Kinh nghiệm quản lý thủy sản ở New Zealand

Đề tài: Kinh nghiệm quản lý thủy sản ở New Zealand NỘI DUNG TRÌNH BÀY 1. Lý thuyết và giải pháp quản lý 1.1. Giới thiệu 1.2. Tình trạng thủy sản thế giới 1.3. Tại sao quản lý nguồn tài nguyên thủy sản? 1.4. Mục tiêu của quản lý 1.5. Quyền sở hữu đối với nguồn tài nguyên chung 1.6. Làm thế nào để quản lý thủy sản 2. Nghiên cứu tình huống: Hệ thống quản lý Quota ở New zealand 2.1. Câu cá đến năm 1982. Thời kỳ bùng nổ và phá sản 2.2.Thời kỳ 1986-1996 2.3. Thời kì từ 1996 đến nay 2.4. Bài học kinh nghiệm 3. Bài học cho Đông Nam Á 4. Hạn chế khi áp dụng các bài học vào khu vực ĐNA 5. Kết luận 1. Lý thuyết và giải pháp quản lý 1.1. Giới thiệu Quản lý thủy sản là vấn đề đã có từ lâu của tài nguyên thiên nhiên. Nó sử dụng các khái niệm nguồn lực kinh tế và nguyên tắc để giải thích nguyên nhân của 'vấn đề thủy sản' của toàn thế giới. Đồng thời 'vấn đề thủy sản' cũng trình bày những mặt ưu điểm và hạn chế của việc thiết lập các chính sách để quản lý tài nguyên thiên nhiên Vấn đề đặt ra là làm thế nào để quản lý tốt nguồn tài nguyên thủy sản. Trên thế giới nhiều nước cũng đã có nhiều biện pháp và hình thưc khác nhau để thực hiện việc quản lý này. Sau đây bài báo cáo của nhóm chúng tôi sẽ giới thiệu về kinh nghiệm quản lý của New Zealand. 1.2. Nhà nước của thủy sản thế giới Đánh bắt quá mức không phải là mối đe dọa duy nhất của thủy sản thế giới, mặc dù nó là nghiêm trọng nhất. Phát triển và ô nhiễm cũng làm giảm chứng khoán, làm mất mát môi trường sống và sinh sản cho các loài thủy sản Đánh bắt quá mức và ô nhiễm đang làm suy giảm vùng biển. Điều này sẽ được đảo ngược nếu chính phủ ngưng trợ cấp cho các đội tàu đánh bắt cá, cảnh sát vùng biển làm việc tốt hơn, ngư dân tin tưởng họ. FAO thống kê cho thấy việc đánh bắt trên thế giới đang gia tăng. 200 thủy sản theo giám sát của FAO đều bị khai thác. Việc cung cấp giảm và giá tăng của cá đã có hậu quả lớn về kinh tế - xã hội. Cá là một nguồn thu nhập quan trọng và protein ở nhiều nước, đặc biệt là cho người nghèo. 1.3. Tại sao quản lý nguồn tài nguyên thủy sản? Đánh bắt cá thương mại là một ngành công nghiệp luôn trong tình trạng mất cân bằng ngắn hạn. Không có cá nhân hay một nhóm ngư dân có thể kiểm soát tỷ lệ hiện hành của ngành thủy sản thu hoạch nếu tiếp cận mở. Trong những năm có sản lượng đánh bắt cao, giá cao (hoặc cả hai) tàu mới sẽ tham gia vào đánh bắt nhiều hơn. quản lý thủy sản có thể được xem như là một phần của quá trình tái thiết lập một cách hợp lý xã hội khai thác nguồn cá. 1.4. Mục tiêu của quản lý Để quản lý nghề cá không bị đánh bắt quá mức là một mục tiêu rất chung chung. Hầu hết các quản lý này hướng đến mục tiêu sản lượng tối đa (MSY). Trong ngắn hạn, mục tiêu chính của quản lý thủy sản là tối đa hóa giá trị hiện tại của các hoạt động đánh bắt cá. Đây là một mục tiêu nói về hiệu quả sử dụng tài nguyên. Nhà nước bảo vệ quyền lợi của ngư dân sinh sống, đặc biệt là của các cộng đồng địa phương, đến việc sử dụng ưu đãi của xã và tài nguyên biển đánh cá, cả nội địa và nước ngoài. Nhà nước cũng sẽ bảo vệ, phát triển và bảo tồn nguồn tài nguyên như bảo vệ được mở rộng đến khu vực đánh cá xa bờ của ngư dân sinh sống chống lại sự xâm nhập của nước ngoài. 1.5. Quyền sở hữu đối với nguồn tài nguyên chung Quyền tài sản là các quy tắc và định mức xử phạt của xã hội đối với việc sử dụng. Đối với nguồn tài nguyên chung nếu thiếu các quyền sở hữu, được gọi là tiếp cận mở, dẫn đến việc tiêu tán tiền thuế. Để di chuyển từ tiếp cận mở vào một tình huống trong đó thủy sản được quản lý, chúng ta cần phải áp dụng một khung thể chế. Có ba loại quyền sở hữu : Chế độ sở hữu tư nhân Chế độ sở hữu cộng đồng Chế độ sở hữu Nhà nước 1.5.1. Chế độ sở hữu tư nhân Chế độ sở hữu tư nhân phải dựa trên giá thị trường được sử dụng để tiếp cận và khai thác. Chế độ tư nhân phải dựa trên phản ánh một cách tiếp cận phân cấp. Quyền sở hữu tư nhân có giấy phép phân cấp ra quyết định cho phép cá nhân sử dụng để tối ưu hóa đầu vào và đầu ra. 1.5.2. Chế độ sở hữu cộng đồng Chế độ sở hữu cộng đồng phải dựa trên nguồn tài nguyên chung (CPRs). Các điều kiện để sở hữu cộng đồng bền vững: Xác định rõ ranh giới địa lý cho tài nguyên. Quy tắc tiếp cận và thu hồi được chấp nhận bởi cộng đồng. Giám sát và thực thi các quy tắc với lệnh trừng phạt đối với kẻ vi phạm. Có cơ chế giải quyết tranh chấp giữa các thành viên. Có sự công nhận bởi chính quyền. 1.5.3. Chế độ sở hữu Nhà nước Quan điểm nhà nước là chủ sở hữu duy nhất cho thấy bằng cách trao quyền đó với cơ quan trực tiếp trên CPRs, nhà nước có thể vượt qua (hoặc ít nhất là giảm thiểu) sự thất bại điều phối vốn có trong khai thác của họ. Nhà nước dựa trên quyền bao gồm các chế độ mà người sử dụng chỉ có quyền hạn chế việc tiếp cận vào các ví dụ mà người sử dụng có quyền thu hồi và thậm chí có thể tham gia vào các quyết định quản lý  1.6. Làm thế nào để quản lý thủy sản Quy định: Kiểm soát đầu vào hạn chế số lượng tàu thuyền được phép đánh bắt cá. - Bảo vệ cá nhỏ hoặc các khu vực sinh sản. Thuế và phí Thuế và các khoản phí không phải là một công cụ quản lý phổ biến. Thuế đối với đánh bắt rất khó thi hành với thuỷ sản. Quyền sở hữu - Một cách tiếp cận trực tiếp để quản lý nghề cá là cố gắng tạo ra một hệ thống quyền sở hữu. Hai quyền sở hữu đang được sử dụng phổ biến là hạn chế hạn ngạch nhập cảnh và tàu cá nhân. 2. Hệ thống quản lý Quota ở New Zealand 2.1. Đánh bắt thủy sản đến năm 1982. Thời kỳ bùng nổ và phá sản. Năm 1965 khu vực đánh cá của New Zealand đã được mở rộng tới 12 dặm. Đến nay nỗ lực đánh bắt cá đã được giới hạn chủ yếu đến độ sâu khoảng 200 mét. Trước năm 1978 tàu thuyền nước ngoài, chủ yếu là Nga, Hàn Quốc, và Nhật Bản, khai thác các cổ phiếu trên khắp New Zealand. Bây giờ, với việc khai báo của đặc khu kinh tế, chính phủ phải đối mặt với việc phải phát triển một kế hoạch để quản lý các nguồn lực trong một lãnh thổ rộng lớn và xa lạ. Chính phủ từ 1978-1984 theo hình thức cho vay lãi suất thấp và nhập khẩu miễn thuế các tàu mới khuyến khích các ngành công nghiệp để mở rộng  2.2.Thời kỳ 1986-1996 New Zealand có một lợi thế mà chỉ có một số lượng hạn chế của cảng nơi tàu thuyền có thể cập bến, và do đó kiểm tra một cách hợp lý có thể được duy trì. Một số vấn đề cần thiết được giải quyết, họ đã được quyền đánh bắt cá, báo giá tuyệt đối, giải trí và bán thời gian và không hạn ngạch loài. Chính phủ mua lại các hạn ngạch. Chi phí mua lại hạn ngạch quá cao nên chính phủ đã có những thỏa hiệp với công nghiệp đánh bắt cá. Ngư dân thương mại được giảm chi phí (TAC). Các vấn đề về chi phí là một cuộc chiến liên tục giữa chính phủ và công nghiệp. Trong khi các nhà thủy sản liên tục giảm TAC thì các ngành công nghiệp lại tạo áp lực đẩy TAC lên. Nếu thủy sản bị xóa sổ các ngành công nghiệp sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất. New Zealand là quốc gia cùng với thế giới để thiết lập một hệ thống theo dõi vệ tinh kiểm soát hoạt động đánh bắt. Đó là hệ thống giám sát tàu VMS. VMS này quy định rằng tất cả các tàu thuyền nước ngoài làm việc bên trong đặc khu kinh tế 200 hải của chúng tôi, tất cả các tàu thuyền dài hơn 28m NZ, thuyền đánh bắt roughy da cam, scampi, mực và cá ngừ phải thực hiện truyền thông vị trí tự động (ALCs). Tín hiệu được gửi từ các tàu được chọn của các vệ tinh và phát đi cho Bộ Thủy sản của trung tâm truyền thông Các lực lượng không quân của NZ cũng góp phần giám sát. 2.3. Thời kì từ 1996 đến nay Năm 1991 xem xét lại các ngành công nghiệp này bắt đầu có kết luận với một luật mới Thuỷ sản năm 1996. Mục đích quan trọng của Luật là đạt được một hệ thống sinh thái quản lý dựa trên cách tiếp cận. Sau việc thông qua Đạo luật 1996, một đội ngũ quản lý nội bộ của Bộ Thủy sản đã bắt đầu xem xét các chi phí và quá trình thực hiện Luật. Một loạt các dự toán chuẩn bị thực hiện cho thấy đã có được vô cùng tốn kém. Mục đích của Đạo Luật là cung cấp cho việc sử dụng các nguồn lợi thủy sản đảm bảo tính bền vững. Chi phí tuân thủ quan trọng liên quan đến thực thi Luật sẽ được áp dụng đối với ngư dân thương mại. 2.4. Bài học kinh nghiệm Nguồn lợi của New Zealand đánh giá là tốt như bất cứ nơi nào, và trong việc phân bổ nguồn lực đánh bắt cá thông qua hệ thống hạn ngạch thương mại. Các bài học chính là quy định mức đánh bắt hiệu quả. Tính bền vững chỉ có thể đạt được nếu tổng số cá có được kiểm soát theo quy định mà dao động quanh năng suất bền vững của ngành thủy sản. Tiếp cận vào thuỷ sản phải được kiểm soát. Ra quyết định phải có sự tham gia (từ dưới lên). Nghiên cứu và giám sát là rất cần thiết. Phát triển một hệ thống quản lý tổng hợp nên xem xét tất cả các yếu tố liên quan hoặc bị ảnh hưởng bởi hệ thống. 3. Bài học cho Đông Nam Á Tính bền vững của nguồn tài nguyên thủy sản là một vấn đề trung tâm của nhiều quốc gia. Nguồn lợi ven biển thường bị đánh bắt quá mức bởi khu vực đánh bắt quy mô nhỏ, ở đó tỷ lệ đánh bắt, kích cở và chất lượng, và trong nhiều trường hợp thu nhập của ngư dân bị giảm sút. Đồng thời tầm quan trọng của ngành đánh bắt thủy sản là được công nhận rộng rải ở các nền kinh tế châu Á. Ý nghĩa của nó nằm trong ba lĩnh vực chính: 1) cung cấp protein động vật cho con người, 2) tạo công ăn việc làm, 3) thu ngoại hối. Mười trong số hai mươi nhà sản xuất cá hàng đầu thế giới là Châu Á. Trung Quốc đóng góp 11,9% tổng số cá đánh bắt trên thế giới. Các nước này cùng nhau chiếm gần 43% sản lượng đánh bắt bắt cá trên thế giới. Mười phần trăm là sản phẩm của các quốc gia Đông Nam Á như Thái Lan, Indonesia, Philippines, và Việt Nam (FAO, 1995). Quản lý nguồn lợi thủy sản ít được chú ý từ các nước châu Á, kinh nghiệm chỉ ra các hệ thống quản lý nhà nước ở nhiều nước không thể điều tiết thủy sản đúng cách trên mặt đất đánh cá nằm rải rác. 3. Bài học cho Đông Nam Á (tt) Quản lý nguồn lợi thủy sản ít được quan tâm một cách hệ thống ở các nước châu Á. Các nỗ lực quản lý thường được thực thi trong quản lý chính trị và có rất ít cơ sở trong ứng dụng các hệ quả sinh học, kinh tế, xã hội trong các cách tiếp cận quản lý. Kinh nghiệm chỉ ra các hệ thống quản lý nhà nước tập trung hiện tại ở nhiều nước không thể quản lý một cách hoàn hảo việc đánh bắt thủy sản ở ngư trường nằm rải rác rộng lớn. Lý thuyết quản lý đánh bắt thủy sản tập trung vào cách tiếp cận từ trên xuống (top-down). Ở nhiều nước đang phát triển hoạt động đánh bắt thủy sản rất đa dạng và phức tạp, cách tiếp cận từ trên xuống ít có khả năng thực hiện. Trong nhiều trường hợp các cách tiếp cận ở các nước phát triển dẫn đến tình trạng ‘bi kịch tài sản chung’ (the tragedy of common). Trong nhiều trường hợp các hệ thống quản lý truyền thống bị thất bại vì các sức ép kinh tế, chính trị, dân số. Đánh bắt thủy sản bị chuyển sang cơ chế tiếp cận mở và vì thế cần một cách tiếp cận mới – là tiếp cận Phi tập trung (decentralized) hoặc Lấy cộng đồng làm trung tâm (communities-centred) trong quản lý tài nguyên. 3. Bài học cho Đông Nam Á (tt) 4. Hạn chế khi áp dụng các bài học vào khu vực ĐNA Do các đặc quyền kinh tế chồng chéo, nghiên cứu nhỏ và không có khả năng thực thi. Việc thực hiện các biện pháp kiểm soát, chẳng hạn như hạn ngạch đánh bắt, hạn chế nhập cảnh vào khu vực đánh cá, và giảm trong giấy phép đánh cá, theo tiêu chuẩn sinh thái phải mất thời gian dài. Thể chế chính trị xã hội của chính quyền phức tạp. Pháp lý chồng chéo của các cơ quan chính phủ. Các cuộc xung đột giữa các ngư dân thương mại. 5. Kết luận Các nguyên tắc đề cập ở trên là rất chung chung. Đánh bắt cá bền vững không chỉ bao hàm về nghề cá mà còn về mặt đa dạng sinh học. Vì lý do đó những kinh nghiệm của các nước khác có thể / hoặc không thể giúp đỡ một hệ thống quản lý thủy sản tối ưu cho các nước Đông Nam Á. Tùy vào điều kiện của từng quốc gia mà áp dụng bài học cho phù hợp.