Một số biện pháp và rèn luyện kỹ năng diễn đạt cho trẻ mẫu giáo 5 đến 6 tuổi qua việc đọc vầ kể lại tác phẩm văn học
PHẦN I: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG I / TÊN ĐỀ TÀI: Một số biện pháp và rèn luyện kỹ năng diễn đạt cho trẻ mẫu giáo 5 đến 6 tuổi qua việc đọc vầ kể lại tác phẩm văn học. II / LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI: “ Tiếng mẹ đẻ là cơ sở để phát triển trí tuệ là vốn quí của mọi tri thức” Vì vậy việc rèn luyện kỹ năng diễn đạt cho trẻ qua việc đọc và kể lại tác phẩm văn học là trang bị cho trẻ nhận thức thế giới xung quanh và mở rộng quan hệ với mọi người, mắt khác ở lớa tuổi mẫu giáo yêu cầu khả năng rèn luyện diễn đạt cho trẻ là hết sức to lớn và là một nhiệm vụ cấp thiết của gia đình và ở các lớp mẫu giáo. Việc rèn luyện diễn đạt cho trẻ qua việc đọc và kể lại tác phẩm văn học có nội dung thông báo đầy đủ rõ ràng, dễ hiểu, ngắt nghỉ giọng đúng chỗ, giọng nói có sắc thái biểu cảm đó là sự rèn luyện của con người nói chung của trẻ mẫu giáo nói riêng, giúp trẻ luyện đọc kể diễn cảm theo mẫu, cấu trúc câu, đọc kể một cách mạch lạc, đúng ngữ pháp, rõ ràng biểu cảm âm thanh ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ. Như chúng ta đã biết ngôn ngữ có vai trò quan trọng, là phương tiện giao tiếp truyền thụ và lĩnh hội kinh nghiệm biểu hiện nhu cầu nhậc thức làm thỏa mãn yêu cầu nguyện vọng của trẻ. Đối với trẻ mẫu giáo ngôn ngữ càng có vai trò quan trọng muốn diễn đạt được những suy nghĩ của mình trẻ phải dùng ngôn ngữ để trao đổi và cũng nhờ ngôn ngữ đó mà người lớn giúp trẻ có nhận thức đúng đắn, phân biệt được cái tốt, cái xấu, có tình yêu đối với con người và thiên nhiên, khơi dậy ở trẻ lòng ham muốn làm những việc tốt và những ước mơ trong sáng và mở rộng kinh nghiệm sống cho trẻ mẫu giáo. Với thực tế thì ngôn ngữ có tầm quan trọng rất lớn và được các trường mẫu giáo chú ý cùng với sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ mới chỉ là ở giai đoạn dầu nên vẫn còn nhiều vấn đề cần được quan tâm vì thực tế quá trình khả năng diễn đạt của trẻ chưa chọn vẹn còn nói ngọng, nói ấp úng, nói thiếu câu, diễn đạt cộc Vì vậy em mong muốn góp phần nhỏ bé của mình váo việc rèn luyện khả năng diễn đạt cho trẻ, giúp trẻ đọc, kể đủ thành phần của câu ngày càng hoàn thiện và là một hoạt động thiết thực góp phần tích cực vào việc giáo dục toàn diện cho trẻ đặc biệt là việc giáo dục về mặt tình cảm, thẩm mỹ Giúp trẻ ngay từ nhỏ có được lời nói rõ ràng chính xác, ngôn ngữ biểu cảm làm phong phú vốn từ của trẻ, cung cấp cho trẻ những tri thức đơn giản có hệ thống về câu từ và các phương thức diễn đạt tình cảm của ngôn từ. Đây chính là lý do đã thúc đẩy em nghiên cứu vấn đề này và được dựa trên hai cơ sở sau: 1. Cơ sở về mặt lí luận. Trẻ mẫu giáo có nhu cầu rất lớn về nhận thức, các em khao khát khàm phá, tìm hiểu thế giới xung quanh mình. Trong đó ngôn ngữ là công cụ giao tiếp quan trọng nhất của con người, nhờ có ngôn ngữ mà con người khi giao tiếp có khả năng hiểu biết lẫn nhau, cho dù ngôn ngữ bằng lời của con người có bị hạn chế về không gian và thời gian. Cho dù ngoài ngôn ngữ ra con người có thể dùng những phương tiện giao tiếp khác nhau như: cử chỉ, điệu bộ, tín hiệu, âm thanh vv. Nhưng ở vị trí trên hết và trước hết vẫn phải là ngôn ngữ . Ở trẻ mẫu giáo nhu cầu giao tiếp rất lớn trong giao tiếp trẻ sử dụng ngôn ngữ của mình để trình bày ý nghĩ, biểu cảm hiểu biết của mình với mọi người xung quanh. Cho nên việc tạo ra cho trẻ được nghe hiểu và được nói là hết sức cần thiết trong giao tiếp mà hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Ngôn ngữ còn là phương tiện nhận thức thế giới xung quanh, trẻ em luôn luôn có nhu cầu muốn tìm hiểu thế giới xung quanh, mà trẻ đến được với thế giới xung quanh là nhờ có người lớn. Thông qua đó trẻ làm quen được với các sự vật hiện tượng và hiểu được các sự vật hiện tượng và hiểu được những đặc điểm, tính chất, cấu tạo, công cụ của chúng. Muốn hình thành một biểu tượng nào đó thì trẻ phải tiến hành quan sát khi trẻ tìm hiểu sự vật đó, trẻ gọi tên vật, tên các chi tiết, đặc điểm tính chất của vật được quan sát thì việc nhận thức sẽ sâu sắc hơn và nó sẽ làm nền móng của sự phát triển trí tuệ. Ngôn ngữ là phương tiện biểu hiện nhận thức khi trẻ nhận thức được thế giới khách quan trẻ tiến hành các hoạt động với nó và trẻ sử dụng ngôn ngữ kể lại, miêu tả lại sự vật hiện tượng để trình bày những hiểu biết của mình. Ngôn ngữ còn là phương tiện giáo dục đạo đức cho trẻ vì thông qua ngôn ngữ trẻ nhận thức được cái hay, cái đẹp ở thế giới xung quanh qua đó tâm hồn trẻ thơ càng thêm bay bổng, trí tưởng tượng càng thêm phong phú đồng thời cũng yêu quí cái hay, cái đẹp, trân trọng nó và có ý thức sáng tạo ra cái hay cái đẹp đó. Việc rèn luyện kỹ năng diễn đạt cho trẻ 5- 6 tuổi qua việc đọc và kể lại tác phẩm văn học nó có ý nghĩa thiết thực đối với đời sống của trẻ, nếu ngôn ngữ của trẻ mà phong phú thì sự thích ứng với đời sống, điều kiện sống của trẻ, trẻ sẽ dễ dàng lĩnh hội trí thức và kinh nghiệm sống nhanh chóng, trẻ dễ hóa mình với cộng đồng và xã hội. Muốn làm cho việc rèn luyện kỹ năng diễn đạt cho trẻ 5- 6 tuổi qua việc đọc và kể lại tác phẩm văn học có hiệu quả nhất thì ta phải kể , đọc cho trẻ nghe các tác phẩm văn học, cho trẻ nhập vào các vai trong câu chuyện, bài thơ trong tác phẩm đó. Đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi qua việc kể, đọc lại tác phẩm văn học có tác dụng giúp cho trẻ nói đúng ngữ pháp, nói mạch lạc, câu nói của trẻ phải đầy đủ các thành phần chính như ( chủ ngữ và vị ngữ) và các thành phần phụ khác, thành phần trong câu nói của trẻ phải được sắp xếp theo trật tự và đúng ngữ pháp Giúp trẻ luyện được thành câu nói có vị ngữ, chủ ngữ, các thành phần trong câu nói của trẻ phải được mở rộng và phong phú dần, trẻ đã nói được nhiều loại câu có tính chất khác nhau. Những câu trẻ đặt ra đã có nội dung thông báo khá hoàn chỉnh và rõ ràng, các từ trong câu vừa có ý nghĩa, vừa gắn bó với nhau hơn. Tuy nhiên trong quá trình trẻ tự đọc, kể, tự nói chuyện, khả năng diễn đạt còn yếu, nên câu nói của trẻ còn thiếu câu, nói chưa mạch lạc, khả năng diễn đạt chưa trôi chảy. Vì vậy, việc rèn luyện khả năng diễn đạt cho trẻ rất có ý nghĩa nên phải đưa trẻ vào các hoạt động kể chuyện, đọc thơ, đóng kịch để trẻ có thể diễn đạt được những vai trò mà mình được tham gia trong các tác phẩm văn học, từ đó phát triển ngôn ngữ cho trẻ, có như vậy trẻ mới có đủ năng lực tham gia vào đọc, kể diễn đạt các tác phẩm văn học được. 2 . Cơ sở về mặt thực tiễn. Qua việc dự giớ các tiết học ở lớp mẫu giáo 5-6 tuổi em thấy khả năng diễn đạt của trẻ vẫn còn hạn chế trong các giờ đọc, kể, khả năng diễn đạt còn ấp úng, nói ngọng, câu còn cụt, thiếu chủ ngữ và vị ngữ. Vì thế dựa trên khả năng diễn đạt phát triển ngôn ngữ, để chuẩn bị bước vào lớp một. Hướng trẻ nói tiếng mẹ đẻ một cách thành thạo trong sinh hoạt hàng ngày. Vì vậy mà nhiệm vụ của người lớn là phải nói đúng cấu trúc câu, đúng giọng, đúng điệu và ngữ điệu phù hợp với hoàn cảnh và tình huống cụ thể, ta luôn cung cầp vốn từ cho trẻ, mở rộng nghĩa của từ mà trẻ đã biết thông qua các bài thơ, câu chuyện để trẻ rèn khả năng diễn đạt. Tất cả điều đó tạo tiền đề cho sự phát triển ngôn ngữ của trẻ. Chính vì thế, việc dạy trẻ nói đúng cấu trúc ngữ pháp và diễn đạt mạch lạc là để phát triển ngôn ngữ của trẻ càng được quan tâm hơn nữa để vốn từ của trẻ ngày một tăng lên nhanh chóng đạt hiệu quả cao trong quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ. Qua quá trình đi dự giờ ở một số lớp 5-6 tuổi em nhận thấy rằng ngôn ngữ của trẻ phát triển chưa đồng đều. Khi giao tiếp trẻ chưa thể hiện được đúng ngữ điệu, cử chỉ của lời nói, phát âm còn ngọng dùng từ chưa chính xác, diễn đạt chưa lô gic , diễn đạt câu từ chưa thật lưu loát. Những trẻ nhút nhát ít tiếp xúc với bạn ở trong lớp, ở xung quanh mình dẫn đến trẻ kém hiếu động thì vốn từ ngữ cũng bị hạn chế nghèo nàn, việc diễn đạt câu từ thể hiện ngữ điệu kém. Qua quá trình phát triển ngôn ngữ diễn đạt câu từ mạch lạc, việc diễn đạt biểu cảm ngoài xã hội trẻ tiếp thu còn rời rạc, còn ngọng, nói trống không nhiều. Cô giáo thì vẫn chưa thật chú trọng đến việc trẻ nói đúng câu, diễn đạt hiểu ý của trẻ. Ở gia đình bố mẹ đôi khi còn bận nhiều công việc, vẫn chưa chú trọng đến việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ, trẻ còn hay nói trống không, nói câu cụt, chưa thể hiện được rõ ý hiểu của mình. Qua hai cơ sở trên cho ta thấy, việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một việc làm hết sức cần thiết trong cuộc sống, đặc biệt là ngôn ngữ về mặt diễn cảm, diễn đạt mạch lạc. Vì vậy cần phải có một cách dạy dỗ đúng đắn khi “ tốt nghiệp” trường mẫu giáo, trẻ đã nắm vững được tiếng mẹ đẻ nếu không trẻ sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong những năm tháng học tập ở trường phổ thông và trong bước đường trưởng thành sau này. Cần phải coi việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một trong những nội dung quan trọng nhất của giáo dục mầm non và nhiệm vụ đó cần phải được thực hiện ngay từ năm đầu tiên cho tới năm cuối độ tuổi mẫu giáo. Bởi vậy với tư cách là một giáo sinh mầm non nên em chọn đề tài “ Một số biện pháp luyện kỹ năng diễn đạt cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi qua việc dạy trẻ đọc và kể lại tác phẩm văn học” để nghiên cứu
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Một số biện pháp và rèn luyện kỹ năng diễn đạt cho trẻ mẫu giáo 5 đến 6 tuổi qua việc đọc vầ kể lại tác phẩm văn học, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi nãi ®Çu
§èi víi trÎ mÉu gi¸o 5-6 tuæi viÖc rÌn cho trÎ ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc lµ rÊt quan träng .
Ng«n ng÷ lµ mét hiÖn tîng x· héi, së dÜ nh vËy lµ v× ng«n ng÷ ra ®êi vµ tån t¹i cïng víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi. Ng«n ng÷ phôc vô cho tÊt c¶ mäi thµnh viªn trong x· héi, tõ viÖc lao ®éng häc tËp ®Õn viÖc gi¶i trÝ vui ch¬i. Cã thÓ thÊy r»ng trong bÊt kú lÜnh vùc nµo con ngêi còng ®Òu cÇn cã ng«n ng÷ . Ng«n ng÷ kh«ng thÓ tån taÞ bªn ngoµi x· héi loµi ngêi vµ kh«ng thÓ bÞ tiªu diÖt khi x· héi loµi ngêi cßn tån t¹i. V× vËy mçi con ngêi ngay tõ thêi th¬ Êu viÖc ph¸t triÓn ng«n ng÷ cho trÎ lµ mét vÊn ®Ò v« cïng quan träng.
H¬n thÕ n÷a ng«n ng÷ cßn cã vai trß quyÕt ®Þnh trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh nh©n c¸ch cho trÎ. V× vËy viÖc ph¸t triÓn ng«n ng÷ th«ng qua viÖc d¹y trÎ diÔn ®¹t m¹ch l¹c lµ mét vÊn ®Ò rÊt quan träng mµ c¸c trêng mÉu gi¸o ®ang quan t©m, thùc hiÖn nh»m gãp phÇn ®µo t¹o gi¸o dôc toµn diÖn nh©n c¸ch trÎ sau nµy.
Ng«n ng÷ cµng phong phó vµ trong s¸ng bao nhiªu th× x· héi cµng v¨n minh vµ hiÖn ®¹i bÊy nhiªu vµ nhê cã ng«n ng÷ mµ con ngêi míi ph¸t minh ra nh÷ng c«ng tr×nh khoa häc, ®Ó ¸p dông vµo ®êi sèng vµ nhê cã ng«n ng÷ ®îc ch¾t läc vµ lùa chän mµ c¸c nhµ th¬, nhµ v¨n ®· s¸ng t¸c ra nh÷ng ¸ng th¬ vµ nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc næi tiÕng.
Ngoµi ra ng«n ng÷ cßn gióp cho con ngêi ph©n biÖt ®îc ®óng sai trong øng sö còng nh trong giao tiÕp ng«n ng÷ cã t¸c dông c¶m hãa con ngêi, ph©n biÖt gi¸o dôc ( ch©n, thiÖn, mü…) nh ta thÊy r»ng trong cuéc sèng nÕu h kh«ng rÌn luyÖn cho trÎ nãi ®óng th× sù biÓu ®¹t t×nh c¶m hay c«ng viÖc nµo ®ã th× ngêi nghe rÊt khã hiÓu v× vËy ph¶i ®ßi hái trÎ ph¶i hoµn thiÖn ®îc ng«n ng÷.
Nªn khi nhËn ®Ò tµi nµy víi t c¸ch lµ mét gi¸o sinh mÇm non, em muèn ®ãng gãp mét phÇn hiÓu biÕt cña m×nh ®Ó t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p hay, ®Ó tõ ®ã gióp trÎ ph¸t triÓn ng«n ng÷ tiÕng mÑ ®Ó nãi chung vµ gióp trÎ nãi ®óng cÊu tróc ng÷ ph¸p mét c¸ch nãi riªng.
§Ò tµi nµy gåm ba phÇn
PhÇn I : Nh÷ng vÊn ®Ò chung
PhÇn II : Néi dung
PhÇn III : KÕt luËn.
Qua qu¸ tr×nh tham kh¶o tµi liÖu cïng víi sù híng dÉn nhiÖt t×nh cña thÇy §inh Hång Th¸i cho ®Õn nay em ®· lµm xong ®Ò tµi.
Tuy nhiªn v× kh¶ n¨ng kinh nghiÖm vµ vèn hiÓu biÕt cßn h¹nh chÕ nªn trong qu¸ tr×nh lµm ®Ò tµi cßn nhiÒu sai sãt mong thÇy gi¸o vµ c¸c b¹n ®äc gãp ý cïng em ®Ó ®Ò tµi nµy ®îc hoµn thiÖn h¬n n÷a.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n
Gi¸o sinh: Huúnh Thu Trang
PhÇn i:
Nh÷ng vÊn ®Ò chung
I / tªn ®Ò tµi:
Mét sè biÖn ph¸p vµ rÌn luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ mÉu gi¸o 5 ®Õn 6 tuæi qua viÖc ®äc vÇ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc.
Ii / lÝ do chän ®Ò tµi:
“ TiÕng mÑ ®Î lµ c¬ së ®Ó ph¸t triÓn trÝ tuÖ lµ vèn quÝ cña mäi tri thøc”
V× vËy viÖc rÌn luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc lµ trang bÞ cho trÎ nhËn thøc thÕ giíi xung quanh vµ më réng quan hÖ víi mäi ngêi, m¾t kh¸c ë lía tuæi mÉu gi¸o yªu cÇu kh¶ n¨ng rÌn luyÖn diÔn ®¹t cho trÎ lµ hÕt søc to lín vµ lµ mét nhiÖm vô cÊp thiÕt cña gia ®×nh vµ ë c¸c líp mÉu gi¸o. ViÖc rÌn luyÖn diÔn ®¹t cho trÎ qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc cã néi dung th«ng b¸o ®Çy ®ñ râ rµng, dÔ hiÓu, ng¾t nghØ giäng ®óng chç, giäng nãi cã s¾c th¸i biÓu c¶m ®ã lµ sù rÌn luyÖn cña con ngêi nãi chung cña trÎ mÉu gi¸o nãi riªng, gióp trÎ luyÖn ®äc kÓ diÔn c¶m theo mÉu, cÊu tróc c©u, ®äc kÓ mét c¸ch m¹ch l¹c, ®óng ng÷ ph¸p, râ rµng biÓu c¶m ©m thanh ng«n ng÷ tiÕng mÑ ®Î.
Nh chóng ta ®· biÕt ng«n ng÷ cã vai trß quan träng, lµ ph¬ng tiÖn giao tiÕp truyÒn thô vµ lÜnh héi kinh nghiÖm biÓu hiÖn nhu cÇu nhËc thøc lµm tháa m·n yªu cÇu nguyÖn väng cña trÎ.
§èi víi trÎ mÉu gi¸o ng«n ng÷ cµng cã vai trß quan träng muèn diÔn ®¹t ®îc nh÷ng suy nghÜ cña m×nh trÎ ph¶i dïng ng«n ng÷ ®Ó trao ®æi vµ còng nhê ng«n ng÷ ®ã mµ ngêi lín gióp trÎ cã nhËn thøc ®óng ®¾n, ph©n biÖt ®îc c¸i tèt, c¸i xÊu, cã t×nh yªu ®èi víi con ngêi vµ thiªn nhiªn, kh¬i dËy ë trÎ lßng ham muèn lµm nh÷ng viÖc tèt vµ nh÷ng íc m¬ trong s¸ng vµ më réng kinh nghiÖm sèng cho trÎ mÉu gi¸o.
Víi thùc tÕ th× ng«n ng÷ cã tÇm quan träng rÊt lín vµ ®îc c¸c trêng mÉu gi¸o chó ý cïng víi sù ph¸t triÓn ng«n ng÷ cho trÎ míi chØ lµ ë giai ®o¹n dÇu nªn vÉn cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ®îc quan t©m v× thùc tÕ qu¸ tr×nh kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cña trÎ cha chän vÑn cßn nãi ngäng, nãi Êp óng, nãi thiÕu c©u, diÔn ®¹t céc… V× vËy em mong muèn gãp phÇn nhá bÐ cña m×nh v¸o viÖc rÌn luyÖn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ, gióp trÎ ®äc, kÓ ®ñ thµnh phÇn cña c©u ngµy cµng hoµn thiÖn vµ lµ mét ho¹t ®éng thiÕt thùc gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc gi¸o dôc toµn diÖn cho trÎ ®Æc biÖt lµ viÖc gi¸o dôc vÒ mÆt t×nh c¶m, thÈm mü …Gióp trÎ ngay tõ nhá cã ®îc lêi nãi râ rµng chÝnh x¸c, ng«n ng÷ biÓu c¶m lµm phong phó vèn tõ cña trÎ, cung cÊp cho trÎ nh÷ng tri thøc ®¬n gi¶n cã hÖ thèng vÒ c©u tõ vµ c¸c ph¬ng thøc diÔn ®¹t t×nh c¶m cña ng«n tõ. §©y chÝnh lµ lý do ®· thóc ®Èy em nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy vµ ®îc dùa trªn hai c¬ së sau:
1. C¬ së vÒ mÆt lÝ luËn.
TrÎ mÉu gi¸o cã nhu cÇu rÊt lín vÒ nhËn thøc, c¸c em khao kh¸t khµm ph¸, t×m hiÓu thÕ giíi xung quanh m×nh. Trong ®ã ng«n ng÷ lµ c«ng cô giao tiÕp quan träng nhÊt cña con ngêi, nhê cã ng«n ng÷ mµ con ngêi khi giao tiÕp cã kh¶ n¨ng hiÓu biÕt lÉn nhau, cho dï ng«n ng÷ b»ng lêi cña con ngêi cã bÞ h¹n chÕ vÒ kh«ng gian vµ thêi gian. Cho dï ngoµi ng«n ng÷ ra con ngêi cã thÓ dïng nh÷ng ph¬ng tiÖn giao tiÕp kh¸c nhau nh: cö chØ, ®iÖu bé, tÝn hiÖu, ©m thanh… vv. Nhng ë vÞ trÝ trªn hÕt vµ tríc hÕt vÉn ph¶i lµ ng«n ng÷ .
ë trÎ mÉu gi¸o nhu cÇu giao tiÕp rÊt lín trong giao tiÕp trÎ sö dông ng«n ng÷ cña m×nh ®Ó tr×nh bµy ý nghÜ, biÓu c¶m hiÓu biÕt cña m×nh víi mäi ngêi xung quanh. Cho nªn viÖc t¹o ra cho trÎ ®îc nghe hiÓu vµ ®îc nãi lµ hÕt søc cÇn thiÕt trong giao tiÕp mµ h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch cho trÎ.
Ng«n ng÷ cßn lµ ph¬ng tiÖn nhËn thøc thÕ giíi xung quanh, trÎ em lu«n lu«n cã nhu cÇu muèn t×m hiÓu thÕ giíi xung quanh, mµ trÎ ®Õn ®îc víi thÕ giíi xung quanh lµ nhê cã ngêi lín. Th«ng qua ®ã trÎ lµm quen ®îc víi c¸c sù vËt hiÖn tîng vµ hiÓu ®îc c¸c sù vËt hiÖn tîng vµ hiÓu ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt, cÊu t¹o, c«ng cô cña chóng. Muèn h×nh thµnh mét biÓu tîng nµo ®ã th× trÎ ph¶i tiÕn hµnh quan s¸t khi trÎ t×m hiÓu sù vËt ®ã, trÎ gäi tªn vËt, tªn c¸c chi tiÕt, ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt cña vËt ®îc quan s¸t th× viÖc nhËn thøc sÏ s©u s¾c h¬n vµ nã sÏ lµm nÒn mãng cña sù ph¸t triÓn trÝ tuÖ.
Ng«n ng÷ lµ ph¬ng tiÖn biÓu hiÖn nhËn thøc khi trÎ nhËn thøc ®îc thÕ giíi kh¸ch quan trÎ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng víi nã vµ trÎ sö dông ng«n ng÷ kÓ l¹i, miªu t¶ l¹i sù vËt hiÖn tîng ®Ó tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh.
Ng«n ng÷ cßn lµ ph¬ng tiÖn gi¸o dôc ®¹o ®øc cho trÎ v× th«ng qua ng«n ng÷ trÎ nhËn thøc ®îc c¸i hay, c¸i ®Ñp ë thÕ giíi xung quanh qua ®ã t©m hån trÎ th¬ cµng thªm bay bæng, trÝ tëng tîng cµng thªm phong phó ®ång thêi còng yªu quÝ c¸i hay, c¸i ®Ñp, tr©n träng nã vµ cã ý thøc s¸ng t¹o ra c¸i hay c¸i ®Ñp ®ã.
ViÖc rÌn luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ 5- 6 tuæi qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc nã cã ý nghÜa thiÕt thùc ®èi víi ®êi sèng cña trÎ, nÕu ng«n ng÷ cña trÎ mµ phong phó th× sù thÝch øng víi ®êi sèng, ®iÒu kiÖn sèng cña trÎ, trÎ sÏ dÔ dµng lÜnh héi trÝ thøc vµ kinh nghiÖm sèng nhanh chãng, trÎ dÔ hãa m×nh víi céng ®ång vµ x· héi. Muèn lµm cho viÖc rÌn luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ 5- 6 tuæi qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc cã hiÖu qu¶ nhÊt th× ta ph¶i kÓ , ®äc cho trÎ nghe c¸c t¸c phÈm v¨n häc, cho trÎ nhËp vµo c¸c vai trong c©u chuyÖn, bµi th¬ trong t¸c phÈm ®ã.
§Æc ®iÓm t©m sinh lý cña trÎ mÉu gi¸o 5-6 tuæi qua viÖc kÓ, ®äc l¹i t¸c phÈm v¨n häc cã t¸c dông gióp cho trÎ nãi ®óng ng÷ ph¸p, nãi m¹ch l¹c, c©u nãi cña trÎ ph¶i ®Çy ®ñ c¸c thµnh phÇn chÝnh nh ( chñ ng÷ vµ vÞ ng÷)
vµ c¸c thµnh phÇn phô kh¸c, thµnh phÇn trong c©u nãi cña trÎ ph¶i ®îc s¾p xÕp theo trËt tù vµ ®óng ng÷ ph¸p… Gióp trÎ luyÖn ®îc thµnh c©u nãi cã vÞ ng÷, chñ ng÷, c¸c thµnh phÇn trong c©u nãi cña trÎ ph¶i ®îc më réng vµ phong phó dÇn, trÎ ®· nãi ®îc nhiÒu lo¹i c©u cã tÝnh chÊt kh¸c nhau. Nh÷ng c©u trÎ ®Æt ra ®· cã néi dung th«ng b¸o kh¸ hoµn chØnh vµ râ rµng, c¸c tõ trong c©u võa cã ý nghÜa, võa g¾n bã víi nhau h¬n. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh trÎ tù ®äc, kÓ, tù nãi chuyÖn, kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cßn yÕu, nªn c©u nãi cña trÎ cßn thiÕu c©u, nãi cha m¹ch l¹c, kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cha tr«i ch¶y.
V× vËy, viÖc rÌn luyÖn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ rÊt cã ý nghÜa nªn ph¶i ®a trÎ vµo c¸c ho¹t ®éng kÓ chuyÖn, ®äc th¬, ®ãng kÞch ®Ó trÎ cã thÓ diÔn ®¹t ®îc nh÷ng vai trß mµ m×nh ®îc tham gia trong c¸c t¸c phÈm v¨n häc, tõ ®ã ph¸t triÓn ng«n ng÷ cho trÎ, cã nh vËy trÎ míi cã ®ñ n¨ng lùc tham gia vµo ®äc, kÓ diÔn ®¹t c¸c t¸c phÈm v¨n häc ®îc.
2 . C¬ së vÒ mÆt thùc tiÔn.
Qua viÖc dù gií c¸c tiÕt häc ë líp mÉu gi¸o 5-6 tuæi em thÊy kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cña trÎ vÉn cßn h¹n chÕ trong c¸c giê ®äc, kÓ, kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cßn Êp óng, nãi ngäng, c©u cßn côt, thiÕu chñ ng÷ vµ vÞ ng÷.
V× thÕ dùa trªn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t ph¸t triÓn ng«n ng÷, ®Ó chuÈn bÞ bíc vµo líp mét. Híng trÎ nãi tiÕng mÑ ®Î mét c¸ch thµnh th¹o trong sinh ho¹t hµng ngµy. V× vËy mµ nhiÖm vô cña ngêi lín lµ ph¶i nãi ®óng cÊu tróc c©u, ®óng giäng, ®óng ®iÖu vµ ng÷ ®iÖu phï hîp víi hoµn c¶nh vµ t×nh huèng cô thÓ, ta lu«n cung cÇp vèn tõ cho trÎ, më réng nghÜa cña tõ mµ trÎ ®· biÕt th«ng qua c¸c bµi th¬, c©u chuyÖn ®Ó trÎ rÌn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t. TÊt c¶ ®iÒu ®ã t¹o tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn ng«n ng÷ cña trÎ.
ChÝnh v× thÕ, viÖc d¹y trÎ nãi ®óng cÊu tróc ng÷ ph¸p vµ diÔn ®¹t m¹ch l¹c lµ ®Ó ph¸t triÓn ng«n ng÷ cña trÎ cµng ®îc quan t©m h¬n n÷a ®Ó vèn tõ cña trÎ ngµy mét t¨ng lªn nhanh chãng ®¹t hiÖu qu¶ cao trong qu¸ tr×nh ch¨m sãc vµ gi¸o dôc trÎ.
Qua qu¸ tr×nh ®i dù giê ë mét sè líp 5-6 tuæi em nhËn thÊy r»ng ng«n ng÷ cña trÎ ph¸t triÓn cha ®ång ®Òu. Khi giao tiÕp trÎ cha thÓ hiÖn ®îc ®óng ng÷ ®iÖu, cö chØ cña lêi nãi, ph¸t ©m cßn ngäng dïng tõ cha chÝnh x¸c, diÔn ®¹t cha l« gic , diÔn ®¹t c©u tõ cha thËt lu lo¸t.
Nh÷ng trÎ nhót nh¸t Ýt tiÕp xóc víi b¹n ë trong líp, ë xung quanh m×nh dÉn ®Õn trÎ kÐm hiÕu ®éng th× vèn tõ ng÷ còng bÞ h¹n chÕ nghÌo nµn, viÖc diÔn ®¹t c©u tõ thÓ hiÖn ng÷ ®iÖu kÐm.
Qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ng«n ng÷ diÔn ®¹t c©u tõ m¹ch l¹c, viÖc diÔn ®¹t biÓu c¶m ngoµi x· héi trÎ tiÕp thu cßn rêi r¹c, cßn ngäng, nãi trèng kh«ng nhiÒu. C« gi¸o th× vÉn cha thËt chó träng ®Õn viÖc trÎ nãi ®óng c©u, diÔn ®¹t hiÓu ý cña trÎ.
ë gia ®×nh bè mÑ ®«i khi cßn bËn nhiÒu c«ng viÖc, vÉn cha chó träng ®Õn viÖc ph¸t triÓn ng«n ng÷ cho trÎ, trÎ cßn hay nãi trèng kh«ng, nãi c©u côt, cha thÓ hiÖn ®îc râ ý hiÓu cña m×nh.
Qua hai c¬ së trªn cho ta thÊy, viÖc ph¸t triÓn ng«n ng÷ cho trÎ lµ mét viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt trong cuéc sèng, ®Æc biÖt lµ ng«n ng÷ vÒ mÆt diÔn c¶m, diÔn ®¹t m¹ch l¹c. V× vËy cÇn ph¶i cã mét c¸ch d¹y dç ®óng ®¾n khi “ tèt nghiÖp” trêng mÉu gi¸o, trÎ ®· n¾m v÷ng ®îc tiÕng mÑ ®Î nÕu kh«ng trÎ sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong nh÷ng n¨m th¸ng häc tËp ë trêng phæ th«ng vµ trong bíc ®êng trëng thµnh sau nµy. CÇn ph¶i coi viÖc ph¸t triÓn ng«n ng÷ cho trÎ lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng nhÊt cña gi¸o dôc mÇm non vµ nhiÖm vô ®ã cÇn ph¶i ®îc thùc hiÖn ngay tõ n¨m ®Çu tiªn cho tíi n¨m cuèi ®é tuæi mÉu gi¸o.
Bëi vËy víi t c¸ch lµ mét gi¸o sinh mÇm non nªn em chän ®Ò tµi “ Mét sè biÖn ph¸p luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ mÉu gi¸o 5-6 tuæi qua viÖc d¹y trÎ ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc” ®Ó nghiªn cøu
Iii / môc ®Ých nghiªn cøu :
Môc ®Ých cña ®Ò tµi nµy lµ t×m ra mét sè biÖn ph¸p, gióp cho trÎ cã Ên tîng s©u s¾c víi t¸c phÈm, cã høng thó víi t¸c phÈm, gióp trÎ lµm quen víi ng«n ng÷ v¨n häc. §Ó diÔn ®¹t ®îc m¹ch l¹c vµ ng¾n gän, tiÕn tíi t duy cña trÎ cã ãc s¸ng t¹o, ãc kh¸i qu¸thùc tr¹ngæng hîp hãa dÉn ®Õn phÈm chÊt n¨ng lùc, tÝnh c¸ch cña trÎ ph¸t triÓn vµ bíc ®Çu h×nh thµnh nh©n c¸ch cho trÎ.
Iv / ®èi tîng vµ kh¸ch thÓ nghiªn cøu :
1. Kh¸ch thÓ nghiªn cøu.
DiÔn ®¹t cho trÎ 5-6 tuæi qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc .
2. ®èi tîng nghiªn cøu.
“ Mét sè biÖn ph¸p luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ 5-6 tuæi qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc”
v / giíi h¹n cña ®Ò tµi nghiªn cøu :
“ mét sè biÖn ph¸p luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ 5-6 tuæi qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc” ë trêng mÇm non H¹ Long- thµnh phè H¹ Long hiÖn nay.
Vi / NhiÖm vô nghiªn cøu :
1. T×m hiÓu thùc tr¹ng cña trêng mÇm non H¹ Long- thµnh phè H¹ Long ®é tuæi 4-5 tuæi ®Ðn líp cña trÎ 5-6 tuæi qua viÖc d¹y trÎ ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc ë trêng mÇm non .
2. T×m hiÓu nguyªn nh©n cña trζ¬ líp mÉu gi¸o 5-6 tuæi
3. T×m nh÷ng ph¬ng ph¸p vµ biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó rÌn luyÖn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ.
vii / ph¬ng ph¸p nghiªn cøu :
1. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu tµi liÖu.
- Nghiªn cøu tµi liÖu t©m lý häc løa tuæi ®Ó hiÓu t©m lÝ trÎ.
2. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc nghiÖm .
a/ Ph¬ng ph¸p quan s¸t (®iÒu tra)
- Th«ng qua ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ®iÒu tra xem líp m×nh thùc nghiÖm cã bao nhiªu phÇn tr¨m ®· diÔn ®¹t ®îc, bao nhiªu phÇn tr¨m trÎ cha ®äc kÓ diÔn ®¹t ®îc, råi tõ ®ã lËp danh s¸ch cô thÓ. Ngoµi ra c« quan s¸t trÎ nãi chuyÖn víi nhau hoÆc th«ng qua c¸c c©u tr¶ lêi cña trÎ ®èi víi c« gi¸o hoÆc nh÷ng c©u hái cña trÎ v¬Ýo c« hay nh÷ng c©u hái cña c« gi¸o ®Ó trÎ tr¶ lêi. HoÆc th«ng qua khi c¸c ch¸u ®äc th¬, kÓ chuyÖn ®ãng kÞch …
b/ Ph¬ng ph¸p ®µm tho¹i
- §µm tho¹i ®Ó giíi thiÖu t¸c phÈm cÇn ph¶i nhanh gän, s¸ng t¹o ®Ó t¹o ®îc høng thó cho trÎ häc tËp
- §µm tho¹i ®Ó cho trÎ hiÓu ®îc t¸c phÈm mét c¸ch kh¸i qu¸t vµ trÎ ph¶i t¸i hiÖn ®îc t¸c phÈm.
c/ Ph¬ng ph¸p rÌn luyÖn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cña trÎ 5 tuæi qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc:
Lµ sö dông giäng ®äc vµ lêi kÓ cã kÌm theo cö chØ ®iÖu bé ®Ó truyÒn nh÷ng ý nghÜ, t×nh c¶m, th¸i ®é, t©m tr¹ng cña ngêi ®äc, ngêi nghe nã cã t¸c dông gióp cho trÎ cã Ên tîng s©u s¾c víi t¸c phÈm, gióp trÎ lµm quen víi ng«n ng÷.
d/ Ph¬ng ph¸p d¹y trÎ ®äc thuéc th¬.
Giíi thiÖu bµi th¬ b»ng ®å dïng d¹y häc.
Gi¸o viªn ®äc diÔn c¶m nhiÒu lÇn
DÉn d¾t t¸c phÈm, t¸c gi¶, tªn bµi th¬, gi¶ng gi¶i, gi¶i thÝch tõ khã,
®Æt ra c¸c c©u hái vÒ néi dung
- D¹y trÎ ®äc truyÒn khÈu, c« ®äc ch¸u cïng ®äc theo. C« d¹y ch¸u ®äc thuéc th¬ b»ng ph¬ng ph¸p truyÒn khÈu c« vµ ch¸u cïng ®äc.
e/ Ph¬ng ph¸p d¹y trÎ kÓ l¹i chuyÖn.
- Nªu ®îc néi dung chÝnh, lêi kÓ ph¶i cã mÉu cÊu tróc c©u, cã tõ t¹o nªn h×nh ¶nh ®Ñp sinh ®éng, giäng kÓ ph¶i diÔn c¶m, thÓ hiÖn ®îc tÝnh c¸ch ®Æc ®iÓm cña nh©n vËt.
- C« kÓ diÔn c¶m c©u chuyÖn nhiÒu lÇn ( 3-4 lÇn)
- C« sö dông hÖ thèng c©u hái ®Ó ®µm tho¹i ®Ó trÎ nhí néi dung c©u chuyÖn.
- Cho trÎ tËp kÓ h×nh thøc:
+ Thø nhÊt lµ kÓ theo ®o¹n
+ Thø hai lµ kÓ theo tr×nh tù
+ Thø ba lµ kÓ theo sù dÉn d¾t cña c«
+ Thø t lµ trÎ kÓ chuyÖn theo ph©n vai ®ãng kÞch .
viii / ph¹m vi nghiªn cøu :
Khi nghiªn cøu tµi liÖu, em ®· ®äc ®Ò tµi, xem ®Ò tµi nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò g×, tham kh¶o trong s¸ch gi¸o tr×nh ®· ®îc häc vµ ch¬ng tr×nh ch¨m sãc gi¸o dôc mÉu gi¸o vµ híng dÉn chuÈn bÞ cña mÉu gi¸o 5 ®Õn 6 tuæi do Bé gi¸o dôc ph¸t hµnh.
ViÖc nghiªn cøu vµ rÌn luþªn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ mÉu gi¸o 5- 6 tuæi trong trêng mÇm non H¹ Long- thµnh phè H¹ Long
Ix / kÕ ho¹ch thùc hiÖn
Thêi gian nhËn ®Ò tµi
Thêi gian thu thËp ®Ò tµi vµ tµi liÖu:
Thêi gian hoµn thµnh ®Ò tµi
PhÇn ii:
Néi dung
Ch¬ng I:
Lý luËn chung cña ®äc kÓ diÔn c¶m
1. §Æc ®iÓm vÒ kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cña trÎ 5- 6 tuæi qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc .
- §äc kÓ diÔn c¶m lµ sù t¸i t¹o l¹i t¸c phÈm mét c¸ch s¸ng t¹o cña ngêi ®äc hoÆc ngêi kÓ b»ng giäng ®äc, giäng kÓ diÔn c¶m vµ c¸c yÕu tè biÓu c¶m ®· lµm sèng l¹i lêi nãi hµnh ®éng, tÝnh c¸ch cña nh©n vËt.
2. Vai trß cña ®äc kÓ díi viÖc ph¸t triÓn ng«n ng÷ cña trÎ.
- §äc kÓ diÔn c¶m lµ c¸ch sö dông lêi nãi vµ giäng kÓ cã kÌm theo cö chØ ®iÖu bé nÐt mÆt ®Ó truyÒn ý nghÜa t×nh c¶m, t©m tr¹ng mµ t¸c gi¶ göi g¾m trong t¸c phÈm vµ th¸i ®é t©m tr¹ng vña ngêi ®äc ®Õn ngêi nghe.
- Gióp trÎ cã høng thó, dung c¶m cã Ên tîng s©u s¾c víi t¸c phÈm v¨n häc .
- Gióp trÎ lµm quen víi ng«n ng÷ v¨n häc mét c¸ch tho¶i m¸i…
Ch¬ng II:
I- thùc tr¹ng cña viÖc rÌn kü n¨ng diÔn ®¹t
ë trêng mÇm non h¹ long
ViÖc rÌn kü n¨ng diÔn ®¹t cña trÎ 5-6 tuæi qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm ë ttrêng mÇm non H¹ Long. Trêng mÇm non H¹ Long lµ mét trêng lín tËp trung ®«ng con em c«ng chøc nhµ níc, trÎ ®i häc vµ b¸n tró t¹i trêng lµ mét tr¨m phÇn tr¨m , sù quan t©m cña bè mÑ tíi trÎ cßn Ýt mµ ®Æc biÖt lµ phã mÆc cho gi¸o viªn ch¨m sãc trÎ. C¸c ch¸u Ýt ®îc sù phèi hîp ch¨m sãc gi÷a gia ®×nh vµ nhµ trêng dÉn ®Õn viÖc ph¸t triÓn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ còng bÞ h¹n chÕ. Nªn cÇn rÌn luyÖn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ mÉu gi¸o 5-6 tuæi qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc ë trêng mÇm non H¹ Long lµ mét nhiÖm vô c¬ b¶n. Ngoµi ra cßn t¸c ®éng toµn bé tíi qu¸ tr×nh ch¨m sãc vµ gi¸o dôc trÎ.
Song ®iÒu kiÖn vµ thêi gian cã h¹n nª em chØ ®i s©u vµo vÊn ®Ò nghiªn cøu ®Õn viÖc ph¸t triÓn ng«n ng÷ th«ng qua viÖc rÌn luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ 5-6 tuæi. Qua ®iÒu tra sè trÎ trong líp em nhËn thÊy kh¶ n¨ng ®äc vµ kÓ cña trÎ nh sau.
Ngµy th¸ng
Sè trÎ
N¨m sinh
§iÒu tra
§äc diÔn c¶m
KÓ diÔn c¶m
Ghi chó
§/Tg
%
§/Tg
%
5-3-2005
Thùc hiÖn trªn
20 trÎ
1998
20 trÎ
5trÎ
®¹t
25 %
20 trÎ
6 trÎ
®¹t
30%
¸p dông ph¬ng ph¸p kÓ diÔn c¶m
Ii / t×m hiÓu nguyªn nh©n t¹i sao ng«n ng÷
cña trÎ bÞ h¹n chÕ
1. Do trÎ nhót nh¸t kh«ng thÝch tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng.
- Tuy häc cïng mét líp nhng trÎ kh«ng ch¬i cïng víi nhau. V× vËy mµ cã mét sè trÎ míi ®Õn trêng ( bíc sang häc kú hai míi xin vµo ) cßn l¹ lÉm cha muèn tham gia cïng c¸c b¹n ch¬i vµ còng kh«ng ®îc c¸c b¹n rñ ch¬i cïng. DÉn ®Õn l©u ngµy trÎ trë nªn nhót nh¸t Ýt nãi, kh«ng thÝch tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng, chØ ngåi l× mét chç, kh«ng thÝch vui ch¬i cïng c¸c b¹n, khån thÝch giao tiÕp víi c¸c b¹n trong líp nªn ng«n ng÷ bÞ h¹n chÕ kh«ng phong phó .
2. Do cßn Ýt tiÕp xóc víi b¹n bÌ ë c¸c giê ngo¹i khãa.
- TrÎ ®Õn trêng lµ tiÕp xóc víi mét phÇn nhá cña x· héi con ngêi. Quan träng lµ gióp trÎ biÓu c¶m ng«n ng÷ cña ngêi gi¸o viªn .
C« gi¸o chÝnh lµ ngêi gióp cho ng«n ng÷ cña trÎ ®îc ph¸t triÓn ®ã lµ th«ng qua c¸c giê häc. Nhng trong thùc tÕ trªn mçi tiÕt häc diÔn ra 25- 30 phót. V× thÕ mµ gi¸o viªn kh«ng thÓ nµo híng dÉn trÎ hÕt mµ ngay c¶ trong khi trÎ ch¬i, ho¹t ®éng ngo¹i khãa gi¸o viªn còng ph¶i nªn trao ®æi tiÕp xóc vµ nãi chuyÖn víi trÎ.
Nhng trªn thùc tÕ ë trêng mÇm non H¹ Long em thÊy gi¸o viªn trong c¸c giê ho¹t ®éng ngo¹i khãa ®· tiÕp xóc víi trÎ nhng vÉn cßn h¹n chÕ ngoµi ra c« gi¸o cha thËt quan t©m ®Õn trÎ xem trÎ khi tiÕp xóc víi nhau nãi víi nhau nh thÕ nµo?, nhiÒu khi ch¬i víi nhau trÎ cßn dïng sai tõ, diÔn ®¹t cha thËt m¹ch l¹c vµ l« gic víi c©u nãi cña m×nh:
VÝ dô cã trÎ nãi: “ Ngµy mai tí ®i ¨n cç ®¸m ma cña «ng tí”
§ã lµ mét c¸i sai trong c¸ch dïng tõ cña trÎ mµ gi¸o viªn cÇn ph¶i quan t©m vµ híng dÉn trÎ h¬n n÷a trong mäi ho¹t ®éng, kh«ng nªn coi thêng c¸c giê ch¬i cña trÎ mµ ®Ó trÎ muèn nãi sao th× nãi lµ cha ®îc ®Æc biÖt lµ trong giê ho¹t ®éng gãc.
3. T×m hiÓu gia ®×nh
c¸c ch¸u ®Õn trêng hÇu hÕt lµ con cña nh÷ng c«ng chøc nhµ níc, bè mÑ c¸c ch¸u rÊt bËn rén víi c«ng viÖc cña m×nh nªn cha dµnh ®îc nhiÒu thêi gian ®Ó tr«ng nom con c¸i, mét tr¨m phÇn tr¨m lµ trÎ b¸n chó t¹i trêng. §iÒu nµy chøng tá c« gi¸o lu«n lµ ngêi tiÕp xóc nhiÒu víi c¸c ch¸u nÓnt¸c nhiªm nÆng nÒ h¬n. H¬n thÕ n÷a cha mÑ trÎ cha n¾m ®îc t©m lý vµ sù ph¸t triÓn cña trÎ, v× vËy viÖc rÌn luyÖn cho trÎ cßn h¹n chÕ. §Æc ®iÓm t©m sinh lý cña trÎ lµ thÝch b¾t chíc vµ thÝch lµm ngêi lín, ph¸t triÓn qua trùc quan nªn trÎ cha diÔn ®¹t ®îc nhiÒu dÉn ®Õn nhËn thøc cña trÎ cßn nhiÒu h¹n chÕ, kÐo theo trÎ kh«ng lÝnh héi ®îc kiÕn thøc míi, mÆt kh¸c trÎ ®îc sèng trong ®iÒu kiÖn sinh ho¹t t¬ng ®èi lµ ®Çy ®ñ nhng vÒ mÆt ng«n ng÷ còng bÞ h¹n chÕ, t¹o cho viÖc rÌn luyÖn kh¶ n¨ng vµ kü n¨ng diÔn ®¹tcña trÎ cha ®îc lu lo¸t, cha døt kho¸t vµ cha ®îc tr«i ch¶y.
Dï nhµ trêng lµ n¬i gióp trÎ tiÕp thu vµ më mang kiÕn thøc hiÓu biÕt cña m×nh vÒ thÕ giíi xung quanh nhng gia ®×nh còng rÊt quan träng ®èi víi trÎ, cã thÓ nãi gia ®×nh chÝnh lµ mét x· héi thu nhá trong ®ã bè mÑ lµ nÒn t¶ng ®Ó gióp trÎ nãi lªn tiÕng nãi ®Çu tiªn vµ ngµy cµng ph¸t triÓn réng h¬n.
V× vËy em chän ®Ò tµi nµy ®Ó nghiªn cøu cho m×nh. V× kh¶ n¨ng nghiªn cøu vµ thêi gian nghiªn cøu cã h¹n nªn em chØ nghiªn cøu kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ 5-6 tuæi qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc trong ph¹m vi cña trêng mÇm non H¹ Long.
Iii / néi dung gi¸o dôc
Qua viÖc rÌn luyÖn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ qua ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc em thÊy ®a sè trÎ cha diÔn ®¹t ®îc m¹ch l¹c c©u nãi cña m×nh. Do thêi gian cã h¹n nªn em chØ ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p ®· häc vµ mét sè biÖn ph¸p vµ qua thùc tÕ em d¹y trÎ ®äc vµ kÓ chuyÖn diÔn ®¹t ®ã lµ: Dïng thñ thuËt c©u ®è, thñ thuËt ®Ó gîi më cho trÎ, ®Ó trÎ híng vµo bµi s¾p häc
Thêi gian
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
Ghi chó
- RÌn luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ 5- 6 tuæi qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc
- Sö dông ph¬ng ph¸p kÓ chuyÖn ®äc th¬
Sù tiÕn bé cña trÎ
* KÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc
* KÓ chuyÖn “ TÊm C¸m”
TiÕt 1
- Cho trÎ h¸t bµi h¸t “ C¶ nhµ th¬ng nhau”
- Vµo bµi: Giíi thiÖu vµo bµi
- C« kÓ lÇn 1 theo b¶n thiÕt kÕ
- KÓ lÇn 2 kÕt hîp tranh minh häa chuyÖn “TÊm C¸m”
- §µm tho¹i:
+ C« võa kÓ chuyÖn g×?
+ TruyÖn cã nh÷ng nh©n vËt nµo?
+ C¸c nh©n vËt ®ã con yªu ai nhÊt vµ ghÐt ai nhÊt? v× sao?
Tæng kÕt – gi¸o dôc
KÕt thóc tiÕt häc
* D¹y trÎ ®äc thuéc bµi th¬ “¶nh B¸c”
TiÕt 1:
C« ®äc bµi th¬ diÔn c¶m 2 lÇn.
- Gi¶i thÝch ng¾n gän ®Ó trÎ hiÓu néi dung bµi th¬ vµ ®µm tho¹i :
+ C« võa ®äc bµi th¬ nãi vÒ ai
+ Hµng ngµy B¸c Hå ®· thÓ hiÖn t×nh c¶m víi c¸c con nh thÕ nµo?
+B¸c dÆn dß c¸c ch¸u nh thÕ nµo?
+ C¸c con cã yªu quÝ B¸c Hå kh«ng?
+ Yªu B¾c Hå C¸c con ph¶i lµm g×?
*KÓ chuyÖn “ TÊm C¸m”
TiÕt 2:
- Vµo bµi: C« kÓ s¸ng t¹o ®o¹n ®Çu tiÕn tr×nh hai truyÖn TÊm C¸m, chó ý lÆp l¹i hai lÇn ®èi tho¹i: “D× ¬i, d× lµm g× ë díi Êy thÕ? D× ®uæi kiÕn cho con ®Êy mµ”
§µm tho¹i:
- Trong chuyÖn c« võa kÓ cã nh÷ng nh©n vËt nµo?
- MÑ con C¸m ®· lµm g× h¹i TÊm?
-Cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng ho¹t ®éng cña mÑ con C¸m
- T¹i sao TÊm l¹i ë nhµ bµ cô b¸n níc?
- T¹i sao vua l¹i nhËn ra TÊm vî m×nh
- Cuèi cïng mÑ con c¸m bÞ trõng ph¹t thÕ cã ®Ých ®¸ng kh«ng? T¹i sao
* D¹y trÎ ®äc th¬ “ ¶nh B¸c”
TiÕt 2
- C« ®äc diÔn c¶m 2 lÇn
- §µm tho¹i gi¶ng gi¶i.
- Cho trÎ tËp ®äc diÔn c¶m luyÖn cho trÎ c¸ch ng¾t giäng
§µm tho¹i.
+ Con thÊy trong bµi th¬ nãi vÒ nh÷ng g×?
+
+
+
Cho c¶ líp ®äc- tæ ®äc vµ gäi 1-2 trÎ ®äc thuéc bµi th¬.
- Gi¸o dôc trÎ
- KÕt thóc tiÕt häc
* KÓ chuyÖn : “TÊm C¸m”
TiÕt 3:
Vµo bµi: C« gi¸o kÓ tãm t¾t toµn bé truyÖn cã kÕt hîp víi tranh vÏ minh häa lµm h×nh tîng trùc quan.
§µm tho¹i:
- C« võa kÓ cho c¸c ch¸u nghe truyÖn g×?
- TruyÖn kÓ vÒ cuéc dêi c« TÊm nh thÕ nµo( gi¸o viªn gîi ý)
- T¹i sao mÑ con C¸m bÞ trõng ph¹t ®Ých ®¸ng…
+ Gi¸o viªn gäi mét ch¸u kÓ l¹i ®o¹n truyÖn.
+ Gi¸o viªn dÆn dß: VÒ nhµ nhê «ng bµ, bè mÑ kÓ l¹i truyÖn…
C¸c ch¸u sÏ thi ®ua ai kÓ hay h¬n nhÐ.
+ KÕt thóc tiÕt häc gi¸o viªn cho trÎ xem quyÓn truyÖn tranh “ TÊm C¸m”
* D¹y trÎ th¬ “¶nh B¸c”
- C« ®äc diÔn c¶m bµi th¬ 1 lÇn råi hái trÎ .
+ Bµi th¬ c« võa ®äc cã tªn lµ g× ai lµ t¸c gi¶ ?
- C« ®µm tho¹i theo néi dung bµi th¬.
+
+
+
+ C« quan s¸t vµ híng dÉn trÎ ®äc th¬.
Gi¸o viªn cho c¶ líp ®äc 3-4 lÇn
Tæ – nhãm – c¸ nh©n.
Chó ý söa sai cho trÎ.
KÕt thóc cho trÎ xem tranh
- RÌn kh¶ n¨ng diÔn ®¹tb»ng ph¬ng ph¸p kÓ chuyÖn lµ gióp trÎ diÔn ®¹t ®ñ ý, lu lo¸t, m¹ch l¹c nãi bao d¹n
- RÌn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t b»ng ph¬ng ph¸p ®äc thuéc th¬
- Gióp trÎ diÔn ®¹t lu lo¸t tr«i ch¶y
RÌn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ
RÌn luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ
RÌn luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ 5- 6 tuæi qua viÖc kÓ ®äc l¹i t¸c phÈm v¨n häc
- TrÎ tr¶ lêi cha ®ñ c©u
-Nãi vÒ B¸c Hå ¹
-B¸c lu«n mØm cêi víi c¸c ch¸u ¹
-Kh«ng ®îc ®i ch¬i xa
- Cã ¹
Ph¶i ngoan nghe lêi bè mÑ, c« gi¸o, ch¨m häc…
- TrÎ ®· tr¶ lêi ®îc c©u hái cña c«, nhng trÎ cã ngäng ch÷ “l” víi ch÷ “n”
Kh¶ n¨ng diÔn ®¹tcña trÎ cßn Êp óng kh«ng døt kho¸t
TrÎ tr¶ lêi ®îc c©u hái cña c« nh÷ng trÎ vÉn cha ®äc diÔn c¶m ®îc bµi th¬
- TrÎ kÓ ®îc truyÖn nhng cha diÔn ®¹t ®îc tèt, kÓ cßn Êp óng kh«ng døt kho¸t.
- TrÎ ®· cã sù tiÕn bé kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cña trÎ tèt h¬n
- TrÎ tr¶ lêi ®îc c©u hái cña c«, trÎ ®äc thuéc th¬. Lu lo¸t, râ rµng.
-TrÎ ®· cã sù tiÕn bé kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cña trÎ tèt h¬n
Ch¬ng III:
Mét sè biÖn ph¸p vµ ph¬ng ph¸p rÌn luyÖn kü
n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ
Ng«n ng÷ cã mét vai trß rÊt lín ®èi víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch cho trÎ. V× ng«n ng÷ lµ c«ng cô quan träng nhÊt cña con ngêi, nhê cã ng«n ng÷ mµ con ngêi cã thÓ hiÓu biÕt lÉn nhau.
Trong giao tiÕp trÎ sö dông ng«n ng÷ cña m×nh ®Ó tr×nh bµy ý nghÜa, t×nh c¶m hiÓu biÕt cña m×nh víi mäi ngêi xung quanh. Nhê cã ng«n ng÷ mµ trÎ hiÓu ®îc nh÷ng lêi gi¶i thÝch, gîi ý cña ngêi lín dÉn ®Õn ho¹t ®éng trÝ tuÖ, c¸c thao t¸c t duy ngµy cµng ®îc hoµn thiÖn. Th«ng qua ng«n ng÷ trÎ nhËn biÕt ®îc c¸i hay, c¸i ®Ñp ë thÕ giíi xung quanh ( vÝ dô: TrÎ nh×n thÊy c¶nh ®Ñp cña c¸nh ®ång lóa vµo buæi sím ban mai) qua ®ã t©m hån trÎ thªm bay bæng, trÝ tëng tîng thªm phong phó, trÎ cµng yªu quÝ nh÷ng c¸i hay, c¸i ®Ñp tr©n träng nã vµ cã ý thøc s¸ng t¹o ra c¸i ®Ñp vµ b¶o vÖ nã.
Ng«n ng÷ ®ãng mét vai trß rÊt lín trong viÖc ®iÒu chØnh nh÷ng hµnh vi vµ viÖc lµm cña trÎ, ph¸t triÓn nh©n c¸ch cho trÎ.
RÌn luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ 5- 6tuæi th«ng qua viÖc d¹y trÎ ®äc kÓ l¹i t¸c phÈm lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh cho trÎ diÔn ®¹t m¹ch l¹c, cã l« gic, cã tr×nh tù, cã h×nh ¶nh qua lêi nãi, lêi nãi cña trÎ cã néi dung chÝnh x¸c vµ th«ng b¸o râ rµng.
ChÝnh v× vËy mµ ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p vµ biÖn ph¸p ®· häc vµ qua thùc tÕ gi¶ng d¹y trÎ ®äc kÓ diÔn ®¹t thñ thuËt vµo bµi, dïng c©u ®ã ®Ó gîi më cho trÎ híng vµo bµi häc míi.
TrÎ tù ®äc kÓ diÔn ®¹t qua c¸c t¸c phÈm v¨n häc dïng c©u ®ã ®Ó híng trÎ nhí l¹i truyÖn, nhí l¹i th¬, dïng lêi ®Ó ®µm tho¹i cïng trÎ.
C« cho trÎ phèi hîp cïng c« ®Ó kÓ tõng ®o¹n. kÓ theo tõng nh©n vËt mµ c« lµ ngêi dÉn truyÖn, kÓ l¹i truyÖn díi h×nh thµnh ®ãng kÞch vµ tæ chøc cho trÎ ë mäi lóc, mäi n¬i.
Cho trÎ ®äc kÓ chËm r·i nhÑ nhµng ( chó ý vµo c¸c tõ khã, tõ l¸y vµ tÝnh tõ)
1/ ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p rÌn luyÖn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ mÉu gi¸o 5- 6tuæi.
* C¸c ph¬ng ph¸p .
Ph¬ng ph¸p sö dông lêi nãi lµ ph¬ng ph¸p ®äc kÓ diÔn ®¹t lµ c¸ch sö dông giäng ®äc, lêi kÓ cã kÌm theo cö chØ ®iÖu bé ®Ó truyÒn t×nh c¶m th¸i ®é, t©m tr¹ng cña ngêi nhe th«ng qua ®äc kÓ diÔn ®¹t. Gióp trÎ cã Ên tîng s©u s¾c høng thó víi t¸c phÈm gióp trÎ lµm quen víi ng«n ng÷ v¨n häc .
§èi víi gi¸o viªn lêi ®äc kÓ ph¶i diÔn ®¹t phï hîp víi néi dung t¸c phÈm. §èi víi t¸c phÈm truyÖn th× ph¶i phï hîp víi tÝnh c¸ch nh©n vËt. ®èi víi th¬ th× ph¶i phï hîp víi nhÞp ®iÖu, vÇn ®iÖu, xóc c¶m cña th¬, vÒ cö chØ ®iÖu bé ph¶i tù nhiªn phï hîp víi néi dung cña t¸c phÈm
C« ph¶i dïng ph¬ng ph¸p ®µm tho¹i theo dâi trao ®æi gîi më gi÷a c« vµ trÎ th«ng qua hÖ thèng c©u hái nh»m gióp trÎ hiÓu t¸c phÈm vµ ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng cho trÎ, ph¸t huy t duy cho trÎ.
H×nh thøc ®µm tho¹i víi trÎ lµ ®Ó giíi thiÖu t¸c phÈm víi trÎ. C« cÇn t¹o høng thó ®Ó trÎ hiÓu ®îc kh¸i qu¸t cña t¸c phÈm, dïng nh÷ng c©u hái ng¾n gän dÔ hiÓu vµ theo dâi híng dÉn trÎ tr¶ lêi c¸c c©u hái vµ söa sai cho trÎ. Kh«ng nªn c¾t ®øt sù liªn tëng cña trÎ mµ ph¶i g©y høng thó cho trÎ.
Khi c« sö dông ®å dïng d¹y häc c« ph¶i dùa vµo ®Æc ®iÓm nhËn thøc cña trÎ mÉu gi¸o 5-6 tuæi tõ trùc quan cô thÓ ®Õn kh¸i qu¸t, tõ t×nh c¶m c¶m tÝnh ®Õn lý tÝnh, ph¬ng ph¸p dïng ®å dïng d¹y häc ®Ó giíi thiÖu bµi, ®Ó minh häa cho lêi kÓ cña c« ®Ó c« gi¶i thÝch tõ khã vµ gi¶i thÝch néi dung t¸c phÈm t¹o ra kh«ng khÝ thÝch häc ®Î trÎ cã thÓ kÓ l¹i truyÖn hoÆc ®äc th¬. Dïng ®å dïng d¹y häc g©y ®îc sù høng thó, hÊp dÉn trong giê häc cho trÎ gióp cho trÎ dÔ hiÓu nh÷ng tõ khã hay nh÷ng kh¸i niÖm tr×u tîng.
Sau giê häc c« cã thÓ cñng cè, cho trÎ nh¾c l¹i hay c« nh¾c l¹i ®Ó cho trÎ nhí truyÖn hoÆc nhí th¬ vµ ®Æc biÖt lµ khi gi¸o viªn sö dông ®å dïng d¹y häc ph¶i ®Ñp, hÊp dÉn vµ ®¶m b¶o tuyÖt ®èi an toµn cho trÎ.
Khi c« ®· ®ä kÓ diÔn ®¹tcho trÎ nghe, trÎ ®· thuéc truyÖn thuéc th¬ th× gi¸o viªn ph¶i dïng ph¬ng ph¸p thùc hµnh ®ã lµ d¹y trÎ tù ®äc th¬, tù kÓ truyÖn, c« cã thÓ ph©n vai cho trÎ ®ãng kÞch, gióp trÎ høng thó víi m«n v¨n häc kÌm theo lµ t thÕ t¸c phong m¹nh d¹n hån nhiªn cho trÎ.
C« ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn cho trÎ thuéc th¬, kÓ chuyÖn vµ ®ãng kÞch ph¶i phï hîp víi qu¸ tr×nh nhËn thøc cña trÎ vÒ t¸c phÈm ®ã.Ph¶i ®îc c« kÓ nhiÒu lÇn, ®äc nhiÒu lÇn, trÎ cã thÓ b¾t chíc c¸ch ®äc, c¸ch kÓ diÔn ®¹t cña c«, trÎ hiÓu néi dung c©u chuyÖn bµi th¬, n¾m ®îc tÝnh c¸ch cña nh©n vËt.
§èi víi gi¸o viªn muèn d¹y trÎ kÓ chuyÖn th× c« ph¶i kÓ nhiÒu lÇn. Sö dông c©u hái ®Ó trÎ t¸i hiÖn l¹i t¸c phÈm. Víi chuyÖn do cã nhiÒu ®èi tho¹i th× ph¶i kÓ theo ph©n vai. Khi cho trÎ lµm quen víi t¸c phÈm trong ch¬ng tr×nh c« cÇn cho trÎ nhËn biÕt phÇn më ®Çu, phÇn néi dung chÝnh vµ phÇn kÕt thóc cña mçi c©u chuyÖn, giíi thiÖu c¸c nh©n vËt trong t¸c phÈm . ë trong truyÖn cæ tÝch thêng b¾t ®Çu b»ng “ ngµy xöa ngµy xa” hoÆc lµ “ ngµy xa, ®· l©u l¾m råi”
PhÇn néi dung cña c©u chuyÖn rÊt ®a d¹ng ®· kh¾c häa râ nÐt tÝnh c¸ch nh©n vËt, t¹o nªn tÝnh nhÞp diÖu, ®a sè chuyÖn sö dông h×nh thøc ®èi tho¹i gi÷a c¸c nh©n vËt ®Ó thÓ hiÖn néi dung.
PhÇn kÕt thóc cña c©u chuyÖn lµ c©u “ Tõ ®ã, tõ ®Êy chë ®i…” vµ nh×n chung kÕt thóc chuyÖn thêng rÊt cã hËu, nh©n vËt tèt, hiÒn lµnh ch¨m chØ ®îchëng h¹nh phóc, ®îc mäi ngêi yªu quÝ, quÝ träng. Ngîc l¹i nh©n vËt ®éc ¸c tham lam bÞ trõng ph¹t vµ bÞ mäi ngêi khinh ghÐt cêi chª.
Tríc khi vµo tiÕt häc c« ph¶i lµm quen víi c©u chuyÖn s¾p d¹y ë ngoµi giê häc hoÆc giê ch¬i cña trÎ vµ c¸c ho¹t ®éng trong ngµy ph¬ng ph¸p chñ yÕu lµ rÌn luyÖn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t. §å dïng lµ tranh minh häa hoÆc ®å vËt thËt
- ë tiÕt mét cña tiÕt kÓ chuyÖn th× khi vµo tiÕt häc c« g©y høng thó cho trÎ b»ng ®å dïng minh häa, gîi cho trÎ nh÷ng th¾c m¾c nh: tªn chuyÖn vµ tªn nh©n vËt. C« kÓ truyÖn mét ®Õn hai lÇn b»ng giäng kÓ diÔn c¶m cho trÎ vµ kÕt hîp víi ®å dïng minh häa. Sau ®ã c« gi¶ng gi¶i ph©n tÝch vµ trÝch dÉn ®äc hoÆc kÓ l¹i nh÷ng c©u ®o¹n trong chuyÖn ®Ó nªu bËt ý chÝnh th«ng qua lêi nãi, hµnh ®éng cña nh©n vËt vµ c« ®Æt c©u hái ®Ó cñng cè sù c¶m nhËncña trÎ theo gîi ý tõng bµi, kÕt thóc tiÕt häc nµy b»ng nh÷ng trß ch¬i cã liªn hÖ gi¸o dôc .
- TiÕt hai, yªu cÇu trÎ hiÓu ®îc néi dung vµ ghi nhí ®îc tr×nh tù c©u chuyÖn, ph©n biÖt ®îc ng÷ ®iÖu kh¸c nhau cña c¸c nh©n vËt. Vµo tiÕt häc c« kÓ cho trÎ nghe tõ mét ®Õn hai lÇn kÕt hîp xem tranh minh häa vµ ®µm tho¹i vÒ hµnh ®éng cña nh©n vËt, tÝnh c¸ch cña nh©n vËt ®Ó gióp trÎ hiÓu ®îc néi dung c©u chuyÖn, kÕt thóc tiÕt häc c« cã thÓ tãm t¾t néi dung c©u chuyÖn kÕt hîp liªn hÖ gi¸o dôc .
- TiÕt ba, c« tiÕp tôc cñng cè nh÷ng ®iÒu trÎ ®· nhËn biÕt ®îc vµ ®· tiÕp thu ®îc qua hai tiÕt häc vµ gi¸o viªn luyÖn tËp cho trÎ kÓ l¹i díi h×nh thøc cho trÎ phèi kÕt hîp cïng c«, trÎ kÓ l¹i chuyÖn theo nh©n vËt, thoe tõng ®o¹n, theo tranh, c« lµ ngêi dÉn d¾t truyÖn, Mçi trÎ nhËn mét vai, trÎ cã thÓ ®ãng kÞch ®Ó kÓ lai truyÖn.
Cßn víi thÓ lo¹i d¹y th¬, c« cho trÎ lµm quen víi th¬, víi vÇn ®iÖu, nhÞp ®iÖu, luyÖn cho trÎ c¸ch ng¾t giäng trong c©u th¬, d¹y trÎ ph©n biÖt ®îc th¬ vµ truyÖn. Th¬ th× cã vÇn vµ nhÞp ®iÖu v× vËy khi trÎ ®äc th¬ c« ph¶i híng cho trÎ thÓ hiÖn ®îc c¸c s¾c th¸i ®ã ®Ó lµm giµu c¶m xóc cho trÎ trªn tiÕt häc, nhiÖm vô chÝnh cña c« kÓ truyÒn ®¹t bµi th¬ mét c¸ch diÔn c¶m, ®Ó gióp trÎ nhËn thøc ®îc nhÞp ®iÖu néi dung th«ng qua gi¶ng gi¶i, ®äc diÔn c¶m, ngoµi tiÕt häc cho trÎ luyÖn ®äc diÔn c¶m vµ thÓ hiÖn c¶m xóc phï hîp víi s¾c th¸i, ©m ®iÖu cña th¬.
C« d¹y th¬ cho trÎ ë tiÕt mét b¾t ®Çu b»ng c¸ch gîi hái trÎ vÒ nh÷ng g× trÎ ®· quan s¸t dîc khi ®i d¹o, ®i th¨m quan cã liªn quan ®Õn bµi th¬ s¾p d¹y. Sau ®ã giíi thiÖu tªn t¸c gi¶ vµ tªn bµi th¬ c« võa ®äc cho trÎ nghe mét c¸ch râ rµng diÔn c¶m 2 ®Õn 3 lÇn tiÕp theo c« gi¶ng vµ ®äc trÝch dÉn c¸c c©u th¬ minh häa ®Ó trÎ hiÓu néi dung. C« cÇn xem néi dung, gîi ý cña tõng bµi råi c« ®äc thªm vµi lÇn n÷a ®Ó khuyÕn khÝch trÎ ®äc nhÈm theo c« vµ d¹y trÎ ®äc th¬. Cuèi tiÕt häc c« cã thÓ ®äc hoÆc ng©m bµi th¬ ®ã nÕu bµi th¬ ®îc phæ nh¹c th× c« cã thÓ h¸t cho trÎ nghe. Víi nh÷ng bµi th¬ dµi hoÆc khã c« cã thÓ d¹y sang tiÕt hai.
Sau khi giíi thiÖu bµi c« ®äc diÔn c¶m cho trÎ nghe bµi th¬ mét ®Õn hai lÇn. §µm tho¹i vÒ néi dung kÕt hîp trÎ xem tranh minh häa kÕt thóc tiÕt häc c« vµ trÎ cïng ®äc l¹i bµi th¬ mét lÇn n÷a.
Khi luyÖn tËp, luyÖn cho trÎ trong ph¹m vi mét ®Õn hai tiÕt häc mµ trÎ cha n¾m v÷ng ®îc nhÞp ®iÖu vÇn th¬ nªn trÎ cha ®äc diÔn c¶m ®îc. V× vËy c« cÇn híng dÉn trÎ c¸ch diÔn ®¹t bµi th¬, c¸ch ng¾t nghØ giäng vµ nhÞp ®é giäng sao cho phï hîp vµ hîp lý.
ë ngoµi tiÕt häc c« cã thÓ tæ chøc «n luyÖn c¸c bµi th¬ ®· häc qua tranh mµ c¸ch lµm nh¬ gi¸o viªn ®· chän, gi¸o viªn chän mét sè bøc tranh minh häa néi dung c¸c bµi th¬ ®· d¹y ë trªn líp, c« cho trÎ tù chän tranh minh häa néi dung theo ý thÝch, hái trÎ xem tranh ®· cho trÎ gîi nhí ®Õn bµi th¬ nµo ®· häc, khuyÕn khÝch trÎ ®äc diÔn c¶m bµi th¬ ®ã cho c« gi¸o vµ c¶ líp cïng nghe, ngoµi ra cßn g©y Ên tîng s©u ®Ëm h¬n vÒ t¸c phÈm . C« nªn gîi cho trÎ vÒ néi dung bµi th¬ theo c¸ch ®¬n gi¶n nhÊt. Trong nh÷ng nµy héi ngµy lÔ c« cã thÓ su tÇm thªm mét sè bµi th¬ phï hîp víi trÎ ®Ó ®äc cho trÎ nghe.
Ch¬ng V:
¸p dông c¸c biÖn ph¸p vµ c¸c ph¬ng ph¸p
trªn vµo viÖc d¹y trÎ ®äc kÓ diÔn c¶m
Qua bµi th¬: “ ¶nh B¸c”
I/ Môc ®Ých yªu cÇu:
- TrÎ ®äc theo c«, nhí ®îc néi dung chÝnh cña bµi th¬, trÎ ®äc diÔn c¶m,lu lo¸t bµi th¬.
- Gi¸o dôc trÎ biÕt yªu quý B¸c Hå…
II/ ChuÈn bÞ.
§å dïng d¹y häc bµi th¬: “ ¶nh B¸c, lµ cê…”
Tranh minh häa
III/ TiÕn hµnh
- C« nãi : C¸c con ¹! B¸c Hå lµ vÞ chñ tÝch níc ®Çu tiªn cña ViÖt Nam, khi cßn sèng tuy rÊt bËn rén víi nhiÒu c«ng viÖc nhng b¸c lu«n quan t©m ®Õn c¸c ch¸u thiÕu nhi.
- C« ®äc mÉu diÔn c¶m , ®äc chËm r·i thÓ hiÖn t×nh c¶m yªu quÝ B¸c Hå.
- C« ®äc trÝch dÉn vµ lµm râ ý.
B¸c Hå tuy ®· mÊt nhng t×nh th¬ng yªu cña B¸c Hå ®èi víi c¸c ch¸u cßn sèng m·i
“ Nhµ em treo ¶nh B¸c Hå…. B¸c nh×n c¸c ch¸u vui ch¬i trong nhµ”…
- T×nh c¶m vµ lêi khuyªn cña B¸c ®èi víi c¸c ch¸u:
“ Ngoµi s©n cã mÊy con gµ…. ThÊy tµu bay Mü nhí ra hÇm ngåi”
- T×nh c¶m cña c¸c ch¸u quý mÕn B¸c Hå
“ B¸c lo bao viÖc trªn ®êi…. T¬i cêi víi em”
- C« cã thÓ ®äc 5 ®iÒu B¸c Hå d¹y cho trÎ nghe bµi häc gi¸o dôc trÎ ph¶i ngoan ngo·n yªu th¬ng cha mÑ, c« gi¸o b¹n bÌ.
Cuèi giê c« ng©m th¬ cho trÎ nghe bµi th¬ trÎ võa ®äc
- Gi¸o viªn d¹y trÎ thuéc th¬ b»ng c¸ch truyÒn khÇu, d¹y trÎ ®äc nhiÒu lÇn ®Ó trÎ hiÓu néi dung.
Qua kÓ truyÖn:
TÊm c¸m- tiÕt 3
I/ Môc ®Ých yªu cÇu.
TrÎ c¶m nh©n ®îc néi dung chÝnh cña c©u chuyÖn
Gi¸o dôc trÎ biÕt yªu th¬ng, biÕt ch¨m chØ. ë hiÒn gÆp lµnh
II/ ChuÈn bÞ:
Kh«ng gian líp häc
Tranh truyÖn ®Ó minh häa
TruyÖn
III/ TiÕn hµnh:
Vµo bµi: Gi¸o viªn kÓ tãm t¾t toµn bé c©u chôªn cã kÕt hîp víi tranh vÏ minh häa lµ h×nh tîng trùc quan (4-6 tranh)
B»ng lêi kÓ cña c« kh¸c víi lêi kÓ cña c« kh¸c víi lêi kÓ trong b¶n thiÕt kÕ ®îc chän ®Ó ®a vµo ch¬ng tr×nh ®Ó rót gän vµ gi¶i thÝch truyÖn, ®Ó trÎ nghe nh÷ng c¸i kh«ng ®îc kÓ ra, hiÓu ®îc c¸i th«ng tin tiÒm Èn dÉn ®Õn trÎ nhí truyÖn vµ hiÓu néi dung ý tø truyÖn. §©y còng lµ mét biÖn ph¸p ®Ó trÎ lµm quen víi mét hÖ thèng ng«n ng÷ míi.
H×nh tîng trùc quan sÏ gióp trÎ cñng cè kh¾c s©u nh÷ng biÓu tîng, lµm râ rµng, phong phó nh÷ng h×nh tîng mµ trong qu¸ tr×nh nghe, kÓ trÎ ®· h×nh dung tëng tîng ra.
Khi trÎ nh×n vµo nh÷ng bøc tranh ®ã, trÎ sÏ nhí ®îc cèt truyÖn víi nh÷ng sù kiÖn, m« tÝp quan träng, ®Æc s¾c cña truyÖn.
- Khi kÓ xong c« gi¸o trao ®æi víi trÎ vÒ t¸c phÈm b»ng mét hÖ thèng c©u hái gîi më nh»m môc ®Ých ®Ó trÎ tiÕp nhËn t¸c phÈm s©u s¾c h¬n, ®Ó nhËn ra vÎ ®Ñp riªng cña nh©n vËt TÊm. Nh÷ng yÕu tè hoang ®êng, kú ¶o tham gia vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña truyÖn dÉn ®Õn kÕt thóc l¹c quan cã hËu vµ rÊt cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn cña trÎ th¬ mµ trÎ cÇn ph¶i c¶m nhËn, ghi nhí. Tõ ®ã trÎ nhËn ra, bíc ®Çu trÎ biÕt so s¸nh, ®¸nh gi¸ ph©n tÝch c¸c nh©n vËt trong chuyÖn b»ng vèn tõ vµ c©u phong phó, chÝnh x¸c h¬n.
- §µm tho¹i:
+ C« võa kÓ cho c¸c ch¸u nghe truyÖn g×?
+ truyÖn kÓ vÒ cuéc ®êi c« TÊm nh thÕ nµo?
Gîi më cho trÎ.
+ Lóc ë nhµ víi d× ghÎ TÊm sèng ra sao? Síng hay khæ?
+ MÊy lÇn c« TÊm khãc? T¹i sao c« TÊm l¹i khãc?
+ C« TÊm ®· ®îc ai gióp ®ì? Vµ gióp nh thÕ nµo?
+ Cuèi cïng kÕt thóc c©u chuyÖn, cuéc sèng cña c« TÊm nh thÕ nµo?
+ T¹i sao mÑ con C¸m l¹i bÞ trõng ph¹t thÝch ®¸ng
+ Ch¸u nghÜ xem c« TÊm ®· sèng ë nh÷ng ng«i nhµ nµo?
+ Trong nh÷ng ng«i nhµ Êy TÊm ®· sèng ra sao?
+ C¸c ch¸u thö ®Æt tªn cho nh÷ng ng«i nhµ mµ c« TÊm ®· tõng sèng nµo? Ai ®Æt tªn ®îc?
+ Trong chuyÖn ch¸u th¬ng yªu ai vµ kh«ng yªu ai? T¹i sao?
Gi¸o viªn gäi mét ch¸u lªn kÓ l¹i truyÖn
Gi¸o viªn dÆn dß
Cho trÎ xem nh÷ng g× chóng võa ®îc nghe
HÕt tiÕt häc c« gi¸o cho trÎ xem quyÓn truyÖn tranh TÊm c¸m
* KÕt thóc tiÕt häc
Ch¬ng VI:
KÕt qu¶ gi¸o dôc
Qua mét thêi gian nghiªn cøu ng¾n ë trêng mÇm non H¹ Long em nhËn thÊy r»ng sù ph¸t triÓn ng«n ng÷ cña trÎ qua luyÖn cho trÎ diÔn ®¹t m¹ch l¹c th«ng qua ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm cã sù tiÕn bé râ rÖt. Cô thÓ khi trß chuyÖn víi trÎ trÎ ®· tr¶ lêi ®Çy ®ñ c©u hái cña c«, c©u nãi ®Çy ®ñ vµ nãi rÊt râ rµng m¹ch l¹c :
VÝ dô: C« : Ch¸u võa ®îc häc truyÖn g×?
Ch¸u: Ch¸u tha c«, ch¸u võa ®îc häc truyÖn TÊm C¸ma.
Ngoµi viÖc trß truyÖn víi c« trÎ cßn kÓ l¹i ®îc truyÖn vµ thÓ hiÖn ®]îc giäng ®iÖu cö chØ cña nh©n vËt.
Qua kh¶o s¸t vµ thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p vµ ph¬ng ph¸p rÌn luyÖn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cho trÎ 5-6 tuæi qua viÖc d¹y trÎ ®äc diÔn c¶m, kÓ diÔn c¶m qua t¸c phÈm v¨n häc ®· ®îc kÕt qu¶ nh sau.
Ngµy th¸ng
Sè trÎ
N¨m sinh
§äc diÔn c¶m
KÓ diÔn c¶m
Ghi chó
2. 2005
Thùc hiÖn trªn 20 trÎ
1999
§/tg
%
§/tg
%
Cha ¸p dông pp
Vµ biÖn ph¸p
20tr
®¹t
20tr
®¹t
3-4
5trÎ
25%
6trÎ
30%
20tr
®¹t
20tr
®¹t
§· ¸p dông
14tr
70%
12tr
60%
Dïng c¸c biÖn ph¸p vµ ph¬ng ph¸p rÌn luyÖn kh¶ n¨ng ®äc diÔn c¶m cho trÎ, em thÊy trÎ ®· tiÕn bé rÊt râ rÖt, trÎ ®· ®äc kÓ vµ diÔn ®¹t ®îc qua c¸c c©u truyÖn, bµi th¬, gióp trÎ diÔn ®¹t tr«i ch¶y m¹ch l¹c dÉn ®Õna gãp phÇn hoµn thiÖn nh©n c¸ch cho trÎ./.
PhÇn iii:
KÕt luËn chung
i/ kÕt luËn:
V.I Lª Nin ®· nãi “ ng«n ng÷ lµ c«ng cô giao tiÕp quan träng nhÊt cña con ngêi” ThËt vËy kh«ng cã mét ph¬ng tiÖn giao tiÕp nµo cã thÓ s¸nh ®îc víi ng«n ng÷ . Trong giao tiÕp nhê cã ng«n ng÷ mµ con ngêi m¬Ýa cã kh¶ n¨ng hiÓu biÕt lÉn nhau.
ë trÎ nhá, nhu cÇu giao tiÕp rÊt lín, trong giao tiÕp trÎ sö dông ng«n ng÷ cña m×nh ®Ó tr×nh bµy ý nghÜ, t×nh c¶m hiÓu biÕt cña m×nh víi mäi ngêi xung quanh. Do ®ã viÖc ®Çu tiªn cña gi¸o viªn mÇm non lµ cÇn gióp trÎ sö dông thµnh th¹o ng«n ng÷ cña m×nh. Trong ®ã viÖc d¹y trÎ diÔn ®¹t m¹ch l¹c cho trÎ 5-6 tuæi lµ mét nhiÖm vô v« cïng quan träng mµ ngêi gi¸o viªn cÇn quan t©m.
Qua qu¸ tr×nh quan s¸t vµ nghiªn cøu ë trtêng mÇm non H¹ Long- Thµnh phè H¹ Long em ®· rót ra mét sè nhËn xÐt sau:
Thø nhÊt lµ kh¶ n¨ng diÔn ®¹t m¹ch l¹c cßn cha chÝnh x¸c, khi giao tiÕp víi trÎ nhiÒu c©u trÎ nãi kh«ng râ lêi, trÎ cßn nãi ngäng, tr¶ lêi cßn trèng kh«ng.
Thø hai lµ gi¸o viªn vÉn cha thùc sù quan t©m hÕt møc ®Õn vÊn ®Ò nµy, nÕu cã còng chØ lµ qua loa ®¹i kh¸i, mét líp cã 50 häc sinh th× lµm sao gi¸o viªn cã thÓ híng dÉn chØ b¶o tõng trÎ mét, ®Õn ngay c¶ mét sè tiÕt häc chÝnh cã khi chØ 1/2 líp ®îc häc cßn l¹i lµ quan s¸t ngoµi, mµ hÇu hÕt c¸c trÎ ®îc häc l¹i lµ nh÷ng trÎ th«ng minh, hoch giái ®îc gi¸o viªn quan t©m h¬n, cßn nh÷ng trÎ tiÕp thu chËm th× l¹i kh«ng ®îc quan t©m ®óng møc
Thø ba lµ c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ ®å dïng ®å ch¬i phôc vô cho viÖc häc vµ ch¬i còng ®· ®îc trang bÞ t¬ng ®èi ®Çy ®ñ nh÷ng vÉn cßn Ýt vµ h¹n chÕ ë trong mét sè tiÕt häc nh: m«i trêng xung quanh, ©m nh¹c ( quÇn ¸o, x¾c x«…)
V× vËy ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ nghiªn cøu cao b¶n th©n em ®· ph¶i cè g¾ng phÊn ®Êu ®em hÕt søc m×nh häc hái kinh nghiÖm cña b¹n bÌ ®«ng nghiÖp, trau dåikjiÕn thøc víi lßng th¬ng yªu trÎ, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao vît qua khã kh¨n t×m ra biÖn ph¸p vµ ph¬ng ph¸p rÌn luyÖn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t m¹ch l¹c cho trÎ 5-6 tuæi qua viÖc ®äc vµ kÓ l¹i t¸c phÈm v¨n häc trong c¸c biÖn ph¸p vµ ph¬ng ph¸p sau:
Dïng c©u ®è ®Ó hëng trÎ nhí l¹i truyÖn vµ th¬
Phèi hîp cïng c« ®Ó kÓ l¹i truyÖn.
Cho trÎ ®äc vµ kÓ l¹i chuyÖn
Ph¬ng ph¸p rÌn luyÖn kü n¨ng ®äc kÓ diÔn ®¹t
Ph¬ng ph¸p ®µm tho¹i
Ph¬ng ph¸p gi¶ng gi¶i
Ph¬ng ph¸p d¹y trÎ kÓ chuyÖn
Ph¬ng ph¸p d¹y trÎ ®äc th¬
C¸c biÖn ph¸p vµ ph¬ng ph¸p nµy ph¶i phèi hîp nhÞp nhµng víi nhau. Sö dông trong mäi ho¹t ®éng “ häc tËp- vui ch¬i, mäi lóc - mäi n¬i”, lóc nµo cã thÓ t¹o t×nh huèng cho trÎ ®Ó trÎ tr¶ lêi, trÎ ®Æt c©u hái vµo lóc nµo ®ã vµ trÎ ®µm tho¹i víi nhau. Tõ ®ã rÌn luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t chio trÎ lµ ®¹t ®îc kÕ qu¶ cao nhÊt. V× qua rÌn luyÖn kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cña trÎ ®· thùc hµnh vËn dông nh÷ng lêi nãi, viÖc lµm, tÝnh c¸ch nh©n vËt vµo b¶n th©n m×nh, do ®ã ®Çn dÇn trÎ sÏ quªn ®i sù nhót nh¸t cña b¶n th©n, nãi n¨ng lu lo¸t, diÔn c¶m, dÉn c©u ®îc tr«i ch¶y m¹ch l¹c thóc ®Èy sù ph¸t triÓn ng«n ng÷ vµ hoµn thiÖn nh©n c¸ch trÎ
Ii/ ý kiÕn ®Ò xuÊt.
Qua t×m hiÓu thùc tÕ ë trêng cho thÊy viÖc trÎ nhót nh¸t, nãi cßn Êp óng diÔn ®¹t cßn lóng tóng cha lu lo¸t, m¹ch l¹c c©u nãi cha ®ñ thµn phÇn… ë ®é tuæi 5-6 tuæi lµ do mét sè nguyªn nh©n mµ t«i ®· nªu ë trªn.
Lµ gi¸o viªn mÇm non t«i thÊy b¶n th©n m×nh ph¶i cã mét tinh thÇn ch¨m chØ lo cho thÕ hÖ mÇm non t¬ng lai. B¸c Hå ®· nãi: “ V× lîi Ých mêi n¨m tr«ng c©y. V× lîi Ých tr¨m n¨m trång ngêi”
Nh vËy muèn cã chñ nh©n t¬ng lai cña ®Êt níc th× ngµy nay ph¶i cã bµn tay ch¨m sãc cña c¸c c« gi¸o mÇm non vun trång nh÷ng trÎ th¬. Do ®ã em cã mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh sau.
TÊt c¶ v× t¬ng lai con em chóng ta nªn c¸c ban ngµnh c¸c cÊp h¸y quan t©m ®Õn ngµnh häc mÇm non, ®Ó ®µo t¹o ®éi ng÷ gi¸o viªn cã tr×nh ®é n¨ng lùc, cã ®Çy ®ñ lßng nhiÕt t×nh say mª víi ngµnh nghÒ, th¬ng yªu c¸c ch¸u nh con cña m×nh ®Ó phôc vô cho ngµnh ®îc tèt h¬n.
Em mong r»ng ngµnh gi¸o dôc vµ c¸c cÊp c¸c ngµnh h·y ch¨m lo dÕn ®êi sång cña gi¸o viªn mÇm non . v× hiÖn nay cuéc sång cña gi¸o viªn mÇm non cßn kh¸ khã kh¨n.
KÕt hîo gi÷a nhµ trêng víi c¸c ngµnh, c¸c lùc lîn ®Ó tuªy truyÒn ®Õn tëng tîngõng gia ®×nh cho con em m×nh ®i häc ®óng ®é tuæi lµ cÇn thiÕt.
Trªn ®©y lµ mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt cña em, vÒ phÇn m×nh em høa sÏ cè g¾ng nguyÖn ®em hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh víi tÊm lßng yªu nghÒ mÕn trÎ, yªu trÎ nh con cña m×nh ®Ó xøng ®¸ng lµ ngêi mÑ thø hai cña trÎ.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n
H¹ Long ngµy:
PhÇn iv
Tµi liÖu tham kh¶o
T¹p chÝ gi¸o dôc mÇm non …
§Æc ®iÓm t©m sinh lÝ cña løa tuæi mÇm non
Ch¬ng tr×nh ch¨m sãc gi¸o dôc mÇm non
Trß ch¬i- th¬ truyÖn 5-6 tuæi
§äc vµ kÓ chuyÖn vên trÎ
T©m lý häc løa tuæi
TiÕng viÖt vµ ph¬ng ph¸p ph¸t triÓn líi nãi
Ph¬ng ph¸p v¨n häc
Ph¬ng ph¸p kÓ s¸ng t¹o truyÖn cæ tÝch
Các file đính kèm theo tài liệu này:
ke lai cac tac pham van hoc.doc
