Ở nước ta, báo chí là vũ khí tư tưởng của Đảng, công cụ điều hành của
nhà nước, của các tổ chức, đoàn thể xã hội, là diễn đàn của nhân dân. Vai trò
của báo chí trong đời sống chính trị - xã hội thể hiện rõ trong các cuộc kháng
chiến của nhân dân ta là chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, bảo vệ biên
giới để giải phóng, thống nhất đất nước. Báo chí thật sự trở thành vũ khí sắc
bén trên mặt tư tưởng- văn hóa, mặt khác, nó cũng tạo những điều kiện cần
thiết để cho mọi người dân có thể tham gia vào đời sống chính trị của đất
nước. Vì vậy, thông tin báo chí rất quan trọng. Với nội dung thông tin có định
hướng dúng đắn, chân thật, có sức thuyết phục, báo chí có khả năng hình
thành dư luận xã hội, hướng dẫn hành động xã hội, phù hợp với sự vận động
của hiện thực theo những chiều hướng có chủ định. Báo chí còn giữ vai trò
tuyên truyền tập thể, cổ động tập thể, tổ chức tập thể; điều này càng phù hợp
với thời đại bùng nổ thông tin hiện nay.
Quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí là chức năng, nhiệm vụ của
cơ quan nhà nước từ Trung ương đến địa phương. Ở địa phương, tùy theo sự
phân cấp của Trung ương, trên cơ sở thực tiễn hoạt động báo chí của tỉnh và
năng lực hoạt động quản lý đã có ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả của hoạt
động quản lý nhà nước.
Đề tài “Quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí trên địa bàn tỉnh Đắk
Lắk” đã nghiên cứu, làm rõ được những nội dung sau:
Thứ nhất Đối với tỉnh Đắk Lắk, thời gian qua hoạt động quản lý nhà
nước về báo chí đã có những tác động tích cực, góp phần thúc đẩy cho các cơ
quan báo chí trong tỉnh có bước phát triển mạnh mẽ, hoạt động đúng tôn chỉ,
mục đích và các quy định của pháp luật về báo chí.
Thứ hai Tác giả đã nêu rõ những khó khăn, thuận lợi trong công tác
quản lý nhà nước về lĩnh vực báo chí, từ đó đưa ra những giải pháp tích cực104
để báo chí tỉnh nhà ngày càng phát triển tốt hơn, bắt kịp với xu hướng chung
của thế giới.
Thứ ba, Trong luận văn tác giả đã làm rõ để tăng cường sự lãnh đạo của
Đảng, sự quản lý của Nhà nước đối với hoạt động báo chí, cơ quan quản lý
Nhà nước cần phải thường xuyên kiểm tra, giám sát các cơ quan báo chí thực
hiện Luật báo chí và Luật xuất bản, phải làm tham mưu cho cấp uỷ Đảng
chính quyền về những vấn đề mới nảy sinh để có biện pháp xử lý kịp thời,
phải kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm quy định về thông tin, xa rời
tôn chỉ mục đích của các cơ quan báo chí. Cơ quan chủ quản báo chí cần nâng
cao trách nhiệm quản lý của mình. Nâng cao ý thức trách nhiệm và vai trò của
người làm báo và của mỗi cơ quan báo chí trong việc thực hiện đường lối
thông tin báo chí của Đảng.
UBND tỉnh, Sở Thông tin và Truyền thông cùng các cơ quan chức năng
liên quan cần quản lý chặt chẽ và có hiệu quả đối với báo chí trong giai đoạn
hiện nay với mục tiêu vừa đảm bảo quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí của
công dân, vừa tạo nên trật tự quản lý góp phần phát triển xã hội, ổn định an
ninh trật tự trong nước và hội nhập quốc tế.
119 trang |
Chia sẻ: yenxoi77 | Lượt xem: 513 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí trên địa bàn tỉnh Đăk Lăk, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
c; từng bước đầu tư hoàn thiện, đồng bộ kết cấu hạ tầng; phát triển
kinh tế bền vững, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân; bảo
vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, đảm bảo vững chắc quốc
phòng, an ninh, duy trì trật tự an toàn xã hội; xây dựng Đắk Lắk phát triển
toàn diện, tạo nền tảng để sớm trở thành trung tâm kinh tế, văn hóa - xã hội
của vùng Tây Nguyên.
Cùng với sự phát triển chúng của báo chí cả nước, báo chí của tỉnh Đắk
Lắk cần phải giữ vững định hướng chính trị, đổi mới mạnh mẽ hơn nữa nhằm
nâng cao chất lượng và mở rộng phạm vi hoạt động, làm tốt chức năng tuyên
truyền, định hướng dư luận, chống mọi luận điệu xuyên tạc của thế lực thù
địch, mọi biểu hiện tiêu cực trong đời sống xã hội, góp phần ngâng cao dân
trí, đời sống tinh thần cho nhân dân.
Báo chí phải phấn đấu hơn nữa chức năng là diễn đàn để nhân dân bày
tỏ ý chí và nguyện vọng, phát biểu những ý kiến đóng góp giải quyết những
83
vấn đề đặt ra cho đất nước, quê hương, hình thành dư luận xã hội lành mạnh,
tạo ra sự nhất trí cao trong suy nghĩ và hành động của toàn xã hội. Nâng cao
tính nhân dân của báo chí là tăng quyền kiểm tra, giám sát của toàn bộ xã hội,
của nhân dân đối với các hoạt động của các cơ quan Đảng, nhà nước, đoàn thể
và toàn xã hội.
Báo chí phải không ngừng tự đổi mới và đảm bảo định hướng, vừa phải
thích ứng với cơ chế thị trường mà không rơi vào xu hướng “thương mại
hóa”, ngày càng nâng cao chất lượng và hiệu quả thông tin để góp phần vào
sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới.
Để làm tốt vai trò, nhiệm vụ trên, trong thời gian tới, công tác quản lý nhà
nước về báo chí ở tỉnh Đắk Lắk cần tập trung khắc phục những hạn chế, thiếu sót
trong thời gian qua. Tăng cường trách nhiệm, năng lực của cơ quan chủ quản và
người đứng đầu cơ quan báo chí. Chăm lo công tác xây dựng Đảng, nâng cao vai
trò lãnh đạo của tổ chức Đảng trong cơ quan báo chí. Coi trọng công tác quy
hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác báo chí.
Hoạt động thông tin và các loại hình báo chí ở nước ta đặt dưới sự lãnh
đạo của Đảng, sự quản lý của nhà nước và tuân thủ các quy định của pháp
luật; vừa góp phần mở rộng và phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, vừa đề cao
kỷ cương và pháp luật.
Trong thời gian tới báo chí sẽ phát triển nhanh, mạnh theo hướng công
nghệ hiện đại, đảm bảo vững chắc hệ thống thông tin, phát triển đi đôi với quản lý
tốt, đảm bảo an ninh thông tin. Thông tin phải đi trước một bước, làm tốt việc
dự báo, định hướng phát triển xã hội, đồng thời phải là nguồn lực thúc đẩy sự
phát triển xã hội. Thông tin phục vụ sự nghiệp đổi mới, đổi mới tư duy phát
triển lý luận; mở rộng và phát huy dân chủ trong mọi lĩnh vực đời sống xã
hội; nâng cao ý thức làm chủ đất nước của nhân dân.
84
Cùng với sự phát triển chung của báo chí cả nước, báo chí của tỉnh Đắk
Lắk cần phải giữ vững định hướng chính trị, đổi mới mạnh mẽ hơn nữa nhằm
nâng cao chất lượng và mở rộng phạm vi hoạt động, làm tốt chức năng tuyên
truyền, định hướng dư luận, chống mọi luận điệu xuyên tạc của thế lực thù
địch, mọi biểu hiện tiêu cực trong đời sống xã hội, góp phần ngâng cao dân
trí, đời sống tinh thần cho nhân dân.
Báo chí phải phấn đấu hơn nữa chức năng là diễn đàn để nhân dân bày
tỏ ý chí và nguyện vọng, phát biểu những ý kiến đóng góp giải quyết những
vấn đề đặt ra cho đất nước, quê hương, hình thành dư luận xã hội lành mạnh,
tạo ra sự nhất trí cao trong suy nghĩ và hành động của toàn xã hội. Nâng cao
tính nhân dân của báo chí là tăng quyền kiểm tra, giám sát của toàn bộ xã hội,
của nhân dân đối với các hoạt động của các cơ quan Đảng, nhà nước, đoàn thể
và toàn xã hội.
Báo chí phải không ngừng tự đổi mới và đảm bảo định hướng, vừa phải
thích ứng với cơ chế thị trường mà không rơi vào xu hướng “thương mại
hóa”, ngày càng nâng cao chất lượng và hiệu quả thông tin để góp phần vào
sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới.
Để làm tốt vai trò, nhiệm vụ trên, trong thời gian tới, công tác quản lý
nhà nước đối với hoạt động báo chí ở tỉnh Đắk Lắk cần tập trung khắc phục
những hạn chế, thiếu sót trong thời gian qua. Tăng cường trách nhiệm, năng lực
của cơ quan chủ quản và người đứng đầu cơ quan báo chí. Chăm lo công tác
xây dựng Đảng, nâng cao vai trò lãnh đạo của tổ chức Đảng trong cơ quan báo
chí. Coi trọng công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công
tác báo chí.
85
3.1.2. Quan điểm của Đảng về hoạt động báo chí
Hoạt động báo chí là một bộ phận của sự nghiệp cách mạng do Đảng
lãnh đạo. Do vậy, báo chí phải hoạt động theo đường lối, quan điểm của
Đảng, tham gia tích cực vào việc bảo vệ, phát triển nền tảng tư tưởng và mục
tiêu phấn đấu của Đảng, của nhân dân là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn quan tâm lãnh đạo
lĩnh vực báo chí, trong đó lãnh đạo xây dựng hệ thống quản lý báo chí là một
ưu tiên của Đảng. Do đó, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng với hoạt động báo
chí cũng như hệ thống quản lý nhà nước về báo chí là giải pháp có ý nghĩa
quyết định và lâu dài.
Đảng đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị về lĩnh vực báo chí như:
Nghị quyết Trung ương 5 (khóa IX), về nhiệm vụ chủ yếu của công tác tư
tưởng, lý luận, báo chí trong tình hình mới. Về công tác báo chí, Nghị quyết
nhấn mạnh: “Báo chí nước ta là báo chí cách mạng, đặt dưới sự lãnh đạo của
Đảng, sự quản lý của nhà nước, sự giám sát và xây dựng của nhân dân” [28,
tr.116]; Chỉ thị số 08/CT-TW, ngày 31/3/1992 của Ban Bí thư Trung ương
Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo và quản lý nhằm nâng cao chất lượng và
hiệu quả công tác báo chí, xuất bản”; Chỉ thị số 22/CT-TW, ngày 17/10/1997
của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo của, quản lý
công tác báo chí, xuất bản”; Thông báo kết luận số 162/TB-TW, ngày
01/12/2004 của Bộ Chính trị “Về một số biện pháp quản lý báo chí trong tình
hình mới”, sau gần ba năm lãnh đạo thực hiện Thông báo kết luận số 162/TB-
TW, ngày 11/10/2006, Bộ Chính trị (khóa X) ra thông báo kết luận số 41-
TB/TW. Trong thông báo này, Bộ Chính trị nêu nhiệm vụ chủ yếu của cơ
quan chỉ đạo, quản lý báo chí, các cơ quan chủ quản và cơ quan báo chí; yêu
cầu “chấn chỉnh ngay tình trạng một số cơ quan chủ quản buông lỏng sự lãnh
đạo, quản lý công tác báo chí; một số báo, đài, tạp chí rời xa tôn chỉ, mục
86
đích, đối tượng phục vụ, vi phạm Luật Báo chí, có sai phạm về quan điểm,
đường lối, coi nhẹ chức năng chính trị, tư tưởng của báo chí cách mạng”.
Ngày 30/3/2007 Bộ Chính trị ra thông báo kết luận số 68/TB-TW, tiếp tục
tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của nhà nước đối với báo chí;
Ngày 09/5/2007, Ban Bí thư ban hành Kế hoạch số 03/KH-TW, nêu một số
biện pháp cụ thể nhằm thực hiện Kết luận số 68/TB-TW. Tại Hội nghị lần thứ
năm (từ ngày 05 đến 14/7/2007) đã thảo luận và ra Nghị quyết “Về công tác
tư tưởng, lý luận, báo chí trước yêu cầu mới”. Lần đầu tiên, công tác báo chí,
hoạt động báo chí được Trung ương đề cập một cách toàn diện, đầy đủ, sâu
sắc trong một nghị quyết hết sức quan trọng.
Thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Ban chấp hành Trung ương Đảng,
của Bộ Chính trị, của Ban Bí thư, Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Đắk Lắk kịp thời ban
hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, tiếp
tục đổi mới và nâng cao chất lượng báo chí, xuất bản phục vụ công nghiệp
hóa, hiện đại hóa; nâng cao chất lượng quản lý nhà nước về báo chỉ ở tỉnh
Đắk Lắk trước yêu cầu mới.
Chú trọng và thực hiện tốt công tác xây dựng Đảng trong các cơ quan
báo chí, đề cao trách nhiệm cán bộ, đảng viên, nhất là người giữ cương vị
lãnh đạo; tăng cường công tác giáo dục chính trị, đạo đức nghề nghiệp cho đội
ngũ cán bộ quản lý, đội ngũ phóng viên, biên tập viên; khắc phục tình trạng
buông lỏng quản lý, xa rời tôn chỉ, mục đích của tờ báo.
3.2. iải pháp nâng cao hoạt động quản lý nhà nƣớc đối với báo chí ở
ắk Lắk trong thời gian tới
3.2.1. Hoàn thiện quy hoạch hoạt động báo chí trên địa bàn tỉnh
Thứ nhất, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, chính
sách về báo chí: Các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể trong tỉnh, nhất là
những tổ chức báo chí, đơn vị chủ quản báo chí và cơ quan quản lý nhà nước
87
về báo chí cần phải tiếp thu, quán triệt các quan điểm, chủ trương của Đảng,
Nhà nước và nhận thức về vai trò của báo chí trong phát huy tốt vai trò của
mình trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa
theo đường lối đổi mới của Đảng Cộng sản Việt Nam một cách nghiêm túc.
Đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến cơ chế, chính sách, pháp
luật báo chí, nhất là Luật Báo chí 1989; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của
Luật Báo chí năm 1999; Luật Báo chí 2017; Luật Quảng cáo năm 2013; các
văn bản quy phạm pháp luật về báo chí và các văn bản chỉ đạo, điều hành,
hướng dẫn thực hiện của Chính phủ về báo chí cho cán bộ, đảng viên và nhân
dân trong tỉnh để vừa góp phần đưa các quy định pháp luật đi vào cuộc sống,
tạo môi trường hoạt động báo chí lành mạnh, vừa nâng cao nhận thức của mọi
người về vai trò, ý nghĩa của hoạt động báo chí trong phát triển kinh tế - xã
hội, về yêu cầu hoàn thiện quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí trong
tình hình mới.
Việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và các cơ chế, chính
sách về báo chí phải được tiến hành thường xuyên, liên tục, thông qua nhiều
hình thức như: Phổ biến trực tiếp tại các cuộc họp, hội nghị của các cơ quan,
đoàn thể; xây dựng các chuyên mục phát trên các đài phát thanh - truyền hình
tỉnh, huyện, thị, thành phố; đăng tải nội dung trên báo chí Đắk Lắk, các tạp chí,
đặc san, tài liệu sinh hoạt của các đơn vị; thông tin tư tưởng của Ban Tuyên
giáo Tỉnh ủy; tổ chức các đợt nghiên cứu học tập trong các cơ quan Đảng, Nhà
nước, các đoàn thể, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; tổ chức các cuộc tọa
đàm, hội thảo chuyên đề, các cuộc thi chất lượng cao về báo chí,...
Đi đôi với công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật báo chí,
tỉnh Đắk Lắk cần tăng cường các cơ chế, chính sách về việc hỗ trợ các loại
hình báo chí đến với người dân vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc
thiểu số, giúp người dân có cơ hội tiếp xúc nhiều với báo chí để qua đó nâng
88
cao nhận thức của người dân về báo chí, thu hút người dân đến với báo chí
ngày càng đông đảo hơn.
Thứ hai chỉ đạo, hướng dẫn các ngành, các cấp trên toàn tỉnh có liên
quan đến hoạt động báo chí thực hiện nghiêm túc hệ thống các chính sách của
Đảng, pháp luật nhà nước về báo chí. Bảo đảm việc tuyên truyền đúng hướng,
theo quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, thể hiện được quyền lực của
Nhà nước trong lĩnh vực báo chí, hoạt động báo chí phải dựa trên các quy
định của pháp luật, đồng thời đảm bảo quyền bình đẳng cho mọi công dân
trong hoạt động báo chí. Ban hành các chương trình, kế hoạch, các văn bản
hướng dẫn điều hành về hoạt động báo chí để chỉ đạo, định hướng các cơ
quan báo chí tổ chức thực hiện tốt việc tuyên truyền phổ biến các chủ trương,
đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nội dung kỷ niệm
các Ngày lễ lớn, các sự kiện trọng đại của đất nước; các tin tức, sự kiện quan
trọng trong nước và thế giới,... một cách hiệu quả, đúng chủ đề, đúng từng
thời điểm.
Thứ ba, các cấp ủy Đảng thường xuyên kiểm tra, giám sát hoạt động
quản lý nhà nước về báo chí tại Sở Thông tin và Truyền thông, cũng như hoạt
động báo chí ở cơ quan chủ quản, các cơ quan báo chí để kịp thời phát hiện,
chấn chỉnh những hạn chế, sai phạm trong công tác quản lý nhà nước về báo
chí và hoạt động về báo chí.
Thứ tư, xây dựng các cơ chế, chính sách phù hợp với tình hình thực tế
của địa phương để tạo môi trường, điều kiện thuận tiện cho hoạt động báo chí
phát triển. Nâng cao chất lượng các hoạt động giao ban báo chí định kỳ, tổ
chức sơ kết, tổng kết quy chế phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí.
Quan tâm đến các chế độ ưu đãi cho người làm báo, bồi dưỡng cho người
phát ngôn ở các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh.
89
3.2.2. Bổ sung, hoàn thiện văn văn bản pháp luật, chính sách quản lý hoạt
động báo chí trên địa bàn tỉnh
Trong những năm gần đây, báo chí ở địa phương đã có sự phát triển
mạnh mẽ cả về số lượng và từng bước nâng cao chất lượng. Các cơ quan báo
chí ở địa phương hoạt động đúng định hướng, đúng tôn chỉ mục đích đề ra;
thông tin tuyền truyền kịp thời các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà
nước; tình hình phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng của địa phương
cũng như tâm tư nguyện vọng của nhân dân. Với sự phát triển của công nghệ
thông tin và truyền thông hiện nay, ngoài hệ thống báo chí của địa phương,
lượng thông tin được cung cấp qua các phương tiện truyền thông khác như hệ
thống báo chí của Trung ương, hệ thống phát thanh truyền hình và báo điện tử
ngày càng đa dạng, phong phúVì vậy, việc tiến hành rà soát, và bổ sung
hoàn thiện hoàn thiện văn văn bản pháp luật, chính sách quản lý hoạt động
báo chí trên địa bàn tỉnh là vấn đề cần thiết
Chất lượng, hiệu quả quản lý nhà nước của nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa phụ thuộc rất nhiều vào mức độ hoàn thiện của hệ thống pháp luật.
Vì vậy, yêu cầu về một hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đồng bộ trong
lĩnh vực báo chí là hết sức cần thiết. Do vậy việc xây dựng, ban hành các văn
bản nhằm cụ thể hóa các quy định của pháp luật về quản lý hoạt động báo chí
trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk là hết sức cần thiết. Hoàn thiện hệ thống các văn bản
về quản lý báo chí cần hướng vào các nội dung sau:
Thứ nhất, cụ thể hoá, chi tiết hoá các điều khoản quy định.
Thứ hai, xác định rõ trách nhiệm của các chủ thể tham gia hoạt động
báo chí.
Thứ ba, rà soát, bổ sung những vấn đề mới do thực tiễn và sự phát triển
của báo chí đặt ra.
90
Với vai trò là cơ quan quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí,
trong những năm qua Sở Thông tin và Truyền thông đã tham mưu UBND
tỉnh Đắk Lắk ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các cơ quan báo chí, các cơ quan
đại diện, phóng viên thường trú trên địa bàn tỉnh như: Quyết định 40/2013/QĐ-
UBND, ngày 26-12-2013 của Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk ban hành Quy
chế phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk;
Quyết định số 15/2014/QĐ-UBND, ngày 28-6-2013 của UBND tỉnh Đắk Lắk
ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Đài Truyền thanh cơ sở trên địa
bàn tỉnh Đắk Lắk; Kế hoạch số 4346/KH-UBND, ngày 24-6-2014 của UBND
tỉnh Đắk Lắk ban hành Kế hoạch thông tin đối ngoại tỉnh Đắk Lắk giai đoạn
2015 – 2017; Quyết định số 2774/QĐ-UBND, 21-11-2014 của UBND tỉnh
Đắk Lắk ban hành Kế hoạch triển khai thực thi quyền tác giả và quyền liên
quan trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk...
Có thể nói, thời gian qua công tác xây dựng, ban hành và tổ chức thực
hiện các văn bản quy phạm pháp luật về báo chí trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã
được thực hiện nghiêm túc, kịp thời và hiệu quả. Nhiều văn bản mới được ban
hành hoặc rà soát nhằm sửa đổi, bổ sung để điều chỉnh phù hợp với những
vấn đề phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện công tác quản lý xã hội về
báo chí ở địa phương.
3.2.3. Củng cố tổ chức bộ máy và đào tạo bồi dường cán bộ, công chức,
viên chức
Một là tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ mọi
mặt cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác quản lý nhà nước về báo chí,
thông qua việc thực hiện tốt các nhiệm vụ sau: Hàng năm, Sở Thông tin và
Truyền thông Đắk Lắk xây dựng kế hoạch đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ,
ngoại ngữ, chính trị, tin học, kỹ năng quản lý, điều hành,... và cử cán bộ, công
chức tham gia các lớp đào tạo dài hạn, ngắn hạn, các đợt tập huấn, bồi dưỡng.
91
Việc xây dựng kế hoạch phải căn cứ vào tình hình thực tế của cơ quan, đơn
vị, năng lực của cán bộ, công chức và yêu cầu của công việc được giao. Xây
dựng nội quy - quy chế cơ quan, văn hóa công sở, quy trình tiếp công dân,..
để áp dụng trong các hoạt động của cơ quan, nhằm tạo thói quen, nề nếp làm
việc khoa học, tác phong chuyên nghiệp cho cán bộ, công chức. Ngoài ra,
khuyến khích sự trao đổi, học hỏi, tự học tập, tự nghiên cứu, đúc rút kinh
nghiệm từ thực tiễn công việc giữa các cá nhân, tập thể trong và ngoài cơ
quan, trong và ngoài tỉnh, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để phát huy các
năng lực, sở trường của mỗi cán bộ, công chức.
Bên cạnh đó Bộ Thông tin và Truyền thông phải tăng cường mở các lớp
đào tạo, bồi dưỡng về nghiệp vụ báo chí và nghiệp vụ quản lý Nhà nước về báo
chí, tổ chức các hội nghị tổng kết công tác báo chí, thông qua các hình thức như:
hội nghị trực tuyến, hoặc tổ chức phổ biến trực tiếp ở các tỉnh, thành trong nước
để cán bộ, công chức có cơ hội giao lưu, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm.
Song song với quá trình đào tạo, bồi dưỡng, khuyến khích sự học hỏi,
tự học tập, tự nghiên cứu, đúc rút kinh nghiệm từ thực tiễn, phát huy các năng
lực, sở trường,... để nâng cao trình độ mọi mặt. Cần phải xây dựng các tiêu
chí rõ ràng, cụ thể cho đội ngũ cán bộ, công chức quản lý Nhà nước về báo
chí đáp ứng các yêu cầu như:
+ Có lập trường tư tưởng vững vàng, phẩm chất đạo đức chính trị tốt,
nắm bắt kịp thời các chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà
nước, nhất là các quy định hiện hành thuộc lĩnh vực chuyên môn do mình
đảm nhiệm. Hiểu biết về tình hình kinh tế - xã hội của đất nước và thế giới, xu
thế phát triển của báo chí thế giới và trong nước.
+ Có kiến thức, am hiểu sâu về chuyên môn, nghiệp vụ báo chí; hiểu rõ
các quy định của pháp luật về báo chí ; nắm bắt tình hình thực tiễn một cách
nhạy bén, đánh giá quá trình và kết quả thực hiện một cách chính xác, khách
92
quan, nhanh chóng; có năng lực trong việc tham mưu ban hành các văn bản
quy phạm pháp luật quản lý nhà nước về báo chí; có khả năng xây dựng các
chương trình, kế hoạch, quy hoạch phát triển báo chí phù hợp với thực tế, có
tính khả thi cao.
+ Làm tốt công tác tổ chức, hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ,
thanh tra, kiểm tra hoạt động của các tổ chức báo chí trong việc chấp hành
chính sách, pháp luật về báo chí; việc thực hiện các tôn chỉ, mục đích, phục
vụ đối tượng của các loại hình báo chí và việc triển khai các quy hoạch, kế
hoạch phát triển báo chí một cách có hiệu quả.
+ Tác phong làm việc khoa học, chuyên nghiệp, lịch sự; năng động,
nhạy bén trong xử lý các tình huống ; có kỹ năng về quản lý, điều hành, tổ
chức thực hiện các nhiệm vụ được giao một cách có hiệu quả; có tinh thần
trách nhiệm cao trong thực thi công vụ, biết phối hợp và chủ động phối hợp
với các tổ chức, cá nhân khác trong thực hiện nhiệm vụ chung.
+ Xây dựng và thực hiện cơ chế thi tuyển, tuyển chọn cán bộ và sử
dụng cán bộ đúng khả năng và trình độ chuyên môn được đào tạo để phát huy
sở trường, dần loại bỏ những cán bộ có phẩm chất đạo đức kém và năng lực
chuyên môn yếu. Từng bước xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước đối
với hoạt động báo chí trên địa bàn tỉnh tinh thông về nghề nghiệp, có phẩm
chất tốt, có năng lực tổ chức quản lý, điều hành theo mục tiêu đã định. Bên
cạnh đó, cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại trong quản lý nhà nước
đối với hoạt động báo chí. Tăng cường sử dụng các công nghệ thông tin hiện
đại, khai thác hiệu quả Internet, thiết lập hệ thống cơ sở dữ liệu chuyên
ngành phục vụ công tác quản lý nhà nước về báo chí.
Hai là, đẩy mạnh công tác đào tạo phát triển nguồn nhân lực cho hoạt
động báo chí ở tỉnh Đắk Lắk đáp ứng các yêu cầu sau:
Công tác đào tạo nguồn nhân lực cho hoạt động báo chí phải vừa đảm
93
bảo chất lượng chuyên môn, vừa đảm bảo về phẩm chất đạo đức của đội ngũ
phóng viên, biên tập viên báo chí.
Đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức hoạt động báo chí phải nắm rõ
các quy định của pháp luật trong hoạt động báo chí, hiểu biết về xu thế phát
triển của báo chí thế giới và trong nước, năng động, nhạy bén trong việc nắm
bắt thông tin. Phải thông thạo về sử dụng máy vi tính, biết ít nhất là một ngoại
ngữ để có thể cập nhật tin tức thế giới khi cần thiết và nhất là phải thành thạo
một số ngôn ngữ của dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh để thuận tiện trong
việc tác nghiệp với những người dân là đồng bào dân tộc thiểu số. Ngoài ra,
phải có kiến thức về chính trị để am hiểu sâu sắc các chủ trương, đường lối
của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và nhất là phải giữ gìn phẩm
chất đạo đức nghề nghiệp để không có hành vi " bẻ cong ngòi bút" và xu
hướng thương mại hóa khi tác nghiệp báo chí.
Ba là, tăng cường cơ sở, vật chất, kinh phí, bổ sung biên chế cho các cơ
quan báo chí, xây dựng các cơ chế chính sách về ưu đãi báo chí để tạo điều
kiện thuận tiện cho phát triển sự nghiệp báo chí của tỉnh nhà.
Nâng cao chất lượng báo chí, cải tiến về hình thức và nội dung các loại
hình báo chí để có những chương trình, tin, bài, phóng sự, ký sự,.. sâu sắc, ấn
tượng, phản ánh đúng tình hình thực tế của xã hội, hấp dẫn người xem, người
nghe và thu hút khán, thính giả, độc giả đến với báo chí.
3.2.4. Đầu tư các nguồn lực đối với hoạt động báo chí
Về thực trạng nguồn nhân lực của các cơ quan báo chí tỉnh Đắk Lắk
vẫn còn mỏng, trình độ năng lực chưa thực sự đáp ứng yêu cầu. Cụ thể Báo
Đắk Lắk hiện có 4 phòng chuyên môn nghiệp vụ với 32 biên chế, nhưng theo
Quy định số 338 của Ban Bí thư phải có 7 phòng chuyên môn và có từ 41 –
45 biên chế. Mặc dù số phóng viên đều có trình độ đại học nhưng tốt nghiệp
chuyên ngành báo chí chỉ chiếm 65%.
94
Tương tự như vậy đối với Đài PT-TH tỉnh có 40% nhà báo tốt nghiệp
nghiệp chuyên ngành báo chí. Riêng Tạp chí Chư Yang Sin chỉ có 03 người
được cấp thẻ nhà báo, còn lại hoạt động chuyên về văn học nghệ thuật.
Từ thực trạng trên, việc phát triển nguồn nhân lực đội ngũ báo chí,
quản lý báo chí là hết sức cần thiết. Cần có nguồn nhân lực làm chủ được
công nghệ, thông tin: Ngoài việc phát triển đội ngũ nhà báo, cần phải coi
trọng đội ngũ kỹ thuật viên, đồ họa, thiết kế Theo Thông tư 07/2007/TT-
BVHTT thì họ không phải là nhà báo nhưng có ảnh hưởng lớn đến hoạt động
báo chí vì các thiết kế, trang trí, kỹ thuật liên quan đến hình thức của tờ báo.
3.2.5. Tăng cường quản lý các hoạt động chuyên ngành
Sở Thông tin và Truyền thông quản lý việc triển khai thực hiện theo
quy hoạch đảm bảo phù hợp, đồng bộ với quy hoạch kinh tế - xã hội của tỉnh;
có trách nhiệm thẩm định việc cấp giấy phép hoạt động cho những cơ quan,
đơn vị hoạt động báo chí in theo quyền hạn, nhiệm vụ được giao.
Phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Công an tỉnh nắm tình hình an ninh
thông tin báo chí in trong tỉnh, kịp thời ngăn chặn không để xảy ra sai phạm.
Tăng cường công tác quản lý nhà nước về báo chí in, thường xuyên
kiểm tra, thanh tra hoạt động báo chí in trên địa bàn tỉnh trong việc tuân thủ
các quy định của nhà nước; khuyến khích, hỗ trợ cơ quan báo chí in ưu tiên
phát triển mạng lưới báo chí ở khu vực nông thôn, nhằm cung cấp thông tin
cho người dân, đặc biệt là khu vực biên giới, vùng sâu vùng xa.
Tổ chức tập huấn cho các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể, tổ chức và cá
nhân liên quan trong hoạt động báo chí nhằm nâng cao chất lượng hoạt động
báo chí trên địa bàn tỉnh. Xây dựng và tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh ban
hành cơ chế, chính sách đầu tư phát triển và tạo điều kiện thuận lợi cho báo
chí hoạt động.
95
3.2.6. Thanh tra, kiểm tra, giám sát trong quản lý hoạt động báo chí trên
địa bàn tỉnh.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra về hoạt động báo chí về các
lĩnh vực: việc thực hiện tôn chỉ, mục đích, đối tượng phục vụ; nội dung thông
tin; sử dụng thẻ nhà báo; công tác lưu chiểu của các loại hình báo chí; Quy
chế phát ngôn; truyền hình trả tiền,... để kịp thời phát hiện và chấn chỉnh,
ngăn chặn những sai sót, vi phạm trong hoạt động báo chí.
Để đạt được hiệu quả trong thanh tra, kiểm tra phải tập trung vào một
số công việc chủ yếu như:
Một là, hoạt động thanh tra, kiểm tra nhằm mục đích vừa thúc đẩy các
tổ chức báo chí hoạt động trung thực, minh bạch, bảo vệ quyền lợi hợp pháp
của các tổ chức báo chí, vừa giúp Nhà nước phát hiện những sai sót của các tổ
chức báo chí để có những biện pháp xử lý kịp thời, đảm bảo sự tôn nghiêm
của pháp luật.
Hai là, đổi mới phương thức thanh tra, kiểm tra. Trình tự, thủ tục thanh
tra, kiểm tra phải được sắp xếp một cách khoa học để làm sao vừa đảm bảo
được mục đích, yêu cầu của công tác thanh tra, kiểm tra, vừa có sự phối, kết
hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng liên quan khác, để tiến hành gọn nhẹ,
không trùng lặp chồng chéo, giảm bớt thời gian, không gây phiền hà cho các
tổ chức báo chí.
Ba là, đào tạo, bồi dưỡng, lựa chọn một đội ngũ những người làm công
tác thanh tra, kiểm tra có đủ phẩm chất đạo đức, năng lực, trình độ nhằm đáp
ứng được yêu cầu của nhiệm vụ được giao. Tức là, người lãnh đạo quản lý và
những người làm công tác thanh tra, kiểm tra phải thay đổi nhận thức về công
tác thanh tra, kiểm tra. Năng lực của người cán bộ làm công tác thanh tra,
kiểm tra là phải có kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ sâu kết hợp với sự am
hiểu toàn diện về tình hình phát triển kinh tế - xã hội, có sự nhanh nhạy về
96
nắm bắt các vấn đề trong tực tiễn cùng với quan điểm đúng đắn để thực hiện
việc thanh tra, kiểm tra có thể đánh giá nhanh chóng, chính xác, khách quan
bản chất của vấn đề được thanh tra, kiểm tra, tránh sự thiên lệch, khô cứng,
máy móc.
3.3. Khuyến nghị
3.1.1. Với Đảng, Nhà nước
Thứ nhất cần phân định rõ ràng, cụ thể tất cả chức năng, nhiệm vụ của
Bộ Thông tin Truyền thông với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du Lịch để tránh
việc chồng chéo, trùng lắp về thực hiện chức năng quản lý nhà nước về thông
tin giữa hai Bộ này.
Nên giao toàn bộ nhiệm vụ quản lý nhà nước về quảng cáo cho Bộ
Thông tin và Truyền thông (hiện tại Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ thực
hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về mảng quảng cáo trên báo chí và trên mạng
internet theo quy định hiện hành, còn những hình thức quảng cáo khác thuộc
về Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quản lý) vì nhiệm vụ này phù hợp với
chức năng, nhiệm vụ của Bộ Thông tin và Truyền thông hơn là Bộ Văn hóa,
Thể thao và Du lịch.Thực chất quảng cáo là sự truyền đạt thông tin các sự
kiện, hoặc sản phẩm của các tổ chức, cá nhân đến cho độc giả, khách
hàng,..Trước đây nhiệm vụ này thuộc về Bộ Văn hóa-Thông tin vì lúc đó
chưa thành lập Bộ Thông tin và Truyền thông, đến đầu năm 2008, sau khi
Nghị định số 187/2007/NĐ-CP ngày 25 tháng 12 năm 2007 của Chính phủ
quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Thông tin
và Truyền thông, thì nhiệm vụ quản lý nhà nước về thông tin chuyển sang Bộ
Thông tin và Truyền thông quản lý, đồng thời Bộ Văn hóa - Thông tin đổi tên
thành Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Thứ hai: Chính phủ, Ban Tuyên giáo Trung ương cần thống nhất chỉ
đạo tăng cường quản lý nhà nước về báo chí với mục đích lớn nhất là tạo môi
97
trường lành mạnh đối với văn hóa, xã hội nói chung, bảo đảm quyền lợi hợp
pháp cho từng nhà báo, từng tờ báo, đồng thời ràng buộc trách nhiệm của các
bộ, ngành, địa phương phải cung cấp thông tin kịp thời cho báo chí.
Thứ ba: Đảng và nhà nước ta cần tạo thuận lợi cho những sáng kiến của
các nhà báo về thành lập các tổ chức như diễn đàn, câu lạc bộ về những vấn
đề, lĩnh vực lớn mà xã hội quan tâm để các bộ ngành chủ động tăng cường
cung cấp thông tin cho báo chí và bàn thảo về những vấn đề nhằm chuẩn bị
tuyên truyền cho tốt, khi đó những luồng thông tin sai lệch, không có thiện
chí dần giảm đi và không có tác hại.
3.3.2. Với Bộ Thông tin và Truyền thông
Cần hoàn thiện hệ thống pháp luật về báo chí, thông qua thực hiện tốt
các nội dung sau:
Thứ nhất Bộ cần tăng cường công tác rà soát các quy phạm pháp luật
về báo chí để loại bỏ những quy định trùng lắp, chồng chéo, lỗi thời không
phù hợp với tình hình thực tế, nhằm xây dựng hệ thống pháp luật đồng bộ,
phù hợp với thực tiễn và có tính khả thi cao.
Thứ hai cần phân cấp, ủy quyền cho sở Thông tin và Truyền thông các
tỉnh, thành phố trong nước về việc cấp thẻ nhà báo đối với các nhà báo thuộc
biên chế tại các tổ chức báo chí ở địa phương. Hiện nay theo quy định của thủ
tục cấp thẻ nhà báo áp dụng tại Sở Thông tin và Truyền thông các tỉnh, thành
phố thì sở Thông tin và Truyền thông chỉ có chức năng, thẩm định hồ sơ đề
nghị cấp thẻ nhà báo của các tổ chức báo chí và cá nhân các nhà báo (bao gồm:
cấp mới; cấp lại(trong trường hợp mất, hỏng thẻ); đổi thẻ nhà báo trước thời
hạn ghi trên thẻ) và tổng hợp các bộ hồ sơ đã qua thẩm định gửi đến Cục Báo
chí, thời hạn giải quyết là 05 ngày làm việc tại Sở; 20 ngày làm việc tại Cục
Báo chí. Cục Báo chí thẩm định hồ sơ, nếu hồ sơ đầy đủ và hợp lệ sẽ trình Bộ
Thông tin và Truyền thông, thời hạn giải quyết là 60 ngày kể từ ngày nhận đủ
98
hồ sơ và danh sách đề nghị cấp Thẻ Nhà báo theo quy định (Thủ tục cấp thẻ
nhà báo của Bộ Thông tin và Truyền thông) Như vậy thời gian để hoàn thành
một thủ tục cấp thẻ nhà báo là đến 85 ngày, lại phải qua các cấp trung gian
thẩm định như Sở Thông tin và Truyền thông, Cục Báo chí rồi mới đến Bộ
Thông tin và Truyền thông phê duyệt, chưa kể đến các trưởng hợp bị thất lạc
hồ sơ do vận chuyển hoặc thẩm định chưa kỹ các yêu cầu, điều kiện của hồ
sơ, một thủ tục như vậy là rườm rà, gây tốn kém về thời gian và chi phí, làm
ảnh đến việc tác nghiệp của các phóng viên báo chí. Trong khi đó, hàng năm số
lượng hồ sơ đề nghị cấp thẻ nhà báo các loại (cấp mới, cấp lại, đổi thẻ) lên đến
hàng nghìn hồ sơ cũng làm mất nhiều thời gian của Cục Báo chí và Bộ Thông
tin để giải quyết các thủ tục. Như vậy, việc phân cấp, ủy quyền cho các sở
Thông tin và Truyền thông các tỉnh thành phố về việc giải quyết thủ tục cấp thẻ
nhà báo cho các nhà báo thuộc diện biên chế của các cơ quan báo chí ở địa
phương từ khâu nhận hồ sơ, thẩm định đến việc cấp thẻ nhà báo và chịu trách
nhiệm trước Ủy ban nhân dân tỉnh, Cục báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông
và trước pháp luật về mọi kết quả thực hiện của mình là rất cần thiết vì sẽ tiết
kiệm được thời gian và chi phí cho mọi tổ chức, công dân.
Thứ ba, tiếp tục đẩy mạnh cải cách các thủ tục hành chính về báo chí:
Minh bạch hóa các thủ tục hành chính, thực hiện tốt một việc giải quyết các
quy trình thủ tục theo cơ chế "một cửa" và "một cửa liên thông" trong hoạt
động báo chí nhằm đảm bảo cho các hoạt động này được thực hiện một cách
thuận tiện và tiết kiệm nhất.
Thứ tư: Bộ Thông tin – Truyền thông cần chỉ đạo các cơ quan chức
năng các cấp cần đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ, bảo
đảm báo chí nước ta theo kịp sự phát triển của báo chí khu vực và thế
giới. Đồng thời, xây dựng cơ sở dữ liệu chung kết nối mạng giữa các đài
phát thanh, truyền hình trên toàn quốc và một số mạng truyền số liệu tại
99
các khu vực, thành phố trọng điểm, phục vụ việc trao đổi thông tin và các
chương trình phát thanh, truyền hình, nhằm phục vụ có hiệu quả công tác
quản lý nhà nước về báo chí.
Thứ năm, Bộ Thông tin và Truyền thông cần kiện toàn tổ chức, bộ máy
và nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về báo chí, khắc phục tình trạng chồng
chéo, phân công, phân cấp không rõ ràng giữa các cơ quan quản lý, giữa
Trung ương và địa phương, bảo đảm tính hiệu quả của công tác chỉ đạo, quản
lý báo chí trong phạm vi cả nước.
Thứ sáu, muốn nâng cao năng lực thực thi pháp luật tốt, Bộ Thông tin
và Truyền thông cùng các cấp có thẩm quyền tập trung rà soát, xem xét, rút
giấy phép hoạt động đối với các cơ quan báo chí, ấn phẩm báo chí không đủ
điều kiện hoạt động theo quy định của pháp luật về báo chí, vi phạm pháp luật
về hoạt động báo chí đã bị xử lý nhưng vẫn tiếp tục vi phạm. Đồng thời, tăng
cường lực lượng thanh tra chuyên ngành báo chí, nâng cao năng lực của cơ
quan quản lý chuyên ngành báo chí ở trung ương và địa phương, đầu tư trang
thiết bị kỹ thuật hiện đại và điều kiện làm việc bảo đảm thực thi công tác quản
lý nhà nước một cách hiệu quả.
3.2.3. Với tỉnh Đắk Lắk
Thứ nhất, tăng cường việc xây dựng và ban hành các văn bản quy phạm pháp
luật quản lý nhà nước về lĩnh vực báo chí trên địa bàn tỉnh trên cơ sở các quy định
của pháp luật hiện hành và phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.
Thứ hai, hiện nay, cơ sở vật chất, trang thiết bị của các cơ quan báo chí,
cơ quan quản lý nhà nước về báo chí ở tỉnh Đắk Lắk chỉ mới đáp ứng cơ bản
trước mắt. Về lâu dài các cơ quan báo chí cần được trang bị các phương tiện
hiện đại phù hợp với tính chất công việc, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao,
đáp ứng với nhu cầu phát triển chung của xã hội.
100
Thứ ba chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm túc Quy định về đạo đức
nghề nghiệp của người làm báo.
Thứ tư Đắk Lắk là trung tâm kinh tế vùng Tây Nguyên, các cơ quan, tổ
chức kinh tế xã hội trên cả nước mở văn phòng đại diện tại tỉnh khá đông, văn
phòng đại diện của các cơ quan báo chí cũng khá nhiều, đôi khi không kiểm
soát hết được hoạt động tác nghiệp của báo chí vì vậy tỉnh Đắk Lắk cần đầu
tư kinh phí hoặc kêu gọi đầu tư các doanh nghiệp để xây dựng khu Trung tâm
thông tin báo chí.
Thứ năm, cơ quan quản lý cũng cần được quan tâm đầu tư để thực hiện
tốt chức năng quản lý, kiểm tra, thanh tra đối với hoạt động báo chí tại địa
phương. Cần thiết phải đặt công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến pháp luật
về báo chí thành một bộ phận của công tác chính trị, tư tưởng của các cấp uỷ
Đảng trực tiếp lãnh đạo, quản lý, phải coi đây là một tiêu chuẩn đánh giá hoạt
động của cán bộ có trách nhiệm lãnh đạo, quản lý. Để làm được điều này, Sở
Thông tin – Truyền thông cần phối hợp với Sở Tư pháp để thực hiện tốt chức
năng này. Ngoài ra, phải phát huy hiệu quả hoạt động của Hội đồng phối hợp
công tác phổ biến, giáo dục cấp tỉnh. Có như vậy mới nhận được sự quan tâm
của các cấp, các ngành và toàn thể xã hội tại địa phương.
Tiểu kết chƣơng 3
Xã hội càng phát triển thì báo chí càng có vị trí, vai trò đặc biệt quan
trọng trong đời sống hằng ngày của mỗi quốc gia, dân tộc. Đó vừa là niềm
vinh dự lớn, vừa đặt ra những yêu cầu và trách nhiệm nặng nề đối với những
người làm báo. Hiện nay, báo chí nước ta có sự phát triển mạnh mẽ cả về nội
dung và hình thức, từng bước đổi mới để thích ứng với xu thế phát triển của
công nghệ thông tin và truyền thông hiện đại. Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của
Đảng, sự quản lý của Nhà nước, báo chí đã có những đóng góp quan trọng
vào thành tựu chung của công cuộc đổi mới đất nước.
101
Quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí là một lĩnh vực khó khăn,
phức tạp, đòi hỏi cần phải có sự định hướng của Đảng và quản lý của nhà
nước bằng pháp luật, kế hoạch, chính sáchThời gian qua, việc quản lý nhà
nước đối với báo chí của tỉnh Đắk Lắk tuy đạt được một số kết quả nhất định,
nhưng vẫn còn tồn tại, bất cập, xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Do
đó, cần phải nắm bắt được những nguyên nhân của những bất cập đó để đưa
ra giải pháp phù hợp.
Đối với các giải pháp nhằm tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước về
báo chí thì do hiệu lực quản lý của nhà nước về báo chí chịu ảnh hưởng từ
nhiều yếu tố khác nhau. Do đó, đối với từng yếu tố cần có những giải pháp
phù hợp và việc thực hiện các giải pháp cần phải đồng bộ, triệt để, có quyết
tâm của Đảng, nhà nước và mỗi cá nhân, tổ chức có trách nhiệm liên quan. Có
như vậy, hiệu lực quản lý nhà nước về báo chí ở tỉnh Đắk Lắk sẽ được đảm
bảo, hiệu quả không ngừng được nâng cao.
Tác giả đã nêu rõ được xu hướng phát triển của báo chí của cả nước nói
chung và tỉnh Đắk Lắk nói riêng trong giai đoạn hiện nay, từ đó thấy được rõ
những mặt mạnh và mặt còn hạn chế về công tác quản lý nhà nước đối với
hoạt động báo chí trên địa bàn tỉnh. Đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao vai
trò của đội ngũ làm công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí. Tác
giả cũng cho người đọc thấy được muốn quản lý nước về mặt báo chí được tốt
hơn thì cần có sự phối hợp chặt chẽ của các ngành lên quan, từ quan điểm chỉ
đạo của Đảng, Nhà nước và chính quyền tỉnh Đắk Lắk, cần có cơ chế đào tạo
bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn của đội ngũ làm báo. Cần
bám sát định hướng tuyên truyền, quan điểm chỉ đạo của Đảng và nhà nước
khi thực thi nhiệm tuyên truyền, có như vậy báo chí mới không bị chệnh
hướng và bắt kịp với xu thế phát triển của thời đại, đóng góp vào sự phát triển
chung của đất nước.
102
Bên cạnh đưa ra các giải pháp, tại chương 3, tác giả còn đưa ra khuyến nghị
vấn đề đặt ra hiện nay trong quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí như: việc
chồng chéo các văn bản giữa Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Văn hóa, Thể
thao và Du lịch; nêu ra những quy định rõ đối với hoạt động thanh tra, kiểm tra
báo chí trên đại bàn tỉnh; Đề nghị với Bộ Thông tin và Truyền thông phân cấp một
số thẩm quyền cho cơ quan quản lý nhà nước về báo chí tại địa phương. Riêng đối
với địa bàn tỉnh Đắk Lắk, các cơ quan báo chí Trung ương đặt văn phòng đại diện
nhiều, các phóng viên nhà báo tại Đắk Lắk cũng nhiều hơn so với địa bàn khác
của khu vực Tây Nguyên nên cần xây dựng quy hoạch Trung tâm báo chí Tây
Nguyên để tiện cho việc quản lý báo chí.
103
KẾT LUẬN
Ở nước ta, báo chí là vũ khí tư tưởng của Đảng, công cụ điều hành của
nhà nước, của các tổ chức, đoàn thể xã hội, là diễn đàn của nhân dân. Vai trò
của báo chí trong đời sống chính trị - xã hội thể hiện rõ trong các cuộc kháng
chiến của nhân dân ta là chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, bảo vệ biên
giới để giải phóng, thống nhất đất nước. Báo chí thật sự trở thành vũ khí sắc
bén trên mặt tư tưởng- văn hóa, mặt khác, nó cũng tạo những điều kiện cần
thiết để cho mọi người dân có thể tham gia vào đời sống chính trị của đất
nước. Vì vậy, thông tin báo chí rất quan trọng. Với nội dung thông tin có định
hướng dúng đắn, chân thật, có sức thuyết phục, báo chí có khả năng hình
thành dư luận xã hội, hướng dẫn hành động xã hội, phù hợp với sự vận động
của hiện thực theo những chiều hướng có chủ định. Báo chí còn giữ vai trò
tuyên truyền tập thể, cổ động tập thể, tổ chức tập thể; điều này càng phù hợp
với thời đại bùng nổ thông tin hiện nay.
Quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí là chức năng, nhiệm vụ của
cơ quan nhà nước từ Trung ương đến địa phương. Ở địa phương, tùy theo sự
phân cấp của Trung ương, trên cơ sở thực tiễn hoạt động báo chí của tỉnh và
năng lực hoạt động quản lý đã có ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả của hoạt
động quản lý nhà nước.
Đề tài “Quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí trên địa bàn tỉnh Đắk
Lắk” đã nghiên cứu, làm rõ được những nội dung sau:
Thứ nhất Đối với tỉnh Đắk Lắk, thời gian qua hoạt động quản lý nhà
nước về báo chí đã có những tác động tích cực, góp phần thúc đẩy cho các cơ
quan báo chí trong tỉnh có bước phát triển mạnh mẽ, hoạt động đúng tôn chỉ,
mục đích và các quy định của pháp luật về báo chí.
Thứ hai Tác giả đã nêu rõ những khó khăn, thuận lợi trong công tác
quản lý nhà nước về lĩnh vực báo chí, từ đó đưa ra những giải pháp tích cực
104
để báo chí tỉnh nhà ngày càng phát triển tốt hơn, bắt kịp với xu hướng chung
của thế giới.
Thứ ba, Trong luận văn tác giả đã làm rõ để tăng cường sự lãnh đạo của
Đảng, sự quản lý của Nhà nước đối với hoạt động báo chí, cơ quan quản lý
Nhà nước cần phải thường xuyên kiểm tra, giám sát các cơ quan báo chí thực
hiện Luật báo chí và Luật xuất bản, phải làm tham mưu cho cấp uỷ Đảng
chính quyền về những vấn đề mới nảy sinh để có biện pháp xử lý kịp thời,
phải kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm quy định về thông tin, xa rời
tôn chỉ mục đích của các cơ quan báo chí. Cơ quan chủ quản báo chí cần nâng
cao trách nhiệm quản lý của mình. Nâng cao ý thức trách nhiệm và vai trò của
người làm báo và của mỗi cơ quan báo chí trong việc thực hiện đường lối
thông tin báo chí của Đảng.
UBND tỉnh, Sở Thông tin và Truyền thông cùng các cơ quan chức năng
liên quan cần quản lý chặt chẽ và có hiệu quả đối với báo chí trong giai đoạn
hiện nay với mục tiêu vừa đảm bảo quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí của
công dân, vừa tạo nên trật tự quản lý góp phần phát triển xã hội, ổn định an
ninh trật tự trong nước và hội nhập quốc tế.
Thứ tư Các kết luận của Chương 1 khẳng định vai trò quan trọng của
báo chí trong đời sống xã hội và tính tất yếu khách quan của việc quản lý nhà
nước về báo chí, là một yêu cầu cấp thiết trong điều kiện nước ta hiện nay.
Đây là bước phát triển mới về cả nhận thức và hành động của Đảng ta trong
quá trình lãnh đạo đối với báo chí nói chung, đồng thời là sự kế thừa, bổ sung,
phát triển và hoàn chỉnh các quá trình quản lý của nhà nước ta đối với báo chí,
là sự vận dụng sáng tạo lý luận Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà
nước pháp quyền. Trên cơ sở những lý luận cơ bản về quản lý nhà nước
đối với báo chí, Chương 2 của luận văn đã tập trung vào thực trạng hoạt
động quản lý nhà nước về báo chí ở tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2011 – 2016.
105
Trong toàn bộ chương này, các yếu tố cơ bản tạo nên hiệu lực quản lý nhà
nước về báo chí như: thực trạng hoạt động quản lý nhà nước, các chủ thể cơ
bản tham gia quan hệ quản lý, những đánh giá về thành tựu và hạn chế trong
quản lý báo chí. Các nghiên cứu cho thấy bức tranh toàn cảnh về quản lý nhà
nước trong lĩnh vực báo chí tại tỉnh Đắk Lắk, trên cơ sở phân tích, đánh giá về
những thành tựu cơ bản về chủ yếu, tìm ra những khiếm khuyết, tồn tại và
nguyên nhân của chúng để làm cơ sở cho việc hình thành quan điểm và đề xuất
các giải pháp tăng cường hiệu lực của hoạt động quản lý nhà nước đối với lĩnh
vực báo chí ở Đắk Lắk. Và đây cũng chính là các vấn đề được giải quyết tại
Chương 3 của luận văn. Trên cơ sở nghiên cứu của các chương 1, 2, Chương
3 của luận văn tập trung vào việc thực hiện nhiệm vụ, đề ra phương hướng và
giải pháp cơ bản để nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước đối với báo chí ở tỉnh
Đắk Lắk trong thời gian hiện tại và lâu dài.
Nói tóm lại, sự trưởng thành của nền báo chí cách mạng Việt Nam nói
chung và của tỉnh Đắk Lắk nói riêng luôn gắn liền với sự phát triển của đất
nước. Việc tăng cường sự lãnh đạo, quản lý của Đảng và Nhà nước với những
biện pháp cụ thể, những cơ chế, chính sách hợp lý và hiệu quả sẽ giúp cho
báo chí có điều kiện ngày càng nâng cao năng lực phục vụ nhân dân, phục vụ
đất nước trong sự nghiệp đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Công tác
quản lý Nhà nước về báo chí đòi hỏi sự góp sức của nhiều cấp, nhiều ngành,
của cả cơ quan báo chí, cơ quan chủ quản báo chí và các cơ quan làm nhiệm
vụ quản lý báo chí từ Trung ương đến địa phương nhằm làm cho nền báo chí
cách mạng nước ta tiếp tục phát triển, phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân
ngày càng tốt hơn.
106
T L ỆU THAM KHẢO
1. Ban Bí thư (2005), Phát triển và quản lý báo điện tử ở nước ta hiện nay
Chỉ thị số 52/CT-TW, Hà Nội.
2. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk (2005), Văn kiện Đại hội đại biểu
Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk lần thứ V, Đắk Lắk.
3. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk (2010), Văn kiện Đại hội đại biểu
Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk lần thứ V Đắk Lắk.
4. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk (2015), Văn kiện Đại hội đại biểu
Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk lần thứ V Đắk Lắk.
5. Ban Tư tưởng – Văn hóa Trung ương (1997), Tiếp tục đổi mới và tăng
cường lãnh đạo quản lý công tác báo chí xuất bản, Hà Nội.
6. Hoàng Quốc Bảo (2010), Lãnh đạo và quản lý hoạt động báo chí ở Việt
Nam hiện nay Nxb Chính trị - Hành chính, Hà Nội.
7. Lê Thanh Bình, Phí Thị Thanh Tâm (2009), Quản lý Nhà nước và Pháp
luật về báo chí, Nxb Văn hóa – Thông tin, Hà Nội.
8. Bộ Thông tin và Truyền thông (2008), Ban hành Quy chế xác định nguồn
tin trên báo chí, Quyết định số 52/QĐ-BTTTT, Hà Nội.
9. Bộ Thông tin và Truyền thông (2016), áo cáo tổng kết hoạt động báo chí
năm 2016, Hà Nội.
10. Bộ Thông tin và Truyền thông (2010), áo chí với công tác tuyên truyền
đấu tranh chống các luận điệu sai trái” Nxb Thông tin và Truyền thông,
Hà Nội.
11. Bộ Thông tin và Truyền thông (2010), Quy định chi tiết một số điều của
Nghị định số 97/2008/NĐ-CP ngày 28 tháng 08 năm 2008 của Chính phủ
về quản lý cung cấp sử dụng dịch vụ và thông tin điện tử trên inernet,
Thông tư số 14/2010/TT-BTTTT, Hà Nội
107
12. Bộ Văn hóa - Thông tin (2007), Hướng dẫn cấp đổi và thu hồi thẻ nhà
báo, Thông tư số 07/2007/TT/BVHTT Hà Nội.
13. Chính phủ (2002), Quy định chi tiết thi hành Luật áo chí Luật sử đổi bổ
sung một số điều Luật áo chí, Nghị định 51/2002/NĐ-CP, Hà Nội.
14. Chính phủ (2006), Xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động áo chí -
uất bản, Nghị định 02/2006/NĐ-CP, Hà Nội.
15. Chính phủ (2013), Quy định chức năng nhiệm vụ quyền hạn và cơ cấu tổ
chức của ộ Thông tin và Truyền thông, Nghị định số 132/2013/NĐ-CP,
Hà Nội.
16. Chính phủ (2013), Quy định xử phạt hành chính trong hoạt động báo chí
xuất bản, Nghị định số 159/2013/NĐ-CP Hà Nội.
17. Chính phủ (2013) Về phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí, Quyết
định số 25/2013/QĐ-TTg, Hà Nội.
18. Nguyễn Văn Dững (2012), Cơ sở lý luận báo chí, Nxb Lao động,
Hà Nội.
19. Đảng Cộng sản Việt Nam (2005), Văn kiện Đại hội Đảng thời kỳ đổi mới,
Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
20. Hà Đăng (2002), Nâng cao năng lực và phẩm chất của phóng viên báo chí
trong thời kỳ công nghiệp hóa hiện đại hóa, Nxb Chính trị quốc gia, Hà
Nội.
21. Hội Nhà báo Việt Nam (2010), Văn kiện Đại hội lần thứ nhiệm kỳ
2010 - 2015, Hà Nội.
22. Hội Nhà báo Việt Nam (2015), Văn kiện Đại hội lần thứ nhiệm kỳ 2015
- 2020, Hà Nội.
23. Hội Nhà báo tỉnh Đắk Lắk (2010), Văn kiện Đại hội lần thứ V nhiệm kỳ
2010 - 2015, Đắk Lắk.
108
24. Hội Nhà báo tỉnh Đắk Lắk (2015), Văn kiện Đại hội lần thứ V nhiệm kỳ
2015 - 2020, Đắk Lắk.
25. Nguyễn Thế Kỷ (2012), Công tác lãnh đạo quản lý báo chí trong 25 năm
tiến hành sự nghiệp đổi mới, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
26. Trần Quang Nhiếp (2002), Định hướng hoạt động và quản lý báo chí
trong điều kiện kinh tế thị trường ở nước ta hiện nay, Nxb Chính trị quốc
gia, Hà Nội.
27. Hoàng Phê chủ biên (2000), Từ điển Tiếng Việt Viện Ngôn ngữ học, Hà Nội.
28. Trần Hữu Quang (2006), ã hội học truyền thông đại chúng, Nxb thành
phố Hồ Chí Minh.
29. Quốc Hội (1992), Hiến pháp, Hà Nội.
30. Quốc Hội (2013), Hiến pháp, Hà Nội.
31. Quốc Hội (1989), Luật áo chí, Hà Nội.
32. Quốc Hội (1999), Luật áo chí sửa đổi bổ sung, Hà Nội.
33. Quốc Hội (2016), Luật áo chí sửa đổi bổ sung, Hà Nội
34. Sở Thông tin và Truyền thông Đắk Lắk (2014), áo cáo tổng kết công tác
quản lý nhà nước về báo chí và xuất bản từ năm 2008 – 2014 trên địa bàn
tỉnh Đắk Lắk .
35. Dương Xuân Sơn (1995), Cơ sở lý luận báo chí truyền thông, Nxb Văn
hóa Thông tin, Hà Nội.
36. Tạ Ngọc Tấn (2004), Truyền thông đại chúng, Nxb Chính trị quốc gia, Hà
Nội.
37. Thủ tướng Chính phủ (2007), quy chế phát ngôn và cung cấp thông tin
cho báo chí, Quyết định số 77/2007/QĐ-TTg, Hà Nội.
38. Thủ tướng Chính phủ (2013), Quy chế phát ngôn và cung cấp thông tin
cho báo chí, Quyết định số 25/2013/QĐ-TTg, Hà Nội.
109
39. Nguyễn Vũ Tiến (2005), Vai trò lãnh đạo của Đảng đối với báo chí trong
thời kỳ đổi mới Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
40. Tỉnh ủy Đắk Lắk (2007), Chương tr nh thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần
thứ năm an Chấp hành Trung ương Đảng (khóa ) về công tác tư
tưởng lý luận và báo chí trước yêu cầu mới.
41. Tỉnh ủy Đắk Lắk (2008), Quyết định số 5320-QĐ/TU ban hành quy định
về sự phối hợp giữa an Tuyên giáo Tỉnh ủy Sở Thông tin và Truyền
thông Hội Nhà báo tỉnh và các sở ban ngành liên quan trong công tác
chỉ đạo quản lý báo chí xuất bản.
42. Tỉnh ủy Đắk Lắk (2012), áo cáo sơ kết 5 năm thực hiện Chương tr nh số
17-CTr/TU của Tỉnh ủy (khóa V) về công tác tư tưởng lý luận và báo
chí trước yêu cầu mới.
43. Lê Minh Toàn (2009), Quản lý nhà nước về thông tin và truyền thông
Nxb Tư pháp, Hà Nội.
44. Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk (2008), Quyết định số 2050/2008/QĐ-
U ND Quy định chức năng nhiệm vụ quyền hạn và cơ cấu tổ chức của
Sở Thông tin và Truyền thông.
45. Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk (2013), Quy định phát ngôn cung cấp
đăng phát và xử lý thông tin trên báo chí thuộc địa bàn tỉnh Đắk Lắk.
46. Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk (2013), Quy chế quản lý nhà nước về
thông tin đối ngoại trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.
47. Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk (2014), áo cáo tổng kết 15 năm thi hành
Luật áo chí trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk
48. Nguyễn Quang Vinh (2013), "Tăng cường quản lý Nhà nước đối với báo
chí địa phương", Tạp chí Nhà báo và Công luận;
49. Nguyễn Thị Mai Anh (2015),“Đổi mới tư duy về quản lý báo chí trong
tình hình mới”, Tạp chí Quản lý nhà nước.
110
50. Ban Bí thư Trung ương Đảng (1992), Về việc tăng cường sự lãnh đạo và
quản lý nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác báo chí xuất bản,
Hà Nội.
51. Ban Bí thư Trung ương Đảng (2010), Chức năng nhiệm vụ tổ chức bộ
máy cơ quan báo của Đảng bộ tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương Quy
định Hà Nội
52. Ban Chấp hành Trung ương Đảng (2007), Công tác tư tưởng lý luận và
báo chí trước yêu cầu mới Nghị quyết Hà Nội
53 Nguyễn Đức Lộc (2009), Quản lý nhà nước về báo mạng điện tử ở Việt
Nam.
54. Hoàng Phê chủ biên (2000), Từ điển Tiếng Việt Viện Ngôn ngữ học Hà
Nội.
55. Trần Hữu Quang (2006), ã hội học truyền thông đại chúng Nhà Xuất
bản Trẻ, TP.HCM.
56. Nguyễn Văn Dững (2012), Quan điểm của Đảng và nhà nước về công tác
tư tưởng lý luận và quản lý báo chí."
111
ANH M PH L
- Phụ lục 1: Hình ảnh Họp báo và Giao ban báo chí định kỳ hàng
tháng của UBND tỉnh và Sở Thông tin – Truyền thông, Hội Nhà báo
tỉnh Đắk Lắk
- Phụ luc 2. Hình ảnh phóng viên tác nghiệp báo chí tại Lễ hội Cà phê
Buôn Ma Thuột lần thứ 6 năm 2017
112
- Phục lục 3: Quyết định Ban hành Quy chế phát ngôn và cung cấp
thông tin cho báo chí năm 2013 của UBND tỉnh Đắk Lắk
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- luan_van_quan_ly_nha_nuoc_doi_voi_hoat_dong_bao_chi_tren_dia.pdf