Đề thi học phần Đại cương khoa học trái đất

®Ò thi hÕt häc phÇn : ®¹i c­¬ng khoa häc tr¸i ®Êt Thêi gian lµm bµi : 120 phót Dµnh cho sinh viªn hÖ C§SP – Líp C17S – H §Ò thi sè 1 C©u1: ( 3 ®iÓm) T¹i sao Tr¸i ®Êt tù quay? Anh ( chÞ ) h·y ph©n tÝch hÖ qu¶ ®Þa lý cña vËn ®éng tù quay quanh trôc cña Tr¸i §Êt. C©u 2: ( 3 ®iÓm) Khi n­íc bèc h¬i sÏ h×nh thµnh nªn nh÷ng s¶n phÈm ng­ng kÕt g× ? Anh (ChÞ ) h·y ph©n tÝch qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¸c s¶n phÈm ®Æc tr­ng cña sù ng­ng kÕt h¬i n­íc. C©u 3: ( 4 ®iÓm) Sù sèng b¾t nguån tõ ®©u ? YÕu tè nµo ¶nh h­ëng tíi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña sù sèng ? ( sinh viªn kh«ng ®­îc sö dông tµi liÖu) ®¸p ¸n ®Ò thi hÕt häc phÇn : ®¹i c­¬ng khoa häc tr¸i ®Êt C©u 1: ( 3 ®iÓm) Néi dung §iÓm T¹i sao Tr¸i ®Êt tù quay: VËn ®éng tù quay cña Tr¸i ®Êt liªn quan chÆt chÏ tíi sù h×nh thµnh hÖ MÆt trêi. HÖ MT ®­îc h×nh thµnh tõ ®¸m bôi nguyªn thuû( cã ®éng l­îng gãc), ®éng l­îng gãc nµy kh«ng mÊt ®i mµ lu«n lu«n ph¸t sinh vµ ph©n bè l¹i. C¸c tinh thÓ bôi, khÝ trong qu¸ tr×nh tÝch tô nhËn ®­îc ®éng l­îng gãc tõ ®¸m bôi nguyªn thuû. V× ®éng l­îng gãc kh«ng ®æi nªn c¸c hµnh tinh trong qu¸ tr×nh co l¹i sÏ chuyÓn ®éng ngµy cµng nhanh, khi h×nh thµnh nªn T§, T§ sÏ tù quay quanh trôc vµ quay quanh MT. 1 ®iÓm HÖ qu¶ : T¹o ra sù lu©n phiªn ngµy ®ªm trªn T§ : T§ h×nh khèi cÇu, mét nöa ®­îc chiÕu s¸ng lµ ngµy, mét nöa bÞ khuÊt lµ ®ªm. Thêi gian T§ quay cho mét ngµy ®ªm lµ 24h t¹o thµnh nhÞp ®iÖu 0,5 Sù lÖch h­íng chuyÓn ®éng gi÷a c¸c vËt thÓ: Lùc g©y nªn do chuyÓn ®éng ban ®Çu Lùc do sù tù quay h­íng tõ t©y sang ®«ng 0,5 Sù lÖch h­íng vÒ thêi gian ë c¸c ®Þa ®iÓm thuéc c¸c kinh tuyÕn kh¸c nhau : Do T§ quay tõ T©y sang §«ng, do ®ã giê ë c¸c ®Þa ®iÓm phÝa ®«ng sÏ ®Õn sím h¬n giê ë c¸c ®Þa ®iÓm phÝa T©y cña KT ®ã. BÒ mÆt T§ ®­îc chia lµm 24 mói giê, mçi mói gåm 15 kinh ®é LÊy kinh tuyÕn sè kh«ng lµm kinh tuyÕn gèc 0,5 Sè thø tù mói giê ®­îc ®¸nh tõ kinh tuyÕn gèc sang phÝa ®«ng. §èi diÖn kinh tuyÕn gèc lµ KT 180 ®é. Nõu ®i tõ T sang § qua KT 180 ®é sÏ lïi l¹i mét ngµy lÞch, nÕu tõ § sang T qua KT 180 ®é th× sÏ t¨ng thªm mét ngµy lÞch. 0,5 C©u 2: ( 3 ®iÓm) Khi n­íc bèc h¬i sÏ h×nh thµnh nªn nh÷ng s¶n phÈm ng­ng kÕt g× ? Anh (ChÞ ) h·y ph©n tÝch qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¸c s¶n phÈm ®Æc tr­ng cña sù ng­ng kÕt h¬i n­íc. Néi dung §iÓm C¸c s¶n phÈm ®Æc tr­ng cña sù ng­ng kÕt h¬i n­íc: S­¬ng mï S­¬ng vµ s­¬ng muèi M©y M­a khÝ quyÓn 0,5 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh : * S­¬ng mï : §­îc h×nh thµnh ë líp kh«ng khÝ gÇn M§ Nguyªn nh©n : Do bøc x¹ hoÆc do b×nh l­u §Æc ®iÓm: H¹t n­íc cña s­¬ng nhá. 0,5 * S­¬ng vµ s­¬ng muèi: §­îc h×nh thµnh ngay trªn mÆt ®Êt l¹nh hay trªn ngän cá Nguyªn nh©n : Do qu¸ tr×nh bøc x¹ cña M§, nh÷ng h¹t n­íc nhá ®­îc ng­ng kÕt ë nhiÖt ®é d­¬ng sau 1 (t) kÕt hîp víi nhau thµnh h¹t s­¬ng lín. NÕu s­¬ng ®­îc h×nh thµnh trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é ©m th× sÏ t¹o thµnh mh÷ng tinh thÓ r¾n gäi lµ s­¬ng muèi 0,5 * M©y : Lµ tËp hîp nh÷ng s¶n phÈm ng­ng kÕt hay th¨ng hoa cña h¬i n­íc ë c¸c ®é cao kh¸c nhau. Ph©n lo¹i m©y : M©y tÇng cao + M©y ti + M©y ti tÝch + M©y ti t»ng M©y tÇng gi÷a + M©y trung tÝch + M©y trung t»ng 0,5 M©y tÇng thÊp + M©y t»ng tÝch + M©y t»ng + M©y vò t»ng M©y ®èi l­u + M©y tÝch M©y vò tÝch 0,5 * M­a khÝ quyÓn : Lµ n­íc ë tr¹ng th¸i láng hoÆc r¾n r¬i trªn ®¸m m©y xuèng M§ d­íi d¹ng m­a tuyÕt, m­a ®¸ Ph©n lo¹i : + M­a rÇm, rµo, phïn + M­a n­íc, m­a tuyÕt. L­îng m­a: TÝnh b»ng mm Ph©n bè ; Phô thuéc vµo ®Þa h×nh vµ hoµn l­u khÝ quyÓn… Thêi gian : Theo chu kú ngµy ®ªm vµ chu kú mïa. 0,5 C©u 3 ( 4 ®iÓm ) Néi dung §iÓm a. Quan ®iÓm vÒ nguån gèc sù sèng: * Thiªn chóa gi¸o * Theo phËt gi¸o…. 0,5 * Theo c¸c nhµ KH : Vµo n¨m 1920 nhµ KH X« ViÕt Oparin vµ nhµ sinh häc nguêi Anh ( Hent¬n ) cïng ®­a ra kÕt luËn - Nguån gèc sù sèng b¾t nguån tõ c¸c ®¹i d­¬ng nguyªn thuû, ë ®ã cã c¸c hîp chÊt ho¸ häc, kh«ng khÝ, n­íc …d­íi t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè TN c¸c hîp chÊt nµy ®­îc tæng hîp t¹o thµnh c¸c h¹t C«axÐcva. 0,5 - Tõ c¸c h¹t C«axÐcva qua qu¸ tr×nh tæng hîp t¹o thµnh c¸c TB nguyªn thuû ( ®¬n bµo) : + §¬n bµo cã kh¶ n¨ng tæng hîp c¸c chÊt v« c¬ + §¬n bµo cã kh¶ n¨ng tæng hîp c¸c chÊt h÷u c¬ s½n cã. Sau ®ã sù ph¸t triÓn cña c¸c nhãm nµy kh«ng gièng nhau 0,5 - Nhãm c¬ thÓ kh«ng cã kh¶ n¨ng ®iÒu chÕ vËt chÊt h÷u c¬ tõ vËt chÊt v« c¬ t¹o nªn nh÷ng d¹ng ®Çu tiªn cña TG ®éng vËt. 0,5 - Nhãm c¬ thÓ kh«ng cã kh¶ n¨ng ®ång ho¸ CO2 vµ tæng hîp c¸c chÊt h÷u c¬ t¹o nªn nh÷ng d¹ng ®Çu tiªn cña TV. 0,5 b. Nh©n tè ¶nh h­ëng tíi sù sèng: - M«i tr­êng sèng : Lµ toµn bé §KTN trong ®ã cã c¸c sinh vËt sèng ph¸t triÓn b×nh th­êng 0,5 - C¸c yÕu tè cña m«i tr­êng sèng : §Êt, n­íc, nhiÖt ®é, ¸nh s¸ng, giã… - Nh©n tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ sinh tr­ëng cña sinh vËt lµ ®iÒu kiÖn sinh tån. 0,5 - M«i tr­êng sinh th¸i: + Nh©n tè v« sinh + Nh©n tè h÷u sinh 0,5 ®Ò thi hÕt häc phÇn : ®¹i c­¬ng khoa häc tr¸i ®Êt Thêi gian lµm bµi : 120 phót Dµnh cho sinh viªn hÖ C§SP – Líp C17S-H §Ò thi sè 2 C©u 1: ( 3 ®iÓm) Mïa lµ g× ? Nguyªn nh©n g©y nªn hiÖn t­îng mïa ? C©u 2 : ( 3 ®iÓm) HiÖn nay nguån n¨ng l­îng cung cÊp cho Tr¸i ®Êt ®­îc lÊy tõ ®©u. ThÕ nµo lµ c©n b»ng bøc x¹ nhiÖt trªn mÆt ®Êt? C©u 3:( 4 ®iÓm) Em hiÓu thÕ nµo lµ sù c©n b»ng n­íc trªn Tr¸i đÊt ? H·y ph©n tÝch vai trß cña n­íc trong tù nhiªn vµ x· héi. ( Sinh viªn kh«ng ®­îc sö dông tµi liÖu) ®¸p ¸n ®Ò thi hÕt häc phÇn : ®¹i c­¬ng khoa häc tr¸i ®Êt C©u 1: ( 3 ®iÓm) Néi dung §iÓm Kh¸i niÖm mïa: Lµ mét phÇn thêi gian cña n¨m, nh­ng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng vÒ thêi tiÕt vµ khÝ hËu. Nh÷ng ®Æc ®iÓm nµy phô thuéc vµo l­îng bøc x¹ MT trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch bÒ mÆt ®Êt, còng nh­ ®é dµi ngµy so víi ®ªm. 1đ Nguyªn nh©n sinh ra mïa: - Do trôc Tr¸i §Êt nghiªng vµ kh«ng ®æi h­íng chuyÓn ®éng trªn quü ®¹o nªn l­îng bøc x¹ MT vµ ®é dµi ngµy ®ªm t¹i mäi ®Þa ®iÓm trªn Tr¸i §Êt kh¸c biÖt nhau.(PT) 1đ - Do Trái đất tự quay quanh trục.(PT) 1đ C©u 2 ( 3 ®iÓm) HiÖn nay nguån n¨ng l­îng cung cÊp cho Tr¸i ®Êt ®­îc lÊy tõ ®©u. ThÕ nµo lµ c©n b»ng bøc x¹ nhiÖt trªn mÆt ®Êt? Néi dung §iÓm * Nguån n¨ng l­îng cung cÊp cho T§ ®­îc lÊy tõ ®©u: - Nguån cung cÊp chÝnh lµ nguån n¨ng l­îng MTrêi 0.5 - Nguån ®Þa nhiÖt - Nguån n¨ng l­îng ®­îc cung cÊp tõ c¸c hµnh tinh kh¸c. 0.5 * ThÕ nµo lµ c©n b»ng bøc x¹ nhiÖt trªn M§: Lµ bøc x¹ MT tæng céng dån xuèng M§, mét phÇn bÞ ph¶n håi trë l¹i khÝ quyÓn, phÇn cßn l¹i M§ nhËn ®­îc, gäi lµ bøc x¹ hÊp thô 0.5 - Kh¶ n¨ng hÊp thô phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè: + TÝnh chÊt bÒ M§ + BÒ mÆt ®Öm( Líp phñ TV) 0.5 - C©n b»ng bøc x¹ mÆt ®Öm: Lµ tæng sè ®¹i sè thu chi cña bÒ mÆt ®Öm. §©y lµ n¨ng l­îng cña M§ tÝch luü ®­îc®Ó biÕn thµnh nhiÖt n¨ng ®èt nãng mÆt ®Êt . - PhÇn thu: + Bøc x¹ hÊp thô + Bøc x¹ nghÞch cña khÝ quyÓn 0.5 - PhÇn chi: + N¨ng l­îng bøc x¹ riªng cña KQ - C©n b»ng nhiÖt cña M§: N¨ng l­îng tÝch luü ®­îc b»ng NL tiªu hao ®i vµ nhiÖt ®é M§ æn ®Þnh. 0.5 C©u 3 ( 4 ®iÓm) Em hiÓu thÕ nµo lµ sù c©n b»ng n­íc trªn Tr¸i §Êt ? H·y ph©n tÝch vai trß cña n­íc trong tù nhiªn vµ x· héi. Néi dung §iÓm C©n b»ng n­íc trªn T§ : ThÓ hiÖn qua 2 vßng tuÇn hoµn Vßng tuÇn hoµn nhá : N­íc ®­îc bèc h¬i khái mÆt n­íc hay mÆt ®Êt Èm, h¬i n­íc ®­îc ®èi l­u nhiÖt ®­a lªn cao, nhiÖt ®é xuèng d­íi ®iÓm s­¬ng, h¬i n­íc ng­ng kÕt hay th¨ng hoa tÝch tô l¹i ®ñ kÝch th­íc vµ träng l­îng m­a r¬i t¹i chç ®ã lµ vßng tuÇn hoµn nhá. 0.5 Vßng tuÇn hoµn lín: N­íc bèc h¬i tõ mÆt n­íc ®¹i d­¬ng, s«ng hå, mÆt ®Êt Èm, h¬i n­íc ®­îc giã chuyÓn vµo ®Êt liÒn theo s­ên nói, mÆt fr«ng hoÆc ®èi l­u ®­a lªn cao gÆp l¹nh ng­ng kÕt thµnh m©y khi ®ñ §K m­a r¬i xuèng M§, n­íc thÊm xuèng ®Êt , ch¶y trµn trªn mÆt tËp trung vµo s«ng suèi ®Ó trë vÒ ®¹i d­¬ng. 0.5 C©n b»ng n­íc trªn T§: Lµ tæng sè ®¹i sè l­îng n­íc thu vµo vµ l­îng n­íc mÊt ®i cña bÒ mÆt ®ã N­íc thu vµo trªn lôc ®Þa lµ n­íc m­a, n­íc mÊt ®i lµ do bèc h¬i vµ dßng ch¶y ra. Trªn c¸c ®¹i d­¬ng n­íc thu vµo lµ n­íc m­a vµ dßng ch¶y vµo, l­îng n­íc mÊt ®i lµ do bèc h¬i. 0.5 Vai trß cña n­íc trong tù nhiªn: §èi víi khÝ hËu: Cung cÊp ®é Èm cho khÝ quyÓn ( t¹o Èm, m©y, m­a…), cung cÊp nhiÖt cho kh«ng khÝ. 0.5 §èi víi ®Þa m¹o: H×nh thµnh nªn c¸c d¹ng s«ng ngßi, ®Þa h×nh b¨ng hµ… Víi thæ nh­ìng: H×nh thµnh c¸c lo¹i ®Êt , hoÆc biÕn ®æi ®Êt. 0.5 Víi sinh vËt : Lµ thµnh phÇn c¬ thÓ sinh vËt, t¹o c¸c ph¶n øng sinh ho¸ ®Ó cung cÊp nguån dinh d­ìng cho sù sèng, lµ nguån gèc sù sèng. 0.5 Trong ®êi sèng con ng­êi : §èi víi NN: Trong s¶n xuÊt, thuû lîi… 0.5 Trong CN: Møc ®é sö dông nhiÒu h¬n, nhÊt lµ c¸c ngµnh CN kh¸t n­íc. §èi víi giao th«ng: §­êng s«ng vµ ®­êng biÓn.. 0.5 ®Ò thi hÕt häc phÇn : ®¹i c­¬ng khoa häc tr¸i ®Êt Thêi gian lµm bµi : 120 phót Dµnh cho sinh viªn hÖ C§SP – Líp C17S-H §Ò thi sè 3 C©u 1: ( 3 ®iÓm) Thµnh phÇn cña kh«ng khÝ ®­îc cÊu t¹o bëi nh÷ng chÊt g× ? Anh ( ChÞ ) h·y ph©n tÝch cÊu tróc cña khÝ quyÓn. C©u 2 : ( 3 ®iÓm) §Êt ®­îc h×nh thµnh nh­ thÕ nµo ? C¸c ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña ®Êt lµ g× ? C©u 3 : ( 4 ®iÓm) Anh (ChÞ) h·y ph©n tÝch ®Æc ®iÓm c¸c m«i tr­êng sinh th¸i ®iÓn h×nh trªn Trái đất. (Sinh viªn kh«ng ®­îc sö dông tµi liÖu) ®¸p ¸n ®Ò thi hÕt häc phÇn : ®¹i c­¬ng khoa häc tr¸i ®Êt C©u 1 ( 3 ®iÓm) Thµnh phÇn cÊu tróc cña khÝ quyÓn: Néi dung §iÓm Thµnh phÇn cña kh«ng khÝ: Kh«ng khÝ kh« vµ trong s¹ch, kh«ng cã mÇu s¾c, kh«ng mïi vÞ, ®­îc cÊu t¹o bëi 2 chÊt khÝ chÝnh + Nit¬ vµ «xi chiÕm 99,03% vÒ thÓ tÝch 0.5 + Ngoµi ra cßn cã acg«ng(0,93%), c¸cbonic ( 0,03%), c¸c chÊt khÝ cßn l¹i nh­ nªon, hªli, hy®r«.. - Trong kh«ng khÝ cßn cã h¬i n­íc vµ c¸c t¹p chÊt kh¸c cã nguån gèc tõ M§ ®­a lªn… 0.5 CÊu tróc cña khÝ quyÓn: KhÝ quyÓn kh«ng ®ång nhÊt theo chiÒu th¼ng ®øng còng nh­ chiÒu ngang TÇng ®èi l­u: + BÒ dµy TB tõ M§ ®Õn ®é cao 10 – 15 km + 4/5 khèi l­îng khÝ quyÓn n»m trong tÇng nµy. + NhiÖt ®é gi¶m theo chiÒu cao (TB 6 ®é / 1km), ®èi l­u ph¸t triÓn m¹nh. 0.5 TÇng b×nh l­u: + BÒ dµy TB tõ 65 – 70 km. + §èi l­u yÕu h¼n ®i, kh«ng khÝ chuyÓn ®éng theo chiÒu ngang, h¬i n­íc cßn Ýt. Theo sù thay ®æi cña nhiÖt ®é tÇng nµy chia ra 3 líp : Tõ ®é cao 15 - 25km nhiÖt ®é gÇn nh­ kh«ng thay ®æi theo chiÒu cao. Tõ ®é cao 25 – 50 km nhiÖt ®é t¨ng theo ®é cao T­ ®é cao 50 – 80 km nhiÖt ®é l¹i gi¶m theo ®é cao. 0.5 + TÇng i«n : Tõ giíi h¹n trªn cña tÇng b×nh l­u ®Õn ®é cao kho¶ng 1000km. ë líp d­íi cña tÇng i«n nhiÖt ®é t¨ng theo ®é cao, lªn trªn líp nµy nhiÖt ®é gi¶m dÇn. TÇng nµy cã kh¶ n¨ng hÊp thô , ph¶n håi, khóc x¹ sãng ®iÖn tõ . 0.5 + TÇng khuÕch t¸n : §©y lµ tÇng ngoµi cña khÝ quyÓn cã ®é cao tõ 1000km trë lªn, giíi h¹n ngoµi kho¶ng 20.000km. TÇng nµy cã kh¶ n¨ng khuÕch t¸n c¸c chÊt khÝ vµo kh«ng gian vò trô, tÊc ®é chuyÓn ®éngcña c¸c chÊt khÝ ë ®©y rÊt lín, kh«ng khÝ ë ®©y rÊt lo·ng. 0.5 C©u 2: ( 3 ®iÓm) Néi dung §iÓm §Êt ®­îc h×nh thµnh ntn: §Êt ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c nh©n tè : §¸ mÑ, sinh vËt, khÝ hËu, đÞa h×nh, thêi gian , con ng­êi. 0.5 §Êt ®­îc h×nh thµnh th«ng qua 3 nhãm qu¸ tr×nh + Qu¸ tr×nh sÐt ho¸: Gi¶i phãng c¸c chÊt dinh d­ìng kho¸ng ë d¹ng hoµ tan vµ t¹o nªn c¸c s¶n phÈm phong ho¸ . 0.5 + Cïng víi thêi gian SV ngµy cµng ph¸t triÓn, do ®ã x¸c h÷u c¬ còng ®­îc tÝch luü nhiÒu h¬n, chÊt h÷u c¬ ®­îc h×nh thµnh, vßng tuÇn hoµn SV ®­îc më réng h¬n, T/§ m¹nh mÏ tíi phÇn tö r¾n cña ®¸ mÑ lµm cho chóng bÞ biÕn ®æi s©u s¾c. 0.5 + C¸c tÝnh chÊt vËt lý, ho¸ häc, nhÊt lµ kh¶ n¨ng gi÷ n­íc, cung cÊp n­íc vµ c¸c chÊt dinh d­ìng cho TV ®­îc c¶i thiÖn, ngµy cµng trë nªn æn ®Þnh vµ v÷ng ch¾c. §Õn lóc nµy ®¸ mÑ biÕn thµnh ®Êt 0.5 C¸c ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña ®Êt Thµnh phÇn c¬ giíi cña ®Êt : Lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh phong ho¸ lµm cho ®¸ vµ kho¸ng vËt vì vôn ra vµ biÕn ®æi thµnh nh÷ng h¹t ®Êt cã kÝch th­íc kh¸c nhau NhiÖt ®é cña ®Êt : 0.5 Keo ®Êt vµ kh¶ n¨ng hÊp phô cña ®Êt CÊu t¹o keo ®Êt Dung dÞch ®Êt 0.5 C©u 3 : (4 ®iÓm) Ph©n tÝch ®Æc ®iÓm cña c¸c m«i tr­êng sinh th¸i. Néi dung §iÓm §Æc ®iÓm m«i tr­êng sinh th¸i lôc ®Þa: * M«i tr­êng sinh th¸i miÒn cùc: Thùc vËt : Kh«ng cã c©y gç, chØ cã rªu, ®Þa y, c©y bôi §éng vËt : ThuÇn léc, h¶i cÈu , c¸o biÓn… 0.5 * M«i tr­êng sinh th¸i «n ®íi ¤n ®íi l¹nh : Thùc vËt l¸ kim, §V phong phó ( GÊu tr¾ng, mÌo rõng…) ¤n ®íi Êm Èm: TV l¸ réng ph¸t triÓn, §V kh¸ PT ( Thó ¨n thÞt, chim , c«n trïng..) ¤n ®íi lôc ®Þa kh«: TV chñ yÕu lµ cá thÊp ­a kh« ( §V chñ yÕu lµ ¸c loµi bay nhanh, ch¹y khoÎ…) 0.5 * M«i tr­êng sinh th¸i cËn nhiÖt ®íi: TV lµ c©y bôi l¸ cøng, thÝch nghi víi §K kh« nãng mïa hÌ. §V: C¸c loµi thó mãng guèc, thó ¨n thÞt, bß s¸t… 0.5 * M«i tr­êng sinh th¸i hoang m¹c TV : Th­a thít vµ ­a kh«. §V: NghÌo nµn v× thiÕu thøc ¨n ( bß s¸t, c¸c loµi gÆm nhÊm) 0.5 * M«i tr­êng sinh th¸i m­a mïa TV : Gåm c¸c th¶m TV nhiÖt ®íi ( Hoµ th¶o, c©y th©n gç, c©y l¸ cøng..) §V: Phong phó( S¬n d­¬ng, h­¬u cao cæ, voi, tª gi¸c…) 0.5 * M«i tr­êng sinh th¸i nhiÖt ®íi Èm TV: Rõng xanh quanh n¨m, kÕt cÊu nhiÒu tÇng. §V: phong phó vÒ sè l­îng vµ thµnh phÇn loµi * M«i tr­êng sinh th¸i xÝch ®¹o: SV trong rõng PT m¹nh, §V phong phó vÒ loµi nh­ng sè l­¬ng l¹i Ýt. 0.5 M«i tr­êng sinh th¸i biÓn: Vïng duyªn h¶i : SV phong phó vÒ sè l­îng vµ chñng lo¹i ( c¸c loµi rong t¶o, c¸ t«m, c¸c loµi cã vó…) Vïng biÓn xa: Vïng nµy cã nhiÒu TV næi, §V th­êng cã mÇu x¸m b¹c vµ phong phó vÒ d¹ng. 0.5 Vïng biÓn s©u: ë ®©y kh«ng cã TV, chØ cã §V d­íi s©u kh«ng cã thÞ gi¸c… 0.5 ®Ò thi hÕt häc phÇn : ®¹i c­¬ng khoa häc tr¸i ®Êt Thêi gian lµm bµi : 120 phót Dµnh cho sinh viªn hÖ C§SP – Líp C17S- H §Ò thi sè 4 C©u 1: ( 3 ®iÓm) Theo Anh(ChÞ) HÖ MÆt Trêi vµ Tr¸i §Êt ®­îc h×nh thµnh nh­ thÕ nµo? C©u 2 : ( 3 ®iÓm) HiÖn nay nguån n¨ng l­îng cung cÊp cho Tr¸i ®Êt ®­îc lÊy tõ ®©u. ThÕ nµo lµ c©n b»ng bøc x¹ nhiÖt trªn mÆt ®Êt? C©u 3 : ( 4 ®iÓm) Khi nµo sÏ x¶y ra hiÖn t­îng nhËt thùc, nhËt thùc tõng phÇn, nguyÖt thùc, nguyÖt thùc tõng phÇn? ( Cã h×nh vÏ minh ho¹) ( sinh viªn kh«ng ®­îc sö dông tµi liÖu) ®¸p ¸n ®Ò thi hÕt häc phÇn : ®¹i c­¬ng khoa häc tr¸i ®Êt C©u 1 ( 3 ®iÓm) Néi dung §iÓm * Sù h×nh thµnh hÖ mÆt trêi: - Lµ tËp hîp c¸c thiªn thÓ n»m trong hÖ thiªn hµ. Gåm MT n»m ë trung t©m vµ c¸c thiªn thÓ quay xung quanh ( C¸c hµnh tinh, tiÓu hµnh tinh, vÖ tinh, sao chæi...) 0.5 - HÖ MT ®­îc h×nh thµnh c¸ch ®©y kho¶ng 4,6 tØ n¨m, tõ mét ®¸m bôi khÝ lín cã b¸n kÝnh kho¶ng 103 ®¬n vÞ thiªn v¨n. 0.5 - Thµnh phÇn: Hi®r«, hªli, bôi vµ b¨ng cña c¸c nguyªn tè kh¸c. §¸m m©y bôi khÝ ®ñ ®©m ®Æc ®Ó cã lùc hÊp dÉn lín vµ b¾t ®Çu co l¹i. 0.5 - PhÇn trung t©m ®¸m m©y co l¹i thµnh qu¶ cÇu khÝ, bé phËn khÝ ë t©m bÞ nÐn vµ trë nªn nãng h¬n. Sau vµi triÖu n¨m, nhiÖt ®é ®ñ nãng ®Ó cho Hi®r« tæng hîp t¹i t©m ®¸m bôi Þ MT. 0.5 - PhÇn ngoµi cïng ®¸m bôi vµ c¸c h¹t b¨ng, ban ®Çu kÝch th­íc nhá, khi va ch¹m chóng kÕt dÝnh víi nhau ®Ó trë thµnh h¹t lín h¬n. DÇn dÇn chóng va ch¹m trén lÉn thµnh c¸c t¶ng ®¸ lín vµ h×nh thµnh lùc hÊp dÉn, chóng tiÕp tôc hót c¸c h¹t bôi dÇn h×nh thµnh nh÷ng thiªn thÓ cì hµnh tinh. 0.5 - HMT gåm c¸c hµnh tinh: Thuû tinh, kim tinh, tr¸i ®Êt, sao ho¶, méc tinh, thæ tinh, thiªn v­¬ng, h¶i v­¬ng, diªm v­¬ng. 0.5 C©u 2 ( 3 ®iÓm) Néi dung §iÓm * Nguån n¨ng l­îng cung cÊp cho T§ ®­îc lÊy tõ ®©u: - Nguån cung cÊp chÝnh lµ nguån n¨ng l­îng MTrêi - Nguån ®Þa nhiÖt - Nguån n¨ng l­îng ®­îc cung cÊp tõ c¸c hµnh tinh kh¸c. 0.5 * ThÕ nµo lµ c©n b»ng bøc x¹ nhiÖt trªn M§: Lµ bøc x¹ MT tæng céng dån xuèng M§, mét phÇn bÞ ph¶n håi trë l¹i khÝ quyÓn, phÇn cßn l¹i M§ nhËn ®­îc, gäi lµ bøc x¹ hÊp thô 0.5 - Kh¶ n¨ng hÊp thô phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè: + TÝnh chÊt bÒ M§ + BÒ mÆt ®Öm( Líp phñ TV) 0.5 - C©n b»ng bøc x¹ mÆt ®Öm: Lµ tæng sè ®¹i sè thu chi cña bÒ mÆt ®Öm. §©y lµ n¨ng l­îng cña M§ tÝch luü ®­îc®Ó biÕn thµnh nhiÖt n¨ng ®èt nãng mÆt ®Êt . 0.5 - PhÇn thu: + Bøc x¹ hÊp thô + Bøc x¹ nghÞch cña khÝ quyÓn - PhÇn chi: + N¨ng l­îng bøc x¹ riªng cña KQ 0.5 - C©n b»ng nhiÖt cña M§: N¨ng l­îng tÝch luü ®­îc b»ng NL tiªu hao ®i vµ nhiÖt ®é M§ æn ®Þnh. 0.5 C©u 3 ( 4 ®iÓm) Néi dung §iÓm HiÖn t­îng nhËt thùc, nguyÖt thùc: Khi MÆt tr¨ng quay xung quanh Tr¸i ®Êt th× Tr¸i ®Êt vÉn chuyÓn ®éng quanh MÆt Trêi. Khi 3 thiªn thÓ nµy th¼ng hµng hoÆc gÇn th¼ng hµng víi nhau th× sÏ sinh ra hiÖn t­îng MÆt Trêi bÞ MÆt Tr¨ng che khuÊt vµ t¹o ra hiÖn t­îng nhËt thùc. 0.5 ( H×nh vÏ) 1.0 Khi MÆt Tr¨ng bÞ Tr¸i ®Êt che khuÊt th× sÏ s¶y ra hiÖn t­îng nguyÖt thùc. 0.5 ( H×nh vÏ) 1.0 * HiÖn t­îng nhËt thùc tõng phÇn: ë c¸c ®Þa ph­¬ng trªn T§ bÞ mét phÇn bãng tèi cña MT l­ít qua( vïng nöa tèi)th× MTrêi chØ bÞ che 1 phÇn, ta cã nhËt thùc mét phÇn. 0.5 * NguyÖt thùc tõng phÇn: Khi ph¸t sinh nguyÖt thùc, nÕu mét phÇn bãng d©m cña MTr¨ng ®i vµo vïng bãng tèi cña T§ th× ®ã lµ nguyÖt thùc tõng phÇn. 0.5 ®Ò thi hÕt häc phÇn : §Þa lý c¸c ch©u II Thêi gian lµm bµi : 120 phót Dµnh cho sinh viªn hÖ C§SP – Líp C14§ – KTNN §Ò thi sè 1 C©u 1: ( 4®iÓm) Sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña liªn bang ¤xtr©ylia vµ c¸c quèc gia ®¶o cã ®Æc ®iÓm g× næi bËt ? H·y ph©n tÝch vµ cho vÝ dô mimh ho¹. C©u 2: ( 3 ®iÓm) Anh ( ChÞ ) h·y ph©n tÝch c¸c ®Æc ®iÓm chung vÒ ®iÒu kiÖn khÝ hËu vµ giíi sinh vËt cña ch©u Nam Cùc. ViÖc nghiªn cøu ch©u Nam Cùc hiÖn nay cã ý nghÜa g× ? C©u 3: ( 3 ®iÓm) Nguyªn nh©n thµnh c«ng cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n nh÷ng n¨m tr­íc ®©y, mét sè khã kh¨n NhËt B¶n gÆp ph¶i trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ nh÷ng n¨m gÇn ®©y ? L­u ý: Sinh viªn kh«ng ®­îc sö dông tµi liÖu ®Ò thi hÕt häc phÇn : §Þa lý c¸c ch©u II Thêi gian lµm bµi : 120 phót Dµnh cho sinh viªn hÖ C§SP – Líp C14§ – KTNN §Ò thi sè 2 C©u 1: ( 4 ®iÓm) Ph©n tÝch ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña nÒn kinh tÕ Ch©u ¸. N«ng nghiÖp Ch©u ¸ cã nh÷ng nÐt g× næi vµ gi¶i thÝch v× sao? C©u 2: ( 3 ®iÓm) Lôc ®Þa ¤xtr©ylia n»m trong ®íi khÝ hËu nµo ? TÝnh chÊt kh« h¹n cña khÝ hËu ¤xtr©ylia do nh÷ng nh©n tè nµo quyÕt ®Þnh ? C©u 3: ( 3 ®iÓm) Anh ( ChÞ) h·y ph©n tÝch nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña Ên §é. L­u ý: Sinh viªn kh«ng ®­îc sö dông tµi liÖu ®Ò thi hÕt häc phÇn : §Þa lý c¸c ch©u II Thêi gian lµm bµi : 120 phót Dµnh cho sinh viªn hÖ C§SP – Líp C14§ – KTNN §Ò thi sè 3 C©u 1: ( 4 ®iÓm) VÞ trÝ ®Þa lý, h×nh d¹ng, kÝch th­íc l·nh thæ Ch©u ¸ cã ®Æc ®iÓm g× næi bËt. H·y ph©n tÝch vai trß cña chóng ®èi víi tù nhiªn vµ con ng­êi. C©u 2: ( 3 ®iÓm) Phân tích sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña c¸c n­íc §«ng Nam ¸ ? Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc, nguyªn nh©n thµnh c«ng vµ khã kh¨n trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cña nÒn kinh tÕ §«ng Nam ¸. C©u 3: ( 3 ®iÓm) Néi dung chÝnh cña hiÖp ­íc Ch©u Nam Cùc lµ g× ? Nh÷ng khã kh¨n trong viÖc nghiªn cøu Ch©u Nam Cùc tr­íc ®©y vµ hiÖn nay. L­u ý: Sinh viªn kh«ng ®­îc sö dông tµi liÖu §Ò thi sè 1 ®¸p ¸n ®Ò thi hÕt häc phÇn : ®Þa lý c¸c ch©u II C©u 1 ( 4®iÓm) Sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña liªn bang ¤xtr©ylia vµ c¸c quèc gia ®¶o cã ®Æc ®iÓm g× næi bËt ? H·y ph©n tÝch vµ cho vÝ dô minh ho¹. Néi dung §iÓm * C¸c quèc gia ®¶o: - Cã nhiÒu n­íc cã b×nh qu©n thu nhËp theo ®Çu ng­êi cao, ngµnh dÞch vô chiÕm tû lÖ 71%. C«ng nghiÖp: C¸c n­íc ®¶o ph¸t triÓn c¸c ngµnh ( Khai th¸c Ni ken, CN s¶n phÈm gç giÊy, dÖt len, khai th¸c dÇu, than…..) N«ng nghiÖp: Gi÷ vai trß quan trong ë mét sè ®¶o vµ cã nhiÒu s¶n phÈm næi tiÕng nh­ lóa m×, lóa m¹ch, khoai t©y, ®Ëu …..ngµnh ch¨n nu«i chñ yÕu ph¸t triÓn ch¨n nu«i bß, ngoµi ra cßn ch¨n nu«i gia cÇm vµ ph¸t triÓn ngµnh ®¸nh b¾t c¸ Liªn bang ¤xtr©ylia : Lµ n­íc cã nÒn KT ph¸t triÓn cao thuéc tæ chøc OEDC, lµ quèc gia giÇu cã víi tæng s¶n phÈm quèc néi GDP 631,3 tØ USD (2004), vÒ tµi s¶n quy ®æi vµ chØ sè HDI, m«i tr­êng trong s¹ch ®Òu cao. C¬ cÊu GDP n¨m 2002 n«ng, l©m, ng­ chiÕm 3,2%, c«ng nghiÖp 26,1%, dÞch vô 70,7%. HiÖn nay ngµnh kinh tÕ tri thøc ®ãng gãp 50% tæng GDP. Lµ n­íc giÇu TN cã lùc l­îng lao ®éng tr×nh ®é cao, c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn => hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. C¸c ngµnh KT: + C«ng nghiÖp: Gåm c¸c ngµnh truyÒn thèng vµ ngµnh hiÖn ®¹i + N«ng nghiÖp : PT bËc nhÊt c¶ n­íc víi 5%GDP vµ sö dông 5,6% lùc l­îng lao ®éng, ®ãng gãp 25% cho XK. + DÞch vô: ChiÕm sè ®«ng lao ®éng, ®ãng gãp 70% GDP bao gåm c¸c ngµnh th­¬ng nghiÖp, dÞch vô c«ng céng, tµi chÝnh ng©n hµng… C©u 2:( 3®iÓm) Anh ( ChÞ ) h·y ph©n tÝch c¸c ®Æc ®iÓm chung vÒ ®iÒu kiÖn khÝ hËu vµ giíi sinh vËt cña ch©u Nam Cùc. ViÖc nghiªn cøu ch©u Nam Cùc hiÖn nay cã ý nghÜa g× ? Néi dung §iÓm §Æc ®iÓm khÝ hËu: Cã trÞ sè bøc x¹ hµng n¨m lín, nh­ng T0 ë ®©y l¹i rÊt thÊp vµ æn ®Þnh trong xuèt n¨m ( T0 TB kh«ng v­ît qu¸ 00C. Mïa ®«ng : T0 TB th¸ng vïng r×a lµ - 15 ®Õn -200 C, vïng trung t©m lµ - 60 ®Õn - 700 C. Mïa h¹: Tuy cã ®­îc s­ëi Êm h¬n nh­ng T0 kh¾p n¬i vÉn kh«ng v­ît qu¸ 00C. Do sù chªnh lÖch khÝ ¸p => giã thæi m¹nh, ®Æc biÖt khu vùc gÇn bê víi tÊc ®é TB 43km/h, cã lóc h×nh thµnh nªn nh÷ng trËn b·o tuyÕt víi (t) kÐo dµi kho¶ng 310 ngµy/n¨m. Trªn lôc ®Þa tuyÕt th­êng xuyªn bao phñ, tØnh tho¶ng xuÊt hiÖn c¸c èc ®¶o vµ ë ®ã §K khÝ hËu thuËn lîi h¬n. §èi víi c¸c ®¶o quanh lôc ®Þa cã khÝ hËu gi¸ buèt vµ Èm ­ít, m­a nhiÒu do cã giã t©y ho¹t ®éng. Giíi sinh vËt: chia lµm 2 phÇn ( Lôc ®Þa vµ §D) PhÇn lôc ®Þa: Hoµn toµn kh«ng cã thùc vËt vµ ®éng vËt sinh sèng. ë phÇn r×a cã mét Ýt thùc vËt bËc thÊp nh­ rªu, ®Þa y, t¶o nÊm. §V cã mét số loµi thó ch©n vÞt, chim c¸nh côt, chim biÓn. Vïng biÓn quanh Nam Cùc: Cã §V phong phó h¬n trªn lôc ®Þa, ë ®©y ngoµi thó ch©n vÞt vµ chim biÓn cßn cã nhiÒu c¸ voi vµ c¸c loµi nhuyÔn thÓ. * ý nghÜa : §©y lµ 1 ch©u lôc ®Æc biÖt, cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh¸c biÖt víi c¸c ch©u lôc kh¸c, c¸c §KTN cña vïng còng cã mqh t­¬ng t¸c víi c¸c vïng kh¸c. + Lµ n¬i cã nguèn TNphong phó ( than, s¾t, vµng, dÇu má….) + §D bao quanh cã nguån TNSV giÇu cã. + §©y lµ n¬i cã §KTN mang tÝnh hoang d· nhÊt=> hÊp dÉn kh¸ch du lÞch. C©u 3: ( 3 ®iÓm) Nguyªn nh©n thµnh c«ng cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n nh÷ng n¨m tr­íc ®©y, mét sè khã kh¨n NhËt B¶n gÆp ph¶i trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ nh÷ng n¨m gÇn ®©y ? Néi dung §iÓm * Nguyên nhân thành công: NB đã có số vốn lớn do Mỹ tài trợ và đầu tư vào việc tái thiết và PTKT. Tăng cường nhập KHKT nước ngoài. Nguồn lao động cần cù có ý thức tiết kiệm, kỷ luật lao dộng cao, tổ chức sản xuất chặt chẽ Phát triển ngành truyền thống và hiện đại. Gia tăng xuất khẩu do sức cạnh tranh giá cả mạnh Chính phủ luôn điều chỉnh chiến lược phát triển KT để phù hợp với tình hình trong và ngoài nước. Những khó khăn giai đoạn hiện nay : Từ năm 1998 đến nay NB rơi vào khủng hoảng tài chính, ngân hàng làm cho sức mua nội địa suy giảm nặng, tỷ lệ thất nghiệp cao, tăng trưởng KT chậm lại. Nguyên nhân: + Do chậm đổi mới cơ cấu KT, những thế mạnh trước đây của NB về cạnh tranh, XK… bị mất dần vì xu thế của TG chuyển sang loại hình KT tri thức. ®Ò thi hÕt häc phÇn : §Þa chÊt häc Thêi gian lµm bµi : 90 phót Dµnh cho sinh viªn hÖ C§SP – Líp C15H§ – C16§S §Ò thi sè 1 C©u 1: ( 2 ®iÓm) KÓ tªn vµ ký hiÖu viÕt t¾t c¸c kû trong liªn ®¹i HiÓn sinh ( Phanerozoi). C©u 2: ( 3 ®iÓm) NhËn biÕt vµ ph©n lo¹i ®¸ M¸cma x©m nhËp vµ phun trµo. C©u 3: ( 5 ®iÓm) C¬ së khoa häc cña häc thuyÕt kiÕn t¹o m¶ng. L­u ý: Sinh viªn kh«ng ®­îc sö dông tµi liÖu ®Ò thi hÕt häc phÇn : §Þa chÊt häc Thêi gian lµm bµi : 90 phót Dµnh cho sinh viªn hÖ C§SP – Líp C15H§ – C16§S §Ò thi sè 1 C©u 1: ( 2 ®iÓm) KÓ tªn vµ ký hiÖu viÕt t¾t c¸c kû trong liªn ®¹i HiÓn sinh ( Phanerozoi). C©u 2: ( 3 ®iÓm) NhËn biÕt vµ ph©n lo¹i ®¸ M¸cma x©m nhËp vµ phun trµo. C©u 3: ( 5 ®iÓm) C¬ së khoa häc cña häc thuyÕt kiÕn t¹o m¶ng. L­u ý: Sinh viªn kh«ng ®­îc sö dông tµi liÖu