Luận án Tăng huyết áp áo choàng trắng và tăng huyết áp ẩn giấu trên bệnh nhân đái tháo đường týp 2

l of Clinical Hypertension. 2005/04/01 2005;7(4):231-238. 233. Armstrong AC, Gidding S, Gjesdal O, Wu C, Bluemke DA, Lima JA. LV mass assessed by echocardiography and CMR, cardiovascular outcomes, and medical practice. JACC Cardiovasc Imaging. Aug 2012;5(8):837-48. doi:10.1016/j.jcmg.2012.06.003 234. Hancock EW, Deal BJ, Mirvis DM, et al. AHA/ACCF/HRS recommendations for the standardization and interpretation of the electrocardiogram: part V: electrocardiogram changes associated with cardiac chamber hypertrophy: a scientific statement from the American Heart Association Electrocardiography and Arrhythmias Committee, Council on Clinical Cardiology; the American College of Cardiology Foundation; and the Heart Rhythm Society. Endorsed by the International Society for Computerized Electrocardiology. J Am Coll Cardiol. Mar 17 2009;53(11):992-1002. doi:10.1016/j.jacc.2008.12.015 235. Alfakih K, Walters K, Jones T, Ridgway J, Hall AS, Sivananthan M. New gender-specific partition values for ECG criteria of left ventricular hypertrophy: recalibration against cardiac MRI. Hypertension. Aug 2004;44(2):175-9. doi:10.1161/01.Hyp.0000135249.66192.30 236. Lang RM, Bierig M, Devereux RB, et al. Recommendations for chamber quantification: a report from the American Society of Echocardiography's Guidelines and Standards Committee and the Chamber Quantification Writing Group, developed in conjunction with the European Association of Echocardiography, a branch of the European Society of Cardiology. J Am Soc Echocardiogr. Dec 2005;18(12):1440-63. doi:10.1016/j.echo.2005.10.005 237. Chokshi NP, Grossman E, Messerli FH. Blood pressure and diabetes: vicious twins. Heart. 2013;99(8):pp. 577-85. 238. Somaratne JB, Whalley GA, Poppe KK, et al. Screening for left ventricular hypertrophy in patients with type 2 diabetes mellitus in the community. Cardiovascular Diabetology. 2011/04/14 2011;10(1):29. doi:10.1186/1475- 2840-10-29 239. Michael FH. Diabetic Cardiomyopathy: Cardiac Changes, Pathophysiological Mechanisms, Biologic Markers, and the Available Therapeutic Armamentarium. 2012;doi:10.5772/27855 240. Roever L. Cardiovascular Complications in Diabetes. Journal of Diabetes & Metabolism. 2014;05(08)doi:10.4172/2155-6156.1000415 241. Dawson A, Morris AD, Struthers AD. The epidemiology of left ventricular hypertrophy in type 2 diabetes mellitus. Diabetologia. Oct 2005;48(10):1971-9. doi:10.1007/s00125-005-1896-y 242. Gomez-Marcos MA, Recio-Rodríguez JI, Patino-Alonso MC, et al. Yearly evolution of organ damage markers in diabetes or metabolic syndrome: data from the LOD-DIABETES study. Cardiovasc Diabetol. Oct 14 2011;10:90. doi:10.1186/1475-2840-10-90 243. Basi S, Fesler P, Mimran A, Lewis JB. Microalbuminuria in type 2 diabetes and hypertension: a marker, treatment target, or innocent bystander? Diabetes Care. Feb 2008;31 Suppl 2:S194-201. doi:10.2337/dc08-s249 244. Nguyễn Văn Vi Hậu. Nghiên cứu các yếu tố nguy cơ và hình ảnh học cộng hưởng từ sọ não ở bệnh nhân đái tháo đường type 2 có rối loạn thần kinh nhận thức. Luận án Tiến sĩ Y học. Trường Đại học Y Dược Huế; 2020. tr.71-107. 245. Marwick TH, Gillebert TC, Aurigemma G, et al. Recommendations on the use of echocardiography in adult hypertension: a report from the European Association of Cardiovascular Imaging (EACVI) and the American Society of Echocardiography (ASE)†. Eur Heart J Cardiovasc Imaging. Jun 2015;16(6):577-605. doi:10.1093/ehjci/jev076 246. Nguyễn Đình Tài, Lê Đình Tuân, Vũ Thanh Bình. Khối lượng cơ thất trái ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tại bệnh viện đại học Y Thái Bình. Tạp chí Y học Việt Nam. 06/22 2022;515(1)doi:10.51298/vmj.v515i1.2671 247. Đinh Minh Tân, Châu Trần Phương Tuyến. Khảo sát hình thái và chức năng tâm trương thất trái bằng siêu âm tim ở bệnh nhân có tuổi đái tháo đường týp 2. Y học thực hành. 2007;2/2009:tr.644 – 645. 248. Bella JN, MacCluer JW, Roman MJ, et al. Heritability of left ventricular dimensions and mass in American Indians: The Strong Heart Study. J Hypertens. Feb 2004;22(2):281-6. doi:10.1097/00004872-200402000-00011 249. Uemura K, Nakura J, Kohara K, Miki T. Association of ACE I/D polymorphism with cardiovascular risk factors. Hum Genet. Sep 2000;107(3):239-42. doi:10.1007/s004390000358 250. Estacio RO, Jeffers BW, Havranek EP, Krick D, Raynolds M, Schrier RW. Deletion polymorphism of the angiotensin converting enzyme gene is associated with an increase in left ventricular mass in men with type 2 diabetes mellitus. American Journal of Hypertension. 1999/06/01/ 1999;12(6):637-642. doi:https://doi.org/10.1016/S0895-7061(99)00013-8 251. Chung Tấn Thịnh, Lê Tân Tố Anh. Tình hình đạm niệu vi lượng dương tính và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân đái tháo đường típ 2 có tăng huyết áp tại bệnh viện đa khoa Liên Giang năm 2021-2022 Tạp chí Y Dược học Cần Thơ. 2022;49/2022:tr.178. 252. Trần Thị Ngọc Thư. Nghiên cứu microalbumin niệu và một số yếu tố nguy cơ ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2. Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Định. 2017:https://binhdinhhospital.com.vn/bai-viet/nghien-cuu-microalbumin-nieu- va-mot-so-yeu-to-nguy-co-o-benh-nhan-dai-thao-duong-typ-2. 253. Parchwani DN, Palandurkar KM, Hema Chandan Kumar D, Patel DJ. Genetic Predisposition to Diabetic Nephropathy: Evidence for a Role of ACE (I/D) Gene Polymorphism in Type 2 Diabetic Population from Kutch Region. Indian J Clin Biochem. Jan 2015;30(1):43-54. doi:10.1007/s12291-013-0402-4 254. Rydén L, Standl E, Bartnik M, et al. Guidelines on diabetes, pre-diabetes, and cardiovascular diseases: executive summary. The Task Force on Diabetes and Cardiovascular Diseases of the European Society of Cardiology (ESC) and of the European Association for the Study of Diabetes (EASD). Eur Heart J. Jan 2007;28(1):88-136. doi:10.1093/eurheartj/ehl260 PHỤ LỤC 1 BẢN THÔNG TIN DÀNH CHO ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU VÀ CHẤP THUẬN THAM GIA NGHIÊN CỨU Tên nghiên cứu: Tăng huyết áp áo choàng trắng và tăng huyết áp ẩn giấu trên bệnh nhân đái tháo đường týp 2. Nhà tài trợ: không Nghiên cứu viên chính: Đơn vị chủ trì: I. THÔNG TIN VỀ NGHIÊN CỨU Mục đích và tiến hành nghiên cứu: Tăng huyết áp và đái tháo đường là hai bệnh lý mạn tính đang gia tăng với tốc độ nhanh chóng trên toàn cầu. Kết hợp không mong muốn của tăng huyết áp và đái tháo đường đã tạo nên gánh nặng cho hệ thống tim mạch. Vì vậy việc chẩn đoán và điều trị tăng huyết áp trên bệnh nhân đái tháo đường cần phải nghiêm ngặt hơn. Trong thời gian gần đây việc áp dụng kỹ thuật đo huyết áp liên tục 24 giờ đã đóng một vai trò quan trọng trong thực hành lâm sàng, bằng kỹ thuật này có thể chẩn đoán tăng huyết áp áo choàng trắng, tăng huyết áp thật sự, tăng huyết áp ẩn giấu hay không tăng huyết áp. Trong các hướng dẫn điều trị tăng huyết áp Anh Quốc, Canada, Châu Âu đã đưa huyết áp liên tục 24 giờ vào chẩn đoán các thể tăng huyết áp này. Các nghiên cứu gần đây cho thấy rằng cả tăng huyết áp áo choàng trắng lẫn tăng huyết áp ẩn giấu đều có liên quan với sự gia tăng các biến cố về tim mạch trong những năm nghiên cứu, đặc biệt ở bệnh nhân đái tháo đường. Như vậy ở người đái tháo đường týp 2 của Việt Nam mà chưa điều trị thuốc hạ áp, hiện nay tỉ lệ có tăng huyết áp áo choàng trắng, tăng huyết áp ẩn giấu là bao nhiêu? Mối liên quan giữa tăng huyết áp áo choàng trắng, tăng huyết áp ẩn giấu với các yếu tố nguy cơ tim mạch, chuyển hóa ra sao? Tỉ lệ và các mối liên quan đến tổn thương cơ quan đích ở những bệnh nhân đái tháo đường týp 2 có tăng huyết áp áo choàng trắng, tăng huyết áp ẩn giấu như thế nào? Để trả lời câu hỏi trên, chúng tôi tiến hành nghiên cứu với tên đề tài là “Tăng huyết áp áo choàng trắng và tăng huyết áp ẩn giấu trên bệnh nhân đái tháo đường týp 2” tại bệnh viện Nhân Dân Gia Định thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian từ tháng 8 năm 2018 đến tháng 12 năm 2020. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu này dựa trên cơ sở tôn trọng các nguyên tắc đạo đức trong nghiên cứu khoa học. Nghiên cứu này khi thực hiện tuyệt đối không can thiệp vào quá trình điều trị, không có bệnh nhân nào bị ảnh hưởng, bị hại trong quá trình thu thập dữ liệu. Tất cả bệnh nhân sẽ được giải thích rõ rằng cụ thể quy trình nghiên cứu, lợi ích nghiên cứu, đảm bảo quyền lợi và riêng tư của người tham gia nghiên cứu. Can thiệp chủ yếu qua hướng dẫn, giáo dục, cung cấp thông tin, giải đáp, tư vấn, nâng cao hiểu biết của bệnh nhân và người thân về bệnh tăng huyết áp áo choàng trắng và tăng huyết áp ẩn giấu. Đối tượng nghiên cứu là tất cả bệnh nhân đến khám ngoại trú tại phòng khám Nội Tiết bệnh viện Nhân Dân Gia Định TP. Hồ Chí Minh trong khoảng thời gian từ tháng 8 năm 2018 đến tháng 12 năm 2020 được chẩn đoán đái tháo đường týp 2. Tiêu chuẩn chọn: Bệnh nhân đang điều trị hay mới chẩn đoán ĐTĐ týp 2 theo hướng dẫn của Bộ Y tế Việt Nam năm 2017. Không đang uống thuốc hạ áp hoặc các thuốc ảnh hưởng đến huyết áp xác định thông qua toa thuốc của bệnh nhân và đồng ý tham gia nghiên cứu. Các nguy cơ và bất lợi: Đảm bảo không có bất kỳ can thiệp nào vào chế độ điều trị gây bất lợi hay xảy ra biến cố nguy hiểm, ảnh hưởng về thể chất, vật chất, tinh thần của người bệnh. Khi tham gia nghiên cứu người bệnh được gắn máy huyết áp liên tục 24 giờ để chẩn đoán chính xác các thể tăng huyết áp, được xét nghiệm tầm soát tất cả các biến chứng của đái tháo đường và tăng huyết áp cũng như biết được kiểu gen ACE(I/D). Bệnh nhân tham gia nghiên cứu hoàn toàn được nhóm nghiên cứu chi trả kinh phí xét nghiệm gen ACE (I/D). Trong quá trình thu thập, xử lý số liệu, chúng tôi tuyệt đối minh bạch, không lừa dối nhằm đạt kết quả mong muốn. Bồi thường/điều trị khi có tổn thương liên quan đến nghiên cứu: • Người tham gia có được điều trị miễn phí trong trường hợp xảy ra chấn thương hoặc tổn thương do việc tham gia vào nghiên cứu gây ra. Người liên hệ: • Họ tên: • Số điện thoại người cần liên hệ: Sự tự nguyện tham gia: • Người tham gia được quyền tự quyết định, không hề bị ép buộc tham gia. • Người tham gia có thể rút lui ở bất kỳ thời điểm nào mà không bị ảnh hưởng gì đến việc điều trị/chăm sóc mà họ đáng được hưởng. Tính bảo mật: • Công bố rõ việc mô tả các biện pháp để giữ và đảm bảo tính bảo mật của các bản ghi liên quan đến người tham gia. Mọi thông tin cá nhân về tình trạng sức khỏe cũng như kết quả điều trị được bảo mật. II. CHẤP THUẬN THAM GIA NGHIÊN CỨU Tôi đã đọc và hiểu thông tin trên đây, đã có cơ hội xem xét và đặt câu hỏi về thông tin liên quan đến nội dung trong nghiên cứu này. Tôi đã nói chuyện trực tiếp với nghiên cứu viên và được trả lời thỏa đáng tất cả các câu hỏi. Tôi nhận một bản sao của Bản Thông tin cho đối tượng nghiên cứu và chấp thuận tham gia nghiên cứu này. Tôi tự nguyện đồng ý tham gia. Chữ ký của người tham gia: Họ tên___________________ Chữ ký___________________ Ngày tháng năm_________________ Chữ ký của người làm chứng hoặc của người đại diện hợp pháp (nếu áp dụng): Họ tên___________________ Chữ ký ___________________ Ngày tháng năm_________________ Chữ ký của Nghiên cứu viên/người lấy chấp thuận: Tôi, người ký tên dưới đây, xác nhận rằng bệnh nhân/người tình nguyện tham gia nghiên cứu ký bản chấp thuận đã đọc toàn bộ bản thông tin trên đây, các thông tin này đã được giải thích cặn kẽ cho Ông/Bà và Ông/Bà đã hiểu rõ bản chất, các nguy cơ và lợi ích của việc Ông/Bà tham gia vào nghiên cứu này. Họ tên ___________________ Chữ ký___________________ Ngày tháng năm_________________ PHỤ LỤC 2 MẪU HỒ SƠ THU THẬP DỮ LIỆU NGHIÊN CỨU 1. Phần hành chánh: Ngày lấy mẫu: Mã số bệnh nhân: Số hồ sơ: Họ và tên bệnh nhân (viết tắt tên): Giới: 1. Nam  2. Nữ  Năm sinh: Địa chỉ (Tỉnh/Thành phố): Số liên lạc: Ngày đến khám lần 1: Ngày tái khám lần 2: Ngày tái khám lần 3: 2. Chẩn đoán đái tháo đường týp 2: dựa vào phụ lục 03 và phụ lục 04. Bệnh nhân đã được chẩn đoán ĐTĐ týp 2 và đã điều trị tại các cơ sở y tế + Thời điểm phát hiện mắc bệnh ĐTĐ týp 2 (năm): + Toa thuốc ngoại trú: Tiêu chuẩn chẩn đoán đái tháo đường dựa vào 1 trong 4 tiêu chí sau đây: a) Glucose huyết tương lúc đói ≥ 126 mg/dL (hay 7 mmol/L) hoặc: b) Glucose huyết tương ở thời điểm sau 2 giờ làm nghiệm pháp dung nạp với 75g glucose bằng đường uống ≥ 200 mg/dL (hay 11,1 mmol/L) c) HbA1c ≥ 6,5% (48 mmol/mol). Xét nghiệm HbA1c phải được thực hiện bằng phương pháp đã chuẩn hóa theo tiêu chuẩn quốc tế. d) BN có triệu chứng kinh điển của tăng glucose huyết hoặc của cơn tăng glucose huyết cấp kèm mức glucose huyết tương bất kỳ ≥ 200 mg/dL (hay 11,1 mmol/L). Chẩn đoán xác định đái tháo đường: nếu có 2 kết quả chẩn đoán trong cùng 1 mẫu máu xét nghiệm hoặc ở 2 thời điểm khác nhau đối với tiêu chí a, b, hoặc c; riêng tiêu chí d: chỉ cần một lần xét nghiệm duy nhất. Tiêu chuẩn chẩn đoán đái tháo đường týp 2 dựa vào các tiêu chí sau đây: Tuổi xuất hiện: thường tuổi trưởng thành. Bệnh diễn biến âm thầm, thường ít hoặc không rõ triệu chứng. Thường không có nhiễm ceton, tăng ceton trong máu, nước tiểu Insulin/C-peptid: bình thường hoặc tăng Kháng thể kháng đảo tụy (ICA): âm tính Điều trị : Thay đổi lối sống, thuốc viên và/ hoặc insulin Cùng hiện diện với bệnh tự miễn khác: hiếm Chẩn đoán xác định đái tháo đường týp 2: có nhiều các đặc điểm trên. Khi biểu hiện bệnh lý không rõ ràng, cần theo dõi điều trị một thời gian để phân loại đúng bệnh. 3. Yếu tố nguy cơ: Hút thuốc lá Ông/bà/anh/chị có từng hút thuốc không? (Thuốc lá, xì gà hoặc thuốc rê) 1. Có  2. Không bao giờ  Số điếu thuốc đã hút từ trước đến nay 1. Từ 100 điếu trở lên  2. Dưới 100 điếu  Hiện tại đang hút thuốc lá 1. Có  2. Không  Hút thuốc lá mỗi ngày 1. Có  2. Không  Vận động thể lực Số lần tập thể dục hoặc lao động tay chân mỗi tuần Ghi rõ: ngày/tuần 1. ≥ 5 ngày/tuần 2. < 5 ngày/tuần Thời gian mỗi lần tập thể dục hoặc lao động chân tay Ghi rõ: . phút/lần 1. ≥ 30 phút/lần 2. < 30 phút/lần Số lần tập vận động đối kháng Ghi rõ: ngày/tuần 1. ≥ 3 ngày/tuần 2. < 3 ngày/tuần Tiền căn gia đình tăng huyết áp + Ông, bà bị THA + Cha bị THA + Mẹ bị THA + Anh chị em ruột bị THA 1. Có  2. Không  1. Có  2. Không  1. Có  2. Không  1. Có  2. Không  Tiền căn gia đình đái tháo đường týp 2 + Ông bà bị THA + Cha bị THA + Mẹ bị THA + Anh chị em ruột bị THA 1. Có  2. Không  1. Có  2. Không  1. Có  2. Không  1. Có  2. Không  Thói quen sử dụng rượu bia Câu 1. Trong 12 tháng qua, có bao giờ Anh/chị uống rượu, bia không? Nếu có bao lâu một lần? (Nếu chọn “không bao giờ” chuyển đến câu 9 và câu 10) (0) Không bao giờ  (1) ≤ 1 lần/tháng  (2) 2 - 4 lần/tháng  (3) 2 - 3 lần/tuần  (4) ≥ 4 lần/tuần  Câu 2. Trong một ngày có uống rượu, bia, Anh/chị thường uống bao nhiêu? (0) 1 - 2 đơn vị cồn  (1) 3 - 4 đơn vị cồn  (2) 5 - 6 đơn vị cồn  (3) 7 - 9 đơn vị cồn  (4) ≥ 10 đơn vị cồn  Câu 3. Có bao giờ trong một lần uống, Anh/chị đã uống hết 5 chai hay 5 lon bia hoặc đã uống hết 6 cốc nhỏ rượu mạnh hoặc 6 ly rượu vang trở lên? Nếu có bao lâu một lần? (Chuyển tới câu 9 và 10 nếu tổng điểm của câu 2 và 3 là = 0) (0) Không bao giờ  (1) Ít hơn hằng tháng  (2) Hằng tháng  (3) Hằng tuần  (4) Hằng ngày hoặc gần như hằng ngày  Câu 4. Trong 12 tháng qua, có bao giờ khi đang uống rượu, bia, Anh/chị nhận (0) Không bao giờ  (1) Ít hơn hằng tháng  thấy không thể tự dừng uống được? Nếu có bao lâu một lần? (2) Hằng tháng  (3) Hằng tuần  (4) Hằng ngày hoặc gần như hằng ngày  Câu 5. Trong 12 tháng qua, có bao giờ do uống rượu, bia mà Anh/chị không làm được những công việc bình thường vẫn làm không? Nếu có bao lâu một lần? (0) Không bao giờ  (1) Ít hơn hằng tháng  (2) Hằng tháng  (3) Hằng tuần  (4) Hằng ngày hoặc gần như hằng ngày  Câu 6. Trong 12 tháng qua, có bao giờ sau một lần uống nhiều thì sáng hôm sau khi thức dậy Anh/chị phải uống ngay một cốc rượu, bia trước khi làm những việc khác? Nếu có bao lâu một lần? (0) Không bao giờ  (1) Ít hơn hằng tháng  (2) Hằng tháng  (3) Hằng tuần  (4) Hằng ngày hoặc gần như hằng ngày  Câu 7. Trong 12 tháng qua, có bao giờ Anh/chị cảm thấy có lỗi hoặc hối hận sau khi uống rượu, bia không? Nếu có bao lâu một lần? (0) Không bao giờ  (1) Ít hơn hằng tháng  (2) Hằng tháng  (3) Hằng tuần  (4) Hằng ngày hoặc gần như hằng ngày  Câu 8. Trong 12 tháng qua, có bao giờ Anh/chị sau khi uống rượu, bia sáng hôm sau tỉnh dậy không thể nhớ được những gì đã xảy ra đêm hôm trước không? Nếu có bao lâu một lần? (0) Không bao giờ  (1) Ít hơn hằng tháng  (2) Hằng tháng  (3) Hằng tuần  (4) Hằng ngày hoặc gần như hằng ngày  Câu 9: Từ trước đến nay, có bao giờ do Anh/chị uống rượu, bia đã làm cho mình hay người khác bị thương không? (0) Chưa bao giờ  (2) Có nhưng không phải trong 12 tháng vừa qua  (4) Có trong 12 tháng vừa qua  Câu 10: Từ trước đến nay, đã có ai thấy lo ngại và đề nghị hay khuyên Anh/chị giảm uống rượu, bia không? (0) Chưa bao giờ  (2) Có nhưng không phải trong 12 tháng vừa qua  (4) Có trong 12 tháng vừa qua  TỔNG ĐIỂM 4. Khám - Nhiệt độ - Tần số tim tại phòng khám (lần/phút) - Chiều cao (cm) - Cân nặng (kg) - CSKCT Đo huyết áp tại phòng khám Ngày 01 Ngày 02 HA Trung bình - Huyết áp tâm thu (mmHg) - Huyết áp tâm trương (mmHg) 5. Huyết áp lưu động 24 giờ: HA tâm thu trung bình ban ngày (mmHg) HA tâm trương trung bình ban ngày (mmHg) HA tâm thu trung bình ban đêm (mmHg) HA tâm trương trung bình ban đêm (mmHg) HA tâm thu trung bình 24 giờ (mmHg) HA tâm trương trung bình 24 giờ (mmHg) HA trũng về đêm: 1. Có  2. Không  Tần số tim trung bình 24 giờ (lần/phút) 6. Cận lâm sàng Cholesterol toàn phần (mmol/l) Triglyceride (mmol/l) HDL-c (mmol/l) LDL-c (mmol/l) Đường huyết đói (mmol/l) HbA1c (%) Creatinin máu (mmol/l) ĐLCT (eGFR) (ml/ph/1,73 m2) 7. Tổn thương cơ quan đích Mức độ bài xuất đạm niệu Micro-Albumine nước tiểu (mg/l) Creatinin nước tiểu (μmol/l) ACR Siêu âm tim Chỉ số khối lượng cơ thất trái (g/m2) Tổn thương đáy mắt 1. Có  2. Không  Kết quả các biến thể của gen ACE(I/D) 1. II  2. ID  3. DD  PHỤ LỤC 3 CHẨN ĐOÁN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG THEO HƯỚNG DẪN CỦA BỘ Y TẾ 2017 Tiêu chuẩn chẩn đoán đái tháo đường dựa vào 1 trong 4 tiêu chí sau đây33: a) Glucose huyết tương lúc đói ≥ 126 mg/dL (hay 7 mmol/L) hoặc: b) Glucose huyết tương ở thời điểm sau 2 giờ làm nghiệm pháp dung nạp với 75g glucose bằng đường uống ≥ 200 mg/dL (hay 11,1 mmol/L) c) HbA1c ≥ 6,5% (48 mmol/mol). Xét nghiệm HbA1c phải được thực hiện bằng phương pháp đã chuẩn hóa theo tiêu chuẩn quốc tế. d) BN có triệu chứng kinh điển của tăng glucose huyết hoặc của cơn tăng glucose huyết cấp kèm mức glucose huyết tương bất kỳ ≥ 200 mg/dL (hay 11,1 mmol/L). Chẩn đoán xác định nếu có 2 kết quả chẩn đoán trong cùng 1 mẫu máu xét nghiệm hoặc ở 2 thời điểm khác nhau đối với tiêu chí a, b, hoặc c; riêng tiêu chí d: chỉ cần một lần xét nghiệm duy nhất. PHỤ LỤC 4 PHÂN BIỆT ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÝP 1 VÀ TÝP 233 Đặc điểm Đái tháo đường týp 1 Đái tháo đường týp 2 Tuổi xuất hiện Trẻ, thanh thiếu niên Tuổi trưởng thành Khởi phát Các triệu chứng rầm rộ Chậm, thường không rõ triệu chứng Biểu hiện lâm sàng - Sút cân nhanh chóng - Đái nhiều - Uống nhiều - Bệnh diễn tiến âm ỉ, ít triệu chứng - Thể trạng béo, thừa cân - Tiền sử gia đình có người mắc bệnh đái tháo đường típ 2. - Đặc tính dân tộc có tỷ lệ mắc bệnh cao. - Dấu gai đen (Acanthosis nigricans) - Hội chứng buồng trứng đa nang Nhiễm ceton, tăng ceton trong máu, nước tiểu Dương tính Thường không có Insulin/C-peptid Thấp/không đo được Bình thường hoặc tăng Kháng thể: Kháng đảo tụy (ICA) Kháng Glutamic acid decarboxylase 65 (GAD 65) Kháng Insulin (IAA) Kháng Tyrosine phosphatase (IA-2) Dương tính Âm tính Đặc điểm Đái tháo đường týp 1 Đái tháo đường týp 2 Kháng Zinc Transporter 8 (ZnT8) Điều trị Bắt buộc dùng insulin Thay đổi lối sống, thuốc viên và/ hoặc insulin Cùng hiện diện với bệnh tự miễn khác Có thể có Hiếm Các bệnh lý đi kèm lúc mới chẩn đoán: tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa lipid, béo phì Không có Nếu có, phải tìm các bệnh lý khác đồng mắc Thường gặp, nhất là hội chứng chuyển hóa Chú thích: bảng trên chỉ có tính tham khảo, có nhiều thể bệnh trùng lấp giữa các đặc điểm. Khi biểu hiện bệnh lý không rõ ràng, cần theo dõi một thời gian để phân loại đúng bệnh. Điều trị chủ yếu dựa trên bệnh cảnh lâm sàng của BN để quyết định có cần dùng ngay insulin hay không PHỤ LỤC 5 CÁC KẾT QUẢ HUYẾT ÁP KHI ĐO HALT 24 GIỜ Minh họa một trường hợp huyết áp bình thường khi huyết áp liên tục 24 giờ Máy đo huyết áp liên tục 24 giờ Đo huyết áp liên tục 24 giờ PHỤ LỤC 6 BỆNH VÕNG MẠC ĐÁI THÁO ĐƯỜNG KHÔNG TĂNG SINH PHỤ LỤC 07 QUY TRÌNH LẤY MÁU XÉT NGHIỆM Quy trình lấy máu xét nghiệm tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định thực hiện qua các bước sau: Bước 1: kỹ thuật viên tiếp xúc, thăm hỏi người bệnh và giới thiệu tên, chức danh của mình. Bước 2: Kiểm tra, đối chiếu thông tin với y lệnh. Bước 3: Để người bệnh ở tư thế hợp lý Bước 4: Ghi tên, tuổi của người bệnh vào ống nghiệm. Bước 5: Rửa tay sạch sẽ và đi găng Bước 6: Bộc lộ vị trí lấy máu xét nghiệm. Buộc garo lên trên chỗ lấy máu từ 3 – 5 cm. Bước 7: Sát khuẩn vị trí lấy máu bằng cồn 70 độ, đợi khô. Bước 8: Chọc kim qua da vào tĩnh mạch, kéo nhẹ pít tông cho máu tự chảy vào xilanh cho đến khi đủ số lượng máu để làm xét nghiệm máu. Bước 9: Tháo dây garo, đặt bông vô khuẩn lên trên vị trí chọc kim để cầm máu, rút kim nhanh. Bước 10: Tháo kim ra khỏi bơm tiêm, bơm máu từ từ vào thành ống nghiệm để tránh vỡ hồng cầu. Nếu lấy máu có chất chống đông thì lắc trộn nhẹ nhàng trong 30 giây để máu khỏi bị đông. Bước 11: Băng vết chích máu bằng băng cá nhân, hẹn người bệnh thời gian trả kết quả. Bước 12: Cuối cùng, thu dọn dụng cụ, tháo găng, rửa tay và kết thúc quy trình lấy máu xét nghiệm. PHỤ LỤC 08 BỆNH ÁN MINH HỌA Phần hành chánh: Ngày lấy mẫu: 23/04/2019 Mã số bệnh nhân: DIA-260 Số hồ sơ: 701310.15045676 Họ và tên bệnh nhân (viết tắt tên): NGUYỄN THANH T Giới: 1. Nam  2. Nữ Năm sinh: 20/10/1975 Địa chỉ (Tỉnh/Thành phố): Phường 7, Quận Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh Số liên lạc: 0908637624 Ngày đến khám lần 1: 23/04/2019 Ngày tái khám lần 2: 20/06/2019 Ngày tái khám lần 3: 23/10/2029 2. Chẩn đoán đái tháo đường týp 2: Bệnh nhân đã được chẩn đoán ĐTĐ týp 2 và đã điều trị tại các cơ sở y tế: + Thời điểm phát hiện mắc bệnh ĐTĐ týp 2 (năm): 2013 ( 7 năm) + Toa thuốc ngoại trú: Metformin 500mg 1 viên x 2 lần /ngày Diamicron MR 30mg 1 viên uống sáng 3. Yếu tố nguy cơ: Hút thuốc lá Ông/bà/anh/chị có từng hút thuốc không? (Thuốc lá, xì gà hoặc thuốc rê) 1. Có  2. Không bao giờ  Số điếu thuốc đã hút từ trước đến nay 1. Từ 100 điếu trở lên  2. Dưới 100 điếu  Hiện tại đang hút thuốc lá 1. Có  2. Không  Hút thuốc lá mỗi ngày 1. Có  2. Không  Vận động thể lực Số lần tập thể dục hoặc lao động tay chân mỗi tuần Ghi rõ: 06 ngày/tuần 1. ≥ 5 ngày/tuần  2. < 5 ngày/tuần Thời gian mỗi lần tập thể dục hoặc lao động chân tay Ghi rõ: 60 phút/lần 1. ≥ 30 phút/lần  2. < 30 phút/lần Số lần tập vận động đối kháng Ghi rõ: 03 ngày/tuần 1. ≥ 3 ngày/tuần  2. < 3 ngày/tuần Tiền căn gia đình tăng huyết áp + Ông, bà bị THA + Cha bị THA + Mẹ bị THA + Anh chị em ruột bị THA 1. Có  2. Không  1. Có  2. Không  1. Có  2. Không  1. Có  2. Không  Tiền căn gia đình đái tháo đường týp 2 + Ông bà bị THA + Cha bị THA + Mẹ bị THA + Anh chị em ruột bị THA 1. Có  2. Không  1. Có  2. Không  1. Có  2. Không  1. Có  2. Không  Thói quen sử dụng rượu bia Câu 1. Trong 12 tháng qua, có bao giờ Anh/chị uống rượu, bia không? Nếu có bao lâu một lần? (Nếu chọn “không bao giờ” chuyển đến câu 9 và câu 10) (0) Không bao giờ  (1) ≤ 1 lần/tháng  (2) 2 - 4 lần/tháng  (3) 2 - 3 lần/tuần  (4) ≥ 4 lần/tuần  Câu 2. Trong một ngày có uống rượu, bia, Anh/chị thường uống bao nhiêu? (0) 1 - 2 đơn vị cồn  (1) 3 - 4 đơn vị cồn  (2) 5 - 6 đơn vị cồn  (3) 7 - 9 đơn vị cồn  (4) ≥ 10 đơn vị cồn  Câu 3. Có bao giờ trong một lần uống, Anh/chị đã uống hết 5 chai hay 5 lon bia hoặc đã uống hết 6 cốc nhỏ rượu mạnh hoặc 6 ly rượu vang trở lên? Nếu có bao lâu một lần? (Chuyển tới câu 9 và 10 nếu tổng điểm của câu 2 và 3 là = 0) (0) Không bao giờ  (1) Ít hơn hằng tháng  (2) Hằng tháng  (3) Hằng tuần  (4) Hằng ngày hoặc gần như hằng ngày  Câu 4. Trong 12 tháng qua, có bao giờ khi đang uống rượu, bia, Anh/chị nhận thấy không thể tự dừng uống được? Nếu có bao lâu một lần? (0) Không bao giờ  (1) Ít hơn hằng tháng  (2) Hằng tháng  (3) Hằng tuần  (4) Hằng ngày hoặc gần như hằng ngày  Câu 5. Trong 12 tháng qua, có bao giờ do uống rượu, bia mà Anh/chị không làm được những công việc bình thường vẫn làm không? Nếu có bao lâu một lần? (0) Không bao giờ  (1) Ít hơn hằng tháng  (2) Hằng tháng  (3) Hằng tuần  (4) Hằng ngày hoặc gần như hằng ngày  Câu 6. Trong 12 tháng qua, có bao giờ sau một lần uống nhiều thì sáng hôm sau khi thức dậy Anh/chị phải uống ngay một cốc rượu, bia trước khi làm những việc khác? Nếu có bao lâu một lần? (0) Không bao giờ  (1) Ít hơn hằng tháng  (2) Hằng tháng  (3) Hằng tuần  (4) Hằng ngày hoặc gần như hằng ngày  Câu 7. Trong 12 tháng qua, có bao giờ Anh/chị cảm thấy có lỗi hoặc hối hận sau khi uống rượu, bia không? Nếu có bao lâu một lần? (0) Không bao giờ  (1) Ít hơn hằng tháng  (2) Hằng tháng  (3) Hằng tuần  (4) Hằng ngày hoặc gần như hằng ngày  Câu 8. Trong 12 tháng qua, có bao giờ Anh/chị sau khi uống rượu, bia sáng hôm sau tỉnh dậy không thể nhớ được những gì đã xảy ra đêm hôm trước không? Nếu có bao lâu một lần? (0) Không bao giờ  (1) Ít hơn hằng tháng  (2) Hằng tháng  (3) Hằng tuần  (4) Hằng ngày hoặc gần như hằng ngày  Câu 9: Từ trước đến nay, có bao giờ do Anh/chị uống rượu, bia đã làm cho mình hay người khác bị thương không? (0) Chưa bao giờ  (2) Có nhưng không phải trong 12 tháng vừa qua  (4) Có trong 12 tháng vừa qua  Câu 10: Từ trước đến nay, đã có ai thấy lo ngại và đề nghị hay khuyên Anh/chị giảm uống rượu, bia không? (0) Chưa bao giờ  (2) Có nhưng không phải trong 12 tháng vừa qua  (4) Có trong 12 tháng vừa qua  TỔNG ĐIỂM 12 4. Khám - Nhiệt độ 370C - Tần số tim tại phòng khám (lần/phút) 90 - Chiều cao (cm) 172 - Cân nặng (kg) 74 - CSKCT (kg/m2) 25 Đo huyết áp tại phòng khám Ngày 01 Ngày 02 HA Trung bình - Huyết áp tâm thu (mmHg) 130 130 130 - Huyết áp tâm trương (mmHg) 80 80 80 5. Huyết áp lưu động 24 giờ: HA tâm thu trung bình ban ngày (mmHg) 125 HA tâm trương trung bình ban ngày (mmHg) 84 HA tâm thu trung bình ban đêm (mmHg) 117 HA tâm trương trung bình ban đêm (mmHg) 82 HA tâm thu trung bình 24 giờ (mmHg) 122 HA tâm trương trung bình 24 giờ (mmHg) 83 HA trũng về đêm: 1. Có  2. Không  Tần số tim trung bình 24 giờ (lần/phút) 85 6. Cận lâm sàng Cholesterol toàn phần (mmol/l) 2,5 Triglyceride (mmol/l) 1,05 HDL-c (mmol/l) 1,05 LDL-c (mmol/l) 0,97 Đường huyết đói (mmol/l) 10,04 HbA1c (%) 7,8 Creatinin máu (mmol/l) 79 ĐLCT (eGFR) (ml/ph/1,73 m2) 93 7. Tổn thương cơ quan đích Mức độ bài xuất đạm niệu trung bình 3 lần đo trong 6 tháng Micro-Albumine nước tiểu (mg/l) 32,85 Creatinin nước tiểu (μmol/l) 9233 ACR (mg/μmol) 31,49 Tiểu Microalbumin niệu 1. Không 2. Có  Siêu âm tim Chỉ số khối lượng cơ thất trái (g/m2) 128,7 Phì đại thất trái 1. Không 2. Có  Nếu có phì đại thất trái 1. Đồng tâm  2. Lệch tâm Tổn thương đáy mắt 1. Có  2. Không  Kết quả các biến thể của gen ACE(I/D) 4. II  5. ID  6. DD  Kết quả huyết áp liên tục 24 giờ của bệnh nhân có tăng huyết áp ẩn giấu Thời gian thức lúc 6 giờ và đi ngủ lúc 22 giờ. Khoảng thời gian đo lúc thức 30 phút và lúc ngủ 60 phút. Tổng số lần đo là 40, số lần đo thành công là 39. + HA trung bình 24 giờ(mmHg): HATT: 127, HATTr: 85; tần số tim 83 l/p. + HA trung bình ban ngày: HATT: 130; HATTr: 87, tần số tim: 87 l/p. + HA trung bình ban đêm: HATT: 122, HATTr: 79, tần số tim ban đêm: 74 l/p + Trũng HA: không có trũng HA tâm thu và HA tâm trương.