Dầu mỏ và khí thiên nhiên là khoáng sản quý hiếm, là nguồn năng lượng và nguyên liệu của đất nước .
Địa vật lý giếng khoan là một trong những công tác quan trọng trong việc thăm dò và khai thác dầu khí, nhằm để chỉ các loại hình nghiên cứu giếng khoan bằng các phương pháp địa vật lý.
Đề tài: “Minh giải tài liệu địa vật lý giếng khoan để xác định và đánh giá khả năng thấm chứa của vỉa sản phẩm ở giếng khoan RB-2X, mỏ Ruby, bồn trũng Cửu Long.” - nhằm đưa ra một phần ứng dụng của địa vật lý giếng khoan trong ngành dầu khí.
Chắc chắn trong bài khóa luận này không thể tránh khỏi nhưng thiếu sót về nội dung, thuật ngữ, . mong được của các bạn và thầy cô đóng góp ý kiến.
Để thực hiện đề tài này, em đã nhận được sự giúp đỡ rất nhiều của các thầy cô trong bộ môn “Địa chất Dầu Khí & Khoáng Sản”.
Đặc biệt xin cảm ơn thầy Đào Thanh Tùng, người trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ em hoàn thành đề tài này
MỤC LỤC
PHẦN I KHÁI QUÁT CHUNG VỀ KHU VỰC NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG I NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA BỒN TRŨNG CỬU LONG
I. Vị trí địa lý bể Cửu Long 5
II. Lịch sử nghiên cứu, tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí 5
III. Cấu trúc - kiến tạo bể Cửu Long 7
IV. Lịch sử phát triển địa chất của bể Cửu Long 10
V. Đặc điểm địa tấng 11
VI. Tiềm năng tài nguyên dầu khí 16
CHƯƠNG II NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA MỎ RUBY
I. Vị trí địa lý mỏ Ruby 17
II. Lịch sử nghiên cứu, tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí 18
III. Đặc điểm địa tấng 18
IV. Cấu trúc mỏ Ruby 22
V. Tiềm năng tài nguyên dầu khí 22
PHẦN II CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊA VẬT LÝ GIẾNG KHOAN VÀ XÁC ĐỊNH TÍNH THẤM CHỨA CỦA GIẾNG KHOAN RB-2X
CHƯƠNG I. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊA VẬT LÝ GIẾNG KHOAN
A. PHƯƠNG PHÁP ĐIỆN 26
A.1 Phương pháp đo điện nhân tạo 26
A.2 Phương pháp đo điện thế phân cực tự nhiên trong đất đá 29
A.3 Phương pháp đo cảm ứng điện từ trong đất đá 31
B. PHƯƠNG PHÁP PHÓNG XẠ 32
B.1 Phương pháp Gamma tự nhiên ( GR) 32
B.2 Gamma Gamma Carota 34
B.3 Nơtron Carota 35
C. PHƯƠNG PHÁP SÓNG ÂM 39
CHƯƠNG III. ÁP DỤNG CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊA VẬT LÝ GIẾNG KHOAN ĐỂ XÁC ĐỊNH TÍNH CHẤT GIẾNG KHOAN RUBY-2X
Các bước giải đoán tài liệu địa vật lý giếng khoan 43
KẾT LUẬN 52
TÀI LIỆU THAM KHẢO 54
54 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2418 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Minh giải tài liệu địa vật lý giếng khoan để xác định và đánh giá khả năng thấm chứa của vỉa sản phẩm ở giếng khoan RB - 2X, mỏ Ruby, bồn trũng Cửu Long, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
a beå - ñöôïc hình thaønh vaøo thôøi gian naøy. Ñeán ñaây, caùc traàm tích Miocene döôùi phuû chôøm haàu heát leân ñòa hình Oligocene. Thôøi kyø Miocene giöõa laø thôøi kyø naâng leân cuûa beå Cöûu Long, moâi tröôøng bieån aûnh höôûng ít hôn, phaàn Ñoâng Baéc beå chuû yeáu chòu aûnh höôûng cuûa caùc ñieàu kieän ven bôø. Thôøi kyø Miocene muoän, bieån traøn ngaäp toaøn boä beå Cöûu Long. Cuõng vaøo cuoái thôøi kyø naøy, do soâng Meâ Koâng ñoå vaøo beå Cöûu Long ñaõ laøm thay ñoåi moâi tröôøng traàm tích, nguoàn cung caáp vaät lieäu, kieåu tích tuï vaø caû hình thaùi caáu truùc cuûa beå. Beå môû roäng hôn veà phía Taây Nam, vaøo phía ñoàng baèng chaâu thoå soâng Meâ Koâng ngaøy nay; vaø beå Cöûu Long thoâng vôùi beå Nam Coân Sôn. Traàm tích chaâu thoå ñöôïc hình thaønh do soâng laø chuû yeáu. Thôøi kyø Pliocene-Ñeä töù, laø giai ñoaïn tích cöïc kieán taïo môùi taïo neân bình ñoà caáu truùc hieän taïi cuûa theàm luïc ñòa Vieät Nam. Beå Cöûu Long khoâng coøn hình daùng caáu truùc rieâng maø noù hoaø chung vaøo caáu truùc toaøn theàm. Nguyeân nhaân laø ñaùy bieån ñoâng tieáp tuïc suït luùn do bò cuoán huùt xuoáng döôùi cung ñaûo Luson, maët khaùc, ñaát lieàn Ñoâng Döông ñöôïc naâng cao cuøng vôùi söï hoaït ñoäng cuûa nuùi löûa basalt kieàm, do voû ñaïi döông AÁn Ñoä ñang ñaåy luïc ñòa Ñoâng Döông vaø Taây Nam Ñoâng Nam AÙ leân cao.
Đặc điểm địa tầng:
Theo tài liệu giếng khoan, địa tầng của bể Cửu Long gồm:
Đá móng cổ trước Kainozoi.
Trầm tích lớp phủ Kainozoi.
Móng trước Kainozoi:
Qua việc khoan hàng trăm giếng khoan sâu vào móng trước Kainozoi tại nhiều vị trí khác nhau trên toàn bể. Về mặt thạch học đá móng có thể xấp thành 2 nhóm chính : granit và granodiorit – diorit, ngoài ra còn gặp đá biến chất và các thành tạo núi lửa.
So sánh các kết quả nghiên cứu các phức hệ magma xâm nhập trên đất liền với móng đá kết tinh ngoài khơi bể Cửu Long, theo đặc trưng thạch học và tuổi tuyệt đối có thể xếp tương đương với 3 phức hệ:
Hoøn Khoai coù tuoåi Triat muoän.
Ñònh Quaùn coù tuoåi Jura muoän.
Caø Naù coù tuoåi Kreta muoän.
Phöùc heä Hoøn Khoai phân bố chủ yếu ở phần cánh của các khối nâng móng, như cánh phía Đông Bắc mỏ Bạch Hổ. Thành phần thạch học : granitoid chủ yếu bao gồm amphybol-biotit-diorit, monzonit và adamelit.
Phöùc heä Ñònh Quaùn phaân boá khaù roäng raõi ôû khu vöïc trung taâm cuûa moû Baïch Hoå vaø coù khaû naêng phaân boá ôû ñòa hình naâng cao nhaát thuoäc gôø naâng trung taâm cuûa boàn truõng Cöûu Long. Caùc ñaù cuûa phöùc heä coù söï phaân dò chuyeån tieáp thaønh phaàn töø diorit – diorit thaïch anh tôùi granodiorit vaø granit, trong ñoù caùc ñaù coù thaønh phaàn laø granodiorit chieám phaàn lôùn khoái löôïng cuûa phöùc heä.
Phöùc heä Caø Naù cuõng töông töï nhö phöùc heä Ñònh Quaùn, phaân boá roäng raõi ôû gôø naâng trung taâm vaø söôøn taây baéc cuûa gôø. Thaønh phaàn thaïch hoïc bao goàm : granit saùng maøu, granit hai mica, granit biotit .
Trầm tích Kainozoi
Traàm tích Kanozoi phuû baát chænh hôïp treân moùng tröôùc Kanozoi vôùi ñoä daøy töø 3 – 8km, caøng ñi veà trung taâm boàn truõng ñoä daøy caøng taêng, choã saâu nhaát lôùn hôn 8km
Caùc thaønh taïo traàm tích Paleogen:
Traàm tích Eoxen ( P2 ):
Cho tôùi nay traàm tích coå nhaát ôû truõng Cöûu Long ñöôïc coi laø töông öùng vôùi taàng cuoäi, saïn,soûi,caùt xen laãn vôùi nhöõng lôùp seùt daøy ñöôïc thaáy ôû gieáng khoan Cöûu Long 1 ( Phuïng Hieäp – Caàn Thô ), ôû ñoä saâu 550m – 2110m. Cuoäi coù kích thöôùc lôùn hôn 10cm. Thaønh phaàn cuûa cuoäi bao goàm: granit, andezit, gabro, taåm seùt ñen, maøu xanh, naâu , ñoû thaåm. Chuùng ñaëc tröng cho traàm tích molas, ñöôïc tích tuï trong ñieàu kieän doøng chaûy maïnh, ñoâi choã raát gaàn nguoàn cung caáp. Trong traàm tích naøy ngheøo hoaù thaïch, tuoåi ñöôïc xaùc ñònh theo taøi lieäu veà coå sinh.
Caùc thaønh taïo naøy chæ gaëp ôû moät ít gieáng khoan ôû ngoaøi khôi beå Cöûu Long, tuy nhieân coù söï chuyeån töôùng cuõng nhö moâi tröôøng thaønh taïo (Nguyeãn Giao, Leâ Troïng Caùn vaø nnk,1987).
Traàm tích Oligoxen ( P3 )
Theo keát quaû nghieân cöùu ñòa chaán, thaïch hoïc, ñòa taàng cho thaáy traàm tích Oligoxen cuûa boàn truõng Cöûu Long ñöôïc thaønh taïo bôûi söï laáp ñaày ñòa hình coå, bao goàm caùc taäp traàm tích luïc nguyeân soâng hoà, ñaàm laày, traàm tích ven bieån chuùng phuû baát chænh hôïp leân moùng tröôùc Kanozoi. Ôû khu vöïc trung taâm cuûa boàn truõng coù theå traàm tích Oligoxen ñöôïc phuû baát chænh hôïp leân caùc loaït traàm tích loùt ñaùy tuoåi Eoxen.
Traàm tích Oligoxen ñöôïc chia thaønh 2 ñieäp : ñieäp Traø Cuù – Oligoxen haï vaø ñieäp Traø Taân – Oligoxen thöôïng.
Traàm tích Oligoxen haï-ñieäp Traø Cuù ( P13 tr.c ) :
Bao goàm caùc taäp seùt keát maøu ñen, xaùm xen keõ vôùi caùc lôùp caùt haït töø mòn ñeán trung bình, ñoä löïa choïn toát gaén keát chuû yeáu bôûi xi maêng kaolinit, laéng ñoïng trong moâi tröôøng soâng hoà, ñaàm laày hoaëc chaâu thoå. Phaàn beân treân cuûa traàm tích Oligoxen haï laø lôùp seùt daøy. Treân caùc ñòa hình naâng coå thöôøng khoâng gaëp hoaëc chæ gaëp caùc lôùp seùt moûng thuoäc phaàn treân cuûa Oligoxen haï. Chieàu daøy cuûa ñieäp thay ñoåi töø 0- 3500m.
Traàm tích Oligoxen thöôïng – ñieäp Traø Taân ( P23 tr.t )
Goàm caùc traàm tích soâng hoà, ñaàm laày vaø bieån noâng. Ngoaøi ra vaøo Oligoxen thöôïng boàn truõng Cöûu Long coøn chòu aûnh höôûng cuûa caùc pha hoaït ñoäng magma vôùi söï coù maët ôû ñaây caùc thaân ñaù phun traøo nhö : bazan, andezit… phaàn beân döôùi cuûa traàm tích Oligoxen thöôïng bao goàm xen keõ caùc lôùp caùt keát haït mòn – trung, caùc lôùp seùt vaø caùc taäp ñaù phun traøo, leân treân ñaëc tröng baèng lôùp seùt ñen daøy. Ôû khu vöïc ñôùi naâng Coân Sôn phaàn treân cuûa maët caét tæ leä caùt nhieàu hôn. Ôû moät vaøi nôi traàm tích Oligoxen thöôïng coù dò thöôøng aùp suaát cao. Chieàu daøy cuûa ñieäp thay ñoåi töø 100 -1000m.
Caùc thaønh taïo traàm tích Neogen
Traàm tích Mioxen haï – ñieäp Baïch Hoå ( N11 bh ): Traàm tích ñieäp Baïch Hoå baét gaëp trong haàu heát gieáng khoan ñaõ ñöôïc khoan ôû boàn truõng Cöûu Long. Traàm tích ñieäp naøy naèm baát chænh hôïp treân caùc traàm tích coå hôn. Beà maët cuûa baát chænh hôïp ñöôïc phaûn xaï khaù toát treân maët caét ñòa chaán. Ñaây laø beà maët baát chænh hôïp quan troïng nhaát trong ñòa taàng Kanozoi. Döïa treân taøi lieäu thaïch hoïc, coå sinh, ñòa vaät lyù ñieäp naøy ñöôïc chia thaønh 3 phuï ñieäp
+ Phuï ñieäp Baïch Hoå döôùi ( N11 bh1 ): traàm tích cuûa phuï ñieäp naøy goàm caùc lôùp caùt keát laãn vôùi caùc lôùp seùt keát vaø boät keát. Caøng gaàn vôùi phaàn treân cuûa phuï ñieäp khuynh höôùng caùt haït thoâ caøng roõ. Caùt keát thaïch anh maøu xaùm saùng, haït ñoä töø nhoû ñeán trung bình, ñoä löïa choïn trung bình , ñöôïc gaén keát chuû yeáu baèng xi maêng seùt, kaolinit laån vôùi ít cacbonat. Boät keát maøu töø xaùm ñeán naâu, xanh ñeán xanh toái, trong phaàn döôùi chöùa nhieàu seùt. Trong phaàn rìa cuûa boàn truõng Cöûu Long caùt chieám moät phaàn lôùn ( 60% ) vaø giaûm daàn ôû trung taâm boàn truõng.
+ Phuï ñieäp Baïch Hoå giöõa ( N11 bh2 ): phaàn döôùi cuûa phuï ñieäp naøy laø nhöõng lôùp caùt haït nhoû laãn vôùi nhöõng lôùp boät raát moûng. Phaàn treân chuû yeáu laø seùt keát vaø boät keát, ñoâi choã gaëp nhöõng lôùp than vaø glauconit.
+ Phuï ñieäp Baïch Hoå treân ( N11 bh3 ): chuû yeáu laø seùt keát xanh xaùm, xaùm saùng. Phaàn treân cuøng cuûa maët caét laø taàng seùt keát rotalia coù chieàu daøy 30 – 300m, chuû yeáu trong khoaûng 50 -100m laø taàng chaén khu vöïc tuyeät vôøi cho toaøn beå. Trong traàm tích ñieäp Baïch Hoå raát giaøu baøo töû Magnastriatites howardi vaø phaán Shorae. Traàm tích cuûa ñieäp coù chieàu daøy thay ñoåi töø 500-1250m ñöôïc thaønh taïo trong ñieàu kieän bieån noâng vaø ven bôø.
Traàm tích Mioxen trung – ñieäp Coân Sôn ( N21 cs ) : Traàm tích ñieäp naøy phuû baát chænh hôïp treân traàm tích Mioxen haï, bao goàm söï xen keõ giöõa caùc taäp caùt daøy gaén keát keùm vôùi caùc taäp seùt voâi maøu xanh thaãm, ñoâi choã gaëp caùc lôùp than.
Traàm tích Mioxen thöôïng – ñieäp Ñoàng Nai ( N31 ñn): Traàm tích ñöôïc phaân boá roäng raõi treân toaøn boä boàn truõng Cöûu Long vaø moät phaàn cuûa ñoàng baèng soâng Cöûu Long trong gieáng khoan Cöûu Long 1. Traàm tích cuûa ñieäp naøy naèm baát chænh hôïp treân traàm tích ñieäp Coân Sôn. Traàm tích phaàn döôùi goàm nhöõng lôùp caùt xen laãn nhöõng lôùp seùt moûng, ñoâi choã laãn vôùi cuoäi, saïn kích thöôùc nhoû. Caùc thaønh phaàn chuû yeáu laø thaïch anh, moät ít nhöõng maûnh ñaù bieán chaát, tuff vaø nhöõng tinh theå pirit. Trong seùt ñoâi choã gaëp than naâu hoaëc boät maøu xaùm traéng. Phaàn treân laø caùt thaïch anh vôùi kích thöôùc lôùn, ñoä löïa choïn keùm, haït saéc caïnh. Trong caùt gaëp nhieàu maûnh hoaù thaïch sinh vaät, glauconit, than vaø ñoâi khi caû tuff.
Traàm tích Plioxen – Ñeä Töù – ñieäp Bieån Ñoâng ( N2 – Q bñ): Traàm tích cuûa ñieäp naøy phuû baát chænh hôïp leân traàm tích Mioxen. Traàm tích cuûa ñieäp naøy ñaùnh daáu moät giai ñoaïn môùi cuûa söï phaùt trieån treân toaøn boä truõng Cöûu Long, taát caû boàn truõng ñöôïc bao phuû bôûi bieån. Ñieäp naøy ñöôïc ñaëc tröng chuû yeáu laø caùt maøu xanh, traéng coù ñoä maøi troøn trung bình, ñoä löïa choïn keùm, coù nhieàu glauconit. Trong caùt coù cuoäi thaïch anh haït nhoû. Phaàn treân caùc hoaù thaïch giaûm, caùt trôû neân thoâ hôn, trong caùt coù laãn boät chöùa glauconit.
Hình 3. Cột địa tầng tổng hợp bể Cửu Long.
Tieàm naêng taøi nguyeân daàu khí :
Tieàm naêng taøi nguyeân daàu khí cuûa beå Cöûu Long ñöôïc ñaùnh giaù trong nhieàu coâng trình vaø nhieàu phöông phaùp khaùc nhau.
Theo phöông phaùp theå tích nguoàn goác ( phöông phaùp ñòa hoùa) taøi nguyeân daàu khí cuûa beå dao ñoäng töø 2,375 ñeán 3,535 tæ taán quy daàu.
Döïa theo keát quaû ñaùnh giaù tieàm naêng daàu khí baèng phöông phaùp theå tích – xaùc suaát cho töøng ñoái töôïng trieån voïng , beå Cöûu Long coù toång tröõ löôïng vaø tieàm naêng daàu khí thu hoài dao ñoäng trong khoaûng 800-850 trieäu taàn daàu quy ñoåi, töông ñöông tröõ löôïng vaø tieàm naêng HC taïi choã khoaûng 3,2 – 3,4 tæ taán quy daàu. Trong ñoù khoaûng 70% taäp trung vaøo ñoái töôïng moùng, coøn laïi 18% trong Oligocen vaø 12% trong Miocen.
Theo nhöõng soá lieäu thoáng keâ veà taøi nguyeân daàu khí trong beå ñaõ phaùt hieän vaø khai thaùc khoaûng 70% toång taøi nguyeân daàu khí trong beå. Nhö vaäy löôïng taøi nguyeân daàu khí coøn laïi trong beå chöa ñöôïc phaùt hieän coøn khaù lôùn vaø ñaây seõ laø tieàn ñeà cho vieäc trieån khai tieáp coâng taùc tìm kieám thaêm doø, daàu khí trong beå Cöûu Long.
CHÖÔNG II
NHÖÕNG ÑAËC ÑIEÅM CHUNG CUÛA MOÛ RUBY
Vò trí ñòa lyù mỏ Ruby
Moû Ruby (thuoäc loâ 01 vaø 02) phaân boá ôû phaàn Ñoâng Baéc cuûa boàn truõng Cöûu Long, caùch Vuõng Taøu 155 km veà phía Ñoâng. Vuøng nghieân cöùu laø moät trong nhöõng vuøng coù trieån voïng veà tieàm naêng daàu khí. Moû Ruby thuoäc rìa phía Ñoâng Baéc cuûa boàn truõng Cöûu Long, phía Taây tieáp giaùp loâ 15.1, phía Taây Nam tieáp giaùp vôùi loâ 15.2, phía Nam giaùp loâ 09.2. Phía Taây Baéc cuûa moû Ruby ñöôïc giôùi haïn bôûi ñôn nghieâng Thuaän Haûi, ñoàng thôøi söï dòch chuyeån cuûa ñôn nghieâng naøy ñoùng vai troø phaân ñònh ranh giôùi cuûa boàn truõng Cöûu Long.
hình 4 . Vị trí mỏ Ruby
Lòch söû nghieân cöùu , tìm kieám , thaêm doø vaø khai thaùc daàu khí
Moû Ruby loâ 01-02 ñöôïc coâng ty Petronas Carigali Vieät nam phaùt hieän vaøo thaùng 6-1994. Ñaây laø döï aùn thaêm doø vaø khai thaùc taïi nöôùc ngoaøi ñaàu tieân do chính Petronas ñieàu haønh theo phöông phaùp kyù keát hôp ñoàng phaân chia saûn phaåm.
Vaøo thaùng 8-1995, moû Ruby ñöôïc tuyeân boá coù tröõ löôïng thöông maïi. Daàu khí ñaõ ñöôïc phaùt hieän ôû ba taàng chöùa Mioxen, Oligoxen vaø taàng ñaù moùng.
Ngaøy 22-10-1998, doøng daàu ñaàu tieân ñaõ ñöôïc khai thaùc töø moû Ruby. Söï kieän naøy ñaùng ñeå ghi nhôù vì thuû töôùng Malayxia vaø thuû töôùng Vieät Nam ñeán döï möøng doøng daàu ñaàu tieân vaøo ngaøy 17-12-1998 ti Haø Noäi. Trung bình saûn löôïng khai thaùc taïi moû Ruby laø 12500 thuøng/ngaøy. Tính ñeán heát naêm 2000, khai thaùc ñöôïc 2,260 trieäu taán daàu thoâ.
Naêm 2004, ñaõ coù 40,79 trieäu thuøng daàu thoâ ñöôïc khai thaùc taïi nay. Giaøn Ruby -B ñaõ ñöôïc ñöa vaøo hoaït ñoäng vaøo cuoái naêm 2004, naâng möùc khai thaùc daàu cuûa moû naøy leân 20.000 thuøng/ngaøy.
Saùng 30/9/2005 taïi caûng Dòch vuï Kyõ thuaät daàu khí, Coâng ty Dòch vuï Kyõ thuaät daàu khí (PTSC) ñaõ toå chöùc leã haï thuûy giaøn ñaàu gieáng Ruby B (WHP-RBDP-B). Giaøn ñaàu gieáng Ruby B laø giaøn khai thaùc töï ñoäng khoâng ngöôøi ôû, coù 4 chaân ñeá ôû ñoä saâu khoaûng 50 m, 12 mieäng gieáng, 1 saøn chaân ñeá vaø phaàn thöôïng taàng Topsides coù saân ñaäu cho maùy bay tröïc thaêng. Treân giaøn coù laép ñaët nhieàu maùy moùc hieän ñaïi cuûa coâng ngheä khai thaùc daàu khí nhö: caùc heä thoáng ñieàu khieån töï ñoäng quaù trình khai thaùc, heä thoáng ñìeàu khieån baèng thuûy löïc, heä thoáng maùy phaùt ñieän (diesel vaø tua bin khí), heä thoáng xöû lyù daàu, nöôùc, hoùa chaát, heä thoáng thoâng tin lieân laïc... vôùi toång troïng löôïng hôn 1.140 taán. Giaøn Ruby B do caùn boä, kyõ sö, coâng nhaân vieân Coâng ty PTSC thöïc hieän trong hôn 10 thaùng vôùi 800.000 giôø laøm vieäc an toøan, toång trò giaù 18 trieäu USD.
Giaøn ñaõ ñöôïc chuû ñaàu tö Petronas vaø cô quan ñaêng kieåm giaùm ñònh quoác teá Germanischer Lloyd ñaùnh giaù cao
Đặc điểm địa tầng:
Phöùc heä tröôùc Ñeä Tam ñöôïc bieát nhö laø ñaù moùng keát tinh bao goàm: Granit, Granodiorit Biotit, Quartz Diorit, Granit Biotit …Ñaù moùng taïi ñaây bò nöùt neû, phong hoùa vaø hình thaønh loå roãng beân trong chuùng, ñaây laø saûn phaåm cuûa quaù trình phong hoùa. Moùng ñaù nöùt neû vaø phong hoùa laø caùc væa daàu khí quan troïng.
Phöùc heä tuoåi Ñeä Tam ñöôïc ñaïi dieän bôûi caùc thaønh taïo tuoåi Paleogen vaø Neogen. Trong ñoù Paleogen bao goàm caùc thaønh taïo tuoåi Eoxen vaø Oligoxen, coøn Neogene goàm caùc thaønh taïo Mioxen vaø Plioxen.
Caùc traàm tích tuoåi Eoxen trong boàn truõng Cöûu Long ñöôïc xaùc laäp trong heä taàng Traø Cuù. Chuùng khoâng ñöôïc nhaän thaáy qua caùc gieáng khoan trong vuøng nghieân cöùu nhöng caùc traàm tích cuûa heä taàng naøy thöôøng gaëp trong caùc loõi khoan treân ñaát lieàn
( CL-1 vaø HG-1 ) ( Cöûu Long-1 vaø Haäu Giang-1 ) trong vuøng rìa Taây Nam cuûa boàn truõng Cöûu Long. Heä taàng naøy coù nguoàn goác luïc ñòa vôùi caùc quaàn theå ñoäng vaät vaø thöïc vaät goàm caùc traàm tích soâng coù thaønh phaàn cuoäi keát, caùt coù haït ñoä trung bình.
Caùc traàm tích tuoåi Oligoxen trong heä taàng Traø Taân ñöôïc quan saùt haàu heát trong caùc gieáng khoan vaø bao goàm: Traø Taân haï ( loaït “E” ), Traø Taân giöõa ( loaït “D” ) vaø Traø Taân thöôïng ( loaït “C” ). Theo caùc döõ lieäu veà coå sinh hoïc vaø traàm tích hoïc cho thaáy caùc traàm tích tuoåi Oligoxen ñöôïc hình thaønh trong giai ñoaïn taïo rift ( traàm tích ñoàng taïo rift ) trong lòch söû thaønh taïo boàn truõng Cöûu Long.
Loaït “E” baét ñaàu ñöôïc hình thaønh vaøo thôøi gian baét ñaàu cuûa pha taïo rift. Caùc ñaù cuûa loaït naøy ñöôïc quan saùt chæ treân caùc tuyeán ñòa chaán, nhöng hieám khi gaëp ñöôïc trong gieáng khoan, bôûi vì chuùng traûi daøi trong caùc ñôùi choân vuøi cuûa beà maët moùng ñaù tröôùc Ñeä Tam. Coå moâi tröôøng xaùc ñònh laø moâi tröôøng ñaàm hoà taïi vuøng trung taâm luùn chìm ( taïo boàn truõng töø rift noäi luïc ), caùt phuø sa vaø soâng trong phaàn rìa luùn chìm. Caùc traàm tích cuûa loaït naøy ñoùng vai troø laø ñaù sinh vaø lôùp keânh daãn trong heä thoáng daàu khí cuûa vuøng.
Giai ñoaïn taïo rift keùo daøi lieân tuïc cho ñeán kyø Oligoxen muoän. Baèng chöùng cho söï thay ñoåi naøy laø söï phaân boá roäng lôùn cuûa caùc thaønh taïo than buøn ñaàm hoà trong khu vöïc cuûa boàn truõng. Than buøn ñaàm laày khoâng chæ phaùt trieån trong ñôùi trung taâm maø coøn trong haàu heát boàn truõng, töø loâ 17 trong vuøng Taây Nam ñeán loâ 01 trong vuøng Ñoâng Baéc. Treân maët caét ñòa chaán, caùc traàm tích naøy ñöôïc ñaùnh daáu loaït “D”. Trong phoøng thí nghieäm caùc ñaù cuûa taàng naøy ñöôïc moâ taû laø phaân lôùp lôùn cuûa ñaù phieán seùt xaùm phôùt naâu vaø giaøu vaät lieäu höõu cô vaø chaéc haún laø moät ñaù sinh daàu toát. Ñoàng thôøi loaït traàm tích “D“ cuõng ñoùng vai troø laø ñaù baãy cho caùc væa chöùa hình thaønh töø ñaù moùng phong hoùa vaø nöùt neû.
Phaàn beân treân Oligoxen muoän laø loaït “C”, ñöôïc hình thaønh vaøo giai ñoaïn cuoái cuûa thôøi kyø ñoàng taïo rift. Coå ñòa lyù moâi tröôøng thôøi kyø naøy laø ñaàm hoà vôùi khuynh höôùng chuyeån sang moâi tröôøng bieån vaø keát thuùc taïi ñaây. Vì vaäy kích thöôùc cuûa haït traàm tích loaït “C” laø thoâ daàn khi ñi töø döôùi leân, caùc ñaù cuûa loaït “C” thì töø toát ñeán giaøu khaû naêng sinh daàu khí. Caùc lôùp chaén naèm trong phaàn thaáp hôn vaø væa chöùa naèm ôû phaàn beân treân.
Thaønh taïo tuoåi Mioxen sôùm phuû baát chænh hôïp leân caùc thaønh taïo tuoåi Oligoxen bao goàm caùt keát xen keïp vôùi boät keát coù maøu phôùt luïc vaø xaùm. Moät taàng seùt ñöôïc goïi teân laø “Taäp Rotalid” taïi phaàn treân cuûa Mioxen haï. Thôøi Oligoxen sôùm laø thôøi kyø baét ñaàu cheá ñoä bieån cuûa boàn truõng Cöûu Long.
Thaønh taïo tuoåi Mioxen giöõa trong phaàn trung taâm vaø caùc vuøng phía Ñoâng cuûa boàn truõng, thaønh taïo Mioxen bao goàm caùt keát coù kích thöôùc haït trung bình ñeán thoâ vaø thay ñoåi daàn daàn sang seùt keát maøu xaùm ôû vuøng ven rìa. Cheá ñoä bieån tieáp tuïc aûnh höôûng ñeán ñieàu kieän traàm tích.
Thaønh taïo tuoåi Mioxen muoän mang caùc ñaëc tröng bieån vôùi söï coù maët cuûa caùt keát haït ñoä töø mòn ñeán trung bình, xen keïp boät keát vôùi seùt keát coù maøu xaùm.
Thaønh taïo tuoåi Mioxen – Ñeä Töù phuû leân treân caùc traàm tích cuûa Mioxen thöôïng. Traàm tích bao goàm caùt haït mòn vaø mang ñaëc tröng cuûa traàm tích bieån.
Veà maët ñòa taàng, moät vaøi baát chænh hôïp ñöôïc tìm thaáy. Giaùn ñoaïn ñaàu tieân do xoùi moøn ñòa taàng ñöôïc tìm thaáy giöõa thaønh taïo tuoåi Oligoxen vôùi Mioxen (loaït “C”). Taïi phaàn keát thuùc cuûa Oligoxen coù moät thôøi kyø ngaén taïm döøng daãn ñeán xoùi moøn caùc traàm tích. Trong caùc phaàn cao cuûa boàn truõng, vaät lieäu traàm tích taïi ñænh cuûa Oligoxen coù theå bò vaéng maët moät phaàn. Trong thôøi kyø keát thuùc Mioxen sôùm, pha bieån tieán xaûy ra laàn nöõa. Ñaây laø lyù do ñeå giaû thuyeát cho söï thieáu maát beà daøy taïi phaàn ñænh cuûa Mioxen sôùm (B1). Chieàu daøy bò baøo moøn öôùc tính laø khoaûng 150 ñeán 300m tuøy thuoäc töøng nôi vaø coù theå nhaän dieän qua ñöôïc trong caùc giaûi ñoaùn ñòa chaán vuøng. Moät giaùn ñoaïn khaùc ñöôïc tìm thaáy taïi phaàn keát thuùc cuûa Mioxen laø keát quaû cuûa söï haï thaáp daàn möïc nöôùc bieån tónh, gaây ra moät baøo moøn nhoû trong Mioxen giöõa. Söï giaùn ñoaïn cuõng coù theå xaùc ñònh ñöôïc treân ñòa chaát khu vöïc ôû ñoä saâu töø 1000 m ñeán 1200 m trong vuøng.
Döïa theo caùc ñaëc ñieåm vöøa ñeà caäp ôû beân treân. Lòch söû ñòa choân vuøi cuûa vuøng ñöôïc taùi laäp laïi trong quaù trình nghieân cöùu vôùi caùc söï kieän ñòa chaát.
Hình 5: Cột địa tầng mỏ Ruby
Caáu truùc moû Ruby
hình 6: caáu truùc moû Ruby – vò trí caùc gieángkhoan.
Tiềm năng dầu khí
Ñaëc ñieåm taàng sinh
ÔÛ moû Ruby, ta nghieân cöùu caùc keát quaû phaân tích ñòa hoùa khaùc nhau nhö chæ soá TOC (toång haøm löôïng cacbon höõu cô), nhieät phaân, taùch chieát töø caùc maãu vuïn khoan, caùc maãu söôøn, vaø caùc maãu loõi töø caùc gieáng trong caùc loâ laân caän (15-1, 15-2). Trong soá caùc maët caét ngang qua caùc gieáng RD-3X, 15-C-1X, Jade-1X, ñaù phieán seùt giaøu vaät lieäu höõu cô Oligocen coù TOC laø 1 – 6 %. TOC trong ñaù phieán seùt cuûa loaït “D” laø cao nhaát vaø tieàm naêng sinh cuûa noù laø raát toát.
Haàu heát caùc maãu coù chæ soá hydrogen hôn 350mgHC/gTOC. Trong ñaù phieán taïi gieáng 15-2-RD-3X cuûa loaït “D” vaø “E” coù giaù trò töø toát ñeán raát toát veà tieàm naêng sinh daàu.
Trong soá 19 maãu phaân tích chæ coù 02 maãu cuûa loaït “C” laø rôi vaøo höôùng taïo daàu khí, 17 maãu cuûa loaït “D” vaø “E” laø coù chieàu höôùng xuaát hieän daàu. Trong loaït “B1” ( Mioxen döôùi ) haàu heát caùc maãu phaân tích cho bieåu hieän keùm vaät lieäu höõu cô. Chæ coù moät vaøi maãu trong gieáng 15-C-1X vaø 02-C-1X coù theå laø ñaù sinh daàu khí töø khaù ñeán toát.
Phaân tích thaønh phaàn maceral ñöôïc thöïc hieän cho maët caét Oligoxen cuûa gieáng khoan 02-c-1X ( Jade-1X ) vaø Pearl-1X. Trong Jade-1X coù treân 80% maãu chöùa töø 10-40% lipinite ( kieåu vaät lieäu höõu cô coù khuynh höôùng taïo daàu ).
Trong 5 maãu ñaù phieán seùt laáy trong ñoä saâu töø 2490 – 2950 m cuûa gieáng Pearl-1X, vaät lieäu höõu cô kieåu taïo daàu ( amorphous OM, alginite, cutinite, cporite, resinite…) thay ñoåi töø 60 – 80%. Ñieàu naøy laø moät ñieàm chæ toát cho kerogen kieåu II vaø III.
Nhieàu thoâng soá ñòa hoùa ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù nguoàn goác vaät lieäu höõu cô. Toång quaùt ñöôïc bieåu hieän treân ñoà thò moái quan heä giöõa C27-C28-C29. Söï taäp trung cao cuûa C30 vôùi söï phong phuù vaø söï giaûm cuûa noù theo höôùng laøm cao hôn soá nguyeân töû Cacbon laø moät baèng chöùng toát cho caùc vaät lieäu höõu cô coù nguoàn goác khoâng phaûi töø bieån. Söï hieän dieän cuûa C30 4-Methyl sterane noùi leân vai troø ñoùng goùp vaät lieäu höõu cô töø caùc vi khuaån mono skeleton (sinh vaät ñôn baøo ) hoaëc caùc vi khuaån soáng trong moâi tröôøng ñaàm hoà ( ñoâi khi coù bieån). Söï phong phuù cuûa sterane thöôøng lieân quan ñeán caùc töôùng traàm tích ôû moâi tröôøng nöôùc (ñaàm laày hay bieån). Khi quan saùt caùc töôùng höõu cô cho thaáy coù töôùng ñaàm hoà trong caùc traàm tích Oligoxen.
Phaân tích chi tieát töø caùc vuøng rieâng bieät chöùng toû nguoàn goác vaät lieäu höõu cô thuoäc kieåu hoãn hôïp vaø ñöôïc duy trì trong caùc ñieàu kieän khaùc nhau.
Ñaëc ñieåm taàng chöùa
Caùc ñaù keânh daãn
Caùc taàng ñaù maø hydrocacbon ñi xuyeân qua noù ñeå ñeán baãy. Cuoäi keát taïi taàng ñaùy vaø taàng caùt keát beân treân cuûa loaït “E” laø ñöôøng keânh daãn toát cho daàu töø ñaù sinh cuûa loaït “D” vaø “E” ñeán caùc væa cuûa moùng ñaù phong hoùa vaø nöùt neû.
Caùc ñaù chöùa
ÔÛ moû Ruby ñaù chöùa hydrocacbon laø caùt keát thuoäc traàm tích Oligoxen – Mioxen. Trong moû Baïch Hoå, daàu ñöôïc phaùt hieän ban ñaàu coù nguoàn goác töø Mioxen haï vaø caùt keát Oligoxen. Sau naøy daàu ñöôïc phaùt hieän trong caùc ñaù moùng nöùt neû, phong hoùa.
Ñaù moùng nöùt neû, phong hoùa laø ñaù chöùa quan troïng trong boàn truõng Cöûu Long. Kinh nghieäm trong thaêm doø vaø khai thaùc daàu khí taïi boàn truõng Cöûu Long chöùng roû raèng coù hôn 80% daàu chöùa trong caùc taàng cuûa boàn truõng laø thuoäc caùc baãy nôi ñaù moùng. Caùc khoái naâng leân cuûa ñaù moùng coù theå laø ñoái töôïng quan taâm cho thaêm doø vaø khai thaùc daàu khí.
ÔÛ moû Ruby, heä taàng Baïch Hoå trung coù theå ñöôïc chia hai phaàn. Phaàn treân chuû yeáu laø phieán seùt, phaàn döôùi laø caùt. Döïa vaøo söï phaân tích vaät lyù thì ñoä roãng hieäu duïng trung bình 13,2% - 16,3%, ñoä baõo hoøa nöôùc trung bình laø 51,1% - 58,2%. Coøn ôû heä taàng Traø Taân trung thì ñoä roãng hieäu duïng laø 12,4% - 15% vaø ñoä baûo hoøa nöôùc trung bình 50,5% - 64,1%.
Ñaëc ñieåm taàng chaén
Taàng chaén laø moät boä phaän khoâng theå thieáu trong baãy daàu. Ñaù chaén laø ñaù coù ñoä roãng vaø ñoä thaám thaáp ñuû ñeå ngaên ngöøa söï dòch chuyeån cuûa hydrocacbon. Ñaù chaén coøn goïi laø ñaù maùi naèm ôû treân, trong tröôøng hôïp daàu dòch chuyeån naèm ngang ñaù chaén goïi laø ñaù töôøng. Ñaù chaén chính laø ñaù bò xi maêng hoùa maïnh hoaëc do quaù trình traàm tích tieáp theo chöùa nhieàu phaàn töû seùt. Ñaù chaén thöïc hieän ñöôïc nhieäm vuï cuûa mình khi coù moät aùp löïc vöøa ñuû. Vì vaäy khi aùp löïc thay ñoåi, aùp xuaát taêng cao thì ñaù chaén khoâng coøn chaén ñöôïc nöûa. Haàu heát caùc ñaù maùi coù ñoä thaám < 10-4 Darcy. Ñaù chaén toát nhaát laø ñaù traàm tích coù tính deûo laø ñaù seùt vaø ñaù phieán.
Trong boàn traàm tích Cöûu Long, caùc thaønh taïo seùt coù beà daøy khaù lôùn vaø phaân boá khaù roäng lôùn. Chuùng vöøa ñoùng vai troø laø ñaù sinh daàu vaø taàng chaén coù hieäu quaû.
Nhö ñaõ moâ taû ôû treân, ñaù trong caùc baãy nôi ñaù moùng cuûa moû Ruby laø ñaù phieán loaït “D”. Thu thaäp töø caùc traàm tích cho thaáy coù theå caùc taàng mòn haït phuû beân treân laø taàng chaén cho caùc tích tuï daàu khí.
Taàng Rotalid laø taàng chaén toát mang tính khu vöïc trong Mioxen döôùi vôùi haøm löôïng seùt 90 – 95 %, kieán truùc phaân taùn vôùi côõ haït < 0.001 mm. Thaønh phaàn khoaùng seùt chuû yeáu laø montmoriolit. Ñaây laø taàng chaén toát cho caû daàu laãn khí.
PHAÀN II
CAÙC PHÖÔNG PHAÙP ÑÒA VAÄT LYÙ GIEÁNG KHOAN VAØ XAÙC ÑÒNH ÑAËC TÍNH THAÁM CHÖÙA CUÛA HAI GIEÁNG KHOAN RUBY-2X
CHÖÔNG I : CAÙC PHÖÔNG PHAÙP ÑÒA VAÄT LYÙ GIEÁNG KHOAN
PHÖÔNG PHAÙP ÑIEÄN
A.1. PHÖÔNG PHAÙP ÑO ÑIEÄN NHAÂN TAÏO
Theo ñoä daøi cuûa doân ( khoaûng caùch saép xeáp giöõa caùc ñieän cöïc ) ngöôøi ta chia laøm 2 loaïi :
Ño söôøn
Ño vi ñieän cöïc
I. Ño söôøn
I.1. Ño söôøn ñònh höôùng 7 ñieän cöïc
Ao laø ñieän cöïc trung taâm , ba caëp ñieän cöïc boá trí ñoái xöùng qua qua Ao laø M1 vaø M2 ; M’1 vaø M’2 ; A1 vaø A2
Nguyeân lyù hoaït ñoäng: Ao , A1 , A2 phoùng ra doøng ñieän ñònh höôùng. Döôùi taùc duïng cuûa doøng ñieän khoâng ñoåi Io ñöôïc phoùng ra bôûi ñieän cöïc Ao, doøng ñieän ñònh höôùng ñöôïc phoùng ra töø ñieän cöïc ñònh höôùng A1 vaø A2 ñöôïc ñieàu chænh sao cho khoâng phuï thuoäc ñieän trôû cuûa ñaát ñaù keá beân vaø ñieän trôû cuûa dung dòch trong gieáng khoan , ñaûm baûo söï caân baèng ñieän theá giöõa caùc ñieän cöïc Ao, A1 vaø A2. Ñieàu kieän ñeå ñieän theá giöõa caùc ñieän cöïc ñöôïc caân baèng laø hieäu ñieän theá giöõa hai caëp ñieän cöïc ghi M1M’1 vaø M2M’2 baèng 0 döôùi söï thay ñoåi cöôøng ñoä doøng ñieän ñònh höôùng. Neáu nhö ñieän theá cuûa ñieän cöïc Ao, A1, A2 laø baèng nhau thì seõ khoâng coù doøng ñieän chaïy doïc theo gieáng khoan maø chæ höôùng vaøo ñaát ñaù nghieân cöùu . (Hình 7)
I.2. Ño söôøn ñònh höôùng 3 ñieän cöïc
Bao goàm 3 ñieän cöïc hình truï daøi Ao, A1, A2. Ao laø ñieän cöïc trung taâm , hai ñieän cöïc ñoái xöùng qua Ao laø A1 vaø A2.
Nguyeân lyù hoaït ñoäng: cuõng gioáng nhö 7 ñieän cöïc
I.3. Ño söôøn ñònh huôùng ñoâi DLL ( Dual Laterolog )
I.3.1. Ño saâu söôøn LLD ( deep laterolog)
Bao goàm 9 ñieän cöïc Ao, A1, A’1, A2, A’2, M1, M1’, M2, M2’. Nguyeân lyù hoaït ñoäng cuõng gioáng nhö 7 ñieän cöïc .
A1, A1, A2’, A2’ ñöôïc noái vôùi nhau vaø duøng ñeå phoùng ra doøng ñieän ñònh höôùng. Doøng naøy sau khi ñi qua ñaát ñaù seõ bò uoán cong vaø quay trôû laïi ñieän cöïc thu.
I.3.2. Ño noâng LLS ( shallow laterolog)
Cuõng bao goàm 9 ñieän cöïc nhöng khaùc phöông phaùp ño saâu laø ñieän cöïc A1,A1’ phoùng ra doøng ñieän ñònh höôùng coøn A2,A2’ ñöôïc söû duïng nhö laø ñieän cöïc thu.
Öùng duïng:
Phöông phaùp ño saâu söôøn LLD vaø ño noâng LLS duøng ñeå nghieân cöùu:
Ñieän trôû thöïc cuûa væa
Ñieän trôû cuûa vuøng thaám
Ñöôøng kính cuûa vuøng thaám
LLD LLS
A2
A1
M2
M1
Io AO
M’1
M’2
A’1
A’2
Hình 7. Mô hình cấu tạo của LLS và LLD
II. Ño vi ñieän cöïc
II.1. Ño vi ñieän cöïc khoâng ñònh höôùng ML ( MicroLog)
Goàm 3 ñieän cöïc Ao, M1, M2 ñöôïc boá trí treân moät ñeäm loùt cao su duøng ñeå choáng laïi söï neùn eùp cuûa thaønh gieáng khoan khi thieát bò tieáp xuùc vôùi thaønh gieáng. Caùc ñieän cöïc naøy caùch nhau1 inch.
II.2. Ño vi ñieän cöïc ñònh höôùng MLL( MicroLateroLog)
Bao goàm ñieän cöïc nhoû Ao bao quanh bôûi 3 ñieän cöïc troøn A1, M1vaø M2 ñöôïc boá trí treân moät ñeäm loùt cao su. Ñieän cöïc Ao phaùt ra doøng ñieän khoâng ñoåi Io ñeå duy trì hieäu ñieän theá khoâng ñoåi baèng 0 giöõa M1 vaø M2 khi Ao phoùng ra doøng ñieän. Ñoái vôùi lôùp buøn seùt coù ñöôøng kính > 3/8 inch thì giaù trò ñieän trôû cuûa MLL phaûi hieäu chænh. Ñoä phaân giaûi cuûa MLL khoaûng 1,7 inch vaø ñoä saâu nghieân cöùu töø 1-2 inch.
II.3. Ño vi ñieän cöïc ñònh höôùng daïng caàu MSFL ( Micro Spherically Focus Log)
Phöông phaùp MSFL ñöôïc thay theá cho ML vaø MLL khi ñöôïc keát hôïp ño moät löôït vôùi caùc thieát bò khaùc nhö DLL. ( Hình 8)
Thieát bò ño bao goàm ñieän cöïc trung taâm Ao , ñieän cöïc phaùt A1 , ñieän cöïc ghi Mo vaø hai ñieän cöïc ñieàu chænh ñieän theá.
So vôùi MLL thì MSFL ít bò aûnh höôûng bôûi chieàu daøy lôùp buøn seùt vì vaäy noù coù theå ño chính xaùc giaù trò ñieän trôû cuûa ñôùi ngaám hoaøn toaøn trong caû ñieàu kieän væa coù ñoä thaám keùm.
Trong tröôøng hôïp lôùp buøn seùt coù beà daøy lôùn hôn ½ inch thì giaù trò ñieän trôû MSFL caàn phaûi hieäu chænh thoâng qua hai thoâng soá laø chieàu daøy hmc vaø ñieän trôû cuûa lôùp buøn seùt Rmc.
Buøn khoan
Buøn
io
ia
Væa
AO
MO
A1
DV=0
Hình 8. Moâ hình cấu tạo của MSFL.
A.2. PHÖÔNG PHAÙP ÑO ÑIEÄN THEÁ PHAÂN CÖÏC TÖÏ NHIEÂN TRONG ÑAÁT ÑAÙ
SP laø phöông phaùp nghieân cöùu tröôøng ñieän tónh trong gieáng khoan, tröôøng ñieän naøy ñöôïc taïo thaønh do caùc quaù trình lyù hoaù xaûy ra giöõa maët caét gieáng khoan vôùi ñaát ñaù vaø giöõa caùc lôùp ñaát ñaù coù thaønh phaàn thaïch hoïc khaùc nhau. ( hình 9)
Caùc quaù trình lyù hoaù bao goàm :
Quaù trình khuyeách taùn muoái töø nöôùc væa ñeán dung dòch gieáng khoan vaø ngöôïc laïi
Quaù trình huùt caùc ion ôû treân beà maët cuûa caùc tinh theå ñaát ñaù
Quaù trình thaám töø dung dòch gieáng vaøo ñaát ñaù vaø nöôùc væa vaøo gieáng khoan
Phaûn öùng oxi hoaù khöû dieãn ra trong ñaát ñaù vaø treân beà maët tieáp xuùc giöõa ñaát ñaù vôùi dung dòch gieáng khoan
Trong boán quaù trình treân , quaù trình khuyeách taùn muoái vaø huùt ion ñoùng vai troø chính trong vieäc taïo ra tröôøng ñieän töï nhieân trong ñaát ñaù .
Khi haøm löôïng muoái cuûa dung dòch khoan vaø nöôùc væa baèng nhau thì khoâng coù SP
Neáu dung dòch khoan goác daàu thì cuõng khoâng coù SP
Caùc phöông phaùp cuûa SP
Phöông phaùp SP thoâng duïng
Phöông phaùp Gradien SP
Phöông phaùp ño baèng ñieän cöïc töï choïn
Phöông phaùp ño hieäu chænh SP
Ñôn vò ghi cuûa SP laø Milivon
Öùng duïng chung
Phöông phaùp SP khi keát hôïp vôùi caùc ñöôøng cong khaùc ngöôøi ta coù theå :
Nghieân cöùu maët caét thaïch hoïc cuûa gieáng khoan
Lieân keát laùt caét : xaùc ñònh væa saûn phaåm
Xaùc ñònh ñoä khoaùng hoaù cuûa nöôùc væa vaø nöôùc dung dòch gieáng khoan
Xaùc ñònh ñoä seùt , ñoä roãng , ñoä thaám vaø ñoä baõo hoaø daàu trong ñaát ñaù
Ñaù
Granit
buøn
Nöôùc ngoït
Nöôùc maën
Ñaù
Caùt keát
Ñaù
Phieán seùt
buøn
Caùt laãn
buøn
Caùt
saïch
Seùt
Ñieän trôû
Thaïch
hoïc
SP - mv
Hình 9. Hình ảnh minh họa đường cong SP
A.3. PHÖÔNG PHAÙP ÑO CAÛM ÖÙNG ÑIEÄN TÖØ TRONG ÑAÁT ÑAÙ
Phöông phaùp caûm öùng ñieän töø laø phöông phaùp ño trong gieáng khoan ñieän theá cuûa töø tröôøng thay ñoåi taïo ra bôûi doøng ñieän xoaùy, doøng ñieän naøy ñi trong ñaát ñaù vaø ñöôïc taïo ra bôûi cuoän daây nguoàn.
Phöông phaùp caûm öùng ñieän töø coù theå söû duïng (ño) trong gieáng khoan ngaäp nöôùc dung dòch , thaäm chí trong gieáng khoan dung dòch khoâng daãn ñieän nhö: daàu, khoâng khí hoaëc khí töï nhieân.
Öùng duïng
Phöông phaùp caûm öùng ñieän töø ñöôïc keát hôïp vôùi caùc ñöôøng cong khaùc ñeå :
Xaùc ñònh væa saûn phaåm
Xaùc ñònh ñieän trôû Rt cuûa væa
Xaùc ñònh ñieän trôû vuøng thaám vaø ñöôøng kính vuøng thaám
B. PHÖÔNG PHAÙP PHOÙNG XAÏ
Phöông phaùp ñòa vaät lyù gieáng khoan döïa treân quaù trình phoùng xaï (phoùng xaï töï nhieân, phoùng xaï do bò kích ) xaûy ra ôû caùc phaàn töû haït nhaân nguyeân töû ñöôïc goïi laø phöông phaùp ñòa vaät lyù phoùng xaï hay carota phoùng xaï.
Hieän nay coù raát nhieàu phöông phaùp phoùng xaï khaùc nhau, tuy nhieân chæ coù ba phöông phaùp sau laø söû duïng roäng raõi nhaát :
Phöông phaùp Gamma Ray (GR) hay coøn goïi laø phöông phaùp Gamma töï nhieân
Phöông phaùp Gamma Gamma Carota
Phöông phaùp Nôtron
Nhöõng phöông phaùp naøy coù theå söû duïng trong gieáng khoan ñaõ vaø chöa choáng oáng
B.1. Phöông phaùp Gamma töï nhieân ( GR)
I. Phöông phaùp Gamma töï nhieân toång
Laø phöông phaùp ño hoaït ñoä Gamma töï nhieân trong ñaát ñaù.
Söï phaân raõ haït nhaân nguyeân töû ôû ñieàu kieän töï nhieân ( khi coù phoùng xaï) bao giôø cuõng keøm theo hieän töôïng böùc xaï α, β, γ. Taát caû nhöõng böùc xaï α, β, γ seõ taùc ñoäng vaøo moâi tröôøng xung quanh vaø chuùng seõ bò haáp thuï moät phaàn naøo ñoù.
Nhöõng tia α phaàn lôùn keùm beàn vöõng coù khaû naêng ion hoaù cao. Doøng tia α naøy haàu nhö bò haáp thuï bôûi nhöõng lôùp ñaát ñaù cöïc moûng vaøi µm
Doøng tia β coù khaû naêng ñaâm xuyeân cao hôn α vaø haàu nhö cuõng bò haáp thuï bôûi nhöõng lôùp ñaát ñaù coù ñoä daøy lôùn hôn vaøi mm.
Doøng tia γ ñöôïc xem laø böùc xaï ñieän töø soùng ngaén coù taàn soá cao ñöôïc ño ôû ñôn vò MeV. ( Megaelectron von )
Nhôø vaøo khaû naêng ñaâm xuyeân cao cuûa böùc xaï γ, noù coù yù nghóa thöïc teá khi nghieân cöùu maët caét gieáng khoan ( tia γ bò haáp thuï bôûi lôùp ñaát ñaù coù ñoä daøy gaàn 1m ). Chính vì vaäy maø khi ño trong gieáng khoan choáng oáng khoâng aûnh höôûng ñeán giaù trò ño.
Duïng cuï Gamma-Ray ñoïc söï phaûn xaï Gamma-Ray töï nhieân cho bôûi ñaù. Ñaù phieán seùt phoùng thích nhieàu Gamma-Ray töï nhieân, bôûi vaäy noù ñöôïc ñoïc cao treân Gamma-Ray log.
Caùt keát vaø ñaù voâi khoâng phoùng thích nhieàu Gamma-Ray, bôûi vaäy noù cho chæ soá thaáp ( hình 10)
Ñôn vò ño cuûa GR laø Bg/g hay gAPI
Öùng duïng:
Phöông phaùp GR ñöôïc söû duïng ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà sau:
Phaân tích thaønh phaàn thaïch hoïc cuûa ñaát ñaù
Xaùc ñònh seùt luïc nguyeân vaø ñaù Cacbonat
Xaùc ñònh haøm löôïng seùt chöùa trong væa
II. Phöông phaùp Gamma töï nhieân thaønh phaàn
Laø phöông phaùp xaùc ñònh thaønh phaàn caùc nguyeân toá phoùng xaï töï nhieân K,U,Th.
Phöông phaùp naøy duøng ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà sau :
Lieân keát töøng phaàn phaân chia ñaát ñaù theo töøng daïng thaïch hoïc khaùc nhau.
Ñaùnh giaù caùc daïng cuûa væa seùt , thaønh phaàn khoaùng vaät seùt trong ñaát ñaù.
Ñaùnh giaù thaønh phaàn höõu cô trong seùt keát.
Ñôn vò API
Pecmi
Ñoä saâu
(feet)
Ñaù
caùt keát
Ñaù
phieán seùt
Thaønh heä Kiowa
Thaønh heä Dakota
Hình 10. Hình ảnh minh họa đường cong Gamma
B.2. Gamma Gamma Carota
Duøng phoùng xaï γ baén vaøo trong ñaát ñaù roài ño laïi.
Nguyeân lyù : döïa vaøo ñaëc tính taùn xaï cuûa γ böùc xaïxuaát hieän khi kích thích leân ñaát ñaù moät nguoàn γ beân ngoaøi. Taùc ñoäng giöõa Gamma böùc xaï vaø vaät chaát laø taïo thaønh moät caëp ñieän töû pozitron, hieäu öùng quang ñieän, hieäu öùng compton.
Caëp ñieän töû pozitron : taïo thaønh döôùi taùc ñoäng Gamma löôïng töû coù naêng löôïng lôùn (5 – 10 MeV ) vôùi haït nhaân nguyeân töû. Keát quaû Gamma löôïng töû maát ñi vaø trong tröôøng ñieän haït nhaân caëp electron pozitron ñöôïc taïo thaønh.
Hieäu öùng quang ñieän: dieãn ra döôùi söï haáp thuï Gamma löôïng töû töø moät trong soá nhöõng electron cuûa haït nhaân, naêng löôïng Gamma löôïng töû taïo thaønh ôû naêng löôïng electron, electron naøy quay quanh haït nhaân. Thoâng thöôøng aûnh höôûng cuûa hieäu öùng quang ñieän vôùi vaät chaát laø raát nhoû.
Hieäu öùng Compton: khaùc hieäu öùng quang ñieän, Gamma löôïng töû khoâng maát ñi maø chæ maát moät phaàn naêng löôïng cho moät trong nhöõng electron cuûa nhaân vaø thay ñoåi höôùng chuyeån ñoäng (taùn xaï).
Trong phöông phaùp Gamma Gamma Carota coù 2 phöông phaùp :
Gamma Gamma maät ñoä
Gamma Gamma löïa choïn
1. Gamma Gamma maät ñoä ( Density ): chuû yeáu ño Gamma löôïng töû taùn xaï coù thaønh phaàn cöùng duøng ñeå xaùc ñònh maät ñoä ñaát ñaù trong gieáng khoan.
Duïng cuï Density log bao goàm moät nguoàn phoùng xaï Gamma-ray cao ñöôïc duøng ñeå phoùng vaøo trong væa. Phoùng xaï ñi xuyeân qua ñaù vaø ñöôïc ghi nhaän bôûi söï choáng laïi.
Neáu ñaù naëng vaø daøy ñaëc thì chæ coù moät vaøi Gamma-ray ñaït tôùi söï choáng laïi vaø ñöôïc ñoïc cao treân log. Neáu ñaù nheï vaø roãng, nhö caùt keát vaø ñaù voâi thì nhieàu Gamma-ray ñaït tôùi söï choáng laïi vaø chuùng ñöôïc ñoïc vôùi giaù trò thaáp treân log (hình 14)
Ñôn vò: g/cm3
Öùng duïng:
Phöông phaùp Gamma Gamma maät ñoä (Density) söû duïng roäng raõi ñeå phaân væa , ñaùnh giaù thaønh phaàn thaïch hoïc, ñaùnh giaù ñoä roãng, phaùt hieän væa khí, kieåm tra traïng thaùi gieáng khoan.
2. Gamma Gamma löïa choïn: khoâng ñöôïc söû duïng thöôøng xuyeân neân khoâng ñeà caäp.
B.3. Nôtron Carota
Nguyeân lyù cô baûn:
Haït nôtron laø nhöõng haït khoâng tích ñieän, khoâng bò ion hoaù bôûi moâi tröôøng xung quanh. Do khoâng tích ñieän neân nôtron khoâng bò maát naêng löôïng khi töông taùc vôùi electron vaø haït nhaân, bôûi vaäy nôtron coù khaû naêng ñaâm xuyeân cao.
Nôtron log laø moät loaïi cuûa log ñoä roãng maø ño söï hieän dieän cuûa hydrogen trong nhöõng phaân töû nöôùc trong moät væa. Ñaù phieán seùt chöùa nhieàu nöôùc, log Nôtron ñoïc ñoä roãng raát cao trong væa phieán seùt. (hình 12)
Naêng löôïng cuûa nôtron ño baèng: MeV
ÖÙng duïng:
Phöông phaùp nôtron duøng ñeå tính ñoä roãng ñaát ñaù, ngoaøi ra khi keát hôïp vôùi caùc phöông phaùp khaùc coù theå duøng ñeå ñaùnh giaù thaønh phaàn thaïch hoïc, phaân væa, xaùc ñònh ranh giôùi daàu, nöôùc cuûa væa.
Ñoä roãng Density gm/cc
Ñoä saâu
(feet)
Ñôn vò API
Hình 11. Hình ảnh minh họa đường cong Density
Ñoä saâu
(feet)
Ñôn vò API
Ñoä roãng Nôtron %
Hình 12. Hình ảnh minh họa đường cong Nơtron
Nôtron
Ñoä saâu
(feet)
Ñôn vò API
Ñoä roãng Nôtron / Density
Hình 13. Hình ảnh minh họa đường cong Density và đường Nơtron
C. PHÖÔNG PHAÙP SOÙNG AÂM
Laø phöông phaùp döïa treân söï lan truyeàn cuûa soùng sieâu aâm coù taàn soá cao ( > 20 khz) ñeå nghieân cöùu tính chaát vaät lyù cuõng nhö thaïch hoïc cuûa ñaát ñaù. Döïa treân nhöõng thoâng soá ghi chia laøm ba phöông phaùp :
Sieâu aâm theo vaän toác
Sieâu aâm theo söï taét daàn
Sieâu aâm theo soùng
Nguyeân lyù: Ñaát ñaù naèm trong moâi tröôøng töï nhieân laø nhöõng vaät ñaøn hoà, neáu ta kích thích moät löïc beân ngoaøi vaøo noù thì trong moâi tröôøng seõ xuaát hieän moät öùng löïc kích thích leân laøm di chuyeån caùc haït. Trong tröôøng hôïp chung daãn ñeán söï xuaát hieän bieán daïng. Quaù trình dao ñoäng lan truyeàn theo trình töï söï bieán daïng goïi laø soùng ñaøn hoài. Beà maët maø trong moät thôøi ñieåm naøo ñoù xuaát hieän caùc haït chuyeån ñoäng goïi laø maët soùng. Böôùc soùng laø khoaûng caùch giöõa nhöõng chuyeån ñoäng coù cuøng moät pha.
Coù hai loaïi soùng:
Soùng doïc : caùc haït cuûa moâi tröôøng chuyeån ñoäng theo höôùng lan truyeàn soùng , lan truyeàn trong moâi tröôøng raén , loûng , khí.
Soùng ngang : caùc haït cuûa moâi tröôøng chuyeån ñoäng theo höôùng vuoâng goùc phöông truyeàn soùng, lan truyeàn trong moâi tröôøng raén.
Öùng duïng:
Phöông phaùp sieâu aâm duøng ñeå phaân væa saûn phaåm , ñaùnh giaù ñoä roãng, nghieân cöùu tính chaát cô lyù cuûa ñaát ñaù.
hình 14. Hình ảnh minh họa đường cong siêu âm.
CHÖÔNG III. AÙP DUÏNG CAÙC PHÖÔNG PHAÙP ÑÒA VAÄT LYÙ GIEÁNG KHOAN ÑEÅ XAÙC ÑÒNH TÍNH CHAÁT GIEÁNG KHOAN RUBY-2X.
Caùc thoâng soá duøng trong phöông trình tính ñoä roãng vaø ñoä baõo hoaø nöôùc :
Input
Clastic
Parameters
Units
Low OL
Low OL
Mid OL
Upp OL
Wet Upp OL
Miocene
OL 90-100
OL 50-80
OL 40-50
OL 10-30
OL 4-9
Mi-9-100
Fluid type
Water
Gas/Oil
Gas
Oil
Water
Oil/Water
Porosity Parameters
RHOmat
gm/cc
2.65
2.65
2.65
2.65
2.65
2.65
RHOfl
gm/cc
1
1
1
1
1
1
NPHIfl
v/v
-0.04
-0.04
-0.04
-0.04
-0.04
-0.04
NPHImat
v/v
1
1
1
1
1
1
Dtmat
us/ft
55.5
55.5
55.5
55.5
55.5
60
DTfl
us/ft
189
189
189
189
189
189
CP
us/ft
1
1
1
1
1
1.7
Formation Factor
a
-
1
1
1
1
1
1
m
-
1.66
1.66
1.66
1.66
1.66
1.97
n
-
1.71
1.71
1.71
1.71
1.71
1.97
Formation Water
Rw
ohm.m
1.3
0.9
0.4
0.1
0.11
0.04
Cwf
mho/m
769
1111
2500
10000
9091
25000
@BHT oC
Deg C
145
141
138
119
110
90
Salinity
ppm Cl-
1100
1500
3500
20000
20000
65000
Mud data
Rmf
ohm.m
0.046
0.046
0.046
0.046
0.046
0.046
@BHT oC
Deg C
26
26
26
26
26
26
Shale input
Rsh
ohm.m
20
10
9
4.5
3.5
1.5
Cwb
mho/m
50
100
111
222
286
667
Cut-offs
Vsh
%
40
40
40
40
40
40
Perm
mD
1
0.1
0.1
1
1
1
PHIE
%
9
6
6
9
9
9
Swe
%
75
85
85
75
75
75
Rm = 0.061 ohm.m ôû 26 oC Ñoä saâu ñaùy gieáng 2X = 3382m
Rmc = 0.115 ohm.m ôû 26 oC BS = 12.255 inch
фsh = 22 % Gradient nhieät ñoä = 3 oC/100 m
Nhieät ñoä beà maët T = 30 oC Nhieät ñoä ñaùy gieáng T = 116 oC
Caùc böôùc giaûi ñoaùn taøi lieäu ñòa vaät lyù gieáng khoan :
Phaân væa
Xaây döïng ñöôøng seùt chuaån (GRcut off): döïa vaøo ñöôøng GR xaùc ñònh giaù trò GRmax vaø GRmin
GRmax laø giaù trò GR ñoïc ñöôïc ôû væa seùt saïch vaø chuaån nhaát (coù beà daøy töông ñoái, >= 1.5)
GRmin laø giaù trò GR ñoïc ñöôïc ôû væa caùt ñaïi dieän nhaát (saïch vaø coù beà daøy töông ñoái, >= 1.5m)
Xaùc ñònh giaù trò GRcut off baèng coâng thöùc:
Vsh = 0.8
GR - GRmin
GRmax - GRmin
Vôùi Vsh cut off = 0.4, coù GRmin, GRmax suy ra GR cut off
Phaân væa
Caên cöù vaøo ñöôøng GRcut off vöøa xaùc ñònh ñeå phaân væa.
Ñoàng thôøi phaûi döïa vaøo ñöôøng log LLD, LLS, MSFL ñeå so saùnh vaø xaùc ñònh chính xaùc ranh giôùi væa cho phuø hôïp.
Taát caû caùc væa coù giaù trò GR GRcut off laø væa seùt.
Trong moät soá tröôøng hôïp, ôû trong 1 væa, giaù trò GR bieán ñoåi khaù nhieàu, chuùng ta coù theå chia thaønh nhieàu væa nhoû (a, b, c …), ñoàng thôøi döïa vaøo caùc ñöôøng log khaùc ñeå coù ñoä chính xaùc cao hôn.
Ñaùnh soá thöù töï töø treân xuoáng, vaø chæ laáy nhöõng væa caùt coù chieàu daøy töông ñoái, >= 1.5m.
Coù moät soá væa coù giaù trò GR vaø giaù trò ñöôøng MSFL taêng ñoät bieán à ñaáy laø nhöõng væa than, ta khoâng laáy nhöõng væa naøy.
Xaùc dònh chieàu saâu vaø beà daøy væa:
Ñoä saâu væa H (m): ñoïc chæ soá ñoä saâu ôû töøng væa ñaõ phaân chia.
Beà daøy væa h (m): caên cöù vaøo ñoä saâu noùc vaø ñaùy, beà daøy væa tính theo coâng thöùc:
Hvæa = Ñoä saâu ñaùy – Ñoä saâu noùc nouøc
Xaùc ñònh giaù trò GR cho töøng væa
Treân ñöôøng GR töø bieåu ñoà log, ghi nhaän giaù trò GR cho töøng væa (laáy giaù trò trung bình).
Vsh = 0.8
GR - GRmin
GRmax - GRmin
Xaùc ñònh haøm löôïng Vsh cho töøng væa:
Söû duïng coâng thöùc:
Ñeå xaùc ñònh giaù trò Vsh cho töøng væa.
Ñoïc giaù trò ñöôøng kính gieáng khoan (Caliper - Cals) vaø ñöôøng kính choaøng khoan (Bitsize - BS)
Ñöôøng kính gieáng khoan Caliper (inch): xaùc ñònh treân ñöôøng log Caliper
Ñöôøng kính choaøng khoan Bitsize (inch): xaùc ñònh treân ñöôøng log BS, giaù trò naøy khoâng thay ñoåi laø 12.255 inches.
Xaùc ñònh beà daøy lôùp buøn khoan (mud cake)
Xaùc ñònh baèng coâng thöùc sau:
hmc = Ñöôøng kính gieáng khoan Caliper – Ñöôøng kính choaøng khoan BS
Neáu giaù trò Caliper >= giaù trò Bitsize: coi nhö hmc = 0
Neáu giaù trò Caliper < giaù trò ø Bitsize: laáy giaù trò tuyeät ñoái cuûa hmc
Ñoái vôùi ñöôøng log naøy, do giaù trò Caliper >= giaù trò Bitsize neân toaøn boä giaù trò hmc=0
Xaùc ñònh giaù trò maät ñoä (Density – RHOB) g/cm3
Caùc giaù trò ñoïc treân ñöôøng log RHOB, laáy theo giaù trò trung bình ôû moãi væa.
Xaùc ñònh giaù trò Neutron (NPHI) v/v
Xaùc ñònh döïa vaøo ñöôøng log NPHI, laáy theo giaù trò trung bình ôû moãi væa.
Xaùc ñònh giaù trò sieâu aâm (Sonic - DT) µs/m
Caên cöù vaøo ñöôøng log DT, ñoïc giaù trò DT cho töøng væa, laáy giaù trò trung bình.
Fhd =
rmat – rlog
- Vsh * Fsh
rmat – rfluid
Tính toaùn ñoä roãng hieäu duïng theo ñöôøng Density
Döïa vaøo coâng thöùc:
Xaùc ñònh ñöôïc FÂhd theo ñöôøng Density cho töøng væa.
Xaùc ñònh ñoä roãng hieäu duïng theo ñöôøng Sonic
Fhd =
DT - DTmat
- Vsh * Fsh OAÂsh
DTfluid - DTmat
Vôùi DTmat = 189 (µs/m), DTfluid = 630 (µs/m) vaø DT ñoïc ñöôïc töø log
Xaùc ñònh ñöôïc Fhd theo ñöôøng Sonic cho töøng væa.
Xaùc ñònh ñoä roãng trung bình cuûa væa
Töø giaù trò Fhd theo ñöôøng Density vaø Fhd theo ñöôøng Sonic, ta tính Fhd trung bình cho töøng væa theo coâng thöùc:
Fvæa =
Fhd Density + Fhd Sonic
2
Xaùc ñònh giaù trò ño saâu söôøn LLD (Ohm.m)
Caùc giaù trò ñöôïc laáy töø ñöôøng log LLD, ñoïc giaù trò trung bình cho töøng væa.
Xaùc ñònh giaù trò ño noâng söôøn LLS (Ohmm)
Caùc giaù trò ñöôïc laáy töø ñöôøng log LLS, ñoïc giaù trò trung bình cho töøng væa.
Xaùc ñònh giaù trò ño vi ñieän cöïc MSFL (Ohmm)
Caùc giaù trò ñöôïc laáy töø ñöôøng log MSFL, ñoïc giaù trò trung bình cho töøng væa.
Tính toaùn nhieät ñoä gieáng khoan TGK (0C) ôû töøng vò trí væa
Nhieät ñoä beà maët T = 30 0C ôû 0 (m)
Nhieät ñoä ñaùy gieáng khoan T = 116 0C ôû ñoä saâu 4160 m (EM-1X), 3730 m (EM-2X)
Nhieät ñoä ñaùy gieáng khoan - Nhieät ñoä
TGK = =
Ñoä saâu gieáng khoan
x Ñoä saâu væa + Nhieät ñoä beà maët
Ta laäp phöông trình tuyeán tính coù daïng y = ax + b, bieåu dieãn söï thay ñoåi nhieät ñoä gieáng khoan theo theo ñoä saâu væa nhö sau:
x H (m) + 30 0C
TGK = =
120 0C – 30 0C
3382 m
Ruby-2X:
à TGK = 0.0216H + 30
Tính toaùn nhieät ñoä Tvæa (0C)
Nhieät ñoä beà maët T = 30 0C
Gradient ñòa nhieät 3 0C/100 m
Tvæa = Gradient ñòa nhieät x ñoä saâu væa + Nhieät ñoä beà maët
Laäp phöông trình tuyeán tính coù daïng y = ax + b, bieåu hieän moái quan heä giöõa nhieät ñoä væa vaø ñoä saâu væa nhö sau:
à Tvæa = 0.03H + 30
Rw =
R1
[T1 + 21.5]
[T2 + 21.5]
Tính toaùn ñieän trôû suaát cuûa nöôùc væa Rw (Ohmm)
Aùp ñuïng coâng thöùc:
Vôùi R1 laø giaù trò ñieän trôû suaát nöôùc væa öùng vôùi nhieät ñoä T1 vaø R2 laø giaù trò ñieän trôû suaát nöôùc væa caàn tính cho töøng væa öùng vôùi nhieät ñoä T2 = TGK cuûa töøng væa.
Döïa vaøo ñoä khoaùng hoùa cuûa nöôùc væa Sa = 24000 (ppm), tra vaøo baûng Resistivity of NaCl Solution, ta xaùc ñònh ñöôïc giaù trò R1 = 0.095 (Ohmm) öùng vôùi T1 taïi 100 0C.
Tính toaùn ñieän trôû suaát cuûa lôùp buøn seùt (mud cake) Rmc (Ohmm)
Choïn giaù trò Rmc cho tröôùc
Rmc = 0.115 (Ohmm) taïi T = 26 0C
Rmc =
R1
[T1 + 21.5]
[T2 + 21.5]
Aùp ñuïng coâng thöùc:
Rmc =
0.115
[28 + 21.5]
[TGK + 21.5]
Thay giaù trò R1 = Rmc vaø T1 = T cho tröôùc, T2 = TGK cuûa töøng væa, ta ñöôïc coâng thöùc tính Rmc cho töøng væa nhö sau:
Xaùc ñònh ñieän trôû suaát cuûa dung dòch khoan Rm (Ohmm)
Choïn giaù trò Rm cho tröôùc
Rm =
R1
[T1 + 21.5]
[T2 + 21.5]
Rm = 0.061 (Ohmm) taïi T = 26 0C
Aùp ñuïng coâng thöùc:
Rmc =
0.061
[28 + 21.5]
[TGK + 21.5]
Thay giaù trò R1 = Rm vaø T1 = T cho tröôùc, T2 = TGK cuûa töøng væa, ta ñöôïc coâng thöùc tính Rm cho töøng væa nhö sau:
RLLD
Rm
Xaùc ñònh giaù trò hieäu chænh RLLDC
Laäp tæ soá:
RLLDC
RLLD
= a
Söõ duïng ñoà thò Deep Laterolog Borehole Correction ñeå xaùc ñònh trò soá hieäu chænh RLLDC öùng vôùi ñöôøng kính choaøng khoan (hole diameter), ta ñöôïc 1 tæ soá:
RLLDC = RLLD x a
à
RLLS
Rm
Xaùc ñònh giaù trò hieäu chænh RLLSC
Laäp tæ soá:
RLLSC
RLLS
= b
Söõ duïng ñoà thò Shallow Laterolog Borehole Correction ñeå xaùc ñònh trò soá hieäu chænh RLLSC öùng vôùi ñöôøng kính choaøng khoan (hole diameter), ta ñöôïc 1 tæ soá:
RLLSC = RLLS x b
à
RMSFL
Rmc
Xaùc ñònh giaù trò hieäu chænh RMSFLC
Laäp tæ soá:
RMSFLC
RMSFL
= c
Söõ duïng ñoà thò MicroSFL Mudcake Correction – Standard MicroSFL ñeå xaùc ñònh trò soá hieäu chænh RMSFLC öùng vôùi beà daøy lôùp buøn seùt (hmc) cuûa töøng væa, ta ñöôïc 1 tæ soá:
RMSFLC = RMSFL x c
à
RLLDC
RLLSC
RLLDC
RMSFLC
Laäp tæ soá vaø
Xaùc ñònh ñieän trôû thöïc cuûa væa RT
Choïn khoaûng 10 væa caùt saïch.
RLLDC
RLLSC
RLLDC
RMSFLC
RT = RLLDC x d
RT
RLLDC
= d
Caên cöù vaøo tæ soá vaø , söû duïng bieåu ñoà Dual Laterolog – Rxo Device ñeå xaùc ñònh tæ soá:
à
Tính toaùn ñoä baõo hoøa nöôùc Sw
Swn =
a x Rw
RT x Fm OAÂm
Söû duïng coâng thöùc Archiev ñeå tính toaùn ñoä baõo hoøa nöôùc:
Tính toaùn ñoä baõo hoøa hydrocacbon SH
Ñoä baõo hoøa nöôùc Sw + Ñoä baõo hoøa hydrocacbon SH = 1
Ta coù:
Ñoä baõo hoøa hydrocacbon SH = 1 - Ñoä baõo hoøa nöôùc Sw +
à
Bieåu ñoà ñoä khoaùng hoùa cuûa cong ty Schlumberger
KEÁT LUAÄN
Qua vieäc phaân tích vaø minh giải log:
Ñoä roãng trung bình töø 15 % - 30%,
giaù trò Vsh trong khoaûng töø 10% ~ 45%
Ñoä baõo hoøa Hydrocacbon ~ 98%
Ta nhaän thaáy :
væa saûn phaåm xuaát hieän ôû caû 2 taàng Mioxen vaø Oligoxen .
Caùc væa saûn phaåm lôùn chuû yeáu xuaát hieän ôû taàng Oligocen (ñoä saâu töø 2565m – 2875m), coøn ôû taàng Mioxen (ñoä saâu töø 1824m - 1905m) thì chæ xuaát hieän nhöõng væa nhoû.
Döïa vaøo taøi lieäu thöû væa vaøsöï thay ñoåi cuûa ñöôøng cong Density vaø ñöôøng cong Neutron thì nhaän thaáy caùc væa saûn phaåm chuû yeáu laø væa khí. Daàu coù xuaát hieän trong 1 vaøi væa saûn phaåm, nhöng soá löôïng khoâng ñaùng keå.
Phöông phaùp ñòa vaät lyù gieáng khoan ñöôïc söû duïng roäng raõi trong ngaønh coâng nghieäp daàu khí vôùi caùc coâng duïng nhö :
Phaân væa saûn phaåm.
Xaùc ñònh thaønh phaàn thaïch hoïc cuûa ñaát ñaù.
Xaùc ñònh tính chaát cô lyù ( ñoä thaám, ñoä roãng, ñoä baõo hoøa,.) ñaát ñaù trong væa saûn phaåm.
Thaønh phaàn chaát löu trong cæa saûn phaåm
Beân caïnh nhöõng öu ñieåm treân, phöông phaùp ñòa vaät lyù gieáng khoan taïi Vieät Nam cuõng coù moät vaøi haïn cheá nhaát ñònh:
Moät soá maùy moùc coøn laïc haäu so vôùi nhöõng nöôùc coù ngaønh coâng nghieäp daàu khí phaùt trieån.
Nhöõng sai soùt trong coâng taùc ño ñaïc ( do maùy moùc, hay con ngöôøi… ) ñeàu coù theå daãn tôùi tính toaùn sai.
Tuy vaäy ñòa vaät lyù gieáng khoan vaãn laø 1 trong nhöõng phöông phaùp quan troïng trong coâng taùc tìm kieám, thaêm doø vaø khai thaùc daàu khí ôû Vieät Nam. Caàn phaûi coù söï ñaàu tö hôn nöõa vaøo thieát bò, nguoàn nhaân löïc, öùng duïng nhöõng coâng ngheä môùi trong vieäc nghieân cöùu ñòa vaät lyù gieáng khoan. Ñaây chính laø goùp phaàn cho vieäc phaùt trieån ngaønh daàu khí Vieät Nam trong töông lai.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
Traàn Leâ Ñoâng, Phuøng Ñaéc Haûi - “Beå traàm tích Cöûu Long vaø taøi nguyeân daàu khí” – Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam – Nhaø xuaát baûn khoa hoïc vaø kyõ thuaät – 2007.
Nguyeãn Quoác Quaân – “Baøi giaûng ñòa vaät lyù gieáng khoan tröôøng Ñaïi Hoïc Khoa Hoïc Töï Nhieân”.
M H Rider – “ The geological interpretation of well logs” .
Taøi lieäu tham khaûo töø Internet.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Minh giải tài liệu địa vật lý giếng khoan để xác định và đánh giá khả năng thấm chứa của vỉa sản phẩm ở giếng khoan RB-2X, mỏ Ruby, bồn trũng Cửu Long.doc