinh tÕ hé s¶n xuÊt hµng ho¸ quy m« lín h¬n, sö dông lao ®éng, tiÒn vèn cña gióp ®ì lµ chñ yÕu ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶. Mét bé phËn trang tr¹i ngoµi lao ®éng cña gia ®×nh, cã thªm lao ®éng ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh, quy m« diÖn tÝch ®Êt canh t¸c xoay quanh møc h¹n ®iÒn ë tõng vïng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Nhµ níc cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn h×nh thøc trang tr¹i gia ®×nh nh c¸c lo¹i h×nh s¶n xuÊt kh¸c cña kinh tÕ hé gia ®×nh”.
NghÞ quyÕt sè 03-2000 NQ/CP vÒ kinh tÕ trang tr¹i nªu râ nh÷ng quan ®iÓm chÝnh gåm:
- Kinh tÕ trang tr¹i lµ h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt hµng ho¸ trong n«ng nghiÖp, n«ng th«n, ®îc Nhµ níc khuyÕn khÝch nh»m ph¸t triÓn vµ b¶o hé, ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i nh»m khai th¸c, sö dôngcã hiÖu qu¶ ®Êt ®ai, vèn kü thuËt, kinh nghiÖm ®Ó më réng qui m« vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt N«ng-L©m-Ng nghiÖp gãp phÇn t¹o viÖc lµm, t¨ng thªm thu nhËp, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ph©n bæ l¹i d©n c, thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n míi.
Ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ®îc Nhµ níc hç trî vÒ vèn, khoa häc c«ng nghÖ, chÕ biÕn, tiªu thô s¶n phÈm, x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng vµ t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý nhµ níc.
Nh vËy, víi c¸c chñ tr¬ng trªn, ph¬ng híng vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ë níc ta trong thêi gian tíi lµ:
+ Tríc hÕt cÇn lµm râ kh¸i niÖm, nhËn d¹ng dîc c¸c lo¹i h×nh kinh tÕ trang tr¹i ®ang h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ë c¸c ®Þa ph¬ng ®Ó ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch phï hîp. Cã thÓ x¸c ®Þnh trªn c¶ níc cã 2 lo¹i h×nh trang tr¹i ®îc quan t©m lµ trang tr¹i gia ®×nh thùc chÊt lµ kinh tÕ hé s¶n xuÊt hµng ho¸ qui m« lín h¬n so víi hé gia ®×nh. Trang tr¹i t nh©n lµ trang tr¹i ®· ®ñ ®iÒu kiÖn ®¨ng ký thµnh lËp doanh nghiÖp t nh©n hoÆc c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, C«ng ty cæ phÇn.
+ Rµ so¸t l¹i qui ho¹ch ph¸t triÓn s¶n xuÊt N«ng-L©m-Ng nghiÖp cña c¸c tØnh, thµnh phè, x¸c ®Þnh c¸c vïng ph¸t triÓn trang tr¹i chñ yÕu lµ c¸c vïng ®Êt trèng, ®åi nói träc ë trung du vµ miÒn nói, biªn giíi, h¶i ®¶o, ®Êt hoang ho¸, ao hå, b·i båi ven s«ng, ven biÓn, mÆt níc eo vÞnh ®Çm phµ cã thÓ sö dông trong n«ng nghiÖp tËp trung híng trong 5-10 n¨m tíi, khai th¸c ®a vµo sö dông trong n«ng nghiÖp kho¶ng 1 triÖu ha, trång vµ khoanh nu«i t¸i sinh 2 triÖu ha rõng s¶n xuÊt.
+ X¸c ®Þnh ph¬ng híng ph¸t triÓn c¸c lo¹i c©y trång, vËt nu«i phï hîp víi lîi thÕ ®Êt ®ai, khÝ hËu cña mçi vïng cã tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm, ë vïng ®«ng d©n híng vµo kinh doanh c¸c lo¹i s¶n phÈm cã gÝa trÞ cao, yªu cÇu Ýt ®Êt, g¾n víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn, th¬ng m¹i vµ dÞch vô ( lµm gièng, hoa c©y c¶nh).
+ C¸c ®Þa ph¬ng rµ so¸t l¹i c¸c trang tr¹i hiÖn cã, xóc tiÕn nhanh viÖc cÊp giÊy chøng nhËn theo chÝnh s¸ch ®Êt ®ai nªn trong nghÞ quyÕt cña ChÝnh phñ vµ híng dÉn cña Côc ®Þa chÝnh.
+ Hé gia ®×nh, c¸ nh©n ®· ®îc nhµ níc giao ®Êt hoÆc nhËn chuyÓn nhîng quyÒn sö dông ®Êt vît møc tríc ngµy01/01/1999 ®Ó ph¸t triÓn trang tr¹i th× ®îc tiÕp tôc sö dông vµ chuyÓn sang thuª ®Êt phÇn vît h¹n møc theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt vµ ®îc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt.
+ Hé gia ®×nh, c¸ nh©n ®· sö dông ®Êt ph¸t triÓn trang tr¹i nhng cha ®îc giao, cha ®îc thuª hoÆc ®· chuyÓn nhîng quyÒn sö dông®Êt nhng cha ®îc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt tríc ngµy ban hµnh NghÞ quyÕt 03/2000/NQ-CP cña ChÝnh phñ, sö dông ®Êt ®óng môc ®Ých vµ kh«ng cã tranh chÊp th× ®îc xÐt ®Ó giao, cho thuª vµ ®îc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cho chñ trang tr¹i.
+ C¸c ®Þa ph¬ng cã kÕ ho¹ch bè trÝ vèn ®Ó hç trî c¸c trang tr¹i ®Ó ®Çu t ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng, c¬ së chÕ biÕn, cung cÊp th«ng tin.
+ Trang tr¹i ®îc vay vèn tÝn dông ®Çu t ph¸t triÓn cña nhµ níc tõ quü hç trî ®Çu t ®Ó trång rõng, trång c©y l©u n¨m, nu«i trång thuû s¶n ch¨n nu«i ®¹i gia sóc.
+ KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn trang tr¹i gia ®×nh ë c¸c vïng c¸c miÒn, c¸n bé, ®¶ng viªn cã gia ®×nh lµm n«ng nghiÖp ®îc lµm trang tr¹i nh c¸c hé n«ng d©n kh¸c.
+ Nhµ níc sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ph¸t triÓn c¸c trang tr¹i gia ®×nh, chñ trang tr¹i trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ qu¶n lý, híng vµo khai th¸c cã hiÖu qu¶ ®Êt trèng ®åi nói träc , diÖn tÝch mÆt níc vµ ®Êt cßn hoang ho¸ ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng - l©m - ng nghiÖp hµng ho¸. Tuú theo quü ®Êt ë tõng ®Þa ph¬ng cã møc giao thÝch hîp cho c¸c hé gia ®×nh n«ng d©n lËp trang tr¹i s¶n xuÊt N«ng, l©m, ng nghiÖp xoay quanh møc h¹n ®iÒn tríc hÕt ph¶i u tiªn giao ®Êt cho c¸c hé n«ng d©n sinh sèng t¹i ®Þa ph¬ng, sau ®ã ®Õn c¸c hé n«ng d©n kh«ng cã ®Êt hoÆc Ýt ®Êt tõ c¸c vïng kh¸c ®Õn ®¨ng ký ®Ó nhËn ®Êt s¶n xuÊt.
+ C¸c ®èi tîng kh¸c nÕu cã vèn, cã nguyÖn väng ®Çu t s¶n xuÊt kinh doanh n«ng nghiÖp, l©m, ng nghiÖp ®îc thuª ®Êt trèng ®åi nói träc, ®Êt hoang ho¸, mÆt níc cha sö dông ®Ó lËp trang tr¹i s¶n xuÊt. NÕu lµm quy m« lín ph¶i cã dù ¸n, chÝnh quyÒn kiÓm so¸t th«ng qua viÖc cÊp giÊy cho thuª ®Êt vµ qu¶n lý viÖc sö dông ®Êt ®ai, chuyÓn sang kinh doanh theo luËt c«ng ty.
+ §èi víi vïng ®ång b»ng khuyÕn khÝch c¸c trang tr¹i sö dông Ýt ®Êt nh trang tr¹i ch¨n nu«i, n«ng tr¹i chÕ biÕn n«ng s¶n, thùc phÈm, thóc ¨n gia sóc...
+ Thùc hiÖn miÔn thuÕ thu nhËp ®èi víi thêi gian tèi ®a nÕu chñ trang tr¹i ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh ë nh÷ng ®Þa bµn ®Êt trèng, dåi nói träc, b·i båi, ®©m ph¸ ven biÓn theo nghÞ ®Þnh 51/1999/NDCP, ngµy 18/7/1999 cña Bé tµi chÝnh ®· dù th¶o vµ bæ sung söa ®æi nghÞ ®Þnh sè 30/1998/N D - CP, ngµy 15/3/1998 quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh luËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp theo quy ®Þnh ®èi t¬ng nép thuÕ lµ nh÷ng hé lµm kinh tÕ trang tr¹i ®· s¶n xuÊt kinh doanh æn ®Þnh cã gi¸ trÞ hµng ho¸, cã l·i lín, gi¶m thÊp nhÊt møc thuÕ suÊt ®îc n«ng d©n ®ång t×nh vµ cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn.
2. Ph¬ng híng ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ë ngo¹i thµnh Hµ Néi.
Trong nh÷ng n¨m tíi, ®Ó gãp phÇn ®a n«ng nghiÖp ngo¹i thµnh Hµ Néi ph¸t triÓn theo híng s¶n xuÊt hµng ho¸ phï hîp víi yªu cÇu cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, kinh tÕ ngo¹i thµnh Hµ Néi cÇn ®îc ph¸t triÓn theo híng cô thÓ sau.
2.1. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c trang tr¹i cÇn híng tíi g¾n kÕt s¶n xuÊt, tiªu thô theo ch¬ng tr×nh khÐp kÝn.
Xu thÕ g¾n chÆt s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm cña trang tr¹i lµ xu thÕ phæ biÕn ë c¸c níc trªn thÕ giíi. Xu thÕ nµy ®· b¾t ®Çu thÓ hiÖn ë mét sè trang tr¹i thuéc mét vµi lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh ë ngo¹i thµnh Hµ Néi. §©y lµ mét xu thÕ tÊt yÕu trong c¸c nÒn n«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸. N«ng nghiÖp ngo¹i thµnh Hµ Néi tríc hÕt c¸c trang tr¹i kh«ng thÓ ®i theo xu thÕ nµy, bëi v× ®Ó ®i lªn s¶n xuÊt hµng ho¸ th× s¶n xuÊt vµ tiªu thô n«ng s¶n phÈm ph¶i g¾n liÒn víi nhau trong mét chu tr×nh ¨n khíp vµ khÐp kÝn chø kh«ng thÓ t¸ch rêi 2 kh©u s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, viÖc tiªu thô ®îc thùc hiÖn mét c¸ch ngÉu nhiªn hay bÊp bªnh nh ë phÇn lín c¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh Hµ Néi hiÖn nay. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã, nÒn s¶n xuÊt ph¶i ®îc ®Çu t vµ trang bÞ mét hÖ thèng c¬ së vËt chÊt kü thuËt míi ®¶m b¶o cho s¶n phÈm lµm ra cã chÊt lîng cao vµ æn ®Þnh, ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng. ®iÒu nµy kh«ng thÓ ®¹t ®îc ®èi víi kiÓu s¶n phÈm tiÓu n«ng ph©n t¸n mµ chØ cã thÓ ®îc ®èi víi ph¬ng thøc s¶n xuÊt cña kinh tÕ trang tr¹i thùc thô víi quy m« nhÊt ®Þnh vµ møc vèn ®Çu t tho¶ ®¸ng. §iÒu nµy ®· b¾t ®Çu ®îc chøng minh ë mét sè trang tr¹i chuyªn m«n ho¸ cña ngo¹i thµnh Hµ Néi mµ s¶n xuÊt g¾n liÒn víi c¸c c¬ së bao tiªu thô s¶n phÈm nh mét sè trang tr¹i trång c©y ¨n qu¶ ë Minh ChÝ - Sãc S¬n , mét sè trang tr¹i trèng rau s¹ch, trang tr¹i ch¨n nu«i bß s÷a ë Gia l©m vµ c¸c trang tr¹i ch¨n nu«i gµ c«ng nghiÖp ë huyÖn §«ng Anh.
2.2. C¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh Hµ Néi ph¶i ®i vµo khai th¸c thÕ m¹nh mang tÝnh ®Æc thï cña Hµ Néi.
Chóng ta ph¶i thõa nhËn r»ng ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë ngo¹i thµnh Hµ Néi thua kÐm nhiÒu so víi c¸c vïng l©n cËn. Nh÷ng u thÕ vÒ cù ly ®Õn thÞ trêng néi thµnh sÏ mÊt dÇn cïng víi sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng giao th«ng n«ng th«n vµ hÖ thèng th«ng tin thÞ trêng.
Do vËy ®Ò c¹nh tranh ®îc víi c¸c trang tr¹i ë c¸c vïng l©n cËn trong viÖc chiÕm lÜnh thÞ trêng th× trang tr¹i ngo¹i thµnh Hµ Néi ph¶i ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh theo híng khai th¸c c¸c lîi thÕ ®Æc thï cña m×nh. §ã lµ c¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh cã thÓ cÇn ph¶i tÝnh ®Õn 2 lîi thÕ c¬ b¶n cña c¸c trang tr¹i ngo¹i « lµ s¶n phÈm ®éc ®¸o vµ chÊt lîng s¶n phÈm ®îc kiÓm so¸t. §©y lµ hai lîi thÕ mµ c¸c vïng kh¸c hä cã thÓ cã ®îc. VÒ s¶n phÈm ®Æc thï ®éc ®¸o cña Hµ Néi cã thÓ kÓ ®Õn c¸c s¶n phÈm hoa c©y c¶nh, cña c¸c vïng hoa truyÒn thèng vµ mét sè s¶n phÈm ch¨n nu«i ®Æc s¶n... nh÷ng s¶n phÈm ®éc ®¸o nµy cÇn ®îc khai th¸c tèi ®a. Lîi thÕ thø 2, cã tiÒm n¨ng lín h¬n ®ã lµ lîi thÕ vÒ chÊt lîng s¶n phÈm thùc phÈm t¬i sèng ®îc kiÓm so¸t. Do yªu cÇu n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm vµ an toµn cuéc sèng, c¸c s¶n phÈm ®a vµo tiªu thô trªn thÞ trêng ph¶i cã chÊt lîng tèt vµ ®¶m b¶o vÖ sinh an toµn thùc phÈm. §Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu nµy, viÖc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm ph¶i ®îc kiÓm so¸t ®Ó ®¶m b¶o tu©n thñ ®Çy ®ñ quy tr×nh kü thuËt phï hîp víi yªu cÇu vÖ sinh vµ an toµn thùc phÈm. §©y chÝnh lµ mét lîi thÕ mµ c¸c chñ trang tr¹i lín ë khu vùc ngo¹i thµnh cã thÓ khai th¸c ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh c¸c s¶n phÈm trªn thÞ trêng.
2.3. C¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh ph¶i ph¸t triÓn theo híng quy m« nhá nhng n¨ng lùc s¶n xuÊt lín.
VÒ l©u dµi ph¶i thõa nhËn mét thùc tÕ lµ quy m« diÖn tÝch ®Êt cña c¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh Hµ Néi sÏ thÊp h¬n c¸c vïng kh¸c. viÖc më réng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c trang tr¹i ë ®©y theo híng më réng diÖn tÝch ruéng ®Êt lµ hÕt søc h¹n chÕ vµ trong nhiÒu trßng hîp lµ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc. Do vËy c¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh kh«ng cã con ®êng nµo kh¸c lµ më réng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh theo chiÒu s©u, tøc lµ n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh trong ®iÒu kiÖn cã h¹n.
§Ó ph¸t triÓn theo híng nµy c¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh Hµ Néi cÇn ®Çu t n©ng cao trang thiÕt bÞ, c¬ së vËt chÊt kü thuËt, c¸c chñ trang tr¹i ph¶i ®îc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt vÇ kü thuËt vµ tæ chøc, viÖc øng dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt cÇn ®îc t¨ng cêng trong c¸c trang tr¹i, hÖ thèng th«ng tin thÞ trêng vµ hÖ thèng tæ chøc tiÕp thÞ cÇn ®îc ph¸t triÓn vµ ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n... chØ tiªu c¬ së ®ã c¸c trang tr¹i míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn s¶n xuÊt lao ®éng theo chiÒu s©u trªn c¬ së n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh.
2.4. Ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ngo¹i thµnh Hµ Néi cÇn g¾n liÒn víi ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc liªn kÕt kinh tÕ gi÷a c¸c trang tr¹i, t¹o c¬ së cho c¸c trang tr¹i n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
HiÖn nay ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh chñ yÕu ®îc tiÕn hµnh mét c¸ch riªng rÏ, sù liªn kÕt vµ hîp t¸c gi÷a c¸c trang tr¹i hÇu nh cha cã: trong nh÷ng n¨m tíi, víi c¸c híng ph¸t triÓn nªu ë trªn ®· n¶y sinh nhu cÇu liªn kÕt vµ hîp t¸c gi÷a c¸c trang tr¹i. H¬n n÷a sù c¹nh tranh ngµy cµng gia t¨ng trong kinh doanh n«ng nghiÖp còng ®Æt ra yªu cÇu hîp t¸c gi÷a c¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ ¸ch t¾c trong ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh nÕu thiÕu sù liªn kÕt hîp t¸c gi÷a c¸c trang tr¹i víi nhau.
Do vËy, cÇn ph¶i ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc liªn kÕt, hîp t¸c ®a d¹ng gi÷a c¸c trang tr¹i tuú theo ®iÒu kiÖn tõng vïng vµ ®Æc biÖt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c trang tr¹i. CÇn lu ý r»ng sù liªn kÕt, hîp t¸c ë ®©y lµ hoµn toµn tù nguyÖn vµ do b¶n th©n c¸c trang tr¹i tù quyÕt ®Þnh, sù t¸c ®éng cña phÝa c¬ quan qu¶n lý nhµ níc ë ®Þa ph¬ng chØ lµ sù híng dÉn vµ hç trî vÒ mét sè ®iÒu kiÖn nµo ®ã, tuyÖt ®èi tr¸nh sù chØ ®¹o gß Ðp cña c¬ chÕ cò tríc ®©y.
§Ó ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc liªn kÕt, hîp t¸c gi÷a c¸c trang tr¹i, ngoµi viÖc híng dÉn cßn cã sù trî gióp nhÊt ®Þnh vÒ kü thuËt, tÝn dông... ®Ó thóc ®Èy c¸c h×nh thøc liªn kÕt hîp t¸c ra ®êi.
2.5. KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i trªn c¸c lÜnh vùc trång trät, ch¨n nu«i, thuû s¶n, nghÒ rõng vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tËp trang tr¹i trong ®ã trang tr¹i gia ®×nh lµ chñ yÕu.
II. Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m ®Èy m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ë ngo¹i thµnh Hµ Néi.
1. Gi¶i ph¸p vÒ ®Êt ®ai.
CÇn ®îc tiÕp tôc viÖc giao ®Êt n«ng nghiÖp theo nghÞ ®Þnh 64/CP (1994) cña chÝnh phñ vµ giao ®Êt L©m nghiÖp theo nghÞ ®Þnh 02/CP (1994) ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho n«ng d©n, chñ trang tr¹i yªn t©m ®Çu t s¶n xuÊt, thóc ®Èy qu¸ tr×nh tËp trung tËp trung ®Êt ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i. Do ®iÒu kiÖn chËm cã quy ho¹ch chi tiÕt x©y dùng thñ ®«, cho nªn viÖc giao ®Êt vµ cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt bÞ kÐo dµi, lµm cho bµ con n«ng d©n kh«ng yªn t©m s¶n xuÊt. §Õn nay quy ho¹ch tæng thÓ ®· ®îc phª chuÈn, quy ho¹ch chi tiÕt trªn c¬ b¶n ®· hoµn thµnh, ë n¬i nµo cã ®ñ ®iÒu kiÖn giao ®Êt th× khÈn tr¬ng viÖc giao ®Êt vµ cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt kÞp thêi cho c¸c hé n«ng d©n. Trªn c¬ së ®ã c¸c hé n«ng d©n míi m¹nh d¹n ®Çu t ph¸t triÓn ch¨n nu«i, x©y dùng hÖ thèng chuång tr¹i, x©y dùng khu vùc l¸n tr¹i ®Ó b¶o vÖ, tr«ng nom vËt nu«i. X©y dùng c¬ së vËt chÊt vµ kÕt cÊu h¹ tÇng cho c¸c trang tr¹i. §èi víi huyÖn Sãc S¬n diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp cha sö dông t¬ng ®èi lín víi 2436 ha n»m ë 9 x· phÝa B¨c, x· Minh TrÝ cßn 32,72% tæng quü ®Êt cña x·, x· B¾c S¬n cßn 23,89%; x· Hång Kú cßn 17,15%... cã kh¶ n¨ng khai ph¸ cÇn giao ®Êt cho hé n«ng d©n tuú theo quü ®Êt cô thÓ mµ giao ®Êt theo møc tèi ®a. Kh«ng nªn xÐ lÎ quü ®Êt mµ møc tèi thiÓu ®Êt ®åi träc ®îc giao ph¶i tõ 2 ha trë lªn sö dông cã hiÖu qu¶. NÕu nhiÒu hé cã nhu cÇu nhng quü ®Êt kh«ng ®¸p øng ®îc th× cÇn nghiªn cøu vµ kiÕm gi¶i ph¸p thÝch hîp nh thuª ®Êt, ®Êu thÇu cã thêi h¹n.
2. Gi¶i ph¸p vÒ vèn.
HÇu hÕt nh÷ng hé n«ng d©n ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i hiÖn nay ®ang cã nhu cÇu vÒ vèn. Qua ®iÒu tra cho thÊy sè vèn míi ®¸p øng ®îc trªn 50% nhu cÇu cña c¸c chñ trang tr¹i. Nh×n chung nh÷ng hé n«ng d©n ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i lµ nh÷ng hé cã nguån vèn tù cã t¬ng ®èi lín vµ nhÊt lµ nh÷ng ngêi tõ néi thµnh cã ý chÝ lµm giµu b»ng kinh tÕ trang tr¹i lµ nh÷ng ngêi nhiÒu vèn. Tuy nhiªn vèn tù cã cha ®ñ ®¶m b¶o ®Ó ph¸t triÓn trang tr¹i víi quy m« lín mµ ngoµi vèn tù cã c¸c tang tr¹i cÇn vay thªm ®Ó bæ xung vèn cho c¸c trang tr¹i ®îc ho¹t ®éng ®îc thuËn lîi vµ cã hiÖu qu¶. HiÖn nay c¸c trang tr¹i vay vèn chñ yÕu tõ nh÷ng ngêi th©n. Sù hç trî cña Nhµ níc cßn h¹n chÕ cha ®¸p øng yªu cÇu cña c¸c trang tr¹i. CÇn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c trang tr¹i vay vèn mét c¸ch thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i.
Nhµ níc cÇn thùc hiÖn c¬ chÕ cho c¸c chñ trang tr¹i vay theo dù ¸n ®Çu t ®· ®îc c¸c cÊp thÈm quyÒn phª duyÖt. Thêi gian vay vèn ph¶i phï hîp víi chu kú kinh doanh cña tõng lo¹i c©y, con. Nhµ níc cÇn t¨ng thªm vèn ®µu t cho vay trung h¹n vµ dµi h¹n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu kinh tÕ trang tr¹i.
Nhµ níc cÇn hç trî mét phÇn nh trî gióp kü thuËt, huy ®éng nguån lùc c¸c trang tr¹i víi ph¬ng ch©m nhµ níc vµ nh©n d©n cïng lµm.
VÒ chÝnh s¸ch tÝn dông ph¶i ®îc u ®·i víi kinh tÕ trang tr¹i, nªn t¨ng vèn c«ng khai, b×nh d¼ng hîp ph¸p.
3. Gi¶i ph¸p vÒ lao ®éng.
§Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng cña s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c trang tr¹i, nguån lao ®éng cã vai trß hÕt søc to lín, trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cïng víi xu híng s¶n xuÊt hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, lùc lîng lao ®éng ë kinh tÕ trang tr¹i gåm sè lîng vµ c¶ chÊt lîng cña c¶ c¸c thµnh viªn trang tr¹i vµ lao ®éng lµm thuª.
Trong c¸c trang tr¹i, cã trang tr¹i sö dông lao ®éng gia ®×nh lµ chÝnh, cã trang tr¹i ph¶i thuª lao ®éng thêi vô hoÆc thuª lao ®éng thêng xuyªn tõ 1-2 lao ®éng vµ cã trang tr¹i thuª lao ®éng lµ chñ yÕu. Nªn viÖc thuª mín lao ®éng ë c¸c trang tr¹i cÇn ®îc xem nã lµ c«ng viÖc b×nh thêng. C¸c trang tr¹i thuª lao ®éng chÝnh lµ gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm, thu hót lao ®éng nhµn rçi vµo s¶n xuÊt, t¨ng thu nhËp cho ngêi lao ®éng.
HiÖn nay viÖc thuª lao ®éng th«ng qua tho¶ thuËn miÖng kh«ng chØ ®èi víi lao ®éng thêi vô mµ c¶ lao ®éng thêng xuyªn. TiÕn tíi cÇn híng dÉn c¸c trang tr¹i ký kÕt hîp ®ång lao ®éng tríc hÕt lµ lao ®éng thêng xuyªn. CÇn sím ban hµnh quy chÕ sö dông lao ®éng vµ cã ký kÕt hîp ®ång gi÷a chñ trang tr¹i víi ngêi lao ®éng lµm thuª nh»m b¶o vÖ quyÒn lîi hîp ph¸p cña ngêi lao ®éng vµ ngêi thuª mín lao ®éng. Trong khi cha cã quy chÕ sö dông lao ®éng thuª mín, c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña Hµ Néi cÇn cã sù nghiªn cøu vµ ®Ò xuÊt híng gi¶i quyÕt tríc m¾t ®Î ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ngêi lao ®éng lµm thuª, nhÊt lµ tr¸ch nhiÖm chñ trang tr¹i b¶o hé lao ®éng khi gÆp tai n¹n rñi ro trong lóc lµm viÖc. ChÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng c¸c cÊp cã tr¸ch nhiÖm híng dÉn c¸c chñ trang tr¹i thùc hiÖn tèt bé luËt lao ®éng, ph¸t hiÖn vµ ng¨n chÆn kÞp thêi nh÷ng hµnh vi thiÕu lµnh m¹nh trong viÖc sö dông lao ®éng cña c¸c chñ trang tr¹i.
4. Gi¶i ph¸p vÒ thÞ trêng vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn.
HiÖn nay trªn c¸c vïng cña c¶ níc ®ang h×nh thµnh vïng nguyªn liÖu tËp trung. Trong c¸c vïng ®ã h¹t nh©n trung t©m lµ hÖ thèng c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn (gåm s¬ chÕ vµ tinh chÕ). C¸c nhµ m¸y ®· gãp phÇn æn ®Þnh thÞ trêng, æn ®Þnh vïng nguyªn liÖu. Tuy nhiªn c«ng nghiÖp chÕ biÕn míi chØ chó träng ë s¶n phÈm cao su, cµ phª, h¹t ®iÒu... mµ cha quan t©m ®Õn viÖc chÕ biÕn rau qu¶.
Trong khi c¸c trang tr¹i ngo¹i thµnh Hµ Néi phÇn lín s¶n xuÊt thùc phÈm, nh÷ng lo¹i vËt t ®Çu vµo nh gièng hoa, gièng rau, gièng qu¶ c¸c lo¹i, gièng v¹t nu«i... Nhµ níc cÇn n¾m c©y, con gièng qu¶ cã chÊt lîng cao vµ gi¸ b¸n æn ®Þnh ®Ó hç trî c¸c trang tr¹i vµ c¸c yÕu tè ®Çu vµo kh¸c ®¶m b¶o ®ñ sè lîng vµ chÊt lîng còng nh gi¸ c¶ hîp lý vµ cung øng kÞp thêi vô. §èi víi ch¨n nu«i yªu cÇu nguån thøc ¨n rÊt lín vÒ sè lîng, chÊt lîng thøc ¨n vµ gi¸ c¶. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y nguån thøc ¨n phÇn lín c¸c C«ng ty liªn doanh níc ngoµi chi phèi sè lîng chÊt lîng vµ gi¸ c¶ thøc ¨n. Nh×n chung chi phÝ c¸c yÕu tè ®Çu vµo cho n«ng nghiÖp cã xu híng t¨ng lªn nhng s¶n phÈm ®Çu ra ®ang bÞ ¸ch t¾c vµ khã tiªu thô s¶n phÈm. Khi c¸c trang tr¹i s¶n xuÊt ra víi mét lîng n«ng s¶n hµng ho¸ lín nhng ph¬ng thøc tiªu thô s¶n phÈm theo kiÓu s¶n xuÊt lín, nªn ®ßi hái c¸c trang tr¹i chÕ biÕn s¶n phÈm ch¨n nu«i ph¶i cã c«ng nghÖ phï hîp ®¸p øng thÞ trêng trong níc vµ xuÊt khÈu. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy cÇn cã sù t¸c ®éng vµ hç trî cña nhµ níc.
Nhµ níc nªn thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p chñ yÕu sau ®Ó gióp cho trang tr¹i tiªu thô ®îc s¶n phÈm, h¹n chÕ ®îc thua thiÖt do gi¸ xuèng thÊp vµ ø ®äng s¶n phÈm.
- Tæ chøc h×nh thµnh c¸c hîp t¸c x· tiªu thô, dÞch vô cung øng vËt t, thùc hiÖn liªn kÕt, liªn doanh c¸c trang tr¹i trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm.
- C¸c doanh nghiÖp nhµ níc h×nh thµnh c¸c m¹ng líi mua b¸n trùc tiÕp s¶n phÈm ®Õn tõng trang tr¹i, h¹n chÕ t th¬ng Ðp gi¸ s¶n phÈm.
- Nhµ níc cho phÐp mét sè trang tr¹i lín cã ®iÒu kiÖn vÒ vèn, cã kinh nghiÖm kinh doanh th¬ng nghiÖp ®îc trùc tiÕp xuÊt khÈu s¶n phÈm cña hä ®ång thêi mua gom s¶n phÈm tõ nh÷ng trang tr¹i kh¸c vµ d©n chóng trong vïng.
5. Gi¶i ph¸p vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ.
Ngµy nay khoa häc c«ng nghÖ trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp n©ng cao hiÖu qu¶ vµ n¨ng suÊt lao ®éng. Khoa häc vµ c«ng nghÖ ë ®©y ®îc hiÓu c¶ vÒ trong s¶n xuÊt vµ gièng c©y trång, vËt nu«i. §©y lµ mét yªu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®îc ®èi víi s¶n xuÊt, n«ng l©m ng ngiÖp cña kinh tÕ trang tr¹i cã tû suÊt hµng ho¸ lín h¬n h¼n hé n«ng d©n. §Ó thùc hiÖn gi¶i ph¸p nµy Nhµ níc cÇn:
- KhuyÕn khÝch nghiªn cøu, triÓn khai øng dông nhiÒu tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt, chÊt lîng vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm nh»m kh¾c phôc môc tiªu chiÕn lîc xuÊt khÈu cña ®Êt níc.
- KhuyÕn khÝch hé, trang tr¹i sö dông m¸y mãc, gi¶m nhÑ søc lao ®éng, søc ngêi t¨ng chÊt lîng h¹ gi¸ thµnh b»ng c¸ch nh: mua tr¶ gãp kh«ng l·i hoÆc ®îc nhµ níc trî gi¸ tuú theo tõng lo¹i m¸y mãc, c«ng cô.
6. Gi¶i ph¸p vÒ ®Çu t x©y dùng, hoµn thiÖn c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n.
Theo nguyªn lý chung, ë ®©u cã ®êng giao th«ng thuËn lîi, cã ®iÖn ph¸t triÓn th× ë ®ã kinh tÕ ph¸t triÓn. Do nguån vèn cã h¹n cho nªn tríc m¾t cÇn lùa chän ®Çu t x©y dùng c¸c trung t©m, côm kinh tÕ - v¨n ho¸ cña tõng huyÖn, u tiªn huyÖn khã kh¨n tríc. C¸c côm kinh tÕ v¨n ho¸ nµy gåm 2 - 4 x· gÇn nhau ®îc ®Çu t x©y dùng hoµn chØnh c¸c c«ng tr×nh nh ®êng giao th«ng, ®iÖn sinh ho¹t vµ s¶n xuÊt, níc s¹ch, chî n«ng th«n, trêng häc tr¹m x¸... C¸c côm v¨n ho¸ kinh tÕ nµy lµ sù khëi ®iÓm thùc hiÖn ®« thÞ ho¸ nµy lµ sù khëi ®Çu cña ®« thÞ ho¸ n«ng th«n. MÆt kh¸c c¸c trung t©m nµy cßn lµ thÞ trêng g¾n víi ngêi s¶n xuÊt víi ngêi tiªu dïng, g¾n thÞ trêng khu vùc víi thÞ trêng bªn ngoµi.
Cïng víi viÖc x©y dùng c¸c côm kinh tÕ v¨n ho¸, cÇn hç trî n©ng cÊp vµ hoµn thiÖn c¸c tuyÕn ®êng giao th«ng liªn th«n, liªn x·. Sù hç trî, gióp ®ì cña Nhµ níc cã tÝnh chÊt khëi ®Çu trªn c¬ së ®ã tËp trung huy ®éng nguån néi lùc, nguån vèn ®Çu t níc ngoµi tham gia x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n.
7. N©ng cao tr×nh ®é d©n trÝ vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cho chñ trang tr¹i.
Nh ®· tr×nh bµy ë trªn, kinh tÕ trang tr¹i lµ h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt n«ng - l©m - ng nghiÖp ph¸t triÓn cao h¬n h¼n kinh tÕ hé, sù ph¸t triÓn cña nã g¾n chÆt víi sù ph¸t triÓn cña khu vùc n«ng th«n. Tuy nhiªn ®Ò cËp ®Õn sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ trang tr¹i kh«ng thÓ kh«ng ®Ò cËp ®Õn bµn tay khèi ãc cña ngêi chñ trang tr¹i, nã ®ßi hái ngêi chñ trang tr¹i ph¶i cã mét sù nhËn thøc s©u s¾c, mét tÇm nh×n chiÕn lîc ®èi víi tõng bíc ph¸t triÓn cña trang tr¹i. Bªn c¹nh ®ã còng ph¶i ®Ò cËp ®Õn vai trß cña ngêi lao ®éng trong s¶n xuÊt cña trang tr¹i nãi riªng vµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nãi chung. Thùc tÕ cho thÊy tr×nh ®é d©n trÝ cña ngêi d©n ë vïng n«ng th«n thêng thÊp h¬n vïng thµnh thÞ bëi phÇn lín ngêi d©n kh«ng cã ®iÒu kiÖn häc tËp. §iÒu ®ã ¶nh hëng ®¸ng kÓ ®Õn sù nh×n nhËn vÊn ®Ò ph¸t triÓn kinh tÕ v¨n ho¸ x· héi ë khu vùc n«ng th«n.
VËy nhµ níc cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch hç trî tÝch cùc cho viÖc n©ng cao tr×nh ®é d©n trÝ ë vïng n«ng th«n, ®èi víi chñ trang tr¹i ph¶i n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho hä b»ng c¸ch: h×nh thµnh c¸c líp häc híng dÉn chñ trang tr¹i vÒ kü thuËt s¶n xuÊt n«ng - l©m - ng nghiÖp, kÕt hîp víi hÖ thèng truyÒn thanh truyÒn h×nh më c¸c líp ®µo t¹o tõ xa vÒ viÖc t×m hiÓu thÞ trêng, vÒ híng dÉn thùc hiÖn hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch, chñ tr¬ng cña nhµ níc trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Thùc hiÖn ®îc ®iÒu nµy ch¾c ch¾n trang tr¹i sÏ cã bíc ph¸t triÓn cao h¬n.
8. Gi¶i ph¸p vÒ thuÕ.
ChÝnh s¸ch thuÕ ®èi víi lÜnh vùc n«ng nghiÖp nãi chung, kinh tÕ trang tr¹i nãi riªng nÕu ®îc quy ®Þnh hîp lý sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho n«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ kÝch thÝch c¸c trang tr¹i ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng ho¸ trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
- Gi¶m møc thuÕ tõ 10% xuèng cßn 3% ®Ó h¹n chÕ chuyÓn nhîng kh«ng lµm thñ tôc ë c¸c c¬ quan nhµ n¬c chÝnh s¸ch cã thÈm quyÒn.
- §èi víi c¸c trang tr¹i thuª ®Êt vît h¹n ®iÒn: ®Ò nghÞ nhµ níc miÔn toµn bé tiÒn thuÕ ®Êt ë nh÷ng vïng khã kh¨n, gi¶m møc tiÒn thuª ®Êt ë c¸c vïng kh¸c v× møc tr¶ tiÒn thuª ®Êt hiÖn thêi cao. Theo quy ®Þnh c¸c trang tr¹i tiªu thô s¶n phÈm cña m×nh qua h×nh thøc chÕ biÕn ph¶i nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo thuÕ suÊt 10%. §Ó khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng th«n, ®Ò nghÞ gi÷ møc thuÕ suÊt ®èi víi c¸c trang tr¹i ph¸t triÓn s¶n xuÊt cã g¾n víi chÕ biÕn nh møc doanh thu 1 - 2% tríc ®©y.
9. Gi¶ ph¸p vÒ chÕ biÕn s¶n phÈm.
HiÖn nay ë ngo¹i thµnh Hµ Néi còng nh ë nhiÒu n¬i kh¸c tuyÖt ®¹i bé phËn n«ng s¶n cha ®îc s¬ chÕ hay chÕ biÕn tríc khi ®a ra thÞ trêng tiªu thô. Kü thuËt b¶o qu¶n trong c¸c n«ng hé vµ trang tr¹i còng th« s¬ nhiÒu lo¹i s¶n phÈm gi¶m chÊt lîng rÊt nhiÒu sau khi thu ho¹ch bëi v× ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm n«ng nghiÖp lµ mau ¬n, chãng thèi. Do ®ã lµm gi¶m ®¸ng kÓ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c trang tr¹i.
Trong nh÷ng n¨m tíi cïng víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt cña c¸c trang tr¹i vµ sù n©ng cao nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng th× yªu cÇu chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n n«ng s¶n cµng trë nªn cÇn thiÕt.
Do vËy trong nh÷ng n¨m tíi Hµ Néi cÇn chó träng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp s¬ chÕ vµ chÕ biÕn n«ng s¶n phÈm. MÆt kh¸c cÇn chó träng vÊn ®Ò b¶o qu¶n n«ng s¶n vµ h¹n chÕ hao hôt s¶n phÈm sau khi thu ho¹ch ë c¸c trang tr¹i. CÇn cã sù liªn kÕt chÆt chÏ tõ trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng vµ c¸c trang tr¹i. Nhµ níc ph¶i h×nh thµnh nh÷ng trung t©m kiÓm dÞch thuèc b¶o vÖ thùc vËt, kiÓm tra thøc ¨n gia sóc, gia cÇm... bªn c¹nh ®ã ph¶i cã hÖ thèng luËt ph¸p ®ång bé, hoµn chØnh vµ nghiªm minh ®Ó xÐt xö nh÷ng kÎ cè t×nh lµm tr¸i ph¸p luËt t¹o ®iÒu kiÖn cho ngêi chñ trang tr¹i yªn t©m s¶n xuÊt.
KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ.
Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña kinh tÕ trang tr¹i lµ biÓu hiÖn cña m« h×nh míi n¶y sinh trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc. Nã mang tÝnh quy luËt chuyÓn tõ s¶n xuÊt tù cung, tù cÊp cña gia ®×nh sang s¶n xuÊt chuyªn m«n ho¸ quy m« lín cña trang tr¹i.
Kinh tÕ trang tr¹i ë c¸c huyÖn ngo¹i thµnh Hµ Néi mÆc dï míi ra ®êi nhng nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· cã bíc ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh vÒ sè lîng, ph¬ng thøc s¶n xuÊt. Qua kÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy kinh tÕ trang tr¹i h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ë ngo¹i thµnh Hµ Néi víi nhiÒu lo¹i h×nh vµ quy m« kh¸c nhau. Do ®Þa h×nh vµ ®Æc ®iÓm cña tõng huyÖn kh¸c nhau nªn lo¹i h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ë tõng huyÖn còng kh¸c nhau. ë huyÖn Thanh Tr× th× ph¸t triÓn chñ yÕu lµ trang tr¹i thuû s¶n, cßn huyÖn Sãc S¬n do ®Þa bµn huyÖn cã nhiÒu ®åi nói cho nªn lo¹i h×nh ph¸t triÓn trang tr¹i chñ yÕu lµ trang tr¹i l©m nghiÖp vµ trång c©y ¨n qu¶. VÒ lo¹i h×nh ph¸t triÓn ë c¸c huyÖn ngo¹i thµnh chñ yÕu lµ m« h×nh trang tr¹i gia ®×nh, song trªn thùc tÕ lµ ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ kh¸ cao. Doanh thu b×nh qu©n mét trang tr¹i ë c¸c huyÖn ngo¹i thµnh Hµ Néi 167,7 triÖu ®ång vµ thu nhËp b×nh qu©n ®¹t 73,58 triÖu ®ång. Song vÉn cha ®Çu t dóng møc vµ cßn mét sè h¹n chÕ lµm ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c trang tr¹i.
Trong thêi gian tíi ®Ó kinh tÕ trang tr¹i ë ngo¹i thµnh Hµ Néi còng nh trong ph¹m vi c¶ níc tiÕp tôc ph¸t triÓn em cã mét sè kiÕn nghÞ sau:
- §Êt ®ai: nh÷ng vïng ®Êt trèng ®åi nói träc, ®Êt hoang ho¸ ven s«ng, ven biÓn nh÷ng n¨m tríc m¾t kh«ng nªn ¸p dông møc h¹n ®iÒn.
- TiÕp tôc quy ho¹ch nh÷ng vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ tËp trung quy m« lín tõ ®ã cã chÝnh s¸ch ®Çu t, hç trî ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng - l©m - thuû s¶n víi quy m« phï hîp còng nh u tiªn ®Çu t x©y dùng hoµn thiÖn c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n.
- Hç trî cho n«ng d©n ¸p dông c¸c m¸y mãc vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp díi h×nh thøc trî gi¸, vay kh«ng l·i, tr¶ gãp kh«ng l·i.
- T¹o ®iÒu kiÖn cho kinh tÕ hîp t¸c h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ®Ó lµm tèt dÞch vô ®Çu vµo, ®Çu ra trªn c¬ së ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho kinh tÕ hé ®i vµo s¶n xuÊt chuyªn m«n ho¸.
- Kinh tÕ trang tr¹i lµ mét vÊn ®Ò míi vµ lín do kinh phÝ, thêi gian, lùc lîng cã h¹n nªn kÕt qu¶ cßn nhiÒu h¹n chÕ, ®Ò nghÞ tiÕp tôc nghiªn cøu tæng kÕt trªn ph¹m vi c¶ níc.
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o.
1. Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i trong thêi kú c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam. NXB chÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi n¨m 2000.
2. Chñ tr¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc vÒ tiÕp tôc ®æi míi vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp - n«ng th«n. NXB n«ng th«n, NXB n«ng nghiÖp Hµ Néi 1993.
3. Kinh tÕ trang tr¹i gia ®×nh trªn thÕ giíi vµ Ch©u ¸ NXB thèng kª - Hµ Néi 1993.
4. Trang tr¹i gia ®×nh ë ViÖt Nam vµ thÕ giíi. NXB ChÝnh trÞ quèc gia - Hµ Néi 1995.
5. Ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n NXB Khoa häc x· héi - Hµ Néi 1997.
6. B¸o c¸o thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ë ngo¹i thµnh Hµ Néi 1999.
7. Mét sè b¸o c¸o cña Së n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ë ngo¹i thµnh Hµ Néi.
8. Gi¸o tr×nh kinh tÕ n«ng nghiÖp. NXB n«ng nghiÖp - Hµ Néi 1996.
Ngoµi ra ®Ò tµi cßn sö dông mét sè t¹p chÝ vµ b¸o nh:
- T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ.
- T¹p chÝ kinh tÕ ph¸t triÓn.
- T¹p chÝ kinh tÕ vµ dù b¸o.
- T¹p chÝ kinh tÕ n«ng nghiÖp.
- B¸o N«ng nghiÖp ViÖt Nam.
Môc lôc
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Thực trạng và giải pháp phát triển kinh tế trang trại ở các huyện ngoại thành Hà Nội.DOC
