Đề tài Xoá đói giảm nghèo ở tỉnh Quảng Bình - Thực trạng và giải pháp

LỜI MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ĐÓI NGHÈO VÀ XOÁ ĐÓI GIẢM NGHÈO Ở VIỆT NAM 1.1. Khái luận về đói nghèo. 1.1.1. Mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế, bất bình đẳng và vấn đề đói nghèo. 1.1.1.1. Các thước đo đánh giá tăng trưởng kinh tế và công bằng xã hội. 1.1.1.2. Các quan điểm về mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế, công bằng xã hội và vấn đề đói nghèo. 1.1.1.3. Quan điểm của Đảng và nhà nước Việt nam về giải quyết mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và công bằng xã hội. 1.1.2. Tầm quan trọng của vấn đề xoá đói giảm nghèo đối với tăng trưởng và phát triển kinh tế bền vững. 1.1.3. Các khái niệm về nghèo đói. 1.1.3.1. Định nghĩa nghèo đói. 1.1.3.2. Nguyên nhân của nghèo đói: 1.1.4. Một số phương pháp chủ yếu xác định về chuẩn nghèo đói hiện nay. 1.1.4.1. Phương pháp xác định chuẩn nghèo của các tổ chức Quốc tế. 1.1.4.2. Phương pháp xác định chuẩn nghèo của các tổ chức tại Việt nam. 1.1.4.3. Nhận xét ưu điểm và khiếm khuyết của từng phương pháp. 1.2. Tác động của các chính sách xoá đói giảm nghèo của nhà nước Việt nam. 1.2.1. Tổng quan về nghèo nghèo đói ở Việt nam. 1.2.1.1. Thời kỳ trước đổi mới: (thời kỳ nền kinh tế vận hành theo cơ chế kế hoạch hoá tập trung quan liêu bao cấp). 1.2.1.2. Thời kỳ đổi mới đến nay. 1.2.2. Tác động của các chính sách nhà nước trong xoá đói giảm nghèo ở Việt nam. 1.2.2.1. Chủ trương chính sách. 1.2.2.2. Tổ chức thực hiện và kết quả đạt được. CHƯƠNG 2: TÌNH HÌNH XOÁ ĐÓI GIẢM NGHÈO Ở TỈNH QUẢNG BÌNH 2.1. Tổng quan về đói nghèo ở Quảng Bình. 2.1.1. Những vấn đề tự nhiên, kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Bình. 2.1.1.1. Vị trí địa lý tự nhiên xã hội tỉnh Quảng Bình. 2.1.1.2. Cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Bình. 2.1.1.3. Trình độ phát triển kinh tế của tỉnh Quảng Bình. 2.1.2. Thực trạng nghèo đói ở tỉnh Quảng Bình. 2.1.2.1. Đói nghèo ở Quảng Bình. 2.1.2.2. Những đặc điểm chủ yếu của các hộ nghèo đói ở Tỉnh. 2.1.2.3. Phân tích các nguyên nhân dẫn đến nghèo đói. 2.2. Hoạt động xoá đói giảm nghèo ở tỉnh Quảng Bình. 2.2.2. Các hình thức xoá đói giảm nghèo ở Quảng Bình. 2.2.2.1. Tổ chức tập huấn, hướng dẫn xây dựng chương trình mục tiêu: 2.2.2.2. Đầu tư hỗ trợ người nghèo thông qua các chương trình. 2.2.2.3. Hỗ trợ vật chất đột xuất cho người nghèo những lúc khó khăn. 2.2.2.4. Hoạt động hỗ trợ của ngân hàng phục vụ người nghèo và các tổ chức đoàn thể khác. 2.2.3. Đánh giá những kết quả đạt được và các vấn đề đặt ra trong công tác xoá đói giảm nghèo ở Quảng Bình. 2.2.3.1. Những kết quả đạt được. 2.2.3.2. Những vấn đề đặt ra cần tiếp tục giải quyết trong công tác xoá đói giảm nghèo ở Quảng Bình. CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG XOÁ ĐÓI GIẢM NGHÈO Ở TỈNH QUẢNG BÌNH 3.1. Định hướng, mục tiêu xoá đói giảm nghèo ở Quảng Bình. 3.1.1. Những quan điểm về xoá đói giảm nghèo. 3.1.2. Mục tiêu tổng quát của chương trình quốc gia về xoá đói giảm nghèo. 3.1.3. Mục tiêu cụ thể về xoá đói giảm nghèo của tỉnh Quảng Bình. 3.2. Những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động xoá đói giảm nghèo ở tỉnh Quảng Bình. 3.2.1. Phát triển nông nghiệp và nông thôn. 3.2.1.1. Về công tác qui hoạch và định hướng phát triển cho từng vùng và tiểu vùng sinh thái. 3.2.1.2. Các biện pháp tăng năng suất đất canh tác nông nghiệp. 3.2.1.3. Đa dạng hoá thu nhập ở nông thôn. 3.2.1.4. Về xây dựng kết cấu hạ tầng:3.2.2. Phát triển con người và xã hội thông qua phát triển các dịch vụ xã hội và mạng lưới bảo trợ xã hội cho người nghèo. 3.2.2.1. Coi trọng sự nghiệp phát triển giáo dục. 3.2.2.2. Tạo ra sự công bằng trong giáo dục và các chương trình chính sách ưu tiên về dịch vụ giáo dục cho người nghèo, nâng cao khả năng tiếp cận của người nghèo tới vấn đề giáo dục. 3.2.2.3. Tăng cường chất lượng hệ thống dịch vụ Y tế phục vụ cho người nghèo. 3.2.2.4. Thực hiện tốt chương trình phát triển dân số và kế hoạch hoá gia đình, giảm tốc độ tăng dân số của tỉnh. 3.2.3. Một vài giải pháp về quản lý kinh tế vĩ mô của nhà nước trong xoá đói giảm nghèo ở Quảng Bình. 3.2.3.1. Hoàn thiện môi trường pháp lý thuận lợi cho các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế hoạt động đạt hiệu quả cao. Bao gồm hoàn thiện các điều luật liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh. 3.2.3.2. Nâng cao hiệu quả của các chính sách trong việc cung cấp các dịch vụ tài chính cho người nghèo, thông qua các kênh như: quĩ tín dụng địa phương, ngân hàng người nghèo để người nông dân dễ tiếp cận với nguồn vốn. 3.2.3.3. Xây dựng và hoàn thiện hệ thống hành chính dân chủ, trong sạch, vững mạnh, chuyên nghiệp, hiện đại và có hiệu quả. 3.2.3.4. Thúc đẩy quá trình hình thành đồng bộ hệ thống thị trường kể cả thị trường các yếu tố sản xuất và thị trường hàng tiêu dùng, đặc biệt là thị trường đầu ra đối với hàng nông sản, thương mại hoá nông nghiệp nông thôn, hỗ trợ nông dân về thông tin, thị trường vv . 3.2.3.5. Xây dựng các chính sách ưu đãi đầu tư hơn nữa cho các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài đầu tư vào các vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa, thu hút các nguồn vốn trong nước, quốc tế trong hoạt động xoá đói giảm nghèo. KẾT LUẬN TÀI LIỆU THAM KHẢO LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài. Hiện nay, xoá đói giảm nghèo được mọi quốc gia trên thế giới coi như một yêu cầu, đòi hỏi bắt buộc về mặt đạo đức, xã hội, văn hoá, kinh tế chính trị. Bởi vì đói nghèo không những là lực cản lớn nhất của sự phát triển mà nó còn gây nên sự tàn phá ghê gớm về đạo đức tinh thần, làm thiếu an toàn xã hội, làm suy kiệt kinh tế và làm suy sụp về chính trị, phương hại đến an ninh. Đối với Việt nam trong giai đoạn hiện nay, xoá đói giảm nghèo là một trọng trách lớn của toàn Đảng, toàn dân. Đảng, chính phủ, nhân dân Việt nam cùng nhiều tổ chức trong nước và quốc tế tại Việt nam đang cùng nhau tìm kiếm những giải pháp tiếp cận để giảm tỷ lệ nghèo đói, đặc biệt là ở các vùng khó khăn, vùng dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng sâu, vùng xa. Việt nam có tổng dân số khoảng trên 76 triệu người thuộc 54 dân tộc khác nhau. Gần 80 % dân số làm nông nghiệp tại các vùng nông thôn và vùng dân tộc thiểu số vùng sâu, vùng xa nơi tập trung hầu hết các hộ nghèo đói. Trong thời gian vừa qua, Đảng và nhà nước ta đã có nhiều biện pháp đẩy mạnh công tác xoá đói giảm nghèo, cùng với sự trợ giúp của các tổ chức trong nước và quốc tế trong hoạt động xoá đói giảm nghèo. Việt nam đã thu được những kết quả bước đầu rất khả quan thể hiện ở tăng mức chi tiêu bình quân trên đầu người. Số người có chi tiêu trên đầu người thấp hơn mức nghèo đói đã giảm mạnh từ 58 % năm 1993 xuống 37 % năm 1998. Số người sống dưới “ ngưỡng nghèo lương thực, thực phẩm” đã giảm từ 25 % xuống còn 15 % (theo ngưỡng nghèo năm 1993, đã có sự điều chỉnh về giá cả). Thực tế trên cho thấy rằng, chính sách xoá đói giảm nghèo của Đảng và nhà nước có nhiều ưu việt. Song, việc triển khai thực hiện chính sách xoá đói giảm nghèo đến các vùng khó khăn vẫn còn nhiều lúng túng, bất cập và thiếu đồng bộ. Nhiều cán bộ được giao triển khai các chính sách của chính phủ đến các vùng khó khăn còn yếu về năng lực, thiếu kinh nghiệm và hiểu biết về tính ưu việt của chính sách nên một số cán bộ đã thiếu đi cách nhìn khách quan và những kỹ năng tiếp cận với người nghèo, vùng nghèo, dẫn đến hiệu quả một số chương trình xoá đói giảm nghèo không cao. Xuất phát từ tính cấp thiết của đề tài, tác giả đã lựa chọn nghiên cứu: “ Xoá đói giảm nghèo ở tỉnh Quảng Bình thực trạng và giải pháp” làm luận văn tốt nghiệp thạc sỹ kinh tế chuyên ngành kinh tế chính trị xã hội chủ nghĩa. 2. Tình hình nghiên cứu: Xoá đói giảm nghèo là vấn đề các quốc gia đều quan tâm trong quá trình phát triển kinh tế. Đối với Việt nam cũng vậy, mục tiêu xoá đói giảm nghèo đã được đặt ra từ lâu, tuy nhiên để công tác xoá đói giảm nghèo mang lại hiệu quả đòi hỏi phải được nghiên cứu một cách nghiêm túc về thực trạng nghèo đói ở Việt nam trên cơ sở đó đề ra các biện pháp để thực hiện. Trong thời gian vừa qua cũng có khá nhiều bài viết nghiên cứu về vấn đề này như: Nguyễn Thị Hằng và Nguyễn Văn Thiều, đói nghèo ở Việt Nam Nxb Bộ LĐTBXH Hà nội 1993; các báo cáo tại cuộc toạ đàm về chuẩn nghèo đói ở Việt nam tại Hà nội tổ chức ngày 15-16/2/2000 của các tác giả: Nguyễn Phong, tổng cục Thống kê, của Vali Jamal - Đại diện của tổ chức Lao động quốc tế, của đại diện ngân hàng thế giới (WB) và một số bài báo đã đăng tải ở Các tạp chí vv . các báo cáo, công trình trên đều có những đề cập khác nhau về chuẩn nghèo đói, nguyên nhân gây ra nghèo đói, ngưỡng nghèo đói và các kinh nghiệm tổng kết về công tác xoá đói giảm nghèo ở các địa phương trong cả nước. Tuy nhiên, các nghiên cứu về thực trạng đói nghèo và các biện pháp xoá đói giảm nghèo ở tỉnh Quảng Bình, các tác giả còn rất ít đề cập. Xuất phát từ yêu cầu bức xúc đó, tác giả mạnh dạn nghiên cứu đề tài trên nhằm góp phần vào việc đẩy mạnh công tác xoá đói giảm nghèo ở tỉnh Quảng Bình. 3. Mục đích nghiên cứu: Làm rõ các nguyên nhân gây ra nghèo đói và thực trạng về nghèo đói ở tỉnh Quảng Bình từ đó đề ra các giải pháp nhằm xoá đói giảm nghèo ở tỉnh Quảng Bình. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu thực trạng về nghèo đói ở Việt nam, đi sâu tìm hiểu thực trạng nghèo đói ở tỉnh Quảng Bình, các nguyên nhân sâu xa dẫn đến nghèo đói ở tỉnh Quảng Bình. 5. Phương pháp nghiên cứu: Đề tài vận dụng các phương pháp duy vật biện chứng, phương pháp duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin và các phương pháp nghiên cứu khoa học khác như tổng hợp, phân tích, thống kê, so sánh vv . 6. Đóng góp của đề tài: - Phân tích rõ được về thực trạng nghèo đói ở tỉnh Quảng Bình. - Phân tích làm rõ những nguyên nhân dẫn đến nghèo đói tại tỉnh Quảng Bình. - Đưa ra một số giải pháp nhằm đẩy mạnh công tác xoá đói, giảm nghèo ở tỉnh Quảng Bình. 7. Kết cấu của luận văn: Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, luận văn được chia làm 3 chương theo chi tiết dưới đây:

doc127 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3564 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Xoá đói giảm nghèo ở tỉnh Quảng Bình - Thực trạng và giải pháp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ra. C¸c biÖn ph¸p t¨ng n¨ng suÊt ®Êt canh t¸c n«ng nghiÖp. HiÖn nay, theo thèng kª tØnh Qu¶ng B×nh cã kho¶ng trªn 80 % d©n sè n«ng th«n vµ hé gia ®×nh n«ng th«n sèng chñ yÕu dùa vµo n«ng - l©m - ng­ nghiÖp. HÇu hÕt ng­êi nghÌo l¹i tËp trung trªn 90 % ë khu vùc n«ng th«n, miÒn nói, ven biÓn b·i ngang ®©y còng lµ khu vùc cã tû lÖ nghÌo ®ãi cao nhÊt, v× vËy biÖn ph¸p t¨ng thu nhËp tõ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp sÏ cã t¸c dông t¨ng kh¶ n¨ng xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë toµn bé khu vùc n«ng th«n Qu¶ng B×nh. Trong ®ã t¨ng n¨ng suÊt c©y trång lµ mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nhÊt ë Qu¶ng B×nh trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. Néi dung cña gi¶i ph¸p t¨ng n¨ng suÊt c©y trång ë Qu¶ng B×nh ph¶i tËp trung vµo c¸c ®iÓm mÊu chèt sau ®©y: - Thø nhÊt lµ ®Êt ®ai vµ thuû lîi lµ hai yÕu tè cã thÓ xem lµ cã ¶nh h­ëng lín nhÊt ®Õn s¶n l­îng n«ng nghiÖp ë Qu¶ng B×nh hiÖn nay. Khi ph©n tÝch ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt cña tõng huyÖn, vïng sinh th¸i thÊy næi cém lµ vÊn ®Ò thuû lîi hÖ thèng t­íi tiªu xuèng cÊp nghiªm träng. Mét sè x· thiÕu kinh phÝ ®Ó qui ho¹ch giao ®Êt, giao rõng cho hé n«ng d©n. Do vËy cÇn ph¶i khÈn tr­¬ng hoµn thµnh viÖc giao ®Êt, giao rõng cho c¸c hé n«ng d©n sö dông vµ ph¶i ph©n bæ ®Òu c¸c c¬ héi sö dông c¸c yÕu tè nµy gi÷a c¸c nhãm thu nhËp, gióp ®iÒu hoµ thu nhËp gia ®×nh tõ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, cô thÓ lµ: giao quyÒn sö dông ®Êt cho c¸c hé n«ng d©n d­íi nhiÒu h×nh thøc thÝch hîp. C¸c diÖn tÝch c©y l©u n¨m cã thÓ chuyÓn giao dÇn cho c¸c hé n«ng d©n theo kh¶ n¨ng nhËn d­íi h×nh thøc b¸n ®Êt, kho¸n gi¸ trÞ hoÆc b¸n tr¶ dÇn b»ng s¶n phÈm. Hoµn thµnh viÖc giao ®Êt vµ cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cho n«ng d©n, khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì c¸c hé n«ng d©n ®æi ®Êt cho nhau ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng ruéng ®Êt qu¸ ph©n t¸n vµ manh món. Qu¶n lý chÆt chÏ viÖc chuyÓn nh­îng quyÒn sö dông ®Êt theo ®óng ph¸p luËt, kh«ng ®Ó n«ng d©n nghÌo sèng b»ng nghÒ n«ng ph¶i b¸n ®Êt, ng¨n chÆn vµ xö lý c¸c thñ ®o¹n chÌn Ðp c­ìng ®o¹t ®Êt cña n«ng d©n nghÌo. KhuyÕn khÝch n«ng d©n tù bá vèn vµ søc lao ®éng cïng víi sù hç trî tõ phÝa chÝnh quyÒn ®Ó c¶i t¹o ®ång ruéng, x©y dùng hÖ thèng kªnh m­¬ng vµ giao th«ng n«ng th«n. KhuyÕn khÝch qu¸ tr×nh tÝch tô ruéng ®Êt hîp lý th«ng qua viÖc thùc hiÖn quyÒn chuyÓn ®æi vµ chuyÓn nh­îng ruéng ®Êt. Møc ®é hiÖu qu¶ sö dông ®Êt (thÓ hiÖn th«ng qua n¨ng suÊt c©y trång vµ gi¸ trÞ thu nhËp trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch) ph¶i trë thµnh tiªu chuÈn ®Ó khuyÕn khÝch më réng diÖn tÝch trång hoÆc hç trî ®Çu t­. - Thø 2 lµ ®Çu t­ trang bÞ c«ng nghÖ, vËt t­ vµ thiÕt bÞ tiªn tiÕn trong n«ng nghiÖp, chuyÓn dÞch c¬ cÊu s¶n xuÊt, ®a d¹ng ho¸ c©y trång vËt nu«i. Trªn thùc tÕ ë Qu¶ng B×nh ®· thÊy râ nh÷ng hé nghÌo hÇu hÕt lµ thuÇn n«ng, do vËy nÕu chØ tËp trung vµo trång c©y l­¬ng thùc th× cïng l¾m ®­îc mïa còng chØ ®ñ ¨n, nh­ng ®èi víi vïng nói n¬i ch­a cã hÖ thèng thuû lîi, t­íi tiªu hoµn chØnh, ch¨m sãc lóa chØ chê vµo n­íc thiªn nhiªn th× ngay viÖc ®¶m b¶o duy tr× an toµn l­¬ng thùc còng rÊt khã kh¨n. Do vËy, ®a d¹ng ho¸ s¶n xuÊt chuyÓn tõ thuÇn n«ng ®éc canh c©y lóa sang ®a d¹ng ho¸ c©y trång vËt nu«i, sö dông hîp lý h¬n c¸c yÕu tè ®Çu vµo (ph©n bãn, thuèc trõ s©u, thuû lîi) lùa chän c¶i tiÕn gièng vµ ph­¬ng thøc canh t¸c phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng ®Þa ph­¬ng, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng, nh»m t¹o ra s¶n phÈm cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, t¹o ra c¸c vïng hµng ho¸, vïng nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp nh­ mÝa ®­êng, cµ phª, cao su, chÌ, tiªu, ®Ëu, l¹c... ®©y lµ h­íng ®i rÊt c¬ b¶n nh»m c¶i t¹o nÒn n«ng nghiÖp theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n¨ng suÊt cao vµ mang tÝnh hµng ho¸ réng r·i vµ lµ c¬ së ®Ó tËn dông triÖt ®Ó c¸c tiÒm n¨ng ®Êt ®ai, mÆt n­íc, nguån nh©n lùc dåi dµo ë n«ng th«n Qu¶ng B×nh. Bªn c¹nh ®ã viÖc hç trî vµ ®Þnh h­íng cña m«i tr­êng kinh tÕ vÜ m« ph¶i ®­îc cô thÓ ho¸ b»ng viÖc nhµ n­íc hç trî t¹o thÞ tr­êng tiªu thô, qui ho¹ch s¶n xuÊt ph¶i ®i ®«i víi qui ho¹ch ph¸t triÓn m¹ng l­íi thu mua, m¹ng l­íi chÕ biÕn, ­u tiªn ®Çu t­ vèn cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n - Thø 3 lµ vÊn ®Ò khuyÕn n«ng (bao gåm c¶ khuyÕn l©m, khuyÕn ng­) cã t¸c ®éng quan träng ®Õn t¨ng s¶n l­îng n«ng nghiÖp, gióp ng­êi nghÌo tiÕp cËn ®­îc víi c¸c biÖn ph¸p lµm ¨n tiÕn bé lµ mét lèi ra cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc hä tù v­¬n lªn tho¸t nghÌo. Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸, kinh tÕ thÞ tr­êng ng­êi n«ng d©n rÊt cÇn c¸c th«ng tin vÒ gi¸ c¶, dung l­îng thÞ tr­êng, thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng, c¸c th«ng tin vÒ gièng, c©y trång ph©n bãn vµ hÖ thèng ph­¬ng ph¸p gieo trång vµ khuyÕn n«ng sÏ gióp cho ng­êi n«ng d©n ®Æc biÖt lµ ng­êi nghÌo cã c¸c quyÕt ®Þnh tèi ­u vÒ sö dông c¸c yÕu tè s¶n xuÊt. HÖ thèng trung t©m khuyÕn n«ng cÇn thÓ hiÖn tÝnh ®a d¹ng, thuËn tiÖn vµ phæ biÕn réng r·i qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh­: ph¸t thanh, truyÒn h×nh, b¸o chÝ, b¶n tin th«n, xãm ®Æc biÖt lµ ®Õn víi vïng s©u, vïng xa ch­a cã hÖ thèng m¹ng l­íi ®iÖn. H×nh thøc tæ chøc c¸c líp tËp huÊn c«ng t¸c khuyÕn n«ng cho c¸c hé n«ng d©n vµ ng­êi nghÌo còng chØ lµ mét h×nh thøc trong c«ng t¸c khuyÕn n«ng. VÊn ®Ò khuyÕn n«ng cÇn tËp trung vµo c¸c néi dung quan träng nh­: + Nghiªn cøu hÖ thèng ®Êt canh t¸c ®Ó thiÕt lËp qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ víi tõng lo¹i c©y trång kh¸c nhau nh»m gióp n«ng d©n lùa chän. + Nghiªn cøu thuÇn d­ìng vµ phæ biÕn c¸c lo¹i gièng c©y trång vµ vËt nu«i cã n¨ng suÊt, chÊt l­îng cao cho c¸c hé gia ®×nh. + TriÓn khai c¸c dÞch vô b¶o vÖ thùc vËt, thó y tíi tõng th«n xãm. + H­íng dÉn tiÕp thÞ Cô thÓ c«ng t¸c khuyÕn n«ng (bao gåm c¶ khuyÕn l©m, khuyÕn ng­) theo tõng vïng sinh th¸i ë Qu¶ng B×nh nh­ sau: §èi víi vïng ®ång b»ng: TËp trung c¶i t¹o bæ sung n©ng cÊp hÖ thèng c©y trång vËt nu«i ®Æc biÖt lµ gièng lóa, lîn, vÞt siªu trøng, thuû s¶n, rau mÇu, kÌm theo c¸c dÞch vô b¶o vÖ thùc vËt thuèc thó y. ë miÒn nói vµ vïng ®åi tËp trung gièng lóa c©y ¨n qu¶, bß, lîn, dª, c©y l©m nghiÖp. HiÖn nay ë c¸c vïng ®åi nói ë Qu¶ng B×nh n«ng d©n vÉn s¶n xuÊt chñ yÕu lµ c¸c gièng cò, n¨ng suÊt thÊp do vËy cÇn ph¶i ®ång thêi tæ chøc tËp huÊn, h­íng dÉn ®Ó n«ng d©n n¾m b¾t ®­îc qui tr×nh kü thuËt nu«i, ch¨m sãc c¸c gièng míi. Ngoµi ra còng cÇn cã kÕ ho¹ch cung cÊp c¸ gièng cho c¸c x· ®ång b»ng vµ vïng ®åi cã ®iÒu kiÖn mÆt n­íc nu«i trång thuû s¶n. Theo ph©n tÝch ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt theo tõng vïng sinh th¸i vµ mét sè cuéc ®iÒu tra ®· ph¶n ¸nh lªn r»ng t×nh tr¹ng dÞch bÖnh ®èi víi gia sóc th­êng xuyªn x¶y ra vµ ch­a ®­îc gi¶i quyÕt triÖt ®Ó. Do vËy cÇn ph¶i t¨ng c­êng c¸n bé thó y vµ ®Çu t­ hç trî cho c¸c x· nghÌo vïng nói trong c«ng t¸c phßng chèng dÞch bÖnh gia sóc. §èi víi c¸c x· vïng biÓn vµ ®ång b»ng ven biÓn (b·i ngang). TiÕn hµnh qui ho¹ch vµ hç trî kü thuËt cung cÊp gièng c©y l©m nghiÖp phï hîp víi vïng b·i c¸t ®Ó trång rõng ch¾n c¸t bay, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c x· ë vïng nµy c¶i thiÖn m«i tr­êng canh t¸c, chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, vËt nu«i ë vïng ®Êt c¸t cã hiÖu qu¶. Thêi gian võa qua ®· cã dù ¸n thÝ ®iÓm nu«i t«m só trªn c¸t ®· ®em l¹i hiÖu qu¶. Do vËy, thêi gian tíi cÇn nh©n réng m« h×nh nµy, ph¸t triÓn nu«i t«m só phôc vô cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu, phï hîp víi ®Þnh h­íng chiÕn l­îc ph¸t triÓn c¸c ngµnh mòi nhän cña tØnh trong t­¬ng lai. Theo sè liÖu thùc tÕ th× sè d©n sèng b»ng nghÒ biÓn cßn rÊt thÊp so víi nghÒ n«ng, chiÕm tû träng rÊt nhá trong tæng d©n sè. Tuy nhiªn, sè ng­êi sèng b»ng nghÒ nµy thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi cao nhÊt trong c¸c nhãm nghÒ, do vËy cÇn tiÕp tôc thóc ®Èy thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­ ®¸nh b¾t c¸ xa bê cho mét sè x· vïng biÓn, x· ®ång b»ng gi¸p biÓn. HiÖn nay, ng­ d©n ®ang thiÕu ng­ l­íi cô ®¸nh b¾t c¸, c¸c ph­¬ng tiÖn ®¸nh b¾t c¸ hiÖn ®¹i, ngµnh thuû s¶n cÇn t¨ng c­êng tæ chøc dÞch vô, cung øng ng­ l­íi cô, trang thiÕt bÞ cho ng­ d©n, cã chÝnh s¸ch hç trî ®èi víi c¸c hé nghÌo trong viÖc tæ chøc ®¸nh b¾t, nu«i trång thuû, h¶i s¶n. Tæ chøc dÞch vô tiªu thô s¶n phÈm, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn thuû h¶i s¶n bao tiªu ®Çu ra cho ng­ d©n. §a d¹ng ho¸ thu nhËp ë n«ng th«n. Theo nh­ sè liÖu ph©n tÝch vÒ nghÒ nghiÖp t×nh tr¹ng viÖc lµm ë Qu¶ng B×nh chóng ta thÊy r»ng: nÕu chØ dõng l¹i ë ph¸t triÓn n«ng nghiÖp (thuÇn n«ng) th× míi chØ cã thÓ ®¶m b¶o cho c­ d©n n«ng th«n mét nguån thu nhËp h¹n chÕ nh­ng khã cã kh¶ n¨ng ®­a n«ng d©n ë n«ng th«n trë nªn giÇu cã. Mµ thùc tÕ, chóng ta biÕt r»ng hÇu hÕt c¸c hé nghÌo ®Òu lµ thuÇn n«ng. Do vËy, ph¶i thùc hiÖn c¸c b­íc ®a d¹ng ho¸ thu nhËp tõ c¸c ho¹t ®éng phi n«ng nghiÖp. §iÒu nµy sÏ cã t¸c dông: - T¹o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng ë n«ng th«n Qu¶ng B×nh, ®Æc biÖt lµ trong lóc nguån lao ®éng ë n«ng th«n ngµy cµng d­ thõa nhiÒu mµ ®Êt ®ai n«ng nghiÖp nguån t­ liÖu chñ yÕu ®Ó më réng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chØ cã h¹n ®ång thêi chóng ta biÕt r»ng ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt cña c¸c vïng t¹i Qu¶ng B×nh rÊt khã kh¨n ®Æc biÖt lµ hÖ thèng thuû lîi t­íi tiªu, do vËy kh¶ n¨ng xen canh, t¨ng vô kh«ng ph¶i vïng nµo còng cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn. Gi¶i quyÕt viÖc lµm ë n«ng th«n qua m¹ng l­íi ngµnh nghÒ phi n«ng nghiÖp lµ mét ph­¬ng thøc thÝch hîp vµ trªn thùc tÕ ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc ë nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn. Nã kh«ng nh÷ng lµm t¨ng thu nhËp cho n«ng d©n mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ®Çu t­ l¹i n«ng nghiÖp, thóc ®Èy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n. - NÕu nh­ lao ®éng n«ng th«n võa lµm ruéng, võa lµm c¸c nghÒ kh¸c trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô n«ng th«n th× sÏ lµ h×nh thøc tèt nhÊt ®Ó t¨ng thu nhËp cho ng­êi n«ng d©n mµ kh«ng cÇn ph¶i sö dông ®Õn c¸c gi¶i ph¸p di d©n. 3.2.1.3.1. Ph¸t triÓn ®a d¹ng c¸c ngµnh nghÒ phi n«ng nghiÖp (lµng nghÒ truyÒn thèng, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû, h¶i s¶n), t¹o thªm nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho n«ng d©n, t¨ng thu nhËp, chó träng ph¸t huy lîi thÕ cña tõng vïng, tiÓu vïng. - Thø nhÊt kh«i phôc l¹i c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, theo sè liÖu ®iÒu tra cho thÊy c¸c ngµnh nghÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp, lµng nghÒ truyÒn thèng ë n«ng th«n Qu¶ng B×nh ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n, thÞ phÇn thÞ tr­êng bÞ thu hÑp do thiÕu nguyªn liÖu, thiÕu vèn s¶n xuÊt, c«ng nghÖ l¹c hËu nªn nhiÒu nghÒ ®· bÞ mai mét. Do vËy cÇn ph¶i kh«i phôc l¹i c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. §ã lµ c¸c lµng nghÒ cã qu¸ tr×nh ph¸t triÓn tõ l©u ®êi, nªn nÕu kh«i phôc l¹i sÏ cã ®iÒu kiÖn ph¸t huy c¸c lîi thÕ vÒ tay nghÒ cña c¸c nghÖ nh©n, nh·n hiÖu truyÒn thèng còng nh­ c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng. ChÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng cÇn quan t©m vµ cã chÝnh s¸ch hç trî c¸c x· vµ hé nghÌo ph¸t triÓn ngµnh nghÒ b»ng c¸ch t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c hé n«ng d©n vay vèn, qui ho¹ch vïng nguyªn liÖu, t×m thÞ tr­êng, hç trî kü thuËt vÒ c«ng nghÖ, mÉu m·, hç trî vÒ mÆt thñ tôc ph¸p lý cho ph¸t triÓn ngµnh nghÒ. - Thø hai lùa chän nh÷ng ngµnh cã kh¶ n¨ng t¹o viÖc lµm t¹i chç cho nh÷ng lao ®éng d­ thõa ë n«ng th«n. Do ®Æc thï ë Qu¶ng B×nh cã tíi h¬n 80 % lao ®éng lµm trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp, t×nh tr¹ng d­ thõa lao ®éng trong nh÷ng lóc gi·n vô, do vËy cÇn ph¶i ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû h¶i s¶n, s¶n xuÊt hµng thñ c«ng mü nghÖ m©y tre ®an, s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, vËt t­ kü thuËt vµ t­ liÖu s¶n xuÊt phôc vô cho n«ng nghiÖp, kÓ c¶ viÖc kh«i phôc, ®­a vµo sö dông vµ khai th¸c c¸c lîi thÕ vÒ m«i tr­êng thuû s¶n, giao th«ng du lÞch, trªn c¸c diÖn tÝch mÆt n­íc nh­ khu b¶o tån thiªn nhiªn Phong Nha – KÎ Bµng, cã ®éng Phong Nha, ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i thu hót lao ®éng, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. - Thø ba ph¸t triÓn c¸c m¹ng l­íi dÞch vô trong n«ng nghiÖp tõ dÞch vô tÝn dông, b¶o hiÓm, cung cÊp vËt t­ kü thuËt, m¸y mãc thiÕt bÞ, cung cÊp hµng tiªu dïng, vËt liÖu x©y dùng, ®Õn c¸c dÞch vô mua b¸n, chÕ biÕn l­¬ng thùc, thùc phÈm, thuû s¶n ®Ó cung cÊp trong n­íc vµ xuÊt khÈu; kÓ c¶ dÞch vô b¶o vÖ thùc vËt, giao th«ng vËn t¶i n«ng th«n, x©y dùng nhµ cöa vµ söa ch÷a nhµ cöa. CÇn tËp trung xóc tiÕn x©y dùng dù ¸n khai th¸c tiÒm n¨ng cña tõng tiÓu vïng nh­ vïng c¸t tr¾ng, c¸t thuû tinh ë c¸c x· vïng ven biÓn vµ ®ång b»ng ë Qu¶ng B×nh t¹o viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho n«ng d©n ë vïng nµy. §©y lµ tiÒm n¨ng rÊt lín mµ nh÷ng x· nghÌo, vïng nghÌo kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó khai th¸c, do vËy nhµ n­íc, tØnh cÇn cã qui ho¹ch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn c¸t thuû tinh hoÆc khai th¸c c¸t ®Ó b¸n d­íi d¹ng nguyªn liÖu. 3.2.1.3.2. VÊn ®Ò cung cÊp vèn cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt th«ng qua thÞ tr­êng tÝn dông n«ng th«n. Mét trong nh÷ng lý do quan träng lµm cho c¸c hé gia ®×nh nghÌo khã cã thÓ tù m×nh v­¬n lªn ®­îc lµ thiÕu vèn. Theo sè liÖu ®iÒu tra cho thÊy hÇu hÕt n«ng d©n thiÕu vèn s¶n xuÊt vµ hä ®Òu cho r»ng ®©y lµ nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn nghÌo ®ãi, mÆt kh¸c thiÕu c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt tèi thiÓu, cïng víi ®iÒu kiÖn sèng hÕt søc khã kh¨n. Nh×n chung ng­êi n«ng d©n, ®Æc biÖt lµ ng­êi nghÌo bÞ h¹n chÕ vÒ vèn, do kh«ng ®­îc tiÕp cËn ®Çy ®ñ tÝn dông ®Ó cã thÓ ®Çu t­ cho n«ng nghiÖp. Thùc tÕ ë Qu¶ng B×nh trong nh÷ng n¨m qua cho thÊy n«ng d©n nghÌo rÊt Ýt tiÕp cËn ®­îc víi tÝn dông chÝnh qui vµ phÇn lín chØ cã ®­îc tÝn dông phi chÝnh qui víi l·i suÊt cao h¬n nhiÒu so víi l·i suÊt cña khu vùc tÝn dông chÝnh qui. ViÖc tiÕp cËn kh«ng ®Çy ®ñ víi c¸c thÞ tr­êng tÝn dông lµ mét trë ng¹i cho viÖc ®Çu t­ cho ho¹t ®éng phi n«ng nghiÖp. V× vËy, nh÷ng c¶i tiÕn trong viÖc huy ®éng tiÕt kiÖm, ph­¬ng thøc vay vèn vµ c¬ cÊu l·i suÊt lµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng tiÕp cËn cña c¸c hé gia ®×nh n«ng th«n víi tÝn dông. CÇn ph¶i ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc tÝn dông, c¸c nguån vèn ®i liÒn víi viÖc hoµn thiÖn thÓ chÕ cho c¸c hé thuéc diÖn nghÌo vay. CÇn kh¾c phôc t×nh tr¹ng qu¸ ph©n t¸n c¸c nguån vèn lµm cho vèn bÞ xÐ lÎ, kh«ng cho vay tËp trung ®­îc mµ chØ nhá giät víi sè l­îng Ýt nªn ng­êi nghÌo khã kh¨n trong sö dông ®Ó t¨ng gia s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶. Nªn tËp trung c¸c kªnh rãt vèn ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc th«ng qua ng©n hµng phôc vô ng­êi nghÌo. Thùc tÕ chØ râ nÕu dùa trªn nguyªn t¾c “cã vay cã tr¶” ng­êi sö dông c¸c nguån vèn sÏ cã tr¸ch nhiÖm h¬n trong viÖc b¶o toµn vèn vµ lµm cho nã sinh lêi tr¸nh t×nh tr¹ng cho vay ®Ó ¨n tiªu l·ng phÝ vµ ph¶i thèng nhÊt quan ®iÓm gióp ng­êi nghÌo cho hä c¸i cÇn c©u vµ måi c©u vµ d¹y c¸ch hä c©u c¸ chø kh«ng “cho hä con c¸” ®Ó hä tù vËn ®éng v­¬n lªn tho¸t nghÌo. Mét thùc tÕ n÷a lµ kh«ng nh÷ng mãn tiÒn vay th­êng nhá, manh món mµ thêi h¹n vay l¹i ng¾n, rÊt khã triÓn khai ®Çu t­ kinh doanh cã hiÖu qu¶. Do vËy cÇn x©y dùng chÕ ®é cho vay ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n tuú theo tõng lÜnh vùc kinh doanh ch¼ng h¹n vay ch¨n nu«i gia cÇm th× thêi h¹n ng¾n, vay trång c©y l©u niªn, nu«i trång thuû s¶n, dù ¸n ®¸nh b¾t c¸ xa bê ®èi víi vïng biÓn, vïng ®åi nói th× ph¶i cho vay víi thêi h¹n dµi, trung h¹n cïng víi sè l­îng vèn lín, th«ng qua nguån tÝn dông cña ng©n hµng phôc vô ng­êi nghÌo, quÜ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vv... 3.2.1.3.3. Thóc ®Èy t¨ng tr­ëng khu vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ë thµnh thÞ t¹o ra nhiÒu viÖc lµm míi. Theo nh­ c¬ cÊu kinh tÕ cña tØnh Qu¶ng B×nh n¨m 1996 tû träng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp chiÕm 17,7 % n«ng nghiÖp chiÕm 44 %. C¬ cÊu lao ®éng trong n«ng nghiÖp chiÕm 78,6 %, c«ng nghiÖp 11,9 %, dÞch vô 9,5 %. T­¬ng øng víi c¬ cÊu GDP c¶ tØnh n¨m 2001, n«ng nghiÖp 35,7 %, c«ng nghiÖp – x©y dùng 26 %, dÞch vô lµ 38,3 %. Nh×n vµo c¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch tõ n¨m 1996 – 2001, c«ng nghiÖp t¨ng lªn, dÞch vô t¨ng, n«ng nghiÖp gi¶m xuèng. Tuy nhiªn khi xem xÐt vµo thùc chÊt cña tû träng c«ng nghiÖp trong GDP cña tØnh Qu¶ng B×nh th× rÊt ®¬n ®iÖu v× c«ng nghiÖp tËp trung chñ yÕu lµ lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n, c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c cña Qu¶ng B×nh cã nhiÒu tiÒm n¨ng vÉn ch­a ®­îc khai th¸c triÖt ®Ó. Do vËy trong thêi gian tíi tØnh cÇn ph¶i khuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Çu t­ vµo nh÷ng ngµnh Qu¶ng B×nh cã lîi thÕ nh­: ®Çu t­ ph¸t triÓn nu«i trång, chÕ biÕn thuû h¶i s¶n ph¶i trë thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña tØnh víi sè l­îng vµ gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt khÈu lín. Mét sè m« h×nh nu«i t«m c«ng nghiÖp trªn c¸t ®ang ®­îc triÓn khai thÝ ®iÓm, nÕu thµnh c«ng sÏ më ra h­íng ph¸t triÓn m¹nh trong lÜnh vùc thuû s¶n. TÝn hiÖu mõng lµ thêi gian qua, h¶i s¶n cña ta b­íc ®Çu ®­îc xuÊt trùc tiÕp qua thÞ tr­êng Mü vµ EU. Nhµ m¸y chÕ biÕn h¶i s¶n s«ng Gianh võa ®­îc ®Çu t­ x©y dùng cã c«ng suÊt 1000 tÊn/n¨m, ®i vµo ho¹t ®éng kh¸ æn ®Þnh vµ cho s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn xuÊt khÈu. TØnh tiÕp tôc ®Çu t­ thªm mét nhµ m¸y chÕ biÕn h¶i s¶n 600 tÊn/n¨m ë Phó H¶i - §ång Híi ®­a c«ng suÊt chÕ biÕn h¶i s¶n cña tØnh lªn 2.300 tÊn/n¨m. N¨m 2001, c«ng ty s«ng Gianh tØnh Qu¶ng B×nh ®· xuÊt sang thÞ tr­êng Mü 16 tÊn h¶i s¶n ®«ng. Thêi ®iÓm xuÊt l« hµng nµy ®óng vµo lóc x¶y ra sù kiÖn 11/9/2001 nªn gÆp khã kh¨n nhiÒu mÆt. Tuy l« hµng b¸n ra kh«ng ®¹t dù kiÕn nh­ng bï l¹i lµ lÇn ®Çu tiªn hµng h¶i s¶n cña tØnh ®­îc xuÊt trùc tiÕp vµo thÞ tr­êng Mü, lµ thÞ tr­êng rÊt khã tÝnh. §©y lµ mét th¾ng lîi lín trong viÖc tiÕp cËn thÞ tr­êng. §Çu n¨m 2002, hµng h¶i s¶n cña tØnh tiÕp tôc xuÊt trùc tiÕp qua thÞ tr­êng nµy vµ thÞ tr­êng NhËt B¶n vµ Trung Quèc ... Nhê vËy trong vßng 2 th¸ng ®Çu n¨m, tØnh ®· ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu 1.700.000 USD so víi cïng kú t¨ng gÊp ®«i. Trong ®ã, Hµng h¶i s¶n ®«ng: 140 tÊn, h¶i s¶n kh« 50 tÊn vµ mét sè mÆt hµng kh¸c nh­: cao su 720 tÊn, mÆt th¶m m©y 900 m2, gç 330 m3. Trong tÊt c¶ c¸c mÆt hµng cña tØnh, xuÊt khÈu mÆt hµng h¶i s¶n ®«ng ®ang ®­îc gi¸ nhÊt vµ chiÕm tû träng lín nhÊt. V× vËy n¨m 2002, tØnh ®· ®Ò ra ch­¬ng tr×nh khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän trong ®ã nu«i trång ®¸nh b¾t, chÕ biÓn thuû h¶i s¶n xuÊt khÈu lµ ngµnh ­u tiªn ph¸t triÓn mòi nhän hµng ®Çu cña tØnh. TiÕp ®Õn lµ ®Çu t­ t¨ng tèc ph¸t triÓn du lÞch, tØnh ®· ®Çu t­ nguån vèn thÝch ®¸ng vµo ngµnh du lÞch. Nhê ®ã mµ l­îng du kh¸ch ®Õn tØnh n¨m 2001 ®¹t 281.000 l­ît ng­êi t¨ng 17 % so víi n¨m tr­íc, trong ®ã du kh¸ch quèc tÕ t¨ng 36,5 %. Tuy nhiªn c¬ së h¹ tÇng vµ c¸c s¶n phÈm dÞch vô phôc cho du lÞch cßn rÊt nghÌo nµn, do vËy trong thêi gian tíi cÇn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng cho du lÞch ph¸t triÓn, t¹o thªm nhiÒu s¶n phÈm du lÞch míi. Më réng khu du lÞch Phong Nha – KÎ Bµng, b·i t¾m NhËt LÖ, du lÞch suèi Bang vv... TËp trung khai th¸c ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu ®Æc biÖt lµ lÜnh vùc thuû s¶n xuÊt khÈu, nh÷ng s¶n phÈm truyÒn thèng nh­ chÕ biÕn gç xuÊt khÈu, mçi n¨m tØnh ®­îc phÐp khai th¸c 20.000 m3 gç. Sö dông gç vµo s¶n xuÊt hµng méc néi thÊt vµ gç xuÊt khÈu. Khëi c«ng nhµ m¸y xi m¨ng s«ng Gianh ®¹t c«ng suÊt 1,4 triÖu tÊn/ n¨m; nhµ m¸y s¶n xuÊt l¾p r¸p phô tïng xe g¾n m¸y; dù ¸n chÕ biÕn gç v¸n tre, dù ¸n chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc, chÕ biÕn gç, cao su ... Trong thêi gian võa qua, doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh còng cã b­íc ph¸t triÓn tuy nhiªn ch­a t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng cña tØnh. Cô thÓ n¨m 1999, tØnh cã 100 doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®Õn 31/12/2001 t¨ng lªn 326 doanh nghiÖp t­ nh©n, c«ng ty TNHH víi tæng sè vèn ®Çu t­ lªn tíi 220 tû ®ång t¨ng 210 % so víi n¨m 1999, thu hót lao ®éng 3.000 ng­êi. Nh­ng chñ yÕu c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®Çu t­ vµo lÜnh vùc c«ng nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n, th­¬ng m¹i dÞch vô, rÊt Ýt doanh nghiÖp ®Çu t­ vµo lÜnh vùc tØnh giÇu tiÒm n¨ng. Nh»m khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tËp trung ph¸t triÓn theo 4 ch­¬ng tr×nh kinh tÕ träng ®iÓm ®ã lµ: - Ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn hµng xuÊt khÈu. - Ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ ngµnh nghÒ n«ng th«n. - Ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn du lÞch. - Ch­¬ng tr×nh ®¸nh b¾t nu«i trång thuû, h¶i s¶n. C¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ nh©n d©n h­ëng øng ®ång t×nh, m¹nh d¹n bá vèn ®Çu t­ khai th¸c mäi tiÒm n¨ng thÕ m¹nh cña ®Þa ph­¬ng ®Ó ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. Do vËy, ®Èy m¹nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ khu vùc nµy, ®Æc biÖt lµ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n ph¸t triÓn sÏ gãp phÇn gi¶i quyÕt sè lao ®éng d«i d­ trong n«ng nghiÖp, chuyÓn dÇn sè lao ®éng tõ n«ng nghiÖp sang lÜnh vùc c«ng nghiÖp, t¨ng thu nhËp cho ng­êi nghÌo, gi¶m sè l­îng lao ®éng ph¶i ®i lµm thuª ë c¸c tØnh b¹n, gi¶m bít chi phÝ ®i l¹i t¨ng thu nhËp cho ng­êi nghÌo. Theo sè liÖu cho thÊy thu nhËp cña lao ®éng lµm thuª so víi ngµnh nghÒ kh¸c lµ kh¸ cao, tuy nhiªn sè l­îng ng­êi ®i lµm thuª vÉn cßn rÊt h¹n chÕ vµ th­êng ph¶i ®i lµm thuª ë c¸c tØnh b¹n. 3.2.1.4. VÒ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng: §Çu t­ vµo c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n vµ c¸c dÞch vô hç trî thiÕt yÕu sÏ gióp t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng n«ng nghiÖp hoµ nhËp thÞ tr­êng, hç trî th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ho¸ n«ng th«n. §Çu t­ vµo c¬ së h¹ tÇng rÊt cÇn thiÕt ®Ó t¨ng thu nhËp vµ gi¶m nghÌo ®ãi, ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c khu vùc n«ng th«n. 3.2.1.4.1. T¨ng c­êng nguån lùc ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng thiÕt yÕu phôc vô s¶n xuÊt, ®êi sèng ®Æc biÖt lµ c¸c x· nghÌo, vïng nghÌo khu vùc miÒn nói vïng s©u, vïng xa ®ång bµo d©n téc thiÓu sè nh­ cÇu, ®­êng s¸, tr­êng häc, ®iÖn, n­íc s¹ch. - CÇn tËp trung x©y dùng c¬ së h¹ tÇng thiÕt yÕu cho c¸c huyÖn, x· vïng nghÌo nh­: Minh Ho¸, Tuyªn Ho¸. T¹o ra c¸c nguån tµi chÝnh ®a d¹ng ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng nh­ giao th«ng n«ng th«n, tr¹m biÕn thÕ ®iÖn, tr­êng häc, ch­¬ng tr×nh n­íc s¹ch... trong ®ã giao th«ng n«ng th«n ®ãng vai trß huyÕt m¹ch trong ph¸t triÓn kinh tÕ, giao l­u hµng ho¸, tiÕp thu khoa häc kü thuËt, h×nh thµnh thÞ tr­êng. CÇn ­u tiªn nguån tµi chÝnh cho c¸c x· nghÌo vïng nghÌo. Thùc tÕ thÊy r»ng, c¸c ®Þa ph­¬ng nghÌo cã tû lÖ hé nghÌo ®ãi cao th­êng lµ nh÷ng vïng thuÇn n«ng, s¶n xuÊt mang tÝnh tù cÊp, tù tóc khÐp kÝn, kinh tÕ hµng ho¸ ch­a ph¸t triÓn do hÖ thèng giao th«ng liªn l¹c kh«ng thuËn lîi. Do vËy ®Ó cã thÓ n©ng cao n¨ng lùc c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n tØnh cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p sau: - Thø nhÊt ph¶i n©ng tû träng ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n vµo n«ng th«n tõ 20 % hiÖn nay lªn 25 – 30 %. Theo c¸c chuyªn gia kinh tÕ, muèn tû lÖ gia t¨ng GDP n«ng nghiÖp kho¶ng 3 – 3,5 % hµng n¨m trong tæng GDP th× tû lÖ vèn dµnh cho n«ng nghiÖp kh«ng thÓ nhá h¬n 20 % tæng vèn ®Çu t­. CÇn ph¶i t¨ng tû träng ®Çu t­ vµo hÖ thèng ®­êng s¸, giao th«ng, thuû lîi, kho tµng, bÕn b·i vµ cho n«ng th«n trong tæng vèn ®Çu t­. Chó träng hoµn chØnh kiªn cè ho¸ c¸c c«ng tr×nh thuû lîi vµ thuû n«ng. Trong thêi gian võa qua, tØnh ®· x¸c ®Þnh ®­îc tÇm quan träng cña viÖc ®Çu t­ n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n. Ngoµi nguån vèn cña chÝnh phñ theo ch­¬ng tr×nh 135 vµ hai dù ¸n lín cña IFAD – ARCD vµ nguån vèn hç trî c¸c tØnh miÒn Trung, tØnh cßn cã kÕ hoach bæ sung thªm vµo nguån vèn nµy. Cô thÓ vÒ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, n¨m 2001 cã 102 c«ng tr×nh vèn ®Çu t­ lín ®­a vµo sö dông trong ®ã tû träng giao th«ng 40 %, b­u ®iÖn 17,5 %, ®iÖn n­íc 7 %. Vµ kÕ ho¹ch n¨m 2002, tØnh sÏ bæ sung ngoµi ch­¬ng tr×nh 135 cho 41 x· nghÌo cña tØnh víi tû lÖ hé nghÌo trªn 25 % , tæng møc ®Çu t­ cho ch­¬ng tr×nh nµy lµ 8,2 tû ®ång trung b×nh mçi x· 200 triÖu ®ång. Ngoµi ra, ng©n s¸ch hç trî cña tØnh kho¶ng 2,5 tû ®ång, nguån vèn ph©n bæ cô thÓ nh­ sau: Qu¶ng Tr¹ch 14 x· víi sè vèn 3.650 triÖu ®ång, Bè Tr¹ch 6 x· 1.200 triÖu ®ång, Qu¶ng Ninh 7 x· 2.265 triÖu ®ång, LÖ Thuû 7 x· 1.846 triÖu ®ång, Tuyªn Ho¸ 6 x· 1.350 triÖu ®ång vµ Minh Ho¸ lµ thÞ trÊn Qui §¹t víi sè vèn ®­îc ®Çu t­ lµ 392 triÖu ®ång. - Thø 2 lµ ®iÖn khÝ ho¸ n«ng th«n lµ mét néi dung quan träng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn s¶n xuÊt, dÞch vô, thu mua chÕ biÕn n«ng s¶n còng nh­ chuyÓn giao v¨n minh c«ng nghiÖp cho n«ng d©n. HiÖn t¹i ®iÖn l­íi quèc gia ®· cÊp ®­îc cho trªn 80 % sè x· cña tØnh. Mét thùc tÕ lµ ®iÖn ®· vÒ ®Õn th«n b¶n nh­ng do ng­êi d©n qu¸ nghÌo kh«ng cã tiÒn ®Ó mua d©y ®Ó kÐo ®iÖn vÒ nhµ. VÝ dô x· D©n Ho¸ sau 7 th¸ng ®ãng ®iÖn nhiÒu b¶n lµng vÉn ch­a cã ®iÖn. Do vËy, nhµ n­íc vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng cÇn ph¶i cã nguån ng©n s¸ch hç trî ®em nguån s¸ng ®Õn cho hé nghÌo, th«n nghÌo, x· nghÌo, vïng nghÌo theo tõng møc ®é 20 %, 40 %, 60 %, 80 % tæng vèn ®Çu t­, cßn ®­êng d©y tõ nguån ®Õn tr¹m h¹ thÕ do ngµnh ®iÖn ®Çu t­. - §Ó t¨ng kh¶ n¨ng tiÕp cËn cña ng­êi nghÌo víi c¬ së h¹ tÇng vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cÇn ph¶i cã c¸c c¬ chÕ tµi trî cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. C¸c ®­êng néi tØnh, huyÖn, x· cÇn ®­îc sù tµi trî b¶o d­ìng n©ng cÊp bëi cÊp chÝnh quyÒn ®­îc h­ëng lîi tõ chÝnh c«ng tr×nh ®ã. Nhµ n­íc cÇn t¨ng quyÒn tù qu¶n chi tiªu vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, ®Ó tµi trî cho nh÷ng dù ¸n ®Çu t­, hiÖn ®¹i vµ b¶o d­ìng thÝch hîp ®ång thêi b¶o ®¶m hç trî kü thuËt ®Çy ®ñ nh»m ph¸t triÓn vµ duy tr× b¶o d­ìng c¸c c¬ së h¹ tÇng cã tÝnh chÊt sèng cßn nµy. 3.2.2. Ph¸t triÓn con ng­êi vµ x· héi th«ng qua ph¸t triÓn c¸c dÞch vô x· héi vµ m¹ng l­íi b¶o trî x· héi cho ng­êi nghÌo. 3.2.2.1. Coi träng sù nghiÖp ph¸t triÓn gi¸o dôc. Trªn thùc tÕ khi ph©n tÝch c¸c nguyªn nh©n cña nghÌo ®ãi tuy kh«ng ®­îc c¸c hé ®Æt lªn nguyªn nh©n hµng ®Çu, nh­ng t×m c¨n nguyªn s©u xa nghÌo ®ãi th× ®ã chÝnh lµ do ng­êi nghÌo kÐm hiÓu biÕt, tù ti kh«ng n¨ng ®éng, dÉn ®Õn kh«ng tù m×nh v­¬n lªn tho¸t nghÌo ®­îc. MÆt kh¸c c¸c hé nghÌo th­êng lÈn tr¸nh kh«ng d¸m thõa nhËn lµ m×nh yÕu kÐm vÒ n¨ng lùc, tr×nh ®é. Do vËy ®¶m b¶o tèt vÊn ®Ò tiÕp cËn gi¸o dôc cho ng­êi nghÌo sÏ lµm gi¶m bít nh÷ng hËu qu¶ tr­íc m¾t cña sù nghÌo ®ãi ®ång thêi còng lo¹i bá nguån gèc cña sù nghÌo ®ãi. X¸c ®Þnh ®­îc tÇm quan träng cña sù nghiÖp gi¸o dôc trong sù nghiÖp xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ph¸t triÓn kinh tÕ, lo¹i bá tËn gèc sù nghÌo ®ãi, trong nh÷ng n¨m qua §¶ng Bé vµ nh©n d©n tØnh Qu¶ng B×nh ®· ­u tiªn dµnh mäi nguån lùc cho sù nghiÖp gi¸o dôc ®µo t¹o vµ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ nhÊt ®Þnh. Qui m« gi¸o dôc ph¸t triÓn nhanh chãng, m¹ng l­íi tr­êng, líp ë c¸c ngµnh häc, cÊp häc ph¸t triÓn hîp lý, v­¬n tíi c¸c b¶n lµng x· x«i, hÎo l¸nh ®¸p øng nhu cÇu häc tËp cña con em trong toµn tØnh. §Õn nay, toµn tØnh cã h¬n 600 tr­êng häc vµ c¬ së gi¸o dôc ®· thu hót ®­îc 222.525 em häc sinh phæ th«ng vµ 34.107 ch¸u mÉu gi¸o t¨ng gÊp ®«i so víi nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 90. B×nh qu©n cø 3 ng­êi d©n cã 1 ng­êi ®i häc. Th¸ng 5/1996 Qu¶ng B×nh lµ tØnh thø 15 trong c¶ n­íc ®­îc Bé gi¸o dôc tÆng b»ng “chøng nhËn ®¹t chuÈn phæ cËp GDTH – XMC”. Tuy nhiªn ®Ó ®µo t¹o ®­îc líp ng­êi ®¸p øng sù nghiÖp CNH – H§H ®Êt n­íc ®ßi hái ph¶i cã ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é cao, Ýt nhÊt lµ phæ th«ng trung häc vµ tr×nh ®é cao h¬n. Do vËy, tØnh cÇn ph¶i quan t©m h¬n n÷a tíi sù nghiÖp gi¸o dôc ®µo t¹o, cã c¬ chÕ ®éng viªn khuyÕn khÝch mäi ng­êi häc tËp n©ng cao tr×nh ®é, x©y dùng thµnh mét phong trµo häc tËp, ng­êi ng­êi häc tËp, nhµ nhµ häc tËp, x· héi häc tËp. 3.2.2.2. T¹o ra sù c«ng b»ng trong gi¸o dôc vµ c¸c ch­¬ng tr×nh chÝnh s¸ch ­u tiªn vÒ dÞch vô gi¸o dôc cho ng­êi nghÌo, n©ng cao kh¶ n¨ng tiÕp cËn cña ng­êi nghÌo tíi vÊn ®Ò gi¸o dôc. CÇn cã chÝnh s¸ch ­u tiªn ®èi víi c¸c hé nghÌo, vïng nghÌo trong gi¸o dôc d¹y nghÒ. Theo thèng kª cã tíi 15 % d©n sè miÒn nói ë Qu¶ng B×nh ®ang mï ch÷, tr­íc m¾t ph¶i gÊp rót xo¸ t×nh tr¹ng mï ch÷ trong sè con em c¸c hé nghÌo ®ãi, ®Æc biÖt lµ ng­êi d©n téc, trÎ em g¸i, ng­êi tµn tËt. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã, nhµ n­íc ph¶i xem xÐt t×nh h×nh cô thÓ ë tõng céng ®ång ng­êi nghÌo ë n«ng th«n ®Ó ®Çu t­ c¬ së vËt chÊt trong khu«n khæ ch­¬ng tr×nh trî gióp 2.162 x· nghÌo, trong ®ã Qu¶ng B×nh cã 36 x· ®Æc biÖt khã kh¨n, xo¸ t×nh tr¹ng x· tr¾ng, b¶n tr¾ng vÒ tr­êng tiÓu häc c¬ së , n©ng cÊp c¸c trung t©m d¹y nghÒ, chó träng c¸c nghÒ thiÕt thùc phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, n«ng th«n nh­ trång trät, ch¨n nu«i, b¶o vÖ c©y trång, vËt nu«i, chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû h¶i s¶n. 3.2.2.3. T¨ng c­êng chÊt l­îng hÖ thèng dÞch vô Y tÕ phôc vô cho ng­êi nghÌo. T¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p hç trî vÒ y tÕ, b¶o ®¶m cho ng­êi nghÌo tiÕp cËn thuËn lîi c¸c dÞch vô y tÕ vµ ch¨m sãc søc khoÎ. Ng­êi nghÌo th­êng hay ®au èm do vËy chi phÝ cho y tÕ rÊt tèn kÐm lµm cho kinh tÕ gia ®×nh sa sót do ph¶i chi tiªu tiÒn ch¹y ch÷a thuèc thang, l¹i mÊt thªm lao ®éng. Theo sè liÖu ®iÒu tra ®Õn tõng hé nghÌo ®ãi cña tØnh Qu¶ng B×nh, th× tû lÖ hé nghÌo ®­îc thô h­ëng phóc lîi y tÕ vÉn cßn qu¸ Ýt ái so víi chi phÝ thùc tÕ cho vÊn ®Ò ch÷a bÖnh. §Ó t¨ng c­êng chÊt l­îng vµ sù tiÕp cËn cña ng­êi nghÌo víi c¸c ch­¬ng tr×nh ch¨m sãc søc khoÎ cÇn ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p kh¾c phôc c¸c vÊn ®Ò sau: - Gi¶m c¶n trë ®èi víi viÖc sö dông c¸c dÞch vô y tÕ do qu·ng ®­êng ®i l¹i xa x«i. - Gi¶m c¸c chi phÝ vÒ dÞch vô vµ thuèc ch÷a bÖnh. - N©ng cao chÊt l­îng ch¨m sãc søc khoÎ cho ng­êi ®· tiÕp cËn ®­îc víi dÞch vô y tÕ. C¸c gi¶i ph¸p cô thÓ lµ: Thø nhÊt, më réng m¹ng l­íi dÞch vô y tÕ. §èi víi tØnh Qu¶ng B×nh tÝnh ®Õn hÕt n¨m 2001, 100 % sè x· ®Òu cã tr¹m y tÕ. Tuy nhiªn sè b¸c sÜ vµ y sÜ, y t¸ cßn qu¸ máng. §Æc biÖt lµ vïng s©u, vïng xa th× rÊt khã kh¨n, ng­êi nghÌo rÊt khã tiÕp cËn víi c¸c dÞch vô y tÕ do ®­êng s¸ xa x«i, ®i l¹i khã kh¨n, chi phÝ tèn kÐm. Thø 2, gi¶m chi phÝ sö dông c¸c dÞch vô y tÕ cho ng­êi nghÌo th«ng qua c¸c ch­¬ng tr×nh trî cÊp. Theo nh­ sè liÖu ph©n tÝch, chi phÝ cho y tÕ ®èi víi ng­êi nghÌo trong tæng chi tiªu chiÕm tû träng kh¸ lín, chiÕm gÇn 15 % tæng chi tiªu. Do vËy cÇn ph¶i x©y dùng mét hÖ thèng trî cÊp y tÕ cho ng­êi nghÌo, ng­êi giµ c¶, ng­êi neo ®¬n cã hoµn c¶nh khã kh¨n, th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch miÔn gi¶m phÝ dÞch vô y tÕ cho c¸c ®èi t­îng nghÌo. TiÕn hµnh cÊp thÎ b¶o hiÓm y tÕ miÔn phÝ cho c¸c ®èi t­îng nghÌo dùa trªn sè liÖu ®iÒu tra kh¶o s¸t x¸c ®Þnh ®èi t­îng nghÌo, x· nghÌo, vïng nghÌo lµm c¬ së ®Ó cÊp thÎ b¶o hiÓm y tÕ, kh¸m ch÷a bÖnh miÔn phÝ. Thø 3, n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô y tÕ cho ng­êi nghÌo: Còng nh­ m¹ng l­íi gi¸o dôc, chÊt l­îng cña dÞch vô y tÕ n«ng th«n Qu¶ng B×nh cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n nh­: c¬ së vËt chÊt kü thuËt, dông cô y tÕ cña c¸c tr¹m x¸ cßn rÊt nghÌo nµn, l¹c hËu, nguån n­íc s¹ch ch­a ®¶m b¶o, nhiÒu n¬i ch­a cã ®iÖn, thuèc ch÷a bÖnh thiÕu, tr×nh ®é thÇy thuèc ë n«ng th«n cßn thÊp vµ thiÕu c¶ vÒ sè l­îng y b¸c sÜ. Do vËy, cÇn ph¶i t¨ng c­êng lùc l­îng y b¸c sÜ, kinh phÝ ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé y b¸c sÜ, cung cÊp ®Çy ®ñ thuèc ch÷a bÖnh võa víi møc thu nhËp cña ng­êi d©n, t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho c¸c c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh, trung t©m, tr¹m y tÕ x·, qui ho¹ch ®éi ngò nh©n viªn y tÕ x· vµ c¸c vïng ®ãi nghÌo, nghiªn cøu tr¶ l­¬ng vµ trî cÊp cho c¸c nh©n viªn y tÕ tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc. C¸c gi¶i ph¸p trªn nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng tiÕp cËn cña ng­êi nghÌo ®Õn c¸c dÞch vô y tÕ, t¹o ra sù c«ng b»ng x· héi, mÆt kh¸c nã lµ c¬ héi ®Ó t¹o ra c¸c ®iÒu kiÖn vÒ vËt chÊt, tri thøc ®Ó ng­êi nghÌo cã thÓ tù v­¬n lªn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ ®¹t ®­îc møc sèng ngµy cµng cao. 3.2.2.4. Thùc hiÖn tèt ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn d©n sè vµ kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh, gi¶m tèc ®é t¨ng d©n sè cña tØnh. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu dÉn ®Õn nghÌo ®ãi lµ do sinh ®Î qu¸ nhiÒu, ®Æc biÖt lµ ë n«ng th«n vïng ®åi, ®ång b»ng ë Qu¶ng B×nh. ViÖc sinh ®Î qu¸ nhiÒu khiÕn cho nh÷ng hé gia ®×nh nµy kh«ng cã kh¶ n¨ng tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ kh«ng cã kh¶ n¨ng tho¸t ra khái nghÌo ®ãi, lam lò. Ng­êi nghÌo th­êng sinh ®Î kh«ng cã kÕ ho¹ch do tr×nh ®é d©n trÝ thÊp, nhËn thøc kh«ng ®óng ®¾n vÒ sinh ®Î, muèn sinh nhiÒu con ®Ó cã nhiÒu lao ®éng, nu«i d­ìng lóc tuæi giµ. B×nh qu©n sè nh©n khÈu cña c¸c hé nghÌo th­êng cao h¬n nh÷ng hé kh¸c tõ 1 ®Õn 2 ng­êi, thËm chÝ cã hé nghÌo cã h¬n 10 ng­êi. §Î nhiÒu, ®Î dµy nªn kh«ng cã ®iÒu kiÖn ch¨m sãc, èm ®au lu«n dÉn ®Õn tèn tiÒn chi phÝ thuèc thang, con c¸i èm ®au kh«ng cã thêi gian lao ®éng, kÐo theo s¶n xuÊt kÐm ®êi sèng khã kh¨n thiÕu thèn sinh ra èm ®au ®ã lµ vßng luÈn quÈn cña ng­êi nghÌo. §Î nhiÒu, ®Î dµy kh«ng nh÷ng trùc tiÕp g©y nªn c¶nh nghÌo khã cña ng­êi nghÌo mµ cßn ¶nh h­ëng ®Õn quèc kÕ d©n sinh, ®Õn ph¸t triÓn x· héi nãi chung. §Ó thùc hiÖn tèt ch­¬ng tr×nh d©n sè vµ kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh nh»m ®¹t ®­îc tû suÊt sinh b×nh qu©n hµng n¨m 0,9 – 1%; tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn vµo n¨m 2005 trong kho¶ng 1,1 – 1,2 % cña tØnh Qu¶ng B×nh, tØnh cÇn ph¶i chó träng ®Õn c¸c gi¶i ph¸p cã tÝnh chÊt c¨n b¶n sau: - C¸c gi¶i ph¸p vÒ kinh tÕ. §Ó gi¶m tû lÖ t¨ng d©n sè, ph¶i t×m c¸ch t¨ng chi phÝ c¬ héi lªn. NghÜa lµ chóng ta ph¶i ­u tiªn gi¶i quyÕt viÖc lµm, t¹o c¬ héi cã viÖc lµm, ®Æc biÖt lµ viÖc lµm cã thu nhËp kh¸, cao cho phô n÷, n©ng ®Þa vÞ cña ng­êi phô n÷ lªn, lóc ®ã chi phÝ c¬ héi ®Ó ®Î mét ®øa con rÊt cao ng­êi phô n÷ sÏ chñ ®éng c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa sinh con ngoµi ý muèn. §©y sÏ lµ gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nhÊt. MÆt kh¸c t¨ng c­êng ho¹t ®éng ®Çu t­ c«ng céng, phóc lîi x· héi vµ ch¨m sãc x· héi cho ng­êi giµ nh­ c¸c trung t©m d­ìng l·o chuyªn ch¨m sãc ng­êi giµ còng lµ mét gi¶i ph¸p quan träng ®Ó gi¶i to¶ g¸nh nÆng t©m lý cho nh÷ng ng­êi Ýt con ®Ó n­¬ng tùa khi vÒ giµ. - C¸c gi¶i ph¸p x· héi. §Ó thùc hiÖn môc tiªu gi¶m tû lÖ t¨ng d©n sè, cÇn ph¶i n©ng cao tr×nh ®é gi¸o dôc vµ møc sèng cho ng­êi d©n; x©y dùng nÕp sèng v¨n minh, tuyªn truyÒn ®Ó ®i ®Õn xo¸ bá c¸c t­ t­ëng l¹c hËu, träng nam khinh n÷ vµ c¸c t­ t­ëng phong kiÕn lçi thêi kh¸c. - Thùc hiÖn nghiªm c¸c qui ®Þnh, néi qui, qui chÕ vÒ ®é tuæi sinh ®Î, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c lÇn sinh ®Î; c¸c h×nh thøc khuyÕn khÝch, khen th­ëng, ®ång thêi cã c¸c biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi c¸c hiÖn t­îng vi ph¹m qui chÕ cña ch­¬ng tr×nh d©n sè vµ kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh. TÝch cùc tæ chøc häc tËp, tuyªn truyÒn cho nh©n d©n ®Æc biÖt lµ hé nghÌo, ng­êi nghÌo vÒ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn d©n sè vµ sinh ®Î cã kÕ ho¹ch, kh«ng sinh con thø 3, kh«ng ®Î qu¸ dµy ®Ó ®¶m b¶o nu«i d¹y con tèt, con khoÎ. §Ó lµm tèt c«ng viÖc nµy cÇn ph¶i cã kinh phÝ vµ lùc l­îng c¸n bé chuyªn tr¸ch. §Çu t­ ®Æc biÖt cho c¸c x· nghÌo nh­ sãng truyÒn thanh, v« tuyÕn truyÒn h×nh ®Õn c¸c x· th«n vµ c¸c hé gia ®×nh lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®èi víi c¸c x· nghÌo, huyÖn nghÌo. 3.2.3. Mét vµi gi¶i ph¸p vÒ qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« cña nhµ n­íc trong xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë Qu¶ng B×nh. 3.2.3.1. Hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ho¹t ®éng ®¹t hiÖu qu¶ cao. Bao gåm hoµn thiÖn c¸c ®iÒu luËt liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Thµnh qu¶ cña t¨ng tr­ëng kinh tÕ trong mÊy n¨m gÇn ®©y ®· thÊy ®­îc sù ®ãng gãp kh«ng nhá cña thµnh phÇn kinh tÕ t­ nh©n; trong khi kinh tÕ quèc doanh chØ ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n lµ 12 – 13%/ n¨m th× thµnh phÇn kinh tÕ t­ nh©n ®· ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng trªn 20 %/ n¨m. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc nµy mét phÇn lµ do t¸c ®éng cña luËt doanh nghiÖp n¨m 1999 ra ®êi ®· ®em l¹i mét s©n ch¬i t­¬ng ®èi b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, thuËn lîi cho viÖc thµnh lËp doanh nghiÖp míi. ChÝnh phñ cÇn c­¬ng quyÕt h¬n ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp nhµ n­íc lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶ nh­: gi¶i thÓ, cæ phÇn ho¸, ph¸ s¶n, c¬ cÊu l¹i doanh nghiÖp nhµ n­íc. GÇn ®©y Bé chÝnh trÞ ®· ban hµnh NQ TW 4,5 vÒ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n, t¨ng c­êng vai trß cña kinh tÕ tËp thÓ mµ lùc l­îng nßng cèt lµ c¸c hîp t¸c x· kiÓu míi. §èi víi thµnh phÇn kinh tÕ t­ nh©n §¶ng, ChÝnh quyÒn tØnh, huyÖn, x· cÇn qu¸n triÖt s©u s¾c nghÞ quyÕt nµy nh»m t¹o ®iÒu kiÖn tèi ®a cho thµnh phÇn nµy ph¸t triÓn gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho n«ng d©n. KhuyÕn khÝch t­ nh©n ph¸t triÓn c¸c m« h×nh trang tr¹i n«ng l©m kÕt hîp v­ên ao chuång rõng (VACR), khuyÕn khÝch t­ nh©n ®Çu t­ vµo lÜnh vùc nu«i trång, chÕ biÕn n«ng, l©m thuû, h¶i s¶n. Trong ®Ò ¸n CNH – H§H ®Êt n­íc ®· nªu râ: “Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch hç trî ®Ó ph¸t triÓn m¹nh kinh tÕ t­ nh©n n«ng th«n víi h×nh thøc chñ yÕu võa vµ nhá, ®Çu t­ Ýt vèn, sö dông nhiÒu lao ®éng. H­íng ph¸t triÓn chñ yÕu lµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû, h¶i s¶n, tiªu thô s¶n phÈm n«ng s¶n. NghÞ quyÕt TW 5 kho¸ IX nhÊn m¹nh thªm quan ®iÓm thùc hiÖn chÕ ®é ­u ®·i cña nhµ n­íc ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp ®Çu t­ vèn vµo n«ng nghiÖp n«ng th«n. VËy nh­ng, thùc tÕ c¸c doanh nghiÖp: doanh nghiÖp t­ nh©n, c«ng ty TNHH, c«ng ty cæ phÇn cña tØnh ®Çu t­ vµo lÜnh vùc n«ng nghiÖp qu¸ Ýt ái vµ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong s¶n xuÊt kinh doanh. Theo sè liÖu cña phßng ®¨ng ký kinh doanh së kÕ ho¹ch ®Çu t­ ®Õn ngµy 30/7/2002, toµn tØnh cã 359 doanh nghiÖp, trong ®ã doanh nghiÖp t­ nh©n lµ 169, 190 c«ng ty TNHH. NÕu ph©n theo lÜnh vùc ®Çu t­: x©y dùng 42 doanh nghiÖp t­ nh©n, 113 c«ng ty TNHH; th­¬ng m¹i, dÞch vô 86 doanh nghiÖp t­ nh©n vµ 55 c«ng ty TNHH; riªng n«ng nghiÖp cã 4 doanh nghiÖp vµ c«ng ty víi sè vèn ®Çu t­ 1.965 triÖu ®ång. §ã lµ doanh nghiÖp t­ nh©n H¶i ¢u (Phó H¶i - §ång Híi) chñ yÕu kinh doanh gièng gia cÇm, chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc víi sè vèn 360 triÖu ®ång; xÝ nghiÖp s¶n xuÊt c©y gièng ChÝ HiÕu (H­ng Thuû – LÖ Thuû) cã sè vèn ®Çu t­ 320 triÖu ®ång; xÝ nghiÖp x©y dùng sè 1 (Qu¶ng Phong – Qu¶ng Tr¹ch) chñ yÕu lµ ph¸t triÓn trang tr¹i cã sè vèn 405 triÖu ®ång, c«ng ty TNHH S¬n ThÞnh (Thanh Tr¹ch – Bè Tr¹ch) ®Çu t­ 1,2 triÖu ®ång ®Ó trång rõng, chÕ biÕn nhùa th«ng. Nh×n vµo sè liÖu trªn cã thÓ thÊy r»ng c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n ®Çu t­ trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp ®Õm trªn ®Çu ngãn tay. H¬n n÷a kÓ c¶ tæng sè c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n trªn ®Þa bµn vÉn Ýt so víi tiÒm n¨ng ph¸t triÓn cña tØnh. C¸c doanh nghiÖp chñ yÕu vÉn tËp trung vµo lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n vµ lÜnh vùc th­¬ng m¹i dÞch vô theo lèi ¨n xæi ë th× ®Çu t­ Ýt vèn thu håi vèn nhanh. Do vËy, tØnh cÇn ph¶i ®Þnh h­íng cho c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n ®Çu t­ sang lÜnh vùc tØnh cßn nhiÒu tiÒm n¨ng nh­: 146.386 ha diÖn tÝch ®Êt, trªn 8.000 ha mÆt n­íc, b·i båi ch­a ®­îc khai th¸c, hµng v¹n tÊn l­¬ng thùc, ngµn tÊn hoa mÇu cÇn ®­îc chÕ biÕn tiªu thô, lÜnh vùc du lÞch sinh th¸i nh­ v­ên quèc gia Phong Nha – KÎ Bµng, b·i t¾m ®¸ nh¶y vv... §èi víi thµnh phÇn kinh tÕ tËp thÓ mµ nßng cèt lµ c¸c hîp t¸c x· cÇn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p ®Ó ph¸t huy vai trß lùc l­îng nßng cèt. §èi víi m« h×nh nµy cÇn ¸p dông phæ biÕn ë c¸c x· vïng ven biÓn, lËp lªn c¸c hîp t¸c x· cæ phÇn víi sù tham gia tù nguyÖn cña c¸c thµnh viªn, cïng nhau gãp vèn liªn kÕt lËp dù ¸n vay vèn ng©n hµng, ®Çu t­ thuª, mua tÇu lín, c¸c trang thiÕt bÞ ®¸nh b¾t c¸ xa bê. V× trªn thùc tÕ tõng hé n«ng d©n kh«ng thÓ cã ®ñ vèn ®Ó mua tÇu ®¸nh b¾t c¸ xa bê víi c¸c trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. Ngoµi ra m« h×nh hîp t¸c x· ¸p dông cho c¸c hîp t¸c x· dÞch vô n«ng nghiÖp nh­ khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, dÞch vô tÝn dông, dÞch vô thuû lîi vv... gãp phÇn hç trî n«ng d©n trong s¶n xuÊt vµ ®êi sèng. Trong thêi gian võa qua m« h×nh hîp t¸c ë Qu¶ng B×nh tá ra kÐm hiÖu qu¶, søc c¹nh tranh yÕu, ch­a ph¸t huy ®­îc vai trß nßng cèt, bé phËn ®ãng vai trß ®Þnh h­íng cña nÒn kinh tÕ. Cã rÊt nhiÒu nguyªn nh©n dÉn ®Õn m« h×nh nµy kÐm hiÖu qu¶ kÓ c¶ phÝa chñ quan vµ kh¸ch quan. Tuy nhiªn nguyªn nh©n chÝnh lµ do ch­a g¾n kÕt ®­îc quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm cña mçi thµnh viªn trong hîp t¸c x· dÉn ®Õn c¸c x· viªn tù ®éng bá hîp t¸c x· ra ®i t×m viÖc lµm míi, ®Èy c¸c hîp t¸c x· r¬i vµo t×nh tr¹ng khã kh¨n kh«ng tr¶ ®­îc nî vay ng©n hµng ®ang bªn bê vùc ph¸ s¶n, mÆt kh¸c do c¬ chÕ chÝnh s¸ch vµ luËt hîp t¸c x· ch­a chÆt chÏ do vËy g©y khã kh¨n cho c¸c hîp t¸c x· trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 3.2.3.2. N©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c chÝnh s¸ch trong viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô tµi chÝnh cho ng­êi nghÌo, th«ng qua c¸c kªnh nh­: quÜ tÝn dông ®Þa ph­¬ng, ng©n hµng ng­êi nghÌo ®Ó ng­êi n«ng d©n dÔ tiÕp cËn víi nguån vèn. CÇn thµnh lËp riªng mét ng©n hµng phôc vô ng­êi nghÌo (ng©n hµng chÝnh s¸ch) ®Ó chuyªn thùc hiÖn c¸c dù ¸n xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, thùc hiÖn nhËn tiÒn tiÕt kiÖm vµ tiÕn hµnh cho vay ®èi víi c¸c hé nghÌo. T¸ch h¼n ho¹t ®éng cña ng©n hµng ng­êi nghÌo ra khái ng©n hµng n«ng nghiÖp, thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng nhiÖm vô cña m×nh. NÕu kh«ng nh­ thùc tÕ hiÖn nay, ng©n hµng ng­êi nghÌo ho¹t ®éng th«ng qua c¸c chi nh¸nh ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n sÏ mÊt ®i ý nghÜa cña ng©n hµng chÝnh s¸ch. CÇn ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch m« h×nh quÜ tÝn dông n«ng d©n ®Ó gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi n«ng d©n dÔ tiÕp cËn víi nguån vèn, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Tr¸nh ®Ó t×nh tr¹ng ng­êi n«ng d©n nghÌo ph¶i vay nÆng l·i vµo thêi kú gi¸p h¹t, ®ãi kÐm. 3.2.3.3. X©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng hµnh chÝnh d©n chñ, trong s¹ch, v÷ng m¹nh, chuyªn nghiÖp, hiÖn ®¹i vµ cã hiÖu qu¶. Thùc tÕ cho thÊy ®Þa ph­¬ng nµo, x· nµo cã ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn m«n, ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo th× x· ®ã, huyÖn ®ã sÏ lµm tèt c«ng t¸c nµy vµ tû lÖ nghÌo ®ãi gi¶m nhanh h¬n. Do vËy, tØnh cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch hç trî ®µo t¹o n©ng cao nghiÖp vô chuyªn m«n cho c¸n bé x· vÒ c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, lµm cho hä cã kh¶ n¨ng n¾m thËt ch¾c nguyªn nh©n dÉn ®Õn nghÌo ®ãi cña tõng hé, tõng th«n, b¶n tõ ®ã ®Ò xuÊt c¸c ph­¬ng ¸n víi cÊp trªn, huy ®éng c¸c nguån lùc, vËn ®éng quÇn chóng gióp ®ì hé nghÌo ®ãi mét c¸ch thiÕt thùc vµ hiÖu qu¶. ViÖc x©y dùng ®éi ngò c¸n bé hµnh chÝnh trong s¹ch v÷ng m¹nh vµ nÒn hµnh chÝnh d©n chñ sÏ gãp phÇn gi¶m thiÓu tÖ n¹n tham nhòng, n©ng cao n¨ng lùc l·nh ®¹o ®iÒu hµnh cña bé m¸y chÝnh quyÒn. 3.2.3.4. Thóc ®Èy qu¸ tr×nh h×nh thµnh ®ång bé hÖ thèng thÞ tr­êng kÓ c¶ thÞ tr­êng c¸c yÕu tè s¶n xuÊt vµ thÞ tr­êng hµng tiªu dïng, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng ®Çu ra ®èi víi hµng n«ng s¶n, th­¬ng m¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n, hç trî n«ng d©n vÒ th«ng tin, thÞ tr­êng vv... Mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm næi bËt cña nghÌo ®ãi ë Qu¶ng B×nh ®ã lµ t×nh tr¹ng s¶n xuÊt thuÇn n«ng mang nÆng tÝnh tù cÊp tù tóc do vËy viÖc thóc ®Èy qu¸ tr×nh h×nh thµnh ®ång bé hÖ thèng thÞ tr­êng ë n«ng th«n Qu¶ng B×nh lµ rÊt quan träng trong viÖc x©y dùng mét nÒn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp mang tÝnh hµng ho¸, thóc ®Èy giao l­u bu«n b¸n gi÷a c¸c vïng ph¸t huy ®­îc nh÷ng lîi thÕ cña tõng vïng. Gióp cho ng­êi n«ng d©n dÔ dµng tiÕp cËn ®­îc víi c¸c nguån lùc, t­ duy kinh doanh theo kiÓu kinh tÕ thÞ tr­êng. ViÖc h×nh thµnh ®ång bé hÖ thèng thÞ tr­êng cã t¸c dông kh«ng nh÷ng gi¶m thiÓu rñi ro cho ng­êi n«ng d©n mµ cßn t¨ng gi¸ trÞ s¶n phÈm cña n«ng d©n n«ng th«n, ph¸t huy ®­îc lîi thÕ cña tõng vïng, ph¸ vì thÕ ®éc canh s¶n xuÊt theo kiÓu tù cÊp, tù tóc cña n«ng d©n Qu¶ng B×nh. Muèn sím h×nh thµnh ®­îc hÖ thèng thÞ tr­êng tiªu thô ®èi víi ®Çu ra hµng n«ng s¶n vµ thÞ tr­êng c¸c yÕu tè s¶n xuÊt cÇn ph¶i: §èi víi thÞ tr­êng ®Çu ra hµng n«ng s¶n gåm thÞ tr­êng néi ®Þa lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu. - Víi thÞ tr­êng néi ®Þa: cÇn ph¶i tiÕn hµnh ®Çu t­ x©y chî, hÖ thèng giao th«ng n«ng th«n, tõ qui m« chî x·, ph­êng, huyÖn, chî tØnh nh»m kÝch thÝch giao l­u trao ®æi mua b¸n hµng ho¸ gi÷a c¸c vïng. - §èi víi thÞ tr­êng xuÊt khÈu: cÇn ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ kinh doanh vµo nh÷ng s¶n phÈm mµ tØnh cã lîi thÕ ®Ó xuÊt khÈu. Hç trî vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp tham gia tiÕp cËn c¸c thÞ tr­êng, cung cÊp th«ng tin vÒ gi¸ c¶ thÞ tr­êng xuÊt khÈu, chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu. ThÞ tr­êng c¸c yÕu tè s¶n xuÊt. §èi víi t­ liÖu s¶n xuÊt, h×nh thµnh c¸c c«ng ty thuª tµi chÝnh cho thuª c¸c thiÕt bÞ chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû, h¶i s¶n, m¸y mãc phô tïng phôc vô trong n«ng nghiÖp n«ng th«n ®Ó c¸c doanh nghiÖp dÔ dµng ®Çu t­ míi mµ kh«ng bÞ rµo c¶n khã kh¨n vÒ vèn, còng nh­ thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp thµnh lËp míi. §èi víi thÞ tr­êng søc lao ®éng h×nh thµnh c¸c trung t©m xóc tiÕn viÖc lµm, giíi thiÖu viÖc lµm thu hót lao ®éng vµo ®µo t¹o nghÒ, t­ vÊn, ®Þnh h­íng nghÒ nghiÖp, cung cÊp lao ®éng cã tay nghÒ cho c¸c doanh nghiÖp ®ang cã nhu cÇu tuyÓn dông lao ®éng, theo ®Þnh h­íng ph¸t triÓn ngµnh nghÒ cña tØnh. §èi víi thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n, khuyÕn khÝch c¸c c¸ nh©n, doanh nghiÖp trao ®æi, qui tô ®Êt ®ai h×nh thµnh c¸c trang tr¹i chuyªn canh víi qui m« t­¬ng ®èi gi¶m bít sù ph©n t¸n manh món ®Êt ®ai, t¹o ra c¸c vïng nguyªn liÖu cung cÊp cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn. VÝ dô nh­ vïng nguyªn liÖu mÝa ®­êng, vïng nguyªn liÖu cao su, vïng nu«i t«m só, vïng nu«i c¸ lång vv... 3.2.3.5. X©y dùng c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ®Çu t­ h¬n n÷a cho c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc vµ n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo c¸c vïng khã kh¨n, vïng s©u, vïng xa, thu hót c¸c nguån vèn trong n­íc, quèc tÕ trong ho¹t ®éng xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Muèn thu hót vµ hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ th× nhµ n­íc ph¶i t¨ng c­êng ®Çu t­ h¬n n÷a cho c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi tØnh Qu¶ng B×nh nh­ ch­¬ng tr×nh 327, ch­¬ng tr×nh ®Þnh canh, ®Þnh c­, ch­¬ng tr×nh t¨ng c­êng n¨ng lùc ph¸t triÓn n«ng th«n (võa qua ng©n hµng ®Çu t­ ph¸t triÓn ®· tiÕp nhËn nguån viÖn trî trÞ gi¸ 300 triÖu USD cña Mü cho dù ¸n t¨ng c­êng n¨ng lùc ph¸t triÓn n«ng th«n), ch­¬ng tr×nh l©m nghiÖp x· héi ... më réng ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn n«ng l©m nghiÖp hµng ho¸ thu hót nguån ®Çu t­ tõ chÝnh phñ, t­ nh©n trong n­íc vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ. KÕt luËn H¬n 10 n¨m qua, thùc hiÖn chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ chÝnh phñ vÒ c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, §¶ng, chÝnh quyÒn, nh©n d©n tØnh Qu¶ng B×nh ®· rÊt quan t©m chó träng ®Õn c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Bëi v× thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo còng chÝnh lµ thùc hiÖn tèt c¸c môc tiªu vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng. Tæng nguån ®Çu t­ ph¸t triÓn toµn x· héi ­íc tÝnh kho¶ng trªn 4.500 tû ®ång. PhÇn lín nguån vèn Êy tËp trung cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Bé mÆt n«ng th«n Qu¶ng B×nh ®· khëi s¾c. Nh­ng khã kh¨n vÉn ®ang chång chÊt ë phÝa tr­íc. HiÖn t¹i Qu¶ng B×nh cã 36 x· trong diÖn ®Æc biÖt khã kh¨n trong ch­¬ng tr×nh 135 cña chÝnh phñ, ngoµi ra cã thªm 18 x· thuéc vïng b·i ngang thuéc diÖn nghÌo nhÊt tØnh. Qua nghiªn cøu thùc tr¹ng nghÌo ®ãi cña tØnh Qu¶ng B×nh, xem xÐt c¸c nguyªn nh©n dÉn ®Õn nghÌo ®ãi, nh×n chung c¸c nguyªn nh©n còng na n¸ nh­ nh÷ng vïng kh¸c trong c¶ n­íc. Nh­ng còng cã ®Æc thï næi bËt ®ã lµ nguyªn nh©n nghÌo ®ãi tËp trung ë c¸c nhãm hé nghÌo ®«ng con, v¨n ho¸, tr×nh ®é d©n trÝ thÊp, ë vïng s©u, vïng xa cßn nhiÒu hñ tôc, n«ng nghiÖp truyÒn thèng thuÇn tuý cßn nÆng nÒ. Ngoµi ra, t×nh tr¹ng khã kh¨n ®Æc thï chung cña tØnh Qu¶ng B×nh lµ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt khã kh¨n, t×nh tr¹ng rñi ro trong s¶n xuÊt cßn lín (do thiªn nhiªn thêi tiÕt kh¾c nghiÖt ). Qua nghiªn cøu thùc tÕ c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë tØnh Qu¶ng B×nh, nh÷ng nç lùc tõ phÝa trung ­¬ng vµ tØnh Qu¶ng B×nh trong c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, bªn c¹nh nh÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®­îc trong thêi gian qua, vÉn cßn nhiÒu vÊn ®Ò bøc xóc cÇn gi¶i quyÕt. Trªn c¬ së nghiªn cøu thùc tr¹ng ®ãi nghÌo vµ c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña tØnh Qu¶ng B×nh, x¸c ®Þnh râ nh÷ng nguyªn nh©n s©u xa dÉn ®Õn nghÌo ®ãi, nh÷ng bÊt cËp trong viÖc triÓn khai c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, tõ ®ã ®Ò ra nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu trong c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo trong thêi gian tíi. Trong ®ã tËp trung vµo viÖc nghiªn cøu x©y dùng ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo phï hîp víi tõng ®Þa ph­¬ng, vïng, tiÓu vïng sinh th¸i cña tØnh, tËn dông ®­îc nh÷ng lîi thÕ cña tõng vïng, khai th¸c mét c¸ch cã hiÖu qu¶ c¸c ch­¬ng tr×nh cña chÝnh phñ nh­ ch­¬ng tr×nh 135, 327, vv... ViÖc phèi hîp lång ghÐp c¸c môc tiªu cña dù ¸n sao cho cã hiÖu qu¶ hîp lý lµ mét trong nh÷ng c«ng viÖc ®Èy nhanh tiÕn ®é xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Cèt lâi vÊn ®Ò lµ ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng lµ c¬ së ®Ó xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ ng­îc l¹i xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo võa lµ môc tiªu võa lµ c¬ së thóc ®Èy sù t¨ng tr­ëng, ph¸t triÓn toµn diÖn kinh tÕ x· héi. Tµi liÖu tham kh¶o [1]. B¸o c¸o cña ng©n hµng ThÕ giíi (WB) t¹i cuéc to¹ ®µm vÒ chuÈn nghÌo ®ãi ë ViÖt Nam, Hµ Néi, 15 – 16/2/2000. [2]. B¸o c¸o ph¸t triÓn ViÖt Nam 2002, thùc hiÖn c¶i c¸ch ®Ó t¨ng tr­ëng vµ gi¶m nghÌo nhanh h¬n. [3]. B¸o c¸o vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn thÕ giíi 2000/2001, tÊn c«ng ®ãi nghÌo – Ng©n hµng ThÕ Giíi, Nxb chÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi – 2000. [4]. B¸o nh©n d©n, 12/4/2002; 14/4/2001. [5]. B¸o Hµ Néi míi, 20/11/2001. [6]. B¸o Qu¶ng B×nh (tõ th¸ng 1/2002 – 10/2002). [7]. B¸o xu©n Qu¶ng B×nh 2002. [8]. §iÒu tra møc sèng d©n c­ - VLSS n¨m 1998 cña Tæng côc Thèng Kª. [9]. Héi th¶o khoa häc vµ thùc tiÔn “Nh÷ng gi¶i ph¸p t¨ng c­êng nguån lùc thùc hiÖn môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo – Bé L§ TB & XH, t¹p chÝ Céng s¶n Ng©n hµng phôc vô ng­êi nghÌo – Hµ Néi, 9 – 1999. [10]. Lµo Cai B¸o c¸o ®¸nh gi¸ vÒ nghÌo khæ víi sù tham gia cña céng ®ång, th¸ng 11/1999. [11]. Niªn gi¸m thèng kª tõ n¨m 1991 – 2001. [12]. Ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vïng gß ®åi B¾c Trung Bé. Nxb chÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi – 1996. [13]. Tæng quan ®­a vÊn ®Ò giíi vµo ph¸t triÓn th«ng qua sù b×nh ®¼ng giíi vÒ quyÒn h¹n, nguån lùc vµ tiÕng nãi, B¸o c¸o nghiªn cøu chÝnh s¸ch cña ng©n hµng ThÕ Giíi, héi th¶o Hµ Néi, 2000. [14]. Toµn cÇu ho¸ t¨ng tr­ëng vµ nghÌo ®ãi. Nxb VH - TT, Hµ Néi – 2002. [15]. Thêi b¸o Kinh TÕ ViÖt Nam,7/12/2001 sè 147; 11/5/2001. [16]. Thêi b¸o Tµi ChÝnh, 11/5/2001 sè 57. [17]. T¹p chÝ con sè vµ sù kiÖn sè 1+2 n¨m 2001. [18]. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VI, VII, VIII, IX. Nxb chÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi – 2001. [19]. V¨n kiÖn Héi nghÞ §¹i biÓu toµn quèc gi÷a nhiÖm kú, kho¸ VII, (th¸ng1/1994). [20]. V¨n b¶n vÒ chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo t¹m thêi (dù th¶o), ngµy 15/11/2000. [21]. ViÖt Nam tiÕng nãi cña ng­êi nghÌo, tæng hîp b¸o c¸o ®¸nh gi¸ nghÌo ®ãi cã sù tham gia cña ng­êi d©n, th¸ng 11/1999. [22]. ViÖt Nam tÊn c«ng nghÌo ®ãi, b¸o c¸o ph¸t triÓn cña ViÖt Nam n¨m 2000. [23]. TS Lª Xu©n B¸, TS Chu TiÕn Quang, TS NguyÔn H÷u TiÕn, TS Lª Xu©n §×nh, NghÌo ®ãi vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë ViÖt Nam, NXB n«ng nghiÖp, Hµ Néi – 2001. [24]. In du Bhushan, erik Bloom, NguyÔn Minh Th¾ng, NguyÔn H¶i H÷u, Vèn nh©n lùc cña ng­êi ë ViÖt Nam t×nh h×nh vµ lùa chän vÒ chÝnh s¸ch, Nxb L§ - XH, Hµ Néi – 2001. [25]. Phan Huy §­êng, Nh÷ng tån t¹i chñ yÕu trong kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n hiÖn nay, t¹p chÝ Kinh tÕ & Ph¸t triÓn sè 62 th¸ng 8 – 2002, §¹i häc kinh tÕ quèc d©n. [26]. NguyÔn H¶i H÷u, B¸o c¸o t¹i cuéc to¹ ®µm vÒ chuÈn nghÌo ®ãi ë ViÖt Nam, Hµ Néi, 15 – 16/2/2000. [27]. NguyÔn ThÞ H»ng vµ NguyÔn V¨n ThiÒu, §ãi nghÌo ë ViÖt Nam, Nxb Bé L§TB & XH, Hµ Néi: 1993. [28]. Va Li Jamal - §¹i diÖn cña tæ chøc lao ®éng quèc tÕ, B¸o c¸o t¹i cuéc to¹ ®µm vÒ chuÈn nghÌo ®ãi ë ViÖt Nam, Hµ Néi, 15 –16/2/2000. [29]. Ph¹m V¨n Khiªn, Nh÷ng biÖn ph¸p huy ®éng vèn vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ nguån vèn cña hé n«ng d©n c¸c tØnh phÝa B¾c, ViÖn kinh tÕ N«ng nghiÖp, 1999. [30]. Ph¹m Ngäc KiÓm, §Çu t­ chèng ®ãi nghÌo, gi¶i ph¸p quan träng ®Ó t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng, t¹p chÝ Kinh tÕ sè 62, th¸ng 8/2002, §¹i häc kinh tÕ quèc d©n. [31]. Judi L.Baker, §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña c¸c dù ¸n ph¸t triÓn tíi ®ãi nghÌo, Nxb V¨n ho¸ - Th«ng tin, Hµ Néi – 2002. [32]. Hµ QuÕ L©m, Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë vïng d©n téc thiÓu sè n­íc ta hiÖn nay – thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p, Nxb chÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi – 2002. [33]. TrÇn §×nh Lý, B¸o c¸o chuyªn ®Ò c¬ së khoa häc x©y dùng m« h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng - l©m nghiÖp vïng gß ®åi 3 tØnh Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ vµ Thõa Thiªn HuÕ. [34]. TrÇn §×nh Lý, §µo H÷u Träng, §ç H÷u Th­, Nghiªn cøu c¶i t¹o, sö dông hîp lý hÖ sinh th¸i vïng gß ®åi B×nh TrÞ Thiªn, kû yÕu héi th¶o, Sö dông hîp lý tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ b¶o vÖ m«i tr­êng vïng B×nh TrÞ Thiªn, Nxb N«ng nghiÖp, Hµ néi,1996. [35]. NguyÔn Phong, TCTK, B¸o c¸o t¹i cuéc to¹ ®µm vÒ chuÈn nghÌo ®ãi ë ViÖt Nam, Hµ Néi, 15 – 16/2/2000.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docXoá đói giảm nghèo ở tỉnh Quảng Bình - Thực trạng và giải pháp.DOC
Luận văn liên quan