Luận văn Giải quyết khiếu nại hành chính trong quản lý và sử dụng đất đô thị - Từ thực tiễn quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội

nước ngoài, tạo cơ chế thu hút cho đầu tư phát triển kinh tế của tổ chức nước ngoài. 75 Ngoài ra, Luật bổ sung công tác giám sát, đánh giá và theo dõi về việc quản lý và sử dụng đất đai. Theo đó, công dân có quyền tự mình hoặc thông qua các tổ chức đại diện thực hiện quyền giám sát và phản ánh các sai phạm trong quản lý và sử dụng đất đai. Hình thức giám sát là trực tiếp thực hiện quyền giám sát thông qua việc phản ánh, gửi đơn kiến nghị đến các cơ quan, người có thẩm quyền giải quyết; Hoặc gửi đơn kiến nghị đến các tổ chức đại diện được pháp luật công nhận để các tổ chức này thực hiện việc giám sát. Hệ thống theo dõi và đánh giá đối với quản lý và sử dụng đất đai được công khai để các tổ chức, cá nhân tìm hiểu thông tin theo quy định của pháp luật. Kể từ ngày Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực thì Luật Đất đai năm 2003 và Nghị quyết số 49/2013/QH13 ngày 21 tháng 6 năm 2013 của Quốc hội về kéo dài thời hạn sử dụng đất trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối của hộ gia đình, cá nhân hết hiệu lực. Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực từ ngày 01/7/2014. Chính phủ và Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành nhiều văn bản pháp quy hướng dẫn thi hành. Để những quy định của Luật được triển khai hiệu quả trên thực tế, nhiệm vụ đặt ra đối với chính quyền các địa phương là cần tập trung rà soát những văn bản quy phạm pháp luật do cấp mình ban hành nhằm phát hiện những nội dung không phù hợp với Luật Đất đai năm 2013 để kịp thời sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ đối với các văn bản thuộc thẩm quyền ban hành và kiến nghị sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ đối với các văn bản không thuộc thẩm quyền ban hành tạo ra cơ chế, chính sách về quản lý, sử dụng đất đai phù hợp với tình hình thực tế địa phương và yêu cầu phát triển mới, đặc biệt là các quy định về bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất, giải phóng mặt bằng Để tăng cường đảm bảo thực hiện Luật Đất đai 2013 trên địa bàn quận Hai Bà Trưng nói riêng, toàn Thành phố Hà Nội nói chung, các cơ quan chức năng cần duy trì thực hiện các biện pháp sau: 76 - Đối với UBND quận trên địa bàn thành phố Hà Nội, cần tập trung chỉ đạo triển khai thi hành kịp thời, có hiệu quả Luật Đất đai năm 2013 tại địa phương. Tổ chức hội nghị triển khai, quán triệt nội dung Luật Đất đai năm 2013 cho lãnh đạo, cán bộ các phòng, ban và Ủy ban nhân dân các phường. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến sâu rộng Luật Đất đai trên địa bàn. - Đối với cơ quan quản lý chuyên ngành về đất đai là Sở Tài nguyên và Môi trường:chủ trì phối hợp với các sở, ngành liên quan rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến quản lý nhà nước về đất đai nói chung và đất đai ở đô thị nói riêng, đề xuất, kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới văn bản cho phù hợp với Luật Đất đai năm 2013 và điều kiện thực tế tại các quận trên địa bàn thành phố Hà Nội. Tham mưu cho Hội đồng nhân dân Thành phố, Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến việc thi hành Luật Đất đai thuộc thẩm quyền pháp luật quy định. Triển khai thực hiện dự án điều tra, khảo sát giá đất thị trường, xây dựng bảng giá đất, đảm bảo phù hợp khi Chính phủ công bố bảng giá đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2013. - Đối với cơ quan chuyên môn quản lý tài chính về đất là Sở Tài chính. Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan rà soát các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành của thành phố về chính sách tài chính đất đai ở đô thị, đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn. - Đối với cơ quan chuyên môn quản lý về tuyên truyền, phổ biến pháp luật là Sở Tư pháp. Sở Tư pháp cần chủ trì, phối họp với các sở, ngành liên quan xây dựng kế hoạch tiếp tục tuyên truyền, phổ biến sâu rộng Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn mới được ban hành đến cán bộ, 77 đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong Quận, Thành phố. - Tiếp tục hoàn thiện pháp luật về khiếu nại. Hoàn thiện các quy định của pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu nại là vấn đề cần được quan tâm nghiên cứu hiện nay. Tuy nhiên, để việc hoàn thiện có hiệu quả, đưa ra các quy định phục vụ thiết thực công tác giải quyết khiếu nại thì phải xác định rõ cơ sở cho việc hoàn thiện, nhất là các căn cứ khoa học và thực tiễn liên quan tới chủ đề này. Thứ nhất, Luật Khiếu nại năm 2011 quy định trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại đối với các quyết định hành chính, hành vi hành chính là như nhau. Tuy nhiên, cần nghiên cứu phân loại các khiếu nại đối với các quyết định hành chính, hành vi hành chính trong các lĩnh vực khác nhau để xác định thời hạn thụ lý và giải quyết phù hợp với đặc điểm, tính chất của từng lĩnh vực. Đồng thời, cần phân biệt rõ hơn trình tự, thủ tục và thời hạn thụ lý, giải quyết khiếu nại đối với hành vi hành chính và giải quyết khiếu nại đối với quyết định hành chính. Thứ hai, từ khi Luật Khiếu nại năm 2011 có hiệu lực thi hành (kể từ ngày 01/7/2012) đến nay, mặc dù mới thực hiện, tuy nhiên có lúc, có nơi khi áp dụng các quy định về đối thoại trong quá trình giải quyết khiếu nại hành chính còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc mà chưa có hướng dẫn. Chẳng hạn như: Hiện nay không ít trường hợp người giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính và hành vi hành chính của mình khi xem xét giải quyết khiếu nại thường áp dụng điểm a khoản 2 Điều 13 Luật Khiếu nại để uỷ quyền cho cấp dưới của mình đối thoại chứ không áp dụng điểm c khoản 2 Điều 14 Luật Khiếu nại để thực hiện nghĩa vụ tổ chức đối thoại. Vì vậy, người được uỷ quyền đối thoại thường bị động và lúng túng khi thực hiện đối thoại theo quy định tại Điều 30 Luật Khiếu nại..., nhất là thực hiện thủ tục đối thoại và hướng giải quyết khiếu nại. Do đó, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả đối 78 thoại. Mặt khác, việc giải quyết khiếu nại nói chung và thực hiện nghĩa vụ đối thoại nói riêng trong giải quyết khiếu nại ở một số nơi chưa quan tâm đúng mức nên không ít trường hợp quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu, lần hai bị kéo dài, không bảo đảm thời hạn luật định, hoặc không chính xác... Để tháo gỡ những vướng mắc trên các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cần sớm có hướng dẫn cụ thể, chi tiết việc thực hiện quy định của Luật Khiếu nại về đối thoại trong giải quyết khiếu nại, trong đó lưu ý: Người có quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu nại không được ủy quyền cho người đại diện hợp pháp tham gia đối thoại trong giải quyết khiếu nại lần đầu. Đối thoại là một khâu quan trọng trong quá trình giải quyết khiếu nại, thông qua đối thoại không chỉ giúp cho các khiếu nại được giải quyết nhanh chóng mà đây còn là hoạt động thể hiện tính chất của xã hội dân chủ mà Đảng và Nhà nước ta đang nỗ lực phấn đấu để thực hiện mục tiêu: “Dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh”. Do đó, những hạn chế, vướng mắc nêu trên cần sớm được các cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu tháo gỡ, để những quy định của Luật Khiếu nại có thể thực sự phát huy hiệu quả trong thực tiễn áp dụng. Thứ ba, để hạn chế tình trạng người khiếu nại gửi đơn đến nhiều cấp, nhiều ngành hoặc cố tình khiếu nại dai dẳng, không chấp hành quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật, đề nghị bổ sung thêm nghĩa vụ của người khiếu nại, đó là: người khiếu nại phải có nghĩa vụ nộp lệ phí cho cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại (áp dụng như với lệ phí Toà án). Thứ tư, cần quy định chặt chẽ hơn về biện pháp đảm bảo thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật, cụ thể là: Có thời hạn tự nguyện chấp hành quyết định giải quyết khiếu nại; sau thời hạn đó, nếu không thực hiện sẽ áp dụng biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật với các lý do không chấp hành các quyết định có hiệu lực pháp luật của cơ 79 quan quản lý nhà nước. Đối với quận Hai Bà Trưng, số vụ việc khiếu nại về đất đai nói chung và đất đai đô thị nói riêng trên địa bàn quận, cũng như thành phố Hà Nội thời gian qua chiếm tỷ lệ cao trong tổng số vụ việc khiếu nại hành chính. Trong khi pháp luật về giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị còn chưa thật sự đầy đủ; sự phối họp giữa các cấp, các ngành trong giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị chưa chặt chẽ, thường xuyên, hiệu quả còn hạn chế. Vì vậy, yêu cầu cần phải nghiên cứu xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của UBND thành phố về trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị trên địa bàn là một vấn đề hết sức cần thiết, bảo đảm cho việc giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị trên địa bàn thành phố được các cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện kịp thời, khách quan, dân chủ, đúng pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị trên địa bàn thành phố. Trong văn bản quy phạm pháp luật này, cần quy định rõ ràng các quyết định hành chính, hành vi hành chính trong lĩnh vực đất đai ở đô thị có thể bị khiếu nại; thẩm quyền giai quyết khiếu nại lần đầu, lần hai; trình tự, thủ tục, thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu, lần hai; trách nhiệm phối họp của các cấp, các ngành trong giải quyết khiếu nại về đất đai; chế tài xử lý đối với cá nhân, cơ quan, tổ chức không thực hiện đúng quy định của pháp luật về khiếu nại, giải quyết khiếu nại... Quy định đối thoại trong quá trình giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị là thủ tục bắt buộc được hiểu là thủ tục mà cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại phải tiến hành khi có xảy ra vụ việc khiếu nại. Quy định theo hướng này có ý nghĩa trong việc đề cao trách nhiệm của cơ quan giải quyết khiếu nại, coi đó là một phương thức giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị. Đối thoại là một nội dung quan trọng, ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả của công tác giải quyết khiếu nại, đặc biệt là các vụ khiếu nại đông người. Tuy nhiên, cả về lý luận và thực tiễn của việc đối thoại trong các vụ việc giải 80 quyết khiếu nại tại quận Hai Bà Trưng vẫn còn nhiều vấn đề đặt ra, đòi hỏi phải có sự nghiên cứu, tổng kết, đánh giá và rút ra những bài học cho công tác này, từ đó cung cấp những luận cứ cho việc nâng cao hiệu quả của việc đối thoại, góp phần giải quyết có hiệu quả những vụ việc khiếu nại về đất đai ở đô thị trên địa bàn quận. 3.2.2. Nhóm giải pháp riêng cho quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội 3.2.2.1. Nâng cao hiệu quả hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai, khiếu nại Hiệu quả của công tác giải quyết khiếu nại về đất đai không chỉ phụ thuộc vào ý thức pháp luật của cán bộ làm công tác giải quyết khiếu nại mà còn phụ thuộc vào ý thức pháp luật của các tầng lớp nhân dân đối với vấn đề này. Nhiều vụ việc khiếu nại phát sinh do nguyên nhân từ việc công dân không nắm bắt được các quy định của pháp luật. Do đó, cần nghiên cứu đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung, pháp luật về đất đai, khiếu nại và giải quyết khiếu nại về đất đai nói riêng trên địa bàn Thành phố Hà Nội. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung và pháp luật về đất đai ở đô thị nói riêng có vai trò rất quan trọng, là cầu nối để đưa các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến với mọi người dân. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đã góp phần nângcao nhận thức, ngăn chặn làm hạn chế hành vi vi vi phạm pháp luật, giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn quận Hai Bà Trưng. Vì vậy, Quận cần triển khai các hoạt động nhằm nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai ở đô thị, khiếu nại cụ thể như sau: Thứ nhất, tiếp tục quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các văn bản của Đảng lãnh đạo, chỉ đạo về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung, pháp luật về khiếu nại, về đất đai. 81 Thứ hai, duy trì phổ biến Luật Đất đai năm 2013; tiếp tục phổ biến các quy định của pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu nại về đất đai nói chung và đất đai ở đồ thị nói riêng để cán bộ, đảng viên và nhân dân nắm vững và thực hiện, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý xã hội bằng pháp luật. Tích cực đổi mới, đa dạng hoá các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với đặc điểm, nhu cầu của từng nhóm đối tượng và các điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của từng cơ quan, tổ chức và các địa phương. Phát huy hiệu quả của các hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật như: qua các phương tiện thông tin đại chúng; trong trường học; thi tìm hiểu pháp luật; trợ giúp pháp lý, tư vấn pháp luật; diễu hành cổ động; treo pa nô, áp phích; cấp phát tờ rơi, tờ gấp, tài liệu có nội dưng tìm hiểu về pháp luật... Kết họp chặt chẽ, có hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với hoạt độngcải cách các thủ tục hành chính, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị; lồng ghép phổ biến, giáo đục pháp luật với việc triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn quận. Trong quá trình xây dựng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, nhất là khi thu hồi đất, giải phóng mặt bằng để thực hiện các dự án trên địa bàn quận. Quận Hai Bà Trưng cần tổ chức các đợt cao điểm tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai (nhất là về cơ chế, chính sách liên quan đến thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng, giao đất, cho thuê đất), pháp luật về khiếu nại cho các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức bị ảnh hưởng với các hình thức thích hợp như: tổ chức hội nghị tuyên truyền, phổ biến; cấp phát tờ rơi, tờ gấp, tài liệu có nội dung tìm hiểu pháp luật về đất đai, khiếu nại; tổ chức trợ giúp pháp lý lưu động miễn phí; hệ thống loa truyền thanh phường... Qua đó, giúp cho người dân trên địa bàn quận bị ảnh hưởng có điều kiện nâng cao kiến thức pháp luật về đất đai nói chung và đất đai ở đô thị nói riêng, khiếu 82 nại, góp phần hạn chế các vụ việc khiếu nại phát sinh có nguyên nhân do không hiểu biết pháp luật Thứ ba, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội trong việc tham gia tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Tăng cường sự phối họp giữa các cơ quan, đơn vị trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, các cơ quan, đơn vị kịp thời triển khai, phổ biến các văn bản pháp luật thuộc ngành, lĩnh vực mình quản lý, nâng cao tinh thần trách nhiệm và hiệu quả thực thi công vụ của cán bộ, công chức, viên chức; đồng thời phối hợp với cơ quan Tư pháp cùng cấp triển khai phổ biến, giáo dục pháp luật cho nhân dân, Bố trí một khoản kinh phí cần thiết cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai ở đô thị, khiếu nại về đất đai ở đô thị. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên của quận có trách nhiệm vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân tự giác tham gia tìm hiểu, học tập nâng cao kiến thức, ý thức tôn trọng và chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật về khiếu nại và đất đai; tích cực tham gia tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật ở cơ quan, đơn vị, địa phương. 3.2.2.2. Kiện toàn tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai Quá trình thực hiện công tác giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị phải đảm bảo gắn liền với yêu cầu cải cách hành chính. Do đó, bên cạnh yêu cầu về hoàn thiện pháp luật cũng cần phải thường xuyên kiện toàn tổ chức bộ máy các cơ quan thực hiện công tác giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị, đặc biệt là cơ quan tài nguyên và môi trường, thanh tra các cấp. Tiếp tục đổi mới cơ chế hoạt động và quy chế làm việc theo hướng tinh gọn, hiệu quả, phân công, phân nhiệm rõ ràng. Đề cao trách nhiệm, thẩm quyền cá nhân, khen thưởng, kỷ luật nghiêm minh. Đồng thời kiên quyết khắc phục tình trạng chồng chéo đùn đẩy trách nhiệm, gây khó khăn, chậm trễ trong giải quyết 83 khiếu nại và thực hiện phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương trong thực hiện nhiệm vụ giải quyết khiếu nại đất đai. Yếu tố rất quan trọng quyết định đến chất lượng, hiệu quả giải quyết khiếu nại hành chính nói chung, khiếu nại trong lĩnh vực đất đai nói riêng chính là yếu tố con người. Bộ phận tham mưu giải quyết khiếu nại phải có năng lực, phẩm chất và kiến thức pháp luật chuyên môn, pháp luật về khiếu nại. Người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại ngoài trình độ chuyên môn phải có trách nhiệm nghề nghiệp. Cần phải coi hiệu quả giải quyết khiếu nại là một trong những tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá năng lực của người đứng đầu cơ quan, đơn vị và cán bộ, công chức. Bên cạnh đó, cần tập trung nâng cao nhận thức của lãnh đạo, trách nhiệm người đứng đầu trong cơ quan nhà nước, tổ chức; cần phải coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, kết quả thực hiện giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị là một tiêu chí trong quy hoạch, sử dụng cán bộ; đặc biệt là người đứng đầu cơ quan, trực tiếp giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị như Thanh tra quận, Phòng tài nguyên và môi trường, phòng Tư pháp, Văn phòng UBND- HĐND quận, có cơ chế hỗ trợ vật chất, tinh thần để đội ngũ cán bộ yên tâm, nỗ lực thực hiện nhiệm vụ được giao. Ngoài ra, cần phải nâng cao năng lực và trách nhiệm của cán bộ, công chức giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị trên địa bàn Quận. Cần tổ chức điều tra, khảo sát, đánh giá một cách khách quan về thực trạng tình hình đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại về đất đai nói chung và đất đai ở đô thị nói riêng. Từ đó, nhận ra được nhu cầu cán bộ, công chức, đồng thời tiến hành xây dựng quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức giải quyết khiếu nại. Việc xây dựng quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức là nhiệm vụ mang tính chiến lược lâu dài của cấp ủy Đảng, chính quyền. Đây 84 chính là một giải pháp quan trọng, cơ bản nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức giải quyết khiếu nại bảo đảm về số lượng, tốt về chất lượng, cơ cấu hợp lý, phù hợp với điều kiện của Quận Ha Bà Trưng. Nâng cao trình độ học vấn của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại đất đai ở đô thị nhằm khắc phục tình trạng tụt hậu về giáo dục. Bởi công tác giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị khá khó khăn, phức tạp, vừa có tính chất cấp bách trước mắt, vừa có tính thường xuyên, lâu dài. Giải quyết khiếu nại đòi hỏi người giải quyết phải áp dụng đồng bộ nhiều bộ luật khác nhau, phải có năng lực chuyên môn tổng hợp cũng như kinh nghiệm thực tiễn phong phú và khả năng đối thoại, dẫn dắt, giải thích tốt đối với người khiếu nại, tổ chức, cá nhân bị khiếu nại. Thực hiện tốt công tác tạo nguồn cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại đất đai để khắc phục tình trạng thiếu hụt nguồn cán bộ. Nghiên cứu xây dựng chính sách thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, đào tạo theo nhu cầu, hỗ trợ sinh viên theo học để sau khi tốt nghiệp đại học số sinh viên này được bố trí vào làm công tác giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai. Đồng thời phải có chế độ đãi ngộ (tiền lương, phụ cấp nghề nghiệp, thưởng...) phù hợp vớitính chất, yêu cầu công việc cho. đội ngũ cán bộ làm công tác giải quyết khiếu nại về đất đai, để họ yên tâm công tác và phát huy được năng lực, trí tuệ trong thực hiện nhiệm vụ. Việc bố trí cán bộ thực hiện trên cơ sở nguyên tắc dân chủ, công khai, đúng người, đúng việc, đúng tiêu chuẩn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị. 3.2.2.3. Tổ chức tốt công tác tiếp công dân Nhằm đổi mới công tác tiếp dân, nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại, tố cáo, tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XIII đã thông qua Luật Tiếp công dân. Với 9 chương 36 điều, Luật đã quy định đầy đủ, thống nhất, khắc phục 85 tình trạng tản mát của hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật về vấn đề tiếp dân, tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, phản ánh của công dân còn chưa thống nhất ở các hệ thống cơ quan khác nhau. Đồng thời, tạo nhận thức đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác tiếp công dân, đề cao trách nhiệm của thủ trưởng cơ quan, tổ chức trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, gắn kết công tác tiếp công dân với giải quyết khiếu nại, tố cáo. Bên cạnh việc xác định những nguyên tắc tiếp công dân phải công khai, dân chủ, kịp thời; giữ bí mật, bảo đảm an toàn cho người tố cáo; tôn trọng, tạo điều kiện thuận lợi cho công dân thực hiện khiếu nại, tố cáo, phản ánh theo quy định của pháp luật, Luật còn nghiêm cấm những hành vi gây phiền hà, sách nhiễu, cản trở người khiếu nại, tố cáo, phản ánh hoặc thiếu trách nhiệm, phân biệt đối xử trong việc tiếp công dân. Đồng thời, Luật cũng nghiêm cấm việc lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để gây rối trật tự, xuyên tạc, vu khống, gây thiệt hại cho cơ quan, tổ chức, đơn vị; nghiêm cấm cá nhân, kích động, lôi kéo người khác tập trung đông người tại nơi tiếp công dân Đối với Thành phố Hà Nội và Quận Hai Bà Trưng, yêu cầu đặt ra đối với việc thực hiện công tác tiếp công dân hiện nay là phải trên cơ sở phát huy dân chủ, tôn trọng và bảo đảm quyền khiếu nại của công dân. Muốn vậy, phải nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành về công tác tiếp công dân. Quán triệt các văn bản của Đảng, Nhà nước về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, đặc biệt là Luật tiếp công dân. Chú trọng củng cố, xây dựng mối quan hệ giữa cơ quan nhà nước với công dân. Kịp thời xử lý cán bộ quan liêu cửa quyền, nhũng nhiễu, gây phiền hà cho dân. Phải tổ chức thựchiện tốt quy chế dân chủ ở phường. Có kế hoạch phân công, bố trí lãnh đạo tiếp công dân theo quy định của pháp luật, bố trí nơi tiếp công dân tại địa điểm thuận tiện, bảo đảm các điều kiện vật chất cần thiết, bố trí cán bộ tiếp công dân thường xuyên, có phẩm chất tốt, có kiến thức và am 86 hiểu pháp luật. Công tác tiếp công dân gắn liền với việc giải quyết khiếu nại về đất đai ở đôthị, chủ động giải quyết khiếu nại ngay từ khi mới phát sinh, tăng cường đối thoại với dân, kiểm tra, đôn đốc việc giải quyết của cấp dưới hoặc trực tiếp chỉ đạo giải quyết những vụ việc phức tạp để tránh xảy ra các điểm nóng. Khi phát sinh khiếu nại về đất đai ở đô thị ở phường nào thì chỉ đạo giải quyết kịp thời, đúng pháp luật, chính sách, có lý, có tình, dứt điểm tại phường đó. Cần chú trọng đến công tác hoà giải ở cơ sở, nhất là những tranh chấp đất trong nội bộ nhân dân; nếu chính quyền cơ sở quan tâm giải quyết; thông qua hoà giải ngay từ đầu thì vụ việc sẽ sớm chấm dứt, ít phát sinh phức tạp; khi hoà giải cần phối hợp chặt chẽ với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, như Hội phụ nữ, Hội nông dân, Hội cựu chiến binh, Đoàn thanh niên... để vận động, thuyết phục thấu tình, đạt lý để công dân hiểu chính sách, pháp luật và coi trọng tình làng, nghĩa xóm, thân tộc. Các tổ chức trong hệ thống ngành Thanh tra từ cấp thành phố đến quận chủ động thực hiện tốt chức năng tham mưu, thường xuyên tiến hành kiểm tra trách nhiệm của thủ trưởng cấp dưới trong việc chấp hành các quy định về pháp luật trong công tác tiếp dân và giải quyết đơn thư khiếu nại về đất đai ở đô thị nhằm phát hiện những thiếu sót để kịp thời uốn nắn, sửa chữa, khắc phục ngay. Theo dõi nắm chắc tình hình khiếu nại về đất đai ở đô thị để báo cáo ngay từ khi mới phát sinh và đề xuất biện pháp xử lý kịp thời. Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố, Hội đồng nhân dân các cấp tăng cường công tác tiếp dân, giám sát công tác tiếp dân và giải quyết đơn thư khiếu nại về đất đai ở đô thị tại địa phương mình; phát hiện có vi phạm pháp luật gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích họp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức thì yêu cầu người có thẩm quyền áp dụng biện pháp cần thiết để kịp thời chấm dứt vi phạm và xem xét trách nhiệm, xử lý đối với 87 người vi phạm. Đối với tiếp dân lưu động ở cơ sở cần phối hợp một số cơ quan chức năng cùng tham dự để nghe và xử lý, trả lời những kiến nghị, phản ánh, khiếu nại về đất đai ở đô thị của công dân ngay tại buổi tiếp, trừ những vấn đề phải tiếp tục nghiên cứu trả lời cho công dân sau bằng văn bản. Tăng cường tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về công tác tiếp công dân và giải quyết đơn thư khiếu nại nói chung và khiếunại về đất đai ở đô thị nói riêng (nhất là tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ cấp ca sở) để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm công tác này. 3.2.2.4. Tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát trách nhiệm giải quyết khiếu nại trong quản lý và sử dụng đất; chấn chỉnh ý thức, thái độ và trách nhiệm của cán bộ, công chức có trách nhiệm trong quản lý nhà nước về đất đai và giải quyết khiếu nại hành chính về đất đai ở đô thị Hoạt động quản lý nhà nước ngày càng thể hiện là mũi nhọn có tính đột phá trong quá trình cải cách bộ máy nhà nước. Hoạt động này chỉ có hiệu quả khi tiến hành thực hiện đồng bộ các nội dung nhiệm vụ được Chương trình cải cách nền hành chính, trong đó công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành thể chế, trước hết là thực thi công vụ trong cơ quan nhà nước phải thực sự được coi trọng. Thanh tra, kiểm tra của cơ quan hành chính nhà nước các cấp giữ vị trí quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động, kỷ luật, kỷ cương của cơ quan quản lý hành chính. Giải quyết khiếu nại về đất đai là một trong các nội dung quản lý nhà nước, trong quá trình thực hiện có thể sẽ phát sinh vi phạm pháp luật về khiếu nại, giải quyết khiếu nại. Do đó, cũng như tất cả các lĩnh vực quản lý nhà nước, cần thiết phải tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, nhất là thanh tra, kiểm 88 tra trách nhiệm của người đứng đầu trong thực hiện các quy định của pháp luật về giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai để kịp thời phát hiện những hạn chế, thiếu sót trong lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện nhiệm vụ giải quyết khiếu nại, từ đó rút kinh nghiệm, chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước về đất đai; xử lý nghiêm những cán bộ, công chức sai phạm trong thực hiện công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, từng bước nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước, giải quyết khiếu nại về đất đai. Thanh tra, kiểm tra trách nhiệm giải quyết khiếu nại về đất đai cần được tiến hành thường xuyên, xây dựng thành chương trình, kế hoạch cụ thể, có trọng tâm, trọng điểm và ưu tiên lựa chọn những nơi có vụ việc khiếu nại phức tạp, đông người để tiến hành trước. Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động thanh tra, kiểm tra trách nhiệm về công tác giải quyết khiếu nại về đất đai. Muốn vậy, quá trình thanh tra, kiểm tra trách nhiệm phải tuân thủ các quy định của pháp luật về khiếu nại, thực hiện tốt quy trình thanh tra, kiểm tra trách nhiệm giải quyết khiếu nại về đất đai. Kết thúc thanh tra, kiểm tra, các đoàn thanh tra, kiểm tra cần phải phân tích, đánh giá được những ưu, khuyết điểm của cơ quan, tổ chức và cá nhân trong việc thực hiện quy định của pháp luật về công tác tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư và công tác giải quyết khiếu nại về đất đai.. Xác định rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân trong việc để dẫn tới tình trạng tổ chức công tác tiếp công dân, tiếp nhận và giải quyết khiếu nại về đất đai kém hiệu quả. Qua thanh tra, kiểm tra, nếu phát hiện có vi phạm pháp luật cần xử lý hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý kịp thời, nghiêm minh, triệt để. Tích cực mở rộng các hình thức thanh tra: thanh tra định kỳ, thanh tra theo chuyên đề, thanh tra trách nhiệm, thanh tra vụ việc, tổ chức thanh tra liên ngành để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về khiếu nại, giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai. Thực hiện tốt công tác phối hợp giữa cơ quan thanh tra chuyên 89 ngành với các cơ quan hữu quan. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả thanh tra, kết quả thanh tra phải phản ánh trung thực, khách quan, không bao che, né tránh, đồng thời, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm của cán bộ, công chức trong quá trình giải quyết khiếu nại về đất đai. Đối với hành vi vi phạm cấu thành tội phạm thì chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra truy cứu trách nhiệm hình sự. Hoạt động thanh tra, kiểm tra công tác giải quyết khiếu nại về đất đai cần phải được coi trọng đúng mức. Khi tiến hành thanh tra, kiểm tra công tác giải quyết khiếu nại về đất đai tuyệt đối tránh biểu hiện hình thức, qua loa, chiếu lệ. Trong giai đoạn hiện nay, thủ trưởng cơ quan cần quan tâm chấn chỉnh ý thức, thái độ và trách nhiệm của cán bộ, công chức có trách nhiệm trong quản lý nhà nước về đất đai và giải quyết khiếu nại hành chính về đất đai ở đô thị. Bởi lẽ, nhiều trường hợp, việc khiếu nại của công dân, tổ chức xuất phát từ sự không bằng lòng đối với thái độ, trách nhiệm giải quyết công vụ của người có trách nhiệm, chứ chưa hẳn là những tranh chấp về mặt pháp lý của vụ việc. Đây được coi là nguyên nhân của nguyên nhân, và thực tiễn này đang có xu hướng trở nên phổ biến ở Hà Nội. Biểu hiện của chúng là: sự vô cảm, thiếu tích cực, thiếu tôn trọng người đến yêu cầu giải quyết công việc, gây phiền hà, vòi vĩnh. Vì thế, ngày 25/01/2017, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 522/QĐ-UBND về việc ban hành Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan thuộc thành phố Hà Nội. Mục đích của điều chỉnh quy tắc này là: Xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động Thủ đô “KỶ CƯƠNG - TRÁCH NHIỆM - TẬN TÌNH - THÂN THIỆN”; Định hướng cho cán bộ các chuẩn mực trong giải quyết công việc với tổ chức và công dân, trong gia đình và xã hội; Góp phần giữ gìn 90 và phát triển truyền thống văn hóa tốt đẹp của Thủ đô và đất nước, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh. Với Quyết định nêu trên, thấy rằng, UBND Hà Nội muốn chấn chỉnh và siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính; góp phần củng cố chất lượng, nâng cao uy tín của bộ máy chính quyền; đổi mới lề lối làm việc của cán bộ, công chức, viên chức trong thực thi công vụ và giải quyết thủ tục hành chính, tạo chuyển biến mạnh mẽ về ý thức trách nhiệm với nhiệm vụ chuyên môn; tinh thần phục vụ nhân dân, thái độ ứng xử, tác phong của Thành phố; yêu cầu thay đổi căn bản tư duy, thái độ, đổi mới lề lối làm việc của cán bộ, công chức, viên chức trực tiếp tiếp nhận, thụ lý, giải quyết thủ tục hành chính trên tinh thần “lấy sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp là tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành công việc”. UBND thành phố Hà Nội yêu cầu các đơn vị tổ chức quán triệt và niêm yết tại tất cả các bộ phận tiếp dân, tiếp nhận giải quyết thủ tục hành chính, các đơn vị thực hiện dịch vụ công (xong trước ngày 30/4/2017) 10 nội dung gồm: Khách đến được chào hỏi; khách ở, luôn tươi cười; khách hỏi, được tư vấn; khách yêu cầu, phải tận tâm; khách cần, được thông báo; khách vội, giải quyết nhanh; khách chờ, được xin lỗi; khách phàn nàn, phải lắng nghe; khách nhờ, luôn chu đáo; khách về, được hài lòng. UBND Hà Nội cũng giao Sở Nội vụ thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các đơn vị thực hiện kế hoạch này, báo cáo định kỳ,tổng hợp kết quả việc thực hiện kế hoạch, báo cáo; tham mưu đưa kết quả, kiểm điểm thực hiện kế hoạch vào nội dung giao ban tháng, giao ban quý của UBND Thành phố. Thiết nghĩ, đây là việc làm kịp thời và cần thiết, cần được các phường trên địa bàn và UBND quận Hai Bà Trưng nói riêng tuân thủ triệt để, mới có thể đem lại chuyển biến tích cực từ chính đội ngũ thực thi công vụ của mình. 91 3.2.2.5. Huy động sự tham gia của toàn xã hội vào công tác giải quyết khiếu nại trong quản lý và sử dụng đất Giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị là một nhiệm vụ không hề đơn giản, nhất là trong giai đoạn nước ta đang tập trung phát triển kinh tế, xã hội hiện nay. Đây là nhiệm vụ được xác định không phải của riêng một ngành, một cấp nào, mà là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Bài học kinh nghiệm rút ra trong công tác giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị trên địa bàn quận Hai Bà Trưng nói riêng và thành phố Hà Nội nói chung trong thời gian qua cho thấy, ở đâu, nơi nào có sự tham gia tích cực của cả hệ thốngchính trị đối với công tác giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị thì ở đó công tác giải quyết khiếu nại đạt kết quả cao, không phát sinh khiếu nại kéo dài, hoặc hình thành“điểm nóng” và ngược lại. Do đó, để nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị thì việc huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội là một yêu cầu cấp thiết. Muốn vậy, cần thực hiện tốt một số giải pháp sau: Thứ nhất, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị trên địa bàn quận là hết sức cần thiết, mang tính chiến lược lâu dài. Để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, rõ nét, hiệu quả trong công tác giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị cần chủ động xử lý các trường hợp khiếu kiện nhiều người có nội dung phức tạp, giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại tồn đọng, kéo dài, góp phần bảo vệ tốt lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức, đơn vị trên địa bàn quận. UBND quận thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc các phường và cơ quan thực hiện đúng quy định pháp luật và nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị của công dân. Chủ tịch UBND quận, thủ trưởng các phòng, ban, ngành và Chủ tịch 92 UBND cấp phường phải trực tiếp tiếp công dân định kỳ và đột xuất theo Luật tiếp công dân; tổ chức đối thoại, lắng nghe ý kiến của công dân, làm cơ sở cho việc chỉ đạo, xử lý, giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị của công dân. Khi phát sinh khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, các đồng chí lãnh đạo cấp ủy, chính quyền phải kịp thời chỉ đạo các cơ quan chức năng, đoàn thể tham gia giải quyết, kết hợp việc làm rõ nội dung khiếu nại với việc vận động, thuyết phục công dân chấp hành đúng các quy định pháp luật không để phát sinh tình hình phức tạp. Khi có khiếu nại về đất đai ở đô thị trên địa bàn quận, người đứng đầu cơquan chức năng phải thể hiện được tinh thần trách nhiệm, ban hành văn bản xử lý, giải quyết đúng thời hạn, đúng pháp luật, hạn chế việc khiếu nại kéo dài, vượt cấp hoặc phát sinh khiếu kiện tại tòa án. Thứ hai, Đoàn Đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cần tăng cường công tác giám sát việc tiếp dân, giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị. Thông qua từng vụ việc cụ thể, Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố, Hội đồng nhân dân thành phố sẽ giám sát việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị của các cơ quan chức năng; qua giám sát sẽ kiến nghị các cơ quan, đơn vị, địa phương khắc phục những hạn chế, thiếu sót. Tại các kỳ họp HĐND, các đại biểu HĐND đã thực hiện quyền chất vấn và yêu cầu giải trình làm rõ quy trình và trình tự giải quyết các kiến nghị, phản ánh của cử tri quan tâm cũng như một số việc khiếu nại về đất đai ở đô thịdiễn biến phức tạp, kéo dài gây bức xúc trong dư luận. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp phải phát huy vai trò giám sát và phối hợp với chính quyền tuyên truyền, vận động người dân chấp hành pháp luật, tham gia hòa giải có hiệu quả ngay từ khi vụ việc mới phát sinh, nhất là các tranh chấp đất đai đô thị, góp phần làm giảm đáng 93 kể khiếu nại ngay từ cơ sở. Thứ ba, tạo điều kiện cho luật sư, luật gia tham gia tư vấn pháp lý, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người khiếu nại trong quá trình giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị trên địa bàn quận. Thứ tư, phát huy vai trò của cơ quan thông tin đại chúng trong công tác giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị, kịp thời đưa tin phản ánh biểu dương, khích lệ, những cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện tốt, phê phán những trường hợp thực hiện chưa đúng quy định trong công tác tiếp công dân, giảiquyết khiếu nại về đất đai ở đô thị để định hướng dư luận và tuyên truyền, phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về khiếu nại đất đai ở đô thị. 3.2.2.6. Ứng dụng khoa học công nghệ trong tiếp công dân, giải quyết khiếu nại về quản lý và sử dụng đất Khoa học công nghệ đóng vai trò hết sức quan trọng trong quản lý nhà nước và trong đời sống kinh tế - xã hội, điều này không chỉ được khẳng định trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại mà trong tất cả các hoạt động khác của nhà nước ở giai đoạn hiện nay. Thực tế đã minh chứng, nhiều vụ việc khiếu nại được giải quyết có hiệu quả là do bên cạnh việc cơ quan nhà nước quan tâm tới công tác giải quyết khiếu nại còn áp dụng hiệu quả các thành tựu của khoa học, công nghệ. Quy trình khiếu nại, giải quyết khiếu nại phù hợp phải là quy trình không chỉ đáp ứng được các yêu cầu công khai, minh bạch, khách quan, dân chủ, kịp thời mà còn phải thích hợp với trình độ phát triển của khoa học, công nghệ hiện nay, sử dụng hiệu quả các công nghệ đó phục vụ hoạt đông giải quyết khiếu nại về đất đai trên địa bàn tỉnh. Chẳng hạn, trước sự phát triển của công nghệ thông tin hiện nay, đã đến lúc cần nghiên cứu quy định về việc tiếp nhận, thụ lý, giải quyết khiếu nại bằng hình thức gửi thư điện tử với những trình tự, thủ tục mới. Xây dựng mạng liên 94 kết nội bộ giữa các cơ quan trung ương với cơ quan cấp tỉnh; giữa cơ quan cấp tỉnh với các cơ quan cấp huyện thuộc tỉnh, giữa cơ quan cấp huyện với cơ quan cấp xã, để tất cả các cơ quan đều có thể nắm bắt được tình hình giải quyết đối với từng vụ việc khiếu nại, qua đó thống nhất nội dung phối hợp để giải quyết đúng, kịp thời. 95 TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 Với mục đích đưa ra những giải pháp nhằm giúp UBND quận Hai Bà Trưng thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị trên địa bàn quận. Trên cơ sở nhu cầu nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại đất đai ở đô thị và quan điểm của Đảng, nhà nước và chính quyền địa phương, tác giả đã đề xuất 07 nhóm giải pháp cơ bản nhằm góp phần giải quyết tốt các khiếu nại về đất đai ở đô thị từ thực tiễn quận Hai Bà Trưng. Ngoài ra, cần tổ chức triển khai thi hành có hiệu quả Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật. Tiếp tục nghiên cứu xây dựng quy trình giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị trên địa bàn quận Hai Bà Trưng, đảm bảo thực sự khoa học, giải quyết kịp thời, đúng pháp luật các vụ việc khiếu nại về đất đai ở đô thị. Huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị trong quá trình thực hiện công tác giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị. Thực hiện tốt việc ứng dụng khoa học công nghệ trong giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị. Đổi mới nội dung, hình thức hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai, giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị, đảm bảo kịp thời chuyển tải những nội dung quan trọng đến với các tầng lớp nhân dân, góp phần hạn chế những vụ việc khiếu nại phát sinh có nguyên nhân do không hiểu biết nội dung quy định của pháp luật. 96 KẾT LUẬN Khiếu nại là một trong những quyền cơ bản của công dân, được Hiến pháp và pháp luật quy định và bảo đảm. Quyền khiếu nại là một trong những phương tiện pháp lý hữu hiệu mà công dân có thể sử dụng để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình, đồng thời, thông qua việc thực hiện quyền khiếu nại, công dân trực tiếp tham gia vào hoạt động quản lý nhà nước. Trong bối cảnh xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân và hội nhập quốc tế hiện nay, yêu cầu về bảo đảm tốt nhất quyền con người, quyền công dân, trong đó có quyền khiếu nại là đòi hỏi mang tính tất yếu, khách quan. Khiếu nại và giải quyết khiếu nại về đất đai là vấn đề còn tiềm ẩn những yếu tố phức tạp có thể gây mất ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội không những chỉ đối với quận Hai Bà Trưng mà còn là mối quan tâm chung của Đảng bộ, chính quyền Thành phố Hà Nội. Những năm gần đây, quận Hai Bà Trưng đang trên đà phát triển mạnh mẽ, nhiều dự án đã, đang và chuẩn bị được đầu tư, triển khai thực hiện. Do đó, yêu cầu về cải cách hành chính, nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý nhà nước trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có công tác giải quyết khiếu nại về đất đai là một một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm, thường xuyên của cấp ủy, chính quyền các cấp của Quận. Nghiên cứu tình hình khiếu nại, công tác giải quyết khiếu nại trong quản lý và sử dụng đất trên địa bàn Quận thời gian qua cho thấy bên cạnh những kết quả đạt được, công tác giải quyết khiếu nại về đất đai vẫn còn một số hạn chế, yếu kém, ảnh hưởng nhất định đến lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức. Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém trong công tác giải quyết khiếu nại ngoài những nguyên nhân khách quan 97 (như chính sách, pháp luật về đất đai thường xuyên thay đổi, còn chồng chéo, bất cập; cơ chế quản lý quản lý đất đai qua nhiều thời kỳ có sự khác nhau, bị buông lỏng trong thời gian dài; việc lưu trữ hồ sơ phục vụ công tác quản lý đất đai qua các thời kỳ còn nhiều thiếu sót...), còn do những nguyên nhân chủ quan, đó là: cấp uỷ, chính quyền một số địa phương, đơn vị chưa quan tâm đúng mức đến công tác tiếp công dân, chưa phối hợp chặt chẽ giữa việc tiếp công dân và giải quyết khiếu nại nói chung, khiếu nại về đất đai nói riêng; cán bộ làm công tác giải quyết khiếu nại về đất đai còn kiêm nhiệm; công tác phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai, khiếu nại chưa được thực hiện thường xuyên, hiệu quả chưa cao, kiến thức, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật về đất đai, khiếu nại của các tầng lớp nhân dân còn hạn chế Để khắc phục những hạn chế, yếu kém trong công tác giải quyết khiếu nại trong quản lý và sử dụng đất trên địa bàn quận Hai Bà Trưng trong thời gian qua, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác này trong thời gian tới, Luận văn đã đặt ra yêu cầu phải thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp về: thể chế; tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ; ứng dụng khoa học công nghệ; phổ biến, giáo dục pháp luật; thanh tra, kiểm tra trên cơ sở những quan điểm cơ bản đó là: bảo đảm, bảo vệ quyền con người, quyền công dân trong lĩnh vực đất đai; tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, giải quyết hài hòa lợi ích giữa các bên tham gia quan hệ giải quyết khiếu nại về đất đai; bảo đảm trật tự xã hội, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế, xã hội của Quận. 98 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Trần Văn Anh (2010), Nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ở cấp xã của tỉnh Bắc Ninh, Luận văn Thạc sỹ Quản lý hành chính công. 2. Ban Bí thư Trung ương Đảng (2002), Chỉ thị số 09-CT/TW ngày 06/3/2002 về một số vấn đề cấp bách cần thực hiện trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo hiện nay. 3. Báo điện tử Kinh tế Đô thị (ngày 31/5/2016),“Xây dựng quận Hai Bà Trưng ngày càng giàu mạnh, văn minh, hiện đại”. 4. Báo Lao động Thủ đô (2015),“Đô thị hóa và áp lực phát triển” ngày 01/8/2015 [ 24532.html]. 5. Bộ Chính trị (2008), Thông báo số 130-TB/TW ngày 10/01/2008 về giải quyết khiếu nại, tố cáo. 6. Chính phủ (2014), Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai. 7. Chính phủ (2012), Nghị định số 75/2012/NĐ-CP ngày 03/10/2012 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Khiếu nại. 8. Vũ Duy Duẩn (2014), Giải quyết khiếu nại, tố cáo – phương thức đảm bảo pháp chế và kỷ luật trong quản lý hành chính nhà nước ở Việt Nam hiện nay, Luận án Tiến sỹ Quản lý Hành chính công. 9. Nguyễn Thị Lệ Hằng (2010), Giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực quản lý đất đai của Ủy ban nhân dân cấp huyện tỉnh Khánh Hòa, Luận văn Thạc sỹ Quản lý hành chính công. 10. Nguyễn Thị Thu Hằng (2011), Giải quyết khiếu nại về đất đai tại các khu công nghiệp của các cơ quan hành chính nhà nước ở tỉnh Bắc Giang hiện nay, Luận văn Thạc sỹ Luật học. 99 11. Nguyễn Mạnh Hùng (2015), Phân định thẩm quyền giải quyết khiếu nại hành chính và thẩm quyền xét xử hành chính ở Việt Nam (sách chuyên khảo), Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia. 12. Trần Anh Hùng (2007), Thủ tục giải quyết khiếu nại về đất đai của các cơ quan hành chính nhà nước ở thành phố Hồ Chí Minh, Luận văn Thạc sỹ Quản lý hành chính công. 13. Nguyễn Tuấn Khanh (2014), Cơ chế pháp lý bảo đảm thực hiện quyền khiếu nại hành chính của công dân, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia. 14. Hoàng Thị Trà My (2012), Quy trình giải quyết khiếu nại về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất tại Thanh tra thành phố Vũng Tàu, Luận văn Thạc sỹ Quản lý công. 15. Bùi Thị Thúy Ngân (2011), Giải quyết khiếu nại, tố cáo trong công tác giải phóng mặt bằng ở thành phố Hà Nội, Luận văn Thạc sỹ Quản lý hành chính công. 16. Lê Hồng Oanh Ngọc (2009), Nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại ở thành phố Hà Nội, Luận văn Thạc sỹ Quản lý hành chính công. 17. Quốc hội (2011), Luật Khiếu nại, Hà Nội. 18. Quốc hội (2013), Luật Đất đai, Hà Nội. 19. Quốc hội (2013), Hiến pháp, Hà Nội. 20. Quốc hội (2014), Luật Đầu tư, Hà Nội. 21. Quốc hội (2014),Luật Xây dựng, Hà Nội. 22. Quốc hội (2014), Luật Nhà ở, Hà Nội. 23. Quốc hội (2014), Luật Tiếp công dân, Hà Nội. 24. Trần Văn Sơn (2007), Tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa trong hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo, Nhà xuất bản Tư pháp, Hà Nội. 25. Thanh tra Chính phủ (2013), Thông tư số 07/2013/TT-TTCP ngày 31/10/2013 của Thanh tra Chính phủ quy định quy trình giải quyết khiếu nại hành chính. 100 26. Thanh tra Chính phủ (2006), Tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo trong tình hình mới, Nhà xuất bản Hà Nội, Hà Nội. 27. Lê Văn Thành (2012), Áp dụng pháp luật trong quản lý nhà nước về đất đai của Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh hiện nay, Luận án Tiến sỹ Luật học. 28. Nguyễn Phúc Thiện (2014), Thực hiện pháp luật về thu hồi đất đối với các dự án phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam hiện nay,Luận văn Thạc sỹ Quản lý công. 29. Nguyễn Thế Thịnh (chủ biên) (2007), Công tác dân vận trong giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, Nhà xuất bản Tư pháp, Hà Nội. 30. Nguyễn Thế Thuấn (2001), Tăng cường hiệu quả pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân ở Việt Nam hiện nay, Luận án Tiến sỹ Luật học. 31. Nguyễn Thị Thủy (2009), Quyền khiếu nại hành chính của công dân ở Việt Nam hiện nay, Luận án Tiến sỹ Luật học. 32. Ngô Mạnh Toan (2007), Hoàn thiện pháp luật khiếu nại, tố cáo trong điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam, Luận án Tiến sỹ Luật học. 33. Trường Đại học Luật Hà Nội, Từ điển Giải thích thuật ngữ Luật học, NXB Công an nhân dân, Hà Nội. 34. UBND Thành phố Hà Nội (2016), Quyết định số 92/QĐ-UBND về phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2017 của quận Hai Bà Trưng. 35. UBND Thành phố Hà Nội (2015), Quyết định số 02/2015/QĐ-UBND ngày 10 tháng 02 năm 2015 về Ban hành quy định về việc tiếp công dân và xử lý đơn thu khiếu nại, tố cáo, đơn kiến nghị, phản ánh trên địa bàn Thành phố Hà Nội. 101 36. UBND Thành phố Hà Nội (2014), Quyết định số 79/2014/QĐ-UBND ngày 04 tháng 11 năm 2014 về Ban hành quy định về tố cáo và giải quyết tố cáo thuộc Thành phố Hà Nội. 37. UBND Thành phố Hà Nội (2014), Quyết định số 80/2014/QĐ-UBND ngày 14 tháng 11 năm 2014 về Ban hành quy định về khiếu nại và giải quyết khiếu nại thuộc Thành phố Hà Nội. 38. UBND Thành phố Hà Nội (2010), Quyết định số 13/2010/QĐ-UBND ngày 01 tháng 4 năm 2010 về Ban hành quy định tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc Thành phố Hà Nội. 39. UBND quận Hai Bà Trưng (2008), Báo cáo công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng năm năm 2008. 40. UBND quận Hai Bà Trưng (2009), Báo cáo công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng năm năm 2009 41. UBND quận Hai Bà Trưng (2010, Báo cáo công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng năm năm 2010. 42. UBND quận Hai Bà Trưng (2011), Báo cáo công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng năm năm 2011. 43. UBND quận Hai Bà Trưng (2012), Báo cáo công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng năm năm 2012. 44. UBND quận Hai Bà Trưng (2013), Báo cáo công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng năm năm 2013. 45. UBND quận Hai Bà Trưng (2014), Báo cáo công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng năm năm 2014. 46. UBND quận Hai Bà Trưng (2015), Báo cáo công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng năm năm 2015. 47. UBND quận Hai Bà Trưng (2016), Báo cáo công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng năm năm 2016. 102 48. UBND quận Hai Bà Trưng (2016), Thông báo số 394/UBND-TN&MT ngày 26 tháng 4 năm 2016 V/v: Công bố, công khai kế hoạch sử dụng đất năm 2016 quận Hai Bà Trưng. 49. UBND quận Hai Bà Trưng (2016), Quyết định số 01/2016/QĐ-UBND ngày 13 tháng 7 năm 2016 Về việc ban hành quy chế làm việc của Ủy ban nhân dân quận Hai Bà Trưng nhiệm kỳ 2016-2021. 50. Phạm Thị Hồng Uyên (2011), Giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai tôn giáo trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay, Luận văn Thạc sỹ Quản lý hành chính công. 51. Viện Khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp (2006). Từ điển Luật học, NXB Tư pháp và NXB Từ điển Bách khoa, Hà Nội. 52. Viện Khoa học Thanh tra, Thanh tra Chính phủ (2012), Khiếu nại, tố cáo hành chính và giải quyết khiếu nại, tố cáo hành chính ở Việt Nam hiện nay, Nhà xuất bản Chính trị - Hành chính, Hà Nội. 53. Nguyễn Cửu Việt (2010), Giáo trình Luật Hành chính Việt Nam, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội. 54. Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật (Bộ Tư pháp) (2013), Đề cương giới thiệu Luật Đất đai. 55. Phan Văn Vượng (2012), Giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai tại huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội, Luận văn Thạc sỹ Quản lý công. 56. Nguyễn Như Ý (chủ biên) (1998), Đại từ điển Tiếng Việt, NXB Văn hoá - Thông tin.