Mặt trái của dầu tư trực tiếp nước ngoài FDI ở Việt Nam

Chương 1: Những vấn đề CHUNG về đầu tư trực tiếp nước ngoài Một số vấn đề lý luận cơ bản về đầu tư trực tiếp nước ngoài Khái niệm và đặc điểm của đầu tư trực tiếp nước ngoài Nguyên nhân ra đời của đầu tư trực tiếp nước ngoài Các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài Vai trò của đầu tư trực tiếp nớc ngoài Đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với nước chủ đầu tư Đầu t trực tiếp nớc ngoài đối với nước nhận đầu tư Các nhân tố ảnh hưởng đến đầu tư trực tiếp nước ngoài Các nhân tố bên trong Các nhân tố bên ngoài Chương 2: Phân tích mặt trái của đầu tư trực tiếp nước ngoài ở việt nam hiện nay Khái quát về đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam từ 1995 đến nay Thực trạng thu hút FDI Những đóng góp chính của FDI vào sự phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam Mặt trái của đầu tư trực tiếp nước ngoài nước ta hiện nay và nguyên nhân của tình trạng đó Mặt trái của đầu tư trực tiếp nước ngoài ở nước ta hiện nay Nguyên nhân tạo ra mặt trái của đầu tư trực tiếp nước ngoài Chương 3: một số giải pháp hạn chế mặt trái của đầu tư trực tiếp nước ngoài ở việt nam trong thời gian tới Quan điểm, định hướng về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam Quan điểm thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam Triển vọng thu hút trực tiếp đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong thời gian tơi Một số giải pháp chủ yếu hạn chế mặt trái của đầu trực trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam Cơ cấu lại các dự án đầu tư nước ngoài phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế đất nước Không nên cấp phép cho các dự án có công nghệ lạc hậu hoặc gây ô nhiễm môi trường Xây dựng các quy định về quyền và nghĩa vụ của cán bộ công nhân làm việc trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài Nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ thẩm định dự án FDI Tăng cường hiệu lực của công cụ pháp luật và vai trò quản lý của nhà nước Phát triển mạnh các tổ chức công đoàn trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài

doc119 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3999 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Mặt trái của dầu tư trực tiếp nước ngoài FDI ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
a nh­ c¸c khu c«ng nghiÖp, ph¸t triÓn c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng... ChÊt l­îng c¸c dù ¸n quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cßn h¹n chÕ, c¸c dù ¸n quy ho¹ch ch­a cã tÇm nh×n dµi h¹n, ch­a cã ®ñ c¸c c¨n cø v÷ng ch¾c, c¸c th«ng tin vÒ dù b¸o, nhÊt lµ dù b¸o t¸c ®éng cña yÕu tè bªn ngoµi nh­ thÞ tr­êng thÕ giíi, tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ, sù c¹nh tranh cña c¸c quèc gia vµ doanh nghiÖp... ViÖc xö lý liªn ngµnh, liªn vïng vµ viÖc xö lý c¸c ph­¬ng ¸n, c¸c ®iÒu kiÖn thùc hiÖn quy ho¹ch ch­a ®­îc ghi râ; quy ho¹ch vÒ tæ chøc l·nh thæ ë nhiÒu n¬i cßn t×nh tr¹ng chång chÐo, kh«ng ¨n khíp, g©y l·ng phÝ. Quy ho¹ch ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp ch­a g¾n víi kh¶ n¨ng thu hót ®Çu t­, thiÕu quy ho¹ch ph¸t triÓn khu d©n c­ lµm ph¸t sinh nhiÒu vÊn ®Ò x· héi phøc t¹p, ®iÓn h×nh lµ c¸c khu c«ng nghiÖp ë vïng kinh tÕ träng ®iÓm §«ng Nam Bé. ViÖc lËp, phª duyÖt, thùc hiÖn quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt cßn bÊt cËp. Trong c¶ n­íc, cßn 64% sè quËn, huyÖn, thÞ x·, thµnh phè thuéc tØnh vµ 65% sè x·, ph­êng, thÞ trÊn ch­a hoµn thµnh viÖc lËp quy ho¹ch sö dông ®Êt. MÆt kh¸c, chÊt l­îng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt cßn nhiÒu ®Þa ph­¬ng cßn thÊp, thiÕu tÝnh d©n chñ, thiÕu tÝnh kh¶ thi. T×nh tr¹ng quy ho¹ch ''treo", thiÕu c«ng khai, thËm chÝ ''dÊu quy ho¹ch" ®Ó vô lîi cßn diÔn ra trªn diÖn réng. NhiÒu ®Þa ph­¬ng ch­a thùc hiÖn nghiªm tóc quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông ®Êt ®· ®­îc phª duyÖt. + HÖ thèng ph¸p luËt ch­a ®ång bé, thiÕu cô thÓ vµ khã cã thÓ dù ®o¸n tr­íc LuËt ®Çu t­ vµ LuËt Doanh nghiÖp thèng nhÊt ®­îc quèc héi th«ng qua cuèi n¨m 2005 ghi nhËn c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng ®Çu t­ kinh doanh t¹i ViÖt Nam kh«ng ph©n biÖt trong hay ngoµi n­íc ®Òu cã quyÒn b×nh ®¼ng gia nhËp thÞ tr­êng, ho¹t ®éng trong thÞ tr­êng vµ rót khái thÞ tr­êng, thÕ nh­ng viÖc x©y dùng ph¸p luËt vÒ kinh tÕ thÞ tr­êng ch­a ®ång bé. ThÞ tr­êng tµi chÝnh, thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n, thÞ tr­êng khoa häc vµ c«ng nghÖ ph¸t triÓn chËm, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ph¸t triÓn vµ ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi. Trong cam kÕt gia nhËp WTO, chóng ta chÊp nhËn bÞ coi lµ nÒn kinh tÕ phi thÞ tr­êng trong 12 n¨m (kh«ng muén h¬n ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2018) chøng tá viÖc h×nh thµnh nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cßn khã kh¨n, phøc t¹p cÇn cã thêi gian míi thùc hiÖn ®­îc. Tuy ®· cã nhiÒu cè g¾ng, nh­ng trong hÖ thèng ph¸p luËt cña ta vÉn khã cã thÓ dù ®o¸n ®­îc. ThÝ dô, LuËt ®Çu t­ n¨m 2005 vµ NghÞ ®Þnh 108 cña ChÝnh Phñ quy ®Þnh chi tiÕt vµ h­íng dÉn thi hµnh LuËt nµy ®Ò cËp ®Õn lÜnh vùc ®Çu t­ cã ®iÒu kiÖn, nh­ng c¶ 2 v¨n b¶n nµy ®Òu míi dõng l¹i ë danh môc linh vùc ®Çu t­ cã ®iÒu kiÖn, ch­a c«ng bè ®­îc ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng lÜnh vùc ®Çu t­ cã ®iÒu kiÖn. Trong NghÞ ®Þnh kh«ng quy ®Þnh khi nµo th× ®iÒu kiÖn ®Çu t­ cô thÓ ®­îc c¸c c¬ quan chøc n¨ng ban hµnh. Chøng nµo ch­a cã quy ®Þnh vÒ vÊn ®Òn nµy th× lÜnh vùc ®Çu t­ cã ®iÒu kiÖn vÉn cßn lµ quy ®Þnh thiÕu cô thÓ vµ khã dù ®o¸n tr­íc ®­îc, g©y khã kh¨n ch¼ng nh÷ng cho nhµ ®Çu t­ mµ c¶ c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc. + Năng lực qu¶n lý nhµ n­íc ch­a theo kÞp víi yªu cÇu ph¸t triÓn Bé m¸y qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ n­íc cßn nhiÒu tÇng nÊc lµm cho viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi ch­a thËt nhanh nhËy, hiÖu qu¶ . T×nh tr¹ng quan liªu, h¸ch dÞch, nhòng nhiÔu cña mét bé phËn c«ng chøc nhµ n­íc ch­a ®­îc kh¾c phôc, ®©y lµ kÏ hë cho nhiÒu nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ph¹m ph¸p, thao tóng . Thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh tæng thÓ c¶i c¸ch hµnh chÝnh nhµ n­íc vµ nghÞ quyÕt 08 n¨m 2004 cña ChÝnh Phñ, viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· ®­îc ph©n cÊp réng r·i h¬n cho c¸c uû ban nh©n d©n cÊp tØnh vµ c¸c Ban qu¶n lý khu c«ng nghiÖp cÊp tØnh (gåm c¶ khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao, khu kinh tÕ). Tuy nhiªn, viÖc ph©n cÊp ch­a ®¶m b¶o qu¶n lý thèng nhÊt, cßn biÓu hiÖn ph©n t¸n, côc bé; ch­a chó träng trong viÖc h­íng dÉn, thanh tra, kiÓm tra ®èi víi nh÷ng kh©u trong c«ng viÖc ®­îc ph©n cÊp. HËu qu¶ lµ, nh÷ng n¨m qua ®· cã 42 tØnh, thµnh phè ban hµnh quy ®Þnh ­u ®·i ®Çu t­ kh«ng phï hîp víi c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh, võa t¹o nªn sù c¹nh tranh thiÕu lµnh m¹nh gi÷a c¸c ®Þa ph­¬ng võa g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c qu¶n lý nhµ n­íc trong thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt. ViÖc qu¶n lý cña nhµ n­íc ®­îc ph©n c«ng, ph©n cÊp cho tõng cÊp qu¶n lý theo chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c¬ quan ®ã, nh­ng l¹i ch­a lµm râ tr¸ch nhiÖm chÝnh cña tõng c¬ quan trong tõng c«ng ®o¹n qu¶n lý, dÉn ®Õn viÖc c¸c nhµ ®Çu t­ ph¶i ch¹y lßng vßng míi gi¶i quyÕt ®­îc c«ng viÖc, mÆt kh¸c khã x¸c ®Þnh c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc nµo chÞu tr¸ch nhiÖm khi cã sai ph¹m. Ch­¬ng 3 mét sè gi¶i ph¸p h¹n chÕ mÆt tr¸i cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi Ở viÖt nam TRONG THỜI GIAN TỚI 3.1. QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƯỚNG VỀ thu hót ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI ë viÖt NAM 3.1.1.  Quan điểm thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam Để thực hiện thành công mục tiêu tăng trưởng kinh tế đến năm 2020 và biến nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp như Đại hội VIII của Đảng đã đề ra, đòi hỏi phải có sự chuyển biến cơ bản và mạnh mẽ cả trong nhận thức và hành động của tất cả các ngành, các cấp. Đối với lĩnh vực FDI, cần thống nhất nhận thức và khẳng định quan điểm chiến lược thu hút FDI cả đối với trung hạn và dài hạn. Dựa trên quan điểm của Đại hội IX và Nghị quyết Trung ương 9 của Đảng, trên cơ sở đánh giá, dự báo tình hình trong nước và quốc tế,viÖc thu hót vµ sö dông FDI trong những năm tới, cần quán triệt các quan điểm sau đây: Thứ nhất, phải coi thu hút và sử dụng có hiệu quả vốn FDI là một bộ phận khăng khít của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, của các kế hoạch 5 năm và hàng năm; trong đó, FDI đóng vai trò là động lực tạo sự đột phá, là nguồn lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và quá trình CNH, HĐH đất nước. Gắn việc thu hút FDI với sử dụng có hiệu quả nguồn vốn FDI trên cơ sở phát huy nội lực và tranh thủ ngoại lực nhằm tạo sức mạnh tổng hợp để phát triển đất nước. Thu hút và sử dụng có hiệu quả vốn FDI là nhằm phát huy cao độ nội lực, đồng thời, bổ sung các nguồn lực bên ngoài cả về vốn, công nghệ, thị trường để phát triển nhanh và bền vững. Thứ hai, phải coi FDI là một bộ phận quan trọng và không thể tách rời của quá trình chủ động hội nhập kinh tế khu vực và thế giới, thực hiện đầy đủ các cam kết song phương và đa phương trong tiến trình hội nhập. Trên cơ sở đó nhiệm vụ thu hút và sử dụng vốn FDI trong những năm tới cần được coi trọng trong bối cảnh nước ta hội nhập sâu vào nền kinh tế khu vực và thế giới để có các đối sách và giải pháp phù hợp. Cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng và phê duyệt các quy hoạch còn thiếu; rà soát để định kỳ bổ sung, điều chỉnh các quy hoạch đã lạc hậu nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư trong việc xác định và xây dựng dự án. Điều đó đòi hỏi phải tiếp tục rà soát lại pháp luật và chính sách để sửa đổi hoặc loại bỏ các điều kiện áp dụng ưu đãi đầu tư không phù hợp với cam kết của Việt Nam với WTO và có giải pháp đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư liên quan. Đặc biệt nâng cao hơn nữa hiệu quả việc chống tham nhũng, tiêu cực và tình trạng nhũng nhiễu đối với nhà đầu tư, cũng như đề cao tinh thần trách nhiệm cá nhân trong xử lý công việc, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí ở các cơ quan quản lý nhà nước. Thứ ba, cần thống nhất nhận thức và có cách nhìn nhạy bén về kinh tế, chính trị, nắm bắt thời cơ, thuận lợi, thấy rõ được những khó khăn, thách thức từ bên trong cũng như bên ngoài để kịp thời đề ra chủ trương, đường lối đúng đắn, tập trung lực lượng, giải quyết dứt điểm các vấn đề nảy sinh trong quá trình thu hút và thực hiện các dự án FDI. Trong việc thu hút FDI, cần coi trọng cả chất và lượng, trong đó, đặc biệt coi trọng chất lượng các dự án về mặt thúc đẩy chuyển giao công nghệ tiên tiến, công nghệ nguồn, khả năng mở rộng thị trường xuất khẩu; tác dụng phát triển các ngành và sản phẩm có sức cạnh tranh cao; giải quyết việc làm và các yếu tố liên quan đến bảo vệ môi trường. Thứ tư, cần đổi mới cơ cấu đầu tư vào các dự án thuộc các lĩnh vực ưu tiên như: sản xuất vật liệu mới, năng lượng mới; sản xuất sản phẩm công nghệ cao, công nghệ sinh học, công nghệ thông tin; cơ khí chế tạo; các dự án nuôi trồng, chế biến nông, lâm, thuỷ sản; sản xuất giống nhân tạo, giống cây trồng và giống vật nuôi; bảo vệ môi trường sinh thái; nghiên cứu, phát triển và ươm tạo công nghệ cao; xây dựng và phát triển kết cấu hạ tầng; dự án quan trọng có quy mô lớn; phát triển giáo dục, đào tạo, y tế; phát triển ngành nghề truyền thống và những lĩnh vực sản xuất, dịch vụ khác cần khuyến khích. Bên cạnh đó, khuyến khích thu hút FDI vào ngành công nghiệp phụ trợ nhằm giảm chi phí đầu vào về nguyên - phụ liệu của các ngành công nghiệp, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm sản xuất trong nước. Về đối tác, cần hướng tới các nước có công nghệ nguồn, như Hoa Kỳ, EU, và Nhật Bản, trong đó đặc biệt tập trung thu hút FDI từ các tập đoàn đa quốc gia (TNCs) theo cả hai hướng: thực hiện những dự án lớn, công nghệ cao hướng vào xuất khẩu; tạo điều kiện để một số TNCs xây dựng các trung tâm nghiên cứu, phát triển, vườn ươm công nghệ gắn với đào tạo nguồn nhân lực. 3.1.2. Triển vọng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam trong thời gian tới Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, mÆc dï nÒn kinh tÕ thÕ giíi cã nhiÒu khã kh¨n: thÞ tr­êng tµi chÝnh l©m vµo t×nh tr¹ng khñng ho¶ng; bÊt æn ë khu vùc Trung §«ng; thiªn tai dÞch bÖnh xuÊt hiÖn víi møc ®é ngµy cµng nhiÒu ë kh¾p n¬i trªn thÕ giíi...khiÕn cho dßng vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cã chiÒu hướng thay đổi, nhưng dòng vốn đầu tư vào Việt Nam 5 năm gần đây vẫn tăng năm sau nhiều hơn năm trước. Điều đáng quan tâm là, 2 năm 2007 và 2008 là thời kỳ khó khăn nhất thì dòng vốn đăng ký vào Việt Nam lại cao nhất. Hoạt động sản xuất, kinh doanh của khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tiếp tục khả quan. Từ đó có thể tin tưởng rằng, đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong thời gian tới sẽ có một tương lai sáng sủa. Nhiều người cho rằng, sẽ xuất hiện một làn sóng đầu tư mới của nước ngoài vào Việt Nam. Làn sóng này dường như âm ỉ từ sau các động thái khi Việt Nam đàm phán vòng cuối để gia nhập WTO, khi các tập đoàn lớn của Nhật Bản, Hoa Kỳ gửi các đoàn vào Việt Nam tìm hiểu môi trường đầu tư, kinh doanh để tìm kiếm cơ hội đầu tư ... Rồi hàng loạt các sự kiện diễn ra tại Việt Nam trong các năm 2006, 2007, 2008 đã góp phần làm nổi lên làn sóng đầu tư mà đỉnh cao là vốn đăng ký và vốn thực hiện của năm 2008 đều đạt mức đỉnh điểm kể từ khi nước ta thực thi Luật Đầu tư. Cho nên, dự đoán trên là hoàn toàn có căn cứ. Đó là: + Việt Nam đã tạo được sự ổn định kinh tế vĩ mô. Thể hiện là, các chỉ số lạm phát và thâm hụt thương mại đang được cải thiện dần, đồng thời mối lo về cuộc khủng hoảng tiền tệ đã có phần dịu bớt, dẫn đến tốc độ tăng của chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã có phần chững lại. Thanh toán quốc tế vẫn được duy trì ổn định, sự căng thẳng thâm hụt trong cán cân thanh toán đang dần được cải thiện, dự trữ ngoại tệ được bảo tồn và tăng thêm. Thị trường nội tệ và ngoại tệ đã có sự ổn định trở lại, tỉ giá giữa đồng VN và USD trên thị trường “chợ đen” đã xích lại gần nhau hơn... Sự ổn định kinh tế như vậy chắc chắn sẽ khôi phục được niềm tin cho các nhà đầu tư truyền thống và thu hút thêm các nhà đầu tư mới. + Trong khi cả thế giới phải đối mặt và chịu nhiều hậu quả của khủng hoảng tài chính toàn cầu, thi tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam vẫn đạt được mức khá cao, thuộc hàng “top” đầu khu vực với sự mở rộng các mặt hàngxuất khẩu rất ấn tượng. Trong khi thế giới phải vật lộn với khủng hoảng lương thực thì sản lượng lương thực Việt Nam vẫn tăng lên (năm 2008, sản lượng gạo xuất khẩu của cả nước có thể vượt 3 tỉ USD theo dự kiến), và Việt Nam đã trở thành nước xuất khẩu hàng dệt may lớn thứ 2 vào thị trường Mỹ (sauTrung Quốc, vượt Ấn Độ). Điều này phản ánh mức độ hội nhập của nền kinh tế Việt Nam, và đồng thời cũng là tín hiệu cho sự lựa chọn điểm đến của các nhà đầu tư nước ngoài. + “Tên tuổi” và uy tín của Việt Nam đã in dấu trong con mắt người nước ngoài. Sự thay đổi về chất trong quá trình mở cửa, thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam đã thể hiện rõ qua việc xuất hiện ngày càng nhiều dự án FDI quy mô hàng chục tỉ USD, gia tăng các dự án phát triển công nghiệp phụ trợ và phát triển khu vực dịch vụ, nhất là dịch vụ trình độ cao, chất lượng cao. Thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đang có những dấu hiệu rất tốt, đặc biệt kết quả thu hút FDI đạt mức kỷ lục chưa từng có trong lịch sử đất nước. Tổng FDI đăng ký chỉ trong 7 tháng đầu năm 2008 đã gấp hơn 2 lần mức thu hút của cả năm 2007 và bằng hơn 80% tổng vốn FDI đăng ký từ năm 1988 đến 2005. + Môi trường đầu tư tại Việt Nam ngày càng thông thoáng, hấp dẫn. Theo xếp hạng của Tổ chức tư vấn AT Kearney và tập san Ngoại giao của Mỹ công bố năm 2007 về chỉ số toàn cầu hóa (Globalisation Index 2007), Việt Nam xếp thứ 48 trong số 72 nước trong danh sách đang được xét đến, vượt cả Thái Lan (thứ 53) và Indonesia (thứ 69). Cụ thể, Việt Nam đứng thứ 10 về lĩnh vực thương mại, thứ 15 về lượng kiều hối, thứ 19 về tốc độ phát triển kinh tế và hội nhập, thứ 33 về đầu tư trực tiếp nước ngoài... Cũng vào năm 2007, trong Báo cáo của Tổ chức Phát triển và Thương mại Liên Hiệp Quốc (UNCTAD) Việt Nam được xếp vào “top” 10 nước được các công ty đa quốc gia vào đầu tư giai đoạn 2007-2009, chỉ đứng sau Trung Quốc, Ấn Độ, Mỹ, Nga và Brazil. Còn Tổ chức Tư vấn và Kiểm toán thế giới Price Water House Coopers thì xếp Việt Nam đứng đầu trong số 20 nền kinh tế đang lên và có sức hấp dẫn cao với các nhà đầu tư vào ngành sản xuất, trong đó có công nghiệp phụ trợ. Ngân hàng Thế giới cũng đưa Việt Nam lên nhiều bậc trong báo cáo về môi trường thương mại và kinh doanh. + Ngoài ra, Báo Singapore Business Time đã xếp Việt Nam đứng thứ 2 trong việc thu hút đầu tư của Singapore ra nước ngoài. Các nhà đầu tư nước ngoài dường như đã bước sang giai đoạn tăng tốc chiếm lĩnh thị trường Việt Nam. Đặc biệt, Tổng thống Thụy Sĩ trong chuyến thăm Việt Nam đầu tháng 8/2008 còn khẳng định: “Việt Nam là một đất nước của tương lai. Việt Nam có tiềm lực phát triển phi thường xứng đáng với quyền lợi của các nhà đầu tư nước ngoài”. + Thị trường Việt Nam còn hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài bởi chi phí nhân công thấp nhưng tay nghề khá cao của họ. Thậm chí, có nhà doanh nghiệp còn khẳng định "tương lai kinh doanh" của họ là ở Việt Nam. Tờ Thời báo Los Angeles (Mỹ) viết, để tạo điều kiện cho hoạt động kinh doanh, Việt Nam đang tiến hành xây dựng đường sá, sân bay và hải cảng. Dân Việt Nam có trình độ học vấn cao và hàng triệu người lao động trẻ đang khát khao cải thiện mức sống gia đình. Trong rất nhiều trường hợp, Việt Nam có thể cạnh tranh với các nước láng giềng trên phương diện sức hấp dẫn kinh tế. Việc Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới sẽ tạo điều kiện dễ dàng hơn cho các công ty nước ngoài làm ăn ở Việt Nam, một thị trường có 84 triệu dân. Ngày càng nhiều công ty công nghệ cao đầu tư vào Việt Nam, trong đó có hãng Nicon Inc của Nhật Bản, LG của Hàn Quốc, Intel của Mỹ.  + Thêm vào đó, xu hướng chuyển dịch đầu tư của các công ty xuyên quốc gia từ Trung Quốc sang các nước trong khu vực theo mô hình "Trung Quốc + 1" nhằm phân tán rủi ro và khai thác tối đa những lợi thế của cả khu vực về mặt thị trường, nguồn nhân lực, nguồn tài nguyên... Việt Nam được đánh giá là một trong những "ứng cử viên" sáng giá, được nhiều tập đoàn lớn quan tâm do có sự ổn định về chính trị, nguồn nhân lực dồi dào và tương đối có kỹ năng, có nguồn tài nguyên đa dạng và thị trường tiềm năng với hơn 80 triệu dân đang được kết nối với thị trường hơn 500 triệu dân của ASEAN. + Tuy thuận lợi là rất lớn, song chúgn ta cũng đang gặp không ít khó khăn trong thu hút FDI, do cuộc cạnh tranh với các nước trong khu vực ngày càng gia tăng. Trong điều kiện đó, nếu chúng ta không biết nắm bắt và khai thác cơ hội, không biết nhận thức và hạn chế khó khưn thì chắc chắn dòng vốn FDI vào nước ta sẽ bị suy giảm. Cùng với việc gia tăng sức ép cạnh tranh, một số doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài sẽ gặp khó khăn, kinh doanh thua lỗ dẫn đến ngừng triển khai dự án hoặc rơi vào tình trạng phá sản. Tổng quát lại, xu hướng gia tăng dòng vốn đầu tư nước ngoài dự báo sẽ tiếp tục được duy trì trong các năm tới. Trong những năm tới, vốn cấp mới sẽ có thể đạt trên tr¨m tỉ USD. Cơ cấu đầu tư phân theo đối tác sẽ có sự chuyển biến tích cực theo hướng gia tăng tỷ trọng đầu tư từ các nước công nghiệp phát triển, nhất là từ Nhật Bản, Hoa Kỳ và EU. Đầu tư phát triển sản xuất công nghiệp sẽ tập trung chủ yếu trong các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và khu kinh tế. Một số dự án quy mô lớn đang đàm phán sẽ được thực thi. 3.2. Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu h¹n chÕ mÆt tr¸i cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi Ở ViÖt Nam Để tranh thủ cơ hội thuận lợi nhằm tạo một làn sóng đầu tư mới, đòi hỏi phải có những giải pháp thích hợp nhằm khắc phục khó khăn, trở ngại, tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư. Các giải pháp cụ thể là: 3.2.1. C¬ cÊu l¹i nguồn vốn ®Çu t­ n­íc ngoµi phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc C¬ cÊu FDI phải phù hợp và phục vụ cho chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của VN cũng như chiến lược, quy hoạch phát triển các ngành, các vùng quan trọng. V× vËy, cần c¬ cÊu l¹i c¸c dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi phï hîp h¬n không chỉ để kêu gọi, mà còn để giám sát việc thu hút FDI cho đúng trọng tâm, đúng yêu cầu dài hạn của nước nhà.  Hiện tại, cơ cấu đầu tư của các dự án còn bất hợp lý. Các lĩnh vực bất động sản, sân golf, nhà máy thép… được chú ý nhiều, còn những lĩnh vực như nông nghiệp, kết cấu hạ tầng không được quan tâm. Thậm chí, ngành công nghiệp chế biến, công nghiệp thực phẩm cũng ít được đầu tư. §Æc biÖt, nhiều dự án lớn đều đổ vào bất động sản. Trong khi hiệu quả các dự án đầu tư chưa gắn liền với phát triển cơ sở hạ tầng của các ngành mũi nhọn mà n­íc ta đang hướng đến như: công nghệ cao, công nghệ thông tin, lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, y tế, giáo dục, các ngành kinh tÕ cã giá trị gia tăng cao. §èi víi c«ng nghiÖp, khi cã nh÷ng dù ¸n FDI đòi hỏi quá lớn về nguồn cung cấp năng lượng, tài nguyên thiên nhiên, đất đai, nguồn nhân lực giá rẻ….th× cần ph¶i ®­îc tính toán kỹ.Vì hiÖn t¹i, ViÖt Nam có khả năng đáp ứng, nh­ng ch¾c ch¾n trong t­¬ng lai sÏ phải trả giá cao cho những yêu cầu này. Hiện nay, không ít doanh nghiệp FDI đang hưởng trợ cấp của nhà nước ta cho các chi phí năng lượng và hạ tầng. Một số nhà đầu tư mới hoặc chuẩn bị vào cũng có thể kỳ vọng như vậy, nhất là trong bối cảnh thế giới thiếu hụt nguồn cung năng lượng, tài nguyên và giá cả các thứ đó cã gi¸ c¶ leo thang như ngày nay và cả trong tương lai. Những dự án chỉ muốn khai thác tài nguyên thiên nhiên, không có cam kết hoặc năng lực kh«ng chắc chắn về kh¶ n¨ng chế biến thì càng phải tránh, nếu không thì chính sự giàu có của hiện tại sẽ phải đánh đổi bằng việc trả giá của tương lai. Riªng ®èi víi n«ng nghiÖp, cÇn thu hót cho c¸c dù ¸n FDI ®Çu t­ vµo viÖc nu«i trång, chÕ biÕn c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp, ®Æc biÖt cÇn ­u kªu gäi FDI cho c¸c tØnh vïng khã kh¨n vÒ viÖc lµm nh­ng l¹i cã lîi thÕ tù nhiªn. Trong phát triển, nội lực vẫn là quyết định nhất, không nên ưu tiên FDI thái quá. Rất cần sự phát triển hài hòa, gắn kết và bổ sung lẫn nhau giữa FDI và đầu tư trong nước, nhất là với khu vực tư nhân (khu vực tạo 90% việc làm) ở nước ta.  Đặc biệt, cần tránh những dự án bị thổi phồng về con số vốn đầu tư, về viễn cảnh lợi nhuận cho cả nước chủ nhà và nhà đầu tư. VN đã gặp không ít trường hợp này. Thực tế tới năm 2007 còn khoảng 70% doanh nghiệp FDI ở TP.HCM báo cáo lỗ là một minh chứng. Dù họ lỗ thật hay lỗ giả cũng đều đáng lo, đáng suy nghĩ. Ngay trước mắt, chúng ta rất cần xem xét cẩn trọng các nguồn lực “đối ứng” ở trong nước để tiếp nhận các dự án FDI đang tăng lên nhanh chóng , nhất là với một số dự án qui mô hàng tỉ USD đang vào nhiều như hiện nay. Dù họ cam kết đầu tư 100% vốn của họ, song là chủ nhà, ta không thể chỉ đứng nhìn, để họ tự lo. 3.2.2. Kh«ng nên cÊp phÐp cho c¸c dù ¸n cã c«ng nghÖ l¹c hËu hoÆc g©y « nhiÔm m«i tr­êng CÇn t¨ng c­êng c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn trong c¸c doanh nghiÖp FDI ®èi víi quy tr×nh xö lý chÊt th¶i; yªu cÇu c¸c doanh nghiÖp FDI tr­íc khi thµnh lËp ph¶i nªu c¸c ph­¬ng ¸n, biÖn ph¸p kh¾c phôc chÊt th¶i ra m«i tr­êng bªn ngoµi vµ ph¶i ®­îc c¬ quan cã thÈm quyÒn phª duyÖt. Bªn c¹nh ®ã, cÇn t¨ng c­êng c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra cña c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn ®èi víi viÖc nhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ, d©y chuyÒn c«ng nghÖ nh»m tr¸nh viÖc ph¶i nhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ, d©y chuyÒn c«ng nghÖ l¹c hËu, ®Ó tr¸nh trë thµnh “b·i th¶i c«ng nghiÖp” g©y ¶nh h­ëng xÊu ®Õn m«i tr­êng sèng vµ s¶n xuÊt. Nên biết từ chối cấp phép cho những dự án gây ô nhiễm môi trường: Sân golf, nhà máy đóng tàu, nhà máy giấy, xi măng, thép... sử dụng công nghệ lạc hậu; chÝnh tình trạng quản lý lỏng lẻo ở VN ®· bÞ c¸c nhà đầu tư lợi dụng để phớt lờ yêu cầu về bảo vệ môi trường. Ngoài ra, cũng cần tránh những dự án có thể không phù hợp qui hoạch phát triển lâu dài của VN, tạo dư thừa công suất lớn mà khó có triển vọng khai thác, sử dụng hiệu quả: sân golf, các khu công nghiệp, khu resort, khu du lịch cao cấp, khu đô thị lớn ở một số tỉnh dân số không đông, kinh tế chưa phát triển cao, cảng biển, nhà máy lọc dầu, nhà máy thép, xi măng....§øng tr­íc nguy c¬ s«ng §ång Nai bÞ “bøc tö” nªn míi ®©y, Thñ t­íng ChÝnh phñ võa quyÕt ®Þnh thµnh lËp “Uû ban b¶o vÖ m«i tr­êng l­u vùc hÖ thèng s«ng §ång Nai” ®Ó chØ ®¹o, ®iÒu phèi liªn ngµnh, liªn vïng vµ huy ®éng c¸c nguån lùc quèc tÕ vµ trong n­íc thèng nhÊt thùc hiÖn “®Ò ¸n b¶o vÖ m«i tr­êng l­u vùc s«ng §ång Nai”; nh»m b¶o vÖ m«i tr­êng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng l­u vùc con s«ng nµy. Cần biết từ chối những dự án sử dụng công nghệ, thiết bị đã hết thời gian khấu hao. Do năng lực đánh giá, thẩm định các dự án FDI hạn chế nªn hiÖn n­íc ta đang tiếp nhận không ít dự án loại này từ một số nước cần nâng cấp công nghệ, thiết bị của chính họ. Cái giá phải trả không những chỉ là chi phí ban đầu để trở thành “bãi rác công nghệ”, mà còn không biết bao nhiêu hao tổn sau này về năng lượng, vật tư, môi trường... để nuôi dưỡng nó, để nó sản xuất ra những sản phẩm khó cạnh tranh nổi trên thị trường và kìm hãm ta trong vòng lạc hậu. ChÝnh qua thùc tiÔn gi¶i quyÕt c¸c vô vi ph¹m nghiªm träng vÒ b¶o vÖ m«i tr­êng ®èi víi c¸c DN FDI cho thÊy cßn cã nhiÒu bÊt cËp trong viÖc xö lý. Nh÷ng h¹n chÕ nµy xuÊt ph¸t tõ nhËn thøc ch­a ®Çy ®ñ vÒ quyÒn n¨ng, tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ m«i tr­êng vµ viÖc thùc hiÖn quyÒn n¨ng cña chÝnh quyÒn c¸c cÊp. Cô thÓ lµ nhËn thøc vÒ tr¸ch nhiÖm trong viÖc b¶o vÖ m«i tr­êng còng nh­ t¸c h¹i cña nh÷ng hµnh vi vi ph¹m vÒ m«i tr­êng (thÓ hiÖn trong viÖc cÊp giÊy phÐp, giÊy chøng nhËn vÒ m«i tr­êng cho c¸c dù ¸n, DN FDI) cßn quan liªu, phiÕn diÖn, kh«ng ®Çy ®ñ nªn sù phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan c«ng quyÒn cßn rêi r¹c, kh«ng thèng nhÊt. ChÝnh v× vËy mµ trong thêi gian qua, cã rÊt nhiÒu vi ph¹m vÒ m«i tr­êng ë khu vùc FDI g©y hËu qu¶ ®Æc biÖt nghiªm träng nh­ng kh«ng xö lý h×nh sù ®­îc, mµ chØ dõng ë ph¹t hµnh chÝnh nªn kh«ng ®ñ søc r¨n ®e. Trong thêi gian tíi, cÇn nhanh chãng ®­a ra c¸c chÕ tµi xö ph¹t thËt nghiªm kh¾c ®èi víi nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vi ph¹m ph¸p luËt vÒ b¶o vÖ m«i tr­êng; t¨ng c­êng vµ khuyÕn khÝch sö dông c¸c dù ¸n FDI ®èi víi ho¹t ®éng b¶o vÖ m«i tr­êng nh­ trång rõng, xö lý chÊt th¶i c«ng nghiÖp, r¸c th¶i y tÕ . Bªn c¹nh ®ã, Nhµ n­íc cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn thÓ chÕ ph¸p lý ®Çy ®ñ vµ thèng nhÊt qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ m«i tr­êng, nghiªn cøu vÒ c¸ch xö lý vi ph¹m b¶o vÖ m«i tr­êng s¸t víi t×nh h×nh thùc tÕ, nÕu DN g©y hËu qu¶ nghiªm träng cho m«i tr­êng th× kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i xö lý hµnh chÝnh tr­íc råi míi xö lý h×nh sù mµ cã thÓ lµm c¶ hai viÖc mét c¸ch song song. Nhµ n­íc còng cÇn t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý vÒ m«i tr­êng, n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng vµ chÝnh quyÒn c¸c cÊp trong qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ m«i tr­êng; thùc hiÖn thÈm quyÒn cña m×nh vÒ m«i tr­êng mét c¸ch nghiªm minh. §ång thêi, trong qu¸ tr×nh xö lý c¸c vô viÖc vi ph¹m m«i tr­êng còng cÇn xem xÐt tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng trong viÖc ®Ó x¶y ra c¸c vô viÖc vi ph¹m mµ kh«ng kÞp thêi ph¸t hiÖn, xö lý theo chøc n¨ng quy ®Þnh. Cuèi cïng, cÇn trang bÞ kiÕn thøc vÒ téi ph¹m m«i tr­êng cho c¸n bé thùc thi ph¸p luËt, nhÊt lµ kinh nghiÖm cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi; trang bÞ ph­¬ng tiÖn, kü thuËt cÇn thiÕt ®Ó c¶nh s¸t m«i tr­êng cã ®iÒu kiÖn lµm viÖc tèt ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao; ph©n ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña c¶nh s¸t m«i tr­êng vµ vµ c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ m«i tr­êng. 3.2.3. X©y dùng c¸c quy ®Þnh vÒ quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸n bé, c«ng nh©n lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi §Ó n©ng cao chÊt l­îng hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cÇn nhanh chãng x©y dùng, hoµn thiÖn c¸c quy chÕ quy ®Þnh quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸n bé, c«ng nh©n lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Tr­íc m¾t, cÇn tæ chøc båi d­ìng, n©ng cao tr×nh ®é vÒ ph¸p luËt, chÝnh s¸ch chuyªn m«n ®èi víi c¸n bé lµm c«ng t¸c hîp t¸c ®Çu t­ n­íc ngoµi, h­íng tíi ®¸p øng yªu cÇu héi nhËp vµ giao l­u quèc tÕ. Kiªn quyÕt xö lý c¸n bé c«ng chøc ë bÊt cø c­¬ng vÞ nµo cã th¸i ®é vµ hµnh ®éng s¸ch nhiÔu, g©y khã kh¨n c¶n trë cho nhµ ®Çu t­; kÞp thêi cã chÕ ®é phô cÊp khen th­ëng cho nh÷ng ng­êi cã nhiÒu thµnh tÝch trong c«ng t¸c ®Çu t­ n­íc ngoµi; biÓu d­¬ng c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi lµm ¨n cã hiÖu qu¶ vµ cã nhiÒu ®ãng gãp cho ViÖt Nam. Phèi hîp víi c¸c bé, c¸c ngµnh tæ chøc tèt viÖc n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o c¸n bé vµ c«ng nh©n kü thuËt ®¸p øng ®ßi hái cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. §Æc biÖt, nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch b¶o ®¶m x· héi cho giai cÊp c«ng nh©n. Tr­íc hÕt lµ vÊn ®Ò ®µo t¹o g¾n víi viÖc quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh nghÒ. HiÖn nay, c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp ®ang bïng næ m¹nh mÏ dÉn ®Õn nhu cÇu lao ®éng t¨ng cao, dù b¸o, ®Õn n¨m 2010 thµnh phè Hå chÝ Minh ph¶i cã thªm 300.000 lao ®éng míi ®¸p øng ®­îc nhu cÇu trong khu chÕ xuÊt; khu c«ng nghiÖp §ång Nai cÇn kho¶ng 370.000 lao ®éng. Trong khi ®ã vÊn ®Ò ®µo t¹o d­êng nh­ ®ang bÞ th¶ næi, thiÕu quy ho¹ch. Thùc tr¹ng dÉn ®Õn chÊt l­îng lao ®éng thÊp kÐm, n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng cao vµ tÊt yÕu dÉn ®Õn thu nhËp thÊp vµ viÖc lµm kh«ng æn ®Þnh. Thø hai, vÊn ®Ò nhµ ë cho c«ng nh©n: Qua kh¶o s¸t ®iÒu tra cho thÊy, c«ng nh©n ë c¸c khu c«ng nghiÖp hiÖn nay cã ®Õn 82,4% xuÊt th©n th©n n«ng th«n ra thµnh phè lµm ¨n sinh sèng. Trong ®ã gÇn 70% cã nhu cÇu thuª nhµ ë gÇn n¬i lµm viÖc. nh­ng doanh nghiÖp míi ®¸p øng ®­îc 3%. râ nhÊt lµ thµnh phè Hå ChÝ Minh, hiÖn cã 15 khu c«ng nghiÖp vµ khu chÕ xuÊt víi kho¶ng 1000 doanh nghiÖp, sö dông gÇn 200.000 c«ng nh©n, trong sè ®ã cã gÇn 60% c«ng nh©n tõ n¬i kh¸c ®Õn lµm viÖc. Nh­ vËy vÊn ®Ò ®Æt ra lµ chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ë nh÷ng n¬i cã khu c«ng nghiÖp khi x©y dùng quy ho¹ch nhÊt thiÕt ph¶i cã mét yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i cã quy ®Þnh chi tiÕt vÒ khu nhµ ë cho c«ng nh©n, cïng víi nã lµ nh÷ng c«ng tr×nh thiÕt yÕu ch¨m lo ®Õn ®êi sèng cña cña ng­êi lao ®éng nh­ nhµ v¨n ho¸, nhµ trÎ, tr­êng häc, bÖnh viÖn… Ph¶i chó träng ch¨m lo cuéc sèng v¨n ho¸ tinh thÇn cho ng­êi lao ®éng. Thùc tÕ hiÖn nay cho thÊy hÇu hÕt c«ng nh©n lao ®éng cã nhu cÇu h­ëng thô v¨n ho¸ nh­ng ®a sè doanh nghiÖp kh«ng quan t©m. Do vËy, c«ng nh©n ®ang n»m ngoµi vïng phñ sãng cña v¨n ho¸ ®Þa ph­¬ng, khiÕn hÇu hÕt c«ng nh©n trong phÇn lín c¸c khu c«ng nghiÖp tù thui chét nh÷ng nhu cÇu c¬ b¶n nhÊt, chÝnh ®¸ng nhÊt vÒ sù h­ëng thu v¨n ho¸ (theo ®iÒu tra cho thÊy, ngoµi giê lµm viÖc chØ cã 41,6% c«ng nh©n thØnh tho¶ng xem truyÒn h×nh; 40,3% ®äc b¸o; 29,6% nghe ®µi; 14% ®i xem ca nh¹c, phim ¶nh). Thø ba, t¨ng c­êng x©y dùng vµ cñng cè lùc l­îng thanh tra lao ®éng trong c¸c khu chÕ xuÊt nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI nãi riªng ®Ó kÞp thêi ng¨n chÆn nh÷ng hµnh vi vi ph¹m luËt lao ®éng cña cña giíi chñ ®èi víi c«ng nh©n. Trong ®ã ®¸ng chó ý nhÊt lµ c¸c thñ ®o¹n t¨ng giê lao ®éng, bít xÐn tiÒn c«ng cña c«ng nh©n. KhÈn tr­¬ng ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé kinh tÕ vµ kinh doanh quèc tÕ cã chÊt l­îng ®Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu ®Æt ra cña ho¹t ®éng FDI. CÇn ®µo t¹o c¸n bé ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i cã b¶n lÜnh chÝnh trÞ, v÷ng vµng trong m«i tr­êng võa hîp t¸c võa ®Êu tranh. Trang bÞ tèt c¸c kiÕn thøc chuyªn m«n, nghiÖp vô , th«ng th¹o ngo¹i ng÷, hiÓu biÕt ph¸p luËt vµ cã kh¶ n¨ng ®µm ph¸n quèc tÕ. Bªn c¹nh ®ã cÇn ph¶i nghiªn cøu söa ®æi, bæ sung luËt lao ®éng thËt phï hîp (phÇn vÒ ®×nh c«ng) ®Ó luËt ®i vµo cuéc sèng, cã chÕ tµi cô thÓ ng¨n chÆn c¸c hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt cña chñ doanh nghiÖp, b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cho ng­êi lao ®éng, ®Æc biÖt lµ ph¶i ph¸ huy tèi ®a vai trß cña c«ng ®oµn. §ång thêi ph¶i ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tæ chøc §¶ng, c«ng ®oµn vµ c¸c ®oµn thÓ quÇn chóng trong c¸c doanh nghiÖp FDI, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy tèt néi lùc tõ lùc l­îng lao ®éng lµm viÖc trong khu vùc nµy nh»m b¶o vÖ quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng gãp phÇn lµm lµnh m¹nh m«i tr­êng ®Çu t­. 3.2.4. N©ng cao tr×nh ®é ®éi ngò c¸n bé thÈm ®Þnh dù ¸n FDI ViÖc tăng cường năng lực xem xét, thẩm định, giám sát của nhà nước cÇn ph¶i ®i liÒn víi sự phối hợp giữa các ngành, giữa Chính phủ với các địa phương để cải thiện chất lượng thu hút FDI. Tr­íc m¾t vµ trong t­¬ng lai, nhu cÇu vÒ thÈm ®Þnh gi¸, ®Æc biÖt lµ víi c¸c dù ¸n FDI ë n­íc ta lµ rÊt lín, ®ßi hái ph¶i cã nguån nh©n lùc ®ñ m¹nh lµm c«ng t¸c thÈm ®Þnh gi¸. §Ó thùc hiÖn ®ù¬c yªu cÇu cña nghÒ thÈm ®Þnh gi¸, nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c thÈm ®Þnh ph¶i lµ nh÷ng ng­êi ®­îc ®µo t¹o mét c¸ch c¬ b¶n vµ cã hÖ thèng vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n, cã kiÕn thøc, cã kinh nghiÖm thùc tÕ vµ ®ñ tiªu chuÈn ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp. HiÖn nay, nguån nh©n lùc ®ang ho¹t ®éng trong lÜnh vùc thÈm ®Þnh gi¸ ë n­íc ta chÊt l­îng cßn thÊp. Chóng ta cßn thiÕu nhiÒu c¸n bé cã tr×nh ®é, kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm ®­îc ®µo t¹o mét c¸ch c¬ b¶n vµ cã hÖ thèng vÒ thÈm ®Þnh gi¸. Nh×n l¹i c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé thÈm ®Þnh gi¸ tõ khi nÒn kinh tÕ n­íc ta chuyÓn sang ho¹t ®éng theo c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng, vÒ c¬ b¶n chØ do hai tr­êng ®¹i häc lµ Kinh tÕ quèc d©n vµ häc viÖn tµi chÝnh, mét sè tæ chøc cã chøc n¨ng thÈm ®Þnh gi¸ thuéc Bé Tµi chÝnh: Trung t©m ThÈm ®Þnh gi¸ vµ Trung t©m Th«ng tin vµ ThÈm ®Þnh gi¸ MiÒn Nam, HiÖp héi BÊt ®éng s¶n; Trung t©m §µo t¹o §Þa chÝnh vµ Kinh doanh BÊt ®éng s¶n - §H Kinh tÕ Quèc d©n,... thùc hiÖn. Nh×n chung, c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé cho ho¹t ®éng thÈm ®Þnh gi¸ nãi chung vµ cho c¸c dù ¸n FDI nãi riªng ë n­íc ta ®· h×nh thµnh, song vÉn ®ang trong qu¸ tr×nh mß mÉm vµ thö nghiÖm, ch­a cã sù tÝch luü c¶ vÒ lý thuyÕt vµ thùc tiÔn. Qua nghiªn cøu hÖ thèng c¸c m«n häc vµ néi dung tõng m«n häc båi d­ìng kiÕn thøc cho c¸c c¸n bé ®ang thùc thi c«ng t¸c thÈm ®Þnh gi¸ hiÖn nay ë n­íc ta, thùc sù cßn nhiÒu bÊt cËp vµ ch­a thËt phï hîp. §iÒu quan träng ®Çu tiªn lµ x©y dùng, thiÕt kÕ néi dung ch­¬ng tr×nh cho thËt phï hîp vµ cã t¸c dông thiÕt thùc. NghÜa lµ, cÇn khÈn tr­¬ng hoµn thiÖn néi dung vµ ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o båi d­ìng c¸n bé thÈm ®Þnh gi¸ ë trong n­íc. §ång thêi ph©n 2 lo¹i ch­¬ng tr×nh båi d­ìng cho 2 lo¹i c¸n bé thÈm ®Þnh gi¸ bÊt ®éng s¶n (®Êt ®ai, nhµ cöa, vËt kiÕn tróc) vµ thÈm ®Þnh gi¸ m¸y thiÕt bÞ riªng. V× mçi lo¹i c¸n bé nµy tuy cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chung gièng nhau, nh­ng ®èi t­îng tµi s¶n thÈm ®Þnh gi¸ kh¸c nhau, nhÊt lµ trong c¸c dù ¸n cã yÕu tè n­íc ngoµi, nªn viÖc ph©n lo¹i nh÷ng kiÕn thøc båi d­ìng cho mçi ®èi t­îng thÈm ®Þnh gi¸ còng nªn cã sù kh¸c nhau. ViÖc cÊp thÎ thÈm ®Þnh gi¸ còng nªn cã sù ph©n biÖt thÎ cña chuyªn gia thÈm ®Þnh gi¸ bÊt ®éng s¶n vµ thÎ cña chuyªn gia thÈm ®Þnh gi¸ m¸y thiÕt bÞ, thÈm ®Þnh gi¸ c¸c dù ¸n vèn cña nhµ n­íc vµ c¸c dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi. Nh»m ®¸p øng yªu cÇu ®µo t¹o mét ®éi ngò cã kh¶ n¨ng hµnh nghÒ ®éc lËp, cÇn x¸c ®Þnh râ môc tiªu vµ néi dung ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ®¹i häc vÒ thÈm ®Þnh gi¸, tham kh¶o ch­¬ng tr×nh cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ ë c¸c n­íc trong khu vùc. Sau khi cã ®éi ngò c¸n bé ®­îc ®µo t¹o mét c¸ch c¬ b¶n vµ cã hÖ thèng chuyªn ngµnh thÈm ®Þnh gi¸ ë tr×nh ®é ®¹i häc, tiÕn tíi ®µo t¹o c¸n bé cã tr×nh ®é th¹c sÜ, tiÕn sÜ vÒ chuyªn ngµnh thÈm ®Þnh gi¸. VÒ ph­¬ng thøc ®µo t¹o, cÇn kÕt hîp gi÷a ®µo t¹o ng¾n h¹n víi ®µo t¹o dµi h¹n, gi÷a ®µo t¹o trong n­íc víi ®µo t¹o ngoµi n­íc, gi÷a c¸c tr­êng víi c¸c viÖn nghiªn cøu vµ hiÖp héi nghÒ nghiÖp ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n vµ n¨ng lùc hµnh nghÒ cña c¸n bé thÈm ®Þnh gi¸.×l Nh­ vËy, ®Ó cã nguån nh©n lùc tèt cho ho¹t ®éng thÈm ®Þnh gi¸, ®Æc biÖt lµ c¸n bé thÈm ®Þnh gi¸ cho c¸c dù ¸n FDI th× tr­íc hÕt n­íc ta ph¶i chuÈn ho¸ néi dung ®µo t¹o chuyªn ngµnh thÈm ®Þnh gi¸ t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng trªn ph¹m vi c¶ n­íc . Bªn c¹nh ®ã cÇn th­êng xuyªn tiÕn hµnh båi d­ìng n©ng cao nghiÖp vô chuyªn ngµnh thÈm ®Þnh gi¸ cho c¸c thÈm ®Þnh viªn. Néi dung båi d­ìng cÇn ®­îc x©y dùng theo s¸t yªu cÇu thùc tiÔn thÈm ®Þnh gi¸. Lµ mét n­íc ®i sau cßn non trÎ trong nghÒ thÈm ®Þnh gi¸ nªn ViÖt nam cÇn kÕt hîp båi d­ìng nghiÖp vô thÈm ®Þnh gi¸ trong n­íc vµ n­íc ngoµi, cã nh­ vËy míi n©ng cao ®­îc kü n¨ng nghÒ nghiÖp còng nh­ kiÕn thøc, kinh nghiÖm cho c¸c thÈm ®Þnh viªn. CÇn thùc hiÖn mét c¸ch nghiªm tóc nh÷ng quy ®Þnh vÒ tiªu chuÈn ®¹o ®øc, chuyªn m«n vµ tiªu chuÈn hµnh nghÒ cña c¸c c¸n bé, chuyªn gia thÈm ®Þnh gi¸. BÊt kú sù vi ph¹m mét trong nh÷ng quy t¾c, tiªu chuÈn ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp nµo cña nh÷ng ng­êi hµnh nghÒ ®Òu bÞ xem xÐt kû luËt. NÕu ph¸t hiÖn thÊy hµnh vi sai tr¸i, cã thÓ bÞ khiÓn tr¸ch, ®×nh chØ ho¹t ®éng hoÆc thu håi thÎ hµnh nghÒ. Bªn c¹nh ®ã, ®ể khắc phục tình trạng báo cáo lỗ (đang xét về mặt lỗ giả) không đúng với thực chất hoạt động trong các doanh nghiệp FDI hiện nay, cần: Thứ nhất, sớm xây dựng khung pháp lý về quyền quản lý thuế đối với các doanh nghiệp FDI để tạo cơ sở pháp lý cho các cơ quan thuế có thẩm quyền xử lý các thông tin liên quan đến các công ty liên kết với các doanh nghiệp FDI; cũng như xây dựng và áp dụng các biện pháp chống chuyển giá có hiệu quả. Thứ hai, nên chăng xóa bỏ cơ chế góp vốn của bên Việt Nam vào liên doanh bằng quyền sử dụng đất và bất động sản. Vì thực sự, góp vốn theo hình thức này không có ý nghĩa khi mà bên phía Việt Nam (với tư cách là bên góp vốn) không có trình độ quản lý kinh doanh; Đồng thời, không những phải nâng cao trình độ quản lý- kinh doanh của những người có chức trách của phía Việt Nam trong liên doanh, mà còn phải gắn trách nhiệm quản lý vốn của nhà nước tại doanh nghiệp cho từng cá nhân một cách rõ ràng hơn. NÕu lµm tèt ®­îc ®iÒu nµy, ch¾c ch¾n hiÖn t­îng chuyÓn gi¸ trong c¸c dù ¸n FDI sÏ nhanh chãng ®­îc kh¾c phôc. Thứ ba, cần thực hiện có hiệu quả Thông tư 117/2005/TT-BTC về biện pháp chống chuyển giá bằng phương pháp định giá chuyển giao đối với các giao dịch mua, bán, trao đổi, thuê, cho thuê, chuyển giao hoặc chuyển nhượng hàng hóa, dịch vụ trong quá trình kinh doanh giữa các bên có quan hệ liên kết, nhằm xác định lại giá giao dịch giữa các doanh nghiệp liên kết phù hợp với giá thị trường. Đồng thời phải cho phép các cơ quan thuế có quyền được ấn định mức giá sử dụng để kê khai tính thuế hoặc ấn định thu nhập chịu thuế hay số thuế thu nhập phải nộp, nếu doanh nghiệp liên doanh không tự giác kê khai đúng giá. 3.2.5. T¨ng c­êng hiÖu lùc cña c«ng cô ph¸p luËt vµ vai trß qu¶n lý cña nhµ n­íc §ể nâng cao hiệu lực và hiệu quả của bộ máy hành chính nhà nước, cần thực hiện phân cấp mạnh việc quản lý nhà nước đối với hoạt động FDI. §ặc biệt, cÇn tăng thẩm quyền của Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh về phê duyệt, quản lý các dự án FDI trên cơ sở gắn với việc tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thi hành pháp luật về đầu tư; củng cố, hoàn thiện bộ máy quản lý nhà nước đối với FDI, nhất là tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, nâng cao trình độ của đội ngũ cán bộ, công chức nhằm đảm bảo thực hiện nhiệm vụ theo quy định tại Luật Đầu tư và quy định mới về phân cấp quản lý FDI. Ngoài ra, những giải pháp sau đây cũng cần phải tập trung thực hiện: - Khẩn trương củng cố, hoàn thiện bộ máy quản lý FDI phù hợp với quy định mới. - Tiếp tục thực hiện và giám sát thực hiện tốt cơ chế “một cửa” tại các cơ quan công quyền. Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính và sớm triển khai áp dụng tiêu chuẩn quốc tế ISO 9001:2000 trong hoạt động quản lý nhà nước để nâng cao chất lượng, hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước. Tăng cường rà soát các vướng mắc về thủ tục hành chính ở các cấp, các lĩnh vực nhằm đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận đầu tư cho dự án mới và điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư; cũng như các thủ tục liên quan đến quá trình triển khai dự án như thủ tục về đất đai, xuất nhập khẩu, tham gia xử lý tranh chấp, v.v. Xử lý dứt điểm các vướng mắc trong quá trình cấp Giấy chứng nhận đầu tư, điều chỉnh Giấy chứng nhận đầu tư và các vấn đề liên quan trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp. - Đẩy mạnh phân cấp quản lý FDI, chú trọng công tác hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật của các địa phương tránh tình trạng ban hành chính sách ưu đãi vượt khung; giảm sự tham gia trực tiếp của cơ quan quản lý trung ương vào xử lý các vấn đề cụ thể, trong đó nhiệm vụ giám định đầu tư và hậu kiểm được tăng cường; đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý từ trung ương đến địa phương thông qua tổ chức tập huấn, đào tạo ngắn hạn và trung hạn. - Tăng cường cơ chế phối hợp để nâng cao hiệu quả quản lý FDI. - Tiếp tục nâng cao hiệu quả việc chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm và chống lãng phí. - Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra về FDI nhằm phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm những vi phạm. Vấn đề đặt ra cho các cơ quan nhà nước và chính quyền tỉnh, thành phố trong lúc này là phải rà soát thận trọng những dự án đã được cấp phép, thông qua nhiều kênh thông tin và mối liên hệ để tìm hiểu thực chất ý đồ của từng nhà đầu tư trước bối cảnh mới của thế giới và Việt Nam, phân các dự án FDI làm ba loại: các dự án có triển vọng thực hiện đúng thời hạn, các dự án phải giãn tiến độ hoặc thu hẹp phạm vi, các dự án không có khả năng triển khai thực hiện. Không vì thành tích thu hút FDI của địa phương để tuyên truyền mà phải kiên quyết thu hồi giấy phép những dự án không có khả năng thực hiện, để không gây tác động tiêu cực như được cấp hàng trăm ha đất nhưng không sử dụng. Dự báo tình hình kinh tế và thị trường thế giới, trong đó có FDI quốc tế năm 2009 có nhiều khó khăn, độ chính xác có thể thấp, nhưng nước ta vẫn cần tăng cường công tác dự báo để có cơ sở đề ra các kịch bản khác nhau, có chính sách, giải pháp thích ứng với từng kịch bản để giữ thế chủ động trong mọi tình huống, vượt qua trạng thái lạm phát cao và giảm sút tốc độ tăng trưởng, cũng như đối phó có hiệu quả với tác động của cuộc khủng hoảng tài chính Mỹ, tranh thủ mọi cơ hội để đưa đất nước tiến lên theo nhịp độ cao hơn và có hiệu quả hơn. 3.2.6. Ph¸t triÓn m¹nh các tæ chøc c«ng ®oµn trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi Nh­ trong ch­¬ng 2 ®· ®Ò cËp, viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp gi÷a lao ®éng vµ doanh nghiÖp vÉn cßn nÆng vÒ xö lý t×nh huèng mµ ch­a tËp trung xö lý c¨n nguyªn cña vÊn ®Ò lµ m©u thuÉn quyÒn lîi gi÷a chñ DN vµ NL§, ®Æc biÖt lµ viÖc n©ng cao nhËn thøc, ý thøc ph¸p luËt cho c¶ hai bªn. §iÒu quan träng lµ ®Ó cã nh÷ng cuéc ®×nh c«ng ®óng luËt, ®¸p ®­îc quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña sè ®«ng NL§ th× c«ng ®oµn ph¶i thÓ hiÖn ®­îc vai trß cña m×nh trong viÖc chñ ®éng tham gia gi¶i quyÕt m©u thuÉn b»ng h×nh thøc ®èi tho¹i, hoµ gi¶i, th­¬ng l­îng, lªn tiÕng ®Êu tranh ®ßi quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña sè ®«ng NL§ . Chñ DN vµ tæ chøc c«ng ®oµn ph¶i quan t©m ®Õn ®êi sèng sinh ho¹t, tiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp hîp lý, nhµ ë vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c, thËm chÝ lµ ®êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn chÝnh trÞ cho ng­êi lao ®éng, thùc hiÖn nghiªm tóc cam kÕt víi ng­êi lao ®éng. Míi ®©y, Bộ KH&ĐT đang soạn thảo để trình Chính phủ dự thảo quyết định về áp dụng chế độ trích nộp kinh phí công đoàn của các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài để các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) sẽ áp dụng chế độ trích nộp kinh phí công đoàn bằng 1% quỹ tiền lương để chi cho các hoạt động công đoàn nhằm động viên chăm lo trực tiếp tới người lao động và các hoạt động khác của công đoàn, trong đó, bao gồm cả việc chi trả lương và phụ cấp (nếu có) cho cán bộ công đoàn chuyên trách tại doanh nghiệp đó. MÆc dï quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng t¹i c¸c doanh nghiÖp FDI kh«ng ®­îc ®¶m b¶o nh­ng cã mét ®iÒu rÊt l¹ lµ chØ cã 28,3% NL§ ®­îc kh¶o s¸t kh¼ng ®Þnh muèn tham gia tæ chøc c«ng ®oµn. Nguyªn nh©n lµ do tæ chøc c«ng ®oµn c¬ së t¹i c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng yÕu, ch­a thùc sù cã hiÖu qu¶. Nh­ vËy, quan hÖ lao ®éng hiÖn nay t¹i c¸c DN FDI ®ang tiÒm Èn rÊt nhiÒu nguy c¬ vÒ b·i c«ng, ®×nh c«ng. V× hÇu hÕt c¸c cuéc ®×nh c«ng ®Òu x¶y ra ë c¸c ®¬n vÞ cã tiÒn l­¬ng thÊp nh­ dÖt may, giµy da… vµ th­êng x¶y ra ë thêi ®iÓm n©ng l­¬ng th¸ng 2, th¸ng 11 hµng n¨m. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng cÇn sím cñng cè hÖ thèng c¬ së còng nh­ t¨ng c­êng kiÓm tra quan hÖ lao ®éng t¹i c¸c DN FDI ®Ó sím gi¶i quyÕt m©u thuÉn nÕu cã. Song, thiÕt thùc h¬n c¶ lµ Nhµ n­íc cÇn quan t©m ®óng møc vµ kiÓm so¸t chÆt chÏ ®Ó chñ DN n­íc ngoµi ph¶i ®¶m b¶o quyÒn lîi cho NL§. §Æc biÖt lµ Nhµ n­íc cÇn can thiÖp ®óng lóc ®óng chç b»ng c«ng cô ph¸p luËt chø kh«ng ph¶i b»ng c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh, ®ång thêi cÇn cã c¬ chÕ râ rµng, cô thÓ ho¸ luËt lao ®éng trong ®êi sèng….cã nh­ vËy míi hy väng cã thÓ gi¶i quyÕt ®­îc c¨n nguyªn cña c¸c cuéc ®×nh c«ng. kÕt luËn Đầu tư ra nước ngoài là xu thế tất yếu và ngày càng thể hiện tính ưu việt của nó trong việc tìm kiếm lợi nhuận của các nhà đầu tư. Việt Nam là một nước có nền kinh tế chuyển đổi, đang trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước nên nhu cầu về vốn rất lớn. Để tạo vốn cho nền kinh tế, chúng ta có thể sử dụng nhiều kênh khác nhau, trong đó đầu tư trực tiếp nước ngoài là một kênh quan trọng và hiệu quả. Nghiên cứu quá trình thu hú và sử dụng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam trong hơn 20 năm qua, có thể rút ra những kết luận chính như sau: 1. Số lượng vốn đầu tư và các đối tác đầu tư vào Việt Nam ngày càng tăng, nhất là trong 3 năm gần đây. Số vốn đăng ký trong 3 năm này (2006-2008) đã đạt mức 93.304 triệu USD, chiếm đến hơn một nửa tổng vốn đăng ký của 20 năm cộng lại (bằng 58,5%). Các đối tác đầu tư vào Việt Nam đã rất đa dạng, với 44 nước và vùng lãnh thổ, trong đó có nhiều tập đoàn ®a quèc gia næi tiÕng thÕ giíi, như: Intel, Panasonic, Canon, Robotech, Compal, Piaggio.v.v. 2. Khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đã có ®ãng gãp tÝch cùc vào sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ViÖt Nam. Nhê cã FDI, rÊt nhiÒu lÜnh vùc s¶n xuÊt ®­îc ph¸t triÓn: « t«, xe m¸y, ®iÖn tö, b­u chÝnh viÔn th«ng, dÇu khÝ, ng©n hµng, b¶o hiÓm, x©y dùng...víi tr×nh ®é kü thuËt ngµy cµng hiÖn ®¹i. Bªn c¹nh ®ã, khu vùc FDI hµng n¨m cßn t¹o ra ®­îc mét sè l­îng viÖc lµm t­¬ng ®èi lín cho ng­êi lao ®éng, gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá vµo ng©n s¸ch quèc gia. Đặc biệt, nhờ những công nghệ hiện đại được chuyển giao vào Việt Nam thông qua các dự án FDI mà năng lực cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam đã được nâng lên một bước. Nhiều mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam đã khẳng định được thứ hạng trên thị trường quốc tế cũng là sản phẩm của khu vực này. 3. Cùng với những tác động tích cực nêu trên thì mặt trái của FDI cũng ngày càng bộc lộ rõ nét. Đó là nạn ô nhiễm môi trường, là sự xâm phạm lợi ích của người lao động, là nguy cơ biến nước ta thành ”bãi rác công nghiệp ” của thế giới... Những hạn chế đó nếu không được giải quyết thì sẽ vô hiệu hóa mọi sự cố gắng của chúng ta trong việc thu hút FDI. Điều này đặt ra cho các nhà nghiên cứu, các nhà quản lý phải tìm các biện pháp hữu hiệu để lĩnh vực này có một tương lai tốt đẹp hơn. 4. Nh÷ng ¶nh h­ëng bÊt cËp cña FDI ®èi víi kinh tÕ vµ x· héi ra sao sÏ cßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo quan ®iÓm, nhËn thøc, chiÕn l­îc, thÓ chÕ, chÝnh s¸ch, c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý cña nhµ n­íc vµ tõng ®Þa ph­¬ng. V× vËy, nÕu cã sù chuÈn bÞ kü l­ìng, ®Çy ®ñ, vµ cã c¸c biÖn ph¸p phï hîp, ch¾c ch¾n chóng ta sÏ h¹n chÕ, gi¶m thiÓu ®­îc nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc , bÊt lîi, xö lý hµi hoµ mèi quan hÖ gi÷a lîi Ých cña nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi víi lîi Ých quèc gia, t¹o ra lîi Ých tæng thÓ tÝch cùc cña viÖc tiÕp nhËn FDI cho tiÕn tr×nh ph¸t triÓn ®Êt n­íc theo môc tiªu, ®Þnh h­íng cña §¶ng ®· ®Ò ra. 5. Trước mắt, để hạn chế tối đa mặt trái của FDI, chúng ta cần thực hiện một số giải pháp vừa cơ bản, vừa cấp bách, như: C¬ cÊu l¹i nguồn vốn ®Çu t­ n­íc ngoµi phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc; Kh«ng nên cÊp phÐp cho c¸c dù ¸n cã c«ng nghÖ l¹c hËu hoÆc g©y « nhiÔm m«i tr­êng; Nhanh chãng x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh về quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸n bé, c«ng nh©n lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi; N©ng cao tr×nh ®é ®éi ngò c¸n bé thÈm ®Þnh dù ¸n FDI; T¨ng c­êng hiÖu lùc cña c«ng cô ph¸p luËt vµ vai trß qu¶n lý cña nhµ n­íc; Ph¸t triÓn m¹nh các tæ chøc c«ng ®oµn trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Các giải pháp cơ bản nói trên nếu được thực hiện nhất quán, cùng với sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và giữa Trung ương với địa phương thì triển vọng đầu tư nước ngoài tại Việt Nam sẽ rất sáng sủa, cho dù chúng ta có phải đương đầu với nhiều khó khăn, thách thức. tµi liÖu tham kh¶o Lª Xu©n B¸ (2006), T¸c ®éng cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi tíi t¨ng tr­ëng kinh tÕ ë ViÖt Nam, NXB Khoa häc kü thuËt, Hµ Néi. Đỗ Đức Bình, 1997, Doanh nghiệp quốc tế (Giáo trình) - Nhà xuất bản giáo dục. Bộ Kế hoạch và Đầu tư - Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, 2002, Phương hướng điều chỉnh cơ cấu ngành và đầu tư trong điều kiện hội nhập kinh tế, Hà Nội. Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2005), Chiến lược thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020, Hà Nội. 4. Ban t­ t­ëng v¨n ho¸ - trung ­¬ng, Trung t©m th«ng tin c«ng t¸c t­ t­ëng (2005), FDI toµn cÇu vµ nh÷ng th¸ch thøc ®èi víi m«i tr­êng ®Çu t­, Tµi liÖu tham kh¶o sè 2 . Ban t­ t­ëng v¨n ho¸ - trung ­¬ng, Trung t©m th«ng tin c«ng t¸c t­ t­ëng (2005), §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam 17 n¨m nh×n l¹i (1988 - 2004). Tµi liÖu tham kh¶o sè 2. Tô Xuân Dân (1998), Kinh tế học quốc tế (Giáo trình) - Nhà xuất bản Thống kê. Mai Ngäc C­êng (2000), Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vµ tæ chøc thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ë ViÖt Nam, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi. Tô Xuân Dân (1998), Kinh tế học quốc tế (Giáo trình) - Nhà xuất bản Thống kê. NguyÔn TÊn Dòng (2006), Gia nhËp Tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi, c¬ héi th¸ch thøc vµ hµnh ®éng cña chóng ta, B¸o Thanh niªn sè 312. Phan Thị Thành Dương (2006), Chống chuyển giá ở Việt Nam, Tạp chí Khoa học pháp lý, số 2 (33). Tống Quốc Đạt, 2005, Cơ cấu đầu tư trực tiếp nước ngoài theo ngành kinh tế ở Việt Nam (Luận án tiến sỹ). NguyÔn BÝch §¹t (2006), Khu vùc kinh tÕ cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi. NguyÔn ThÞ Nh­ Hµ (2005), §Çu t­ n­íc ngoµi víi viÖc khai th¸c vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ViÖt Nam, T¹p chÝ Lý luËn chÝnh trÞ sè 4 . Hoµng H¶i (2004), Nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, T¹p chÝ Céng s¶n sè 18. Phïng Xu©n Nh¹ (2000), §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi phôc vô c«ng nghiÖp ho¸ ë Malaixia - Kinh nghiÖm ®èi víi ViÖt Nam, NXB ThÕ giíi, Hµ Néi. Phïng Xu©n Nh¹ (2001), §Çu t­ quèc tÕ, NXB §¹i häc Quèc gia Hµ Néi. NguyÔn ThÞ NhiÔu (2004), HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú: Nh÷ng c¬ héi th¸ch thøc míi ®èi víi ph¸t triÓn th­¬ng m¹i vµ chøc thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cña ViÖt Nam, T¹p chÝ Céng s¶n sè 24. Nhà xuất bản Lao động - Xã hội, 2006, Thời cơ và thách thức khi Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới WTO, Hà Nội. Nhóm nghiên cứu thuộc Trung tâm Khoa học Xã hội và Nhân văn Quốc gia, 2003, Kinh tế học phát triển - Những vấn đề đương đại - Nhà xuất bản Khoa học Xã hội. Nguyễn Thủy Nguyên, 2006, WTO - Thuận lợi và thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam - Nhà xuất bản Lao động - Xã hội. NguyÔn Anh TuÊn (2006), ChuyÓn giao c«ng nghÖ cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ë ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua, T¹p chÝ Céng s¶n sè 18 NguyÔn V¨n TuÊn (2005), §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi víi ph¸t triÓn kinh tÕ ë ViÖt Nam, NXB T­ ph¸p, Hµ Néi NguyÔn H÷u TuÊn (2004), Thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi gãp phÇn t¹o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng t¹i thµnh phè §µ N½ng, T¹p chÝ Lý luËn chÝnh trÞ sè 4. TrÇn Xu©n Tïng (2005), §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ë ViÖt Nam, Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi. TrÇn NguyÔn Tuyªn (2004), Hoµn thiÖn m«i tr­êng vµ chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ë ViÖt Nam, T¹p chÝ Céng s¶n sè 14. Nguyễn Xuân Thiên, 2001, Đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam - Vấn đề và giải pháp - Tạp chí Kinh tế Châu Á Thái Bình Dương số 1 tháng 2/2001. Vò Tr­êng S¬n (1997), §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi víi t¨ng tr­ëng kinh tÕ ë ViÖt Nam, NXB Thèng kª, Hµ Néi NguyÔn Träng Xu©n (2002), §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi víi c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ t¹i ViÖt Nam, NXB Khoa häc x· héi, Hµ Néi Tài liệu tiếng Anh: 30. APEC Secretariat, 2003, APEC Investment Guide, Singapore. 31. ASEAN Secretariat, 2001, ASEAN Investment Report, Jakarta. 32. Tran Hao Hung and Nguyen Quang Thai, 2003, Investment Policies and Human Development in Viet Nam, Hanoi. 33. OECD - The Investment Division, 2005, Trends and Recent Developments in Foreign Direct Investment. 34. UNDP/Asia Trade Initiatives and Malaysian Institute of Economic Research (2004), Investment, Energy and Environmental Services: Promoting Human Development in the WTO Negotiations, KualaLumpur, Malaysia. 35. UNCTAD (2003), “World Investment Report”, Policies for Development: National and International Perpectives, the United Nations, Geneva and New York. 36. UNCTAD (2004), “World Investment Report”, The Shift Toward Services, the United Nations, Geneva and New York. 37. World Bank and the National Institute for Social Science and Humanity, (2003), MPI’s presentation on Foreign Investment Policy in the Process of Viet Nam's International Economic Integration at the Seminar on “Viet Nam: Readiness for WTO Accession”, Hanoi. Các trang Web 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docMặt trái của dầu tư trực tiếp nước ngoài FDI ở Việt Nam.doc
Luận văn liên quan