Đồ án Thiết kế máy ép thủy lực chuyên dùng nhấn trụ điện chiếu sáng

t phaïp bàòng 0 , æïng suáút tiãúp khi a = 450 tmax = (2.19) So saïnh noï våïi (2.20) ( khi s1 = -s3 ) tmax = = k = 0,58s0 . (2.20) Váûy æïng suáút tiãúp låïn nháút laì : k = 0,58s0 goüi laì hàòng säú deío Åí traûng thaïi æïng suáút khäúi phæång trçnh deío coï thãø viãút : s1 - s3 = 2k = const . 2k = = 1,156 . Phæång trçnh deío (2.18) ráút quan troüng âãø giaíi caïc baìi toaïn trong gia cäng kim loaûi bàòng aïp læûc . Tênh theo hæåïng cuía caïc aïp suáút , phæång trçnh deío (2.18) chênh xaïc nháút laì âæåüc viãút : ±s1 - (±s3) = 2k . 2.1.3 Biãún daûng deío kim loaûi trong traûng thaïi nguäüi : Thæûc tãú cho tháúy våïi sæû gia tàng mæïc âäü biãún daûng nguäüi thç tênh deío cuía kim loaûi seî giaím vaì tråí nãn gioìn khoï biãún daûng Hçnh veî dæåïi âáy trçnh baìy âæåìng cong vãö mäúi quan hãû giæîa caïc tênh cháút cå hoüc cuía theïp vaì mæïc âäü biãún daûng ráút roí raìng nãúu biãún daûng væåüt quaï 80% thç kim loaûi háöu nhæ máút hãút tênh deío Giaîn daìi Âäü bãön 0 20 40 60 80% 100 80 50 40 20 Hçnh 2.3 Mäúi quan hãû giæîa tênh cháút cå hoüc vaì mæït âäü biãún daûng 2.2. LYÏ THUYÃÚT QUAÏ TRÇNH UÄÚN 2.21. Khaïi niãûm : Uäún laì phæång phaïp gia cäng kim loaûi bàòng aïp læûc nhàòm taûo cho phäi hoàûc mäüt pháön cuía phäi coï daûng cong hay gáúp khuïc , phäi coï thãø laì táúm , daíi , thanh âënh hçnh vaì âæåüc uäún åí traûng thaïi nguäüi hoàûc noïng . Trong quaï trçnh uäún phäi bë biãún daûng deío tæìng vuìng âãø taûo thaình hçnh daïng cáön thiãút . Uäún kim loaûi táúm âæåüc thæûc hiãûn do biãún daûng deío âaìn häöi xaíy ra khaïc nhau åí 2 màût cuía phäi uäún . 2.2.2 Quaï trçnh uäún : Uäún laì mäüt trong nhæîng nguyãn cäng thæåìng gàûp nháút trong dáûp nguäüi . Quaï trçnh uäún bao gäöm biãún daûng âaìn häöi vaì biãún daûng deío . Uäún laìm thay âäøi hæåïng thåï kim loaûi , laìm cong phäi vaì thu nhoí dáön kêch thæåïc . Trong quaï trçnh uäún , kim loaûi phêa trong goïc uäún bë neïn vaì co ngàõn åí hæåïng doüc , bë keïo åí hæåïng ngang . Giæîa caïc låïp co ngàõn vaì daîn daìi laì låïp trung hoìa. Khi uäún nhæîng daíi heûp xaíy ra hiãûn tæåüng giaím chiãöu daìy , chäù uäún sai lãûch hçnh daûng tiãút diãûn ngang , låïp trung hoìa bë lãûch vãö phêa baïn kênh nhoí . Khi uäún táúm daíi räüng cuîng xaíy ra hiãûn tæåüng biãún moíng váût liãûu nhæng khäng coï sai lãûch tiãút diãûn ngang . Vç tråí khaïng cuía váût liãûu coï chiãöu räüng låïn seî chäúng laûi sæû biãún daûng theo hæåïng ngang . Sau khi uäún Khi uäún phäi våïi baïn kênh goïc læåün nhoí thç mæïc âäü biãún daûng deío låïn vaì ngæåüc laûi . Træåïc khi uäún φ Låïp trung hoìa R α Sau khi uäún Hçnh 2.4 Biãún daûng cuía phäi theïp khi uäún Xaïc âënh chiãöu daìi phäi uäún + Xaïc âënh vë trê låïp trung hoìa , chiãöu daìi låïp trung hoìa vuìng biãún daûng . +Chia kãút cáúu cuía chi tiãút , saín pháøm thaình nhæîng âoaûn thàóng vaì âoaûn cong âån giaín . Cäüng chiãöu daìi caïc âoaûn laûi : Chiãöu daìi caí âoaûn thàóng theo baín veî chi tiãút coìn pháön cong âæåüc tênh theo chiãöu daìi låïp trung hoìa . Chiãöu daìi phäi âæåüc tênh theo cäng thæïc : L = Trong âoï : j0 = 1800 - a . : täøng chiãöu daìi cuía caí âoaûn thàóng . : chiãöu daìi caïc låïp trung hoìa . r : baïn kênh uäún cong phêa trong . x : hãû säú phuû huäüc vaìo tyí säú r/s s : chiãöu daìy váût uäún . Khi uäún 1 goïc j = 900 thç L = . _ Baïn kênh uäún nhoí nháút vaì låïn nháút : rtrong nãúu quaï nhoí seî laìm âæït váût liãûu åí tiãút diãûn uäún . Nãúu quaï låïn váût uäún seî khäng coï khaí nàng giæî âæåüc hçnh daïng sau khi âæa ra khoíi khuän (rtrong = rmin) . Baïn kênh uäún låïn nháút : rmax = . rngoaìi = rtrong - s . E = 2,15. 105 Nmm2 : mä âun âaìn häöi cuía váût liãûu . S : chiãöu daìy cuía váût uäún . d1 : giåïi haûn chaíy cuía váût liãûu . Baïn kênh uäún nhoí nháút : rmin = . d : âäü giaín daìi tæång âäúi cuía váût liãûu (%) . Theo thæûc nghiãûm coï rmin = k.s . k : hãû säú phuû thuäüc vaìo goïc nháún a . _ Cäng thæïc tênh læûc uäún Læûc uäún bao gäöm læûc uäún tæû do vaì læûc uäún phàóng váût liãûu .Trë säú læûc vaì læûc phàóng thæåìng låïn hån nhiãöu so våïi læûc tæû do . Læûc uäún tæû do âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc : P = = B1. S.db.kl. Kl = : hãû säú uäún tæû do coï thãø têch theo cäng thæïc trãn hoàûc choün theo baíng phuû thuäüc vaìo tyí säú L/S . B1 : Chiãöu räüng cuía daíi táúm . S : chiãöu daìy cuía váût uäún . N : hãû säú âàûc træng cuía aính hæåíng cuía biãún cæïng . N = 1,6¸1,8 . db : giåïi haûn bãön cuía váût liãûu . L : khoaíng caïch giæîa caïc âiãøm tæûa . Læûc uäún goïc tinh chênh tênh theo cäng thæïc : P = q.F . q : aïp læûc tinh chênh ( laì phàóng ) choün theo baíng . F : diãûn têch phäi âæåüc tinh chênh . Toïm laûi : Trong quaï trçnh uäún khäng phaíi toaìn bäü pháön kim loaûi åí pháön uäún âãöu chëu biãún daûng deío maì coìn coï 1 pháön åí daûng âaìn häöi . Vç váûy khäng coìn coï læûc taïc duûng thç váût uäún khäng hoaìn toaìn nhæ hçnh daïng cáön uäún . 2.3. CÅ SÅÍ TÊNH TOAÏN ÂÃØ TAÛO HÇNH PHÄI THEÏP 2.3.1. Cå såí tênh toaïn : + Theïp gia cäng CT3 coï schaíy = 24 KG/mm2 ; sb = 36 KG/mm2 + Theïp gia cäng JIS coï schaíy = 37 KG/mm2 ; sb = 42 KG/mm2 Bãö daìy phäi theïp täúi âa 6mm . 2.3.2. Cäng thæïc : + Læûc uäún goïc tæû do : P1 = = B.s.sb.k1 ; (k1 = ) (Trang 87 KTDN Lã Nhæång NXB CNKH 1981) +Læûc uäún goïc coï tinh chènh : P2 = qF + Læûc eïp täúi âa cáön thiãút : a . Læûc laì phàóng tinh chènh goïc : P2 = qF . q : aïp læûc tinh chènh .q = 100 N/mm2 .(Baíng 38 Trang 88 kyî thuáût dáûp nguäüi _Lã Nhæång) F = 3x 6000 = 18000 mm2 . P2 = 18000 x 100 = 1800000 N = 180000 KG b. Læûc uäún tæû do : P2 = B. S. sb.k1 Trong âoï : B = 6000 mm S = 6 mm L = 50 mm K1 = = 0,12 sb = 42 KG/mm2 P2 = 6000. 6.420.0,12.1,8 = 326592 KG Læûc eïp cáön thiãút täúi âa : P1 + P2 = 326594 + 180000 = 506209 KG Theo tênh toaïn âaî giaím âi bãö màût tiãúp xuïc cuía phäi dæåïi chaìy âãø giaím læûc laì phàóng (tinh chènh ) . Nhæng do sai säú chãú taûo vaì chaìy cäúi bë moìn do âoï diãûn têch tiãúp xuïc seî låïn hån . Tæì lê do âoï ta cáön choün læûc eïp thiãút kãú laì 600 táún nhàòm tênh toaïn caïc pháön coìn laûi cho thiãút bë . Nhæ váûy : _ Choün læûc eïp tênh toaïn 6000 táún . _ Chiãöu daìi baìn maïy laì 6m . Chæång 3 TÊNH TOAÏN ÂÄÜNG HOÜC VAÌ ÂÄÜNG LÆÛC HOÜC CHO MAÏY 3.1. TÊNH TOAÏN ÂÄÜNG LÆÛC HOÜC: Tênh toaïn âäüng læûc hoüc cho maïy laì viãûc phán têch , so saïnh choün caïc phæång aïn thiãút kãú maïy vaì nguyãn lyï maïy . Dáûp âënh hçnh truû âeìn laì quaï trçnh laìm biãún daûng phäi theïp táúm âãø coï âæåüc biãn daûng nhæ yï muäún. ÅÍ âáy nhiãûm vuû cuía ngæåìi thiãút kãú laì phán têch tçm hiãøu caïc phæång aïn mäüt caïch kyí caìng âãø âæa ra mäüt phæång aïn thiãút kãú maïy håüp lyï nhàòm âaïp æïng caïc yãu cáöu kyî thuáût âãø náng cao cháút læåüng cuía saín pháøm, âem laûi hiãûu quaí kinh tãú vaì khaí nàng chãú taûo cuía nåi saín xuáút phaíi âaïp æïng âæåüc. 3.2. PHÁN TÊCH CAÏC YÃU CÁÖU TRONG MÄÜT GIAI ÂOAÛN TAÛO HÇNH : Viãûc nháún âënh hçnh truû âæåüc thæûc hiãûn trãn maïy nháún våïi læûc nháún âæåüc tênh toaïn sau cho phäi theïp táúm biãún daûng deío âãø coï biãn daûng nhæ yãu cáöu . Biãn daûng âæåüc hçnh thaình nhåì pháön chaìy vaì cäúi coï biãn daûng thêch håüp . Do biãún daûng âaìn häöi cuía phäi theïp cho nãn sau khi nháún taûo hçnh phäi theïp seî biãún daûng nhæ biãn daûng cuía chaìy vaì cäúi cho nãn phaíi tênh toaïn biãn daûng khuän trãn vaì khuän dæåïi âãø coï biãn daûng phäi âuïng nhæ yãu cáöu . 3.3. CAÏC PHÆÅNG AÏN ÂÄÜNG LÆÛC : Âãø taûo hçnh cho thán truû âeìn thç viãûc taûo læûc nháún cho chaìy âæåüc thæûc hiãûn thäng qua caïc cå cáúu truyãön âäüng . Coï nhiãöu phæång aïn truyãön âäüng cho maïy: 3.3.1.Phæång aïn 1 Maïy nháún coï sæí duûng cå cáúu truûc khuyíu thanh truyãön Så âäö nguyãn lyï 10 9 Trong âoï: 1.Mä tå âiãûn 2.Bäü truyãön âai 3.Bäü ly håüp 4.Phanh haîm 5.Truûc khuyía 6.Biãn truyãön âäüng 7.Bäü giaím cháún 8.Bäü thay âäøi haình trçnh vaì cán bàòng con træåüt 1 3 2 4 5 6 7 8 9 10 9.Con træåüt cäng taïc 10.Baìn maïy Hçnh 3.1 Så âäö nguyãn lyï maïy nháún coï sæí duûng cå cáúu Truûc khuyíu thanh truyãön Nguyãn lyï hoaût âäüng Khi måí maïy mä tå 1 quay laìm quay baïnh âai 2 chuyãøn âäüng âæåüc truyãön qua âai truyãön. Khi ly håüp 3 âoïng chuyãøn âäüng âæåüc truyãön âãún truûc khuyía âäöng thåìi phanh haîm 4 âæåüc nhaí ra.Khi truûc khuyía quay truyãön chuyãøn âäüng âeeïn con træåüt cäng taïc thäng qua thanh truyãön 6. Ly håüp 3 âæåüc âiãöu khiãøn bàòng baìn âaûp. Æu vaì nhæåüc âiãøm Æu âiãøm: + Bãön, chàõc chàõn, dãø chãú taûo , giaï thaình reî. +Truyãön âäüng cuía truûc khuyía laì truyãön âäüng cæïng, khoaíng haình trçnh cuía maïy âæåüc khäúng chãú chênh xaïc nãn saín pháøm dáûp coï cháút læåüng cao vaì âäöng âãöu. Nhæåüc âiãøm: + Chæa coï tênh tæû âäüng hoïa cao. + Täúc âäü khäng âãöu, læûc quaïn tênh sinh ra trong quaï trçnh chuyãøn âäüng cuía âáöu træåüt låïn. + Nàng suáút tháúp. + Phaûm vi âiãöu chènh haình trçnh beï âoìi hoíi phaíi tênh toaïn phäi chênh xaïc. 3.3.2. Phæång aïn 2 Taûo hçnh bàòng maïy eïp ma saït truûc vêt. Caïc maïy eïp truûc vêt coï læûc eïp tæì 40 âãún 630 táún. Så âäö nguyãn lyï 3 1 4 5 6 2 7 8 9 10 11 Hçnh 3.2 Så âäö nguyãn lyï maïy eïp ma saït truûc vêt Trong âoï: 1. Âäüng cå 2. Bäü truyãön âai 3. Âéa ma saït 4. Truûc 5. Âéa ma saït 6. Baïnh ma saït 7. Cæî haình trçnh 8. Váúu tyì 9. Cæî tyì 10. Cáön âáøy 11. Baìn âaûp Nguyãn lyï hoaût âäüng : Âäüng cå 1 truyãön chuyãøn âäüng qua bäü truyãön âai 2 laìm quay truûc 4 trãn âoï coï làõp caïc âéa ma saït 3 vaì 5 . Khi nháún baìn âaûp 11, cáön âiãöu khiãøn 10 âi lãn âáøy truûc 4 dëch sang bãn phaíi vaì âéa ma saït 3 tiãúp xuïc våïi baïnh ma saït 6 laìm trucl vêt quay theo chiãöu thuáûn âæa âáöu buïa âi xuäúng. Khi âãún vë trê cuäúi cuía haình trçnh eïp váúu 8 tyì vaìo cæî 9 laìm cho cáön âiãöu khiãøn10 âi xuäúng âáøy truûc 4 qua traïi vaì âéa ma saït 5 tyì vaìo baïnh ma saït 6 laìm cho truûc vêt quay theo chiãöu ngæåüc laûi âæa âáöu træåüt âi lãn âãún cæî haình trçnh 7, cáön 10 laûi âæåüc nháúc lãn, truûc 4 âæåüc âáøy sang phaíi làûp laûi quaï trçnh trãn. Æu âiãøm vaì nhæåüc âiãøm Æu âiãøm : + Maïy eïp ma saït coï chuyãøn âäüng âáöu træåüt ãm, täúc âäü eïp khäng låïn nãn kim loaûi biãún daûng tæì tæì vaì triãût âãø hån, haình trçnh laìm viãûc âiãöu chènh trong phaûm vi khaï räüng. + Âån giaín, dãù chãú taûo, giaï thaình reî. Nhæåüc âiãøm : + Nàng suáút khäng cao. + Læûc eïp taûo âæåüc khäng låïn. + Chæa coï tênh tæû âäüng hoïa cao. 3.3.3. Phæång aïn 3 Taûo hçnh cho truû bàòng maïy nháún thuíy læûc. Så âäö nguyãn lyï Trong âoï : 1. Van an toaìn 2. Bäü loüc dáöu 3. Båm thuíy læûc 4. Van caín mäüt chiãöu 5. Van phán phäúi dáöu âiãûn tæì 6. Xi lanh cäng taïc 200 táún 7. Âäöng häö âo aïp læûc dáöu 8. Thuìng dáöu thuíy læûc 9. ÀÕc qui dáöu 10. Chaìy 11. Cäúi 8 2 3 9 1 4 5 7 6 10 11 Hçnh 3.3 Så âäö nguyãn lyï maïy eïp thuíy læûc Nguyãn lyï hoaût âäüng Sau khi âoïng aptomat cung cáúp nguäön thç båm hoaût âäüng dáöu âi vaìo maïy båm âæåüc neïn vaìo âæåìng äúng âi vaìo van phán phäúi âiãûn tæì. Tæì van phán phäúi dáöu coï aïp suáút cao âi vaìo xi lanh laìm viãûc 6 vaì neïn caïc pitton âãø thæûc hiãûn haình trçnh cänh taïc. Khi kãút thuïc haình trçnh cäng taïc ta âiãöu chènh vë trê cuía van phán phäúi cháút loíng coï aïp suáút cao theo âæåìng äúng II âi vaìo xi lanh vaì laìm cho pitton dëch chuyãøn luìi vãö Æu âiãøm vaì nhæåüc âiãøm cuía phæång aïn Æu âiãøm : + Læûc eïp âæåüc kiãøm soaït chàût cheî trong tæìng chu kyì + Coï khaí nàng taûo ra læûc laìm viãûc låïn, cäú âënh åí báút kyì vë trê naìo khi xaíy ra quaï taíi cho nãn seî an toaìn cho maïy + Læûc taïc duûng laìm biãún daûng váût liãûu ráút ãm vaì tæì tæì + Täúc âäü chuyãøn âäüng cuía chaìy mang khuän eïp cäú âënh vaì coï thãø âiãöu chènh âæåüc, coï thãø thay âäøi chiãöu daìi haình trçnh + Laìm viãûc khäng coï tiãúng äön + Hãû thäúng âiãöu khiãøn tæû âäüng hoïa + Nàng suáút vaì hiãûu quaí cao Nhæåüc âiãøm : + Giaï thaình cao, khoï chãú taûo + Maïy coï cáúu phæïc taûp 3.4. LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN THIÃÚT KÃÚ MAÏY Våïi yãu cáöu âàût ra cuía viãûc taûo hçnh cho thán truû + Læûc eïp âuí låïn âãø coï thãø taûo ra biãn daûng yãu cáöuvåïi phäi theïp táúm coï chiãöu daìy låïn. + Yãu cáöu nàng suáút cao âãø âaím baío cho dáy chuyãön saín xuáút cuía toaìn nhaì maïy hoaût âäng täút. + Chiãöu daìi nháún ráút låïn. Våïi yãu cáöu cuía cäng nghãû gia cäng truû âeìn chiãúu saïng vaì viãûc phán têch læa choün nguyãn lyï hoaût âäüng, æu nhæåüc âiãøm cuía caïc phæång aïn , caïc loaûi maïy ta tháúy viãûc læûa maïy âãø gia cäng taûo hçnh cho saín pháøm laì maïy nháún thuíy læûc phuì håüp våïi yãu cáöu âàût ra 3.5. TÊNH TOAÏN THIÃÚT KÃÚ ÂÄÜNG HOÜC CHO MAÏY 3.5.1. Phán têch hoaût âäüng cuía maïy Trong quaï trçnh thiãút kãú maïy nháún thuíy læûc phaíi âaím baío cho maïy laìm viãûc chênh xaïc.Caïc chuyãøn âäüng cuía caïc pittäng phaíi thæûc hiãûn mäüt caïch âäöng bäü khäng coï sæû chãnh lãûch vãö váûn täúc, haình trçnh do âoï phaíi chãú taûo caïc bäü pháûn cuía maïy chênh xaïc âäöng thåìi phaíi duìng caïc cå cáúu vaì caïc thiãút bë thuíy læûc âãø laìm âäöng bäü caïc giaï trë nhæ caïc van tiãút læu haìyla truûc truyãön âäöng bäü. Læûc eïp taûo ra phaíi âuí låïn âãø laìm biãún daûng phäi theïp theo yãu cáöu 3.5.2. Tênh toaïn læûc eïp cáön thiãút cuía maïy Tæì yãu cáöu cuía viãûc thiãút kãú maïy laì nháún âënh hçnh maì trong âoï chuí yãúu laì nháún âënh hçnh saín pháøm tæì phäi theïp táúm ta âi tênh toaïn caïc thäng säú âäüng hoüc cho maïy maì giaï trë cáön thiãút nháút âãø cho maïy laìm viãûc theo âuïng theo yãu cáöu laì læûc nháún cáön thiãút âãø cho phäi theïp táúm biãún daûng mäüt goïc cho træåïc. Cå såí tênh toaïn : Theïp gia cäng CT3 coï schaíy = 24 kg/mm2 ; sb = 36 kg/mm2 Theïp gia cäng JIS coï schaíy = 37 kg/mm2 ; sb = 42 kg/mm2 Bãö daìy phäi theïp täúi âa 6mm . Cäng thæïc tênh : + Læûc uäún goïc tæû do P1 = = B.s.sb.k1 Trong âoï: k1 = .n : Hãû säú uäún tæû do coï thãø tênh theo cäng thæïc hoàûc choün theo baíng phuû thuäüc vaìo tè säú L/S S : Chiãöu daìy váût uäún B1: Chiãöu räüng cuía daíi táúm n : Hãû säú âàûc træng cuía aính hæåíng cuía biãún cæïng n = 1.6÷1.8 sb : giåïi haûn bãön cuía váût liãûu L : Khoaíng caïch giæîa caïc âiãøm tæûa F : Diãûn têch phäi âæåüc tinh chènh + Læûc uäún goïc coï tinh chènh P2 = qxF (N) Trong âoï q : Aïp læûc tinh chènh choün theo baíng q = 100 (N/mm2) F : Diãûn têch phäi âæåüc tinh chènh + Læûc uäún goïc tæû do P2 = B.s.sb.k1 Trong âoï : B : Chiãöu räüng cuía daíi táúm S : Chiãöu daìy cuía váût uäún L : Khoaíng caïch giæîa caïc âiãøm tæûa k1 = .n Thay caïc säú liãûu vaìo ta âæåüc + Læûc laì phàóng tinh chènh goïc : P2 = q.F (N) Våïi q = 100 (N/ mm2) , F = 3mm.6000mm = 18000 mm P2 = 18000.100 = 1800000N = 180000 KG + Læûc uäún tæû do : P1 = B.s.sb.k1 P1 = 6000.6.420.1,8. = 3265920N = 326592 KG Váûy læûc eïp täúi âa cáön thiãút P1 + P2 = 180000 KG +326592 KG = 506592 KG Theo tênh toaïn âaî giaím âi bãö màût tiãúp xuïc cuía phäi dæåïi chaìy âãø giaím âi læûc laì phàóng tinh chènh, nhæng do sai säú chãú taûo vaì chaìy cäúi bë moìn do âoï diãûn têch xuïc seî låïn hån. Tæì lyï do âoï ta cáön choün læûc eïp thiãút kãú laì 600 Táún vaì tênh toaïn caïc pháön coìn laûi cho caïc thiãút bë khaïc cuía maïy 3.6. TÊNH TOAÏN HÃÛ THÄÚNG THUÍY LÆÛC VAÌ CAÏC PHÁÖN TÆÍ TRONG HÃÛ THÄÚNG Caïc âaûi læåüng cáön tênh toaïn: Aïp læûc dáöu cung cáúp: (bar) Læu læåüng dáöu vaìo (lêt/phuït) Læu læåüng dáöu ra (lêt/phuït) Cäng suáút cuía xilanh truyãön læûc(KW) Tênh toaïn hãû thäúng truyãön læûc chênh Cäng suáút cuía båm dáöu Tênh toaïn caïc pháön tæí âiãöu khiãøn nhæ van traìn, van mäüt chiãöu, van tiãút læu vaì âæåìng äúng dáøn dáöu Tênh cäng suáút vaì choün âäüng cå âiãûn Tênh toaïn caïc thäng säú cuía bãø dáöu 3.6.1. Tênh læûc eïp, aïp suáút, âæåìng kênh piston Theo yãu cáöu cuía viãûc taûo hçnh cho truû âeìn chiãúu saïng thç læûc cáön thiãút taûo ra âãø laìm biãún daûng theïp táúm nhæ âaî tênh toaïn laì : Pmax = 6.000.000N = 6.000KN = 600.000KG Tæì cäng thæïc: Pmax = p.D2.r/4 (Truyãön âäüng thuyí læûc) Trong âoï: r: aïp suáút khê låïn nháút (KG/cm2) Pmax: læûc eïp låïn nháút (KG) D: âæåìng kênh cuía piston chênh (cm) Theo maïy chuáøn ta choün D =32cm Tæì cäng thæïc trãn suy ra aïp læûc låïn nháút taïc duûng lãn piston P = 4.Pmax/p.D2 = 248 (KG/cm2) Tæì cäng thæïc D/d= k (truyãön âäüng dáöu eïp trong maïy) Trong âoï: D: Âæåìng kênh piston k: hãû säú: våïi aïp suáút læûc eïp 248(KG/cm2) ta choün k=2,9 (âäúi våïi caïc maïy låïn) Þ d= 320/2,9 = 110,344mm ,choün d=120mm Tênh læûc ma saït giæîa piston vaì xilanh Âãø âaím baío tênh cäng nghãû ngæåìi ta sæí duûng xilanh coï nhiãöu secmàng Voî xilanh 2 15 Secmàng Piston d D 3 Hçnh 3.4 Læûc ma saït âæåüc tênh theo cäng thæïc Pmsâ = a.f.G Pmst = a.f0.G Trong âoï: Pmsâ : læûc ma saït âäüng Pmst : læûc ma saït ténh a: Hãû säú tyí lãû tênh âãún aïp læûc chàõn khêt giæîa âáöu piston vaì secmàng f,f0 : hãû säú ma saït âäüng vaì ma saït ténh G: taíi troüng qui âäøi cuía bäü pháûn dëch chuyãøn f = (0,05 âãún 0,08) våïi v > 0,2m/s f = (0,1 âãún 0,2) våïi v < 0,2m/s f0 = (0,1 âãún 0,3) a = (0,12 âãún 0,15) choün a = 0,15 f = 0,1 G = 1,15.GH Trong âoï: GH = 3.Gpiston + Gthán gaï dao trãn Gpiston = Vpiston . Vpiston = 120.p.3202 + 370. p.1202 + 372. p.1202 = 66699,88cm3 = 66,69988dm3 Þ Gpiston = 66,69988 . 7,852 = 523kg. Gthán trãn = Vthán trãn . Vthán trãn = 60.12.0,8 = 576 dm3 Þ Gthán trãn = 576.7,852 = 4522,752kg Váûy GH = 3.523.4522,752 = 6091,752 kg Þ G = 1,15.GH = 7000 kg Thay caïc säú liãûu trãn vaìo ta âæåüc: Pmsâ = 35KG Pmst = 70KG Tênh læûc quaïn tênh Phæång trçnh xaïc âënh læûc quaïn tênh viãút dæåïi daûng täøng quaït Trong âoï: Pqt : læûc quaïn tênh t : thåìi gian thay âäøi täúc âäü dëch chuyãøn v : âäü thay âäøi täúc âäü m: khäúi læåüng qui âäøi r : khäúi læåüng riãng cuía cháút loíng truyãön læûc F: tiãút diãûn taïc duûng cuía âäüng cå thuíy læûc l: chiãöu daìi âoaûn âæåìng xaíy ra sæû thay âäøi täúc âäü viãûc tênh toaïn vaì thiãút kãú åí giai âoaûn âáöu tiãn khäng thãø hçnh dung toaìn bäü kãút cáúu maïy vaì khäúi læåüng caïc bäü pháûn cháúp haình khi âoï coï thãø tênh toaïn læûc quaïn tênh theo cäng thæïc gáön âuïng nhæ sau: Trong âoï: G: khäúi læåüng æåïc tênh cuía bäü pháûn chuyãøn âäüng(kg) V: váûn täúc låïn nháút cuía cå cáúu cháúp haình g: gia täúc troüng træåìng, g= 9,81(m/s2) t0: thåìi gian quaï âäü cuía piston âãún täúc âäü xaïc láûp, thæåìng láúy t0 = (0,01 âãún 0,5)s. giaï trë låïn duìng cho maïy cåî nàûng, cäng suáút låïn vaì täúc âäü låïn. Choün t0 = 0,3(s) V = 10mm/s Váûy Pqt = 7.9KG 2 0 ch 1 1 0 eïp F Fms F P P P d P P Haình trçnh xuäúng nhanh Så âäö nguyãn lyï Hçnh 3.5 Så âäö nguyãn lyï haình trçnh xuäúng nhanh Van âaío chiãöu måí cho pheïp dáöu tæì buäöng dæåïi cuía xilanh chaíy vãö bãø dáöu, laìm cho piston dëch chuyãøn xuäúng. Åí haình trçnh naìy båm khäng cáön cung cáúp læu læåüng vaì aïp læûc maì duìng tråü læûc tæì buäöng trãn cuía xilanh Caïc thäng säú: P1’: aïp suáút vaìo P0 : aïp suáút caín åí âæåìng ra Pch: khäúi læåüng cuía bäü pháûn dëch chuyãøn Theo maïy choün Pch = 7000/3 = 2333,3 KG Tæì så âäö nguyãn lyï ta coï F1.P1 + Pch = Pmst + P0.F2 -Pqt Þ P1’ = (Pmst + P0.F2 - Pqt - Pch)/ F1 Trong âoï: F1: p.D2/4 = 803,04cm2 F2: p(D2 - d2)/4 = 708,885cm2 Pqt: 47,57kg r0: læûc caín buäöng âäúi aïp P0: P1 + P2 P1: aïp læûc cuía van tiãút læu 3bar P2: aïp læûc cuía van âaío chiãöu 2bar Þ P0 = 3 + 2 = 5bar Fmst = 70KG Thay táút caí vaìo phæång trçnh ta âæåüc: P1 = 1,5858 KG/cm2 Váûy læu læåüng cáön âæa vaìo: Cäng thæïc tênh QOV = F1.V0 = 803,84.60 = 48180 (cm3/phuït) Trong âoï: Vo= 10mm/s = 1cm/s = 60cm/phuït Váûy: QOV = 48.18 (lêt/phuït) Læu læåüng ra QOr = F2.V0 = 708,855. 60 = 42540 cm3/phuït = 42.54 (lêt/phuït) Nhæ váûy khi dëch chuyãøn vë trê cuía van âaío chiãöu thç dáöu tæì buäöng dæåïi cuía xilanh seî chaíy vãö bãø vaì pitton seî dëch chuyãøn xuäúng dæåïi nhåì troüng læåüng cuía noï vaì tæì bãø seî tæû âäüng chaíy vaìo pháön trãn cuía xi lanh Haình trçnh eïp phäi Så âäö nguyãn lyï : 2 0 ch 1 1 0 eïp F Fms F P P P d P P Hçnh 3.6 Så âäö nguyãn lyï haình trçnh eïp phäi Caïc thäng säú: P1: aïp suáút vaìo P0: aïp suáút caín åí âæåìng ra Pch: khäúi læåüng chaìy Fmsâ: læûc ma saït âäüng giæîa piston vaì xilanh Peïp: læûc eïp cáön thiãút taûo ra âãø eïp phäi F1: diãûn têch buäöng trãn, F1 = 803,84cm2 F2: diãûn têch buäöng âäúi aïp, F2 = 708,855cm2 Tênh P1: Dæûa vaìo så âäö nguyãn lyï ta coï phæång trçnh cán bàòng ténh Váûn täúc eïp xuäúng cuía chaìy phuû thuäüc vaìo váûn täúc biãún daûng cuía váût liãûu, tra baíng ta choün Vct = 5mm/s = 30cm/phuït Fmsâ = 35KG P0 = 5KG/cm2 Peïp = 600.000KG Thay caïc giaï trë trãn vaìo phæång trçnh trãn ta âæåüc: P1 = 250KG/cm2 Trong âoï; Pqt = G.V/g.t0 = 3,96KG Tênh læu læåüng vaìo: Qtv = F1.V1 = 24,12 lêt/phuït Tênh læu læåüng ra: 2 eïp 2 ch 1 1 2 F Fms F P P P P d P Qtv = F2.V1 = 21,26565 lêt/phuït Haình trçnh luìi vãö Så âäö nguyãn lyï Hçnh 3.7 Så âäö nguyãn lyï haình trçnh luìi vãö Haình trçnh naìy båm cung cáúp dáöu vaìo buäöng dæåïi cuía xilanh chênh dáöu tæì buäöng trãn cuía xilanh chênh chaíy vãö bãø chæïa. Caïc thäng säú D=320mm = 32cm d= 120mm F1 = 803,84 cm2 F2 = 708,855cm2 Fms = 35KG Pch = 2333,3KG P1 = aïp læûc buäöng trãn P1 = 1,5KG/cm2 Tênh P3 : Dæûa vaìo så âäö nguyãn lyï trãn ta coï phæång trçnh cán bàòng nhæ sau P2.F2 = P1.F1 + Pistonch + Fmst Þ P2 = (P1.F1 + Pistonch + Fmst)/F2 = 5 (KG/ cm2) Tênh læu læåüng cáön cung cáúp Læu læåüng vaìo: Q3v = F2.V3 Trong âoï: V3 = V1 = 10mm/s = 60 (cm/phuït) Þ Q3v = 42.54 (lêt/phuït) læu læåüng ra: Q3v = F1.V3 = 48.18 (lêt/phuït) Tênh toaïn täøn tháút aïp suáút Täøn tháút aïp suáút trãn hãû thäúng thuíy læûc gäöm coï: P1: täøn tháút trãn caïc van tiãút læu, P1 = 2KG/cm2 P2: täøn tháút trãn caïc van giaím aïp, P2 = 2,5KG/cm2 P3: täøn tháút aïp suáút trãn caïc van chènh hæåïng, P3 = 1KGg/cm2 P4: täøn tháút aïp suáút trãn bäü loüc, P4 = 1,5KG/cm2 P5: täøn tháút aïp suáút trãn äúng, P5= 2KG/cm2 váûy ta coï täøn tháút aïp suáút: = P1 + P2 + P3 + P4+ P5 = 9KG/cm2 Tênh aïp læûc båm cung cáúp cho caïc haình trçnh Haình trçnh xuäúng nhanh: Po' = 1,534 KG/cm2 Haình trçnh eïp phäi: P1 = 250 KG/cm2 Haình trçnh luìi vãö: P2 = 5 KG/cm2 Do coï täøn tháút aïp suáút trãn hãû thäúng cho nãn aïp læûc båm cáön cung cáúp cho caïc haình trinh laì: Haình trçnh xuäúng nhanh: P0’= P0 + P = 10,534 KG/cm2 Haình trçnh eïp phäi: P1’ = P1 +P = 259 KG/cm2 Haình trçnh luìi vãö: P2’ = P2 + P = 14 KG/cm2 3.6.2. Tênh choün cäng suáút båm dáöu Båm dáöu laì mäüt loaûi cå cáúu biãún âäøi nàng læåüng duìng âãø biãún cå nàng thaình âäüng nàng vaì thãú nàng (dæåïi daûng aïp suáút). Trong hãû thäúng dáöu eïp chè duìng loaûi båm thãø têch, nghéa laì loaûi båm thæûc hiãûn viãûc biãún âäøi nàng læåüng bàòng caïch thay âäøi thãø têch caïc buäöng laìm viãûc. Khi thãø têch caïc buäöng laìm viãûc tàng, båm thæûc hiãûn chu kyì huït, vaì khi thãø têch giaím, båm thæûc hiãûn chu kyì âáøy. Våïi yãu cáöu cuía maïy thiãút kãú, dæûa vaìo giaï trë aïp suáút laìm viãûc låïn nháút cuía hãû thäúng Pmax = 259 (KG/cm2) ta choün båm cho hãû thäúng laì loaûi båm pistäng hæåïng truûc. Båm pistäng hæåïng truûc coï caïc æu âiãøm sau: Kêch thæåïc nhoí goün. Laìm viãûc våïi aïp suáút cao. Hiãûu suáút laìm viãûc täút vaì háöu nhæ khäng phuû thuäüc vaìo taíi troüng. 1. Nguyãn lyï hoaût âäüng. a. Så âäö nguyãn lyï cuía båm pistäng hæåïng truûc. 4 d s2 s 1 3 5 2 Hçnh 3.8 b. Nguyãn lyï laìm viãûc Nguyãn lyï chuyãøn âäüng cuía pitton trong xilanh cuía maïy pitton räto hæåïng truûc cuîng theo nguyãn lyï chuyãøn âäüng thanh truyãön tay quay. Khi pitton (2)vaì xilanh (1) âãöu quay xung quanh truûc cuía båm, nhæng âéa nghiãng (4) laûi quay xung quanh truûc cuía noï do âéa nghiãng nghiãng mäüt goïc so våïi truûc cuía båm cho nãn noï taûo ra sæû chuyãøn âäüng tæång âäúi giæîa pitton (2) vaì xi lanh (1) våïi haình trçnh laì S. Sæû tënh tiãún tåïi lui cuía caïc pitton trong xilanh seî taûo ra sæû huït vaì âáøy dáöu thäng qua âéa phán phäúi dáöu. Læåüng dáöu phaït ra trong mäùi voìng quay phuû vaìo âæåìng kênh xilanh, säú pitton vaì haình trçnh cuía pitton. Goïc lãûch cuía âéa diãöu khiãøn seî xaïc âënh haình trçnh cuía pitton. Vç thãú coï thãø thay âäøi goïc lãûch naìy âãø âiãöu chènh læåüng dáöu phaït ra. Trong thæûc tãú, goïc lãûch cuía táúm âiãöu khiãún coï thãø cäú âënh, coï thãø âiãöu chènh âæåüc tuìy tæìng loaûi trong båm cuû thãø. Ngoaìi ra ngæåìi ta coï thãø âiãöu khiãøn læu læåüng cuía båm nhåì vaìo viãûc âiãöu täúc âäü quay cuía räto. 2. Tênh toaïn Tæì cäng thæïc: Nb = Pb.Qb[KW] Trong âoï: Pb : aïp suáút cuía båm (KG/cm2) Qb : læu læåüng cuía båm (lêt/phuït) Qua viãûc tênh toaïn åí trãn ta tháúy tênh cäng suáút cho båm dáöu chênh laì tênh cäng suáút cho haình trçnh eïp vç haình trçnh eïp båm thæûc hiãûn cäng suáút låïn nháút, vç váûy ta coï: Pb = P1’ = 259KG/cm2 Vaì læu læåüng cáön tênh laì: Trong âoï: h: hiãûu suáút cuía båm dáöu, láúy h = 0,8 Þ Qb = 24,12/0,96 = 30,15(lêt/phuït) thay táút caí caïc giaï trë trãn vaìo cäng thæïc trãn ta âæåüc: N = 259.30,15/612 = 12,594KW Þ choün cäng suáút cuía båm dáöu laì N = 13KW 3.6.3. Tênh toaïn van an toaìn. Van an toaìn âæåüc duìng âãø âaím baío cho hãû thäúng âæåüc an toaìn khi coï quaï taíi. Noï âæåüc âàût trãn äúng chênh coï aïp suáút cao. Nãúu van an toaìn chè laìm viãûc giaïn âoaûn thç âoï goüi laì van chäúng âåî. Coìn khi noï laìm viãûc liãn tuûc (luän coï cháút loíng thoaït qua van) thç noï goüi laì van traìn. Cuìng mäüt van nhæng tuyì theo sæû phäúi håüp cuía noï trong hãû thäúng maì noï coï thãø laìm viãûc nhæ mäüt van traìn hay van chäúng âåî. Dæûa vaìo nguyãn lyï hoaût âäüng chia van an toaìn ra laìm hai loaûi chuí yãúu: Van an toaìn taïc duûng træûc tiãúp. Van an toaìn coï taïc duûng tuyì âäüng. Âäúi våïi hãû thäúng thuíy læûc cuía maïy thiãút kãú, ta choün loaûi van an toaìn coï taïc duûng tuìy âäüng. Loaûi naìy coï caïc æu âiãøm näøi träüi so våïi loaûi van coï taïc duûng træûc tiãúp, âoï laì: Laìm viãûc våïi aïp suáút cao. Khäng nhæîng baío vãû hãû thäúng khi quaï taíi maì coìn äøn âënh aïp suáút laìm viãûc cuía hãû thäúng. Khäng gáy va âáûp trong van. 1. Nguyãn lyï hoaût âäüng a. Så âäö nguyãn lyï: b.Nguyãn lyï hoaût âäüng: buäöng (b). Dæåïi taïc duûng cuía loì xo yãúu (3), pistäng (2) bë eïp xuäúng dæåïi. Trong läù thäng (9) åí giæîa pistäng (9) coï läù giaím cháún (8) (coï âæåìng kênh nhoí), nhåì âoï buäöng (a) cuîng luän thäng våïi buäöng (e). loì xo (5) coï taïc duûng eïp viãn bi vaìo âãú van, æïng læûc cuía noï coï thãø âiãöu chènh âæåüc nhåì vêt (7). 5 4 2 8 7 3 1 6 9 Trong âoï : 1. Voí 2. Piston chênh 3. Loì xo chênh 4. Bi 5. Loì xo 6. Nàõp 7. Vêt âiãöu chènh 8. Läù tiãút læu 9. Läù thäng håi Hçnh 3.9 Kãút cáúu nguyãn lyï van an toaìn Khi aïp læûc dáöu chæa væåüt qua trë säú æïng læûc cho pheïp cuíaloì xo (5) thç van bi (4) chæa måí, luïc naìy buäöng (a) khäng thäng våïi buäöng (b). Cháút loíng trong caïc buäöng âãöu åí traûng thaïi ténh vç váûy aïp suáút trong caïc buäöng a, c, d, e coi nhæ bàòng nhau. Khi âoï pistäng 2 åí vë trtháúp nháút dæåïi taïc duûngcuía læûc loì xo (3) (vç aïp suáút dáöu taïc duûng lãn pistäng (2) vãö phêa buäöng c) cán bàòng våïi aïp læûc vãö phêa buäöng d vaì e. khi hãû thäúng quaï taíi aïp suáút trong caïc buäöng a, c, d, e âäöng thåìi tàng lãn âäüt ngäüt. Luïcnaìy aïp læûc cuía dáöu lãn viãnbi (4) væåüt quaï læûc loì xo (5), viãn bi (4) bë âáøy trãn vaì mäüt êt cháút loíng tæì buäöng (c) âæåüc âáøy ra ngoaìi vãö thuìng chæïa. Khi âoï nhåì läù giaím cháún (8) gáy täøn tháút aïp suáút dáöu, âiãöu naìy taûo ra sæû chãnh aïp giæîa buäöng d, e vaì c. Nhæ váûy traûng thaïi cán bàòng læûc taïc duûng lãn pistäng (3) máút âi. Dæåïi taïc duûng cuía aïp suáút cao trong buäöng c vaì e pistäng âæåüc náng cao lãn cho âãún khi láûp laûi sæû cán bàòng cuía aïp læûc cháút loíng vaì læûc loì xo (3), luïc naìy pistäng ngæìng âi lãn. Kãút quaí laì buäöng (a) thäng våïi buäöng (b) vaì qua âoï dáöu trong hãû thäúng âæåüc âáøy båït vãö thuìng chæïa, giaím taíi cho hãû thäúng. Nãúu aïp suáút trong hãû thäúng (åí buäöng a) caìng tàng maûnh thç doìng dáöu chaíy tæì buäöng d, c, lãn(c) qua van bi vãö thuìng caìng maûnh, täøn tháút aïp suáút taûi läù (8) caìng låïn âäü chãnh aïp trãn pistäng caìng tàng. Kãút quaí laì pistäng (2) tiãúp tuûc âæåüc náng lãn, cæía læu thäng giæîa buäöng (a) vaì (b) caìng räüng, dáöu caìng thoaït nhiãöu vãö thuìng. Trong thæûc tãú ngæåìi ta cho van laìm viãûc nhæ mäüt van traìn bàòng caïch âiãöu chènh æïng læûc loì xo (5) sao cho van bi luän måí, nghéa laì luän coï cháút loíng thoaït tæì hãû thäúng vãö thuìng vaì van bi vaì qua cæía læu thäng giæîa buäöng (a) vaì (b). Nhåì hoaût âäüng cuía van, aïp suáút trong hãû thäúng buäöng khäng thay âäøi. 2. Tênh toaïn a. Xaïc âënh læûc loì xo 5. Phæång trçnh cán bàòng læûc cuía pistäng (2) (boí qua ma saït giæîa pistäng (2) vaì xi lanh (1)) ; Trong âoï: D: Âæåìng kênh låïn nháút cuía pistäng (2). Plx3: Læûc loì xo (3) Dp = p1 - p3: Âäü chãnh lãûch aïp giæîa buäöng (a) vaì buäöng (c). Qua cäng thæïc (4-1) ta nháûn tháúy âãø giæî cho aïp suáút p1 äøn âënh thç æïng læûc loì xo (3) phaíi luän thay âäøi æïng våïi tæìng giaï trë læu læåüng qua tiãút æu (8). Giaï trë læu læåüng qua läù tiãút læu luän thay âäøi phuû thuäüc vaìo váûn täúc cuía cå cáúu cháúp haình vaì âæåüc tênh theo cäng thæïc: (4-2) Trong âoï: Qb: Giaï trë læu læåüng båm. QCT: Giaï trë læu læåüng cáön cho hãû thäúng. Giaï trë QCT thay âäøi trong phaûm vi (). Theo nhæ yãu cáöu âàût ra ban âáöu laì âãø van an toaìn luän laìm viãûc nhæ mäüt van an toaìn thç noï phaíi hoaût âäüng ngay khi giaï trë Qtl laì nhoí nháút. Dæûa vaìo (4-2) âãø cho Qtl laì nhoí nháút thç QHT phaíi laì låïn nháút. Càn cæï vaìo pháön tênh toaïn cho hãû thäúng thuíy læûc åí træåïc ta coï : = 42.54 (l/ph) Qb = 48.18 (l/ph) Thay vaìo cäng thæïc (4-2): Qtl = 48.18 - 42.54 = 5.54 (l/ph). Hiãûu aïp Dp qua läù tiãút læu âæåüc tênh theo cäng thæïc: (kG/cm2) (4-3) Trong âoï: Qtl: Læu læåüng qua läù tiãút læu (8), Qtl = 5.54 (l/ph) = 92.3 (cm3/s) m: hãû säú thoaït dáöu, choün m= 0,6 (phuû thuäüc vaìo hçnh daïng tiãút diãûn chaíy) g: Khäúi læåüng riãng cuía dáöu, g = 900.10-6 (KG/cm3) g: Gia täúc troüng træåìng, g = 9,81 (m/s2) = 9,81.102 (cm2/s) dtl : Âæåìng kênh läù tiãút læu. Choün dtl = 3 (mm) = 0,3 (cm) Thay caïc giaï trë trãn vaìo cäng thæïc (4-3) ta coï: Dp = 2.1743 (KG/cm2) Ta coï: Dp = p3 - p1; Trong âoï: p1: aïp suáút cáön thiãút cho haình trçnh cäng taïc p1 = 259 (KG/cm2) Tiãúp âoï ta suy ra âæåüc aïp suáút åí p3 åí buäöng (c) laì: p3 = p1 - Dp = 259-2.1743 = 256.8257(KG/cm2) Xeït phæång trçnh cán bàòng læûc åí van b1 (4) (4-4). Trong âoï: Plx5: Læûc loì xo 5. d1: âæåìng kênh tiãút diãûn chaíy taûi van bi. Choün d1 = 4 (cm) Suy ra læûc loì xo (5): Plx5= 24,4 (KG) b. Xaïc âënh læûc loì xo 3 læûc loì xo 3 phaíi âæåüc xaïc âënh sao cho khi aïp suáút p1> 259 (KG/cm2) thç loì xo (3) phaíi eïp laûi vaì van pistäng (2) dëch chuyãøn âi lãn âãø xaí dáöu vãö bãø. (4-5) Trong âoï: c: Âäü cæïng cuía loì xo (3). h0: Âäü biãún daûng ban âáöu cuía loì xo (3). D: Âæåìng kênh låïn nháút cuía pistäng (2), choün D = 3cm. Nhçn vaìo phæång trçnh (4-5) ta coï nháûn xeït: Diãûn têch taïc duûng cuía pistäng (2) båíi Dp khäng xeït âãún aính hæåíng âæåìng kênh läù tiãút læu (8). Vç âæåìng kênh läù tiãút læu beï, nãn ta coï thãø boí qua. Thay giaï trë Dp, D vaìo phæång trçnh (4-5) ta coï: c.h0 = 23,1 (KG) Váûy læûc loì xo (3) laì: Plx3 = h0.k = 23,1 (KG) c. Tênh aïp suáút cáön thiãút âãø måí âæåüc van. Âäü måí cuía pistäng (2) phaíi âaím baío cho læåüng dáöu cung cáúp cho hãû thäúng âãöu phaíi vãö bãø khi coï quaï taíi: AÏp duûng cäng thæïc tênh læu læåüng: (4-6) Trong âoï: Qmax : Læu læåüng låïn nháút cáön cho hãû thäúng, Qmax = 48.18 l/ph = 803 (cm3/s) d: Âæåìng kênh cáön pistäng (2). Choün d = 1,5cm. h: Âäü måí cuía pistäng(2). P1: aïp suáút åí cæía (a), p1= pb = 259(KG/cm2). g : Khäúi læåüng riãng cuía dáöu, g = 900.10-6(KG/cm3) p2: AÏp suáút åí cæía ra p2 = 0. Tæì cäng thæïc (4-6), suy ra âäü måí khi båm laìm viãûc åí giaï trë læu læåüng låïn nháút: = 0,12 (mm) phæång trçnh cán bàòng khi pistäng (2) âaût âäü måí hmax Trong âoï: pmax = p1max - p3 = 259 - 256.8257 = 2.173 (KG/cm2) Váûy 40,8 (KG/cm2) (4-8) Trong âoï: h0: âäü neïn ban âáöu cuía loì xo. Dx: âäü âoïng cuía pistäng (2) khi van chæa laìm viãûc. choün Dx = 2 (mm) = 0,2 (cm) hmax: âäü måí khi van laìm viãûc våïi Qmax, hmax = 0,12 (mm) Thay vaìo cäng thæïc (4-8) ta coï; 40,8 Trong âoï: h0.C = Plx3 = 23,1 (KG) Váûy âäü cæïng loì xo (3) C = 80,4 (KG/cm) Nhæ váûy aïp suáút cáön thiãút âãø måí âæåüc van Thay säú vaìo: p1min = 257,8 (KG/cm2) Váûy khi aïp suáút cuía hãû thäúng âaût âãún p1min = 257,8 (KG/cm2) thç pistäng (2) cuía van an toaìn måïi laìm viãûc, coìn bçnh thæåìng khi aïp suáút nhoí hån 257,8 (KG/cm2) thç læåüng dáöu thæìa cuía hãû thäúng chè qua läù tiãút læu 8 räöi qua van bë vãö bãø dáöu. Qua caïc tênh toaïn trãn ta tháúy ràòng âàûc tênh quan troüng cuía van traìn laì sæû thay âäøi aïp suáút âiãöu chènh p1 khi læu læåüng qua van traìn thay âäøi. Van seî laìm viãûc täút nãúu nhæ sæû thay âäøi aïp suáút caìng beï khi læu læåüng thay âäøi trong suäút nhæîng giaï trë læu læåüng tæì (Qmin Qmax) d. Kãút cáúu cuía van Thán van: váût liãûu theïp 45 Noìng van: theïp 40x Loì xo theïp: theïp 50xT 3.6.4. Tênh toaïn van caín Van caín duìng âãø taûo nãn mäüt sæïc caín trong hãû thäúng thuíy læûc. Åí cæía ra ngæåìi ra âàût mäüt van caín âãø taûo ra mäüt aïp suáút nháút âënh, âiãöu naìy laìm cho cháút loíng khäng bë âæït quaîng do âoï pistäng cuía cå cáúu cháúp haình chuyãøn âäüng ãm, nheû. Màût khaïc van caín âàût åí âæåìng dáöu häöi vãö nãn khi maïy ngæìng laìm viãûc dáöu trong xilanh khäng chaíy hãút vãö bãø dáöu. Vç váûy khi maïy bàõt âáöu hoaût âäüng thç pistäng khäng bë gáy cháún âäüng. Dæûa vaìo kãút cáúu van, ngæåìi ta chia van caín ra laìm ba loaûi chênh: Loaûi van bi cáöu. Loaûi van bi cän. Loaûi van pistäng. ÅÍ âáy ta choün loaûi van pistäng âãø tênh toaïn 1. Så âäö nguyãn lyï. 1 2 3 5 4 Trong âoï: 1. Thán van 2. Con træåüt 3. Baûc loït 4. Vêt âiãöu chènh 5. Loì xo Hçnh 3.10 Kãút cáúu nguyãn lyï van caín 2. Tênh toaïn Choün kêch thæåïc van nhæ sau: D = 26 (mm) d = 16 (mm) a = 900 b = 450 a. Xaïc âënh âäü måí cuía van Læu læåüng qua van âæåüc tênh theo cäng thæïc: (4-9) (trang 216 saïch TL vaì MTL-NXBÂH vaì THCN-1979) Trong âoï: m : hãû säú thoaït dáöu, choün m = 0,6 g: gia täúc troüng træåìng, g = 9,81 m/s2 F: diãûn têch tiãút diãûn chaíy åí cæía læu læåüng thäng giæîa buäöng (a) vaì buäöng (b) h: âäü måí hæåïng truûc g: troüng læåüng riãng cuía dáöu, g = 900. kG/cm3 D: âäü chãnh aïp giæîa buäöng (a) vaì buäöng (b) Dp = pa - pb trong âoï: pb = 0 (aïp suáút åí cæía ra) Váûy Dp = pa = 5 (kG/cm2) Q: læu læåüng chaíy qua van caín, åí âáy ta láúy giaï trë læu læåüng häöi vãö låïn nháút åí haình trçnh chaûy khäng. Q = Qmax = 48.18 (l/ph) Q = 305 (cm3/s) Tæì cäng thæïc (4-9) ta suy ra âäü måí h cuía van = 0,045 (cm) = 0,45(mm) b. Tênh læûc loì xo Phæång trçnh trãn cán bàòng læûc cuía nuït van khi noï chæa måí. Plx = Dp.p.d2/4 (4-10) Trong âoï: Plx = h0 . C h0: âäü neïn ban âáöu cuía loì xo. C: âäü cæïng cuía loì xo. Phæång trçnh cán bàòng læûc cuía nuït van khi noï âang åí traûng thaïi måí (h0 + h).C = Dp.p.d2/4 (4-11) Trong âoï: h0.C : læûc loì xo åí traûng thaïi ban âáöu. h0.C + h.C : læûc loì xo åí traûng thaïi laìm viãûc. Dp = pa = 5 (kG/cm2) Tæì phæång trçnh (4-11) ta coï: h0.C + h.C = 5.p.1,62/4 = 10 (kG) Nãúu choün âäü neïn ban âáöu cuía loì xo h0 = 10 (mm) thç ta coï thãø tênh âæåüc âäü cæïng cuía noï Ta coï: (h0 + h).C = 10 (kG) Þ C = 10/((h0 + h) = 9,6 (kG/cm) Váûy læûc loì xo âæåüc âiãöu chènh ban âáöu laì Plx = h0.C = 1 x 9,6 = 9,6 kG/cm Thay Plx = 9,6 kG/cm vaìo phæång trçnh (4-10) ta tênh âæåüc âäü chãnh lãûch aïp giæîa buäöng (a) vaì buäöng (b). Dp = 4. Plx/p.d2 = 4,8 (kG/cm2) Nhæ váûy âãø âiãöu chènh aïp suáút qua van caín, ta âiãöu chènh âäü neïn ban âáöu cuía loì xo thäng qua vêt âiãöu chènh. c. Choün váût liãûu chãú taûo van Thán van: theïp 45 Noìng van: theïp 40x Nàõp van: gang Loì xo theïp: 60T Âãú van: theïp 20x 3.6.5. Tênh toaïn cho acqui dáöu Àõcqui dáöu laì loaûi thiãút bë thuíy læûc duìng âãø chæïa nàng læåüng thæìa do båm dáöu taûo nãn trong khoaính khàõc, vaì khi cáön thiãút noï coï thãø âæa nàng læåüng áúy cung cáúp laûi cho hãû thäúng. Ngoaìi ra, trong hãû thäúng âiãöu khiãøn thuíy læûc, âoìi hoíi sæû äøn âënh aïp suáút cuía nguäön, duìng àcqui dáöu âàût åí äúng neïn cuía båm dáöu âãø âaïp æïng yãu cáöu naìy. Hiãûn nay coï hai loaûi àcqui dáöu chuí yãúu: Acqui bàòng loì xo. Acqui bàòng khê neïn. Âäúi våïi hãû thäúng thuíy læûc cuía maïy thiãút kãú laìm viãûc våïi aïp suáút cao (p = 200kG/cm2) ta choün loaûi acqui bàòng khê neïn. 1. Nguyãn lyï hoaût âäüng Så âäö nguyãn lyï Hçnh 3.11 Kãút cáúu nguyãn lyï acqui dáöu b.Nguyãn lyï hoaût âäüng Hoaût âäüng cuía acqui dáöu gäöm hai quaï trçnh + Quaï trçnh naûp cho àcqui + Quaï trçnh acqui xaí nàng læåüng cho hãû thäúng khi hãû thäúng thæìa nàng læåüng thç aîcqui seî nháûn læåüng nàng læåüng. Luïc âoï thãø têch cuía buäöng chæïa khê (1) giaím aïp suáút trong âoï tàng lãn. Khi hãû thäúng cáön nàng læåüng, dæåïi taïc duûng aïp suáút khê trong tuïi khê, dáöu tæì acqui seî âæåüc âáøy ra ngoaìi cung cáúp laûi cho hãû thäúng. 2. Tênh toaïn Viãûc tênh choün thãø têch cuía acqui dáöu vaì vë trê âàût acqui dáöu coï táöm quan troüng âãún viãûc giaím cháún vaì traïnh thiãûn tæåüng cäüng hæåíng dao âäüng cäüt dáöu. Thãø têch cáön thiãút nhoí nháút cuía àõcqui dáöu âæåüc tênh theo cäng thæïc: ; (trang 146 saïch TDDE trong MCKL _Nguyãùn Ngoüc Cáøn) Trong âoï: Vd : thãø têch dáöu cáön thiãút trong acqui d = (Pmax - Pmax)/Pmin : âäü khäng âäöng âãöu cuía aïp suáút taïc duûng vaìo acqui. Thäng thæåìng d = 0,1 0,2 n: chè säú politrop âàût træng cho sæû neïn vaì nåí cuía khê tuìy thuäüc vaì nhiãût dung Chè säú n thuäüc phaûm vi 1 £ n £ 1,4 VK : thãø têch tuïi khê Sau khi tênh âæåüc thãø têch tuïi khê VK, ta tênh thãø têch toaìn pháön cuía acqui dáöu (V) (trang 147 saïch TDDE trong MCKL_ N guyãùn Ngoüc Cáøn) ÅÍ phæång phaïp tênh gáön âuïng, ta choün: VK = (8 10).Vd; choün VK = 9.Vd V = (9 11).Vd; choün VK = 10.Vd Thãø têch dáöu troüng acqui (Vd) âæåüc tênh Vd ³ 0,025.30 = 0,75 (l) Váûy ta tênh âæåüc thãø têch tuïi khê, vaì thãø têch toaìn pháön cuía acqui VK = 9.0,5 = 7,5 (l) V = 10.0,5 = 5 (l) 3.6.6. Choün læûa van âiãöu khiãøn Choün læûa van âiãöu khiãøn cå cáúu cháúp haình laì van âaío chiãöu âiãöu khiãøn bàòng sæû kãút håüp âiãûn vaì dáöu eïp hay coìn goüi laì bäü âaío chiãöu âiãûn dáöu eïp. Bäü âaío chiãöu âiãûn dáöu eïp naìy thæåìng âæåüc duìng âãø âaío chiãöu nhanh baìn maïy, noï gäöm coï van âaío chiãöu (1) vaì van âiãöu khiãøn bàòng âiãûn tæì (2). 1. Nguyãn lyï hoaût âäüng (1) a. Så âäö nguyãn lyï (b) (a) (d) (c) (2) Hçnh 3.12 Så âäö nguyãn lyï van âiãöu khiãøn b. Nguyãn lyï ÅÍ vë trê trãn hçnh veî, dáöu tæì båm theo äúng dáùn (a) vaì van âaío chiãöu (1) vaìo buäöng trãn cuía xi lanh truyãön læûc ; dáöu tæì buäöng dæåïi cuía xi lanh theo äúng dáùn (b) vãö bãø dáöu. Van âiãöu khiãøn (2) cuîng nháûn dáöu tæì äúng dáùn (a). ÅÍ vë trê hiãûn taûi, nam chám cuía van âiãöu khiãøn bãn phaíi âoïng cuìng luïc âoï nam chám åí bãn traïi máút âiãûn. Dáöu tæì âæåìng (a) vaìo van âiãöu khiãøn (2) qua äúng dáùn (c) vaìo nàõp âiãöu khiãøn nhanh cuía van âaío chiãöu (1), âáøy con træåüt cuía van âaío chiãöu (1) sang traïi, dæa dáöu tæì båm vaìo buäöng dæåïi cuía xi lanh truyãön læûc, thæûc hiãûn viãûc âaío chiãöu cho cå cáúu cháúp haình. Dáöu tæì nàõp âiãöu traïi theo âæåìng dáøn (d) chaíy vãö bãø dáöu. 3.6.7. Choün loüc dáöu cho hãû thäúng Âäü báøn cuía dáöu coï aính hæåíng ráút låïn âãún khaí nàng laìm viãûc, âäü bãön vaì tuäøi thoü cuía thiãút bë. Sæû báøn cuía dáöu laìm tàng ma saït, caín tråí chuyãøn âäüng caïc chi tiãút trong hãû thäúng thuíy læûc. Trãn cå såí thê nghiãûm vaì thæûc tãú coï thãø âæa ra caïc taïc haûi cuía âäü báøn cuía dáöu. Haût báøn coï kêch thæåïc bàòng hoàûc låïn hån khe håí caïc bãö màût tiãúp xuïc cuía caïc pháön tæí thuíy læûc laìm tàng læûc cáön thiãút âãø dëch chuyãøn caïc pháön tæí naìy. Âäúi våïi caïc loaûi båm, tuäøi thoü giaím âi tyí lãû våïi sæû tàng kêch thæåïc vaì näöng âäü caïc haût báøn. Âäü cæïng caïc haût báøn trong cháút loíng caìng låïn, caìng nhanh choïng maìi moìn caïc bãö màût tiãúp xuïc cuía caïc pháön tæí thuíy læûc. Qua caïc kãút luáûn trãn ta tháúy ràòng: muäún tàng tuäøi thoü caïc pháön tæí thuíy læûc vaì giaím âi chi phê trong quaï trçnh sæí duûng maïy coï truyãön dáùn thuíy læûc thç caïch täút nháút laì sæí duûng hãû thäúng loüc cho hãû thäúng. ÅÍ maïy thiãút kãú ta choün hai loaûi loüc: Loüc thä (âàût åí âæåìng huït cuía båm) Loüc tinh (âàût åí âæåìng âáøy cuía båm) 1. Loüc thä Loüc thä âaût åí âæåìng huït cuía båm, thäng thæåìng ta duìng bäü loüc læåïi 4 3 2 1 a. Cáúu taûo loüc læåïi Trong âoï: 1:læåïi läüc bàòng âäöng 3: caïc läù 2: khung cæïng 4: äúng huït Nguyãn lyï: Dáöu tæì ngoaìi xuyãn qua màõt læåïi 1 vaì caïc läù 3 âãø vaìo äúng huït 4 b. caïc thäng säú cuía bäü loüc læåïi Täøn tháút aïp suáút thæåìng láúy p = 0,3 0,5 bar, træåìng håüp âàûc biãût coï thãø láúy p = 1 2 bar. Læåïi laìm bäü loüc coï säú läù 17.000 läù/cm2. 2. Loüc tinh Trong âoï: 1. Cæía vaìo 2. Pháön tæí loüc 1 2 3 4 3. Vêt thaïo cháút báøn 4. Cæía ra Hçnh 3.13 Kãút cáúu bäü loüc cao aïp Loüc tinh âàût trãn âæåìng âáøy cuía båm nãn coìn goüi laì loüc cao aïp. Quaï trçnh tinh loüc chuí yãúu âæåüc thæûc hiãûn nhåì caïc läù xäúp cuía váût liãûu loüc. Caïc pháön tæí loüc loaûi naìy thæåìng âæåüc chãú taûo tæì caïc váût liãûu xå, xäúp, haût bäüt, giáúy, gäúm kim loaûi, gäöm... Caïc pháön tæí loüc âæåüc chãú taûi baìng caïch cho vaìo khuän kim loaûi váût liãûu chãú taûo, sau âoï táøm cháút kãút dênh vaì nung âãún khi váût liãûu âæåüc âënh hçnh væîng chàõc theo máùu cáön thiãút. ÅÍ âáy ta choün bäü loüc tinh coï pháön tæí loüc laì váût liãûu gäúm - kim loaûi. Dáöu tæì båm seî chaíy vaìo loüc åí cæía vaìo, nhåì caïc läù xäúp trãn cuía pháön tæí loüc, caïc haût cháút báøn seî âæåüc giæî laûi, dáöu saûch tiãúp tuûc âi âãún cæía ra vaì cung cáúp vaìo hãû thäúng. Sau mäüt thåìi gian, thaïo vêt âãø âæa cháút báøn ra ngoaìi. 3.6.8. TÊNH TOAÏN ÄÚNG DÁÙN DÁÖU 1. Yãu cáöu âäúi våïi äúng dáùn: ÄÚng dáùn cáön phaíi coï âuí âäü bãön vaì âaím baío täøn tháút aïp suáút laì nhoí nháút. Âãø giaím täøn tháút aïp suáút thç äúng dáùn phaíi coï caïc yãu cáöu sau: Chiãöu daìi äúng caìng ngàõn caìng täút. Traïnh sæû biãún daûng cuía tiãút diãûn äúng dáùn trong suäút quaï trçnh laìm viãûc. ÄÚng dáùn coï hçnh daïng sao cho hæåïng chuyãøn âäüng cuía doìng dáöu êt thay âäøi. Nãúu cáön thiãút âäøi hæåïng thç phaíi thay âäøi tæì tæì. 2. Xaïc âënh âæåìng kênh äúng dáùn Tæì cäng thæïc: Trong âoï: Q: læu læåüng âi qua äúng, Q = 25,125 (lêt/phuït) d: âæåìng kênh trong cuía äúng dáùn dáöu (mm) V: váûn täúc doìng chaíy trãn äúng dáùn m/s Xaïc âënh âæåìng kênh äúng dáùn Âäúi våïi äúng huït: V= (1,5 âãún 2) m/s Choün V = 2m/s Þ d = 17,4mm, láúy d = 18mm Âäúi våïi äúng neïn: V = (3 âãún 5) m/s Choün V = 4m/s Þ d = 11,528mm láúy d = 12mm xaïc âënh chiãöu daìy cuía äúng dáùn Tæì cäng thæïc [s] = 105.P.d/2.S (N/m2) Trong âoï: [s]: æïng suáút cho pheïp, thæåìng choün: Âäúi våïi äúng theïp: [s] = (400 âãún 600).105 N/mm2 Âäúi våïi äúng âäöng: [s] = 255. 105 N/mm2 Âäúi våïi äúng gang: [s] = (150 âãún 250) . 105 N/mm2 Ta choün äúng laì váût liãûu theïp nãn ta láúy [s] = 500.105N/mm2 Aïp suáút dáöu trong äúng P = 259kg/cm2 d: âæåìng kênh trong cuía äúng S: chiãöu daìy thaình äúng Âäúi våïi äúng huït d = 17mm Þ S = 4,403 mm Âäúi våïi äúng neïn d = 12mm Þ S = 3,1 mm 3.6.9. Tênh cäng suáút âäüng cå âiãûn Ta coï cäng thæïc: Nâc = Nb/hâ Trong âoï: Nâc: cäng suáút âäüng cå hâ : cäng suáút tæì âäüng cå qua båm choün h = 0,85 Þ Nâc= 13/0,85 = 12,94 KW Âãø âaím baío an toaìn cho âäüng cå âiãûn coï cäng suáút Nâc = 14KW 3.6.10. Tênh toaïn thiãút kãú bãø chæïa dáöu Bçnh chæïa dáöu coï hai chæïc nàng: Læu træî dáöu vaì âiãöu hoìa dáöu trong hãû thäúng. Caïc bäü loüc coï nhiãûm vuû taïch cháút báøn trong bãø dáöu âãø khoíi gáy ngheût dáùn âãún sæû phaï huíy hãû thäúng. Bäü taín nhiãût hay bäü laìm maït âæåüc duìng âãø duy trç nhiãût âäü dáöu trong giåïi haûn an toaìn vaì ngàn caín sæû biãún cháút cuía dáöu. 1.thiãút kãú bçnh chæïa dáöu. Tháût dãø daìng dãø thiãút kãú bçnh chæïa dáöu lyï tæåíng nãúu khäng bë nhæîng raìng buäüt vãö giåïi haûn khäng gian, vãö troüng læåüng vaì coï thãø choün vë trê làõp âàût theo yï muäún. Tuy nhiãn våïi nhæîng bçnh chæïa dáöu thuíy læûc trãn caïc maïy coï nhæîng raìng buäüt trãn. Vç váûy viãûc thiãút kãú bçnh chæïa dáöu coï kêch thæåïc, hçnh daïng, vë trê mäüt caïch täúi æu cuîng laì mäüt váún âãö låïn. Bçnh chæïa dáöu thuíy læûc coï cáúu taûo håüp lyï, ngoaìi viãûc cung cáúp âuí dáöu cho båm coìn phaíi coï caïc khaí nàng: + Toía nhiãût täút + Taïch âæåüc khäng khê ra khoíi dáöu + Nháûn biãút âæåc sæû ä nhiãùm dáöu Chuïng ta seî xem xeït mäüt säú váún âãö liãn quan âãún viãûc thiãút kãú bçnh chæïa dáöu: Hçnh daûng: 1 2 3 4 5 6 Trong âoï : 1. Læåïi loüc 2. Båm dáöu 3. Âæåìng äúng ra 4. ÄÚng vãö 5. Nuït xaí tæì tênh 6. Mæïc dáöu Vãö hçnh daûng bçnh chæïa dáöu nãn thiãút kãú cao vaì heûp täút hån laì näng vaì räüng. Cuìng dung têch nhæng bçnh cao vaì heûp coï mæïc dáöu cao hån bçnh näng vaì räüng. Mæïc dáöu trong bçnh cao hån cæía äúng naûp cuía båm, seî traïnh sæ xoaïy läúc cuía dáöu. Nãúu coï sæû xoaïy läúc cuía dáöu åí âæåìng äúng naûp seî coï khäng khê âi vaìo hãû thäúng , khi dáúu coï láùn khäng khê khaí nàng truyãön cäng suáút seî giaím vç khäng khê bë neïn. Hån næîa, khäng khê seî laìm giaím khaí nàng bäi trån cuía dáöu Kêch thæåïc: Trong thåìi gian daìi, thæåìng ta aïp duûng quy tàõc laì dung têch chæïa dáöu phaíi bàòng 2 hoàûc 3 láön læu læåüng dáöu âæåüc ra trong mäüt phuït. Våïi quy tàõc náöy nãúu læåüng dáöu åí ngoí ra cuía båm laì 10 lêt trãn mäüt phuït thç bçnhh chæïa dáöu phaíi coï dung têch tæì 20 âãún 30 lêt trong mäüt phuït. Tháût ra quy tàõt naìy thêch håüp våïi caïc maïy moïc ténh. Bçnh chæïa dáöu coï kêch thæåïc låïn seî coï khaí nàng laìm maït dáöu cao do diãûn têch bãö màût låïn nãn viãûc taín dáöu ra khäng khê bãn ngoaìi seî dãø daìng hån. Bçnh chæïa låïn, thç sæû tuáön hoaìn dáöu cuîng êt dáöu hån nãncaïc cháút báøn dãø làõng âoüng. Kêch thæåïc bçnh chæïa dáöu cuîng phaíi âuí âã øcoï thãø chæïa dáöu khi táút caí caïc piston tråí vãö vë trê ban âáöu vaì khoaíng träúng âuí cho sæû giaín nåî cuía dáöu khi tàng nhiãût âäü Læu læåüng låïn nháút cuía båm trong quaï trçnh hoaût âäüng cuía maïy laì 48 lêt trãn mäüt phuït do âoï ta thiãút kãú bãø dáöu coï thãø têch laì 150 lêt. Vë trê âàût: Bçnh chæïa âàût phêa trãn båm chiãúm tè lãû khaï cao trong hãû thäúng thuíy læûc nhæ váûy seî laìm giaím khaî nàng coï khoaíng träúng trong båm. Khi trong båm coï khoaíng träúng thç sæû àn moìn seî xáøy ra.Dáöu trong äúng naûp khäng âáöy cuîng coï thãø gáy ra sæû xoaïy läúc dáöu åí cæía naûp Táúm ngàn: Trong bçnh chæïa coï bäú trê mäüt säú táúm ngàn. Chiãöu cao táúm ngàn khoaíng bàòng 2/3 mæût dáöu. Caïc táúm ngàn coï hai taïc duûng: + Ngàn khäng cho dáöu trãn âæåìng äúng tråí vãö âi ngay vaìo båm. Coï táúm ngàn, dáøu tråí vãö seî taín ra phêa vaïch thuìng chæïa, nhiãût âäü seí giaím tháúp træåïc khi hoìa vaìo læåüng dáöu coï sàôn tronh bçnh. + Traïnh sæû tung toïe dáöu trong bçnh chæïa khi hãû thäúng âang hoaût âäüng. Nàõp bçnh chæïa thæåìng coï läù thäng håi, trãn nàõp coï bäü loüc âãø ngàn buûi loüt vaìo cuìng khäng khê. Mäüt säú bçnh chæïa khäng duìng läù thäng håi maì thay thãú laì van âiãöu khiãøn. Van seî tæû âäüng âæa khäng khê loüc vaìo bçnh chæïa nhæng ngàn khäng cho khäng khê âi ra ngoaìi cho âãún khi aïp suáút trong bçnh âaût âãún giaï trë xaïc âënh træåïc. 2. Baío dæåîng bçnh chæïa dáöu thuíy læûc Viãûc baío dæåîng bçnh chæïa bao gäöm viãûc xaí dáöu cuî vaì laìm saûch bçnh chæïa theo âinh kyì qui âënh cuía nhaì saín xuáút . Cuîng coï nhæîng thiãút kãú khäng cáön phaíi tiãún haình viãûc baío dæåîng. Trãn bçnh chæïa thæåìng coï ä kênh kiãøm soaït hoàûc mäüt que kiãøm tra âãø ngæåìi váûn haình hãû thäúng thuíy læûc coï thãø kiãøm tra mæûc dáöu. Nãúu thiãúu dáöu båm thuíy læûc seî bë hæ hoíng do khäng dæåüc bäi trån âáöy âuí Bäü loüc trãn âæåìng äúng naûp cuía båm coï thãø khäng cáön thiãút phaíi baío dæåîng thæåìng xuyãn nhæng maìng loüc trãn âæåìng äúng dáöu tråí vãö phaíi âæåüc thay thãú sau thåìi gian qui âënh. Vç váûy, bäü loüc tråí vã öthæåìng khäng âàût bãn trong bçnh chæïa âãø thuáûm låüi cho viãûc baío dæåîng Trong khäng khê luän luän coï håi næåïc vç váûy cáön phaíi coï bäü taïch áøm vaì phaíi trê åí nåi naìo maì coï thãø xem xeït hàòng ngaìy. Âæåìng äúng näúi tæì bçnh chæïa tåïi båm phaíi coï chäù näúi våïi bçnh chæïa cao hån âaïy thuìng. Våïi caïch naìy caïu báøn làõng dæåïi âaïy thuìng khäng thãø âi vaìo âæåìng äúng khi thuìng chæïa hoàûc bäü loüc âæåüc suïc sæîa Âæåìng äúng dáöu tråí vãö näúi vaìo thuìng chæïa åí vi trê tháúp hån mæûc dáöu trong thuìng vaì khäng âäúi diãûn våïi âæåìng äúng naûp cuía båm. Caïch bäú tri naìy taûo hiãûu täút cho viãûc haû nhiãût âäü tråí vãö vaì giaím sæû xoaïy läúc. 3.7. THIÃÚT KÃÚ SÅ ÂÄÖ MAÛCH ÂIÃÛN ÂIÃÖU KHIÃØN HÃÛ THÄÚNG Så âäö âiãöu khiãøn Hçnh 3.15 Så âäö maûch âiãûn âiãöu khiãøn Nguyãn lyï hoaût âäüng