Đề tài Thực trạng về chính sách đầu tư với việc phát triển sản xuất nông nghiệp của Việt Nam

LỜI MỞ ĐẦU Trong hơn 10 năm qua nhất là từ sau đại hội VI của Đảng công cuộc đổi mới kinh tế đất nước bước đầu có những chuyển biến quan trọng, nền nông nghiệp Việt Nam đạt bước tiến bộ rõ rệt. Tình hình sản xuất lương thực thực phẩm phát triển khá đáp ứng được nhu cầu trong nước có dự trữ và xuất khẩu góp phần ổn định đời sống của nhân dân và cải thiện cán cân xuất nhập khẩu. Đó là kết quả tổng hợp của việc cải tiến tổ chức sản xuất, thực hiện chính sách khoán trong nông nghiệp, xoá bỏ chế độ bao cấp, tự do lưu thông và điều hoà cung cầu lương thực trên phạm vi cả nước. Cùng với những thành tựu trong sản xuất, nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần bước đầu được hình thành và vận động theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Trong quá trình đổi mới cơ chế quản lý, Nhà nước đã chủ động vận dụng có hiệu quả hơn các công cụ pháp luật, kế hoạch, chính sách và các công cụ đòn bẩy khác, trong đó việc đổi mới các chính sách giá, thuế, tín dụng, đầu tư, lưu thông, kinh tế đối ngoại ., có vai trò đặc biệt quan trọng thúc đẩy nông nghiệp phát triển. Đồng thời, Nhà nước đã thực hiện chính sách điều chỉnh quan hệ sản xuất ở nông thôn bước đầu đã giải phóng sức sản xuất, khai thác tiềm năng lao động và vốn của nhân dân. Sự phát triển của nông nghiệp và kinh tế xã hội nông thôn chịu sự tác động của nhiều nhân tố trong đó chính sách đóng vai trò gần như quyết định, đó chính là tác động can thiệp của Nhà nước đối với sự phát triển nông nghiệp nông thôn. Chính sách đóng vai trò quan trọng và là yếu tố bao trùm tác động mạnh mẽ bảo đảm sự thành công của chiến lược phát triển kinh tế xã hội nông thôn và phát triển kinh tế xã hội nói chung của đất nước. Chính sách đúng đắn sẽ tạo động lực cho người lao động, cho các doanh nghiệp và các thành phần kinh tế tham gia tích cực vào phát triển sản xuất mở rộng kinh doanh, phát triển kinh tế xã hội với nhịp độ nhanh và ổn định. CHƯƠNG I LÝ LUẬN CHUNG VỀ TÌNH HÌNH ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP I. TỔNG QUAN VỀ ĐẦU TƯ 1. Khái niệm về đầu tư Đầu tư nói chung là sự hy sinh các nguồn lực ở hiện tại để tiến hành các hoạt động nào đó nhằm thu về các kết quả nhất định trong tương lai lớn hơn các nguồn lực đã bỏ ra để đạt được các kết quả đó. Nguồn lực đó có thể là tiền, là tài nguyên thiên nhiên, là sức lao động và trí tuệ. Những kết quả đó có thể là sự tăng thêm các tài sản tài chính, tài sản vật chất, tài sản trí tuệ và nguồn lực có đủ điều kiện để làm việc có năng suất trong nền sản xuất xã hội. 2. Vai trò của đầu tư phát triển 2.1 Trên giác độ toàn bộ nền kinh tế của đất nước 2.1.1 Đầu tư vừa tác động đến tổng cung vừa tác động đến tổng cầu Về mặt cầu đầu tư là một yếu tố chiếm tỷ trọng lớn hơn trong tổng cầu của toàn bộ nền kinh tế, đầu tư thường chiếm khoảng 24-28% trong cơ cấu tổng cầu của tất cả các nước trên thể giơí, đối với tổng cầu tác động của đầu tư là ngắn hạn. Về mặt cung khi thành quả của đầu tư phát huy tác dụng các năng lực mới đi vào hoạt động thì tổng cung đặc biệt là tổng cung dài hạn tăng lên kéo theo sản lượng tăng, giá giảm cho phép tăng tiêu dùng, tiếp tục lại kích thích sản xuất hơn nữa. 2.1.2 Đầu tư tác động hai mặt đến sự ổn định kinh tế Sự tác động không đồng thời về thời gian của đầu tư với tổng cầu và tổng cung của nền kinh tế làm cho mỗi sự thay đổi của đầu tư dù tăng hay giảm đều vừa là yếu tố duy trì ổn định vừ là yếu tố phá vỡ sự ổn định. Khi tăng đầu tư cầu của các yếu tố đầu tư tăng làm giá cá của các hàng hoá liên quan tăng. Khi tăng đầu tư cũng làm cho cầu của các yếu tố liên quan tăng, sản xuất các ngành này phát triển thu hút lao động giảm tình trạng thất nghiệp. 2.1.3 Đầu tư tác động đến tốc độ tăng trưởng và phát triển kinh tế. Để tốc độ tăng trưởng ở mức trung bình thì tỷ lệ đầu tư phải đạt từ 15-25% so với GDP tuỳ thuộc vào Icor mỗi nước, chỉ tiêu Icor của mỗi nước tuỳ thuộc vào nhiều nhân tố thay đổi theo trình độ phát triển kinh tế. 2.1.4 Đầu tư tác động tới sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế Con đường tất yếu có thể tăng nhanh tốc độ mong muốn là tăng cường đầu tư nhằm tạo ra sự phát triển nhanh ở khu công nghiệp và dịch vụ, đối với các ngành nông nghiệp, lâm ngư nghiệp do hạn chế về đất đai và các khả năng sinh học để đạt tốc độ tăng trưởng từ 5-6% là khó khăn, như vậy chính sách đầu tư quyết định quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế. 2.1.5 Đầu tư với việc tăng cường khả năng khoa học và công nghệ của đất nước Công nghệ là trung tâm của công nghiệp hoá, đầu tư là điều kiện tiên quyết của sự phát triển và tăng cường khả năng công nghệ của nước ta hiện nay. Để có công nghệ thì phải tự nghiên cứu phát minh hoặc nhập công nghệ từ nước ngoài nhưng vấn đề là phải có tiền, vốn đầu tư. 2.2 Đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ Để xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật cho sự ra đời của cơ sở nào đó cần phải xây dựng nhà xưởng, cấu trúc hạ tầng mua sắm lắp đặt thiết bị máy móc, thực hiện các chi phí khác gắn liêng với sự hoạt động trong một chu kỳ của các cơ sở vật chất - kỹ thuật. Các hoạt động này chính là hoạt động đầu tư, sau một thời gian hoạt động các cơ sở này hao mòn, hư hỏng và để hoạt động bình thường hoặc đổi mới để thích ứng với điều kiện hoạt động mới thì phải đầu tư nâng cấp và tiến hành sửa chữa. 3. Đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp 3.1 Đầu tư trong nông nghiệp được tiến hành trên một địa bàn rộng lớn, và còn lệ thuộc vào điều kiện tự nhiên. Khác với các lĩnh vực đầu tư khác, đầu tư trong nông nghiệp xuất nông được thực hiện trên một địa bàn rộng (như áp dụng tiến bộ về giống cho cả một huyện .). Ngoài ra, việc đầu tư còn lệ thuộc vào đất đai, thời tiết, khí hậu và thuỷ văn của từng vùng. Do vậy, quá trình đầu tư diễn ra rất phức tạp, nó không được dập khuôn mà phải diễn ra theo một quá trình, nó được xuất phát từ việc điều tra các nguồn tài nguyên nông-lâm-ngư nghiệp của đất nước cũng như của mỗi vùng để có sự đầu tư vào nghiên cứu và sử dụng các loại cây trồng, các con vật nuôi thích hợp với điều kiện tự nhiên của từng vùng. Trong quá trình phát triển nông nghiệp nông thôn việc đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật là rất quan trọng, nó quyết định tới việc thành công của việc sản xuất. Nhưng để cơ sở hạ tầng kinh tế này phát huy tác dụng cần phải tiến hành phù hợp với đặc điểm của từng cây trồng, từng con vật nuôi, điều kiện đặc biệt quan trọng là phải phù hợp với điều kiện tự nhiên, địa hình kinh tế của từng vùng. Quá trình đầu tư trên rất phức tạp và khó thực hiện. Vì vậy, để nông nghiệp nông thôn ngày càng phát triển, cần đưa ra những chính sách thích hợp với diều kiện cụ thể của từng vùng, từng khu vực nhất định. Đặc biệt là chính sách ruộng đất, chính sách đầu tư và chính sách thuế. Làm được như vậy, chắc chắn nông nghiệp sẽ phát triển nhanh và góp phần to lớn vào quá trình phát triển kinh tế đất nước. 3.2 Trong nông nghiệp, ruộng đất là tư liệu sản xuất chủ yếu không thể thay thế được. Do vậy đầu tư nông nghiệp là đầu tư để cải tạo ruộng đất. Đất đai là diều kiện cần thiết cho tất cả các ngành sản xuất, nhưng tác động kinh tế của nó lại rất khác nhau. Trong công nghệp và các ngành kinh tế khác, đất đai chỉ là nền móng để xây dựng các công xưởng trụ sở phục vụ cho việc sản xuất kinh doanh. Trái lại trong nông nghiệp đất đai là tư liệu sản xuất không thể thay thế được. Đất đai là tư liệu sản xuất nhưng có giới hạn về diện tích, cố định về mặt vị trí mà nhu cầu sản xuất lại không ngừng tăng lên. Do vậy, đầu tư để cải tạo ruộng đất là quá trình vô cùng quan trong, nó quyết định đến quá trình sản xuất, tăng năng suất lao động, nâng cao đời sống dân cư. Vấn đề đặt ra là đầu tư cải tạo đất như thế nào cho phù hợp với điều kiện tự nhiên của từng vùng, lãnh thổ. Trong thời gian qua, nước ta đã chú trọng đầu tư mở rộng, cải tạo đất thông qua các biện pháp khai hoang, tăng vụ, đẩy mạnh đầu tư chiều sâu, thâm canh sản xuất. Không ngừng áp dụng các loại giống mới, có chất lượng cao vào sản xuất, đồng thời sử dụng các loại phân bón vừa có tác dụng nâng cao năng suất cây trồng, vừa có tác dụng cải tạo đất và luôn luôn luân canh sản xuất làm cho độ phì nhiêu của đất ngày càng tăng. Để làm được như vậy, Nhà nước và các hộ dân cư tăng cường đầu tư cho lĩnh vực này, đồng thời có sự hường dẫn đúng các quy định đã được đề ra trong chính sách ruộng đất. Trong thời gian tới, để đẩy mạnh lượng hàng hoá xuất khẩu và đời sống nhân dân được tăng cao, Đảng và Nhà nước cần quan tâm đầu tư hơn nữa đến lĩnh vực này, đồng thời có những biện pháp thu hút mạnh mẽ các nguồn vốn khác, đặc biệt là nguồn vốn trong dân đầu tư cho cải tạo đất và phát triển nông nghiệp. 3.3 Đầu tư trong nông nghiệp là quá trình đầu tư phát triển hệ thống giống và chế biến nông sản, chuyển đổi cơ cấu kinh tế. Cây trồng và con vât nuôi - đối tượng sản xuất của nông nghiệp, là những cơ thể sống, chúng sinh trưởng và phát triển theo những quy luật sinh học nhất định. Là những cơ thể sống do đó chúng rất nhạy cảm với môi trường tự nhiên. Mỗi sự thay đổi về thời tiết, khí hậu, về sự chăm sóc của con người đều tác động trực tiếp đến quá trình sinh trưởng và phát triển của chúng và đương nhiên là ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng của sản xuất. Vì vậy, đặc trưng của đầu tư trong nông nghiệp là đầu tư cho phát triển hệ thống giống. Trong thời gian vừa qua, chúng ta đã đầu tư xây dựng được một số trung tâm nghiên cứu và sản xuất giống với nhiều loại giống tốt góp phần to lớn cho quá trình sản xuất nông nghiệp đạt kết quả cao. Trong thời gian tới, để ngành nông nghiệp ngày càng phát triển, nhất thiết chúng ta phải tăng cường đầu tư hơn nữa để cải tạo và xây dựng các trung tâm nghiên cứu và sản xuất giống. Việc làm này không chỉ ở một số nơi mà cần mở rộng ra nhiều nơi, mỗi vùng đặc trưng ít nhất phải có một trung tâm nghiên cứu và sản xuất giống. Ngoài việc nghiên cứu và sản xuất các loại giống mới phù hợp với điều kiện tự nhiên của từng vùng, cần phải đầu tư hơn nữa để tạo ra các loại giống có phẩm chất tốt nhằm tạo ra sản phẩm có giá trị kinh tế cao. Có như vậy, quá trình sản xuất nông nghiệp mới đạt kết quả cao, ngành nông nghiệp mới khẳng định được vai trò của mình trong nền kinh tế quốc dân. Ngoài việc đầu tư phát triển hệ thống giống, đầu tư cho chế biến nông sản cũng vô cùng quan trọng, nó giúp cho các nông sản sau khi thu hoạch được bảo đảm và việc chế biến nông sản làm cho giá trị nông sản hàng hoá được nâng cao, góp phần tăng thu nhập cho người lao động. Bên cạnh đó đầu tư cũng nhằm phát triển giống cây, giống con có năng suất, chất lượng tốt, cho phép chuyển đổi cơ cấu kinh tế nuôi trồng các cây, con có giá trị hiệu quả kinh tế cao hơn. MỤC LỤC Trang LỜI MỞ ĐẦU 1 CHƯƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ TÌNH HÌNH ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP 2 I. Tổng quan về đầu tư 2 1. Khái niệm về đầu tư 2 2. Vai trò của đầu tư phát triển 2 3. Đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp 3 II. Vai trò của nông nghiệp đối với sự phát triển kinh tế của đất nước 5 III. Vai trò của chính sách đầu tư đối với việc phát triển nông nghiệp nông thôn 8 1. Khái niệm chính sách đầu tư 8 2. Vai trò quản lý Nhà nước về kinh té 8 3. Vai trò của hệ thống chính sách với việc phát triển nông nghiệp nông thôn 9 IV. Kinh nghiệm xây dựng về một số chính sách đầu tư nông nghiệp từ một số nước 12 1. Chính sách đầu tư cho nghiên cứu triển khai nông nghiệp, nhằm giúp nông dân các kiến thức sản xuất và tiếp cận thị trường nông sản trong và ngoài nước. 12 2. Chính sách đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng cho kinh tế nông thôn 13 3. Bài học kinh nghiệm 15 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VỀ CHÍNH SÁCH ĐẦU TƯ VỚI VIỆC PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP CỦA VIỆT NAM 16 I. Quá trình hoàn thiện chính sách đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp của Việt Nam 16 1. Quá trình hoàn thiện chính sách đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp Việt Nam giai đoạn 1990 - 1995 16 2. Chính sách đầu tư nông nghiệp giai đoạn 1996 - 2001 18 II. Thực trạng về đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp qua các năm 21 1. Tình hình phát triển nông nghiệp và kinh tế nông thôn thời kỳ 1990-1995 21 2. Tình hình phát triển nông nghiệp và kinh tế nông thôn thời kỳ 1996-2001 33 3. Những khó khăn còn tồn tại trong quá trình đầu tư phát triển nông nghiệp nông thôn Việt Nam. 60 III. Đánh giá kết quả hiệu quả đầu tư trong phát triển sản xuất nông nghiệp 66 1. Cơ sở vật chất kỹ thuật và giá trị sản lượng sản xuất nông nghiệp 66 2. GDP nông nghiệp và kim ngạch xuất khẩu thu ngoại tệ 71 CHƯƠNG III: ĐỊNH HƯỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHO CHÍNH SÁCH ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP Ở VIỆT NAM. 78 I . Mục tiêu phát triển nông nghiệp nông thôn Việt Nam từ năm 2001-2005 78 II. Định hướng chính sách đầu tư phát triển nông nghiệp nông thôn trong thời gian tới (từ nay đến 2005) 81 1. Khai phá và mở rộng thị trường cho các nông lâm, hải sản nước ta, khuyến khích nhập khẩu các công nghệ cần thiết. 81 2. Tiếp tục đổi mới các chính sách kinh tế vĩ mô đối với nông nghiệp, nông thôn. 82 3. Xoá đói giảm nghèo là yêu cầu bức thiét đối với nông dân hiện nay. 83 4. Định hướng cơ cấu kinh tế nông thôn: 83 III. Một số giải pháp cho chính sách đầu tư phát triển nông nghiệp nông thôn của Việt Nam 85 1. Giải pháp cho vốn đầu tư nông nghiệp nông thôn 85 2. Điều chỉnh hợp lý cơ cấu đầu tư cho phát triển sản xuất nông nghiệp nông thôn. 88 3. Hoàn thiện cơ sở hạ tầng cho phát triển nông nghiệp nông thôn 90 4. Các giải pháp nhằm nâng cao sức cạnh tranh của hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam. 95 5. Một số giải pháp chung cho đầu tư phát triển nông nghiệp nông thôn Việt Nam (từ nay đến năm 2005) 96 KẾT LUẬN . 99 TÀI LIỆU THAM KHẢO 100

101 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2375 | Lượt tải: 1

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng về chính sách đầu tư với việc phát triển sản xuất nông nghiệp của Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

µ chÕ biÕn s©u nh g¹o ®Æc s¶n, cµ phª chÌ, cµ phª hoµ tan vµ b¸nh kÑo... Tãm l¹i, trong c¸c hµng ho¸ n«ng s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam thêi gian qua chØ cã g¹o vµ cµ phª lµ ®¹t ®îc thÞ phÇn t¬ng ®èi cao, hai mÆt hµng cßn l¹i ®¹t thÞ phÇn qu¸ nhá (tuy r»ng vÉn t¨ng so víi tríc ®©y). Møc ®é th©m nhËp vµo c¸c thÞ trêng chÝnh ng¹ch cßn rÊt kÐm. Nh×n chung chóng ta cha vËn hµnh chiÕn lîc c¹nh tranh hµng n«ng s¶n nãi chung vµ nh÷ng mÆt hµng chñ lùc. Ch¬ng III §Þnh híng vµ mét sè gi¶i ph¸p cho chÝnh s¸ch ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë ViÖt Nam. I . Môc tiªu ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n ViÖt Nam tõ n¨m 2001-2005 ChuyÓn ®æi nhanh c¬ cÊu n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n; x©y dùng c¸c vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ chuyªn canh, phï hîp víi tiÒm n¨ng vµ lîi thÕ cña tõng vïng; phÊn ®Êu ®¹t gi¸ trÞ cao trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp, øng dông nhanh khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt g¾n n«ng nghiÖp víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn, g¾n s¶n xuÊt víi thÞ trêng, h×nh thµnh sù liªn kÕt c«ng, n«ng nghiÖp ngay trªn ®Þa bµn n«ng th«n, ph¸t triÓn m¹nh ngµnh nghÒ vµ kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n, n©ng cao møc sèng d©n c. Tèc ®é t¨ng trëng gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp b×nh qu©n 4,8% n¨m tèc ®é t¨ng GDP 4,0%, c¬ cÊu n«ng nghiÖp chiÕm 75-76%, l©m nghiÖp chiÕm 5-6%, thuû s¶n chiÕm 19-20%. TiÕp tôc ®Èy m¹nh s¶n xuÊt l¬ng thùc theo híng th©m canh t¨ng n¨ng suÊt vµ t¨ng nhanh lóa ®Æc s¶n, chÊt lîng cao. S¶n lîng l¬ng thùc cã h¹t n¨m 2005 dù kiÕn lµ 37 triÖu tÊn trong ®ã lóa æn ®Þnh lµ 34 triÖu tÊn, ng« 3 triÖu tÊn, xuÊt khÈu g¹o 3,5 triÖu tÊn/n¨m. Gi÷ æn ®Þnh diÖn tÝch ®Êt lóa kho¶ng 4 triÖu ha trªn c¸c vïng canh t¸c cã ®iÒu kiÖn tíi tiªu chñ ®éng. ®èi víi c¸c lo¹i ®Êt trång lóa kÐm hiÖu qu¶ th× chuyÓn sang c©y trång kh¸c cã hiÖu qu¶ h¬n. Riªng ®èi víi §ång b»ng S«ng Cöu Long, chuyÓn kho¶ng 400 - 500 ngh×n ha gieo trång lóa n¨ng suÊt thÊp sang nu«i trång thuû s¶n, b«ng, ®Ëu t¬ng, ng«. Sö dông gièng cã n¨ng suÊt vµ chÊt lîng cao, tiÕp tôc hç trî s¶n xuÊt gièng lóa lai ®Ó n©ng tû lÖ s¶n xuÊt gièng lóa lai trong níc tõ 20% hiÖn nay lªn 40 - 50% vµo n¨m 2005, ®ång thêi coi träng sö dông c¸c gièng lóa cã chÊt lîng cao ®¸p øng nhu cÇu trong níc vµ xuÊt khÈu. §a diÖn tÝch ng« lªn 1triÖu ha vµo n¨m 2005, n¨ng suÊt 30 t¹/ha, sö dông c¸c gièng ng« lai chÊt lîng cao, më réng diÖn tÝch chñ yÕu ë vïng ®anh trång 1 vô lóa, t¨ng diÖn tÝch ë nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn. Ph¸t triÓn c¸c c©y c«ng nghiÖp chñ lùc cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ cã thÞ trêng tiªu thô: TËp trung th©m canh 400 ngh×n ha c©y cao su hiÖn cã, trång míi 50 ngh×n ha chñ yÕu ë MiÒn Trung vµ T©y Nguyªn. S¶n lîng mñ kh« ®¹t 440 ngh×n tÊn, n¨ng suÊt ®¹t 13,5 t¹/ ha. T¨ng thªm diÖn tÝch cµ phª chÌ, ®a diÖn tÝch cµ phª chÌ tõ 17 ngh×n ha hiÖn nay lªn tíi 40 - 50 ngh×n ha vµo n¨m 2005, ®ång thêi gi¶m diÖn tÝch cµ phª tõ 500 ngh×n ha xuèng cßn kho¶ng 400 ngh×n ha. S¶n lîng cµ phª ®¹t ®îc 600 ngh×n tÊn vµo n¨m 2005. Dù kiÕn 5 n¨m trång míi 15 ngh×n ha chÌ, diÖn tÝch c©y chÌ n¨m 2005 kho¶ng 105 ngh×n ha. Chó träng ®a c¸c gièng chÌ míi cã chÊt lîng, n¨ng suÊt cao thay dÇn diÖn tÝch c©y chÌ hiÖn nay, thanh lý c¸c vên chÌ l©u n¨m, n¨ng suÊt thÊp, ¸p dông ph¬ng ph¸p canh t¸c Ýt sö dông c¸c ho¸ chÊt ®éc h¹i, c¶i tiÕn kh©u chÕ biÕn ®Ó n©ng cao gi¸ trÞ s¶n phÈm, nhÊt lµ s¶n phÈm xuÊt khÈu. §a diÖn tÝch c©y ®iÒu tõ 235 ngh×n ha hiÖn nay lªn 300 ngh×n ha n¨m 2005, n¨ng suÊt t¨ng tõ 6,8 t¹/ ha lªn 9,8 t¹/ ha, s¶n lîng ®iÒu qu¶ ®¹t 240 ngh×n tÊn (t¬ng ®¬ng 50 ngh×n tÊn ®iÒu nh©n). Th©m canh trªn diÖn tÝch c©y hå tiªu ®· cã, ®a n¨ng suÊt lªn 22 t¹/ ha, s¶n lîng kho¶ng 55 ngh×n tÊn vµo n¨m 2005. Ph¸t triÓn c©y b«ng trªn c¸c vïng ®Êt ®· ®îc quy ho¹ch, dù kiÕn ®Õn 2005, diÖn tÝch trång b«ng vµo kho¶ng 60 - 80 ngh×n ha, ®a gièng b«ng míi vµo s¶n xuÊt nh»m ®¹t s¶n lîng b«ng s¬ 2,5 - 3,5 v¹n tÊn, ®¶m b¶o 30% nhu cÇu trong níc. TËp trung s¶n xuÊt nguyªn liÖu thuèc l¸ cã chÊt lîng cao ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt trong níc, thay thÕ mét phÇn nguyªn liÖu nhËp khÈu vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. Dù kiÕn ®Õn n¨m2005 s¶n lîng thu ho¹ch thuèc ®¹t 59 ngh×n tÊn. C¶i tiÕn c«ng nghÖ vµ bæ sung n¨ng lùc chÕ biÕn nguyªn liÖu, n©ng lîng nguyªn liÖu thuèc l¸ qua chÕ biÕn c«ng nghiÖp trong níc 31 ngh×n tÇn (2005), ®¸p øng nhu cÇu sö dông cña c¸c nhµ m¸y trong níc vµ xuÊt khÈu. (XuÊt khÈu kho¶ng 14 ngh×n tÊn). Ngoµi ra cÇn ph¸t triÓn m¹nh c¸c lo¹i c©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy kh¸c ®ang cã thÞ trêng tiªu thô nh l¹c, ®Ëu, rau c©y ¨n qu¶, hoa.. ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn, ®Çu t khoa häc c«ng nghÖ, c¶i t¹o gièng, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm ®Ó cã thÓ xuÊt khÈu. Ph¸t triÓn ch¨n nu«i, gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh ch¨n nu«i t¨ng kho¶ng 6,5% - 7,5%/n¨m. S¶n lîng h¬i c¸c lo¹i kho¶ng 2,5 triÖu tÊn vµo n¨m 2005, ph¸t triÓn m¹nh ®µn bß s÷a, b¶o ®¶m cung cÊp kho¶ng 20% nguyªn liÖu s÷a cho c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn. Híng chÝnh lµ tæ chøc l¹i s¶n xuÊt, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn hé hoÆc n«ng tr¹i ch¨n nu«i quy m« lín, ®Çu t c¶i t¹o ®µn gièng, t¨ng cêng c«ng t¸c thó ý; chÕ biÕn thøc ¨n ch¨n nu«i ®Ó n©ng cao chÊt lîng thÞt ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña thÞ trêng trong níc vµ xuÊt khÈu. T×m kiÕm thªm thÞ trêng ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu thÞt. B¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng: tiÕp tôc thùc hiÖn dù ¸n 5 triÖu ha rõng. T¨ng nhanh diÖn tÝch trång rõng míi, kÕt hîp víi ch¨n nu«i, b¶o vÖ t¸i sinh rõng, n©ng ®é che phñ rõng lªn kho¶ng 38 - 39% vµo n¨m 2005, hoµn thµnh c¬ b¶n c«ng t¸c ®Þnh canh ®Þnh c, vµ æn ®Þnh ®êi sèng nh©n d©n vïng nói, tiÕp tôc thùc hiÖn viÖc giao ®Êt giao rõng cho nh©n d©n trùc tiÕp qu¶n lý, g¾n bã ngêi d©n víi rõng. Lµm cho hä cã thÓ sèng vµ lµm giµu ®îc tõ rõng. Ph¸t triÓn khai th¸c h¶i s¶n xa bê vµ ®iÒu chØnh nghÒ c¸ ven bê hîp lý, bÒn v÷ng, ®Çu t ph¸t triÓn m¹nh ngµnh nu«i trång thuû s¶n, x©y dùng vµ hoµn thµnh 6 trung t©m gièng quèc gia vµ c¸c trung t©m c¶nh b¶o m«i trêng t¹i n¬i nu«i trång thñy s¶n lín ë B¾c Bé, miÒn Trung vµ ®ång b»ng s«ng Cöu Long. §a diÖn tÝch nu«i trång thuû s¶n lªn 1,2 ha vµo n¨m 2005, ®a d¹ng ho¸ nu«i trång thuû s¶n h×nh thµnh c¸c vïng chuyªn t«m, chuyªn c¸, hoÆc kÕt hîp lóa - c¸, lóa - t«m phï hîp trong tõng vïng, chó träng nu«i t«m xuÊt khÈu, ®a s¶n lîng t«m nu«i tõ trªn 100 ngh×n tÊn vµo n¨m 2000 lªn 300 ngh×n tÊn vµo n¨m 2005. S¶n lîng thuû s¶n n¨m 2005 vµo kho¶ng 2,6 triÖu tÊn, trong ®ã kho¶ng 50% lµ tõ nu«i trång xuÊt khÈu thñy s¶n ®¹t 3,0USD. §iÒu ®ã cã ý nghÜa rÊt quan träng lµ ph¶i t¹o mäi ®iÒu kiÖn vÒ quy ho¹ch, vÒ b¶o vÖ m«i trêng ®Ó ®¶m b¶o ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Ph¸t triÓn m¹ng líi thuû lîi, b¶o ®¶m c¶i t¹o ®Êt, th©m canh, t¨ng vô khai th¸c c¸c vïng ®Êt míi. Hoµn thµnh x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû lîi kÕt hîp víi phßng tr¸nh lò ë miÒn Trung nh hÖ thèng thuû lîi s«ng Chu, hÖ thèng thuû lîi Bang (Qu¶ng B×nh), thuû ®iÖn, thuû lîi Rµo Qu¸n (Qu¶ng TrÞ) hå T¶ Tr¹ch s«ng Ba h¹ kÕt hîp víi phßng chèng lò ®ång b»ng Tuy Hoµ (Phó Yªn) x©y dùng vµ cñng cè hÖ thèng ®ª biÓn vµ c¸c c«ng tr×nh ng¨n m¹nh, ®Çu t thuû lîi cho nu«i, trång thuû s¶n ë c¸c vïng nhÊt lµ ë vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long. Kiªn cè ho¸ c¸c tuyÕn ®ª sung yÕu, tiÕp tôc ch¬ng tr×nh kiªn cè ho¸ kªnh m¬ng. phÊn ®Êu ®Õn 2005 ®a n¨ng lùc tíi lªn 6,5 ha reo trång lóa vµ 1,5 triÖu ha rau mµu, c©y c«ng nghiÖp t¨ng 60 v¹n ha. Ph¸t triÓn nhanh c¬ së h¹ tÇng giao th«ng n«ng th«n, tiÕp tôc ®Çu t x©y dùng ®êng giao th«ng ®Õn h¬n 500 x· hiÖn cha cã ®êng « t« ®Õn trung t©m më réng m¹ng líi cung cÊp ®iÖn, thùc hiÖn tèt ch¬ng tr×nh quèc gia vÒ níc s¹ch,vÖ sinh m«i trêng n«ng th«n, ®Õn n¨m 2005 cã h¬n 60% d©n sè n«ng th«n ®îc sö dông níc hîp vÖ sinh. C¬ b¶n ho¸ cÇu khØ ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long, tiÕp tôc thùc hiÖn ch¬ng tr×nh xo¸ líp häc ca ba ë c¸c vïng s©u, vïng sa, thùc hiÖn ch¬ng tr×nh x©y dùng tuyÕn vµ côm d©n c vµ nhµ ë cho nh©n d©n vïng ngËp lò ®ång b»ng s«ng Cöu Long vµ c¸c vïng thêng bÞ thiªn tai b·o lôt. Më mang c¸c lµng nghÒ ph¸t triÓn c¸c ®iÓm c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp, s¶n xuÊt hµng thñ c«ng mü nghÖ, ®a c«ng nghiÖp s¬ chÕ vµ chÕ biÕn vÒ n«ng th«n vµ gÇn vòng nguyªn liÖu, x©y dùng c¸c khu c«ng nghiÖp lµng nghÒ, hç trî ®µo t¹o, chuyÓn giao c«ng nghÖ, tiÕp thÞ; gi¶i ph¸p « nhiÔm m«i trêng ë c¸c lµng nghÒ; ph¸t triÓn lÜnh vùc dÞch vô, cung øng vËt t kü thuËt, trao ®æi l©m s¶n hµng ho¸ ë n«ng th«n. T¨ng nhanh viÖc lµm cho khu vùc phi n«ng nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn chuyÓn ®æi c¬ cÊu lao ®éng trong khu vùc n«ng th«n, gi¶m lao ®éng trong n«ng nghiÖp tõ 63% hiÖn nay xuèng cßn 56 - 57% vµo n¨m 2005. TiÕp tôc thùc hiÖn ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo chó träng ph¸t triÓn c¸c ®« thÞ nhá, c¸c ®iÓm v¨n ho¸, bu ®iÖn ë c¸c lµng, x·, c¸c trung t©m v¨n ho¸ cña x·. §¶m b¶o an toµn x· héi, thùc hiÖn tèt quy chÕ d©n chñ ë n«ng th«n. N©ng cao thu nhËp, ®êi sèng céng ®ång d©n c n«ng th«n, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2005 thu nhËp b×nh qu©n cña n«ng d©n gÊp 1,7 lÇn so víi hiÖn nay, gi¶m chªnh lÖch thu nhËp gi÷a n«ng th«n vµ thµnh thÞ. TiÕp tôc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng cho c¸c vïng nghÌo, x· nghÌo, n©ng cÊp c¶i t¹o c¸c tuyÕn trôc giao th«ng nèi vïng nghÌo, x· nghÌo víi c¸c trung t©m cña nh÷ng vïng kh¸c nh»m t¹o thªm ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho vïng nghÌo, vïng khã kh¨n ph¸t triÓn. §i ®«i víi viÖc x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng ph¶i rÊt coi träng viÖc t¹o nguån lùc cÇn thiÕt nh më réng kh¶ n¨ng cña ngêi nghÌo trong viÖc tiÕp cËn c¸c nguån tÝn dông cho c¸c hé gia ®×nh vay ®Ó ®Èy m¹nh s¶n xuÊt, ph¸t triÓn ngµnh nghÒ. II. §Þnh híng chÝnh s¸ch ®Çu t ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n trong thêi gian tíi (tõ nay ®Õn 2005) 1. Khai ph¸ vµ më réng thÞ trêng cho c¸c n«ng l©m, h¶i s¶n níc ta, khuyÕn khÝch nhËp khÈu c¸c c«ng nghÖ cÇn thiÕt. Tríc hÕt ph¶i më mang h¬n n÷a thÞ trêng trong níc b»ng c¸c gi¶i ph¸p: bá sù kiÓm so¸t cã tÝnh ng¨n s«ng cÊm chî, b·i bá c¸c thuÕ lu th«ng ®èi víi c¸c hµng ho¸ n«ng, l©m, h¶i s¶n trªn mäi tuyÕn lu th«ng trong níc, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp b¶o qu¶n chÕ biÕn c¸c lo¹i n«ng, l©m, h¶i s¶n ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña thi trêng, khuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ kÓ c¶ t nh©n tham gia t×m kiÕm thÞ trêng xuÊt khÈu, b·i bá c¸c thñ tôc phiÒn hµ g©y khã dÔ cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu, u ®·i cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc chÕ biÕn xuÊt khÈu n«ng, l©m, h¶i s¶n. §Ó më réng thÞ trêng n©ng cac kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸, cÇn cã c«ng nghÖ míi. Do vËy cÇn u tiªn nhËp khÈu c¸c lo¹i gièng míi, c¸c c«ng nghÖ chÕ biÕn, b¶o qu¶n n«ng, l©m, h¶i s¶n. 2. TiÕp tôc ®æi míi c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« ®èi víi n«ng nghiÖp, n«ng th«n. - X©y dùng vµ ph¸t triÓn thÞ trêng ®Êt ®ai, ®¶m b¶o sù ph©n bæ vµ sö dông ®Êt ®ai cã hiÖu qu¶. §æi míi chÝnh s¸ch ®Êt ®ai, ®¶m b¶o quyÒn sö dông ®Êt ®ai thùc sù lµ cña d©n ®Æc biÖt lµ quyÒn chuyÓn nhîng thõa kÕ, cho thuª. - KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c trang tr¹i ®a d¹ng trong c¸c lÜnh vùc trång trät, ch¨n nu«i, dÞch vô phôc vô n«ng nghiÖp, xem ®©y lµ mét h×nh thøc kinh doanh quan träng trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng th«n. - KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c hîp t¸c x· cæ phÇn ®Æc biÖt lµ trong c¸c lÜnh vùc dÞch vô phôc vô n«ng nghiÖp. - Ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp nhµ níc trong mét sè lÜnh vùc: qu¶n lý phßng hé rõng ®Æc chñng, cung cÊp mét sè gièng vµ c«ng nghÖ, qu¶n lý mét sè c«ng tr×nh thuû n«ng quan träng, hç trî gióp c¸c d©n téc Ýt ngêi ë c¸c vïng biªn giíi v. v... - ChÝnh s¸ch tÝn dông cña Nhµ níc cÇn ®îc ®æi míi theo híng ph¸t triÓn tÝn dông th¬ng m¹i cho n«ng d©n, ®¶m b¶o lîi Ých cho c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i. ChuyÓn tiÒn ®Çu t cho tÝn dông u ®·i sang ®Çu t ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng cho c¸c vïng nghÌo. - ChÝnh s¸ch ®Çu t cña Nhµ níc cÇn ®îc tËp trung vµo c¸c lÜnh vùc: c¬ së h¹ tÇng, phßng hé b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng ®Æc chñng, c¸c c«ng tr×nh phßng chèng thiªn tai; nghiªn cøu khoa häc vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ, b¶o trî x· héi, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo; ph¸t triÓn ytÕ, gi¸o dôc, v¨n ho¸... cßn viÖc ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh sÏ do d©n lµm, dùa vµo nguån vèn cña d©n. ¦íc tÝnh s¬ bé, chØ ®Çu t x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng ®¹t møc s¬ khai cho kho¶ng 8850 x· theo tiªu chuÈn ®« thÞ vÒ ®êng, ®iÖn, trêng häc, bÖnh x¸, trung t©m v¨n ho¸... th× ®· mÊt kho¶ng h¬n 6 tû USD. NÕu víi møc chi ng©n s¸ch hiÖn nay th× ph¶i mÊt 30 n¨m n÷a míi cã sè vèn 6 tû USD dµnh cho kÕt ca¸u h¹ tÇng n«ng th«n. Do vËy nÕu Nhµ níc kh«ng tËp trung ®Çu t vµo lÜnh vùc nµy th× rÊt khã cã sù c¶i thiÖn. - §« thÞ ho¸ n«ng th«n lµ mét xu híng ph¸t triÓn kh«ng tr¸nh khái. §« thÞ ho¸ n«ng th«n cÇn ph¶i ®îc qui ho¹ch, x¸c ®Þnh theo híng ph¸t triÓn c¸c thÞ tø, thÞ trÊn, ®« thÞ huyÖn. §ång thêi ph¶i tÝnh tíi xu híng n«ng d©n rêi vµo c¸c thµnh phè. §Ó ®¸p øng yªu cÇu nµy, cÇn cã quy hoach më réng c¸c thµnh phè cÇn thiÕt, cÇn cã chÝnh s¸ch gióp ®ì nh÷ng ngêi nhËp c míi vµo thµnh phè. 3. Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo lµ yªu cÇu bøc thiÐt ®èi víi n«ng d©n hiÖn nay. §Ó xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo tríc hÕt lµ ph¶i t¹o thªm viÖc lµm cho d©n víi nhiÒu biÖn ph¸p nh t¨ng ®©ï t, më réng c¬ së h¹ tÇng ë n«ng th«n, ph¸t triÓn gi¸o dôc, d¹y nghÒ më réng thÞ trêng, khai khÈn c¸c vïng ®Êt míi, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng... nghÜa lµ t¹o c¸c ®iÒu kiÖn, c¸c cc¬ héi cho nh÷ng ngêi nghÌo cã thÓ t¨ng thu nhËp. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch tÝn dông u ®·i cho ngêi nghÌo. Sù u ®·i ë ®©y kh«ng ph¶i vÒ l·i suÊt ( l·i suÊt lµ l·i suÊt thÞ trêng), mµ lµ sù u ®·i vÒ ®iÒu kiÖn cho vay kh«ng cÇn thÕ chÊp, u tiªn cho vay c¸c dù ¸n sö dông thiÕu lao ®éng... Thùc hiÖn chÝnh s¸ch trî cÊp cho nh÷ng ngêi bÞ ®ãi, kh«ng n¬i n¬ng tùa, cho nh÷ng vïng bÞ thiªn tai... X©y dùng quü BHXH cho n«ng d©n trªn c¬ së tù nguyÖn ®ãng gãp. 4. §Þnh híng c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n: Nh÷ng ®Þnh híng chñ yÕu ®èi víi ph¸t triÓn c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n bao gåm: Ph¸t triÓn n«ng nghiÖp hµng ho¸ trªn c¬ së ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh cña tõng vïng nh»m: +B¶o ®¶m v÷ng ch¾c an ninh l¬ng thùc quèc gia. + Ph¸t triÓn c¸c lo¹i c©y trång, vËt nu«i cã lîi thÕ lµm hµng ho¸ nh»m ®µp øng nhu cÇu trong níc vµ híng m¹nh ra xuÊt khÈu (nh÷ng ngµnh s¶n xuÊt chÝnh cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh xuÊt khÈu nh g¹o, cµ phª, cao su, chÌ, hå tiªu, r©u qu¶, l©m s¶n, thuû s¶n). + Ph¸t triÓn s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng thay thÕ nhËp khÈu: Khai th¸c tiÒm n¨ng vÒ ®Êt ®ai, lao ®éng kÕt hîp víi tiÕn bé khoa häc - c«ng nghÖ ®Ó ph¸t triÓn mét sè s¶n phÈm cã nhu cÇu lín ®Ó c¹nh tranh, gi÷ v÷ng thÞ trêng trong níc, tõng bbíc thay thÕ nhËp khÈu, tiÕn tíi xuÊt khÈu( nh c©y cã dÇu, b«ng, t¬ t»m, thuèc l¸, mÝa ®êng, muèi, thøc ¨n ch¨n nu«i, s¶n phÈm ch¨n nu«i gåm c¶ thÞt vµ trøng). + Chó ý c¸c s¶n phÈm cã lîi thÕ so s¸nh ë c¸c vïng kinh tÕ ch¼ng h¹n nh: (1) Vïng T©y B¾c: - Ph¸t huy tiÒm n¨ng ®Êt ®ai ®Ó s¶n xuÊt ®ñ l¬ng thùc cung cÊp cho v×ng; - Ph¸t triÓn nhiÒu c©y ¨n qu¶ vµ c©y c«ng nghiÖp nh chÌ, cµ phª, mÝa ch¨n nu«i Tr©u, bß thÞt, bß s÷a; - Lu ý ®Õn b¶o vÖ rõng vµ trång rõng tríc hÕt lµ rõng ®Çu nguån vµ c¸c vïng ®Öm ®Ó duy tr× dßng ch¶y, níc bÒ mÆt vµ n¬c ngÇm. (2) Vïng §«ng B¾c: - Trång c©y l¬ng thùc ®Ó ®¶m b¶o an ninh l¬ng thùc cña vïng; - Më réng diÖn tÝch c©y ¨n qña( cam, ®µo, mËn) vµ c©y c«ng nghiÖp (chÌ); - Ph¸t triÓn ch¨n nu«i tr©u, bß, dª; - B¶o vÖ, trång va ph¸t triÓn l©m nghiÖp, nhÊt lµ rõng ®Çu nguån vµ vïng ®Öm. (3) Vïng §ång B»ng s«ng Hång: - Duy tr× æn ®Þnh 1 triÖu ha ®¸t trång lóa; - Ph¸t triÓn c¸c c©y l¬ng thùc kh¸c nh nh«, khoai t©y. - TËp trung ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy, r©u qu¶ nhiÖt ®íi cã gi¸ trÞ cao nh chuèi, nh·n, v¶i... - PhÊn ®Êu ®¹t 5,5 triÖu con lîn vµo n¨m 2010. (4) Vïng B¾c Trung Bé: - Th©m canh trång lóa, tiÕp tôc thay ®æi c¬ cÊu mïa vô ®Ó tr¸nh thiªn tai; - Ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp hµng n¨m (l¹c, mÝa) vµ c©y ¨n qu¶; - Ph¸t triÓn ch¨n nu«i bß, lîn; - B¶o vÖ diÖn tÝch rõng hiÖn cã. (5) Vïng Nam Trung Bé: - S¶n xuÊt l¬ng thùc ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng thiÕu l¬ng htùc t¹i chç; - Ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶( thanh long) vµ c©y c«ng nghiÖp (mÝa,®iÒu, tiªu, dõa, cao su); - Ph¸t triÓn ch¨n nu«i bß, dª; - Ph¸t triÓn rõng phßng hé ë khu vùc hå cha lín; (6) Vïng T©y Nguyªn: - Ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp: cµ phª, cao su, hå tiªu, ®iÒu vµ b«ng; - Ph¸t triÓn ch¨n nu«i bß; - B¶o vÖ trång rõng s¶n xuÊt. (7) Vïng §«ng Nam Bé: - Ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy vµ dµi ngµy (cµ phª, cao su, chÌ, ®iÒu, mÝa, l¹c); - Ph¸t triÓn rau qu¶; - Ph¸t triÓn ch¨n nu«i gia cÇm, bß thÞt, bß s÷a vµ l¬n cung cÊp cho Tp. Hå ChÝ Minh vµ c¸c khu c«ng nghiÖp. (8) Vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long - TiÕp tôc ph¸t triÓn trång lóa cho xuÊt khÈu - Ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶, c©y c«ng nghiÖp hµng n¨m ®Æc biÖt lµ nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn. - Ph¸t triÓn ch¨n nu«i lîn, gia cÇm nhÊt lµ ch¨n nu«i vÞt cung cÊp cho c¸c thµnh phè vµ xuÊt khÈu - Trång c©y ven biÓn, b¶o vÖ rõng ngËp mÆn III. Mét sè gi¶i ph¸p cho chÝnh s¸ch ®Çu t ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n cña ViÖt Nam 1. Gi¶i ph¸p cho vèn ®Çu t n«ng nghiÖp n«ng th«n Trong nh÷ng n¨m qua, nh»m khuyÕn khÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn tõ nÒn s¶n xuÊt tù tóc sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸, tõ nÒn s¶n xuÊt nhá manh món vµ l¹c hËu trong n«ng nghiÖp sang nÒn s¶n xuÊt víi quy m« lín h¬n t¨ng cêng ¸p dông khoa häc kü thuËt tiªn tiÕn, trong lÜnh vùc tÝn dông ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch quan träng nh: - ChÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cho vay c¸c hé s¶n xuÊt nh»m ph¸t triÓn thµnh phÇn kinh tÕ n«ng hé. D nî cho vay liªn tôc t¨ng víi tèc ®ä b×nh qu©n 30%/ n¨m. §Õn cuèi n¨m 1999 sè hé ®îc vay vèn lªn tíi 4 triÖu. - ChÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cho vay thu mua l¬ng thùc nh»m tËp trung ®îc khèi lîng lín l¬ng thùc, c©n ®èi tiªu dïng trong níc vµ xuÊt khÈu vµ b×nh æn gi¸ c¶, ®¶m b¶o cã lîi cho ngêi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, Doanh sè cho vay t¨ng nhanh: ®Õn cuèi n¨m 1999 doanh sè cho vay thu mua l¬ng thùc lªn tíi trªn 12.000 tû ®ång, gÊp 6 lÇn so víi n¨m 1993. - ChÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cho vay x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n vµ c¸c dù ¸n ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nh»m thùc hiÖn môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n. - ChÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cho vay ph¸t triÓn c¸c c¬ së chÕ biÕn xuÊt khÈu s¶n phÈm n«ng nghiÖp. ®Õn cuèi n¨m 1999, tæng møc d nî ®· lªn ®Õn kho¶ng trªn 3.000 tû ®ång. - ChÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cho vay hé nghÌo ®Ó s¶n xuÊt nh»m thùc hiÖn ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. §Õn cuèi n¨m 1999, tæng d nî cho vay hé nghÌo ®¹t kho¶ng 4.000 tû ®ång. - ChÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cho vay ®Ó thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh kinh tÕ träng diÓm kh¸c nh ®Ó nhËp khÈu ph©n bãn, ph¸t triÓn ®¸nh b¾t c¸ xa bê, lµm nhµ trªn cäc... MÆc dï tÝn dông phôc vô ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n trong nh÷ng n¨m qua cã nhiÒu nÐt khëi s¾c, song tÝn dông ng©n hµng ®èi víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®ang cßn ph¶i ®¬ng ®Çu víi nh÷ng khã kh¨n vµ thö th¸ch rÊt lín. Nh÷ng khã kh¨n nµy mét mÆt lµ b¶n chÊt cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®ång thêi còng xuÊt ph¸t tõ sù cha phï hîp trong c¬ chÕ kinh tÕ nªn ®· lµm n¶y sinh nhiÒu m©u thuÉn khi ph¶i ®¸p øng yªu cÇu võa ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp võa më réng vµ ph¸t triÓn tÝn dông ng©n hµng. Do vËy hiÖn nay, ®Ó më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t tÝn dông ®èi víi ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n cÇn ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p mang tÝnh ®ång bé. 1.1 T¨ng cêng vµ tËp trung h¬n n÷a c¸c nguån vèn ®Çu t cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. X©y dùng chÝnh s¸ch huy ®éng vèn ®Çu t theo m« h×nh tæng hîp nguån lùc huy ®éng vèn tõ trong níc, níc ngoµi , nguån vèn t¹i chç, nguån vèn tõ n¬i kh¸c, nguån tù cã. Trong ®ã nguån trong níc lµ quyÕt ®Þnh, nguån t¹i chç lµ c¬ b¶n, nguån tõ bªn ngoµi lµ quan träng. Nguån vèn ng©n s¸ch lµ yÕu tè dÉn ®êng, nÒn t¶ng cña mäi c«ng cuéc ®Çu t vµo n«ng nghiÖp, n«ng th«n. 1.2 §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc cho vay: §Æc biÖt cÇn ¸p dông nhiÒu h×nh thøc cho vay míi phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, phï hîp víi tr×nh ®é d©n trÝ, tiÒm lùc kinh tÕ cña nh÷ng ngêi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, t¹o thuËn lîi cho ngêi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ h¹n chÕ rñi ro cho tÝn dông ng©n hµng. C¸c h×nh thøc cã thÓ ¸p dông nh: Cho vay tr¶ gãp ®èi víi c¸c n«ng hé, cho vay mét lÇn nhng tr¶ lµm nhiÒu lÇn, cho vay th«ng qua c¸c tæ chøc trung gian nh c¸c tr¹m thu mua, c¸c tæ chøc cung øng vËt t ph©n bãn n«ng nghiÖp, c¸c n«ng trêng hoÆc th«ng qua c¸c tæ chøc héi, c¸c ®oµn theer, c¸c tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp... cho vay theo chu tr×nh khÐp kÝn cã sù kÕt hîp gi÷a nhiÒu ngµnh, nhiÒu c«ng ®o¹n, nhiÒu lÜnh vùc víi nhau. thùc hiÖn cho thuª tµi chÝnh ®Ó cho thuª m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp mang tÝnh thêi vô. 1.3 Më réng ®èi tîng cho vay: TÝn dông n«ng nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n kh«ng chØ cho vay bã gän trong lÜnh vùc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp mµ ph¶i ®îc më réng ë nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau ®Ó ph¸t triÓn theo c¶ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. Thùc hiÖn cho vay ®Ó tríc hÕt ph¸t triÓn m¹nh c¬ së h¹ tÇng trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ( ®iÖn, ®êng, tr¹m, trêng, nhµ ë, tíi tiªu, níc s¹ch...) cho vay ®Ó c¶i tiÕn s¶n xuÊt, ¸p dông c«ng nghÖ cao vµ khoa häc tiªn tiÕn vµo s¶n xuÊt tõ con gièng ®Õn thu ho¹ch, b¶o qu¶n, cÊt tr÷ vµ chÕ biÕn. 1.4 ChÝnh s¸ch l·i suÊt: Gãp phÇn khuyÕn khÝch ®Çu t cña ngêi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, VÒ nguyªn t¾c l·i suÊt ph¶i tiÕn tíi tù do ho¸ theo quan hÖ cung cÇu. MÆc dï hiÖn nay c¬ chÕ l·i suÊt kh«ng cßn ph©n biÖt gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n n÷a nhng cÇn ¸p dông l·i suÊt ë vïng n«ng th«n thÊp h¬n l·i suÊt thµnh thÞ. Ngoµi l·i suÊt b×nh thêng, cÇn thùc thi l·i suÊt u ®·i ®èi víi c¸c ®èi tîng vµ c¸c lÜnh vùc cÇn khuyÕn khÝch ®Çu t phôc vô cho chiÕn lîc hiÞen ®¹i ho¸, cång nghiÖp ho¸ lµm t¨ng kh¶ n¨ng sinh lêi ®èi víi ngêi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. 1.5 Më réng m¹ng líi cung cÊp c¸c dÞch vô tÝn dông ng©n hµng: C¶i tiÕn hå s¬ vµ c¸c thñ tôc vay vèn cho n«ng hé. Do ®iÒu kiÖn vËt chÊt kü thuËt vµ tr×nh ®é d©n trÝ cña ngêi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cßn rÊt thÊp nªn viÖc më réng m¹ng líi cuung cÊp c¸c dÞch vô tÝn dông ng©n hµng, c¶i tiÕn hå s¬ vµ thñ tôc vay vèn ®èi víi hä lµ rÊt cÇn thiÕt. C¸c tæ chøc tÝn dông ®Æc biÖt lµ Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n, Ng©n hµng phôc vô ngêi nghÌo, c¸c tæ chøc tÝn dông hîp t¸c (Quü tÝn dông nh©n d©n) cÇn më réng m¹ng líi, ®¶m b¶o cho kh¸ch hµng cã thÓ göi tiÒn, vay vèn t¹i chç, c¸c thñ tôc ph¶i gi¶n ®¬n, dÔ hiÓu, gi¶m thiÓu c¸c lo¹i giÊy tê, cã quy tr×nh giao dÞch thuËn tiÖn, nh»m më réng tÝn dông ®èi víi n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. CÇn h×nh thµnh sím c¸c ng©n hµng chÝnh s¸ch ®Ó phôc vô riªng cho c¸c lÜnh vùc nµy thùc hiÖn môc tiªu mang tÝnh chÊt kinh tÕ - x· héi cña Nhµ níc trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn 2010. 1.6 C¸c gi¶i ph¸p hç trî: ChÝnh s¸ch ruéng ®Êt cÇn ®îc ®iÒu chØnh, tríc hÕt ph¶i hîp ho¸ nhanh chãng quyÒn sö dông ruéng ®Êt l©u dµi ®èi víi ngêi n«ng d©n; tr¸nh viÖc giao kho¸n ruéng ®Êt cho n«ng d©n mét c¸ch manh món, ruéng ®Êt bÞ xÐ lÎ lµm c¶n trë viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt víi quy m« lín; nhÊt qu¸n trong viÖc nhËn quyÒn sö dông ruéng ®Êt lµm tµi s¶n thÕ chÊp vay vèn ng©n hµng. ChÝnh s¸ch thuÕ, nhÊt lµ thuÕ n«ng nghiÖp cÇn t¹o nhiÒu u ®·i ®Ó khuyÕn khÝch ngêi d©n ®Çu t s¶n xuÊt, chÝnh sach thuÕ ph¶i æn ®Þnh tr¸nh thay ®æi nhiÒu. C¸c lo¹i thuÕ vÒ nhËp khÈu vËt t, ph©n bãn, m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cÇn ®îc u ®·i h¬n n÷a ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t c¶i tiÕn s¶n xuÊt. Nhµ níc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®óng ®¾n trî gióp vÒ gi¸ cho c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp ®Ó ngêi s¶n xuÊt an t©m bá vèn ®Çu t c«ng søc, t¹o ra thu nhËp t¬ng ®èi cho n«ng d©n, bï ®¾p l¹i nh÷ng c«ng søc ngêi n«ng d©n bá ra trong s¶n xuÊt. 2. §iÒu chØnh hîp lý c¬ cÊu ®Çu t cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp n«ng th«n. C¬ cÊu kinh tÕ cña n«ng nghiÖp cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n cÇn gi¶i quyÕt, c¬ cÊu ngµnh trong n«ng nghiÖp cßn bÊt hîp lý vÝ dô nh tû träng c¬ cÊu ngµnh trång trät cßn cao h¬n ( kho¶ng 80% so víi tû träng ngµnh ch¨n nu«i dÞch vô chiÕm kho¶ng 20%) C¬ cÊu hîp lý vÒ ®Çu t trong c¬ cÊu vïng kinh tÕ hai vïng §ång B»ng s«ng Hång vµ §ång B»ng s«ng Cöu Long cßn chiÕm tû träng lín trong tæng vèn ®Çu t. Trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng th«n nhµ níc ph¶i cã vai trß quyÕt ®Þnh trong vÞ trÝ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, g¾n víi thÞ trêng trong níc vµ thÕ giíi b»ng c¸c chÝnh s¸ch c¬ chÕ ®ång bé, quy ho¹ch ®Þnh híng cho n«ng th«n theo tõng vïng l·nh thæ. Thêi gian tíi ph¶i chó träng ph¸t triÓn trong dÞch vô ch¨n nu«i, nhÊt lµ c¸c dich vô phôc vô n«ng nghiÖp ®Ó thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¨n b¶n c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp nh»m ®a tû träng dÞch vô cã vÞ trÝ t¬ng xøng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn n«ng nghiÖp. MÆt kh¸c ph¶i chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i cã gÝ trÞ kinh tÕ cao nh»m tËn dông lîi thÕ vÒ ®Êt ®ai níc vµ khÝ hËu trong vïng, ®ång thêi g¾n víi c«ng nghÖ b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn sau thu ho¹ch ®Ó tiÕn tíi mét nÒn n«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸ cã c¬ cÊu thÝch hîp gi÷a trång trät ch¨n nu«i dÞch vô vµ c¬ cÊu hîp lý trong tõng lÜnh vùc. Cã nh vËy nghµnh n«ng nghiÖp míi ®ñ ®¶m b¶o ®îc ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng. Ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ ®Ó lµm c¬ së cho viÖc n©ng cao n¨ng suÊt chÊt lîng s¶n phÈm vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, nghiªn cøu ®Ó chän vµ t¹o ra c¸c gièng c©y trång, gièng vËt nu«i cã n¨ng suÊt cao, phï hîp víi c¸c vïng sinh th¸i, ®¸p øng yªu cÇu ®a d¹ng ho¸ vÒ sinh häc vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng. ¦u tiªn ®Çu t cho chän vµ t¹o nh÷ng gièng c©y tr«ng, vËt nu«i chÝnh cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao vµ t¹o ra c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu (lóa, cµ phª,chÌ, cao su, ®iÒu...) ng÷ng gièng c©y ¨n qu¶ ( v¶i, nh·n, sÇu riªng...) phôc vô tiªu dïng trong níc vµ xuÊt khÈu, gièng c©y l©m nghiÖp, thuû s¶n. Nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ sinh häc, c«ng nghÖ s¶n xuÊt vi sinh, ph©n h÷u c¬ sinh häc, c¸c thuèc trõ s©u sinh häc, c¸c lo¹i thøc ¨n giµu dinh dìng, c¸c lo¹i thuèc thó y, øng dông c¸c c«ng nghÖ tÕ bµo, c«ng nghÖ nu«i cÊy, c«ng nghÖ cÊy truyÒn hîp tö, c«ng nghÖ chuyÓn giao... vµ c«ng t¸c t¹o gièng c©y trång vËt nu«i cã n¨ng suÊt cao, chèng chÞu s©u bÖnh. Nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p kü thuËt th©m c©y trång... Cã chÝnh s¸ch biÖn ph¸p thÝch hîp chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng ®a d¹ng ho¸, chuyªn m«n ho¸ cã hiÖu qu¶ cã søc canh tranh cao t¨ng dÇn tû träng cña ngµng c«ng nghiÖp x©y dùng, ngµnh dÞch vô, gi¶m dÇn tû träng cña ngµnh n«ng l©m, ng nghiÖp. trong GDP ®Çu n¨m 2005 tû träng cña c¸c ngµnh trªn lµ 22, 25, 53. Trong n«ng nghiÖp tËp trung ph¸t triÓn lo¹i n«ng s¶n gãp phÇn thay thÕ nhËp khÈu: nh«, ®Ëu t¬ng, b«ng, thuèc l¸, bß s÷a... ®ång thêi tiÕp tôc ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng n«ng s¶n cã lîi thÕ xuÊt khÈu nh cµ phª, cao su, tiªu, ®iÒu... theo híng th©m canh cao, n©ng cao chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ gãp phÇn n©ng kim ng¹ch xuÊt khÈu ®Ó ®Õn n¨m 2005 cã møc xuÊt khÈu b×nh qu©n ®Çu ngêi ®¹t 200 USD/ n¨m. Nghiªn cøu c¸c biÞen ph¸p kü thuËt th©m canh c©y trång, nu«i dìng gia sóc, b¶o ®¶m chÊt lîng vÖ sinh, an toµn thùc phÈm. ®èi víi c©y trång, tËp trung vµo b¶o vÖ thùc v¹t ¸p dông c¸c biÖn ph¸p phßng trõ s©u bÖnh tæng hîp (IPM), nghiªn cøu c¸c quy luËt ph¸t triÓn cña s©u bÖnh, biÖn ph¸p phßng trõ sinh häc ®Ó gi¶m bít sö dông thuèc ho¸ häc vµ tËp trung vµo kÕ ho¹ch tíi tiªu cho c©y c«ng nghiÖp. §èi víi ch¨n nu«i tËp trung vµo c«ng t¸c thó y nh»m x©y dùng vïng an toµn dich bÖnh, nghiªn cøu chÕ ®é dinh dìng th©m canh trong ch¨n nu«i gia sóc gia cÇm. Nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ sau thu ho¹ch: TËp trung nghiªn cøu ph¸t triÓn vµ phæ biÕn c«ng nghÖ thiÕt bÞ b¶o qu¶n, ®ãng gãi nhÊt lµ c¸c s¶n phÈm t¬i sèng nh rau, hoa qu¶, thÞt, c¸ ®Ó gi¶m tû lÖ tæn thÊt, kÐo dµi thêi gian tiªu thô, ¸p dông c¸c kü thuËt hiÖn ®¹i kÕt hîp víi c¸c ph¬ng ph¸p truyÒn thèng. Nghiªn cøu c¸c c¬ së khoa häc vµ thùc hiÖn cho viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, c¬ cÊu mïa vô, c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp - n«ng th«n, trong ®ã tËp trung vµo 2 vïng ®ång b»ng vµ c¸c tØnh cßn nhiÒu tiÒm n¨ng vÒ ®Êt (Trung du miÒn nói, Duyªn H¶i vµ T©y Nguyªn). Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng phï hîp víi nÒn n«ng nghiÖp hµng ho¸, ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ nh ph¸t triÓn thuû lîi, ®iÖn vµ giao th«ng n«ng th«n, hÖ thèng th«ng tin vµ c¸c c«ng tr×nh phôc vô th¬ng m¹i, x©y dùng c¸c thÞ tø, thÞ trÊn lµm trung t©m c«ng nghiÖp, th¬ng m¹i, v¨n ho¸ - x· héi ë c¸c ®Þa bµn n«ng th«n. Ph¸t triÓn thÞ trêng ®Ó t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n víi nh÷ng néi dung chÝnh lµ: + X¸c ®Þnh híng ph¸t triÓn thÞ trêng cña c¸c s¶n phÈm chÝnh gåm c¶ thÞ trêng néi ®Þa vµ xuÊt khÈu. + Tæ chøc nghiªn cøu vµ th«ng tin thÞ trêng ®Ó x¸c ®Þnh lîi thÕ c¹nh tranh cña c¸c mÆt hµng chÝnh, lîi thÕ cña c¸c vïng sinh th¸i, c¸c ®Þa ph¬ng, ®ång thêi nghiªn cøu vÒ qyu m«, nhu cÇu, tiªu chuÈn cña thÞ trêng trong níc vµ thÞ trêng quèc tÕ chñ yÕu. T×m hiÓu chÝnh s¸ch th¬ng m¹i cña c¸c níc nhËp khÈu chñ yÕu ®ª kÞp thêi cuung cÊp th«ng tin cho n«ng d©n vµ c¸c doanh nghiÖp trong níc. 3. Hoµn thiÖn c¬ së h¹ tÇng cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n 3.1 Gi¶i ph¸p cho ®iÖn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n §iÖn cho n«ng nghiÖp ®· ®îc quan t©m ®Çu t tuy vËy cßn nhiÒu khã kh¨n bÊt cËp, vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch cho c«ng t¸c ph¸t triÓn ®iÖn n«ng th«n cßn cha ban hµnh kÞp thêi nh vÒ u ®·i tÝn dông, ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm cô thÓ gi÷a ngµnh ®iÖn vµ c¸c ®Þa ph¬ng. C«ng t¸c ®Çu t cßn nhiÒu bÊt cËp nh kh«ng ®ång bé gi÷a phÇn vèn cña ngµnh ®iÖn ®Çu t víi phÇn vèn cña ®Þa ph¬ng. Nh vËy ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®Ò ra cÇn tiÕn hµnh mét sè gi¶i ph¸p sau: Mét lµ, vÒ c¬ chÕ ®Çu t líi ®iÖn n«ng th«n ph¶i x¸c ®Þnh "Nhµ níc vµ nh©n d©n, trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng cïng lµm", huy ®éng nh©n lùc, vËy t, tµi lùc tõ mäi nguån, mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Ó x©y dùng hÖ thèng líi ®iÖn. Tæng c«ng ty ®iÖn lùc ViÖt Nam ®Çu t ®êng d©y trung thÕ, tr¹m biÕn ¸p vµ c«ng t¬ ®iÖn b»ng kinh phÝ tõ c¸c nguån vèn ng©n s¸ch,vèn khÊu hao c¬ b¶n ®îc ®Ó l¹i cña ngµnh ®iÖn .Vèn vay tÝn dông u ®·i theo kÕ ho¹ch hµng n¨m,vèn tµi trî quèc tÕ theo c¸c hiÖp ®Þnh cña ChÝnh Phñ vµ vèn vay tÝn dông dÇu t líi ®iÖn n«ng th«n cÇn cho ¸p dông l·i suÊt b»ng 30-50% møc l·i xuÊt vay ®Çu t XDCB hiÖn hµnh. Líi ®iÖn h¹ thÕ c¸c ®Þa ph¬ng ®îc ®Çu t tõ ng©n s¸ch ®Þa ph¬ng,vèn phô thu tiÒn ®iÖn tõ thµnh phè, thÞ x·, thÞ trÊn vµ c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn, vèn vay tÝn dông u ®·i...Nhng ®êng d©y h¹ thÕ tõ ®êng trôc h¹ thÕ vµo nhµ d©n do nh©n d©n tù ®Çu t. Hai lµ, ®èi víi nh÷ng vïng miÒn nói ||, |||, biªn giíi, nh÷ng n¬i xa líi ®iÖn quèc gia, c¸c hé gia ®×nh thuéc chÝnh s¸ch ®Æc biÖt khã kh¨n trong ®êi sèng, Nhµ níc sÏ hç trî ®Ó x©y dùng ®êng d©y trôc h¹ thÕ vµ ®êng d©y h¹ thÕ vµo nhµ d©n. Riªng 4 thµnh phè trùc thuéc Trung ¦¬ng vµ mét sè ®Þa ph¬ng kh¸c cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ®a ®iÖn vÒ n«ng th«n c¸c x· ngo¹i thµnh, kÓ c¶ vèn ®Çu t cho líi ®iÖn trung vµ h¹ thÕ, sÏ huy ®éng chñ yÕu tõ nguån phô thu tiÒn ®iÖn trªn ®Þa bµn, H§ND, UBND thµnh phè quyÕt ®Þnh møc vµ thêi gian ph¶i thu tiÒn ®iÖn. C¸c tØnh, thµnh phè phèi hîp víi ngµnh ®iÖn lËp dù ¸n x©y dùng líi ®iÖn trung h¹ thÕ ë n«ng th«n theo ph¬ng thøc bá vèn x©y dùng líi ®iÖn h¹ thÕ, mua b¸n ®iÖn n¨ng cña ngµnh ®iÖn theo gi¸ qui ®Þnh cña Nhµ níc vµ b¸n lÎ ®iÖn n¨ng cho c¸c hé tieu dïng ®iÖn vµ thu håi vèn ®Çu t víi c¸c ®iÒu kiÖn kh«ng vît gi¸ trÇn do Nhµ níc qui ®Þnh. ®Ó t¨ng sè hé n«ng d©n ®îc dïng ®iÖn, ng©n hµng cÇn xem xÐt cho c¸c hé ngÌo ®îc vay vèn theo h×nh thøc tÝn chÊp tr¶ chËm víi l·i suÊt u ®·i trong vßng tõ 1-2 n¨m ®Ó kÐo ®iÖn h¹ thÕ vµo nhµ m×nh. Ba lµ, ®èi víi mét sè x· miÒn Nói vµ vïng h¶i ®¶o cha cã kh¶ n¨ng kÐo ®iÖn tíi ®îc, c¸c ®Þa ph¬ng phèi hîp víi ngµng ®iÖn lËp dù ¸n x©y dùng nguån ®iÖn t¹i chç phï hîp nh diesel, thuû ®iÖn nhá. KhuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong vµ ngoµi níc tham gia ®Çu t vµ kinh doanh ®iÖn cña c¸c dù ¸n nguån ®iÖn t¹i chç nãi trªn. nhµ níc miªn thuÕ tµi nguyªn, thuÕ doanh thu ®èi víi s¶n xuÊt kinh doanh c¸c nguån ®iÖn t¹i chç phôc vô trªn ®Þa bµn nµy. Bèn lµ vÒ c¬ chÕ qu¶n lý, mäi nguån vèn ®Çu t cho líi ®iÖn n«ng th«n ph¶i tu©n thñ theo nghÞ ®Þnh 42/CP, 92/CP cña ChÝnh phñ do chñ ®Çu t trùc tiÕp qu¶n lý sö dông vèn ®Çu t theo c¸c qui ®Þnh hiÖn hµnh. N¨m lµ, vÒ c¬ chÕ qu¶n lý kinh doanh b¸n ®iÖn: VÒ l©u dµi, c¸c ®¬n vÞ cña Tæng C«ng ty ®iÖn lùc ViÖt Nam sÏ n©ng dÇn tû träng b¸n ®iÖn trùc tiÕp cho c¸c hé n«ng d©n ë n«ng th«n, cßn hiÖn nay vÉn thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ m« h×nh qu¶n lý kinh doanh b¸n ®iÖn ë n«ng th«n. Ban (Tæ) ®iÖn, hîp t¸c x· tiªu thô ®iÖn n¨ng, C«ng ty (Ban) ®iÖn níc cña tØnh, doanh nghiÖp nhµ níc, t nh©n mua b¸n ®iÖn n¨ng cña Tæng C«ng ty ®iÖn lùc ViÖt Nam t¹i C«ng ty tæng vµ b¸n lÎ ®iÖn n¨ng cho c¸c hé n«ng d©n dïng ®iÖn. Dï viÖc ®Çu t ph¸t triÓn ®iÖn líi kinh doanh b¸n ®iÖn cho n«ng d©n thùc hiÖn theo c¸c ph¬ng thøc vµ m« h×nh kh¸c nhau nhng ®Òu cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c cÊp ChÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng vµ c¸c ®¬n vÞ thuéc Tæng C«ng ty ®iÖn lùc ViÖt Nam vµ c¸c chñ ®Çu t ®Ó ®¶m b¶o cã kÕt qu¶ cao nhÊt. MÆt kh¸c, giao cho Bé C«ng nghiÖp nghiªn cøu, ban hµnh theo tiªu chuÈn kü thuËt trong thiÕt kÕ, x©y dùng vµ vËn hµnh líi ®iÖn n«ng th«n, võa phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña níc ta, võa ®¶m b¶o c¸c qui ®Þnh vÒ chÊt lîng vµ an toµn. HiÖn tr¹ng líi ®iÖn n«ng th«n cßn nhiÒu bÊt cËp. Thùc tÕ cho thÊy, líi ®iÖn n«ng th«n ë níc ta mçi miÒn ®îc h×nh thµnh ë c¸c gian ®o¹n kh¸c nhau vµ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng. ë miÒn B¾c, líi ®iÖn n«ng th«n lóc ®Çu ®îc h×nh thµnh trªn c¬ së x©y dùng c¸c tr¹m b¬m tiªu níc phôc vô n«ng nghiÖp. LÊy c¸c tr¹m b¬m lµm ®iÓm xuÊt ph¸t, c¸c hîp t¸c x· n«ng nghiÖp huy ®éng c«ng quÜ vµ sù ®ãng gãp cña nh©n d©n ®Ó x©y dùng c¸c ®êng d©y t¶i ®iÖn ®Õn hé gia ®×nh phôc vô cho nhu cÇu sinh ho¹t vµ ®êi sèng. V× vËy cã sù lÖch l¹c lín vÒ møc ®é vµ tû lÖ sè x·, sè hé cã ®iÖn gi÷a c¸c ®Þa ph¬ng kh¸c nhau, n¬i nµo cã phong trµo thuû lîi ph¸t triÓn m¹nh vµ tranh thñ ®îc sù hç trî tÝch cùc cña Nhµ níc th× n¬i ®ã líi ®iÖn ph¸t triÓn t¬ng ®èi tèt. Sau nµy t×nh h×nh chung cã kh¸c h¬n, nhng c¨n b¶n, ®iÖn n«ng th«n ë miÒn B¾c vÉn lÇ g¾n víi thuû lîi. Cßn miÒn Nam, do nh÷ng n¨m ®Çu gi¶i phãng thiÕu nguån ®iÖn nªn nhµ níc chØ ®Çu t líi ®iÖn phôc vô c¸c tr¹m thuû n«ng ®Çu mèi. Sau khi nhµ m¸y Thuû ®iÖn TrÞ An ®i vµo ho¹t ®éng n¨m 1988 vµ ®Æc biÖt tõ gi÷a nh÷ng n¨m 1990 c¸c hîp t¸c x· míi huy ®éng n«ng d©n ®ãng gãp ®Ó x©y dùng ®êng d©y h¹ thÕ ®a ®iªnj vÒ xãm, Êp. Tuy vËy, tû lÖ sè hé n«ng d©n cã ®iÖn míi chØ cã 34%. Riªng ë miÒn Trung, viÖc da ®iÑn vÒ n«ng th«n míi chØ b¾t ®Çu tõ khi x©y dùng xong ®êng d©y 220KV Vinh - §ång Híi cïng tr¹m 220KV §ång híi vµ ph¸t triÓn m¹nh sau khi hoµn thµnh hÖ thèng t¶i ®iÖn 500KV B¾c - Nam. Bëi vËy kÕt qu¶ trªn b×nh diÖn toµn quèc ®Õn nay, toµn bé c¸c tØnh thµnh phè trùc thuéc trung U¬ng ®· ®îc nèi víi líi ®iÖn quèc gia. §Õn cuèi n¨m 1996, líi ®iÖn quèc gia ®· ®Õn víi 60/61 tØnh lþ, 426/470 huyÖn lþ,(®¹t tû lÖ 90,6%), 5698/9022 x· cã ®iÖn, ®¹t tû lÖ 63,2% vµ 6.031.323/11.887.452 hé n«ng d©n cã ®iÖn ®¹t tû lÖ 50,7%. §iÒu ®¸ng lo ng¹i ë ®©y lµ do cã nhiÒu nhu cÇu bøc xóc vÒ sö dông ®iÖn cïng vèn ®Çu t h¹n hÑp nªn líi ®iÖn n«ng th«n trong nh÷ng n¨m võa qua ë nhiÒu n¬i ®îc x©y dùng kh«ng theo qui ho¹ch, cha ®¶m b¶o tiªu chuÈn ký thuËt, trong thêi gian sö dông kh«ng ®¶m b¶o thêng xuyªn viÖc b¶o tr×, c¶i t¹o dÉn ®Õn viÖc cung cÊp ®iÖn kh«ng æn ®Þnh, chÊt lîng thÊp, kh«ng an toµn vµ tû lÖ tæn thÊt mÊt m¸t ®iÖn cao. Trong khi ®ã viÖc qu¶n lý ®iÖn cha thèng nhÊt (trong 5698 x· cã ®iÖn vµ 6.031.323 hé n«ng d©n dïng ®iÖn), chñ yÕu theo c¸c m« h×nh Ban (tæ) ®iÖn x·, thÇu t nh©n, C«ng ty (xÝ nghiÖp) kinh doanh ®iÖ n«ng th«n cña ®Þa ph¬ng hoÆc hîp t¸c x· tiªu thô ®iÖn n¨ng vµ ngµnh ®iÖn lùc b¸n ®iÖn ®Õn tõng hé d©n. Kh«ng nh÷ng thÕ, ngay c¶ vÒ gi¸ ®iÖn n«ng th«n còng kh«ng thèng nhÊt. Bëi v×, ngµnh ®iÖn hiÖn nay chØ b¸n ®iÖn trùc tiÕp ®Õn ®îc hé n«ng d©n kho¶ng 30 x· trong toµn quèc vµ b¸n theo ®óng gi¸ qui ®Þnh. Sè x· cßn l¹i, ngµnh ®iÖn l¹i b¸n t¹i c«ng toe tæng víi gi¸ 360 ®ång/KW/h cho c¸c tæ chøc qu¶n lý ®iÖn nªu trªn ®Ó b¸n lÎ cho hé n«ng d©n. Do nhiÒu nguyªn nh©n vÒ kü thuËt, vÒ qu¶n lý, gi¸ ®iÖn thùc tÕ mµ c¸c hé n«ng d©n ph¶i tr¶ cã nhiÒu møc kh¸c nhau tuú theo tõng ®Þa ph¬ng vµ nh×n chung ®Òu cao h¬n so víi gi¸ qui ®Þnh. Ch¼ng h¹n cã 60,9% sè x· cè ®iÖn gi¸ tõ 450 ®/kwh ®Õn 700 ®/kwh; 32,4% sè x· cã ®iÖn gi¸ tõ 700 ®/kwh ®Õn 900 ®/kwh trë lªn... 3.2 Gi¶i ph¸p cho thuû lîi Nh ®· nªu trªn thuû lîi cßn mét sè vÊn ®Ò cßn tån t¹i ®¸ng kÓ, nhiÒu c«ng tr×nh thuû lîi ®· xuèng cÊp nghiªm träng, m« h×nh qu¶n lý nguån níc vµ c«ng tr×nh thuû lîi cha s¸t víi ngêi dïng níc, nhiÒu cÊp ngµnh cha nhËn thøc ®îc tÝnh x· héi ®a d¹ng ho¸ môc tiªu cña x· héi. Do ®ã cÇn ph¶i cã nh÷ng ph¬ng híng gi¶i quyÕt cho thuû lîi Cã thÓ nãi, hiÖn nay ngµnh thuû lîi níc ta ®· t¬ng ®èi m¹nh vÒ "phÇn cøng" - x©y dùng c«ng tr×nh vµ míi tiÕp cËn víi "phÇn mÒm" kh¸i niÖm phi c«ng tr×nh (cã thÓ coi lµ c¸i hån cña ngµnh thuû lîi). Kh¸i niÖm nµy cÇn ®îc qu¸n triÖt, vËn dông trong ngµnh thuû lîi theo tinh thÇn ph¸t triÓn ngµnh trong ph¸t triÓn tæng thÓ n«ng nghiÖp - n«ng th«n toµn diÖn, toµn x· héi bÒn v÷ng. Nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y cÇn ®îc sím tiÕp cËn víi kh¸i niÖm nµy: + §iÒu tra x· héi vïng hëng lîi, c¸c tËp tôc, t«n gi¸o, vai trß céng ®ång, c¸c ®oµn thÓ... trong ho¹t ®éng thuû lîi. + Th«ng tin hai chiÒu trong ®Þnh híng quy ho¹ch, thiÕt kÕ c¸c giai ®o¹n gi÷a c¸c c¬ quan ®îc giao quyÒn chñ ®Çu t víi c¸c tæ chøc ngêi hëng lîi vµ b¶o vÖ vÒ c«ng tr×nh thuû lîi. §Æc biÖt cÇn quan t©m lÊy ý kiÕn cña ngêi d©n ( kh«ng chØ dõng l¹i ë c¸c ý kiÕn cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, c¬ quan t vÊn, v× dÔ chñ quan, phiÕn diÖn) + Ho¹t ®éng cña c«ng tr×nh thuû lîi theo híng cã sù tham gia s©u réng, d©n chñ cña céng ®«ng nh©n d©n hëng lîi, chÝnh quyÒn, c¸c héi nghÒ nghiÖp t¹i ®Þa ph¬ng. + VÊn ®Ò thæ nhìng, c¬ cÊu c©y trång, kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi theo híng hµng ho¸ xuÊt khÈu sau khi chñ ®éng ®îc nguån níc. + VÊn ®Ò kinh tÕ x©y dùng: ph©n tÝch kinh tÕ trªn nÒn t¶ng khai th¸c lîi dông tæng hîp theo nhiÖm vô c«ng tr×nh trªn c¬ së thùc tÕ cña khu vùc hëng lîi; tr¸nh nh÷ng néi dung ®Ò xuÊt vµ h¹ch to¸n xa rêi thùc tÕ. + VÒ c«ng tr×nh thuû lîi, cÇn sö dông hîp lý vËt liÖu x©y dùng theo cÊp bËc u tiªn kh¸c nhau nh tríc hÕt u tiªn c¸c ko¹i vËt liÖu ®èi víi c¸c chi tiÕt bÞ che khuÊt vµ n»m díi s©u (th©n cèng cöa vµo cèng, cöa vµo trµn, c¸c khe ph©n chia, bÓ tiªu n¨ng vµ ®Æc biÖt lµ cöa van cho cèng ®iÒu tiÕt díi s©u, s©n tríc, thiÕt bÞ tho¸t níc trong th©n ®Ëp ...), kÕ ®Õn lµ c¸c h¹ng môc kh¸c (têng ch¾n ®Êt, cöa ra c¸c c«ng tr×nh trªn kªnh...), thËm chÝ, ngay t¹i mét chi tiÕt c«ng tr×nh còng nªn nghiªn cøu møc ®é u tiªn kh¸c nhau cho nh÷ng phÇn cã chÕ ®ä lµm viÖc kh¸c nhau... CÇn cã nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ c¸c kÕt cÊu mÒm, vËt liÖu mÒm thÝch hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn phøc t¹p, da d¹ng cña hÖ thèng nªn - c«ng tr×nh, nh: c¸c khe mÒm 3 híng, c¸c khe mÒm cã vËt tiÕp xóc kh«ng rØ cã tuæi thä cao, chèng x©m thùc ; c¸c lo¹i "vËt liÖu mÒm" (bª t«ng nhùa ®êng, rä ®¸, th¶m ®¸...). + VÊn ®Ò chän tÇn suÊt thiÕt kÕ vµ h×nh thøc gi¶i ph¸p c«ng tr×nh tho¸t lò: nªn chó ý ®Õn c«ng tr×nh th¸o lò cã cao tr×nh ngìng nhiÒu bËc víi ph¬ng ch©m sao cho c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh chÝnh nh ®Ëp ®Êt, cèng qua ®Ëp, trµn th¸o lò ph¶i an toµn víi bÊt kú tÇn suÊt nµo ®· quan s¸t ®îc hay rót ra tõ lý luËn mµ ®¸nh gi¸ x©y dùng l¹i nhá h¬n víi c¸ch thøc thiÕt kÕ truyÒn thèng ( thÝ dô nh cã c«ng tr×nh bËc thÊp kiªn cè ®Ó x¶ lò thêng xuyªn p = 10% - 20%, ®ång thêi cã nh÷ng bËc cao Ýt kiªn cè h¬n ®Ó th¸o lò lín h¬n: ®Ëp cÇu tr×, ®Ëp trµn bª t«ng nhùa ®êng ngay trªn th©n ®Ëp ®Êt, trµn cã cöa...). Sù nh×n nhËn nµy phï hîp víi yªu cÇu cña hÇu hÕt c¸c hå chøa níc. + VÊn ®Ò cËp nhËt th«ng tin cho ®éi ngò c¸n bé t vÊn thiÕt kÕ, ®æi míi t duy thiÕt kÕ theo híng tiªn tiÕn hiÖn ®¹i, ®a môc tiªu, dÔ vËn hµnh qu¶n lý vµ hiÖu qu¶. Trong thiÕt kÕ cÇn thêng xuyªn cËp nhËt th«ng tin míi, c¸c th«ng tin vÒ c¸c khuyÕt tËt, sù cè thêng gÆp, øng dông c¸c tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ, m¹nh d¹n øng dông c¸c kÕt cÊu míi, tiÕn bé ... + VÒ sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c c¬ quan t vÊn thiÕt kÕ vµ nghiªn cøu: CÇn cã c¸c héi nghÞ, héi th¶o ®Ó chia sÎ kinh nghiÖm gi÷a hai lÜnh vùc ; thiÕt kÕ "®Æt hµng" cho nghiªn cøu, ngîc l¹i, nghiªn cøu "b¸n" c¸c s¶n phÈm cho thiÕt kÕ nh»m ®Èy m¹nh øng dông c¸c tiÕn bé kü thuËt, chèng tôt hËu, n©ng cao chÊt lîng, hiÖu qu¶ c«ng tr×nh. 3.3 Gi¶i ph¸p cho ®Çu t c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n §Çu t ph¸t triÓn cë h¹ tÇng n«ng th«n ph¶i ®ång bé vµ chó träng ®Çu t chiÒu s©u vµo nh÷ng vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ qui m« lín. ViÖc ®Çu t ph¶i ®îc phèi hîp chÆt chÏ gi÷a x©y dùng c¬ së h¹ tÇng víi ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu vµ x©y dùng c¸c c¬ së c«ng nghiªp n«ng th«n, nhÊt lµ c¸c c¬ së chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû h¶i s¶n. Ph¸t triÓn ®ång bé c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n nh giao th«ng thuû lîi, ®iÖn, th«ng tin kiªn l¹c, c«ng tr×nh phóc lîi c«ng céng vµ c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n vµ cÇn tËp trung vµo c¸c vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ lín, kÌm theo sù khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn nh»m t¹o nªn nh÷ng khu vùc cã mòi nhän cña nÒn n«ng nghiÖp. Khu vùc nµy sÏ t¹o ra ®îc nh÷ng s¶n phÈm n«ng nghiÖp xuÊt khÈu cã tÝnh c¹nh tranh cao. 4. C¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. 4.1 Gi¶i ph¸p ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. - T×m mäi c¸ch ®Ó cã thÓ n©ng cao chÊt lîng hµng n«ng s¶n ®Ó t¹o uy tÝn, më réng thÞ trêng vµ xuÊt khÈu víi gi¸ cao, nh»m h¹n chÕ sù thua thiÖt vÒ gi¸ so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh chñ yÕu. ViÖc t×m c¸ch n©ng cao chÊt lîng hµng n«ng s¶n ph¶i ®îc chØ ®¹o vµ tiÕn hµnh ®ång bé ë tÊt c¶ c¸c kh©u trõ gièng, ch¨m sãc, thu ho¹ch, b¶o qu¶n, dù tr÷, chÕ biÕn... lµm cho hµng n«ng s¶n cña ViÖt Nam ®¹t ®îc tiªu chuÈn Quèc tÕ. Muèn vËy ph¶i qui ho¹ch vïng s¶n xuÊt, ®Çu t nghiªn cøu gièng c©y trång, ¸p dông tiÕn bé kü thuËt vµo kh©u ch¨m sãc, thu ho¹ch, ®Çu t vµo c«ng nghÖ chÕ biÕn n«ng s¶n, ®Çu t vµo kho tµng ®Ó b¶o qu¶n chÊt lîng n«ng s¶n trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n vµ cã ®ñ kh¶ n¨ng dù tr÷ khi cÇn thiÕt. Kh«ng nªn û vµo lîi thÕ chi phÝ ®Çu vµo ®Ó c¹nh tranh mµ tÝnh ph¬ng ¸n t¨ng chi phÝ ®Ó t¨ng chÊt lîng, s¶n lîng ®Ó lîi vÒ gi¸ vµ më réng thÞ trêng - T¨ng cêng ho¹t ®éng Marketing quèc tÕ cho hµng n«ng s¶n trªn c¶ 4 ph¬ng diÖn: ChÝnh s¸ch s¶n phÈm, chÝnh s¸ch gi¸ c¶, chÝnh s¸ch ph©n phèi vµ xóc tiÕn. - Hoµn thiÖn viÖc tæ chøc thu thËp vµ xö lý th«ng tin vÒ thÞ trêng, vÒ ®èi thñ c¹nh tranh trªn thÞ trêng n«ng s¶n thÕ giíi ®Ó cã thÓ ®iÒu hµnh c«ng t¸c xuÊt khÈu n«ng s¶n cã hiÖu qu¶ h¬n. - Cã chiÕn lîc vµ bíc ®i ®Ó x©y dùng uy tÝn cña hµng n«ng s¶n ViÖt Nam nh»m c¶i thiÖn h×nh ¶nh n«ng s¶n ViÖt Nam trªn thÞ trêng thÕ giíi. 4.2 Nhµ níc hç trî doanh nghiÖp. - C¶i tiÕn tæ chøc qu¶n lý xuÊt khÈu n«ng s¶n theo híng ph©n khu vùc thÞ trêng cho c¸c ®Çu mèi xuÊt khÈu lín ®Ó t¹o híng chuyªn s©u vÒ khu vùc thÞ trêng cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu, h¹n chÕ sù c¹nh tranh gi÷a chÝnh c¸c doanh nghiÖp cña ta lµm thiÖt h¹i ®Õn lîi Ých quèc gia, x©y dùng c¬ chÕ qu¶n lý l·i suÊt, thuÕ, tû gi¸ vµ dù tr÷ xuÊt khÈu linh ho¹t nhng ph¶i n»m trong khu«n khæ nhÊt ®Þnh. - T¨ng cêng ký c¸c hiÖp ®Þnh chÝnh phñ víi c¸c níc vÒ xuÊt khÈu n«ng s¶n. - X©y dùng trung t©m chuyªn thu thËp vµ cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ xuÊt khÈu n«ng s¶n trªn thÞ trêng thÕ giíi cho c¸c doanh nghiÖp trong níc ®Ó gióp cho c¸c doanh nghiÖp ®Þnh híng s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu n«ng s¶n; ®ång thêi gióp cho c¸c quyÕt ®Þnh cña doanh nghiÖp cã chÊt lîng cao. - T¹o ®iÒu kiÖn vµ trî gióp ®Ó c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam tham gia vµo c¸c häi chî n«ng s¶n quèc tÕ nh»m giíi thiÖu vÒ hµng n«ng s¶n ViÖt Nam cho toµn thÕ giíi, thu hót sù chó ý cña kh¸ch hµng ®Ó më réng thÞ trêng. - T¨ng cêng ®Çu t n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng bÕn c¶ng ®Ó gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn vµ bèc xÕp hµng ho¸ nh»m t¨ng søc c¹nh tranh cho hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu. - Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc vµ níc ngoµi vµo chÕ biÕn n«ng s¶n xuÊt khÈu. - Cung cÊp thêng xuyªn vµ cã chÊt lîng c¸c dÞch vô cung øng c¸c vËt t cho n«ng nghiÖp. - Chó träng c«ng t¸c nghiªn cøu c¬ b¶n vµ dù b¸o dµi h¹n h×nh thµnh s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng n«ng s¶n trªn thÞ trêng thÕ giíi ®Ó cung cÊp th«ng tin cho viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ trong níc, híng dÉn ngêi s¶n xuÊt n«ng s¶n nhËp khÈu. 5. Mét sè gi¶i ph¸p chung cho ®Çu t ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n ViÖt Nam (tõ nay ®Õn n¨m 2005) - ChuyÓn m¹nh mét nÔn n«ng nghiÖp coi träng sè lîng sang mét nÒn s¶n xuÊt chó träng chÊt lîng. §Èy m¹nh c¸c biÖn ph¸p khoa häc, c«ng nghÖ, tríc hÕt lµ c¶i tiÕn c«ng t¸c gièng nh»m t¹o c¸c gièng cã n¨ng suÊt cao, chÊt lîng tèt, c¶i tiÕn biÖn ph¸p canh t¸c ®Ó t¨ng n¨ng suÊt vµ chÊt lîng s¶n phÈm, b¶o vÖ m«i trêng, s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm s¹ch. - §èi víi nh÷ng s¶n phÈm cung ®· vît cÇu (g¹o, cµ phª, ®êng) th× híng chÝnh lµ kh«ng t¨ng s¶n lîng. §Èy m¹nh c¸c biÖn ph¸p n©ng cao n¨ng suÊ, chÊt lîng, h¹ gi¸ thµnh vµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu s¶n phÈm. - Ph¸t triÓn ngµnh nghÒ, dÞch vô ë n«ng th«n. - Khai th¸c lîi thÕ tèi ®a cña tõng vïng, trong ®ã: + §èi víi vïng miÒn nói phÝa B¾c, híng chñ yÕu lµ trßng c©y an qu¶, c©y c«ng nghiÖp, c©y rõng cã gi¸ trÞ nh trång c¸c lo¹i c©m, quýt, nh·n v¶i, m¨ng, tr¸m, quÕ, håi... + §èi víi §ång b»ng S«ng Hång, ®Èy m¹nh ch¨n nu«i lîn, gia cÇm theo kiÓu trang tr¹i vµ ph¸t triÓn ngµnh nghÒ s¶n xuÊt rau c¸c lo¹i nhÊt lµ rau s¹ch. + §èi víi vïng khu Bèn cò, Duyªn H¶i miÒn Trung võa cã rõng, võa cã ®ång b»ng võa cã biÓn th× ph¶i kÕt hîp lîi thÕ c¸c vïng ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp vµ thuû s¶n. + §èi víi T©y Nguyªn vµ §«ng Nam Bé, chñ yÕu lµ th©m canh c©y c«ng nghiÖp, b¶o vÖ gi÷ diÖn tÝch rõng hiÖn cã. + §èi víi §ång B»ng S«ng Cöu Long, chñ yÕu lµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt lóa g¹o chÊt lîng cao vµ ®Èy m¹nh nu«i trång thuû s¶n. + §èi víi mét sè vïng cao cã khÝ hËu l¹nh cã thÓ trång c¸c lo¹i c©y ®Æc s¶n «n ®íi nh t¸o, hång... T¨ng cêng c«ng t¸c ®µo t¹o nguån nh©n lùc cho n«ng nghiÖp n«ng th«n, tËp trung xo¸ mï ch÷ cho ngêi lín vµ phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc cho trÎ em ®Ó ®Õn n¨m 2005 cã 96% d©n c biÕt ®äc, biÕt viÕt, tû lÖ lao ®éng n«ng th«n ®îc ®µo t¹o ®¹t kho¶ng 20%. T¨ng cêng c«ng t¸c ®µo t¹o nghÒ cho n«ng th«n. chó träng c«ng t¸c ®µo t¹o nghÒ míi, truyÒn nghÒ cho ngêi lao ®éng phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ ngµnh nghÒ cña tõng vïng víi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. X©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n, trong 5 n¨m tíi x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n ph¶i ®îc coi nh lµ mét viÖc lµm cÊp b¸ch ®Ó n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho céng ®ång d©n c n«ng th«n v» huy ®éng mäi nguån lùc, b»ng nhiÒu h×nh thøc nh Nhµ níc hç trî vèn, vËt t, d©n bá c«ng søc lao ®éng. - TiÕp tôc u tiªn ®Çu t thuû lîi ®Ó n©ng cao diÖn tÝch ®Êt ®îc tíi, nhÊt lµ ë c¸c vïng miÒn nói ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt l¬ng thùc, tíi cho c©y c«ng nghiÖp, b¶o vÖ an toµn ®ª ®iÒu, chèng lò, ng¨n mÆn. §Çu t ®êng giao th«ng ®Õn h¬n 500 x· hiÖn cßn cha cã ®êng «t« tíi trung t©m. n©ng cÊp ®êng giao th«ng n«ng th«n hiÖn cã, ®Æc biÖt chó ý tíi MiÒn Nói, ®êng vµo c¸c vïng kinh tÕ míi. Më réng m¹ng líi cung cÊp ®iÖn phôc vô s¶n xuÊt sinh ho¹t. §Çu t c¶i t¹o vµ c¶i tiÕn qu¶n lý ®Ó gi¸ ®iÖn mµ hé d©n ph¶i tr¶ t¬ng ®¬ng víi gi¸ ®iÖn ë thµnh phè. Thùc hiÖn tèt ch¬ng tr×nh quèc gia vÒ níc s¹ch, vÖ sinh, m«i trêng n«ng th«n víi môc tiªu lµ n¨m 2005 cã 80% d©n sè n«ng th«n cã níc s¹ch ®Ó dïng cho sinh ho¹t. X©y dùng c¸c trung t©m côm x· ë c¸c vïng MiÒn Nói, trong ®ã cã c¸c trêng häc, chî, tr¹m ytÕ, ®µi ph¸t thanh, truyÒn h×nh... Giao ®Êt, giao rõng vµ cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, ®Èy nhanh viÖc giao ®Êt, t¹o ®iÒu kiÖn cho n«ng d©n yªn t©m s¶n xuÊt, lµm cho mçi m¶nh ruéng, khu rõng ®Òu cã chñ. - KhuyÕn khÝch tÝch tô ruéng ®Êt ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn b»ng viÖc ®«ng viªn n«ng d©n chuyÓn ®æi ruéng ®Êt ®Ó tõng bíc xo¸ bá t×nh tr¹ng ®Êt manh món ( hiÖn cã kho¶ng 100 triÖu m¶nh ®Êt n«ng nghiÖp, mçi hé cã b×nh qu©n 6-8 m¶nh, cã hé cã trªn 20 m¶nh, kh«ng thuËn tiÖn cho s¶n xuÊt vµ c¬ giíi ho¸). B»ng nhiÒu biÖn ph¸p ®¶m b¶o cho ngêi n«ng d©n cã nguyÖn väng, cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã ®Êt ®Ó s¶n xuÊt. - T¨ng ®Çu t cho c¸c vïng cßn khã kh¨n nh MiÒn Nói, c¸c x· nghÌo. - TiÕp tôc thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh §Þnh canh, ®Þnh c, Kinh tÕ míi, Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. - §éng viªn nhiÒu nguån lùc ®Ó ph¸t triÓn, bao gåm sù ®ãng gãp cña d©n ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n nh kiªn cè ho¸ kªnh m¬ng, x©y dùng ®êng giao th«ng n«ng th«n, ®iÖn, níc s¹ch... X©y dùng chiÕn lîc vµ hÖ thèng th«ng tin thÞ trêng cho c¸c s¶n phÈm, b¶o ®¶m cho ngêi d©n cã ®ñ th«ng tin ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô n«ng s¶n. T¹i Bé N«ng nghiÖp - PTNT ®· vµ ®ang x©y dùng 1 trung t©m th«ng tin, trong ®ã cã c¶ vÒ th«ng tin thÞ trêng. Cñng cè l¹i thÞ trêng trong níc ®Ó tiªu thô n«ng s¶n, më réng thÞ trêng xuÊt khÈu. T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham gia t×m kiÕm thÞ trêng vµ xuÊt khÈu n«ng s¶n. Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm, hç trî tÝch cùc c¸c doanh nghiÖp x©m nhËp vµ chiÕm lÜnh thÞ trêng. Thµnh lËp quü hç trî xuÊt khÈu cho c¸c s¶n phÈm quan träng. T¨ng vèn, nhÊt lµ vèn vay trung vµ dµi h¹n cho khu vùc n«ng th«n ®Ó hé n«ng d©n cã thÓ dÔ dµng vay vèn tõ c¸c tæ chøc tÝn dông chÝnh thøc. D©n dÇn xo¸ bá ph©n biÖt tÝn dông gi÷a c¸c khu vùc kinh tÕ quèc doanh vµ ngoµi quèc doanh. KÕt luËn N«ng nghiÖp n«ng th«n ®ãng mét vai trß rÊt quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n cña níc ta. Trong thêi gian qua n«ng nghiÖp ®· ®¹t ®îc mét sè thµnh tùu v« cïng to lín tuy vËy vÉn cßn nhiÒu khã kh¨n vµ yÕu kÐm cÇn ph¶i gi¶i quyÕt. Sù ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ x· héi n«ng th«n chÞu sù t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè trong ®ã chÝnh s¸ch ®ãng vai trß gÇn nh quyÕt ®Þnh, ®ã chónh lµ t¸c ®éng can thiÖp cña Nhµ níc ®èi víi sù ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp n«ng th«n. ChÝnh s¸ch ®ãng vai trß quan träng vµ lµ yÓu tè bao trïm t¸c ®éng m¹nh mÏ b¶o ®¶m sù thµnh c«ng cña chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi n«ng th«n vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nãi chung cña ®Êt níc. ChÝnh s¸ch ®óng ®¾n sÏ t¹o ®éng lùc cho ngêi lao ®éng, cho c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia tÝch cùc vµo sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt më réng kinh doanh, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi nhÞp ®é nhanh vµ æn ®Þnh. Trªn ®©y lµ néi dung bµi viÕt cña em vÒ vÊn ®Ò nµy. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o híng dÉn NguyÔn Ngäc Mai cïng c¸c c« chó trong Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t ®· gióp ®ì em hoµn thµnh bµi viÕt nµy. Môc lôc Trang

Các file đính kèm theo tài liệu này:

Thực trạng về chính sách đầu tư với việc phát triển sản xuất nông nghiệp của việt nam(101 trang).DOC