Đề tài Vận dụng các phương pháp thống kê để phân tích chỉ tiêu GDP của Việt nam thời kỳ 1990 đến 2001

Vận dụng các phương pháp thống kê để phân tích chỉ tiêu GDP của Việt nam thời kỳ 1990 đến 2001(93 trang) LỜI NÓI ĐẦU Trong công cuộc đổi mới đất nước việc quản lý vĩ mô nền kinh tế một cách đúng đắn có ý nghĩa quyết định đến sự phát triển kinh tế bền vững. Để hoạch định chính sách các nhà quản lý kinh tế cần phải sử dụng các mô hình phân tích kinh tế vĩ mô. Trong các mô hình này chỉ tiêu tổng sản phẩm quốc nội (Gross Dometic Product - GDP) với vai trò trung tâm có tầm quan trọng đặc biệt và được xem xét dưới nhiều giác độ. Đổi mới hoạt động nền sản xuất kinh tế Việt nam từ nền kinh tế bao cấp chuyển sang nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa cùng với nhiều thành phần kinh tế bình đẳng tham gia vào nền sản xuất xã hội. Để hoà nhập với cộng đồng các quốc gia trên thế giới về mọi phương diện đòi hỏi chúng ta phải đôỉ mới về mọi mặt. Một trong các mặt đó là phương pháp mới về quản lý điều hành vĩ mô nền kinh tế mà hầu hét các quốc gia trên thế giới đã sử dụng từ rất lâu đó là tài khoản quốc gia (SNA) với hệ thống các chỉ tiêu kinh tế tổng hợp: GDP, GNI, NI, NDI. Đối với mỗi quốc gia các chỉ tiêu kinh tế tổng hợp nhằm phản ánh kết quả hoạt động của nền sản xuất xã hội, quá trình phân phối và sử dụng sản phẩm sản xuất ra quá trình tạo ra thu nhập phân phối và phân phối lại thu nhập đó phản ánh mức sống thực tế, giá trị vốn đầu tư cho tích luỹ tài sản tái sản xuất mở rộng. GDP là một trong những chỉ tiêu đặc biệt quan trọng trong những chỉ tiêu kinh tế tổng hợp, nó phản ánh kết quả cuối cùng của hoạt động sản xuất của các ngành các thành phần kinh tế và toàn bộ nền kinh tế quốc dân trong một thời kỳ nhất định (thường là một năm). GDP là nguồn gốc của mọi khoản thu nhập nguồn gốc sự giầu có và phồn vinh xã hội. Nó là chỉ tiêu phản ánh hiệu quả hoạt động nền sản xuất, nó không chỉ biểu hiện hiệu quả của tái sản xuất theo chiều sau mà cả hiệu quả của tái sản xuất theo chiều rộng và là một trong những chỉ tiêu làm căn cứ để tính các chỉ tiêu khác. GDP là một trong những căn cứ quan trọng để đánh giá sự tăng trưởng kinh tế một quốc gia nghiên cứu khả năng tích luỹ, khả năng huy động vốn cho sự phát triển sản xuất tính toán các khoản thu nhập từ sản xuất và làm cơ sở cho việc xác định chỉ tiêu đánh giá mức sống các tầng lớp dân cư, các chỉ tiêu so sánh quốc tế và làm căn cứ xác định trách nhiệm mức đóng góp của mỗi quốc gia vơí tổ chức quốc tế (liên hợp quốc, UNICEP .) mặt khác để đề ra các chính sách và các chiến lược phát triển đất nước trong tương lai. Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề này trong thời gian thực tập ở Viện Khoa học Thống kê, với sự giúp đỡ của các bác, các cô, các chú trong Viện em đã mạnh dạn chọn vấn đề “Vận dụng các phương pháp thống kê để phân tích chỉ tiêu GDP của Việt nam thời kỳ 1990 đến 2001” làm luận văn tốt nghiệp của mình. Ngoài lời nói đầu và kết luận luận văn gồm các chương sau: Chương I : Những lý luận cơ bản về chỉ tiêu GDP. Chương II : Đặc điểm vận dụng các phương pháp thống kê để phân tích GDP. Chương III: Lập và phân tích dãy số GDP ở Việt nam thời kỳ 1990 -2001. Luận văn của em được hoàn thành dưới sự hướng dẫn trực tiếp của TS. TRần Ngọc Phác và sự giúp đỡ của các bác, các cô và các chú trong Viên Khoa học Thống kê. Tuy nhiên, với thời gian có hạn và những hạn chế nhất định về sự hiểu biết về lý thuyết cũng như về thực tiễn trong lĩnh vực mới mẻ và khó khăn này. Nên luận văn của em không tránh khỏi những khiếm khuyết, do đó em rất mong được sự đóng góp ý kiến của thầy, cô cung các bạn. Em xin chân thành cảm ơn TS. Trần Ngọc Phác và các bác, các cô trong Viện Thống kê đã giúp em hoàn thành luận văn này. MỤC LỤC Trang Lời nói đầu 1 Chương I. Một số lý luận cơ bản về chỉ tiêu GDP 3 I. Lý luận chung về GDP. 3 1. Nội dung kinh tế của chỉ tiêu tổng hợp GDP. 3 2. Vị trí của chỉ tiêu GDP trong hệ thống tài khoản quốc gia – SNA. 6 II. Các phưong pháp xác định chỉ tiêu GDP 9 1. Phương pháp 1: Phương pháp sản xuất (the production approach) 9 2. Phương pháp thu thập(The income approach). 10 3. Phương pháp sử dụng sản phẩm ( The expenditure approach). 11 Chương II. Đặc điểm vận dụng các phương pháp thống kê để phân tích chỉ tiêu GDP 14 I . Các loại dãy số thời gian về chỉ tiêu GDP và các đặc điểm của nó. 14 1. Nhóm dãy số các chỉ tiêu tuyệt đối. 14 2. Nhóm chỉ tiêu tương đối. 15 3. Nhóm chỉ tiêu bình quân. 15 II. Các vấn đề cơ bản cần giảI quyết khi lập dãy số GDP. 16 1. Đồng nhất nội dung tính. 16 2. Đồng nhất phương pháp tính. 20 3. Đồng nhất phạm vi tính toán. 21 4. Đồng nhất giá cả. 23 5. Đồng nhất đơn vị tính: 25 III. Dùng các phương pháp thống kê để phân tích GDP. 26 1. Phân tích dãy số chỉ tiêu tuyệt đối GDP, VA. 26 2. Phân tích dãy số chỉ tiêu tương đối. 37 IV. Phân tích GDP qua phương pháp đồ thị. 39 1. Ý nghĩa và tác dụng của đồ thi thống kê. 39 2. Các loại đồ thị thống kê. 40 3. Những yêu cầu chung đối với việc xây dựng đồ thị thống kê. 40 Chương III. Lập và phân tích dãy số GDP của Việt nam thời kỳ 1990 - 2001 42 I. Đặc điểm kinh tế Việt nam 1990- 2001. 42 1. Những kết quả đạt được trong 10 năm. 42 2. Những khó khăn và thách thức trong các năm tới. 42 II. Lập và phân tích dãy số GDP và VA 1990- 2001. 44 1. Lập và phân tích dãy số GDP (theo giá hiện hành). 44 2. Phân tích GDP theo giá hiện hành qua các phương pháp thống kê. 46 3. Lập và phân tích VA Nông nghiệp. 50 4 Lập và phân tích VA ngành Công nghiệp: 52 5. Lập và phân tích VA ngành Dịch vụ: 6.Lập và phân tích GDP của Việt Nam theo gía so sánh 1994 56 7. Lập và phân tích VA của ngành Nông nghiệp . 63 8. Lập và phân tích VA ngành Công nghiệp theo giá năm 1994. 68 9 Lập và phân tích VA nghành dịch vụ theo giá so sánh . 71 10. Lập và phân tích về tỷ trọng VA ngành Nông nghiệp. 74 11. Lập và phân tích tỷ trọng VA của ngành Công nghiệp . 77 12. Lập và phân tích dãy số tỷ trọng VA ngành dịch vụ. 78 13. Lập và phân tích dãy số GDP bình quân đầu người: 81 Kết luận và kiến nghị 82 Danh mục tài liệu tham khảo 83

doc90 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2526 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Vận dụng các phương pháp thống kê để phân tích chỉ tiêu GDP của Việt nam thời kỳ 1990 đến 2001, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
o b¶ng sè liÖu vÒ VA cña ngµnh N«ng nghiÖp ta thÊy t¨ng qua c¸c n¨m, VA n¨m 1990 chØ lµ 16282 tû ®ång mµ ®Õn n¨m 2001 ®· t¨ng lª 112896 tû ®ång. Do xu h­íng t¨ng lªn cña VA cña ngµnh N«ng nghiÖp v× thÕ ta cã thÓ ¸p dông hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh ®Ó biÓu diÔn xu h­íng biÕn ®éng VA ngµnh N«ng nghiÖp: Yt = a0 + a1t B»ng c¸c b­íc tÝnh to¸n ta t×m ®­îc a0, a1. Ph­¬ng tr×nh: Yt = 8802,6 + 9059,97 t Tõ ph­¬ng tr×nh trªn ta thÊy r»ng khi thêi gian t¨ng lªn 1 n¨m th× VA ngµnh N«ng nghiÖp t¨ng lªn 9059,97 tû ®ång. b. C¸c møc biÕn ®éng. Tõ b¶ng sè liÖu ta sÏ tÝnh ®­îc c¸c møc biÕn ®éng cña VA ngµnh N«ng nghiÖp ë thêi kú 1990- 2001. B¶ng 4: C¸c møc biÕn ®éng cña VA ngµnh N«ng nghiÖp N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VA 16252 31058 37513 41895 47968 62219 75514 80826 93072 101723 110374 112896 DLH _ 14806 6455 4382 7073 13251 13295 5312 12246 8651 8651 2522 D§G _ 14806 21261 25643 32716 45967 59262 64574 76820 85471 94122 96644 ILH _ 191,1 120,78 110,68 116,88 127,06 121,36 107,03 115,15 109,29 108,5 102,28 I§G _ 191,1 230,08 257,78 301,3 382,8 464,6 497,3 572,6 625,9 679,14 694,46 DILH _ 91,1 20,78 10,68 16,88 27,06 21,36 7,03 15,15 9,29 8,5 2,28 DI§G _ 91,1 130,08 157,78 201,3 282,8 364,6 397,3 472,6 525,9 579,14 594,46 gi _ 162,52 310,58 375,13 418,95 489,68 622,19 755,14 808,26 930,72 1017,23 1103,74 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng Kª 1990-2001) Nh×n vµo b¶ng 4 ta thÊy l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi liªn hoµn qua c¸c n¨m lµ kh«ng ®Òu ®Æn, ch¼ng h¹n n¨m 1991 VA ngµnh N«ng nghiÖp so víi n¨m 1990 th× t¨ng 91,1% hay 14806 tû ®ång nh­ng sau n¨m 1991 th× tèc ®é t¨ng cã xu h­íng gi¶m vµ ®Õn n¨m 1997 tèc ®é t¨ng VA so víi n¨m 1996 chØ cßn l¹i lµ 7,3% t­¬ng øng víi5312 tû ®ång. T¹i n¨m 1997 cã sù gi¶m sót ®¸ng kÓ lµ do ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc, sau ®ã l¹i cã sù gia t¨ng ®¸ng kÓ nhÊt lµ n¨m 1998 thb× VA cña ngµnh N«ng nghiÖp t¨ng so víi n¨m 1997 lµ 15,15% hay t­¬ng øng víi 12246 tû ®ång nh­ng sau ®ã l¹i ch÷ng l¹i vµ gi¶m, cho ®Õn n¨m 2001 tèc ®é t¨ng so víi n¨m 2000 cßn l¹i lµ 2,28% hay 2522 tû ®ång. VA b×nh qu©n cña ngµnh N«ng nghiÖp ViÖt nam thêi kú 1990- 2001 b»ng 67692,5 tû ®ång. Tøc lµ ngo¹i trõ c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng th× VA cña ngµnh N«ng nghiÖp n­íc ta cø sau 1 n¨m th× b×nh qu©n t¨ng ®­îc 67692,5 tû ®ång. §©y lµ mét con sè kh«ng nhá, nã nãi lªn tÇm quan träng cña ngµnh N«ng nghiÖp n­íc ta nh­ thÕ nµo, nã chiÕm mét tØ träng ®¸ng kÓ trong GDP. c. Dù b¸o. Ta dù b¸o VA cña ngµnh N«ng nghiÖp ë c¸c n¨m 2002, 2003 vµ 2004. - Dùa vµo hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh: SE = 3288.375. -Dùa vµo Hypebol: SE = 21463,58. -Dùa vµo Parabol: SE = 3452,62. -Dùa vµo hµm bËc ba: SE = 3161,966. Tõ kÕt qu¶ trªn ta dïng hµm bËc ba ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o v× m« h×nh ®ã cã SE nhá nhÊt. Do ®ã m« h×nh nµy lµ tèt nhÊt. Suy ra: Y = 14664,93 + 4265,75 t + 921,5 t2 - 48,55 t3 N¨m 2002 (t = 13) : Y2002 = 11919,60 tû ®ång. N¨m 2003 (t = 14): Y2003 = 121780,41 tû ®ång. N¨m 2004 (t = 15): Y2004 = 122135,07 tû ®ång. 4. LËp vµ ph©n tÝch VA ngµnh C«ng nghiÖp: 4.1. LËp VA ngµnh C«ng nghiÖp: Tæng GDP ®­îc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p doanh nghiÖp, cã nghÜa lµ chØ tÝnh vµo gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp c¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng cuèi cïng cña c¸c doanh nghiÖp kh«ng ®­îc tÝnh c¸c kÕt qu¶ trung gian (chu chuyÓn néi bé doanh nghiÖp). Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh C«ng nghiÖp bao gåm: Gi¸ trÞ thµnh phÈm s¶n xuÊt b»ng nguyªn vËt liÖu xÝ nghiÖp. Gi¸ trÞ chÕ biÕn s¶n phÈm b»ng nguyªn vËt liÖu cña ng­êi ®Ætg hµng céng víi gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu cña ng­êi ®Æt hµng. Gi¸ trÞ c«ng viÖc cã tÝnh chÊt c«ng nghiÖp lµm cho bªn ngoµi. S÷a ch÷a lín thiÕt bÞ cho bªn ngoµi vµ cho m×nh. Gi¸ trÞ s¶n phÈm tù chÕ tù dïng theo quy ®Þnh gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi. Riªng bé phËn gi¸ trÞ thu phÕ liÖu thu håi vÒ b¶n chÊt kh«ng nªn tÝnh vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt mµ nªn tÝnh vµo gi¶m chi phÝ trung gian (kh«ng nªn cho phÕ liÖu lµ s¶n phÈm x· héi) hiÖn nay c¬ quan thèng kª c¸c n­íc vµ ViÖt nam quy ®Þnh ®­îc tÝnh vµo gi¸ trÞ s¶n xuÊt. §iÒu nµy kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ gi¸ trÞ t¨ng thªm(VA) vµ GDP, nh­ng l¹i ¶nh h­ëng ®Õn néi dung kinh tÕ vµ ý nghÜa gi¸ trÞ s¶n xuÊt tÝnh ®­îc. Doanh thu cho thuª m¸y mãc, thiÕt bÞ … Chªnh lÖch gi¸ trÞ cuèi kú trõ ®i ®Çu kú cña nöa thµnh phÈm s¶n phÈm dë dang. Chi phÝ trung (IC ) = chi phÝ vËt chÊt + chi phÝ dÞch vô VA = GO – IC 4.2 Ph©n tÝch VA ngµnh C«ng nghiÖp: a. Xu h­íng biÕn ®éng theo sè liÖu thèng kª ta cã ®­îc b¶ng sè liÖu ngµnh C«ng nghiÖp nh­ sau: B¶ng 5: VA ngµnh C«ng nghiÖp thêi kú 1990-2001 N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 20001 VACN 9153 18252 30135 40535 51540 65820 80876 100595 117299 137959 160135 182881 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng kª 1990 - 2001) Nh×n vµo b¶ng 5 ta thÊy r»ng VA C«ng nghiÖp cña ViÖt nam t¨ng qua c¸c n¨m ®Æc biÖt tõ n¨m 1991-2001 VA C«ng nghiÖp cña n­íc ta t¨ng theo mét xu h­íng nhÊt ®Þnh vµ v× thÕ ta cã thÓ dïng hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh ®Ó biÓu diÓn xu h­íng biÕn ®éng cña VA C«ng nghiÖp. Yt = a0+a1 t C¸c hÖ sè a0 a1 ®­îc t×m qua ph­¬ng ph¸p b×nh ph­¬ng nhá nhÊt. Yt = -18965,69 + 15681,132 t Hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh nµy cho ta biÕt ®­îc cø mét n¨m th× VA ngµnh c«ng nghiÖp ViÖt nam t¨ng lªn ®­îc 15681,132 tû ®ång b. C¸c møc ®é biÕn ®éng. B¶ng 6: C¸c møc ®é biÕn ®éng cña VA ngµnh c«nh nghiÖp N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VACN 9513 18252 30135 40535 51540 65820 80876 100595 117299 137959 160135 182881 DLH - 8739 11883 10400 11005 14280 15056 19719 16704 20660 22176 22764 D§G - 8739 20622 31022 42027 56307 71363 91082 107786 128446 105622 173368 ILH - 191,86 165,1 134,5 127,15 127,7 122,87 124,38 116,6 117,61 116,07 114,2 I§G - 191,86 316,7 426,1 541,78 591,89 850,16 1057,4 1233,03 1450,2 1680,3 1922,4 DILH - 91,86 65,1 34,5 27,15 27,7 22,87 24,38 16,6 17,61 16,07 14,2 DI§G - 91,86 216,7 326,1 441,78 491,89 750,16 957,4 1133,03 1350,2 1580,3 1822,4 gi - 95,13 182,52 301,35 405,35 515,4 658,2 808,76 1009,95 1172,99 1379,59 1601,35 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng Kª 1990-2001) Qua b¶ng ph©n tÝch ta thÊy VA cña ngµnh C«ng nghiÖp ViÖt nam cã xu h­íng t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m. Riªng n¨m 1991 vµ n¨m 1992 ngµnh C«ng nghiÖp ViÖt nam cã tèc ®é ph¸t triÓn nhanh h¬n rÊt nhiÒu so víi n¨m 1990 cô thÓ lµ tèc ®é ph¸t triÓn n¨m 1991 so 1990 t¨ng 91,86% t­¬ng øng víi 8739 tû ®ång. §©y lµ mét sè cÇn thiÕt cña ngµnh C«ng nghiÖp ViÖt nam lóc bÊy giê. N¨m 1992 so 1991 tèc ®é ph¸t triÓn lµ 165,1% tøc lµ t¨ng 65,1% t­¬ng ®­¬ng víi 11883 tû ®ång n¨m 1993 so víi n¨m 1992 tèc ®é t¨ng lµ 34,5% hay 10400 tû ®ång, n¨m 1994 so víi n¨m 1993 tèc ®é t¨ng lµ 27,15% hay 14280 tû ®ång vÒ mÆt t­¬ng ®èi th× VA ngµnh C«ng nghiÖp ViÖt nam n¨m 1994 so víi n¨m 1993 cã xu h­íng gi¶m (tõ 137,5% xuèng cßn 127,15%) nh­ng vÒ mÆt tuyÖt ®èi l¹i t¨ng (n¨m 1993 lµ 40535 tû ®ång ®Õn n¨m 1994 lµ 51540 tû ®ång). N¨m 1995 so víi n¨m 1994 t¨ng 27,7% t­¬ng øng víi 14280 tû ®ång ë ®©y VA ngµnh C«ng nghiÖp ®Òu t¨ng lªn c¶ vÒ mÆt tuyÖt ®èi vµ t­¬ng ®èi, n¨m 1996 so 1995 t¨ng 22,87% hay 15056 tû ®ång, t¨ng vÒ mÆt tuyÖt ®èi nh­ng l¹i gi¶m vÒ mÆt t­¬ng ®èi (tõ 127,7% xuèng cßn 122,87%) n¨m 1997 so víi n¨m 1996 t¨ng 24,38% hay 19719 tû ®ång, n¨m 1998 so n¨m 1997 t¨ng 16,6% t­¬ng ®­¬ng víi 16704 tû ®ång ë ®©y l¹i cã xu h­íng gi¶m so víi n¨m 1996 vµ 1997. V× trong giai ®o¹n 1996 – 1997 nÒn c«ng nghiÖp ViÖt nam còng nh­ nÒn kinh tÕ ¶nh h­ëng bëi cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc. N¨m 1999 so víi n¨m 1998 t¨ng 17,61% hay 20660 tû ®ång ë ®©y l¹i tiÕp tôc t¨ng vÒ mÆt tuyÖt ®èi nh­ng l¹i gi¶m t­¬ng ®èi, n¨m 2000 so víi 1999 t¨ng 16,07% hay 22176 tû ®ång, n¨m 2001 so víi 2000 t¨ng 14,2% hay 22746 tû ®ång. Thêi kú nµy VA b×nh qu©n lµ 82961,66 tû ®ång vµ nh­ vËy thêi gian cø t¨ng lªn 1 n¨m th× VA ngµnh C«ng nghiÖp b×nh qu©n t¨ng lªn lµ 82961,66 tû ®ång(kh«ng ¶nh h­ëng cña c¸c yÕu tè kh¸c). c. Dù b¸o. - Dùa vµo l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n: M« h×nh dù b¸o: Ta tiÕn hµnh dù b¸o cho 3 n¨m: N¨m 2002 (h =1): Y2002 = 198641,72 tû ®ång. N¨m 2003 (h = 2): Y2003 = 214402,44 tû ®ång. N¨m 2004 (h = 3): Y2004 = 230163,16 tû ®ång. Ta dïng m« h×nh nµy ®Ó dù b¸o th× ­íc tÝnh VA ngµnh C«ng nghiÖp ViÖt nam n¨m 2002 b»ng 198641,72 tû ®ång, n¨m 2003 lµ 214402,44 tû ®ång, n¨m 2004 lµ 230163,16 tû ®ång. - Dùa vµo hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh: M« h×nh dù b¸o: Yt = ao + a1 t SE = 9136,70. -Dõa vµo hµm Hypebol: SE = 40309,05. -Dùa vµo hµm Parabol: SE = 6165,94. -Dùa vµo hµm bËc ba: SE = 6504,02 Ta dïng hµm Parabol ®Ó dù b¸o v× SE cña hµm Parabol lµ bÐ nhÊt do ®ã m« h×nh nµy lµ tèt nhÊt. ta tiÕn hµnh dù b¸o cho 3 n¨m kÕ tiÕp cña d·y sè VA ngµnh C«ng nghiÖp. M« h×nh cã d¹ng: Y = a0 + a1t + a2t2. Suy ra: Y = 2116,02 + 7091,77 t + 607,53 t2. N¨m 2002 (t = 13): Y2002 = 196982,613 tû ®ång. N¨m 2003 (t = 14): Y2003 = 220477,844 tû ®ång. N¨m 2004 (t = 15): Y2004 = 245188,145 tû ®ång. 5. LËp vµ ph©n tÝch VA ngµnh DÞch vô: 5.1. LËp d·y sè VA ngµnh DÞch vô: Khi tÝnh GO ta thu thËp sè liÖu vÒ doanh thu thuÇn hoÆc thuÕ doanh thu c¨n cø vµo b¸o c¸o thu chi ng©n s¸ch hoÆc b¸o c¸o kÕ to¸n tµi chÝnh ®Þnh kú. Cô thÓ lµ: - Th­¬ng nghiÖp: GO = Doanh thu b¸n hµng + gi¸ trÞ sö dông kh¸c + gi¸ trÞ thay ®æi tån kho S+ nguyªn gi¸. IC = Chi phÝ vËt chÊt + chi phÝ dÞch vô. - C¸c ngµnh DÞch vô kh¸c. GO = doanh thu IC = chi phÝ vËt chÊt + chi phÝ dÞch vô. - C¸c ngµnh nhËn nguån vèn tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc. Tæng c¸c nguån kinh phÝ do Nhµ n­íc cÊp trõ ®i c¸c kho¶n chuyÓn nh­îng hiÖn hµnh trõ ®i c¸c kho¶n chi cã tÝnh chÊt ®Çu t­ tÝch luü tµi s¶n. IC = chi phÝ s¶n phÈm vËt chÊt + chi phÝ s¶n phÈm dÞch vô. 5.2. Ph©n tÝch VA ngµnh DÞch vô. a. Xu h­íng: Theo sè liÖu thèng kª vµ c¸c Niªn gi¸m thèng kª tõ n¨m 1990 ®Õn n¨m 2000 ta cã ®­îc d·y sè VA ngµnh DÞch vô nh­ sau: B¶ng 7: VA ngµnh DÞch vô. 1991 N¨m 1990 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VADV 16190 27391 42884 57828 100853 115646 132202 150646 160260 173631 188715 188715 (Nguån: Niªn gi¸m Thèg Kª 1990-2001) Nh×n vµo b¶ng sè liÖu VA ngµnh DÞch vô ta thÊt r»ng VA ngµnh DÞch vô t¨ng qua c¸c n¨m. v× vËy ta cã thÓ sö dông m« h×nh xu thÕ tuyÕn tÝnh cã d¹ng:Yt= ao+a1 t ®Î biÓu hiÖn xu h­íng biÕn ®éng cña VA ngµnh DÞch vô ë thêi kú 1990-2001.C¸c hÖ sè ao, a1 ®­îc t×m thÊy b»ng ph­¬ng ph¸p b×nh ph­¬ng nhá nhÊt . Hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh cña VA ngµnh DÞch vô Yt= -2605,62 + 16353,06 t Hµm xu thÕ thÓ hiÖn nÕu lo¹i bá yÕu tè ngÉu nhiªn th× thêi gian t¨ng lªn mét n¨m th× VA ngµnh DÞch vô t¨ng lªn 16353,03 tû ®ång. b. C¸c møc ®é biÕn ®éng: B¶ng 8: C¸c møc ®é biiÕn ®éng cña VA ngµnh DÞch vô N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VADV 16190 27391 42884 57828 78026 100853 115646 132202 150646 160260 173631 188715 DLH - 11201 15493 14944 20198 22827 14793 16556 18443 9614 13371 15084 D§G - 11201 26694 41638 61836 84663 99456 116012 134456 144070 157441 172525 ILH - 169,18 156,56 134,84 134,9 129,25 114,66 114,32 113,95 106,38 108,34 108,68 I§G - 169,18 264,86 357,16 481,9 622,9 714,26 816,56 930,43 989,8 1072,39 1165,5 DLH - 69,18 56,56 34,84 34,9 29,25 14,66 14,32 13,95 6,38 8,34 8,68 D§G - 69,18 164,86 257,16 381,9 522,9 614,26 716,56 830,43 889,8 972,39 1065,5 gi - 161,9 273,91 428,84 578,28 780,26 1008,53 1156,46 1322,02 1506,46 1602,6 1736,31 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng kª 1990 - 2001) Qua b¶n ph©n tÝch ta thÊy VA ngµnh DÞch vô n¨m 1991 so víi n¨m 1990 ®¹t 169,18% t¨ng 69,18% t­¬ng øng víi 11201 tû ®ång, n¨m 1992 so 1991 ®¹t 156,56% t¨ng 56,56% hay 15493 tû ®ång, n¨m 1993 so 1992 ®¹t 134,84% t¨ng 34,84% t­¬ng øng vÒ tuyÖt ®èi lµ 14944 tû ®ång, n¨m 1994 so 1993 ®¹t 134,9% t¨ng 34,9% hay 20198 tû ®ång n¨m 1995 so 1994 t¨ng 29,25% t­¬ng øng víi 22827 tû ®ång, n¨m 1996 so 1995 ®¹t 114,16% t¨ng 14,16% hay 14793 tû ®ång, n¨m 1997 so 1996 t¨ng 14,32% hay 16556 tû ®ång, n¨m 1998 so 1997 t¨ng 13,95% t­¬ng øng víi 18443 tû ®ång vÒ mÆt tuyÖt ®èi n¨m 1999 so víi n¨m 1998 t¨ng tõ 150646 tû ®ång lªn 160260 tû ®ång tøc l¨ng 9614 tû ®ång vÒ mÆt t­¬ng ®èi t¨ng 6,38%, n¨m 2000 so víi n¨m 1999 ®¹t 108,34% t¨ng 8,34% hay 13371 tû ®ång, so víi n¨m 2000 t¨ng 8,68% hay 15084 tû ®ång. Nh×n vµo l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi th× VA ngµnh DÞch vô ViÖt nam thêi kú 1990- 2001 ®Òu cã sù gia t¨ng nhanh nh­ng vÒ mÆt tØ träng cña ngµnh DÞch vô chiÕm träng tæng s¶n phÈm quèc néi th× ch­a lín. c. Dù b¸o - Dùa vµo l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n. M« h×nh dù b¸o: ë ®©y ta còng tiÕn hµnh dù b¸o cho 3 n¨m: - N¨m 2002 (h = 1): Y2002 = 204399,09 tû ®ång. - N¨m 2003 (h = 2): Y2003 = 220083,18 tû ®ång. - N¨m 2004 (h = 3): Y2004 = 235767,27 tû ®ång. Khi ta dïng l­îng t¨ng giamt tuyÖt ®èi b×nh qu©n ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o th× mét ®iÒu cÇn chó ý lµ l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi qua c¸c n¨m lµ xÊp xØ nhau. -Dùa vµo Hypebol: SE = 38844,703. -Dùa vµo hµm Parabol: SE = 3978,88. -Dùavµo hµm bËc ba: SE = 2667,700. - Dùa vµo hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh: SE = 4308,136. ë ®©y ta dïng hµm bËc ba ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o cho 3 n¨m do SE cña hµm bËc ba lµ nhá nhÊt. Suy ra: Y = 3673,303 + 9622,877 t + 1496,11 t2 - 85,94 t3 N¨m 2002 (t = 13): Y2002 = 192801,33 tû ®ång. N¨m 2003 (t = 14): Y2003 = 195809,53 tû ®ång. N¨m 2004 (t =15): Y2004 = 194590,00 tû ®ång. 6. LËp vµ ph©n tÝch d·y sè GDP theo gi¸ cè ®Þnh n¨m 1994. 6.1 tÝch d·y sè LËp vµ ph©n GDP. Trong luËn v¨n nµy ta nghiªn cøu vµ lËp d·y sè GDP cho thêi kú 1990- 2001. V× vËy ®Ó ®¶m b¶o tÝnh chÊt cã thÓ so s¸nh ®­îc ta lo¹i trõ yÕu tè gi¸ b»ng c¸ch lùa chän mét n¨m nµo ®ã lµm gèc vµ ë ®©y ta lÊy n¨m 1994 lµm gèc. VÒ mÆt lý thuyÕt th× cã rÊt nhiÒu c¸ch chuyÓn ®æi, ta cã thÓ xem xÐt qua vÒ c¸c c¸ch sau. C¸ch 1: Ta ph¶i xem xÐt riªng tõng s¶n phÈm theo c¸cgi¸ kh¸c nhau, theo gi¸ thµnh (theo d·y sè laspeyras). Sau ®ã ®¶m b¶o tÝnh chÊt céng ta chuyÓn ®æi theo tû lÖ c¬ cÊu. VÝ dô: Ta cã 2 s¶n phÈm A vµ B ë mét n¨m nµo ®ã, p0 gäi lµ gi¸ gèc t­¬ng øng víi s¶n l­îng lµ q0; p1 lµ gi¸ hiÖn hµnh t­¬ng øng víi s¶n l­îng q1. Theo c¸ch nµy ®¶m b¶ochuyÓn gi¸ riªng tõng d·y sè liÖu. C¸ch 2: ChuyÓn ®æi gi¸ vÒ n¨m gèc theo tõng d·y sè. Ta cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña n¨m nghiªn cøu p1.q1 l©ý gi¸ cña n¨m ®­îc chän lµm gèc nh©n víi khèi l­îng n¨m nghiªn cøu ta ®­îc gi¸ trÞ s¶n xuÊt theo gi¸ so s¸nh. C¸ch nµy ®¶m b¶o chuyÓn gi¸ riªng cho tõng d·y sè nh­ng kh«ng ®¶m b¶o ®­¬c tÝnh chÊt céng tÝnh. C¶ hai c¸ch trªn ®ßi hái ph¶i cã mét qu¸ tr×nh ®iÒu tra rÊt c«ng phu chi tiÕt cho tõng s¶n phÈm (chuyÓn ®æi tõng s¶n phÈm vÒ gi¸ so s¸nh) lµm ®­îc ®iÒu nµy chi phÝ rÊt lín v× vËy Tæng côc Thèng kª sö dông ph­¬ng ph¸p sau: Do ta sö dông ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt ®Ó tÝnh GDP v× vËy tr­íc khi tÝnh GDP theo gi¸ so s¸nh ta tÝnh GO vµ IC theo gi¸ so s¸nh cho tõng ngµnh kinh tÕ vµ tõ ®ã ta cã bang tæng hîp GDP theo gi¸ so s¸nh qua c¸c n¨m nh­ sau: B¶ng 9: GDP theo gi¸ so s¸nh N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 GDP 131968 139634 151783 164043 178534 195567 213833 231264 244596 256269 273583 292307 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng Kª 1990-2001) 6.2 Ph©n tÝch GDP a. Xu h­íng. Qua b¶ng 9 ta thÊy r»ng GDP theo gi¸ so s¸nh qua c¸c n¨m t¨ng theo mét xu h­íng nhÊt ®Þnh v× vËy ta cã thÓ dïng hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh ®Ó biÓu hiÖn xu h­íng biÕn ®éng cña GDP ë thêi kú 1990 - 2001 . Hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh cã d¹ng: Yt = a0 + a1t Theo ph­¬ng ph¸p b×nh ph­¬ng nhá nhÊt vµ qua c¸c phÐp tÝnh to¸n ta t×m ®­îc a0 = 108844,54; a1 = 14964,68. Suy ra: Yt = 108844,54 + 14964,68 t Nh×n qua m« h×nh tuyÕn tÝnh nµy ta thÊy r»ng thêi gian cø t¨ng thªm 1 n¨m th× GDP theo gi¸ so s¸nh sÏ t¨ng 14964,68 tû ®ång. b. C¸c møc ®é biÕn ®éng: B¶ng 10: c¸c møc ®é biÕn ®éng cña GDP N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 GDP 131968 139634 151782 164043 178534 195567 213833 231264 244596 256269 273583 292307 DLH - 7666 12148 12267 14491 17033 18266 17431 13332 11673 17314 18724 D§G - 7666 19814 32075 46566 63593 81865 99299 112628 124301 141615 160339 ILH - 105,8 108,69 108,07 108,8 109,54 109,34 108,15 105,76 104,77 106,75 106,84 I§G - 105,8 115,014 124,3 135,28 148,19 162,03 175,24 185,34 194,19 207,31 221,09 DILH - 5,8 8,69 8,07 8,8 9,54 9,34 8,15 5,76 4,77 6,75 6,84 DI§G - 5,8 15,014 24,3 35,28 48,19 62,03 75,24 85,34 94,19 107,31 121,09 gi - 1319,68 1396,34 1517,82 1640,43 1784,34 1955,67 2138,33 2312,64 2445,96 2562,69 2735,83 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng kª 1990 - 2001) Qua b¶ng trªn ta thÊy r»ng GDP cña ViÖt nam thêi kú 1990 - 2001 theo gi¸ so s¸nh cã xu h­íng t¨ng theo th¬× gian vµ cô thÓ nh­ sau: N¨m 1991 so víi n¨m 1990 GDP t¨ng 5,8% hay 7666 tû ®ång, n¨m 1992 so víi 1991 ®¹t 108,69% tøc t¨ng 8,69% t­¬ng øng víi 12148 tû ®ång, n¨m 1993 so víi n¨m 1992 t¨ng 8,07% t­¬ng ®­¬ng víi 12261 tû ®ång, n¨m 1994 so víi n¨m 1993 t¨ng 8,8% hay 14491 tû ®ång, n¨m 1995 so n¨m 1994 ®¹t 109,54% tøc t¨ng 9,54% hay 17033 tû ®ång, n¨m 1996 so n¨m 1995 t¨ng 9,34% hay lµ 18266 tû ®«ng, n¨m 1998 so víi n¨m 1997 t¨ng 5,76% t­¬ng øng víi 13332 tû ®ång, n¨m 1999 so víi 1998 ®¹t 104,77% tøc lµ t¨ng 4,77% hay 11673 tû ®ång, n¨m 2000 so víi n¾m 1999 t¨ng 6,75% hay 17314 tû ®ång vµ n¨m 2001 so víi n¨m 2000 ®¹t 106,84% t¨ng 6,84% t­¬ng øng vÒ mÆt tuyÖt ®èi lµ 18724 tû ®ång. GDP b×nh qu©n thêi kú nµy lµ 206115 tû ®ång tøc lµ GDP b×nh qu©n 1 n¨m t¨ng lªn lµ 7,48% vÒ mÆt t­¬ng ®èi. c. Dù b¸o. - Dùa vµo hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh. Ta thÊy r»ng GDP cña ViÖt nam thêi kú nµy tÝnh theo gi¸ so s¸nh (tøc kh«ng chÞu ¶- Dùa vµo l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n. Nh×n vµo b¶ng 10 ta thÊy r»ng l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi liªn hoµn gi÷a c¸c n¨m cña GDP theo gi¸ so s¸nh lµ xÊp xØ nhau. V× vËy ta cã thÓ tiÕn hµnh dù b¸o cho GDP c¸c n¨m tiÕp theo dùa vµo l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n. M« h×nh: Trong ®ã: §©y ta tiÕn hµnh dù b¸o cho 3 n¨m. N¨m 2002 (h = 1): y2002 = 303883,2727 tû ®ång. N¨m 2003 (h = 2): y2003 = 321459,5455 tû ®ång. N¨m 2004 (h = 3): y2004 = 336035,8182 tû ®ång. -Dùa vµo tèc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n. Tèc ®é ph¸t triÓn cña GDP theo gi¸ so s¸nh gi÷a c¸c n¨m ë thêi kú 1990-2001 lµ xÊp xØ nhau ®Òu ®ã ®­îc thÓ hÖn ë b¶ng 10. Vµ v× thÕ ta cã thÓ dùa vµo tãc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n ®Ó dùa b¸o cho GDP c¸c n¨m kÕ tiÕp. M« h×nh: ë ®©y ta tiÕn hµnh dù b¸o cho 3 n¨m kÕ tiÕp N¨m 2002 (h = 1): y2002 = 314200,79 tû ®ång. N¨m 2003 (h = 2): y2003 = 337734,43 tû ®ång. N¨m 2004 (h = 3): y2004 = 363030,74 tû ®ång. (GDP kh«ng ¶nh h­ëng cña gi¸ c¶) t¨ng theo mét xu h­íng nhÊt ®Þnh v× vËy ta dïng hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o: M« h×nh dù b¸o: Yt = a0 + a1 t SE = 3964,407. -Dùa vµo hµm Hypebol: SE = 3794,250. -Dùa vµo hµm Parabol: SE = 3121,252. -Dùa vµo hµm bËc ba: SE = 2465,152. ë ®©y ta dïng hµm bËc ba ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o cho 3 n¨m do SE cña hµm bËc ba lµ bÐ nhÊt. Suy ra: Y = 123692,76 + 5871,70 t + 1360,60 t2 - 58,07 t3 N¨m 2002 (t = 13): Y2002 = 302379,59 tû ®ång. N¨m 2003 (t = 14): Y2003 = 313221,41 tû ®ång. N¨m 2004 (t = 15): Y2004 = 321906,24 tû ®ång. 7. LËp vµ ph©n tÝch VA cña ngµnh N«ng nghiÖp . 7.1 lËp VA cña ngµnh N«ng nghiÖp . GOss = CPI ng­êi s¶n xuÊt n¨m b¸o c¸o so víi n¨m gèc GOss TÝnh IC theo gi¸ so s¸nh ta cã b¶ng sau. YÕu tè chi phÝ trung gian IC theo gi¸ hiÖn hµnh CPI n¨m b¸o c¸o so víi n¨m gèc IC theo gi¸ so s¸nh A 1 2 3=1/2 1. Nguyªn vËt liÖu 2. Nhiªn liÖu 3. §iÖn 4. Chi phÝ vËt chÊt kh¸c 5. Chi phÝ dÞch vô Tæng Tõ trªn ta cã: GDP theo gi¸ so s¸nh = GO so s¸nh – IC so s¸nh. Cô thÓ chuyÓn ®æi vÒ gi¸ so s¸nh ta xem xÐt vµ chuyÓn ®æi 1 n¨m. TÝnh GO vµ IC theo gi¸ so s¸nh cña ngµnh N«ng nghiÖp n¨m 1997 theo n¨m 1994 ta cã b¶ng sau: GO theo gi¸ hiÖn hµnh n¨m 1997 lµ 98852 CPI cña ng­êi s¶n xuÊt n¨m 1997 so víi n¨m 1994 lµ 1,375. IC theo gi¸ so s¸nh tÝnh nh­ sau: B¶ng 11: TÝnh IC theo gi¸ so s¸nh cña ngµnh N«ng nghiÖp n¨m 1997 YÕu tè chi phÝ trung gian IC theo gi¸ hiÖn hµnh(tû ®ång) CPI n¨m b¸o c¸o so n¨m gèc(lÇn) IC theo gi¸ so s¸nh(tû ®ång) A 1 2 3 = 1/2 1. Nguyªn vËt liÖu. 2. Nhiªn liÖu. 3. §iÖn. 4.Chi phÝ vËt chÊt kh¸c. 5. Chi phÝ dÞch vô. 16936 3925 4123 3257 4728 1,365 1,364 1,380 1,379 1,414 12407,32 2877,56 2987,68 2361,85 3343,7 Tæng 32969 23978,13 Nh­ vËy: VAss = GOss – ICss = 71892,36 – 23978,13 = 47914,23 tû ®ång. Vµ t­¬ng tù nh­ vËy ta cã thÓ tÝnh ®­îc cho c¸c n¨m kh¸c. 7.2. Ph©n tÝch VA cña ngµnh N«ng nghiÖp. a. Xu h­íng biÕn ®éng. Theo c¸c b¸o c¸o vµ Niªn gi¸m thèng kª ta cã ®­îc d·yg sè VA ngµnh N«ng nghiÖp theo gi¸ cè ®Þnh n¨m 1994. B¶ng 12: VA ngµnh N«ng nghiÖp theo gi¸ cè ®Þnh n¨m 1994 N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VA 42003 42917 45809 47373 48968 51319 53577 55895 57866 60895 61660 65095 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng Kª 1990-2000) Nh×n vµo b¶ng sè liÖu trªn VA ngµnh N«ng nghiÖp ta thÊy r»ng chóng biÕn ®éng theo mét xu h­íng nhÊt ®Þnh ®ã lµ t¨ng dÇn qua c¸c n¨m. V× vËy ta cã thÓ dïng hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh ®Ó biÓu hiÖn cña VA qua c¸c n¨m. M« h×nh: Yt = a0 + a1 t C¸c hÖ sè a0; a1 ®­îc t×m qua ph­¬ng ph¸p b×nh ph­¬ng nhá nhÊt vµ qua c¸c phÐp tÝnh to¸n ta t×m ®­îc: a0 = 39073,348; a1 = 2109,66. Ph­¬ng tr×nh: Yt = 39073,348 + 2109,66 t Qua m« h×nh tuyÕn tÝnh nµy ta thÊy thêi gian cø t¨ng lªn 1 n¨m th× VA ngµnh N«ng nghiÖp t¨ng ®­îc 2109,66 tû ®ång (®· lo¹i trõ yÕu tè gi¸). b. C¸c møc ®é biÕn ®éng. B¶ng 13: C¸c møc ®é biÕn ®éng cña VA ngµnh N«ng nghiÖp. N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VANN 42003 42917 45869 47373 48968 51319 53577 55895 57866 60892 61660 65095 DLH - 914 2952 1504 1595 2351 2258 2318 1971 3026 2768 1435 D§G - 914 3866 5370 6965 9316 11574 13892 15862 18889 21657 23092 ILH - 102,17 106,87 103,2 103,36 104,8 104,4 104,32 103,52 105,229 104,54 102,25 I§G - 102,17 109,32 112,78 116,58 112,17 127,55 133,07 137,76 144,97 151,56 154,97 DILH - 2,17 6,87 3,2 3,36 4,8 4,4 4,32 3,52 5,229 4,54 2,25 DI§G - 2,17 9,32 12,78 16,58 12,17 27,55 33,07 37,76 44,97 51,56 54,97 gi(%) - 420,03 429,17 458,69 473,73 489,68 513,19 535,77 558,95 578,66 608,92 616,6 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng kª 1990 - 2001) Qua b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy VA cña ngµnh N«ng nghiÖp cã xu h­íng t¨ng dÇn qua c¸c n¨m khi ®· lo¹i yÕu tè gi¸ cô thÓ lµ: N¨m 1991 so víi n¨m 1990 ®¹t 102,17% tøc lµ t¨ng 2,17% hay 914 tû ®ång, n¨m 1992 so víi n¨m 1991 ®¹t 106,87% t¨ng 6,87% hay 2952 tû ®ång, n¨m 1993 so víi n¨m 1992 t¨ng 3,2% t­¬ng øng víi 1504 tû ®ång, n¨m 1994 so n¨m 1993 t¨ng 3,36% hay t¨ng 1595 tû ®ång, n¨m 1995 so víi n¨m 1994 ®¹t 104,8 % t¨ng 4,8% hay 2351 tû ®ång, n¨m 1996 so víi n¨m 1995 ®¹t tèc ®é ph¸t triÓn lµ 104,4% tøc lµ t¨ng 4,4% t­¬ng ®­¬ng víi 2258 tû ®ång, n¨m 1997 so víi n¨m 1996 tr¨ng 4,32% hay 2318 tû ®ång, n¨m 1998 so víi 1997 t¨ng 3,52% t­¬ng øng víi 1917 tû ®ång, n¨m 1999 so víi n¨m 1998 ®¹t 105,229% t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 5,229% hay 3026 tû ®ång, n¨m 2000 so víi n¨m 1999 4,54% hay 2768 tû ®ång, n¨m 2001 so víi n¨m 2000 ®¹t tèc ®é ph¸t triÓn lµ 102,25% tøc lµ t¨ng 2,25% t­¬ng ®­¬ng víi 1435 tû ®ång vÒ mÆt tuyÖt ®èi. Cßn nÕu ®em n¨m 2001 so víi n¨m 1990 th× ®¹t 154,97% tøc lµ t¨ng 54,97% hay 23092 tû ®ång. c. Dù b¸o . - Dùa vµo l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n: ë b¶ng 13 ta thÊy r»ng l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi liªn hoµn gi÷a c¸c n¨m cña VA ngµnh N«ng nghiÖp lµ xÊp xØ nhau. V× vËy ta cã thÓ dùa vµo l­îng t¨ng gi¶m tuyªt ®èi b×nh qu©n ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o cho VA ngµnh N«ng nghiÖp ë c¸c n¨m tiÕp theo. M« h×nh: . Trong ®ã: Ta còng dù b¸o cho 3 n¨m: N¨m 2002 (h = 1): Y2002 = 67194,27 tû ®ång. N¨m 2003 (h = 2): Y2003 = 69293,54 tû ®ång. N¨m 2004 (h = 3): Y2004 = 71392,81 tû ®ång. - Dùa vµo tèc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n. V× tè ®é ph¸t triÓn cña VA ngµnh N«ng nghiÖp theo gi¸ so s¸nh gi÷a c¸c n¨m cña thêi kú 1990- 2001 lµ xÊp xØ nhau: M« h×nh dù b¸o: Trong ®ã: Ta tiÕn hµnh dù b¸o cho 3 n¨m N¨m 2002 (h = 1): Y2002 = 67739,9 tû ®ång. N¨m 2003 (h = 2): Y2003 = 70406,75 tû ®ång. N¨m 2004 (h = 3): Y2004 = 73223,02 tû ®ång. - Dùa vµo hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh. M« h×nh cã d¹ng: Yt = a0 + a1 t SE = 521,044. -Dùa vµo hµm Hypebol: SE = 5161,960. -Dùa vµo hµm Parabol: SE = 486,150. -Dùa vµo hµm bËc ba: SE = 515,515. Ta dïng hµm Parabol ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o cho 3 n¨m v× SE cña hµm Parabol lµ nhá nhÊt. Do ®ã dïng m« h×nh nµy ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o lµ tèt nhÊt trong c¸c m« h×nh tham gia dù b¸o. Suy ra: Y = 3984,27 + 1827,14 t +20,98 t2. N¨m 2002 (t = 13): Y2002 = 67149,18 tû ®ång. N¨m 2003 (t = 14): Y2003 = 69543,20 tû ®ång. N¨m 2004 (t = 15): Y2004 = 71979,19 tû ®ång. 8. LËp vµ ph©n tÝch VA ngµnh C«ng nghiÖp theo gi¸ n¨m 1994. 8.1. LËp VA ngµnh C«ng nghiÖp. Còng t­¬ng tù nh­ ngµnh N«ng nghiÖp, VA ngµnh C«ng nghiÖp ®­îc tÝnh: VA ss = GOss - ICss 8.2. Ph©n tÝch VA ngµnh C«ng nghiÖp. Xu h­íng biÕn ®éng. Qua sè liÖu ta cã. B¶ng 14: VA ngµnh C«ng nghiÖp ViÖt nam thêi kú 1990- 2001. N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VACN 33221 35785 40359 45454 51540 58550 67016 75474 81764 88043 94330 106954 ( Nguån: Niªn gi¸m Thèng Kª 1990-2001) Nh×n vµo b¶ng sè liÖu nµy ta thÊy VA ngµnh C«ng nghiÖp ViÖt nam thêi kú 1990 - 2001 t¨ng dÇn theo c¸c n¨m vµ t¨ng theo mét xu h­íng nhÊt ®Þnh v× vËy ta dung hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh ®Ó biÓu hÖn sù biÕn ®éng cña nã. M« h×nh: Yt = a0 + a1 t a0; a1 ®­îc t×m qua ph­¬ng ph¸p b×nh ph­¬ng nhá nhÊt. Suy ra: Yt = 16146,6 + 7334,72 t Nh­ vËy VA cña ngµnh C«ng nghiÖp ViÖt nam khi kh«ng chÞu ¶nh h­ëng cña gi¸ c¶ n÷a thb× thêi gian cø t¨ng 1 n¨m th× VA t¨ng 7334,72 tû ®ång. b. C¸c møc ®é biÕn ®éng. B¶ng 15: C¸c møc ®é biÕn ®éng cña VA ngµnh C«ng nghiÖp ViÖt nam thêi kú 1990- 2001 N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VA 33210 35783 40359 45454 51540 58550 67016 75474 81764 88047 94330 106954 DLH - 2562 4576 5095 6086 7010 8466 8458 6290 6283 6283 12624 D§G - 2562 7138 11233 18319 25239 33795 42253 48543 54826 61109 73733 ILH - 107,7 112,78 112,62 113,38 113,6 114,45 112,62 108,33 107,68 107,13 113,38 I§G - 107,7 121,48 136,8 155,14 176,14 201,7 227,18 246,12 265,034 283,94 312,9 DILH - 7,7 12,78 12,62 13,38 13,6 14,45 12,62 8,33 7,68 7,13 13,38 DI§G - 7,7 21,48 36,8 55,14 76,14 101,7 127,18 146,12 165,034 183,94 212,9 gi - 322,1 357,83 403,59 454,54 515,4 585,5 670,16 754,74 817,64 880,47 933,3 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng kª 1990 - 2001) Qua b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy r»ng VA ngµnh C«ng nghiÖp ViÖt nam thêi kú 1990-2001 t¨ng theo mét xu h­íng nhÊt ®Þnh cô thÓ lµ: N¨m 1991 so v¬i n¨m 1990 t¨ng 7,7% hay 2562 tû ®ång , n¨m 1992 so víi n¨m1991 t¨ng 12,78% hay 4576 tû ®ång vµ cø tiÕp tôc t¨ng theo xu h­íng ®Òu ®Æn nh­ vËy cho ®Õn n¨m 1998 th× cã chiÒu h­íng gi¶m xuèng c¶ vÒ mÆt t­¬ng ®èi vµ tuyÖt ®èi. N¨m 1998 so víi n¨m 1997 t¨ng 8,33% t­¬ng øng 6290 tû ®ång, n¨m 1999 so víi n¨m 1998t¨ng 7,68% hay 6283 tû ®ång vµ n¨m 2001 so víi n¨m 2000 ®¹t tèc ®é ph¸t triÓn lµ 113,38% tøc lµ t¨ng 13,38% hay lµ 12624 tû ®ång. §Õn n¨m 2001 th× tèc ®é ph¸t triÓn cña VA ngµnh C«ng nghiÖp trë l¹i víi tr¹ng th¸i nh÷ng n¨m 1994,1995 ®ã lµ vÒ mÆt t­¬ng ®èi vÒ mÆt tuyÖt ®èi th× còng cã sù gia t¨ng ®¸ng kÓ. c. Dù b¸o. - Dùa vµo l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n. V× nh×n vµo b¶ng 15 ta dÔ dµng nhËn thÊy mét ®iÒu lµ l­îng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi liªn hoµn gi÷a c¸c n¨m ë thêi kú 1990 – 2001 lµ xÊp xØ nhau .Do ®ã ta cã thÓ ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o cho VA nghµnh c«ng nghiÖp cho c¸c n¨m tiÕp theo . M« h×nh : Trong ®ã: ë ®©y ta còng tiÕn hµnh dù b¸o cho 3 n¨m N¨m 2002 (h=1): y2002 =113675 tû ®ång N¨m 2003 (h=2): y2003 =120360 tû ®ång N¨m 2004 (h=3): y2004 =127063 tû ®ång -Dùa vµo hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh. Yt= ao + a1 t SE = 2918,64. -Dùa vµo hµm parabol: SE = 1668,19. -Dùa vµo hµm Hypebol: SE = 17941,09. -Dùa vµo hµm bËc ba: SE = 1569,84. Ta dïng hµm bËc ba ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o v× nã lµ tèt nhÊt trong c¸c m« h×nh do SE cña bËc ba lµ bÐ nhÊt. Ph­¬ng tr×nh: Yt= ao + a1t + a2t2 + a3 t3 Suy ra: Y = 30295,61 + 1738,12 t + 630,56 t2 - 21,45 t3 N¨m 2002 (t = 13): Y2002 = 112330,16 tû ®ång. N¨m 2003 (t = 14): Y2003 = 119360,25 tû ®ång. N¨m 2004 (t = 15): Y2004 = 125849,66 tû ®ång. 9 LËp vµ ph©n tÝch VA nghµnh dÞch vô theo gi¸ so s¸nh . 9.1. LËp VA cho nghµnh dÞch vô . VASS = GOss - ICss 9.2. Ph©n tÝch VA ngµnh dÞch vô theo gi¸ n¨m 1994 Xu h­íng biÕn ®éng Theo sè liÖu thèng kª ta cã b¶ng VA ngµnh ngµnh Þch vô nh­ sau B¶ng 16: VA ngµnh dÞch vô c¸c n¨m ë thêi kú 1990-2001 N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VA 56744 60934 65554 71216 78026 85698 93240 99895 104966 107330 113313 120258 ( Nguån: Niªn gi¸m Thèng Kª 1990-2001) Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy VA ngµnh dÞch vô t¨ng qua c¸c n¨m theo mét xu h­íng nh©ts ®Þnh. V× thÕ ta cã thÓ dïng hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh ®Ó biÓu diÔn sù biÕn ®éng cña nã M« h×nh: Yt = a0 + a1 t a1: a1 ®­îc t×m qua ph­¬ng ph¸p b×nh ph­¬ng nhá nhÊt Suy ra: Yt= 4936,56 + 5959,426 t Nh­ vËy khi kh«ng cßn ¶nh h­ëng bëi gi¸ c¶ n÷a th× thêi gian cø t¨ng lªn mét n¨m th× VA ngµnh dÞch vô t¨ng lªn ®­îc 5959,26 tû ®ång C¸c møc ®é biÕn ®éng: B¶ng 17: C¸c møc ®é biÕn ®éng cña VA ngµnh dÞch vô ë thêi kú 1990-2001 N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VA 56744 60934 65554 71216 78026 85698 93240 99895 104966 107330 113313 120258 DLH - 4190 4620 5662 6810 7672 7542 6655 5071 2364 5801 7125 D§G - 4190 8810 14472 21282 28954 36496 43151 48222 50586 56389 63514 ILH - 107,38 107,58 108,63 109,56 109,83 108,8 107,13 105 102,25 105,4 106,29 I§G - 107,38 115,525 125,5 137,5 151,02 164,3 176,04 184,98 198,14 199,37 211,93 DILH - 7,38 7,58 8,63 9,56 9,83 8,8 7,13 5 2,25 5,4 6,3 DI§G - 7,38 15,525 25,5 37,5 51,02 64,3 76,04 84,98 98,14 99,37 111,93 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng kª 1990 - 2001) Qua b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy r»ng VA ngµnh dÞch vô ë thêi kú 1990-2001 t¨ng theo mét xu h­íng ®Òu ®Æn qua c¸c n¨m vµ cø b×nh qu©n mét n¨m th× t¨ng lªn ®­îc 88097,83 tû ®ång. N¨m 1991 so víi n¨m 1990 t¨ng 7,38% hay 4910 tû ®ång, n¨m 1992 so víi n¨m 1991 ®Æt 107,58% t¨ng 7,58% t­¬ng øng t­¬ng øng víi 8810 tû ®ång, n¨m 1993 so víi n¨m 1992 t¨ng 8,63% hay 5662 tû ®ång, n¨m 1994 so víi n¨m 1993 t¨ng 9,56% hay 6810 tû ®ång, n¨m 1995 so víi n¨m 1994 t¨ng 9,83% t­¬ng øng víi 7672 tû ®ång, n¨m 1996 so víi n¨m 1995 t¨ng 8,8% hay 7542 tû ®ång, n¨m 1997 so víi n¨m 1996 ®µt ®­îc 107,13% tøc lµ t¨ng 7,13% hay 6655 tû ®ång, n¨m1998 so víi n¨m 1997 t¨ng 5% t­¬ng ®­¬ng víi 5071 tû ®ång, n¨m 1999 so víi n¨m 1998 t¨ng 2,25% hay 2364 tû ®ång, n¨m 2000 so víi n¨m 1999 t¨ng 5,4% t­¬ng ®­¬ng víi 5801 tû ®ång vµ n¨m 2001 so víi n¨m 2000 ®¹t tèc ®é ph¸t triÓn lµ 106,29% t¨ng 6,29% hay 7125 tû ®ång cßn nÕu lÊy n¨m 2001 so víi n¨m 1990 thi tèc ®é ph¸t triÓn ®¹t ®­îc lµ 211,93% t¨ng 111,93% vÒ mÆt tuyÖt ®èi t¨ng 63514 tû ®ång. c. Dù b¸o. - Dùa vµo l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n: V× l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi liªn hoµn gi÷a ¸c n¨m ë thêi kú 1990-2001 lµ xÊp xØ nhau. M« h×nh: Trong ®ã: Ta tiÕn hµnh dõ b¸o cho3 n¨m: 2002; 2003 vµ n¨m 2004 N¨m 2002 ( h = 1): Y2002= 126032 tû ®ång. N¨m 2003 ( h = 2): Y2003= 131806 tû ®ång. N¨m 2004 ( h = 3): Y2004= 137580 tû ®ång. - Dùa vµo tèc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n. V× tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn gi÷a c¸c n¨m lµ xÊp xØ nhau do vËy ta cã thÓ sö dông tèc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o. M« h×nh: Trong ®ã: Ta tiÕn hµnh dù b¸o cho 3 n¨m ®ã lµ: 2002; 2003 vµ 2004. N¨m 2002 (h = 1): Y2002 = 128756,149 tû ®ång. N¨m 2003 (h = 2): Y2003 = 137683,38 tû ®ång. N¨m 2004 (h = 3): Y2004 = 147321,22 tû ®ång. - Dùa vµo xu thÕ tuyÕn tÝnh M« h×nh: Yt= ao + a1 t SE = 1812,104. -Dùa vµo hµm Hypebol: SE = 14391,457. -Dùa vµo hµm Parabol: SE = 1867,220. -Dùa vµo hµm bËc ba: SE = 1550,790. ë ®©y ta dïng hµm bËc ba ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o v× SE cña bËc ba lµ bÐ nhÊt. Do ®ã dïng m« h×nh nµy lµ tèt nhÊt. Suy ra: Y = 52605,62 t + 3051,25 t + 591,82 t2 -32,37 t3 Ta dù b¸o cho 3 n¨m: N¨m 2002 (t = 13): Y2002 = 121166,64 tû ®ång. N¨m 2003 (t = 14): Y2003 = 122489,06 tû ®ång. N¨m 2004 (t = 15): Y2004 = 122275,78 tû ®ång. 10. LËp vµ ph©n tÝch vÒ tû träng VA ngµnh N«ng nghiÖp. 10.1. LËp tû träng ngµnh VA N«ng nghiÖp. §Ó tÝnh c¬ cÊu VA ngµnh N«ng nghiÖp ta lÊy VA cña ngµnh N«ng nghiÖp chia cho GDP cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. 10.2. Xu h­íng biÕn ®éng. B¶ng 18: tû träng cña VA ngµnh N«ng nghiÖp ViÖt nam thêi kú 1990-2001. N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VA/GDP 38,47 40,49 33,94 29,87 27,43 28,18 27,76 25,77 25,78 25,43 22,9 22,78 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng Kª 1990-2002) Tõ b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy r»ng tû VA cña ngµnh N«ng nghiÖp gi¶m dÇn qua c¸c n¨m theo mét xu h­íng nhÊt ®Þnh.V× vËy ®Ó ph©n tÝch xu h­íng biÕn ®éng cña tû träng VA ngµnh N«ng nghiÖp ta dïng hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh. Yt = ao + a1 t ao; a1 ®­îc t×m b»ng ph­¬ng ph¸p b×nh ph­¬ng nhá nhÊt vµ qua c¸c phÐp tÝnh ®¬n gi¶n ta cã: a0= 38,5142; a1= -1,4625 Hµm xu thÕ : Yt = 38,5142 – 1,4625 t Tõ hµm xu thÕ nµy khi lo¹i bá c¸c yÕu tè ngÉu nhiªn th× thêi gian cø t¨ng lªn mét n¨m th× tû träng VA ngµnh N«ng nghiÖp ViÖt nam gi¶m ®i 1,4625% ®iÒu nµy hoµn toµn hîp lý víi xu h­íng ph¸t triÓn cña nªn kinh tÕ ViÖt nam. §ã lµ gi¶m tû träng ngµnh N«ng nghiÖp t¨ng tû träng ngµnh C«ng nghiÖp vµ dÞch vô. C¸c møc ®é biÕn ®éng. B¶ng 19 : Tû träng VA/ GDP vµ c¸c møc ®é biÕn ®éng . N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2002 VA/GDP 38,74 40,49 33,94 29,87 27,87 27,43 27,18 27,76 25,77 25,78 25,43 22,9 D(%) - 1,75 -6,55 -4,07 -2 0,44 -0,25 0,58 -1,99 0,11 -0,35 -2,53 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng kª 1990 - 2001) Tõ b¶ng ph©n tÝch ta thÊy c¬ cÊu VA ngµnh N«ng nghiÖp cã c¬ cÊu gi¶m dÇn theo c¸c n¨m cô thÓ lµ: n¨m 1990VA/ GDP cña ngµnh N«ng nghiÖp ®¹t 38,74% t¨ng lªn 40,49% n¨m 1991 vµ nh­ vËy ®· t¨ng lªn 1,57% ®Õn n¨m 1992 gi¶m xuèng 33,94% gi¶m 6,55% so víi n¨m 1991 vµ cø gi¶m dÇn cho ®Õn n¨m 1997, VA/ GDP ®¹t 27,76% t¨ng 0,58% so víi n¨m 1996 nh­ng sau ®ã l¹i gi¶m dÇn vµ ®Õn n¨m 2001 ®¹t 22,9% gi¶m so víi n¨m 2000 lµ 2,53%. §iÒu nµy phï hîp víi xu h­íng CNH-H§H mµ §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· ®Ò ra. c. Dù b¸o: -Dùa trªn c¬ së dù b¸o c¸c sè tuyÖt ®èi ë trªn ta cã thÓ dù b¸o tû träng VA/ GDP cña ngµnh N«ng nghiÖp theo c¸c ph­¬ng ph¸p sau: -Dùa vµo l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi b×nh qu©n. M« h×nh: Dù b¸o cho 3 n¨m: 2002; 2003 vµ 2004 N¨m 2002 (h = 1): Y2002 = 21,46% N¨m 2003 (h = 2): Y2003 = 20,03% N¨m 2004 (h = 3): Y2004 = 18,59% - Dùa vµo hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh. M« h×nh : Yt= a0 + a1 t SE = 2,208 -Dùa vµo hµm Parabol: SE = 1,865. -Dùa vµo hµm Hypebol: SE = 3,145. -Dùa vµo hµm bËc ba: SE = 1,803. Ta dïng hµm bËc ba ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o v× SE cña bËc ba lµ nhá nhÊt. V× vËy m« h×nh nµy lµ tèt nhÊt trong c¸c m« h×nh tham gia dù b¸o. Ph­¬ng tr×nh:Yt= 41,1 – 5,7 t + 0,57 t2 - 0,02 t3 Ta dù b¸o cho 3 n¨m: 2002; 2003 vµ 2004 N¨m 2002 (t = 13): Y2002 = 21,24% N¨m 2003 (t = 14): Y2003 = 19,23% N¨m 2004 (t = 15): Y2004 = 16,56% 11. LËp vµ ph©n tÝch tû träng VA cña ngµnh C«ng nghiÖp . 11.1. LËp d·y sè tû träng VA ngµnh C«ng nghiÖp §Ó tÝnh c¬ cÊu VA ngµnh C«ng nghiÖp ta lÊy VA ngµnh C«ng nghiÖp chia cho GDP cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. 11.2. Ph©n tÝch tû träng VA cña ngÇnh C«ng nghiÖp: Xu h­íng biÕn ®éng: Qua sè liÖu thèng kª ta cã ®­îc b¶ng tû träng VA ngµnh C«ng nghiÖp thêi kú 1990-2001 B¶ng 20: Tû träng VA ngµnh C«ng nghiÖp N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VA/GDP 22,67 23,79 27,26 28,9 28,87 28,76 29,73 32,08 32,49 34,49 36,055 37,74 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng Kª 1990-2001) Nh×n vµo b¶ng 20 ta thÊy tû träng VA ngµnh C«ng nghiÖp trong suèt thêi kú 1990-2001 cã xu h­íng t¨ng qua c¸c n¨m ®Ó biÓu diÓn sù biÕn ®éng nµy ta cã thÓ dïng hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh ®Ó thÓ hiÖn: Yt= a0 + a1 t ao; a1 ®­îc t×m th«ng qua ph­¬ng ph¸p b×nh ph­¬ng nhá nhÊt Yt = 22,16 + 1,242 t Qua hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh nµy ta thÊy r»ng nÕu bá qua c¸c yÕu tè ngÉu nhiªn kh¸c th× cø mét n¨m tû träng VA cña ngµnh C«ng nghiÖp t¨ng lªn 1,242% C¸c møc ®é biÕn ®éng B¶ng 21: C¸c møc ®é biÕn ®éng cña VA/ GDP ngµnh C«ng nghiÖp N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VA/GDP 22,67 23,79 27,26 28,9 28,87 28,76 29,73 32,08 32,49 34,49 36,055 37,74 D(%) - 1,12 3,47 1,64 -0,03 -0,11 0,97 2,35 0,41 2 1,565 1,685 Nh×n vµo b¶ng ph©n tÝch ta thÊy r»ng tû träng ngµnh C«ng nghiÖp so víi GDP t¨ng d©n qua c¸c n¨m trõ hai n¨m 1994, 1995 ®iÒu nµy hoµn toµn phï hîp víi xu h­íng ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc ®ã lµ ®Èy nhanh ®Èy m¹nh CNH-H§H ®Êt n­íc. c. Dù b¸o -Dùa vµo hµm xu thÕ tuyÕn tÝnh SE = 0,98848. -Dùa vµo hµm Hypebnol: SE = 2,86054. -Dùa vµo hµm Parabol: SE = 1,0397. -Dùa vµo hµm bËc ba: SE = 0,81333. Ta dïng hµm bËc ba ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o cho VA (c«ng nghiÖp)/GDP v× SE cña bËc ba lµ nhá nhÊt. Ta dù b¸o cho 3 n¨m: 2002; 2003 vµ 2004 N¨m 2002 (t = 13): Y2002 = 41,15% N¨m 2003 (t = 14): Y2003 = 44,93% N¨m 2004 (t = 15): Y2004 = 49,61% 12. LËp vµ ph©n tÝch d·y sè tû träng VA ngµnh dÞch vô. 12.1 LËp d·y sè tû träng VA ngµnh dÞch vô Ta lÊy VA ngµnh dÞch vô cia cho GDP toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n B¶ng 22: D·y sè tû träng VA ngµnh dÞch vô so víi GDP thêi kú 1990-2001 N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VA/GDP 38,59 35,72 38,80 41,23 43,70 44,06 42,51 42,15 41,73 40,08 30,09 38,95 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng kª 1990 - 2001) Nh×n vµo b¶ng 22 ta dÔ dµng nhËn ra mét ®iÒu r»ng VA/ GDP cña ngµnh dÞch vô t¨ng qua c¸c n¨m ru«ts thõi kú 1990-2001 trõ n¨m 1999, 2000, 2001. ë 3 n¨m cuèi nµy cã xu h­íng gi¶m nh­ng gi¶m rÊt chËm 12.2. Ph©n tÝch tû träng VA ngµnh dÞch vô. Xu h­íng biÕn ®éng Nh×n vµo b¶ng sè liÖu vÒ tû träng VA ngµnh dÞch vô ta thÊy biÕn ®éng cña nã qua thêi gian lµ t¨ng ®¸ng kÓ tõ n¨m 1991 ®Õn n¨m 1996 nh­ng sau n¨m 1996 th× l¹i cã xu h­íng gi¶m ®i. C¸c møc ®é biÕn ®éng B¶ng 23: C¸c møc ®é biÕn ®éngvÒ tû träng VA/ GDP ngµnh dÞch vô N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 VA/GDP 38,59 35,72 38,8 41,23 43,7 44,06 42,51 42,15 41,73 40,08 39,09 38,95 D(%) - -2,87 3,08 2,43 2,47 0,36 -1,55 -0,36 -0,42 -1,65 -0,99 -0,14 (Nguån: Niªn gi¸m Thèng Kª 1990-2001) Qua b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy r»ng tû träng VA ngµnh dÞch vô t¨ng tõ n¨m 1991 ®Õn n¨m 1995 sau ®ã th× b¾t ®Çu gi¶m xuèng vµ cô thÓ nh­ sau: N¨m 1992 so víi n¨m 1991 tû träng VA/ GDP t¨ng 3,08%, n¨m 1993 so víi n¨m 1992 t¨ng 2,43%, n¨m 1994 so víi n¨m 1993 t¨ng 2,47% vµ n¨m 1995so víi n¨m 1994 t¨ng 0,36%.ë ®©y lµ mét dÊu hiÖu ®¸ng mõng cho nÒn kinh tÕ ViÖt nam vµ còng rÊt phï hîp víi chÝnh s¸ch kinh tÕ n­íc nhµ ®ã lµ ®Èy nhanh ®Èy m¹nh tû träng cña ngµnh dÞch vô, ngµnh c«ng nghiÖp vµ gi¶m tû träng ngµnh n«ng nghiÖp. Nh­ng ®Õn n¨m 1996 th× tû träng VA ngµnh dÞch vô cã xu h­íng gi¶m vµ gi¶m cho ®Õn n¨m 2001 chØ cßn l¹i lµ 38,95% gi¶m so víi n¨m 2000 lµ 0,14% vµ so víi n¨m 1996 th× gi¶m tíi 3,56%. V× vËy §¶ng vµ nhµ n­íc ta cÇn cs nh÷ng chÝnh s¸ch­ vµ h­íng ®i míi cho ngµnh dÞch vô nh»m n©ng cao tû träng cña nã lªn trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. c. Dù b¸o -Dùa vµo l­îng t¨ng gi¶m tuyÖt b×nh qu©n M« h×nh: Trong ®ã : Ta dù b¸o cho tû träng VA/GDP 3 n¨m, N¨m 2002 (h = 1): Y2002 = 38,98% N¨m 2003 (h = 2): Y2003 = 39,0154% N¨m 2004 (h = 3): Y2004 = 39,0484% -Dùa vµo hµm tuyÕn tÝnh: SE = 2,5304. -Dùa vµo hµm Parabol: SE = 1,4938. -Dùa vµo hµm bËc ba: SE = 1,5844. -Dùa vµo hµm Hypebol: SE = 2,2892. Ta dùa vµo hµm Parabol ®Ó tiÕn hµnh dù b¸o cho VA (dÞch vô)/GDP ë c¸c n¨m 2002,2003 vµ n¨m 2004 v× SE cña Parabol lµ nhá nhÊt. Ph­¬ng tr×nh: Y = 32,223 + 2,5 t - 0,17 t2 N¨m 2002: Y2002 = 36,024 % N¨m 2003: Y2003 = 33,65 % N¨m 2004: Y2004 = 30,93 % 13. LËp vµ ph©n tÝch d·y sè GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi: 13.1. LËp d·y sè GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi . §Ó tÝnh ®­îc GDP ®Çu ng­êi ta lÊy GDP chia cho d©n sè cña tõng thêi kú 13.2. Ph©n tÝch d·y sè GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi vµ c¸c møc biÕn ®éng cña nã B¶ng 24: D·y sè GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi vµ c¸c møc ®é biÕn ®éng cña GDP/ ng­êi N¨m 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 GDP/N 0,63 1,14 1,12 1,578 2,52 3,179 3,71 4,22 4,78 5,22 5,76 6,15 DLH - 0,51 -0,02 0,467 0,933 0,659 0,531 0,51 0,56 0,44 0,54 0,39 D§G - 0,51 0,49 0,948 1,89 2,549 3,08 3,59 4,15 4,59 5,13 5,52 ILH - 180,9 98,24 141,6 158,79 126,15 116,7 113,74 113,27 109,2 110,34 106,7 I§G - 180,9 177,7 251,9 400 504,6 588,89 669,8 758,7 818,57 914,28 976,19 DILH - 80,9 -1,76 41,6 58,79 26,15 16,7 13,74 13,27 9,2 10,34 6,7 DI§G - 80,9 77,7 151,9 300 404,6 488,89 569,8 658,7 728,57 814,28 876,19 Qua b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi ë thêi kú 1990-2001 t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m cô thÓ nh­ sau: N¨m 1991 so víi n¨m 1990 ®¹t tèc ®é ph¸t triÓn 180,9% t¨ng 80,9% hay 0,52 triÖu ®ång n¨m 1992 so víi n¨m 1991 ®¹t 98,24% gi¶m ®i 1,76% t­¬ng ®­¬ng gi¶m ®i 0,02 triªu ®ång, n¨m 1993 so víi n¨m 1992 ®¹t 141,6% t¨ng 41,6% hay 0,467 triÖu ®ång, n¨m 1994 so víi n¨m 1993 ®¹t 158,79% t¨ng 58,79% hay 0,933 triÖu ®ång, n¨m 1996 so víi n¨m 1995 ®¹t 126,7% t¨ng 16,7% hay 0,531 triÖu ®ång vµ cø tiÕp tôc t¨ng nh­ vËy ®Õn n¨m 2001 GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi ®¹t ®­îc lµ 6,15 triÖu ®ång so víi n¨m 2000 t¨ng 6,7% t­¬ng ®­¬ng víi 0,39 triÖu ®ång. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ Tõ viÒc ph©n tÝch d·y sè liÖu vÒ chØ tiªu GDP trªn cho ta thÊy bøc tranh toµn c¶nh vÒ nÒn kinh tÕ ViÖt nam trong 10 n¨m chuyÓn ®æi cña nÒn kinh tÕ víi nhiÒu biÕn ®éng. Nã ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c chØ tiªu ph©n tÝch tõ chØ tiªu tæng s¶n phÈm quèc néi (GDP). Bªn c¹nh viÖc nghiªn cøu toµn c¶nh nÒn kinh tÕ ta cßn xem xÐt GDP d­íi nhiÒu gãc ®é nh­ sù biÕn ®éng vµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu vµ sù t¨ng tr­ëng cña tõng ngµnh tõng thµnh phÇn kinh tÕ nãi riªng c¸c n¨m vµ c¸c giai ®o¹n, ®Ó tõ ®ã gióp nhµ n­íc cã nh÷ng quyÕt s¸ch vµ h­íng ph¸t triÓn ®óng ®¾n cña nÒn kinh tÕ n­íc nhµ. D­íi mçi gãc ®é chóng ta thÊy râ thùc tr¹ng cña vÊn ®Ò ®ã lµ nÒn kinh tÕ n­íc ta nh÷ng n¨m ®Çu cña thËp kû 90 ph¸t triÓn víi tèc ®é cao nh­ng ®Õn n¨m 1997 cã dÊu hiÖu ch÷ng l¹i vµ ®Õn n¨m 1998, 1999 cµng thÓ hiÖn râ nÐt tèc ®é ph¸t triÓn chËm l¹i vµ chiÒu h­íng gi¶m suèt ë tÊt c¶ c¸c ngµnh, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. §©y còng lµ t×nh tr¹ng chung cña tÊt c¶ c¸c n­íc trong khu vùc trong nh÷ng n¨m ®ã do chÞu ¶nh h­¬ng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc nh­ng ViÖt nam chóng ta chØ bÞ ¶nh h­ëng rÊt nhÑ kh«ng nh­ c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc. Cô thÓ nÒn kinh tÕ c¸c n­íc trong khu vùc n¨m 1997 chØ t¨ng tõ 4,9% ®Õn 5,7% n¨m1998 cßn thÊp h¬n trong ®ã In®«nªxia gi¶m15%, Malayxia gi¶m 5%, Th¸i lan gi¶m 5%, Philippin gi¶m 1% so víi n¨m 1997, NhËt b¶n gi¶m 1,6 %. §ã lµ biÕn ®éng cña tèc ®é ph¸t triÓn cßn vÒ vÊn ®Ò chuyÓn dÞch c¬ cÊu th×c¬ cÊu ngµnh còng cã nh÷ng chuyÓn bÕn râ rÖt, xu h­íng chung lµ chuyÓn c¬ cÊu tõ c¸c ngµnh thuéc khu vùc I chuyÓn sang c¸c nh¸m thuéc khu vùc II cô thÓ lµ tõ ngµnh n«ng nghiÖp sang ngµnh c«ng nghiÖp, tû träng ngµnh n«ng nghiÖp n¨m 1990 lµ 38,74% n¨m 1991 chØ kho¶ng 40,49% trong tæng s¶n phÈm quèc néi ®Õn n¨m 2000, 2001 ®· gi¶m xuèng cßn 22,9% - 22,78 % cßn ngµnh c«ng nghiÖp vµ ngµnh dÞch vô ®· cã xu h­íng t¨ng lªn râ rÖt . Bªn c¹nh sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh c¬ cÊu thµnh ph©n kinh tÕ còng cã nh÷ng chuyÓn dÞch ®¸ng ®Ó phï hîp víi ®­êng lèi chÝnh s¸ch ®ã lµ ®a thµnh ph©n kinh tÕ cña ®¶ng vµ nhµ n­íc ta, nh­ng trong ®ã thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc v½n chiÕm mét tû träng ®¸ng kÓ kho¶ng 40 % trong tæng s¶n phÈm quèc néi (GDP), trong ®ã chñ yÕu lµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nÆng, vËn t¶i, biªu ®iÖn, ngo¹i th­¬ng. Cßn thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· cã sù chuyÓn ®æi tÝch cùc, thµnh phÇn kinh tÕ cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµicã sù chuyÓn dÞch ®¸ng kÓ trong c¸c n¨m cuèi cña thËp kû nµy . Nh÷ng g× chóng ta bµn ë trªn ®ã lµ gãc ®é ph©n tÝch th«ng kª dùa vµo c¸c ph­¬ng ph¸p thèng kª d­íi gãc ®é mét nhµ kinh tÕ chóng ta sÏ xem xÐt vÊn ®Ò trªn nh­ thÕ nµo? Víi nh÷ng g× kÕt qu¶ ®¹t ®­îc nh­ vËy nh­ng trªn thùc tÕ cßn cã nhiÒu vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt ®Ó t¨ng tr­ëng GDP vÒ sè l­îng vµ c¶ vÒ chÊt l­îng cho c¸c n¨m sau nµy.V× vËy chóng ta ph¶i nh× nhËn thùc tÕ ®ã vµ cã nh÷ng gi¶i ph¸p cÇn kh¾c phôc. Thø nhÊt: YÕu tè ®Çu vµo trong ®ã yÕu tè quyÕt ®Þnh sù t¨ng tr­ëng lµ vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn toµn x· héi. Suèt 10 n¨m t×nh tr¹ng thiÕu vèn ®Çu t­ diÔn ra mét c¸ch phæ biÕn, do c¸c ngußn vèn huy ®éng mét c¸ch khã kh¨n ®Æc biÖt lµ ngu«n vèn trong d©n, bªn c¹nh ®ã hiÖu qu¶ s­ dông vèn ch­a cao, ch­a ph¸t huy ®­îc hÕt, sö dông nguån vèn l·ng phÝ dÉn ®Õn kÕt qu¶ sau khi ®Çu t­ kh«ng ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao. M¸y mãc thiÕt bÞ còng lµ mét yÕu k×m h·m sù t¨ng tr­ëng cña GDP vµ hiÖn nay m¸y mãc thiÕt bÞ ë n­íc ta vÉn cßn kho¶ng c¸ch kh¸ xa so víi yªu cÇu ®Æt ra, phÇn lín m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ cßn rÊt l¹c hËu, nhiÒu doanh nghiÖp t×nh tr¹ng thiÕu vèn vÉn sö dông nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ cò, thËm chÝ ®· khÊu hao hoÆc kh«ng ®ång bé. C¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc nh÷ng n¨m gÇn ®©y do ®­îc ®Çu t­ kh¸ h¬n nªn tr×nh ®é trang thiÕt bÞ m¸y mãc vµ c«ng nghÖ ®· ®­îc hiÖn ®¹i ho¸ tõng phÇn nh­ng ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu. Trong n«ng nghiÖp tr×nh ®é c¬ giíi ho¸, øng dông c«ng nghÖ sinh häc vµo s¶n xuÊt diÔn ra mét c¸ch chËm ch¹p vµ kh«ng bé, kü thuËt canh t¸c nãi chung cßn l¹c hËu, lao ®éng thñ c«ng lµ chñ yÕu. Bªn c¹nh ®ã cã së h¹ tÇng yÕu kÐm ®· h¹n chÕ tèc ®é ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng gi÷a c¸c ngµnh vµ c¸c lÜnh vùc nhÊt lµ c¬ së h¹ tÇng giao th«ng ®Æc biÖt lµ ®­êng bé vµ ®­êng s¾t MÆt kh¸c lao ®éng n­íc ta tuy ®«ng nh­ng tr×nh ®é tay nghÒ chua cao nªn vÉn cßn tr×nh tr¹ng thÊt nghiÖp lao ®éng vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu cña thÞ tr­êng . §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trªn nhµ n­íc ta cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch hîp lý ®Ó gi¶i quyÕt. Lµm thÕ nµo ®Ó t¨ng l­îng vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn toµn x· héi, bªn c¹nh chØ chó träng ®Õn l­îng vèn th× b©y giê ta ph¶i chó träng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn, nªn ®Çu t­ ë ®©u, ®Çu t­ nh­ thÕ nµo, ®iÒu nµy ph¶i th«ng qua sù thÈm ®Þnh cña c¸c dù ¸n cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch. Cßn vÒ l­îng vèn kh«ng chØ chó träng ®Õn l­îng vèn ®Çu t­ n¨m nay mµ cßn chó träng ®Õn l­îng vèn cña c¸c n¨m tr­íc vµ giai ®o¹n tr­íc ®Ó ®iÒu chØnh hîp lý. VÊn ®Ò ®Æt ra hiÖn nay lµ nhµ n­íc ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng ®Ó c¸c nguån vèn ®¹t ®­¬c hiÖu qu¶ cao muèn vËy ph¶i cã chÝnh s¸ch xem xÐt l¹i m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ thay thÕ toµn bé hoÆc mét phÇn m¸y mãc nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cã nh÷ng dù ¸n nh»m söa ch÷a vµ n©ng cÊp co së h¹ tÇng, nhÊt lµ c¬ së h¹ t©ng giao th«ng. Bªn c¹nh ®ã cÇn cã chÝnh s¸ch nh»m thu hót vèn ®Çu t­ níc ngoµi vµo ViÖt nam ®Ó thu hót lao ®éng ViÖt nam tõ ®ã gi¶m t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp ë n­íc ta vµ thu hót vèn trong d©n v× ®©y lµ nguån vèn tiÒm n¨ng cÇn khai th¸c kÞp thêi tr¸nh l·ng phÝ. Nhµ n­íc ta cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch hîp lý ®µo t¹o lao ®éng trong n­íc ®Ó ®¸p øng yªu cÇu hiÖn nay. Thø hai: §ã lµ vÊn ®Ò ®Çu ra, søc mua cña x· héi t¨ng chËm thÞ tr­êng xuÊt khÈu ch­a æn ®Þnh ®ang m©u thuÈn víi yªu cÇu tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng kh¸ cao.T×nh tr¹ng cung v­ît qu¸ cÇu thÓ hiÖn qu¸ râ nÐt ®Æc biÖt lµ n¨m 1997 hµng c«ng nghiÖp ø ®äng kh«ng cã n¬i tiªu thô. §èi víi thÞ tr­êng n­íc ngoµi do ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc nªn thÞ tr­êng s¶n phÈm n­íc ta bÞ thu hÑp mét c¸ch ®¸ng kÓ. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®Çu ra ®ßi hái nhµ n­íc ta ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch hîp lý ch¼ng h¹n lµm thÕ nµo ®Ó kÝch cÇu, t¨ng kh¶ n¨ng tiªu thô hµng ho¸ trong n­íc còng nh­ n­íc ngoµi lµm cho ng­êi d©n trong n­íc tiªu thô hµng ho¸ trong n­íc gi¶m thiÓu viÖc ng­êi d©n chØ tiªu thô hµng ho¸ cña n­íc ngoµi, mét vÊn ®Ò hÕt søc nh¹y c¶m b©y giê lµ chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng lµm thÕ nµo ®Ó c¶i thiÖn chÕ ®é tiÒn l­¬ng. Nªn t¹o mét søc hót ®èi víi lao ®éng trong n­íc tr¸nh t×nh tr¹ng lao ®éng trong n­íc bá ra n­íc ngoµi lµm viÖc. N­íc ta lµ mét n­íc mµ d©n sè gÇn 80 % lµm n«ng nghiÖp vµ sèng ë c¸c vïng n«ng th«n v× vËy thu nhËp cßn rÊt thÊp søc mua vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cßn h¹n chÕ. V× vËy vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i t¨ng c­êng hç trî cho n«ng nghiÖp nh­ biÖn ph¸p trùc tiÕp miÔn gi¶m thuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp… §èi víi thi tr­êng bªn ngoµi cÇn t¨ng c­êng xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng chñ chèt cã chÊt l­îng cao gi¶m xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng th«. Bªn c¹nh nh÷ng vÊn ®Ò trùc tiÕp ¶nh h­ëng ®Õn t¨ng tr­ëng kinh tÕ th× vÊn ®Ò c¬ cÊu c¸c ngµnh còng ®ãng vai trß nhÊt ®Þnh. V× vËy nhµ n­íc cÇn ®Æt ra nh÷ng biÖn ph¸p chuyÓn h­íng ®Çu t­ vµo c¸c ngµnh mang l¹i lîi nhuËn cao nh­ chuyÓn h­íng vµo ®Çu t­ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, thuû s¶n, dÞch vô, th­¬ng m¹i…v× c¸c ngµnh nµy ®Çu ra cao h¬n mang l¹i lîi nhuËn nhiÒu h¬n, sö dông Ýt vèn mµ hiÖu qu¶ l¹i cao. Trªn ®©y lµ thùc tr¹ng cña nªn kinh tÕ ViÖt nam tr¶i qua h¬n 10 n¨m ®æi míi, qua ®ã ta thÊy ®­îc t×nh tr¹ng ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc, ph¸t triÓn theo h­íng nµo, ngµnh nµo ®ãng gãp nhiÒu h¬n, chiÕm tû träng lín h¬n. TÊt c¶ ®iÒu nh÷ng ®­îc thÓ hiÖn vµ ph©n tÝch qua chØ tiªu GDP. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt thèng kª - NXB Thèng kª. Gi¸o tr×nh Thèng kª kinh tÕ - NXB Thèng kª . Niªm gi¸m thèng kª c¸c n¨m 1990 - 2000 Ph­¬ng ph¸p luËn vÒ hai hÖ thèng thèng kª kinh tÕ MPS - SNA - NXB Thèng kª. C¸c chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp - NXB Thèng kª. Tµi kho¶n quèc gia - NXB Thèng kª. Môc lôc Trang NhËn xÐt cña gi¸o viªn h­íng dÉn

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docVận dụng các phương pháp thống kê để phân tích chỉ tiêu GDP của Việt nam thời kỳ 1990 đến 2001.DOC
Luận văn liên quan