Khóa luận Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở nước ta trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế: thực trạng và giải pháp

Khóa luận khoa Kinh tế đối ngoại Đại học Đông đô Từ xưa đến nay, đối với mọi quốc gia không phân biệt lớn, nhỏ, giàu nghèo, thì con người luôn là một trong những yếu tố quyềt định đến sự thành bại, phát triển hay kém phát triển của quốc gia đó. Nguồn tài nguyên con người là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá, vừa là nguồn vật chất vừa là nguồn tinh thần đối với sự phát triển kinh tế xãhội. Bước vào thế kỷ XXI, khi mà khoa học công nghệ phát triển mạnh như vũ bão và được ứng dụng rộng rãi vào sản xuất kinh doanh thì việc đào tạo một đội ngũ nhân lực có tri thức có tri thức, năng lực, phẩm chất đạo đức là vấn đề quan tâm hàng đầu của mọi quốc gia. Từ xu thế hội nhập kinh tế quốc tế. Việt Nam đã chính thức trở thành thành viên của Tổ chức thương mại Thế giới (WTO) vào ngày 7/11/2006. Gia nhập WTO cơ hội đến với Viêt Nam là rất nhiều nhưng thách thức không phải là ít. Điều đó cũng đòi hỏi Việt Nam phải có một đội ngũ nhân lực có chất lượng thích ứng với hội nhập với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Trước yêu cầu bức thiết của đào tạo và phát triển nguồn nhân lực nguồn nhân lực cho công nghiệp hoá hiện đại hoá trong hội nhập kinh tế quốc tế với Việt Nam , em đã chọn đề tài: Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở nước ta trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế : thực trạng và giải pháp. Mục lục Lời mở ĐầU 1 Chương 1: những vấn đề lý luận về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho cnh, hđh trong hội nhập kinh tế quốc tế. 3 1.1 Các khái niệm 3 1.1.1 Nguồn nhân lực 3 1.1.2 Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực. 4 1.1.2.1 Khái niệm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực 4 1.1.2.2 Mục tiêu và vai trò của đào tạo và phát triển nguồn nhân lực 5 1.1.2.3 Mối quan hệ giữa đào tạo và phát triển nguồn nhân lực 7 1.1.3 Vai trò của nguồn nhân lực trong công nghiệp hoá - hiện đại hoá ở Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế. 7 1.1.4 Nội dung và phương pháp đào tạo nguồn nhân lực cho CNH –HĐH ở Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế. 12 1.1.4.1 Nội dung đào tạo và phát triên nguồn nhân lực. 12 1.1.4.2 Phương pháp đào tạo và phát triển nguồn nhân lực. 13 1.2 Kinh nghiệm thực tiễn về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực của một số quốc gia trong hội nhập kinh tế quốc tế. 19 1.2.1 Nhật Bản 19 1.2.2 Hàn Quốc 21 Chương 2: thực trạng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho CNH, hđh ở Việt Nam trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế 23 2.1 Công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở Việt Nam 23 2.2 Thực trạng nguồn nhân lực Việt Nam. 25 2.2.1 Về số lượng lao động tiếp tục tăng lên. 25 2.2.2 Chất lượng nguồn nhân lực Việt Nam. 27 2.3 đánh giá ưu và nhược điểm của công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở Việt Nam trong thời gian qua. 33 Chương 3: phương hướng và giải pháp về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho CNH, HĐH trong hội nhập kinh tế quốc tế. 36 3.1 Phương hướng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế 36 3.2 Quan điểm về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở nước ta hiện nay. 39 3.3 Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực nguồn nhân lực cho CNH – HĐH ở Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế. 42 3.3.1 Đầu tư thoả đáng cho giaó dục đào tạo 42 3.3.2 Hoàn thiện nhận thức và thực tiễn về xã hội hoá giáo dục 44 3.3.3 Đa dạng hoá chương trình, hình thức đào tạo trên cơ sở chuẩn hoá về chất lượng và nâng cao hiệu quả. 44 3.3.4 Nâng cao thể lực và đạo đức nghề nghiệp người lao động. 47 Kết luận 49

doc53 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2538 | Lượt tải: 3download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Khóa luận Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở nước ta trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế: thực trạng và giải pháp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
03 víi quy m« t¨ng thªm lµ 1.130,6 ngh×n ng­êi. Lùc l­îng lao ®éng trong ®é tuæi lao ®éng cã 40.805,3 ngh×n ng­êi chiÕm 94,3% t¨ng 2,4% so víi thêi ®iÓm 1/7/2003 víi quy m« t¨ng thªm lµ 939,3 ngh×n ng­êi. B¶ng 2.3: Quy m« nguån nh©n lùc N¨m 2003 (ngh×n ng­êi) 2004 (ngh×n ng­êi) Lùc l­îng lao ®éng nãi chung 42.124,7 43.255,3 Lùc l­îng lao ®éng trong ®é tuæi lao ®éng 39.866,0 40.805,3 Lùc l­îng lao ®éng trªn ®é tuæi lao ®éng 2.450,0 2.258,7 Nguån: KÕt qu¶ ®iÒu tra lao ®éng - viÖc lµm n¨m 2004 ( Bé lao ®éng th­¬ng binh x· héi) C¬ cÊu d©n sè trÎ nªn c¬ cÊu lùc l­îng lao ®éng còng trÎ. C¬ cÊu lùc l­îng lao ®éng chia theo nhãm tuæi 15-24 chiÕm 21,5 % (kh«ng thay ®æi so víi thêi ®iÓm 1/7/2003); nhãm tuæi tõ 25-34 chiÕm 25,3% (gi¶m 1,3%); nhãm tuæi 35-44 chiÕm 27,1% (gi¶m 0,3%); nhãm tuæi 45-54 chiÕm 18,4% (t¨ng 1,2%); nhãm tõ 55 tuæi trë lªn chiÕm 7,7% (t¨ng 0,4%). Lùc l­îng lao ®éng ë nhãm tuæi 24-44 tuæi chiÕm nhiÒu nhÊt: h¬n 52,4%. §©y lµ ®é tuæi ng­êi lao ®éng ®ang sung søc nhÊt vÒ thÓ lùc, trÝ lùc, tr­ëng thµnh vÒ mÆt kiÕn thøc, hiÓu biÕt s«i næi giµu nhiÖt huyÕt nªn lµm viÖc n¨ng næ, x«ng x¸o, nhiÖt t×nh h¨ng say, cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. §©y lµ ®éi ngò chñ lùc, thÓ hiÖn søc trÎ cña ®Êt n­íc. Víi ­u thÕ nµy nÕu ®­îc khai th¸c triÖt ®Ó sÏ lµ yÕu tè quan träng cho ph¸t triÓn ®Êt n­íc. Mét ­u thÕ kh¸c lµ n­íc ta cã tû lÖ tham gia lùc l­îng lao ®éng cña d©n sè lín. T¹i thêi ®iÓm 1/7/2004 tÝnh chung c¶ n­íc tû lÖ tham gia lùc l­îng lao ®éng cña d©n sè tõ ®ñ 15 tuæi trë lªn lµ 71,4%, gi¶m 0,6% so víi thêi ®iÓm 1/7/2003. ë khu vùc thµnh thÞ lµ 63,2% (gi¶m 1,1%), khu vùc n«ng th«n lµ 74,6% (gi¶m 0,35) B¶ng 2.4: Tû lÖ tham gia lùc l­îng lao ®éng n¨m 2003, 2004: N¨m 2003 (%) 2004 (%) Khu vùc thµnh thÞ 64,3 63,2 Khu vùc n«ng th«n 74,9 74,6 Chung 72,0 71,4 Nguån: KÕt qu¶ ®iÒu tra lao ®éng - viÖc lµm n¨m 2004 ( Bé lao ®éng - th­¬ng binh vµ x· héi ) Sè l­îng ng­êi lao ®éng ë ViÖt Nam kh¸ dåi dµo. §©y lµ mét trong nh÷ng nh©n tè thuËn lîi nÕu chóng ta biÕt sö dông mét c¸ch hîp lý, triÖt ®Ó vµ cã hiÖu qu¶. 2.2.2 ChÊt l­îng nguån nh©n lùc ViÖt Nam. ChÊt l­îng nguån nh©n lùc thÓ hiÖn tr¹ng th¸i nhÊt ®Þnh cña nguån nh©n lùc víi t­ c¸ch lµ mét kh¸ch thÓ vËt chÊt ®Æc biÖt, võa lµ chñ thÓ cña mäi ho¹t ®éng kinh tÕ vµ c¸c quan hÖ x· héi. Nhê chÝnh s¸ch c¶i c¸ch ®æi míi ph¸t triÓn kinh tÕ, chÊt l­îng nguån nh©n lùc ®· ®­îc n©ng kh¸ cao. ViÖt Nam ®­îc Liªn Hîp Quèc ®¸nh gi¸ cao vÒ chØ sè ph¸t triÓn con ng­êi: chØ sè HDI ®¹t 0,682 cao h¬n nhiÒu n­íc trong khu vùc. Tû lÖ mï ch÷ cña lùc l­îg lao ®éng c¶ n­íc lµ 5,01%, tû lÖ tèt nghiÖp phæ th«ng c¬ së lµ 3,28%, tû lÖ tèt nghiÖp phæ th«ng trung häc lµ 19,7%, so víi thêi ®iÓm 1/4/2003 tû lÖ tèt nghiÖp phæ th«ng c¬ së t¨ng 2,6%, tèt nghiÖp phæ th«ng trung häc t¨ng 1,4%. B¶ng 2.5: Tr×nh ®é häc vÊn phæ th«ng cña nguån nh©n lùc ViÖt Nam N¨m 2003 (%) 2004 (%) Tæng sè LLL§ 100 100 Tû lÖ mï ch÷ 4,31 5,01 Tû lÖ tèt nghiÖp PTCS 30,2 32,8 Tû lÖ tèt nghiÖp PTTH 18,3 19,7 Nguån: KÕt qu¶ ®iÒu tra lao ®éng – viÖc lµm n¨m 2004 ( Bé lao ®éng – th­¬ng binh vµ x· héi ) Tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt kh«ng ngõng ®­îc n©ng cao. Tû lÖ ®· qua ®µo t¹o nãi chung cña lùc l­îng lao ®éng lµ 22,5% t¨ng nhiÒu so víi c¸c n¨m tr­íc trong ®ã tû lÖ ®· qua ®µo t¹o nghÒ (bao gåm ®µo t¹o nghÒ ng¾n h¹n vµ dµi h¹n kh«ng ph©n biÖt cã hoÆc kh«ng cã chøng chØ hoÆc b»ng nghÒ vµ tèt nghiÖp s¬ cÊp) lµ 13,3%; tèt nghiÖp trung häc chuyªn nghiÖp lµ 4,4%; tèt nghiÖp cao ®¼ng, ®¹i häc trë lªn lµ 4,8%. So víi thêi ®iÓm 1/7/2003, tû lÖ ®· qua ®µo t¹o nãi chung cña lùc l­îng lao ®éng c¶ n­íc t¨ng 1,5%; trong ®ã tû lÖ ®· qua ®µo t¹o nghÒ t¨ng 0,8%; tû lÖ tèt nghiÖp trung häc chuyªn nghiÖp t¨ng 0,3%; tû lÖ tèt nghiÖp cao ®¼ng, ®¹i häc trë lªn t¨ng 0,4%. B¶ng 2.6: Tû lÖ nguån nh©n lùc cã chuyªn m«n kü thuËt ë ViÖt Nam (§¬n vÞ tÝnh %) N¨m 2003 2004 Tæng sè LLL§ 100 100 Tû lÖ ®· qua ®µo t¹o nãi chung 21,0 22,5 Tû lÖ ®· qua ®µo t¹o nghÒ 12,5 13,3 Tû lÖ tèt nghiÖp THCN 4,1 4,4 Tû lÖ tèt nghiÖp §H, C§ trë lªn 4,4 4,8 Nguån: KÕt qu¶ ®iÒu tra lao ®éng - viÖc lµm n¨m 2004 ( Bé lao ®éng - th­¬ng binh vµ x· héi ) C«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc còng ®­îc chó träng. Chóng ta còng ®· ph¸t triÓn ®­îc mét ®éi ngò c¸n bé khoa häc vµ c«ng nghÖ ®«ng ®¶o. NhiÒu nhµ kinh tÕ, nhiÒu c¸n bé khoa häc cña ViÖt Nam còng ®· tiÕp thu vµ tiÕp cËn ®­îc víi nhiÒu tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cña thÕ giíi; nhiÒu c«ng nh©n, lao ®éng ViÖt Nam th«ng qua xuÊt khÈu lao ®éng vµ c¸c chuyªn gia n­íc ngoµi ®· cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn ®­îc víi nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i vµ t¸c phong lao ®éng c«ng nghiÖp. Qua ®ã chÊt l­îng nguån nh©n lùc ViÖt Nam còng ®· ®­¬c n©ng cao h¬n. Nguån nh©n lùc n­íc ta cßn cã lîi thÕ lµ ®­îc tiÕp thu truyÒn thèng lÞch sö cña ®Êt n­íc: TruyÒn thèng cÇn cï, siªng n¨ng, chÞu khã, yªu lao ®éng. Ng­êi lao ®éng ViÖt Nam ®­îc ®¸nh gi¸ lµ th«ng minh, cÇn cï, khÐo lÐo, cã tr×nh ®é d©n trÝ, häc vÊn kh¸ cao so víi møc thu nhËp quèc d©n, tiÕp thu nhanh tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ cña thÕ giíi. §©y lµ lîi thÕ so s¸nh cã ý nghÜa ®èi víi nguån nh©n lùc ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh tham gia héi nhËp. B¶ng 2.7: §éi ngò c¸n bé vµ khoa häc vµ c«ng nghÖ thêi kú 2000 – 2004 Tr×nh ®é c¸n bé 2000 2004 Sè l­îng(ng­êi) Tû lÖ (%) Sè l­îng(ng­êi) Tû lÖ (%) C§ 381.482 28,84 2000.000 93,33 §H 918.18 69,44 Th¹c sÜ 10.000 0,75 20.000 0,89 TiÕn sÜ 120.81 0,92 Trªn 10.000 0,78 TiÕn sÜ KH 610 0,05 Nguån: Bé gi¸o dôc ®µo t¹o C¬ cÊu cña ®éi ngò c¸n bé khoa häc kü thuËt ngµy cµng t¨ng, ®· gãp phÇn ®¸p øng cho CNH, H§H trong thêi kú héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. B¶ng 2.8: C¬ cÊu lùc l­îng lao ®éng chia theo tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt cña c¶ n­íc: N¨m 2003 (%) 2004 (%) C§, §H vµ trªn §H 4,4 4,8 Trung häc chuyªn nghiÖp 4,1 4,4 §µo t¹o nghÒ/s¬ cÊp 12,5 13,3 Ch­a qua ®µo t¹o 79,0 77,5 Nguån: KÕt qu¶ ®iÒu tra lao ®éng - viÖc lµm n¨m 2004 ( Bé lao ®éng- th­¬ng binh vµ x· héi ) Nh×n chung, nguån nh©n lùc ë n­íc ta hiÖn nay phÇn lín vÉn lµ lao ®éng cã chuyªn m«n kü thuËt thÊp, ch­a qua ®µo t¹o. Nh×n vµo b¶ng sè liÖu ta cã thÓ thÊy dï tû lÖ cã chuyªn m«n kü thuËt ®· t¨ng vµ tû lÖ ch­a qua ®µo t¹o ®· gi¶m so víi c¸c n¨m tr­íc nh­ng tû lÖ ch­a qua ®µo t¹o vÉn qu¸ lín, chiÕm tíi 77,5%. Bªn c¹nh kÕt qu¶ trong ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong sè ®· qua ®µo t¹o th× tr×nh ®é s¬ cÊp l¹i chiÕm tû lÖ lín, gÊp r­ìi tæng hai bé phËn cßn l¹i. Bé phËn lao ®éng ®· qua ®µo t¹o vÉn cßn nhiÒu lç háng, thiÕu sãt, h¹n chÕ vÒ mÆt kiÕn thøc khoa häc, n¨ng lùc thùc hµnh, ph­¬ng ph¸p t­ duy s¸ng t¹o, n¾m b¾t c«ng nghÖ hiÖn ®¹i…§ã lµ do chÊt l­îng gi¸o dôc ë n­íc ta vÉn thÊp. Gi¸o dôc ®µo t¹o ®­îc th­¬ng m¹i ho¸, ch¹y theo quy m«, Ýt chó träng ®Õn chÊt l­îng. Mét bé phËn ng­êi lao ®éng sau ®µo t¹o kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña thÞ tr­êng lao ®éng, ®µo t¹o ch­a thùc sù t¹o cho ng­êi lao ®éng c¬ héi t×m ®­îc viÖc lµm. Cã sù thiÕu hôt c«ng nh©n lµnh nghÒ cao. C¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao, khu vùc FDI vµ xuÊt khÈu lao ®éng cßn gÆp khã kh¨n trong tuyÓn dông lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt cao (c«ng nh©n kü thuËt lµnh nghÒ cao, lao ®éng tr×nh ®é ®¹i häc trë lªn ®­îc ®µo t¹o cã chÊt l­îng tèt) ®Ó ®¸p øng chuyÓn giao khoa häc vµ c«ng nghÖ míi tõ n­íc ngoµi. Ng­êi lao ®éng h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é n¨ng lùc, tay nghÒ vµ phong c¸ch lµm viÖc. PhÇn lín lao ®éng ®ang lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp ®Òu h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc lµm viÖc kÓ c¶ lao ®éng trùc tiÕp vµ lao ®éng qu¶n lý. Ng­êi lao ®éng Ýt ®­îc ®µo t¹o mét c¸ch bµi b¶n, kiÕn thøc nghÒ nghiÖp vµ kü n¨ng lµm viÖc cña nhiÒu ng­êi hoÆc kh«ng cßn phï hîp hoÆc ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu thùc tÕ. Quy m« lao ®éng qua ®µo t¹o vµ chÊt l­îng lao ®éng chuyªn m«n kü thuËt cã kho¶ng c¸ch so víi nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi: “B¸o c¸o ph¸t triÓn con ng­êi ViÖt Nam 2001” cho thÊy, chÊt l­îng nguån nh©n lùc (qua ®µo t¹o chuyªn m«n) cña n­íc ta ë møc thÊp. Sè lao ®éng qua ®µo t¹o chuyªn m«n cao nhÊt ë Hµ Néi lµ 41%; 4 tØnh thµnh phè tõ 20% ®Õn gÇn 30% lµ thµnh phè Hå ChÝ Minh(29%), §µ N½ng(25%), Qu¶ng Ninh(23,6%), H¶i Phßng(21,3%).19 tØnh cã lùc l­îng qua ®µo t¹o chuyªn m«n chiÕm tõ 10% ®Õn 20% lµ: S¬n La(16,6%), B×nh §Þnh vµ B×nh D­¬ng ®Òu lµ 16,3%, Th¸i Nguyªn(15,3%), Kon Tum (13,2%), Gia Lai(12,9%), B×nh ThuËn vµ Kh¸nh Hoµ cïng 12,8%, Thõa Thiªn HuÕ vµ Lµo Cai cïng 11,5%, §ång Nai(11,3%), Long An vµ Bµ RÞa -Vòng Tµu cïng 11,1%, Hµ Nam (10,9%), Ninh B×nh (10,4%), B×nh Ph­íc (10,3%), §ång Th¸p(10,1%) vµ Nam §Þnh(10%). 37 tØnh cßn l¹i, nguån nh©n lùc qua ®µo t¹o chuyªn m«n d­íi møc 10%. KÕt qu¶ ®iÒu tra lao ®éng viÖc lµm gÇn ®©y (2003) cho thÊy sè ng­êi cã tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt (tõ s¬ cÊp hÆc cã chøng chØ d¹y nghÒ trë lªn ) tham gia lùc l­îng lao ®éng cã 8.844.000 ng­êi, chiÕm 20,99% tæng lùc l­îng lao ®éng. So víi n¨m 2002, nguån lùc lao ®éng cã chuyªn m«n t¨ng thªm 783.700 ng­êi. ë khu vùc thµnh thÞ cã 4.588.500 ng­êi, chiÕm 45,04% lùc l­îng lao ®éng trong khu vùc vµ ë khu vùc n«ng th«n cã 4.255.500 ng­êi, chiÕm 13,32% lùc l­îng lao ®éng trong khu vùc. Nh­ vËy, tû lÖ lao ®éng cã chuyªn m«n kü thuËt cña khu vùc thµnh thÞ t¨ng 1,42% vµ ë khu vùc n«ng th«n t¨ng 1,37%. Tuy nhiªn, tr×nh ®é chuyªn m«n cña nguån nh©n lùc ë hai khu vùc thµnh thÞ vµ n«ng th«n cßn kh¸c biÖt lín. ë khu vùc thµnh thÞ, cø 100 ng­êi tham gia lùc l­îng lao ®éng th× cã 45 ng­êi cã tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt, gÊp gÇn 3,5 lÇn so víi chØ sè nµy ë khu vùc n«ng th«n. ChÊt l­îng ®µo t¹o tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt cña ng­êi lao ®éng ViÖt Nam chØ ®¹t 17,86/60 ®iÓm (60 lµ ®iÓm tèi ®a) trong khi Singapore lµ 42,16 ®iÓm, Hµn Quèc lµ 46,06 ®iÓm, Trung Quèc lµ 31,5 ®iÓm, Th¸i Lan lµ 18,46 ®iÓm vµ Philipine lµ 29,85 ®iÓm.(5) Cã thÓ thÊy søc c¹nh tranh cña lao ®éng ViÖt Nam ®ang cßn qu¸ thÊp. Bªn c¹nh ®ã ng©n s¸ch ®Çu t­ cho gi¸o dôc ë n­íc ta cßn thÊp. Chi phÝ häc tËp cho häc sinh vÉn cßn lµ ®iÒu ®¸ng quan t©m nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng gia ®×nh nghÌo. ë c¸c vïng s©u vïng xa, kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn (c¸c vïng nói phÝa B¾c, c¸c tØnh miÒn Trung, §ång b»ng s«ng Cöu Long…) thiÕu c¬ së ®µo t¹o d¹y nghÒ nªn còng thiÕu nguån nh©n lùc cã chuyªn m«n kü thuËt. Mét vÊn ®Ò n÷a lµ thiÕu c¸n bé nghiªn cøu ®Çu ngµnh. §éi ngò c¸n bé nghiªn cøu khoa häc ®Òu ®· giµ: tuæi trung b×nh cña c¸c nhµ khoa häc cao, 60% sè c¸n bé nghiªn cøu cã b»ng ®¹i häc ®· qua tuæi 45; ®é tuæi trung b×nh cña gi¸o s­, phã gi¸o s­ cña c¸c viÖn nghiªn cøu lµ 57,2. Tuæi cao h¹n chÕ ®¸ng kÓ n¨ng lùc s¸ng t¹o, kh¶ n¨ng tiÕp cËn tri thøc vµ ph­¬ng tiÖn nghiªn cøu míi. Sè c¸n bé khoa häc thiÕu hôt chØ cã ch­a ®Õn 10 ng­êi /1000 d©n trong khi ®ã Singapo lµ 16, Hµn Quèc lµ 52 vµ NhËt B¶n lµ 70. C¬ cÊu ®µo t¹o vÒ nghµnh nghÒ vµ tr×nh ®é cßn bÊt hîp lý dÉn ®Õn sù mÊt c©n ®èi gi÷a cung vµ cÇu lao ®éng chuyªn m«n kü thuËt. Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ ®· t¸c ®éng ®Õn sù ph¸t triÓn mét sè nghµnh nghÒ míi t¹o ra xu h­íng ®µo t¹o ch¹y theo thÞ hiÕu cña ng­êi lao ®éng, thiÕu ®Þnh h­íng, ph©n luång dÉn ®Õn hËu qu¶ lµ ®µo t¹o ch­a g¾n víi nhu cÇu thùc tÕ cña c¸c khu vùc kinh tÕ vµ c¸c nghµnh, mÊt c©n ®èi gi÷a c¸c nghµnh nghÒ ®µo t¹o. HiÖn nay, sè l­îng sinh viªn nghµnh v¨n ho¸ nghÖ thuËt lµ 1,3%, n«ng l©m ng­ nghiÖp lµ 3,13%, khoa häc c¬ b¶n lµ 15,5%, khoa häc c«ng nghÖ vµ kü thuËt lµ 15,2%, khoa häc x· héi lµ 42,78%. Thùc tÕ nµy ®· t¹o ra t×nh tr¹ng cung lao ®éng chuyªn m«n kü thuËt cao h¬n nhiÒu so víi cÇu lao ®éng ®èi víi mét sè nghµnh nghÒ, lÜnh vùc. Mét h¹n chÕ n÷a do ®Æc ®iÓm sinh lý vµ lÞch sö cña ng­êi d©n ViÖt Nam lµ thÓ lùc kÐm, thÓ hiÖn ë chiÒu cao c©n nÆng, ®é dÎo dai vµ søc chÞu ®ùng kÐm. Ngoµi sù h¹n chÕ kh¸ch quan ®ã chóng ta cßn bÞ h¹n chÕ bëi nguyªn nh©n chñ quan tõ phong c¸ch tËp qu¸n s¶n xuÊt nhá ®Ó l¹i. Thãi quen ®ã rÊt cã h¹i cho viÖc s¶n xuÊt do thiÕu t¸c phong c«ng nghiÖp. Chóng ta ®· gÆp r¾c rèi víi vÊn ®Ò lao ®éng thiÕu kû luËt, thiÕu tr¸ch nhiÖm, tÝnh tù gi¸c kÐm nh­ vô viÖc §µi Loan sÏ ngõng nhËp khÈu lao ®éng ViÖt Nam v× nhiÒu lao ®éng bá trèn. ThÞ tr­êng lao ®éng ViÖt Nam ch­a ph¸t triÓn, ch­a ®­îc quan t©m qu¶n lý ®óng møc còng lµ mét khã kh¨n ®èi víi ng­êi lao ®éng. Thùc tÕ, cã sù mÊt c©n b»ng gi÷a cung vµ cÇu lao ®éng. Lîi thÕ cña chóng ta lµ lùc l­îng lao ®éng ®«ng ®¶o còng dÉn tíi th¸ch thøc cho chóng ta. Mét mÆt c¸c nghµnh kinh tÕ ch­a ph¸t triÓn, ch­a t¹o ra ®ñ viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, mÆt kh¸c cã nh÷ng c«ng viÖc vÉn thiÕu ng­êi lµm nh­ng cung lao ®éng trªn thÞ tr­êng l¹i kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña c«ng viÖc. V× vËy nªn cã t×nh tr¹ng võa thõa l¹i võa thiÕu lao ®éng. Tû lÖ thÊt nghiÖp cña lùc l­îng lao ®éng trong ®é tuæi lao ®éng ë khu vùc thµnh thÞ kh¸ cao. N¨m 2004 tû lÖ nµy ®· gi¶m so víi n¨m 2003 lµ 0,2% nh­ng vÉn cßn chiÕm tíi 5,6%. §iÒu nµy cã nghÜa lµ vÉn cßn kho¶ng 2422,2986 ngh×n ng­êi lao ®éng kh«ng thÓ t×m ®­îc viÖc lµm. Trong 8 khu vùc l·nh thæ, tû lÖ thÊt nghiÖp cña lùc l­îng lao ®éng trong ®é tuæi lao ®éng ë khu vùc thµnh thÞ gi¶m ®­îc ë 6 vïng lµ: §ång b»ng s«ng Hång, B¾c Trung Bé, §«ng Nam Bé, §ång b»ng s«ng Cöu Long vµ t¨ng ë 3 vïng cßn l¹i. Vïng cã tû lÖ thÊt nghiÖp cña lùc l­îng lao ®éng trong ®é tuæi lao ®éng ë khu vùc thµnh thÞ cao nhÊt n¨m 2004 lµ §ång b»ng s«ng Hång: 6,03%, vïng thÊp nhÊt lµ T©y Nguyªn: 4,53%. C¸c vïng cßn l¹i ®Òu ë kho¶ng h¬n 5,0%. ë mét sè thµnh phè lín nh­ Hµ Néi, Thµnh phè Hå ChÝ Minh tû lÖ nµy thËm chÝ lªn tíi 6,52%. TØnh cã tû lÖ thÊt nghiÖp cña lùc l­îng lao ®éng trong ®é tuæi lao ®éng thÊp nhÊt lµ §¾c N«ng: 1,97%. Tõ nh÷ng mÆt m¹nh vµ h¹n chÕ ®ã trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ ®ang ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu, th¸ch thøc to lín ®èi víi nguån nh©n lùc ViÖt Nam: Kh«ng chØ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt, tay nghÒ mµ cßn n©ng cao c¸c phÈm chÊt kh¸c nh­: ngo¹i ng÷, t¸c phong vµ v¨n ho¸ øng xö c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, tinh thÇn chÊp hµnh kû luËt lao ®éng vµ kû luËt c«ng nghÖ, hiÓu biÕt ph¸p luËt… ®Ó ®¸p øng cho c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Ngoµi ra ®Æc ®iÓm cña nÒn s¶n xuÊt kinh doanh hiÖn ®¹i, kinh tÕ thÞ tr­êng víi tÝnh c¹nh tranh cao ®ßi hái ng­êi lao ®éng n­íc ta ph¶i cã phÈm chÊt míi nh­: thÝch øng linh ho¹t, cã kh¶ n¨ng hîp t¸c trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng,søc khoÎ dÎo dai….Tãm l¹i ph¶i ph¸t huy mét c¸ch tèt nhÊt nh÷ng mÆt m¹nh cña m×nh vµ kh¾c phôc ®ùoc nh÷ng mÆt h¹n chÕ ®Ó n©ng cao chÊt l­îng, ®¸p øng yªu cÇu cña héi nhËp kinh tÕ. 2.3 ®¸nh gi¸ ­u vµ nh­îc ®iÓm cña c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë n­íc ta trong thêi gian qua. a, ­u ®iÓm H¬n 20 n¨m ®æi míi kinh tÕ cña ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu quan träng. NÒn kinh tÕ ®· ra khái khñng ho¶ng, kinh tÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh víi tèc ®é t¨ng tr­áng cao, kh«ng nh÷ng ®· cung cÊp ®ñ c¸c nhu cÇu vÒ vËt t­ hµng ho¸ trong n­íc mµ cßn ph¸t triÓn m¹nh kinh tÕ ®èi ngo¹i, t¨ng nhanh xuÊt khÈu, thu hót mäi vèn cho ®Çu t­…ChÝnh trÞ æn ®Þnh, an ninh quèc phßng, an toµn x· héi ngµy cµng ®­îc cñng cè, ®êi sèng cña nh©n d©n ngµy cµng ®­îc n©ng cao mét b­íc. ViÖt Nam ®· cã nh÷ng tiÕn bé v­ît bËc trong viÖc më réng lùa chän ph¸t triÓn con ng­êi vµ c¶i thiÖn m«i tr­êng thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ t­ nh©n. C¶ ®Êt n­íc còng nh­ hÇu hÕt mäi ng­êi d©n ®· ®¹t ®­îc nhiÒu lîi Ých to lín do s¶n phÈm quèc d©n vµ thu nhËp theo ®Çu ng­êi ®­îc n©ng lªn, sè gia ®×nh sèng d­íi møc nghÌo ®ãi gi¶m xuèng, chuyÓn biÕn m¹nh mÏ trong lèi sèng cña nh÷ng c­ d©n thµnh thÞ víi kh¸t väng ngµy cµng t¨ng còng nh­ viÔn c¶nh cña cuéc sèng cña thÕ hÖ trÎ ®­îc ®µo t¹o tèt h¬n. Cô thÓ trong c¸c lÜnh vùc sau : - Thµnh tùu cña lÜnh vùc c«ng nghiÖp ®ang lµm n¶y sinh mèi quan t©m ®èi víi phôc håi kinh tÕ vµ triÓn väng ph¸t triÓn dµi h¹n cña ViÖt Nam. Sè l­îng nh©n lùc lµ mét ®iÒu thuËn lîi cho qu¸ tr×nh thùc hiÖn CNH, H§H ®Êt n­íc hiÖn nay. Chóng ta ®ang cã mét thÞ tr­êng lao ®éng dåi dµo, hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. - Nh×n chung, tr×nh ®é häc vÊn cña lùc l­îng lao ®éng ViÖt Nam lµ kh¸ cao (t­¬ng ®èi) vµ cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc: tû lÖ biÕt ch÷ trong lùc l­îng lao ®éng, c¬ cÊu nguån nh©n lùc ph©n theo bËc häc chuyÓn biÕn tÝch cùc, c¬ cÊu lùc l­îng lao ®éng ph©n theo bËc häc ë n«ng th«n vµ thµnh thÞ cã xu h­íng ngµy cµng hîp lý h¬n. ë c¸c vïng t­¬ng quan vÒ tr×nh ®é häc vÊn cña lao ®éng n÷, lao ®éng nam so víi lùc l­îng lao ®éng nãi chung vµ gi÷a thµnh thÞ so víi n«ng th«n còng diÔn ra t­¬ng tù nh­ t×nh h×nh chung cña c¶ n­íc. - NhiÒu ch­¬ng tr×nh cña chÝnh phñ vµ c¸c s¸ng kiÕn cña c¸c ®Þa ph­¬ng vµ tØnh, thµnh phè ®· ®­îc h×nh thµnh ®Ó thóc ®Èy CNH, H§H. b, Nh­îc ®iÓm - §µo t¹o nghÒ cho lùc l­îng lao ®éng cßn nhiÒu bÊt cËp thÓ hiÖn nh­ sau: trong khi gÇn 1/2 d©n sè lµ lùc l­îng lao ®éng th× h¬n 80% lµ lao ®éng phæ th«ng ch­a qua ®µo t¹o. C¬ cÊu sö dông vµ ph©n bè lùc l­îng lao ®éng ®· qua ®µo t¹o cßn nhiÒu bÊt cËp. Sè c«ng nh©n cã tay nghÒ cao Ýt h¬n c¶ sè ng­êi cã b»ng cÊp ®¹i häc. Tû lÖ lao ®éng cã tr×nh ®é ®¹i häc, kü thuËt viªn n­íc ta lµ : 1:1,5:2,5 so víi c¸c n­íc §«ng Nam ¸ lµ 1:4:10. §iÒu nµy chøng tá tû lÖ ®µo t¹o ë nøoc ta qu¸ nhiÒu sö nh©n vµ qu¸ Ýt c«ng nh©n vµ kü thuËt viªn hay t×nh tr¹ng thõa thÇy, thiÕu thî cã thÓ gi¶i thÝch do c¸c lý do sau: Do cã sù suy gi¶m ®¸ng kÓ ®µo t¹o nghÒ dµi h¹n, mÊt c©n ®èi víi ®µo t¹o nghÒ ng¾n h¹n. §iÒu nµy cã nguån gèc nç lùc ch­a ®ñ møc cña chÝnh nghµnh gi¸o dôc ®µo t¹o. - C«ng t¸c phôc vô cho gi¶ng d¹y vµ häc tËp còng ch­a ®­îc ®æi míi ®Æc biÖt lµ hÖ thèng th­ viÖn nªn ch­a t¹o ®­îc ®iÒu kiÖn ®Ó ®æi míi ph­¬ng ph¸p gi¶ng d¹y vµ n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o. Nãi chung sinh viªn ra tr­êng ®Òu cã kiÕn thøc lý thuyÕt kh¸ tèt nh­ng yÕu vÒ kü n¨ng vµ rÊt thiÕu thùc tÕ. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy lµ cã hai phÝa nhµ tr­êng th× hÇu nh­ ch­a cã kinh phÝ cho viÖc thùc tËp hoÆc kinh phÝ kh«ng ®¸ng lµ bao, phÝa doanh nghiÖp th× ch­a nhËn thøc chung ®èi víi qu¸ tr×nh ®µo t¹o. HiÖn nay ViÖt Nam ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n liªn quan ®Õn vÊn ®Ò x· héi nh­ tû lÖ t¨ng d©n sè cßn cao, sè ng­êi thiÕu viÖc lµm ë c¶ n«ng th«n vµ thµnh thÞ kh¸ lín, m¹ng l­íi c¬ së y tÕ vµ gi¸o dôc ®ang bÞ xuèng cÊp nghiªm träng. NÕu t×nh tr¹ng nµy kh«ng ®­îc c¶i thiÖn kÞp thêi th× sÏ g©y ¶nh h­ëng lín ®Õn søc khoÎ vµ chÊt l­îng nguån nh©n lùc trong giai ®o¹n tíi. Yªu cÇu ®µo t¹o nghÒ phÇn lín cßn mang tÝnh tù ph¸t, thiÕu quy ho¹ch ®ång bé víi nhu cÇu cña kinh tÕ. C¸c chØ tiªu ®µo t¹o cña bé chñ qu¶n cßn qu¸ lÖ thuéc vµo kinh phÝ ch­a theo nhu cÇu thùc tÕ cña nÒn kinh tÕ, cã n¬i cã lóc cßn nÆng tÝnh chÊt “xin-cho”, cÊp ph¸t ®¬n thuÇn, c¸c trung t©m ®µo t¹o nghÒ ph©n bè kh«ng ®Òu theo ®Þa lý còng nh­ nhu cÇu sö dông. PhÇn lín tËp trung ë thµnh thÞ trong khi l¹i rÊt v¾ng bãng ë c¸c vïng n«ng nghiÖp, n«ng th«n. H¬n n÷a kh«ng cã sù bæ sung kÞp thêi lao ®éng cã ®µo t¹o n«ng nghiÖp, th× qu¸ tr×nh CNH, H§H n«ng nghiÖp, n«ng th«n khã ®¹t ®­îc kÕt qu¶ mong muèn. Nh×n chung ®µo t¹o nghÒ míi chØ mang l¹i lîi Ých cho mét sè rÊt nhá lùc l­îng lao ®éng ViÖt Nam. Tõ l©u ViÖt Nam ®· cã mét thÞ tr­êng lao ®éng ch¾p v¸, n¬i mµ hÇu hÕt ng­êi d©n nh×n chung vÉn gi÷ nguyªn c«ng viÖc vµ n¬i sinh sèng suèt cuéc ®êi vµ tËp qu¸n gi÷ nguyªn nghµnh nghÒ nh­ vËy kh«ng thay ®æi nhiÒu trong thêi kú ®æi míi mÆc dÇu ®· cã nhÊn m¹nh ®Õn viÖc më réng sù lùa chän ph¸t triÓn con ng­êi, tÝnh s¸ng t¹o c¸ nh©n vµ tù lùc c¸nh sinh. PhÇn nµo ®iÒu nµy cã thÓ ®­îc coi lµ giíi h¹n kh«ng tho¶ ®¸ng cña gi¸o dôc trung häc vµ ®µo t¹o nghÒ, cña ch­¬ng tr×nh vÉn cßn ®ang dïng vµ sù phiÕn diÖn trong h­íng nghiÖp, cïng víi quy ®Þnh cña Nhµ n­íc ®ang t×m c¸ch kiÓm so¸t vµ h¹n chÕ viÖc thay ®æi n¬i ë. Nh­ vËy mét lÇn n÷a sù bÊt b¹i cña céng chÕ t¹o/chÕ biÕn trong c«ng viÖc t¹o ra nh÷ng c¬ héi ®· c¶n trë viÖc t×m kiÕm viÖc lµm cña c¸ nh©n,lµm hy väng vµ sù mong ®îi, h¹n chÕ kh¶ n¨ng cña c¸c c¬ së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ë ViÖt Nam trong viÖc trang bÞ cho ng­êi häc nh÷ng kÜ n¨ng míi vµ h­íng dÉn hä t×m kiÕm c«ng viÖc mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n vµ tíi lµm viÖc ë nh÷ng chç ch­a cã ng­êi lµm. Ch­¬ng 3 ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p vÒ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho CNH - H§H trong thêi kú héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. 3.1 Ph­¬ng h­íng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë n­íc ta trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ Trong nh÷ng n¨m qua nguån nh©n lùc ViÖt Nam ®· kh«ng ngõng ®­îc n©ng cao c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng còng diÔn ®· diÔn ra ë c¸c khu vùc vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ theo h­íng gi¶m tû lÖ lao ®éng lµm viÖc ë khu vùc I, t¨ng tû lÖ lao ®éng lµm viÖc ë khu vùc II vµ khu vùc III, trong ®ã tû lÖ lao ®éng lµm viÖc ë khu vùc II cã xu h­íng t¨ng nhanh h¬n. Tû lÖ thÊt nghiÖp ë khu vùc thµnh thÞ gi¶m , tû lÖ thêi gian lao ®éng ®­îc sö dông ë n«ng th«n t¨ng. xu h­íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng theo thµnh phÇn kinh tÕ diÔn ra chËm. Trong thêi gian tíi, NghÞ quyÕt cña §¶ng ®· ®Ò ra môc tiªu chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng g¾n víi chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn con ng­êi. Môc tiªu tæng qu¸t ph¸t triÓn nguån lùc con ng­êi tíi n¨m 2010 lµ gi÷ ë quy m« hîp lý, ®ång thêi n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc, ®Æc biÖt ph¸t triÓn nguån nh©n lùc chÊt l­îng cao nh»m t¨ng søc c¹nh tranh cña nguån nh©n lùc vµ ®¸p øng yªu cÇu CNH, H§H vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. §Ó n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc ViÖt Nam ®¸p øng yªu cÇu cña qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ cÇn ph¶i chó ý ®Õn c¸c vÊn ®Ò sau: - Tr­íc hÕt lµ vÊn ®Ò ý thøc cña mçi ng­êi lao ®éng. CÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao tÝnh tÝch cùc cña mçi lao ®éng. Ph¶i lµm cho c¸c tæ chøc, doanh nghiÖp vµ b¶n th©n ng­êi lao ®éng ®­îc hiÓu râ h¬n vÒ héi nhËp vµ c¸c khÝa c¹nh kh¸c nhau cña héi nhËp ®Ó chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh tham gia héi nhËp tèt nhÊt. Trong mçi tæ chøc cÇn lµm râ chøc n¨ng nhiÖm vô cho mçi thµnh viªn, lµm cho ng­êi lao ®éng thÊm nhuÇn, n¾m râ vÒ môc tiªu ho¹t ®éng cña tæ chøc m×nh, thÊy râ bæn phËn tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong c«ng viÖc chung, ®Ó cho hä ®¶m nhËn nh÷ng c«ng viÖc phï hîp víi kh¶ n¨ng, së thÝch, n¨ng khiÕu vµ së tr­ßng cña b¶n th©n. Tæ chøc ph¶i quan t©m, ch¨m sãc tíi mäi mÆt cña ®êi sèng vËt chÊt còng nh­ tinh thÇn cña ng­êi lao ®éng ®Ó kh«ng ngõng ®­îc c¶i thiÖn n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng cho hä. KhuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tù ®µo t¹o, t­ôi rÌn luyÖn, tù hoµn thiÖn chÝnh m×nh, chñ ®éng tiÕp cËn vµ häc nh÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng nghÒ nghiÖp, kü thuËt lao ®éng tiªn tiÕn hiÖn ®¹i, tÝch luü thªm kinh nghiÖm ®Ó n©ng cao tr×nh ®é cña b¶n th©n. - Mét trong nh÷ng môc tiªu lín nhÊt cÇn ®¹t ®­îc ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng héi nhËp cña lao ®éng ViÖt Nam trong thêi gian tíi lµ ®¶m b¶o ®Ó ng­êi lao ®éng cã kiÕn thøc c¬ b¶n, lµm chñ kü n¨ng nghÒ nghiÖp, quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ thiÕt thùc, nh¹y c¶m víi c¸i míi, cã ý thøc v­¬n lªn vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ; lµ x©y dung ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ, c¸c chuyªn gia vµ c¸c nhµ khoa häc, nhµ kinh doanh, nhµ qu¶n lý giái ®¹t tr×nh ®é khu vùc vµ quèc tÕ. Thêi gian gÇn ®©y, ViÖt Nam ®· thu ®­îc mét vµi kÕt qu¶ kh¶ quan nhÊt ®Þnh trong viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c kªnh vµ lo¹i h×nh ®µo t¹o, gi¸o dôc, song vai trß cña hÖ thèng tr­êng b¸n c«ng, d©n lËp vµ c¸c c¸ch thøc truyÒn t¶i gi¸o dôc kh¸c nhau cÇn ®­îc khuyÕn khÝch. Sù gióp ®ì, hç trî quèc tÕ cho lÜnh vùc gi¸o dôc - ®µo t¹o cña ViÖt Nam, nhÊt lµ trong giai ®o¹n tíi ®ãng vai trß rÊt quan träng. VÒ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc: Ph¶i x©y dùng ®­îc nh÷ng chÝnh s¸ch, chiÕn l­îc toµn diÖn vÒ nguån nh©n lùc cho qu¸ tr×nh héi nhËp vµ tËp trung mäi nç lùc ®Ó thùc hiÖn tèt chiÕn l­îc ®ã. ChiÕn l­îc ph¶i mang tÝnh träng ®iÓm quèc gia, bao gåm chiÕn l­îc h×nh thµnh, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc vµ c©n ®èi lao ®éng x· héi; chiÕn l­îc ®µo t¹o ng­êi lao ®éng; chiÕn l­îc qu¶n lý vµ sö dông lao ®éng trong x· héi cã hiÖu qu¶ vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn tæng thÓ, ®ång bé nguån lao ®éng x· héi. + VÒ ®µo t¹o: T¨ng c­êng ®Çu t­ ng©n s¸ch cho ®µo t¹o vµ thu hót nguån vèn ®Çu t­ cho ®µo t¹o ®Ó më réng quy m« vµ n©ng cao chÊt l­îng, hiÖu qu¶ gi¸o dôc ®µo t¹o. Thùc hiÖn x· héi ho¸, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh ®µo t¹o: c«ng lËp, b¸n c«ng, d©n lËp, tr­êng t­, c¸c líp ®µo t¹o më, ®µo t¹o tõ xa…N©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o, n©ng cÊp, n©ng cao chÊt l­îng gi¶ng d¹y, ®æi míi môc tiªu, ph­¬ng ph¸p, néi dung, c«ng nghÖ gi¸o dôc ®µo t¹o phï hîp víi xu thÕ hiÖn ®¹i cña thÕ giíi. ChiÕn l­îc ®µo t¹o ph¶i phï hîp víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ph¸t triÓn con ng­êi. X©y dùng c¬ cÊu lao ®éng hîp lý theo tr×nh ®é ngµnh nghÒ. Chó träng ®µo t¹o lao ®éng cho c¸c ngµnh nghÒ c«ng nghÖ cao, ngµnh dÞch vô chÊt l­îng vµ tr×nh ®é cao ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn h­íng vµo nÒn kinh tÕ tri thøc, ®µo t¹o vµ d¹y nghÒ ®¸p øng cho c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao, khu vùc ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, ®µo t¹o nh©n lùc cho xuÊt khÈu lao ®éng, ®µo t¹o lao ®éng cho chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu loa ®éng n«ng th«n vµ cho mét sè ngµnh kinh tÕ mòi nhän nh­ tin häc, c«ng nghÖ sinh häc, c«ng nghÖ tù ®éng ho¸, c«ng nghÖ vËt liÖu míi…Trong ®µo t¹o ph¶i g¾n ®­îc ®µo t¹o víi gi¶i quyÕt viÖc lµm, th«ng tin vÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o. Ph¶i gióp cho ng­êi lao ®éng cã thÓ tiÕp cËn ®­îc vµ sö dông th«ng tin ®ã trong t×m kiÕm c¸c ph­¬ng c¸ch gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ c¸c vÊn ®Ò kh¸c cã liªn quan. N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña lao ®éng n­íc ta trªn ph­¬ng diÖn thÓ lùc, t¸c phong c«ng nghiÖp, kû luËt lao ®éng, kû luËt c«ng nghÖ, kh¶ n¨ng thÝch øng vµ c¸c phÈm chÊt kh¸c cña lao ®éng quèc tÕ th«ng qua m«i tr­êng gi¸o dôc, huÊn luyÖn, ®µo t¹o vµ t¹o ra c¸c qu¸ tr×nh, tiªu chuÈn ho¹t ®éng t¹i c¬ së. + Ph¶i n©ng cao chØ sè HDI th«ng qua c¸c gi¶i ph¸p vµ thùc hiÖn t¨ng tèc ph¸t triÓn kinh tÕ nh»m kh«ng ngõng n©ng cao nhanh chãng møc sèng, t¨ng sè n¨m ®i häc, ®¶m b¶o tèt ch¨m sãc y tÕ, an sinh x· héi cho d©n c­ vµ ng­êi lao ®éng. +VÒ chÝnh s¸ch qu¶n lý, sö dông ng­êi lao ®éng : T¨ng c­êng qu¶n lý nhµ n­íc vÒ lao ®éng vµ lÜnh vùc ®µo t¹o nh©n lùc, ®Æc biÖt lµ vÒ chÊt l­îng ®µo t¹o. Tõng b­íc hoµn thiÖn c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch vÒ lao ®éng, cã c¸c gi¶i ph¸p t¹o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. T¨ng c­êng qu¶n lý, ph¸t triÓn thÞ tr­êng lao ®éng, h¸t triÓn hÖ thèng cung øng, t­ vÊn viÖc lµm, chÝnh s¸ch t¸c ®éng lªn cung - cÇu vµ quan hÖ cung - cÇu lao ®éng, chÝnh s¸ch di chuyÓn lao ®éng trªn thÞ tr­êng lao ®éng. Gi¶i quyÕt tèt c¸c quan hÖ lao ®éng : tuyÓn dông, sa th¶i, tr¶ c«ng vµ ®·i ngé…Cã c¸c chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng khuyÕn khÝch ®èi víi ng­êi lao ®éng, ®èi víi hÖ thèng nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c ®µo t¹o, d¹y nghÒ vµ lao ®éng cã chuyªn m«n kü thuËt cao. §ång thêi ®Èy m¹nh héi nhËp vÒ lao ®éng, t¨ng c­êng xuÊt khÈu lao ®éng vµ chuyªn gia n­íc ngoµi lµm viÖc vµ nhËp khÈu cã chän läc ng­êi n­íc ngoµi vµo lµm viÖc t¹i ViÖt Nam. 3.2 Quan ®iÓm vÒ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë n­íc ta. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng nguån nh©n lùc. Do vËy, quan ®iÓm chñ ®¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc: - ChÊt l­îng nguån nh©n lùc gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh sù nghiÖp CNH, H§H ë n­íc ta. Cïng víi khoa häc - c«ng nghÖ, vèn ®Çu t­, chÊt l­îng nguån nh©n lùc ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña sù nghiÖp ®æi míi toµn diÖn kinh tÕ - x· héi ë n­íc ta do §¶ng ta khëi x­íng. Kinh tÕ n­íc ta cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh hay kh«ng, cã hÊp dÉn vµ thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi hay kh«ng phô thuéc phÇn lín vµo chÊt l­îng nguån nh©n lùc mµ chóng ta cã. - Gi¸o dôc gi÷ vÞ trÝ quyÕt ®Þnh ph¸t triÓn nguån nh©n lùc: gi¸o dôc-®µo t¹o cã nhiÖm vô n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc båi d­ìng nh©n tµi. C¶i c¸ch ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc, ®µo t¹o, c¶i c¸ch d¹y vµ häc. CÇn ph¶i coi ®©y lµ yªu cÇu bøc xóc cã tÇm quan träng hµng ®Çu trong toµn bé nhiÖm vô ®æi míi hÖ thèng gi¸o dôc - ®µo t¹o. HÖ thèng ®µo t¹o ph¶i ®¸p øng ®­îc môc tiªu ph¸t triÓn cña con ng­êi toµn diÖn. §Æc biÖt, cÇn chó träng h¬n n÷a gi¸o dôc thÓ lùc cho häc sinh, sinh viªn, coi ®ã lµ bé phËn cÊu thµnh kh«ng thÓ thiÕu trong ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc - ®µo t¹o ë tÊt c¶ c¸c bËc häc vµ cÊp häc. Quan ®iÓm gi¸o dôc ®µo t¹o lµ quèc s¸ch hµng ®Çu ®­îc kh¼ng ®Þnh tõ nhËn thøc s©u s¾c vai trß cña gi¸o dôc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®Êt n­íc. - Thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi trong gi¸o dôc vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn tµi n¨ng. Dï ph¸t triÓn trong c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ trong bèi c¶nh t¨ng c­êng héi nhËp quèc tÕ, gi¸o dôc ViÖt Nam cÇn gi÷ v÷ng ®Þnh h­íng XHCN. Nguyªn t¾c nµy thÓ hiÖn chñ yÕu trong hai mÆt: Thø nhÊt, gi¸o dôc cã môc tiªu ®µo t¹o nh÷ng con ng­êi cã lý t­ëng ®éc lËp tù do vµ CNXH; thø hai, t¹o ra sù b×nh ®¼ng vÒ c¬ héi häc tËp ®¹i häc cho mäi ng­êi. Chèng khuynh h­íng th­¬ng m¹i hãa trong gi¸o dôc gi÷a c¸c vïng thµnh thÞ, n«ng th«n, vïng s©u, vïng xa. - Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc g¾n víi nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ vµ sù nghiÖp cñng cè an ninh quèc phßng. Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ph¶i g¾n víi nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc trong tõng giai ®o¹n, g¾n víi sù nghiÖp CNH, H§H ®Êt n­íc trong tõng giai ®o¹n, g¾n víi sù nghiÖp CNH, H§H ®Êt n­íc, g¾n víi nhu cÇu ph¸t triÓn cña c¸c nghµnh kinh tÕ, gi÷a c¸c vïng kinh tÕ, vïng d©n c­, tõng ®Þa ph­¬ng. - Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ sù nghiÖp chung cña §¶ng, Nhµ n­íc vµ nh©n d©n. C¸c doanh nghiÖp sö dông ng­êi lao ®éng, ng­êi häc vµ mäi tÇng líp nh©n d©n cã tr¸ch nhiÖm tham gia gãp ý, ®ãng gãp trÝ tuÖ vµ vËt lùc cho sù nghiÖp chung ®ã. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc sÏ t¹o ra tiÒm lùc vµ trÝ tuÖ cho ®Êt n­íc, x©y dùng ®éi ngò lao ®éng khoa häc - c«ng nghÖ tr×nh ®é cao vµ t¹o ra ®éng lùc cho ph¸t triÓn kinh tÕ. - Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ph¶i tÝnh ®Õn sù héi nhËp quèc tÕ vµ khu vùc trªn c¬ së kÕ thõa vµ gi÷ v÷ng tinh hoa v¨n ho¸ d©n téc. Quèc tÕ ho¸ héi nhËp lµ xu thÕ cña chóng ta. CÇn t¨ng c­êng häc tËp c¸c kinh nghiÖm quèc tÕ trong tæ chøc ®µo t¹o, nghiªn cøu khoa häc vµ phôc vô s¶n xuÊt, tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt thiÕt bÞ theo nh÷ng tiªu chuÈn quèc tÕ; ®æi míi ch­¬ng tr×nh, néi dung ph­¬ng ph¸p ®µo t¹o theo h­íng c¸c n­íc tiªn tiÕn; t¨ng c­êng kh¶ n¨ng cña ®éi ngò nguån nh©n lùc. TÊt c¶ nh÷ng ®æi míi nãi trªn cÇn hîp t¸c víi nh÷ng n­íc tiªn tiÕn vµ sù hç trî cña c¸c tæ chøc quèc tÕ. Tuy nhiªn cÇn tÝnh ®Õn nh÷ng ®iÒu kiÖn v¨n ho¸, kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ x· héi n­íc ta ®Ó vËn dông cho phï hîp, hoµ nhËp nh­ng kh«ng hoµ tan. Ch¾t läc nh÷ng tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i vµ gi÷ g×n b¶n s¾c d©n téc. §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh ®µo t¹o phï hîp víi thùc tiÔn ph¸t triÓn. - §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ph¶i tiÕp cËn theo h­íng, mét mÆt ph¶i ®¶m b¶o tû lÖ c¬ cÊu nguån nh©n lùc, c©n ®èi theo tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ nhu cÇu cña thÞ tr­êng lao ®éng, mÆt kh¸c ®¸p øng yªu vÒ yªu cÇu chÊt l­îng. - Do ®iÒu kiÖn ®Çu t­ cho ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn cßn rÊt h¹n chÕ, nh­ng l¹i ph¶i ®Èy nhanh sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi víi tèc ®é cao ®Ó ®uæi kÞp c¸c n­íc trong khu vùc, mÆt kh¸c ph¶i ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng x· héi cho méi ng­êi, gãp phÇn hµi hoµ thµnh thÞ vµ n«ng th«n. v× vËy ph¶i ph¸t triÓn theo hai h­íng mòi nhän vµ ®¹i trµ. - §µo t¹o ®éi ngò kü thuËt lµnh nghÒ, kü thuËt viªn ( trong ®ã cã mét sè tr×nh ®é ®¹i häc/cao ®¼ng) ®ñ kh¶ n¨ng trÝ tuÖ tiÕp cËn vµ sö dông thµnh th¹o c¸c ph­¬ng tiÖn kü thuËt hiÖn ®¹i. Theo h­íng nµy bªn c¹nh viÖc më thªm tr­êng míi sÏ h×nh thµnh mét bé phËn chÊt l­îng cao cña hÖ thèng, tuy sè l­îng kh«ng nhiÒu nh­ng lµ tinh hoa ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc vµ ®¹t c¸c chuÈn mùc vÒ khu vùc vµ quèc tÕ, lµ kh©u ®ét ph¸ ®Ó tho¸t khái sù tôt hËu vÒ tr×nh ®é nh©n lùc hiÖn nay. Dù kiÕn cã c¸c tr­êng chÊt l­îng cao ë c¸c hµnh lang kinh tÕ träng ®iÓm nh»m ®¸p øng nguån nh©n lùc cã kü thuËt cao cho c¸c khu c«ng nghÖ cao, c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung, khu chÕ xuÊt…vµ b­íc ®Çu tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng xuÊt khÈu lao ®éng. - Më réng c¸c lo¹i h×nh ®µo t¹o nghÒ nghiÖp ng¾n h¹n, tõng b­íc phæ cËp nghÒ cho tÊt c¶ mäi ng­êi lao ®éng b»ng c¸ch sím h×nh thµnh nÒn gi¸o dôc kü thuËt trong x· héi. Tõng b­íc ®­a gi¸o dôc kü thuËt tæng hîp, kü thuËt øng dông vµo c¸c tr­êng phæ th«ng, trang bÞ kiÕn thøc vµ kü n¨ng cÇn thiÕt. Theo h­íng nµy c¸c lo¹i h×nh trung t©m ®µo t¹o nghÒ nghiÖp, më réng cho c¸c lo¹i h×nh tr­êng ngoµi c«ng lËp nh»m ®¸p øng nguån nh©n lùc cho ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph­¬ng, c«ng nghiÖp ho¸ n«ng th«n, chuyÓn ®æi c¬ cÊu lao ®éng vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm cho x· héi. - N©ng cao toµn diÖn chÊt l­îng nguån lùc con ng­êi: Qu¸ tr×nh ®æi míi ®Êt n­íc tõ nÒn kinh tÕ bao cÊp chuyÓn sang nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, më cöa. §Ó cã ®­îc nguån lùc con ng­êi ®¸p øng yªu cÇu CNH, H§H th× chóng ta cÇn c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña con ng­êi. N©ng cao trÝ lùc lµ nhiÖm vô c¬ b¶n vµ xuyªn suèt qu¸ tr×nh x©y dùng nguån lùc con ng­êi ®¸p øng ®ßi hái cña sù nghiÖp CNH, H§H ë ViÖt Nam. Cïng víi viÖc n©ng cao tr×nh ®é cho ng­êi lao ®éng vÊn ®Ò c¶i c¸ch hµnh chÝnh lµ mét trong nh÷ng ch­¬ng tr×nh träng t©m cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña bé m¸y qu¶n lý nhµ n­íc. - §éi ngò trÝ thøc, lùc l­îng nßng cèt cña sù nghiÖp CNH, H§H còng cÇn ph¶i cã sù ®Çu t­ thÝch ®¸ng. Tõ viÖc nghiªn cøu thùc tr¹ng ®éi ngò tri thøc chóng ta thÊy ViÖt Nam hiÖn nay ®ang thiÕu nghiªm träng nh÷ng c¸n bé ®Çu ngµnh, nh÷ng chuyªn gia kinh tÕ giái vµ nh÷ng nh©n tµi trong lÜnh vùc khoa häc – c«ng nghÖ. §i ®«i víi t¨ng c­êng sè l­îng ®éi ngò tri thøc, n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò nµy. Do vËy, cÇn nhËn thøc ®óng vÞ trÝ vµ ®Æc ®iÓm cña con ng­êi trong thêi ®¹i ngµy nay, thÊy ®­îc nguån lùc con ng­êi lµ nguån lùc quan träng nhÊt trong tÊt c¶ c¸c nguån lùc hiÖn cã ®Ó CNH, H§H ®Êt n­íc, trªn c¬ së ®ã x©y dùng thµnh c«ng chiÕn l­îc con ng­êi. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ cÇn x©y dùng, ph¸t triÓn nguån lùc con ng­êi nh»m ph¸t huy tèt nhÊt vai trß quyÕt ®Þnh cña nguån lùc con ng­êi ®èi víi sù h×nh thµnh cña CNH, H§H; ®ång thêi kh«ng ngõng gia t¨ng gi¸ trÞ con ng­êi. 3.3 Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc nguån nh©n lùc cho CNH – H§H ë n­íc ta trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. 3.3.1 §Çu t­ tho¶ ®¸ng cho gi¸o dôc ®µo t¹o VÊn ®Ò nãng báng nhÊt vµ còng quan träng nhÊt ®èi víi gi¸o dôc vµ ®µo t¹o lóc nµy lµ huy ®éng c¸c nguån lùc ®Çu t­ cho nã: nh©n lùc, vËt lùc, tµi lùc. T×nh tr¹ng sót kÐm, xuèng cÊp trªn nhiÒu mÆt cña gi¸o dôc vµ ®µo t¹o hiÖn nay ®Òu cã nguyªn nh©n ë chÝnh s¸ch ®Çu t­ kh«ng tho¶ ®¸ng, nhÊt lµ ®Çu t­ tµi lùc. Trong khi nhiÒu n­íc xung quanh ta nh­ Th¸i Lan, Hµn Quèc,… tû lÖ ®Çu t­ ng©n s¸ch cho gi¸o dôc ®Òu trªn 20% th× ë ViÖt Nam tû lÖ ®ã cho ®Õn nay dï rÊt cè g¾ng còng míi chØ ®¹t 15%. Tû lÖ qu¸ thÊp ®ã lµ mét bÊt hîp lý,v× t¨ng tû lÖ ®Çu t­ cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp…cao h¬n t¨ng tû lÖ ®Çu t­ cho gi¸o dôc lµ n¬i ®µo t¹o ra nh÷ng con ng­êi sÏ lµm viÖc trong lÜnh vùc ®ã. CÇn tÝnh to¸n gi¶m bít mét sè c«ng tr×nh ®Çu t­ dµi h¹n, quy m« lín tõ nguån vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc ®Ó t¨ng ®Çu t­ cho gi¸o dôc vµ ®µo t¹o. Bëi v×, ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n nhiÒu mµ thiÕu ng­êi lao ®éng cã tay nghÒ vµ tr×nh ®é chuyªn m«n th× hiÖu qu¶ ®Çu t­ sÏ thÊp. Kinh nghiÖm cña nhiÒu n­íc cho thÊy ®Çu t­ cho gi¸o dôc vµ ®µo t¹o chÝnh lµ ®Çu t­ c¬ b¶n, ®Çu t­ cho s¶n xuÊt, ®Çu t­ cho sù ph¸t triÓn nhanh, bÒn v÷ng vµ hiÖu qu¶ nhÊt (ë MÜ, ®Çu t­ cho gi¸o dôc 1 USD l·i 4 USD, ë NhËt B¶n ®Çu t­ 1 USD l·i 10 USD). §Çu t­ cho gi¸o dôc vµ ®µo t¹o kh«ng chØ lµ ®Çu t­ cho con ng­êi nh­ mét ph­¬ng tiÖn ph¸t triÓn x· héi, mµ cßn lµ ®Çu t­ cho chÝnh môc tiªu ph¸t triÓn con ng­êi. V× vËy, nhµ n­íc cÇn ®iÒu chØnh ng©n s¸ch cho gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Ýt ra còng nªn b»ng møc ®Çu t­ cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ë khu vùc Ch©u ¸- trªn 20%. Ngoµi ng©n s¸ch nhµ n­íc, cÇn cã chÝnh s¸ch huy ®éng tõ nhiÒu nguån vèn víi tinh thÇn khuyÕn khÝch ®Çu t­ cho gi¸o dôc vµ ®µo t¹o: tõ ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng, sù ®ãng gãp cña ng­êi häc, sù b¶o trî cña c¸c tæ chøc x· héi , c¸c c¸ nh©n vµ sù viªn trî cña quèc tÕ; ®Æc biÖt nhµ n­íc cÇn sím ban hµnh chÝnh s¸ch ®ãng phÝ tõ phÝa c¬ së cã sö dông lao ®éng qua ®µo t¹o , nhÊt lµ víi nh÷ng ®¬n vÞ ngoµi khu vùc nhµ n­íc. Mäi ®ãng gãp, tµi trî cña doanh nghiÖp cho ®µo t¹o ®­îc tÝnh vµo chi phÝ hîp lÝ cña doanh nghiÖp ; h¬n n÷a, kho¶n ®ãng gãp cña doanh nghiÖp , c¸ nh©n kh«ng ®­îc tÝnh vµo thu nhËp chÞu thuÕ. Chi phÝ cña c¸c tæ chøc kinh tÕ trong viÖc më tr­êng, viÖn nghiªn cøu khoa häc, cö ng­êi ®i ®µo t¹o, tiÕp thu c«ng nghÖ míi phôc vô cho nhu cÇu cña ®¬n vÞ m×nh ®­îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô. Nhµ n­íc cho phÐp vµ quy ®Þnh râ c¸c c¬ së gi¸o dôc ®­îc h­ëng c¸c ­u ®·i vÒ quyÒn sö dông ®Êt, tÝn dông vµ miÔn gi¶m thuÕ; khuyÕn khÝch vµ cã h×nh thøc khen th­ëng thÝch hîp c¸c tæ chøc, c¸ nh©n tÝch cùc x©y dùng c«ng tr×nh, ñng hé tiÒn cña cho sù nghiÖp gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, …Nãi mét c¸ch tæng qu¸t, ph¶i x· héi ho¸ ®Çu t­ cho gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, trong ®ã ng©n s¸ch nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o, v× gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®em l¹i lîi Ých chung cho toµn x· héi –“lîi Ých lan to¶”. ChØ nh­ vËy, sù nghiÖp gi¸o dôc vµ ®µo t¹o míi cã thÓ ®­îc c¶i thiÖn mét b­íc, ®¸p øng yªu cÇu cung cÊp lao ®éng cã chÊt l­îng cao cho c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Môc tiªu tæng qu¸t ph¸t triÓn nguån nh©n lùc con ng­êi tíi n¨m 2010 lµ gi÷a ë quy m« hîp lý, ®ång thêi n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc, ®Æc biÖt ph¸t triÓn nguån nh©n lùc chÊt l­îng cao nh»m t¨ng søc c¹nh tranh cña nguån nh©n lùc vµ ®¸p øng yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ vµ héi nhËp, gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng cña ®Êt n­íc. Môc tiªu cô thÓ lµ gi¶m sinh: gi¶m tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn xuèng cßn 1,1%, n©ng cao chÊt l­îng d©n sè vÒ thÓ chÊt, trÝ tuÖ vµ tinh thÇn. Hai xu h­íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu sÏ diÔn ra ®ång thêi, ®ã lµ chuyÓn dÞch theo nghµnh kinh tÕ vµ chuyÓn dÞch theo c¬ cÊu tr×nh ®é ®µo t¹o. ë h­íng chuyÓn dÞch theo c¬ cÊu tr×nh ®é ®µo t¹o, nhiÒu nç lùc lín ®ang ®­îc triÓn khai nh»m kh¾c phôc nh÷ng bÊt cËp yÕu kÐm cña nguån nh©n lùc n­íc ta nh­ “thõa thÇy thiÕu thî”, thiÕu lao ®éng lµnh nghÒ. Dù b¸o ®Õn n¨m 2010 sè l­îng lao ®éng qua ®µo t¹o ®¹t trªn 17,1 triÖu ng­êi vµ chiÕm 40% lùc l­îng lao ®éng. 3.3.2 Hoµn thiÖn nhËn thøc vÒ x· héi ho¸ gi¸o dôc §iÒu nµy nh»m th¸o gì c¸c v­íng m¾c vÒ nhËn thøc vµ lý luËn: nh­ chÕ ®é së h÷u, ph©n phèi lîi nhuËn gãp vèn …trong c¸c c¬ së gi¸o dôc ®µo t¹o ngoµi ®µo t¹o ngoµi c«ng lËp, nhÊt lµ trong c¬ së b¸n c«ng vµ d©n lËp. Bæ sung vµ hoµn thiÖn nh÷ng v¨n b¶n ph¸p quy, c¸c chÝnh s¸ch vÜ m« khuyÕn khÝch m¹nh mÏ c¸c tæ chøc kinh tÕ - x· héi, c¸c c¸ nh©n ®Çu t­ cho ph¸t triÓn gi¸o dôc. - Ph¸t triÓn c¸c tr­êng d©n lËp vµ t­ thôc. ChuyÓn mét sè tr­êng c«ng lËp (nhÊt lµ ë gi¸o dôc mÇm non khu vùc thµnh phè, thÞ x·, vïng kinh tÕ ph¸t triÓn) cã ®ñ ®iÒu kiÖn vµ thÝch hîp sang d©n lËp. Cñng cè vµ n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc cña c¸c tr­êng ngoµi c«ng lËp. - Më réng c¸c quü khuyÕn häc, quü b¶o trî gi¸o dôc, ban hµnh quy chÕ ho¹t ®éng cña c¸c quü nµy; khuyÕn khÝch c¸ nh©n tËp thÓ ®Çu t­ më thªm tr­êng míi, x©y dùng c¬ chÕ, chÝnh s¸ch huy ®éng c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ - x· héi ®ãng gãp ph¸t triÓn gi¸o dôc. - X©y dùng vµ thùc hiÖn Dù ¸n x· héi ho¸ gi¸o dôc víi c¸c néi dung: Th¸o gì c¸c v­íng m¾c vÒ c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn, huy ®éng søc m¹nh tæng hîp cña toµn hÖ thèng dùa trªn mét qu¸ tr×nh x· héi ho¸ cao ®é, ®éng viªn lùc l­îng cña toµn x· héi v× sù nghiÖp ph¸t triÓn gi¸o dôc. §Ó ngµy cµng n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc h¬n n÷a cho CNH, H§H trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. 3.3.3 §a d¹ng ho¸ ch­¬ng tr×nh, h×nh thøc ®µo t¹o trªn c¬ së chuÈn ho¸ vÒ chÊt l­îng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ®µo t¹o. - Ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc gi¸o dôc tõ xa, c¸c ch­¬ng tr×nh chuyÓn tiÕp vµ ®a giai ®o¹n, c¸c ch­¬ng tr×nh rÌn luyÖn kü n¨ng nghÒ nghiÖp cã thÓ t¹o thu nhËp, c¸c ch­¬ng tr×nh chuÈn ho¸ ®éi ngò gi¸o viªn, c¸n bé l·nh ®¹o, qu¶n lý, c«ng chøc nhµ n­íc tõ Trung ­¬ng tíi ®Þa ph­¬ng. §µo t¹o l¹i, båi d­ìng ®Þnh kú vµ th­êng xuyªn cho nh÷ng ng­êi lao ®éng ®ang lµm viÖc trong c¸c c¬ së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o c¶ c«ng lËp vµ ngoµi c«ng lËp. - C¶i c¸ch hÖ thèng gi¸o dôc - ®µo t¹o, nhÊt lµ ®µo t¹o nghÒ nghiÖp, kü n¨ng cho ng­êi lao ®éng. Mét trong nh÷ng môc tiªu lín nhÊt cÇn ®¹t ®­îc ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng héi nhËp cña lao ®éng ViÖt Nam trong thêi gian tíi lµ ®¶m b¶o ®Ó ng­êi lao ®éng cã kiÕn thøc c¬ b¶n, lµm chñ kü n¨ng nghÒ nghiÖp, quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ thiÕt thùc, nh¹y c¶m víi c¸i míi, cã ý thøc v­¬n lªn vÒ khoa häc c«ng nghÖ; lµ x©y dùng ®­îc ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ, c¸c chuyªn gia vµ c¸c nhµ khoa häc, nhµ kinh doanh, nhµ qu¶n lý giái ®¹t tr×nh ®é khu vùc vµ quèc tÕ. §iÒu nµy chØ cã thÓ ®­îc th«ng qua c¸c biÖn ph¸p ph¸t triÓn gi¸o dôc ®µo t¹o theo h­íng c¶i tiÕn. Kinh nghiÖm thùc tiÔn ®· cho thÊy sù chuyÓn biÕn c¨n b¶n vµ toµn diÖn vÒ gi¸o dôc - ®µo t¹o cÇn ph¶i ®­îc nh×n nhËn trªn mét lo¹t vÊn ®Ò: tõ viÖc x¸c ®Þnh cÊp ®é ­u tiªn, c¶i c¸ch ch­¬ng tr×nh, cho ®Õn viÖc ®æi míi c¸ch d¹y vµ häc vµ c©n ®èi cung – cÇu lùc l­îng lao ®éng ®­îc ®µo t¹o. Cho ®Õn nay, gi¸o dôc - ®µo t¹o nãi chung lu«n lu«n ®­îc nhµ n­íc x¸c ®Þnh lµ lÜnh vùc ­u tiªn hµng ®Çu. Tuy nhiªn, viÖc x¸c ®Þnh cÊp ®é ­u tiªn cho c¸c môc tiªu gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cô thÓ ph¶i ®­îc c©n nh¾c l¹i. HiÖn nay, viÖc “cñng cè v÷ng ch¾c kÕt qu¶ xo¸ mï ch÷ vµ phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc, tiÕn hµnh phæ cËp trung häc c¬ së trong c¶ n­íc,…”. §©y lµ biÖn ph¸p quan träng gióp ®«ng ®¶o ng­êi nghÌo, tr­íc hÕt lµ c¸c trÎ em nghÌo, cã c¬ héi tiÕp cËn tri thøc c¬ b¶n, vµ b»ng c¸ch ®ã gióp n©ng cao n¨ng lùc ph¸t triÓn chung cña nguån nh©n lùc. Tuy nhiªn ®èi víi c¸c bËc gi¸o dôc, ®µo t¹o, cho phÐp chia sÎ vÒ tµi chÝnh gi÷a nhµ n­íc, c¸c chñ thÓ x· héi kh¸c vµ chÝnh b¶n th©n ng­êi ®­îc h­ëng thô tri thøc. Sù hç trî tµi chÝnh mang tÝnh ­u tiªn cña nhµ n­íc, nÕu cã, chØ nªn dµnh cho mét sè Ýt tr­êng hîp ®Æc biÖt, chñ yÕu lµ cho nh÷ng häc sinh, sinh viªn ®Æc biÖt xuÊt s¾c. Thêi gian gÇn ®©y, ViÖt Nam ®· thu ®­îc mét vµi kÕt qu¶ kh¶ quan nhÊt ®Þnh trong viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c kªnh vµ lo¹i h×nh ®µo t¹o, gi¸o dôc, song vai trß cña hÖ thèng b¸n c«ng, d©n lËp vµ c¸c c¸ch thøc truyÒn t¶i gi¸o dôc kh¸c nhau cÇn ®­îc tiÕp tôc ph¸t huy. ViÖc l«i cuèn khu vùc doanh nghiÖp tham gia vµo ph¸t triÓn hÖ thèng ®µo t¹o nghÒ cÇn ®­îc khuyÕn khÝch. Sù gióp ®ì quèc tÕ cho lÜnh vùc gi¸o dôc - ®µo t¹o cña ViÖt Nam, nhÊt lµ trong giai ®o¹n tíi ®ãng vai trß rÊt quan träng. - C¶i c¸ch ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc, ®µo t¹o, c¸ch d¹y vµ häc. CÇn ph¶i coi ®©y lµ yªu cÇu bøc xóc vµ cã tÇm quan träng hµng ®Çu trong nhiÖn vô ®æi míi hÖ thèng gi¸o dôc - ®µo t¹o. Theo nghÜa ®ã, bªn c¹nh c¸c m«n khoa häc c¬ b¶n, c¸c ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc - ®µo t¹o cÇn giµnh mét tû lÖ thÝch ®¸ng cho c¸c m«n häc cung cÊp tri thøc mang tÝnh c«ng cô tèi thiÓu cña thêi ®¹i, c¸c kü n¨ng ph¶n øng víi thÞ tr­êng lao ®éng. §Æc biÖt, cÇn chó träng h¬n n÷a gi¸o dôc thÓ lùc cho häc sinh, sinh viªn, coi ®ã lµ bé phËn cÊu thµnh kh«ng thÓ thiÕu trong c¸c ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc - ®µo t¹o ë tÊt c¶ c¸c cÊp häc, bËc häc. CÇn ph¶i coi ®©y lµ yªu cÇu bøc xóc cã tÇm quan träng hµng ®Çu trong toµn bé nhiÖm vô ®æi míi hÖ thèng gi¸o dôc - ®µo t¹o. HÖ thèng ®µo t¹o ph¶i ®¸p øng ®­îc môc tiªu ph¸t triÓn cña con ng­êi toµn diÖn. §Æc biÖt, cÇn chó träng h¬n n÷a gi¸o dôc thÓ lùc cho häc sinh, sinh viªn, coi ®ã lµ bé phËn cÊu thµnh kh«ng thÓ thiÕu trong ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc - ®µo t¹o ë tÊt c¶ c¸c bËc häc vµ cÊp häc. C¸ch d¹y vµ häc cÇn chuyÓn m¹nh sang h­íng trang bÞ c¸c ph­¬ng ph¸p thu nhËn, xö lý th«ng tin vµ tri thøc, ph¸t triÓn kh¶ n¨ng x¸c ®Þnh vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. Cô thÓ h¬n n÷a, cÇn xem xÐt ®Ó gi¶m bít phÇn lý thuyÕt, t¨ng phÇn thùc tiÔn trong bËc gi¸o dôc phæ th«ng: §èi víi gi¸o dôc ®¹i häc hoÆc trªn ®¹i häc: ®Ó lµm t¨ng n¨ng lùc s¸ng t¹o vµ kh¶ n¨ng thÝch øng víi c«ng viÖc sau khi ra tr­êng cña sinh viªn, viÖc g¾n kÕt gi÷a ®µo t¹o vµ nghiªn cøu khoa häc, gi÷a lý thuyÕt víi thùc hµnh cÇn hÕt søc tró träng. N¨ng lùc c¹nh tranh vµ héi nhËp cña ®éi ngò lao ®éng ViÖt Nam chØ cã thÓ ®­îc n©ng cao mét khi kho¶ng c¸ch hiÖn t¹i gi÷a c¸c ho¹t ®éng ®µo t¹o, båi d­ìng nghÒ nghiÖp cho ng­êi lao ®éng vµ cÇu thùc tÕ cña thÞ tr­êng lao ®éng ®­îc thu hÑp. §Æc biÖt, trong thêi ®iÓm hiÖn nay, ho¹t ®éng ®µo t¹o nghÒ, ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt, bao gåm c¶ båi d­ìng, n©ng cao tay nghÒ (®µo t¹o l¹i) vµ ®µo t¹o c¸c nghµnh nghÒ míi ph¶i hÕt søc chó träng. X¸c ®Þnh râ rµng (theo tÝn hiÖu thÞ tr­êng) c¸c lÜnh vùc, nghµnh nghÒ hiÖn ®ang thiÕu nh©n c«ng, thiÕu ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é vµ kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ quy ho¹ch l¹i hÖ thèng ®µo t¹o nghÒ theo h­íng ®ång bé c¬ cÊu nghµnh ®Õn c¬ cÊu nghµnh ®Õn c¬ cÊu vïng, ®Þa ph­¬ng, gióp xö lý hµi hoµ quan hÖ gi÷a ®µo t¹o c¸c nghµnh c«ng nghÖ cao (th«ng tin, b­u chÝnh viÔn th«ng, c¬ - ®iÖn tö, dÇu khÝ, hµng kh«ng..) víi c¸c ngµnh sö dông nhiÒu lao ®éng (may mÆc, giµy da, chÕ biÕn n«ng s¶n,…); hoÆc gi÷a ®µo t¹o nghÒ cho thµnh thÞ, víi ®µo t¹o nghÒ cho n«ng th«n. Tiªu chuÈn ho¸ c¸c c¬ së ®µo t¹o, båi d­ìng tay nghÒ, båi d­ìng kü n¨ng, víi nh÷ng chØ tiªu chÊt l­îng ®­îc quy ®Þnh chÆt chÏ. C¸c c¬ së d¹y nghÒ ®­îc ®¨ng ký chÝnh thøc, vµ c¸c lo¹i v¨n b»ng chøng chØ do hä cÊp ph¶i ®­îc c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc c«ng nhËn. N©ng cÊp vµ ®æi míi c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ d¹y vµ häc. KÕt hîp gi¸o dôc ®µo t¹o víi c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ vµ hµnh chÝnh ®Ó n©ng cao ®¹o ®øc, kû luËt lao ®éng c«ng nghiÖp. - Mét trong nh÷ng môc tiªu lín nhÊy cÇn ®¹t ®­îc ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng héi nhËp cña ng­êi lao ®éng ViÖt Nam trong thêi gian tíi lµ ®¶m b¶o ®Ó ng­êi lao ®éng cã kiÕn thøc c¬ b¶n, lµm chñ kü n¨ng nghÒ nghiÖp, quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ thiÕt thùc, nh¹y c¶m víi c¸i míi, cã ý thøc v­¬n lªn vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ; lµ x©y dùng ®­îc ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ, c¸c chuyªn gia vµ c¸c nhµ khoa häc, nhµ kinh doanh, nhµ qu¶n lý giái ®¹y tr×nh ®é khu vùc vµ quèc tÕ. Kinh nghiÖm thùc tiÔn ®· cho thÊy sù chuyÓn biÕn c¨n b¶n vµ toµn diÖn vÒ gi¸o dôc - ®µo t¹o cÇn ph¶i ®­îc nh×n nhËn trªn mét lo¹t vÊn ®Ò: tõ viÖc x¸c ®Þnh cÊp ®é ­u tiªn, c¶i c¸ch ch­¬ng tr×nh, cho ®Õn viÖc ®æi míi c¸ch d¹y vµ häc vµ c©n ®èi cung - cÇu lùc l­îng lao ®éng ®­îc ®µo t¹o. 3.3.4 N©ng cao thÓ lùc vµ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cho ng­êi lao ®éng. - §æi míi hÖ thèng y tÕ, t¨ng c­êng ch¨m sãc søc khoÎ céng ®ång lµ mét trong nh÷ng h­íng chñ yÕu ®Ó n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng. X©y dùng m¹ng l­íi y tÕ ®Õn tËn cÊp th«n, b¶n ®Ó ®¶m b¶o ®Ó 100% x· cã tr¹m x¸, cñng cè vµ n©ng cÊp m¹ng l­íi y tÕ ë th«n; më réng ho¹t ®éng ®µo t¹o c¸n bé y tÕ, ®Æc biÖt lµ y t¸ vµ c¸n bé y tÕ cho c¸c vïng n«ng th«n, miÒn nói. T¨ng c­êng chi ng©n s¸ch cho lÜnh vùc y tÕ vµ ch¨m sãc søc khoÎ. Trong ®ã ­u tiªn c¸c dÞch vô ch¨m sãc søc khoÎ ban ®Çu, c¸c biÖn ph¸p phßng bÖnh, nhÊy lµ c¸c bÖnh dÞch. T¨ng c­êng gi¸o dôc thÓ luÑc trong c¸c tr­êng líp, c¬ së ®µo t¹o: n©ng cao chÊt l­îng vµ t¨ng thêi l­îng cho gi¸o dôc thÓ lùc, ®Æc biÖt ngay tõ bËc häc phæ th«ng. Tãm l¹i: §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ nh­ nh©n tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng trong CNH, H§H vµ n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ n­íc ta, tõ ®ã nªn cã sù phèi hîp chÆt chÏ h¬n trong khi ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh c¬ cÊu, nhÊt lµ cÊp ®Þa ph­¬ng. ViÖc hîp t¸c, phèi hîp gi÷a c¸c bªn tham gia thÞ tr­êng lao ®éng (c¸c xÝ nghiÖp cã nhu cÇu vÒ lao ®éng, c¸c c¬ quan ®µo t¹o, båi d­ìng tay nghÒ) cã thÓ lµm cho ho¹t ®éng ®µo t¹o xÝch gÇn h¬n víi nh÷ng nhu cÇu thùc tÕ cña c¸c xÝ nghiÖp vÒ lao ®éng vµ c¸c lo¹i ngµnh nghÒ. §æi míi c«ng t¸c gi¸o dôc ®µo t¹o – gi¶i ph¸p hµng ®Çu trong viÖc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cã chÊt l­îng cho CNH, H§H ë n­íc ta hiÖn nay. Gi¸o dôc ®µo t¹o trong thêi ®¹i ngµy nay ®· trë thµnh ®éng lùc hµng ®Çu ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. Ng­êi ta tÝnh ra r»ng, nÕu phæ cËp gi¸o dôc ®µo t¹o n©ng cao lªn ®èi víi nguån nh©n lùc th× n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n trªn toµn x· héi t¨ng 5%. Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o kh«ng chØ lµ lùc l­îng hµng ®Çu ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, mµ cßn t¹o ra nh©n c¸ch con ng­êi. Nh­ vËy nãi ®Õn vai trß cña sù nghiÖp gi¸o dôc vµ ®µo t¹o trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ ph¶i nãi ®Õn vai trß ®éng lùc hµng ®Çu cña nã trong sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ.Bµi häc cña sù thµnh c«ng trong sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña c¸c n­íc c«ng nghiÖp míi (NICs) lµ tµi trî cho nh÷ng dù ¸n ph¸t triÓn nguån lùc, chia sÎ tæng s¶n phÈm thu nhËp quèc d©n(GNP) ngµy cµng nhiÒu h¬n cho gi¸o dôc vµ ®µo t¹o. Cã thÓ nãi, muèn tr¸nh tôt hËu xa h¬n vÒ kinh tÕ th× tr­íc tiªn ph¶i tr¸nh tôt hËu xa h¬n vÒ sù ®Çu t­ cho gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, khoa häc vµ c«ng nghÖ. Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cã vai trß v« cïng quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ -x· héi nãi chung vµ c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ nãi riªng. ë ViÖt Nam, trong thêi k× c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, sù nghiÖp gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®ang ®øng tr­íc nh÷ng yªu cÇu míi cao h¬n. Tr­íc hÕt lµ yªu cÇu n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é häc vÊn tiÓu häc, trung häc vµ ®éi ngò c¸n bé ®«ng ®¶o phôc vô c¸c nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi vµ an ninh, quèc phßng”. H¬n n÷a, ph¶i coi viÖc n©ng cao d©n trÝ, båi d­ìng vµ ph¸t huy nguån lùc to lín cña con ng­êi ViÖt Nam lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ mµ cña §¶ng ®· ®Ò ra. KÕt luËn §Ò tµi: §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ trong héi nhËp kinh tÕ qu«c tÕ lµ mét ®Ò tµi rÊt cÇn ®­îc nghiªn cøu trong t×nh h×nh hiÖn nay. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh l¹i nguån nh©n lùc lu«n lu«n ®ãng mét vai trß quan träng vµ to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ. Trong tiÕn tr×nh héi nhËp hiÖn nay cña ViÖt Nam, cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc, phï hîp trong ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån lùc sÏ lµ ch×a kho¸ gióp ViÖt Nam thµnh c«ng trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. VÊn ®Ò ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc kh«ng nh÷ng lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch mµ cßn mang tÝnh chiÕn l­îc l©u dµi. Trong thêi gian ng¾n, ®Ò tµi ®· tËp trung lµm râ mét sè vÊn ®Ò sau: Lµm râ h¬n vai trß cña yÕu tè con ng­êi trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ sù cÇn thiÕt ph¶i ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n cho CNH, H§H ®Êt n­íc trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. §ång thêi còng lµm râ rÖt mét sè kinh nghiÖm thùc tiÔn vÒ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë NhËt B¶n vµ Hµn Quèc. §i s©u ph©n tÝch thùc tr¹ng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong thêi gian qua ®Ó thÊy râ nh÷ng thµnh tùu vµ h¹n chÕ, kho¸ luËn còng lµm râ nguyªn nh©n cña h¹n chÕ ®ã víi ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë n­íc ta. XuÊt ph¸t tõ yªu cÇu chÊt l­îng nguån nh©n lùc cho CNH, H§H ®Êt n­íc trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, kho¸ luËn ®· ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng c­êng c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc hiÖn nay. Môc lôc NhËn xÐt cña gi¸o viªn Ph¶n biÖn Khãa luËn tèt nghiÖp NhËn xÐt cña gi¸o viªn Ph¶n biÖn Khãa luËn tèt nghiÖp

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docĐào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở nước ta trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế - thực trạng và giải pháp.doc
Luận văn liên quan