Hiện trạng xử lý nước thải dệt nhuộm tại tp Hồ Chí Minh

1 Visu HIỆN TRẠNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI DỆT NHUỘM TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 2 Visu NỘI DUNG BÁO CÁO
TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DỆT NHUỘM  CÔNG NGHỆ DỆT NHUỘM  THÀNH PHẦN VÀ TÍNH CHẤT NƯỚC THẢI  AÛNH HÖÔÛNG MOÂI TRÖÔØNG
HIỆN TRẠNG XLNT DỆT NHUỘM TẠI TP. HCM  HIỆN TRẠNG XLNT  CÁC CÔNG TRÌNH XLNT DỆT NHUỘM TIÊU BIỂU TRONG VÀ NGOÀI TP.HCM
KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ 3 Visu TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DỆT NHUỘM Moät caùch toång quaùt, ngaønh coâng nghieäp deät nhuoäm ñöôïc chia ra laøm caùc loaïi nhö sau: *Deät nhuoäm vaø vaûi cotton: vôùi caùc loaïi vaûi naøy thuoác nhuoäm hoaït tính hoaëc hoaøn nguyeân hoaëc tröïc tieáp, ñöôïc söû duïng ôû haàu heát caùc nhaø maùy deät.(Deät Thaønh Coâng, nhaø maùy deät Thaéng Lôïi, Coâng ty Deät May GiaÑònh, Coâng ty deät Sai Goøn JouBo, ….). *Deät vaø nhuoäm sôïi toång hôïp (polymester): thuoác nhuoäm phaân taùn, coù caùc nhaø maùy tieâu bieåu nhö: Thaønh Coâng, Thaéng Lôïi, Saøi Goøn,…. *Deät vaø nhuoäm vaûi peco: thuoác nhuoäm hoaøn nguyeân hoaëc phaân taùn(Nhaø maùy Saøi Goøn). *Öôm tô vaø deät luïa: ñaây laø daïng chuû yeáu laø trong nöôùc tröø moät soá hoaù chaát ñaëc duïng, ñoù laø ñieåm khaùc bieät ñoái vôùi caùc nhaø maùy deät khaùc laø nguyeän lieäu chuû yeáu haàu nhö laø nhaäp ngoaïi gaàn 100% (Xí Nghieäp Cheá Bieán Tô Taèm Baûo Loäc, Bình Minh, Raïng Ñoâng, ….). A.TOÅNG QUAÙT 4 Visu TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DỆT NHUỘM B.NGUYEÂN LIEÄU *Nguyeân lieäu deät: Nguyeân lieäu tröïc tieáp cho caùc nhaø maùy deät laø caùc loaïi sôïi. Tuy nhieân nhìn chung caùc loaïi vaûi ñöôïc deät töø caùc loaïi sau: Sôïi cotton : Ñöôïc keùo töø sôïi boâng vaûi, coù ñaëc tính huùt aåm cao, xoáp. Beàn trong moâi tröôøng kieàm, phaân huyû trong moâi tröôøng axit. Maët haøng naøy thích hôïp vôùi khí haäu muøa heø noùng, tuy nhieân sôïi coøn laån nhieàu taïp chaát nhö saùp, maøi boâng vaø deã nhaøu. Do vaäy caàn xöû lyù kyõ tröôùc khi nhuoäm ñeå loaïi boû taïp chaát. Sôïi pha PECO (polester vaø cotton): Sôïi polyester laø sôïi hoaù hoïc daïng cao phaân töû ñöôïc taïo thaønh töø quaù trình toång hôïp höõu cô, huùt aåm keùm, cöùng beàn ôû traïng thaùi öôùt sô, … tuy nhieân keùm beàn vôùi ma saùt neân loaïi vaûi naøy thöôøng ñöôïc troän chung vôùi cac loaïi sô khaùc. Sôïi naøy beàn vôùi axít nhöng keùm beàn vôùi kieàm. Sôïi pha PECO ñöïoc pha cheá ñeû khaéc phuïc caùc nhöôïc ñieåm cuûa sôïi PE vaø cotton . 5 Visu TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DỆT NHUỘM *Nguyeân lieäu nhuoäm vaø in hoa. Phaåm nhuoäm phaân taùn : laø loaïi phaåm khoâng tan trong nöôùc nhöng ôû traïng thaùi phaân taùn vaø huyeàn phuø trong dung dòch vaø coù theå phaân tan treân sôïi, maïch phaân töû thöôøng nhoû. Coù theå coù nhieàu hoï khaùc nhau nhö: antharaquinon, nitroannilamin,……. .Ñöôïc duøng ñeå nhuoäm sôïi: poliamide, polyester,axetat,… Phaåm tröïc tieáp : duøng ñeå nhuoäm vaûi cotton trong moâi tröôøng kieàm, thöôøng laø muoái sulfonat cuûa caùc hôïp chaát höõu cô: R-SO3Na. Keùm beàn vôùi aùnh saùng vaø khi giaët giuõ. Phaåm nhuoäm axit : ña soá nhöõng hôïp chaátsulfo chöùa moät hay nhieàu nhoùm SO3H vaø moät vaøi daån xuaát chöùa nhoùm COOH duøng phaåm nhuoäm tröïc tieáp caùc loaïi tô chöùa nhoùm bazô nhö : len, tô, poliamide,….. Phaåm nhuoäm hoaït tính : coù coâng thöùc toång quaùt : S-F=X, trong ñoù F: phaân töû mang maøu, S:nhoùm tan trong nöôùc (SO3Na, COONa), T: goác mang phaûn öùng (coù theå laø nhoùm Clo hay vinyl), X: nhoùm coù khaû naêng phaûn öùng,… Phaåm hoaøn nguyeân : bao goàm caùc hoï maøu khaùc nhau nhö: indigo, daãn xuaát anthraquinon, phaåm sulfua,….. duøng ñeå nhuoäm chæ, sôïi boâng, visco, sôïi toång hôïp. 6 Visu TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DỆT NHUỘM Ngoaøi ra, ñeå coù ñöôïc maët haøng vaûi ñeïp, beàn maøu vaø thích hôïp vôùi nhu caàu ngöôøi tieâu duøng, ngoaøi phaåm nhuoäm coøn duøng caùc chaát trôï khaùc nhö: chaát thaám, chaát taûi (nhuoäm phaân taùn ), chaát daët, chaát ñieän ly(Na2SO4), chaát ñieàu chænh pH (CH3COOH, Na2CO3, NaOH), chaát hoà choáng nöôùc, hoà meàm, hoà laùng, chaát choáng loang maøu…. 7 Visu TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DỆT NHUỘM COÂNG NGHEÄ:Â ÄÂ Ä: Tuøy theo quy moâ cuûa cô sôû deät nhuoäm, tính chaát cuûa sôïi nguyeân lieäu, tính chaát cuûa sôïi saûn phaåm, trình ñoä coâng ngheä maø coâng ngheä deät nhuoäm taïi moãi cô sôû coù söï khaùc nhau nhieàu hay ít. Tuy vaäy, nhìn chung coâng ngheä deät nhuoäm bao goàm 4 coâng ñoaïn chính: hoà sôïi, deät, giaët taåy, nhuoäm hoaøn taát, vaø ñöôïc theå hieän qua sô ñoà sau: 8 Visu TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DỆT NHUỘM COÂNG NGHEÄ:Â ÄÂ Ä: Sô ñoà daây chuyeàn saûn xuaát chung cuûa nhaø maùy Sôïi Hoà Deät Naáu Giaët Trung hoøa GiaëtNhuoämGiaëtVaét nöôùc Giaët Hoà hoaøn taát Saáy khoâ Saûn phaåm Taåy 9 Visu TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DỆT NHUỘM Sô ñoà daây chuyeàn nhuoäm vaø in boâng Deät vaûi Chuaån bò nhuoäm: Ruõ Hoà, naáu, taåy Laøm Boùng Nhuoäm In boâng COÂNG NGHEÄ:Â ÄÂ Ä: 10 Visu TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DỆT NHUỘM Chuaån bò sôïi nguyeân lieäu : Sôïi nguyeân lieäu ñöôïc nhaäp vaøo, ñaàu tieân ñöôïc ñöa qua coâng ñoaïn ñaùnh oáng nhaèm loaïi boû tuyeán xô, caën baån, chuyeån sôïi sang caùc oáng coân. Hoà sôïi :ñöôïc tieán haønh tröôùc khi deät coù taùc duïng taêng cöôøng löïc cho sôïi qua quaù trình deät, sau khi hoà sôïi xong vaûi seû ñöôïc ñem ñi deät. Hoaù chaát hoà sôïi bao goàm: tinh boät, keo ñoäng vaät (casein vaø zelatin), chaát laøm meàm, daàn thaûo moäc, chaát beùo, chaát giöõ aåm CaCl2, glyxerin, chaát choáng moác (phenol)…. COÂNG NGHEÄ:Â ÄÂ Ä: 11 Visu TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DỆT NHUỘM Chuaån bò nhuoäm : giai ñoaïn naøy bao goàm: phaân truïc, taåy vaø giuõ hoà. Phaân truïc: xaùc ñònh löôïng pphaåm maøu vaø caùc chaát phuï gia khaùc theo khoái löôïng vaûi caàn nhuoäm. Naáu taåy: coù taùc duïng phaù huûy caùc taïp chaát xenluloza nhö peptin chöùa Nitô, pentoza,…. ñoàng thôøi taùch deã daøng caùc axit beùo khoûi vaûi, ôû nhieät ñoä hôn 850 C saùp bò noùng chaûy, nhuõ hoaù, taùch khoûi beà maët vaûi. Maët khaùc quaù trình naáu coøn laøm bieán ñoåi caáu truùc xô, deã haáp phuï thuoác nhuoäm. Hoaù chaát trong coâng ñoaïn naøy bao goàm: NaOH, NaHSO3, Na2SiO3, H2O−2 chaát hoaït ñoäng beà maët taùc duïng vôùi nhuõ hoa saùp, giaûm söùc caêng beà maët, taïo ñieàu kieän cho dung dòch deã ngaám vaøo vaûi. Taåy traéng: coâng ñoaïn naøy ñöôïc söû duïng cho saûn xuaát caùc loaïi vaûi traéng. Do sau khi naáu, thaønh phaàn vaûi coøn chöùa caùc chaát maøu thieân nhieân chöa bò huyû hoaïi, ñoàng thôøi cellulose coù khaû naêng haáp thuï caùc chaát saãm maøu trong nöôùc naáu. Caùc chaát taåy giaët thöôøng ñöôïc söû duïng laø: NaClO, HclO, H2O2. Moät soá hoaù chaát phuï gia bao goàm: NaOH, Na2SiO3, chaát ngaäm,… COÂNG NGHEÄ:Â ÄÂ Ä: 12 Visu TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DỆT NHUỘM Giuõ hoà : Quaù trình naøy ñöôïc thöïc hieän baèng caùch ngaâm uû hoaù chaát, sau ñoù giaët eùp baèng nöôùc noùng ñeå loaïi saïch caùc taïp chaát, tinh boät,… Thoâng thöôøng caùc hoaø chaát cho vaøo laø axít loaõng, NaOH, chaát oxi hoaù H2O2, men goác thöïc vaät, ñoäng vaät, xaø boâng,.. Giai ñoaïn uû vaøo khoaûng töø 1 – 12 giôø ôû nhieät ñoä 300 – 1000 C (coù hoaù chaát), trong quaù trình uû, tinh boät nôû ra, thuyû phaàn vaø hoaø tan taùch khoûi sôïi vaûi. Nhuoäm sôïi : Ñöôïc tieán haønh sau khi hoaøn taát caùc coâng ñoaïn chuaån bò nhuoäm. Trong giai ñoaïn naøy ngöôøi ta thöôøng söû duïng caùc loaïi hoaù chaát nhö: NaOH, CH3COOH, chaát taïo ra moâi tröôøng (kieàmhay axit), phaåm nhuoäm, caùc chaát hoaït ñoäng beà maët, chaát khöû, H2O−2, chaát ñieän ly. Ñoái vôùi caùc maët haøng vaûi khaùc nhau, ñoøi hoûi caùc saûn phaåm nhuoäm vaø caùc moâi tröôøng khaùc nhau,( ví duï: neáu nhuoäm sôïi Peco, thaønh phaàn cuûa chuùng bao goàm Polyseter vaø cotton, do ñoù phaûi söû duïng ñoàng thôøi hai loaïi thuoác nhuoäm khaùc nhau: Sôïi polyester nhuoäm ôû ñieàu kieän pH=5, moâi tröôøng axít, nhieät ñoä 1300, trong khoaûng thôøi gian 30 phuùt. Coøn sôïi cotton nhuoäm baèng thuoác nhuoäm hoaøn nguyeân ôû pH=12, moâi tröôøng kieàm vôùi nhieät ñoä 1300C vaø thôøi gian haáp phuï tuyø thuoäc vaøo töøng loaïi thuoác nhuoäm cuï theå). 13 Visu TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DỆT NHUỘM Taåy giaët :nhaèm laøm saïch vaûi, loaïi boû caùc taïp chaát, maãu thuoác nhuoäm thöøa,… qui ñònh taåy giaët baøo xaø phoøng hay hoaù chaát giaët toång hôïp (giaët noùng ) ôû nhieät ñoä khoaûng 800C, sau ñoù xaû laïnh vôùi caùc chaát taåy giaët thoâng duïng laø: xaø phoøng 1g/l, xoâ ña g/l,.. . Coâng ñoaïn hoaøn taát : laø coâng ñoaïn cuoái cuøng taïo ra vaûi coù chaát löôïng toát vaø theo ñuùng yeâu caàu nhö: choáng moác, choáng chaùy, meàm, choáng nhaøu, … hoaëc trôû veà traïng thaùi töï nhieân sau quaù trình caêng keùo, co ruùt ôû caùc khaâu tröôùc hay thaúng neáp ngay ngaén. Qui trình coâng ngheä ôû giai ñoaïn naøy tuyø thuoäc vaøo saûn phaåm vaûi nhuoäm cuï theå bao goàm caùc böôùc khaùc nhau, nhöng nhìn chung ao goàm hai coâng ñoaïn sau: Xöû lyù cô hoïc : chöõa sôïi ngang, caêng boùng, chænh khoå, uûi,…. Xöû lyù hoaù hoïc: ñöa vaøo vaûi moät soá hoaù chaát ñeå taêng chaát löôïng vaûi hoaøn taát. Nhìn chung coâng ngheä deät nhuoäm töông ñoái ña daïng vaø coøn phuï thuoäc vaøo nhieàu vaøo loaò vaûi saûn phaåm, loaïi vaûi nuyeân lieäu, loaïi thuoác nhuoäm, … . 14 Visu TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DỆT NHUỘM Taåy giaët :nhaèm laøm saïch vaûi, loaïi boû caùc taïp chaát, maãu thuoác nhuoäm thöøa,… qui ñònh taåy giaët baøo xaø phoøng hay hoaù chaát giaët toång hôïp (giaët noùng ) ôû nhieät ñoä khoaûng 800C, sau ñoù xaû laïnh vôùi caùc chaát taåy giaët thoâng duïng laø: xaø phoøng 1g/l, xoâ ña g/l,.. . Coâng ñoaïn hoaøn taát : laø coâng ñoaïn cuoái cuøng taïo ra vaûi coù chaát löôïng toát vaø theo ñuùng yeâu caàu nhö: choáng moác, choáng chaùy, meàm, choáng nhaøu, … hoaëc trôû veà traïng thaùi töï nhieân sau quaù trình caêng keùo, co ruùt ôû caùc khaâu tröôùc hay thaúng neáp ngay ngaén. Qui trình coâng ngheä ôû giai ñoaïn naøy tuyø thuoäc vaøo saûn phaåm vaûi nhuoäm cuï theå bao goàm caùc böôùc khaùc nhau, nhöng nhìn chung ao goàm hai coâng ñoaïn sau: Xöû lyù cô hoïc : chöõa sôïi ngang, caêng boùng, chænh khoå, uûi,…. Xöû lyù hoaù hoïc: ñöa vaøo vaûi moät soá hoaù chaát ñeå taêng chaát löôïng vaûi hoaøn taát. Nhìn chung coâng ngheä deät nhuoäm töông ñoái ña daïng vaø coøn phuï thuoäc vaøo nhieàu vaøo loaò vaûi saûn phaåm, loaïi vaûi nuyeân lieäu, loaïi thuoác nhuoäm, … . 15 Visu THAØNH PHAÀN TÍNH CHAÁT NÖÔÙC THAÛI DEÄT NHUOÄMØ À Á Ù Û Ä ÄØ À Á Ù Û Ä Ä Coâng ngheä deät nhuoäm söû duïng moät löôïng raát lôùn nöôùc phuïc vuï cho caùc coâng ñoaïn saûn xuaát ñoàng thôøi xaû ra moät löôïng lôùn nöôùc thaûi töông öùng, bình quaân khoaûng 50-300m3/taán vaûi. Trong soá ñoù hai nguoàn oâ nhieãm chính caàn giaûi quyeát laø töø coâng ñoaïn deät nhuoäm vaø naáu taåy. Nöôùc thaûi taåy deät coù pH dao ñoäng khaù lôùn töø 9 – 12, haøm löôïng chaát höõu cô cao( COD = 1000 – 3000 mg/l) do thaønh phaàn caùc chaát taåy gaây neân. Ñoä maøu cuûa nöôùc thaûi khaù lôùn ôû nhöõng giai ñoaïn taåy ban ñaàu vaø coù theå lean ñeán 10.000Pt-Co, haøm löôïng caën lô löûng SS coù theå ñaït ñeán 200mg/l, noàng ñoä naøy giaûm daàn ôû cuoái chu kyø xaû vaø giaët. Thaønh phaàn chuû yeáu cuûa nöôùc thaûi bao goàm: thuoác nhuoäm thöøa, chaát hoaït ñoäng beà maët, caùc chaát oxy hoaù, cellulose, xaùp, xuùt, chaát ñieän ly,… . 16 Visu THAØNH PHAÀN TÍNH CHAÁT NÖÔÙC THAÛI DEÄT NHUOÄMØ À Á Ù Û Ä ÄØ À Á Ù Û Ä Ä Nöôùc thaûi nhuoäm nöôùc thaûi khoâng oån ñònh vaø ña daïng, thay ñoåi ngay trong töøng nhaø maùy khi nhuoäm caùc loaïi vaûi khaùc nhau, thaäm chí ngay caû khi caû khi cuøng moät loaïi vaûi vôùi loaïi thuoác nhuoäm khaùc nhau, moâi tröôøng nhuoäm coù theå laø acid hoaëc kieàm, hoaëc trung tính. Cho ñeán nay hieäu quaû haáp thuï thuoác nhuoäm cuûa vaûi chæ ñaït töø 60-70%, 30-40% caùc phaåm nhuoäm thöøa coøn laïi ôû daïng nguyeân thuyû hoaëc ña soá ñaõ bò phaân huyû ôû daïng khaùc, ngoaøi ra moät soá caùc chaát ñieän ly, chaát hoaït ñoäng beà maët, chaát taïo moâi tröôøng, …..cuõng thöôøng toàn taïi trong thaønh phaàn nöôùc thaûi nhuoäm, ñoù laø nguyeân nhaân gaây ra ñoä maøu raát cao cuûa nöôùc thaûi nhuoäm. Thaønh phaàn tính chaát nöôùc thaûi nhuoäm thöôøng chöùa caùc goác nhö: R- SO3Na, R-SO3, N-OH, R-NH2, R-Cl, …. pH nöôùc thaûi thay ñoåi töø 2-14, ñoä maøu raát cao ñoâi khi leân ñeán 50.00 Pt-Co, haøm löôïng COD thay ñoåi töø 80-18000 mg/l 17 Visu AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN MOÂI TRÖÔØNGÛ Û Á Â ØÛ Û Á Â Ø OÂ nhieãm nöôùc thaûi: coâng nghieäp xöû lyù hoaù hoïc vaät lieäu deät söû duïng raát nhieàu nöôùc vaø nhieàu hoaù chaát, chaát trô (texteli auxiliaries) vaø thuoác nhuoäm (dyestuffs). Möùc ñoä gaây oâ nhieãm ñoäc haûi phuï thuoäc vaøo chuûng loaïi vaø soá löôïng söû duïng chuùng vaø vaøo caû coâng ngheä aùp duïng. Coù theå phaân chia ra caùc chaát thoâng thöôøng söû duïng thaønh 3 nhoùm chính: + Ñoäc haïi vôùi vinh sinh vaø caù +Khoù phaân giaûi sinh hoïc + Ít ñoäc haïi vaø deã phaân huûy sinh hoïc 18 Visu AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN MOÂI TRÖÔØNGÛ Û Á Â ØÛ Û Á Â Ø a/ Nhoùm thöù nhaát: Caùc chaát ñoäc haïi vôùi vi sinh vaø caù Xuùt (NaOH) vaø Natri cacbonat (Na2CO3) ñöôïc söû duïng vôùi soá löôïng lôùn coù ñeå naáu (boiling) vaûi sôïi boâng vaø xöû lyù tröôùc vaûi sôïi pha ( chuû yeáu laø polyester/boâng). Axit voâ cô (H2SO4) duøng giaët, trung hoaø xuùt, vaø hieän maøu thuoác nhuoäm hoaøn nguyeân tan indigosol. Caùc chaát khöû voâ cô nhö natri hydrosulfit (Na2S2O4) duøng trong nhuoäm hoaøn nguyeân (vat dyeing). Natri sulfur (Na2S) duøng khöû thuoác nhuoäm löu hoaù (sulfur dyes). Dung moâi höõu cô Clo hoaù, nhö caùc chaát taûi trong nhuoäm muøng tuyn hoaøn taát. Formandehyt coù trong thaùnh phaàn caùc chaát caàm maøu vaø caùc chaát xöû lyù hoaøn taát. Crom VI (K2Cr−2O7) trong nhuoäm len baèng thuoác nhuoämaxit Crom. Daàu hoaû duøng ñeå cheá taïo hoà in pigment. Caùc chaát ngaám thaáu vaø taåy röûa khoâng ion treân cô sôû ankyiphenol etoxylat (APEO). 19 Visu AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN MOÂI TRÖÔØNGÛ Û Á Â ØÛ Û Á Â Ø a/ Nhoùm thöù nhaát: Caùc chaát ñoäc haïi vôùi vi sinh vaø caù(tieáp theo) Moät haøm löôïng nhaát ñònh kim loaïi naëng ñi vaøo nöôùc thaûi : Trong moät taán xuùt coâng nghieäp neáu saûn xuaát baèng ñieän cöïc thuyû phaân coù 4g thuyû ngaân (Hg). Taïp chaát kim loaïi naëng coù trong thuoác nhuoäm söû duïng, nhö trong thuoác nhuoäm hoaøn nguyeân. Haøm löôïng halogen höõu cô AOX ñoäc haïi (Organo-halogen content) ñöa vaøo nöôùc thaûi töø moät soá thuoác nhuoäm hoaøn nguyeân, moät soá thuoác nhuoäm phaân taùn (disperse dyes), moät vaøi thuoác nhuoäm hoaït tính (reactive dyes), moät soá ít pigment vaø thuoác nhuoäm cation (cation dyes). Muoái aên (NaCl) hay muoái glaube (Na2SO4) duøng nhuoäm thuoác nhuoäm hoaït tính theo phöông phaùp “taän tích” (exhast dyeing) thaûi ra vôùi noàng ñoä > 2mg/l ñoäc ñoái vôùi vi sinh vaät trong nöôùc. 20 Visu AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN MOÂI TRÖÔØNGÛ Û Á Â ØÛ Û Á Â Ø b/ Nhoùm thöù hai: caùc chaát khoù phaân giaûi sinh hoïc: Caùc chaát giaët voøng thôm, maïch etylenoxit daøi hoaëc coù caáu truùc maïch nhaùnh ankyl. Caùc polimer toång hôïp bao goàm caùc chaát hoà hoaøn taát, caùc chaát hoà sôïi doïc (sôûi toång hôïp hay sôïi pha) nhö PVA, poliacrylat. Phaàn lôùn caùc chaát nhöõ hoaù, caùc chaát laøm ,meàm, caùc chaát taïo phöùc trong xöû lyù hoaù hoïc. Taïp chaát daàu khoaùng, silicon töø daàu keùo sôïi ñöôïc taùch ra. Nhieàu loaïi thuoác nhuoäm vaø chaát taêng traéng quang hoïc. 21 Visu AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN MOÂI TRÖÔØNGÛ Û Á Â ØÛ Û Á Â Ø c/ Nhoùm thöù ba: caùc chaát ít ñoäc vaø coù theå phaân giaûi sinh hoïc Xô sôïi vaø caùc taïp chaát thieân nhieân coù trong sô sôïi bò loaïi boû trong caùc coâng ñoaïn xöû lyù tröôùc . Caùc chaát duøng hoà sôïi doïc treân cô sôû tinh boät khoâng bieán tính. Caùc chaát giaët vôùi ankyl maïch thaúng – caùc chaát taåy röûa meàm. Axít acetic (CH3COOH), axit formic (HCOOH) ñeå ñieàu chænh pH. Muoái trung tính (NaCL, Na2SO4) ôû noàng ñoä thaáp. 22 Visu HIEÄN TRAÏNG XLNT DEÄT NHUOÄM TAÏI TP.HCMÄ Ï Ä Ä ÏÄ Ï Ä Ä Ï . Xöû lyù nöôùc thaûi deät nhuoäm taïi Tp. Hoà Chí Minh coù theå chia laøm 3 daïng chính nhö sau: 1/ Traïm xöû lyù nöôùc thaûi coù quy moâ nhoû töø 50-100 m3/ngaøy. 2/ Traïm xöû lyù nöôùc thaûi coù quy moâ trung bình töø 100-1000 m3/ngaøy. 3/ Traïm xöû lyù nöôùc thaûi coù quy lôùn > 1000 m3/ngaøy. 23 Visu HIEÄN TRAÏNG XLNT DEÄT NHUOÄM TAÏI TP.HCMÄ Ï Ä Ä ÏÄ Ï Ä Ä Ï . 1/ Sô ñoà coângngheä traïm xöû lyù nöôùc thaûi coù quy moâ nhoû töø 50- 100 m3/ngaøy Keo tuï – Taïo boâng DD keo tuï Saân phôi buøn Beå ñieàu hoaø Song chaén raùc Nöôùc ra XÖÛ LYÙ HOÙA LYÙÛ Ù Ù Ù Buøn thaûi boû Beå laéng B u ø n d ö Nöôùc taùch buøn 24 Visu HIEÄN TRAÏNG XLNT DEÄT NHUOÄM TAÏI TP.HCMÄ Ï Ä Ä ÏÄ Ï Ä Ä Ï . Traïm xöû lyù nöôùc thaûi coù quy moâ nhoû töø 50-100 m3/ngaøy, chæ aùp duïng cho nhöõng cô sôû deät nhuoäm nhoû, voán ñaàu tö coøn haïn cheá neân coâng ngheä xöû lyù chæ laø keo tu, taïo boâng, laéng do ñoù chaát löôïng nöôùc thaûi sau xöû lyù khoâng ñaûm baûo, phaàn lôùn laø khoâng ñaït tieâu chuaån moâi tröôøng. 25 Visu HIEÄN TRAÏNG XLNT DEÄT NHUOÄM TAÏI TP.HCMÄ Ï Ä Ä ÏÄ Ï Ä Ä Ï . 2/ Sô ñoà coâng ngheä traïm xöû lyù nöôùc thaûi coù quy moâ trung bình töø 100-1000 m3/ngaøy Aeroten Beå laéng 2 Tuaàn hoaøn buøn Maùy thoåi khí Keo tuï – Taïo boâng XÖÛ LYÙ SINH HOÏCÛ Ù ÏTIEÀN XÖÛ LYÙÀ Û Ù DD keo tuï Saân phôi buøn Beå ñieàu hoaø Song chaén raùc Nöôùc ra XÖÛ LYÙ HOÙA LYÙÛ Ù Ù Ù Buøn thaûi boû Beå laéng B u ø n d ö Buøn thaûi Nöôùc taùch buøn 26 Visu HIEÄN TRAÏNG XLNT DEÄT NHUOÄM TAÏI TP.HCMÄ Ï Ä Ä ÏÄ Ï Ä Ä Ï . 2/ Traïm xöû lyù nöôùc thaûi coù quy moâ trung bình töø 100-1000 m3/ngaøy, phaàn lôùn laø do caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö töông ñoái lôùn, coù dieän tích maët baèng roäng do ñoù xaây döïng heä thoáng xlnt töông ñoái hoaøn chænh bao goàm caùc quaù trình xöû lyù nhö : Xöû lyù cô hoïc, xöû lyù sinh hoïc, xöû lyù hoaù lyù. Chaát löôïng nöôùc thaûi sau xöû lyùñaït tieâu chuaån xaû ra nguoàn tieáp nhaän. <10080500-900COD toång, mg/L <10050100-200Caën lô löûng (SS), mg/L <5020300-700BOD5 toång, mg/L 6.0 – 8.57.57.0 – 11.0pH Ñaàu raÑaàu vaøo Tieâu chuaån nguoàn loïai BThoâng soá Baûng keát quaû tröôùc vaø sau xöû lyù cuûa heä thoáng xlnt coâng ty deät nhuoäm SaiGon Joubo- quaän 6 tp.HCM 27 Visu COÂNG TRÌNH XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI COÂNG TY DEÄT NHUOÄM SAØI GOØN JOUBO, QUAÄN 6, TP.HCMÂ Û Ù Ù Û Â Ä Ä Ø Ø Â Ì Û Ù Ù ÛI Â Ä Ä ØI Ø , Ä , .Ä 28 Visu COÂNG TRÌNH XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI COÂNG TY DEÄT NHUOÄM SAØI GOØN JOUBO, QUAÄN 6, TP.HCMÂ Û Ù Ù Û Â Ä Ä Ø Ø Â Ì Û Ù Ù ÛI Â Ä Ä ØI Ø , Ä , .Ä 29 Visu HIEÄN TRAÏNG XLNT DEÄT NHUOÄM TAÏI TP.HCMÄ Ï Ä Ä ÏÄ Ï Ä Ä Ï . 3/ Traïm xöû lyù nöôùc thaûi coù quy moâ lôùn > 1000m3/ngaøy,laø nhöõng traïm xöû lyù coù coâng ngheä hoaøn chænh. Keát hôïp caùc quaù trình xöû lyù cô hoïc, sinh hoïc , vaø hoaù lyù, trang bò caùc thieát bò xöû lyù hieän ñaïi, caùc thieát bò quan saùt ñieàu khieån töï ñoäng vaø kinh phí ñaàu tö lôùn . Chaát löôïng nöôùc thaûi sau xöû lyù ñaûm baûo ñaït tieâu chuaån xaû ra nguoàn tieáp nhaän. Caùc ñôn vò coù traïm xöû lyù nöôùc thaûi coù quy moâ lôùn nhö : Coâng ty deät may Thaønh Coâng coâng suaát 5000 m3/ngaøy Coâng ty deät may Thaéng lôïi . 30 Visu COÂNG TRÌNH TIEÂU BIEÅU DO CEFINEA THÖÏC HIEÄNÂ Â Å Ï ÄÂ Â Å Ï Ä Nöôùc vaøo Beå tieáp nhaän Aeroten Beå laéng Tuaàn hoaøn buøn Maùy thoåi khí Keo tuï – Taïo boâng XÖÛ LYÙ SINH HOÏCÛ Ù ÏTIEÀN XÖÛ LYÙÀ Û Ù DD keo tuï Ngaên chöùa buøn Beå ñieàu hoaø Song chaén raùc Beå aùp suaát Beå tuyeån noåi Nöôùc ra XÖÛ LYÙ HOÙA LYÙÛ Ù Ù Ù Maùy neùn khí Buøn thaûi Maùy eùp buøn Coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûiââ ää ûû ùl ù ùù ûûi 31 Visu COÂNG TRÌNH TIEÂU BIEÅU DO CEFINEA THÖÏC HIEÄNÂ Â Å Ï ÄÂ Â Å Ï Ä Coâng suaát 1000 m3/ngaøy Chuû ñaàu tö : DEAWON-KORE Thi Coâng : Trung Taâm Coâng Ngheä Moâi Tröôøng – CEFINEA ââ áá ø / ø ûû àà i ââ ââ ââ ää ââi øø Nöôùc sau xöû lyù Beå tuyeån noåi Beå Sinh hoïc 32 Visu COÂNG TRÌNH TIEÂU BIEÅU DO CEFINEA THÖÏC HIEÄNÂ Â Å Ï ÄÂ Â Å Ï Ä Coâng suaát 1000 m3/ngaøy Chuû ñaàu tö : DEAWON-KORE Thi Coâng : Trung Taâm Coâng Ngheä Moâi Tröôøng – CEFINEA ââ áá ø / ø ûû àà i ââ ââ ââ ää ââi øø Cuïm beå xöû lyù hoùa lyù Beå laéngMaùy thoåi khí 33 Visu KEÁT LUAÄN Ngaønh deät nhuoäm laø ngaønh coâng nghieäp chieám ñöôïc vò trí quan troïng trong neàn kinh teá quoác daân, ñoùng goùp ñaùng keå cho ngaân saùch nhaø nöôùc vaø laø nguoàn giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm cho nhieàu lao ñoäng . Tuy nhieân ñeå phaùt trieån beàn vöõng caàn phaûi quan taâm ñeán baûo veä moâi tröôøng cuï theå ñoái vôùi ngaønh deät nhuoäm laø xöû lyù nöôùc thaûi. Xöû lyù nöôùc thaûi phaûi ñaûm baûo chaát löôïng vaø hieäu quaû, nöôùc thaûi sau xöû lyù luoân luoân ñaït tieâu chuaån xaû ra nguoàn tieáp nhaän. 34 Visu