Khóa luận Nghiên cứu bào chế viên nén diclofenac tác dụng kéo dài từ cốt tá dược hydroxy propyl Methyl Cellulse
Đặt vấn đề
Chúng tôi tiến hành : “Nghiên cứu bào chế viên nén Diclofenac tác dụng kéo dài từ cốt tá dược Hydroxy Propyl Methyl Cellulose”. Với mục tiêu sau:
1 Bào chế và khảo sát ảnh hưởng của một số tá dược tới khả năng giải phóng dược chất từ viên nén Diclofenac tác dụng kéo dài.
2. Đánh giá một số chỉ tiêu chất lượng của viên nén Diclofenac tác dụng kéo dài bào chế ra.
35 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3264 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Khóa luận Nghiên cứu bào chế viên nén diclofenac tác dụng kéo dài từ cốt tá dược hydroxy propyl Methyl Cellulse, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Bé quèc phßng Häc viÖn qu©n y NguyÔn träng ®iÖp nGHI£N CøU bµo CHÕ VI£N NÐN diclofenac T¸C DôNG KÐO DµI Tõ CèT T¸ DîC hydroxy propyl methyl cellulse (KHãA LUËN TèT NGHIÖP D¦îc sÜ ®¹i häc KHãA 1999 - 2005) C¸n bé híng dÉn Th.S: NguyÔn ThÞ V©n Khanh D.S :Vò B×nh D¬ng 1 Bào chÕ vµ kh¶o s¸t ¶nh hëng cña mét sè t¸ dîc tíi kh¶ n¨ng gi¶i phãng dîc chÊt tõ viªn nÐn Diclofenac t¸c dông kÐo dµi.2. §¸nh gi¸ mét sè chØ tiªu chÊt lîng cña viªn nÐn Diclofenac t¸c dông kÐo dµi bµo chÕ ra. ®Æt vÊn ®Ò Chóng t«i tiÕn hµnh : “Nghiªn cøu bµo chÕ viªn nÐn Diclofenac t¸c dông kÐo dµi tõ cèt t¸ dîc Hydroxy Propyl Methyl Cellulose”. Víi môc tiªu sau: PhÇn 1. Tæng quan tµi liÖu Thuèc TDKD lµ nh÷ng chÕ phÈm cã kh¶ n¨ng kÐo dµi qu¸ tr×nh gi¶i phãng vµ hÊp thu dîc chÊt tõ d¹ng thuèc nh»m duy tr× nång ®é dîc chÊt trong m¸u trong ph¹m vi ®iÒu trÞ mét kho¶ng thêi gian dµi. 1.1.Viªn nÐn t¸c dông kÐo dµi dïng qua ®êng tiªu hãa. ¦u ®iÓm: - Duy tr× ®îc nång ®é dîc chÊt trong m¸u trong ph¹m vi ®iÒu trÞ mét thêi gian dµi - Gi¶m sè lÇn dïng thuèc cho ngêi bÖnh, gi¶m c¸c t¸c dông phô. - N©ng cao SKD cña thuèc, n©ng cao hiÖu qu¶ ®iÒu trÞ. - Gi¶m kÝch øng niªm m¹c d¹ dµy – ruét. Kh¸i niÖm. Nhîc ®iÓm: - §ßi hái kü thuËt cao vµ trang thiÕt bÞ kü thuËt phøc t¹p. - Cã Ýt dîc chÊt bµo chÕ ®îc díi d¹ng thuèc TDKD. C¸c lo¹i hÖ cèt ®iÒu chÕ viªn nÐn TDKD dïng qua ®êng tiªu ho¸ . HÖ cèt tr¬ khuÕch t¸n. HÖ cèt th©n níc vµ cèt s¬ níc ¨n mßn M« h×nh gi¶i phãng dîc chÊt tõ d¹ng thuèc kÐo dµi - M« h×nh ®éng häc bËc 0. - M« h×nh Higuchi. 1.2. Diclofenac. T¸c dông dîc lý. Diclofenac lµ thuèc chèng viªm kh«ng steroid. Thuèc cã t¸c dông chèng viªm, gi¶m ®au vµ h¹ sèt m¹nh, do nã øc chÕ m¹nh ho¹t tÝnh cña cyclogenase. ChØ ®Þnh: §iÒu trÞ viªm khíp m¹n, tho¸i hãa khíp m·n tÝnh. Viªm ®a khíp dang thÊp. §au cÊp vµ m¹n tÝnh. PhÇn 2. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ThiÕt kÕ CT ban ®Çu Bµo chÕ viªn nÐn §¸nh gÝa kh¶ n¨ng gi¶i phãng dîc chÊt Lùa chän, thiÕt kÕ c«ng thøc C«ng thøc ®a lùa chän §¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu chÊt lîng viªn nÐn 2.1. Ph¬ng ph¸p bµo chÕ viªn nÐn Diclofenac TDKD . - S¸t h¹t qua r©y 0.8mm. SÊy ë 500c- 600c,30-45 phót. §êng kÝnh viªn 10mm. lùc nÐn 6-7kg. Mçi mÎ bµo chÕ 200 viªn. Ph¬ng ph¸p t¹o h¹t ít a. Ph¬ng ph¸p x©y dùng ®êng chuÈn - Ghi phæ hÊp thô tö ngo¹i - Pha Diclofenac chuẩn trong m«i trêng ®Öm (pH=6.8) ở c¸c nồng độ:8mcg,12mcg,16mcg,20mcg , 24mcg sau đã đo quang ở bước sãng 276nm. MÉu tr¾ng lµ dung dÞch ®Öm (pH=6.8). TiÕn hµnh trªn m¸y thö ®é hoµ tan c¸nh khuÊy 6 cèc: Tèc ®é quay 50 vßng/phót; NhiÖt ®é: 370 C ± 0,50C; M«i trêng hoµ tan: +M«i trêng acid (pH=1) trong 2 giê ®Çu. +M«i trêng ®Öm (pH=6.8) trong 8 giê tiÕp theo. Sau mçi giê lÊy 5ml mÉu ra ®o,dùa vµo ®êng chuÈn tÝnh ra phÇn tr¨m Diclofenac gi¶i phãng theo thêi gian. s 2.2. Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng gi¶i phãng dîc chÊt cña viªn nÐn Diclofenanc TDKD. b. Ph¬ng ph¸p ®o tèc ®é hoµ tan (USP 26): a. Kh¶o s¸t ¶nh hëng cña hÖ t¸ dîc HPMC víi Avicel, NaCMC, Eudragit tíi kh¶ n¨ng gi¶i phãng dîc chÊt. B¶ng 1 – Thµnh phÇn t¸ dîc kh¶o s¸t C¨n cø lùa chän c«ng thøc t¸ dîc: +M« h×nh ®éng häc bËc 0, m« h×nh Higuchi. +So s¸nh víi viªn mÉu. 2.3.Ph¬ng ph¸p kh¶o s¸t lùa chän c«ng thøc bµo chÕ. b. Kh¶o s¸t ¶nh hëng cña nång ®é t¸ dîc dÝnh PVP tíi kh¶ n¨ng gi¶i phãng dîc chÊt Víi c«ng thøc ®· ®îc lùa chän, tiÕn hµnh bµo chÕ 3 mÎ, mçi mÎ 1000 viªn. §¸nh gi¸ c¸c CTCL cña viªn nÐn víi c¸c néi dung sau: Sau khi ®· lùa chän ®îc c«ng thøc tõ c¸c kh¶o s¸t trªn, tiÕn hµnh bµo chÕ vµ kh¶o s¸t ¶nh hëng cña PVP ë c¸c nång ®é kh¸c nhau lµ: 5%; 10%; 15%. 2.4. Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ mét sè chØ tiªu chÊt lîng cña viªn nÐn TDKD. H×nh thøc viªn (C¶m quan) §Þnh tÝnh; §Þnh lîng; §é ®ång ®Òu khèi lîng; Lùc g©y vì viªn (Theo D§VN III ). §o tèc ®é hµo tan (Theo USP 26 ) 2.5.Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch kÕt qu¶ nghiªn cøu. Sö dông phÇn mÒn Microsort Exel ®Ó tÝnh to¸n vµ sö lý sè liÖu. PhÇn 3. KÕt qu¶ nghiªn cøu 3.1. KÕt qu¶ x©y dùng ®êng chuÈn vµ ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng gi¶i phãng dîc chÊt cña viªn mÉu. - KÕt qu¶ ghi phæ tö ngo¹i. a. KÕt qu¶ x©y dùng ®êng chuÈn H×nh 1, 2 .Phæ tö ngo¹i cña Diclofenac ë m«i trêng acid pH=1 vµ ®Öm pH=6.8 H×nh 1 H×nh 2 M«i trêng acid (pH=1) cã ®Ønh hÊp thô cùc ë bíc sãng 273nm. M«i trêng ®Öm (pH=6.8) cã ®Ønh hÊp thô cùc ®¹i ë bíc sãng 276nm. - KÕt qu¶ x©y dùng ®êng chuÈn y=0.03325 x = 0.006294 r = 0.9991 B¶ng 2. Sù t¬ng quan gi÷a nång ®é vµ mËt ®é quang cña Diclofenac. H×nh 3. §å thÞ biÓu thÞ mèi t¬ng quan gi÷a n«ng ®é vµ mËt ®é quang NhËn xÐt: Trong m«i trêng hoµ tan mËt ®é quang tuyÕn tÝnh víi nång ®é Diclofenac ë bíc sãng 276nm. §êng chuÈn ®îc sö dông ®Ó tÝnh % Diclofenac gi¶i phãng ra. b. KÕt qña kh¶o s¸t qóa tr×nh gi¶i phãng dîc chÊt cña viªn mÉu. B¶ng 3. % Diclofenac gi¶i phãng cña viªn mÉu theo thêi gian Viªn ®èi chiÕu: Dicloran SR 100mg-Lekar Pharma-Ên §é. % Diclofenac gi¶i phãng H×nh 4a,4b. §å thÞ % Diclofenac gi¶i phãng cña viªn mÉu theo thêi gian Thêi gian (giê) t Thêi gian (giê) t1/2 4.a 4 b NhËn xÐt: Trong m«i trêng ®Öm(pH=6.8) qu¸ tr×nh gi¶i phãng Diclofenac cña viªn mÉu kh¸ ®Òu ®Æn vµ tuyÕn tÝnh theo m« h×nh ®éng häc bËc 0 vµ m« h×nh Higuchi. % Diclofenac gi¶i phãng % Diclofenac gi¶i phãng 3.2. KÕt qu¶ kh¶o s¸t lùa chän c«ng thøc. 3.2.1. Kh¶o s¸t ¶nh hëng cña tû lÖ HPMC víi Avicel, NaCMC, Eudragid ®Õn qu¸ tr×nh gi¶i phãng dîc chÊt. B¶ng 4. PhÇn tr¨m Diclofemac gi¶i phãng tõ c¸c cèt t¸ dîc kh¸c nhau theo thêi gian. Thêi gian t (giê) % Diclofenac gi¶i phãng Thêi gian t1/2(giê) % Diclofenac gi¶i phãng 5.a 5.b H×nh 5a,5b: §å thÞ % Diclofenac gi¶i phãng theo thêi gian. NhËn xÐt: - CT1, CT2,CT3 ®Òu cã qu¸ tr×nh gi¶i phãng dîc chÊt rÊt chËm, sau 10 giê gi¶i phãng díi 50% dîc chÊt. Do: tû lÖ HPMC cao (50%) vµ tû lÖ t¸ dîc phèi hîp thÊp (16.7%), cèt tr¬ng në t¹o thµnh líp gel dµy lµm chËm qu¸ tr×nh hµo tan, khuyÕch t¸n dîc chÊt . - CT3 cã qu¸ tr×nh gi¶i phãng dîc chÊt chËm nhÊt vµ rÊt khã s¸t h¹t nªn lo¹i bá. - Lùa chän CT1, CT2 ®Ó tiÕp tôc kh¶o s¶t víi tû lÖ HPMC thËp h¬n vµ ®ång thêi t¨ng tû lÖ Avicel, NaCMC trong cèt. 3.2.2. Kh¶o s¸t ¶nh hëng cña tû lÖ HPMC víi Avicel vµ NaCMC tíi kh¶ n¨ng gi¶i phãng dîc chÊt . Bảng 5. Thành phÇn c«ng thøc cèt t¸ dîc HPMC víi Avicel vµ NaCMC. - Gi¶m tû lÖ HPMC tõ 50% xuèng 40%. - T¨ng tû lÖ Avicel, NaCMC tõ 16.7% lªn 26.7%. Híng kh¶o s¶t : % Diclofenac gi¶i phãng % Diclofenac gi¶i phãng Thêi gian t (giê) Thêi gian t (giê) 6.a 6.b H×nh 6a,6b: §å thÞ % Diclofenac gi¶i phãng tõ c¸c cèt t¸ dîc HPMC víi Avicel vµ NaCMC theo thêi gian Bảng 6. PhÇn tr¨m Diclofenac gi¶i phãng tõ c¸c cèt t¸ dîc HPMC víi Avicel vµ NaCMC Bảng 7. Thành phÇn c«ng thøc cèt t¸ víi tû lÖ t¸ dîc HPMC vµ lactose kh¸c nhau. 3.2.3. Kh¶o s¸t ¶nh cña tû lÖ gi÷a HPMC víi Avicel vµ Lactose trong hÖ cèt tíi kh¶ n¨ng gi¶i phãng dîc chÊt. Híng kh¶o s¸t: - Gi÷ nguyªn tû lÖ Avicel ( 26.7% ) - Gi¶m tû lÖ HPMC tõ 40% xuèng33.3% vµ 26.7%. - Thªm Lactose víi tû lÖ 6.7% vµ 13.3% ®Ó t¹o thªm kªnh khuyÕch t¸n. Thêi gian (giê) t % Diclofenac gi¶i phãngv % Diclofenac gi¶i phãngv B¶ng.8 7.a 7.b H×nh7a;7b. §å thÞ phÇn tr¨m Diclofenac gi¶i phãng tõ c¸c cèt t¸ dîc kh¸c nhau. Thêi gian(giê) t1/2 Bảng 9. C«ng thøc c¸c cèt t¸ dîc víi tû lÖ Avicel vµ Lactose kh¸c nhau. 3.2.4. Kh¶o s¸t ¶nh hëng cña tû lÖ Avicel vµ Lactose trong hÖ cèt tíi kh¶ n¨ng gi¶i phãng Diclofenac. Híng kh¶o s¸t: - Gi÷ nguyªn tû lÖ HPMC(33.3%). - Gi¶m dÇn tû lÖ Avicel tõ 26.7% xuèng 13.3%. - T¨ng dÇn tû lÖ Lactose tõ 6.7% lªn 20% B¶ng.10 Ph©n tr¨m Diclofenac gi¶i phong tõ cèt t¸ dîc cã tû lÖ kh¸c nhau. Thêi gian(giê) t Thêi gian(giê) t1/2 % Diclofenac gi¶i phãng % Diclofenac gi¶i phãng NhËn xÐt: H×nh 8a,8b. §å thÞ % Diclofenac gi¶i phãng tõ viªn mÉu vµ cèt t¸ dîc kh¸c theo thêi gian. Gi¶m tû lÖ Avicel vµ t¨ng tû lÖ Lactose trong viªn sÏ lµm t¨ng tèc ®é gi¶i phãng dîc chÊt ë tÊt c¶ c¸c thêi ®iÓm. Tû lÖ lactose cµng cao sÏ kh«ng kiÓm so¸t ®îc tèc ®é gi¶i phãng dîc chÊt ë nh÷ng giê sau. - CT11 cã qu¸ tr×nh gi¶i phãng dîc chÊt tèt nhÊt,%dîc chÊt gi¶i phãng ë c¸c thêi ®iÓm t¬ng ®¬ng viªn mÉu. Qu¸ tr×nh gi¶i phãng dîc chÊt tuyÕn tÝnh theo m« h×nh ®éng häc bËc 0 vµ m« h×nh Higuchi. 8.b 8.a So s¸nh qu¸ tr×nh gi¶i phãng Diclofenac gi÷a CT11víi viªn mÉu B¶ng 11: KÕt qu¶ so s¸nh qu¸ tr×nh gi¶i phãng Diclofenac ë CT11 víi viªn mÉu . NhËn xÐt: - ë giê thø 3, 4, 5 CT11 cã qu¸ tr×nh gi¶i phãng dîc chÊt chËm h¬n viªn mÉu,sù kh¸c biÖt nµy cã ý nghÜa thèng kª víi P 0.05. Do vËy CT11 ®îc lùa chän ®Î bµo chÕ viªn nÐn TDKD. 3.2.5. KÕt qu¶ kh¶o s¸t ¶nh hëng cña nång ®é t¸ dîc dÝnh ®Õn qu¸ tr×nh gi¶i phãng Diclofenac tõ viªn nÐn. B¶ng 12. Thµnh phÇn c«ng thøc kh¶o s¸t víi nång ®é PVP kh¸c nhau % Diclofenac gi¶i phãng % Diclofenac gi¶i phãng Thêi gian(giê) t Thêi gian(giê) t1/2 H×nh 9a,9b. §å thÞ % Diclofenac tõ c¸c cèt t¸ dîc cã nång ®é PVP kh¸c nhau theo thêi gian vµ theo c¨n bËc hai cña thêi gian 9.a 9.b B¶ng 13. PhÇn tr¨m Diclofenac gi¶i phãng theo thêi gian NhËn xÐt: Nång ®é PVP cµng cao cµng lµm chËm tèc ®é gi¶i phãng dîc chÊt. Nång ®é PVP thÊp sÏ kh«ng kiÓm so¸t ®îc qu¸ tr×nh gi¶i phãng dîc chÊt ë nh÷ng giê sau. PVP 10 % lµ phï hîp nhÊt víi c¸c t¸ dîc nh ë CT11. Tõ c¸c kÕt qu¶ kh¶o s¸t trªn chóng t«i ®a ra c«ng thøc cho mét viªn nÐn Diclofenac TDKD 100mg nh sau: 3.3. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ chØ tiªu chÊt lîng viªn nÐn Diclofenac TDKD. Diclofenac 100mg HPMC 100mg Avicel PH101 70mg Lactose 30mg Cån PVP10% v® lµm t¸ dîc dÝnh Talc:Magnesi stearat 9:1 3% khèi lîng h¹t Bµo chÕ theo ph¬ng ph¸p t¹o h¹t ít: Diclofenac trén ®Òu víi c¸c t¸ dîc kh¸c thµnh khèi bét kÐp sau ®ã trén víi t¸ dîc dÝnh lµ cån PVP 10% ®Ó t¹o khèi Èm, s¸t h¹t qua r©y cã ®êng kÝnh trong lµ 0,8mm, sÊy h¹t ë nhiÖt ®é 500C – 600C trong 30 – 45 phót, söa h¹t qua r©y cã ®êng kÝnh trong 0,8 mm,trén t¸ dîc tr¬n lµ hçn hîp Tacl-Magnsi stearat (9:1) 3%, dËp viªn víi chày cối đường kÝnh 10mm vµ lùc nÐn lµ 6 - 7 kg. 3.3.1. X©y dùng ph¬ng ph¸p bµo chÕ viªn nÐn. 3.3.2. §¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu chÊt lîng viªn Diclofenac TDKD. B¶ng 14: KÕt qña ®¸nh gi¸ c¸c tiªu chuÈn chÊt lîng viªn nÐn Diclofenac TDKD NhËn xÐt: Viªn lµm ra ®¹t c¸c tiªu chuÈn chÊt lîng nh ®Ò xu¸t. B¶ng 15: KÕt qu¶ thö ®é ®ång ®Òu khèi lîng cña viªn. B¶ng 16: KÕt qu¶ ®o lùc g©y vì viªn Tiªu chuÈn: 284.1-314.0 mg Tiªu chuÈn: 6- 7 Kg B¶ng 17: KÕt qña ®Þnh lîng Diclofenac trong viªn nÐn TDKD Tiªu chuÈn: 95% - 105% so víi hµm lîng thiÕt kÕ. B¶ng 18: PhÇn tr¨m Diclofenac gi¶i phãng tõ viªn nÐn lùa chän. ®îc. % Diclofenac gi¶i phãng % Diclofenac gi¶i phãng Thêi gian(giê) t1/2 Thêi gian(giê) t 10.a 10.b H×nh 10a,10b: §å thÞ % Diclofenac gi¶i phãng tõ viªn mÉu vµ CT11. PhÇn 4. KÕt luËn 1. §· kh¶o s¸t ®îc ¶nh hëng cña mét sè t¸ dîc tíi kh¶ n¨ng gi¶i phãng Diclofenac tõ viªn nÐn TDKD. Tõ ®ã kÕt luËn: Cèt cã sù kÕt hîp gi÷a HPMC víi Avicel cã qu¸ tr×nh gi¶i phãng dîc chÊt tèt nhÊt. - Khi gi¶m tû lÖ HPMC trong viªn sÏ lµm t¨ng tèc ®é gi¶i phãng dîc chÊt tõ cèt vµ x¸c ®Þnh ®îc tû lÖ HPMC thÝch hîp lµ 33,3%. Cèt víi tû lÖ thµnh phÇn t¸ ®îc trong c«ng thøc lµ HPMC:Avicel: Lactose = 10:7:3 cã tèc ®é gi¶i phãng dîc chÊt gÇn gièng viªn mÉu nhÊt vµ qu¸ tr×nh gi¶i phãng tuyÕn tÝnh theo m« h×nh ®éng häc bËc 0, M« h×nh Higuchi. - Cån PVP cã nång ®é cµng cao cµng lµm chËm qu¸ tr×nh gi¶i phãng dîc ch¸t tõ cèt. PVP 10% lµ phï hîp nhÊt víi cèt t¸ dîc ®· lùa chän . Tõ ®ã ®a ra c«ng thøc thÝch hîp cho viªn nÐn Diclofenac TDKD 100mg C«ng thøc cho 1viªn: Diclofenac natri 100mg HPMC 100mg Avicel PH101 70mg Lactose 30mg Cån PVP10% võa ®ñ lµm t¸ dîc dÝnh Talc:Magnesi stearat=9:1 3% khèi lîng h¹t 2. Bíc ®Çu ®· bµo chÕ vµ ®¸nh gi¸ ®îc mét sè chØ tiªu chÊt lîng cña viªn nÐn Diclofenac TDKD theo D§VN III vµ USP 26. Tõ ®ã ®Ò xuÊt ph¬ng ph¸p bµo chÕ viªn nÐn Diclofenac TDKD ë quy m« phßng thÝ nghiÖm. KiÕn nghÞ: TiÕp tôc kh¶o s¸t ¶nh hëng cña t¸ trîc tr¬n, lùc nÐn, ph¬ng ph¸p bµo chÕ tíi kh¶ n¨ng gi¶i phãng dîc chÊt tõ viªn nÐn Diclofenac TDKD. Kh¶o s¸t chÕ phÈm trªn Invivo. Nghiªn cøu ®é æn ®Þnh cña chÕ phÈm .
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Nhiên cứu bào chế viên nén diclofenac tác dụng kéo dài từ cốt tá dược hydroxy propyl methyl cellulse (file ppt).ppt