Giải pháp nâng cao hiệu quả Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản tại Bộ Thương mại

a H§BT nµy lµ ChÝnh phñ. C«ng tr×nh khu biÖt thù 46 L¸ng H¹ - Hµ Néi thuéc V¨n phßng Tæng C«ng ty: thi c«ng kh«ng cã luËn chøng khoa häc kü thuËt, thiÕt kÕ kü thuËt kh«gn ®­îc c¬ quan cã thÈm quyÒn phª duyÖt, x©y dùng sai néi dung quyÕt ®Þnh cÊp ®Êt. Dù to¸n vµ quyÕt to¸n c«ng tr×nh kh«ng ®­îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt. C«ng tr×nh x©y dùng Trung t©m giao dÞch vµ dÞch vô th­¬ng m¹i quèc tÕ t¹i phè §inh Tiªn Hoµng - Hµ Néi thuéc V¨n phßng Tæng C«ng ty: Thi c«ng khi thiÕt kÕ kü thuËt, dù to¸n kh«ng ®­îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt, kh«ng cã giÊy phÐp vÒ kiÕn tróc cña kiÕn tróc s­ tr­ëng thµnh phè; luËn chøng khoa häc kü thuËt kh«ng ®­îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt. C«ng tr×nh nµy víi kiÕn tróc kh«ng phï hîp bªn c¹nh kh«ng gian Hå Hoµn KiÕm ®· khiÕn d­ luËn lªn tiÕng vµ cã nhiÒu tranh c·i. HËu qu¶, ®èi t¸c dù tÝnh thuª Trung t©m ®· ph¸ hîp ®ång, c«ng tr×nh kh«ng ®­îc ®­a vµo sö dông. ChØ sau khi thùc hiÖn söa ®æi vÒ kiÕn tróc víi chi phÝ kh«ng nhá, c«ng tr×nh míi thùc sù ®i vµo ho¹t ®éng. - C«ng ty Barotex: C«ng tr×nh H·ng Barotex - 37 Lý Th­êng KiÖt, Hµ Néi: thi c«ng kh«ng cã thiÕt kÕ kü thuËt vµ tæng dù to¸n ®­îc duyÖt (trõ phÇn thiÕt kÕ mãng ®· ®­îc Bé duyÖt) dÉn ®Õn tranh chÊp bªn A vµ bªn B vÒ khèi l­îng. 3. Víi c¸c liªn doanh: XÝ nghiÖp giÇy thÓ thao Kiªu KÞ cña C«ng ty Barotex cã tæng møc ®Çu t­ 21 tû. S¶n xuÊt gÇn mét n¨m th× ®èi t¸c bao tiªu s¶n phÈm bá cuéc. XÝ nghiÖp kh«ng cã ®Çu ra, vay ®Çu t­ qua Ng©n hµng th­¬ng m¹i l·i suÊt lín tõ 1,7 - 1,8% / th¸ng. Kh«ng s¶n xuÊt ®­îc, xÝ nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî l·i vµ gèc, r¬i vµo t×nh tr¹ng nî nÇn. C«ng ty liªn doanh kh¸ch s¹n SUNWAY, Hµ Néi; C«ng ty liªn doanh bao b× 3 m¶nh; C«ng ty Th­¬ng m¹i Trµng TiÒn …phÇn lín ®æ vì do kh«ng nghiªn cøu kü ®èi t¸c; mét sè dù ¸n bÞ ®èi t¸c b¸n ®i b¸n l¹i ®Ó kiÕm lêi. néi dung kh«ng thuéc dù ¸n. Qua c¸c sè liÖu vµ ph©n tÝch trªn, cã thÓ thÊy t×nh h×nh ®Çu t­ XDCB t¹i Bé Th­¬ng m¹i tuy ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng mõng nh­ng vÉn cßn tån t¹i kh«ng nhá trong c«ng t¸c thùc hiÖn vµ qu¶n lý ®Çu t­ XDCB. Víi chøc n¨ng QLNN vÒ ®Çu t­ XDCB t¹i c¸c doanh nghiÖp trùc thuéc, Bé Th­¬ng m¹i cÇn cã nh÷ng môc tiªu vµ hµnh ®éng cô thÓ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý gãp phÇn ph¸t huy kÕt qu¶ cña ®Çu t­ XDCB. II. T×nh h×nh thùc hiÖn QU¶N LÝ NHµ N­íC vÒ ®Çu t­ X©Y DÙNG C¬ B¶n t¹i Bé Th­¬ng m¹i A. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh c«ng t¸c QLNN vÒ §TXDCB - 1990 ®Õn 1994: QLNN vÒ §TXDCB vÉn cßn rÊt ph©n t¸n. Bé Th­¬ng m¹i võa h×nh thµnh tõ 3 Bé: Bé Néi Th­¬ng, Bé VËt t­ vµ Bé Ngo¹i th­¬ng. Ba Bé nµy tr­íc ®Òu cã bé phËn qu¶n lý §TXDCB néi bé. V× vËy, khi chuyÓn sang Bé Th­¬ng m¹i, t¹m thêi vÉn gi÷ nguyªn vÞ trÝ ®ã lµ: PhÇn §TXDCB- Bé VËt t­ cò vÉn thuéc Vô Khoa häc kü thuËt. PhÇn qu¶n lý §TXDCB cña Bé Néi th­¬ng vµ Bé Ngo¹i th­¬ng cò vÉn thuéc Vô KÕ ho¹ch. Nh­ vËy lµ tån t¹i hai Vô cïng cã bé phËn qu¶n lý §TXDCB néi bé. Khi c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn §TXDCB gÆp nhiÒu khã kh¨n do sù kh«ng ®ång nhÊt vÒ quan ®iÓm qu¶n lý gi÷a c¸c Vô chøc n¨ng. H×nh thøc nµy chØ tån t¹i trong thêi gian ng¾n. Sang n¨m 1993 - 1994, ho¹t ®éng qu¶n lý §TXDCB ®­îc tËp trung vÒ Vô KÕ ho¹ch. - 1994 ®Õn 1999: Chøc n¨ng qu¶n lý §TXDCB tËp trung vÒ Vô KÕ ho¹ch. Tuy nhiªn l¹i xuÊt hiÖn mét sè khã kh¨n trong qu¶n lý, ®ã lµ, toµn bé phÇn §TXDCB cña Bé Th­¬ng m¹i vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc Bé do mét bé phÇn t¹i Vô KÕ ho¹ch qu¶n lý víi c¸c c«ng viÖc nh­: ThÈm ®Þnh, tr×nh Bé phª duyÖt, … Trong khi ®ã, Vô §Çu t­ víi chøc n¨ng gióp Bé tr­ëng QLNN vÒ ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp vµ ®Çu t­ gi¸n tiÕp thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cña Bé Th­¬ng m¹i còng thùc hiÖn nhiÖm vô thÈm ®Þnh, kiÓm tra vµ tæng hîp c¸c dù ¸n ®Çu t­ (trong ®ã gåm c¶ c¸c dù ¸n ®Çu t­ XDCB cña c¸c doanh nghiÖp thuéc Bé) ®Ó b¸o c¸o Bé tr­ëng vµ c¸c c¬ quan QLNN. Nh­ vËy, xÐt vÒ tÝnh chÊt, QLNN vÒ ho¹t ®éng §TXDCB t¹i c¸c doanh nghiÖp trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i hoµn toµn phï hîp víi chøc n¨ng nhiÖm vô cña Vô §Çu t­. NhËn thÊy ®iÒu nµy, tíi n¨m 1999, bé phËn nµy ®­îc chuyÓn giao vÒ Vô §Çu t­. - Cuèi 1999 ®Õn nay, chøc n¨ng qu¶n lý §TXDCB chuyÓn sang Vô §Çu t­ phô tr¸ch. HiÖn nay, QLNN vÒ §TXDCB víi c¸c dù ¸n t¹i Bé Th­¬ng m¹i ®­îc qu¶n lý theo s¬ ®å sau: C¸c Vô chuyªn ngµnh liªn quan ®Õn dù ¸n Cho ý kiÕn vÒ c¸c vÊn ®Ò liªn quan cña Dù ¸n khi ®­îc ®Ò nghÞ Chñ ®Çu t­ Nép hå s¬ dù ¸n Vô §Çu t­ Trong ®ã, Vô §Çu t­ lµ ®¬n vÞ chñ tr× viÖc thÈm ®Þnh vµ tr×nh Bé phª duyÖt c¸c dù ¸n ®Çu t­ cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc Bé. C¸c vô chuyªn ngµnh liªn quan lµ: Vô Khoa häc kü thuËt, Vô Tµi chÝnh KÕ to¸n, Vô Tæ chøc c¸n bé, Vô KÕ ho¹ch, C¸c Vô ThÞ tr­êng. Chñ ®Çu t­ lµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i B. T×nh h×nh thùc hiÖn QLNN vÒ §TXDCB 1.VÒ x©y dùng v¨n b¶n ph¸p quy vµ h­íng dÉn thùc hiÖn VÒ x©y dùng v¨n b¶n ph¸p quy: Trong nh÷ng n¨m qua, ®Æc biÖt lµ tõ n¨m 1990 ®Õn nay, thùc hiÖn ®­êng lèi ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, Bé X©y dùng ®­îc Thñ t­íng ChÝnh phñ giao nhiÖm vô chñ tr× cïng Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­, Bé Tµi chÝnh, c¸c Bé liªn quan (trong ®ã cã Bé Th­¬ng m¹i) nghiªn cøu ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý trong lÜnh vùc §TXDCB. Sù ®æi míi nµy ®­îc thÓ hiÖn trong c¸c néi dung cña: §iÒu lÖ qu¶n lý §TXD 177/CP (1994); §iÒu lÖ qu¶n lý §TXD 42/CP (1996), 92 CP (1997); Quy chÕ qu¶n lý §TXD 52/CP (1999), ®­îc söa ®æi, bæ sung trong NghÞ ®Þnh 12/CP (2000) cña ChÝnh phñ; cïng c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cña c¸c Bé: KÕ ho¹ch vµ §Çu t­, X©y dùng, Tµi chÝnh, Quü hç trî ®Çu t­. Cã thÓ nãi ®©y lµ sù vËn dông tÝch cùc cña ®­êng lèi ®æi míi cña §¶ng vµ nh÷ng ph­¬ng ph¸p qu¶n lý tiªn tiÕn cu¶ quèc tÕ, khu vùc, trong lÜnh vùc §TXDCB vµo thùc tÕ cña n­íc ta. T¹i Bé Th­¬ng m¹i, cïng víi sù thay ®æi cña c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý cña Bé vµ cña c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cña Nhµ n­íc, l·nh ®¹o Bé còng nghiªn cøu vµ ®­a ra c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn, c¸c quy ®Þnh liªn quan nh»m t¨ng c­êng hiÖu qu¶ qu¶n lý §TXDCB t¹i Bé. §ã lµ: QuyÕt ®Þnh sè 760/2001/Q§-BTM ngµy 18/07/2001 vÒ viÖc ban hµnh Quy chÕ phèi hîp thÈm ®Þnh vµ phª duyÖt dù ¸n ®Çu t­ thuéc thÈm quyÒn cña Bé Th­¬ng m¹i. ChØ thÞ sè 21/2001/CT-BTM ngµy 30 th¸ng 8 n¨m 2001 vÒ t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc Bé. a.Nh÷ng mÆt tÝch cùc Sau khi ban hµnh NghÞ ®Þnh 52 (1999) vµ NghÞ ®Þnh 12 söa ®æi, bæ sung NghÞ ®Þnh 52 (2000), trong QLNN vÒ §TXDCB ®· ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ nh­ sau: - §· cã b­íc chuyÓn ®æi c¬ b¶n tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, bao cÊp trong §TXDCB sang "c¬ chÕ qu¶n lý theo dù ¸n" Víi c¬ chÕ nµy ®ßi hái ph¶i tõng b­íc thay ®æi c¸ch qu¶n lý tõ kh©u lËp dù ¸n quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vïng, l·nh thæ; quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh; quy ho¹ch x©y dùng ®o thÞ - n«ng th«n; quy ho¹ch chi tiÕt c¸c trung t©m ®« thÞ vµ quy ho¹ch chi tiÕt sö dông ®Êt ®ai. 5 n¨m 1996 - 2000, Nhµ n­íc ®· tËp trung chØ ®¹o viÖc lËp vµ phª duyÖt quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi hÇu hÕt c¸c vïng, ®ång thêi víi viÖc x©y dùng quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh, c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung. Trªn c¬ së chñ tr­¬ng trªn, Bé Th­¬ng m¹i ®· tiÕn hµnh c«ng t¸c lËp quy ho¹ch ngµnh, vïng. C¸c dù ¸n quy ho¹ch ®· x©y dùng nh­: Dù ¸n quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn ngµnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010 (thùc hiÖn th¸ng 9/ 1996). Dù ¸n "Quy ho¹ch ph¸t triÓn th­¬ng m¹i c¸c vïng cöa khÈu biªn giíi T©y vµ T©y Nan ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010" (thùc hiÖn n¨m 1996) Dù ¸n "Quy ho¹ch ph¸t triÓn th­¬ng m¹i c¸c vïng cöa khÈu biªn giíi phÝa B¾c ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010"(thùc hiÖn n¨m 1998) - ViÖc ph©n lo¹i dù ¸n theo tÝnh chÊt nguån vèn gióp viÖc qu¶n lý hiÖu qu¶ h¬n, gi¶m c¸c thñ tôc hµnh chÝnh. §©y lµ b­íc ®æi míi c¬ b¶n nh»m lËp mèi quan hÖ chñ yÕu gi÷a ng­êi ®i vay vµ tæ chøc cho vay trong qóa tr×nh ®Çu t­. T¹o thÕ chñ ®éng cho c¸c doanh nghiÖp tiÕp cËn nhanh vµ ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña thÞ tr­êng, khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia §TXDCB. - C¶i tiÕn quy tr×nh, tr×nh tù §TXDCB Kh©u lËp - thÈm ®Þnh dù ¸n, quyÕt ®Þnh ®Çu t­; Kh©u lËp vµ phª duyÖ hå s­o thiÕt kÕ, dù to¸n ®· cã tiÕn bé râ rÖt qua chÊt l­îng hå s¬ dù ¸n, hå s¬ thiÕt kÕ dù to¸n, gi¶m chi phÝ, gi¶m thêi gian cho giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t­ vµ thùc hiÖn ®Çu t­ Dù ¸n quy m« lín, phøc t¹p míi ph¶i lËp B¸o c¸o nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi. Dù ¸n nhá h¬n 1 tû VN§ kh«ng ph¶i lËp B¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi, chØ lËp b¸o c¸o ®Çu t­. T¨ng quy m« dù ¸n nhãm A ®Ó gi¶m sè l­îng dù ¸n ®­a Thñ t­íng ChÝnh phñ phª duyÖt.Gi¶m cÊp trung gian (c¬ quan chñ qñan), chñ ®Çu t­ trùc tiÕp tr×nh dù ¸n lªn cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt. Néi dung thÈm ®Þnh thiÕt kÕ râ rµng h¬n: Nhµ n­íc chØ thÈm ®Þnh mét sã néi dung chñ yÕu, b¶o ®¶m quyÒn lîi cña nhµ n­íc vµ x· héi: quy ho¹ch, kiÕn tróc… Lo¹i bá thñ tôc hµnh chÝnh kkh«ng cÇn thiÕt, t¨ng tr¸ch nhiÖm cña chñ ®Çu t­ vµ tæ chøc, c¸ nh©n thiÕt kÕ. Gi¶m ®èi t­îng ph¶i xin giÊy phÐp x©y dùng: C«ng tr×nh nhãm B,C cã quyÕt ®Þnh ®Çu t­ vµ cã thiÕt kÕ kü thuËt ®· ®­îc phª duyÖt; c«ng tr×nh x©y dùng nhµ ë trong dù ¸n ph¸t triÓn nhµ ë ®« thÞ ®· ®­îc phª duyÖt th× chØ cÇn cã thÈm ®Þnh thiÕt kÕ kü thuËt vµ miÔn ph¶i xin giÊy phÐp x©y dùng. - QLNN vµ qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh ®­îc t¸ch b¹ch: Thùc hiÖn chuyÓn h­íng nhµ n­íc ®Çu t­ ph¸t triÓn th«ng qua hÖ thèng doanh nghiÖp nhµ n­íc. Nh­ vËy, ng­êi cã quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t­ kh«ng ®­îc kiªm nhiÖm ®Çu t­; c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp lµm chñ ®Çu t­ dù ¸n x©y dùng c¬ së vËt chÊt c¬ quan m×nh. Quy ®Þnh râ rµng h¬n vÒ chñ ®Çu t­ gióp tr¸nh chång chÐo, ®ïn ®Èy tr¸ch nhiÖm. - Riªng víi Bé Th­¬ng m¹i, víi viÖc ®­a ra quy chÕ phèi hîp thÈm ®inh vµ phª duyÖt dù ¸n ®Çu t­ thuéc thÈm quyÒn cña Bé, ®· b­íc ®Çu chÊn chØnh ®­îc nh÷ng khóc m¾c tån t¹i kh¸ l©u trong QLNN vÒ §TXDCB. Quy chÕ ®· quy ®Þnh cô thÓ c¸c dù ¸n ®Çu t­ vµ cÊp cã thÈm quyÒn thÈm ®Þnh phª duyÖt dù ¸n ®Çu t­ cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i. Trong ®ã, Vô ®Çu t­ lµ ®¬n vÞ chñ tr× viÖc thÈm ®Þnh vµ tr×nh Bé phª duyÖt c¸c dùa ns ®Çu t­ cña c¸c ®¬n vÞ thuéc Bé theo c¸c néi dung quy ®Þnh. C¸c vô liªn quan kh¸c gåm: Vô KÕ ho¹ch - Thèng kª; Vô Tµi chÝnh kÕ to¸n, Vô Tæ chøc c¸n bé, Vô Khoa häc vµ c¸c Vô thÞ tr­êng tham gia ý kiÕn phèi hîp thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ b»ng v¨n b¶n khi ®­îc ®Ò nghÞ. Nh­ vËy, ®· gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò qu¶n lý chång chÐo, lÉn lén tr¸ch nhiÖm trong qu¶n lý §TXDCB gi÷a c¸c Vô. b. Nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ Tuy nhiªn, vÉn cßn nh÷ng tån t¹i trong viÖc x©y dùng v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ qu¶n lý §TXDCB nãi chung vµ ë Bé Th­¬ng m¹i nãi riªng. §ã lµ: + C¸c v¨n b¶n cÊp Nhµ n­íc cã tÝnh kh¶ thi thÊp, ch­a s¸t víi t×nh h×nh thùc tÕ, qu¸ nhiÒu, l¹i kh«ng æn ®Þnh, thiÕu ®ång bé dÉn ®Õn viÖc liªn tôc söa ®æi, g©y khã kh¨n cho doanh nghiÖp: Khung ph¸p luËt ®Ó qu¶n lý §TXDCB cßn thiÕu, ch­a ®ång bé víi lÜnh vùc x©y dùng nãi chung vµ quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ, c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung nãi riªng, thÓ hiÖn qua quy tr×nh kiÓm so¸t, ph¸t triÓn ë tÇm vÜ m«. Mét sè thñ tôc vÒ giao ®Êt hoÆc thuª ®Êt vÉn cßn v­íng m¾c khi thùc thi, thñ tôc vÒ phª duyÖt kÕ ho¹ch ®Êu thÇu vµ phª duyÖt kÕt qu¶ ®Êu thÇu vÉn cßn tèn nhiÒu thêi gian, ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n. Do sù chång chÐo söa ®æi liªn tôc cña c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ qu¶n lý §TXDCB cña nhµ n­íc, mét sè dù ¸n triÓn khai chËm, bÞ sai lÖch trong tÝnh hiÖu qu¶ ®Çu t­, cã nh÷ng c«ng tr×nh chËm gÇn 2 n¨m, ph¶i thay ®æi c¶ quyÕt ®Þnh ®Çu t­ ban ®Çu. + C¸c v¨n b¶n cÊp ngµnh vÒ qu¶n lý §TXDCB ®Òu míi ®­îc ban hµnh n¨m 2001, tøc lµ sau mét thêi gian dµi cã nh÷ng bÊt cÊp trong §TXDCB t¹o Bé Th­¬ng m¹i. Nh­ vËy viÖc x©y dùng vµ ban hµnh c¸c v¨n b¶n d­íi luËt qu¸ chËm so víi t×nh h×nh thùc tÕ ®Æt ra.ThËm chÝ cã mét sè v¨n b¶n tr¸i víi quy chÕ qu¶n lý hiÖn hµnh. VÝ dô, nh÷ng v¨n b¶n QuyÕt ®Þnh vÒ viÖc thµnh lËp Ban chØ ®¹o tæ chøc triÓn l·m EXPO 2000 (Ban chØ d¹o theo QuyÕt ®Þnh ch­a ®ñ t­ c¸ch ph¸p nh©n ®Ó thùc hiÖn ký kÕt hîp ®ång), Héi ®ång ®Êu thÇu lµm chøc n¨ng cña Tæ chuyªn gia cho chñ ®Çu t­ v.v kh«ng ®óng theo NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ (NghÞ ®Þnh 88/1999/N§-CP ngµy 1/9/1999 cña ChÝnh phñ). NhËn xÐt vÒ h­íng dÉn thùc hiÖn: Tõ n¨m 99 trë vÒ tr­íc, c«ng t¸c h­íng dÉn thùc hiÖn th­êng kh«ng quy cñ vµ kh«ng kÞp thêi. Trong khi c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan ®Õn §TXDCB do Nhµ n­íc vµ Bé Th­¬ng m¹i ban hµnh víi sè l­îng kh¸ lín vµ liªn tôc söa ®æi. DÉn tíi doanh nghiÖp kh«ng ®­îc h­íng dÉn ®Çy ®ñ, thùc thi kh«ng chÝnh x¸c. NhËn râ tÇm quan träng cña viÖc h­íng dÉn thùc hiÖn v¨n b¶n ph¸p quy tíi c¸c c¬ së, Bé Th­¬ng m¹i ®· chØ ®¹o Vô §Çu t­ chñ tr× nh÷ng Héi nghÞ chuyªn ®Ò, so¹n th¶o nh÷ng v¨n b¶n h­íng dÉn vµ thùc hiÖn h­íng dÉn trùc tiÕp t¹i Vô khi cã dù ¸n hoÆc cã doanh nghiÖp th¾c m¾c. Trong n¨m 2001, Vô ®Çu t­ ®· chñ tr× 12 Héi nghÞ chuyªn ®Ò t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng víi c¸c Së Th­¬ng m¹i vµ c¸c doanh nghiÖp FDI ®Ó bµn vÒ viÖc thùc hiÖn Th«ng t­ 22 cña Bé Th­¬ng m¹i h­íng dÉn NghÞ ®Þnh 24 cña ChÝnh phñ thi hµnh LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ bµn c¸c gi¶i ph¸p thaã gì khã kh¨n, ¸ch t¾c, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp FDI. C¸c héi nghÞ nµy ®· ®­îc c¸c Së Th­¬ng m¹i vµ doanh nghiÖp FDI ®¸nh gi¸ cao. 2.LËp vµ qu¶n lý kÕ ho¹ch §TXDCB C«ng t¸c lËp vµ qu¶n lý kÕ ho¹ch §TXDCB ®­îc h­íng dÉn cô thÓ vµ râ rµng, nh»m gióp cho doanh nghiÖp ®¹t hiÖu qu¶ cao trong ®Çu t­. NhiÒu doanh nghiÖp ®· dÇn dÇn tù kh¼ng ®Þnh m×nh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, cã ý thøc trong lËp kÕ ho¹ch, nghiªn cøu t×nh h×nh ®Ó cã nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ kh¶ thi. Hµng n¨m, Bé Th­¬ng m¹i ®Òu tiÕn hµnh ®¨ng ký nhu cÇu §TXDCB vµ ph©n bæ vèn theo chØ tiªu kÕ ho¹ch Nhµ n­íc giao. Tuy l­îng vèn nµy rÊt Ýt so víi nhu cÇu nh­ng ®Òu ®­îc ph©n bæ hîp lý theo môc tiªu ph¸t triÓn ngµnh, tiÕn ®é vµ nhu cÇu thùc tÕ cña tõng dù ¸n. Nh­ng ë tõng doanh nghiÖp, c«ng t¸c quy ho¹ch vµ chuÈn bÞ ®Çu t­ lµm ch­a tèt, ch­a ®Çy ®ñ, nªn khi lËp kÕ ho¹ch hµng n¨m, ®· ®­a vµo c¶ nh÷ng c«ng tr×nh ch­a ®ñ ®iÒu kiÖn, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng võa triÓn khai võa gi¶i quyÕt c¸c thñ tôc ban ®Çu, nªn tiÕn ®é thùc hiÖn chËm. Mét sè c«ng tr×nh mäc lªn kh«ng theo kÕ ho¹ch chung, mµ triÓn khai theo xu thÕ c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh, ®Ó x¶y ra t×nh tr¹ng thua lç, hoÆc ®æ vì trong kinh doanh. VÝ dô: Sè l­îng c©y x¨ng ®­îc x©y dùng trªn mét ®Þa bµn qu¸ nhiÒu. Mét sè xÝ nghiÖp may, xÝ nghiÖp giÇy xuÊt khÈu… kh«ng tÝnh ®Õn thÞ tr­êng l©u dµi, kh«ng tÝnh ®Õn nhu cÇu, thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng, dÉn ®Õn hËu qu¶ ®¸ng tiÕc sau ®Çu t­. Nh­ t×nh tr¹ng cña C«ng ty VËt t­ tæng hîp H¶i H­ng, C«ng ty XuÊt nhËp khÈu m©y tre (Barotex), C«ng ty V¶i sîi may mÆc MiÒn B¾c. Mét sè ®¬n vÞ do s¬ xuÊt hoÆc kh«ng kü cµng khi chuÈn bÞ hå s¬ dù ¸n dÉn tíi bÞ c¬ quan cho vay khi thÈm ®Þnh cho r»ng thiÕu tÝnh kh¶ thi vµ ®×nh kh«ng cho vay vèn n÷a, vÝ dô nh­ dù ¸n kho VÜnh Tuy. Nh÷ng s¬ suÊt, sai ph¹m vÒ qu¶n lý §TXDCB ®· ®­îc tr×nh bµy trong phÇn t×nh h×nh hiÖu qu¶ vµ sai ph¹m trong qu¶n lý §TXDCB. Nh»m n©ng cao h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ®Çu t­ vµ lµm c¬ së cho viÖc ®¨ng ký nhu cÇu ®Çu t­ vµ x©y dùng hµng n¨m, th¸ng 8 n¨m 2001, Bé Th­¬ng m¹i ®· yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ rµ so¸t toµn bé c¬ së vËt chÊt ®ang cã ®¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng, kh¶ n¨ng khai th¸c c«ng tr×nh. Trªn c¬ së ®ã, xem xÐt vµ tÝnh to¸n nhu cÇu ®Çu t­. Nh»m t¨ng c­êng c«ng t¸c QLNN vÒ §TXDCB cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc Bé, Bé Th­¬ng m¹i ra chØ thÞ sè 21/2001/CT-BTM yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc triÓn khai mét sè viÖc sau ®©y: - Tæ chøc tæng kÕt, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c §TXDCB qua tõng thêi kú (5 n¨m) cña ®¬n vÞ ®Ó thÊy râ ­u, khuyÕt ®iÓm vÒ chñ tr­¬ng ®Çu t­, hiÖu qu¶ ®Çu t­. Trªn c¬ së ®ã ®Ò ra ®Þnh h­íng, ch­¬ng tr×nh dù kiÕn ®Çu t­ trong nh÷ng n¨m sau. - TÊt c¶ c¸c dù ¸n b»ng nguån vèn Nhµ n­íc ®Òu ph¶i ®­îc lËp kÕ ho¹ch hµng n¨m vµ 5 n¨m ®Ó ®¨ng ký víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng cña Bé vµ Nhµ n­íc, vµ ®­îc thÈm ®Þnh kü cµng. - TiÕn hµnh ra so¸t vµ bæ sung c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô lµm c«ng t¸c qu¶n lý §TXDCB cña ®¬n vÞ. - C«ng t¸c quyÕt to¸n vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n ë ®¬n vÞ ph¶i ®­îc thùc hiÖn khÈn tr­¬ng, ®¶m b¶o ®óng chÕ ®é quy ®Þnh. - Hµng n¨m, c¸c ®¬n vÞ ph¶i b¸o c¸o vÒ Bé (Vô §Çu t­) theo c¸c néi dung: §¨ng ký kÕ ho¹ch ®Çu t­ XDCB vµ t×nh h×nh triÓn khai c¸c dù ¸n trong n¨m kÕ ho¹ch (thuéc c¸c nguån vèn) vµo th¸ng 7. Chñ ®Çu t­ ph¶i b¸o c¸o ®Þnh kú 6 th¸ng 1 lÇn (vµo th¸ng 6 vµ th¸ng 12) vÒ t×nh h×nh chÊt l­îng c«ng tr×nh x©y dùng cña tÊt c¶ dù ¸n ®ang triÓn khai ®Ó Bé tæng hîp b¸o c¸o Nhµ n­íc. B¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn quyÕt to¸n vèn ®Çu t­ XDCB ®èi víi c¸c c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh. Nh÷ng c«ng viÖc trªn chÝnh lµ ®Ó gi¶i quyÕt bÊt cËp cßn tån ®äng qua nhiÒu thêi kú vÉn ch­a ®­îc gi¶i quyÕt døt ®iÓm nh­ chÕ ®é b¸o c¸o thèng kª, b¸o c¸o ®Þnh kú mµ hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®Òu kh«ng thùc hiÖn nghiªm tóc, nhÊt lµ hÖ thèng c«ng tr×nh ®Çu t­ b»ng nguån vèn tù huy ®éng trong. Hµng n¨m, chØ cã mét sè c¬ së lµm ¨n ®¹t hiÖu qu¶ cao lµ cã b¸o c¸o nh­ Tæng c«ng ty x¨ng dÇu, C«ng ty Petec… trong khi ®©y l¹i lµ nguån vèn chiÕm ®Õn 95% (1996-2000) trong tæng vèn §TXDCB cña Bé Th­¬ng m¹i. 3. ThÈm ®Þnh c¸c dù ¸n §TXDCB Vô §Çu t­ kÕt hîp víi c¸c Vô liªn quan hµng n¨m thùc hiÖn nhiÖm vô thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam, c¸c dù ¸n ®Çu t­ cña ViÖt Nam ra n­íc ngoµi cã liªn quan ®Õn th­¬ng m¹i, thÈm ®Þnh hµng tr¨m hîp ®ång nhËp khÈu thiÕt bÞ cña c¸c dù ¸n ®Çu t­ trong n­íc. VÒ thÈm quyÒn thÈm ®Þnh ®Çu t­ ë hÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh sö dông vèn ng©n s¸ch vµ tÝn dông ®Çu t­, Bé Th­¬ng m¹i ®Òu thùc hiÖn ®óng. Nh­ng ë nh÷ng c«ng tr×nh dïng nguån vèn tù bæ sung vµ tù huy ®éng, mét sè doanh nghiÖp ®· xem nhÑ qu¶n lý §TXDCB. Khi thÈm ®Þnh kh«ng qua c¬ quan chuyªn m«n, hoÆc hå s¬ ch­a ®Çy ®ñ mµ quyÕt ®Þnh véi vµng, dÔ dÉn ®Õn kÐm hiÖu qu¶ trong ®Çu t­. Nh÷ng dù ¸n ph¶i thuª c¸c tæ chøc t­ vÊn lËp b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi, th× chÊt l­îng ch­a cao, v× c¸c tæ chøc t­ vÊn th­êng kh«ng am hiÓu nhiÒu vÒ mÆt kinh doanh, kinh tÕ mµ chØ chó träng ®Õn c¸c vÊn ®Ò kü thuËt cña dù ¸n. Do ®ã qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh vµ phª duyÖt dù ¸n th­êng ph¶i kÐo dµi. Bé Th­¬ng m¹i ®· ban hµnh Quy chÕ phèi hîp thÈm ®Þnh vµ phª duyÖt dù ¸n ®Çu t­ thuéc thÈm quyÒn cña Bé víi nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ vÒ: - C¸c dù ¸n ®Çu t­ vµ cÊp cã thÈm quyÒn thÈm ®Þnh phª duyÖt dù ¸n ®Çu t­ cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i. - Néi dung thÈm ®Þnh ®èi víi c¸c dù ¸n do Bé quyÕt ®Þnh ®Çu t­ - Quy ®Þnh ®èi víi chñ ®Çu t­ dù ¸n - Thêi gian thÈm ®Þnh vµ phª duyÖt quyÕt to¸n dù ¸n ®Çu t­ cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc Bé - §¬n vÞ chñ tr×, phèi hîp thùc hiÖn thÈm ®Þnh phª duyÖt dù ¸n ®Çu t­. Nh­ vËy, nh÷ng doanh nghiÖp trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i cã thÓ x¸c ®Þnh râ yªu cÇu cÇn cã cña dù ¸n ®Ó chuÈn bÞ kü cµng h¬n, kh«ng bèi rèi trong viÖc nghiªn cøu vµ x©y dùng dù ¸n, rót ng¾n thêi gian thÈm ®Þnh. VÒ c«ng t¸c ®Êu thÇu, Bé Th­¬ng m¹i cã tr¸ch nhiÖm QLNN lµ chñ yÕu, chØ h­íng dÉn, kiÓm ®Þnh vµ phª duyÖt mµ kh«ng thùc hiÖn ®Êu thÇu cô thÓ. ViÖc h­íng dÉn thùc hiÖn ®Êu thÇu ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ chÝnh x¸c ®Õn c¸c ®¬n vÞ c¬ së theo quy chÕ qu¶n lý §TXDCB, ®Êu thÇu mµ Nhµ n­íc quy ®Þnh. Tuy nhiªn, phÇn lín c¸c c«ng tr×nh ®Òu thuéc nhãm C, l¹i sö dông V§T tõ nguån tù khai th¸c nªn viÖc ®Çu t­ do ®¬n vÞ ®­îc phÐp quyÕt ®Þnh vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm (theo môc 2 ®iÒu 12 cña NghÞ ®Þnh 52/1999/N§-CP). C¸c nhãm dù ¸n do Bé qu¶n lý (thuéc nguån vèn n»m trong kÕ ho¹ch hµng n¨m ®­îc Nhµ n­íc ph©n bæ) l¹i Ýt, vèn ®Çu t­ kh«ng nhiÒu. C¸c dù ¸n nµy ®Òu ®­îc thùc hiÖn ®Êu thÇu ®óng quy chÕ cña NghÞ ®Þnh 88/1999/N§-CP vµ 14/2000/N§-CP. Cã thÓ nhËn thÊy ®iÒu nµy trong b¶ng trang sau: B¶ng tæng hîp kÕt qu¶ ®Êu thÇu n¨m 2001 c¸c dù ¸n sö dông vèn nhµ n­íc VÒ Qu¶n lý chÊt l­îng c«ng tr×nh: HiÖn nay, qu¶n lý chÊt l­îng c«ng tr×nh ®· ®­îc nhËn thøc lµ mét trong nh÷ng kh©u rÊt quan träng. C«ng t¸c qu¶n lý chÊt l­îng c«ng tr×nh cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi gi¸ trÞ ®Ých thùc cña s¶n phÈm x©y dùng, tiÕn ®é c«ng tr×nh so víi kÕ ho¹ch ®Ò ra, vèn ®Çu t­ thùc hiÖn so víi tæng møc ®Çu t­ ®· ®­îc phª duyÖt. C¸c v¨n b¶n quy ®Þnh, h­íng dÉn quy tr×nh, hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý chÊt l­îng x©y dùng ®· ®­îc ban hµnh. ë c¸c bé, ngµnh, ®Þa ph­¬ng tõng dù ¸n ®· cã tæ chøc gi¸m s¸t, nghiÖm thu chÊt l­îng c«ng tr×nh. M« h×nh qu¶n lý chÊt l­îng th«ng qua c¸c tæ chøc t­ vÊn gi¸m s¸t thay cho m« h×nh cò do chñ ®Çu t­ tù tæ chøc gi¸m s¸t ®­îc ¸p dông réng r·i. C¸c c¬ quan chøc n¨ng QLNN vÒ chÊt l­îng th­êng xuyªng phæ biÕn, h­íng dÉn chuyªn m«n, nghiÖp vô cho c¸c tæ chøc gi¸m s¸t chÊt l­îng ë c«ng tr­êng. N¨ng lùc ®éi ngò qu¶n lý chÊt l­îng c«ng tr×nh tõng b­íc ®­îc n©ng cao, trang thiÕt bÞ phôc vô c«ng t¸c gi¸m ®Þnh ®­îc ®æi míi, n©ng cÊp. Do vËy, c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l­îng c«ng tr×nh ®· ®i vµo nÒn nÕp. T¹i Bé Th­¬ng m¹i, th«ng qua c¬ quan chuyªn m«n lµ Côc qu¶n lý chÊt l­îng hµng ho¸ vÇ ®o l­êng, ViÖn Kinh tÕ - Kü thuËt th­¬ng m¹i, vµ kÕt hîp víi mét sè c¬ quan chøc n¨ng kh¸c, Bé Th­¬ng m¹i vÉn th­êng xuyªn thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l­îng c«ng tr×nh, ph¸t hiÖn vµ xö lý vi ph¹m b¶o ®¶m chÊt l­îng phôc vô ®êi sèng vµ s¶n xuÊt kinh doanh. HiÖn t¹i ch­a cã c«ng tr×nh nµo cã vi ph¹m trÇm träng. Tr­íc n¨m 1999, chØ khi nµo cã c«ng v¨n yªu cÇu cña Bé X©y dùng th× Bé Th­¬ng m¹i míi rµ so¸t vµ göi b¸o c¸o tíi Bé x©y dùng. HiÖn nay, theo quyÕt ®Þnh sè 35/1999/Q§-BXD vÒ qu¶n lý chÊt l­îng c«ng tr×nh x©y dùng, th× Bé Th­¬ng m¹i ph¶i göi b¸o c¸o ®Þnh kú 6 th¸ng vÒ chÊt l­îng c«ng tr×nh x©y dùng cña Bé cho Bé X©y dùng. Tuy nhiªn, viÖc thùc hiÖn vÉn kh«ng ®Òu ®Æn, do tíi chØ thÞ sè 21/2001/CT-BTM ngµy 30/8/2001 Bé Th­¬ng m¹i míi yªu cÇu c¸c chñ ®Çu t­ ph¶i b¸o c¸o ®Þnh kú vÒ t×nh h×nh chÊt l­îng c«ng tr×nh x©y dùng cña c¸c dù ¸n ®ang triÓn khai. HiÖn nay, míi chØ cã mét b¸o c¸o vµo 28/11/2001. 4. Gi¸m ®Þnh ®Çu t­: Lµ mét nhiÖm vô hoµn toµn cã tÝnh vÜ m«. Bé Th­¬ng m¹i chØ thùc hiÖn gi¸m ®Þnh chi tiÕt víi nh÷ng dù ¸n thuéc vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc cÊp, dù ¸n quy ho¹ch v× còng nh­ trªn ®· nãi: hÇu hÕt c¸c dù ¸n cÊp c¬ së do ®¬n vÞ toµn quyÒn quyÕt ®Þnh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Nhµ n­íc. §èi víi nhiÖm vô gi¸m ®Þnh c¸c dù ¸n nhãm A, dù ¸n thuéc vèn ng©n s¸ch cÊp, Bé Th­¬ng m¹i thùc hiÖn tèt, ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu thñ tôc theo quy ®Þnh. C¸c dù ¸n t¹i ®¬n vÞ trùc thuéc: khi cÇn gi¸m ®Þnh ®Çu t­ th­êng thuª c¸c c¬ quan chuyªn m«n vÒ §TXDCB thuéc c¸c Bé chuyªn ngµnh nh­ Bé X©y dùng, Bé Giao th«ng…Bé Th­¬ng m¹i th­êng chØ thùc hiÖn gi¸m ®Þnh vÒ thanh to¸n vµ quyÕt to¸n trong ®Çu t­. Do tù quyÕt ®Þnh, nªn c¸c ®¬n vÞ th­êng bá qua, bá sãt mét vµi kh©u trong quy tr×nh gi¸m ®Þnh, vÝ dô thiÕu thÈm ®Þnh dù to¸n vµ thiÕt kÕ tr­íc khi phª duyÖt, d©y d­a trong thñ tôc ®Êt ®ai, giÊy phÐp x©y dùng (nhÊt lµ ë nh÷ng khu vùc xa trung t©m): - Khu kho Vikamex: §Êt tranh chÊp víi tr­êng Cao ®¼ng Ngo¹i th­¬ng TP Hå ChÝ Minh. - Khu kho cña c«ng ty XNK víi Lµo t¹i §«ng Hµ, Qu¶ng TrÞ còng trong t×nh tr¹ng tranh chÊp. - … T×nh tr¹ng trªn dÉn ®Õn: c«ng tr×nh x©y dùng kh«ng liªn tôc do bÞ ®×nh, ho·n thi c«ng ®Ó lo ®ñ c¸c thñ tôc, hoÆc ®Ó gi¶i quyÕt tranh chÊp ®Êt ®ai. V§T bÞ t¨ng lªn so víi tæng møc ®­îc duyÖt ban ®Çu, ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng c«ng tr×nh, gi¶m hiÖu qu¶ ®Çu t­. Nh÷ng vÊn ®Ò nµy, Bé Th­¬ng m¹i kÞp thêi chÊn chØnh, nªn tíi n¨m 2000 trë l¹i ®©y ®· kh«ng cßn phæ biÕn n÷a. C. Nguyªn nh©n cña t×nh h×nh thùc hiÖn QLNN vÒ §TXDCB t¹i Bé Th­¬ng m¹i. 1. C¸c nguyªn nh©n kh¸ch quan * Tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña n­íc ta cßn thÊp, c¬ cÊu kinh tÕ nãi chung cßn l¹c hËu, tõ n¨m 1997 l¹i chÞu t¸c ®éng kh«ng nhá cña cuéc khñng ho¶ng trong khu vùc. * NÒn kinh tÕ n­íc ta trªn thùc tÕ míi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, míi tiÕp cËn víi thÞ tr­êng vµ ho¹t ®éng th­¬ng m¹i quèc tÕ trong kho¶ng 10 n¨m trë l¹i ®©y, tr×nh ®é c¸n Bé Th­¬ng m¹i cßn ch­a theo kÞp nhu cÇu. * Trong 5 n¨m 1991 -1995, sau khi s¸p nhËp 4 ®¬n vÞ Bé VËt t­, Bé Néi th­¬ng, Bé kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ Tæng côc Du lÞch mét thêi gian, l¹i t¸ch Tæng côc du lÞch vµ mét sè doanh nghiÖp kh¸c vÒ ®Þa ph­¬ng. Tuy viÖc chia t¸ch nµy lµ cÇn thiÕt ®Ó phï hîp víi c¬ chÕ míi, nh­ng còng g©y khã kh¨n, lóng tóng trong viÖc ®­a ra c¬ chÕ qu¶n lý phï hîp. * ThËp kû 90 ®Æc biÖt lµ nh÷ng n¨m cuèi, chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt vÒ §TXDCB trong n­íc vµ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam th­êng xuyªn thay ®æi ®Ó ®¸p øng víi t×nh h×nh míi: - N§ 177/CP ngµy 20 th¸ng 10 n¨m 1994 vÒ §iÒu lÖ qu¶n lý §TXDCB thay thÕ N§ 385/CP ngµy 07/11/1990 nh­ng thùc chÊt cuèi 1995, ®Çu 1996 míi ®i vµo thùc hiÖn. - 7/1996, ChÝnh phñ thay N§177/ CP b»ng N§ 42/CP, bæ sung b»ng N§ 92/CP ngµy 23/8/97. - TiÕp tôc, thay c¸c N§ trªn b»ng N§ 52/99/N§-CP ngµy 8/7/1999 ban hµnh Quy chÕ qu¶n lý §TXDCB. Thªm ®ã lµ N§ 12/2000/N§-CP 5/5/2000 ®Ó bæ sung vµ söa ®æi N§ 52. - Song song ®ã, ChÝnh phñ ban hµnh c¸c nghÞ ®Þnh vÒ Quy chÕ ®Çu t­: N§ 43/CP ngµy 16/7/1996; Sù ra ®êi hai nghÞ ®Þnh 42/CP vµ 43/CP t¹o thµnh c¬ chÕ chung trong qu¶n lý §TXDCB. Tuy nhiªn, sau 6 th¸ng thùc thi, do xuÊt hiÖn nh÷ng s¬ hë vµ r¾c rèi tõ NghÞ ®Þnh 42/CP, nªn ph¶i bæ sung b»ng N§ 93/CP ngµy 23/8/1997; N§ 88/99/N§-CP 01/09/99 thay thÕ cho N§ 43 vµ 93/CP; N§ 14/2000/N§-CP söa ®æi vµ bæ sung N§ 88/1999/N§-CP MÆt kh¸c, luËt §TNN t¹i ViÖt Nam còng söa ®æi, ®iÒu chØnh, thay thÕ liªn tôc: tõ LuËt §TNN t¹i ViÖt Nam th¸ng 11/1996, N§ 12/CP ngµy 18/02/1997; N§ 10/98/N§-CP ngµy 23/01/1998 råi LuËt §TNN t¹i ViÖt Nam n¨m 2000 … KÐo theo ®ã lµ c¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é míi vÒ ®¬n gi¸ ®Þnh møc, chÊt l­îng, vèn, qu¶n lý ®Êt, c¸c th«ng t­ h­íng dÉn. NhiÒu khi, c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch vÒ qu¶n lý ®Çu t­ theo NghÞ ®Þnh míi ch­a thÊu suèt ®Õn c¸c ®¬n vÞ c¬ së th× ®· bÞ söa ®æi hoÆc thay thÕ. H¬n n÷a, c¸c v¨n b¶n ®· qu¸ nhiÒu, l¹i ®¸p øng kh«ng kÞp thêi, kh«ng ®ång bé, kh«ng æn ®Þnh vµ kÐm hiÖu lùc, lµm cho chñ ®Çu t­ hÕt søc lóng tóng. Tõ ®ã g©y trë ng¹i lín ®Õn c«ng t¸c §TXDCB c¶ n­íc nãi chung vµ cña ngµnh nãi riªng. - ViÖc triÓn khai vèn còng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n do sù thay ®æi liªn tôc c¬ quan cÊp ph¸t vèn cña nhµ n­íc. Tr­íc ®©y, ®Òu do Ng©n hµng §Çu t­ ph¸t triÓn cÊp ph¸t, ®Õn 1996, tÊt c¶ c¸c nguån vèn ng©n s¸ch cÊp ph¸t, vèn vay theo l·i suÊt ­u ®·i tËp trung vÒ Tæng côc §Çu t­ ph¸t triÓn. §Õn n¨m 1998, vèn cÊp ph¸t vÒ Kho b¹c tµi chÝnh, vèn vay ­u ®·Ü l¹i do Quü §Çu t­ ph¸t triÓn. - Nh÷ng n¨m 1991 - 1995, gi¸ vËt liÖu lu«n biÕn ®éng, th«ng th­êng mét n¨m 4 lÇn thay ®æi gi¸. Trong 5 n¨m 2 lÇn Nhµ n­íc cho thay ®æi ®¬n gi¸ x©y dùng c¬ b¶n g©y nhiÒu trë ng¹i cho triÓn khai kÕ ho¹ch vµ thi c«ng. 2/ Nguyªn nh©n chñ quan * VÒ hiÖu qu¶: - Do sù ®ßi hái hÕt søc bøc b¸ch phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp thuéc Bé Th­¬ng m¹i ®· vËn dông v¨n b¶n míi cïng c¸c h­íng dÉn cò mét c¸ch n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o, võa ®¶m b¶o tÝnh ph¸p lý, võa triÓn khai c¸c thñ tôc vÒ ®Çu t­ mét c¸ch kÞp thêi ®Ó ®¹t thµnh qu¶ nh­ ®· nªu trªn. - Sù quan t©m s©u s¸t cña Bé Th­¬ng m¹i vµ tÝnh n¨ng ®éng cña doanh nghiÖp trong huy ®éng nguån vèn tù bæ sung vµ tù khai th¸c: Nh­ ®Çu t­ b»ng vèn øng tr­íc cña kh¸ch hµng, cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ®ãng gãp ®· gi¶i quyÕt mét phÇn vÊn ®Ò vèn trong §TXDCB, t¨ng hiÖu qu¶, tiÕn ®é c«ng tr×nh. * VÒ tån t¹i - Tr­íc hÕt, viÖc ®Çu t­ ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng lùc ho¹t ®éng cña ngµnh Th­¬ng m¹i nãi chung, nhÊt lµ tr­íc yÕu cÇu n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh, ch­a ®­îc chó ý ®Çy ®ñ trong viÖc x¸c ®Þnh môc tiªu, quy m«, c¬ cÊu ®Çu t­ còng nh­ ph©n bæ vèn cña Nhµ n­íc (ch­a coi träng viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng phôc vô ho¹t ®éng th­¬ng m¹i). - Sau n÷a lµ sù ph©n c«ng qu¶n lý cña Bé Th­¬ng m¹i cã nh÷ng ®iÓm bÊt cËp, tån t¹i nhiÒu n¨m, ch­a ®­îc quan t©m ®iÒu chØnh cho phï hîp chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña tõng bé phËn theo chÕ ®é qu¶n lý §TXDCB hiÖn hµnh. §ã lµ c«ng t¸c qu¶n lý §TXDCB ch¹y r¶i r¸c ë mét sè Vô mµ kh«ng tËp chung ë vô chøc n¨ng ®­îc giao g©y t×nh tr¹ng khã qu¶n lý, tuú tiÖn. Tr¸ch nhiÖm cña Bé Th­¬ng m¹i víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trùc thuéc còng cßn mét sè thiÕu sãt, khuyÕt ®iÓm: c¸c c¬ quan chøc n¨ng cña Bé vÉn ch­a quan t©m ®Çy ®ñ vµ thiÕu nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ, thiÕt thùc ®Ó chØ ®¹o ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp; thiÕu kiªn quyÕt vµ kÞp thêi xö lý nh÷ng hiÖn t­îng tiªu cùc xÈy ra ë c¸c doanh nghiÖp; ch­a ph¸t huy ®Çy ®ñ c¸c ­u thÕ vÒ ho¹t ®éng th­¬ng m¹i. - VÊn ®Ò thùc hiÖn chÕ ®é b¸o c¸o thèng kª tr­íc n¨m 1999 kh«ng ®­îc chó ý, nhÊt lµ phÇn vèn tù bæ sung cña c¸c ®¬n vÞ. Hµng n¨m, c¸c ®¬n vÞ cã vèn ®Çu t­ ®Òu kh«ng b¸o c¸o, trong khi, viÖc kiÓm tra, uèn n¾n cña Bé l¹i ch­a kiªn quyÕt. Mét sè doanh nghiÖp ch­a coi träng ®Çu t­ ph¸t triÓn nªn l©m vµo t×nh tr¹ng dËm ch©n t¹i chç vµ ®i xuèng. Doanh nghiÖp kh¸c chó ý lÜnh vùc nµy th× l¹i l¬ lµ, kh«ng quan t©m ®Õn qu¶n lý §TXDCB, ®Çu t­ å ¹t, thiÕu tÝnh to¸n c©n nh¾c kü l­ìng, khi dù ¸n triÓn khai th× kh«ng kÞp thêi c¬, dÉn ®Õn hiÖu qu¶ ®Çu t­ kh«ng cao, thËm chÝ thua lç. - C¸n bé lµm c«ng t¸c qu¶n lý vÒ §TXDCB máng dÇn. ChØ trõ mét sè Ýt Tæng c«ng ty lín cßn cã tæ chøc hoÆc c¸n bé chuyªn tr¸ch, cßn hÇu hÕt c¸c ®¬n vÞ khi cã dù ¸n ®Çu t­ th× sö dông tuú tiÖn, c¶ nh÷ng c¸n bé kh«ng cã chuyªn m«n. Cho nªn, c«ng t¸c §TXDCB trong ngµnh Th­¬ng m¹i gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n, g©y l·ng phÝ vµ thËm chÝ c¶ thÊt b¹i. Ch­¬ng III Gi¶i ph¸p gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ QLNN vÒ §TXDCB t¹i Bé Th­¬ng m¹i I. Dù b¸o nhu cÇu §TXDCB cña Bé Th­¬ng m¹i 1. Bèi c¶nh thÕ giíi vµ t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi trong n­íc a, Dù b¸o thÞ tr­êng thÕ giíi vµ khu vùc Dù b¸o trong vßng 10 n¨m tíi, t×nh h×nh thÞ tr­êng thÕ giíi vµ khu vùc sÏ diÔn ra c¸c xu h­íng sau: + Côc diÖn thÕ giíi ®ang thay ®æi nhanh chãng vµ s©u s¾c trªn nhiÒu mÆt. H×nh thµnh dÇn mét trËt tù thÕ giíi víi sù c©n b»ng míi vÒ lùc l­îng gi÷a c¸c quèc gia, c¸c trung t©m, c¸c n­íc lín. Tuy nhiªn vÉn tån t¹i nhiÒu yÕu tè g©y mÊt æn ®Þnh (n¹n khñng bè, m©u thuÉn s¾c téc, t«n gi¸o, l·nh thæ, giai cÊp), nguy c¬ x¶y ra chiÕn tranh kh¸ lín. T×nh h×nh thÕ giíi ®Çu thÕ kû 21 ®Çy nh÷ng biÕn ®éng b¸o tr­íc mét thêi kú nhiÒu khã kh¨n. Xu thÕ chung lµ võa hîp t¸c võa c¹nh tranh, thËm chÝ c¹nh tranh gay g¾t ®Ó giµnh lîi thÕ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi vµ khu vùc. + Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn triÓn m¹nh mÏ ch­a tõng cã víi néi dung næi bËt lµ: ®iÖn tö vµ tin häc, tù ®éng ho¸, vËt liÖu míi vµ sinh häc, lµm cho qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu n­íc diÔn ra nhanh h¬n theo chiÒu h­íng chuyÓn m¹nh sang nh÷ng ngµnh c«ng nghÖ cao vµ dÞch vô. + Toµn cÇu ho¸ vµ khu vùc ho¸ ®· trë thµnh xu thÕ tÊt yÕu thóc ®Èy c¸c quèc gia më réng thÞ tr­êng. + Cuéc ch¹y ®ua vÒ kinh tÕ vµ khoa häc c«ng nghÖ diÔn ra ngµy cµng quyÕt liÖt, l«i cuèn hÇu hÕt c¸c quèc gia, d©n téc. Tuy nhiªn, Mü vÉn ë vÞ trÝ siªu c­êng trong quan hÖ quèc tÕ; Ba trung t©m Mü - T©y ¢u - NhËt b¶n cïng víi Trung Quèc vµ Nga sÏ ®ãng vai trß chñ yÕu t¸c ®éng tíi côc diÖn chung thÞ tr­êng thÕ giíi. + Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng tiÕp tôc ph¸t triÓn n¨ng ®éng vµ ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng cao h¬n c¸c khu vùc kh¸c. Xu thÕ tù do ho¸ th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ ngµy cµng m¹nh mÏ, tiÕp tôc diÔn ra sù liªn kÕt kinh tÕ nhiÒu tÇng nÊc. Víi t×nh h×nh chÝnh trÞ t­¬ng ®èi æn ®Þnh, kinh tÕ t¨ng tr­ëng kh¸ nªn thu hót sù chó ý cña c¸c n­íc lín. + Nh×n chung, triÓn väng kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc lµ t­¬ng ®èi s¸ng sña. Xu h­íng tù do ho¸ th­¬ng m¹i sÏ ph¸t triÓn m¹nh mÏ, quan hÖ th­¬ng m¹i gi÷a c¸c quèc gia vµ c¸c khèi ngµy cµng s«i ®éng h¬n, ®ång thêi m©u thuÉn, c¹nh tranh, tranh chÊp sÏ diÔn ra quyÕt liÖt h¬n. b. Nh÷ng t¸c ®éng lªn ViÖt Nam Bèi c¶nh ®ã t¹o ra nh÷ng khã kh¨n vµ thuËn lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ n­íc ta: · ThuËn lîi B­íc vµo thêi kú 2001- 2010, thÕ vµ lùc n­íc ta ®· kh¸c h¼n 10 n¨m tr­íc. §Êt n­íc ®· ra khái khñng ho¶ng, c¬ së h¹ tÇng vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ, thÞ tr­êng ®­îc më réng. ViÖt Nam ®· cã quan hÖ kinh tÕ - th­¬ng m¹i víi nhiÒu n­íc vµ nhiÌu tæ chøc kinh tÕ, tµi chÝnh quèc tÕ. Hµng ho¸ ViÖt Nam cã mÆt t¹i tÊt c¶ c¸c n­íc lín vµ c¸c trung t©m kinh tÕ. LÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö n­íc nhµ, ViÖt Nam ®· cã quan hÖ ë møc ®é kh¸c nhau víi tÊt c¶ c¸c n­íc l¸ng giÒng khu vùc, víi hÇu hÕt c¸c n­íc lín, c¸c trung t©m chÝnh trÞ, kinh tÕ lín, c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tiÒn tÖ quèc tÕ; T¹o m«i tr­êng hoµ b×nh vµ ®iÒu kiÖn quèc tÕ thuËn lîi. Thêi kú tíi, thÕ giíi b­íc vµo thêi kú ph¸t triÓn míi: thêi kú kinh tÕ tri thøc vµ x· héi th«ng tin. Nh÷ng kh¸i niÖm "th­¬ng m¹i ®iÖn tö", "Internet"… ngµy cµng phæ biÕn. Kh¸i niÖm th­¬ng m¹i ®­îc më réng, bao gåm c¶ c¸c s¶n phÈm h÷u h×nh cña nÒn s¶n xuÊt truyÒn thèng lÉn c¸c s¶n phÈm "mÒm" cña nÒn s¶n xuÊt dùa vµo tri thøc. Qu¸ tr×nh héi nhËp sÏ t¹o c¬ héi cho ViÖt Nam më réng thÞ tr­êng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ vµ t¨ng c­êng quan hÖ th­¬ng m¹i. Sù ph¸t triÓn cña th­¬ng m¹i chÞu ¶nh h­ëng vµ còng cã t¸c ®éng lín ®Õn ho¹t ®éng §TXDCB · Kho kh¨n, th¸ch thøc: Tuy nhiªn còng cÇn nhËn thÊy, n­íc ta vÉn lµ mét n­íc nghÌo, kÐm ph¸t triÓn. Dù kiÕn 10 n¨m tíi chØ cã thÓ ®­a GDP lªn gÊp ®«i (GDP/ng­êi n¨m 2000 lµ 400 USD). C¬ cÊu s¶n xuÊt sÏ tiÕp tôc chuyÓn dÞch theo h­íng tiÕn bé h¬n song nh×n chung cßn l¹c hËu so víi chiªï h­íng ph¸t triÓn cña thÕ giíi. N¨ng lùc c¹nh tranh cña quèc gia, tõng ngµnh, doanh nghiÖp vµ s¶n phÈm cßn thÊp. Tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c th­¬ng m¹i nãi chung vµ §TXDCB nãi riªng cßn bÊt cËp. Trong khi kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc cßn chøa ®­ng nh÷ng nh©n tè kh«ng æn ®Þnh, khã dù b¸o. T×nh h×nh ®ã cã thÓ t¸c ®éng tiªu cùc tíi nÒn kinh tÕ, tíi quy m«, c¬ cÊu vµ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng th­¬ng m¹i nãi chung vµ ho¹t ®éng §TXDCB ngµnh Th­¬ng m¹i nãi riªng. Th¸ch thøc gay g¾t nhÊt lµ nguy c¬ "tôt hËu" xa h¬n vÒ kinh tÕ so víi nhiÒu n­íc trong khu vùc. Kh«ng héi nhËp kh«ng ®­îc, nh­ng héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi, nÒn kinh tÕ n­íc ta ph¶i chÞu ¶nh h­ëng cña xu thÕ "tù do ho¸ th­¬ng m¹i ", cña biÕn ®éng gi¸ c¶, l·i suÊt quèc tÕ,…T×nh h×nh ®ã ®Æt ra cho ViÖt Nam nh­ng th¸ch thøc trong ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc còng nh­ trong ®iÒu hµnh qu¶n lý, ®ßi hái nÒn kinh tÕ, th­¬ng m¹i n­íc ta ph¶i ph¸t triÓn v­ît bËc ®Ó ®ñ søc chèng ®ì c¸c ¶nh h­ëng trªn Nh×n toµn côc, ViÖt Nam ®øng tr­íc nhiÒu thuËn lîi h¬n so khi b­íc vµo thËp kû 90. Tuy nhiªn kh«ng thÓ xem th­êng c¸c th¸ch thøc, khã kh¨n nh­ ®· tr×nh bµy trªn. Tõ ®ã Bé Th­¬ng m¹i ®· x¸c ®Þnh nh÷ng môc tiªu ho¹t ®éng sau. 2. Nhu cÇu ®Çu t­ XDCB cña Bé Th­¬ng m¹i a.Môc tiªu kh¸i qu¸t cña ngµnh Trªn c¬ së chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi thêi kú 2001-2010, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 5 n¨m 2001-2001 ®­îc ®Ò ra tõ §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cña §¶ng, xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ thÕ giíi, trong n­íc vµ cña ngµnh, ®Þnh h­íng ph¸t triÓn ngµnh Th­¬ng m¹i kh¸i qu¸t nh­ sau: -TriÓn khai thùc hiÖn chiÕn l­îc xuÊt nhËp khÈu: Nç lùc gia t¨ng t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu, gãp phÇn ®Èy m¹nh CNH-H§H, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, thu ngo¹i tÖ; chuyÓn dÞch c¬ cÊu xuÊt khÈu theo h­íng n©ng cao gi¸ trÞ gia t¨ng, gia t¨ng s¶n phÈm chÕ biÕn vµ chÕ t¹o, c¸c lo¹i s¶n phÈm cã hµm l­îng c«ng nghÖ vµ chÊt x¸m cao, thóc ®Èy xuÊt khÈu dÞch vô; vÒ nhËp khÈu chó träng thiÕt bÞ vµ nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt, nhÊt lµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn, b¶o ®¶m c¸n c©n th­¬ng m¹i ë møc hîp lý, tiÕn tíi c©n b»ng kim ng¹ch xuÊt - nhËp khÈu; më réng ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng vµ ph­¬ng thøc kinh doanh; héi nhËp th¾ng lîi vµo kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. - æn ®Þnh thÞ tr­êng trong n­íc, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc vÒ th­¬ng m¹i ®Ó chñ ®éng héi nhËp vµ më réng héi nhËp víi thÞ tr­êng thÕ giíi; - §Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®Ó hç trî c¸c doanh nghiÖp trong n­íc: C¸c c«ng t¸c cña Côc Xóc tiÕn, Vinexad, ®oµn c«ng t¸c cña Bé Th­¬ng m¹i ra n­íc ngoµi cÇn dµnh ­u tiªn thÝch ®¸ng cho doanh nghiÖp thuéc Bé. - §µo t¹o vµ båi d­ìng c¸n bé ®¸p øng nhu cÇu c«ng t¸c cña ngµnh trong thËp kû tíi. b. Môc tiªu §TXDCB Tr­íc nh÷ng yªu cÇu trªn, c«ng t¸c §TXDCB cÇn ph¶i ®¸p øng nh÷ng nhiÖm vô sau: - X©y dùng Trô së Bé Th­¬ng m¹i - X©y dùng mét sè c¬ së vËt chÊt kü thuËt nh»m n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý vµ n¨ng lùc kinh doanh th­¬ng m¹i tr­íc nh÷ng yªu cÇu míi. - C¬ së vËt chÊt kü thuËt phôc vô ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i, th«ng tin, ®µo t¹o c¸n bé. Trªn c¬ së ®ã, Bé Th­¬ng m¹i ®· lËp nhu cÇu ®Çu t­ vµ ®¨ng ký kÕ ho¹ch Nhµ n­íc 5 n¨m 2001-2005, cô thÓ nh­ sau: Tæng møc: 3 982 333 triÖu VN§ Trong ®ã gåm: - Vèn Ng©n s¸ch Nhµ n­íc 78 145 triÖu VN§ - Vèn vay tÝn dông Nhµ n­íc 1 030 645 triÖu VN§ - Vèn tù khai th¸c 2 873 543 triÖu VN§ Trªn c¬ së ®¨ng ký cña c¸c doanh nghiÖp trùc thuéc, môc tiªu ph¸t triÓn toµn ngµnh vµ môc tiªu kinh tÕ - x· héi cña quèc gia, Bé Th­¬ng m¹i ®· thiÕt lËp b¶ng nhu cÇu §TXDCB 5 n¨m 2001 - 2005 tr×nh ChÝnh phñ. Qua b¶ng nµy cã thÓ thÊy vÒ môc tiªu ®Çu t­ cña tõng nguån vèn thêi gian tíi kh«ng cã nhiÒu thay ®æi: - Vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc cÊp vÉn ®­îc tËp trung cho khèi v¨n phßng vµ gi¸o dôc ®µo t¹o - Vèn tù bæ sung vÉn tËp trung chñ yÕu ë TCTy X¨ng dÇu (chiÕm tõ 67 - 84%) vµ Cty PETEC (chiÕm tõ 4% ®Õn 16%) Trong 5 n¨m, møc ®Çu t­ ë 2 n¨m 2001, 2002 ë c¸c nguån vèn th­êng lín h¬n vµ gi¶m dÇn qua c¸c n¨m 2003, 2004, 2005. II. C¸c gi¶i ph¸p Thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô chung cña toµn ngµnh Th­¬ng m¹i vµ nhiÖm vô riªng vÒ §TXDCB trong thêi kú mµ tiÕn tr×nh héi nhËp ë giai ®o¹n cã nhiÒu t¸c ®éng m¹nh ®Õn c¸c ho¹t ®éng cña ngµnh nh­: hoµ thµnh AFTA, thuÕ xuèng 0 -5%, bá c¸c biÖn ph¸p phi thuÕ; thùc hiÖn HiÖp ®Þnh song ph­¬ng ViÖt - Mü vµ nhiÒu c¬ chÕ th«ng tho¸ng; ®µm ph¸n gia nhËp Tæ chøc Th­¬ng m¹i ThÕ giíi, cÇn tiÕn hµnh c¸c gi¶i ph¸p sau: 1. X¸c ®Þnh ®óng ®¾n sù ph¸t triÓn cña ngµnh lµm c¬ së x¸c ®Þnh môc tiªu, nhu cÇu §TXDCB. §TXDCB ngµnh Th­¬ng m¹i lµ ho¹t ®éng t¹o nÒn nÒn t¶ng cho s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn cña ngµnh. Nã n»m trong c¬ cÊu cña ngµnh chÞu t¸c ®éng cña c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i ®ång thêi cã t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®ã. V× vËy, cÇn x¸c ®Þnh ®óng ®¾n môc tiªu ph¸t triÓn ng¾n h¹n, dµi h¹n cña ngµnh ®Ó cã c¬ së x¸c ®Þnh môc tiªu, nhu cÇu §TXDCB. X¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng néi dung nµy, viÖc §TXDCB sÏ diÔn ra liÒn m¹ch vµ cã t¸c ®éng tÝch cùc, phôc vô tèt môc tiªu ph¸t triÓn ngµnh Th­¬ng m¹i 2. TiÕp tôc ®æi míi vµ hoµn thiÖn kÕ ho¹ch ho¸ c«ng t¸c §TXDCB cña Bé Th­¬ng m¹i - §Èy m¹nh c«ng t¸c QLNN vÒ §TXDCB th«ng qua biÖn ph¸p thÈm ®Þnh, gi¸m ®Þnh vµ t­ vÊn vÒ nh÷ng vÊn ®Ò cèt lâi cña §TXDCB nh­: chñ tr­¬ng ®Çu t­; quy m«, tæng møc, nguån vèn, quy chÕ ®Êu thÇu, chÊt l­îng c«ng tr×nh trªn c¬ së chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c¬ quan chñ qu¶n, t¨ng c­êng c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra, h­íng dÉn c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc lµm ¨n ®óng ph¸p luËt, ®Ó h¹n chÕ nh÷ng sai sãt, l·ng phÝ vµ tiªu cùc trong c«ng t¸c ®Çu t­. - T¨ng c­êng h¬n n÷a quan hÖ gi÷a Bé víi c¸c doanh nghiÖp trùc thuéc trªn ba ph­¬ng diÖn chñ yÕu: Môc tiªu vµ ®Þnh h­íng s¶n xuÊt kinh doanh; hiÖu qu¶ kinh tÕ, x· héi cña s¶n xuÊt kinh doanh vµ c«ng t¸c tæ chøc c¸n bé. - Tæ chøc tËp huÊn, phæ biÕn, héi th¶o c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch vÒ qu¶n lý §TXDCB cña Nhµ n­íc mét c¸ch kÞp thêi vµ réng kh¾p ®Õn c¸c doanh nghiÖp . - KÕt hîp c«ng t¸c QLDN, qu¶n lý vèn gi÷a c¸c vô chøc n¨ng ®Ó n©ng cao chÕ ®é b¸o c¸o ®Þnh kú, b¸o c¸o thèng kª. - TËp trung c«ng t¸c QLNN vÒ §TXDCB vµo mét Vô chøc n¨ng, cã chuyªn m«n cao, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Bé tr­ëng vÒ chøc n¨ng nµy, tr¸nh ®Ó r¶i r¸c t¹i c¸c vô dÔ g©y thiÕu sãt ®¸ng tiÕc (®· thùc hiÖn n¨m 99). Phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c vô liªn quan vµ vô chøc n¨ng ®Ó tæ chø thÈm ®Þnh kü l­ìng c¸c dù ¸n ®Çu t­ cña c¸c doanh nghiÖp. - ChÊn chØnh l¹i bé phËn qu¶n lý vÒ §TXDCB cña c¸c doanh nghiÖp trùc thuéc Bé, theo mét hÖ thèng ngµnh däc. - Th­êng xuyªn tæ chøc thÈm tra, gi¸m s¸t c¸c doanh nghiÖp cã dù ¸n ®Çu t­ 3. X©y dùng, hoµn thiÖn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vµ hÖ thèng chØ tiªu hiÖu qu¶ QLNN vÒ §TXDCB phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng C¬ chÕ, chÝnh s¸ch lµ c«ng cô ®Ó qu¶n lý §TXDCB; hÖ thèng chØ tiªu hiÖu qu¶ QLNN lµ c«ng cô ®¸nh gÝa hiÖu qña cña c«ng t¸c qu¶n lý §TXDCB. §©y lµ nh÷ng c«ng cô quan träng, cÇn thiÕt vµ cã t¸c ®éng lín trong qu¸ tr×nh qu¶n lý §TXDCB. V× vËy cÇn ®¸nh gi¸, xem xÐt l¹i tÝnh hîp lý, tÝnh kh¶ thi, tÝnh hiÖu qu¶ cña c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®· ban hµnh ®Ó kÞp thêi söa ch÷a, bæ sung. Song song ®ã, tiÕn hµnh theo dâi, gi¸m s¸t chÆt chÏ t×nh h×nh thùc tÕ ®Ó kÞp thêi ®­a ra nh÷ng v¨n b¶n phï hîp. 4. TiÕp tôc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý §TXDCB cña Bé. C¬ chÕ thÞ tr­êng víi m«i tr­êng kinh doanh c¹nh tranh gay g¾t ®ßi hái ng­êi c¸n bé ph¶i cã phÈm chÊt chÝnh trÞ tèt, giái chuyªn m«n nghiÖp vô míi cã thÓ ®øng v÷ng vµ c«ng t¸c tèt. V× vËy, kh«ng chØ víi ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý §TXDCB mµ víi c¸n bé toµn ngµnh Th­¬ng m¹i cÇn ph¶i x©y dùng quy ho¹ch ®µo t¹o, båi d­ìng c¸n bé phï hîp yªu cÇu kinh doanh vµ tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc. Tr­íc yªu cÇu ®ã, ph¶i x¸c ®Þnh vµ tiÕn hµnh c¸c kh©u trong c«ng t¸c c¸n bé mét c¸ch cã chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶: - KÕ ho¹ch ho¸ ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý §TXDCB: cã ®­îc kÕ ho¹ch dù b¸o c¸n bé, kÕ ho¹ch t¹o nguån ë cÊp c¬ së vµ cÊp Bé lµ biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó ®éi ngò c¸n bé kh«ng bÞ hôt hÉng, ®¶m b¶o tÝnh liªn tôc cña hÖ thèng qu¶n lý. - Rµ so¸t, s¾p xÕp, ®iÒu chØnh ®éi ngò c¸n bé hiÖn cã, bæ sung c¸c c¸n bé ®ñ tiªu chuÈn, ®ñ triÓn väng ph¸t triÓn, ®ång thêi thay nh÷ng c¸n bé kh«ng ®ñ n¨ng lùc ®iÒu hµnh, qu¶n lý, vi ph¹m ®¹o ®øc, lèi sèng. - TuyÓn chän c¸n bé qu¶n lý §TXDCB: tõ yªu cÇu cô thÓ cña vÞ trÝ c«ng t¸c vµ yªu cÇu chung cña toµn ngµnh ®Ó x¸c ®Þnh yªu cÇu tuyÓn chän. Sö dông c¸c biÖn ph¸p tuyÓn chän nh­: Thi tuyÓn, thö nghiÖm… tõ ®ã lùa chän ®­îc ng­êi phï hîp. - §µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé qu¶n lý §TXDCB: N©ng cao tr×nh ®é lý luËn, rÌn luyÖn quan ®iÓm, lËp tr­êng t­ t­ëng cho c¸n bé, c«ng chøc nhµ n­íc. N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô, n¨ng lùc tæ chøc vµ qu¶n lý cho c¸n bé. Cã hai c¸ch n©ng cao: ®µo t¹o qua tr­êng líp vµ ®µo t¹o qua thùc tiÔn. Khi x©y dùng néi dung ®µo t¹o qu¶n lý §TXDCB ph¶i kÕt hîp lý luËn c¬ b¶n víi khoa häc qu¶n lý hiÖn ®¹i, chuyªn m«n nghiÖp vô ph¶i g¾n víi kiÕn thøc kinh tÕ thÞ tr­êng, phï hîp yªu cÇu cña c¬ chÕ thÞ tr­êng. - X©y dùng phÈm chÊt ®¹o ®øc vµ phong c¸ch qu¶n lý cho c¸n bé, c«ng chøc QLNN vÒ §TXDCB. Kh¾c phôc tÖ quan liªu, tham nhòng, hèi lé, tiªu xµi l·ng phÝ ®i ®«i víi x©y dùng phong c¸ch qu¶n lý cã v¨n ho¸; thùc hiÖn ®óng nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ trong QLNN vÒ §TXDCB. - §¸nh gi¸ vµ sö dông c¸n bé qu¶n lý §TXDCB 5. Nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ kh¸c: - Doanh nghiÖp ph¶i nghiªn cøu cÈn thËn c¸c dù ¸n ®Çu t­ tõ kh©u ®iÒu tra kh¶o s¸t ban ®Çu ®Õn ph©n tÝch hiÖu qu¶ tµi chÝnh-kinh tÕ. Nh÷ng kh©u chuÈn bÞ ban ®Çu nµy cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ c«ng tr×nh sau nµy. V× vËy, doanh nghiÖp cÇn cã sù quan t©m nghiªn cøu tØ mØ, cã ®Çy ®ñ th«ng tin vµ sè liÖu ®¸ng tin cËy, x¸c ®Þnh nh÷ng rñi ro cã thÓ gÆp ph¶i, nh÷ng ®iÒu kiÖn cña b¶n th©n doanh nghiÖp vÒ vèn, n¨ng lùc s¶n xuÊt … tr­íc khi quyÕt ®Þnh ®Çu t­. Doanh nghiÖp kh«ng nªn chØ quan t©m ®Çu vµo, t¹o ra n¨ng lùc s¶n xuÊt, mµ cÇn quan t©m ®Çu ra cña s¶n phÈm tõ ®ã míi x¸c ®Þnh ®­îc quy m«, tæng møc ®Çu t­ phï hîp cña dù ¸n - C«ng t¸c lùa chän c¸c tæ chøc t­ vÊn thiÕt kÕ ph¶i thËt thËn träng, vµ trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ, doanh nghiÖp nªn cö c¸c chuyªn viªn kü thuËt cña m×nh tham gia gãp ý vÒ c¸c yªu cÇu vµ kinh nghiÖm sö dông ®Ó hå s¬ ®¶m b¶o chÊt l­îng. Chó träng ®Õn kh«ng chØ yªu cÇu kü thuËt mµ c¶ yªu cÇu vÒ hiÖu qua s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng tr×nh, ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ cña doanh nghiÖp ®Ó hå s¬ thiÕt kÕ cã tÝnh kh¶ thi cao. - VÒ chän thÇu thi c«ng ph¶i thùc hiÖn thËt nghiªm tóc + Nªn tæ chøc viÖc xÐt chän thÇu theo quy tr×nh nh­ quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh 88/1999/N§-CP ngµy 01 th¸ng 9 n¨m 1999 + §èi víi c¸c c«ng tr×nh cã yªu cÇu xÐt chän thÇu, c¸c doanh nghiÖp nªn thµnh lËp Ban xÐt chän thÇu ho¹t ®éng gÇn nh­ ®éc lËp víi Ban qu¶n lý dù ¸n. Doanh nghiÖp nªn x©y dùng quy chÕ ho¹t ®éng cña Ban xÐt chän thÇu theo chÕ ®é hiÖn hµnh ®Ó qu¶n lý tèt c«ng t¸c nµy. - Doanh nghiÖp ph¶i tu©n thñ chÆt chÏ c¸c tr×nh tù XDCB: ph¶i tæ chøc Ban qu¶n lý dù ¸n ®Çy ®ñ thµnh phÇn vµ n¨ng lùc qu¶n lý c«ng t¸c XDCB. - Khi liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c nhµ ®Çu t­ kh¸c kÓ c¶ n­íc ngoµi ph¶i nghiªn cøu kü ®èi t¸c: c¸c th«ng tin vÒ tµi chÝnh, lÜnh vùc kinh doanh, s¶n phÈm, thÞ tr­êng tiªu thô, t×nh h×nh kinh doanh ë ViÖt Nam vµ trªn thÕ giíi cña ®èi t¸c. CÇn cã nh÷ng b¶o ®¶m ch¾c ch¾n nhÊt ®Ó liªn doanh kh«ng ®æ bÓ hay bÞ ngõng t¹m thêi g©y khã kh¨n cho doanh nghiÖp. - C¸c chñ ®Çu t­ nÕu kh«ng cã vèn th× kiªn quyÕt kh«ng ®Çu t­ , vèn Ýt th× kh«ng ®Çu t­ trµn lan; Kh«ng vay ng¾n h¹n ng©n hµng víi l·i suÊt cao ®Ó ®Çu t­. NÕu vay Ng©n hµng ph¶i xem xÐt c¸c ­u ®·i, thêi gian ©n h¹n kh«ng ph¶i tr¶ l·i vµ gèc trong thêi gian ®Çu t­, nÕu kh«ng ®­îc ©n h¹n kh«ng vay Kh«ng ®Çu t­ trµn lan khi tiÒm n¨ng vèn kh«ng cã. Khi ®Çu t­ cÇn tËp trung døt ®iÓm tõng h¹ng môc sím ®­a vµo khai th¸c sö dông ®Ó thu håi vèn. KÕt luËn Qua nh÷ng ph©n tÝch vµ sè liÖu cô thÓ ë trªn, cã thÓ thÊy tÇm quan träng cña qu¶n lý ®Çu t­ nãi chung vµ QLNN vÒ §TXDCB nãi riªng. ViÖc qu¶n lý §TXDCB hiÖu qu¶ cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña tõng ®Þa ph­¬ng, tõng ngµnh vµ c¶ n­íc, phôc vô ®êi sèng nh©n d©n. Th­¬ng m¹i lµ mét trong nh÷ng ngµnh quan träng cña nÒn kinh tÕ. Th­¬ng m¹i trong thÕ kû míi cã rÊt nhiÒu c¬ héi nh­ng còng rñi ro. Víi thÕ vµ lùc ngµy cµng m¹nh cña ViÖt Nam trªn tr­êng quèc tÕ, ngµnh Th­¬ng m¹i còng nh­ c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c ®øng tr­íc nh÷ng c¬ héi, ®ång thêi còng gÆp nh÷ng th¸ch thøc kh«ng nhá. C«ng t¸c qu¶n lý §TXDCB ®· ph¸t huy vÞ trÝ vµ vai trß cña m×nh t¹o c¬ së vËt chÊt, ph¸t triÓn ngµnh Th­¬ng m¹i. Tuy nhiªn so víi yªu cÇu cña t×nh h×nh vµ thùc tr¹ng ph¸t triÓn ®ßi hái c«ng t¸c nµy ph¶i v­¬n lªn mét tÇm míi cã tÝnh khoa häc, kh¸ch quan vµ hiÖu qu¶ h¬n, kh¾c phôc nh÷ng mÆt tån t¹i. Nh­ vËy, qu¶n lý §TXDCB hiÖu qu¶ lµ viÖc cÇn thiÕt, cã tÝnh thêi sù. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy, cÇn cã sù quan t©m cña Nhµ n­íc, l·nh ®¹o ngµnh, vµ cña c¸c ®¬n vÞ c¬ së. C¸c chñ thÓ tham gia qu¶n lý §TXDCB ph¶i tu©n thñ chÆt chÏ trËt tù, kû c­¬ng thñ tôc tr×nh tù §TXDCB ; kh¾c phôc nh÷ng tiªu cùc, vi ph¹m cña c¸c chñ thÓ qu¶n lý; Kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ kh¸ch quan … ®Ó gi¶m l·ng phÝ thÊt tho¸t tham nhòng. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, mäi sù lu«n biÕn ®æi kh«ng ngõng V× vËy, mäi c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vÒ qu¶n lý §TXDCB  còng cÇn cã nh÷ng biÕn ®æi hoµn thiÖn cho phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Víi c¸ch nh×n nhËn xÐt ®o¸n tØnh t¸o, kh¸ch quan, c¸c chñ thÓ qu¶n lý cÇn kh«ng ngõng n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ qu¶n lý §TXDCB; gãp phÇn vµo tiÕn tr×nh ®æi míi cña ®Êt n­íc, ®­a ViÖt Nam v÷ng b­íc ®i lªn CNXH, t¹o c¬ së vËt chÊt ngµy cµng hiÖn ®¹i, thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, thùc hiÖn d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ vµ v¨n minh, ®êi sèng nh©n d©n ®­îc Êm no h¹nh phóc. Tµi liÖu tham kh¶o: 1. Gi¸o tr×nh Kinh tÕ ®Çu t­ - PGS. PTS NguyÔn Ngäc Mai chñ biªn 2. TËp ®Ò c­¬ng bµi gi¶ng Khoa häc qu¶n lý - Khoa QLKT- Häc viÖn CTQG Hå ChÝ Minh. 3. Gi¸o tr×nh Kinh tÕ qu¶n trÞ kinh doanh x©y dùng - GS. TS NguyÔn V¨n Chän. 4. QLNN ®èi víi ho¹t ®éng x©y dùng giao th«ng - PGS. TS NguyÔn V¨n DÜnh chñ biªn - NXB Giao th«ng vËn t¶i. 5. Gi¸o tr×nh Kinh tÕ x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng - PGS. TS NguyÔn Van­ DÜnh - NXB Giao th«ng vËn t¶i. 6. Quy chÕ Qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 52/1999/N§-CP ngµy 8/7/1999 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ. 7. Quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh th­¬ng m¹i ®Õn n¨m 2010. Bé Th­¬ng m¹i 8. T¹p chÝ Th­¬ng m¹i sè 5 (233) th¸ng 2/2002 9. T¹p chÝ X©y dùng sè 404 th¸ng 11/2001 10. T¹p chÝ X©y dùng sè th¸ng 9 n¨m 2000 11. T¹p chÝ Nghiªn cøu vµ lý luËn sè 11/1999 Vµ mét sè tµi liÖu thùc tÕ Vô §Çu t­, Vô KÕ ho¹ch - Bé Th­¬ng m¹i Phô lôc Chi tiÕt c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña Bé Th­¬ng m¹i hiÖn nay 1. Vô XuÊt nhËp khÈu 2. Vô KÕ ho¹ch - Thèng kª 3. Vô §Çu t­ 4. Vô ChÝnh s¸ch thÞ tr­êng miÒn nói 5. Vô ChÝnh s¸ch thÞ tr­êng ®« thÞ vµ n«ng th«n 6. Vô Qu¶n lý thÞ tr­êng 7. Vô ChÝnh s¸ch thÞ tr­êng c¸c n­íc khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng (gäi t¾t lµ Vô I) 8. Vô ChÝnh s¸ch thÞ tr­êng c¸c n­íc Ch©u ¢u - Mü vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ (gäi t¾t lµ Vô II) 9. Vô ChÝnh s¸ch thÞ tr­êng c¸c n­íc Ch©u Phi - T©y Nam ¸ vµ Trung CËn §«ng (gäi t¾t lµ Vô III) 10. Vô Khoa häc 11. Vô Ph¸p chÕ 12. Vô Tµi chÝnh kÕ to¸n 13. Vô Tæ chøc c¸n bé Môc lôc Më ®Çu 1 Ch­¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n Vµ qu¶n lý Nhµ n­íc trong ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n 3 I. Lý luËn chung vÒ ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n 3 1. Kh¸i niÖm vai trß vµ ph©n lo¹i §T trong nÒn kinh tÕ 3 2. Kh¸i niÖm vai trß ®Æc ®iÓm cña §TXDCB 4 3. Kh¸i niÖm vèn ®Çu t­, c¸c nguån vèn ®Çu t­ vµ vèn §TXDCB 7 II. Néi dung qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ §TXDCB 11 1. Kh¸i niÖm qu¶n lý 11 2. Néi dung qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam 12 3. QLNN vÒ ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n 15 III. Néi dung c¬ b¶n vÒ hiÖu qu¶ qu¶n lý ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n 24 1. Kh¸i niÖm hiÖu qu¶ QLNN vÒ §TXDCB 24 2. HÖ thèng chØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ qu¶n lý §TXDCB 25 3. N©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý §TXDCB trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng 29 Ch­¬ng II. Thùc tr¹ng vµ hiÖu qu¶ qu¶n lý ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n ë Bé Th­¬ng M¹i 32 I. Kh¸iqu¸t chøc n¨ng, nhiÖm vô qu¶n lý ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n vµ t×nh h×nh thùc hiÖn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n cña Bé Th­¬ng M¹i 32 1. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña Bé Th­¬ng M¹i 32 2. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh §TXDCB t¹i Bé Th­¬ng M¹i 41 3.Víi c¸c liªn doanh 61 II.T×nh h×nh thùc hiÖn qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n t¹i Bé Th­¬ng M¹i 61 A. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh c«ng t¸c QLNN vÒ §TXDCB 61 B. T×nh h×nh thùc hiÖn QLNN vÒ §TXDCB 63 1. VÒ x©y dùng v¨n b¶n ph¸p quy vµ h­íng dÉn thùc hiÖn 63 2. LËp vµ qu¶n lý kÕ ho¹ch §TXDCB 67 3. ThÈm ®Þnh c¸c dù ¸n §TXDCB 69 4. Gi¸m ®Þnh ®Çu t­ 71 C. Nguyªn nh©n cña t×nh h×nh thùc hiÖn QLNN vÒ §TXDCB t¹i Bé Th­¬ng M¹i 72 1. C¸c nguyªn nh©n kh¸ch quan 72 2. Nguyªn nh©n chñ quan 74 Ch­¬ng III. Gi¶i ph¸p gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ QLNN vÒ §TXDCB t¹i Bé Th­¬ng M¹i 76 I. Dù b¸o nhu cÇu §TXDCB cña Bé Th­¬ng M¹i 76 1. Bèi c¶nh thÕ giíi vµ t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi trong n­íc 76 2. Nhu cÇu ®Çu t­ XDCB cña Bé Th­¬ng M¹i 78 II. C¸c gi¶i ph¸p 80 1. X¸c ®Þnh ®óng ®¾n sù ph¸t triÓn cña ngµnh lµm c¬ së x¸c ®Þnh môc tiªu, nhu cÇu §TXDCB 80 2. TiÕp tôc ®æi míi vµ hoµn thiÖn kÕ ho¹ch c«ng t¸c §TXDCB cña Bé Th­¬ng M¹i 80 3. X©y dùng hoµn thiÖn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vµ hÖ thèng chØ tiªu hiÖu qu¶ QLNN vÒ §TXDCB phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng 81 4. TiÕp tôc ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý §TXDCB cña Bé 82 5. C¸c gi¶i ph¸p cô thÓ 83 KÕt luËn 85 Tµi liÖu tham kh¶o 86