Đề tài Thực trạng và những giải pháp chủ yếu để nâng cao hiệu quả kinh tế sử dụng đất canh tác ở phường Cẩm Thượng, thành phố Hải Dương

®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng 7 , ta thÊy cã 3 lo¹i c©y mµ cã tû suÊt gi¸ trÞ gia t¨ng trªn 1 ®ång chi phÝ ®¹t trªn 2 lÇn lµ : lóa , khoai lang vµ hµnh t©y . B¶ng 7 : hiÖu qu¶ kinh tÕ cña mét sè c©y trång chñ yÕu cña ph­êng §VT : 1000 ®ång C©y trång GTSX/ha CPTG/ha GTGT/ha TNHH/ha GTGT/1000§ CPTG TNHH/ NCL§ 1. Lóa xu©n 10.780 3.135,5 7.644,5 7.360,7 2,44 25,32 2. Lóa mïa 9.787 2.800 6.987 6.703,2 2,49 26,18 3. Khoai t©y 15.600 7.093,5 8.506,5 8.506,5 1,20 19,88 4. Khoai lang 6.600 1.918,9 4.681,1 4.681,1 2,44 19,58 5. Hµnh t©y 25.805 8.280,8 17.524,2 17.524,1 2,12 26,62 6.Hµnh ta 16.030 8.006,1 8.023,9 8.023,9 1,0 20,31 7. Ng« 4.680 2.326,6 2.353,4 2.353,4 1,01 8,94 8. Rau c¸c lo¹i 11.500 4.830 6.670 6.670 1,38 10,13 Tû suÊt gi¸ trÞ gia t¨ng cña c©y lóa ®¹t 2,44 - 2,49 ngh×n ®ång , tøc lµ cø ®Çu t­ 1000 ®ång chi phÝ trung gian th× thu ®­îc 2,44 – 2,49 ngh×n ®ång gi¸ trÞ gia t¨ng . Thu nhËp hçn hîp cña mét ngµy c«ng lao ®éng mµ ng­êi n«ng d©n bá ra lµ 25 – 26 ngh×n ®ång . Nguyªn nh©n cña viÖc cã thu nhËp cao nh­ vËy lµ n¨m 2001 gi¸ c¶ thãc hµng ho¸ cao.Ngoµi ra cßn mét sè c©y kh¸c nh­ khoai t©y , khoai lang , hµnh t©y , hµnh ta còng cho thu nhËp hçn hîp trªn mét ngµy c«ng lao ®éng cao tõ 19 ®Õn 26 ngh×n ®ång. ChØ cã c©y ng« vµ rau lµ cho thu nhËp trªn mét ngµy lao ®éng thÊp tõ 10 ngh×n trë xuèng . Lý do lµ 2 lo¹i c©y nµy gi¸ c¶ thÞ tr­êng tiªu thô kh«ng æn®Þnh , gi¸ ë mçi thêi ®iÓm thu ho¹ch chªnh lÖch nhau ( ®Çu vô , gi÷a vô vµ cuèi vô ). B¶ng 8: hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c c«ng thøc lu©n canh ë ph­êng n¨m 2001 §VT: 1000 ®ång CTLC GTXS/ha CPTG/ha GTGT/ha TNHH/ha GTGT/1000§ CPTG TNHH/ Ngµy L§ 1.CT1 36.365 13.059,2 23.305,8 22.683,3 1,78 23,26 2.CT2 46.570 14.246,5 32.323,5 31.737,2 2,26 26,4 3.CT3 36.795 13.971,7 22.823,3 22.237,1 1,63 23,6 4.CT4 32.265 10.795,6 21.469,4 20.846,9 1,98 17,3 5.CT5 27.365 7.884,5 19.480,5 18.894,3 2,47 24,0 6.CT6 25.445 8.292,2 17.152,8 16.566,6 2,06 20,45 7.CT7 20.566 5.935,1 14.630,9 14.100,9 2,46 25,77 Qua b¶ng 8, ta thÊy ®­îc c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c c«ng thøc lu©n canh . C«ng thøc 1: Lóa xu©n – lóa mïa – khoai t©y GÝa trÞ s¶n xuÊt lµ 36.365 ngh×n ®ång/ ha , chi phÝ trung gian lµ 13.059,2 ngh×n ®ång/ha ; gi¸ trÞ gia t¨ng lµ 23.305,8 ngh×n ®ång /ha ;thu nhËp hçn hîp lµ 22.683,3 ngh×n ®ång/ha; gi¸ trÞ gia t¨ng/ 1000 ®ång chi phÝ trung gian lµ 1,78 ngh×n ®ång ; thu nhËp hçn hîp trªn mét ngµy lao ®éng lµ 23,26 ngh×n ®ång. §©y lµ c«ng thøc chñ lùc cña ph­êng , cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt lín phï hîp víi tr×nh ®é th©m canh cña c¸c hé n«ng d©n , thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm réng . MÊy n¨m tr­íc ®©y khoai t©y cho hiÖu qu¶ cao nh­ng n¨m 2001 do thêi tiÕt diÔn biÕn bÊt th­êng lµm gi¶m n¨ng suÊt 20 t¹ so víi n¨m 2000. Do vËy ®· kÐo theo hiÖu qu¶ c«ng thøc gi¶m. C«ng thøc 2: Lóa xu©n – lóa mïa – hµnh t©y C«ng thøc nµy cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt cao nhÊt trong 7 c«ng thøc , gi¸ trÞ s¶n xuÊt ®¹t 46.570 ngh×n ®ång/ha, chi phÝ trung gian lµ 14.246,5 ngh×n ®ång/ha; gi¸ trÞ gia t¨nglµ 32.323,5 ngh×n ®ång /ha. Thu nhËp hçn hîp lµ 31.737,2 ngh×n ®ång /ha; gi¸ trÞ gia t¨ng /1000 ®ång chi phÝ trung gian ®¹t 2,26 ngh×n ®ång . Thu nhËp hçn hîp mét ngµy c«ng lao ®éng lµ 26,4 ngh×n ®ång. §©y lµ c«ng thøc ®ßi hái vèn lín , tr×nh ®é th©m canh cao. HiÖn c«ng thøc nµy cã diÖn tÝch gieo trång æn ®Þnh qua 3 n¨m vµ ®ang ®­îc khuyÕn khÝch më réng diÖn tÝch ë c¸c khu. C«ng thøc nµy cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt trong c¸c c«ng thøc , cø ®Çu t­ 1000 ®ång chi phÝ trung gian th× sÏ thu ®­îc 2,26 ngh×n ®ång gi¸ trÞ gia t¨ng vµ thu nhËp hçn hîp mét ngµy c«ng lao ®éng ®¹t 26.400 ®ång . C«ng thøc 3: Lóa xu©n – lóa mïa – hµnh ta GÝa trÞ s¶n xuÊt ®¹t 36.795 ngh×n ®ång /ha , ®øng thø 3 vÒ gi¸ trÞ s¶n l­îng trong 7 c«ng thøc . Chi phÝ trung gian lµ 13.971,7 ngh×n ®ång /ha; gi¸ trÞ gia t¨ng lµ 22.823,3 ngh×n ®ång /ha; thu nhËp hçn hîp lµ 22.237,1 ngh×n ®ång/ha ; gi¸ trÞ gia t¨ng /1000 ®ång chi phÝ trung gian lµ 1,63 ngh×n ®ång ; thu nhËp hçn hîp mét ngµy c«ng lao ®éng ®¹t 23.600 ngh×n ®ång. C«ng thøc nµy hiÖn cã diÖn tÝch t­¬ng ®èi æn ®Þnh , song n¨ng suÊt th× kh«ng ®­îc æn ®Þnh qua 3 n¨m. Do míi ®ua vµo ¸p dông nªn tr×nh ®é cña ng­êi n«ng d©n ch­a hiÓu râ vµo ®Æc ®iÓm sinh tr­ëng cña c©y hµnh . C«ng thøc nµy ®­îc bè trÝ trªn c¶ ®Êt cao vµ ®Êt vµn . C«ng thøc nµy cho hiÖu qu¶ kinh tÕ t­¬ng ®èi cao cho nªn cÇn ph¶i më nhiÒu líp chuyÓn giao khoa häc kü thuËt cho ng­êi n«ng d©n . C«ng thøc 4: Lóa xu©n – lóa mïa – rau GÝa trÞ s¶n xuÊt ®¹t 32.265 ngh×n ®ång/ha ; chi phÝ trung gian lµ 10.795,6 ngh×n ®ång /ha ; gi¸ trÞ gia t¨ng lµ 21.469,4 ngh×n ®ång/ha ; thu nhËp hçn hîp lµ 20.846,9 ngh×n ®ång/ha . GÝa trÞ gia t¨ng /1000 ®ång chi phÝ trung gian lµ 1,98 ngh×n ®ång. Thu nhËp hçn hîp mét ngµy c«ng lao ®éng lµ 17.300 ngh×n ®ång. §©y lµ c«ng thøc cho hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp nhÊt trong 7 c«ng thøc . Tuy r»ng tû suÊt sinh lîi cña 1000 ®ång gi¸ trÞ gia t¨ng trªn chi phÝ trung gian ®¹t 1,98 lÇn song thu nhËp hçn hîp mét ngµy c«ng l¹i chØ ®¹t 17.300 ®ång. Cã nhiÒu nguyªn nh©n t¸c ®éng ®Õn hiÖu qu¶ cña c«ng thøc , nh­ng theo chóng t«i nguyªn nh©n chÝnh lµ do tr«ng c¸c lo¹i rau th¬m nh­ hiÖn t¹i tèn nhiÒu thêi gian ch¨m bãn vµ khi thu ho¹ch th× gi¸ c¶ l¹i kh«ng æn ®Þnh . CÇn cã h­íng chuyÓn sang trång c¸c lo¹i c©y rau s¹ch cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao phôc vô ng­êi d©n thµnh phè . C«ng thøc 5: Lóa xu©n – lóa mïa – khoai lang GÝa trÞ s¶n xuÊt ®¹t : 27.365 ngh×n ®ång/ha ; chi phÝ trung gian lµ 7.884,5 ngh×n ®ång/ha ; gi¸ trÞ gia t¨ng lµ 19.480,5 ngh×n ®ång /ha ; thu nhËp hçn hîp lµ 18.894,3 ngh×n ®ång /ha . GÝa trÞ gia t¨ng /1000 ®ång chi phÝ trung gian ®¹t 2,47 lÇn , tøc lµ cø ®Çu t­ 1000 ®ång chi phÝ trung gian th× thu ®­îc 2.470 ®ång gi¸ trÞ t¨ng thªm . Thu nhËp hçn hîp mét ngµy c«ng lao ®éng lµ 24.000 ®ång . §©y lµ c«ng thøc cho thu nhËp mét ngµy c«ng lao ®éng t­¬ng ®èi cao trong c¸c c«ng thøc . Së dÜ nh­ vËy lµ do trång khoai lang khu d×a ®ª kh«ng tèn nhiÒu c«ng ch¨m sãc , Ýt ®ßi hái kü thuËt . N¨ng suÊt gi¸ c¶ æn ®Þnh. C«ng thøc 6 : Lóa xu©n – lóa mïa – ng« GÝa trÞ s¶n xuÊt 25.445 ngh×n ®ång /ha ; chi phÝ trung gian ®¹t 8.292,2 ngh×n ®ång/ha ; gi¸ trÞ gia t¨ng lµ 17.152,8 ngh×n ®ång/ha . Thu nhËp hçn hîp lµ 16.566,6 ngh×n ®ång /ha ; gi¸ trÞ gia t¨ng /1000 ®ång chi phÝ trung gian lµ 2,06 lÇn . Thu nhËp hçn hîp 1 ngµy c«ng lao ®éng ®¹t 20.450 ®ång . §©y lµ c«ng thøc ®ßi hái lao ®éng cao nh­ng hiÖu qu¶ kinh tÕ kh«ng cao . MÆc dï mÊy n¨m tr­íc ®©y diÖn tÝch trång t­¬ng ®èi cao , n¨m 1999 lµ 22,4 ha b»ng 10,33% diÖn tÝch gieo trång th× ®Õn n¨m 2001 cßn 12ha chiÕm 5,5% diÖn tÝch gieo trång . Qua 3 n¨m gi¶m cßn mét nöa . C«ng thøc 7: Lóa xu©n – lóa mïa GÝa trÞ s¶n xuÊt lµ 20.566 ngh×n ®ång /ha ; chi phÝ trung gian lµ 5.935,1 ngh×n ®ång /ha ; gi¸ trÞ gia t¨ng lµ 14.630,9 ngh×n ®ång /ha ; thu nhËp hçn hîp lµ 14.100,9 ngh×n ®ång ; gi¸ trÞ gia t¨ng /1000 ®ång chi phÝ trung gian ®¹t 2,46 lÇn . Thu nhËp hçn hîp 1 ngµy c«ng lao ®éng ®¹t 25.770 ®ång . C«ng thøc nµy chØ lu©n canh 2 vô nh­ng hiÖu qu¶ t­¬ng ®èi cao, cø 1000 ®ång chi phÝ trung gian th× thu ®­îc 2,46 ngh×n ®ång gi¸ trÞ gia t¨ng vµ mét ngµy lao ®éng cã thu nhËp 25.770 ®ång . §©ylµ c«ng thøc ®­îc ¸p dông chñ yÕu ë ch©n ®Êt tròng vµ mét sè diÖn tÝch ®Êt vµn . 4.1.1.2.2. KÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt trªn c¸c ch©n ®Êt. §Êt canh t¸c cña ph­êng ®­îc ph©n bè ®Òu trªn c¶ 3 ch©n ®Êt : cao, vµn vµ tròng. §Êt cao = 14,4% diÖn tÝch. §Êt vµn = 61,05% diÖn tÝch. §Êt tròng = 19,6% diÖn tÝch. Ch©n ®Êt vµn cña ph­êng t­¬ng ®èi b»ng ph¼ng nh­ng còng xen kÏ Ýt nhiÒu khu ®Êt tròng g©y mét sè khã kh¨n trong kh©u thuû lîi. Ch©n ®Êt vµn cã nhiÒu biÕn ®æi râ rÖt, nh÷ng n¨m vÒ tr­íc phÇn lín diÖn tÝch nµy chØ bè trÝ ®­îc 2 vô/ n¨m. Qua b¶ng 9 ta thÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c c©y trång trªn c¸c ch©n ®Êt cã sù kh¸c nhau. Trªn ch©n ®Êt vµn hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c c©y trång cao h¬n c¸c ch©n ®Êt kh¸c. Ch©n ®Êt nµy cã thÓ ®Çu t­ th©m canh cao tõ 3 vô trë lªn. ViÖc so s¸nh gi¸ trÞ gia t¨ng cña c¸c c©y trång ta thÊy : Lóa xu©n trªn ch©n ®Êt cao cã gi¸ trÞ gia t¨ng lµ 7.665,4 ngh×n ®ång/ ha. Lóa xu©n trªn ®Êt vµn lµ 78.48,4 ngh×n ®ång/ha. Lóa xu©n trªn ®Êt tròng lµ 74.19,7 ngh×n ®ång /ha. Hµnh t©y trªn ®Êt cao cã gi¸ trÞ gia t¨ng lµ 17.488,2 ngh×n ®ång/ ha.Trªn ®Êt vµn lµ 17.560,1 ngh×n ®ång/ha. Hµnh ta trªn ®Êt cao cã gi¸ trÞ gia t¨ng lµ 8.192,5 ngh×n ®ång/ha. Trªn ®Êt vµn lµ 7855,3 ngh×n ®ång/ha. §iÒu nµy chøng tá trªn ®Êt ch©n vµn c©y trång th­êng cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n ®Êt tròng vµ ®Êt cao. Tuy sù chªnh lÖch kh«ng lín, nh­ng qua nh÷ng sè liÖu trªn ng­êi n«ng d©n sÏ thÊy ®­îc thÕ m¹nh trªn tõng ch©n ®Êt ®Ó bè trÝ c©y trång hîp lý ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. B¶ng 9 : kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c c©y trång trªn c¸c ch©n ®Êt cña ph­êng n¨m 2001 C©y trång GTSX/ha CPTG/ha GTGT/ha TNHH/ha GTGT/1000® CPTG TNHH/ngµy lao ®éng I. §Êt cao 1. lóa xu©n 10.780 3.114,6 7.665,4 7.354,1 2,46 24,84 2. Lóa mïa 9750 2847,6 6.902,4 6.591,1 2,42 24,05 3. Khoai t©y 15.600 7.093,5 8.506,5 8.506,5 1,20 19,18 4. Hµnh t©y 26.000 8.511,8 17.488,2 17.488,2 2,05 26,57 5. Hµnh ta 16.200 8.007,5 8.192,5 8.192,5 1,02 20,74 II. §Êt vµn 1. Lóa xu©n 11.000 3.151,6 7.848,4 7.573,4 2,49 25,58 2. Lóa mïa 10.000 2.817,5 7.182,5 6.907,5 2,55 27,3 3. Khoai lang 6.600 1.918,9 4.681,1 4.681,1 2,44 19,58 4. Hµnh t©y 25.610 8.049,9 17.560,1 17.560,1 2,18 26,68 5. Hµnh ta 15.860 8.004,7 7.855,3 7.855,3 0,98 19,89 6. Ng« 4.680 2.326,6 2.353,4 2.353,4 1,01 8,94 7. Rau c¸c lo¹i 11.500 4.830 6.670 6.670 1,38 10,13 III. §Êt tròng 1. Lóa xu©n 10.560 3.140,3 7.419,7 7.154,7 2,36 25,55 2. Lóa mïa 9.610 2.733,8 6.876,2 6.611,2 2,51 27,2 4.1.1.2.3. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c c«ng thøc lu©n canh trªn c¸c ch©n ®Êt. B¶ng 10: hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c c«ng thøc lu©n canh trªn c¸c ch©n ®Êt cña ph­êng n¨m 2001 C«ng thøc LCanh GTSX/ha CPTG/ha GTGT/ha TNHH/ha GTGT/1000® CPTG TNHH/ Ngµy l® I. §Êt cao 1.Lx- Lm- Kt 36.130 13.055,7 23.074,3 22.451,8 1,76 22,49 2. Lx- Lm- Ht©y 46.530 14.474 32.056 31.433,5 2,21 25,59 3. Lx-Lm-Hta 36.730 13.969,7 22.760,3 22.137,8 1,62 22,94 4. Lx-LM-Rau 32.030 9.260,2 22.769,8 22.147,3 2,45 18,03 II. §Êt vµn 1.Lx-Lm- K.lang 27.600 7.888 19.712 19.162 2,49 24,31 2.Lx-Lm- Ht©y 46.610 14.019 32.591 32.041 2,32 26,54 3.Lx-Lm- Hta 36.860 13.973,8 22.886,2 22.336,2 1,63 23,66 4. Lx-Lm-Ng« 25.680 8.295,7 17.384,3 16.834,3 2,09 20,73 III. §Êt tròng Lx- Lm 20.170 5.874,1 14.295,9 13.765,9 2,43 26,32 Qua b¶ng 10 ta thÊy : Trªn ch©n ®Êt cao : cã 4 c«ng thøc lu©n canh vµ c«ng thøc 2 lµ c«ng thøc cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt , sau ®ã ®Õn c«ng thøc 3, c«ng thøc 1 vµ cuèi cïng lµ c«ng thøc 4. MÆc dï c«ng thøc 4 cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt thÊp, hiÖu qu¶ kinh tÕ ch­a cao song nã l¹i lµ c«ng thøc cã t¸c dông c¶i t¹o ®Êt n©ng cao ®é ph× cho ®Êt, nã t¸c ®éng gi¸n tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c c©y trång ë vô chiªm xu©n n¨m sau. Trªn ch©n ®Êt vµn : HiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt trªn ch©n ®Êt vµn lµ c«ng thøc 2 vµ tiÕp theo ®ã lµ c«ng thøc 3, cuèi cïng lµ c«ng thøc 1 vµ 4. Qua ph©n tÝch ë hai ch©n ®Êt ta thÊy nh÷ng c©y cã møc ®Çu t­ chi phÝ cao th­êng lµ nh­ìng c©y cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, thu nhËp hçn hîp cña mét ngÇy c«ng lao ®éng cao. Trªn ch©n ®Êt tròng: lµ ch©n ®Êt chØ th©m canh ®­îc 2 vô lóa/n¨m, gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c«ng thøc nµy thÊp song thu nhËp 1 ngµy c«ng lao ®éng l¹i cao kh«ng kÐm so víi 1 sè c«ng thøc 3 vô/n¨m Tãm l¹i c«ng thøc lu©n canh gièng nhau trªn c¸c ch©n ®Êt kh¸c nhau th× hiÖu qu¶ kinh tÕ mang l¹i còng kh¸c nhau. 4.1.2. YÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt canh t¸c cña ph­êng. 4.1.2.1. Nh©n tè vÒ ®Êt. Ruéng ®Êt ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, nã lµ yÕu tè s¶n xuÊt c¬ b¶n cña hé n«ng d©n. NghÞ quyÕt 10 vµ c¸c chÝnh s¸ch vÒ viÖc giao quyÒn sö dông ®Êt l©u dµi cho ng­êi n«ng d©n cña §¶ng ®· lµm thay ®æi c¨n b¶n quan hÖ ruéng ®Êt trong n«ng nghiÖp. Tõ chç hoµn toµn phô thuéc vµo hîp t¸c x· ng­êi n«ng d©n ®· ®­îc giao ruéng ®Ó sö dông l©u dµi do ddã hä ®­îc lµm chñ trªn m¶nh ruéng cña m×nh, tù quýet ®Þnh c¸c gièng c©y trång còng nh­ møc ®Çu t­ chi phÝ th©m canh- ch¨m bãn. HTX vµ chÝnh quyÒn chØ lµm c«ng t¸c ®Þnh h­íng chung vµ më c¸c líp chuyÓn giao khoa häc kü thuËt xu«ngs cho ng­êi n«ng d©n. Ruéng ®Êt lµ tµi s¶n cña ng­êi n«ng d©n cho nªn hä g¾n bã h¬n víi nã, vÊn ®Ò b¶o vÖ vµ ®Çu t­ c¶i t¹o ®Êt ®­îc hä quan t©m h¬n lµm cho ®êi sèng dÇn ®Çn ®­îc n©ng cao. Do ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ yÕu tè x· héi ®Ó l¹i, nguån ruéng ®Êt cña hé n«ng d©n cã nhiÒu ®iÓm kh¸c nhau nã ®­îc ph©n ra theo vïng vµ tõng khu d©n c­. HiÖn nay quy m« ruéng ®Êt cña ph­êng cã ¶nh h­ëng kh¸ lín ®Õn thu nhËp cña c¸c n«ng hé. PhÇn lín diÖn tÝch cña ph­êng ®· ®­îc UBND ph­êng giao trùc tiÕp cho c¸c hé, cßn l¹i lµ mét sè diÖn tÝch c«ng ®iÒu ai cã nhu cÇu th× thÇu. Trung b×nh mçi khÈu n«ng nghiÖp ®­îc nhËn 360 m2 ®Êt canh t¸c, khi sinh thªm còng kh«ng chi thªm ruéng. Víi ®Þa h×nh phøc t¹p, ®Êt ®ai nhiÒu lo¹i, ph©n t¸n , b×nh qu©n mçi hé cã 6- 7 m¶nh, c¸c m¶nh l¹i n»m r¶i r¸c trªn c¸c c¸nh ®ång kh¸c nhau ®· ¶nh h­ëng ®Ðn qu¸ tr×nh ®Çu t­ th©m canh còng nh­ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c c©y trång. 4.1.2.2. Nh©n tè vÒ ®Çu t­ chi phÝ. 4.1.2.2.1. Møc ®Çu t­ chi phÝ cho c¸c c©y trång trªn c¸c ch©n ®Êt. Qua thùc tÕ ®iÒu tra cho thÊy møc ®Çu t­ chi phÝ cho tõng c©y trång trªn c¸c ch©n ®Êt cã sù kh¸c nhau, nã ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng 11. Qua b¶ng ta thÊy møc ®é ®Çu t­ cho c¸c c©y trång ë ph­êng ch­a cao, míi ®¹t møc ®é trung b×nh, c¬ cÊu ®Çu t­ ch­a hîp lý. Trong khi ®ã ®Êt canh t¸c ë ph­êng lµ ®Êt nghÌo mïn, giµu l©n mµ l­îng ph©n v« c¬ ®­îc c¸c hé sö dông t­¬ng ®èi nhiÒu, ph©n h÷u c¬ sö dông b×nh th­êng vµ Ýt h¬n l­îng ph©n v« c¬. Bªn c¹nh ®ã l­îng ph©n v« c¬ bãn cho c¸c c©y trång kh«ng hîp lý, ®¹m, kali bãn Ýt trong khi ®ã l©n bãn t­¬ng ®èi cao, viÖc bãn ph©n nh­ vËy ®· lµm cho ®Êt cã xu h­íng xÊu ®i ¶nh h­ëng ®Õn n¨ng suÊt c©y trång. ViÖc sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo ®ßi hái ph¶i cã tr×nh ®é hiÓu biÕt vÒ khoa häc kü thuËt th× míi ¸p dông vµo trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ cao. Víi sù hiÓu biÕt vÒ khoa häc cña c¸c hé kh¸c nhau do ®ã ¸p dông nã sÏ kh¸c nhau, do ®ã n¨ng suÊt hay hiÖu qu¶ kinh tÕ còng bÞ ¶nh h­ëng lín. B¶ng11: møc ®Çu t­ chñ yÕu cña mét sè c©y trång n¨m 2001. C©y trång Gièng ®¹m L©n kali Thuª l® C«ng l® Sl (kg) GtrÞ (1000®) Sl (kg) GtrÞ (1000®) Sl (kg) GtrÞ (1000®) Sl (kg) GtrÞ (1000®) GtrÞ (1000®) Sl kg GtrÞ (1000®) I. §Êt cao 1. Lóa xu©n 108 410,4 149 298 324 324 108 239,2 702 296 2960 2. Lóa mïa 81 307,8 135 270 256,5 256,5 81 186,3 702 274 2740 3. Khoai t©y 810 3240 189 378 378 378 135 310,5 810 428 4280 4. Hµnh ta 405 4455 148,5 297 540 540 135 310,5 675 395 3950 5. Hµnh t©y 756 3780 405 810 621 621 216 496,8 675 658 6580 6. Rau 810 304 408 243 243 216 496,8 675 658 6580 II. §Êt vµn 1. Lóa xu©n 108 410,4 153,9 307,8 351 351 75,6 173,9 702 296 2960 2. Lóa mïa 81 307,8 140,4 280,8 251 251 78 179,4 702 253 2530 3. Khoai lang 279 116 232 216 216 75,6 173,9 540 239 2390 4. Hµnh ta 405 4455 156,5 313,2 567 567 135 310,5 675 395 3950 5. Hµnh t©y 756 3780 408 816 621 621 216 496,8 675 658 6580 6. Ng« 23,5 71,5 143,1 286,2 310,5 310,5 121,5 279,4 540 263 2630 III. §Êt tròng 1. Lóa xu©n 121,5 461,7 167,4 334,8 364,5 364,5 73 168 702 280 2800 2. Lóa mïa 94,5 359,1 135 270 283,5 283,5 65 149,5 702 243 2430 4.1.2.2.2. Møc ®Çu t­ chi phÝ cho c¸c c«ng thøc lu©n canh. ë phÇn trªn møc ®Çu t­ chi phÝ cho c¸c c©y trång trªn tõng phÇn ®Êt ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng 11 qua ®ã sÏ biÕt ®­äc møc ®Çu t­ chi phÝ cho tõng c«ng thøc lu©n canh, trªn c¸c ch©n ®Êt th× møc ®Çu t­ cho c¸c c«ng thøc lu©n canh cã sù kh¸c nhau.§­îc biÓu hiÖn ë b¶ng 12. B¶ng 12: møc ®Çu t­ chi phÝ s¶n xuÊt chñ yÕu cña mét sè c©y trång vµ c«ng thøc lu©n canh tÝnh cho 1 ha. C©y trång Gièng Ph©n h.c¬ Ph©n v.c¬ BVTV Thuª L§ Chi phÝ kh¸c CPTG thuÕ NN CPL§ Tæng chi phÝ I.§Êt cao 1.LX-LM-KT 3958,2 2295 2640,5 675 2214 1273 13055,7 622,5 9980 23.658,2 2. LX-LM-HT©y 4498,2 2565 3510,8 1080 2079 750 14474 622,5 12.280 27.376,5 3. LX-LM-HTa 5133,2 2038 2721,5 1080 2079 918 13969,7 622,5 9650 24.242,2 4. LX-LM-rau 1528,2 1620 2225 810 2079 998 9260,2 622,5 12280 22.162,7 II. §Êt vµn 5.LX-LM-KL 997,2 1431 2165,8 540 1944 810 7888 550 7880 16318 6.LX-LM-Ht©y 4498,2 2376 3154,8 1080 2079 831 14019 550 12070 26.639 7. Lx-LM-HTa 5173,2 1944 2734,6 1080 2079 963 13973,8 550 9440 23.963,8 8. LX-LM-Ng« 789,7 1701 2420 675 1944 766 8295,7 550 8120 16965,7 III. §Êt tròng 9. LX-LM 820,8 945 1570,3 888 1404 246 5874,1 530 5230 11.634,1 Qua b¶ng nµy ta thÊy c«ng thøc 2 trªn 2 ch©n ®Êt cã møc ®Çu t­ chi phÝ cao nhÊt lµ 27.376,5 ngh×n ®ång. Sau ®ã lµ c«ng thøc 3 cã møc ®Çu t­ chi phÝ lµ 24.242 ngh×n ®ång. Chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c c©y trång ë c«ng thøc lu©n canh nµy chñ yÕu lµ chi phÝ vÒ gièng ph©n v« c¬ , h÷u c¬. Nh÷ng c©y trång ®ßi hái ®Çu t­ nhiÒu ph©n h÷u c¬, c«ng lao ®éng vµ chi phÝ vÒ vèn gièng lµ c©y khoai t©y, hµnh t©y, hµnh ta. §Æc biÖt lµ 2 lo¹i c©y hµnh cã chi phÝ b¶o vÖ thùc vËt cao nhÊt lµ 1.080 ngh×n ®ång/ha. So víi c¸c c«ng thøc kh¸c chi phÝ vÒ lao ®éng trong c«ng thøc 1 lµ cao nhÊt so víi c¸c c«ng thøc kh¸c do khoai t©y chiÕm nhiÒu thêi gian ch¨m sãc. Nh×n vµo b¶ng cho ta thÊy chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c c©y trång c«ng thøc lu©n canh trªn tõng ch©n ®Êt cã sù kh¸c nhau. Th­êng chi phÝ cho ch©n ®Êt cao sÏ lín h¬n 2 ch©n ®Êt vµn vµ tròng, bëi v× ch©n ®Êt cao cã thµnh phÇn c¬ giíi nhÑ ®Çu t­ th©m canh t¨ng vô nhiÒu ,cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Tãm l¹i ®Ó cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao th× ®ßi hái ng­êi n«ng d©n ph¶i ®Çu t­ cho c©y trång hîp lý, ph¶i n¾m ®­îc tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ sinh tr­ëng cña c©y trång, tuú theo kinh tÕ cña gia ®×nh mµ chän nh÷ng c©y trång hîp lý ®Ó ®Çu t­ s¶n xuÊt. 4.1.2.3. Nh©n tè vÒ c¬ cÊu vµ n¨ng suÊt – chÊt l­îng s¶n phÈm cña c©y trång. 4.1.2.3.1. Nh©n tè c¬ cÊu c©y trång. C¬ cÊu diÖn tÝch gieo trång còng ¶nh h­ëng tíi kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ nãi chung cña ngµnh trång trät. ViÖc bè trÝ c¸c c©y trång hîp lý, ®Æc biÖt lµ c¸c c«ng thøc lu©n canh phï hîp kh«ng nh÷ng hiÖu qu¶ kinh tÕ cao mµ cßn cã t¸c dông tèt trong qu¸ tr×nh c¶i t¹o ®Êt, n©ng cao ®é ph× cho ®Êt. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt th× c¬ cÊu c©y trång ®­îc bè trÝ mét c¸ch hîp lý trªn tõng ch©n ®Êt nhÊt lµ c¸c c«ng thøc lu©n canh ph¶i phï hîp. Khi muèn bè trÝ mét c©y trång hay mét c«ng thøc lu©n canh trªn mét ch©n ®Êt th× tr­íc hÕt ta ph¶i xem xÐt c¸c ®Æc ®iÓm sinh lý, thêi gian sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña c©y trång ®Ó bè trÝ thêi vô cho thÝch hîp vµ trªn ch©n ®¸at cho phï hîp víi c©y trång. Qua nghiªn cøu ta thÊy hiÖn nay c¬ cÊu c©y trång cña ph­êng vÉn chñ yÕu lµ ®éc canh c©y lóa, diÖn tÝch c©y vô ®«ng chiÕm phÇn lín. Nh­ng chñ yÕu chØ cã mét sè c©y nh­ : ng«, hµnh ta, hµnh t©y, khoai t©y cßn mét sè diÖn tÝch lµ c©y khoai lang, rau c¸c lo¹i. 4.1.2.3.2. N¨ng suÊt- chÊt l­îng s¶n phÈm cña mét sè c©y trång chñ yÕu. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt muèn biÕt ®­îc kÕt qu¶ cña c©y trång th× tr­íc hÕt ph¶i n¾m ®­îc n¨ng suÊt cña tõng c©y trång ®ã. Tõ n¨ng suÊt ®ã tÝnh ®­îc gi¸ trÞ vµ s¶n l­îng theo gi¸ hiÖn hµnh c¸c n¨m cña s¶n phÈm. GÝa c¶ n«ng s¶n ë mçi thêi ®iÓm cã sù chªnh lÖch nhau, ë thêi ®iÓm ®Çu vô gi¸ sÏ kh¸c cuèi vô cho nªn khi tÝnh ph¶i lÊy gi¸ trung b×nh cña s¶n phÈm. KÕt qu¶ s¶n xuÊt cña mét sè c©y trång ®­îc biÓu hiÖn qua b¶ng 13. B¶ng 13: kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña mét sè c©y trång chñ yÕu ë ph­êng qua 3 n¨m (1999 – 2001) C©y trång 1999 2000 2001 NS (t¹/ha) §G (1000®) GTSL (1000®) NS (t¹/ha) §G (1000®) GTSL (1000®) NS (t¹/ha) §G (1000®) GTSL (1000®) 1. C©y l­¬ng thùc -Lóa xu©n 55 1,7 9350 58 1,45 8410 55 2 11.000 -Lóa mïa 48 1,7 8160 50 1,45 7250 50 2 10.000 -Ng« 30 1,6 4.800 28 1,7 4.760 26 1,8 4.680 -Khoai t©y 130 1,2 15.600 140 1,3 18.800 120 1,3 15.600 -Khoai lang 160 0,5 8.000 150 0,5 7.500 110 0,5 6.600 2.C©y thùc phÈm -Hµnh ta 110 1,7 18.700 100 1,7 17.000 90 1,8 16.200 -Hµnh t©y 215 1,2 25.800 215 1,3 27.950 200 1,3 26.000 -Rau c¸c lo¹i 125 1 12.500 120 1 12.000 115 1 11.500 Qua b¶ng nµy ta thÊy n¨ng suÊt lóa chiªm xu©n qua 3 n¨m æn ®Þnh vµ t¨ng n¨m 1999 lµ 55 t¹/ ha, n¨m 2000 lµ 58 t¹/ha, n¨m 2001 lµ 55 t¹/ha. Do ®iÒu kiÖn thêi tiÕt t­¬ng ®èi thuËn lîi còng nh­ c«ng t¸c phßng trõ dÞch bÖnh tèt ®· lµm cho lóa sinh tr­ëng tèt vµ cã n¨ng suÊt cao. ë vô mïa n¨ng suÊt thÊp h¬n vô chiªm. N¨ng suÊt 2 n¨m 2000- 2001 cao h¬n n¨m 99. N¨m 2000- 2001 n¨ng suÊt ®¹t 50 t¹/ha cßn n¨m 99 chØ ®¹t 48 t¹/ha. Qua thùc tÕ cho thÊy s¶n xuÊt vô mïa gÆp nhiÒu khã kh¨n, thêi tiÕt diÔn biÕn phøc t¹p, n¾ng nãng t¹o ®iÒu kiÖn cho s©u bÖnh sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn g©y h¹i ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi n¨ng suÊt lóa C©y ng«: hiÖu qu¶ kinh tÕ th× kh«ng cao, n¨ng suÊt n¨m 99 ®¹t 30 t¹/ha, n¨m 2000 lµ 28 t¹/ha, n¨m 2001 lµ 26 t¹/ha.Qua thùc tÕ cho thÊy n¨ng suÊt qua 3 n¨m ®· gi¶m ®i nhiÒu do vËy diÖn tÝch còng bÞ thu hÑp.Thu nhËp hçn hîp 1 ngµy c«ng lao ®éng trång ng« lµ thÊp nhÊt trong c¸c lo¹i c©y trång chØ ®¹t 8.940 ®ång. C©y khoai t©y: lµ mét trong nh÷ng c©y cã diÖn tÝch æn ®Þnh vµ t¨ng. HiÖu qu¶ kinh tÕ rÊt cao, n¨ng suÊt n¨m 99 ®¹t 130 t¹/ha, n¨m 2000 lµ 140 t¹/ha, n¨m 2001 lµ 120 t¹/ha.Qua 3 n¨m ta thÊy n¨m 2001 n¨ng suÊt gi¶m ®i, nguyªn nh©n chÝnh do khÝ hËu thêi tiÕt kh«ng thuËn lîi rÐt Ýt vµ s­¬ng muèi nhiÒu lµm cho khoai t©y bÞ chÕt. C©y khoai lang : lµ c©y cã gi¸ trÞ kinh tÐ kh«ng cao nh­ng diÖn tÝch vÉn æn ®Þnh qua 3 n¨m, bëi do møc ®Çu t­ chi phÝ Ýt vµ c«ng lao ®éng kh«ng tèn. N¨ng suÊt n¨m 99 ®¹t 160 t¹/ha, n¨m 2000 lµ 150 t¹/ha, n¨m 2001 lµ 110 t¹/ha.Nh×n chung qua 3 n¨m n¨ng suÊt cã sù thay ®æi, ®· gi¶m dÇn nguyªn nh©n do chuét ph¸ ho¹i vµ 1 phÇn do ng­êi d©n l¬ lµ trong kh©u ch¨m sãc. C©y hµnh ta: lµ mét trong nh÷ng c©y cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, do ®ã ®· ®­îc trång nhiÒu ë c¸c th«n,diÖn tÝch æn ®Þnh qua 3 n¨m. N¨ng suÊt n¨m 99®¹t 110 t¹/ha, n¨m 2000 lµ 100 t¹/ha, n¨m 2001 lµ 90 t¹/ha. N¨ng suÊt 3 n¨m cã xu h­íng gi¶m nh­ng khong ®¸ng kÓ.Do mét sè yÕu tè nh­ : khÝ hËu, ®iÒu kiÖn ch¨m sãc… lµm cho n¨ng suÊt gi¶m ®i. C©y hµnh ta cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao v× thÕ ®ang ®­îc khuyÕn khÝch trång phæ biÕn. Song c©y nµy cã møc ®Çu t­ chi phÝ vµ c«ng lao ®éng cao. Do vËy chØ cã nh÷ng hé cã vèn vµ lao ®éng míi cã thÓ trång ®­îc. HiÖn nay víi nhu cÇu cÇn thiÕt cña thÞ tr­êng, do ®ã gi¸ c¶ s¶n phÈm còng ®­îc n©ng lªn, b×nh qu©n 1kg hµnh ta lµ 1800 ®ång. - Bªn c¹nh c©y hµnh ta lµ c©y hµnh t©y cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n, diÖn tÝch c©y trång æn ®Þnh vµ t¨ng. N¨ng suÊt n¨m 99 – 2000 ®¹t 215 t¹/ha, n¨m 2001 ®¹t 200 t¹/ha. Hµnh t©y lµ c©y cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cao tuy nhiªn møc ®Çu t­ cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lín, céng víi chi phÝ lao ®éng lín. Do vËy muèn trång ®­îc th× ph¶i cã vèn, kü thuËt vµ lao ®éng. MÊy n¨m gÇn ®©y ®êi sèng cña n«ng d©n ®­îc n©ng lªn, thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm më réng do ®ã gi¸ c¶ ngµy mét t¨ng. C©y rau: ë ph­êng ®­îc trång chñ yÕu lµ cµ rèt, sóp l¬, cÇn t©y vµ c¸c lo¹i rau th¬m.VÒ n¨ng suÊt qua 3 n¨m gi¶m ®i kh«ng ®¸ng kÓ. N¨m 99 n¨ng suÊt ®¹t 125 t¹/ha, n¨m 2000 ®¹t 120 t¹/ha, n¨m 2001 ®¹t 115 t¹/ha. N¨ng suÊt gi¶m qua 3 n¨m do mét sè nguyªn nh©n : thêi tiÕt, chuét, s©u bÖnh… tõ ®ã dÉn ®Õn gi¸ trÞ s¶n l­îng gi¶m, tõ chç 12.500 ngh×n ®ång/ha n¨m 99 th× ®Õn n¨m 2001 chØ ®¹t 11.500 ngh×n ®ång/ha. Qua b¶ng 13 ta thÊy ®­îc nh÷ng c©y trång cho n¨ng suÊt cao hay gi¸ trÞ s¶n l­îng cao trªn mét ha canh t¸c ®­îc trång ë nhiÒu ®Þa ph­¬ng. Tõ ®ã thÊy ®­îc thÕ m¹nh cña c¸c c©y trång ®Ó bè trÝ hÖ thèng c«ng thøc lu©n canh vµ diÖn tÝch hîp lý cho tõng c©y trång trªn c¸c ch©n ®Êt kh¸c nhau. Do biÕt ®­îc thÕ m¹nh cña c¸c c©y trång mµ tõng b­íc lo¹i bá dÇn nh÷ng c©y cho n¨ng suÊt thÊp, ®­a tiÕn bé khoa häc vµo s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ nh÷ng gièng c©y con míi cã n¨ng suÊt, chÊt l­îng cao. Tõ ®ã t¹o ra n«ng s¶n hµng ho¸ cung cÊp cho thÞ tr­êng. 4.1.2.4. §­a gièng míi vµo ¸p dông trong s¶n xuÊt. HiÖn nay c¸c viÖn nghiªn cøu trong n­íc vµ n­íc ngoµi ®· cho ra ®êi c¸c gièng c©y cã n¨ng suÊt, chÊt l­îng cao. Do ®ã viÖc ®­a c¸c gièng míi vµo trong s¶n xuÊt lµ vÊn ®Ò cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch trong giai ®o¹n hiÖn nay. Thùc tÕ cho thÊy c¸c n¨m tr­íc ®©y c¸c c©y trång cò trong ph­êng hÇu hÕt lµ c¸c gièng cò ,cã 1 sè gièng míi n¨ng suÊt cao nh­ng sau 2 n¨m ®­a vµo ®ång ruéng th­êng bÞ tho¸i ho¸, nhiÔm s©u bÖnh. §iÒu ®ã chøng tá c«ng t¸c b¶o qu¶n gièng ch­a ®­îc ®¶m b¶o ,g©y thiÖt h¹i ®Õn n¨ng suÊt , hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c©y trång. HiÖn nay c¸c ban ngµnh ®oµn thÓ, hîp t¸c x· trong ph­êng ®· coi träng c«ng t¸c khuyÕn n«ng, h­íng dÉn n«ng d©n thùc hiÖn c¸c quy tr×nh tõ s¶n xuÊt, b¶o qu¶n gièng. Song do sù tiÕp thu vµ thùc hµnh cã h¹n chÕ cho nªn chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng cÇn dµnh ra mét phÇn vèn ®Çu t­ cho c«ng t¸c gièng ®Ó t×m kiÕm nh÷ng gièng míi cã n¨ng suÊt cao thay thÕ c¸c gièng cò ®· tho¸i ho¸, nhiÔm bÖnh. Giai ®o¹n ®Çu nªn ®­a gièng vµo trång thùc nghiÖm ë mét sè hé d©n trªn c¸c ch©n ®Êt sau ®ã sÏ nh©n réng nÕu thÊy c¸c gièng nµy phï hîp vµ cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cao B¶ng 14 : c¸c gièng c©y trång chñ yÕu ®ang ¸p dông. ChØ tiªu Sè l­îng ChØ tiªu Sè l­îng 1. Lóa 100 4. Ng« 100 -Xi 23 70 - Be« xit 70 - X 21 20 - Ng« lai kh¸c 30 - NÕp 5 5. Rau c¸c lo¹i 100 - Q4, Q5 5 - CÇn t©y 50 2. Khoai t©y 100 - Sóp l¬ 15 - Khoai t©y Trung Quèc 90 - C¶i b¾p 18 - Khoai t©y h¹t 5 - Rau th¬m 17 - Khoai t©y §øc 5 6. Khoai lang 100 3. Hµnh t©y 100 - khoai Trung Quèc 60 - Hµnh t©y Mü 70 - Khoai th­êng 40 - Hµnh t©y NhËt 30 7. Hµnh ta 100 -Hµnh tÝa 45 -Hµnh tr¾ng 55 4.1.2.5. ThÞ tr­êng gi¸ c¶. Trong nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt hµng ho¸, thÞ tr­êng gi¸ c¶ lµ mét trong nh÷ng yÕu tè cos tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. GÝa c¶ lµ mét yÕu tè mµ c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh quan t©m, bªn c¹nh ®ã hé n«ng d©n lµ ng­êi s¶n xuÊt ra n«ng s¶n hµng ho¸ còng ph¶i xem xÐt biÕn ®éng gi¸ ®Ó cã kÕ ho¹ch s¶n xuÊt nhiÒu hay Ýt s¶n phÈm cung cÊp cho thÞ tr­êng. MÊy n¨m gÇn ®©y do sù ph¸t triÓn cña c¬ së h¹ tÇng cho nªn viÖc giao l­u bu«n b¸n n«ng s¶n gi÷a cacs vïng trong tØnh vµ c¶ n­íc ph¸t triÓn m¹nh, t¹o ra nhiÒu triÓn väng míi cho sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp cña ph­êng theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸. MÆt kh¸c cïng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi th× nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng c¸c n«ng s¶n phÈm ®ßi hái chÊt l­îng ph¶i cao, an toµn, s¹ch sÏ, còng lµ ®éng lùc thóc ®Èy cho hé n«ng d©n ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt cho ra nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, ®em l¹i thu nhËp æn ®Þnh cho ng­êi n«ng d©n. Do vËy mÊy n¨m gÇn ®©y ®êi sèng ng­êi n«ng d©n trong ph­êng ®· t¨ng lªn. GÝa c¶ c¸c yÕu tè ®Çu vµo còng nh­ gi¸ c¶ n«ng s¶n hµng ho¸ ®Çu ra kh«ng æn ®Þnh, nã còng t¸c ®éng rÊt lín trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ thu nhËp cña n«ng hé. Do vËy nhµ n­íc cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch can thiÖp ®Ó b×nh æn gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng : nh­ trî gi¸ ®èi víi c¸c s¶n phÈm ®Çu vµo, ®Çu ra cho s¶n xuÊt, quy ho¹ch vïng trång tõng lo¹i cayy cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt, chÝnh s¸ch bao tiªu s¶n phÈm cho ng­êi n«ng d©n tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ t­ th­¬ng Ðp gi¸. Qua b¶ng 15 cho ta thÊy gi¸ c¶ c¸c yÕu tè ®Çu vµo b×nh qu©n qua 3 n¨m lµ æn ®Þnh vµ cã t¨ng chót Ýt, song so víi møc t¨ng b×nh qu©n cña gi¸ c¶ n«ng s¶n 3 n¨m lµ thÊp h¬n. §iÒu nµy cã thuËn lîi cho n«ng d©n ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt sÏ thu ®­îc lîi nhuËn cao h¬n, æn ®Þnh yªn t©m ®Çu t­. B¶ng 15. gi¸ c¶ mét sè yÕu tè ®Çu vµo - ®Çu ra qua 3 n¨m (1999 – 2001) ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh 1999 2000 2001 So s¸nh(%) 2000/ 1999 2001/ 2000 BQ 1. GÝa ®Çu vµo - §¹m 1000®/kg 2,2 2,3 2,3 104,54 100 102,27 - L©n 1000®/kg 1,05 1,1 1,1 104,76 100 102,38 - Ka li 1000®/kg 2,5 2,5 2,5 100 100 100 * Mét sè lo¹i thuèc b¶o vÖ thùc vËt - Phurioan 1000®/lä 8,5 8,5 8,5 100 100 100 - Bazan 1000®/tói 2,8 2,8 2,8 100 100 100 - Kh« v»n TQ 1000®/tói 1,4 1,4 1,4 100 100 100 - Dipteriet 1000®/l¹ng 2,0 2,0 2,0 100 100 100 2. GÝa c¶ mét sè n«ng s¶n phÈm - Thãc 1000® 170 145 200 85,29 137,93 111,61 - Khoai t©y 1000® 120 130 120 108,33 92,30 100,31 - Khoai lang 1000® 50 50 50 100 100 100 - Hµnh t©y 1000® 120 130 130 108,33 100 104,16 - Hµnh ta 1000® 170 170 180 100 105,88 102,94 - Ng« 1000® 160 170 180 106,25 105,88 106,06 - Rau 1000® 100 100 100 100 100 100 4.1.2.6. C¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc. HiÖn nay c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc cßn ch­a ®ång bé, hiÖu lùc cña c¸c chÝnh s¸ch kh«ng cao. C¸c chÝnh s¸ch vÒ ruéng ®Êt triÓn khai thùc hiÖn chËm.MÆc dï ë ph­êng cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cho n«ng d©n ®· ®­îc c¸c c¬ quan ban ngµnh cã liªn quan thùc hiÖn xong 100% diÖn tÝch ,gióp cho ng­êi n«ng d©n yªn t©m s¶n xuÊt trªn m¶nh ruéng cña m×nh. ChÝnh s¸ch cho vay vèn ®Õn c¸c n«ng hé cßn nhiÒu bÕ t¾c nh­ thêi gian cho vay vèn ch­a phï hîp víi môc ®Ých c©y trång. S¶n xuÊt n«ng nghiÖp l¹i mang tÝnh chÊt thêi vô, phô thuéc nhiÒu vµo ®iÒu kiÖn thêi tiÕt khÝ hËu, qu¸ tr×nh ®Çu t­ ®Õn thu håi vèn dµi vµ cã nhiÒu rñi ro. Do vËy ng­êi n«ng d©n gÆp nhiÒu khã kh¨n trong s¶n xuÊt, thiÕu vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt theo quy m« trang tr¹i tËp trung. ChÝnh s¸ch b¶o trî vµ b¶o hé cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chËm h×nh thµnh. HÖ thèng khuyÕn n«ng ®Ó ®­a tiÕn bé khoa häc kü thuËt ®Õn víi hé n«ng d©n cßn chËm, ch­a ®¸p øng kÞp theo nhu cÇu tiªu thô s¶n phÈm tèt cña thÞ tr­êng. 4.2. Ph­¬ng h­íng vµ mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt canh t¸c cña ph­êng CÈm Th­îng . 4.2.1. Ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt canh t¸c . Ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt canh t¸c ë n­íc ta nãi chung vµ ë ph­êng CÈm Th­îng nãi riªng ph¶i xuÊt ph¸t tõ nh÷ng quan ®iÓm ®óng ®¾n , hîp lý víi quan ®iÓm chung trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Êt n­íc. Thùc hiÖn chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång theo h­íng t¨ng nhanh diÖn tÝch c¸c c©y trång cã gi¸ trÞ kinh tÕ hµng ho¸ cao ,ra søc më réng diÖn tÝch canh t¸c , ®Èy m¹nh th©m canh t¨ng vô , ®­a gièng míi cã n¨ng suÊt cao chÊt l­îng tèt vµo s¶n xuÊt . N©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt canh t¸c víi c¸c chØ tiªu thu nhËp hçn hîp vµ lîi nhuËn /ha ngµy mét t¨ng , gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng cña ng­êi d©n , thóc ®Èy kinh tÕ x· héi ph¸t triÓn . Sö dông ®Êt canh t¸c cã hiÖu qu¶ kinh tÕ ph¶i g¾n liÒn víi vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸I, n©ng cao ®é ph× nhiªu cho ®Êt. §Ó thùc hiÖn ®­îc ph­¬ng h­íng trªn, môc tiªu cña §¶ng bé ph­êng CÈm Th­îng ®· ®Æt ra nh­ sau: b¶ng 16: môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ n¨m 2003 ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh N¨m 2001 N¨m 2003 1. DiÖn tÝch c©y vô ®«ng ha 44,1 50 2.HÖ sè sö dông ruéng ®Êt LÇn 2,34 2,5 3. N¨ng suÊt c©y trång - Lóa xu©n T¹/ha 55 60 - Lóa mïa T¹/ha 50 55 - Hµnh ta T¹/ha 90 130-150 -Hµnh t©y T¹/ha 200 250-270 -Khoai t©y T¹/ha 120 150-180 4. GÝa trÞ s¶n xuÊt /ha CT 1000§ 25.860 30.000 4.2.2. C¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt canh t¸c ë ph­êng CÈm Th­îng . 4.2.2.1. Gi¶i ph¸p thø nhÊt : X¸c ®Þnh c«ng thøc lu©n canh thÝch hîp cho tõng lo¹i hé . Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt canh t¸c ë c¸c vïng sinh th¸I cña ph­êng , c¨n cø vµo môc tiªu chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång cña ph­êng, chóng t«i x¸c ®Þng c«ng thøc lu©n canh cho c¸c vïng cña tõng nhãm hé ë ph­êng nh­ sau: B¶ng 17: x¸c ®Þnh c«ng thøc lu©n canh cho tõng lo¹i hé n¨m 2003 C«ng thøc lu©n canh Toµn ph­êng Hé kh¸ Hé trung b×nh Hé nghÌo DT (ha) CC (%) DT (ha) CC (%) DT (ha) CC (%) DT (ha) CC (%) 1.LX-LM-KT 90,3 39 55 45,8 25 34,3 10,3 27,1 2.LX-LM-HT©y 82 35 50 41,7 25 34,3 7 18,4 3.LX-LM-HTa 13 6 8 6,7 5 6,8 4.LX-LM-Rau 5 2 3 4,1 2 5,3 5.LX-LM-KLang 5 2 2 2,7 3 7,9 6.LX-LM-NG« 10 4 3 4,1 7 18,4 7.LX-LM 25,7 11,1 7 5,8 10 13,7 8,7 22,9 Céng 231 100 120 100 73 100 38 100 §èi víi hé kh¸ cã ®iÒu kiÖn vÒ vèn , vËt t­ ,kü thuËt vµ kinh nghiÖm s¶n xuÊt . CÇn ®­a c¸c lo¹i gièng cã n¨ng suÊt cao, chÞu ®Çu t­ chi phÝ th©m canh lín nh­ c¸c gièng lóa lai , gièng lóa ®Æc s¶n nh­ nÕp th¬m , tÎ th¬m , khoai t©y h¹t , hµnh t©y ®Ó t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm hµng ho¸ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao , t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ t¨ng hÖ sè sö dông ®Êt canh t¸c. §èi víi hé trung b×nh : hä ch­a khai th¸c hÕt ®­îc tiÒm n¨ng ®Êt ®ai, cho nªn trong thêi gian tíi cÇn ph¶i nhanh chãng t×m ra mét sè biÖn ph¸p kü thuËt nh­ phæ cËp gièng cÊp I vµ tiÕn tíi chñ ®éng s¶n xuÊt gièng t¹i chç ®Ó gi¶m bít chi phÝ cho hé vµ ®¶m b¶o ®é thuÇn gièng cao , phßng trõ s©u bÖnh , sö dông hîp lý ph©n bãn , n¾m v÷ng tÝnh n¨ng t¸c dông cña c¸c lo¹i thuèc trõ s©u, bÖnh , ph¸t hiÖn kÞp thêi vµ phun phßng trõ ®óng lóc, ®óng c¸ch. Bãn ph©n ch¨m sãc c©y trång ®óng thêi kú sinh tr­ëng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ , ®¶m b¶o n¨ng suÊt cao nhÊt cho c©y trång . Tõng b­íc ®­a c¸c lo¹i gièng c©y trång cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao vµ trång mét sè lo¹i rau cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu nh­ c¶i sa l¸t… §èi víi hé nghÌo: Do thiÕu vèn ®Ó s¶n xuÊt , tr×nh ®é th©m canh cßn h¹n chÕ , kh«ng m¹nh d¹n trong ®Çu t­ vµ cËm tiÕp thu c¸c tiÕn bé míi vÒ khoa häc kü thuËt , gièng míi. CÇn cã c¸c chÝnh s¸ch ®Ó cho c¸c hé æn ®Þnh cuéc sèng, tõng b­íc ®­a khoa häc kü thuËt ®Õn víi tõng hé , t¹o diÒu kiÖn cho hä vay vèn . Tr­íc m¾t ¸p dông c¸c c«ng thøc lu©n canh cã chi phÝ ®Çu t­ thÊp song gi¸ trÞ gia t¨ng trªn chi phÝ bá ra lín vµ yªu cÇu kü thuËt kh«ng kh¾t khe. Më réng hiÖu tÝnh trång c¸c c©y truyÒn thèng cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao ®Ó n©ng cao hÖ sè sö dông ®Êt , t¹o viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho hä. HiÖn nay cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn n«ng cña Nhµ n­íc , c¸c hé cã ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕp thu c¸c gièng míi . VÊn ®Ò cßn l¹i lµ kü thuËt gieo trång, sù chÞu khã cña c¸c n«ng hé, ch¨m sãc vµ ®Çu t­ vèn cã kÞp thêi ®Ó cho c¸c hé mua s¾m vËt t­ ch¨m sãc ®óng thêi kú sinh tr­ëng cña c©y t¹o n¨ng suÊt cao nhÊt . C¸c gièng c©y trång thÝch hîp ngoµi gièng lóa thuÇn n¨ng suÊt cao, c©y vô ®«ng nªn ®­a c¸c lo¹i rau th¬m , khoai t©y vµo s¶n xuÊt . 4.2.2.2. Gi¶i ph¸p thø hai: Bè trÝ c«ng thøc lu©n canh trªn tõng lo¹i ®Êt . Thùc hiÖn quy ho¹ch l¹i ®Êt ®ai canh t¸c trªn tõng tiÓu vïng kinh tÕ. Tõ ®ã lµm c¬ së ®Ó bè trÝ hîp lý c©y trång trªn ®Êt canh t¸c, x©y dùng c¸c c«ng thøc lu©n canh hîp lý. Ph­êng cÇn cã sù nghiªn cøu ®¸nh gi¸ s©u h¬n vÒ chÊt l­îng, tiÒm n¨ng cña ®Êt canh t¸c vµ kÕt hîp nghiªn cø ®Æc ®iÓm sinh th¸i, sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña tõng c©y trång. Tõ ®ã ®­a ra hÖ thèng c©y trång vµ c«ng thøc lu©n canh hîp lý. B¶ng 18: x¸c ®Þnh c«ng thøc lu©n canh trªn tõng lo¹i ®Êt n¨m 2003. C«ng thøc lu©n canh DiÖn tÝch (ha) C¬ cÊu (%) I. §Êt cao (57,27%) 132,3 100 1. Lx –Lm –khoai t©y 90,3 68,3 2. Lx-Lm- hµnh t©y 32 24,2 3. Lx-Lm- hµnh ta 5 3,75 4. Lx-Lm- Rau 5 3,75 II. §Êt vµn (31,6%) 73 100 1. Lx-Lm- khoai lang 5 6,8 2. Lx-Lm- hµnh t©y 50 68,5 3. Lx-Lm- hµnh ta 8 10,9 4. Lx-Lm- Ng« 10 13,8 III. §Êt tròng (11,13%) 25,7 100 1. Lx-Lm-C¸ 25,7 100 Céng 231 100 Trªn ®Êt cao: HiÖn cã 4 c«ng thøc lu©n canh ®ang ®­îc ¸p dông víi c¸c nhãm hé, trong ®ã 3 c«ng thøc lµ 3 vô/n¨m. §Ó n©ng cao kh«ng ngõng hiÖu qu¶ kinh tÕ cña chóng còng nh­ ®Ó n©ng cao tÝnh t­¬ng hç trong hÖ thèng, tÝnh hîp lý trong viÖc b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i, t¨ng ®é ph× cho ®Êt, chóng t«i x©y dùng mét c«ng thøc lu©n canh 3 vô/n¨m, trong ®ã vô mïa trång lóa mïa sím ®Ó chuÈn bÞ ®Þa bµn cho c¸c c©y vô ®«ng. Vô ®«ng ®­a c¸c gièng c©y cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña ng­êi d©n thµnh phè còng nh­ cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu nh­ c¶i sa l¸t , d­a chuét , c¸c lo¹i rau th¬m…®Æc biÖt lµ trª diÖn tÝch hµnh cã thÓ trång xen c©y ít . Trªn ®Êt vµn : chñ yÕu lµ c«ng thøc lu©n canh 3 vô vµ 2 vô . §èi víi ch©n 3 vô lµ lóa xu©n , lóa mïa vµ khoai lang , ng« , hµnh t©y , hµnh ta. Cßn ch©n 2 vô l¹ lóa xu©n – lóa mïa . Trªn ®Êt tròng: hiÖn t¹i ®Êt tròng chØ tån t¹i mét c«ng thøc lu©n canh lµ lóa xu©n – lóa mïa . §Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt cña c«ng thøc nµy cÇn chó ý kh©u thuû lîi cña vô mïa vµ chän tËp ®oµn gièng chèng chÞu n­íc tèt cho n¨ng suÊt cao nh­ C 70, C71, nÕp lai …MÆt kh¸c , cã thÓ khoanh vïng c¸c khu chïa míi , ®ång thuÕ vµ ¸p dông m« h×nh lóa c¸ hoÆc chuyÓn h¼n sang th¶ c¸ . Tuy nhiªn ®Ó ¸p dông m« h×nh nµy ph¶i cã nhiÒu vèn vµ ph¶i dån dÞch diÖn tÝch l¹i th× míi ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña m« h×nh , khi triÓn khai cÇn ph¶i tÝnh to¸n thËt chÝnh x¸c c¸c yÕu tè ®¶m b¶o hiÖu qña kinh tÕ . 4.2.2.3. Gi¶i ph¸p thø ba: VÒ thuû lîi Thuû lîi lµ kh©u hµng ®Çu cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp . §Æc biÖt lµ ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh sö dông ®Êt vµ nn©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt . Do vËy trong thêi gian tíi ph­êng ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ cho c¸c kh©u t­íi vµ tiªu . B¶ng 19: kÕ ho¹ch tu bæ , söa ch÷a, n©ng cÊp , ®µo ®¾p hÖ thèng c«ng tr×nh thuû lîi phôc vô t­íi tiªu n¨m 2003 Sè thø tù ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh HiÖn tr¹ng n¨m 2001 KÕ ho¹ch n¨m 2003 1. Sè tr¹m b¬m C¸i 04 04 2. C«ng suÊt t­íi tiªu m3/ h 2900 3500 3. ChiÒu dµi kªnh m­¬ng km 6,3 6,3 -M­¬ng tiªu km 2 2 -M­¬ng t­íi km 4,3 4,3 +M­¬ng t­íi ®· x©y kiªn cè m 700 250 +§µo ®¾p m­¬ng tiªu m 550 850 +Kinh phÝ TriÖu ®ång 200 4. DiÖn tÝch t­íi tiªu chñ ®éng ha 81,65 90 5. DiÖn tÝch bÞ h¹n ha 4,5 1 6. DiÖn tÝch bÞ óng ha 6,3 0,2 - Víi kh©u t­íi : HTX cÇn n©ng cÊp c«ng suÊt , thay míi c¸c tr¹m b¬m cò ®­îc x©y dùng tõ nh÷ng n¨m 1970 ®Ó ®¶m b¶o t­íi æn ®Þnh trong c¶ vô kh«ng bÞ háng khi ®ang gi÷a vô . C¶i t¹o c¸c cèng , m­¬ng m¸ng chÝnh dÉn n­íc ®Ó kh«ng thÊt tho¸t l·ng phÝ n­íc vµ t­íi ®­îc kÞp thêi vô . - VÒ tiªu óng : HiÖn nay ph­êng cã nhiÒu khu vùc bÞ ngËp óng côc bé sau c¸c trËn m­a lín , mét mÆt c¸c khu tiÕp tôc chñ ®éng c¸c ph­¬ng tiÖn m¸y mãc , kh¬i th«ng dßng ch¶y ®Ó tiªu kÞp thêi khi cã m­a lín x¶y ra. Trong n¨m 2003 c¶i t¹o vµ ®µo míi hÖ thèng s«ng ®µo r×a ®ª tho¸t n­íc ra tr¹m b¬m §ång Niªn do C«ng ty khai th¸c c«ng tr×nh thuû lîi thµnh phè qu¶n lý th× viÖc bÞ ngËp óng sÏ kh«ng x¶y ra . 4.2.2.4. Gi¶i ph¸p thø t­: VÒ vèn N«ng nghiÖp ngµy cµng ph¸t triÓn ®ßi hái mét sè l­îng vèn cµng lín . Qua kh¶o s¸t t×nh h×nh vay vèn cña ph­êng cho thÊy nhu cÇu vÒ vèn ®Ó ph¸t triÓn ngµnh nghÒ phô , dÞch vô th­¬ng m¹i , tiÓu thñ c«ng nghiÖp , s¶n xuÊt th©m canh t¨ng vô lµ rÊt lín , ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng 20 . B¶ng 20: nhu cÇu vay vèn cña c¸c hé ®Õn n¨m 2003 ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh N¨m 2003 1. Tæng sè tiÒn cÇn vay TriÖu ®ång 2.400 2. Sè hé cÇn vay Hé 275 3. Sè tiÒn vay / 1 hé - B×nh qu©n TriÖu ®ång 10 -Cao nhÊt nt 20 -ThÊp nhÊt nt 3 4. Thêi h¹n vay - DµI h¹n Hé 195 - Ng¾n h¹n Hé 80 5. L·i suÊt / th¸ng = 0,5 % 0,8 6.§èi t­îng vay vèn -Hé kh¸ TriÖu ®ång 15-20 - Hé trung b×nh nt 8-12 -Hé nghÌo nt 3-5 7. Môc ®Ých vay vèn -S¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp Hé 115 -S¶n xuÊt c«ng nghiÖp Hé 15 -Kinh doanh ngµnh nghÒ , dÞch vô… Hé 145 Qua b¶ng 20 ta thÊy nhu cÇu vÒ vèn cña ph­êng lµ rÊt lín song ®Ó vay ®­îc vèn cña ng©n hµng th× cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n , nhiÒu thñ tôc phøc t¹p . Mµ ®èi t­îng cho vay ph¶i lµ nh÷ng hé cã tµi s¶n thÕ chÊp , cã tr×nh ®é kinh nghiÖm trong lµm ¨n. Nh÷ng hé trung b×nh vµ nghÌo viÖc vay vèn ®­îc rÊt Ýt do hä kh«ng cã tµi s¶n thÕ chÊp hoÆc cã vay ®­îc th× còng kh«ng ®ñ ®Ó ®Çu t­ chi phÝ s¶n xuÊt kÞp thêi . H¬n n÷a, thêi gian thu håi vèn kh«ng ®ñ ®¶m b¶o cho chu kú ®Çu t­ , nªn mét sè hé ch­a m¹nh d¹n ®Çu t­ . Vèn ­u ®·I cho c¸c hé nghÌo th× sè l­îng dµn máng. Do vËy , ®Ó c¸c chÝnh s¸ch ®Çu t­ tÝn dông ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶ th× ®ßi hái c¸c ngµnh , c¸c cÊp ph¶i quan t©m ®Õn mét sè vÊn ®Ò sau : Nhµ n­íc cÇn më réng diÖn cho vay, ®Çu t­ kh«ng nªn th«ng qua nhiÒu tæ chøc trung gian ®Ó tr¸nh tiªu cùc phiÒn hµ cho ng­êi vay . Ph¶i cã chÕ ®é ­u ®·I vÒ l·i suÊt tiÒn vay trong thêi gian ®Çu lµm dù ¸n, v× s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lóc ®Çu thu nhËp ch­a æn ®Þnh , ph­¬ng thøc tr¶ tiÒn gèc vµ l·i cÇn ®¬n gi¶n vµ ®­a vµo thêi vô thu ho¹ch . Ngoµi nguån vay ng¾n h¹n cÇn cã nguån vay trung vµ dµI h¹n ®Ó nh»m gióp cho c¸c hé ®Çu t­ c¬ së vËt chÊt kü thuËt , ph¸t triÓn theo h­íng trang tr¹i tËp trung. Qua thùc tÕ ®iÒu tra ë ph­êng , chóng t«i thÊy c¸c ng©n hµng ®· ho¹t ®éng tÝch cùc , n¨ng ®éng song hiÖn nay còng chØ ®¸p øng ®­îc 70% sè hé cã nhu cÇu vay vµ sÏ ®­îc ®¸p øng lµ c¸c dù ¸n nhá , ®Çu t­ s¶n xuÊt ®¬n gi¶n lµ chñ yÕu cßn viÖc ®¸p øng nhu cÇu vèn cho më réng quy m« th× rÊt h¹n chÕ . 4.2.2.5. Gi¶i ph¸p thø n¨m : ThÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm Ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸ nãi chung vµ chuyÓn dÞch kinh tÕ hé tõ tù cÊp tù tóc sang s¶n xuÊt hµng ho¸ nãi riªng lµ mét tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ ph¸t triÓn x· héi . §Ó ph¸t triÓn theo h­íng ®ã th× thÞ tr­êng ®Ó tiªu thô s¶n phÈm cho ng­êi n«ng d©n lµ hÕt søc quan träng . XÐt vÒ mÆt ®Þa lý , ph­êng CÈm Th­îng cã nhiÒu thuËn lîi trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm , song thùc tÕ c¸c n¨m qua ph­êng vÉn ch­a khai th¸c ®­îc thÕ m¹nh nµy . D©n sè thµnh phè H¶I D­¬ng ®«ng , kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm lín . §©y lµ thÞ tr­êng lín æn ®Þnh ®Ó n«ng d©n yªn t©m ®Çu t­ më réng s¶n xuÊt . 4.2.2.6. Gi¶i ph¸p thø s¸u: C«ng t¸c khuyÕn n«ng vµ øng dông khoa häc kü thuËt. Thùc tÕ cho thÊy c«ng t¸c khuyÕn n«ng lµ c«ng t¸c cÇn thiÕt nã t¸c ®éng lín ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt. §Æc biÖt trong giai ®o¹n hiÖn nay, kinh tÕ hé lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ ®éc lËp tù chñ. Do vËy c«ng t¸c khuyÕn n«ng cã nhiÖm vô tuyªn truyÒn, phæ biÕnc¸c biÖn ph¸p kü thuËt s¶n xuÊt nh­ : gièng, ch¨m sãc, thu ho¹ch, b¶o qu¶n… s¶n xuÊt vµ cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c gièng, thuèc b¶o vÖ thùc vËt cho n«ng hé vµ h­íng dÉn c¸c biÖn ph¸p phßng trõ s©u bÖnhvíi tõng lo¹i c©y trång. §Çu t­ chi phÝ ph¶i hîp lý nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. B¶ng 21. Møc ph©n bãn cho c©y trång n¨m 2003 §¬n vÞ tÝnh : kg/ha gieo trång Lo¹i c©y Ph©n chuång ®¹m L©n Kali 1. Lóa xu©n 10.000 150 350 100 2. Lóa mïa 10.000 150 300 100 3. Khoai t©y 11.000 200 400 140 4. Khoai lang 9.000 150 250 80 5. Hµnh t©y 7.000 400 650 250 6. Hµnh ta 4.000 150 550 150 7. Ng« 8.000 150 350 150 8. Rau c¸c lo¹i 5.000 350 250 Bªn c¹nh viÖc ®Çu t­ chi phÝ hîp lý cÇn h×nh thµnh c¸c dÞch vô, hîp t¸c hç trî nhau trong phßng trõ dÞch bÖnh, ph¶i cã kÕ ho¹ch tæ chøc h­íng dÉn phßng chèng dÞch bÖnh theo m« h×mh IPM, gi¶m sö dông thuèc trõ s©u, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm c©y trång, tõngb­íc quy ho¹ch l¹i vµ chuyÓn mét sè diÖn tÝch sang trång rau s¹ch phôc vô nhu cÇu cña ng­êi d©n thµnh phè. PhÇn v: kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 5.1. KÕt luËn. §Ò tµi ®· gãp phÇn lµm râ c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ vËn dông trong ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt canh t¸c cña ph­êng. B»ng ph­¬ng ph¸p thu thËp sè liÖu, tÝnh to¸n chØ tiªu, chóng t«i ®· tæng hîp, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt cña ph­êng theo lo¹i c©y, theo c«ng thøc lu©n canh, theo lo¹i ®Êt vµ vïng sinh th¸i. Qua ®ã cã nh÷ng nhËn xÐt : + Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, hé n«ng d©n ®· sö dông ®Êt canh t¸c cña m×nh víi hÖ sè t­¬ng ®èi cao, t¨ng sè vßng quay cña ®Êt canh t¸c tõ 1-2 vô/n¨m ®Õn 3 – 4 vô/n¨m. + Mçi ®Þa h×nh kh¸c nhau cã c¸c m« h×nh sö dông ®Êt cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, thÊp kh¸c nhau. Cô thÓ trªn 3 ch©n ®Êt : ®Êt cao, ®Êt vµn vµ ®Êt tròng th× ch©n ®Êt cao vµ ®Êt vµn cã ­u ®iÓm lµ trång ®­îc nhiÒu lo¹i c©y kh¸c nhau, thuËn lîi trong viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao cho n«ng hé. Riªng ch©n ®Êt tròng cã nh­îc ®iÓm lµ kh«ng thuËn lîi trong viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång mµ v·an chñ yÕu lµ ®éc canh c©y lóa, song n¨ng suÊt thu ho¹ch còng bÊp bªnh, cho hiÖu qu¶ kinh tÕ kh«ng cao. + ë mçi nhãm hé kh¸c nhau th× cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ kh¸c nhau, cho nªn còng ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn qu¸ tr×nh ®Çu t­ th©m canh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt. Hé kh¸ cã nhiÒu vèn, kü thuËt nªn hä m¹nh d¹n ®Çu t­ vµo nh÷ng c©y trång cã chi phÝ ®Çu t­ cao, do vËy còng chÞu rñi ro cao trong s¶n xuÊt nh­ng hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt ë c¸c nhãm hé n©ng cao h¬n so víi c¸c nhãm hé kh¸c. Tãm l¹i n¨ng suÊt c©y trång hay hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c m« h×nh sö dông ®Êt cña ph­êng vÉn ch­a cao so víi c¸c ph­êng l©n cËn nh­ : H¶I T©n, Thanh B×nh. Trªn c¬ së ph©n tÝch thùc tr¹ng hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt canh t¸c cña ph­êng, chóng t«i ®· ph©n tÝch nh÷ng yÕu tè chñ yÕu ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt, tõ ®ã ®Þnh h­íng vµ ®Ò ra mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®Êt canh t¸c cña ph­êng. Nh÷ng gi¶i ph¸p ®ã lµ : + §èi víi ®Êt cao vµ vµn th× chuyÓn mét phÇn diÖn tÝch sang trång c¸c lo¹i c©y cã gi¸ trÞ cao nh­ c¸c ph­êng l©n cËn, cô thÓ lµ trång c¸c lo¹i hoa, c©y c¶nh…. + §èi víi ®Êt tròng ¸p dông m« h×nh lóa-c¸-vÞt hoÆc khoanh vïng lËp dù ¸n chuyÓn ®æi h¼n sang ®µo ao nu«I trång thuû s¶n theo quy m« trang tr¹i tËp trung. + ChÝnh quyÒn ph­êng, c¸c ®oµn thÓ vµ hîp t¸c x· cÇn tuyªn truyÒn hoÆc thµnh lËp c¸c tæ chøc khuyÕn n«ng mµ trong ®ã cã c¸c hé kh¸, hé trung b×nh vµ hé nghÌo ®Ó c¸c hé kh¸ gióp ®ì c¸c hé nghÌo vÒ vèn vµ kü thuËt canh t¸c cïng nhau lµm giµu cho gia ®×nh vµ ®Þa ph­¬ng, ®ång thêi n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ sö dông ®Êt canh t¸c chung cña toµn ph­êng. 5.2. KiÕn nghÞ. Nh÷ng biÖn ph¸p kinh tÕ chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt canh t¸c lµ mét vÊn ®Ò lín cã tÇm quan träng trong giai ®o¹n hiÖn nay, do vËy ®ßi hái ph¶i cã sù phèi hîp cña c¸c cÊp tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng. Trong b¸o c¸o nµy chóng t«i chØ dõng l¹i ë møc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c m« h×nh sö dông ®Êt, tõ ®ã ®­a ra c¸c ph­¬ng h­íng vÒ mét sè gi¶i ph¸p kinh tÕ sö dông ®Êt canh t¸c cã hiÖu qu¶ cao nhÊt cho tõng lo¹i ®Êt, ®Ó s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã nh÷ng n«ng s¶n phÈm hµng ho¸ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, s¶n xuÊt ®i ®«I víi b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸I t¹o ra c¸c s¶n phÈm s¹ch. Tõ nh÷ng nghiªn cøu trªn chóng t«i ®­a ra nh÷ng kiÕn nghÞ sau: 5.2.1. §èi víi nhµ n­íc. S¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã ®Æc tÝnh lµ theo vô mïa do vËy vµo thêi ®iÓm chÝnh vô víi mét l­îng n«ng s¶n phÈm xuÊt ra rÊt lín. Do vËy §¶ng vµ Nhµ N­íc ph¶i cã chÝnh s¸ch tiªu thô, thu mua bao tiªu s¶n phÈm cho n«ng d©n, hoÆc trî gi¸ n«ng s¶n cho n«ng d©n khi gi¸ xuèng thÊp h¬n chi phÝ ®Çu t­. Nhµ N­íc còng cÇn quy ho¹ch tõng vïng ë c¸c ®Þa ph­¬ng th× trång c©y g×, chø kh«ng ®Ó cho n«ng d©n tù ph¸t s¶n xuÊt ®Õn khi nhiÒu qu¸ kh«ng tiªu thô ®­îc, n«ng d©n gÆp khã kh¨n trong cuéc sèng. KhuyÕn khÝch ngµnh chÕ biÕn n«ng s¶n vµ th«ng tin c¸c biÖn ph¸p th©m canh míi, ®­a tiÕn bé khoa häc vµo s¶n xuÊt. KhuyÕn khÝch c¸c c«ng ty, c¸c th­¬ng gia më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu n«ng s¶n cho ng­êi d©n. KhuyÕn khÝch thµnh lËp c¸c trang tr¹i s¶n xuÊt tËp trung theo h­íng chuyªn m«n ho¸. 5.2.2. §èi víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. KhuyÕn khÝch c¸c n«ng hé ¸p dông khoa häc kü thuËt míi vµo s¶n xuÊt, më réng ngµnh nghÒ phô, chÕ biÕn n«ng s¶n. Kªu gäi c¸c tËp thÓ, c¸ nh©n, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Çu t­ vµo n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn t¹i chç víi quy m« hîp lý. TÝch cùc t×m kiÕm c¸c lo¹i gièng c©y m¬Ý phï hîp víi ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña ph­êng vµ cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Huy ®éng mäi nguån lùc cñng cè hoµn thiÖn c¸c c¬ së vËt chÊt cña ph­êng, ®¶m b¶o m«i tr­êng s¶n xuÊt thuËn lîi cho n«ng hé. Kiªn cè ho¸ hÖ thèng m­¬ng m¸ng néi ®ång, c¶i t¹o ®­êng giao th«ng ®¶m b¶o vËn chuyÓn hµng ho¸ n«ng s¶n thuËn tiÖn gi¶m c«ng lao ®éng cho n«ng hé. X©y dùng c¸c c«ng tr×nh phóc lîi c«ng céng, n©ng cao ®êi sèng tinh thÇn v¨n ho¸ cho c¸c hé. 5.2.3. §èi víi n«ng hé. C¸c hé chñ ®éng t×m tßi c¸c lo¹i c©y trång hîp lý, phï hîp víi tr×nh ®é còng nh­ kh¶ n¨ng ®Çu t­ chi phÝ cña gia ®×nh ®ånh thêi ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt míi vµo s¶n xuÊt. TÝch cùc tham gia c¸c lo¹i h×nh ngµnh nghÒ kh¸c nh­ dÞch vô th­¬ng m¹i, vËn chuyÓn hµng ho¸, s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp ®Ó tËn dông nh÷ng lóc nhµn rçi khi hÕt thêi vô. TÝch cùc nghiªn cøu häc hái c¸c quy tr×nh kü thuËt cña c¸c lo¹i c©y trång, ®Æc biÖt lµ c©y trång míi cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao. TµI liÖu tham kh¶o B¸o c¸o tæng kÕt hµng n¨m cña §¶ng Bé Ph­êng CÈm Th­îng – H¶i D­¬ng. ChÝnh s¸ch n«ng nghiÖp - nhµ xuÊt b¶n n«ng nghiÖp n¨m 1995. Kinh tÕ ph¸t triÓn n«ng th«n- nhµ xuÊt b¶n n«ng nghiÖp 1995. Kinh tÕ hé n«ng d©n – nhµ xuÊt b¶n n«ng nghiÖp 1995. Bµi gi¶ng kinh tÕ n«ng nghiÖp – Th¹c sü NguyÔn V¨n M¸c. LuËt söa ®æi bæ sung mét sè ®iÒu kho¶n luËt ®Êt ®ai. LuËt hîp t¸c x· n¨m 1997. Lêi c¶m ¬n §Ó hoµn thµnh b¸o c¸o tèt nghiÖp cña m×nh, t«i ®· lu«n nhËn ®­îc sù gióp ®ì cña thÇy c«, b¹n bÌ vµ ng­êi th©n. T«i xin c¶m ¬n vµ ghi nhËn sù gióp ®ì ®ã. T«i xin c¶m ¬n Ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng, Ban chñ nhiÖm khoa kinh tÕ vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tr­êng ®¹i häc n«ng nghiÖp I Hµ Néi. T«i xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c tíi thÇy gi¸o – th¹c sÜ NguyÔn v¨n M¸c - c¸n bé gi¶ng d¹y khoa kinh tÕ vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ®· tËn t×nh chØ b¶o, h­íng dÉn t«i trong qu¸ tr×nh viÕt b¸o c¸o tèt nghiÖp. T«i xin c¶m ¬n c¸c c«, c¸c chó trong Uû Ban nh©n d©n ph­êng CÈm Th­îng, c¸c b¸c chñ hé n«ng d©n ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì t«i trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c¬ së. Do ®iÒu kiÖn vµ thêi gian cã h¹n nªn b¸o c¸o kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. T«i mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp cña thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó néi dung b¸o c¸o hoµn thiÖn h¬n. H¶i D­¬ng, ngµy th¸ng n¨m 2002 Sinh viªn : Vò §øc Ngäc Môc lôc Trang Lêi c¶m ¬n Môc lôc Danh môc ch÷ viÕt t¾t Danh môc ch÷ viÕt t¾t SL : sè l­îng. CC : c¬ cÊu. BQ : b×nh qu©n. DT : diÖn tÝch. TPCG : thµnh phÇn c¬ giíi. L§ : lao ®éng. DVNN : dÞch vô n«ng nghiÖp. GTSX : gi¸ trÞ s¶n xuÊt. CPTG : chi phÝ trung gian. GTGT : gi¸ trÞ gia t¨ng. TNHH : thu nhËp hçn hîp. NCL§ : ngµy c«ng lao ®éng. CPL§ : chi phÝ lao ®éng. BVTV : b¶o vÖ thùc vËt. GTSL : gi¸ trÞ s¶n l­îng. CT : canh t¸c. LM : lóa mïa. LX : lóa xu©n. KT : khoai t©y. KL : khoai lang. Ng : ng«. R : rau. H : hµnh. CTLC : c«ng thøc lu©n canh. HTX : hîp t¸c x·. §VT : ®¬n vÞ tÝnh