Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) tại Việt Nam
1. Tính cấp thiết của đề tưi Luận án Cùng với quá trình đổi mới, mở cửa vư hội nhập nền kinh tế thế giới, trong hơn 10 năm qua (1993-2004), nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) đã thực sự góp phần to lớn vưo sự nghiệp phát triển kinh tế, công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước, xoá đói giảm nghèo vư hỗ trợ cải cách chính sách kinh tế tại Việt Nam. Tuy nhiên: “do nhiều nguyên nhân, song nguyên nhân chủ quan của ta lư chính”, đó lư cơ chế, chính sách quản lý ODA còn nhiều bất cập, thiếu đồng bộ, chồng chéo, không ổn định, vư chưa phù hợp với thông lệ quốc tế. Mô hình tổ chức quản lý, điều hưnh các chương trình, dự án ODA chưa hợp lý. Công tác kiểm tra, giám sát nguồn vốn ODA còn buông lỏng, thiếu các chế tưi xử phạt. Hiện tượng tiêu cực, tham nhũng, lãng phí trong quá trình sử dụng nguồn vốn ODA còn nan giải. Nhận thức của các cấp về nguồn “ngoại lực” ODA còn sai lệch, chưa đầy đủ ; Từ những nguyên nhân cơ bản trên đã lưm hạn chế đến hiệu quả quản lý nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) tại Việt Nam trong thời gian qua. Hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) có thực sự trở thưnh “nguồn vốn nước ngoưi có ý nghĩa quan trọng” góp phần vưo quá trình tăng trưởng kinh tế bền vững hay không? tiến độ giải ngân vư sử dụng nguồn vốn ODA có đạt hiệu quả như mong muốn mư Đảng vư Như nước đề ra hay không? gánh nặng nợ nần ODA có nằm trong biên độ cho phép hay không? tất cả đang chờ vưo những thay đổi mang tính đột phá từ nhận thức đến các cơ chế, chính sách quản lý như nước về ODA trong thời gian tới. Vì vậy, Nghiên cứu sinh chọn đề tưi Luận án “Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nguồn vốn Hỗ trợ phát trển chính thức (ODA) tại Việt nam” nhằm góp phần đáp ứng những đòi hỏi bức xúc hiện nay của thực tiễn. 2. Mục đích nghiên cứu -Nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản về hiệu quả quản lý nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA). -Phân tích, đánh giá thực trạng hiệu quả quản lý nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) ở Việt nam. -Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý Nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) tại Việt nam trong thời gian tới. 3. Đối tượng vư phạm vi nghiên cứu Luận án đi sâu nghiên cứu hiệu quả quản lý đối với nguồn vốn ODA vay ưu đãi từ năm 1993 đến 2003 tại VN. 5. Phương pháp nghiên cứu Trong quá trình thực hiện luận án, các phương pháp nghiên cứu được sử dụng: Phương pháp duy vật lịch sử; Phương pháp duy vật biện chứng; Phương pháp mô hình hoá; Phương pháp phân tích vư mô tả; Phương pháp tổng hợp, thống kê, so sánh .; Toưn bộ các phương pháp trên được luận án sử dụng một cách linh hoạt có thể lư kết hợp, có thể lư riêng rẽ trong quá trình nghiên cứu. 6. ý nghĩa khoa học của Luận án -Hệ thống hoá những vấn đề lý luận về hiệu quả quản lý nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), trực tiếp lư nguồn vốn ODA vay ưu đãi (tức vốn vay có thưnh tố hỗ trợ cao); -Đánh giá hiệu quả quản lý nguồn vốn ODA vay ưu đãi ở VN trong thời gian qua. -Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đối với nguồn vốn ODA vay ưu đãi trong thời gian tới. 7. Kết cấu của Luận án Ngoưi các phần Mở đầu, Kết luận, Phụ lục, Danh mục tưi liệu tham khảo, Luận án được trình bưy theo 3 chương: Chương 1: Hiệu quả quản lý Nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) vư những vấn đề lý luận chung. Chương 2: Thực trạng hiệu quả quản lý nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) tại Việt nam trong thời gian qua. Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) tại Việt nam trong thời gian tới.
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) tại Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
cËp, thiÕu ®ång bé, chång
chÐo, kh«ng æn ®Þnh, vµ ch−a phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. M« h×nh tæ chøc qu¶n lý, ®iÒu hµnh c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n
ODA ch−a hîp lý. C«ng t¸c kiÓm tra, gi¸m s¸t nguån vèn ODA cßn bu«ng láng, thiÕu c¸c chÕ tµi xö ph¹t. HiÖn t−îng tiªu
cùc, tham nhòng, l·ng phÝ trong qu¸ tr×nh sö dông nguån vèn ODA cßn nan gi¶i. NhËn thøc cña c¸c cÊp vÒ nguån “ngo¹i lùc”
ODA cßn sai lÖch, ch−a ®Çy ®ñ....; Tõ nh÷ng nguyªn nh©n c¬ b¶n trªn ®· lµm h¹n chÕ ®Õn hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî
ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) t¹i ViÖt Nam trong thêi gian qua.
Hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) cã thùc sù trë thµnh “nguån vèn n−íc ngoµi cã ý nghÜa quan träng” gãp phÇn
vµo qu¸ tr×nh t¨ng tr−ëng kinh tÕ bÒn v÷ng hay kh«ng? tiÕn ®é gi¶i ng©n vµ sö dông nguån vèn ODA cã ®¹t hiÖu qu¶ nh−
mong muèn mµ §¶ng vµ Nhµ n−íc ®Ò ra hay kh«ng? g¸nh nÆng nî nÇn ODA cã n»m trong biªn ®é cho phÐp hay
kh«ng?......tÊt c¶ ®ang chê vµo nh÷ng thay ®æi mang tÝnh ®ét ph¸ tõ nhËn thøc ®Õn c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý nhµ n−íc vÒ
ODA trong thêi gian tíi. V× vËy, Nghiªn cøu sinh chän ®Ò tµi LuËn ¸n “Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn Hç
trî ph¸t trÓn chÝnh thøc (ODA) t¹i ViÖt nam” nh»m gãp phÇn ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái bøc xóc hiÖn nay cña thùc tiÔn.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu
-Nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA).
-Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) ë ViÖt nam.
-§Ò xuÊt gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý Nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) t¹i ViÖt nam trong
thêi gian tíi.
3. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu
LuËn ¸n ®i s©u nghiªn cøu hiÖu qu¶ qu¶n lý ®èi víi nguån vèn ODA vay −u ®·i tõ n¨m 1993 ®Õn 2003 t¹i VN.
5. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn luËn ¸n, c¸c ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ®−îc sö dông: Ph−¬ng ph¸p duy vËt lÞch sö; Ph−¬ng
ph¸p duy vËt biÖn chøng; Ph−¬ng ph¸p m« h×nh ho¸; Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch vµ m« t¶; Ph−¬ng ph¸p tæng hîp, thèng kª, so
s¸nh ...; Toµn bé c¸c ph−¬ng ph¸p trªn ®−îc luËn ¸n sö dông mét c¸ch linh ho¹t cã thÓ lµ kÕt hîp, cã thÓ lµ riªng rÏ trong qu¸
tr×nh nghiªn cøu.
6. ý nghÜa khoa häc cña LuËn ¸n
-HÖ thèng ho¸ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA), trùc tiÕp lµ
nguån vèn ODA vay −u ®·i (tøc vèn vay cã thµnh tè hç trî cao);
-§¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA vay −u ®·i ë VN trong thêi gian qua.
-§Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý ®èi víi nguån vèn ODA vay −u ®·i trong thêi gian tíi.
7. KÕt cÊu cña LuËn ¸n
Ngoµi c¸c phÇn Më ®Çu, KÕt luËn, Phô lôc, Danh môc tµi liÖu tham kh¶o, LuËn ¸n ®−îc tr×nh bµy theo 3 ch−¬ng:
Ch−¬ng 1: HiÖu qu¶ qu¶n lý Nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) vµ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung.
Ch−¬ng 2: Thùc tr¹ng hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) t¹i ViÖt nam trong thêi gian
qua.
Ch−¬ng 3: Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) t¹i ViÖt nam trong
thêi gian tíi.
- 1 -
18
Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
Tr−êng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n
--------o0o---------
T«n Thanh T©m
Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t
triÓn chÝnh thøc (ODA) t¹i viÖt nam
Chuyªn ngµnh: Tµi chÝnh, l−u th«ng tiÒn tÖ vµ tÝn dông
M· sè : 5.02.09
Tãm t¾t
LuËn ¸n tiÕn sü kinh tÕ
Hµ néi 2004
19
C«ng tr×nh nµy ®−îc hoµn thµnh
t¹i tr−êng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n
Nh÷ng ng−êi h−íng dÉn khoa häc:
GS. TS NguyÔn V¨n Nam
TS. §ç TÊt Ngäc
Ph¶n biÖn 1:
Ph¶n biÖn 2:
Ph¶n biÖn 3:
LuËn ¸n sÏ ®−îc b¶o vÖ t¹i Héi ®ång chÊm luËn ¸n cÊp Nhµ n−íc
häp t¹i tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n
Vµo håi .... giê ....... ngµy ....... th¸ng ........ n¨m 2004
Cã thÓ t×m hiÓu luËn ¸n t¹i
Th− viÖn Quèc gia
Th− viÖn tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n
20
Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
--------o0o---------
Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t
triÓn chÝnh thøc (ODA) t¹i viÖt nam
Chuyªn ngµnh: Tµi chÝnh, l−u th«ng tiÒn tÖ vµ tÝn dông
M· sè : 5.02.09
tãm t¾t
LuËn ¸n tiÕn sü kinh tÕ
Hµ néi 2004
21
C«ng tr×nh nµy ®−îc hoµn thµnh
t¹i tr−êng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n
Nh÷ng ng−êi h−íng dÉn khoa häc:
GS. TS NguyÔn V¨n Nam
TS. §ç TÊt Ngäc
Ph¶n biÖn 1:
Ph¶n biÖn 2:
Ph¶n biÖn 3:
LuËn ¸n sÏ ®−îc b¶o vÖ t¹i Héi ®ång chÊm luËn ¸n cÊp Nhµ n−íc
häp t¹i tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n
Vµo håi .... giê ....... ngµy ....... th¸ng ........ n¨m 2004
Cã thÓ t×m hiÓu luËn ¸n t¹i
Th− viÖn Quèc gia
Th− viÖn tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n
22
23
2
ch−¬ng I
hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn
chung
1.1 Tæng quan vÒ nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc
1.1.1 Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc
1.1.1.1 Kh¸i niÖm
“ODA lµ mét giao dÞch chÝnh thøc ®−îc thiÕt lËp víi môc ®Ých chÝnh lµ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña
c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. §iÒu kiÖn tµi chÝnh cña giao dÞch nµy cã tÝnh chÊt −u ®·i vµ thµnh tè viÖn trî kh«ng hoµn l¹i chiÕm
Ýt nhÊt lµ 25%”
1.1.1.2 ®Æc ®iÓm
ODA cã mét sè ®Æc ®iÓm sau:
-Thµnh tè hç trî hay cßn gäi lµ “phÇn cho kh«ng” lµ tû lÖ phÇn tr¨m danh nghÜa cña kho¶n vay ph¶n ¸nh møc −u
®·i cña kho¶n vay ODA. Møc −u ®·i ph¶i ®¹t Ýt nhÊt tõ 25% trë lªn ®Õn 100% th× míi ®−îc gäi lµ vèn ODA.
-TÝnh hai mÆt cña nguån vèn ODA: (i) −u ®iÓm cña nguån vèn ODA lµ bæ sung nguån vèn trung, dµi h¹n cho ®Çu
t− ph¸t triÓn, thóc ®Èy ®Çu t− t− nh©n, hç trî t¨ng c−êng n¨ng lùc thÓ chÕ vµ ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng c¶i c¸ch chÝnh s¸ch kinh
tÕ, bï ®¾p thiÕu hôt c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ, gãp phÇn ®¶m b¶o nhu cÇu chi tiªu cÇn thiÕt cña ChÝinh phñ, cÇu nèi giao l−u
v¨n ho¸ chÝnh trÞ vµ con ng−êi gi÷a n−íc tiÕp tµi trî vµ tiÕp nhËn viÖn trî. (ii) MÆt tr¸i cña ODA ®ã lµ c¸c rµng buéc vÒ chÝnh
trÞ vµ kinh tÕ.
1.1.2 B¶n chÊt chÝnh trÞ vµ kinh tÕ cña nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc
1.1.2.1 B¶n chÊt chÝnh trÞ
T¨ng c−êng lîi Ých chiÕn l−îc vµ chÝnh trÞ ng¾n h¹n cña c¸c n−íc tµi trî ®èi víi c¸c n−íc tiÕp nhËn viÖn trî
1.1.2.2 B¶n chÊt kinh tÕ
Thóc ®Èy t¨ng tr−ëng dµi h¹n vµ gi¶m nghÌo ®ãi ë nh÷ng n−íc ®ang ph¸t triÓn..
1.1.3 C¸c nhµ tµi trî ODA
C¸c nhµ tµi trî ODA bao gåm:
-ChÝnh phñ tÊt c¶ c¸c n−íc trªn thÕ giíi cã tham gia vµo qu¸ tr×nh cung cÊp ODA cßn gäi lµ c¸c nhµ tµi trî ODA
song ph−¬ng.
-C¸c tæ chøc liªn chÝnh phñ hoÆc liªn quèc gia cßn gäi lµ c¸c nhµ tµi trî ODA ®a ph−¬ng.
1.1.4 C¸c h×nh thøc cung cÊp ODA
Cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i, nh−ng nh×n chung cã 3 h×nh thøc cung cÊp ODA c¬ b¶n sau: ODA kh«ng hoµn l¹i, ODA
cho vay −u ®·i, ODA hçn hîp.
1.1.5 C¸c ph−¬ng thøc cung cÊp ODA
HiÖn cã mét sè ph−¬ng thøc cung cÊp ODA c¬ b¶n sau: (i) ViÖn trî theo ch−¬ng tr×nh bao gåm: hç trî c¸n c©n
thanh to¸n, hç trî ng©n s¸ch, hç trî ng©n s¸ch theo ngµnh, gi¶m nî; (ii) viÖn trî theo dù ¸n gåm: viÖn trî dù ¸n ®−îc chuyÓn
qua c¸c ChÝnh phñ, viÖn trî dù ¸n do nhµ tµi trî qu¶n lý, viÖn trî dù ¸n ®−îc chuyÓn qua c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ (NGOs).
1.2 Néi dung qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA)
1.2.1 Sù cÇn thiÕt trong viÖc qu¶n lý nguån hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA)
1.2.1.1 Tõ gãc ®é c¸c nhµ cung cÊp ODA (c¸c nhµ tµi trî)
ODA ®−îc trÝch mét phÇn tõ thu nhËp quèc d©n cña c¸c n−íc giµu ®Ó thùc hiÖn “nghÜa vô” cña m×nh ®èi víi nh÷ng
n−íc nghÌo th«ng qua con ®−êng hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc. Møc trÝch theo qui ®Þnh cña Liªn hîp quèc lµ 0,7%/GDP/n¨m.
Do GDP h×nh thµnh trªn c¬ së thuÕ, phÝ, lÖ phÝ ...cña ng−êi d©n n−íc tµi trî ®ãng gãp nªn, v× vËy viÖc qu¶n lý nguån vèn
ODA cho vay ®· trë thµnh yªu cÇu tÊt yÕu kh¸ch quan ®èi víi c¸c nhµ tµi trî.
1.2.1.2 Tõ gãc ®é c¸c n−íc tiÕp nhËn ODA (n−íc nhËn tµi trî)
- 3 -
3
ODA lµ mét trong nh÷ng nguån vèn vay −u ®·i (nguån huy ®éng) cña ChÝnh phñ c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn (n−íc ®i
vay), do ®ã ®· cã vay th× ph¶i cã tr¶, ®Ó ®¶m b¶o nguån tr¶ nî (gèc vµ l·i) th× viÖc qu¶n lý chÆt chÏ ®èi víi nguån vèn huy
®éng nµy còng trë thµnh yªu cÇu tÊt yÕu kh¸ch quan cña n−íc tiÕp nhËn viÖn trî.
1.2.2 Néi dung qu¶n lý nguån vèn ODA
Néi dung qu¶n lý nguån vèn ODA chñ yÕu dùa trªn c¸c qui ®Þnh cña c¸c bªn (tµi trî vµ nhËn tµi trî) liªn quan ®Õn
chu kú 1 cña dù ¸n gåm: x¸c ®Þnh dù ¸n, chuÈn bÞ dù ¸n, thÈm ®Þnh, ®µm ph¸n ký kÕt vµ phª duyÖt c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ vÒ
ODA, tæ chøc thùc hiÖn, ®¸nh gi¸ vµ kÕt thóc ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n ODA.
1.3 HiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA)
1.3.1 Kh¸i niÖm hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA
Theo Tõ ®iÓn qu¶n lý viÖn trî vµ ph¸t triÓn th× “HiÖu qu¶ lµ møc ®é hoµn thµnh môc tiªu cña mét ho¹t ®éng tµi
trî”, vµ “HiÖu qu¶ qu¶n lý nhµ n−íc lµ khi mµ c¸c quèc gia cã ®−îc mét hÖ thèng qu¶n lý tèt vµ hÖ thèng nµy thu hót ®−îc sù
quan t©m réng kh¾p cña c«ng chóng”. Nh− vËy, HiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA chÝnh lµ hiÖu qu¶ trong viÖc tæ chøc ®iÒu
hµnh toµn bé c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch, thiÕt kÕ dù ¸n, thÈm ®Þnh, phª duyÖt kho¶n vay, ®µm
ph¸n, ký kÕt, phª chuÈn c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ, tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn, ®¸nh gi¸ vµ kÕt thóc dù ¸n..... b»ng c¸c c¬ chÕ
chÝnh s¸ch qu¶n lý nhµ n−íc vÒ ODA nh− LuËt, Ph¸p lÖnh, NghÞ ®Þnh, Th«ng t−, H−íng dÉn, NghÞ quyÕt, ChØ thÞ...; Vµ hÖ
thèng c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch qu¶n lý nµy lu«n nhËn ®−îc sù quan t©m ñng hé cña c«ng chóng c¸c n−íc tµi trî lÉn n−íc tiÕp
nhËn viÖn trî. §ã chÝnh lµ môc tiªu cña hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA.
1.3.2 C¸c tiªu thøc c¬ b¶n ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA)
§Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA), c¸c Nhµ qu¶n lý vµ ph©n tÝch nî ODA
th−êng dùa vµo mét tËp hîp c¸c chØ tiªu võa mang tÝnh ®Þnh l−îng, nh−ng l¹i võa mang tÝnh ®Þnh tÝnh. C¸c chØ tiªu nµy võa ë
tÇm vÜ m« tøc lµ xem xÐt hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån ODA trong mét mèi quan hÖ qu¶n lý nî n−íc ngoµi tæng thÓ cña mét quèc
gia, nh−ng l¹i võa ë tÇm vi m« tøc lµ xem xÐt hiÖu qu¶ qu¶n lý trong tõng ch−¬ng tr×nh, dù ¸n ODA.
1.3.2.1 C¸c tiªu thøc ®Þnh l−îng
a. C¸c tiªu thøc ®Þnh l−îng mang tÝnh vÜ m«
B¶ng 1.1: C¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ møc ®é nî n−íc ngoµi cña c¸c con nî
Nguån Ng©n hµng ThÕ giíi
(WB) vµ Quü tiÒn tÖ quèc tÕ (IMF)
Bªn c¹nh c¸c chØ tiªu tæng
hîp trªn, ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é hiÖu qu¶
qu¶n lý nguån vèn ODA, ng−êi ta cßn
dùa vµo mét sè tiªu chÝ bæ trî kh¸c nh− kh¶ n¨ng tr¶ nî cña NSNN, chØ sè ICOR, ®Çu t−/GDP, ... ®Ó ®¸nh gi¸;
b. C¸c tiªu th−c ®Þnh l−îng mang tÝnh vi m«
§Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA, ngoµi c¸c tiªu chÝ tæng hîp nãi trªn, c¸c nhµ tµi trî cßn ®−a ra c¸c
chØ tiªu cô thÓ trong tõng ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n ODA ®Ó gióp c¸c bªn tµi trî vµ bªn nhËn tµi trî cã c¬ së ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶
qu¶n lý theo ®Þnh kú, ®ét xuÊt, hoÆc kÕt thóc dù ¸n nh−: tû lÖ gi¶i ng©n thùc tÕ cã ®¹t kÕ ho¹ch ®Ò ra kh«ng? ph©n bæ vµ sö
dông vèn? møc ®é ®ãng gãp cña nguån vèn ODA ®Õn t¨ng tr−ëng GDP lµ bao nhiªu%? møc t¨ng GDP tÝnh theo ®Çu ng−êi?
tû lÖ gi¶m nghÌo lµ bao nhiªu? ..v.v;
1.3.2.2 C¸c tiªu thøc ®Þnh tÝnh
Tuú theo tÝnh chÊt tõng ch−¬ng tr×nh, dù ¸n ODA mµ c¸c nhµ tµi trî còng nh− c¸c n−íc tiÕp nhËn viÖn trî cã thÓ
®−a ra c¸c tiªu thøc ®Þnh tÝnh khi xem xÐt hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA ë tÇm vÜ m« vµ vi m«, ch¼ng h¹n nh− viÖc xem
xÐt c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý ODA cã ®¹t hiÖu qu¶ kh«ng? møc ®é c¶i c¸ch thÓ chÕ vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ ®Õn møc nµo?
®ãng cöa hay më cöa?.v.v.; hay mét sè nhµ tµi trî cßn ®−a ra mét sè tiªu thøc ®Þnh tÝnh dùa trªn viÖc ®¸nh gi¸ møc ®é thµnh
c«ng cña 1 ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n ODA víi 5 møc ®é thµnh c«ng kh¸c nhau nh− : rÊt thµnh c«ng, thµnh c«ng, thµnh c«ng phÇn
nµo, kh«ng thµnh c«ng, kh«ng xÕp lo¹i. ViÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý dù ¸n theo ph−¬ng ph¸p trªn lµ nh»m cung cÊp nh÷ng
th«ng tin h÷u Ých vµ ®¸ng tin cËy kh«ng nh÷ng cho chÝnh nhµ tµi trî mµ cho c¶ ChÝnh phñ n−íc ®i vay qua ®ã gióp c¶ hai phÝa
rót ra ®−îc nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm quÝ b¸u trong qu¸ tr×nh qu¶n lý c¸c ch−¬ng tr×nh/dù ¸n ODA, ®Æc biÖt lµ lo¹i dù ¸n tõ
HÖ sè
møc ®é nî
Nî/GD
P (%)
Nî/XuÊt
khÈu (%)
Chi phÝ (tr¶ gèc vµ
l·i)/ XuÊt khÈu (%)
Tr¶ l·i/XuÊt
khÈu
(0) (1) (2) (3) (4)
Nî qu¸ nhiÒu > 50 > 275 > 30 > 20
Nî võa ph¶i 30 - 50 165 - 275 18 - 30 12 - 20
Nî Ýt < 30 < 165 < 18 < 12
4
møc kh«ng thµnh c«ng vµ kh«ng xÕp lo¹i (tøc cã vÊn ®Ò nghiªm träng). Vµ còng ®Ó tõ ®ã mµ cã nh÷ng ®iÒu chØnh kÞp thêi c¶
vÒ mÆt vÜ m« lÉn vi m«, nh»m kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶ qu¶n lý ®èi víi nguån vèn ODA cho c¶ 2 bªn:
Nhµ tµi trî vµ ChÝnh phñ n−íc ®i vay.
Tãm l¹i: ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng møc ®é hiÖu qu¶ qu¶n lý ®èi víi nguån vèn ODA, c¸c nhµ ph©n tÝch ph¶i dùa vµo mét
tËp hîp c¸c chØ tiªu võa mang tÝnh “®Þnh l−îng” võa mang tÝnh “®Þnh tÝnh” ë c¶ tÇm vÜ m« vµ vi m« mµ c¸c v¨n kiÖn cña
ch−¬ng tr×nh, dù ¸n ODA (B¸o c¸o thÈm ®Þnh, HiÖp ®Þnh vay) ®· ®Ò ra ®Ó ®¸nh gi¸.
1.4 C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA)
1.4.1 C¸c nh©n tè thuéc bªn tµi trî
XuÊt ph¸t tõ môc tiªu cung cÊp ODA nãi chung, ODA −u ®·i nãi riªng cña c¸c nhµ tµi trî dµnh cho c¸c n−íc nhËn
viÖn trî (c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn) ®ã lµ: (i) thóc ®Èy t¨ng tr−ëng vµ gi¶m nghÌo ®ãi ë nh÷ng n−íc ®ang ph¸t triÓn, ®ång thêi
(ii) t¨ng c−êng lîi Ých chiÕn l−îc vµ chÝnh trÞ cña c¸c nhµ tµi trî ®èi víi c¸c n−íc tiÕp nhËn viÖn trî. Nãi mét c¸ch cô thÓ h¬n
lµ viÖc cung cÊp ODA cña nh÷ng n−íc giµu dµnh cho nh÷ng n−íc nghÌo ®Òu ®i kÌm víi nh÷ng ®iÒu kiÖn rµng buéc vÒ mÆt
kinh tÕ vµ chÝnh trÞ nhÊt ®Þnh nµo ®ã, do ®ã hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA còng chÞu sù t¸c ®éng vµ chi phèi cña c¸c nh©n
tè kinh tÕ vµ chÝnh trÞ tõ phÝa c¸c nhµ tµi trî, cô thÓ:
-ChiÕn l−îc cung cÊp ODA trong tõng thêi kú cña c¸c n−íc tµi trî.
-Ng©n s¸ch hµng n¨m mµ ChÝnh phñ c¸c n−íc tµi trî dµnh cho c¸c n−íc nghÌo th«ng qua con ®−êng hç trî ph¸t
triÓn chÝnh thøc (ODA);
-C¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý nguån ODA cña c¸c n−íc tµi trî hoÆc cña c¸c tæ chøc cung cÊp ODA ®a ph−¬ng;
-Mèi quan hÖ kinh tÕ, chÝnh trÞ gi÷a n−íc tµi trî vµ n−íc tiÕp nhËn viÖn trî;
1.4.2 C¸c nh©n tè thuéc bªn nhËn tµi trî
C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) xÐt tõ gãc ®é bªn nhËn
tµi trî, bao gåm c¸c sè nh©n tè c¬ b¶n sau:
-ThÓ chÕ chÝnh trÞ: nÕu thÓ chÕ chÝnh trÞ trong n−íc æn ®Þnh sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn
ODA, ng−îc l¹i nÕu thÓ chÕ chÝnh trÞ trong n−íc thay ®æi sÏ lµm cho hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA bÞ ¶nh h−ëng theo do
c¸c mèi quan hÖ vay m−în vÒ ODA gi÷a c¸c bªn thay ®æi, dÉn ®Õn sè l−îng ODA, c¬ cÊu ODA...còng thay ®æi theo.
-Møc ®é æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«: nÕu c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« æn ®Þnh nh− chÝnh s¸ch tµi kho¸, chÝnh s¸ch tiÒn
tÖ, chÝnh s¸ch th−¬ng m¹i, chÝnh s¸ch thuÕ, chÝnh s¸ch ®Çu t−..v.v..æn ®Þnh sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qña qu¶n lý nguån vèn
ODA cña quèc gia ®ã, vµ ng−îc l¹i.
-HÖ thèng c¸c v¨n b¶n qui ph¹m ph¸p luËt liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh luång vèn ODA: nÕu hÖ thèng c¸c
v¨n b¶n qui ph¹m ph¸p luËt ®iÒu chØnh c¸c mèi quan hÖ vÒ ODA æn ®Þnh, Ýt thay ®æi, phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, cã hiÖu
lùc thi hµnh cao ....sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA, vµ ng−îc l¹i.
-Møc ®é hÊp thô vèn ODA cña n−íc ®i vay trong tõng thêi kú: nÕu møc ®é hÊp thô vèn ODA ë møc cao sÏ lµm ¶nh
h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ qu¶n lý do c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý ODA ph¶i thay ®æi theo, hoÆc møc ®é hÊp thô vèn ODA thÊp
còng phÇn nµo thÓ hiÖn c¸c c¬ chÕ qu¶n lý ®ang lµm c¶n trë ®Õn tiÕn ®é gi¶i ng©n.
-N¨ng lùc vµ tr×nh ®é qu¶n lý nguån vèn ODA cña c¸c cÊp;
-NhËn thøc cña c¸c cÊp vÒ nguån vèn ODA: nÕu nhËn thøc ®óng vÒ nguån “ngo¹i lùc” ODA lµ nguån vay nî cña
quèc gia th× nã sÏ gãp phÇn n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý còng nh− hiªô qu¶ sö dông vèn trong c¸c cÊp. Ng−îc l¹i nÕu coi
nguån vèn ODA vay lµ nguån cho kh«ng, cã vÊn g× ng©n s¸ch nhµ n−íc chÞu, th× nã sÏ t¸c ®éng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ qu¶n lý
nguån vèn ODA trong c¸c cÊp.
-M« h×nh tæ chøc, qu¶n trÞ, ®iÒu hµnh nguån vèn ODA;
1.5 Kinh nghiÖm cña c¸c n−íc vµ bµi häc ®èi víi ViÖt nam vÒ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh
thøc (ODA)
1.5.1 Kinh nghiÖm thành c«ng: Hµn quèc, Malaysia..;
1.5.2 Bµi häc thÊt b¹i: D¨m-bia, CHDC C«ng g«, Tandania...;
1.5.3 NhËn xÐt hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA th«ng qua c¸c bµi häc kÝnh nghiÖm:
- 8 -
- 9 -
5
Theo ®¸nh gi¸ cña WB, hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA cao hay thÊp phô thuéc rÊt lín vµo c¸c “c¬ chÕ qu¶n lý”
nguån vèn ODA cña n−íc tiÕp nhËn viªn trî. Bµi häc thµnh c«ng nh− Hµn quèc, Malaysia...lµ nh÷ng vÝ dô ®iÓn h×nh vÒ sù
tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c trong qu¶n lý nguån vèn n−íc ngoµi, v× vËy ®· gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý ®èi víi nguån
vèn ODA. Ng−îc l¹i, bµi häc thÊt b¹i rót ra tõ D¨m-bi-a, CHDC C«ng g«, Tandania..lµ nh÷ng vÝ dô ®iÓn h×nh trong viÖc ph¸
vì c¸c néi dung qu¶n lý ®èi víi nguån vèn nµy.
1.5.4 Bµi häc ®èi víi ViÖt Nam
NhËn thøc s©u s¾c vÒ nh÷ng vÊn ®Ò trªn, tõ n¨m 1993 ®Õn 2001, ChÝnh phñ VN ®· tiÕn hµnh thay ®æi 03 NghÞ ®Þnh
vÒ qui chÕ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) nh»m kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý ®èi víi
nguån vèn ODA. Tõ NghÞ ®Þnh 20/CP ngµy 15/3/1994, ®Õn NghÞ ®Þnh 87/CP ngµy 5/8/1997, vµ ®Õn nay lµ NghÞ ®Þnh
17/2001/N§-CP ngµy 4/5/2001. HiÖn t¹i ChÝnh phñ ®ang xem xÐt ®Ó tiÕp tôc bæ sung, söa ®æi NghÞ ®Þnh 17 nãi trªn. §iÒu ®ã
thÓ hiÖn ý chÝ vµ nguyÖn väng cña ChÝnh phñ VN trong viÖc t×m kiÕm c¸c gi¶i ph¸p vµ ®−a ra mét c¬ chÕ qu¶n lý ODA cã
hiÖu qu¶ nhÊt nh»m khai th¸c triÖt ®Ó c¸c lîi thÕ “so s¸nh” mµ nguån vèn nµy mang l¹i.
ch−¬ng II
Thùc tr¹ng qu¶n lý nguån vèn Hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) t¹i viÖt nam trong
thêi gian qua
2.1 Kh¸i qu¸t vÒ nguån vèn Hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) t¹i ViÖt nam
2.1.1 Tr−íc n¨m 1993
2.1.1.1 VÒ nguån tµi trî
Tr−íc n¨m 1993 (tøc tr−íc khi lÖnh cÊm vËn kinh tÕ cña Mü ®−îc dì bá), ViÖt nam chØ nhËn ®−îc vµi nguån ODA
song ph−¬ng vµ ®a ph−¬ng chñ yÕu sau ®©y: mét lµ tõ c¸c n−íc thuéc Tæ chøc Héi ®ång t−¬ng trî kinh tÕ (SEV), hai lµ tõ
mét sè n−íc thuéc Uû ban hç trî ph¸t triÓn cña tæ chøc OECD, ba lµ tõ c¸c tæ chøc thuéc Liªn hîp quèc..;
2.1.1.2 VÒ c¬ chÕ qu¶n lý ODA
Trong giai ®o¹n nµy, do luång vèn viÖn trî ODA kh«ng cao, chñ yÕu lµ hç trî kü thuËt, nªn C¬ chÕ qu¶n lý vµ tiÕp
nhËn viÖn trî ODA ®−îc ®iÒu tiÕt bëi tõng QuyÕt ®Þnh riªng rÎ cña Chñ TÞch Héi ®«ng Bé tr−ëng (nay lµ Thñ t−íng ChÝnh
phñ) ®èi víi tõng ch−¬ng tr×nh hay dù ¸n ODA. HoÆc chØ míi thùc hiÖn th«ng qua c¸c HiÖp ®Þnh hîp t¸c song ph−¬ng riªng
lÎ ®−îc ký kÕt gi÷a ChÝnh phñ VN víi c¸c Tæ chøc hay chÝnh phñ c¸c n−íc nãi trªn. Cßn hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p qui liªn
quan ®Õn qu¸ tr×nh ®iÒu phèi chung c¸c ho¹t ®éng tõ kh©u thu hót, ®Õn ký kÕt hiÖp ®Þnh vay, sö dông vèn vay, qu¶n lý nguån
ODA .v.v trong giai ®o¹n nµy vÉn ch−a ®−îc nghiªn cøu vµ ban hµnh.
2.1.2 Tõ giai ®o¹n 1993 ®Õn 2003
2.1.2.1 VËn ®éng (thu hót) ODA
Ngay sau khi Hîp chñng quèc Hoa kú tuyªn bè b·i bá lÖnh cÊm vËn kinh tÕ ®èi víi VN vµo th¸ng 10/1993, lËp tøc
quan hÖ hîp t¸c ph¸t triÓn gi÷a VN vµ céng ®ång c¸c nhµ tµi trî ODA ®−îc khai th«ng. Qua vËn ®éng ODA, ®Õn nay VN cã
quan hÖ hîp t¸c ph¸t triÓn víi: 25 nhµ tµi trî song ph−¬ng, trong ®ã cã 21 nhµ tµi trî cam kÕt ODA th−êng niªn cho VN; 15
tæ chøc ®a ph−¬ng; Ngoµi ra cßn cã kho¶ng 400 c¸c Tæ chøc phi chÝnh phñ n−íc ngoµi (NGOs) ho¹t ®éng t¹i VN, cung cÊp
ODA b×nh qu©n hµng n¨m vµo kho¶ng 80 triÖu USD, chñ yÕu lµ viÖn trî kh«ng hoµn l¹i. Trong sè 25 nhµ tµi trî song
ph−¬ng, 15 nhµ tµi trî ®a ph−¬ng, 400 NGOs th× cã 3 nhµ tµi trî cã qui m« cung cÊp ODA lín nhÊt cho VN tõ 1993 ®Õn nay
2003, ®ã lµ: NhËt b¶n, Ng©n hµng ThÕ giíi (WB), Ng©n hµng Ph¸t triÓn Ch©u ¸ (ADB). Sè l−îng ODA do 3 nhµ tµi trî nãi
trªn cung cÊp cho VN chiÕm b×nh qu©n trªn 75% tæng gi¸ trÞ c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ vÒ ODA , trong ®ã riªng NhËt b¶n chiÕm
40% tæng vèn ODA hµng n¨m.
2.1.2.2 Cam kÕt ODA
Trong thêi kú 1993 -2003, th«ng qua 11 Héi nghÞ CG, céng ®ång c¸c nhµ tµi trî quèc tÕ (15 ®a ph−¬ng, 25 song
ph−¬ng, 400 NGOs...) ®· cam kÕt cung cÊp nguån vèn ODA cho n−íc ta víi víi tæng gi¸ trÞ lªn ®Õn 25,25 tû USD (bao gåm
c¸c kho¶n viÖn trî kh«ng hoµn l¹i vµ c¸c kho¶n vay −u ®·i). cô thÓ:
B¶ng 2.1 T×nh h×nh cam kÕt ODA cho ViÖt nam giai ®o¹n 1993-2003
§¬n vÞ: tû USD
- 11 -
6
Nguån: Bé KÕ ho¹ch
vµ §Çu t− {11}
2.1.2.3 §µm ph¸n,
ký kÕt c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ vÒ ODA
TÝnh tõ n¨m 1993 ®Õn hÕt n¨m 2003, tæng gi¸ trÞ c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ vÒ ODA ®· ®−îc ký kÕt −íc ®¹t kho¶ng 19,5 tû USD,
trong ®ã 15,5 tû USD vèn vay víi h¬n 352 HiÖp ®Þnh vay ®−îc ký kÕt, ®¹t kho¶ng 90% tæng nguån vèn ODA ®· cam kÕt vµ
kho¶ng 4 tû USD viÖn trî kh«ng hoµn l¹i, ®¹t kho¶ng 90% tæng nguån vèn ODA ®· ®−îc cam kÕt.
2.1.2.4 Gi¶i ng©n
Th«ng qua c¸c HiÖp ®Þnh ®· ký kÕt, Nguån vèn ODA ®· ®−îc ChÝnh phñ VN gi¶i ng©n cho c¸c Ch−¬ng tr×nh/ dù
¸n ODA giai ®o¹n 1993 -2003 −íc ®¹t kho¶ng 12,6 tû USD, b»ng 67,7% tæng gi¸ trÞ c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ vÒ ODA ®· ký kÕt,
vµ b»ng kho¶ng 50% tæng l−îng vèn ODA ®· cam kÕt trong thêi kú nµy. Trong ®ã vèn vay −u ®·i ®· ®−îc gi¶i ng©n −íc ®¹t
kho¶ng 8,5 tû USD ®¹t kho¶ng 54% sè vèn vay −u ®·i ®· ký kÕt. Sè tiÒn trªn ®· ®−îc ®Çu t− vµo c¸c c«ng tr×nh ph¸t triÓn h¹
tÇng qui m« lín ë n−íc ta trong c¸c lÜnh vùc giao th«ng vËn t¶i, n¨ng l−îng ®iÖn (nguån, ®−êng d©y t¶i ®iÖn, l−íi ®iÖn ph©n
phèi...), n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, cÊp tho¸t n−íc, Gi¸o dôc ®µo t¹o, khoa häc c«ng nghÖ, b¶o vÖ m«i tr−êng, y tÕ,
x· héi...;
2.1.2.5 Ph©n bæ vèn vµ sö dông vèn cña c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n ODA
+Ph©n bæ vèn theo lÜnh vùc
(1) C¬ së h¹ tÇng träng ®iÓm chiÕm 42% tæng vèn ODA, (2) Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc chiÕm 13%, (3) Hç trî
chÝnh s¸ch vµ thÓ chÕ chiÕm 5%, (4) Hç trî gi¶i ng©n nhanh nãi chung chiÕm 19%, (5) Ph¸t triÓn n«ng th«n chiÕm 16%, (6)
Tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chiÕm 5%, (7) ViÖn trî khÈn cÊp vµ ho¹t ®éng cøu trî chiÕm 1%.
+Ph©n bæ vèn ODA theo vïng l·nh thæ
Duyªn h¶i b¾c trung bé vµ §ång s«ng cöu long chiÕm 44%; §ång b»ng ch©u thæ s«ng hång vµ miÒn ®«ng nam bé
chiÕm 39%; MiÒn ®«ng nam bé chiÕm 18%;
+Ph©n bæ ODA theo ®Çu ng−êi
§ång b»ng s«ng hång, Duyªn h¶i miÒn trung, T©y nguyªn, §«ng nam bé b×nh qu©n vµo kho¶ng 136USD/ng−êi;
Trung du vµ miÒn nói phÝa b¾c, §ång b»ng s«ng cöu long kho¶ng 87 USD/ng−êi.
2.2. T×nh h×nh qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) t¹i ViÖt nam tõ 1993 - 2003
2.2.1 X¸c ®Þnh vµ chuÈn bÞ dù ¸n vay vèn ODA
2.2.2 ThÈm ®Þnh, phª duyÖt néi dung c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n vay vèn ODA
2.2.3 §µm ph¸n, ký kÕt
2.2.4 Tæ chøc triÓn khai vµ thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh, dù ¸n ODA
§©y lµ giai ®o¹n khã kh¨n vµ phøc t¹p nhÊt ®èi víi qu¸ tr×nh qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc v× giai
®o¹n nµy lµ giai ®o¹n b¾t ®Çu gi¶i ng©n nguån vèn ODA tõ c¸c n−íc cho vay vÒ ViÖt Nam. Nh×n chung tû lÖ gi¶i ng©n thùc tÕ
tõ 1993 - 2003 lu«n ®¹t ë møc thÊp so víi sè vèn cam kÕt, ®¹t kho¶ng 50%.
B¶ng 2.2 Tû träng gi÷a sè vèn ®· gi¶i ng©n/so víi sè vèn ®·
cam kÕt giai ®o¹n 1993-2003
§¬n vÞ: tû USD, %
N¨m 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Tæng
cam kÕt
1,81
1,94
2,26
2,43
2,40
2,20
2,21
2,40
2,40
2,50
2,80
25,25
gi¶i
ng©n
0,413
0,725
0,737
0,900
1
1,242
1,350
1,650
1,500
1,550
1,600
12.6
tû träng
22%
37%
32%
37%
41%
56%
61%
66%
62%
62%
57%
49%
Nguån: Bé kÕ ho¹ch vµ §Çu t−, Bé tµi chÝnh 2.2.5 §¸nh gi¸ vµ kÕt thóc dù ¸n ODA
Chñ yÕu do phÝa c¸c nhµ tµi trî thùc hiÖn, v× vËy viÖc ®¸nh gi¸ møc ®é hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA ch−a ph¶n
¸nh ®óng thùc tÕ , còng nh− ch−a kÞp thêi vµ th−êng xuyªn, nªn c¸c bµi häc kinh nghiÖm rót ra ch−a nhiÒu.
2.3 §¸nh gi¸ thùc tr¹ng hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc t¹i ViÖt nam
2.3.1 KÕt qu¶ ®¹t ®−îc
N¨m 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Tæng
Sè tiÒn
1,81
1,94
2,26
2,43
2,40
2,20
2,21
2,40
2,40
2,50
2,80
25,25
- 12 -
- 13 -
7
NÕu xÐt vÒ mÆt ®Þnh l−îng: qua qu¸ tr×nh c¬ cÊu l¹i nî tõ 1993 dÕn 2003, chóng ta ®· tõng b−íc gi¶m nghÜa vô nî
n−íc ngoµi trªn 11 tû USD, gãp phÇn ®−a chØ sè nî n−íc ngoµi so víi GDP tõ møc trÇm träng 174% n¨m 1990 xuèng cßn
37% vµo n¨m 2002 (chuÈn quèc tÕ < 30%); nî n−íc ngoµi so víi xuÊt khÈu tõ møc 279% n¨m 1990 xuèng cßn 84% n¨m
2002 (chuÈn < 18%); nghÜa vô tr¶ nî gèc vµ l·i so víi xuÊt khÈu tõ møc kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî xuèng cßn 8% vµo n¨m
2002 (chuÈn < 18%); víi kÕt qu¶ ®ã, céng ®ång c¸c nhµ tµi trî ®· ®−a ViÖt Nam ra khái danh s¸ch 41 n−íc nghÌo m¾c nî
trÇm träng (HIDP).
NÕu xÐt trªn b×nh diÖn tæng thÓ c¶ ®Þnh l−îng vµ ®Þnh tÝnh th× trong 10 n¨m qua, nguån vèn ODA ®· hoµ cïng víi
c¸c nguån vèn néi lùc kh¸c, gãp phÇn ®−a tû lÖ t¨ng tr−ëng kinh tÕ cña n−íc ta lªn gÊp ®«i tõ 3,5% n¨m 1993 lªn 7,2% n¨m
2003; tû lÖ ®ãi nghÌo gi¶m xuèng mét nöa tõ 58% n¨m 1993 xuèng cßn 29% n¨m 2003; xuÊt khÈu t¨ng gÊp 6 lÇn trong ®ã
xuÊt khÈu g¹o ®øng thø hai thÕ giíi.
2.3.2 H¹n chÕ
NÕu xÐt hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc th«ng qua viÖc ph©n tÝch hÖ sè ICOR tõ 1993 ®Õn
2003 cho thÊy hÖ sè ICOR cña VN lµ t−¬ng ®èi cao so víi c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn, b×nh qu©n trªn 4,5 ®Æc biÖt cã nh÷ng
n¨m ICOR lªn ®Õn 6,2 (n¨m 1999), ®iÒu ®ã chøng tá viÖc qu¶n lý ®èi víi qu¸ tr×nh sö dông vèn ODA lµ ch−a ®¹t hiÖu qu¶
cao. Bªn c¹nh ®ã, tû lÖ gi¶i ng©n nguån vèn ODA trong 10 n¨m qua 1993 - 2003 ®¹t b×nh qu©n ë møc thÊp, thÊp h¬n so víi
møc gi¶i ng©n trung b×nh cña c¸c n−íc trong khu vùc, trong khi ®ã nhu cÇu vèn ODA cho ®Çu t− ph¸t triÓn ®ang l¹i cao, cô
thÓ:
B¶ng 2. 3 Tû lÖ gi¶i ng©n nguån vèn ODA cña VN so víi khu vùc giai
®o¹n 2001 - 2003
Nguån: Bé kÕ ho¹ch vµ §Çu t−
Bªn c¹nh tû lÖ gi¶i
ng©n thÊp, th× vÊn ®Ò thÊt tho¸t
vèn trong ®Çu t− x©y dùng c¬
b¶n ®ang cã chiÒu h−íng giai
t¨ng, theo b¸o c¸o thanh tra th×
−íc b×nh qu©n vµo kho¶ng tõ
10% ®Õn 30% so víi tæng vèn ®Çu t−.
Nh÷ng h¹n chÕ trªn b¾t nguån tõ nh÷ng nguyªn nh©n sau:
2.3.3 nguyªn nh©n
2.3.3.1 NhËn thøc cña c¸c cÊp qu¶n lý vµ sö dông nguån vèn ODA ch−a ®Çy ®ñ, coi vèn ODA vay −u ®·i nh− lµ
vèn cho kh«ng, dÉn ®Õn xem nhÑ nghÜa sö dông vèn còng nh− nghÜa vô tr¶ nî.
2.3.3.2 C¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch qu¶n lý nguån vèn ODA ch−a hoµn thiÖn vµ thiÕu ®ång bé.
2.3.3.3 M« h×nh tæ chøc qu¶n lý nguån vèn ODA ë c¸c cÊp ch−a hîp lý vµ thiÕu tÝnh chuyªn nghiÖp.
2.3.3.4 N¨ng lùc tr×nh ®é chuyªn m«n cña ®éi ngò c¸n bé lµm dù ¸n cßn nhiÌu h¹n chÕ.
2.3.3.5 C«ng t¸c qu¶n trÞ ®iÒu h¹n cßn nhiÒu b¸t cÊp.
2.3.3.6 C«ng t¸c kiÓm tra, gi¸m s¸t, kiÓm to¸n, b¸o c¸o vµ ®¸nh gi¸ c¸c ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n ODA ch−a kÞp thêi vµ
®Çy ®ñ.
2.3.3.7 ThÓ chÕ chÝnh s¸ch cña c¸c nhµ tµi trî cßn qu¸ phøc t¹p.
ch−¬ng III
Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç
trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) t¹i ViÖt nam
trong thêi gian tíi
3.1 Nhu cÇu vèn ODA cho ®Çu t− ph¸t triÓn t¹i ViÖt nam trong thêi gian tíi
3.1.1 ChiÕn l−îc huy ®éng vèn ODA
Nhµ tµi trî
Tû lÖ gi¶i ng©n b×nh
qu©n trong khu vùc (%)
Tû lÖ gi¶i ng©n b×nh qu©n cña
ViÖt nam (%)
Ng©n hµng ThÕ giíi (WB)
18%/n¨m
15%/n¨m
Ng©n hµng Ph¸t triÓn Ch©u ¸
(ADB)
20%/n¨m
18%/n¨m
NhËt b¶n (JBIC)
15%/n¨m
9,3%/n¨m
- 14 -
8
ChiÕn l−îc huy ®éng vèn ODA ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña VN trong thêi gian tíi thÓ hiÖn qua
c¸c V¨n kiÖn mµ §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc cña §¶ng CSVN vµ NghÞ QuyÕt Héi nghÞ Ban chÊp hµnh TW §¶ng qua c¸c kú
®· ®Ò ra, Cô thÓ nh− sau:
3.1.1.1 Giai ®o¹n 1991 - 1995
§¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc §¶ng CSVN lÇn thø VII ®· x¸c ®Þnh nhiÖm vô huy ®éng vèn n−íc ngoµi nh− sau:
“Tranh thñ mäi kh¶ n¨ng vµ dïng nhiÒu h×nh thøc thu hót vèn n−íc ngoµi; tranh thñ viÖn trî vµ vay dµi h¹n l·i suÊt thÊp.
C¸c doanh nghiÖp trong n−íc cã thÓ vay vèn n−íc ngoµi ®Ó tù ®Çu t− víi ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o ch¾c ch¾n viÖc tr¶ nî, tranh thñ
c«ng nghÖ tiªn tiÕn”
3.1.1.2 Giai ®o¹n 1996 -2000
§¹i héi §¹i biÓu toµn quèc §¶ng CSVN lÇn thø VIII tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh vai trß quan träng cña nguån vèn n−íc
ngoµi, ®Æc biÖt lµ nguån vèn ODA, nh− sau: “TiÕp tôc ph−¬ng ch©m huy ®éng nguån vèn trong vµ ngoµi n−íc ®Ó ®Çu t− ph¸t
triÓn , trong ®ã vèn trong n−íc cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh, vèn n−íc ngoµi cã ý nghÜa quan träng, kÕt hîp tiÒm n¨ng søc m¹nh
bªn trong víi kh¶ n¨ng cã thÓ tranh thñ ë bªn ngoµi. VÒ l©u dµi ph¶i huy ®éng tèi ®a nguån vèn trong n−íc ®Ó chiÕm tû lÖ
cao trong ®Çu t− (tèi ®a 50%). Tuy nhiªn, trong nh÷ng n¨m ®Çu cña thêi kú c«ng nghiÖp ho¸ ®ßi hái nguån vèn lín, mµ vèn
trong n−íc cßn h¹n hÑp nªn ph¶i huy ®éng thªm nguån vèn bªn ngoµi cho nhu cÇu ®Çu t− ph¸t triÓn , trªn nguyªn t¾c ®¶m
b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ tr¶ ®−îc nî”.
3.1.1.3 Giai ®o¹n 2001 - 2005
B¸o c¸o cña Ban chÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng kho¸ VIII, §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cña §¶ng tæ chøc
vµo th¸ng 4/2001 vÒ “ph−¬ng h−íng, nhiÖm vô kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi n¨m 2001 - 2005” tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh sù
cÇn thiÕt ph¶i thu hót vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA), cô thÓ lµ: “Toµn bé nguån vèn bªn
ngoµi cã thÓ thu hót cho ®Çu t− ph¸t triÓn lµ 18 - 20 tû USD, trong ®ã kh¶ n¨ng thu hót nguån vèn ODA trong n¨m 5 tíi, kh¶
n¨ng thùc hiÖn nguån vèn ODA kho¶ng 10 -11 tû USD, bao gåm c¶ c¸c dù ¸n cã vèn ODA ®−îc hîp thøc ho¸ b»ng c¸c HiÖp
®Þnh vay vèn nh−ng ch−a gi¶i ng©n vµ c¸c kho¶n cã thÓ cam kÕt míi trong thêi gian tíi”
3.1.2 Nhu cÇu vèn ODA cho ®Çu t− ph¸t triÓn
C¨n cø chiÕn l−îc huy ®éng vèn ODA nãi trªn, B¸o c¸o còng ®Þnh h−íng ph©n bæ sè vèn ODA lµ 10-11 tû USD
cho c¸c Ngµnh, lÜnh vùc trong n¨m 5 tíi nh− sau: “§Þnh h−íng trong 5 n¨m tíi dµnh kho¶ng 15% vèn ODA vµo c¸c ngµnh
l©m nghiÖp, thuû lîi, l©m nghiÖp, thuû s¶n, kÕt hîp môc tiªu ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo; Kho¶ng
25% cho ngµnh n¨ng l−îng vµ c«ng nghiÖp; Kho¶ng 25% cho c¸c ngµnh giao th«ng, b−u ®iÖn, cÊp tho¸t n−íc vµ ®« thÞ. Coi
träng sö dông vèn ODA trong c¸c lÜnh vùc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, x· héi, gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, khoa häc, c«ng nghÖ vµ
b¶o vÖ m«i tr−êng”
3.1.3 Kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ODA
VÒ Kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cho ®Çu t− ph¸t triÓn, ChÝnh phñ dù b¸o kh¶ n¨ng huy ®éng vèn giai ®o¹n 2001 -2005
nh− sau: “Qua tÝnh to¸n s¬ bé cña c¸c Bé, ®Þa ph−¬ng, qua c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n, vµ c¸c cam kÕt hîp t¸c ®Çu t− víi n−íc
ngoµi, dù kiÕn vèn ®Çu t− toµn x· héi trong 5 n¨m tíi cã thÓ huy ®éng (t−¬ng ®èi kh¶ thi) lµ 840 ngh×n tû ®ång, gåm cã: Vèn
®Çu trong n−íc dù kiÕn huy ®éng kho¶ng 22%GDP, kho¶ng 560 ngh×n tû ®ång, chiÕm kho¶ng 2/3 tæng vèn ®Çu t− toµn x·
héi, t−¬ng ®−¬ng kho¶ng 40 tû USD. Huy ®éng nguån vèn tõ bªn ngoµi: dù kiÕn kho¶ng 20 tû USD, trong ®ã vèn ®¨ng ký
c¸c dù ¸n ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi (FDI) ®−îc cÊp phÐp vµ c¸c dù ¸n t¨ng vèn kho¶ng trªn 15 tû USD, vèn ®¨ng ký cña
c¸c dù ¸n cÊp míi lµ 12 tû USD, c¸c dù ¸n t¨ng vèn ®¹t trªn 3 tû USD. ¦íc tÝnh vèn ®−a vµo thùc hiÖn cã thÓ ®¹t kho¶ng 11
tû USD vµ vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) dù kiÕn ®−a vµo kho¶ng 9 tû USD (vèn vay kho¶ng 7,5 tû USD, vèn viÖn
trî kh«ng hoµn l¹i kho¶ng 1,5 tû USD)”
3.1.4 Hoµn thiÖn c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý ODA
§Ó ®¹t ®−îc môc tiªu gi¶i ng©n 2,6 tû USD mçi n¨m trong c¸c n¨m 2004, 2005, vµ c¸c n¨m tiÕp theo cña kÕ ho¹ch
10 n¨m 2001-2010, th× nh÷ng h¹n chÕ trong qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) nh− LuËn ¸n ®· ®Ò cËp ë
ch−¬ng II cÇn ph¶i sím ®−îc kh¾c phôc ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn thµnh c«ng môc tiªu gi¶i ng©n trªn, bao gåm.:
“Hoµn thiÖn c¬ chÕ chÝnh s¸ch vay nî vµ tr¶ nî n−íc ngoµi trªn c¬ së n©ng cao chÊt l−îng quy ho¹ch, thÈm ®Þnh tµi chÝnh vµ
®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n ®Çu t− cã sö dông vèn vay n−íc ngoµi; ®æi míi c¬ chÕ gi¸m s¸t ho¹t ®éng vay vèn n−íc ngoµi
- 15 -
-
9
cña c¸c doanh nghiÖp nhÊt lµ doanh nghiÖp nhµ n−íc; x©y dùng hÖ thèng th«ng tin ®Ó ph©n tÝch, dù b¸o vµ ®¸nh gi¸ møc ®é
an toµn trong vay vèn ODA vµ qu¶n lý nî cña ChÝnh phñ; n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån vèn cña Quü tÝch luü tr¶ nî
n−íc ngoµi”
3.2 C¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) t¹i ViÖt nam
trong thêi gian tíi
3.2.1 Thay ®æi nhËn thøc vµ nhËn thøc l¹i c¸c vÊn ®Ò vÒ ODA
+Mét lµ: vÒ mÆt nhËn thøc
§· ®Õn lóc chóng ta cÇn ph¶i coi nguån vèn ODA lµ mét trong nh÷ng nguån vèn huy ®éng cña quèc gia dùa trªn
c¬ së c¸c nguyªn t¾c th−¬ng m¹i, do ®ã viÖc sö dông l¹i nguån vèn nµy còng ph¶i dùa trªn c¬ chÕ ®ã. Ph¶i sím lo¹i bá bao
cÊp l¹i nguån vèn nµy d−íi bÊt cø h×nh thøc nµo.
+Hai lµ: vÒ tuyªn truyÒn, gi¸o dôc
Trong thêi gian tíi C¸c Bé, Ngµnh, ®Þa ph−¬ng cÇn phèi hîp ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn, gi¸o dôc th«ng qua
c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, s¸ch b¸o, ®Æc biÖt lµ Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cÇn sím ®−a néi dung ODA vµo c¸c ch−¬ng
tr×nh häc ®Ó gi¸o dôc cho c¸c thÕ hÖ mai sau nhËn thøc ®−îc vai trß, tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña m×nh tr−íc c¸c kho¶n nî
nµy.
+Ba lµ: T¨ng c−êng gi¸m s¸t sö dông vèn ODA
Trong khi ch−a cã mét C¬ quan chøc n¨ng chuyªn thanh tra vµ gi¸m s¸t nguån ODA th× c¸c Bé, ngµnh cã tiÕp
nhËn vèn ODA ph¶i tù t¨ng c−êng c«ng t¸c thanh tra, gi¸m s¸t mét c¸ch chÆt chÏ c¸c ch−¬ng tr×nh/Dù ¸n ODA trong ph¹m
vi Bé, ngµnh m×nh qu¶n lý ngay tõ khi gi¶i ng©n ®ång vèn ®Çu tiªn ®Ó qua ®ã gãp phÇn gi¶m thiÓu vµ phßng tr¸nh ®−îc
nh÷ng tæn thÊt cã thÓ x¶y ra nh− ®· ®Ò cËp trªn.
3.2.2 Hoµn thiÖn c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA)
3.2.2.1 Nghiªn cøu, x©y dùng vµ tr×nh Quèc héi ban hµnh LuËt hoÆc Ph¸p lÖnh vÒ vay nî viÖn trî n−íc
ngoµi
HiÖn t¹i c¬ chÕ qu¶n lý vay vµ tr¶ nî ODA vÉn dùa trªn nhiÒu NghÞ ®Þnh cïng mét lóc, v× vËy ®Ó ®¬n gi¶n ho¸ vµ
n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA, ®· ®Õn lóc cÇn ph¶i nghiªn cøu, x©y dùng vµ ban hµnh LuËt vÒ vay nî n−íc
ngoµi cña ViÖt nam.
- 17 -
- 18 -
10
3.2.2.2 Bæ sung, söa ®æi néi dung c¸c v¨n b¶n qui ph¹m ph¸p luËt cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c ch−¬ng
tr×nh, dù ¸n ODA
* Nguyªn t¾c söa ®æi
-Ph¶i phï hîp víi th«ng lÖ vµ tËp qu¸n quèc tÕ
-Ph¶i hµi hoµ thñ tôc víi c¸c nhµ tµi trî
-Néi dung c¸c v¨n b¶n qui ph¹m ph¸p luËt liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh qu¶n lý, ®iÒu chØnh nguån ODA cÇn ph¶i ®−îc
x©y dùng trªn c¬ së nhÊt qu¸n, g¾n kÕt víi nhau c¶ vÒ môc tiªu lÉn néi dung, vµ ph¶i mang tÝnh æn ®Þnh trong dµi h¹n. Tr¸nh
t×nh tr¹ng võa míi ban hµnh ®· ph¶i söa ®æi, hoÆc chång chÐo vµ m©u thuÉn lªn nhau gi÷a c¸c v¨n b¶n g©y khã kh¨n cho c¸c
®¬n vÞ thùc hiÖn dù ¸n.
* Néi dung söa ®æi:
Tr−íc m¾t mét sè néi dung cña mét sè NghÞ ®Þnh sau ®©y cÇn ph¶i bæ sung, söa ®æi kÞp thêi cho phï hîp víi tËp
qu¸n vµ th«ng lÖ quèc tÕ còng nh− yªu cÇu kh¸ch quan hiÖn nay cña c¸c ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n ®Çu t− b»ng nguån ODA, ®ã lµ:
a. ChÝnh s¸ch vÒ ®Êu thÇu;
b. ChÝnh s¸ch gi¶i phãng mÆt b»ng, ®Òn bï vµ t¸i ®Þnh c−;
c. ChÝnh s¸ch thuÕ;
d. ChÝnh s¸ch cho vay l¹i;
3.2.2.3 N©ng cao chÊt l−îng qui ho¹ch, thÈm ®Þnh vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n sö dông vèn ODA, ®æi míi
c¬ chÕ gi¸m s¸t ho¹t ®éng vay vèn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp
a. N©ng cao ch¸t l−îng qui ho¹ch: trong ®ã cÇn nghiªn cøu vµ ®−a vµo qui ho¹ch viÖc sö dông nguån vèn ODA
dùa trªn c¬ së c©n ®èi gi÷a c¸c dù ¸n kh«ng sinh lêi vµ sinh lêi ë mét tû lÖ t−¬ng quan víi n¨ng lùc tr¶ nî quèc gia. Cã 2 kÞch
b¶n c¬ b¶n sau:
+KÞch b¶n 1: vay tèi ®a 15% cho c¸c dù ¸n kh«ng sinh lêi, cßn l¹i 85% sinh lêi.
B¶ng 3.1 ChiÕn l−îc vay vèn dµnh cho c¸c dù ¸n kh«ng sinh lêi vµ sinh lêi
(Theo tû lÖ 15% kh«ng sinh lêi vµ 85% sinh lêi)
+KÞch b¶n 2: vay tèi ®a 30% cho c¸c dù ¸n kh«ng sinh lêi, cßn l¹i 70% sinh lêi.
- 19 -
- 20 -
11
N¨m Sè vèn
cam kÕt
(tû
USD)
tû lÖ c©n b»ng gi÷a sè
vèn vay dµnh cho c¸c
DA kh«ng sinh lêi víi
DA sinh lêi
l·i suÊt cho
vay l¹i
Thu l·i hµng
n¨m
Kh¶ n¨ng bï ®¾p
2004
2,8 tû
15% vèn vay/tæng vèn
cam kÕt dµnh cho c¸c
dù ¸n kh«ng sinh lêi,
t−¬ng ®−¬ng 420 triÖu
USD
kh«ng
(cÊp ph¸t)
kh«ng
(cÊp ph¸t)
hoµn vèn gi¸n tiÕp
USD Cho vay l¹i 85%/tæng
vèn cam kÕt t−¬ng
®−¬ng 2,38 tû USD
12%/n¨m
(t−¬ng ®−¬ng
1%/th¸ng)
Mçi n¨m Ng©n
s¸ch Nhµ n−íc
thu vÒ 285 triÖu
USD
Sè l·i thu hµng hµng n¨m
®ñ bï ®¾p 67,8% ®èi víi
sè vèn cÊp ph¸t.
Sau 2 n¨m ®ñ bï ®¾p toµn
bé sè vèn gèc.
2005
2,7 tû
15% vèn vay/tæng vèn
cam kÕt dµnh cho c¸c
dù ¸n kh«ng sinh lêi,
t−¬ng ®−¬ng 405 triÖu
USD
kh«ng kh«ng
USD Cho vay l¹i 85%/tæng
vèn cam kÕt t−¬ng
®−¬ng 2,295 tû USD
12%/n¨m
(t−¬ng ®−¬ng
1%/th¸ng)
Mçi n¨m Ng©n
s¸ch Nhµ n−íc
thu vÒ 275 triÖu
USD
Sè l·i thu hµng hµng n¨m
®ñ bï ®¾p 67,9% ®èi víi
sè vèn cÊp ph¸t.
Sau 2 n¨m ®ñ bï ®¾p toµn
bé sè vèn gèc.
2006
2,7 tû
15% vèn vay/táng vèn
cam kÕt dµnh cho c¸c
dù ¸n kh«ng sinh lêi,
t−¬ng ®−¬ng 405 triÖu
USD
kh«ng
kh«ng
USD Cho vay l¹i 85%/tæng
vèn cam kÕt t−¬ng
®−¬ng 2,295 tû USD
12%/n¨m
(t−¬ng ®−¬ng
1%/th¸ng)
Mçi n¨m Ng©n
s¸ch Nhµ n−íc
thu vÒ 275 triÖu
USD
Sè l·i thu hµng hµng n¨m
®ñ bï ®¾p 67,9% ®èi víi
sè vèn cÊp ph¸t.
Sau 2 n¨m ®ñ bï ®¾p toµn
bé sè vèn gèc.
2007
......
2,7 tû nh− trªn nh− trªn nh− trªn nh− trªn
12
B¶ng 3.2 ChiÕn l−îc vay vèn dµnh cho c¸c dù ¸n kh«ng sinh lêi vµ sinh lêi
(Theo tû lÖ 30% kh«ng sinh lêi vµ 70% sinh lêi)
b. n©ng cao n¨ng lùc
thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n sö dông
vèn ODA;
c. T¨ng c−êng gi¸m
s¸t ho¹t ®éng vay vèn ODA cña
c¸c doanh nghiÖp nhµ n−íc: v×
®©y lµ ®èi t−îng trùc tiÕp sö
dông phÇn lín vèn ODA mµ
ChÝnh phñ ®i vay ®Ó cho vay l¹i
hoÆc cÊp ph¸t ng©n s¸ch cho c¸c
®èi t−îng nµy.
3.2.3 §æi míi m«
h×nh tæ chøc, qu¶n trÞ, ®iÒu
hµnh c¸c ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n
ODA:
Do m« h×nh qu¶n lý
nguån vèn ODA hiÖn nay cßn
thiÕu tÝnh chuyªn nghiÖp, ph©n
t¸n, ch−a hîp lý, chÝnh v× vËy
trong thêi gian tíi ®Ó tõng b−íc
n©ng cao tÝnh chuyªn m«n ho¸
trong c«ng t¸c qu¶n lý nî ODA, m« h×nh tæ chøc nªn thay ®æi theo h−íng sau:
-ë cÊp trung −¬ng: ChÝnh phñ nªn nghiªn cøu vµ thµnh lËp mét C¬ quan qu¶n lý nî n−íc ngoµi (bao gåm nî ODA
vµ nî th−¬ng m¹i...) trùc thuéc ChÝnh phñ nh»m thèng nhÊt viÖc qu¶n lý toµn bé c¸c nguån vay nî, viÖn trî n−íc ngoµi cña
VN vµo mét ®Çu mèi. HiÖn t¹i c«ng t¸c nµy vÉn do nhiÒu C¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc vÒ ODA cïng thùc hiÖn nh− ®· ph©n tÝch
trªn. Tuy nhiªn, tr−íc m¾t nÕu ch−a ®ñ ®iÒu kiÖn thµnh lËp th× nªn tËp trung c«ng viÖc nµy vµo mét ®Çu mèi ®ã lµ Bé Tµi
chÝnh.
-ë cÊp Bé: §èi víi nh÷ng Bé cã tiÕp nhËn nhiÒu Dù ¸n ODA, cô thÓ tõ 3 dù ¸n trë lªn, víi sè vèn trªn 100 triÖu
USD, th× nªn thµnh lËp Bé phËn qu¶n lý nî n−íc ngoµi ®èi víi c¸c dù ¸n vay nî-viÖn trî (thay v× Vô Hîp t¸c quèc tÕ hay
Vô KH&§T nh− hiÖn nay). D−íi Bé phËn qu¶n lý nî n−íc ngoµi ®èi víi c¸c dù ¸n vay nî - viÖn trî, lµ c¸c Ban Qu¶n lý
ch−¬ng tr×nh, dù ¸n ®−îc h×nh thµnh trong khu«n khæ c¸c Dù ¸n ODA do ngµnh m×nh thùc hiÖn. vÝ dù Dù ¸n A do Ban
QLDA -A thùc hiÖn, Dù ¸n B do Ban QLDA-B thùc hiÖn.v.v... ;
-ë cÊp ®Þa ph−¬ng (TØnh, Thµnh phè): còng t−¬ng tù nh− cÊp Bé, sÏ thµnh lËp Bé phËn Qu¶n lý nî n−íc ngoµi
®èi víi c¸c dù ¸n vay nî- viÖn trî (thay v× ®Çu mèi nh− Së ngo¹i vô hay Së KH&§T nh− hiÖn nay) trùc thuéc Uû Ban nh©n
d©n tØnh, Thµnh phè.
D−íi bé phËn qu¶n lý nî ®èi víi c¸c dù ¸n vay nî-viÖn trî n−íc ngoµi lµ c¸c Ban QLDA, tøc mçi mét Dù ¸n ODA
lµ mét Ban QLDA, c¸c Ban QLDA nµy chÞu sù qu¶n lý vµ gi¸m s¸t trùc tiÕp cña bé phËn qu¶n lý nî cÊp trªn.
-§èi víi c¸c Ban qu¶n lý dù ¸n ODA: c¸c Ban nµy sÏ lµ c¸c Ban trùc tiÕp t¸c nghiÖp mäi c«ng viÖc hµng ngµy
cña Dù ¸n, víi c¸c chøc n¨ng ®Çy ®ñ nh− ®· qui ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh 17/2001/N§-CP ngµy 4/5/2001.
3.2.4 C¸c gi¶i ph¸p bæ trî kh¸c nh»m gãp phÇn n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý nhµ n−íc vÒ ODA
N¨m Sè vèn
cam kÕt
(tû USD)
tû lÖ c©n b»ng gi÷a sè
vèn vay dµnh cho c¸c
DA kh«ng sinh lêi víi
DA sinh lêi
l·i suÊt cho
vay l¹i
Thu l·i hµng
n¨m
Kh¶ n¨ng bï ®¾p
2004
2,8 tû
30% vèn vay/tæng vèn
cam kÕt dµnh cho c¸c
dù ¸n kh«ng sinh lêi,
t−¬ng ®−¬ng 840 triÖu
USD
kh«ng
(cÊp ph¸t)
kh«ng
(cÊp ph¸t)
hoµn vèn gi¸n tiÕp
USD Cho vay l¹i 70%/tæng
vèn cam kÕt t−¬ng
®−¬ng 1,96 tû USD
12%/n¨m
(t−¬ng ®−¬ng
1%/th¸ng)
Mçi n¨m
Ng©n s¸ch
Nhµ n−íc thu
vÒ 235 triÖu
USD
Sè l·i thu hµng hµng
n¨m ®ñ bï ®¾p
kho¶ng 28% ®èi víi
sè vèn cÊp ph¸t.
Sau 4 n¨m ®ñ bï ®¾p
toµn bé sè vèn gèc.
2005
2,7 tû
30% vèn vay/tæng vèn
cam kÕt dµnh cho c¸c
dù ¸n kh«ng sinh lêi,
t−¬ng ®−¬ng 810 triÖu
USD
kh«ng
(cÊp ph¸t)
kh«ng
(cÊp ph¸t)
USD Cho vay l¹i 70%/tæng
vèn cam kÕt t−¬ng
®−¬ng 1,89 tû USD
12%/n¨m
(t−¬ng ®−¬ng
1%/th¸ng)
Mçi n¨m
Ng©n s¸ch
Nhµ n−íc thu
vÒ 226 triÖu
USD
Sè l·i thu hµng hµng
n¨m ®ñ bï ®¾p
kho¶ng 28% ®èi víi
sè vèn cÊp ph¸t.
Sau 4 n¨m ®ñ bï ®¾p
toµn bé sè vèn gèc.
2006
2,7 tû
30% vèn vay/táng vèn
cam kÕt dµnh cho c¸c
dù ¸n kh«ng sinh lêi,
t−¬ng ®−¬ng 810 triÖu
USD
kh«ng
kh«ng
USD Cho vay l¹i 70%/tæng
vèn cam kÕt t−¬ng
®−¬ng 1,89 tû USD
12%/n¨m
(t−¬ng ®−¬ng
1%/th¸ng)
Mçi n¨m
Ng©n s¸ch
Nhµ n−íc thu
vÒ 226 triÖu
USD
Sè l·i thu hµng hµng
n¨m ®ñ bï ®¾p
kho¶ng 28% ®èi víi
sè vèn cÊp ph¸t.
Sau 4 n¨m ®ñ bï ®¾p
toµn bé sè vèn gèc.
2007
......
2,7 tû nh− trªn nh− trªn nh− trªn nh− trªn
- 21 -
- 22 -
13
3.2.4.1 §Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo t¹o c¸c nghiÖp vô vÒ ODA;
3.2.4.2 Thµnh lËp Ng©n hµng b¸n bu«n nguån vèn ODA
ViÖc thµnh lËp NHBB nh»m ®¸p øng kÞp thêi vèn ®èi øng; T¹o ra kªnh dÉn vèn ODA chñ lùc tµi trî cho n«ng
nghiÖp vµ n«ng th«n t¹i VN , qua ®ã gãp phÇn thùc hiÖn th¾ng lîi c«ng cuéc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo t¹i VN; Gãp phÇn gi¶i ng©n
nhanh nguån vèn ODA; T¹o s©n ch¬i b×nh ®¼ng vµ c¬ héi tiÕp cËn víi nguån vèn ODA cho céng ®ång c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh
t¹i VN vµ ng−êi vay cuèi cïng; NHBB sÏ lµ chñ thÓ tÝch cùc tham gia vµo c¸c thÞ tr−êng b¸n bu«n tÝn dông trong n−íc, vµ lµ
kªnh chñ ®¹o thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña NHTW;
Cã 2 gi¶i ph¸p c¬ b¶n trong viÖc h×nh thµnh ng©n hµng b¸n bu«n: mét lµ t¸ch mét bé phËn cña Quü hç trî ph¸t
triÓn ®Ó h×nh thµnh NHBB, hai lµ ph¸t triÓn trªn c¬ së bé m¸y qu¶n lý c¸c dù ¸n tÝn dông hiÖn do ngµnh Ng©n hµng ®¶m
nhËn.
3.2.4.3 Thµnh lËp C¬ quan kiÓm tra, gi¸m s¸t c¸c ch−¬ng tr×nh / dù ¸n ODA
HiÖn t¹i møc ®é gia t¨ng huy ®éng nguån vèn ODA cña VN ngµy cµng cao, nh−ng c«ng t¸c thanh tra gi¸m s¸t l¹i
ph©n t¸n, dùa trªn c¬ chÕ phèi kÕt hîp gi÷a c¸c Bé, ngµnh, v× vËy cÇn ph¶i cã mét bé m¸y chuyªn nghiÖp thùc hiÖn c«ng viÖc
nµy nh»m gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vèn ODA ë c¸c cÊp.
3.2.4.4 Hµi hoµ thñ tôc
HiÖn t¹i VN cã quan hÖ vay m−în víi h¬n 25 nhµ tµi trî ODA song ph−¬ng, 15 nhµ tµi trî ODA ®a ph−¬ng, 400 tæ
chøc phi ChÝnh phñ NGOs..; trong ®ã mçi nhµ tµi trî l¹i cã mét ph−¬ng thøc tµi trî riªng, do ®ã ®· lµm cho qu¸ tr×nh qu¶n lý
nguån vèn ODA hÕt søc phøc t¹p. §Ó ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc huy ®éng, gi¶i ng©n, qu¶n lý...th× vÊn ®Ò hµi hoµ thñ tôc lµ mét
trong nh÷ng néi dung mang tÝnh cÊp thiÕt kh¸ch quan nh»m gãp phÇn gi¶m thiÓu chi phÝ, t¨ng thµnh tè hç trî, n©ng cao hiÖu
qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA.
3.2.4.5 X©y dùng hÖ thèng th«ng tin ®Ó ph©n tÝch, dù b¸o vµ ®¸nh gi¸ møc ®é an toµn trong vay vèn ODA vµ
qu¶n lý nî cña ChÝnh phñ
ViÖc x©y dùng hÖ thèng th«ng tin sÏ ®−îc dùa trªn mét tËp c¸c tiªu chÝ mang tÝnh ®Þnh l−îng vµ ®Þnh tÝnh nh− luËn
¸n ®· tr×nh bµy ë ch−¬ng I ®Ó ®¸nh gi¸ vµ dù b¸o kÞp thêi c¸c chØ sè vÒ nî ODA.
3.3 Mét sè kiÕn nghÞ ®èi víi c¸c nhµ tµi trî
§Ó gãp gi¶m thiÓu chi phÝ chuyÓn giao vèn, t¨ng tèc ®é gi¶i ng©n, ®Æc biÖt lµ gãp phÇn gióp ChÝnh phñ VN kh«ng
ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý ®èi víi nguån vèn ODA trong thêi gian tíi. Céng ®ång c¸c nhµ tµi trî ®a ph−¬ng, song
ph−¬ng, NGOs nªn xem xÐt, tõng b−íc thay ®æi (i) ph−¬ng thøc chuyÓn giao vèn ODA cho VN tõ ph−¬ng thøc dù ¸n sang
ph−¬ng thøc chuyÓn giao vèn trùc tiÕp vµo NSNN cho VN, ®Ó VN tù quyÕt ®Þnh c¸c kho¶n ®Çu t− cña m×nh. (ii) Cïng víi
qu¸ tr×nh thay ®æi ph−¬ng thøc chuyÓn giao vèn, céng ®ång c¸c nhµ tµi trî còng cÇn xem xÐt giao thªm quyÒn h¹n cho phÝa
VN trong viÖc tù lùa chän c¸c ph−¬ng thøc mua s¾m hµng ho¸ vµ dÞch vô cho c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n vay vèn ODA −u
®·i.(iii) Bªn c¹nh ®ã, c¸c nhµ tµi trî còng cÇn xem xÐt n©ng tû träng viÖn trî kh«ng hoµn l¹i trong tæng vèn hç trî ph¸t triÓn
chÝnh thøc hµng n¨m ®Ó gióp VN kh¾c phôc hËu qu¶ thiªn tai, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo t¹i c¸c vïng s©u vïng xa, vïng khã kh¨n.
Ýt cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi c¸c nguån vèn chÝnh thøc.
- 23 -
- 24 -
14
KÕt luËn
LuËn ¸n ®· cã nh÷ng ®ãng gãp chñ yÕu sau ®©y:
1 - LuËn ¸n ®· hÖ thèng ho¸ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc
(ODA), trùc tiÕp lµ nguån vèn ODA vay −u ®·i (tøc vèn vay cã thµnh tè hç trî cao) tõ n¨m 1993 ®Õn 2003;
2 - LuËn ¸n ®· ®i s©u ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng hiÖu qu¶ qu¶n lý nguån vèn ODA vay −u ®·i ë VN trong
thêi gian qua. §Æc biÖt luËn ¸n ®· sö dông c¸c tiªu chÝ ®Þnh l−îng vµ ®Þnh tÝnh ®Ó chøng m×nh vµ lµm s¸ng tá nh÷ng thµnh
c«ng, h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n lµm ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ qu¶n lý ®èi víi nguån vèn ODA .
3 - §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p nh»m gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý ®èi víi nguån vèn ODA vay −u ®·i trong thêi
gian tíi.
4 - KÕt qu¶ nghiªn cøu tæng thÓ cña ®Ò tµi luËn ¸n cã thÓ ®−îc sö dông ®Ó lµm tµi liÖu tham kh¶o trong qu¸ tr×nh
ho¹ch ®Þnh, x©y dùng c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch liªn quan ®Õn huy ®éng, sö dông, qu¶n lý...nguån vèn ODA t¹i c¸c C¬ quan
qu¶n lý nhµ n−íc vÒ ODA.
5 - Bªn c¹nh ®ã, ®Ò tµi luËn ¸n cã thÓ ®−îc sö dông ®Ó bæ trî cho c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu, gi¶ng d¹y trong c¸c
nhµ tr−êng ®èi víi nguån vèn n−íc ngoµi “cã ý nghÜa quan träng” nµy.
- 25-
15
c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu khoa häc ®· ®−îc
c«ng bè liªn quan ®Õn néi dung luËn ¸n
1 Th.S T«n Thanh T©m (2001), “C¸c tæ chøc tÝn dông vµ viÖc tham gia Dù ¸n TÝn dông n«ng
th«n- ADB”, T¹p chÝ ThÞ tr−êng Tµi chÝnh TiÒn tÖ, (18).
2 Th.S T«n Thanh T©m (2001), “VÒ viÖc lùa chän c¸c Ng©n hµng th−¬ng m¹i
tham gia Dù ¸n Tµi chÝnh n«ng th«n- WB”, T¹p chÝ ThÞ tr−êng Tµi chÝnh TiÒn
tÖ, (23).
3 Th.S T«n Thanh T©m (2001), ”Cñng cè vµ t¨ng c−êng n¨ng lùc thÓ chÕ cho hÖ
thèng ng©n hµng th−¬ng m¹i ViÖt nam”, T¹p chÝ Ng©n hµng, Sè chuyªn ®Ò vÒ
Ho¹t ®éng ®èi ngo¹i cña hÖ thèng ng©n hµng ViÖt nam trong xu thÕ héi nhËp n¨m 2001.
4 Th.S T«n Thanh T©m (2002), “Kinh nghiÖm cña c¸c n−íc vµ bµi häc ®èi víi ViÖt nam vÒ
qu¶n lý vµ sö dông Nguån hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA)”, T¹p chÝ Ng©n hµng, (1+2).
5 Th.S T«n Thanh T©m (2002), “L·i suÊt nh×n tõ gãc ®é c¸c Dù ¸n ODA”, T¹p chÝ Ng©n
hµng, (5).
6 Th.S T«n Thanh T©m (2002), “CÇn x¸c ®Þnh l¹i c¬ cÊu vèn tù cã khi tÝnh hÖ sè
COOK cña ViÖt nam”, T¹p chÝ ThÞ tr−êng Tµi chÝnh TiÒn tÖ, (13).
7 Th.S T«n Thanh T©m (2002), “Bµn vÒ c¸c ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ m« h×nh qu¶n lý ®èi víi Dù
¸n Tµi chÝnh n«ng th«n -WB giai ®o¹n 2”, T¹p chÝ Ng©n hµng, (8).
8 Th.S T«n Thanh T©m (2002), “Dù ¸n Tµi chÝnh n«ng th«n mét m« h×nh ®Çu t−
vèn ODA cã hiÖu qu¶”, T¹p chÝ ThÞ tr−êng Tµi chÝnh TiÒn tÖ, (17).
9 Th.S T«n Thanh T©m (2002), “Nªn ch¨ng cÇn cã mét ng©n hµng b¸n bu«n
ODA?”, T¹p chÝ ThÞ tr−êng Tµi chÝnh TiÒn tÖ, (22).
10 Th.S T«n Thanh T©m (2003), “Bµn vÒ ®¸nh gi¸ vµ xÕp h¹ng c¸c ®Þnh chÕ tµi
chÝnh theo ph−¬ng ph¸p CAMEL”, T¹p chÝ ThÞ tr−êng Tµi chÝnh TiÒn tÖ, (5).
11 Th.S T«n Thanh T©m (2003), “Bµn vÒ ®¸nh gi¸ vµ xÕp h¹ng c¸c ®Þnh chÕ tµi
chÝnh theo ph−¬ng ph¸p CAMEL”, T¹p chÝ ThÞ tr−êng Tµi chÝnh TiÒn tÖ, (7).
12 Th.S T«n Thanh T©m (2003), “Héi nhËp quèc tÕ vÒ ng©n hµng-C¬ héi vµ th¸ch
thøc xÐt tõ gãc ®é m«i tr−êng ph¸p lý, vèn vµ dÞch vô”,T¹p chÝ Ng©n hµng, (4).
13 Th.S T«n Thanh T©m (2003), “Hµi hoµ thñ tôc mét c¸ch lµm ®Ó n©ng cao hiÖu
qu¶ sö dông vèn ODA”, T¹p chÝ ThÞ tr−êng Tµi chÝnh TiÒn tÖ, (12).
14 Th.S T«n Thanh T©m (2003), “Gi¶i ng©n nguån vèn ODA chËm tæn thÊt g× x¶y ra?”, T¹p
chÝ Tµi chÝnh, (8).
15 Th.S T«n Thanh T©m (2003), “Bµn vÒ qui ®Þnh Tû lÖ An toµn vèn tèi thiÓu hiÖn nay”, T¹p
chÝ Ng©n hµng, (9).
16 Th.S T«n Thanh T©m (2003), “Mét sè vÊn ®Ò vÒ chuyÓn nî qu¸ h¹n”, T¹p chÝ
Ng©n hµng, (13).
17 Th.S T«n Thanh T©m (2003), “VÒ c¸c kho¶n nî ODA sö dông kÐm hiÖu qu¶,
biÖn ph¸p kh¾c phôc”, T¹p chÝ ThÞ tr−êng Tµi chÝnh TiÒn tÖ, (24).
18 Th.S T«n Thanh T©m (2004), “Bµn vÒ kh¶ n¨ng thanh kho¶n hiÖn nay cña c¸c
Ng©n hµng th−¬ng m¹i”, T¹p chÝ ThÞ tr−êng Tµi chÝnh TiÒn tÖ, (3+4).
19 Th.S T«n Thanh T©m (2004), “§· ®Õn lóc cÇn ph¶i x©y dùng vµ ban hµnh LuËt
hoÆc Ph¸p lÖnh vÒ vay nî viÖn trî n−íc ngoµi”, T¹p chÝ Ng©n hµng, (3).
20 Th.S T«n Thanh T©m (2004), “Nguån vèn ODA cã thùc sù rÎ kh«ng?”, T¹p chÝ Tµi chÝnh,
(4).
21 Th.S T«n Thanh T©m (2004), “Bµn vÒ mèi liªn hÖ gi÷a cæ phÇn ho¸ c¸c Ng©n
hµng th−¬ng m¹i Quèc doanh víi c¸c Ng©n hµng th−¬ng m¹i cæ phÇn hiÖn nay”, T¹p chÝ
ThÞ tr−êng Tµi chÝnh TiÒn tÖ, (11).
22 Th.S T«n Thanh T©m (2004), “Ng©n hµng ®Çu t− vµ Ph¸t triÓn ViÖt nam víi sù nghiÖp xo¸
®ãi gi¶m nghÌo t¹i ViÖt Nam”, T¹p chÝ ThÞ tr−êng Tµi chÝnh TiÒn tÖ, (14+15).
16
Bµi dù thi ®o¹t gi¶i th−ëng vÒ “Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo” do HiÖp héi c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh
ph¸t triÓn ch©u ¸-Th¸i b×nh d−¬ng (ADFIAP) tæ chøc. Gi¶i th−ëng ®−îc trao cho
NH§T&PT.VN (BIDV) nh©n dÞp Héi nghÞ th−êng niªn lÇn thø 27 cña HiÖp héi tæ chøc t¹i
Kazakhstan vµo th¸ng 5/2004. Gi¶i th−ëng ®−îc lùa chän tõ c¸c dù ¸n ®¨ng ký dù thi cña
33 quèc gia thµnh viªn.
23 Th.S T«n Thanh T©m (2004), “CÇn ph¶i c©n ®èi gi÷a cÊp ph¸t vµ cho vay l¹i nguån vèn
ODA ®Ó ®¶m b¶o n¨ng lùc tr¶ nî quèc gia”, T¹p chÝ Ng©n hµng, ( )
24 Th.S T«n Thanh T©m (2004), “§· ®Õn lóc ph¶i thay ®æi m« h×nh qu¶n lý nî n−íc ngoµi”,
T¹p chÝ Tµi chÝnh, ( ).
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) tại Việt Nam.pdf
