Tăng cường quản lý nhà nước bằng pháp luật trong lĩnh vực Thống kê
là tất yếu và có tính cấp thiết trong thời kỳ hiện nay. Tuy vậy, để thực hiện
được điều này đòi hỏi phải có một hệ thống các giải pháp, từ tổ chức tốt và
hiệu quả việc xây dựng, ban hành pháp luật cho tới việc tổ chức thực hiện
pháp luật; từ cơ chế chính sách tới con người Để quản lý nhà nước bằng
pháp luật một cách hiệu quả nhất thì nhà nước phải có hệ thống công cụ sắc
bén, đảm bảo tính hiệu lực, trong đó, pháp luật là công cụ chủ yếu nhất, hiệu
quả nhất với mọi lĩnh vực nói chung và thống kê nói riêng. Để thống kê thực
sự là con số hoạch định được các chính sách trong tương lai thì việc quản lý
nhà nước bằng pháp luật phải được coi trọng và thực thi một cách hiệu quả.
Trên cơ sở xác định tính cấp thiết của đề tài “Tăng cường quản lý nhà nước
bằng pháp luật về thống kê ở Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa và trình bày một
số nội dung khác trong phần mở đầu, luận văn đã đã trình bày cơ sở lý luận về
QLNN bằng pháp luật về thống kê đưa ra các khái niệm, đặc điểm, nội dung
các yếu tố ảnh hưởng chung đến thống kê và quản lý nhà nước bằng pháp luật
về thống kê để thấy được thống kê quan trọng như thế nào trong phát triển xã
hội. Từ đó căn cứ vào thực tiễn tại Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa để đánh giá
thực trạng xác định những nguyên nhân hạn chế tồn tại làm cơ sở cho việc
đưa ra các quan điểm giải pháp cho việc quản lý nhà nước bằng pháp luật tại
Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa trong thời gian tới và cũng nhấn mạnh việc
xây dựng và hoàn thiện pháp luật, Tổ chức thực hiện pháp luật, xử lý vi phạm
pháp luật có quan hệ chặt chẽ với nhau như thế nào trong việc quản lý nhà
nước bằng pháp luật về thống kê ở Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa và nếu
thiếu đi một khâu thì không có quá trình quản lý nhà nước bằng pháp luật
hoàn thiện.
106 trang |
Chia sẻ: yenxoi77 | Lượt xem: 636 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Quản lý nhà nước bằng pháp luật về thống kê ở cục thống kê, tỉnh Thanh Hóa, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
hông tin
thống kê
Thực tế trong những năm qua cho thấy công tác phổ biến, giáo dục
pháp luật thống kê chưa được quán triệt đầy đủ và sâu rộng; nhận thức về
Luật Thống kê trong cộng đồng còn hạn chế nên thực hiện chưa nghiêm chỉnh
đã làm ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng và tính pháp lý của thông tin
thống kê. Trong khi đó, công tác thống kê trước tình hình mới và theo yêu cầu
phải đổi mới đồng bộ theo tinh thần đề án đổi mới đồng bộ các hệ thống chỉ
tiêu thống kê ban hành theo quyết định số 312/QĐ-TTg ngày 02/3/2010 của
Thủ tướng Chính phủ đòi hỏi phải tăng cường công tác phổ biến và giáo dục
pháp luật về thống kê.
71
Ở Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa nhưng năm gần đây khi có các cuộc
điều tra thì lãnh đạo Cục cũng đã phối hợp với các ban ngành trong tỉnh phát
băng đĩa ở hệ thống truyền thanh xã, phường phổ biến kiến thức về các cuộc
điều tra thống kê, song thời lượng, thời gian, và hệ thống, kinh phí thực hiện
cũng chưa đạt như mong muốn, ngay cả cán bộ thống kê cấp tỉnh cũng chưa
từng được tập huấn phổ biến tuyên truyền về kiến thức thống kê, việc thành
lập và phổ biến thông tin thống kê trên websile cũng mới được thành lập năm
2014, nội dung còn sơ sài, chưa đủ hấp dẫn đối với người cần tra cứu thông
tin. Kết quả của một năm là ấn phẩm niên giám Thống kê Thanh hóa và kết
quả của các cuộc điều tra thì việc công bố thông tin, quảng bá sản phẩm
ngành TK Thanh Hóa còn chưa làm được, ngay cả trên hệ thống web sai của
ngành Thống kê Thanh Hóa việc quảng bá số liệu vẫn còn rất ít và hiếm hoi.
Theo khảo sát ngày 20/8 cho 55 cán bộ thuộc Cục Thống kê để phục vụ
nghiên cứu đề tài thì 90% cán bộ khảo sát biết có Luật thống kê, trong đó 2%
nắm tương đối rõ, 30% biết sơ qua, còn lại chưa từng đọc qua, còn khi khảo
sát đã làm gì để tuyên truyền cho sản phẩm thông kê thì 60% trả lời chưa biết
và cũng chưa làm gì rõ ràng.
Công tác tuyên truyền phổ biến triển khai thực hiện các văn bản pháp
luậttrong lĩnh vực thông kêchưa được thực hiện thường xuyên, liên tục, Công
chức ngành thống kê Thanh hóa cũng chưa nhận thức đúng việc tuyên truyền
giải thích, kiến thức thống kê là trách nhiệm của mình chưa có hình thức
tuyên truyền hiệu quả để mọi cá nhân tổ chức hiểu rõ quyền và nghĩa vụ khi
thực hiện công tác thống kê.
Người sử dụng thông tin, cung cấp thông tin cũng chưa thực sự hiểu
về các quy định của luật thống kê, dẫn đến không thấy được tầm quan
trọng của việc cung cấp đúng, đủ, sử dụng và tuyên truyền số thống kê bị
sai lệch.
72
Hiện nay, công tác thống kê ở nước ta hầu hết là do các cơ quan Nhà
nước thực hiện theo mô hình tập trung kết hợp phân tán. Hệ thống thông tin
thống kê được quy định vẫn áp dụng theo trong Luật Thống kê 2003 và đang
sử dụng chính thức hiện nay là do Hệ thống cơ quan thống kê nhà nước thực
hiện và công bố, cung cấp có thể thấy nhiều vấn đề phát sinh từ việc chưa quy
định cụ thể về hệ thống thông tin thống kê chính thức như: chưa xây dựng
được một hệ thống thông tin thống kê gắn với các cấp độ của thông tin thống
kê và trách nhiệm xây dựng, quản lý, chia sẻ thông tin thống kê trong hệ
thống thông tin thống kê; chưa khẳng định được trách nhiệm của Nhà nước
đối với các số liệu thống kê, thông tin thống kê; chưa có cơ chế để phân biệt
và xử lý các vấn đề phát sinh trong việc cung cấp, công bố các thông tin thống
kê do các cơ quan nhà nước thực hiện và tổ chức thống kê ngoài Nhà nước
thực hiện.
Về trình độ của cán bộ chuyên trách
Cán bộ làm thống kê ở Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa 2/3 là được
đào tạo từ các chuyên ngành kinh tế, tài chính kế toán, không được đào tạo
chính từ các chuyên ngành thống kê, mặc dù đã được học bổ xung kiến
thứctrong lĩnh vực thông kêsong vẫn ít nhiền làm ảnh hưởng đến trình độ tư
duy thống kê và kết quả của công tác thống kê, hàng năm ở Cục TK Thanh
Hóa, tất cả các đồng chí mới tuyển dụng từ ngành không phải thống kê đều
được cử đi học lớp trái ngành nhưng thời gian bổ xung kiến thức thống kê
chỉ từ 5-15 ngày ngày dẫn đến kết quả chuyên sâutrong lĩnh vực thông
kêcòn kém. Việc cán bộ thống kê phải tiếp xúc làm việc với thực hiện
nhiệm vụ chuyên môn, quản lý thường xuyên liên tục, nhưng trình độ quản
lý nhà nước được đào tạo chiếm tỷ lệ còn thấp.
Số lượng cán bộ làm công tác thống kê tại xã phường gần 400 cán bộ
chưa kể cán bộ thống kê doanh nghiệp, đơn vị cơ sở hành chính có rất nhiều,
73
nhưng lại không thuộc biên chế của Cục Thống kê, số lượng cán bộ này lại có
tác động rất lớn đến kết quả hoạt động thống kê, song Ngành thống kê Thanh
Hóa cũng chưa có một chương trình tập huấn, hay phổ biến, hướng dẫn, hay
một quy định gì cụ thể cho đối tượng này, giữa Cục Thống kê và các đối tượng
này cũng không có ràng buộc về kinh tế và pháp lý một cách cụ thể khiến cho
họ không trú trọng trong thời gian và công sức cho ngành Thống kê Tỉnh.
Cán bộ thanh tra từ các phòng nghiệp vụ như phòng Công Nghiệp,
Thương Mại, Dân Số được phối hợp với thanh tra nhưng lại chưa được bồi
dưỡng, hay đào tạo gì về công tác thanh tra dẫn đến tình trạng dẫn đến kết quả
của việc kiểm tra giám sát chưa cao.
Về cơ sở vật chất, kinh phí hoạt động: Toàn ngành thống kê có 27 chi
cục Thống kê các huyện thị trong đó chỉ mới có 11 chi cục là có trụ sở riêng,
còn lại đang phải dùng nhờ với UNBD Huyện, thị. Các phòng làm việc chật
trội, tài liêu thống kê hàng năm lại quá lớn, ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả
làm việc và chất lượng thống kê.
Số lượng máy tính được trang bị 100% song chất lượng máy đã hết
khấu hao lớn, tốc độ chậm, đường truyền dùng chung với ủy ban có nơi rất
chậm (Mường Lát, Quan Sơn, Quan Hóa) mà báo cáo và chấm điểm thi đua
lại được căn cứ trước vào đường truyền dữ liệu, sau mới dùng đến báo cáo
văn bản. Trang thiết bị dùng ở các Chi Cục chưa đồng bộ như bàn làm việc,
bàn ghế, các chi Cục Thì liên tục phải tập huấn nghiệp vụ thống kê cho các tổ
trưởng và điều tra viên, nhưng lại không có máy chiếu và hội trường , thường
phải đi thuê cũng gây rất nhiều khó khăn, cả ngành thống kê chỉ có 4 máy
chiếu mỗi khi tập huấn thì thường vào cùng một thời gian dẫn đến khó sắp
xếp cho các chi cục khi sử dụng.
Mọi kinh phí hoạt động của ngành thống kê Thanh Hóa sử dụng nguồn
kinh phí cấp, kinh phí các cuộc điều tra đã được định mức cụ thể, rõ ràng
74
song định mức công cho một phiếu điều tra còn thấp không khuyến khích
được điều tra viên tham gia, nâng cao trách nhiệm của họ, như cuộc điều tra
nông nghiệp và thủy sản năm 2016 huy động tới hơn 1000 điều tra viên công
một phiếu điều tra hơn 10.000 đồng trong khi đó điều tra viên phải đến hộ
phỏng vấn tất cả các chỉ tiêu nông nghiệp và người làm nông nghiệp trong gia
đình trong 8 trang giấy, mỗi một điều tra viên cố gắng thì hoàn thành 10 phiếu
trên ngày =100.000 đồng/ ngày công quá thấp so với công lao động tự đo trên
địa bàn Tỉnh Thanh Hóa. Đó cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến
tình trạng số bị bỏ sót quy trình thu thập.
Công tác tài chính kế toán vẫn còn chưa đồng bộ, các mẫu biểu kế toán
còn sai quy định, việc lập các chứng từ còn sót, kế toán các Chi cục còn
thường kiêm nhiệm không hiểu rõ các định khoản và sổ sách kế toán.
Về ban hành văn bản:
Sự chênh lệch số liệu giữa tỉnh và Tổng cục Thống kê về một số chỉ
tiêu như GDP, vẫn còn. Sự chênh lệch đó bắt nguồn từ đâu và thuộc trách
nhiệm của ai thì chưa được làm rõ; xử lý ai, xử lý như thế nào thì cũng chưa
làm bao giờ và không biết làm thế nào. Rõ ràng Luật quy định còn kém hiệu
lực, chưa có ý nghĩa thực tế, đến ngày 18/10 năm nay ngành TK cả nước mới
tổ chức nghội nghị khắc phục tình trạng chênh lệch số liệu GDP, kỳ vọng sẽ
có những giải pháp mới.
Thông tin do các cơ quan, các sở ban ngành, các tổ chức thống kê trên
địa bàn Tỉnh tổng hợp còn chưa được chia sẻ, cung cấp một cách thường
xuyên cũng chưa có quy định ràng buộc rõ ràng nào cho đối tượng này. Công
tác phổ biến số liệu trên địa bàn tỉnh từng lĩnh vực thường được từng tổ chức
thống kê tiến hành riêng lẻ và công bố vì thế Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa
đã gặp rất nhiều khó khăn trong việc thực hiện nhiệm vụ chủ trì và phối hợp
của mình trong việc xây dựng một hệ thống thông tin thống kê thống nhất,
75
đồng bộ và hiệu quả trên toàn Tỉnh tại điều 10 và điều 11 Mục 1 quy định về
hành vi nghiêm cấm và xử lý vi phạm cũng không nêu cụ thể cho đối tượng
này, việc xử lý vi phạm xác định hành vi phạm cũng rất khó khăn.
Do tình hình kinh tế - xã hội của đất nước biến động nhanh, phát sinh
nhiều vấn đề mới, một số loại hình xuất hiện như: Tập đoàn kinh tế, công ty
mẹ - con nhà nước, công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước một thành viên,
hay trang trại, tổ sản xuất... là đối tượng mà ngành Thống kê cần phải thu thập
thông tin nhằm bảo đảm nhu cầu quản lý kịp thời của Đảng, Chính phủ và nhà
nước. Điều 2 Luật Thống kê còn thiếu những đối tượng này.
Nội dung về thẩm quyền quyết định điều tra cần phải quy định rõ hơn:
Khoản 3 Điều 28 quy định: “Người quyết định điều tra thống kê quyết định
phương án điều tra”. Nội dung này chỉ phù hợp với các cuộc điều tra thống
kê thông thường, nhưng trên thực tế đối với Tỉnh để phục vụ phát triển kinh tế
trên địa bàn thì cục Thống kê vẫn phải ra các quyết định phục vụ yêu cầu của
Tỉnh, việc phải chờ thẩm định và đồng ý tại chương 2 điều 23 khoản 5 sẽ
không khuyến khích được kịp thời phục vụ địa phương.
Như ở Tỉnh Thanh Hóa cũng còn mắc phải một số bất cập về ban hành
văn bản giữa Tỉnh và Tổng Cục như báo cáo kinh tế xã hội hàng tháng ở tỉnh
cần số liệu để công bố mùng 5 hàng tháng nhưng để thống nhất Tổng Cục lại
mùng 10, vì thế nếu Cục TK Thanh Hóa mà công bố với tỉnh thì không đúng
quy trình vì thế lại phải xin ý kiến chỉ đạo rồi mới công bố, trong khi kết quả
của số liệu là do Cục Thanh Hóa thu thập tổng hợp và tự chịu trách nhiệm về
tính minh bạch, hợp pháp hợp lý và như vậy đã gây chậm cho việc sử dụng và
phục vụ thông tin cho tỉnh nhà.
76
Tiểu kết chương 2
Thực trạng QLNN bằng pháp luật về thống kê được khái quát từ 3 nội
dung đó là thực trạng xây dựng pháp luật, tổ chức thực hiện pháp luật, và
kiểm tra xử lý vi phạm pháp luật. Trong nội dung nêu trên đều chứa đựng
những thành tựu và hạn chế nhất định. Tuy nhiên QLNN bằng pháp luật về
Thống kê đạt mục đích cuối cùng là số liệu thống kê phản ảnh chân thực, kịp
thời, chính xác, phục vụ cho Đảng nhà nước đưa ra các quyết sách đúng đắn,
thì việc chỉ ra những thành tựu đạt được, xác định những nguyên nhân, hạn
chế tồn tại, làm cơ sở cho việc đưa ra những quan điểm, giải pháp tăng cường
QLNN bằng pháp về thống kê trong thời gian tới là cần thiết.
77
CHƯƠNG 3
PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUÁN LÝ
NHÀ NƯỚC BẰNG PHÁP LUẬT VỀ THỐNG KÊ Ở CỤC THỐNG KÊ
TỈNH THANH HÓA
3.1. Phương hướng tăng cường quản lý nhà nước bằng pháp luật về
thống kê ở Cục Thống kê tỉnh Thanh Hóa
Quản lý nhà nước bằng pháp luật đã cho thấy vai trò quan trọng và to
lớn của nó trong sự phát triển của mọi lĩnh vực xã hội. Bảo đảm quản lý nhà
nước bằng pháp luật là một tất yếu trong quá trình nhà nước quản lý xã hội
nói chung và quản lý nhà nước về thống kê nói riêng. Để tăng cường quản lý
nhà nước bằng pháp luật về thống kê ở Cục Thống kê tỉnh, Thanh Hóa thì
việc xác định phương hướng tăng cường quản lý trong tương lai là một yêu
cầu không thể thiếu và quan trọng cần bám sát để thực thi.
3.1.1. Thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của thống kê
Sản xuất và phổ biến thông tin thống kê trung thực, khách quan, chính
xác, đầy đủ, kịp thời và minh bạch phục vụ các cơ quan, lãnh đạo Đảng, Nhà
nước trong việc đánh giá, dự báo tình hình, hoạch định chiến lược, chính
sách, xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế xã hội và đáp ứng nhu cầu thông
tin thống kê của các tổ chức, cá nhân khác theo quy định của pháp luật Việt
Nam và thông lệ quốc tế; trước hết là phục vụ việc giám sát, đánh giá quá
trình thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế xã hội cả nước và Chiến lược
phát triển các ngành, lĩnh vực, vùng, miền, địa phương giai đoạn 2011-2020;
Các phương pháp thống kê do nhà nước quy định có sự thay đổi theo thời
gian cho phù hợp với sự phát triển chung của ngành và tình hình kinh tế xã
hội của đất nước. Ngành TK Thanh Hóa cần triển khai đầy đủ nghiêm túc,
đồng thời quan tâm ứng dụng phương pháp thống kê kể cả nhà nước chưa ban
hành chế độ nhưng vấn đề mới phát sinh trong thực tiễn và yêu cầu của Lãnh
đạo địa phương.
78
Chủ động nghiên cứu đề xuất góp phần hoàn thiện phương pháp thống
kê, chuẩn hóa thông tin thống kê để phục vụ có hiệu quả, ứng dụng công nghệ
kết hợp đào tạo bồi dưỡng đầu tư trang thiết bị công nghệ phục vụ quá trình
quản lý nhà nước hiệu quả hơn.
3.1.2. Tuân thủ đúng và đầy đủ các nguyên tắc cơ bản của hoạt động thống kê
Tuân thủ đúng và đầy đủ các nguyên tắc cơ bản của hoạt động thống kê
quy định trong Luật Thống kê ban hành ngày 26 tháng 6 năm 2003 và các
quy định khác của pháp luật; và luật thống kê 2015 ban hành ngày 23/11/2015
đồng thời phù hợp với những nguyên tắc cơ bản trong hoạt động thống kê nhà
nước do Ủy ban Thống kê Liên hợp quốc đề ra tháng 4 năm 1994 đang được
thống kê các nước vận dụng có hiệu quả; Luôn giữ vững kỷ cương, giữ dìn sự
đoàn kết thống nhất Ban Lãnh đạo, Ban Chấp Hành Đảng ủy, trong cơ quan,
trong tổ chức đoàn thể, Phát động phong trào thi đua trong toàn ngành thống
kê về tất cả mọi mặt.
3.1.3. Đổi mới, hoàn thiện công tác thống kê theo hướng hiện đại, chất
lượng và hiệu quả của cả hệ thống thống kê
Bao gồm: Hệ thống Thống kê tập trung; thống kê Bộ, cơ quan ngang Bộ,
cơ quan thuộc Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối
cao (gọi chung là thống kê Bộ, ngành); thống kê Sở, ngành địa phương; thống
kê xã, phường, thị trấn; thống kê doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp và các cơ
quan, tổ chức thống kê khác. Thực hiện đồng bộ hóa, chuẩn hóa, quy trình hóa
và tin học hóa tất cả các quá trình, các khâu: thu thập, xử lý và tổng hợp, phân
tích và dự báo; truyền đưa, lưu giữ và phổ biến thông tin thống kê, phù hợp với
thực tiễn Tỉnh nhà; Thường xuyên quan tâm củng cố kiện toàn tổ chức bộ máy
thống kê, tăng cường công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ về mọi mặt cả về
chính trị chuyên môn nghiệp vụ, sử dụng máy tính để xây dựng ngành TK
mạnh về tổ chức có đội ngũ cán bộ vừa có phẩm chất đạo đức tốt, vừa nắm
79
vững nghiệp vụ chuyên môn thì mới đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về thống
tin kinh tế - xã hội của cấp ủy, chính quyền các ngành các cấp.
Ngoài việc quan tâm đến củng cố kiện toàn tổ chức ở các phòng Cơ
quan Cục, Chi Cục Thống kê huyện, thị xã, thành phố, phải quan tâm coi
trọng hệ thống thống kê xã phường thị trấn, các sở ban ngành. Với hệ thống,
thống kê xã phường, thị trấn, thống kê các sở ban ngành cần tranh thủ sự quan
tâm của cấp ủy, chính quyền các huyện, các ngành để bố trí đủ số lượng, tiêu
chuẩn để có thể hoàn thành nhiệm vụ được giao. Công tác tuyển dụng phải
được tuyển dụng chu đáo sắp sếp hợp lý hơn, coi trọng công tác quy hoạch
điều chuyển, bổ nhiệm đúng quy trình, bổ nhiệm những cán bộ đã qua thực
tiễn rèn luyện thử thách trong công tác thống kê. Tăng cường công tác đào tạo
bồi dưỡng cán bộ công chức cả về đường lối chủ trương chính sách của đảng
và Nhà nước, cả về nghiệp vụ chuyên môn thống kê và công nghệ thông tin.
3.1.4. Phát triển nhanh về hệ thống tổ chức, bền vững về nguồn nhân lực,
hợp lý vệ hệ thống thông tin quốc gia
Với lộ trình hợp lý, có tính kế thừa; kết hợp chặt chẽ và hài hòa giữa
yêu cầu trước mắt với mục tiêu lâu dài, giữa phát triển nhanh với phát triển
bền vững, tạo tiền đề để tiếp tục phát triển lên trình độ mới với tầm nhìn đến
năm 2030; Sản phẩm thống kê phải được cung cấp đầy đủ kịp thời đảm bảo
chất lượng, trong đó chất lượng thông tin thống kê là yêu cầu hàng đầu. Xác
định Thống kê là công cụ phục vụ quản lý, điều hành của cấp ủy, chính quyền
các cấp và phản ảnh tình hình kinh tế xã hội của địa phương qua các thời kỳ
vì vậy phải luôn coi trọng chất lượng phục vụ, phải bám sát chương trình kế
hoạch công tác của các cấp khi thực hiện. Quan tâm thực hiện đầy đủ các
bước quy định của chế độ báo cáo phương án điều tra từ khâu tổ chức thu
thập thông tin đến xử lý phân tích kết quả. Một vấn đề quan trọng là phải đẩy
mạnh công tác tuyên truyền giáo dục nâng cao ý thức trách nhiệm chấp hành
80
báo cáo điều tra thống kê trên cơ sở pháp luật. Việc kiểm tra, thanh tra thống
kê phải liên tục thường xuyên, xử phạt nghiêm minh những hành vi, vi phạm
để giữ vững kỷ cương phép nước.
Thống kê Thanh Hóa phát triển nhanh, bền vững trên cơ sở hoàn thiện
hệ thống tổ chức, bảo đảm đủ số lượng và nâng cao chất lượng nguồn nhân
lực, áp dụng đồng bộ phương pháp thống kê tiên tiến và tăng cường sử dụng
công nghệ hiện đại; hình thành hệ thống thông tin thống kê quốc gia tập
trung, thống nhất, thông suốt và hiệu quả với số lượng thông tin ngày càng
đầy đủ và chất lượng thông tin ngày càng cao, phục vụ việc hoạch định chiến
lược, chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội và sự lãnh đạo, chỉ đạo,
điều hành của các cơ quan, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền
các cấp và nhu cầu thông tin thống kê của các tổ chức, cá nhân khác trong
nước và quốc tế..
3.1.5. Tạo lập đầy đủ các điều kiện về cơ sở pháp lý, bộ máy tổ chức, nguồn
nhân lực, kinh phí, cơ sở vật chất kỹ thuật và các nguồn lực khác bảo đảm
tính khả thi
Luôn giữ vừng kỷ cương, giữ dìn sự đoàn kết thống nhất Ban Lãnh đạo,
Ban chấp hành Đảng ủy, trong cơ quan, trong tổ chức đoàn thể, Phát động
phong trào thi đua trong toàn ngành thống kê về tất cả mọi mặt. Cục Thống
kê, tỉnh Thanh Hóa cần luôn bám sát phương hướng, nhiệm vụ kế hoạch
công tác của Tổng cục Thống kê, Nghị quyết đại hội Đảng bộ các cấp, trên cơ
sở xác định chức năng nhiệm vụ, của ngành để cụ thể hóa chủ trương, chính
sách, bằng kế hoạch công tác cụ thể, bằng hệ thống chỉ tiêu ngắn hạn và dài
hạn của ngành, Tranh thủ sự quan tâm lãnh chỉ đạo của Tổng cục Thống kê,
chính quyền các ngành các cấp chủ động nắm bắt thống tin, xây dựng sớm kế
hoạch thực hiện đối với từng phòng ban nghiệp vụ.
81
Tạo điều kiện triển khai thực hiện có hiệu quả Chiến lược phát triển
Thống kê giai đoạn 2011 - 2020 và tầm nhìn đến năm 2030. Các hoạt động
chủ yếu:
+ Xây dựng và tổ chức thực hiện Đề án Đầu tư xây dựng trụ sở của các
Chi Cục Thống kê Huyện thị
+ Xây dựng và tổ chức thực hiện Đề án Đầu tư trang thiết bị, phương
tiện làm;
+ Huy động các nguồn vốn hợp pháp khác bổ sung kinh phí cho hoạt
động thống kê.
3.2. Giải pháp tăng cường quản lý nhà nước bằng pháp luật về thống kê
ở Cục Thống kê tỉnh Thanh Hóa
Bảo đảm quản lý nhà nước bằng pháp luật có nghĩa là phải thực hiện
những giải pháp sao cho pháp luật về lĩnh vực mà nó điều chỉnh phải được
xây dựng, ban hành đầy đủ hơn, đảm bảo điều chỉnh một cách có hiệu lực và
hiệu quả những quan hệ pháp lý phát sinh trong lĩnh vực đó. Đồng thời pháp
luật ấy phải được tổ chức thực hiện tốt hơn, mỗi chủ thể phải nhận thức đầy
đủ hơn và tuân thủ, chấp hành nghiêm túc với ý thức cao hơn. Những hành vi
vi phạm pháp luật phải được kịp thời và xử lý một cách thỏa đáng. Đây là một
quá trình không hề giản đơn và nó đòi hỏi phải có một hệ thống giải pháp
tổng thể, toàn diện với sự tham gia của nhiều chủ thể. Trong phạm vi luận văn
đề xuất những nhóm giải pháp cho Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hoa sau đây:
3.2.1. Giải pháp về xây dựng và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật
về thống kê
Pháp luật ngay từ khi ra đời đã trở thành và luôn là phương tiện đặc
biệt để nhà nước thực hiện chức năng quản lý xã hội. Mọi nhà nước trong lịch
sử từ xưa tới nay đều quản lý xã hội bằng pháp luật. Đây là vấn đề có tính
nguyên tắc, nó đòi hỏi nhà nước phải thường xuyên xây dựng và hoàn chỉnh
82
hệ thống pháp luật, đặt pháp luật ở vị trí trung tâm của các công cụ quản lý,
hệ thống pháp luật càng hoàn chỉnh thì công cụ để nhà nước quản lý xã hội
càng sắc bén và nó cũng là cơ sở để tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa.
Quá trình đổi mới trên các lĩnh vực ở nước ta đòi hỏi phải có sự đổi mới
tương ứng về pháp luật. Hiệu quả và hiệu lực quản lý nhà nước bằng pháp
luật trước hết phụ thuộc vào việc nhà nước có được hệ thống phương tiện,
công cụ quản lý có chất lượng cao. Do vậy, một trong những nhóm giải pháp
có ý nghĩa quan trọng là nhóm giải pháp về xây dựng và ban hành các văn
bản quy phạm pháp luật về hoạt động thống kê tại Thanh Hóa.
Hoàn thiện thể chế và cơ chế điều phối của hoạt động thống kê
Thống kê là lĩnh vực liên quan đến nhiều lĩnh vực kinh tế xã hội và
cũng được điều chỉnh bởi nhiều quy định khác nhau. Tính đa dạng này dẫn
đến tình trạng không thể tránh khỏi có những sự chồng chéo, trùng giẫm và
thậm chí không tương thích với nhau. Vì thế, để đảm bảo quản lý nhà nước
bằng pháp luật trong lĩnh vực TK ở Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa phải làm
tốt việc rà soát các văn bản pháp luật hiện hành. Việc rà soát này phải được
tiến hành từ Cục Thông kê đến các Chi cục trong Tỉnh. Việc rà soát các văn
bản pháp luật hiện hành nhằm hai mục đích: (1) Phát hiện những bất cập của
hệ thống pháp luật về đầu tư nước ngoài và pháp luật khác có liên quan hoạt
động TK; (2) Xác định tính pháp lý đầy đủ cho việc thực hiện quản lý nói
chung và quản lý nhà nước bằng pháp luật trong lĩnh vực TK nói riêng.
Việc hoàn thiện thể chế phải được triển khai và thực hiện: Đánh giá
sửa đổi bổ xung , xây dựng các quy định xử phạt vi phạm hành chính về
thống kê áp dụng đối với Tỉnh, xây dựng triển khai thực hiện phổ biến luật
thống kê và các văn bản liên quan. Củng cố hoàn thiện đổi mới các các tổ
chức hoạt động Thống kê, hoàn thiện thống kê Sở, Ngành ở địa phương và
thống kê xã phường; Xây dựng một cơ chế cung cấp và chia sẻ thống tin
83
Thống kê; nghiên cứu ứng dụng các chuẩn mực thống kê theo chuẩn quốc tế,
xây dựng chương trình và công cụ quản lý chất lượng thống kê, tăng cường
nghiên cứu khoa học, Tăng cường khai thác nguồn dữ liệu hành chính phục
vụ mục địch thống kê, hoàn thiện chương trình điều tra Thống kê địa phương,
nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động tổng hợp và cung cấp thông tin
thống kê đầu ra, đáp ứng tốt hơn nhu cầu về thông tin thống kê của các đối
tượng dùng tin. Các hoạt động chủ yếu:
+ Xây dựng, chuẩn hóa quy trình truyền đưa, xử lý, tổng hợp các Báo
cáo thống kê tổng hợp áp đối với Tỉnh Thanh Hóa, các đơn vị, các chi Cục,
các Sở, Ngành trong tỉnh.
+ Xây dựng, chuẩn hóa quy trình truyền đưa, xử lý, tổng hợp và phổ
biến kết quả các cuộc điều tra, tổng điều tra thống kê;
+ Xây dựng, chuẩn hóa quy trình xử lý, tổng hợp và phổ biến thông tin
đối với các chỉ tiêu trong các Hệ thống chỉ tiêu thống kê đã ban hành;
+ Xây dựng, chuẩn hóa quy trình biên soạn chỉ tiêu tổng sản phẩm
trong nước và các chỉ tiêu có liên quan;
+ Xây dựng, chuẩn hóa quy trình truyền đưa, xử lý, tổng hợp, biên soạn
và phổ biến Báo cáo tình hình kinh tế xã hội hàng tháng và Niên giám thống
kê Tỉnh Thanh Hóa;
+ Xây dựng Hệ thống chỉ tiêu và quy trình xử lý, tổng hợp, phổ biến
thông tin thống kê tỉnh Thanh Hóa;
+ Xây dựng, chuẩn hóa Danh mục các sản phẩm thống kê;
+ Xây dựng và ban hành Chính sách phổ biến thông tin thống kê;
+ Đổi mới, nâng cấp nội dung, hình thức Trang thông tin điện tử thống
kê Cục Thống kê;
+ Tổ chức đánh giá mức độ hài lòng và xác định nhu cầu của người
dùng tin đối với thông tin thống kê;
84
+ Xây dựng và thực hiện Kế hoạch quảng bá công tác thống kê của
Tỉnh trong cộng đồng.
Sửa đổi, bổ sung hoàn chỉnh hệ thống pháp luật
Hoạt động thống kê được điều chỉnh bởi pháp luật về TK và pháp luật
khác có liên quan đến những hoạt động TK. Để có cơ sở pháp lý cho quản lý
nhà nước ở lĩnh vực này cần tiếp tục sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện pháp luật
TK và các văn bản pháp luật có liên quan. Bởi lẽ quản lý nhà nước bằng pháp
luật đòi hỏi phải quan tâm xây dựng pháp luật, từng bước bổ sung, hoàn chỉnh
hệ thống pháp luật.
Cần nhanh chóng giải quyết các vướng mắc trong quá trình thực thi
nhất là các quy định còn thiếu, chưa rõ ràng và chưa nhất quán giữa các văn
bản hướng dẫn thi hành Luật; giải thích một cách chính thức; Rà soát cập nhật
hoàn thiện chương trình điều tra thống kê quốc gia, điều tra của ngành và của
địa phương, cập nhật hoàn thiện chế độ báo cáo thống kê áp dụng đối với đơn
vị cơ sở, hoàn thiện chế độ báo cáo thống kê tổng hợp áp dụng đối với cấp
tỉnh trực thuộc trung ương, và các Sở, Ban ngành địa phương nhất là các quy
định còn thiếu chưa rõ ràng như đã nêu ở phần hạn chế (quy định cho các đối
tượng thống kê xã phường, các ban ngành trong tỉnh hay trình sửa đổi quy
định công bố báo cáo KTXH trên địa bàn, hay bổ xung quy định trong việc
sản xuất, công bố thông tin từ các ban ngành trong tỉnh.....) để hoàn chỉnh hệ
thống pháp luật tạo hành lang pháp lư rơ ràng minh bạch, tạo điều kiện thuận
lợi cho hoạt động TK trong Tỉnh.
Thể chế hóa kịp thời chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước
Về lý luận xây dựng pháp luật và tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa
thì việc thể chế hóa kịp thời đường lối, chính sách của Đảng thành pháp luật
là phương hướng cơ bản và chủ yếu hiện nay của công tác xây dựng và hoàn
chỉnh hệ thống pháp luật. Bởi vì, hiện nay chúng ta đang thiếu nhiều luật để
85
điều chỉnh các quan hệ xã hội. Pháp luật có vai trò quan trọng, là phương tiện
thể chế hóa, cụ thể hóa đường lối, chính sách kinh tế của Đảng. Yêu cầu xây
dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam đòi hỏi không được
lẫn lộn giữa chính sách và pháp luật, không thể chỉ dừng lại ở Nghị quyết, ban
hành chính sách để quản lý, mà phải tiến hành thể chế hóa, quản lý bằng pháp
luật. Pháp luật là phương thức riêng của nhà nước, chỉ có nhà nước mới sử
dụng phương pháp này, một phương pháp có uy quyền và sức mạnh đối với
toàn xã hội.Như vậy, chính sách của Đảng là nội dung mà trên cơ sở đó nhà
nước thể chế hóa thành pháp luật. Chính sách đưa ra phương hướng phải tiến
tới, ấn định nguyên tắc giải quyết các vấn đề, còn pháp luật quy định cụ thể
trong từng trường hợp mỗi người phải thi hành có quyền và nghĩa vụ gì, phải
hành động hay không được hành động. Mặt khác, pháp luật còn quy định
những biện pháp cưỡng chế nếu có những hành vi vi phạm và quán triệt theo
đường lối chủ trương chính sách của Đảng nhà nước và chính quyền địa
phương, đảm bảo tính thống nhất, coi trọng nguyên tắc quản lý nhà nước.
Thống kê Thanh Hóa cũng cần kịp thời thể chế hóa các chủ trương
chính sách mới của nhà nước đến các đối tượng áp dụng, như Luật TK 2015
cần được quán triệt sâu rộng đảm bảo nguyên tắc thống nhất, coi trọng
nguyên tắc quản lý nhà nước, phù hợp với địa phương mình.
Ngoài ra cũng cần nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu: Hiện
nay trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan khi vi phạm hoạt động thống kê
còn rất mờ nhạt, khó phân định, để xử lý vi phạm còn khá hạn chế vì vậy, để
thống kê thực sự đem lại kết quả tốt thì nâng cao trách nhiệm của người đứng
đầu trong thể chế và cơ chế điều phối của hoạt động thống kê là cần thiết.
3.2.2. Giải pháp về chuyên môn nghiệp vụ
Hoạt động thống kê ở Tỉnh Thanh hóa là lĩnh vực liên quan đến nhiều
mặt của đơn sống kinh tế xã hội và cũng được điều chỉnh bởi nhiều quy định
86
khác nhau, được thu thập và tổng hợp từ nhiều ban ngành, đơn vị trong tỉnh.
Tính đa dạng này dẫn đến tình trạng có những sự chồng chéo, trùng giẫm và
thậm chí không tương thích với nhau. Vì thế, tăng cường khai thác nguồn dữ
liệu hành chính phục vụ mục địch thống kê, hoàn thiện chương trình điều tra
Thống kê địa phương, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động tổng hợp và
cung cấp thông tin thống kê đầu ra, đáp ứng tốt hơn nhu cầu về thông tin
thống kê của các đối tượng dùng tin thống kê là rất cần thiết.
Rà soát lại các cuộc điều tra đơn lẻ, đối chiếu với số liệu các cuộc Tổng
điều tra chỉnh sửa, điều chỉnh chênh lệch số liệu giữa các cuộc điều tra và
chênh lệch giữa số liệu các sở và số liệu của Cục, nhất là số liệu về nông
nghiệp, khắc phục tình trạng sai lệch, chồng chéo, rà soát các bảng biểu thống
kê mà các chi cục đang sử dụng đã được sửa đổi hướng dẫn thay thế.
Phát huy tốt vai trò của mỗi cán bộ làm công tác thống kê, của thống kê
Tỉnh, xã phường, thị trấn và điều tra viên trong các cuộc điều tra;
Liên tục áp dụng các phương pháp thống kê tiến tiến trong thu thập và
tổng hợp số liệu, áp dụng các phần mềm nhập tin từ xã phường, thị trấn, các
chi cục giảm gánh nặng, áp lực cho Cục Thống kê;
Xây dựng, chuẩn hóa quy trình truyền đưa, xử lý, tổng hợp các Báo cáo
thống kê tổng hợp áp dụng đối với Cục Thống kê tỉnh, chuẩn hóa quy trình
truyền đưa, xử lý, tổng hợp và phổ biến kết quả các cuộc điều tra, tổng điều
tra thống kê; chuẩn hóa quy trình biên soạn chỉ tiêu tổng sản phẩm trong tỉnh
và các chỉ tiêu có liên quan; chuẩn hóa quy trình truyền đưa, xử lý, tổng hợp,
biên soạn và phổ biến Báo cáo tình hình kinh tế xã hội Tỉnh Thanh hóa hàng
tháng và Niên giám thống kê Thanh hoá hàng năm;
Thực hiện đúng kế hoạch 100% thống kê viên có trình độ cao đẳng, đại
học viết chuyên đề nghiên cứu có chất lượng đạt hiệu quả theo Hội nghị cán
bộ công chức của ngành TK Thanh Hóa hàng năm.
87
Nghiêm cấm tình trạng cán bộ các chi Cục vừa là người thực hiện rà
soát vừa là cập nhật bảng kê vừa là điều tra viên, vừa là giám sát viên tránh
tình trạng kết quả số liệu thống kê thiếu trung thực.
Tập huấn đề án đổi mới đồng bộ các hệ thống chỉ tiêu thống kê, Hệ
thống chỉ tiêu thống kê quốc gia, Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, huyện,
xã và Chế độ báo cáo thống kê áp dụng đối với doanh nghiệp trên địa bàn.
3.2.3. Giải pháp về công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các
hành vi vi phạm
Về công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát
Thực hiện, đúng đầy đủ theo quy trình giám sát thực hiện phương án
điều tra thống kê theo QĐ 261/QĐ-TCTK phải có báo cáo kết quả về việc ban
hành kế hoạch kiểm tra giám sát. Bám sát vào quyết định 126QĐ/TCTK về
quy trình kiểm tra giám sát thực hiện phương án điều tra thống kê và báo cáo
thống kê; Công tác kiểm tra giám sát việc thực hiện các phương án các cuộc
điều tra phải được coi trọng.
Nâng cao vai trò thanh tra đối với trưởng các Chi cục Thống kê các
Huyện, nhất là các huyện đa dạng ngành nghề như Hoằng Hóa, Tỉnh Gia,
Quảng Xương, Các huyện miền núi cao như Mường Lát, Quan Hóa, Quan Sơn.
Nâng cao số lượng thanh tra viên đối với Cục Thống kê và bổ sung trách
nhiệm, quyền lợi thanh tra đối với các thanh tra kiêm nhiệm từ phòng nghiệp
vụ như Dân số, Thương mai, Công nghiệp.. , hay chi cục thống kê các huyện;
Có hướng dẫn cụ thể về nghiệp vụ, tập huấn nghiệp vụ đối với các cán
bộ Cục, chi Cục thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra cơ sở.
Xác định rõ chức năng thanh tra, kiểm tra của nhà nước đối với hoạt
động TK : Công tác thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động TK phải nhằm
thực hiện các nhiệm vụ quản lý của nhà nước mà mục tiêu quan trọng nhất
nâng cao chất lượng thông tin thống kê. Thanh tra, kiểm tra không chỉ nhằm
88
tìm ra những khuyết điểm, thiếu sót và áp dụng các biện pháp xử lý đối các
đơn vị người cung cấp, sử dung thông tin thống kê mà thông qua công tác
thanh tra, kiểm tra nhằm hướng dẫn, giúp đỡ người sử dụng cung cấp và làm
công tác TK hoạt động đúng pháp luật, ngăn chặn vi phạm pháp luật, nâng
cao hiệu quả dối với quản lý nước. Đồng thời, qua thanh tra, kiểm tra phải
phát hiện được những, thiếu sót, bất cập trong quản lý nhà nước để có giải
pháp khắc phục.Vì vậy, cần xác định rõ chức năng thanh tra, kiểm tra cho
phù hợp đảm bảo cho pháp luật được chấp hành nghiêm túc.
Đổi mới phương thức thanh tra, kiểm tra một cách khoa học để làm sao
vừa vừa đảm bảo được mục đích, yêu cầu thanh tra, kiểm tra, vừa có sự kết
hợp, phối hợp với các cơ quan chức năng khác để tiến hành gọn nhẹ, không
trùng lặp chồng chéo, giảm bớt thời gian, không gây phiền hà.
Đào tạo, lựa chọn một đội ngũ những người làm công tác thanh tra,
kiểm tra có đủ năng lực, trình độ, phẩm chất đáp ứng được yêu cầu của công
tác thanh tra trong tình hình mới.
Ban hành cơ chế thanh tra, kiểm tra bảo đảm tính minh bạch, rõ ràng,
khách quan
Về xử lý vi phạm pháp luật
Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa cần xây dựng được một quy trình về
xử lý vi phạm cụ thể để đưa vào áp dụng rộng rãi, năm 2015 đã xây dựng
quy trình thanh tra, song việc áp dụng mới chỉ trong giai đoạn khởi khai vì
thế khi xây dựng cần: Phân tích đúng những vi phạm để có lựa chọn quy
định pháp lý và khung xử lý phù hợp, đảm bảo tính thống nhất cao giữa các
cơ quan có thẩm quyền và giải thích cho chủ thể vi phạm hiểu rõ vấn đề có
biện pháp cưỡng chế khi cần thiết. Có hướng xử lý vi phạm cụ thể đối với
các tình huống trong hoạt động thống kê, như thái độ đối với người gây cản
trở cho hoạt động thống kê được thể hiện cụ thể như thế nào, không cung
89
cấp như thế nào, gây khó khăn thể hiện thế nào, thiếu tôn trọng điều tra
viên và cán bộ thu thập thông tin như thế nào, cần có văn bản hướng dẫn cụ
thể hơn thì mới nâng cao được vai trò trách nhiệm của mọi đối tượng tham
gia hoạt động thống kê,
Cần phối hợp với các ban ngành trong tỉnh xây dựng, thống nhất xử
lý vi phạp pháp luậttrong lĩnh vực thông kêđối với vi phạm thống kê trên
địa bàn Tỉnh Thanh Hóa, bán sát vào các quy định của hiến pháp, pháp luật
và các văn bản quy định của bộ ngành, của Luật Thống kê 2015 để xây
dựng xử lý vi phạm cho phù hợp với Tỉnh.
Phải xây dựng một chế tài cụ thể để bảo vệ điều tra viên trong quá trình
thu thập thông tin trên địa bàn Tỉnh có nhiều thành phần xă hội phức tạp như
Tỉnh Thanh Hóa.
Đề xuất ý kiến với tỉnh nâng cao ràng buộc pháp lý đối với cán bộ
chuyên trách thống kê không hưởng lương từ Cục TK như nâng lương, nâng
ngạch phải có sự đồng ý, nhận xét của chi cục thống kê, xác nhận hoàn thành
nhiệm vụ trước chi trả lương.
Thực tế những năm qua việc vi phạm các quy định về cung cấp thông
tin thống kê vẫn thường xuyên liên tục, biện pháp chủ yêu áp dụng đối với
hành vi phạm là nhắc nhở vẫn chưa đủ sức răn đe, vì vậy rất nhiều đối
tượng vẫn chưa coi trọng công tác thống kê dẫn đến vi phạm, vẫn cần nâng
cao hơn nữa hiệu lực của các quyết định vi phạm hành chính đối với công
tác thống kê nhằm đảm bảo thực thi pháp luật một cách hiệu quả. Các cơ
quan nhà nước không bị xử lý khi cung cấp không đúng thông tin thống kê
vì vậy thường có xu hướng xem nhẹ các quy định về báo cáo thống kê Do
đó, các cơ quan cần có sự phối hợp với nhau theo đúng chức năng, nhiệm
vụ, quyền hạn của mình trên cơ sở tham khảo ý kiến các cơ quan hữu quan.
Mặt khác, các cơ quan chức năng cần có cơ chế trao đổi thông tin nghiệp
90
vụ với nhau để việc xử lý đảm bảo tính khách quan, toàn diện hơn, phục vụ
tốt nhất cho quá trình quản lý nhà nước bằng pháp luật.
Phải xử lý nghiêm minh những trường hợp cung cấp và sử dụng thông
tin thống kê sai mục đích, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.
3.2.4. Giải pháp về công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật, phổ biến
thông tin thống kê
Đề xuất với Trung ương về thời gian công bố số liệu về báo cáo kinh tế
cho phù hợp với thời gian họp thường vụ Tỉnh Thanh Hóa.
Đổi mới, nâng cấp nội dung, hình thức trang thông tin điện tử thống kê
của Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa cho đa dạng, chất lượng hiệu quả hơn; Tổ
chức đánh giá mức độ hài lòng và xác định nhu cầu của người dùng tin đối
với thông tin thống kê của Tỉnh ; Xây dựng và thực hiện Kế hoạch quảng bá
công tác thống kê trong cộng đồng; Các chuyên đề và bài viết của cán bộ
công chức ngành TK Thanh Hóa hàng năm cần được phổ biến trên websile
của ngành đề khuyến khích cán bộ viết bài và làm thông tin tham khảo cho
các đối tượng sử dụng thông tin.
Phổ biến, giáo dục pháp luật thống kê cho đối tượng sử dụng và cung
cấp thông tin thống kê, nhất là phổ biến để người cung cấp thông tin thực sự
hiểu về các quy định của luật thống kê thấy được tầm quan trọng của việc
cung cấp đúng, đủ hợp tác trong việc cung cấp;
Phổ biến, giáo dục và triển khai luật thống kê mới cho toàn ngành
thống kê Thanh Hóa, các ban ngành trong tỉnh, thống kê xã phường, thị trấn
trên địa bàn toàn Tỉnh; Tỉnh Thanh hóa cũng đã có kế hoạch phổ biển luật
thống kê mới vào tháng 10/ 2016 cho các ban ngành trong tỉnh thành phần là
các lãnh đạo sở ban ngành, cán bộ tư pháp, thanh tra toàn tỉnh mặc dù chưa
thực hiện nhưng cũng là kỳ vọng mới cho phát triển thống kê tỉnh nhà.
91
3.2.5. Giải pháp về đào tạo bồi dưỡng cán bộ, nâng cao năng lực quản lý
cho cán bộ thống kê trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa
Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn thường nhắc nhở: “Cán bộ là cái gốc của
mọi việc”. Điều đó cho thấy vai trò quan trọng của cán bộ trong việc thực thi
chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước. Đường lối, chính sách, pháp
luật muốn trở thành hiện thực trong đời sống xã hội cần có sự tổ chức thực
hiện của đội ngũ cán bộ công chức nhà nước. Tuy nhiên, đội ngũ cán bộ công
chức hiện nay chưa đảm bảo để hoàn thành tốt nhất việc tổ chức thực hiện
pháp luật Thống kê. Các địa phường xã phường, thị trấn đều thiếu cán bộ
được đào tạo thống kê chính thống. Vì vậy cần:
- Chuẩn hóa các chức danh công chức, viên chức thống kê và xác đinh
số lượng cơ cấu công chức theo ngạnh thống kê trong thệ thống thống kê
không tập trung, chuẩn hóa các chức danh công chức đối với thống kế công
chức các ngành, Chú ý việc đào tạo, bồi dưỡng tri thức về pháp luật trong
nước và quốc tế; các kiến thức liên quan đến lính vực thống kê và quản lý
nhà nước...
- Củng cố tăng cường nhân lực làm công tác thống kê, xã phương thị
trấn, thống kê doanh nghiệp, cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp, Coi trọng
việc giáo dục, bồi dưỡng nâng cao ý thức chính trị, phẩm chất đạo đức cho
đội ngũ cán bộ công chức hoạt động trong lĩnh vực TK , làm cho họ luôn có ý
thức cao về nâng cao hoạt động TK.
- Mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực thống kê.
- Đảm bảo đủ về số lượng có thể hoàn thành tốt công việc theo đúng
chức năng của mình. Tính toán số lượng cán bộ cho phù hợp đào tạo bồi
dưỡng nghiệp vụ thống kê cho các đối tượng không thuộc biên chế làm công
tác thống kê.
- Thường xuyên tập huấn nâng cao năng lực chuyên môn phù hợp
(nghiệp vụ kiểm tra, thanh tra...).
92
- Đa dạng các hình thức đào tạo, trong đó nên chú ý tới việc tổ chức
tham quan, học tập các mô hình quản lý của nước ngoài một cách thực chất.
Đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu đối với các cán bộ trái ngành làm công
công tác thống kê tại Cục và các Chi Cục, tăng thời gian đào tạo lớp trái ngành
để bồi dưỡng đầy đủ kiến thức trong lĩnh vực thông kê cho đối tượng này.
Mở lớp tập huấn thống kê cho cán bộ chuyên trách thống kê xã phường
không thuộc biên chế của Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa về công tác thống
kê và hiểu biết pháp luật về thống kê. Chuẩn hóa các chức danh công chức,
viên chức thống kê và xác định số lượng cơ cấu công chức theo ngạnh thống
kê trong thệ thống, thống kê khi tuyển dụng mới, chú ý việc đào tạo, bồi
dưỡng tri thức về các kiến thức liên quan đến lĩnh vực thống kê và quản lý
nhà nước.. , nâng cao thời gian đào tạo lớp trái ngành. Lựa chọn, nâng cao
trình độ quản lý nhà nước đối với cán bộ thống kê viên đại học;
Củng cố tăng cường nhân lực làm công tác thống kê, xã phường thị
trấn, thống kê doanh nghiệp, cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp, Coi trọng
việc giáo dục, bồi dưỡng nâng cao ý thức chính trị, phẩm chất đạo đức cho
đội ngũ cán bộ công chức hoạt động trong lĩnh vực TK , làm cho họ luôn có ý
thức cao về nâng cao hoạt động TK, số lượng cán bộ thống kê làm công tác
thống kê xã phường có gần 400 cán bộ, các cán bộ thống kê doanh nghiệp,
đơn vị cơ sở hành chính có rất nhiều, nhưng lại không thuộc biên chế của Cục
Thống kê, số lượng cán bộ này lại có tác động rất lớn đến kết quả hoạt động
thống kê, song Ngành thống kê Thanh Hóa cũng chưa có một chương trình
tập huấn, hay phổ biến, hướng dẫn, hay một quy định gì cụ thể cho đối tượng
này, vì vậy trong thời gian tới cũng cần các Lãnh đạo không chỉ Cục TK
Thanh Hóa mà Ngành thống kê cả nước cũng cần quan tâm, đầu tư hỗ trợ
kinh phí hướng dẫn, tập huấn, nâng cao trách nhiệm và cả ràng buộc về lợi ích
mới mong đem lại kết quả như mong muốn.
93
Bổ xung, đào tạo tuyển dụng đúng chuyên ngành đối với cán bộ làm
công tác thanh tra, mỗi một lĩnh vực thống kê như thương mại, công nghiệp ,
dân số.. nên có cán bộ thanh tra chuyên trách về lĩnh vực đó và nâng cao hơn
nữa công tác phối hợp đào tạo cán bộ thanh tra từ các phòng nghiệp vụ, lâu nay
cán bộ từ phòng nghiệp vụ được phối hợp với thanh tra nhưng lại chưa được
bồi dưỡng, hay đào tạo gì về công tác thanh tra vì thế cần phải đào tạo bồi
dưỡng, nâng cao trình độ kiểm tra, thanh tra giám sát cho đội ngủ cán bộ này.
3.2.6. Giải pháp về bảo đảm cơ sở vật chất cho việc quản lý nhà nước về
thống kê ở cục thống kê tỉnh, Thanh Hóa
Cơ sở vật chất vừa là phương tiện, vừa đảm bảo điều kiện cho việc thực
hiện chức năng quản lý hành chính nhà nước của các cơ quan trong bộ máy
nhà nước.Việc xây dựng, bố trí công sở và các phương tiện kỹ thuật phục vụ
công tác quản lý hành chính nhà nước có ảnh hưởng lớn tới hiệu quả hoạt
động quản lý.
Ở Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa hiện nay hệ thống máy tính ở các đơn
vi chi cục mặc dù được trang bị nhưng chất lượng còn chưa cao, số lượng
máy tính hết khấu hao theo quy định nhưng vẫn còn đang sử dụng khoảng
45% , tốc độ sử dụng mạng và truyền dữ liệu còn chậm như Huyện Mường
Lát, Quan Sơn, Lang Chánh, cơ sở hạ tầng ở một số huyện còn thấp kém như
Ngọc lặc, Bá thước, Lang Chánh.. vẫn đang còn phải sử dụng văn phòng nhờ
của Ủy ban Huyện, Hệ thống bàn, ghế làm việc vẫn còn chấp và chưa đồng
bộ, chưa tạo được môi trường tốt nhất cho cán bộ phát triển. Vì vậy việc hoàn
thiện cơ sở vật chất cần được quan tâm, nhất là hệ thống máy tính và đường
truyền dữ liệu. Sắp tới Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa cũng đang có kế hoạch
xây dựng mới trụ sở Mường Lát khắc phục tình trạng chật trội, khó khãn của
chi Cục nhýng vẫn phải chờ trung ýõng phê duyệt chỉ đạo.
94
Trong thời gian tới rất cần không chỉ Tổng Cục mà cũng cần sự phối
hợp của Tỉnh Thanh hóa trong việc hỗ trỡ mặt bằng, hỗ trợ kinh phí cho các
chi Cục thống kê đầu tư xây dựng mới trụ sở, đồng bộ các thiết bị hỗ trợ tốt
nhất cho cán bộ làm công tác thống kê để đem lại kết quả tốt nhất phục vụ địa
phương, các ban ngành trong Tỉnh nói chung và của Ngành TK nói riêng.
Ngành thống kê Thanh hóa cũng cần sử dụng phần mềm cho hoạt động
thanh toán quyết toán các cuộc điều tra từ kinh phí tự chủ và kinh phí điều tra
trong thời gian tới để tránh tính trạng mỗi đơn vị thanh quyết toán một kiểu
như hiện nay, kế hoạch trong thời gian tới ngành thống kê cả nước và ngành
thống kê Thanh hóa sẽ sử dụng phần mềm táp - mít trong quản lý tài chính,
song lãnh đạo Thanh hóa cũng cần quyết tâm đưa vào sử dụng thì mới có hệ
thống quản lý đồng bộ được, tránh sai lệch, lộn xộn biểu mẫu, bỏ qua một số
khâu theo dõi như hiện nay.
Để quản lý nhà nước bằng pháp luật trên địa bàn Tỉnh Thanh Hóa đem
lại kết quả như mong muốn thì việc thực hiện tốt các giải pháp nêu trên là
thực sự cần thiết để ngành Thống kê, tỉnh Thanh Hóa ngày một phát triển.
95
KẾT LUẬN
Tăng cường quản lý nhà nước bằng pháp luật trong lĩnh vực Thống kê
là tất yếu và có tính cấp thiết trong thời kỳ hiện nay. Tuy vậy, để thực hiện
được điều này đòi hỏi phải có một hệ thống các giải pháp, từ tổ chức tốt và
hiệu quả việc xây dựng, ban hành pháp luật cho tới việc tổ chức thực hiện
pháp luật; từ cơ chế chính sách tới con người Để quản lý nhà nước bằng
pháp luật một cách hiệu quả nhất thì nhà nước phải có hệ thống công cụ sắc
bén, đảm bảo tính hiệu lực, trong đó, pháp luật là công cụ chủ yếu nhất, hiệu
quả nhất với mọi lĩnh vực nói chung và thống kê nói riêng. Để thống kê thực
sự là con số hoạch định được các chính sách trong tương lai thì việc quản lý
nhà nước bằng pháp luật phải được coi trọng và thực thi một cách hiệu quả.
Trên cơ sở xác định tính cấp thiết của đề tài “Tăng cường quản lý nhà nước
bằng pháp luật về thống kê ở Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa và trình bày một
số nội dung khác trong phần mở đầu, luận văn đã đã trình bày cơ sở lý luận về
QLNN bằng pháp luật về thống kê đưa ra các khái niệm, đặc điểm, nội dung
các yếu tố ảnh hưởng chung đến thống kê và quản lý nhà nước bằng pháp luật
về thống kê để thấy được thống kê quan trọng như thế nào trong phát triển xã
hội. Từ đó căn cứ vào thực tiễn tại Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa để đánh giá
thực trạng xác định những nguyên nhân hạn chế tồn tại làm cơ sở cho việc
đưa ra các quan điểm giải pháp cho việc quản lý nhà nước bằng pháp luật tại
Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa trong thời gian tới và cũng nhấn mạnh việc
xây dựng và hoàn thiện pháp luật, Tổ chức thực hiện pháp luật, xử lý vi phạm
pháp luật có quan hệ chặt chẽ với nhau như thế nào trong việc quản lý nhà
nước bằng pháp luật về thống kê ở Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa và nếu
thiếu đi một khâu thì không có quá trình quản lý nhà nước bằng pháp luật
hoàn thiện.
96
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1 Bộ Chính trị (2005), Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp
luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020. Hà Nội
2 Bộ Kế hoạch đầu tư (2014), Quy trình thanh tra thống kê, thanh tra
chuyên ngành thống kê,Nxb Thống kê
3 Bộ Kế hoạch đầu tư (2014),''Dự thảo luật thống kê sửa đổi Hà Nội tháng
10/2014'' Văn bản hướng dẫn góp ý, số 79
4 Bộ kế hoạch đầu tư -Tổng cục Thống kê (2013), "Báo cáo tổng kết luật
thống kê 10 năm 2003-2013 "Tạp trí con số và sự kiện, số 6 tr 15-16
5 Bộ Tư Pháp (2014), Báo cáo thẩm đinh dự án luật Thống kê sửa đồi số
136BC- HĐTĐ ngày 17/6/2014 thứ trưởng Đinh Trung Tụng
6 Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa ( 2015), 70 năm xây dựng và phát triển
ngành thống kê Thanh hóa,Nxb Thống kê
7 Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa (2015), Quy trình áp dụng hệ thống
quản lý chất lượng theo TCVN ISO 9001: 2008,Phòng TCHC Cục
Thống kê
8 Cục Thông kê, tỉnh Thanh Hóa (2016), ''Báo cáo tổng kết công tác
năm 2015 phương hướng 2016'' Thanh Hóa
9 Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa, Niến giám thống kê năm 2011, năm
2012, năm 2013, năm 2014, năm 2015,Nxb Thống kê Hà Nội.
10 Chính phủ ( 2003), Luật thống kê năm 2003,Nxb Thống kê
11 Chính Phủ (2003), Luật thống kê 2003, Nxb Thống kê
12 Chính Phủ (2015), Luật thống kê sô 17/2015 / L -CTN ngày 14/2/2015
13 Đảng bộ Tỉnh Thanh Hóa (2015), Văn Kiện đại hội Đảng bộ Tỉnh
Thanh hóa lần thứ XVIII năm 2015, Nxb.Thanh Hóa.
14 Trần Ngọc Đường, Dương Thanh Mai (1995), Bàn về giáo dục pháp
luật, Nxb Chính trị Quốc gia,Hà Nội.
97
15 Đảng Cộng Sản Việt Nam (2011), Cương lĩnh xây dựng đất nước trong
thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hôi ( Bổ xung phát triển năm 2011),
NXb Chinh trị quốc gia, Hà Nội.
16 Đảng Cộng Sản Việt Nam (2011), Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ XI , NXb Sự thật, Hà Nội.
17 Trần Tuấn Hưng Vụ trưởng vụ pháp chế - Tổng cục Thống kê 2014 "
sửa đổi luật thống kê đáp ứngnhu cầu thực tiễn"
18 Hội Luật gia Việt Nam ( 1985), Hồ chủ tịch và pháp chế,Thành Phố Hồ
Chí Minh
19 TS. Nguyễn Bích Lâm (2014), Từ điển Thống kê, nhà xuất bản Thống
kê năm 2016
20 Mai Xuân Tỵ (2003) “Quản lý nhà nước về thống kê ”Chuyên đề
21 Hồ Chí Minh (1990), Về nhà nước và pháp luật Việt Nam,Nxb Pháp lý
Hà Hội
22 Phạm Hoài Nam (2014), "Nghiên cứu xây dựng và hoàn thiện bổ chỉ
tiêu phục vụ đánh giá Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam giai
đoạn 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2030’’ chuyên đề cấp Bộ,Hà Nội
23 Cao Kim Oanh (2013), “Báo cáo đánh gia tác động của dự thảo luật
thống kê” Chuyên đề cấp Bộ, Hà Nội
24 PGS,TS Trần Ngọc Phác và TS. Trần Thị Kim Thu (2007), Giáo trình
nguyên lý thống kê,NXB Thống kê phát hành, Hà nội
25 Quốc Hội nước Công hòa XHCN Việt Nam (2012), Hiến pháp năm
1992 (sửa đổi năm 2013, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
26 Bộ Kế Hoạch - Đầu Tư (2010),''Quyết định 1075QĐ, ‘’định hướng phát
triển thống kê đến năm 2020", Hà Nội
27 Thủ tướng chính phủ (2011), "QĐ 1803/QĐ-TTg Hà nội 18/10/2011
Quyết định phát chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam 2011-2020 và
tầm nhìn đến năm 2030",Văn bản,Cục Thống kê.
98
28 Tổng Cục Thống kê (2012), Chế độ báo cáo thống kê cơ sở, NXb
Thống kê Hà Nội
29 Tổng Cục Thống kê (2012), Kết quả tổng điều tra cơ sở kinh kinh tế
hành chính sự nghiệp Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa năm 2012, NXb
Thống kê Hà Nội.
30 Tổng cục Thống kê (2014), ''Quy định chức năng nhiệm vụ quyền hạn
của Cục Thống kê, tỉnh Thanh Hóa ngày 2/4/2014"
31 Tổng cục Thống kê (2015), Nghiệp vụ thanh tra chuyên ngành Hà Nội
Tháng 8/2015, Vụ Phương pháp chế độ-thanh tra Tổng Cục Thống kê
32 Tổng cục thống (2015), ''Chương trình phổ biến pháp luật và tuyên
truyền kiến thức thống kê giai đoạn 2015-2020'' Hà Nội.
33 Tổng cục Thống kê (2016), ''Các chuyên đề tham luận tại hội nghị triển
khai công tác 2016 tháng 1/2016'', Tài liệu báo cáo,Vụ TC
34 PGS.TS Ngô Thị Thuận, Giáo trình nguyên lý thống kê1, Nxb Đại học
kinh tế Quốc Dân
35 Thủ tướng chính phủ (2013), ''Quyết định chính sách phổ biển thống tin
thống kê nhà nước'', Nxb Thống kê
36 Thủ tướng chính phủ (2013), Quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh
vực thống kê, Nxb Thống kê
37 Ủy ban thường vụ quốc hội (2015) Số 964 QH13 ''Báo cáo tiếp thu,
chỉnh lý giải trình dự án luật thống kê sửa đổi'' Hà Nội
38 Viện nghiên cứu nhà nước và pháp luật ( 1995), Những vấn đề cơ bản
về nhà nước và pháp luật, Nxb Chính trị quốc gia hà nội
39 TS.Tô Huy Vũ, Nghiên cứu biên soạn cuốn sổ tay thống kê tài chính,
tiền tệ ở Việt Nam, Hà Nội
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- luan_van_quan_ly_nha_nuoc_bang_phap_luat_ve_thong_ke_o_cuc_t.pdf