Luận văn Quản lý vốn đẫu tư xây dựng cơ bản từ Ngân sách nhà nước trên địa bàn thị xã Sơn Tây

ỗi năm đạt từ 2-3 trường); 100% trường học được xây dựng 86 kiên cố và có trang thiết bị đạt chuẩn của Bộ Giáo dục và đào tạo. - Phấn đấu có 6/6xã đạt chuẩn nông thôn mới theo 19 tiêu chí quốc gia đến năm 2020. - Duy trì 100% hộ dân được dùng nước hợp vệ sinh; 80% hộ dân được sử dụng nước máy (trong đó khu vực nội thị đật 100%, khu vực nông thôn đạt 60%). Tỷ lệ rác thải được thu gom và vận chuyển trong ngày ở khu vực đô thị đạt 100%, khu vực nông thôn đạt 95%. - Giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương. - Xây dựng chính quyền, Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội thị xã vững mạnh toàn diện. - Nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng. Hàng năm có trên 50% tổ chức cơ sở đảng được xếp loại trong sach, vững mạnh, khôpng có tổ chức cơ sở đảng yếu, kém; trên 80% đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ; hàng năm kết nạp từ 240 đảng viên mới. 100% cán bộ chủ chốt xã, phường có trình độ chuyên môn từ đại học trở lên, lý luận chính trị từ trung cấp trở lên. 3.1.2. Định hướng đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước. Để thực hiện mục tiêu tổng quát về kinh tế - xã hội nêu trên, kế hoạch vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước sẽ được tập trung đầu tư cho phát triển kết cấu hạ tầng và đô thị, mở rộng và nâng cấp các tuyến đường quốc lộ, tỉnh lộ quan trọng, đường giao thông nông thôn, xây dựng nông thôn mới; cải tạo và xây dựng mới các hồ đập chứa nước, các công trình thủy lợi để phục vụ sản xuất nông nghiệp; cải tạo và nâng cấp lưới điện hạ thế, hệ thống cấp thoát nước vệ sinh môi trường, nước sạch phục vụ sinh hoạt và sản xuất, hạ tầng thông tin và truyền thông; quan tâm đầu tư phát triển hạ tầng du lịch. Cụ Thang Long University Libraty 87 thể kế hoạch đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn Ngân sách Nhà nước sẽ tập trung cho các dự án, công trình sau: - Tiếp tục đầu tư các tuyến đường: Đường trục phát triển kinh tế Thị xã; Nâng cấp mở rộng đường lộ 21A và đường tránh 32, tỉnh lộ 414 đến 416, đường tỉnh lộ 418, đường tỉnh lộ 413, đường tỉnh lộ 419, đường thượng lưu đê Hữu Hồng; xây dựng bến xe Sơn Tây mới. Đầu tư nâng cấp, hoàn thiện hệ thống đường giao thông nông thôn trên địa bàn thị xãTrước hết đôn đốc đẩy nhanh tiến độ hoàn thành dự án cải tạo, nâng cấp tuyến đường Tùng Thiện, Thanh Vị. - Đôn đốc hoàn thành dự án phục hồi và phát huy giá trị di tích Văn Miếu Sơn Tây, xây dựng trung tâm văn hóa thể thao thị xã, Trường THPT Sơn Tây; Trùng tu, tôn tạo đền và lăng Ngô Quyền, ... Triển khai thực hiện các dự án: Xây dựng trụ sở làm việc Thị ủy-Hội đồng nhân dân-Ủy ban nhân dân thị xã; Dự án tiếp nước, cải tạo khôi phục sông Tích; các dự án thành phần trong đề án tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị di tích Làng cổ ở Đường Lâm, Thành cổ Sơn Tây, - Tiếp tục đôn đốc các chủ đầu tư tập trung hoàn thiện hạ tầng kyc thuật, hạ tầng xã hội các khu đo thị, khu nhà ở (Khu đô thị Thiên Mã, Khu nhà ở Phú Thịnh, khu nhà ở Sơn Lộc; Khu nhà ở Thuần Nghệ,). Đôn đốc đẩy nhanh tiến độ xây dựng khu đô thị Mai Trai – Nghĩa Phủ, tiểu khu nhà ở Đồi Dền, xây dựng hạ tầng khu giãn dân Làng cổ ở Đường Lâm. Từng bước xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ, hiện đại. - Cải tạo, đầu tư nâng cấp hệ thống lưới điện, cấp nước, thoát nước, điện chiếu sáng; từng bước hạ ngầm hệ thống điện, cáp quang, điện thoại, 88 - Phát triển mạng thông tin liên lạc hiện đại và đồng bộ, đẩy nhanh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, đặc biệt trong hệ thống lãnh đạo và quản lý, hiện đại hoá hệ thống công nghệ thông tin trong các cơ quan, công sở. - Cải tạo, chỉnh trang công viên, vườn hoa, hệ thống cây xanh trên các tuyến phố; xây dựng vườn hoa, trồng cây xanh trong các cụm dân cư, tổ dân phố, tạo cảnh quan đẹp và đảm bảo môi trường sinh thái bền vững, phấn đấu tăng thêm diện tích độ che phủ toàn Thị xã. - Tiếp tục quy hoạch, xây dựng, củng cố mạng lưới trường, lớp, tăng cường cơ sở vật chất trường học. Tăng đầu tư ngân sách, huy động các nguồn lực của toàn xã hội để kiên cố hoá hệ thống trường lớp. Bảng 3.1: Dự kiến nhu cầu vốn đầu tư XDCB giai đoạn 2016-2020 Chỉ tiêu Tổng cộng Năm 2016 Năm 2017 Năm 2018 Năm 2019 Năm 2020 Tổng vốn đầu tư 3.176.247 593.928 709.922 764.296 610.768 497.333 Vốn Ngân sách Thành phố hỗ trợ cho ngân sách thị xã 2.022.574 349.788 470.787 527.236 379.959 294.804 Vốn xổ số kiến thiết 131.898 33.442 28.348 31.708 18.400 20.000 Vốn ngân sách thị xã theo phân cấp và các nguồn thu được điều tiết lại cho ngân sách thị xã 771.775 170.698 165.787 155.352 157.409 122.529 Vốn chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới 250.000 40.000 45.000 50.000 55.000 60.000 Nguồn: Báo cáo tình hình thực hiện kế hoạch XDCB năm 2014-2015 và kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2016-2020 trên địa bàn Thị xã Sơn Tây Thang Long University Libraty 89 Nhìn vào bảng dự báo nêu trên có thể thấy nhu cầu vốn đầu tư xây dựng cơ bản là rất lớn. Trong điều kiện ngân sách Thị xã còn khó khăn, thu mới đáp ứng được 20% nhu cầu chi; nguồn vốn ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng cơ bản hạn hẹp, nên Thị xã xác định tăng cường công tác quản lý vốn đầu tư đối với các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước là biện pháp quan trọng, cần tập trung thực hiện để trong điều kiện nguồn vốn có hạn nhưng vẫn phát huy hiệu quả cao nhất, phục vụ cho các nhiệm vụ, mục tiêu kinh tế, chính trị, xã hội của giai đoạn 2016-2020. Để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn Ngân sách Nhà nước, UBND Thị xã chủ trương: - Tháo gỡ khó khăn về vốn đầu tư, tranh thủ tối đa các nguồn vốn tín dụng ưu đãi, vốn tạm ứng Kho bạc, vốn trái phiếu chính phủ để đảm bảo đủ vốn cho các dự án, công trình quan trọng trên địa bàn; tăng cường quản lý công tác quản lý nhà nước về đầu tư và xây dựng ở tất cả các khâu trong quá trình đầu tư . - Tăng cường công tác tuyên truyền về các chính sách mới có liên quan đến công tác quản lý đầu tư và xây dựng, mở các lớp tập huấn, đào tạo chuyên sâu về công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản và đẩy mạnh cải cách hành chính ở tất cả các cấp, các ngành để tạo sự chuyển biến rõ nét trong quản lý đầu tư XDCB. - Tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia xây dựng, thực hiện các dự án, công trình trên địa bàn Thị xã, tháo gỡ kịp thời vướng mắc trong việc giải ngân vốn đầu tư. - Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong đầu tư xây dựng cơ bản; 90 tăng cường khâu giám sát kỹ thuật của chủ đầu tư, giám sát chặt chẽ công tác đấu thầu, quá trình thi công, hồ sơ nghiệm thu, thanh quyết toán công trình. 3.2. CÁC NHÓM GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ VỐN ĐẦU TƯ XDCB TỪ NSNN TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ SƠN TÂY Trên quan điểm tổng thể về tiếp tục đổi mới tư duy, phương pháp xây dựng quy hoạch, kế hoạch, tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm và 5 năm để huy động, phân bổ và sử dụng có hiệu quả theo thứ tự ưu tiên hợp lý nhất các nguồn lực của nhà nước và xã hội, nội lực và ngoại lực cho đầu tư phát triển. Quy hoạch, kế hoạch, chính sách đầu tư phải có tầm nhìn xa không bị tư duy nhiệm kỳ, tư tưởng cục bộ địa phương, bệnh thành tích, chủ quan duy ý chí hay “ Lợi ích nhóm” chi phối. Xác định các tiêu chí và thứ tự ưu tiên làm căn cứ để phê duyệt hoặc từ chối, cắt giảm các dự án đầu tư. Khắc phục tình trạng phê duyệt quá nhiều các dự án vượt khả năng nguồn lực hiện có; kế hoạch đầu tư bị cắt khúc ra làm nhiều năm, dẫn đến đầu tư dàn trải, kéo dài thời gian thi công, nợ XDCB lớn, gây lãng phí, thất thoát, hiệu quả thấp, đề tài đề xuất một số giải pháp như sau: 3.2.1. Nâng cao năng lực của các cá nhân tham gia quản lý vốn đầu tư XDCB. Con người luôn là nhân tố quyết định đến hiệu quả hoạt động của bất cứ lĩnh vực kinh tế - xã hội nào. Trong hoạt động quản lý đầu tư XDCB, nhân tố con người càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đặc điểm của quản lý đầu tư XDCB từ nguồn vốn ngân sách là diễn ra trong khoảng thời gian dài, qua nhiều khâu quản lý liên quan đến nhiều chủ thể và nhiều đối tượng quản lý khác nhau. Trong mỗi khâu của quá trình quản lý, sai phạm của mỗi cá nhân đều có thể gây ra thất thoát lãng phí, làm giảm hiệu quả sử dụng vốn đầu tư. Do đó, nâng cao năng lực và ý thức trách nhiệm đội ngũ cán bộ tham gia quản lý đầu tư XDCB Thang Long University Libraty 91 là giải pháp quan trọng và có tác dụng lâu dài đến nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư xây dựng. Nội dung của giải pháp này bao gồm: - Tiếp tục quán triệt cho các ngành, các cấp về thực hiện Chỉ thị 1792/CT-TTg ngày 15/10/2011 của Thủ tướng Chính phủ là quản lý chặt chẽ nguồn vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước và trái phiếu chính phủ, đặc biệt là các đơn vị quản lý đầu mối như Sở KH&ĐT, Sở Tài chính, KBNN , UBND thị xã, phòng Tài chính- Kế hoạch. Các cấp có thẩm quyền chịu trách nhiệm kiểm soát chặt chẽ phạm vi, quy mô của từng dự án đầu tư theo đúng mục tiêu, lĩnh vực chương trình đã phê duyệt; chỉ được Quyết định đầu tư khi đã xác định rõ nguồn vốn và khả năng cân đối ở từng cấp ngân sách. Việc xác định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn là nội dung quan trọng phải có trong hồ sơ dự án trước khi trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. - Rà soát lại điều kiện năng lực của các ban quản lý dự án, cá nhân tham gia quản lý dự án và giám sát kỹ thuật đáp ứng yêu cầu quy định tại Nghị định số 12/2009/NĐ-CP ngày 12/02/2009 nay là Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây dựng, thông báo kết quả rà soát trên trang thông tin điện tử của Thị xã, Thành phố và các sở ngành liên quan để các chủ đầu tư có điều kiện xem xét lựa chọn đơn vị tư vấn quản lý, giám sát kỹ thuật phù hợp . - Tăng cường tập huấn chế độ chính sách mới về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình cho các đối tượng liên quan đến công tác quản lý tại Thị xã và các xã, phường. - Kiện toàn đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước liên quan đến hoạt động quản lý đầu tư đảm bảo chuyên môn phù hợp với công việc quản lý và có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc. Bồi dưỡng, đào tạo nâng cao và tạo điều 92 kiện để đội ngũ quản lý phát huy hết năng lực của mình, làm việc chủ động với tinh thần trách nhiệm cao. Đồng thời có chính sách ưu tiên thu hút nguồn nhân lực quản lý đầu tư xây dựng chất lượng cao về làm tại Thị xã. - Đi đôi với việc giáo dục đào tạo, dạy nghề nâng cao trình độ của cán bộ quản lý vốn đầu tư để có đủ năng lực và ý thức trách nhiệm thực thi công việc phải gắn với cơ chế thưởng phạt công minh, tăng cường công tác kiểm tra nội bộ, theo dõi và quản lý cán bộ công chức Nhà nước làm cơ sở đánh giá chất lượng cán bộ, kịp thời ngăn chặn phát sinh tiêu cực gây thất thoát lãng phí. - Thực hiện việc không giao dự án, công trình cho các chủ đầu tư năng lực yếu kém, nhiều sai phạm và thiếu trách nhiệm. 3.2.2. Đổi mới công tác quy hoạch, xác định chủ trương đầu tư 3.2.2.1. Đổi mới công tác quy hoạch Công tác quy hoạch là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của bất cứ địa phương nào. Làm tốt quy hoạch thì huy động và phân bổ nguồn lực mới đạt được hiệu quả cao. Theo ý kiến của một số chuyên gia kinh tế, trong cơ chế thị trường hiện nay, chỉ nên xây dựng quy hoạch những lĩnh vực mang tính chất, thuộc kết cấu hạ tầng, như giao thông, xây dựng, lưới điện, bưu chính viễn thông, mà không nên xây dựng quy hoạch ngành, quy hoạch sản phẩm. Cũng có chuyên gia cho rằng, quy hoạch phải theo tư duy mới, quy hoạch không phải chạy theo dự án, mà theo cung - cầu, Nhà nước quản lý quy hoạch, doanh nghiệp nào có khả năng thì đầu tư, cho cung vượt cầu khoảng 20% để cạnh tranh lành mạnh. Hay quy hoạch hiện nay phải hết sức động, không dược quy hoạch khép kín, mà phải mang tính hợp tác hoá, có sự liên kết giữa các vùng, các địa phương với nhau... Tóm lại là, Nhà nước cần phải có một quy chế mới, với những chế tài rõ Thang Long University Libraty 93 ràng cho công tác quy hoạch, nhằm góp phần đưa công tác kế hoạch hoá vào nề nếp và có chất lượng. Vậy thì đối với Thị xã Sơn Tây, làm thế nào để làm tốt công tác quy hoạch trong khi chưa có những chế tài rõ ràng từ phía Nhà nước? Trước hết, Cần thực hiện quy trình công tác kế hoạch hoá bắt đầu từ chiến lược đến quy hoạch, rồi cụ thể hoá bằng các kế hoạch 5 năm và hàng năm. Quy hoạch phát triển căn cứ vào chiến lược, cụ thể hoá chiến lược, còn kế hoạch phải căn cứ vào quy hoạch và cụ thể hoá nội dung cũng như bước đi của quy hoạch phát triển kinh tế -xã hội. Trong lĩnh vực đầu tư phát triển, những dự án đầu tư lớn và các dự án hợp tác đầu tư với nước ngoài chỉ được xem xét khi phù hợp với quy hoạch đã được phê duyệt. Trường hợp đặc biệt phải được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ. Công tác quy hoạch phải được nghiên cứu thường xuyên, các quy hoạch phải được cập nhật, hiệu chỉnh cho phù hợp với tình hình và điều kiện thực tế, tất cả các quy hoạch chi tiết như quy hoạch xây dựng hay quy hoạch mặt bằng, quy hoạch vùng chuyên canh cây trồng, vật nuôi, quy hoạch Khu công nghiệp, điểm công nghiệp đều phải căn cứ vào quy hoạch tổng thể kinh tế - xã hội của địa phương. Thứ hai, quy hoạch phải gắn liền với kế hoạch quản lý về sử dụng đất. Đất đai là một nguồn tài nguyên quý giá, do vậy cần sử dụng quỹ đất hợp lý, tránh lãng phí. Cần có kế hoạch bố trí và sử dụng mặt bằng hợp lý trước khi tiến hành xúc tiến đầu tư để thu hút các nhà đầu tư. Đây là vấn đề vô cùng quan trọng trong công tác quy hoạch. Quy hoạch không thể hoàn thiện nếu vấn đề giải phóng mặt bằng chưa được giải quyết. Thứ ba, cần đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch chi tiết các khu công nghiệp và khu đô thị để làm cơ sở cho việc thu hút và bố trí đầu tư, như quy hoạch tổng 94 thể phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2020, tầm nhìn đén năm 2030, Quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011-2020, Quy hoạch bảo vệ môi trường thị xã giai đoạn 2011-2020, quy hoạch xây dựng nông thôn mới ỏ 6 xã; Quy hoạch bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích Làng cổ ở Đường Lâm,... Hoàn thiện Quy hoạch chung thị xã lồng ghép với Quy hoạch Đô thị vệ tinh Sơn Tây (tỷ lệ 1/10.000), Quy hoạch chi tiết khu du lịch hồ Đồng Mô, Quy hoạch bãi trung chuyển vật liệu xây dựng, Quy hoạch phân khu 9 phường và triển khai quy hoạch chuyên ngành khác để phát huy hiệu qủa trên từng lĩnh vực. Rà soát, bổ sung ngay quy hoạch chi tiết các khu chức năng như quy hoạch chi tiết Cụm cảng Sơn Tây; quy hoạch hai bên bên tuyến đường trục phát triển thị xã, tuyến đường từ Thành cổ đi Bắc Đền Và nối với đường Văn Thánh vào khu di tích Đền Và Lăng Ngô Quyền- xã Đường Lâm; điều chỉnh hệ thống thoát nước thải đến năm 2020; quy hoạch hệ thống giao thông tĩnh, ... để làm cơ sở bố trí các công trình hạ tầng. Thứ tư, cần công khai quy hoạch rộng rãi đến mọi người dân, tránh tình trạng tranh chấp, khiếu kiện, đặc biệt trong khâu giải phóng mặt bằng. Đối với các dự án hiện nay còn đang gặp khó khăn trong khâu giải phóng mặt bằng, cần có sự phối kết hợp giữa chính quyền Thị xã và cán bộ địa bàn, vừa giải thích, động viên các hộ dân, quan trọng hơn là thực hiện nhanh chóng chính sách đền bù thoả đáng cho các hộ dân trong phạm vi dự án. Thứ năm, kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện quy hoạch. Nếu có bất kỳ vi phạm nào cần báo cáo cấp trên và tổ chức giải quyết các vấn đề liên quan. 3.2.2.2. Xác định chủ trương đầu tư Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách địa phương trong thời gian qua chưa đem lại hiệu quả Thang Long University Libraty 95 chưa cao là thị xã chưa có chiến lược đầu tư dài hạn và việc xác định chủ trương đầu tư các công trình trong dài hạn và trung hạn còn nhiều bất cập. Xây dựng chiến lược đầu tư dài hạn có tầm nhìn chiến lược đến năm 2020 và hoàn thiện thì việc xác định chủ trương đầu tư trung hạn là những giải pháp hết sức quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách địa phương, cụ thể là: Về đề xuất chủ trương đầu tư dự án. Các chủ đầu tư khi đề xuất chủ trương đầu tư dự án phải dựa trên cơ sở: Quy hoạch, kế hoạch 5 năm; Báo cáo thực trạng các dự án do chủ đầu tư đang thực hiện và dự kiến nguồn vốn cho từng năm để thực hiện dự án Theo Chỉ thị 1792/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Các phòng, ban, ngành phải xác định năng lực của chủ đầu tư để tham mưu chuẩn cho lãnh đạo Thị xã; các điều kiện đảm bảo khả thi dự án đầu tư. Khi các phòng, ban, ngành có ý kiến thống nhất với các chủ đầu tư thì dự án sẽ được đưa vào kế hoạch của Thị xã và sẽ xem xét đối với phần vốn Thị xã trực tiếp quản lý. Các phòng, ban ngành của Thị xã đang quản lý đề xuất chủ trương đầu tư phải tổng hợp số dự án thị xã đang thực hiện; Tổng nhu cầu vốn dự án tiếp tục, dự án đang nợ. dự kiến vốn năm sau và chính sách mới ( nếu có). Để khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải cần đảm bảo đầu mối trong tham mưu đề xuất chủ trương đầu tư, đối với Thị xã Sơn Tây là phòng Tài chính- Kế hoạch, đối với các Sở ngành là bộ phận làm công tác kế hoạch. Hoàn thiện khâu xác định chủ trương đầu tư: Tiến hành tổng kết trên địa bàn về tình hình thực hiện các dự án, chính sách đầu tư ở từng giai đoạn. Qua đó cần rút ra nguyên nhân dẫn đến những sai sót về chủ trương đầu tư để có giải 96 pháp điều chỉnh phù hợp và bài học kinh nghiệm. Xác định chủ trương đầu tư xây dựng cơ bản của Thị xã trong trung hạn (từ 3 - 5 năm), trong đó thể hiện danh mục dự án đầu tư, dự kiến địa điểm và thời gian đầu tư làm cơ sở cho việc lập, phê duyệt dự án dự án và lập kế hoạch huy động phân bổ vốn đầu tư. Trong quá trình xác định chủ trương đầu tư cần quán triệt nguyên tắc chi phí cơ hội. Về thẩm định và quyết định đầu tư. Cơ quan đầu mối tổng hợp thẩm định tham mưu chủ trương đầu tư (Phòng Tài chính – Kế hoạch) có báo cáo thẩm định đề xuất ban hành chủ trương đầu tư phải báo cáo tổng hợp về nguồn vốn các công trình tiếp tục, vốn còn nợ trong lĩnh vực này, dự kiến khả năng nguồn có thể thực hiện dự án. Chỉ thẩm định chủ trương đầu tư dự án khi xác định rõ nguồn vốn và khả năng cân đối vốn của ngân sách. Chủ trương đầu tư được xác định thời hạn cụ thể theo nhóm công trình (A, B. C) . Mục tiêu và quy mô dự án không thay đổi; Nếu thay đổi do chủ đầu tư và tư vấn tự chịu trách nhiệm, ngân sách không bố trí phần tăng, kinh phí chuẩn bị đầu tư do tư vấn chủ đầu tư xử lý. Chủ trương đầu tư chỉ được quyết định khi đã xác định được tổng thể của từng ngành, lĩnh vực, địa bàn hoặc có ý kiến của lãnh đạo Thị xã xử lý. 3.2.3. Giải pháp xử lý nợ xây dựng cơ bản: Thực hiện quản lý tốt nguồn vốn XDCB từ ngân sách Nhà nước thì vấn đề xử lý nợ đọng là một vấn đề hết sức quan trọng cần phải được xử lý gọn và sớm, bởi vì đây là một trong những nguyên nhân gây ra đầu tư dàn trải, đồng vốn sử dụng kém hiệu quả, lãng phí. Để đạt được mục tiêu đến hết năm 2015, Thị xã Sơn Tây giải quyết được số nợ đọng XDCB như Nghị quyết Thành ủy đã đề ra và công tác xử lý nợ phát sinh tổng những năm tiếp theo cần những giải pháp chủ yếu như sau: Thang Long University Libraty 97 3.2.3.1. Giải pháp xử lý đối với phần nợ xây dựng cơ bản đã phát sinh - Trong phương án phân bổ vốn nguồn ngân sách Thị xã trình Ủy ban nhân dân, Hội đồng nhân dân Thị xã thông qua hàng năm phải tập trung ưu tiên để bố trí trả nợ theo đúng nguồn vốn đã xác định. Trong quá trình thực hiện, phòng Tài chính – Kế hoạch rà soát các nguồn vốn ngân sách địa phương để bổ sung trả nợ cho các dự án, đảm bảo xử lý ít nhất 30% khối lượng nợ xây dựng cơ bản và phấn đấu đến hết năm 2015 hoàn thành việc xử lý nợ (thuộc trách nhiệm ngân sách Thị xã phải đảm bảo). Việc bố trí trả nợ phải theo đúng cơ cấu nguồn vốn đã được phê duyệt tại chủ trương đầu tư dự án. Không dùng ngân sách cấp trên trả nợ cho ngân sách cấp dưới, gây lộn xộn và tiêu cực trong xây dựng cơ bản. Chỉ được bố trí vốn cho các dự án mới sau khi đã bố trí đủ vốn để xử lý nợ theo kế hoạch. Những xã, phường, Ban quản lý dự án có nợ xây dựng cơ bản lớn thì nhất thiết không được bố trí vốn cho việc khởi công mới; đồng thời phải thực hiện đình hoãn, giãn tiến độ một số dự án để tập trung xử lý nợ xây dựng cơ bản. 3.2.3.2. Giải pháp để không phát sinh thêm nợ xây dựng cơ bản - Nghiêm túc chấp hành đầy đủ các quy định pháp luật hiện hành trong lĩnh vực quản lý đầu tư và xây dựng. Tuân thủ đúng các quy định tại Chỉ thị số 1792/CT-TTg ngày 15/10/2011 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý đầu tư từ vốn ngân sách nhà nước và vốn trái phiếu Chính phủ và các văn bản hướng dẫn của Trung ương. - Chỉ đạo, kiểm tra, giám sát các chủ đầu tư trong việc thực hiện khối lượng các dự án đầu tư xây dựng cơ bản thuộc cấp mình quản lý theo kế hoạch vốn được giao, kể từ năm 2014, trường hợp để phát sinh khối lượng vượt kế 98 hoạch vốn được giao thì chủ đầu tư phải tự huy động nguồn vốn để xử lý đồng thời phải chịu trách nhiệm trước Uỷ ban nhân dân Thị xã. - UBND Thị xã Ban hành các giải pháp nhằm hạn chế tình trạng gia hạn thời gian thực hiện dự án, điều chỉnh hợp đồng xây dựng, trình tổng mức đầu tư vượt nhiều so với tổng mức đầu tư tại quyết định chủ trương dự án nhằm hạn chế nợ và nâng cao chất lượng công tác quản lý đầu tư xây dựng. - Các phòng, ban, ngành phải nâng cao trách nhiệm quản lý nhà nước, chủ trì hướng dẫn các chủ đầu tư lựa chọn điểm dừng kỹ thuật hợp lý đảm bảo các hạng mục, công việc đang thực hiện dở dang được hòan thành ở điểm dừng kỹ thuật có thể đưa vào sử dụng. Trước mắt và lâu dài, để không phát sinh thêm nợ xây dựng cơ bản, phải siết chặt chủ trương đầu tư, thực hiện các chủ trương đầu tư theo nguồn vốn đã được phê duyệt ban đầu, không cho phép đảo nguồn, thay đổi nguồn vốn các dự án để tránh tình trạng không kiểm soát được nguồn vốn và khả năng cân đối nguồn vốn theo quy định, không điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư dự án. Trường hợp các công trình thực sự cần thiết, bức xúc cần ban hành chủ trương phải thực hiện đúng theo Chỉ thị 1792/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt phải xác định rõ phần vốn đầu tư của từng cấp ngân sách để có cơ sở bố trí vốn và trả nợ công trình. 3.2.4. Nhóm giải pháp tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong đấu thầu và giải phóng mặt bằng Hiện nay trong quản lý hoạt động đấu thầu chúng ta đã có Luật Đấu thầu, Nghị định của Chính phủ và các văn bản hướng dẫn thực hiện. Hình thức đấu thầu rộng rãi đã trở thành phổ biến thay cho đấu thầu hạn chế và chỉ định thầu như trước đây. Tuy nhiên có một nghịch lý xảy ra trong thực tế hiện nay ở Thị xã Sơn Tây cũng như trên toàn quốc là tuy đấu thầu rộng rãi nhưng tính cạnh Thang Long University Libraty 99 trạnh và hiệu quả kinh tế ngày càng có xu hướng giảm dần, thậm chí không bằng các gói thầu chỉ định thầu trước kia. Hiện tượng dàn xếp, mua bán giữa các nhà thầu đã trở nên công khai, phổ biến trong hoạt động đấu thầu. Để khắc phục hạn chế, từng bước hoàn thiện công tác đấu thầu, cần tập trung thực hiện một số biện pháp sau: Công tác đấu thầu cần phải được công khai, minh bạch và tuân thủ theo các quy trình của luật đấu thầu. Cần tăng cường hình thức đấu thầu cạnh tranh rộng rãi, đấu thầu qua mạng, hạn chế chỉ định thầu để các doanh nghiệp có cơ hội tham gia vào quá trình quản lý và thực hiện đầu tư. Tuy nhiên, năng lực nhà thầu cần phải được lựa chọn kỹ càng. Đối với nhà thầu thi công công trình thì năng lực tài chính đóng vai trò quan trọng vì nếu không huy động đủ số vốn như các nhà thầu thường can kết (ứng trước khoảng 60-70%) cho công trình thi công trình dễ bị đình trệ, kéo dài. - Trong phê duyệt kế hoạch đấu thầu: Thống nhất phương thức phân chia gói thầu từ khi quyết định đầu tư để tránh hiện tượng chia nhỏ gói thầu, trốn thủ tục, đồng thời nâng cao trách nhiệm của người quyết định đầu tư. - Nâng cao năng lực và trách nhiệm tư vấn lập hồ sơ mời thầu và thẩm định hồ sơ mời thầu. Phát hiện kịp thời và xử lý kiên quyết những trường hợp hồ sơ mời thầu cố tình đưa ra các tiêu chí làm giảm tính cạnh tranh trong đấu thầu. Nâng cao vai trò và trách nhiệm của tư vấn xét thầu, thực hiện nghiêm túc quy định của Luật Đấu thầu trong quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu để lựa chọn nhà thầu đủ năng lực, đảm bảo công bằng, minh bạch giữa các nhà thầu. - Tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong quản lý đấu thầu. Xử lý nghiêm khắc các đơn vị chủ đầu tư và các nhà thầu có dấu hiệu vi phạm, cố tình dàn xếp trong đấu thầu. Công khai đăng tải thông tin về các trường hợp nhà thầu vi 100 phạm, dàn xếp và các nhà thầu không đủ năng lực thi công thực tế để cấm tham gia đấu thầu trên địa bàn tỉnh và trong cả nước. - Trong điều kiện cụ thể, xem xét đưa ra hình thức thực hiện hợp đồng phù hợp, đảm bảo quản lý hiệu quả, tránh thất thoát lãng phí trong quản lý vốn đầu tư. Công tác bồi thường GPMB là lĩnh vực rất nhạy cảm cả về kinh tế và xã hội, dễ phát sinh tiêu cực, lãng phí thất thoát vốn đầu tư của Nhà nước. Vướng mắc trong công tác GPMB ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ thực hiện dự án, gây lãng phí lâu dài. Trong phần thực trạng đã đưa ra dẫn chứng về các dự án cụ thể trên địa bàn Thị xã Sơn Tây chậm tiến độ thực hiện do vướng mắc trong công tác GPMB. Có thể nói GPMB là vấn đề bức xúc nhất trong thực hiện đầu tư các dự án trên địa bàn Thị xã hiện nay và giải pháp liên quan đến tổ chức GPMB các dự án là vấn đề cấp thiết để đẩy nhanh tiến độ thực hiện, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn trong quá trình xây dựng. Chính vì vậy Công tác giải phóng mặt bằng phải đi trước một bước, nâng cao chất lượng công tác lập và thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư các dự án, cải tiến trong tổ chức thực hiện bồi thường GPMB, tập trung phối hợp cả bộ máy chính trị và các tổ chức quần chúng trong việc tuyên truyền, vận động nhân dân ủng hộ việc GPMB cho các công trình, dự án. Xử lý kịp thời các thắc mắc, khiếu kiện của nhân dân, tránh tình trạng khiếu kiện kéo dài và có tổ chức. 3.2.5. Nâng cao chất lượng công tác quản lý hoạt động đầu tư XDCB 3.2.5.1. Cải tiến công tác kế hoạch vốn đầu tư hàng năm. Nguồn vốn ngân sách luôn thấp hơn so với nhu cầu đầu tư, do đó để sử dụng nguồn vốn này có hiệu quả cần có giải pháp đổi mới và nâng cao chất lượng công tác xây dựng và tổ chức điều hành kế hoạch đầu tư thể hiện trên các nội dung sau: Thang Long University Libraty 101 - Cần đổi mới tư duy xây dựng kế hoạch theo tinh thần Chỉ thị 1792 CT- TTg là đề xuất kế hoạch phải trên cơ sở nguồn vốn. Kế hoạch các địa phương xây dựng phải cân đối rõ nguồn vốn. Các địa phương xây dựng kế hoạch đầu tư phải trên cơ sở tính toán nguồn lực của điạ phương không dựa vào nguồn vốn XDCB từ cấp trên. Xây dựng phương án cân đối tích lũy – tiêu dùng, cân đối thu chi tại địa phương. Quy định cụ thể mức chi XDCB ở cấp ngân sách địa phương, tránh tình trạng kế hoạch hàng năm bị động trong chi XDCB, nguồn chi XDCB qua nhiều đầu mối quản lý. Tất cả các nguồn vốn đầu tư có nguồn gốc ngân sách đều phải đưa vào kế hoạch. Nguồn vốn vượt thu (nếu có) UBND tỉnh quyết định cơ cấu phân bổ. Từ cơ cấu đó thống nhất một đầu mối quản lý về công tác XDCB để lựa chọn công trình theo nguyên tắc và tiêu chí phân bổ HĐND tỉnh đã quyết nghị. - Quy định rõ trách nhiệm của từng cấp trong việc bố trí mức vốn đầu tư và nguồn vốn đầu tư cho từng dự án trong năm kế hoạch phù hợp với tiến độ thực hiện các dự án đã được phê duyệt trong quyết định đầu tư. - Cải tiến trong điều hành ngân sách hàng năm: Tiến hành rà soát kết quả thực hiện kế hoạch vốn đầu tư của các đơn vị vào sáu tháng cuối năm để có biện pháp điều chuyển kế hoạch vốn các công trình không có khả năng hoàn thành kế hoạch sang các dự án có khối lượng thực hiện nhưng thiếu vốn. Hạn chế thấp nhất tiến tới không chuyển nguồn vốn xây dựng cơ bản sang thanh toán tiếp trong năm sau. Có biện pháp xử lý với các đơn vị chủ đầu tư có nhiều công trình không hoàn thành kế hoạch đầu tư xây dựng cơ bản. - Xây dựng kế hoạch đầu tư dài hạn trên cơ sở kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội theo quy hoạch ngành, vùng lãnh thổ được phê duyệt. 102 - Xây dựng bộ tiêu chí, nguyên tắc phân bổ vốn đầu tư có tính pháp lý, thực hiện lâu dài để công tác phân bổ vốn đi vào nề nếp, đúng quy định, tập trung. 3.2.5.2. Nâng cao chất lượng công tác thẩm định, đấu thầu, giải phòng mặt bằng. Công tác thẩm định dự án thuộc về trách nhiệm của cơ quan quản lý hoạt động đầu tư trên địa bàn. Ở Thị xã Sơn Tây hiện nay, phần lớn các dự án sau khi được các sở, ngành, phòng, ban xem xét sẽ đưa qua sở Kế hoạch và Đầu tư (đối với dự án thuộc thẩm quyền Thành phố phê duyệt, chuyển qua phòng Tài chính – kế hoạch (đối với dự án thuộc thẩm quyền thị xã phê duyệt) để thẩm định trình UBND thành phố hoặc UBND thị xã phê duyệt. Các cơ quan quản lý Nhà nước tham gia vào quá trình thẩm định dự án cần có sự liên kết và tạo điều kiện để dự án nhanh chóng được cấp phép nếu đáp ứng đầy đủ yêu cầu của đơn vị thẩm định. Một thực tế hiện nay là năng lực của các cán bộ thẩm định dự án tại các cơ quan còn hạn chế, khả năng dự báo còn yếu. Vì vậy, cần bồi dưỡng và tăng cường đào tạo đối với các cán bộ thẩm định để dự án khi đi vào triển khai không gặp phải nhiều khó khăn, vướng mắc do quá trình lập và thẩm định dự án không sát sao gây ra. Bố trí cán bộ đủ năng lực cho công tác thẩm định dự án. Phân định rõ trách nhiệm của các ngành và các cá nhân liên quan trong việc thẩm định dự án. Quy định rõ trách nhiệm của cơ quan, cá nhân chủ trì thẩm định dự án và người có thẩm quyền quyết định đầu tư khi phê duyệt dự án sai sót gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước. Mặt khác, khi lập dự án cần lựa chọn nhà thầu đủ năng lực và kinh nghiệm. Công tác điều tra, khảo sát, thăm dò đòi hỏi chuẩn bị thật kỹ lưỡng các nội dung kinh tế, kỹ thuật, tài chính, xã hội và môi trường của dự án, đồng thời tiên lượng Thang Long University Libraty 103 được những biến động sẽ xảy ra trong quá trình thực hiện dự án và khi dự án đưa vào khai thác sử dụng để xác định sự cần thiết phải đầu tư và dự kiến khoa học về địa điểm, quy mô, phân kỳ đầu tư và hiệu quả của dự án. Như vậy sẽ tránh được những nội dung phải chỉnh sửa, thay đổi, biến động trong quá trình thực hiện đầu tư cũng như khi dự án đưa vào khai thác sử dụng. Thực hiện nghiêm chỉnh trình tự lập, thẩm định, phê duyệt dự án. Xác định đúng đắn nhóm dự án (dự án nhóm A, B, C), không được hạ thấp tổng mức đầu tư của dự án theo cách tạm tính để trốn tránh thủ tục trình duyệt theo quy định hiện hành của Nhà nước. 3.2.5.3. Nâng cao chất lượng công tác thanh toán vốn và quyết toán dự án hoàn thành. Đối với công tác thanh quyết toán vốn đầu tư, cần tiếp tục có thêm các hướng dẫn thống nhất trong khâu thanh toán giữa Tài chính và Kho bạc trên địa bàn; tổ chức các lớp tập huấn nâng cao nghiệp vụ quản lý dự án, thanh quyết toán vốn cho cán bộ của các Ban quản lý dự án, chủ đầu tư. Khắc phục tình trạng dồn thanh toán cuối năm, các chủ đầu tư, các đơn vị thi công phải tiến hành nghiệm thu, lập hồ sơ thanh toán khi có khối lượng hoàn thành (có thể từng hạng mục công trình) gửi cơ quan cấp phát vốn, không chờ đến khi hoàn thành hạng mục công trình mới nghiệm thu, lập hồ sơ thanh toán. Cơ quan cấp phát thanh toán phải bảo đảm thanh toán đúng tiến độ thời gian quy định. Thực hiện nghiêm túc, công khai quy trình cấp phát. Khắc phục nghịch lý Nhà nước có vốn, chủ đầu tư và nhà thầu cần vốn mà chậm trễ, ách tắc thanh toán. Mặt khác phải chú ý nâng cao năng lực chuyên môn và ý thức trách nhiệm cho cán bộ thanh toán vốn để có điều kiện đáp ứng yêu cầu chất lượng quản lý và thời gian giải quyết công việc. Nghiêm cấm thái độ sách nhiễu, cửa quyền của cán bộ thanh toán vốn. Việc cấp phát và ứng chi từ Kho 104 bạc phải căn cứ khối lượng thực hiện; Những dự án chưa có khối lượng thực hiện việc tạm ứng vốn tối đa là 30% kế hoạch vốn được giao cho tất cả các gói thầu. Việc cấp phát, tạm ứng tiếp chỉ được thực hiện sau khi thanh toán khối lượng hoàn thành. Quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành là khâu cuối cùng trong chuỗi quy trình quản lý vốn đầu tư để công nhận tính hợp pháp, hợp lý về sử dụng vốn đầu tư tạo ra sản phẩm XDCB hoàn thành. Làm tốt công tác quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành là giải pháp tài chính quan trọng để ngăn ngừa thất thoát lãng phí, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư. Để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư từ nguồn vốn ngân sách địa phương, trong công tác quyết toán cần có giải pháp như sau: - Tăng cường tập huấn về chế độ chính sách liên quan đến quản lý, thanh quyết toán vốn đầu tư để nâng cao năng lực và trách nhiệm của chủ đầu tư. - Rà soát, kiện toàn đội ngũ cán bộ thẩm tra quyết toán dự án hoàn thành tại cơ quan tài chính các cấp. - Tăng cường kiểm tra đôn đốc, thực hiện xử phạt nghiêm các đơn vị chủ đầu tư, nhà thầu vi phạm trong công tác quyết toán theo chỉ thị 27/CT-TTg ngày 10/10/2012 của Thủ Tướng Chính phủ. - Phòng Tài chính – kế hoạch chủ trì, đốc thúc các chủ đầu tư thực hiện thanh quyết toán công trình ngay khi hoàn thành. Hàng năm, tổ chức đánh giá tình hình thanh quyết toán của các đơn vị, trường hợp các đơn vị có nhiều công trình chậm quyết toán (sau 6 tháng kể từ ngày hoàn thành công trình đưa vào sử dụng) thì tham mưu UBND Thị xã có hình thức xử lý kịp thời. Thang Long University Libraty 105 3.2.5.4. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát đối với hoạt động đầu tư XDCB. Đây là công việc cần được tiến hành thường xuyên, liên tục và có trọng tâm, trọng điểm nhằm sớm phát hiện những sai phạm để xử lý, ngăn ngừa thất thoát lãng phí, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư. Qua thanh tra, kiểm tra đã kiểm điểm rút kinh nghiệm và có hình thức xử lý đối với những đơn vị, cá nhân có liên quan. Do vậy, phải tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động đầu tư XDCB, cụ thể: - Thanh tra, kiểm tra cần kết hợp chặt chẽ với giám sát đánh giá đầu tư, tiến hành từ khâu xem xét lại quyết định đầu tư có phù hợp với quy hoạch và kế hoạch đầu tư không, khâu thực hiện và khai thác dự án có đúng trình tự, thủ tục theo luật định không. Từ đó nêu ra kết luận và kiến nghị với các cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý nếu khâu nào đó của dự án vi phạm pháp luật. - Thực hiện giám sát, đánh giá đầu tư xây dựng đối với tất cả các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn Thị xã có sử dụng vốn Nhà nước từ 30% tổng mức đầu tư trở lên. Tăng cường giám sát cộng đồng. Đồng thời phát hiện những sơ hở trong các văn bản pháp luật về đầu tư XDCB để có kiến nghị với các cấp có thẩm quyền bổ sung, sửa đổi cho phù hợp, phục vụ công tác quản lý đầu tư XDCB có hiệu quả, ngăn ngừa thất thoát lãng phí. Luật NSNN cũng như các văn bản pháp quy có liên quan đến đầu tư từ nguồn vốn NSNN đã quy định rất chặt chẽ quy trình, cơ chế quản lý đầu tư từ khâu lập kế hoạch, xét duyệt, thẩm định kế hoạch, thẩm định dự án đến khâu cấp phát quản lý vốn và quyết toán. Nói chung quy trình thủ tục đại bộ phận các cơ quan đơn vị liên quan đều tuân thủ một cách nghiêm ngặt, nhưng nhiều khi còn mang tính chất hình thức, đầu tư còn dàn trải theo cảm tính, thất thoát còn 106 lớn, hiện tượng tiêu cực, tham nhũng còn xẩy ra, nguồn vốn NSNN chưa được sử dụng có hiệu quả. Do đó, cần hoàn thiện cơ chế giám sát vốn đầu tư từ NSNN như sau: Tăng cường hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân các cấp theo hướng: có kế hoạch giám sát thường xuyên hàng năm theo nhiệm kỳ Hội đồng nhân dân, kết hợp giám sát định kỳ với giám sát đột xuất đối với một số dự án trọng điểm của Thị xã, giám sát hoạt động tại các dự án đầu tư XDCB trong những trường hợp cụ thể nhằm tạo ra yêu cầu, áp lực cao cho các cơ quan chức năng trong quá trình thực thi quản lý vốn đầu tư XDCB. Tăng cường chế độ báo cáo giám sát, đánh giá đầu tư gắn trách nhiệm của người có thẩm quyền với trách nhiệm thực hiện chế độ báo cáo giám sát, đánh giá đầu tư tại các phòng, ngành. Quy định trách nhiệm cá nhân đối với người có thẩm quyền quyết định đầu tư, xử lý kỷ luật đồng thời xử phạt hành chính trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư nếu không chấp hành nghiêm túc chế độ báo cáo giám sát, đánh giá đầu tư. Việc thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo giám sát, đánh giá đầu tư giúp các phòng, ngành phân tích đánh giá đúng tình hình đầu tư XDCB nhằm có phương án chỉ đạo điều hành một cách phù hợp, để sửa đổi, bổ sung kịp thời cơ chế, chính sách quản lý đối với lĩnh vực này. Để quản lý vốn đầu tư được tốt, các cơ quan có thẩm quyền nên tăng tính ổn định của các văn bản ban hành, hạn chế thay đổi các văn bản quy phạm pháp luật nhằm áp dụng trong thời gian dài; nếu có sự thay đổi của chính phủ về chính sách đầu tư cần nhanh chóng triển khai các biện pháp hỗ trợ và ổn định tình hình theo hướng dẫn triển khai của Nhà nước. Cần tiếp tục phân cấp mạnh hơn trong quản lý và giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với các cấp, các ngành trên địa bàn thị xã. Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác đầu tư. Thang Long University Libraty 107 Hai là, nâng cao chất lượng công tác thanh tra của các cơ quan thanh tra. - Nâng cao chất lượng thanh tra, tránh nể nang, khép kín, thiếu khách quan khi thực hiện thanh tra các dự án XDCB do chính nội bộ ngành thực hiện. Có chế tài xử lý nghiêm đối với trưởng đoàn thanh tra và thanh tra viên trực tiếp thực hiện nhiệm vụ thanh tra nếu có hành vi dung túng cho các sai phạm. - Tăng cường năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác thanh tra, kiểm tra của các cơ quan thanh tra, từ đó nâng cao công tác thanh tra. Uỷ ban nhân dân huyện cần phải kiện toàn lực lượng thanh tra, kiểm tra công tác đầu tư xây dựng đủ mạnh, có chuyên môn nghiệp vụ và là những chuyên gia giỏi của các lĩnh vực đầu tư xây dựng cán bộ phải có phẩm chất đạo đức có uy tín và trung thực. Ba là, phát huy vai trò giám sát của cộng đồng - Các xã, phường cần thực hiện nghiêm túc các quy định về công khai, minh bạch hoạt động tại các dự án đầu tư XDCB của mình. Xử lý vi phạm hành chính đối với các chủ đầu tư và nhà thầu không treo biển báo hoặc biển báo thiếu thông tin theo quy định của Luật Xây dựng năm 2003, đạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động giám sát của mọi tầng lớp dân cư. - Cơ quan mặt trận Tổ quốc chỉ đạo ban thanh tra nhân dân xã, thị trấn tuyên truyền vận động các tổ chức, công dân tham gia giám sát việc triển khai thực hiện các dự án đầu tư XDCB. - Có cơ chế khuyến khích, khen thưởng và bảo vệ, đề cao vai trò giám sát của cộng đồng (đại diện là Mặt trận Tổ quốc), các đoàn thể, hiệp hội, các cơ quan báo chí đối với hoạt động tại các dự án đầu tư XDCB, nhằm phát hiện, ngăn chặn, phòng, chống, tham nhũng, thất thoát, lãng phí ngân sách, tiền và tài sản nhà nước, góp phần nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản lý vốn đầu tư XDCB. 108 Phát huy vai trò giám sát của cộng đồng - Các xã, thị trấn cần thực hiện nghiêm túc các quy định về công khai, minh bạch hoạt động tại các dự án đầu tư XDCB của mình. Xử lý vi phạm hành chính đối với các chủ đầu tư và nhà thầu không treo biển báo hoặc biển báo thiếu thông tin theo quy định của Luật Xây dựng năm 2003, đạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động giám sát của mọi tầng lớp dân cư. - Cơ quan mặt trận Tổ quốc chỉ đạo ban thanh tra nhân dân xã, thị trấn tuyên truyền vận động các tổ chức, công dân tham gia giám sát việc triển khai thực hiện các dự án đầu tư XDCB. - Có cơ chế khuyến khích, khen thưởng và bảo vệ, đề cao vai trò giám sát của cộng đồng (đại diện là Mặt trận Tổ quốc), các đoàn thể, hiệp hội, các cơ quan báo chí đối với hoạt động tại các dự án đầu tư XDCB, nhằm phát hiện, ngăn chặn, phòng, chống, tham nhũng, thất thoát, lãng phí ngân sách, tiền và tài sản nhà nước, góp phần nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản lý vốn đầu tư XDCB. 3.3. CÁC KIẾN NGHỊ Để đảm bảo cho các giải pháp trên nhanh chóng phát huy tác dụng trong quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN, luận văn đưa ra các kiến nghị sau: 3.3.1. Kiến nghị với Chính phủ và các bộ ngành trung ương Chính phủ và các bộ, ngành cần nghiên cứu ban hành đầy đủ và đồng bộ hệ thống chính sách chế độ trong quản lý đầu tư XDCB. Trong những năm qua mặc dù đã có bước tiến lớn trong việc xây dựng các bộ Luật trong đó có các luật liên quan đến quản lý đầu tư XDCB như Luật đầu tư công, Luật đầu tư, Luật ngân sách, Luật xây dựng, Luật đấu thầu, Luật cam kết bảo vệ môi trường, Luật phòng cháy chữa cháy, Luật đất đai, ... Tuy nhiên nội dung một số điều của các luật trên còn chồng chéo, không thống nhất và không phù hợp với thực tế. Các Thang Long University Libraty 109 văn bản hướng dẫn quản lý đầu tư XDCB lại ban hành không đồng bộ và thay đổi liên tục rất khó khăn trong quá trình tổ chức thực hiện. Vì vậy, để tạo điều kiện thuận lợi trong việc thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư, đề nghị Quốc hội, Chính phủ và các bộ ngành cần nghiên cứu ban hành đầy đủ và đồng bộ hệ thống chính sách chế độ trong quản lý đầu tư XDCB theo hướng tăng cường phân cấp, trao quyền tối đa cho cấp quản lý cơ sở và đơn vị chủ đầu tư; đồng thời phân định quyền hạn và trách nhiệm vật chất của chủ đầu tư, ban quản lý dự án, các tổ chức tư vấn trong quản lý đầu tư XDCB và có chế tài đủ mạnh để xử lý các trường hợp vi phạm. Liên quan đến việc phân bổ vốn đầu tư XDCB hàng năm: Hiện tại nguồn vốn đầu tư XDCB tập trung được quản lý chặt chẽ, có tiêu chí phân bổ cho các địa phương rõ ràng, tạo sự chủ động cho địa phương trong việc lập kế hoạch vốn đầu tư hàng năm cũng như 5 năm theo thời kỳ ổn định ngân sách. Các nguồn vốn TPCP, vốn CTMT, vốn hỗ trợ mục tiêu còn nặng cơ chế xin cho, không có giới hạn về khả năng đáp ứng vốn nên dẫn tới khi địa phương quyết định phê duyệt dự án nhiều khi không tính đến khả năng bố trí vốn. Vì vậy, kiến nghị Chính phủ, Thành phố Hà Nội nên có tiêu chí và công khai việc phân bổ vốn TPCP, vốn hỗ trợ mục tiêu cho các quận huyện, thị xã để các quận, huyện, thị xã chủ động xây dựng kế hoạch đầu tư trung hạn 5 năm và hàng năm. Chính phủ cần có các biện pháp để sớm khắc phục các bất ổn vĩ mô của nền kinh tế đã xảy ra trong thời gian qua như vấn đề thiếu điện, thiếu vốn, tỷ giá biến động, lãi suất tín dụng ở mức cao, giá cả biến động mạnh, ... để góp phần nâng cao hiệu quả vốn NSNN cho đầu tư XDCB. 3.3.2. Kiến nghị với HĐND, Uỷ ban MTTQ và các đoàn thể nhân dân các ngành, các cấp. - Đề nghị UBND Thành phố Hà Nội sửa đổi Quyết định 09/2012/QĐ- UBND ngày 21/5/2012 của UBND Thành phố Hà Nội quy định một số nội 110 dung về Quản lý đầu tư và Xây dựng đối với các dự án đầu tư trên địa bàn Thành phố Hà Nội để phù hợp tinh thần Chỉ thị 1792/CT-TTg và các văn bản mới ban hành. - Đề nghị HĐND Thị xã, Uỷ ban MTTQ và đoàn thể nhân dân các cấp chủ động, tích cực tham gia và thực hiện có hiệu quả công tác giám sát, trong đó có giám sát việc thực hiện các dự án đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN trên địa bàn. Qua giám sát sẽ giúp phát hiện và có biện pháp khắc phục kịp thời các sai phạm, bất cập trong quản lý và sử dụng vốn đầu tư XDCB từ NSNN của các cấp, các chủ đầu tư. - Đề nghị Uỷ ban MTTQ và các đoàn thể nhân dân tích cực phản biện, thường xuyên thông báo ý kiến của cử tri về các vấn đề kinh tế - xã hội trên địa bàn thị xã để UBND thị xã và các cơ quan tham mưu có thêm cơ sở trước khi đề xuất, quyết định các dự án, công trình đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN đảm bảo dự án được lập có hiệu quả kinh tế - xã hội, đồng thời cũng thuận lợi khi triển khai thực hiện nhận được sự đồng thuận của nhân dân và các tổ chức chính trị - xã hội... 3.3.3. Kiến nghị với các nhà thầu xây lắp, đơn vị tư vấn có hoạt động trên địa bàn Thị xã. Năng lực và tính chuyên nghiệp của đội ngũ nhà thầu xây lắp và các đơn vị tư vấn có tác động quan trọng đến chất lượng các công trình, dự án đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN trên địa bàn Thị xã. UBND Thị xã đề nghị đội ngũ các nhà thầu xây lắp, các đơn vị tư vấn nêu cao đạo đức nghề nghiệp, nỗ lực sáng tạo trong thực hiện thi công, tư vấn nhằm tạo ra những công trình có chất lượng, hiệu quả kinh tế cao. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, đề nghị các nhà thầu phản ánh kịp thời các vướng mắc trong quan hệ với chủ đầu tư và các cơ quan chức năng; các khó khăn về vốn, về cơ chế chính sách, hỗ trợ đào tạo cán bộ chuyên môn, ... để Thang Long University Libraty 111 UBND Thị xã chỉ đạo các cơ quan liên quan giải quyết hoặc kiến nghị với cấp có thẩm quyền xem xét quyết định. 112 KẾT LUẬN Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư, chống thất thoát, lãng phí trong quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN đang là vấn đề bức xúc được cả xã hội quan tâm. Việc nghiên cứu tìm ra các giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn Thị xã Sơn Tây là một việc làm có ý nghĩa lớn về mặt lý luận và thực tiễn. Có xuất phát điểm nền kinh tế thấp so với mặt bằng chung của Thành phố Hà Nội, đang tập trung mọi nguồn lực đầu tư để chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng và phát triển bền vững, đưa Thị xã thoát khỏi tình trạng chậm phát triển như mục tiêu Đại hội đảng bộ Thị xã lần thứ XIX đưa ra. Xuất phát từ mục tiêu đó, những nội dung chủ yếu sau đã được tập trung giải quyết trong luận văn: - Hệ thống những vấn đề lý luận cơ bản về quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN; - Phân tích thực trạng quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn Thị xã trong giai đoạn 2010-2014; đánh giá được những thành công cũng như hạn chế trong quản lý vốn NSNN cho đầu tư XDCB, đặc biệt phân tích các nguyên nhân chủ quan, khách quan dẫn đến yếu kém trong quản lý vồn NSNN cho đầu tư XDCB - Đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN. Với những nội dung trên, tác giả hi vọng sẽ đóng góp những giải pháp tích cực nhằm hạn chế thất thoát lãng phí, nâng cao quản lý vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn Thị xã Sơn Tây trong giai đoạn tới. Tuy nhiên, đầu tư XDCB là lĩnh vực rất phức tạp nên chắc chắn nội dung luận văn không thể tránh khỏi những hạn chế và khiếm khuyết. Bởi vậy tác giả rất mong muốn nhận được sự đóng góp của các nhà khoa học, thầy cô giáo để nội dung nghiên cứu được hoàn thiện tốt hơn./. Thang Long University Libraty 113 TÀI LIÊỤ THAM KHẢO [1] Các văn bản báo cáo hàng năm (2011-2014) của Thị uỷ - HĐND – UBND Thị xã Sơn Tây về Kinh tế - Xã hội – ANQP – CCHC – Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. [2] Luâṭ Đấu thầu số 61/2005/QH11 ngày ngày 29 /11/2005 của Quốc hôị. [3] Luâṭ Đầu tư số 59/2005/QH11 ngày 29 /11/2005 của Quốc hôị. [4] Luâṭ sửa đổi bổ sung môṭ số điều của các luâṭ liên quan đến đầu tư xây dưṇg cơ bản số 38/2009/QH12 ngày 19 tháng 6 năm 2009 của Quốc hôị [5] Luâṭ Xây dưṇg số 16/2003/QH11 ngày 26 /11/2003 của Quốc hôị. [6] Nghị định 209/2004/NĐ-CP ngày 16/12/2004 của Chính Phủ về quản lý chất lượng công trình. [7] Nghi ̣điṇh số 112/2009/NĐ-CP ngày 14/12/2009 của Chính phủ về quản lý chi phí đầu tư đầu tư xây dưṇg công trình. [8] Nghi ̣điṇh số 12/2009/NĐ-CP ngày 12/02/2009 và đươc̣ sửa đổi, bổ sung môṭ số điều taị Nghi ̣điṇh số 83/2009/NĐ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ về quản lý dư ̣án đầu tư xây dưṇg công trình. [9] Nghi ̣điṇh số 48/2010/NĐ-CP ngày 07/5/2010 của Chính phủ về hơp̣ đồng trong hoaṭ đôṇg xây dưṇg. [10] Nghi ̣điṇh số 85/2009/NĐ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ Hướng dâñ thi hành Luâṭ Đấu thầu và lưạ choṇ nhà thầu xây dưṇg theo Luâṭ Đấu thầu. [11] Quyết định số 09/2012/QĐ-UBND ngày 21/05/2012 của UBND Thành phố Hà Nội thay thế Quyết định số 37/2010/QĐ-UBND ngày 20/8/2010 ban hành qui định một số nội dung về quản lý đầu tư và xây dựng đối với các dự án đầu tư trên địa bàn Thành phố Hà Nội 114 [12] Quyết định số 37/2010/QĐ-UBND ngày 20/8/2010 của UBND Thành phố Hà Nội ban hành qui định một số nội dung về quản lý đầu tư và xây dựng đối với các dự án đầu tư trên địa bàn Thành phố Hà Nội. [13] Công ty cổ phần đào taọ tư vấn đấu thầu và phát triển doanh nghiêp̣ Viêṭ Nam, Hà Nôị. [14] Thông tư số 04/2010/TT-BXD của Bô ̣Xây dưṇg hướng dâñ lâp̣ và quản lý chi phí đầu tư xây dưṇg công trình. [15] Thông tư số 19/2011/TT-BTC ngày 14/02/2011 của Bộ Tài Chính quy định quyết toán dự án hoàn thành thuộc nguồn vốn nhà nước. [16] Thông tư số 27/2009/TT-BXD ngày 31/7/2009 của Bô ̣ Xây dưṇg hướng dâñ môṭ số nôị dung về quản lý chất lươṇg công trình xây dưṇg. [17] Bộ KH&ĐT (2011), Công văn số 7356/BKHĐT-TH ngày 28/10 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn thực hiện Chỉ thị 1792/CT-TTg, Hà Nội; [18] Chính phủ (2011), Chỉ thị số 1792/CT-TTg ngày 15/10/2011 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý đầu tư từ ngân sách nhà nước và vốn trái phiếu Chính phủ, Hà Nội; [19] Chính phủ (2003), Nghị định số 60/2003/NĐ-CP ngày 06/6/2003 quy định và hướng dẫn chi tiết Luật NSNN, Hà Nội; [20] Uỷ ban nhân dân Thị xã Sơn Tây (2011-2014), Báo cáo quyết toán ngân sách các năm 2011-2014. [21] Bộ Tài chính (2011), Thông tư số 86/2011/TT-BTC v/v hướng dẫn về quản lý, thanh toán vốn đầu tư và vốn sự nghiệp có tính chất đầu tư thuộc nguồn vốn ngân sách, Hà Nội; [22] Phaṃ Văn Vaṇg (2012), Giáo trình quản tri ̣dư ̣án đầu tư, Hà Nôị. [23] Trang thông tin điêṇ tử Bô ̣ Kế hoac̣h và đầu tư, Bô ̣ Xây dưṇg, Bô ̣ Tài chính, Tổng cuc̣ thống kê, Thang Long University Libraty