Luận văn Hoạt động giám sát của hội đồng nhân dân huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang

cải tiến đổi mới hoạt động của Hội đồng nhân dân huyện nhất là hoạt động giám sát tại kỳ họp, nhằm phát huy vai trò của đại biểu Hội đồng nhân dân huyện, tổ đại biểu Hội đồng nhân dân huyện trong việc tham gia xây dựng các nghị quyết của Hội đồng nhân dân huyện. nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát ngoài kỳ họp, chú trọng theo dõi và kiểm tra việc tổ chức thực hiện những kiến nghị sau giám sát và những ý kiến trả lời đã hứa trước cử tri của mình. Phối hợp của Hội đồng nhân dân huyện, Ủy Ban Mặt trận tổ quốc Huyện và các cơ quan chuyên môn chuẩn bị đầy đủ các điều kiện, thực hiện tốt các bước tổ chức thẩm tra các báo cáo, tờ trình, dự thảo nghị quyết của thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban Nhân dân để tổ chức tốt các kỳ họp Hội đồng nhân dân huyện định kỳ cũng như bất thường trong năm đúng theo Luật định. Tổ chức các lớp bồi dường lý luận nghiệp vụ, kỹ năng hoạt động công tác Hội đồng nhân dân cho đại biểu Hội đồng nhân dân huyện, nhất là trong công tác 74 thẩm tra, giám sát, chất vấn tại kỳ họp. Thường xuyên duy trì nghiêm túc chế độ sinh hoạt, sơ kết đánh giá tình hình hoạt động của thường trực Hội đồng nhân dân huyện, các Ban của Hội đồng nhân dân huyện, các tổ đại biểu Hội đồng nhân dân huyện và chế độ báo cáo định kỳ hàng tháng, hàng quý theo quy định. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chuyên môn Ủy Ban nhân dân Huyện thực hiện tốt nghị quyết Hội đồng nhân dân huyện. Đồng thời xây dựng kế hoạch hàng năm đảm bảo kinh phí phục vụ cho các hoạt động của Hội đồng nhân dân huyện về chế độ sinh hoạt phí của đại biểu Hội đồng nhân dân huyện, về cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện làm việc đáp ứng công nghệ thông tin phục vụ tốt cho hoạt động của Hội đồng nhân dân và đại biểu Hội đồng nhân dân huyện. 3.2. Những giải pháp hoàn thiện hoạt động giám sát của HĐND huyện Kiên Lƣơng. 3.2.1. Tiếp tục hoàn thiện cơ cấu tổ chức, hoạt động của thường trực Hội đồng nhân dân huyện, hai Ban của Hội đồng nhân dân huyện. Luật tổ chức chính quyền địa phương ban hành năm 2015 quy định: thường trực Hội đồng nhân dân huyện gồm Chủ tịch, hai phó chủ tịch và các ủy viên là Trưởng ban của Hội đồng nhân dân. Chủ tịch Hội đồng nhân dân huyện có thể bố trí chuyên trách, phó chủ tịch Hội đồng nhân dân huyện là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách. -Chủ tịch HĐND huyện do phó Bí thư Huyện ủy kiêm nhiệm hướng tới nên bố trí Bí thư Huyện ủy chịu trách nhiệm chung nhằm mục đích vừa nâng cao vai trò, vị trí của thường trực HĐND vừa đảm bảo cho sự lãnh đạo của Đảng đối với HĐND huyện. 75 -Phó Chủ tịch HĐND hoạt động chuyên trách làm công tác thường trực và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ của thường trực của HĐND huyện theo sự phân công của Chủ tịch HĐND. Mặt khác, phải tham gia vào cấp ủy ở địa phương và tốt nhất phải là ủy viên Ban thường vụ Huyện ủy (cơ cấu cứng) vì thực tế phó chủ tịch là chuyên trách và trực tiếp chỉ đạo giải quyết mọi công việc cụ thể của thường trực HĐND, nếu chỉ là ủy viên Ban chấp hành Huyện ủy thì hạn chế trong việc lãnh đạo hai Ban (vì Trưởng ban đều là ủy viên Ban thường vụ Huyện ủy). Một số nơi còn bố trí ủy viên Ban chấp hành Huyện ủy làm Phó chủ tịch HĐND. Vì vậy cần phải có quy định cụ thể hơn. -Tiếp tục kiện toàn tổ chức các Ban của HĐND huyện. Nên cơ cấu Trưởng Ban và Phó trưởng ban của HĐND huyện là đại biểu HĐND huyện hoạt động chuyên trách không kiêm nhiệm như hiện nay. -Kiện toàn tổ chức Văn phòng phục vụ HĐND, bảo đảm các điều kiện vật chất cho Hội đồng nhân dân hoạt động có hiệu quả. -Thường xuyên đào tạo bồi dưỡng các chuyên viên văn phòng giúp việc cho Hội đồng nhân dân tương xứng với nhiệm vụ của HĐND huyện, có năng lực thực tiễn, có kinh nghiệm trong công tác HĐND, đồng thời phải nhận thức đây là việc đáp ứng yêu cầu tăng cán bộ chuyên trách công tác cho HĐND để có cơ chế tuyển dụng, đãi ngộ cho phù hợp. Trên thực tế điều này có ý nghĩa rất quan trọng vì số lượng năng lực hoạt động của đại biểu HĐND có hạn, điều kiện chuyên sâu về chuyên môn trên từng lĩnh cực còn hạn chế. Vì vậy phải nhờ vào đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác chuyên môn của UBND huyện phục vụ cho các cuộc giám sát, nhất là trong việc thành lập đoàn giám sát. 3.2.2. Tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý cho hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân huyện. 76 Thứ nhất, Chính phủ cần sớm ban hành Nghị định hướng dẫn Luật Tổ chức chính quyền địa phương; văn bản quy định cụ thể về nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức, biên chế của Văn phòng HĐND, UBND cấp huyện và việc tổ chức công tác tham mưu, giúp việc phục vụ hoạt động của HĐND cấp xã. Các cơ quan có thẩm quyền cần cụ thể hóa các nội dung về phân cấp, phân quyền ủy quyền và quy định cụ thể về các vấn đề quan trọng của địa phương do HĐND xem xét, quyết định để tạo sự đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật về thẩm quyền của HĐND, của UBND và các cơ quan quản lý theo ngành dọc ở các cấp. Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương, hoạt động của Tổ đại biểu có vai trò quan trọng trong việc giám sát, đóng góp ý kiến cho kỳ họp HĐND, tổ chức cho đại biểu tiếp xúc cử tri trước và sau mỗi kỳ họp. Vì vậy, cần quy định trách nhiệm của Tổ trưởng, Tổ phó, cách thức tổ chức hoạt động của Tổ đại biểu và mối quan hệ phối hợp giữa Tổ đại biểu với Thường trực HĐND huyện. Thứ hai, để nâng cao chất lượng giám sát của Hội đồng nhân dân huyện trước hết cần hoàn thiện pháp luật về hoạt động giám sát của HĐND huyện. Đây là yếu tố đầu tiên và đặc biệt quan trọng, tác động rất lớn đến chất lượng hoạt động giám sát của HĐND, bởi các quy định của pháp luật về giám sát là cơ sở pháp lý cho HĐND thực hiện quyền năng của mình. Hiện nay, các quy định về giám sát của HĐND mới được quy định tại Luật giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân ban hành năm 2015 cần tập trung thực hiện một số nội dung sau: -Về tổ chức Bộ máy HĐND huyện: Bố trí cơ cấu theo Luật tổ chức chính quyền địa phương: cần tăng thêm số lượng đại biểu HĐND chuyên trách, mỗi Ban của HĐND huyện phải có 2 đại biểu chuyên trách (trưởng ban và Phó ban). -Quy định rõ hơn về nhiệm vụ, quyền hạn của các chủ thể về hoạt động giám sát của đại biểu HĐND, tổ đại biểu HĐND. Cần bổ sung ghi rõ thành mục 77 riêng trong Luật; chủ thể giám sát của HĐND là các đại biểu HĐND, nhằm tạo cơ sở pháp lú cho các đại biểu hoạt động cũng như để họ phát huy tinh thần, trách nhiệm của mình, bởi thực tế đã chứng minh đại biểu HĐND là nhân tố quan trọng nhất để nâng cao hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân. -Về đối tượng chịu sự giám sát: cần quy định cụ thể về nội dung, quy trình HĐND huyện giám sát hoạt động của thường trực HĐND huyện, các Ban của HĐND huyện. Bởi vì, thường trực HĐND huyện, các Ban của HĐND huyện cũng là tổ chức được HĐND huyện trao cho quyền hạn và trách nhiệm nhất định giúp HĐND huyện thực hiện các chức năng của cơ quan đại diện. -Quy định cụ thể hơn nữa hình thức, trình tự, thủ tục giám sát. Cần quy định thủ tục, trình tự giám sát của thường trực HĐND, các ban của HĐND huyện, tổ đại biểu và đại biểu HĐND huyện để các huyện áp dụng thống nhất trên toàn quốc, mang tính pháp lý. -Phân định rõ thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ giữa hoạt động giám sát của HĐND huyện với hoạt động kiểm tra, thanh tra và sự phối hợp giữa các cơ quan nhà nước; giữa hoạt động giám sát của thường trực HĐND huyện với các Ban của HĐND huyện. việc phân định phải đảm bảo rõ ràng, minh bạch, không bỏ trống, bỏ sót đối tượng cần giám sát, nhưng cũng không chồng chéo trùng lập trong hoạt động giữa các cơ quan. -Quy định rõ chế tài đối với tổ chức, cá nhân thực hiện không đúng hoặc không thực hiện các kiến nghị, kết luận sau giám sát. Hậu quả pháp lý của hoạt động giám sát cũng phải được xác định trên cơ sở áp dụng các chế tài cụ thể đối với các đối tượng chịu sự giám sát. 78 -Quy định cụ thể về trách nhiệm của UBND, của các cơ quan trong việc chuẩn bị và trình báo cáo, đề án, dự thảo nghị quyết của HĐND huyện, nhằm đảm bảo chất lượng và đúng thời gian quy định. -Quy định rõ trách nhiệm của các thành viên tham gia đoàn giám sát. Hiện nay thành viên đoàn giám sát ngoài đại biểu HĐND còn có sự tham gia đại diện của các cơ quan hữu quan như Mặt trận tổ quốc Huyện và các tổ chức chính trị- xã hội huyện, một số cán bộ chuyên môn. Do vậy, phải xác định rõ trách nhiệm giám sát của các chủ thể và mức độ tham gia của các tổ chức, cá nhân này để bảo đảm tính pháp lý của hoạt động giám sát. -Quy định cụ thể hơn quy trình, thủ tục hoạt động giám sát đối với các loại hình giám sát như bỏ phiếu tín nhiệm các chức danh HĐND bầu, xác định rõ quy trình kiểm tra, khảo sát. Thứ ba, về chế độ sinh hoạt phí, lương, phụ cấp của đại biểu HĐND huyện. Theo quy định đại điều 75 quy chế hoạt động của HĐND hiện hành thì hoạt động phí của đại biểu HĐND cấp huyện bằng hệ số là 0,4 mức lương tối thiểu. như vậy, nếu tính theo hệ số và mức lương tối thiểu mới nhất hiện nay là 484.000 đồng thì khoản tiền này là ít ỏi. Do đó, cần tăng thêm hoạt động phí cho đại biểu và có những chính sách để khuyến khích các địa biểu không ngừng nâng cao trình độ, giữ vững phẩm chất của người đại biểu nhân dân, tránh được những tác động tiêu cực nền kinh tế thị trường. 3.2.3. Đổi mới phương thức giám sát, nội dung giám sát của HĐND huyện tại kỳ họp và giữa hai kỳ họp của thường trực HĐND huyện, các Ban của HĐND huyện và đại biểu HĐND huyện. *-Đổi mới giám sát tại kỳ họp: 79 Trên cơ sở lý luận đã trình bày HĐND huyện sử dụng những phương thức giám sát mà pháp luật quy định như: xem xét báo cáo, nghị quyết, tờ trình, đề án, tại kỳ họp, chất vấn và trả lời chất vấn, giám sát qua giải quyết khiếu nại, tố cáo tiếp xúc cử tri, giám sát việc bỏ phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do HĐND bầu, giám sát thực tế và giám sát bằng phương tiện thông tin đại chúng cụ thể là: Về xem xét các báo cáo tại kỳ họp: -Về chế độ báo cáo: Tại kỳ họp việc xem xét các báo cáo là rất quan trọng nên luôn luôn đòi hỏi các báo cáo đảm bảo những thông tin đầy đủ chính xác về hoạt động của UBND huyện và các Ban, ngành, trực thuộc UBND huyện và để nâng cao trách nhiệm của các cơ quan này trước HĐND huyện. Luật cần quy định rõ 3 chế độ báo cáo là: báo cáo thường kỳ hàng năm trong kỳ họp HĐND huyện, báo cáo thường kỳ hàng tháng, hàng quý cho thường trực HĐND huyện, khi HĐND huyện không họp, báo cáo khi có sự kiện chính trị, kinh tế, xã hội tác động ảnh hưởng lớn đến đời sống xã hội, khi HĐND huyện yêu cầu hoặc thường trực HĐND huyện yêu cầu và có thể là chính các cơ quan nhà nước yêu cầu theo quy định của pháp luật. -Cần quy định mẫu báo cáo (tất cả các báo cáo đều phải quy định rõ hình thức báo cáo và nội dung báo cáo) để bảo đảm tính trang nghiêm của một bản báo cáo và tính đầy đủ, chính xác của nó. Nội dung báo cáo, phải có sự phân tích tình hình, kết quả hoạt động cụ thể, ưu điểm và khuyết điểm, nguyên nhân chủ quan và khách quan, trách nhiệm vụ thể thuộc về ai, phương hướng khắc phục cụ thể. -Cần quy định về thời gian nộp báo cáo một cách hợp lý, nhất là báo cáo thường kỳ hàng năm trong kỳ họp HĐND để nghiên cứu của các cơ quan HĐND, đại biểu HĐND được kỹ càng và có thời gian để yêu cầu khi cần bổ 80 sung, sửa đổi, nhằm nâng cao chất lượng báo cáo. Mặc khác cũng cần quy định rõ hơn đối với UBND cùng cấp, các cơ quan chuyên môn của UBND về chế độ mời tham dự các cuộc họp cần thiết để đảm bảo thông tin thường xuyên liên tục của một cấp chính quyền. cuối cùng để công tác thẩm tra được thực hiện tốt cần quy định về thời gian nộp báo cáo một cách hợp lý, nhất là báo cáo thường kỳ trong kỳ họp HĐND huyện. -Về cách thẩm tra báo cáo: Đây là công việc vừa có ý nghĩa nâng cao chất lượng giám sát tại kỳ họp, vừa giúp HĐND huyện ra được những quyết định sát hợp mang tính khả thi cao. Do đó, đòi hỏi phải được tiến hành theo một nguyên tắc và quy trình nhất định, trường hợp cần thiết có thể đi thực tế kiểm tra những điểm mà báo cáo nêu chưa rõ hoặc có mâu thuẩn với những thông tin khác qua đơn thư hoặc phương tiện thông tin đại chúng. Trên cơ sở ấy các ban nắm chắc được vấn đề, để có những văn bản thẩm định với những nhận định xác đáng, sâu sắc giúp cho HĐND huyện có quyết định đúng đắn. Đây là công việc còn hạn chế của Huyện. Về chất vấn của đại biểu HĐND huyện. Chất vấn là một phương thức giám sát rất quan trọng của HĐND, là hình thức biểu hiện của quyền lực nhà nước. Thông qua hoạt động chất vấn, cơ quan dân cử thực hiện sự kiểm tra, giám sát đối với cá nhân hoặc cơ quan nhà nước. Mặc dù Hiến pháp và Luật tổ chức HĐND và UBND ban hành năm 2003 đã quy định rõ vấn đề này. Song đây vẩn là khâu yếu kém trong hoạt động giám sát của huyện trong thời gian qua. Vì vậy, cần phải nghiên cứu để bổ sung một số vấn đề sau: Trước hết, cần sắp xếp chương trình kỳ họp thật hợp lý để dành nhiều thời gian cho việc thảo luận, chất vấn, trả lời chất vấn, giảm bớt việc trình báo các 81 báo cáo, đề án, tham luận quá dài. Phải tạo không khí thật dân chủ, cởi mở để mỗi đại biểu đều có thể tham gia ý kiến, tránh tình trạng ý kiến phát biểu chỉ tập trung vào một số người. phải làm sao cho kỳ họp HĐND thực sự trở thành diễn đàn trao đổi, đánh giá, bàn, định, quyết nghị và thể hiện tốt vai trò giám sát của cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương. Thứ hai, về hình thức chất vấn. cần tăng cường vai trò điều hành của chủ tọa kỳ họp, căn cứ vào nội dung chất vấn cần quy định vấn đề nào bắt buộc phải chất vấn bằng văn bản, vấn đề nào có thể vừa bằng văn bản vừa bằng lời nói nhằm nâng cao trách nhiệm và chất lượng nội dung chất vấn của đại biểu HĐND. Từ đó, giám sát các câu hỏi chất vấn có tính chất chung chung không sát thực tế, gây khó khăn cho việc trả lời chất vấn. Thứ ba, Việc chuẩn bị chất vấn cần phải lựa chọn những vấn đề mà đại biểu hiểu biết sâu về nội dung chất vấn, vấn đề có tính thời sự được nhiều người quan tâm, đang gây bức xúc trong xã hội. Đại biểu phải hiểu sâu về nội dung chất vấn từ đó giúp đại biểu đặt câu hỏi chất vấn chính xác, quy định đúng trách nhiệm. Bên cạnh đó phải có khả năng truy vấn khi người chất vấn trả lời. Vì thời gian dành câu hỏi chất vấn ngắn khoảng 3 phút, việc sắp xếp câu hỏi mạch lạc, đầy đủ về nội dung tránh dài dòng, cần thể hiện thái độ rất có ý nghĩa để người bị chất vấn biết rằng đây là vấn đề đại biểu rất quan tâm, có tầm quan trọng nhưng không quá gay gắt, bực tức. Thứ tư, về trách nhiệm và hình thức trả lời chất vấn. cần có quy định đề cao trách nhiệm đến cùng trong việc trả lời chất vấn để làm rõ nguyên nhân chủ quan và trách nhiệm cá nhân, cần thiết phải có nhiều quy định về các chế định và hiệu quả pháp lý đối với thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, không chấp hành, không trả lời các kiến nghị bằng văn bản của HĐND huyện. 82 Thứ năm, Về biện pháp cụ thể để kiểm tra giám sát việc giải quyết những vấn đề của chất vấn sau kỳ họp. Do chưa có Luật giám sát của HĐND, nhiều văn bản quy định hoạt động giám sát còn chồng chéo, chưa sát thực tế, chưa điều chỉnh hết các hoạt động của HĐND, chưa có chế tài xử lý sai phạm nên hiệu quả giám sát còn thấp. Về hoạt động giám sát trong việc giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri và đơn thư khiếu nại của công dân. Hiện nay, nội dung các quy định của pháp luật về Luật thanh tra, Luật khiếu nại tố cáo công dân đã thể hiện một bước tiến bộ trong trình tự thủ tục giải quyết khiếu nại của công dân. Tuy nhiên, việc thực hiện các Luật trên còn gặp không ít khó khăn, vướng mắc nhất là về thẩm quyền giữa các cấp, các ngành chưa thật rõ ràng dẩn đến hiện tượng đùn đẩy, vòng vo khi tiếp nhận khiếu nại của công dân hoặc một sự việc mà cùng lúc có nhiều ngành giải quyết, thực trạng đó không những ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả của công tác giải quyết những ý kiến, kiến nghị làm cho hoạt động giám sát, kiểm tra của HĐND huyện cũng khó mà thực hiện. Nếu có đôn đốc nhắc nhở cũng chỉ là hình thức, kiến nghị đề nghị giải quyết chung chung thiếu cơ sở pháp lý. Vì vậy, đổi mới thể chế pháp luật về việc giải quyết khiếu nại của công dân không chỉ là yêu cầu tất yếu khách quan đối với các cơ quan nhà nước có nhiệm vụ trực tiếp giải quyết các khiếu kiện của nhân dân mà cả đối với các cơ quan dân cử. -Việc bỏ phiếu tín nhiệm cũng cần được xem xét lại: Hiện nay luật quy định việc bỏ phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do HĐND huyện bầu. Cần nghiên cứu hình thức lấy phiếu như thế nào để không gây áp lực cho những người dang làm công việc trong các chức danh do HĐND huyện bầu. * Đổi mới giám sát ngoài kỳ họp: 83 -Cần xác định mục tiêu, nhiệm vụ giám sát: Tức là xác định những loại hoạt động nào cần giám sát, đánh giá, để biết tình hình tiến triển chung của dự án hay có mục đích riêng, lợi ích nhóm, nhằm can thiệp, chấn chỉnh hoặc thúc đẩy một hoạt động kinh tế- xã hội nào đó phù hợp với quy định pháp luật và nghị quyết của HĐND huyện. xác định thành phần tham gia vào quá trình giám sát nghị quyết của HĐND huyện. xác định thành phần tham gia vào quá trình giám sát. Sự tham gia của các bên có liên quan giúp hiểu được các quan điểm, mong muốn của họ và đảm bảo ràng những ý kiến phản hồi của họ sẽ được ghi nhận, tổng hợp vào trong biện pháp, giải pháp nhằm thực hiện có tính hiệu quả và có tính chiến lược. bên cạnh đó, cũng cần xác định phạm vi, đối tượng giám sát để tổ chức các hoạt động giám sát hiệu quả, thu thập các thông tin về tiến độ hay thông tin về kết quả các chỉ số (chỉ tiêu) được dùng như một công cụ để đo lường thành quả một cách rõ ràng, giúp đánh giá các kết quả thực hiện hoặc để phản ảnh những thay đổi. các chỉ số có thể mang tính định hướng hoặc đình tính. Để giám sát tốt thì trong kế hoạch, đề cương cần nêu rõ mục đích, mục tiêu yêu cầu, đối tượng, phương thức và thời gian. Trên cơ sở các thông tin được phân tích để nhận định, đánh giá kết quả thực hiện các hoạt động hoặc các đầu ra, kết quả. Nêu rõ những điểm mạnh, điểm yếu, các nguyên nhân và tồn tại. đề xuất những biện pháp kiến nghị, giải pháp khả thi nhằm thúc đẩy tiến độ hoặc bài học kinh nghiệm hoặc đưa ra quyết định chiến lược cho những nhiệm kỳ của HĐND huyện. sau giám sát cần tăng cường chia sẽ các phát hiện, kết luận và đề của HĐND huyện với các bên có liên quan nhằm hổ trợ phối hợp thực hiện các biện pháp mà đoàn giám sát của HĐND đề xuất. 84 -Thành lập đoàn giám sát theo chương trình, kế hoạch, nâng cao vai trò giám sát của thường trực HĐND huyện, các bban của HĐND huyện, các tổ đại biểu và đại biểu HĐND huyện. -Thường trực HĐND huyện trong việc xây dựng chương trình giám sát hằng năm của HĐND nói chung và quyết định chương trình giám sát riêng của mình được quy định trong Luật tổ chức Chính quyền địa phương ban hành năm 2015 theo quyết định của đại biểu HĐND; thường trực HĐND huyện cần nắm bắt toàn diện về các lĩnh vực, góp phần nâng cao tính chủ động, linh hoạt trong điều hành các kỳ họp, tham gia ý kiến trong các cuộc họp của UBND huyện, các Ban, ngành địa phương. Trong quá trình hoạt động của các ban, các báo cáo, văn bản đều gửi cho thường trực như kế hoạch, chương trình giám sát, báo cáo kết quả giám sát tại các hội nghị liên tịch bàn chuẩn bị các nội dung, chương trình kỳ họp thường lệ cuối năm phải tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri trước và sau kỳ họp báo cáo kết quả thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội của UBND huyện, các Ban, ngành địa phương, báo cáo của Ban thường trực UBMTTQVN huyện, các đại biểu HĐND thường trực HĐND phải nghiên cứu và lựa chọn các nội dung đưa vào kế hoạch giám sát. Mặt khác trên cơ sở các văn bản pháp luật của nhà nước, xét thấy một số nội dung liên quan đến tình hình thực tế ở địa phương cần phải giám sát, khảo sát để đánh giá kết quả, tiếp tục kiến nghị các giải pháp thực hiện tốt hơn.. Sau khi quyết định về chương trình giám sát của HĐND huyện được ban hành, thường trực HĐND sẽ cụ thể hóa nghị quyết bằng chương trình hoạt động trọng tâm của thường trực và các Ban theo từng tháng, từng quý trên cơ sở chức năng nhiệm vụ, quyền hạn của pháp luật và nghị quyết của HĐND cùng cấp. Cùng với việc quyết định các nội dung giám sát, khảo sát hàng năm, trên cơ sở 85 đề xuất của UBND huyện, hoặc theo đề nghị của các Ban của HĐND huyện, các cơ quan liên quan. Thường trực HĐND quyết định tổ chức các kỳ họp chuyên đề, kỳ họp bất thường để xem xét quyết định các nội dung thuộc thẩm quyền đây cũng là một hoạt động giám sát của HĐND huyện tại kỳ họp. Ngoài chương trình giám sát trọng tâm đã được HĐND huyện thông qua tại kỳ họp cuối năm, căn cứ vào tình hình thực tế, thường trực HĐND huyện chủ động quyết định giám sát hoặc phân công các ban giám sát các nội dung mà cử tri bức xúc nêu ra như: công tác quy hoạch xây dựng và quản lý xây dựng cơ bản, công tác quản lý quy hoạch trong lĩnh vực xây dựng đô thị và đất đai. Tình hình thực hiện một số chính sách về lao động theo quy định của Bộ Luạt lao động và các văn bản pháp luật liên quan, Ban kinh tế- xã hội giám sát về việc sử dụng các khoản thu phí và lệ phí tại một số địa phương, đơn vị, kết quả thực hiện chế độ đối với người được hưởng chính sách, giám sát công tác xây dựng nông thôn mới, Ban pháp chế giám sát công tác giam giữ, quản lý can phạm nhân của nhà tạm giữ đối với người vi phạm pháp luật, về việc thực hiện các quy trình trong giải quyết khiếu nại tố cao công dân, việc xây dựng chương trình giám sát hằng năm hiệu quả sẽ giúp thường trực HĐND , các ban của HĐND chủ động trong hoạt động, cán bộ tham mưu giúp việc cũng nắm được kế hoạch để chuẩn bị tài liệu, văn bản liên quan xây dựng đề cương, biểu mẫu phục vụ các hoạt động giám sát, chất lượng hiệu quả các cuộc giám sát cao hơn rõ nét hơn. Trong giám sát của HĐND có rất nhiều nội dung quan trọng, bức xúc, việc tổ chức giám sát sẽ rất dể dẩn đến chồng chéo, nếu không có sự phân công, điều hòa của thường trực HĐND có thể xảy ra tổ chức giám sát chồng chéo, trùng lắp, gây khó khăn cho các địa phương, đơn vị trong việc tổ chức phục vụ hoạt động của các đoàn giám sát. 86 Về giám sát việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo và kiến nghịc ủa cử tri còn tồn động kéo dài cần sử dụng hình thức giám sát có đối thoại trực tiếp , đối thoại ba cấp (Tỉnh, huyện và xã) và ba bên (cơ quan dân cử, cơ quan chức năng và cử tri). Tại cuộc giám sát bằng đối thoại tất cả các khía cạnh của vấn đề cử tri khiếu nại, khiếu kiện và cách giải quyết của cơ quan chức năng được trao đổi thẳng thắn, dân chủ và đi đến nhất trí về đánh giá nguyên nhân và đề ra giải pháp. Khi tiến hành, cần có biên bản làm việc, có đầy đủ chữ ký của các cấp chính quyền, cơ quan, chức năng, UBMTTQVN huyện và đại diện cử tri và những người liên quan, trên cơ sở đó thường trực HĐND ra kiến nghị và yêu cầu thời gian để các bên liên quan thực hiện và giám sát theo kết luận của biên bản đó. Luật và quy chế hoạt động của HĐND cũng quy định khá rõ chế độ tiếp công dân của đại biểu HĐND nhưng trên thực tế chưa thực hiện được. vì vậy cần quy định rõ mức độ, phạm vi thủ tục kiểm tra, giám sát của HĐND đối với việc giải quyết khiếu nại của các cơ quan nhà nước nhằm tránh tình trạng làm thay chức năng của các cơ quan nhà nước có nhiệm vụ trực tiếp giải quyết khiếu nại hoạc vì lúng túng về thủ tục mà hạt động hình thức kém hiệu quả. +Đối với các ban của HĐND huyện tại mỗi kỳ họp và chương trình công tác của HĐND giữa hai kỳ họp, các ban chủ động xây dựng chương trình công tác, trong đó có kế hoạch giám sát, xác định nội dung chi tiết các lĩnh vực, các vấn đề trọng điểm, vấn đề bức xúc liên quan đến chế độ, chính sách, đời sống an sinh xã hội của người dân, qua đó chọn ra các chuyên đề khảo sát, giám sát mà xã hội đang quan tâm. Các đại biểu, đặc biệt là các đại biểu chuyên trách nghiên cứu các văn bản quy phạm pháp luật, các báo cáo, thu thập thông tin thông qua 87 tiếp xúc cử tri, cập nhật các phương tiện thông tin đại chúng về các vấn đề liên quan đến chuyên đề giám sát. Hàng năm, khi tổ chức các cuộc giám sát chuyên đề hoặc giám sát thường lệ, nếu một số cuộc giám sát có nội dung mang tính liên ngành thì cần sự tham gia phối hợp giám sát của tất cả các Ban của HĐND. Sự phối hợp chặt chẽ này sẽ giúp các cuộc giám sát nghiêm túc, có trọng điểm , gọn nhẹ nhưng có chất lượng và hiệu quả giám sát. Phối hợp giám sát của các ban cũng giúp tránh tình trạng giám sát trùng lặp, chồng chéo gây khó khăn cho các đơn vị, địa phương được giám sát và việc bố trí cán bộ tham mưu phương tiện phục vụ của cơ quan văn phòng. Hơn nữa, trước khi tiến hành giám sát, Ban cần xây dựng kế hoạch giám sát thật chất lượng, đề cương đặt ra phải sát với yêu cầu. Đồng thời, tổ chức hợp đoàn giám sát để bàn bạc, thống nhất nội dung giám sát, các câu hỏi, các vấn đề đặt ra đối với các dơn vị được giám sát. Tổ chức đi khảo sát thực tế, cập nhật những hình ảnh trong quá trình khảo sát và giám sát. Sau khi giám sát xong, Ban sẽ họp đoàn giám sát để thông qua dự thảo báo cáo kết quả giám sát nhằm đưa ra những kiến nghị, đề xuất chính xác, phù hợp trong khả năng thực hiện của các đơn vị và chuyển những kiến nghị vượt thẩm quyền cho cấp trên. Sau đó, Ban sẽ tiếp tục theo dõi kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện kiến nghị của các đơn vị và sẽ tái giám sát nếu cần thiết. Trong hoạt động giám sát, các thành viên Ban , nhất là đại biểu chuyên trách chọn ra các vấn đề xã hội quan tâm, các vấn đề sai sót, trì trệ trong thực hiện, chuyển các ý kiến chất vấn và các tình hình ghi nhận qua giám sát gửi đến kỳ họp, để báo cáo và chất vấn những Ban, ngành, UBND huyện giải trình thuộc trách nhiệm của mình. +Tổ đại biểu HĐND đã thể hiện được vai trò là “cánh tay nối dài” của HĐND giúp cho thường trực HĐND , các ban HĐND mở rộng phạm vi hoạt 88 động giám sát, khảo sát, phát huy tính chủ động trong hoạt động của mình. Thông qua giám sát của Tổ đại biểu đã có những tác động mạnh đến việc nâng cao chất lượng hoạt động của Tổ, vai trò hoạt động, chất lượng của từng đại biểu. Mối quan hệ giữa các thành viên trong Tổ, vai trò hoạt động chất lượng của từng đại biểu, mối quan hệ giữa các thành viên trong tổ được gắn kết chặt chẽ hơn, , chia sẽ trao đổi thông tin hổ trợ lẩn nhau nhiều hơn, mỗi đại biểu thể hiện đầy đủ trach nhiệm của mình trong việc nghiên cứu, tiếp cận các vấn đề của địa phương một cách toàn diện, sâu sắc hơn, khắc phục dần tình trạng đại biểu chỉ quan tâm đến những vấn đề thuộc lĩnh vực chuyên môn và thiếu quan tâm đến các lĩnh vực quan trọng khác. +Về hoạt động của đại biểu HĐND huyện vấn còn tình trạng đại biểu có tư tưởng né tránh, nể nang, ngại va chạm trong giám sát, chất vấn, thậm chí có đại biểu cơ cấu là đại biểu HĐND hai, ba nhiệm kỳ không chất vấn một câu nào. Trong khi đó các quy định của pháp luật trước đây và hiện hành luôn ghi rõ vai trò quyền và nghĩa vụ của đại biểu khi trúng cử. chất lượng hoạt động của các đại biểu HĐND là hết sức quan trọng, quyết định hiệu quả hoạt động của HĐND huyện, do vậy việc tăng cường tập huấn kỹ năng, tiếp cận phương pháp làm việc mang tính chuyên nghiệp của các vị đại biểu là hết sức cần thiết. Cơ sở để điều chỉnh tình trạng này đó là quy định rõ trách nhiệm, nghĩa vụ và có chế tài xử lý phù hợp, thậm chí bãi miễn vai trò đại biểu nếu như không tuân thủ các quy định về nghĩa vụ của đại biểu. Tại khoản 1 và 2 điều 115, Hiến pháp 2013 đã quy định đại biểu HĐND có trách nhiệm xem xét , đôn đốc việc giải quyết khiếu nại, tố cao, đại biểu HĐND có quyền chất vấn Chủ tịch UBND, các thành viên của UBND, Chánh án Tòa án nhân dân, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân và Thủ trưởng cơ quan thuộc UBND. Người vị chất vấn phải trả lời trước HĐND , 89 đại biểu HĐND có quyền kiến nghị với các cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị ở địa phương. Người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị này có trách nhiệm tiếp đại biểu, xem xét, giải quyết kiến nghị của đại biểu. -Tiếp tục quan tâm đổi mới việc tổ chức tiếp xúc cử tri cả về phương thức lẩn nội dung tránh tình trạng “ cử tri chuyên nghiệp” và phải thực hiện phương chậm “ nghe là chính: và thật sự lắng nghe ý kiến của dân, tất cả những ý kiến của cử tri phải được tập hợp đẩy đủ, trung thực, những kiến nghị phản ảnh chính đáng phải được trả lời rõ ràng. Đồng thời, những đợt tiếp xúc cử tri là dịp để người đại biểu HĐND nắm bắt tâm tư nguyện vọng của cử tri để kịp thời phản ảnh và là điều kiện thuận lợi để nắm tình hình thực tế phục vụ cho công tác giám sát, ngược lại, đây cũng là điều kiện để nhân dân tham gia giám sát được hoạt động của người đại biểu. -Giám sát nghị quyết của HĐND huyện nói chung và nghị quyết chuyên đề nói riêng có vai trò quan trọng, bảo đảm các chính sách ở địa phương do HĐND huyện ban hành được thực thi có hiệu quả. Tính chất của hoạt động này là giám sát việc triển khai, tổ chức thực hiện và đánh giá tính hiệu quả của chính sách, từ đó giúp kiểm chứng tính đúng đắn, sự phù hợp của những chủ trương, biện pháp mà HĐND đã quyết nghị. Thông qua giám sát, phát hiện những khó khăn vướng mắc để bổ sung, điều chỉnh, hoàn thiện chính sách, bảo đảm nghị quyết ban hành có chiều sâu, sát thực tiễn phù hợp với tâm tư nguyện vọng của cử tri và khẳng định quyền lực, uy tín thực sự của các cơ quan dân cử. Trách nhiệm của HĐND , thường trực, các ban, các tổ đại biểu và đại biểu HĐND huyện trong việc giám sát tình hình, kết quả triển khai và thực hiện nghị quyết chuyên đề phải được thể hiện rõ ngay từ khi lựa chọn các nội dung giám sát đưa vào chương trình giám sát hàng năm của HĐND huyện được xem xét, 90 thông tại kỳ họp cuối năm, lựa chọn kỹ nội dung, chú trọng đúng mức đến các hội nghị chuyên đề cần giám sát bảo đảm nội dung giám sát có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với tình hình thực tế ở địa phương. Đối với những nghị quyết chuyên đề cần có sự tổng kết đánh giá sâu. Thường trực HĐND huyện yêu cầu các cơ quan chuẩn bị các báo cáo chuyên đề trình HĐND huyện. Trên cơ sở nhận định, đánh giá khách quan về hiệu quả thực hiện nghị quyết, HĐND huyện xem xét điều chỉnh các chính sách cho phù hợp với tình hình kinh tế- xã hội. Việc giám sát kết quả thực hiện các nghị quyết chuyên đề của HĐND được thực hiện thông qua các cuộc giám sát chuyên đề của HĐND được thực hiện thông qua các cuộc giám sát chuyên đề. Phương thức giám sát được thực hiện linh hoạt trên cơ sở quy định của pháp luật, sử dụng quy trình giám sát phù hợp với đối tượng giám sát, xử lý kịp thời thông tin và hạn chế tối đa ảnh hưởng đến hoạt động của các tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát như: kết hợp giám sát thông qua báo cáo và giám sát trực tiếp tại đơn vị, tổ chức hội nghị mời các cơ quan có liên quan đến việc triển khai nghị quyết chuyên đề báo cáo, đối thoại, làm rõ nội dung cần thiết . . . thông qua giám sát, thường trực, các ban của HĐND kiến nghị các giải pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế, kiến nghị sửa đổi, bổ sung các nghị quyết chuyên đề của HĐND huyện cho phù hợp với thực tế của địa phương. Đối với các nghị quyết HĐND huyện có những quy định trái với quy định của pháp luật hiện hành cần phát hiện sớm và cơ quan thẩm quyền xem xét bãi bỏ hoặc nghiên cứu sửa đổi, bổ sung nghị quyết mới kịp thời để đảm bảo cho các hoạt động quản lý nhà nước diễn ra thuận lợi, hiệu quả. Để đảm bảo hiệu quả giám sát, trước các kỳ họp cuối năm của HĐND huyện, thường trực HĐND huyện yêu cầu các cơ quan có liên quan báo cáo các kết quả thực hiện các kiến nghị sau giám sát trình HĐND huyện, chú trọng phát 91 huy vai trò của cơ quan báo chí để nhân dân theo dõi, giám sát, đồng thời tổ chức kiểm tra thực tế tại một số đơn vị. chỉ đạo rà soát toàn bộ nghị quyết chuyên đề của HĐND huyện nhiệm kỳ 2011 đến nay để đề nghị UBND huyện tổng kết đánh giá tình hình và kết quả thực hiện. 3.2.4. Nâng cao trình độ của Cơ quan giúp việc, trang bị cơ sở vật chất đảm bảo cho hoạt động của HĐND. Tăng cường và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ tham mưu, giúp việc của văn phòng để bảo đảm tốt chức năng tham mưu, phục vụ hoạt động của HĐND, các cơ quan của HĐND và đại biểu HĐND. Trong thời điểm hiện nay, việc thảo luận kỹ những điều trên trong xây dựng cơ cấu, thành phần, tiêu chuẩn, đại biểu là rất có ý nghĩa góp phần chuẩn bị tốt hơn về chất lượng nhân sự cho HĐND huyện nhiệm ky 2016-2021. Do đó, cần lực chọn, bố trí chuyên viên đủ năng lực của văn phòng tham mưu, giúp việc chuyên trách cho các ban (mỗi Ban phải từ 3 đến 5 chuyên viên). Cần quy định chức danh công việc, phân công rõ trách nhiệm, bảo đảm mỗi công việc cụ thể của Ban đều có chuyên viên phụ trách, theo dõi thực hiện. cần quan tâm bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực tham mưu của đội ngũ cán bộ, chuyên viên, động viên, khen thưởng kịp thời. -Đảm bảo các điều kiện tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND huyện và hoạt động giám sát của HĐND huyện. Thường trực, các Ban của HĐND huyện, tiếp xúc cử tri là một trong những nhiệm vụ của đại biểu HĐND theo quy định của Luật. Thời gian tiếp xúc cử tri được thông báo công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng của địa phương để cử tri hiểu và đến dự. thường trực HĐND huyện chỉ đạo văn phòng chuẩn bị phương tiện phục vụ đối với các đại biểu ở cơ sở, ở xã, các tài liệu cần thiết như : nội dung chương trình kỳ họp, báo cáo tóm 92 tắt về tình hình phát triển kinh tế- xã hội của địa phương, báo cáo kết quả giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri tại cuộc tiếp xúc trước đó của các ngành hữu quan. Các ý kiến, kiến nghị chính đáng của cử tri được tổng hợp phân loại và chuyển đến các cơ quan liên quan trả lời tại các cuộc tiếp xúc cử tri trước, sau kỳ họp. Một số nội dung nổi cộm đề nghị UBND cùng cấp trả lời tại kỳ họp. Đối với những vấn đề cụ thể. Thường trực HĐND huyện có văn bản hoặc tổ chức đoàn kiểm tra đôn đốc các cơ quan có trách nhiệm giải quyết theo thẩm quyền và trả lời cử tri theo từng vấn đề, từng nội dung. Qua đó, đã tạo được không khí dân chủ, cởi mở và trách nhiệm giữa đại biểu dân cử với cử tri. -Ngoài ra, cần đáp ứng đầy đủ trang thiết bị làm việc, cơ sở vật chất, phương tiện phục vụ hoạt động của các Ban. Có quy định cụ thể về kinh phí cho hoạt động chuyên môn của Ban như kinh phí nghiên cứu phục vụ công tác thẩm tra, giám sát tham gia các hoạt động của Ban để nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động. -Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động HĐND huyện. Thường trực, các Ban, Văn phòng HĐND-UBND huyện. Thời hạn chuyển tài liệu họp HĐND huyện gồm dự thảo nghị quyết, báo cáo, đề án trình HĐND, báo cáo thẩm tra của các Ban HĐND và tài liệu cần thiết khác đã được Luật tổ chức chính quyền địa phương quy định. Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND. Quy chế hoạt động của HĐND quy định rất rõ ràng. Đặc biệt, HĐND huyện đã chỉ đạo gửi tài liệu cho đại biểu khách mời qua hộp thư điện tử và trên trang thông tin điện tử của HĐND huyện, tài liệu giấy gửi tại hội trường vào phiên khai mạc, điều này giúp giảm được kinh phí vừa giúp cho đại biểu tránh được sự bất tiện trong lưu trữ, sử dụng tài liệu. việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động HĐND huyện đã giúp cho đại biểu có thêm thông 93 tin về hoạt động HĐND và tình hình phát triển kinh tế- xã hội của huyện để phục vụ cho hoạt động giám sát, thảo luận, quyết định các vấn đề tại kỳ họp cũng như việc nắm bắt tâm tư nguyện vọng giải quyết và tuyên truyền pháp luật đến cử tri. 3.2.6. Tăng cường mối quan hệ của HĐND huyện với các tổ chức khác trong hệ thống chính trị ở huyện. Hệ thống chính trị ở Huyện là toàn bộ các thiết chế chính trị như tổ chức Đảng, chính quyền, Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể nhân dân ở huyện hoạt động theo những nguyên tắc nhất định và gắn bó hữu cơ với nhau nhằm thực hiện sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của nhà nước và phát huy quyền làm chủ của nhân dân ở cơ sở. Mỗi bộ phận hợp thành trong hệ thống chính trị ở huyện có vị trí, vai trò chức năng, nhiệm vụ và phương thức hoạt động khác nhau nhưng là một thể thống nhất, có mối quan hệ gắn kết, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ với nhau để vừa đảm bảo được vai trò lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của tổ chức Đảng, vừa phát huy tính tích cực, chủ động của mỗi tổ chức. Để đảm nảo cho mối quan hệ phối hợp đạt kết quả và thiết thực, hàng năm thường trực HĐND huyện, thường trực UBMTTQVN huyện và UBND huyện đều xây dựng chương trình phối hợp hoạt động để thực hiện những nhiệm vụ công tác trọng tâm trong năm. Đây chính là một trong những điều kiện hết sức quan trọng để tạo sự đồng thuận, làm nên sức mạnh đồng bộ của cả hệ thống chính trị để thực hiện các chỉ tiêu nhiệm vụ kinh tế- xã hội ở địa phương, đặc biệt là trong việc phát huy dân chủ. Dân chủ được thể hiện và được thực hiện chủ yếu và trực tiếp nhất qua nhà nước, bằng nhà nước, cụ thể là thông qua HĐND các cấp. Trong đó, đối mới các hình thức vận động các tầng lớp nhân dân thuộc đoàn viên, hội viên chấp hành tốt đường lối, chính sách pháp luật của Đảng và 94 nhà nước, cùng nhau xây dựng nông thôn mới, văn minh đô thị. Đổi mới phương thức hoạt động của các đoàn thể theo hướng đi sâu, đi sát vận động quần chúng, không hành chính hóa công tác đoàn thể, thực hiện tốt chức năng tham gia quản lý và giám sst hoạt động của bộ máy chính quyền trong việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội trên địa bàn. Tiểu kết Chƣơng 3 Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND, đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của HĐND trên các mặt: về cơ cấu tổ chức, nhân sự lãnh đạo Thường trực, các Ban HĐND; về cơ cấu đại biểu HĐND nhiệm kỳ 2016-2021 và nâng cao chất lượng văn phòng tham mưu giúp việc; về quyết định những chủ trương, biện pháp quan trọng để phát huy tiềm năng, lợi thế của địa phương, huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực đầu tư phát triển; về đảm bảo hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát và thực thi những kiến nghị sau giám sát của HĐND. Đại biểu Hội đồng nhân dân là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân địa phương, gương mẫu chấp hành chính sách, pháp luật của Nhà nước; tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện chính sách, pháp luật và tham gia vào việc quản lý nhà nước. Đại biểu phải gắn bó với cử tri, vừa lắng nghe và phản ánh trung thực ý kiến nguyện vọng của cử tri, vừa giám sát, vừa tác động và đôn đốc các cơ quan có thẩm quyền giải quyết thỏa đáng các ý kiến, nguyện vọng chính đáng của cử tri. HĐND và Thường trực HĐND nâng cao trách nhiệm tổ chức đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn, thường xuyên cập nhật kiến thức để nâng cao năng lực, trách nhiệm, kỹ năng, kinh nghiệm hoạt động giám sát của đại biểu HĐND cấp huyện. 95 Căn cứ nhiệm vụ, quyền hạn theo luật định, Thường trực HĐND và các Ban HĐND phải chủ động, sáng tạo và trách nhiệm trong hoạt động giám sát; phát huy trách nhiệm của thành viên Ban trong hoạt động giám sát (nghiên cứu tài liệu, khảo sát thực tế, đóng góp ý kiến). Thường xuyên chọn vấn đề và nội dung để tổ chức giám sát qua cuộc họp, hội nghị chuyên đề. Qua đó, chất vấn, giải trình tìm ra biện pháp, giải pháp để giải quyết rốt ráo những vấn đề bức xúc, thời sự được đa số cử tri và Nhân dân quan tâm. Tăng cường số đại biểu hoạt động chuyên trách cho phù hợp. Nâng cao năng lực dự báo tình hình, sâu sát cơ sở, thực tiễn, lắng nghe tâm tư nguyện vọng, ý kiến của cử tri để thu thập thông tin, xử lý thông tin và quyết định các vấn đề cần thiết giám sát. Giám sát nhằm bảo đảm pháp luật và nghị quyết của HĐND được thực hiện nghiêm chỉnh, phải đảm bảo tính sẵn sàng hợp tác giữa cơ quan dân cử với cơ quan, đơn vị thực thi pháp luật, cần phối hợp để nâng cao hiệu quả tổ chức hoạt động của chính quyền. Do đó, phải đổi mới theo hướng thực chất và hiệu quả: từ việc xem xét báo cáo của các cơ quan, đơn vị; đến tổ chức Đoàn giám sát, khảo sát gọn, chất lượng, tránh cồng kềnh, rườm rà, gây khó khăn cho đơn vị; đổi mới việc lập chương trình, kế hoạch, thời gian, các điều kiện khác phục vụ hoạt động giám sát cho linh hoạt, hiệu quả. Có cơ chế mời các nhà chuyên môn am hiểu sâu, rộng lĩnh vực giám sát tham gia cùng các Đoàn giám sát của HĐND để nâng cao chất lượng phát hiện các vấn đề trong giám sát. Bộ máy tham mưu, giúp việc của HĐND cấp huyện cần được kiện toàn theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả; phân công, phân nhiệm cụ thể, rõ ràng; có sự liên thông, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, bảo đảm không chồng chéo và phân tán nguồn lực; nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động tham mưu, phục vụ. Bố trí hợp lý các điều kiện vật chất cần thiết phục vụ cho hoạt động giám sát. 96 KẾT LUẬN Để nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân huyện Kiên Lương ngày một tốt hợp thì nhất thiết phải có sự thay đổi về cách nhìn nhận về Hội đồng nhân dân cũng như công tác giám sát của Hội đồng nhân dân, trong điều kiện hiện nay nhất là trong công cuộc đổi mới đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế thì vấn đề nâng cao hiệu lực, hiệu quả giám sát của HĐND huyện là rất cần thiết, nhằm phát huy quyền làm chủ của nhân dân, góp phần xây dựng nhà nước trong sạch vững mạnh. Hội đồng nhân dân với tư cách là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân. Với chức năng, quyền hạn của mình có nhiệm vụ cụ thể hóa đường lối, chỉ thị, nghị quyết của HĐND, đề ra các quy định, chính sách của địa phương trên các lĩnh vực kinh tế- xã hội, quốc phòng an ninh, bảo đảm đường lối lãnh đao của Đảng, pháp luật của nhà nước. Đồng thời, khơi dậy và phát huy tốt mọi tiềm năng, thế mạnh của địa phương để phát triển bền vững. Vận động cử tri và nhân dân ra sức thi đua lao động sản xuất nhằm thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế- xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh mà nghị quyết của cấp ủy Đảng đề ra. Từ cơ sở lý luận về hoạt động giám sát của HĐND huyện được Hiến pháp và pháp luật Việt nam quy định cho thấy, trong quá trình vận hành bộ máy nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân thì hoạt động giám sát của HĐND huyện là công cụ hữu hiệu để chống sự lạm quyền, các hành vi vi phạm pháp luật, nghị quyết HĐND của các cơ quan nhà nước ở địa phương, bảo vệ quyền và lợi ích của nhân dân. Qua hoạt động giám sát để xem xét, kiểm tra tính đúng đắn trong việc thực thi Hiến pháp, pháp luật và các văn bản quy phạm pháp 97 luật của các cơ quan nhà nước, các tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát của HĐND huyện. Trên cơ sở đó, đánh giá được năng lực hoạt động của các cơ quan nhà nước, các tổ chức, cá nhân được pháp luật trao cho thẩm quyền định giá được tính đúng đắn của các nghị quyết HĐND huyện bằng thực tiễn để sửa đổi, bổ sung quy định chưa phù hợp. Chất lượng hoạt động giám sát của HĐND huyện trên thực tế phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có trình độ của đại biểu HĐND huyện, năng lực, kinh nghiệm, tinh thần trách nhiệm của thường trực HĐND huyện, các Ban của HĐND huyện là yếu tố quyết định. Đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng trong công tác tổ chức cán bộ, quyết định tổ chức các Ban của HĐND huyện theo luật định và phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương, góp phần hoàn thiện tổ chức của HĐND huyện, không ngừng nâng cao trình độ, năng lực hoạt động của đại biểu HĐND huyện cùng là yếu tố quan trọng trong việc nâng cao chất lương hoạt động của HĐND huyện nói chunng hoạt động giám sát HĐND huyện Kiên Lương nói riêng. Đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của HĐND huyện theo yêu cầu xây dựng nhà nước Pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt nam hiện nay là vấn đề cấp thiết và có ý nghĩa quan trọng, quy trình đổi mới cần phải thực hiện các giải pháp một cách đồng vộ, toàn diện. Thực tiễn hoạt động giám sát của HĐND huyện Kiên Lương trong những năm qua cho thấy có nhiều bước tiến rõ nét về nội dung, phương thức giám sát, tổ chức thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, bám sát yêu cầu, kiến nghị của cử tri, nhân dân và đại biểu HĐND quan tâm xã hội bức xúc. Do đó, hiệu lực và hiệu qủa hoạt động giám sát được nâng lên. Hoạt động giám sát của HĐND huyện đã từng bước mở rộng dân chủ, công khai, minh bạch, bước đầu đã chú ý tới các Cơ quan, tổ chức Chính trị- Xã hội, 98 các phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương tham gia, phối hợp giám sát, đã cụ thể hóa một số công việc cụ thể về sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với hoạt động của HĐND huyện. Song cũng còn có vấn đề hạn chế về nhận thức, về tổ chức thực hiện, về cụ thể hóa quy định của pháp luật, về điều kiện đảm bảo, làm ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND huyện, cần phải có giải pháp tiếp tục khắc phục trong thời gian tới. Từ nghiên cứu và phát hiện những hạn chế về hoạt động giám sát của HĐND huyện Kiên Lương đã xác lập rõ căn cứ lý luận và thực tiễn cho việc đề xuất giải pháp khắc phục hạn chế. Theo quy luật phát triển, việc tổ chức thực hiện các giải pháp trên không có nghĩa là suôn sẽ mà nó sẽ phát sinh vấn đề mới, đòi hỏi cơ quan, cá nhân thực thi chức năng, nhiệm vụ phải giữ vững định hướng, yêu cầu cơ bản nắm vững nguyên tắc và thực thi đồng vộ những giải pháp chủ yếu đã nêu trong luận văn để nâng cao chất lượng giám sát của HĐND huyện. Được các cơ quan có thẩm quyền xem xét vận động vào thực hiện, tin chắc ràng, các giải pháp sẽ khắc phục được hạn chế trong hoạt động giám sát của HĐND huyện, góp phần nâng cho xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt nam của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân. 99 DANH MỤC THAM KHẢO 1. Đảng cộng sản Việt nam (2001), văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, NXB chính trị quốc gia Hà Nội. 2. Đảng cộng sản Việt nam (2006), văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, NXB chính trị quốc gia Hà Nội. 3. Đảng cộng sản Việt nam (2011), văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, NXB chính trị quốc gia Hà Nội. 4. Đảng cộng sản Việt nam (2016), văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, NXB chính trị quốc gia Hà Nội. 5. Đảng bộ Tỉnh Kiên Giang (2015), Văn kiện đại hội Đảng bộ Tỉnh Kiên Giang lần thứ IX (2015-2020) 6. Đảng bộ huyện Kiên Lương (2015), Văn kiện đại hội Đảng bộ huyện Kiên Lương nhiệ HĐND Tỉnh Kiên Giang (2016), báo cáo tình hình hoạt động của HĐND huyện Kiên Lương nhiệm kỳ 2011-2016. 7. HĐND Tỉnh Kiên Giang (2015), Báo cáo hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Kiên Giang về thực hiện chương trình giám sát năm 2015.m kỳ 2015-2020 8. HĐND huyện Kiên Lương (2016), Báo cáo tình hình hoạt động của HĐND huyện Kiên Lương, nhiệm kỳ 2011-2016. 9. HĐND Tỉnh Kiên Giang 2014, Báo cáo hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Kiên Giang về thực hiện chương trình giám sát năm 2014. 10. HĐND huyện Kiên Lương, báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri trước kỳ họp thứ 12, 14 HĐND huyện Kiên Lương. 11. HĐND huyện Kiên Lương (2014), báo cáo hoạt động giám sát của HĐND huyện Kiên Lương về thực hiện chương trình giám sát năm 2014. 100 12. HĐND huyện Kiên Lương (2015), báo cáo hoạt động của HĐND huyện Kiên Lương nhiệm kỳ 2011-2016. 13. . Học viện hành chính Quốc gia (2003), Quản lý và phát triển tổ chức Hành chính Nhà nước, NXB thống kê năm 2003. 14. Học viện Chính trị quốc gia Hồ chí Minh (2006), vấn đề nhân dân giám sát cơ quan dân cử ở nước ta hiện nay. Báo cáo tổng quan khoa học, Hà Nội. 15. Quốc Hội (2003), Luật hoạt động giám sát quốc hội, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 16. Quốc Hội (2005), Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND và UBND, NXB Chính trị quốc gia Hà Nội. 17. Quốc Hội (2012), Nghị quyết 35 của Quốc Hội về hướng dẩn lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do HĐND huyện bầu. 18. Quốc Hội (2015) Luật tổ chức chính quyền địa phương 19. Quốc hội (2015) Luật hoạt động Giám sát của Quốc Hội và Hội đồng nhân dân. 20. Hiến pháp Việt Nam năm 1992, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 21. Hiến pháp Việt nam năm 2013, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 22. Đinh Ngọc Giang về đổi mới tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2004-2009, Tạp chí Quản lý Nhà nước số 2/2005. 23. Trần Thị Trà Giang (2013) Nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp Tỉnh, Luận văn Thạc sĩ hành chính công, Học Viện Hành chính quốc gia thành phố Hồ chí Minh. 24. Dương Thanh Hiền về vai trò lãnh đạo của Đảng trong hoạt động cơ quan dân cử, Tạp chí diễn đàn Nhân dân Quảng Nam số 21. 101 25. Hà Thị Khiết “tăng cường sự lãnh đạo của Đảng để nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch vững mạnh”, Tạp chí Cộng sản số 858 (4/2014). 26. Phạm ngọc Kỳ (2007), về quyền giám sát của Hội đồng nhân dân và kỹ năng giám sát cơ bản. Nhà xuất bản Tư pháp, Hà Nội. 27. Cao Thị Bích Lan (2005)”Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân từ thực tiễn hoạt động của HĐND Quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội. Luận Văn thạc sĩ hành chính công. Học viện hành chính quốc gia Hà Nội. 28. UBND huyện Kiên Lương (2014), Báo cáo đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch công tác năm 2014 và một số mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp thực hiện kế hoạch năm 2015. 29. UBND huyện Kiên Lương (2016), báo cáo tự giám sát việc thực hiện Luật tổ chức chính quyền địa phương năm 2015. 30. Nguyễn Quốc Tuấn “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân các cấp, Tạp chí tổ chức Nhà nước số 6/2002. 31. Tô Thanh Tùng (2014) “giám sát của Hội đồng nhân dân xã đối với chính quyền cấp xã, Luận văn thực sĩ Hành chính Công, Học Viện hành chính Quốc gia Thành phố Hồ chí Minh 32. Nguyễn Bá Vui,Tăng cường tổ chức hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân trong thời kỳ đổi mới”, Luận văn thạc sĩ Hành chính công, Học Viện hành chính Quốc gia, 2011. 33. Viện Ngôn ngữ học (2005), Từ điển tiếng Việt, NXB Đà Nẵng.