Qua nghiên cứu về “Thanh tra hành chính - từ thực tiễn Thanh tra
thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang” cho thấy việc thực hiện hoạt
động thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang thời gian qua đã đạt đƣợc
nhiều kết quả đáng ghi nhận. Song bên cạnh đó vẫn còn tồn tại nhữn hạn chế, bất
cập, đòi hỏi các cấp, các nghành cùng có sự phối hợp để giải quyết trong thời
gian tới. Việc duy trì tính ổn định liên tục để đáp ứng yêu cầu cho thực hiện quản
lý nhà nƣớc đòi hỏi phải phát huy vai trò lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền các
ban, ngành, đoàn thể và toàn xã hội, thu hút sự đồng thuận, tham gia của quần
chúng nhân dân cùng với chú trọng thúc đẩy nội lực của ngành thanh tra, từ đó
mở đảm bảo, tăng cƣờng hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nƣớc. Từ thực tiễn của
hoạt động thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang cho thấy:
Thứ nhất, thanh tra hành chính là chức năng thiết yếu của quản lý nhà
nƣớc, là khâu cuối cùng đảm bảo cho chu trình quản lý nhà nƣớc đƣợc diễn ra
hiệu quả. Qua thanh tra hành chính, kịp thời ngăn chặn, phát hiện và xử lý
những hành vi vi phạm pháp luật, kết hợp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục
pháp luật, hƣớng dẫn đối tƣợng thanh tra, cơ quan tổ chức cá nhân có liên
quan thực hiện đúng các quy định của pháp luật, từ đó phòng ngừa những
nguy cơ xảy ra hành vi vi phạm pháp luật, phòng chống tham nhũng. Đồng
thời, công tác thanh tra hành chính giúp phát hiện những sơ hở trong cơ chế
quản lý, chính sách pháp luật để kiến nghị cấp có thẩm quyền có biện pháp xử
lý, thấy đƣợc những điển hình tiên tiến trong thực hiện pháp luật để từ đó kịp
thời nhân rộng. Từ đó góp phần giữ gìn trật tự kỷ cƣơng, tăng cƣờng hiệu lực,
hiệu quả quản lý nhà nƣớc, tạo điều kiện phát huy quyền làm chủ của công
dân, phục vụ tích cực cho tiến trình đô thị hóa và phát triển kinh tế - xã hội
trên địa bàn thành phố.
97 trang |
Chia sẻ: yenxoi77 | Lượt xem: 721 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Thanh tra hành chính – Từ thực tiễn thanh tra thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
m hiểu chủ trƣơng chính sách của Đảng,
pháp luật của Nhà nƣớc, thực hiện tốt việc giải thích, hƣớng dẫn công dân.
Cùng với đó là bản lĩnh chính trị vững vàng khi thực hiện hoạt động thanh tra
hành chính - đòi hỏi sự công tâm và trách nhiệm, đặc biệt là đối với các cuộc
thanh tra về quản lý tài chính. Qua đó, đảm bảo đƣợc hình ảnh ngƣời cán bộ
thanh tra mẫu mực, tận tâm, trách nhiệm với công việc đƣợc giao phó.
2.4.1.2 Nguyên nhân đạt được
Thứ nhất, nhận thức của các cấp, ngành và toàn xã hội về vai trò của
thanh tra hành chính dần đƣợc nâng lên. Chính vì vậy việc thực hiện các cuộc
thanh tra theo kế hoạch thanh tra hàng năm có phần thuận lợi, đặc biệt là sự ra
đời của Luật Thanh tra 2010 đã tạo nên một bƣớc phát triển trong nhận thức
về tầm quan trọng và vai trò của hoạt động thanh tra hành chính trong quản lý
nhà nƣớc, là cơ sở cho nội dung của thanh tra hành chính bám sát và giải
quyết các yêu cầu cấp bách trong sự phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo trật tự
an ninh, quốc phòng của thành phố.
Thứ hai, lãnh đạo cấp Ủy, lãnh đạo Ủy ban nhân dân thành phố đã có
sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo về công tác thanh tra hành chính. Cùng với đó,
là sự phối hợp của chính quyền các cấp, các sở, ban, ngành liên quan đã góp
phần giải quyết đúng và hiệu quả trong quá trình thanh tra hành chính. Các cơ
quan báo chí, xuất bản đã thông tin, tuyên truyền chính xác tình hình giải quyết
63
khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng của địa phƣơng. Công tác quản
lý nhà nƣớc về thanh tra nói chung và thanh tra hành chính nói riêng ngày càng
đƣợc tăng cƣờng một cách chủ động, nghiêm túc trong tổ chức thực hiện.
Thứ ba, các văn bản chỉ đạo của Uỷ ban nhân dân thành phố về việc
tăng cƣờng, nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân và giải quyết đơn thƣ
khiếu nại, tố cáo; các kế hoạch, đề án tăng cƣờng phổ biến, giáo dục pháp luật
về khiếu nại, tố cáo tại xã, phƣờng đối với các cán bộ làm công tác thanh tra
ngày càng đƣợc triển khai và thực hiện một cách sâu rộng. Các hội nghị tập
huấn Luật Phòng, chống tham nhũng, giải quyết khiếu nại tố cáo và triển khai
Luật Tiếp công dân cũng đƣợc tổ chức một cách thƣờng xuyên, có định kì và
có hiệu quả nhất định, góp phần tạo nên hình ảnh ngƣời cán bộ làm công tác
thanh tra công tâm, hòa nhã và có trách nhiệm.
2.4.2. Hạn chế, bất cập và nguyên nhân
2.4.2.1 Hạn chế, bất cập
Bên cạnh những mặt tích cực đã đạt đƣợc, trong hoạt động thanh tra
hành chính tại Thanh tra thành phố Tuyên Quang, vẫn tồn tại những hạn chế,
bất cập nhƣ sau:
Nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật về thanh tra hành chính của
của một số cơ quan, tổ chức, cá nhân còn hạn chế. Có những trƣờng hợp cố ý
chây ỳ hoặc trốn tránh việc thực hiện kết luận thanh tra nhƣng chƣa đƣợc xử
lý kịp thời, nghiêm minh, cũng có những trƣờng hợp đối tƣợng gây thất thoát
không có khả năng nộp lại khoản tiền bị cơ quan thanh tra thu hồi hoặc xử
phạt vi phạm. Một số xã, phƣờng, đơn vị, chƣa chú trọng đến công tác giải
quyết đơn thƣ dẫn đến tình trạng công dân khiếu kiện vƣợt cấp. Các cuộc họp
nghe báo cáo kết quả giải quyết đơn thƣ, kiến nghị của công dân trên địa bàn
thành phố còn mang tính hình thức, chƣa có sự trao đổi, lắng nghe và chƣa
mang lại những hiệu quả thực sự tích cực. Việc tiến hành các cuộc thanh tra
64
hành chính chủ yếu là dựa trên kế hoạch đã đƣợc phê duyệt, thiếu đi sự chủ
động, linh hoạt trong phòng ngừa và phát hiện sai phạm. Công tác xử lý kết
luận, kiến nghị sau thanh tra còn chƣa đƣợc quan tâm đúng mức. Các cơ quan
có thẩm quyền thanh tra hành chính chƣa thực sự kiên quyết trong việc sử
dụng thẩm quyền xử lý của mình đối với các vi phạm đã đƣợc phát hiện. Mặc
dù thanh tra hành chính đã phát hiện nhiều sai phạm trong quản lý tài chính
của các cơ quan, đơn vị, nhƣng nhìn chung, việc xử lý các vi phạm mới chỉ
tập trung vào vấn đề thu hồi tài sản thất thoát, kiểm điểm các cá nhân có liên
quan mà chƣa chú trọng vào việc làm rõ trách nhiệm của thủ trƣởng quản lý
đơn vị nên chƣa đủ tính răn đe, thuyết phục.
Cùng với đó, chƣa có cơ sở pháp lý quy định cụ thể chi tiết về tổ chức,
nội dung thanh tra hành chính cấp huyện (thành phố). Đây cũng là sự khó
khăn không nhỏ trong việc triển khai có hiệu quả và sâu rộng, để có thể hạn
chế đƣợc tối đa những bất cập trong tổ chức thực hiện hoạt động thanh tra.
Bên cạnh đó, còn chƣa có sự tƣ duy thống nhất về quan niệm thanh tra hành
chính, gây ra sự chồng chéo về nội dung, phạm vi hoạt động trong tổ chức
thanh tra hành chính và thanh tra chuyên nghành. Trên thực tế, hoạt động
thanh tra kinh tế - xã hội hiện nay vừa trùng lặp, chồng chéo về đối tƣợng,
phƣơng pháp, cách làm lại gần giống với kiểm toán [13] và thanh tra nghành
Tài chính. Chính bởi vậy, rất khó để có sự phân định rõ ràng về đối tƣợng và
phạm vi của thanh tra hành chính và thanh tra chuyên nghành và trong các
cuộc thanh tra mà thanh tra thành phố đã thực hiện, đâu mới thực sự là những
cuộc thanh tra hành chính. Hơn nữa, căn cứ pháp lý để thực hiện xử lý kết
luận, kiến nghị sau thanh tra còn hạn chế nên hiệu quả tiến hành thanh tra
chƣa thực sự đạt đƣợc kết quả đáng mong đợi.
Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ, công chức nói chung và đội ngũ cán bộ,
công chức ngành thanh tra nói riêng có trình độ chuyên môn nghiệp vụ chƣa
65
cao. Lực lƣợng cán bộ, công chức đƣợc giao nhiệm vụ thanh tra hành chính
chƣa thực sự chuyên nghiệp trong công tác tiến hành thanh tra trực tiếp, đối
thoại với đối tƣợng bị thanh tra. Chính bởi vậy, hoạt động thanh tra hành
chính chƣa thực sự đạt hiệu quả về thời gian thực hiện lẫn công tác về thủ tục
trình tự, hiệu quả trong xử lý vi phạm sau thanh tra. Cán bộ thanh tra tiến hành
thực hiện thanh tra hành chính chƣa thực sự vững vàng về tƣ tƣởng, lập trƣờng,
đạo đức nghề nghiệp để phát huy hết khả năng chuyên môn nhằm phát hiện, xử
lý các vi phạm của đối tƣợng, đặc biệt các sai phạm liên quan đến trách nhiệm
của thủ trƣởng các đơn vị quản lý.
Cuối cùng, công tác phối hợp, tạo điều kiện của các cơ quan, đơn vị có
nội dung liên quan đến các vụ việc với Thanh tra thành phố chƣa thực sự đạt
hiệu quả cao. Sự phối hợp, cộng tác còn hạn chế về thời gian xử lý và cứng
nhắc trong nội dung xác minh, xem xét hành vi vi phạm của đối tƣợng bị thanh
tra. Việc thu thập thông tin và xử lý thông tin còn chậm trễ dẫn đến nhiều vụ
việc còn bị tồn đọng và kéo dài thời gian giải quyết.
2.4.2.2 Nguyên nhân hạn chế
Thứ nhất, do các nghành, các cấp chƣa nhận thức đầy đủ và sâu sắc về ý
nghĩa, vai trò, tác dụng công tác thanh tra hành chính. Chƣa xác định đó là một
nhiệm vụ quan trọng trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, chống tham
nhũng; chƣa coi đó là một khâu có ý nghĩa quyết định đến việc khắc phục
những trì trệ, yếu kém trong quản lý nhà nƣớc. Việc tiến hành thanh tra hành
chính vẫn còn mang tính chất chiếu lệ, qua loa, đại khái để hoàn thành theo kế
hoạch. Các cuộc thanh tra, kiểm tra trách nhiệm chƣa làm rõ đƣợc thực trạng
công tác chấp hành pháp luật trong giải quyết khiếu nại, tố cáo và chống tham
nhũng; chƣa làm rõ nguyên nhân của tình trạng không chấp hành đầy đủ pháp
luật trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng;
không đƣa ra đƣợc các kiến nghị, biện pháp xử lý khắc phục. Việc phổ biến,
66
giáo dục pháp luật về thanh tra hành chính chƣa đƣợc tiến hành một cách thực
sự sâu rộng, có hiệu quả nên các đối tƣợng của thanh tra hành chính cũng chƣa
nhận thức rõ mức độ nguy hại, mức độ bị xử lý đối với các sai phạm đã gây ra.
Các cơ quan báo chí và quần chúng nhân dân vẫn chƣa mạnh dạn tố giác các
hành vi sai phạm khiến cho các cuộc thanh tra đột xuất ít đƣợc diễn ra mà chủ
yếu là đƣợc thực hiện theo kế hoạch đã đƣợc phê duyệt.
Thứ hai, hệ thống pháp luật thực định quy định về thanh tra hành chính
còn nhiều hạn chế. Nội dung hoạt động thanh tra hành chính đƣợc quy định
tại Luật Thanh tra 2010 còn khá hạn hẹp, chƣa có sự bóc tách rõ rệt về đối
tƣợng thanh tra hành chính với hoạt động thanh tra chuyên nghành. Hơn nữa,
những cuộc thanh tra về công tác quản lý tài chính, đất đai, dự án... để từ đó
làm rõ trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của cán bộ,
công chức vẫn đƣợc gọi chung với cái tên là “thanh tra kinh tế - xã hội”. Mặc
dù trong hệ thống pháp luật về thanh tra hiện nay không có một văn bản nào
quy định về nội dung, chủ thể, đối tƣợng của loại hình thanh tra này nhƣng
“thanh tra kinh tế - xã hội” vẫn xuất hiện trong các báo cáo năm về công tác
thanh tra và đƣợc coi là một nội dung của thanh tra hành chính. Chính điều đó
đã dẫn đến những tƣ duy không thống nhất cho tổ thức và thực hiện thanh tra
hành chính.
Cùng với đó, quy định của pháp luật về Thanh tra còn bất cập, thiếu
quy định về các biện pháp cƣỡng chế trong xử lý sau thanh tra, chế tài xử lý
trong việc không chấp hành thực hiện kết luận thanh tra, nhất là chƣa có các
văn bản hƣớng dẫn về trình tự thủ tục, xử lý sau thanh tra. Pháp luật hiện
hành chƣa xác định rõ một cơ quan chuyên trách có trách nhiệm thực hiện, thi
hành kết luận thanh tra, tƣơng tự nhƣ cơ quan thi hành án để thi hành các Bản
án, quyết định của Tòa án có cơ quan Thi hành án thi hành;
67
Thứ ba, công tác đào tạo, bồi dƣỡng nâng cao trình độ chuyên môn,
nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác thanh tra còn chƣa đƣợc lãnh đạo các cơ
quan, đơn vị thực sự quan tâm đúng mức. Các nội dung, văn bản về luật và
các nghị định hƣớng dẫn có liên quan thƣờng xuyên đƣợc thay đổi và có các
nội dung phù hợp hơn với thực tiễn khi áp dụng. Tuy nhiên phần lớn các cán
bộ còn chƣa đáp ứng, cập nhật các văn bản mới thƣờng xuyên. Ngoài kiến
thức về chuyên môn nghiệp vụ, do sự luân chuyển công tác thƣờng xuyên của
các cán bộ làm công tác thanh tra nên đội ngũ cán bộ này đều có ít thời gian
kinh nghiệm trong hoạt động thanh tra hành chính. Các chính sách đãi ngộ,
khen thƣởng với ngƣời có nhiều đóng góp, sang kiến trong công việc vẫn còn
chƣa đƣợc quan tâm thực sự đúng mức.
Thứ tư, mức độ quan tâm đến việc thực hiện thanh tra hành chính của
lãnh đạo Ủy ban nhân dân thành phố chƣa thực sự đáp ứng yêu cầu đặt ra
trong việc giải quyết nội dung liên quan đến hoạt động này. Lãnh đạo Ủy
ban nhân dân thành phố chƣa quan tâm tuyệt đối cho hoạt động thanh tra
hành chính, cũng nhƣ chƣa tạo động lực làm việc cho cán bộ thanh tra. Cụ
thể nhƣ tạo điều kiện về chế độ hỗ trợ tiền công, hỗ trợ điều kiện cơ sở vật
chất, xe công, trang thiết bị kĩ thuật để tiến hành hoạt động thanh tra hành
chính... Do đó, việc tiến hành thanh tra hành chính còn gặp phải khó khăn
trong việc thu thập, xác minh thông tin đối với việc phối hợp triển khai với
các đơn vị đƣợc giao có liên quan.
68
Tiểu kết Chƣơng 2
Tại Chƣơng 2, Luận văn đã phân tích, đánh giá các thực trạng về tổ
chức, hoạt động của Thanh tra thành phố Tuyên Quang và nêu ra nguyên
nhân của các kết quả đạt đƣợc, các hạn chế về tổ chức, hoạt động của Thanh
tra thành phố Tuyên Quang trong thực hiện thanh tra hành chính để tạo tiền
đề, đề xuất giải pháp hoàn thiện, nâng cao hiệu lực hiệu quả của thanh tra
hành chính tại Chƣơng 3. Cụ thể:
Luận văn khái quát về đặc điểm hành chính – chính trị, điều kiện tự
nhiên, kinh tế - xã hội, xu hƣớng đô thị hóa của thành phố Tuyên Quang. Đó
là thời cơ, nhƣng cũng là thách thức đối với các cơ quan quản lý trong việc
đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Là khâu cuối cùng trong chu
trình quản lý, thanh tra hành chính cần đƣợc quan tâm, đẩy mạnh, tăng cƣờng
để thực hiện cho mục tiêu phát triển chung của thành phố.
Tiếp theo, luận văn nêu ra cơ cấu và tổ chức của Thanh tra thành phố
Tuyên Quang, chỉ ra vị trí, vai trò của Thanh tra thành phố trong tổ chức bộ
máy của Uỷ ban nhân dân thành phố Tuyên Quang để có đƣợc những phân
tích, đánh giá, chỉ ra một số tồn tại, bất cập cụ thể trong các quy định về cơ
cấu và tổ chức của Thanh tra thành phố trong hoạt động thanh tra hành chính.
Cuối cùng, luận văn xem xét việc thực hiện hoạt động thanh tra hành
chính tại thành phố Tuyên Quang. Trong đó, trƣớc hết khái quát về thực trạng
tiến hành thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang; sau đó đƣa ra
những kết quả đạt đƣợc, những bất cập hạn chế trong công tác thanh tra hành
chính và phân tích các nguyên nhân của những kết quả đạt đƣợc, của những
hạn chế từ thực tiễn thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang.
69
CHƢƠNG 3
PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM THANH TRA HÀNH
CHÍNH TẠI THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG, TỈNH TUYÊN QUANG
3.1. Yêu cầu của việc bảo đảm thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên
Quang, tỉnh Tuyên Quang
3.1.1. Đáp ứng yêu cầu thực hiện mục tiêu của cải cách hành chính trên
địa bàn thành phố Tuyên Quang
Chƣơng trình tổng thể cải cách hành chính nhà nƣớc giai đoạn 2011 –
2020 đã xác định rõ mục tiêu: Xây dựng hệ thống các cơ quan hành chính nhà
nƣớc từ trung ƣơng tới cơ sở thông suốt, trong sạch, vững mạnh, hiện đại,
hiệu lực, hiệu quả, tăng tính dân chủ và pháp quyền trong hoạt động điều
hành của Chính phủ và của các cơ quan hành chính nhà nƣớc; bảo đảm thực
hiện trên thực tế quyền dân chủ của nhân dân, bảo vệ quyền con ngƣời, gắn
quyền con ngƣời với quyền và lợi ích của dân tộc, của đất nƣớc; xây dựng đội
ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ phẩm chất, năng lực và trình độ, đáp
ứng yêu cầu phục vụ nhân dân và sự phát triển của đất nƣớc.
Trên tinh thần các chủ trƣơng, đƣờng lối chỉ đạo của Đảng, Nhà nƣớc,
trong những năm qua, thành phố Tuyên Quang đã thƣờng xuyên quan tâm,
đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả chính
quyền các cấp trên địa bàn thành phố Tuyên Quang. Trong đó nhấn mạnh đến
nội dung xây dựng và thực hiện công khai, minh bạch quy chế chi tiêu nội bộ,
quy chế quản lý tài sản công, thực hiện giám sát việc sử dụng kinh phí quản lý
hành chính tại cơ quan, đơn vị. Đồng thời, thƣờng xuyên kiện toàn nâng cao
chất lƣợng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của các đơn vị để đáp ứng
nhiệm vụ của từng tổ chức và cá nhân [28].
70
Thanh tra hành chính, với vai trò phát hiện, xử lý, phòng ngừa các hành
vi vi phạm pháp luật, tham nhũng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong hoạt
động quản lý; đảm bảo trong thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của cán bộ, công
chức sẽ hoàn toàn đáp ứng đƣợc yêu cầu thực hiện mục tiêu cải cách hành
chính trên địa bàn thành phố Tuyên Quang.
3.1.2. Đáp ứng yêu cầu thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền
vững, giữ vững trật tự an ninh quốc phòng trên địa bàn thành phố Tuyên
Quang
Từ năm 2010, thành phố Tuyên Quang bắt đầu có sự chuyển đổi về đô
thị từ loại 4 sang loại 3, từ đó, tốc độ đô thị hóa ngày càng đƣợc diễn ra nhƣ một
xu thế tất yếu, kéo theo đó là sự phát triển kinh tế - xã hội của toàn thành phố.
Việc phát triển vƣợt bậc về kinh tế - xã hội trong một thời gian tƣơng
đối ngắn đã mang lại những kết quả tích cực và mang lại một diện mạo mới
cho thành phố Tuyên Quang. Tuy nhiên, để sự phát triển đó không phải chỉ
diễn ra trong một sớm một chiều thì cần có sự thanh tra, kiểm tra thƣờng xuyên
để phát hiện, ngăn ngừa những nhân tố tiêu cực có thể nảy sinh, bảo đảm cho
sự phát triển kinh tế - xã hội đƣợc bền vững và có chiến lƣợc lâu dài. Chính vì
vậy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra nói chung, thanh tra hành
chính nói riêng là yêu cầu cấp thiết đảm bảo thực hiện mục tiêu phát triển kinh
tế - xã hội, giữ vững trật tự an ninh, quốc phòng trên địa bàn thành phố Tuyên
Quang.
Nâng cao hiệu lực, hiệu quả của thanh tra hành chính sẽ góp phần
đảm bảo cho việc thực hiện và làm theo pháp luật đƣợc diễn ra một cách
nghiêm túc, hạn chế những tiêu cực, mặt trái của nền kinh tế thị trƣờng, giảm
thiểu sự phân hóa giàu nghèo. Đồng thời, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thanh
tra hành chính sẽ hạn chế đƣợc sự thất thoát của các nguồn thu, chi tài chính
71
trong ngân sách nhà nƣớc. Theo đó, các cơ quan, đơn vị, cá nhân sẽ minh
bạch, hợp lý hơn trong việc sử dụng nguồn tài chính của mình.
Bên cạnh đó, đời sống xã hội vốn rất phức tạp, thƣờng nảy sinh mâu
thuẫn, xung đột giữa ngƣời có thẩm quyền quản lý nhà nƣớc đối với đối tƣợng
quản lý trong một cơ quan, tổ chức hay đơn vị trên một đơn vị hành chính lãnh
thổ. “Để giải quyết các xung đột, mâu thuẫn làm ổn định tình hình, một trong
những phƣơng tiện không thể thiếu là thanh tra. Với kết luận, kiến nghị đúng
đắn, chính xác, kịp thời của thanh tra hành chính thì các mâu thuẫn nội tại này sẽ
đƣợc giải quyết, chắc chắn đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định tình hình”
[8]. Thông qua các hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo đƣợc thực hiện trách
nhiệm, hiệu quả, kịp thời sẽ tạo đƣợc lòng tin của quần chúng nhân dân vào các
cơ quan quản lý nhà nƣớc, đảm bảo cho sự bình ổn xã hội.
Yêu cầu nâng cao hiệu lực, hiệu quả thanh tra hành chính tại thành
phố Tuyên Quang hiện nay cần bám sát với tình hình thực tiễn của thành phố,
đảm bảo cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ cho tiến trình đô thị
hóa nhƣng vẫn phải giữ vững sự ổn định trong chính trị, an ninh, quốc phòng.
3.2. Phƣơng hƣớng bảo đảm thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên
Quang, tỉnh Tuyên Quang
3.2.1. Bảo đảm thanh tra hành chính phục vụ đắc lực cho công tác quản lý
nhà nước
Có thể nói, trong bất kì hoạt động quản lý nhà nƣớc nào thì chu trình
quản lý cũng bao gồm 3 vấn đề lớn: Trƣớc hết là đề ra chủ trƣơng, cơ chế,
chính sách, pháp luật để tạo công cụ pháp lý cho hoạt động quản lý và hành
lang pháp lý cho đối tƣợng bị quản lý thực hiện; hai là tổ chức thực hiện cơ
chế, chính sách, pháp luật đã đề ra tức là đƣa cơ chế, chính sách, pháp luật
vào cuộc sống để các đối tƣợng quản lý thực hiện; bà là thanh tra, kiểm tra
việc tổ chức thực hiện để xem xét kết quả, hiệu quả và mục tiêu đã đề ra của
72
hoạt động quản lý khi đối tƣợng bị quản lý thực hiện và kịp thời khắc phục
những khiếm khuyết, sơ hở của cơ chế, chính sách cũng nhƣ xử lý các vi
phạm và những vấn đề thực tiễn của hoạt động quản lý đặt ra góp phần hoàn
thiện cơ chế, chính sách, pháp luật làm cho cơ chế, chính sách, pháp luật đi
vào cuộc sống [31].
Là một dạng hoạt động, là một chức năng của quản lý nhà nƣớc,
thanh tra hành chính đƣợc thực hiện bởi các chủ thể có thẩm quyền, nhân
danh quyền lực nhà nƣớc nhằm tác động đến đối tƣợng quản lý trên cơ sở
xem xét, đánh giá ƣu khuyết điểm, phát huy nhân tố tích cực, phòng nừa và
xử lý vi phạm, tăng cƣờng quản lý, góp phần hoàn thiện cơ chế quản lý, tăng
cƣờng pháp chế bảo vệ quyền lợi nhà nƣớc, quyền và lợi ích hợp pháp của
công dân. Chính vì vậy, cần phát huy và bảo đảm cho thanh tra hành chính là
công cụ phục vụ đắc lực cho công tác quản lý nhà nƣớc.
Để bảo đảm cho thanh tra hành chính phục vụ đắc lực cho công tác
quản lý nhà nƣớc , các cấp, các nghành cần nâng cao hơn nữa nhận thức về tầm
quan trọng của thanh tra hành chính trong quản lý nhà nƣớc. Việc nâng cao
nhận thức này sẽ giúp hoạt động thanh tra hành chính phát huy đƣợc hết vai trò
của mình trong đánh giá hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nƣớc; đảm bảo trật tự,
kỉ cƣơng trong quản lý, phòng ngừa và xử lý các vi phạm pháp luật; phát huy
vai trò làm chủ của nhân dân. Theo đó, góp phần hoàn thiện cho chu trình quản
lý, nâng cao hiệu lực quản lý và phục vụ đắc lực cho công tác quản lý nhà
nƣớc.
3.2.2. Bảo đảm thực hiện thanh tra hành chính theo đúng nguyên tắc của
hoạt động thanh tra
Theo quy định tại điều 7 Luật Thanh tra 2010, nguyên tắc của hoạt
động thanh tra bao gồm: Tuân theo pháp luật; bảo đảm chính xác, khách quan,
trung thực, công khai, dân chủ, kịp thời. Không trùng lặp về phạm vi, đối
73
tƣợng, nội dung, thời gian thanh tra giữa các cơ quan thực hiện chức năng
thanh tra; không làm cản trở hoạt động bình thƣờng của cơ quan, tổ chức, cá
nhân là đối tƣợng thanh tra [9].
Sở dĩ, cần bảo đảm thực hiện thanh tra hành chính theo đúng nguyên
tắc của hoạt động thanh tra bởi lẽ :
Các nguyên tắc của hoạt động thanh tra nói chung, hoạt động thanh
tra hành chính nói riêng đƣợc xây dựng trên cơ sở các quan điểm, chủ trƣơng
của Đảng và Nhà nƣớc về vị trí, vai trò và mục đích của thanh tra trong lãnh
đạo và quản lý; đƣợc xây dựng trên cơ sở các nguyên tắc chung về tổ chức và
hoạt động của bộ máy nhà nƣớc, nhất là của cơ quan quản lý hành chính nhà
nƣớc; đƣợc hình thành, phát triển trên cơ sở tổng kết thực tiễn và có sự điều
chỉnh phù hợp với yêu cầu đặc điểm và yêu cầu quản lý trong từng thời kì.
Cùng với đó, các nguyên tắc trong hoạt động thanh tra sẽ chi phối
toàn bộ quá trình ra quyết định thanh tra, thực hiện cuộc thanh tra, kết thúc
thanh tra. Các nguyên tắc này đƣợc phản ánh vào các quy định cụ thể về trình
tự, thủ tục tiến hành hoạt động thanh tra, về thẩm quyền, nghĩa vụ của các chủ
thể trong hoạt động thanh tra nhƣ trƣởng đoàn, thanh tra viên, đối tƣợng thanh
tra...Vai trò của từng nguyên tắc trong các giai đoạn thực hiện thanh tra là
khác nhau. Có nguyên tắc xuyên suốt quá trình thƣc hiện hoạt động thanh tra,
có nguyên tắc chi phối một giai đoạn nào đó của hoạt động thanh tra. Tuy
nhiên, chúng đều tác động vào kết quả chung của hoạt động thanh tra [12].
Bên cạnh đó, các nguyên tắc trong hoạt động thanh tra đều có tính ổn
định cao. Tính ổn định của các nguyên tắc hoạt động thanh tra phản ánh tính
ổn định của định hƣớng chỉ đạo, đƣờng lối, chủ trƣơng của Đảng và Nhà nƣớc
về hoạt động thanh tra. Đồng thời, nó còn phản ánh tính khoa học của việc
đƣa ra các nguyên tắc, dựa trên các cơ sở lý luận và thực tiễn vững chắc [12].
74
Chính vì vậy, thực hiện theo nguyên tắc trong hoạt động thanh tra cũng nhằm
cho hoạt động thanh tra hành chính đƣợc mang tính ổn định.
3.2.3. Bảo đảm thực hiện các kết luận, kiến nghị thanh tra hành chính
Trong hoạt động thanh tra thì sản phẩm cuối cùng của nó chính là các
kết luận thanh tra. Cho đến hiện nay, có thể hiểu kết luận thanh tra là một loại
văn bản hành chính do cơ quan có thẩm quyền ban hành trong đó thể hiện sự
đánh giá chính thức của cơ quan, tổ chức đã tiến hành thanh tra về việc chấp
hành chính sách pháp luật của tổ chức, cá nhân là đối tƣợng thanh tra với
những nội dung đã đƣợc ghi trong quyết định thanh tra và những biện pháp
xử lý đối với các vi phạm hoặc những kiến nghị khác [20].
Trong thời gian qua, tình hình thực hiện kết luận, kiến nghị thanh tra
hành chính còn khá bất cập, hạn chế; việc thực hiện các kiến nghị thu hồi tài
sản vi phạm mới chỉ đƣợc thực hiện một phần tƣơng đối nhỏ, việc kiểm điểm,
xử lý hành chính đối với những đối tƣợng liên quan đến các sai phạm trong
nhiều trƣờng hợp vẫn còn mang tính hình thức, mức độ kỉ luật chƣa tƣơng
xứng với hành vi vi phạm.
Trên thực tế, việc bắt buộc các đối tƣợng liên quan thực hiện đầy đủ
các kết luận, kiến nghị thanh tra là tƣơng đối khó, bởi vì sau khi có kết luận
thanh tra thì việc thi hành kết luận thanh tra chủ yếu phụ thuộc vào thủ trƣởng
cơ quan quản lý và ý thức chấp hành của đối tƣợng thanh tra.
Tuy nhiên, việc đảm bảo tổ chức thực hiện các kết luận, kiến nghị
thanh tra hành chính vẫn cần đƣợc quan tâm, chú trọng và triển khai hết mức
có thể. Bởi lẽ, hiệu quả của một cuộc thanh tra phụ thuộc rất nhiều vào việc
thực hiện các kết luận, kiến nghị sau thanh tra. Nó thể hiện mục đích cũng
nhƣ kết quả cuối cùng mà mỗi cuộc thanh tra hƣớng tới. Đồng thời, nâng cao
đƣợc vai trò của thanh tra trong quản lý nhà nƣớc.
Để đảm bảo và phát huy hơn nữa việc tổ chức thực hiện các kết luận,
kiến nghị thanh tra hành chính, chúng ta vẫn cần những quy định rõ ràng, cụ
thể hơn trong việc hƣớng dẫn thực hiện kết luận, kiến nghị sau thanh tra.
75
Cùng với đó, cần cụ thể hóa các hình thức xử lý, chế tài áp dụng để đảm bảo
tính khả thi trong quá trình áp dụng luật.
3.3. Giải pháp bảo đảm thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên
Quang, tỉnh Tuyên Quang
3.3.1. Nhóm giải pháp chung
3.3.1.1. Nâng cao nhận thức, ý thức cho các chủ thể và đối tượng trong
hoạt động thanh tra hành chính
Để đảm bảo hiệu lực, hiệu quả thanh tra hành chính thì nâng cao nhận
thức, ý thức cho các chủ thể và đối tƣợng trong hoạt động thanh tra hành
chính là việc làm cần thiết.
Nâng cao nhận thức, ý thức về tầm quan trọng của thanh tra hành
chính cần phải đƣợc thực hiện đối với tất cả các cấp, các nghành, phải xác
định đó là một nhiệm vụ quan trọng trong công tác giải quyết khiếu nại, tố
cáo, chống tham nhũng; phải coi đó là một khâu có ý nghĩa quyết định đến
việc khắc phục những trì trệ, yếu kém trong quản lý nhà nƣớc. Việc tiến hành
thanh tra hành chính phải đƣợc tiến hành một cách nghiêm túc, trách nhiệm,
minh bạch, dân chủ. Các cuộc thanh tra, kiểm tra trách nhiệm phải làm rõ
đƣợc thực trạng công tác chấp hành pháp luật trong giải quyết khiếu nại, tố
cáo và chống tham nhũng; làm rõ nguyên nhân của tình trạng không chấp
hành đầy đủ pháp luật trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng
chống tham nhũng; và phải đƣa ra đƣợc các kiến nghị, biện pháp xử lý khắc
phục.
Công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật cần phải đƣợc thực hiện một
cách nghiêm túc, chặt chẽ đối với các đối tƣợng là chủ thể của thanh tra hành
chính để bảo đảm pháp luật về thanh tra đƣợc thực thi một cách thƣờng
xuyên, liên tục. Đây đƣợc xem là điều căn bản, cốt lõi phản ánh đúng đắn
quan điểm của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nƣớc. Qua đó, mọi chủ
76
thể hiểu đƣợc vai trò của mình, đảm bảo thực hiện thanh tra một cách trách
nhiệm, nghiêm túc từ đó có những hành động đúng đắn trong việc thực hiện
nhiệm vụ, quyền hạn của bản thân.
Các hình thức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cần thực hiện
phong phú, linh hoạt hơn, phù hợp để cán bộ và nhân dân nhận thức rõ hơn về
vai trò của hoạt động thanh tra hành chính. Các hình thức tuyên truyền phổ
biến có thể áp dụng nhƣ: hội thi tìm hiểu pháp luật ở cộng đồng dân cƣ, lồng
ghép nội dung pháp luật vào các buổi sinh hoạt của các tổ chức đoàn thể,
tuyên truyền phát thanh trên loa phƣờngTiếp tục phối hợp với phòng Tƣ
pháp, ngành Tƣ pháp tập huấn cho cán bộ công chức làm công tác thanh tra,
tập huấn và cập nhật kịp thời những quy định pháp luật mới về trách nhiệm,
quyền hạn của cán bộ, công chức. Các cá nhân phát hiện đƣợc vi phạm phải tố
cáo các hành vi vi phạm để kịp thời khắc phục, hƣớng dẫn, đào tạo bồi dƣỡng
kĩ năng tuyên truyền, giáo dục pháp luật để cán bộ công chức trở thành tuyên
truyền viên pháp luật trong quá chính quá trình thực hiện thanh tra của mình.
Giáo dục tuyên truyền cho cán bộ, công chức và ngƣời dân hiểu rõ về
nhiệm vụ, quyền hạn của chủ tịch Uỷ ban nhân dân các cấp và việc xác định
trách nhiệm của chủ tịch Uỷ ban nhân dân các cấp trong công tác thanh tra, giải
quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng. Đây cũng là yếu tố gắn liền
với quyền lợi và trách nhiệm của công dân trong việc bảo đảm lợi ích cá nhân
cũng nhƣ cùng nhà nƣớc xây dựng nền hành chính trong sạch, minh bạch.
3.3.1.2. Tiếp tục hoàn thiện các quy định của pháp luật về thanh tra hành
chính
Để có cơ sở thực hiện việc xem xét, đánh giá và xử lý đối với vi phạm
trong hoạt động thanh tra hành chính thì trƣớc hết cần phải hoàn thiện pháp luật
về thanh tra hành chính. Hệ thống văn bản pháp luật đƣợc coi là cơ sở pháp lý
quan trọng đóng vai trò là công cụ giúp các cơ quan thanh tra tổ chức và thực
hiện các quyền của mình. Hay nói cách khác, hệ thống văn bản pháp luật giống
nhƣ kim chỉ nam, đảm bảo cho hoạt động thanh tra hành chính đƣợc thực hiện
77
đúng mục tiêu, mục đích, định hƣớng đề ra. Nâng cao hiệu quả công tác thanh
tra hành chính đòi hỏi phải có những giải pháp đồng bộ song gắn với quá trình
đổi mới, xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội, mà trƣớc tiên phải là hoàn
thiện hệ thống quy định pháp luật về thanh tra hành chính.
Thứ nhất, ban hành các văn bản pháp luật hƣớng dẫn, phân định rõ nội
dung, chức năng, nhiệm vụ, phạm vi, đối tƣợng giữa hoạt động thanh tra hành
chính và thanh tra chuyên nghành để có đƣợc quan niệm tƣ duy thống nhất về
thanh tra hành chính. Khi các văn bản pháp luật này đƣợc ban hành phải căn
cứ, phù hợp với thực tế, khắc phục những hạn chế mà thực tiễn đã đƣa ra. Thể
thức văn bản pháp luật phải phù hợp với tính chất và yêu cầu của công tác
thanh tra. Các quy định pháp luật về nội dung, đối tƣợng thanh tra hành chính
cần có sự bóc tách rõ rệt với hoạt động thanh tra chuyên nghành để tránh gây
lúng túng trong hoạt động thanh tra. Cùng với đó, tăng cƣờng các quy định của
pháp luật về xử lý sau thanh tra. Đặc biệt là các quy định về cƣỡng chế trong
xử lý sau thanh tra, chế tài xử lý trong việc không chấp hành thực hiện kết
luận thanh tra, các văn bản hƣớng dẫn về trình tự thủ tục, xử lý sau thanh
tra. Trong thời gian tới, nghành thanh tra có nên thiết lập một cơ quan chuyên
trách có trách nhiệm thực hiện, thi hành kết luận thanh tra, tƣơng tự nhƣ cơ
quan thi hành án để thi hành các Bản án, quyết định của Tòa án? [27].
Thứ hai, đổi mới trong nội dung của thanh tra hành chính phù hợp với
đặc thù của địa phƣơng. Luật Thanh tra năm 2010 đã khắc phục những bất
cập trong việc thực hiện Luật Thanh tra năm 2004, tạo một bƣớc phát triển
mới trong quan niệm về thanh tra hành chính. Để tăng cƣờng thanh tra hành
chính, cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về thanh tra, bổ sung những
nội dung liên quan đến nhiệm vụ, quyền hạn của Thủ trƣởng cơ quan quản lý
nhà nƣớc các cấp trong công tác thanh tra nhƣ sau:
Chi tiết hóa các quy định về trách nhiệm của thủ trƣởng cơ quan hành
chính nhà nƣớc trong việc tổ chức, chỉ đạo hoạt động thanh tra, xử lý kịp thời
kết luận, kiến nghị thanh tra và phải chịu trách nhiệm trƣớc pháp luật về hành
78
vi, quyết định của mình. Các quy định chi tiết cần nêu rõ đƣợc hình thức thực
hiện, nhiệm vụ, thời gian thực hiện và các hình thức trách nhiệm pháp lý phải
chịu nếu không thực hiện các nhiệm vụ tƣơng ứng.
Quy định thành chế định riêng về thanh tra trách nhiệm thực hiện pháp
luật về thanh tra, cần quy định rõ chủ thể, phạm vi, trình tự, thủ tục giám sát
của các cơ quan quyền lực nhà nƣớc và thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của
các cơ quan hành chính đối với việc thực hiện pháp luật về thanh tra.
Thứ ba, tăng cƣờng thẩm quyền cho những ngƣời đứng đầu các cơ
quan thanh tra thực thi hoạt động thanh tra hành chính. Hiện nay, do đặc thù
của phân cấp phân quyền nên các cơ quan thanh tra chịu sự chi phối tƣơng đối
lớn từ phía các cơ quan quản lý nhà nƣớc cùng cấp. Thế nên, hoạt động thanh
tra trách nhiệm đối với Thủ trƣởng các cơ quan quản lý nhà nƣớc vẫn đƣợc
thực hiện một cách qua loa, hình thức. Việc tăng thẩm thẩm quyền cho Chánh
Thanh tra thành phố, các trƣởng Đoàn thanh tra sẽ hƣớng cho hoạt động thanh
tra hành chính đƣợc thực hiện một cách nghiêm minh, độc lập.
3.3.1.3. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp Ủy và sự tham gia phối hợp
của các đoàn, thể, ban, nghành trong hoạt động thanh tra hành chính
Sự lãnh đạo của Đảng là nguyên tắc cơ bản trong tổ chức hoạt động của
bộ máy hành chính nhà nƣớc. Thanh tra hành chính không chỉ ảnh hƣởng đến
quyền và lợi ích của tổ chức, cá nhân cán bộ, công chức mà còn ảnh hƣởng
đến sự phát triển kinh tế- xã hội của địa phƣơng. Do đó, phải đặt dƣới sự lãnh
đạo của Đảng. Đây là nhân tố đặc biệt quan trọng nhằm bảo đảm quyền của
công dân, xây dựng nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa và nâng cao hiệu
quả quản lý hành chính nhà nƣớc. Đảng lãnh đạo, chỉ đạo thanh tra thông qua
việc ban hành chủ trƣơng, đƣờng lối định hƣớng cho sự hoàn thiện hệ thống
pháp luật về thanh tra hành chính và lãnh đạo việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ
xử lý sau hành vi vi phạm xảy ra.
79
Trong công tác tổ chức, Đảng bộ thành phố cần lựa chọn, bố trí cán bộ
Đảng có phẩm chất chính trị vững vàng, tận tụy với trình độ chuyên môn phù
hợp để làm tốt công tác thanh tra hành chính.
Đối với cấp ủy cơ sở, cần nắm chắc các văn bản luật quy định về trách
nhiệm, quyền hạn của công chức, đảm bảo chế độ thông tin, báo cáo thƣờng
xuyên, kịp thời, đầy đủ lên cơ quan cấp trên và cơ quan thanh tra để theo dõi,
nắm tình hình chung. Lãnh đạo các tổ chức đoàn thể tham gia tích cực vào
việc tố cáo các hành vi sai phạm; xử lý các vi phạm xảy ra trong thẩm quyền
giải quyết; tuyên truyền giáo dục pháp luật cho cán bộ, hội viên.
Nâng cao, phát huy hơn nữa vai trò lãnh đạo của Đảng đối với việc xác
định trách nhiệm pháp lý của chủ tịch Uỷ ban nhân dân các cấp trong công tác
thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng.
Mặt trận tổ quốc, báo chí, các tổ chức đoàn thể và nhân dân cần tích
cực tham gia giám sát việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của chủ tịch Ủy
ban nhân dân các cấp trong công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và
phòng, chống tham nhũng. Qua đó, kịp thời thông báo cho cơ quan nhà nƣớc
có thẩm quyền xử lý các hành vi vi phạm pháp luật.
Các cơ quan báo chí, truyền thông phối hợp, chủ động phát hiện, đăng tin
những cá nhân, tập thể tiêu biểu thực hiện tốt pháp luật về thanh tra, giải quyết
khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng cùng những trƣờng hợp có biểu
hiện sai phạm để nâng cao hiệu quả của hoạt động thanh tra hành chính tại thành
phố Tuyên Quang.
3.3.1.4. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thanh tra
hành chính
Việc đổi mới hoàn thiện cơ cấu tổ chức, thẩm quyền của nghành thanh tra
trong điều kiện thực tiễn hiện nay là một nhu cầu đòi hỏi cần thiết. Vì qua thực
trạng tình hình thực hiện và triển khai thanh tra hành chính tại địa phƣơng, cấp
Ủy chính quyền cần thấy đƣợc phải lựa chọn những cán bộ thanh tra có năng
80
lực, có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ vững vàng thực hiện công tác thanh tra.
Đồng thời tạo điều kiện ổn định để cán bộ thanh tra gắn bó với công việc, hết
mình với nhiệm vụ đƣợc giao, xây dựng một đội ngũ thanh tra viên chuyên
nghiệp, hoạt động hiệu quả, hết lòng phục vụ nhân dân. Ngoài ra cần phải bảo
đảm sự lãnh đạo của Đảng ủy, chính quyền, sự kiểm tra, giám sát chặt chẽ của
các cấp Ủy, chính quyền, tổ chức chính trị - xã hội và toàn thể nhân dân đối với
tổ chức, hoạt động thanh tra hành chính. Từ đó, phòng ngừa những hạn chế và
tiêu cực trong công tác thanh tra hành chính, giữ vững lòng tin của nhân dân với
Đảng, Nhà nƣớc và Thanh tra nhà nƣớc.
Đào tạo, bồi dƣỡng, nâng cao hiểu biết về chuyên môn nghiệp vụ, đạo
đức nghề nghiệp cho đội ngũ công chức, để họ luôn thực hiện tốt nhiệm vụ
quyền hạn đƣợc giao phó.
Là một nội dung rất nhạy cảm liên quan đến trách nhiệm quản lý của
cán bộ công chức trong thực hiện nhiệm vụ quyền hạn của mình, do vậy, công
tác cán bộ và việc chuẩn hóa cán bộ trực tiếp thực hiện thanh tra hành chính là
nội dung cần đƣợc coi trọng trong công tác đào tạo, tuyển dụng. Đồng thời có
sự quản lý chặt chẽ của cơ quan cấp trên cho nội dung tuyển dụng, đào tạo
cán bộ làm công tác thanh tra.
Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thanh tra hành chính
với số lƣợng phù hợp, chất lƣợng ngày càng đƣợc nâng cao, cơ cấu hợp lý, có
trình độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức tốt, có tinh thần trách nhiệm, không
ngừng đổi mới sáng tạo, đáp ứng đƣợc tối đa yêu cầu và nhiệm vụ công việc
đƣợc giao.
Để thực hiện tốt những mục tiêu đề ra nêu trên, cần tập trung thực hiện
những nội dung sau:
Một là, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ, công
chức làm công tác thanh tra hành chính. Các cơ quan có thẩm quyền cần đổi
81
mới nội dung chƣơng trình đào tạo chủ yếu về bồi dƣỡng kiến thức pháp luật,
am hiểu sấu sắc về thanh tra hành chính. Ngoài ra, cần bám sát thực tiễn quản
lý nhà nƣớc về cán bộ công chức, đào tạo kĩ năng tiến hành hoạt động thanh
tra.
Hai là, xây dựng chính sách đãi ngộ hợp lý và thỏa đáng với cán bộ làm
công tác thanh tra hành chính, đặc biệt là chế độ tiền lƣơng, phụ cấp để tạo ra
động lực, động viên cán bộ chuyên tâm công tác. Tăng cƣờng hệ thống trang
thiết bị kĩ thuật, cơ sở vật chất phục vụ công tác thanh tra.
Ba là, phát huy trách nhiệm của ngƣời đứng đầu, chế độ khen thƣởng
hợp lý với cán bộ công chức có sáng kiến trong công việc. Tiến tới xóa bỏ
tình trạng bè phái, gây ra tiêu cực, mất đoàn kết nội bộ, ảnh hƣởng đến chất
lƣợng và hiệu quả của công tác thanh tra. Xử lý nghiêm đối với các hành vi vi
phạm, dù ngƣời vi phạm đó ở bất kì vị trí chức vụ nào.
3.3.2. Nhóm giải pháp cụ thể
Một là, tiếp tục tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về Luật, về thanh tra do
các cơ quan ban ngành của thành phố, của phƣờng tổ chức để hiểu biết rõ hơn
về tầm quan trọng của việc đảm bảo thực hiện thanh tra hành chính. Khuyến
khích nhân dân và các cơ quan báo chí mạnh dạn tố giác, khiếu nại, tố cáo với
các hành vi sai phạm để cơ quan thanh tra có thẩm quyền trực tiếp xem xét, xử lý
kịp thời.
Hai là, Thanh tra thành phố cần tiến hành phối hợp với các tổ chức, cá
nhân thực hiện kiểm tra, rà soát các hoạt động thanh tra hành chính toàn thành
phố. Thực hiện nghiêm các kết luận, kiến nghị sau thanh tra, không buông lỏng
và để sai sót bất cứ trƣờng hợp nào. Từ những số liệu phân tích cụ thể, từ đó có
biện pháp xử lý, ứng phó bằng các văn bản quy định hợp lý hơn, phù hợp hơn
với thực tiễn ở thành phố, kiến nghị tham mƣu thông qua Hội đồng nhân dân cấp
82
thành phố về việc đóng góp ý kiến xây dựng các văn bản pháp luật hƣớng dẫn cụ
thể hơn về hoạt động thanh tra hành chính.
Ba là, tăng cƣờng công tác thanh tra trách nhiệm nhằm phát hiện và xử
lý tham nhũng nhằm ngăn chặn kịp thời các hành vi tham nhũng, lãng phí tại
địa phƣơng. Nội dung này cần đƣợc thực hiện một cách thƣờng xuyên, định
kì, nghiêm túc, minh bạch, đặc biệt trong việc xem xét, xử lý trách nhiệm của
ngƣời đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng.
Bốn là, bên cạnh việc đào tạo bồi dƣỡng chuyên môn, nghiệp vụ, cần
thƣờng xuyên thực hiện công tác giáo dục chính trị, tƣ tƣởng, nâng cao nhận
thức, bản lĩnh chính trị, tăng cƣờng giáo dục đạo đức công vụ và tinh thần
phục vụ nhân dân, đẩy mạnh học tập và làm theo tƣ tƣởng, tấm gƣơng đạo
đức Hồ Chí Minh cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thanh tra. Xây
dựng quy chế đánh giá cán bộ, công chức và chất lƣợng hoàn thành nhiệm vụ
cụ thể, thống nhất khoa học, khách quan, nhằm động viên, khuyến khích, phát
huy tối đa khả năng cống hiến của từng cán bộ công chức. Thƣờng xuyên
kiểm tra, rà soát các đầu mối công việc trong nội bộ, để phát hiện kịp thời các
nguy cơ dẫn đến tiêu cực, quan liêu và tham nhũng. Cùng với đó, bảo đảm đủ
các điều kiện để tổ chức thanh tra trong sạch, có đủ năng lực, từng bƣớc hiện đại
hóa để hoạt động thanh tra có hiệu lực, hiệu quả, phục vụ đắc lực cho yêu cầu
quản lý nhà nƣớc.
83
Tiểu kết chƣơng 3
Xuất phát từ vị trí, vai trò và ý nghĩa của thanh tra hành chính trong hoạt
động quản lý nhà nƣớc cùng với thực trạng thanh tra hành chính tại thành phố
Tuyên Quang, có thể thấy rằng, việc nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của
thanh tra hành chính đang là một vấn đề tất yếu.
Căn cứ vào đặc điểm, tình hình cụ thể của thực trạng thanh tra hành chính
tại thành phố Tuyên Quang, chƣơng 3 đã của luận văn đã đƣa ra những yêu cầu,
định hƣớng và giải pháp cơ bản nhằm bảo đảm thanh tra hành chính tại thành phố.
Trong thời gian tới, thanh tra thành phố Tuyên Quang, chính quyền các cấp, sở,
ban, nghành cần đẩy mạnh, nâng cao nhận thức cho các chủ thể và đối tƣợng
trong thanh tra hành chính; tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật về thanh tra
hành chính; tăng cƣờng sự lãnh đạo của các cấp ủy và sự tham gia, phối hợp của
các đoàn thể, ban, nghành trong hoạt động thanh tra hành chính; nâng cao năng
lực đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thanh tra hành chính tại thành phố
Tuyên Quang.
Để thực hiện tốt, đồng bộ các yêu cầu, phƣơng hƣớng, giải pháp trong
việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động thanh tra hành chính, yêu cầu các cơ
quan chức năng có liên quan, các cơ quan chuyên ngành phải phối hợp xây dựng
các văn bản pháp lý nhằm đáp ứng yêu cầu của công tác thanh tra hành chính hiện
nay. Đồng thời Đảng và Nhà nƣớc cũng cần đƣa ra những chính sách tuyên
truyền, phổ biến pháp luật tích cực hơn nữa, nhằm xây dựng mặt bằng tri thức
pháp luật chung cho toàn xã hội.
84
KẾT LUẬN
Qua nghiên cứu về “Thanh tra hành chính - từ thực tiễn Thanh tra
thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang” cho thấy việc thực hiện hoạt
động thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang thời gian qua đã đạt đƣợc
nhiều kết quả đáng ghi nhận. Song bên cạnh đó vẫn còn tồn tại nhữn hạn chế, bất
cập, đòi hỏi các cấp, các nghành cùng có sự phối hợp để giải quyết trong thời
gian tới. Việc duy trì tính ổn định liên tục để đáp ứng yêu cầu cho thực hiện quản
lý nhà nƣớc đòi hỏi phải phát huy vai trò lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền các
ban, ngành, đoàn thể và toàn xã hội, thu hút sự đồng thuận, tham gia của quần
chúng nhân dân cùng với chú trọng thúc đẩy nội lực của ngành thanh tra, từ đó
mở đảm bảo, tăng cƣờng hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nƣớc. Từ thực tiễn của
hoạt động thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang cho thấy:
Thứ nhất, thanh tra hành chính là chức năng thiết yếu của quản lý nhà
nƣớc, là khâu cuối cùng đảm bảo cho chu trình quản lý nhà nƣớc đƣợc diễn ra
hiệu quả. Qua thanh tra hành chính, kịp thời ngăn chặn, phát hiện và xử lý
những hành vi vi phạm pháp luật, kết hợp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục
pháp luật, hƣớng dẫn đối tƣợng thanh tra, cơ quan tổ chức cá nhân có liên
quan thực hiện đúng các quy định của pháp luật, từ đó phòng ngừa những
nguy cơ xảy ra hành vi vi phạm pháp luật, phòng chống tham nhũng. Đồng
thời, công tác thanh tra hành chính giúp phát hiện những sơ hở trong cơ chế
quản lý, chính sách pháp luật để kiến nghị cấp có thẩm quyền có biện pháp xử
lý, thấy đƣợc những điển hình tiên tiến trong thực hiện pháp luật để từ đó kịp
thời nhân rộng. Từ đó góp phần giữ gìn trật tự kỷ cƣơng, tăng cƣờng hiệu lực,
hiệu quả quản lý nhà nƣớc, tạo điều kiện phát huy quyền làm chủ của công
dân, phục vụ tích cực cho tiến trình đô thị hóa và phát triển kinh tế - xã hội
trên địa bàn thành phố.
85
Thứ hai, để hoàn thiện và bảo đảm thực hiện hoạt động thanh tra
hành chính một cách có hiệu quả, trong thời gian tới, nghành thanh tra cần
thực hiện đồng bộ nhóm giải pháp hoàn thiện pháp luật và nhóm giải pháp
bảo đảm thực hiện pháp luật về thanh tra hành chính. Trong đó cần hoàn
thiện hệ thống pháp luật nói chung, pháp luật về thanh tra hành chính nói
riêng trên cơ sở nhận thức đúng đắn về bản chất, vị trí, vai trò của công tác
thanh tra, thanh tra hành chính đối với hoạt động quản lý nhà nƣớc; phát huy
vai trò, tinh thần trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với công
tác thanh tra hành chính, từ các cấp ủy Đảng, chính quyền, các phƣơng tiện
thông tin đại chúng đến Thủ trƣởng các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân có
liên quan; phát huy vai trò làm chủ, nâng cao ý thức, trách nhiệm của ngƣời
dân trên kết hợp với đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
sâu rộng đến các đối tƣợng chịu sự điều chỉnh của pháp luật về thanh tra
hành chính để nâng cao ý thức, nhận thức thực hiện pháp luật của đối tƣợng
điều chỉnh. Ngoài ra, cần tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động thanh tra
hành chính, xây dựng lực lƣợng làm công tác thanh tra hành chính vững
vàng về lập trƣờng tƣ tƣởng, bản lĩnh chính trị, sáng ngời phẩm chất đạo đức
và tinh nhuệ về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ kết hợp nâng cao chất lƣợng
hoạt động thanh tra hành chính thông qua việc đổi mới về nội dung, phƣơng
thức hoạt động thanh tra hành chính; giải quyết hiệu quả đơn khiếu nại, tố
cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân và tăng cƣờng hợp tác, trao đổi kinh
nghiệm của các địa phƣơng trong cả nƣớc, giữa các cơ quan trung ƣơng và
địa phƣơng.
Trong các nhóm giải pháp nêu trên, tác giả chú trọng nhóm giải pháp
nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của thanh tra hành chính đối với các
chủ thể và đối tƣợng trong thanh tra hành chính. Thực tiễn thanh tra hành
chính tại Thanh tra thành phố Tuyên Quang cho thấy, việc tiến hành các cuộc
86
thanh tra, đặc biệt là thanh tra trách nhiệm của các cá nhân, cơ quan quản lý
nhà nƣớc còn mang tính hình thức, qua loa, chƣa thực sự chú trọng đến việc
thực hiện xử lý, chỉ đạo các kết luận, kiến nghị sau thanh tra, gây ảnh hƣởng
đến hiệu lực, hiệu quả của quản lý nhà nƣớc. Việc nâng cao nhận thức về tầm
quan trọng của thanh tra hành chính đối với các chủ thể và đối tƣợng thanh tra
sẽ tạo động lực thúc đẩy cho quá trình tiến hành thanh tra và việc thực hiện
kết luận, kiến nghị sau thanh tra đƣợc thực hiện một cách nghiêm túc, trách
nhiệm, đảm bảo hiệu lực, hiệu quả của thanh tra hành chính.
Qua nghiên cứu về thanh tra hành chính từ thực tiễn thanh tra thành
phố Tuyên Quang có thể thấy thực hiện thanh tra hành chính một cách thực sự
có hiệu quả vẫn còn là một vấn đề phức tạp, khó khăn, luôn đòi hỏi sự tìm tòi,
nghiên cứu về lý luận, sáng tạo trong thực tiễn thực hiện tại mỗi địa phƣơng.
Tác giả hy vọng những giải pháp trên đây sẽ đƣợc áp dụng, kiểm chứng trên
thực tế và qua thực tế các giải pháp này sẽ đƣợc bổ sung, hoàn thiện để góp
phần chung vào việc thực hiện thanh tra hành chính một cách có hiệu quả, từ
đó góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nƣớc, đảm bảo sự bình
ổn, phát triển kinh tế - xã hội tại thành phố Tuyên Quang và các địa phƣơng
trên cả nƣớc.
87
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Vũ Văn Chiến (2015), “Bản chất hoạt động thanh tra kinh tế - xã hội”,
thanhtra.edu.vn
2. Chính phủ (2011), Nghị định số 86/2011/NĐ-CP ngày 22 tháng 09 năm 2011
quy định chi tiết và hƣớng dẫn thi hành một số điều của Luật Thanh tra
3. Chính phủ (2013), Nghị định số 90/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định
trách nhiệm giải trình của cơ quan nhà nƣớc trong việc thực hiện nhiệm vụ,
quyền hạn đƣợc giao
4. Cao Minh Công (2012), Trách nhiệm công vụ và đạo đức công chức ở
nƣớc ta hiện nay, Luận án Tiến sĩ
5. Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố tuyên Quang (2011), Quyết định số
4145/QĐ-CT
6. Phạm Dung (2016),” Cơ quan Nhà nƣớc và phân loại cơ quan Nhà nƣớc”
7. Đại học Bách khoa Hà Nội (2003), Giáo trình bộ môn Triết học
8. Trần Ngọc Đƣờng (2003), “Vị trí và vai trò của thanh tra trong quản lý nhà
nƣớc”, Kỷ yếu Nghiên cứu khoa học thanh tra
9. Nguyễn Thái Hiền (2014), “Bác Hồ với công tác thanh tra, kiểm tra”,
10. Học viện Hành chính (2008), Giáo trình Luật Hành chính và Tài phán
hành chính Việt Nam
11. Nguyễn Huy Hoàng (2014), “Vai trò của các cơ quan thanh tra nhà nƣớc
trong điều kiện xây dựng nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa”,
www.giri.ac.vn
12. Nguyễn Thái Hồng (2011), “Các nguyên tắc trong hoạt động thanh tra,
một số vấn đề lý luận và thực tiễn”, Đề tài khoa học cấp bộ,
www.hochiminhcity.gov.vn
88
13. Nguyễn Khắc Hƣờng (2003), Những Biện pháp bảo đảm hiệu lực kết luận
thanh tra, thực trạng và giải pháp, Đề tài nghiên cứu cấp bộ, Hà Nội, tr.16-
18.
14. Phạm Văn Khanh (2003), “Thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của cơ quan
hành chính Nhà nƣớc về giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham
nhũng”, đề tài nghiên cứu khoa học
15. Nguyễn Hữu Khiển (2003), Tìm hiểu về hành chính nhà nƣớc, Nxb Lao
động, Hà Nội.
16. Nguyễn Tuấn Linh (2016), “Pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế từ
thực tiễn tỉnh Hà Nam”, Luận văn Thạc sĩ
17. Phạm Thị Ly (2011), “Học phí đại học và vấn đề giải trình trách nhiệm”,
thời báo kinh tế Sài Gòn online
18. Nguyễn Văn Mạnh (2002), “Vị trí, vai trò của các cơ quan thanh tra nhà
nƣớc trong cơ chế thanh tra, kiểm tra, giám sát”, Kỷ yếu nghiên cứu khoa
học thanh tra, trang 109.
19. Đinh Văn Minh (2009), “Phân định thanh tra hành chính - thanh tra
chuyên ngành: những vƣớng mắc đặt ra cho việc sửa đổi Luật thanh tra”,
Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp.
20. Đinh Văn Minh (2014), “Bàn về trách nhiệm thực hiện kết luận thanh
tra”, giri.ac.vn
21. Nhà xuất bản Khoa học xã hội Hà Nội (1994), Từ điển tiếng Việt
22. Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia (2001), Nhập môn Hành chính nhà nƣớc
23. Quốc hội (2013), Hiến pháp nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt
Nam.
24. Quốc hội (2004), Luật Thanh tra
25. Quốc hội (2005), Luật Phòng, chống tham nhũng
26. Quốc hội (2008), Luật Cán bộ, công chức
89
27. Quốc hội (2010), Luật Thanh tra
28. Quốc Hội (2010), Luật Viên chức
29. Quốc hội (2011), Luật Khiếu nại
30. Quốc hội (2011), Luật Tố cáo
31. Mai Trung Sơn, “Một số vấn đề về công tác thanh tra”
32. Thanh tra Chính phủ (2014), Thông tƣ số 05/2014/TT-TTCP
33. Thanh tra Thành phố Tuyên Quang (2010) , Báo cáo công tác Thanh tra năm
2010
34. Thanh tra Thành phố Tuyên Quang (2011) , Báo cáo công tác Thanh tra năm
2011
35. Thanh tra Thành phố Tuyên Quang (2012) , Báo cáo công tác Thanh tra năm
2012
36. Thanh tra Thành phố Tuyên Quang (2013) , Báo cáo công tác Thanh tra năm
2013
37. Thanh tra Thành phố Tuyên Quang (2014) , Báo cáo công tác Thanh tra năm
2014
38. Thanh tra Thành phố Tuyên Quang (2015) , Báo cáo công tác Thanh tra năm
2015
39. Thanh tra Thành phố Tuyên Quang (2016), Báo cáo tổng kết đánh giá 04
năm thi hành Luật khiếu nại, Luật tố cáo
40. Thanh tra Sở xây dựng tỉnh Vĩnh Phúc (2016), “Những bất cập trong xử
lý sau thanh tra”
41. Đoàn Trọng Truyến (1997), Hành chính học đại cƣơng, Nhà xuất bản
Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
42. Hà Quang Trƣờng (2014), “Cải cách hành chính”, Tạp chí tổ chức nhà
nƣớc
90
43. Trần Quốc Trƣợng (2015), Chủ tịch Hồ Chí Minh với công tác thanh tra,
thanhtra.com.vn
44. Trƣờng Cán bộ Thanh tra (2010), Nghiệp vụ công tác thanh tra, Hà Nội
45. Viện ngôn ngữ học - Trung tâm từ điển học (2004), Từ điển tiếng Việt
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- luan_van_thanh_tra_hanh_chinh_tu_thuc_tien_thanh_tra_thanh_p.pdf