Cải cách hành chính là một khâu đột phá để xây dựng nền hành chính
trong sạch, vững mạnh, thống nhất, thông suốt, hiệu lực, hiệu quả. Cải cách
thủ tục hành chính là cắt bỏ những quyền lực cản trở, nhũng nhiễu, làm rối
loạn bộ máy hành chính. Do vậy, cải cách hành chính không chỉ có ý nghĩa
kinh tế mà còn quan trọng hơn góp phần tích cực xây dựng bộ máy hành
chính nhà nước trong sạch vững mạnh, đáp ứng lòng tin yêu người dân, doanh
nghiệp. Nhiều người không hiểu quy trình làm việc, hoặc nếu hiểu biết thì bớt
xén quy trình. Không có đủ năng lực tự giải quyết công việc, không ý thức
được trách nhiệm công vụ, nhiều cán bộ, công chức làm việc theo kiểu nhìn
trước, ngó sau, đoán ý cấp trên, liên kết thành “nhóm lợi ích” để gây khó dễ,
làm chậm quá trình thực hiện công việc.
Làm cho thủ tục hành chính trở nên gọn nhẹ, dễ tiếp cận, dễ thực hiện,
dễ thực hiện và mang lại lợi ích chính đáng cho dân, cho doanh nghiệp là đòi
hỏi bức bách của thực tiễn phát triển đất nước trong thời kỳ hội nhập. Cải
cách hành chính là yêu cầu cấp thiết cũng là tiền đề để xây dựng một nền
hành chính công chuyên nghiệp, hiện đại, vận hành thông suốt và hiệu quả.
Kỷ cương hành chính là rường cột, là đòn bẩy để thúc đẩy sự vận động đi lên
của xã hội và là yếu tố không thể thiếu với bất kỳ chủ thể hành chính nào.
“Việc gì lợi cho nhân dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết
sức tránh”. Giảm thủ tục hành chính, đẩy mạnh cải cách hành chính, siết chặt
kỷ cương hành chính đều hướng tới một mục đích chung là phục vụ người
dân tốt hơn và đây cũng là yêu cầu của một nền hành chính hiện đại.
Qua quá trình nghiên cứu việc thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế
một cửa liên thông tại thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn, tác giả có được
những nhận xét về những mặt tích cực và tồn tại, nguyên nhân của những tồn117
tại đó và từ đó xác định những giải pháp cụ thể việc thực hiện thủ tục hành
chính tại thành phố Lạng Sơn ngày càng hoàn thiện và làm tiền đề cho việc
xây dựng mô hình thực hiện thủ tục hành chính chuẩn cho cả nước.
129 trang |
Chia sẻ: yenxoi77 | Lượt xem: 645 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ong việc thực
hiện thủ tục hành chính. Bên cạnh những quy định chung về trách nhiệm của
từng cán bộ, công chức trong bộ máy chính quyền Ủy ban nhân dân thành phố
Lạng Sơn, thì đối với các hoạt động có tính thủ tục được xác định thông qua
quy chế làm việc của cơ quan, còn cần phải xác định rõ ràng trách nhiệm của
từng bộ phận, từng cán bộ chuyên môn, từng người cũng như trách nhiệm
trong quan hệ chỉ đạo, phối hợp thực hiện, từ đó nhằm hạn chế hiện tượng
đùn đẩy, né tránh trách nhiệm trong giải quyết thủ tục hành chính.
Để cải cách thủ tục hành chính cần các biện pháp đồng bộ và phải đổi
mới cả những hoạt động, ngay cả chấn chỉnh việc họp, cần áp dụng triệt để
quy chế văn hóa công sở, đổi mới chế độ họp theo hướng giảm các cuộc họp
không cần thiết và tăng cường hiệu quả sử dụng thời gian làm việc của cán
bộ, công chức nhà nước.
Thứ tư, đẩy mạnh công tác chỉ đạo, điều hành:
Trong thời gian tới, lãnh đạo Ủy ban nhân thành phố tăng cường công
tác chỉ đạo, điều hành để thực hiện các kế hoạch đã xây dựng. Đồng thời, tiếp
tục thắt chặt kiểm soát thủ tục hành chính nhằm góp phần nâng cao chất
lượng của các quy định thủ tục hành chính, đáp ứng ngày càng cao yêu cầu
chất lượng trên tinh thần cải cách hành chính. Trong đó, đặc biệt chú trọng
đến việc chỉ đạo, lãnh đạo các phòng ban chuyên môn quan tâm thực hiện cơ
chế “một cửa, một cửa liên thông”. Coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm góp
phần cải cách thủ tục hành chính hiệu quả.
Qua công tác chỉ đạo điều hành và kiểm tra, giám sát sẽ phát hiện và đưa
ra các biện pháp xử lý nghiêm minh đối với những trường hợp sai phạm, cố
tình sách nhiễu nhân dân để trục lợi cho bản thân. Đồng thời, nắm bắt được
những hạn chế của quy trình giải quyết thủ tục hành chính để có hướng điều
chỉnh phù hợp nhằm hoàn thiện thực hiện cơ chế “một cửa, một cửa liên
97
thông” trên địa bàn. Bên cạnh đó, tăng cường sự đổi mới việc thực hiện cơ
chế lấy ý kiến của cá nhân, tổ chức.
Vai trò lãnh đạo, chỉ đạo là yếu tố quyết định thành công trong các
nhiệm vụ nói chung và nhiệm vụ cải cách hành chính nói riêng, đặc biệt là
những việc thực hiện các quy định về thực hiện thủ tục hành chính một cách
có hiệu quả địa phương. Thực tế cho thấy, vai trò của người đứng đầu rất
quan trọng, đơn vị nào mà công tác lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất và thêm sự
quyết liệt của người đứng đầu thì chắc nơi đó sẽ thành công, việc áp dụng cơ
chế một cửa liên thông trong quá trình cải cách hành chính lại càng phải quyết
tâm và thống nhất cao.
Thứ năm, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức:
Cán bộ công chức đóng vai trò quan trọng trong hoạt động công vụ, xây
dựng và hoàn thiện bộ máy nhà nước. Hiệu lực, hiệu quả của bộ máy Nhà
nước nói riêng và hệ thống chính trị nói chung được quyết định bởi phẩm
chất, năng lực và hiệu quả công tác của đội ngũ cán bộ công chức. Việc thực
hiện thủ tục hành chính có hiệu quả cao hay không cũng là do đội ngũ làm
việc tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ hành chính và các cán bộ, công
chức liên quan đến việc quy trình thực hiện liên thông liên quan đến trách
nhiệm của hai hay nhiều cơ quan khác nhau.
Do đó, Ủy ban nhân dân cần tiếp tục duy trì các lớp đào tạo, bồi dưỡng,
nhằm nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ công
chức, cụ thể là tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ
nghiệp vụ, đặc biệt là những kỹ năng nghiệp vụ hành chính, đạo đức công vụ,
tính chuyên nghiệp, trách nhiệm, sự năng động, trung thực, kỷ cương, gương
mẫu, tận tâm phục vụ nhân dân, phục vụ xã hội trong giải quyết công việc;
phổ biến kiến thức pháp luật để cán bộ, công chức vận dụng trong quá trình
thực thi công vụ, đặc biệt các yêu cầu đối với cán bộ, công chức làm việc tại
98
bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ hành chính theo cơ chế một cửa liên
thông. Đồng thời, tổ chức bố trí, sắp xếp cán bộ đúng vị trí, sở trường công
việc.
Nội dung bồi dưỡng cán bộ, công chức trực tiếp thực hiện thủ tục hành
chính liên quan đến các quy trình, đặc biệt quy trình liên thông ngoài các tiêu
chí chung, còn phải đảm bảo yêu cầu đặc thù cho từng đối tượng, từng nhiệm
vu, phải có trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải.
Cần tăng cường thực hiện chế độ thu hút và tự đào tạo người có trình độ
chuyên môn cao tham gia công tác tại thành phố để việc thực hiện cơ chế một
cửa liên thông đạt kết quả cao hơn. Công tác cán bộ của tỉnh và thành phố
trong những năm qua có nhiều cải cách và thu được hiệu quả cao như đề án
đào tạo cán bộ và thu hút cán bộ trẻ, sang số cán bộ có trình độ chuyên môn
cao về làm việc còn chưa thực sự chất lượng, chưa an tâm và ổn định, để khắc
phục tình trạng này cần có những giải pháp cụ thể như sau:
+ Có chế độ khuyến khích cả về tinh thần và tài chính đối với người có
trình độ chuyên môn cao tham gia công tác tại bộ phận tiếp nhận và trả kết
quả hồ sơ hành chính và công chức liên quan trực tiếp đến các giai đoạn của
quy trình thực hiện thủ tục hành chính.
+ Xây dựng môi trường làm việc có tính cạnh tranh cao, nhằm phát huy
được thế mạnh về tri thức, về tính linh hoạt, sáng tạo, khả năng làm việc chủ
động, có sự tìm tòi và cống hiến của tri thức trẻ. Đánh giá xếp loại hàng tháng
và có cơ chế khen thưởng phù hợp.
Có lộ trình phát triển và chuyên môn hóa các lĩnh vực hoạt động của cán
bộ, công chức tham gia vào thực hiện thủ tục hành chính và thực hiện cơ chế
một cửa liên thông. Cán bộ, công chức làm việc chuyên trách liên quan trực
tiếp đến quy trình tiếp nhận và giải quyết hồ sơ hành chính độc lập, tách rời
các hoạt động kiêm nhiệm khác để tập trung cao cho công tác nghiên cứu
99
chuyên môn, trau dồi kinh nghiệm, tìm tòi và sáng tạo linh hoạt trong giải
quyết công việc. Cán bộ, công chức làm viêc bộ phận tiếp nhận và trả kết quả
hồ sơ hành chính theo cơ chế một cửa liên thông hiện đã được chọn kỹ và đạt
tiêu chuẩn cả về chuyên môn lẫn tư cách, do đó phải được xếp vào đối tượng
loại chất lượng và được ưu tiên trong chế độ, chính sách cũng như việc xem
xét bổ nhiệm cao hơn khi đủ điều kiện.
Thứ sáu, tăng cường áp dụng công nghệ hiện đại, đặc biệt là công nghệ
thông tin trong quá trình tiếp nhận và xử lý hồ sơ:
Khi giải quyết các thủ tục hành chính, cán bộ, công chức cần được trang
bị những phương tiện cần thiết để việc thực thi công vụ hiệu quả và tránh sự
tùy tiện. Do đó, các cấp lãnh đạo cần có sự quan tâm đúng mức và kịp thời để
trang bị các phương tiện cũng như các điều kiện làm việc cần thiết để giúp các
bộ phận thực hiện nhiệm vụ nhanh chóng và thuận lợi; từng bước hiện đại hóa
các trang thiết bị; phục vụ công tác hiện đại hóa công sở nhằm đáp ứng yêu
cầu ngày càng cao trong công tác cải cách hành chính.
Bên cạnh đó, cần đặc biệt chú trọng công tác ứng dụng công nghệ thông
tin, coi đây là một đòi hỏi khách quan của công tác cải cách hành chính và
cũng là một giải pháp hữu hiệu đảm bảo cho mọi hoạt động có hiệu quả. Tiếp
tục hiện đại hóa nền hành chính: nâng cấp và tăng cường số dịch vụ công trực
tuyến lên cấp độ 3 (tiếp nhận hồ sơ qua môi trường mạng) và phấn đấu lên
cấp độ 4 (giao dịch qua môi trường mạng); mở rộng mô hình một cửa, một
cửa liên thông hiện đại tại các huyện còn lại của tỉnh; duy trì và áp dụng hệ
thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2015 vào hoạt
động của các cơ quan hành chính nhà nước; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ
thông tin trong hoạt động của các cơ quan hành chính.
Công nghệ thông tin được coi là “cánh tay đắc lực” phục vụ cho cán bộ,
công chức khi thực hiện nhiệm vụ, giúp công việc được giải quyết nhanh gọn,
100
chính xác; giúp công tác kiểm tra, giám sát của lãnh đạo được thực hiện thuận
lợi. Như vậy, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin là một hướng đi đúng
phù hợp với xu thế đang chuyển dần sang một xã hội thông tin như hiện nay.
Muốn cải cách hành chính nói chung và cải cách thủ tục hành chính nói riêng;
muốn thực hiện thủ tục hành chính một cách hiệu quả; muốn mô hình một
cửa, một cửa liên thông hiện đại thực sự thành công thì không thể tách rời
việc ứng dụng công nghệ thông tin sử dụng các phần mềm
Xây dựng Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả hành chính theo cơ chế một
cửa liên thông hiện đại góp phần vào việc đạt tới mô hình chính quyền điện
tử.
Việt Nam là nước đang xây dựng, kiện toàn hệ thống luật, nhiều luật mới
tiếp tục ra đời và ngay cả những luật đã ban hành vẫn được tiếp tục nâng cấp
sau một thời gian thực thi. Ngoài ra, còn có hệ thống văn bản dưới luật như
nghị định, thông tư, quyết định, v.v... muốn đáp ứng được, phần mềm phải rất
mềm dẻo, dễ mở rộng đến mức tự người sử dụng cũng có thể điều chỉnh.
Phần mềm đó như cái khung mà con người có thể hiệu chỉnh sao cho phù hợp
với thực tiễn đa dạng của các cấp chính quyền tại các tỉnh, thành khác nhau.
3.2.3. Nhóm giải pháp liên quan đến khâu soạn thảo văn bản
- Cần xác định rõ thẩm quyền soạn thảo và ban hành văn bản. Việc xây
dựng và ban hành văn bản cần tuân thủ theo Luật ban hành văn bản quy phạm
pháp luật. Vì thủ tục hành chính được thể hiện dưới hình thức quy phạm pháp
luật có ý nghĩa và tác động trực tiếp đến quyền, nghĩa vụ của cá nhân, tới mối
quan hệ giữa cơ quan nhà nước mà trực tiếp là Ủy ban nhân dân thành phố
với công dân, tổ chức. Do đó để đảm bảo tính thống nhất của thủ tục hành
chính nên hoàn thiện thể chế ở cấp trung ương, để cấp địa phương trực tiếp
thực hiện, hạn chế tình trạng vừa đá bóng vừa thổi còi. Do đó cần quan tâm
đến chất lượng của hoạt động này để đảm bảo sao cho các quy định chi tiết, rõ
101
ràng, cụ thể, dự liệu được các tình huống có thể xảy ra và hạn chế tối đa nhất
việc đặt ra thêm các thủ tục hành chính từ phía những người thực hiện.
- Cần có một hệ thống thủ tục hành chính thống nhất trong cả nước nói
chung và Ủy ban nhân dân thành phố nói riêng. Nền hành chính nhà nước là
một hệ thống thống nhất từ trung ương tới địa phương không tách rời, trong
đó mỗi cơ quan hành chính nhà nước là một bộ phận đảm bảo cho hệ thống
đó được vận hành theo những thể chế, nguyên tắc chung, có mối quan hệ qua
lại, tác động lẫn nhau, vì mục tiêu quản lý hiệu quả. Do đó các thủ tục hành
chính vừa là công cụ quản lý hành chính, vừa là phương tiện giúp cho công
dân, tổ chức thực hiện các quyền theo quy định của pháp luật. Trong hệ thống
các quy định thủ tục hành chính, quy định cấp dưới không được trái với cấp
trên, phải thống nhất với cấp trên theo nguyên tắc tập trung. Để làm được điều
đó các cơ quan có thẩm quyền phải phối kết hợp chặt chẽ với nhau ngay từ
khâu soạn thảo và ban hành ra những hướng dẫn cụ thể, rõ ràng. Ngoài ra
những cán bộ soạn thảo phải là những người có kiến thức tổng hợp, liên
ngành, có khả năng phát hiện những quy định của các ngành khác mà có liên
quan, ảnh hưởng đến ngành, lĩnh vực của mình. Người soạn thảo này cũng
cần có tầm nhìn chiến lược, có định dướng, khả năng quan sát, phán đoán tình
hình, dự báo được những thay đổi của vấn đề, để từ đó hạn chế bớt sự lãng
phí cho nhà nước, giúp đảm bảo tính ổn định, hiệu quả lâu dài của thủ tục khi
ban hành. Để làm được điều đó là các cơ quan có thẩm quyền cần tăng cường
trao đổi thông tin, lấy ý kiến rộng rãi về dự thảo các quy phạm của các ngành,
các lĩnh vực có liên quan. Trong quá trình thực hiện cơ quan soạn thảo tiếp
tục theo dõi tính thích ứng của thủ tục với môi trường quản lý để có các giải
pháp điều chỉnh cho phù hợp.
- Dân chủ hóa trong quá trình soạn thảo, ban hành và sửa đổi thủ tục
hành chính. Trước đây khi các thủ tục hành chính được ban hành thì công
102
việc này được coi là công việc riêng của các ngành chức năng, vì vậy không
tránh khỏi sự chủ quan, duy ý chí của cá nhân. Khi lấy ý kiến tham gia thì chủ
yếu vẫn là các bộ, ngành, Ủy ban nhân dân và chính quyền cơ sở chứ chưa
quan tâm nhiều đến ý kiến của người dân, mà thực chất người dân mới là đối
tượng trực tiếp chịu sự tác động điều chỉnh của thủ tục hành chính. Do đó khi
ban hành các thủ tục hành chính này cần quan tâm đến việc lấy ý kiến trực
tiếp của các đối tượng này, nếu làm tốt sẽ hạn chế được việc ban hành những
thủ tục không hợp lý, hạn chế sự tốn kém, lãng phí tiền của và sẽ giúp mang
lại kết quả tốt khi thực hiện.
Mặc dù hiện nay việc lấy ý kiến đối với nhân dân được quy định cụ thể,
chi tiết trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, nhưng cũng chỉ
dừng ở dưới góc độ các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến một số
vấn đề kinh tế, đất đai, mức đóng góp của người dân, v.v và chưa thực chất.
Còn các thủ tục hành chính liên quan rất nhiều đến công việc, cuộc sống hàng
ngày của người dân thì chưa thực hiện được, do đó vấn đề này cần phải được
giải quyết triệt để trong Luật Thủ tục hành chính sau này và áp dụng trong
quá trình rà soát, kiến nghị để sửa đổi theo đúng kế hoạch đã đưa ra.
3.2.4. Nhóm giải pháp thanh tra, kiểm tra quá trình thực hiện thủ tục
hành chính
Thủ tục hành chính quy định trình tự, cách thức thực hiện nội dung quản
lý nhà nước, thủ tục đó dù có quy định tốt đến đâu nhưng vẫn là đảm bảo lý
thuyết, điều quan trọng là những thủ tục đó thực hiện trên thực tế như thế nào.
Trên thực tế, công tác thực hiện còn rất nhiều yếu kém, thông qua các phản
ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức và các phương tiện thông tin đại chúng thì
việc thực hiện thủ tục hành chính trong thời gian qua vẫn còn một số tình
trạng đó là việc công khai, minh bạch thủ tục hành chính tại trụ sở Ủy ban
nhân dân thành phố vẫn chưa thực hiện đầy đủ, hiện tượng giải quyết thủ tục
103
hành chính kèo dài so với quy định của pháp luật vẫn tồn tại gây bức xúc cho
cá nhân, tổ chức, ảnh hưởng đến kỷ luật, kỷ cương hành chính. Do đó, công
tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện thủ tục hành chính cần được quan tâm,
chú trọng. Nếu làm tốt công tác này sẽ giúp tăng cường tính kỷ luật, kỷ cương
hành chính, mang lại niềm tin cho nhân dân trên địa bàn và cộng đồng doanh
nghiệp. Chính vì vậy, việc đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra nhằm phát
hiện, kịp thời chấn chỉnh những sai sót và nêu gương điển hình đối với các
đơn vị thực hiện tốt nhiệm vụ được giao là vô cùng cần thiết. Hàng năm,
thành lập các đoàn kiểm tra công tác cải cách hành chính, tiến hành kiểm tra
đột xuất về cải cách hành chính tại các đơn vị, địa phương, bao gồm kiểm tra
trách nhiệm tại các cơ quan hành chính và cán bộ, công chức trong việc chấp
hành chính sách, pháp luật và các quy định liên quan đến giải quyết thủ tục
hành chính, kiểm tra Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả, thực hiện quy định về
trình tự, thủ tục, thời gian giải quyết hồ sơ, thủ tục hành chính và việc thực
hiện các quy định về nghĩa vụ, những việc không được làm, quy tắc ứng xử,
văn hoá công sở của cán bộ, công chức.
Trong quá trình thanh tra, kiểm tra, tùy theo chức năng, nhiệm vụ và
quyền hạn của mình cũng như tính chất của từng thủ tục hành chính mà cơ
quan sẽ tiến hành thanh tra đột xuất hoặc thanh chuyên ngành, có những hoạt
động mang tính quyền lực nhà nước và có những hoạt động thanh tra không
mang tính quyền lực nhà nước. Có hoạt động kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất,
tuy nhiên dù dưới góc độ nào thì thanh tra, kiểm tra cũng đều hướng tới việc
xem xét quá trình tổ chức thực hiện thủ tục hành chính, làm sao cho các thủ
tục đó được thực hiện trên thực tế đúng quy định của pháp luật và tạo nên
được sự đồng thuận, niềm tin và hướng việc phục vụ nhân dân là kết quả cuối
cùng của công tác cải cách hành chính.
104
Cùng với thanh tra, kiểm tra thì giám sát cũng là một hoạt động gắn liền
với quản lý nhà nước. Hoạt động này sẽ giúp đánh giá quá trình thực hiện,
phát hiện những yếu tố tích cực, sáng tạo để nhân rộng và bên cạnh đó phát
hiện những thiếu sót để góp phần chấn chỉnh, sửa chữa những sai sót đó. Cụ
thể như phát hiện những bất hợp lý trong quy định của thủ tục hành chính do
cơ quan mình ban hành để kịp thời sửa đổi, giúp đỡ cấp chính quyền tháo gỡ
những khó khăn khi thực hiện, giải thích những điểm chưa rõ của thủ tục
hành chính, chỉ đạo thống nhất cách giải quyết thủ tục hành chính, phát hiện
những hiện tượng vi phạm pháp luật và có biện pháp xử lý. Để làm tốt các
hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát cần tập trung vào thực hiện một số
việc như sau:
- Tăng cường công tác kiểm tra của cơ quan cấp trên, cơ quan chuyên
môn đối với hoạt động thực hiện cải cách thủ tục hành chính. Vì trên thực tế
rất ít khi cơ quan cấp trên tổ chức các đoàn đi kiểm tra, kháo sát tình hình
thực hiện thủ tục hành chính mà thường thông qua các báo cáo của cơ quan
thực hiện. Việc hỏi ý kiến nhân dân về quá trình thực hiện thủ tục hành chính
thực hiện còn rất hạn chế, vì thế việc kiểm tra này còn mang tính hình thức và
chưa đi vào chiều sâu, do đó cấp trên thường thiếu thông tin phản hồi có giá
trị, điều này dẫn đến việc sửa đổi, bổ sung quy phạm thủ tục hành chính chậm
trễ, không mang tính kịp thời và chưa chi tiết nên gây khó khăn cho việc tổ
chức thực hiện các thủ tục hành chính trên thực tế. Do đó, để làm tốt công tác
này cần có các quy chế quy định các cấp chính quyền có trách nhiệm thực
hiện công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện thủ tục hành
chính như một công việc bắt buộc, tiến hành thường xuyên, liên tục theo kế
hoạch hoặc đột xuất.
- Tiến hành thanh tra, kiểm tra nội bộ trong chính Ủy ban nhân dân thành
phố Lạng Sơn đối với công tác thực hiện thủ tục hành chính. Trong quá trình
105
này Hội đồng nhân dân phát huy vai trò giám sát đối với hoạt động này. Vì
Hội đồng nhân dân tổ chức và hoạt động chủ yếu thông qua các kỳ họp mà số
kỳ họp ít, thời gian họp của mỗi kỳ lại ngắn, không đủ thời gian cho các đại
biểu đi sâu, phân tích tình hình thực hiện thủ tục hành chính trên địa bàn nên
hoạt động này dễ rơi vào bị động. Do đó cần tiến hành phân công kiểm tra
chéo định kỳ về sổ sách, hồ sơ để đảm bảo tính khách quan của việc kiểm tra.
Để kiểm tra tiến hành được thì mỗi lĩnh vực thủ tục hành chính phải có ít nhất
hai cán bộ chuyên môn nắm vững nội dung này quy định các thủ tục để có
kiến thức chuyên môn kiểm tra và bên cạnh đó có thể thay thế công việc lẫn
nhau khi cần thiết. Thêm vào đó, lãnh đạo của cơ quan cũng cần tiến hành
kiểm tra thường xuyên hoặc đột xuất để giám sát quá trình thực hiện giải
quyết thủ tục hành chính cho nhân dân.
Để công tác này ngày càng đóng góp quan trọng vào hoạt động cải cách
thì cần gắn liền với công tác thi đua, khen thưởng, đó là sau mỗi lần thanh tra,
kiểm tra và giám sát quá trình thực hiện thủ tục hành chính cần tiến hành đánh
giá từ đó tiến hành khen thưởng đối với những cá nhân, tổ chức thực hiện
nghiêm túc, hiệu quả, có trách nhiệm, mang lại nhiều lợi ích cho nhân dân.
Nhưng ngược lại cũng cần thẳng thắn xem xét những lỗi vi phạm để khắc
phục, rút kinh nghiệm, phê bình và thậm chí kỷ luật những cán bộ, công chức
có những hành vi, biểu hiện tiêu cực trong công tác này, để từ đó có tính răn
đe và mỗi cán bộ, công chức trong vị trí đó thấy rõ phần trách nhiệm của bản
thân đối với công việc được giao.
- Tăng cường sự giám sát của nhân dân. Người dân là đối tượng trực tiếp
chịu sự tác động và cũng là đối tượng thụ hưởng của thủ tục hành chính nên
người dân cũng cần phát huy vai trò giám sát của mình đối với hoạt động của
chính quyền nói chung và hoạt động của thủ tục hành chính nói riêng để đảm
106
bảo được quyền và nghĩa vụ của công dân trên địa bàn, việc làm đó được coi
là cần thiết và tất yếu.
Tuy nhiên, do trình độ dân trí còn hạn chế, không đồng đều, nhiều dân
tộc thiểu số nên sự hiểu biết về pháp luật chưa cao do đó trên địa bàn thành
phố Lạng Sơn không có sự kiện tố cáo của người dân liên quan đến hoạt động
cải cách thủ tục hành chính, có một số đơn thư khiếu nại nhưng chủ yếu phát
sinh ở các hoạt động dân sự như đất đai, nhà ở, phân chia tài sản liên quan
trực tiếp đến quyền lợi và nghĩa vụ của người dân đó. Để phát huy tinh thần
làm chủ, tích cực đóng góp ý kiến vào hoạt động này, nắm bắt được tâm tư,
nguyện vọng thực sự của người dân, cơ quan nhà nước ngoài việc tổ chức tiếp
dân tại trụ sở cần có những giải pháp để nâng cao trình độ dân trí, tăng cường
công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật, phổ biến các quy định của nhà nước
công khai thông qua hệ thống loa phát thanh, các cuộc thi tìm hiểu và các quy
định liên quan đến thủ tục hành chính, liên quan đến các lĩnh vực giải quyết
của cơ quan có thẩm quyền tại Ủy ban nhân dân thành phố.
Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền: Công cuộc hành chính
nhằm mục tiêu cuối cùng là nhằm nâng cao khả năng phục vụ nhân dân của
các cơ quan hành chính nhà nước. Song để công tác này hiệu quả, vai trò của
người dân rất quan trọng. Do đó, phải đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên
truyền nhằm nâng cao sự hiểu biết của nhân dân, tăng cường công tác kiểm
tra giám sát và huy động sự đóng góp ý kiến từ phía nhân dân.
Hoạt động tuyên truyền cần phải tiến hành một cách thường xuyên và
liên tục. Ủy ban nhân dân cần phối hợp với cơ quan báo chí để phổ biến
những quy định mới tới nhân dân biết và thực hiện. Đồng thời, đẩy mạnh
công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức như: xe loa lưu động, bản tin hàng
tháng, niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân thành phố, phường, xã
107
về quy trình, thủ tục, phí và lệ phí giải quyết các thủ tục hành chính, các buổi
họp giao ban định kỳ.
Việc tuyên truyền trong đội ngũ cán bộ, công chức để tăng cường ý thức
trách nhiệm cũng như yên tâm thực thi công vụ. Tuyên truyền cho người dân
để nâng cao ý thức trách nhiệm trong việc thực hiện các nhu cầu chính đáng
của mình và cũng nêu cao nghĩa vụ của mình trong việc hợp tác với cán bộ,
công chức, trong việc phản ánh kịp thời những biểu hiện tiêu cực và tích cực
đấu tranh nhằm ngăn chặn các hành vi quan liêu, nhũng nhiễu, hách dịch cán
bộ, công chức nói chung và cán bộ công chức làn việc tại bộ phận tiếp nhận
và trả kết quả hành chính nói riêng.
Để hạn chế một số hành vi tiêu cực của cán bộ, công chức thì chính bản
thân người dân cũng cần phải chủ động đấu tranh với các hành vi tiêu cực
nhằm làm trong sạch đội ngũ cán bộ, công chức, góp phần cải cách hành
chính được thông suốt. Do đó khi người dân đến với chính quyền ngoài việc
là đối tượng được phục vụ thì họ cũng phải phát huy vai trò giám sát để phát
hiện, tố cáo những hành vi tiêu cực, có như vậy việc thực hiện cải cách thủ
tục hành chính mới được nâng cao chất lượng và mang lại hiệu quả trong việc
phục vụ nhân dân.
3.3. Một số kiến nghị cho thời gian tới
3.3.1. Đối với Chính phủ
* Về hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật
Hiện nay, tình trạng ban hành, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm
pháp luật còn nhiều bất cập, thiếu tính đồng bộ, thiếu thống nhất, còn mâu
thuẫn với nhau đã gây khó khăn cho quá trình giải quyết các thủ tục hành
chính của các cơ quan hành chính trong cả nước nói chung cũng như thực tế
đang diễn ra ở các phòng ban Ủy ban nhân dân thành phố Lạng Sơn nói riêng.
Vì vậy, đề nghị Chính phủ sớm khắc phục tình trạng này bằng cách đẩy mạnh
108
công tác chỉ đạo việc thực hiện đề án đơn giản hóa thủ tục hành chính trên các
lĩnh vực để tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện đề án đơn giản hóa thủ
tục hành chính trến các lĩnh vực để tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện
thủ tục hành chính ở địa phương. Việc kiểm soát thủ tục hành chính cần làm
thường xuyên, cụ thể là thực tế thông qua đánh giá tác động của thủ tục hành
chính. Việc thực hiện cần được thống nhất trên toàn quốc tới tất cả các cơ
quan, đơn vị, tổ chức là thực sự cần thiết.
Xác định cụ thể những thủ tục hành chính thực hiện liên thông; trách
nhiệm, cơ chế phối hợp giữa các ngành, các cấp trong giải quyết công việc
theo cơ chế một cửa liên thông; việc công khai, minh bạch thủ tục hành chính
tại bộ phận một cửa cần tuân thủ theo quy định của pháp luật; làm rõ các điều
kiện về cơ sở vật chất, nhân sự, công nghệ thông tin bộ phận một cửa liên
thông theo hướng hiện đại.
Xác định công tác cải cách hành chính là nhiệm vụ trọng tâm coi đó là
một trong những chương trình quốc gia để tập trung chỉ đạo quyết liệt. Bên
cạnh việc ban hành hệ thống văn bản quy phạm pháp luật quy định thủ tục
hành chính thì cũng có cơ chế và tổ chức chịu trách nhiệm chính trong việc
thực hiện thủ tục đó như thế nào. Quy định rõ trách nhiệm nguời đứng đầu
trong việc thực hiện thủ tục hành chính, bản thân họ phải biết và chịu trách
nhiệm về việc thực hiện thủ tục hành chính chứ không phải chỉ đơn thuần là
bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ hành chính. Ban hành bộ chỉ số đánh
giá việc thực hiện thủ tục hành chính nói riêng và cải cách hành chính nói
chung cho các cấp.
Việc đơn giản hóa thủ tục hành chính là cần thiết, song đơn gián hóa
không có ý nghĩa bỏ hết các yêu cầu về thời gian, hồ sơ để khó khăn cho công
chức thực thi công vụ và quản lý nhà nước. Ta chỉ bỏ những thủ tục rườm rà,
các yêu cầu quy định hồ sơ, thời gian không cần thiết. Việc cần thiết và hợp
109
lý, hợp pháp thì vẫn phải quy định, quy định chặt chẽ, rõ ràng để các bên dễ
dàng thực hiện các thủ tục đó, mang lại hiệu quả trong công tác quản lý nhà
nước.
* Về hệ thống chính sách tiền lương và tăng biên chế hợp lý
Thực hiện mô hình này đòi hỏi năng lực cũng như tinh thần trách nhiệm
của đội ngũ cán bộ công chức phải nâng lên, khối lượng công việc nhiều hơn
trước rất nhiều. Do đó, Chính phủ nên thay đổi chính sách tiền lương, các chế
độ phụ cấp phù hợp để khuyến khích, động viên tinh thần cán bộ công chức
hoàn thành tốt nhiệm vụ được gio. Đồng thời, đây cũng chính là động lực để
cán bộ công chức có thể đảm bảo được cuộc sống đúng nghĩa bằng tiền lương
mà không cần hối lộ, không muốn nhận hối lộ để góp sức vào công cuộc phát
triển nền kinh tế đất nước, biến tiền lương thành lực hút để thu hút được nhân
tài vào làm việc trong cơ quan hành chính nhà nước, tránh tình trạng “chảy
máu chất xám” hoặc “chân trong, chân ngoài” diễn ra ngày càng nhiều như
hiện nay.
Tăng biên chế hợp lý đối với những địa phương thực hiện mô hình cơ
chế “một cửa, một cửa liên thông” vì khi áp dụng mô hình này, khối lượng
công việc của cán bộ tăng lên rất nhiều. Số lượng biên chế mới này phải được
tuyển chọn, đào tạo kỹ lưỡng để đáp ứng yêu cầu công việc, có chính sách
cho cán bộ không chuyên trách được hưởng lương và có chế độ bảo hiểm xã
hội.
Bên cạnh đó, cần điều chỉnh tiêu chuẩn, định mức trang thiết bị và
phương tiện làm việc cho cán bộ công chức để các địa phương làm cơ sở nâng
cao trang thiết bị nhằm nâng cao năng lực hoạt động của cơ quan hành chính
nhà nước.
Cần xây dựng, hoàn thiện các phần mềm phục vụ hữu hiệu cho công tác
cải cách thủ tục hành chính nói riêng và sự nghiệp cải cách hành chính nói
110
chung tại bộ phận một cửa, một cửa liên thông các cấp theo hướng kết nối với
bộ thủ tục hành chính đã được công bố trên cơ sở dữ liệu quốc gia; có tiện ích
tra cứu tiến độ giải quyết hồ sơ, định vị hồ sơ đang được xử lý ở cơ quan có
trách nhiệm giải quyết; từng bước phát triển phần mềm giải quyết thủ tục
hành chính trực tuyến cho cá nhân, tổ chức.
Thêm vào đó, Chính phủ cần đề xuất những công việc có thể được ủy
quyền quyết định và giải quyết tức thời cho cán bộ ở Bộ phận một cửa. Trong
thời gian tới, mô hình này có thể được tổ chức thực hiện thí điểm tại một số
địa phương. Trên cơ sở đó, tổng kết những kết quả đạt được cùng những hạn
chế, khó khăn, vướng mắc gặp phải trong thời gian thí điểm, nhằm vạch ra
phương hướng hoàn thiện thể chế quy định về ủy quyền quyết định, giải quyết
tức thời cho cán bộ ở Bộ phận một cửa, hướng tới nhân rộng mô hình trên
phạm vi toàn quốc, hạn chế tình trạng “văn thư” còn tiếp diễn tràn lan tại bộ
phận một cửa như hiện nay.
3.3.2. Đối với tỉnh Lạng Sơn
- Cần sớm cụ thể hóa, có văn bản hướng dẫn, chỉ đạo kịp thời các văn
bản của trung ương theo quy định và thẩm quyền. Đồng thời quán triệt việc
thống nhất từ bỏ quan niệm phải có hướng dẫn của thành phố thì cấp huyện
mới thực hiện và tương tự với cấp phường mặc dù trong các văn bản của
trung ương đã quy định rõ, chi tiết và có hiệu lực thi hành. Đây chính là kẽ hở
tạo điều kiện cho việc nhũng nhiễu của cán bộ thực thi, nhiều văn bản quy
định chưa kèm theo hướng dẫn cụ thể nên quy định cũ vẫn được áp dụng thực
hiện. Chính vì vậy, chất lượng và hiệu lực của việc đơn giản hóa thủ tục hành
chính bị hạn chế, dẫn đến thiệt thòi cho người hưởng thụ là các cá nhân và tổ
chức có nhu cầu.
- Đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền thông qua nhiều hình thức
như: hệ thống trang thông tin điện tử của thành phố và các đơn vị trên địa
111
bàn, phát thanh truyền hình, báo mạng, báo hình, báo giấy, v.v để đông đảo
cá nhân và tổ chức được hiểu, được biết và thực hiện. Tăng cường tuyên
truyền miệng mọi lúc, mọi nơi.
- Quan tâm đến chế độ, chính sách đối với người trực tiếp thực hiện
nhiệm vụ. Đầu tư cao về nội dung, hình thức, chất lượng đào tạo cán bộ, công
chức nguồn và cán bộ, công chức chất lượng cao theo lộ trình. Hiện nay tỉnh
cũng đã có chính sách phụ cấp cho những người làm việc tại bộ phận một
cửa, tuy nhiên, số lượng còn ít và mức phụ cấp còn thấp, chưa đạt yêu cầu.
Thực tế, hầu hết các lĩnh vực thực hiện thủ tục hành chính đều phải thực hiện
tại bộ phận “một cửa, một cửa liên thông”, vì vậy, số lượng thủ tục hành
chính thường xuyên tăng lên, dẫn đến tình trạng quá tải trong xử lý hồ sơ. Do
đó, tỉnh nên xem xét và thực hiện điều chỉnh về số lượng hồ sơ và hạn mức
giải quyết hồ sơ tại bộ phận này sao cho phù hợp, để việc thực hiện liên thông
trên tất cả các lĩnh vực trở nên khả thi hơn. Đồng thời, tỉnh cũng nên cân nhắc
xây dựng một cổng thông tin điện tử kết nối các sở ban ngành có liên quan tới
bộ phận một cửa để công việc giải quyết hồ sơ được diễn ra nhanh chóng và
hiệu quả hơn.
- Tăng cường việc phân cấp cho cơ sở chủ động thực hiện giải quyết hồ
sơ. Hiện nay, đối với nhiều lĩnh vực, tỉnh chưa phân cấp cho thành phố; tương
tự, thành phố chưa phân cấp cho phường, xã; chẳng hạn như: lĩnh vực kết hôn
với người nước ngoài, cấp giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, v.v
nên dẫn đến tình trạng đa số khối lượng công việc đều tập trung ở tuyến
huyện. Trong khi đó, những lĩnh vực kể trên hoàn toàn có thể do chính quyền
cấp dưới chủ động xem xét và đưa ra quyết định quản lý.
- Cần có có lộ trình thí điểm cụ thể phục vụ công tác chỉ đạo xây dựng
mô hình một cửa thân thiện và linh hoạt chung trên toàn bộ thành phố. Tiếp
tục đẩy mạnh việc xã hội hóa dịch vụ công trên một số lĩnh vực. Công tác
112
chuyển giao việc cung ứng dịch vụ công sang khu vực tư là rất cần thiết trong
quá trình thực hiện mục tiêu nâng cao chất lượng phục vụ, đồng thời giảm tải
áp lực cho các cơ quan hành chính. Bên cạnh đó, các cơ quan hành chính nhà
nước tập trung chuyên sâu hơn vào việc quản lý và kiểm tra việc thực thi pháp
luật.
3.3.3. Đối với thành phố Lạng Sơn
Thứ nhất, tiếp tục đẩy mạnh công tác nghiên cứu cải cách hành chính và
công tác chỉ đạo đối với lãnh đạo Ủy ban nhân dân các phường, xã đối với
việc thực hiện tốt và hoàn thiện mô hình này. Thành ủy tiếp tục có Nghị quyết
chuyên đề về việc cải cách thủ tục hành chính: thành phố và phường, xã là
cấp thực hiện, chính vì không có thẩm quyền ban hành quy định thủ tục hành
chính, nên cần tập trung vào việc kiểm tra, rà soát và thu thập kiến nghị từ các
cơ quan thực hiện thủ tục hành chính, các cá nhân, tổ chức tham gia trong
thực tế. Dựa trên cơ sở đó, đưa ra các giải pháp hữu hiệu cho việc triển khai
thực hiện cũng như đề xuất lên cơ quan có thẩm quyền xem xét điều chỉnh, bổ
sung hay bãi bỏ một phần hay toàn bộ đối với một thủ tục hành chính nhất
định. Công việc này tưởng chừng đơn giản, song công tác tổ chức thi hành
trên thực tế lại gặp không ít khó khăn. Vì vậy, cần nâng cao trách nhiệm,
nhiệt tình, hiểu biết, chất lượng và tính kịp thời của các cơ quan có liên quan.
Thứ hai, tăng cường kinh phí cho công tác cải cách hành chính nói
chung và việc thực hiện thủ tục hành chính nói riêng tại các đơn vị. Kinh phí
này cần được bố trí cho một cơ quan chịu trách nhiệm giám sát và đôn đốc
thực hiện, căn cứ vào lĩnh vực và nhóm thủ tục hành chính để tập trung vào
thủ tục ưu tiên. Khi cần thiết, có thể tập trung số cán bộ tập trung, số cán bộ
biệt phái từ các cơ quan, đơn vị trong một thời gian nhất định để thực hiện
nhiệm vụ này. Từ đó, kinh phí sẽ được sử dụng hiệu quả hơn.
113
Thứ ba, trang bị ngay các phương tiện làm việc tại bộ phận tiếp nhận và
trả kết quả của Ủy ban nhân dân thành phố, đặc biệt là máy vi tính, máy in
chất lượng bởi vì các loại máy móc này hiện nay đã xuống cấp và gây cản trở
rất lớn đến việc tiếp nhận, thụ lý và trả kết quả cho cá nhân, tổ chức. Bên cạnh
đó bố trí thêm vô tuyến, khu vực niêm yết thủ tục theo lĩnh vực, không bố trí
quyển quá dày, quá nhiều gây khó khăn trong việc tra cứu, khu vực vệ sinh
cho khách hàng cần thuận tiện và hợp lý.
Thứ tư, tăng cường kiểm tra, giám sát việc chỉ đạo của người đứng đầu
cơ quan, đơn vị và việc thực hiện thủ tục hành chính tại thành phố, phòng ban
và các đơn vị liên quan. Thay đổi phương pháp kiểm tra như hạn chế các cuộc
kiểm tra báo cáo, tăng cường kiểm tra đột xuất và thực tế để kịp thời hướng
dẫn, chấn chỉnh khi có biểu hiện sai trái. Định kỳ khảo sát diện rộng sự phản
hồi từ cá nhân, tổ chức, không thực hiện hình thức mà cần bố trí cán bộ, công
chức thực hiện khách quan.
Thứ năm, xây dựng lộ trình cho việc thực hiện ứng dụng công nghệ
thông tin đối với dịch vụ công. Xây dựng mô hình “một cửa liên thông” linh
hoạt và thân thiện. Tiến tới xây dựng Bộ phận một cửa điện tử, thực hiện các
thủ tục hành chính liên thông trên tất cả các lĩnh vực.
Thứ sáu, tiếp tục xây dựng các quy trình liên thông đối với các lĩnh vực
còn lại như hộ tịch, lao động, thương binh, xã hội, đồng thời xây dựng các
phần mềm quản lý các lĩnh vực còn lại như hộ tịch, y tế, kinh tế, v.v để
thuận tiện trong việc quản lý, cập nhật, tra cứu hiện đại ngay tại chỗ, nhanh và
chính xác.
Thứ bảy, chủ động xây dựng đề án và đề xuất Ủy ban nhân dân tỉnh nhận
thí điểm mô hình một cửa linh hoạt và thân thiện, mô hình chính quyền điện
tử. Với mô hình đó, có thể phục vụ tới tất cả các đối tượng (phục vụ ngoài
giờ, các đối tượng tàn tật, dễ bị tổn thương, v.v) với mọi thời gian và để
114
chuyện đến cơ quan công quyền đối với cá nhân, tổ chức là việc thường
xuyên, hào hứng và tiện lợi.
Thứ tám, thường xuyên kiểm tra, bố trí sắp xếp công chức hợp lý, đúng
với chuyên môn, tạo cơ sở cho việc phát huy khả năng của cá nhân đặc biệt
công chức thành phố tham gia vào việc thực hiện một cửa và một cửa liên
thông. Tránh việc thay đổi, bố trí chưa khoa học của một số lãnh đạo thành
phố mang cảm tính và bố trí quá nhiều việc cho một người và nhiều người
làm một việc và tính ổn định không cao. Thường xuyên tập huấn để nâng cao
trình độ cán bộ công chức thành phố trong việc tổ chức, thực hiện thủ tục
hành chính tại đơn vị mình, loại bỏ tư tưởng khoán trắng cho cán bộ thực hiện
hay người phụ trách. Tóm lại, thành phố đã quan tâm và việc thực hiện thủ
tục hành chính tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ hành chính của thành
phố đã ổn định, nhưng cần quan tâm một cách toàn diện tới bộ phận này đầu
tư cơ sở vật chất, con người sao cho hiệu quả nhất, góp phần thành công trong
công tác cải cách nền hành chính nhà nước của tỉnh Lạng Sơn nói riêng và cả
nước nói chung.
115
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
Dựa trên một số đánh giá công tác cải cách thủ tục hành chính theo cơ
chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân thành phố Lạng Sơn, với những
kết quả đạt được, một số khó khăn và tìm ra nguyên nhân của những hạn chế
mà tác giả đã đề cập ở chương 2. Trong chương 3 này, tác giả đã đưa ra một
số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế
một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân thành phố Lạng Sơn, tác giả đưa ra 2
cơ sở để đề xuất giải pháp đó là thực trạng thủ tục hành chính tại tỉnh Lạng
Sơn và mục tiêu chung của công tác cải cách nền hành chính Nhà nước. Trên
cơ sở đó, tác giả đưa ra 4 phương hướng giải pháp: giải pháp liên quan đến
nội dung cải cách; giải pháp liên quan đến khâu soạn thảo văn bản; giải pháp
liên quan đến khâu giải quyết, tổ chức thực hiện thủ tục hành chính và nhóm
giải pháp thanh tra, kiểm tra quá trình thực hiện thủ tục hành chính. Bên cạnh
các giải pháp nêu trên, tác giả cũng mạnh dạn đề xuất một số kiến nghị đến
các cơ quan hành chính liên quan, chỉ đạo, lãnh đạo trực tiếp đến công tác cải
cách hành chính, cụ thể là đề xuất với Chính phủ, với Ủy ban nhân dân tỉnh
Lạng Sơn và Thành phố Lạng Sơn. Thông qua những giải pháp và đề xuất đó,
tác giả hi vọng có thể góp phần giúp cho công tác cải cách thủ tục hành chính
theo cơ chế một cửa liên thông trong thời gian tới sẽ được thông suốt và hiệu
quả hơn.
116
KẾT LUẬN
Cải cách hành chính là một khâu đột phá để xây dựng nền hành chính
trong sạch, vững mạnh, thống nhất, thông suốt, hiệu lực, hiệu quả. Cải cách
thủ tục hành chính là cắt bỏ những quyền lực cản trở, nhũng nhiễu, làm rối
loạn bộ máy hành chính. Do vậy, cải cách hành chính không chỉ có ý nghĩa
kinh tế mà còn quan trọng hơn góp phần tích cực xây dựng bộ máy hành
chính nhà nước trong sạch vững mạnh, đáp ứng lòng tin yêu người dân, doanh
nghiệp. Nhiều người không hiểu quy trình làm việc, hoặc nếu hiểu biết thì bớt
xén quy trình. Không có đủ năng lực tự giải quyết công việc, không ý thức
được trách nhiệm công vụ, nhiều cán bộ, công chức làm việc theo kiểu nhìn
trước, ngó sau, đoán ý cấp trên, liên kết thành “nhóm lợi ích” để gây khó dễ,
làm chậm quá trình thực hiện công việc.
Làm cho thủ tục hành chính trở nên gọn nhẹ, dễ tiếp cận, dễ thực hiện,
dễ thực hiện và mang lại lợi ích chính đáng cho dân, cho doanh nghiệp là đòi
hỏi bức bách của thực tiễn phát triển đất nước trong thời kỳ hội nhập. Cải
cách hành chính là yêu cầu cấp thiết cũng là tiền đề để xây dựng một nền
hành chính công chuyên nghiệp, hiện đại, vận hành thông suốt và hiệu quả.
Kỷ cương hành chính là rường cột, là đòn bẩy để thúc đẩy sự vận động đi lên
của xã hội và là yếu tố không thể thiếu với bất kỳ chủ thể hành chính nào.
“Việc gì lợi cho nhân dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết
sức tránh”. Giảm thủ tục hành chính, đẩy mạnh cải cách hành chính, siết chặt
kỷ cương hành chính đều hướng tới một mục đích chung là phục vụ người
dân tốt hơn và đây cũng là yêu cầu của một nền hành chính hiện đại.
Qua quá trình nghiên cứu việc thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế
một cửa liên thông tại thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn, tác giả có được
những nhận xét về những mặt tích cực và tồn tại, nguyên nhân của những tồn
117
tại đó và từ đó xác định những giải pháp cụ thể việc thực hiện thủ tục hành
chính tại thành phố Lạng Sơn ngày càng hoàn thiện và làm tiền đề cho việc
xây dựng mô hình thực hiện thủ tục hành chính chuẩn cho cả nước.
Thành phố Lạng Sơn là thành phố duy nhất và trung tâm của tỉnh, là nơi
thực hiện thủ tục hành chính theo mô hình một cửa liên thông đầu tiên của
tỉnh, sau đó một số các Sở, ban ngành khác mới thực hiện. Thực hiện xây
dựng nâng cấp việc thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên
thông thông và bước đầu cũng đạt được một số kết quả nhất định, góp phần
phát triển kinh tế - xã hội theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân tổ
chức. Thực thế công tác cải cách hành chính những năm gần đây đã cho thấy
quyết tâm cao của các cấp Ủy đảng, chính quyền thành phố Lạng Sơn trong
việc đầu tư cơ sở vật chất, đào tạo nguồn nhân lực, ứng dụng công nghệ thông
tin và khóa học kỹ thuật, đầu tư cao các công cụ hỗ trợ cho việc triển khai và
thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông của thành phố Lạng Sơn,
mặc dù vẫn còn những hạn chế nhất định về thể chế, cách vận hành, sự phối
hợp, v.v... song đã nhận được sự đồng thuận cao của nhân dân và xã hội, đồng
thời mô hình này cũng cho thấy phương thức giải quyết những yêu cầu chính
đáng của cá nhân, tổ chức hợp lý. Mô hình thực hiện thủ tục hành chính theo
cơ chế một cửa liên thông của thành phố Lạng Sơn đã góp phần đáng kể vào
công tác cải cách thủ tục hành chính hướng tới các thủ tục hành chính được
tinh giản, dễ hiểu, dễ thực hiện, rút ngắn thời gian và giảm chi phí cho cá
nhân, tổ chức. Một mô hình thực hiện thủ tục hành chính hướng tới hiện đại,
chuyên nghiệp và hiệu quả.
Việc thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông của
thành phố Lạng Sơn là giải pháp hữu hiệu trong cải cách hành chính, góp
phần phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu chính đáng của cá nhân, tổ chức, xây
dựng đội ngũ công chức chuyên nghiệp và việc nhìn nhận của xã hội đối với
118
cơ quan công quyền, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội từng bước
thực hiện công bằng xã hội.
Trong thời gian tới, Ủy ban nhân dân thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng
Sơn tiếp tục đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một
cưa liên thông bằng việc mở rộng thực hiện liên thông với Ủy ban nhân dân
các phường, xã và các ngành của tỉnh; tăng cường kiểm soát thủ tục hành
chính để kịp thời bổ sung và đề xuất, sửa đổi các quy định đối với từng thủ
tục hành chính cho phù hợp với thực tiễn; xây dựng và nâng cao chất lượng
đội ngũ cán bộ, công chức công tâm, thạo việc, có trình độ và tính chuyên
nghiệp cao về khoa học kỹ thuật và khoa học công nghệ, đặc biệt việc hoàn
thiện việc liên thông trong tất cả các lĩnh vực thông qua các phần mềm một
cửa liên thông và các phần mềm thuộc tất cả các lĩnh vực thuộc thẩm quyền
của Ủy ban nhân dân thành phố Lạng Sơn và các đơn vị thuộc thành phố; có
lộ trình cụ thể trong việc xây dựng thành công mô hình chính quyền điện tử
góp phần vào mục tiêu hoàn thiện một nền hành chính hiện đại. Với những
kết quả đạt được trong thời gian qua đã phần nào khẳng định đây là một mô
hình tiến bộ sẽ góp phần quan trọng trong việc đẩy mạnh công tác cải cách
thủ tục hành chính, nâng cao năng lực phục vụ nhân dân và thực sự trở thành
động lực thúc đẩy nền kinh tế trên địa bàn thành phố nói riêng và tỉnh Lạng
Sơn nói chung.
119
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. (2009), Một số văn bản pháp luật về quản lý hành chính, cải cách thủ tục
hành chính trong cơ quan Nhà nước và tổ chức chính trị xã hội,
Nxb. Chính trị Quốc gia.
2. Bộ Nội vụ (2014), Quyết định số 15/QĐ-BNV ngày 14 tháng 01 năm
2015 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ Ban hành Kế hoạch triển khai xác
định Chỉ số cải cách hành chính năm 2014.
3. Chính phủ (1994), Nghị quyết số 38/CP ngày 04 tháng 05 năm 1994 về
cải cách một bước thủ tục hành chính trong việc giải quyết công
việc của công dân và tổ chức.
4. Chính phủ (2008), Nghị định số 20/2008/NĐ-CP ngày 14 tháng 02 năm
2008 về tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức
về các quy định hành chính.
5. Chính phủ (2010), Nghị định số 63/2010/NĐ-CP ngày 08 tháng 06 năm
2010 của Chính phủ về kiểm soát thủ tục hành chính.
6. Chính phủ (2011), Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08 tháng 11 năm
2011 của Chính phủ ban hành Chương trình tổng thể Cải cách
hành chính Nhà nước giai đoạn 2011-2020.
7. Chính phủ (2013), Nghị định số 48/2013/NĐ-CP ngày 14 tháng 05 năm
2013 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị
định liên quan đến hoạt động kiểm soát thủ tục hành chính.
8. Chính phủ (2013), Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày 13 tháng 06 năm 2013
của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số
30c/NQ-CP.
9. Đảng Cộng sản Việt Nam (2005), Văn kiện Đại hội Đảng thời kỳ đổi mới
(Đại hội VI, VII, VIII, IX), Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.
120
10. Đảng Cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ X, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.
11. Đảng Cộng sản Việt Nam Ban Chấp hành Trung ương Khoá X (2007),
Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Khoá
X số 17-NQ/TW ngày 01 tháng 08 năm 2007 về đẩy mạnh cải cách
hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của bộ máy nhà
nước.
12. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ XI, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.
13. Đảng Cộng sản Việt Nam Ban Chấp hành Trung ương Ban chỉ đạo tổng
kết (2015), Báo cáo tổng kết một số vấn đề lý luận - thực tiễn qua
30 năm đổi mới (1986-2016), Nxb. Chính trị Quốc gia - Sự thật, Hà
Nội.
14. Tô Tử Hạ, Nguyễn Hữu Đức, Nguyễn Hữu Trị, Đoàn Trọng Truyến
(2003), Cải cách hành chính địa phương – Lý thuyết và thực tiễn,
Nxb. Giáo dục.
15. Nguyễn Hữu Hải (2013), Cơ sở lý luận và thực tiễn về hành chính nhà
nước, Nxb. Chính trị quốc gia.
16. Văn Thị Hoàn (2013), Đổi mới thủ tục hành chính trong tuyển dụng viên
chức, Luận văn Thạc sĩ.
17. Học viện Hành chính Quốc gia (2002), Giáo trình Thủ tục hành chính,
Nxb. Đại học Quốc gia, Hà Nội.
18. Học viện Hành chính Quốc gia (2004), Giáo trình hành chính công,
Nxb. Đại học Quốc gia, Hà Nội.
19. Học viện Hành chính Quốc gia (2011), Tài liệu bồi dưỡng về quản lý
hành chính nhà nước (chương trình chuyên viên), Phần II - Hành
121
chính nhà nước và công nghệ hành chính, Nxb. Khoa học và Kỹ
thuật, Hà Nội.
20. Lê Thị Vân Huyền (2012), Nâng cao hiệu quả phối hợp trong thực hiện
thủ tục hành chính thực hiện thẩm quyền theo cơ chế một cửa, một
cửa liên thông của UBND phường tại thành phố Hà Nội, Luận văn
Thạc sĩ.
21. Mai Hữu Khuê và Bùi Văn Nhơn (1996), Một số vấn đề về cải cách thủ
tục hành chính, Nxb. Chính trị Quốc gia.
22. Đỗ Ngọc Lan (2011), Quản lý chất lượng cải cách hành chính theo mô
hình “một cửa liên thông” tại Ủy ban Nhân dân các quận thành
phố Hải Phòng, Luận văn Thạc sĩ quản lý hành chính công.
23. Đào Thị Oanh (2014), Cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân
quận Thanh Xuân, Luận văn Thạc sĩ quản lý hành chính công.
24. Thang Văn Phúc (2007), Cải cách thủ tục hành chính nhà nước – Thực
trạng, nguyên nhân, giải pháp, Nxb. Thống kê, Hà Nội.
25. Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2015), Luật Tổ
chức chính quyền địa phương.
26. Điệp Văn Sơn (2008), Cải cách hành chính – Những vấn đề cần biết,
Nxb. Chính trị Quốc gia.
27. Võ Kim Sơn (2004), Cải cách nền hành chính nhà nước một quá trình
tất yếu và liên tục, Nxb. Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.
28. Trần Văn Tấn (2011), Cơ chế một cửa, một cửa liên thông - Nghiên cứu
thực tiễn tỉnh Đồng Tháp, Luận văn Thạc sĩ.
29. Nguyễn Văn Thâm và Võ Kim Sơn (2002), Thủ tục hành chính – Lý
luận và thực tiễn, Nxb. Chính trị Quốc gia.
30. Nguyễn Văn Thâm và Võ Kim Sơn (2003), Cải cách thủ tục hành chính,
Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
122
31. Nguyễn Văn Thâm (2010), Soạn thảo và xử lý văn bản quản lý nhà
nước, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
32. Mai Thị Thơm (2013), “Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một
cửa về cấp phép xây dựng từ thực tiễn quận Hoàn Kiếm - Hà Nội,
Luận văn Thạc sĩ.
33. Thủ tướng Chính phủ (2001), Quyết định số 136/2001/QĐ-TTG ngày 17
tháng 09 năm 2001 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Chương
trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2001 –
2010.
34. Thủ tướng Chính phủ (2003), Quyết định số 181/2003/QĐ-TTg ngày 04
tháng 09 năm 2003 Ban hành Quy chế thực hiện cơ chế “một cửa”
tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương.
35. Thủ tướng Chính phủ (2007), Quyết định số 30/QĐ-TTg ngày 10 tháng
01 năm 2007 về Phê duyệt Đề án Đơn giản hoá thủ tục hành chính
trên các lĩnh vực quản lý nhà nước giai đoạn 2007-2010.
36. Thủ tướng Chính phủ (2007), Quyết định số 93/2007/QĐ-TTg ngày 22
tháng 06 năm 2007 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy chế
thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông tại cơ quan
hành chính nhà nước ở địa phương.
37. Thủ tướng Chính phủ (2015), Quyết định số 09/2015/QĐ-TTg ngày 25
tháng 03 năm 2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc Ban hành Quy
chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông tại cơ
quan hành chính nhà nước ở địa phương.
38. Đỗ Thị Toan (2012), Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa
liên thông trong lĩnh vực đăng ký kinh doanh tại Sở Kế hoạch và
Đầu tư tỉnh Bắc Ninh, Luận văn Thạc sĩ.
123
39. Đào Trí Úc (2008), Đánh giá kết quả cải cách hành chính và các giải
pháp tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính ở nước ta, Nxb. Chính
trị Quốc gia.
40. Uỷ ban nhân dân Thành phố Lạng Sơn (2015), Báo cáo Cải cách hành
chính nhà nước các năm 2011 – 2015.
41. Uỷ ban nhân dân Thành phố Lạng Sơn (2015), Báo cáo tổng kết công tác
Cải cách hành chính nhà nước Thành phố Lạng Sơn giai đoạn
2001-2010, 2011-2015.
42. Ủy ban nhân dân Thành phố Lạng Sơn (2015), Quy chế tổ chức và hoạt
động bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thực hiện cơ chế một cửa của
Uỷ ban nhân dân Thành phố Lạng Sơn (Ban hành kèm theo Quyết
định số 3170/QĐ-UBND ngày 17 tháng 11 năm 2015 của UBND
Thành phố).
43. Uỷ ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn (2012), Quyết định số 254/QĐ-UBND
ngày 08 tháng 03 năm 2012 của UBND tỉnh Phê duyệt Chương
trình tổng thể cải cách hành chính tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2011-
2020.
44. Uỷ ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn (2015), Báo cáo số 61/BC-UBND ngày
13 tháng 03 năm 2015 của UBND tỉnh về việc Tự đánh giá, chấm
điểm chỉ số Cải cách hành chính tỉnh Lạng sơn năm 2014.
45. Uỷ ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn (2015), Báo cáo số 218/BC-UBND ngày
09 tháng 07 năm 2015 của UBND tỉnh Lạng Sơn.
46. Uỷ ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn (2015), Quyết định số 17/2015/QĐ-
UBND ngày 21 tháng 04 năm 2015 của UBND tỉnh, Quy định về
đánh giá, xếp loại kết quả thực hiện công tác cải cách hành chính
đối với các Sở, ban, ngành tỉnh và UBND các huyện, thành phố
trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- luan_van_cai_cach_thu_tuc_hanh_chinh_theo_co_che_mot_cua_lie.pdf