Một số giải pháp hoàn thiện quy trình giao nhận hàng xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại tổng công ty hàng không Việt Nam

i h¹n quy ®Þnh th× tiÒn l­u kho nh÷ng ngµy tiÕp theo sÏ t¨ng lªn, lµm nh­ vËy ®Ó dµnh diÖn tÝch kho l­u gi÷ nh÷ng hµng ho¸ míi vËn chuyÓn ®Õn tr¸nh t×nh tr¹ng cã nh÷ng lo¹i hµng ®Ó l­u kho qu¸ l©u trong khi hµng míi vÒ l¹i kh«ng cã chç ®Ó l­u gi÷. §èi víi dÞch vô tr¶ hµng nhËp : SQ kÕt hîp lu«n dÞch vô tr¶ hµng víi dÞvh vô phôc vô hµng nhËp chø kh«ng t¸ch riªng lµm hai dÞch vô nh­ VNA do VNA cßn ph¶i lËp thªm mét sè kho hµng trong thµnh phè.ViÖc kÕt hîp dÞch vô tr¶ hµng víi dÞch vô hµng nhËp gi¶m bít ®­îc mét sè thñ tôc ®ì lµm mÊt thêi gian vµ gi¶m chi phÝ cho kh¸ch hµng. §èi víi dÞch vô gi¶i quyÕt c¸c truêng hîp bÊt th­êng :Ngay tõ kh©u phôc vô SQ lu«n h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng sai sãt cã thÓ x¶y ra. Ngay khi kinh doanh khai th¸c vËn t¶i hµng kh«ng trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam, n¨m1999 tæng sè c¸c vô bÊt th­êng x¶y ra cña SQ lµ 38 vô, chØ b»ng mét nöa tæng sè c¸c vô bÊt th­êng cña VNA, nh­ng c«ng t¸c gi¶i quyÕt cña SQ rÊt nhanh chãng vµ ®¹t hiÖu qu¶. Theo quy ®Þnh cña SQ th× sù viÖc bÊt th­êng x¶y ra ë thÞ tr­êng nµo vµ do lçi cña bé phËn nµo th× v¨nphßng ®¹i diÖn cña thÞ tr­êng ®ã vµ c¸c bé phËn g©y ra lçi ph¶i tù gi¶i quyÕt sau ®ã h·ng sÏ xö ph¹t hµnh chÝnh nh÷ng bé phËn g©y thiÕu sãt ®ã, ®©y chÝnh lµ biÖn ph¸p g¾n tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp cña tõng bé phËn cô thÓ ®èi víi nghiÖp vô cña hä. SQ rÊt chó träng ®Õn ®Çu t­ nguån nh©n lùc phôc vô hµng ho¸. XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm con ng­êi lµ nh©n tè quan träng nhÊt nªn mÆc dï SQ lu«n trang bÞ nh÷ng thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô hµng ho¸ nh­ng bªn c¹nh ®ã hµng n¨m SQ vÉn ®Èu t­ khèi l­îng vèn rÊt lín vµo nguån nh©n lùc, ®Æc biÖt lµ viÖc göi c¸n bé lµm hµng ®i häc n­íc ngoµi ®Ó tÝch luü kinh nghiÖm cña c¸c h·ng lín trªn thÕ giíi nh­ Mü, NhËt. Kinh nghiÖm cña Hång K«ng trong x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i hµng hãa do H·ng hµng kh«ng cung cÊp Hång K«ng (HK) lµ mét bé phËn cña Trung Quèc, vµ hiÖn ®ang lµ 1 trong sè c¸c khu vùc n¨ng ®éng nhÊt Ch©u ¸. Trong ho¹t ®éng vËn chuyÓn hµng hãa b»ng ®­êng hµng kh«ng, mçi ngµy cã h¬n 6000 tÊn hµng hãa ®­îc vËn chuyÓn qua HK ®· biÕn HK trë thµnh 1 hub lín trªn thÕ giíi. H·ng hµng kh«ng Cathay Pacific Airways cña HK, hiÖn ®ang lµ 1 trong sè 10 H·ng chuyªn chë hµng hãa b»ng ®­êng hµng kh«ng hµng ®Çu trªn thÕ giíi. Ho¹t ®éng kinh doanh DVHHHK hiÖn chiÕm 26% tæng doanh thu hµng n¨m cña H·ng. HiÖn nay, H·ng cã 1 ®éi m¸y bay vËn t¶i hµng hãa víi 11 m¸y bay Boeing 747 trong ®ã cã 6 chiÕc B747 - 200Fs vµ 5 chiÕc B747 - 400Fs. Trong sè ®ã ngoµi 1 chiÕc thuª tõ Air Hongkong cßn l¹i ®Òu thuéc së h÷u cña H·ng. Ngoµi ra, Cathay Pacific cßn sö dông 66 chiÕc m¸y bay chë kh¸c ®Ó kÕt hîp chë hµng. Do ®ã, l­îng hµng hãa trong mçi th¸ng cña H·ng ®· lªn tíi 66,000 tÊn tøc lµ nhiÒu h¬n tæng l­îng hµng hãa cña c¶ n¨m 2001 cña VNA. Toµn bé c«ng ®o¹n xö lý vµ phôc vô hµng hãa chuyªn chë cña H·ng ®­îc thùc hiÖn th«ng qua Hong Kong Air Cargo Terminals Limited (Hactl). Hactl cã 1 Ga hµng hãa gäi lµ Super Terminal 1 ®­îc x©y dùng c¸ch ®©y 25 n¨m lµ 1 ga hµng hãa hiÖn ®¹i nhÊt trªn thÕ giíi hiÖn nay. Ga cã kh¶ n¨ng phôc vô 2.6 triÖu tÊn hµng mçi n¨m vµ cã thÓ n©ng cÊp ®Ó phôc vô khèi l­îng hµng hãa lµ 3,5 triÖu tÊn mçi n¨m. Hactl ®· ®Çu t­ 1 tû USD ®Ó x©y dùng Ga hµng hãa nµy, trang bÞ nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, c¬ së h¹ tÇng hoµn thiÖn ®Ó ®¸p øng viÖc phôc vô hµng hãa cho kh¸ch hµng. Ga cã hÖ thèng kho b·i chøa Container gåm 3.500 vÞ trÝ chøa Container vµ kho chøa thïng hµng ®­îc tù ®éng hãa hoµn toµn. Hµng hãa ®­îc ®­a vµo kho ®Ó b¶o qu¶n th«ng qua 1 hÖ thèng c¸c b¨ng chuyÒn vµ cÇn trôc tù ®éng kiÓm so¸t b»ng hÖ thèng vi tÝnh kh«ng cã sù tham gia cña con ng­êi. ChÝnh v× vËy, viÖc l­u th«ng hµng hãa trong kho hÕt søc thuËn tiÖn, nhanh chãng. HÖ thèng m¸y tÝnh ®­îc sö dông chñ yÕu lµ COSAC (Hactl Communication System for Air Cargo), kh«ng nh÷ng phôc vô cho viÖc lµm hµng hãa t¹i s©n bay mµ cßn cung cÊp cho kh¸ch hµng nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt, chÝnh x¸c vÒ t×nh tr¹ng, vÞ trÝ,.. cña hµng hãa. HÖ thèng nµy cßn kÕt nèi víi mäi ho¹t ®éng cña Super Terminal 1, liªn kÕt víi c¸c H·ng hµng kh«ng, c¸c nhµ giao nhËn, c¸c nhµ chøc tr¸ch ®Þa ph­¬ng vµ c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô Logistics kh¸c. §èi víi mäi hµng hãa, Hactl ®Òu cã thÓ cung cÊp c¸c trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®Ó phôc vô. §èi víi hµng hãa cã gi¸ trÞ cao, SuperTerminal 1 cung cÊp 1 hÖ thèng ph­¬ng tiÖn cã thÓ cung cÊp 9 xe bäc thÐp chuyªn chë cïng 1 lóc. §èi víi hµng dÔ h­ háng, Ga cã 1 trung t©m phôc vô hµng dÔ h­ háng cã bé phËn th«ng quan ®­îc chØ ®Þnh ®Ó nhanh chãng gi¶i phãng hµng. Trung t©m nµy cßn ®­îc liªn kÕt trùc tiÕp víi 2 phßng l¹nh cã ®iÒu hßa nhiÖt ®é víi diÖn tÝch mçi phßng lµ 2.500 m2 cã trang bÞ kho l¹nh cã dung tÝch t­¬ng ®­¬ng víi 1,5 lÇn m¸y bay chë hµng B-747. §èi víi nh÷ng hµng hãa cÇn chuyÓn ph¸t nhanh, Ga cã trung t©m chuyÓn ph¸t nhanh gåm hai tÇng cã kh¶ n¨ng phôc vô 400.000 tÊn hµng hãa mçi n¨m. Ngoµi ra, SuperTerminal 1 cßn trang bÞ c¬ së h¹ tÇng cho viÖc lµm hµng nguy hiÓm trong ®ã tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng cã tÝnh phãng x¹, ®éng vËt sèng… Ga cßn th«ng qua hÖ thèng Hacis víi ®éi ngò xe t¶i chuyªn chë hµng theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. HÖ thèng nµy cã thÓ chuyÓn hµng tíi c¸c kho b·i ®Ó l­u gi÷ còng cã thÓ giao trùc tiÕp hµng cho ng­êi nhËn. Víi mét ®éi ngò nh©n viªn h¬n 2000 ng­êi cã tr×nh ®é nghiÖp vô cao, hµng n¨m theo häc c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o quèc tÕ, kh¶ n¨ng phôc vô hµng hãa cña Ga ngµy cµng ®­îc n©ng cao vµ ngµy cµng giµnh ®­îc sù tin t­ëng tuyÖt ®èi cña kh¸ch hµng. Sù ph¸t triÓn dÞch vô hoµn h¶o phôc vô chuyªn chë hµng hãa b»ng ®­êng hµng kh«ng cña HK nãi chung vµ cña Cathay Pacific Airways nãi riªng lµ 1 bµi häc kinh nghiÖm, lµ c¸i ®Ých cÇn v­¬n tíi cña VNA trong t­¬ng lai. C¸c gi¶i ph¸p tõ phÝa nhµ n­íc Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i h­íng m¹nh vÒ xuÊt khÈu N¨m 1995 lµ n¨m ®¸nh dÊu nh÷ng b­íc ngoÆt lín trong quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cña ViÖt Nam, ®ã lµ viÖc gia nhËp ASEAN, tham gia khèi mËu dÞch tù do AFTA. TiÕp theo, n¨m 1998 ViÖt Nam trë thµnh thµnh viªn cña diÔn ®µn kinh tÕ Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng (APEC). §Æc biÖt, viÖc HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü ®­îc th«ng qua ®· më ra mét triÓn väng lín cho sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng th­¬ng m¹i quèc tÕ cô thÓ lµ ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng cña ViÖt Nam. Trong xu h­íng ph¸t triÓn m¹nh ho¹t ®éng mua b¸n quèc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam th× ho¹t ®éng giao nhËn hµng kh«ng quèc tÕ cña H·ng tÊt yÕu sÏ ph¸t triÓn. §Ó më réng h¬n n÷a ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i hµng kh«ng cña H·ng th× mét yÕu tè then chèt lµ: Nhµ n­íc cÇn t¨ng c­êng ph¸t triÓn c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i th«ng qua chñ tr­¬ng ®­êng lèi vµ chÝnh s¸ch cô thÓ. §ã lµ ®¶m b¶o æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ vµ kinh tÕ, gi÷ v÷ng bÇu kh«ng khÝ hoµ b×nh, h÷u nghÞ víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ thÕ giíi, t¹o m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi cho ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng cña ®Êt n­íc tõ ®ã gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña ngµnh hµng kh«ng d©n dông nãi chung vµ cña Vietnam Airlines nãi riªng. Nhµ n­íc cÇn hç trî ®¾c lùc cho Vietnam Airlines trong ho¹t ®éng giao nhËn hµng kh«ng quèc tÕ Giao nhËn hµng kh«ng tù th©n nã lµ mét ngµnh kinh tÕ ®ãng gãp nhiÒu cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc, còng lµ ngµnh thu ®­îc nhiÒu ngo¹i tÖ nhÊt. §Æc thï cña ngµnh hµng kh«ng lµ cÇn mét khèi l­îng vèn ®Çu t­ lín vÒ trang thiÕt bÞ, c¬ së vËt chÊt kü thuËt, ®µo t¹o nguån nh©n lùc… NhiÒu khi yªu cÇu vÒ vèn v­ît qu¸ kh¶ n¨ng cña TCTHKVN nÕu kh«ng cã sù hç trî tÝch cùc tõ phÝa Nhµ n­íc. ThËt vËy, chi phÝ ®Ó mua mét chiÕc Boeing 777 kho¶ng 140 triÖu USD, mét chiÕc Boeing 767 kho¶ng 80 - 120 triÖu USD vµ ®Ó ®µo t¹o ®­îc mét c¸n bé hµng kh«ng cã tr×nh ®é ®¹i häc hay phi c«ng l¸i m¸y bay ph¶i mÊt kho¶ng 5 - 7 n¨m. Víi thêi gian ®Çu t­ dµi vµ l­îng vèn ®Çu tù lín nh­ vËy th× rÊt cÇn thiÕt ph¶i cã sù hç trî cña Nhµ n­íc cho ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i cña TCT. Cô thÓ: CÇn cã chÝnh s¸ch ®èi víi kh«ng t¶i, ®iÒu tiÕt hµi hoµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn ho¹t ®éng giao nhËn hµng kh«ng quèc tÕ cña ViÖt Nam. CÇn cã chÝnh s¸ch hç trî tµi chÝnh ban ®Çu, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó TCT ph¸t triÓn. Tr­íc m¾t, ChÝnh phñ nªn cho phÐp TCT ®­îc gi÷ l¹i 50% phÇn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp nh»m t¹o c¬ héi cho H·ng t¸i ®Çu t­, t¨ng phÇn vèn tÝch luü trong c¬ cÊu vèn. CÇn ­u tiªn cho TCT sö dông vèn vay nh­ ODA ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn, ®Æc biÖt ph¸t triÒn ®æi míi ®éi bay, hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®µo t¹o ®éi ngò nh©n lùc cã tr×nh ®é nh­ phi c«ng, c¸n bé qu¶n lý chuyªn ngµnh vÒ th­¬ng m¹i… CÇn sím ban hµnh quy ®Þnh vÒ thñ tôc thuª m¸y bay hîp lý, sao cho phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho TCT cã ­u thÕ trongviÖc ®µm ph¸n thuª mua m¸y bay. Nhµ n­íc ®øng ra b¶o l·nh (th«ng qua Bé Tµi chÝnh hoÆc Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam) ®Ó TCT cã thÓ vay vèn mua m¸y bay th«ng qua c¸c tæ chøc tÝn dông xuÊt nhËp khÈu vµ miÔn lÖ phÝ b¶o l·nh cho kho¶n vay nµy. Ph¸t triÓn quan hÖ ngo¹i giao, më réng quan hÖ hîp t¸c hµng kh«ng víi c¸c h·ng hµng kh«ng lín trªn thÕ giíi nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho Vietnam Airlines cã thÓ tiÕp thu ®­îc c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn, häc hái c¸c kinh nghiÖm qu¶n lý hiÖn ®¹i, t¨ng kh¶ n¨ng huy ®éng vèn quèc tÕ. Cho phÐp c¸c c«ng ty thµnh viªn cña TCT tham gia vµo thÞ tr­êng chøng kho¸n, ®­îc quyÒn ph¸t hµnh c¸c lo¹i cæ phiÕu, tr¸i phiÕu nh»m thu hót nhuån vèn nhµn rçi, liªn kÕt víi c¸c thÞ tr­êng vèn bªn ngoµi, ph¸t triÓn thÞ tr­êng vèn quèc tÕ, thu hót vèn n­íc ngoµi, tõ ®ã t¨ng l­îng vèn ®Çu t­ cho TCT. Hoµn thiÖn hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng §Ó ho¹t ®éng giao nhËn hµng kh«ng cã hiÖu qu¶ th× ph¶i ®Çu t­ vµo c¸c yÕu tè sau: hÖ thèng cÊt/ h¹ c¸nh, ®­êng l¨n, s©n dç, kho hµng, thiÕt bÞ xÕp dì ULD, c¸c nót giao th«ng vÖ tinh… §Æc biÖt, kho hµng lµ mét yÕu tè quan träng trong viÖc x©y dùng mét s¶n phÈm vËn t¶i hµng hãa tiªu chuÈn. HiÖn nay kho hµng cña TCT t¹i c¸c s©n bay Néi Bµi, §µ N½ng… cßn giíi h¹n vÒ mÆt b»ng vµ trang thiÕt bÞ phôc vô hµng ho¸. MÆt b»ng xÕp dì hµng hãa t¹i Néi Bµi qu¸ nhá dÉn ®Õn viÖc khong ®¸p øng ®ñ yªu cÇu vÒ thêi gian khi cã qu¸ nhiÒu chuyÕn bay cã giê bay s¸t nhau. ViÖc kh«ng cã c¸c ph­¬ng tiÖn phôc vô nh­ c©n dïng cho c©n ULD lµm cho viÖc tÝnh träng t¶i chÊt xÕp trong ULD kh«ng chÝnh x¸c. C¸c ph­¬ng tiÖn soi chiÕu qu¸ nhá khiÕn cho thêi gian lµm thñ tôc cho kh¸ch bÞ kÐo dµi kh«ng cÇn thiÕt. Do vËy, cÇn ph¶i sím ®æi míi, n©ng cÊp hÖ thèng ga c¶ng vµ trang thiÕt bÞ xÕp dì hµng ho¸. Víi xu h­íng container ho¸ hiÖn nay, ®Ó theo kÞp b­íc ph¸t triÓn cña c¸c n­íc kh¸c, n­íc ta cÇn ®Çu t­ rÊt lín ®Ó x©y dùng hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng phôc vô cho ph­¬ng thøc chuyªn chë hµng ho¸ b»ng container nh­ b·i container, tr¹m container ®­êng «t«, tr¹m giao nhËn phôc vô hµng lÎ b»ng container... Ngoµi ra hÖ thèng ®­êng s¸, cÇu cèng, bÕn b·i, c¸c tr¹m ®ãng gãi vµ c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn, xÕp dì cña c¶ng...còng cÇn ®­îc quan t©m vµ ®Çu t­ ®óng møc. Nh­ vËy cÇn ph¶i hoµn thiÖn hÖ thèng ®­êng s¸, cÇu cèng...®Ó viÖc chuyªn chë hµng ho¸ diÔn ra thuËn tiÖn vµ nhanh chãng. C¬ së h¹ tÇng lµ nh÷ng yÕu tè thiÕt yÕu nhÊt ®Ó ph¸t triÓn bÊt kú mét h×nh thøc kinh doanh nµo, v× nã lµ c¸i khung x­¬ng, lµ c¸i nÒn ®Ó c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ph¸t triÓn. N­íc ta cÇn ®Çu t­ cã träng ®iÓm vµ hîp lý ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ®Ó ph¸t triÓn kh«ng chØ ho¹t ®éng giao nhËn mµ cßn nhiÒu h×nh thøc kinh doanh kh¸c. Gi¶m thiÓu c¸c phiÒn hµ vÒ thñ tôc hµnh chÝnh, h¶i quan C¸c thñ tôc hµnh chÝnh quan liªu lµ mét trë ng¹i lín cho sù ph¸t triÓn cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ nãi chung vµ ho¹t ®éng kinh doanh giao nhËn hµng kh«ng nãi riªng. Nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ph¸t triÓn hµng kh«ng quèc tÕ th× Nhµ n­íc vµ Côc Hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam cÇn sím ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt h­íng dÉn ®èi víi c¸c ngµnh vµ bé phËn liªn quan nh­ H¶i quan, an ninh hµng kh«ng… ho¹t ®éng thËt nhÞp nhµng víi h·ng vËn chuyÓn; kiÖn toµn bé m¸y tæ chøc c¸c ngµnh c¸c cÊp theo h­íng gän nhÑ vµ hiÖu qu¶, thùc hiÖn nguyªn t¾c 1 cöa, kh¾c phôc sù chång chÐo trong qu¶n lý, gi¸m s¸t cña c¸c c¬ quan cã liªn quan; ®¬n gi¶n thñ tôc XNK, h¶i quan ®Æc biÖt lµ sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c Bé, ngµnh nh»m ®¬n gi¶n hãa thñ tôc vËn chuyÓn hµng kh«ng quèc tÕ, cã chÝnh s¸ch ­u ®·i, khuyÕn khÝch nhu cÇu vËn chuyÓn b»ng ®­êng hµng kh«ng, tõ ®ã gi¶m bít c¸c thñ tôc hµnh chÝnh kh«ng cÇn thiÕt, t¹o ®iÒu kiÖn cho hµng ho¸ l­u chuyÓn nhanh chãng vµ dÔ dµng, kh«ng g©y phiÒn hµ cho c¸c chñ hµng xuÊt nhËp khÈu mµ vÉn ®¶m b¶o tu©n thñ ®óng c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt ngµnh HK d©n dông Sù thÝch hîp cña viÖc qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi ngµnh hµng kh«ng d©n dông sÏ t¹o nªn mét m«i tr­êng thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô giao nhËn hµng kh«ng quèc tÕ. §iÒu nµy thÓ hiÖn ë chç Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch b¶o hé thÝch hîp ®èi víi c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i hµng khong trong n­íc nãi chung vµ Vietnam Airlines nãi riªng. Cã nh­ thÕ, mét h·ng hµng kh«ng cßn “non trΔ nh­ Vietnam Airlines míi cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn tr­íc c¸c h·ng hµng kh«ng kh¸c trong khu vùc vµ quèc tÕ. Qua nghiªn cøu c¸c kinh nghiÖm vÒ ph¸t triÓn vËn t¶i hµng kh«ng ë mét sè n­íc nh­: Singapore, Th¸i lan, Malaysia, ta thÊy r»ng Nhµ n­íc cÇn ph¶i kiÓm so¸t vµ ®iÒu tiÕt mét c¸ch cã hiÖu qu¶ thÞ tr­êng kinh doanh vËn t¶i hµng kh«ng b»ng c¸c biÖn ph¸p ®iÒu phèi quan hÖ cung - cÇu trªn thÞ tr­êng, c­íc phÝ vËn chuyÓn vµ khèi l­îng hµng ho¸ vËn chuyÓn. Cã nh­ vËy míi cã thÓ ®¶m b¶o ®­îc c¸c lîi Ých cña kh¸ch hµng, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i hµng kh«ng trong n­íc ph¸t triÓn trong m«i tr­êng c¹nh tranh b×nh ®¼ng vµ lµnh m¹nh: c¹nh tranh th«ng qua chÊt l­îng dÞch vô cung øng vµ m¹ng l­íi xóc tiÕn th­¬ng m¹i lµ chñ yÕu thay v× c¹nh tranh vÒ c­íc phÝ vËn t¶i. ThËt vËy, Nhµ n­íc nªn kiÓm so¸t gi¸ c­íc trªn c¬ së quan hÖ cung - cÇu trªn thiu tr­êng vËn t¶i hµng kh«ng cã tÝnh ®Õn c¸c yÕu tè cã liªn quan kh¸c nh­ gia thµnh s¶n xuÊt, c­íc phÝ vËn t¶i ®­êng biÓn, ®­êng bé… Gi¸ c­íc ë ®©y víi chøc n¨ng lµ c«ng cô ®iÒu tiÕt quan hÖ cung - cÇu cÇn ph¶i ®­îc x©y dùng phï hîp víi tõng ®­êng bay vµ khu vùc bay nhÊt ®Þnh bëi thÞ tr­êng vËn t¶i hµng kh«ng vèn rÊt nh¹y c¶m vÒ gi¸. NÕu cã nhiÒu h·ng hµng kh«ng cïng kinh doanh khai th¸c trªn cïng mét ®­êng bay th× Nhµ n­íc cÇn cã biÖn ph¸p h¹n chÕ c¸c h·ng c¹nh tranh vÒ gi¸, thay vµo ®ã cÇn khuyÕn khÝch c¸c ph­¬ng thøc c¹nh tranh lµnh m¹nh kh¸c nh­: c¶i tiÕn chÊt l­îng dÞch vô cung øng, chuyªn chë hµng ho¸ mét c¸ch an toµn vµ theo ®óng tho¶ thuËn, më réng dÞch vô vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc giao hµng tËn cöa, gi¶i quyÕt c¸c khiÕu n¹i cña kh¸ch hµng nhanh chãng vµ tho¶ ®¸ng… Thªm vµo ®ã, nh»m n©ng cao tÝnh chñ ®éng vµ hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng kinh doanh cña TCT, Nhµ n­íc nªn cho phÐp TCT ®­îc quyÒn tù Ên ®Þnh vµ ®iÒu chØnh gi¸ c­íc vËn chuyÓn trong khu«n khæ quy ®Þnh cña ph¸p luËt, cßn Nhµ n­íc sÏ ®ãng vai trß lµ thanh tra gi¸m s¸t chung. X©y dùng mét hÖ thèng ph¸p luËt ®ång bé vµ nhÊt qu¸n, phï hîp víi luËt ph¸p vµ th«ng lÖ quèc tÕ Cho ®Õn nay, ho¹t ®éng giao nhËn vÉn ch­a hÒ ®­îc ®iÒu chØnh bëi mét bé luËt riªng nµo mµ vÉn ®ang n»m trong sù ®iÒu chØnh ph©n t¸n cña nhiÒu bé luËt kh¸c nhau vµ chÞu sù qu¶n lý cña nhiÒu ban ngµnh kh¸c nhau. LuËt Th­¬ng m¹i ®­îc Nhµ n­íc ban hµnh vµ cã hiÖu lùc tõ ngµy 01/01/1998 nh»m ®iÒu chØnh hµnh vi cña th­¬ng nh©n vµ c¸c giao dÞch th­¬ng m¹i trong ®ã cã ho¹t ®éng giao nhËn. Song luËt Th­¬ng m¹i cßn cã sù chång chÐo cña bé luËt d©n sù vµ míi chØ ®iÒu chØnh ho¹t ®éng giao nhËn ë nh÷ng khÝa c¹nh vµ ph¹m vi rÊt Ýt ái nh­: kh¸i niÖm, ph¹m vi ho¹t ®éng... MÆt kh¸c, nh­ ®· ph©n tÝch ë c¸c phÇn tr­íc, giao nhËn hµng kh«ng cã tÝnh quèc tÕ vµ toµn cÇu ho¸ s©u s¾c. BëivËy, nã ®ßi hái chóng ta cÇn x©y dùng c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ hµng kh«ng d©n dông (LuËt Hµng kh«ng d©n dông) sao cho phï hîp víi c¸c C«ng ­íc vµ NghÞ ®Þnh quèc tÕ vÒ hµng kh«ng d©n dông. HiÖn nay cÇn ph¶i söa ®æi mét sè ®iÓm sau trong LuËt Hµng kh«ng d©n dông ViÖt nam cã liªn quan ®Õn tæ chøc chuyªn chë hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu: §èi víi quy ®Þnh vÒ thêi h¹n tr¸ch nhiÖm cña ng­êi vËn chuyÓn hµng kh«ng ®èi víi hµng ho¸: LuËt Hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam quy ®Þnh ng­êi chuyªn chë chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi hµng ho¸ kÓ tõ khi ng­êi göi hµng giao hµng cho ng­êi vËn chuyÓn cho ®Õn khi ng­êi vËn chuyÓn giao hµng cho ng­êi nhËn hµng. Trong khi C«ng ­íc V¸csava 1929 quy ®Þnh ng­êi chuyªn chë chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hµng kh«ng bao gåm qu¸ tr×nh hµng n»m d­íi sù qu¶n lý vµ b¶o qu¶n cña ng­êi chuyªn chë ë trong s©n bay, trong m¸y bay hay ë bÊt kú n¬i nµo m¸y bay ph¶i h¹ c¸nh ë ngoµi s©n bay. Qu¸ tr×nh vËn chuyÓn nµy cßn gåm c¶ qu¸ tr×nh vËn chuyÓn b»ng ®­êng bé, ®­êng s«ng… NÕu nh»m môc ®Ých thùc hiÖn hîp ®ång vËn t¶i ®· ký gi÷a ng­êi göi hµng vµ h·ng hµng kh«ng. Quy ®Þnh nh­ trªn lµ râ rµng, ®Çy ®ñ vµ hîp lý; trong khi quy ®Þnh cña LuËt Hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam lµ kh«ng ®Çy ®ñ vµ cã phÇn cßn kh¸c biÖt. Thªm n÷a khi quy ®Þnh vÒ c¬ së tr¸ch nhiÖm cña ng­êi vËn chuyÓn, C«ng ­íc V¸csava quy ®Þnh ng­êi chuyªn chë chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÊt m¸t, h­ h¹i vµ giao chËm hµng; cßn LuËt Hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam l¹i quy ®Þnh ng­êi vËn chuyÓn kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi tr­êng hîp giao hµng chËm. §©y lµ mét bÊt hîp lý khã chÊp nhËn. MÆt kh¸c, LuËt còng ch­a nãi râ giíi h¹n tr¸ch nhiÖm båi th­êng cña ng­êi vËn chuyÓn. Mét sè quyÕt ®Þnh, th«ng t­ riªng lÎ cña Bé Giao th«ng vËn t¶i, Bé Tµi chÝnh, Tæng côc H¶i quan còng míi chØ ®Ò cËp ®Õn nh÷ng khÝa c¹nh kh¸c nhau cña ho¹t ®éng giao nhËn. Cho nªn ®Ó ®iÒu chØnh ®­îc sù ph¸t triÓn cña dÞch vô giao nhËn ë n­íc ta hiÖn nay, Nhµ n­íc cÇn ban hµnh nh÷ng chÝnh s¸ch qu¶n lý thÝch hîp mang tÝnh ®ång bé ho¸. Thùc tÕ cã nhiÒu c«ng ty ®¨ng ký kinh doanh ho¹t ®éng logistics, nh­ng thùc chÊt lµ kinh doanh giao nhËn, v× giao nhËn n»m trong ho¹t ®éng logistics vµ hai ho¹t ®éng nµy cã ph¹m vi ho¹t ®éng trïng lÆp nhau kh¸ nhiÒu. §Ó qu¶n lý t×nh tr¹ng nµy, Nhµ n­íc cÇn ban hµnh nh÷ng quy ®Þnh râ rµng vÒ hai kh¸i niÖm (mµ thùc chÊt lµ sù më réng kh¸i niÖm cña ho¹t ®éng giao nhËn). Nhµ n­íc còng cÇn thiÕt lËp mèi quan hÖ tÇm vÜ m« gi÷a Bé Giao th«ng vËn t¶i, Bé Th­¬ng m¹i, Tæng côc H¶i quan vµ Ng©n hµng, víi vai trß kiÓm so¸t luång ngo¹i tÖ vµo ra vµ ho¹t ®éng thu chi cña c¸c c«ng ty. Môc ®Ých cña mèi quan hÖ nµy lµ gi¸m s¸t ho¹t ®éng logistics vµ ®Ò ra c¸c kiÕn nghÞ ®èi víi chÝnh phñ, tr¸nh t×nh tr¹ng cê ®Õn tay ng­êi Êy phÊt nh­ng kh«ng cã ai chÞu tr¸ch nhiÖm trªn thùc tÕ. Gi¶i ph¸p tõ Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam BiÖn ph¸p trong kh©u chuÈn bÞ vµ kiÓm tra chøng tõ Kh©u chuÈn bÞ chøng tõ lµ kh©u rÊt quan träng trong toµn bé quy tr×nh, bëi v× ho¹t ®éng giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu b»ng ®­êng kh«ng cÇn rÊt nhiÒu lo¹i chøng tõ kh¸c nhau bao gåm chøng tõ vÒ hµng ho¸, chøng tõ vÒ vËn t¶i, c¸c lo¹i giÊy tê vÒ h¶i quan, thuÕ... Kh©u nµy th­êng m¾c lçi do kh«ng kiÓm tra kü chøng tõ vµ mÊt nhiÒu thêi gian. Cã thÓ ph©n lo¹i chøng tõ thµnh tõng lo¹i riªng biÖt vµ ph©n c«ng mçi ng­êi phô tr¸ch vÒ mét lo¹i chøng tõ. §iÒu nµy sÏ gi¶m bít sù chång chÐo c«ng viÖc trong c¸c ban, ngµnh cña TCT. Còng nh­ lµm gi¶m tiÕn ®é chuÈn bÞ vµ kiÓm tra chøng tõ do mçi ng­êi sÏ phô tr¸ch mét lo¹i chøng tõ nªn sÏ quen thuéc vµ cã kinh nghiÖm trong viÖc ph¸t hiÖn nh÷ng lçi sai trong lo¹i chøng tõ ®ã. Tuy nhiªn biÖn ph¸p nµy sÏ lµm kh©u chuÈn bÞ chøng tõ bÞ ph©n t¸n, manh món vµ nhiÒu khi bé chøng tõ cã thÓ kh«ng khíp nhau lµm cho tiÕn ®é chuÈn bÞ chøng tõ cßn chËm h¬n. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng ®ã cã thÓ chia nh©n viªn thµnh tõng nhãm cïng thùc hiÖn c«ng viÖc vµ sÏ chÞu sù gi¸m s¸t cña mét ng­êi lµ tr­ëng nhãm. L­u ý nh©n viªn vÒ ®Æc ®iÓm cña c¸c lo¹i hµng ho¸ kh¸c nhau còng nh­ ®iÒu kiÖn xuÊt nhËp khÈu kh¸c nhau sÏ dÉn ®Õn bé chøng tõ gåm nhiÒu lo¹i chøng tõ kh¸c nhau, ch¼ng h¹n nh­ hµng phôc vô cho c«ng tr×nh, m¸y mãc, thiÕt bÞ, hµng viÖn trî lµ m¸y mãc...nªn bé chøng tõ sÏ th­êng ph¶i cã c¸c chøng tõ nh­: giÊy chøng nhËn xuÊt xø, giÊy chøng nhËn phÈm chÊt hoÆc chøng tõ gi¸m ®Þnh chÊt l­îng cïng nh÷ng giÊy tê cho phÐp xuÊt nhËp khÈu hoÆc nh÷ng v¨n b¶n kh¸c cña Nhµ n­íc... Sai sãt trong kh©u kiÓm tra chøng tõ nhiÒu khi do kh¸ch hµng giao thiÕu chøng tõ, hoÆc giao chøng tõ lµm nhiÒu lÇn. V× thÕ, nh©n viªn tµi liÖu ®· kh«ng kiÓm tra kü chøng tõ, kh«ng ph¸t hiÖn ra nh÷ng lçi sai trong chøng tõ hoÆc bé chøng tõ kh«ng thèng nhÊt víi nhau. Do ®ã, cÇn kiÓm tra kü chøng tõ ngay khi kh¸ch hµng giao cho, nÕu kh¸ch hµng giao thiÕu th× ph¶i yªu cÇu kh¸ch hµng giao ®ñ chøng tõ trong thêi gian sím nhÊt chØ trong mét lÇn. Tr¸nh t×nh tr¹ng giao nhiÒu lÇn sÏ dÉn ®Õn sù ph©n t¸n, mÊt tËp trung cña nh©n viªn kiÓm tra chøng tõ. §µo t¹o nghiÖp vô chuyªn m«n cho nh÷ng nh©n viªn trÎ ch­a cã kinh nghiÖm nh­: më nh÷ng líp chuyªn m«n nghiÖp vô ng¾n h¹n vÒ nghiÖp vô giao nhËn; do chÝnh nh÷ng nh©n viªn cã n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm trong TCT gi¶ng d¹y cho nh÷ng nh©n viªn trÎ. HiÖp héi giao nhËn kho vËn ViÖt Nam còng lu«n më nh÷ng líp ®µo t¹o nghiÖp vô, TCT nªn göi nh©n viªn cña m×nh tham gia häc nh÷ng líp ®ã. HiÖp héi giao nhËn còng cÊp giÊy chøng nhËn tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô ®Ó lµm viÖc trong lÜnh vùc giao nhËn. TCT cã thÓ yªu cÇu nh©n viªn cña m×nh, ®Æc biÖt lµ nh÷ng nh©n viªn trÎ ph¶i cã hoÆc khuyÕn khÝch hä nªn cã nh÷ng chøng chØ nh­ thÕ. §iÒu nµy kh«ng chØ n©ng cao chÊt l­îng quy tr×nh nghiÖp vô cña TCT mµ cßn t¹o lßng tin cho kh¸ch hµng vµo ®éi ngò nh©n viªn chuyªn nghiÖp cña TCT. TuyÓn dông thªm nh©n viªn míi cã chuyªn m«n nghiÖp vô ®Ó thay thÕ nh÷ng nh©n viªn ®· cã tuæi ë TCT khi nh÷ng nh©n viªn nµy vÒ h­u. T¹o ®uîc sù chuyÓn tiÕp gi÷a thÕ hÖ nh©n viªn nµy vµ thÕ hÖ nh©n viªn tiÕp theo trong TCT mµ kh«ng t¹o ra sù x¸o trén vµ ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng dÞch vô cña TCT lµ yÕu tè quan träng ®Ó g©y dùng uy tÝn, niÒm tin vµ mét h×nh ¶nh tèt ®Ñp vÒ TCT víi kh¸ch hµng Ph­¬ng thøc vËn t¶i b»ng ®­êng kh«ng cÇn rÊt nhiÒu lo¹i chøng tõ kh¸c nhau nªn trong kh©u chuÈn bÞ vµ kiÓm tra chøng tõ c«ng ty cÇn tiÕn hµnh mét c¸ch kü l­ìng ®¶m b¶o tÝnh hîp lÖ, chÝnh x¸c vµ thèng nhÊt còng nh­ ®Çy ®ñ, hoµn chØnh cña toµn bé chøng tõ. §Çu t­ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng vµ ph­¬ng tiÖn kinh doanh Ph¸t triÓn ®éi bay HiÖn nay ®éi bay cña TCTHKVN cßn rÊt h¹n chÕ c¶ vÒ sè l­îng lÉn chÊt l­îng. §éi ngò m¸y bay hiÖn t¹i chñ yÕu lµ thuª cña n­íc ngoµi nªn chi phÝ rÊt lín, thªm vµo ®ã chi phÝ thuª m¸y bay cao nªn ¶nh h­ëng lín ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña TCT. V× vËy, gi¸ c­íc vËn chuyÓn cßn qu¸ ®¾t. MÆt kh¸c, víi ®éi m¸y bay h¹n chÕ nªn vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng. §Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ trong vËn chuyÓn hµnh kh¸ch vµ hµng ho¸, trong thêi gian tíi, TCT cÇn ph¶i cã ®éi ngò m¸y bay së h÷u ®ñ lín, hiÖn ®¹i ®¸p øng ®­îc nh÷ng biÕn ®éng vÒ nhu cÇu thÞ tr­êng ®ång thêi gãp phÇn lµm t¨ng uy tÝn cho m×nh. §éi m¸y bay cò cña H·ng hiÖn nay hÇu nh­ kh«ng ®­îc d­a vµo khai th¸c. V× vËy, cã thÓ b¸n hoÆc cho thuª ®éi m¸y bay nµy ®Ó bï tiÒn mua m¸y bay míi. Trong thêi gian tíi c¸c may bay thÕ hÖ cò nµy sÏ ph¶i ®­îc tay thÕ dÇn dÇn b»ng c¸c m¸y bay hiÖn ®¹i vµ chuyªn dông. VÊn ®Ò ë ®©y lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc sè l­îng, chñng lo¹i m¸y bay, ®Þnh h­íng c«ng nghÖ, søc t¶i vµ lÞch tr×nh bæ sung ®éi m¸y bay mét c¸ch hîp lý ®Ó c©n ®èi gi÷a n¨ng lùc chuyªn chë cña TCT víi sè l­îng hµng ho¸ ®i vµ ®Õn. VÒ ph­¬ng thøc mua s¾m, h×nh thøc mua tr¶ gãp hoÆc thuª tµi chÝnh cã kÕt hîp víi thÕ chÊp vµ sö dông xuÊt khÈu cã thÓ sÏ lµ nh÷ng c«ng cô tµi trî thÝch hîp trong giai ®o¹n tíi. Thay thÕ dÇn dÇn c¸c m¸y bay thuª b»ng c¸c m¸y bay mua sÏ lµm t¨ng tû lÖ së h÷u cña TCT ®èi víi ®éi m¸y bay, tõ ®ã gióp TCT tiÕt kiÖm ®­îc nhiÒu chi phÝ khai th¸c, gi¶m tèi ®a rñi ro x¶y ra tai n¹n vµ chñ ®éng ®­îc nguån vèn. C¨n cø vµo dù b¸o ph¸t triÓn thÞ tr­êng vµ m¹ng ®­êng bay, nhu cÇu sö dông m¸y bay cña Vietnam Airlines trong nh÷ng n¨m tíi lµ: B¶ng 9: Nhu cÇu ®Çu t­ mua m¸y bay Lo¹i m¸y bay 1997 2000 2005 Lo¹i tÇm ng¾n (70 - 100 ghÕ) 6 9 14 Lo¹i tÇm trung (120 - 180 ghÕ) 10 14 24 Lo¹i tÇm trung xa (250 - 330 ghÕ) 3 13 24 Lo¹i tÊm xa (trªn 330 ghÕ) 3 5 6 Nguån: ChiÕn l­îc ph¸t triÓn H·ng HKQGVN ®Õn 2005 TCT HKVN - 2000 B¶ng 10: Nhu cÇu vèn ®Çu t­ mua m¸y bay §¬n vÞ tÝnh: USD Lo¹i m¸y bay Tæng sè 1997 2000 §Õn 2005 Lo¹i tÇm ng¾n (70 – 100 ghÕ) 21 600 000 72 000 000 48 000 000 96 000 000 Lo¹i tÇm trung (120 – 180 ghÕ) 51 200 000 64 000 000 192 000 000 256 000 000 Lo¹i tÇm trung xa (250 – 330 ghÕ) 680 000 000 272 000 000 72 000 000 136 000 000 Lo¹i tÇm xa (trªn 330 ghÕ) 480 000 000 0 0 480 000 000 Nguån: ChiÕn l­îc ph¸t triÓn H·ng HKQGVN ®Õn 2005 TCT HKVN - 2000 §æi míi c«ng nghÖ th«ng tin Ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin cña H·ng ph¶i ®¶m b¶o hÖ thèng c¶ vÒ tæ chøc, trang thiÕt bÞ vµ sö dông c¸c phÇn mÒm trong c¸c c¬ quan ®¬n vÞ cña H·ng Ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin chñ yÕu dùa trªn c¬ së tiÕp thu c«ng nghÖ cña n­íc ngoµi ®Æc biÖt lµ tiÕp thu c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña c¸c c«ng ty hµng ®Çu thÕ giíi, tranh thñ t­ vÊn c¸c chuyªn gia cã kinh nghiÖm trong n­íc vµ thu hót nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó ®¸nh gi¸ vµ lùa chän c«ng nghÖ tiªn tiÕn nhÊt, rót ng¾n sù tôt hËu so víi thÕ giíi. Nhu cÇu ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin trong nh÷ng n¨m tíi: M¸y tÝnh ho¸ trong mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña H·ng, ­u tiªn c¸c øng dông chuyªn ngµnh, phôc vô ho¹t ®éng th­¬ng m¹i ®iÒu hµnh khai th¸c bay vµ qu¶n lý cña H·ng. X©y dùng m¹ng th«ng tin m¸y tÝnh riªng cña H·ng trªn ph¹m vi c¶ n­íc ghÐp nèi víi n­íc ngoµi qua c¸c m¹ng quèc tÕ, m¹ng th«ng tin ®­îc x©y dùng ph¶I cã tÝnh dÞch vô vµ ®a h×nh thøc: th«ng tin b»ng tiÕng nãi, sè liÖu, truyÒn ch÷, truyÒn h×nh trªn mÆt ®Êt, còng nh­ trªn m¸y bay. Theo khuyÕn c¸o cña Unisys – mét c«ng ty m¸y tÝnh cã uy tÝn, Hµng kh«ng quèc gia ViÖt Nam ®· x©y dùng mét sè dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin bao gåm: + Dù ¸n x©y dùng m¹ng th«ng tin néi bé H·ng Hµng kh«ng quèc gia ViÖt Nam (LAN) + Dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn hÖ thèng (DCS) + Dù ¸n qu¶n lý tµi chÝnh (GAS) + Dù ¸n vÒ hÖ thèng ®iÒu hµnh khai th¸c bay + Dù ¸n b¶o d­ìng kÜ thuËt vµ cung øng vËt t­ khÝ t¶i m¸y bay + Dù ¸n qu¶n lý doanh thu (YMS) + Dù ¸n x©y dùng ng©n hµng d÷ liÖu hµng kh«ng + Dù ¸n SITA AIR Cargo Service HiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng kho b·i vµ c¸c trang thiÕt bÞ phôc vô mÆt ®Êt C¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ cña VNA mÆc dï ®· cã sù ®Çu t­ lín trong nh÷ng n¨m qua song vÉn ch­a thùc sù ®¸p øng víi yªu cÇu cña kh¸ch hµng. HÖ thèng kho b·i cßn nhá, ph©n t¸n, ch­a ®Çy ®ñ trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô b¶o qu¶n hµng hãa ®Æc biÖt lµ c¸c hµng ®Æc biÖt. HiÖn chØ cã Kho hµng hãa T©n S¬n NhÊt lµ cã trang bÞ phßng l¹nh, phßng b¶o qu¶n hµng nguy hiÓm, phßng an ninh. Do ®ã, ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng phôc vô hµng hãa, trong t­¬ng lai VNA cÇn ph¶i cã sù ®Çu t­, c¶i tiÕn nhiÒu h¬n n÷a ®Ó phôc vô tèt viÖc lµm hµng. C¸c trang thiÕt bÞ mÆt ®Êt cã chøc n¨ng phôc vô kÜ thuËt vµ th­¬ng m¹i gi÷a hai chuyÕn bay vµ sau khi bay nh­ phôc vô n©ng ®â hµng lªn xuèng m¸y bay, ®­a hµng ho¸ ra vµo m¸y bay, vËn chuyÓn vµ tra n¹p nhiªn liÖu dÇu mì cho m¸y bay, chuyªn chë kÐo ®Èy m¸y bay vµo vµ ra khái vÞ trÝ ®ç cña m¸y bay... Tr­íc m¾t, Hµng kh«ng quèc gia ViÖt Nam sÏ tiÕn hµnh thay thÕ dÇn nh÷ng trang thiÕt bÞ qu¸ cò, ®· hÕt h¹n sö dông. Sau ®ã sÏ ph¶i ®Çu t­ ®ång bé c¸c trang thiÕt bÞ ®Ó ®¶m b¶o yªu cÇu sö dông còng nh­ ®Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ. Theo ­íc tÝnh trong t­¬ng lai, cÇn kho¶ng 70 triÖu USD ®Ó ®Çu t­ vµo c¸c trang thiÕt bÞ phôc vô mÆt ®Êt. Nhu cÇu vÒ trang thiÕt bÞ mÆt ®Êt tËp trung chñ yÕu vµo mét sè lo¹i sau: + Xe n©ng hµng dïng ®Ó ®­a hµng ho¸. + Xe ®Çu kÐo dïng ®Ó kÐo ®Èy m¸y bay. + ThiÕt bÞ tra n¹p nhiªn liÖu dÇu mì. + Tr¹m cÊp ®iÖn dïng ®Ó cÊp ®iÖn cho m¸y bay. + Tr¹m khëi ®éng khÝ ®Ó cung cÊp khÝ víi l­u l­îng, ¸p suÊt, nhiÖt ®é æn ®Þnh ®Ó kiÓm tra vµ khëi ®éng ®éng c¬ m¸y bay. + Xe vÖ sinh ®­êng bay ®Ó thu dän ch­íng ng¹i vËt trªn ®­êng b¨ng. Cã thÓ nãi c¸c trang thiÕt bÞ mÆt ®Êt rÊt ®a d¹ng do ®ã nhu cÇu ®Çu t­ còng rÊt ®a d¹ng. Tuy nhiªn, nÕu chóng ta biÕt ®iÒu phèi hîp lý th× chóng ta võa cã thÓ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ®Æt ra, võa cã thÓ hiÖn ®¹i ho¸ ®­îc hÖ thèng trang thiÕt bÞ. B¶ng 11: Nhu cÇu vèn ®Çu t­ vµo trang thiÕt bÞ mÆt ®Êt §¬n vÞ tÝnh: USD N¨m 1997 2000 2005 Nhu cÇu vèn ®Çu t­ trang thiÕt bÞ 7.819.200 11.040.000 58.800.000 Nguån: ChiÕn l­îc ph¸t triÓn H·ng HKQGVN ®Õn 2005 TCT HKVN - 2000 N©ng cao chÊt l­îng dÞch vô DÞch vô mÆt ®Êt: Kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô mÆt ®Êt tõ nh÷ng kh©u: t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t chÊt l­îng dÞch vô, th«ng qua viÖc kiÓm tra c¸c quy tr×nh dÞch vô vµ tæ chøc c¸c hÖ thèng b¸o c¸o th­êng xuyªn tõ c¸c ®¬n vÞ c¬ së. DÞch vô trªn kh«ng: §¶m b¶o l« hµng ®­îc xÕp ®óng c¸ch vµ ®óng quy chÕ dµnh riªng cho l« hµng ®Ó ch¸nh ®æ vì háng hãc v× phÇn lín hµng vËn chuyÓn b»ng m¸y bay lµ hµng quý cã gi¸ trÞ, thËm chÝ lµ hµng mau háng. §Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶ng c¸o tiÕp thÞ TCT HKVN cÇn ph¶i chó träng ®Çu t­ h¬n n÷a vµo qu¶ng c¸o th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, s¸ch b¸o, t¹p chÝ, tranh ¶nh… CÇn cã c¸c cuéc héi th¶o ch¨m sãc kh¸ch hµng, gi¶m gi¸ ®èi víi kh¸ch hµng lín vµ kh¸ch hµng th­êng xuyªn. TCT cÇn ho¹ch ®Þnh nh÷ng chiÕn l­îc, h×nh thøc qu¶ng c¸o cô thÓ, cã ®Þnh h­íng tËp trung vµo nh÷ng c«ng ty giao nhËn cã nhiÒu nguån hµng vµ ®éi ngò giao nhËn hïng hËu dµy d¹n kinh nghiÖm. M¹ng l­íi b¸n hiÖn nay cña H·ng Hµng HKQGVN mÆc dï kh¸ réng song ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ph¸t triÓn trong t­¬ng lai. H·ng HKVN cÇn t¨ng sè l­îng ®¹i lý vµ c¸c ®iÓm tËp kÕt hµng ho¸ ®Ó dÔ dµng cho c¸c chñ hµng khi hä cã nhu cÇu vËn chuyÓn. VÊn ®Ò qu¶ng c¸o cña HKVN hiÖn nay vÊn cßn h¹n chÕ. CÇn ph¶i qu¶ng c¸o trªn mäi ph­¬ng tiÖn b»ng mäi h×nh thøc, qu¶ng c¸o cã träng ®iÓm trªn mäi lÜnh vùc. §èi víi thÞ tr­êng c¸c c«ng ty giao nhËn: gi¸ c¶ cña HKVN cho c¸c c«ng ty giao nhËn lµ hîp lý, song ch­a cã biÖn ph¸p ®Ó qu¶ng c¸o, ph¸t ®éng dÞch vô nµy. KhuyÕn khÝch c¸c c«ng ty giao nhËn nµy sö dông chuyÕn bay cña HKVN. Víi thÞ tr­êng c¸c c«ng ty xuÊt nhËp khÈu: thêi ®iÓm nµy cã thÓ lµ thêi gian thÝch hîp cho HKVN thùc hiÖn m¹ng l­íi lín cho c¸c dÞch vô hîp nhÊt. Cã thÓ tæ chøc m¹ng l­íi b¸n hµng cña phßng hµng ho¸ n¨ng ®éng h¬n, chµo gi¸ ®Õn tõng doanh nghiÖp bao thÇu tõ viÖc nhËn hµng t¹i n¬i s¶n xuÊt ®Õn khi chuyÓn giao cho ng­êi nhËn t¹i ®iÓm ®Õn. Kh«ng mét tæ chøc nµo kh¸c cã vÞ trÝ tèt h¬n HKVN trong viÖc tËn dông ®­îc c¬ héi nµy. Ph¸t triÓn h×nh thøc chuyªn chë hµng hãa b»ng Container Chuyªn chë b»ng Container cã nhiÒu ­u ®iÓm ®¶m b¶o an toµn cho hµng hãa rÊt cao, ®ång thêi còng gi¶m ®¸ng kÓ chi phÝ bèc dì, gi¶m thñ tôc hµnh chÝnh vµ TTHQ, ®Æc biÖt ®èi víi chuyªn chë hµng hãa qu¸ c¶nh vµ xuyªn lôc ®Þa. MÆc dï, TCT HKVN ®· ¸p dông chuyªn chë hµng b»ng Container tõ khi thÕ hÖ m¸y bay cò ®­îc thay thÕ, song trªn thùc tÕ nh÷ng Container nµy còng chØ dïng ®Ó xÕp hµng, ®¶m b¶o an toµn vµ tËn dông thÓ tÝch khoang hµng trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn, cßn ®Ó phôc vô cho viÖc chuyªn chë hµng qu¸ c¶nh vµ xuyªn quèc gia th× ch­a cã. Néi dung chÝnh cña gi¶i ph¸p nµy lµ thay v× vËn chuyÓn hµng b»ng lo¹i Container th«ng th­êng nh­ hiÖn nay, cÇn sö dông thªm lo¹i Container cã niªm phong phôc vô cho viÖc chuyªn chë hµng hãa XNK vµ hµng qóa c¶nh; ®ång thêi x©y dùng kÕ ho¹ch khai th¸c chuyªn chë hµng hãa vµ cung cÊp lo¹i Container cã niªm phong cho c¸c nhµ s¶n xuÊt trong n­íc ®Ó hä cã thÓ ®ãng hµng tiªu thô trong n­íc còng nh­ XK t¹i n¬i s¶n xuÊt. Ph¸t triÓn h×nh thøc vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc (VT§PT) Do ®Æc ®iÓm VTHK lµ chØ chuyªn chë hµng tõ s©n bay ®Õn s©n bay nªn chuyªn chë hµng tõ ®iÓm ®i ®Õn ®iÓm ®Õn cÇn cã sù kÕt hîp gi÷a hµng kh«ng víi c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn kh¸c nh­ ®­êng bé, ®­êng s¾t… H¬n n÷a, gi¸ c¶ cña c¸c ph­¬ng thøc kh¸c rÎ h¬n nhiÒu so víi VTHK nªn ph¸t triÓn h×nh thøc VT§PT lµ mét trong nh÷ng c¸ch tèt nhÊt ®Ó cã thÓ hîp lý hãa qu·ng ®­êng vËn chuyÓn vµ gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn ®ång thêi võa cã kh¶ n¨ng më réng m¹ng l­íi vËn t¶i trªn thÕ giíi. §Ó ph¸t triÓn h×nh thøc vËn t¶i nµy cÇn tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p sau: TiÕn hµnh ®µm ph¸n vµ ký kÕt c¸c tho¶ ­íc hç trî vËn t¶i ®­êng bé, ®­êng s¾t… ®Ó cã ®­îc thuËn lîi vÒ lÞch tr×nh, c­íc phÝ…; Thèng nhÊt quy tr×nh kiÓm tra, gi¸m s¸t hµng hãa XNK víi h¶i quan; C¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cïng xóc tiÕn khuyÕch tr­¬ng qu¶ng c¸o thu hót kh¸ch hµng; X©y dùng c¸c ph­¬ng ¸n triÓn khai vËn chuyÓn nh÷ng mÆt hµng cã kh¶ n¨ng kÕt hîp vËn chuyÓn víi c¸c ph­¬ng thøc vËn t¶i nµy. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc Ph¸t huy nh©n tè con ng­êi lµ mét trong nh÷ng néi dung mµ tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®Òu chó träng. Muèn ph¸t huy ®­îc nh©n tè con ng­êi th× ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cÇn ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng ®iÒu kiÖn sau: C¬ cÊu lao ®éng ph¶i hîp lý phï hîp víi ®Æc thï kinh doanh cña mét h·ng hµng kh«ng. Chó ý tíi tû träng lao ®éng qu¶n lý vµ bé m¸y hµnh chÝnh gi¸n tiÕp. Tiªu chuÈn c¸n bé cÇn ph¶i n©ng cao theo c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ vµ phï hîp víi chøc danh. CÇn bæ sung vµ båi d­ìng ®éi ngò nh©n viªn lµm hµng cã nghiÖp vô chuyªn m«n vµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm gãp phÇn lµm gi¶m tiÕn ®é quy tr×nh giao nhËn hµng XNK. §éi ngò thî kÜ thuËt m¸y bay thÕ hÖ míi cßn thiÕu nghiªm träng, ®Æc biÖt lµ thî kÜ thuËt ch­a ®­îc cÊp b»ng theo tiªu chuÈn quèc tÕ, thiÕu c¸n bé ®Çu ngµnh giái, c¸n bé nghiÖp vô ch­a ®­îc bæ tóc n©ng cao tr×nh ®é nh­ yªu cÇu ®Æt ra, sè ng­êi cã tr×nh ®é ®¹i häc trë lªn cßn Ýt. Do ®ã cÇn ph¶i n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng ®éi ngò nµy. C¸c gi¶i ph¸p vÒ vèn vµ tµi chÝnh Dù b¸o tæng nhu cÇu vèn cho ngµnh Hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010 lµ vµo kho¶ng 4 tû USD. Nh­ng cã thÓ nãi r»ng nguån lùc cña H·ng HKQGVN, víi quy m« vèn vµ tµi s¶n nh­ hiÖn nay lµ qu¸ Ýt so víi nhu cÇu còng nh­ so víi c¸c h·ng hµng kh«ng trong khu vùc. V× vËy, t×nh tr¹ng chung cña tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ trong H·ng HKQGVN lµ thiÕu vèn, kÓ c¶ vèn l­u ®éng lÉn vèn cè ®Þnh. TiÒm lùc tµi chÝnh yÕu kÐm ®· h¹n chÕ nhiÒu ®Õn sù ph¸t triÓn cña HKQGVN, ®Æc biÖt lµ ®Çu t­ ph¸t triÓn ®éi m¸y bay vµ c¸c trang thiÕt bÞ. ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ vËn t¶i hµnh kh¸ch th× HKVN cÇn ph¶i cã mét nguån vèn xøng ®¸ng víi quy m« cña mét H·ng hµng kh«ng quèc gia. VÊn ®Ò thiÕu vèn chØ cã thÓ gi¶i quyÕt th«ng qua c¸c nguån vèn. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®ã, HKVN cÇn chó träng khai th¸c c¸c nguån sau: Vay vèn th«ng qua viÖc ®¶m b¶o nguån vèn mua m¸y bay. §èi víi hîp ®ång mua m¸y bay, HKVN cÇn chó träng ph­¬ng thøc nµy nh»m t¹o ®iÒu kiÖn trang bÞ hÖ thèng m¸y bay hiÖn ®¹i. Vay vèn tÝn dông xuÊt khÈu, thuª tµi chÝnh... ®èi víi c¸c dù ¸n mua m¸y bay hoÆc nh÷ng trang thiÕt bÞ cã gi¸ trÞ lín, vay th­¬ng m¹i ®èi víi c¸c dù ¸n quy m« trung b×nh vµ nhá. Vay vèn th«ng qua viÖc viÖn trî cña c¸c tæ chøc quèc tÕ. H×nh thøc nµy sÏ cã hiÖu qu¶ nÕu nguån vèn ®­îc ®Çu t­ vµo hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ cña H·ng hiÖu qu¶ nÕu nguån vèn ®­îc ®Çu t­ vµo hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ cña HKQGVN. Vay vèn th«ng qua c¸c ng©n hµng trong vµ ngoµi n­íc. X©y dùng c¸c luËn chøng kinh tÕ – kÜ thuËt nh»m trang bÞ mét phÇn m¸y bay cïng viÖc n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng vµ c¸c trang thiÕt bÞ phôc vô kÜ thuËt mÆt ®Êt. Vay vèn cña ng©n s¸ch nhµ n­íc. H×nh thøc nµy cÇn ®­îc chó ý bëi nguån vèn vay ng©n s¸ch th­êng lµ cho vay dµi h¹n víi l·i suÊt thÊp. HKQGVN sÏ cã thÓ vay tõ nguån vèn nµy cho c¸c dù ¸n më réng m¹ng ®­êng bay, n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng ... nh»m phôc vô cho nhu cÇu quèc tÕ d©n sinh trong n­íc. Huy ®éng vèn b»ng ph­¬ng ph¸p ph¸t hµnh tr¸i phiÕu. H×nh thøc nµy tuú vµo yªu cÇu cô thÓ cña tõng thêi k× mµ ¸p dông vµ ®­îc sù ®¶m b¶o cña Ng©n hµng nhµ n­íc cã uy tÝn. Huy ®éng vèn th«ng qua liªn doanh liªn kÕt. Chó ý vµo ph­¬ng thøc gãp vèn liªn doanh nh­ng ph¶i lu«n lu«n chñ ®éng ®Ò cao tû träng vèn cña HKQGVN chiÕm ®a sè nh»m n¾m v÷ng phÇn chñ ®éng trong ®iÒu hµnh khai th¸c. Cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp ®èi víi c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp cña TCT HKVN. Tãm l¹i, tÊt c¶ c¸c gi¶i ph¸p huy ®éng vèn ®Òu tËp trung vµo môc ®Ých thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña HKVN, nh»m phôc vô tèt h¬n c«ng t¸c giao nhËn hµng XNK b»ng ®­êng hµng kh«ng. Bªn c¹nh ®ã TCT HKVN, cÇn chó ý viÖc sö dông vèn ®óng môc ®Ých, tr¸nh sù dµn tr¶i, l·ng phÝ trong sö dông vèn, gi¶m lç ®ång thêi tiÕt kiÖm, huy ®éng vèn tù cã trong tæng vèn kinh doanh. C¸c gi¶i ph¸p tõ phÝa c¸c c«ng ty giao nhËn BiÖn ph¸p trong kh©u giao dÞch víi kh¸ch hµng Víi sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t trong lÜnh vùc giao nhËn hiÖn nay, c¸c c«ng ty kh«ng thÓ chØ thô ®éng chê kh¸ch hµng t×m ®Õn víi m×nh. §Ó cã thÓ t×m ®Õn víi kh¸ch hµng míi, c¸c c«ng ty cÇn më réng c¸c ho¹t ®éng tiÕp thÞ giíi thiÖu vÒ c«ng ty m×nh víi kh¸ch hµng qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh­ b¸o chÝ...HiÖn nay ho¹t ®éng giao nhËn ®· cã mét tê b¸o chuyªn ngµnh dµnh cho riªng lÜnh vùc ho¹t ®éng nµy. §ã lµ tê visabatimes do VIFFAS cïng víi VISABA vµ VSA ph¸t hµnh. Giíi thiÖu vÒ c«ng ty trªn nh÷ng tê b¸o nh­ thÕ nµy sÏ dÔ dµng tiÕp cËn víi kh¸ch hµng h¬n so víi nh÷ng tê b¸o kh¸c. C«ng ty sÏ khoanh vïng ®­îc l­îng ®éc gi¶ tiÕp cËn víi nh÷ng th«ng tin mµ c«ng ty ®­a ra bëi chØ cã nh÷ng c«ng ty quan t©m hoÆc cã tham gia trong lÜnh vùc ho¹t ®éng nµy míi th­êng xuyªn ®äc nh÷ng lo¹i b¸o nµy. Ngoµi ra, c«ng ty còng cÇn duy tr× mèi quan hÖ mËt thiÕt vµ th­êng xuyªn víi nh÷ng b¹n hµng quen thuéc. V× chÝnh nh÷ng kh¸ch hµng nµy sÏ lµ ng­êi giíi thiÖu vµ tuyªn truyÒn víi nh÷ng b¹n hµng kh¸c cña hä vÒ c«ng ty. Tõ ®ã c«ng ty sÏ më réng ®­îc l­îng kh¸ch hµng t×m ®Õn víi m×nh. Duy tr× mét mèi quan hÖ tèt ®Ñp víi c¸c b¹n hµng quen thuéc còng lµ yÕu tè rÊt quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña c«ng ty. Bëi ®ã chÝnh lµ nguån hµng æn ®Þnh vµ th­êng xuyªn cña c«ng ty. C«ng ty cã thÓ duy tr× mèi quan hÖ nµy th«ng qua nh÷ng héi nghÞ kh¸ch hµng th­êng niªn. Hay ®­a ra nh÷ng sù khuyÕn khÝch kh¸ch hµng lµm ¨n víi m×nh nh­ gi¶m gi¸ c­íc hoÆc cung cÊp thªm mét sè dÞch vô kh¸c mµ kh«ng tÝnh trong tiÒn c­íc phÝ dÞch vô nh­ phÝ dÞch vô t­ vÊn, phÝ n©ng h¹ container...Còng cã khi ®ã lµ sù ­u tiªn lµm hµng tr­íc khi ®ang trong thêi ®iÓm c«ng ty ®«ng kh¸ch hoÆc lµm hµng vµ giao hµng hoÆc chøng tõ trong thêi gian nhanh nhÊt... Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay doanh nghiÖp nµo n¨ng ®éng h¬n doanh nghiÖp ®ã sÏ chiÕn th¾ng. C¸c c«ng ty giao nhËn cÇn linh ®éng h¬n trong viÖc t×m b¹n hµng, nguån hµng vµ giíi thiÖu réng r·i vÒ c«ng ty víi b¹n hµng. BiÖn ph¸p trong kh©u vËn chuyÓn Kh©u vËn chuyÓn lµ kh©u ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn chÊt l­îng hµng ho¸. ChØ cÇn ch»ng buéc hµng ho¸ sai quy c¸ch còng sÏ g©y ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng hµng ho¸. ChÝnh v× vËy ®ßi hái nh©n viªn lµm hµng còng nh­ nh©n viªn l¸i xe ph¶i am hiÓu vÒ hµng ho¸ th× míi cã thÓ ®¶m b¶o chÊt l­îng hµng ho¸. §«i khi do lµm hµng véi vµ kh«ng kiÓm tra kü hµng ho¸ còng nh­ viÖc ch»ng buéc hµng ho¸ trªn xe ®Ó chuyªn chë, c«ng ty ®· xÕp hµng sai quy c¸ch g©y ¶nh h­ëng ®Õn bao b× hoÆc c©ó kiÖn cña hµng ho¸ lµm ¶nh h­ëng phÇn nµo ®Õn chÊt l­îng hµng ho¸. Nh©n viªn giao nhËn cña c«ng ty ph¶i ®Õn tËn kho hoÆc n¬i lµm hµng kiÓm tra, gi¸m s¸t kü qu¸ tr×nh lµm hµng tõ khi bao gãi ®Õn khi xÕp dì, ch»ng buéc hµng ho¸ trªn ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn phï hîp víi nh÷ng ®Æc tÝnh riªng biÖt cña mçi lo¹i hµng ho¸ kh¸c nhau. C«ng ty còng cÇn h­íng dÉn cho nh©n viªn lµm hµng vµ l¸i xe vÒ ®Æc ®iÓm riªng cña tõng lo¹i hµng vµ c¸ch xÕp dì, ch»ng buéc cho phï hîp víi quy c¸ch vµ ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸. Qu¸ tr×nh chuyªn chë hµng ho¸ còng phô thuéc rÊt nhiÒu vµo yÕu tè thêi tiÕt vµ ®­êng s¸. Cã nhiÒu tr­êng hîp c«ng ty ®· kh«ng kh¶o s¸t kü hiÖn tr­êng nªn ®· x¶y ra nh÷ng trôc trÆc trong qu¸ tr×nh chuyªn chë. Hµng giao nhËn cña c«ng ty chñ yÕu lµ hµng m¸y mãc, thiÕt bÞ nªn th­êng cång kÒnh vµ kÝch th­íc qu¸ khæ. Khi chuyªn chë b»ng ph­¬ng tiÖn ®­êng bé sÏ gÆp rÊt nhiÒu trë ng¹i nh­ quy ®Þnh giê xe ch¹y, tuyÕn ®­êng hoÆc träng t¶i xe vµ hµng v­ît qu¸ träng t¶i cho phÐp ®Ó ®i qua cÇu...HoÆc nhiÒu khi gÆp t×nh tr¹ng thêi tiÕt bÊt lîi nh­ b·o, lôt hoÆc cã nh÷ng sù cè nh­ lë ®Êt, ®¸...nªn kh«ng thÓ chuyªn chë b»ng ®­êng bé ®­îc. C«ng ty cÇn kh¶o s¸t hiÖn tr­êng kü cµng vµ chi tiÕt ®Ó cã ph­¬ng ¸n xö lý, thay thÕ trong nh÷ng tr­êng hîp cã trë ng¹i. Vµ ®­a ra nhiÒu ph­¬ng ¸n thÝch hîp kh¸c nhau vÒ tuyÕn ®­êng chuyªn chë vµ ph­¬ng thøc chuyªn chë ®Ó cã ph­¬ng ¸n dù phßng, thay thÕ hoÆc cïng sö dông ®ång thêi khi cÇn thiÕt. Trong kh©u vËn chuyÓn nhiÒu khi còng ph¸t sinh t×nh tr¹ng kh¸ch hµng t×m ®Õn c«ng ty nh­ng c«ng ty l¹i kh«ng thÓ ®iÒu ®éng xe lµm hµng. §©y lµ nh÷ng tr­êng hîp rÊt ®¸ng tiÕc v× kh¸ch hµng ®· t×m ®Õn nh­ng c«ng ty l¹i kh«ng thÓ ®¸p øng ®­îc ®Ó kh¸ch hµng chuyÓn sang c«ng ty kh¸c. CÇn t¨ng c­êng kh¶ n¨ng tæ chøc ®iÒu hµnh viÖc tiÕn hµnh quy tr×nh nghiÖp vô. §Ó cã thÓ ®iÒu ®éng xe lµm hµng khi cÇn c«ng ty cÇn duy tr× mèi quan hÖ ®i thuª hoÆc liªn kÕt víi nhiÒu c«ng ty hoÆc ®¹i lý giao nhËn kh¸c hoÆc nh÷ng c«ng ty vËn t¶i kh¸c bªn c¹nh ®éi xe cña c«ng ty hoÆc nh÷ng l¸i xe mµ c«ng ty cã mèi quan hÖ l©u dµi. Nªó kh¸ch hµng t×m ®Õn mµ kh¶ n¨ng chuyªn chë cña c«ng ty h¹n chÕ th× c«ng ty cã thÓ thuª ng­êi chuyªn chë ë bªn ngoµi lµm thay kh©u vËn chuyÓn vµ gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh lµm hµng vµ chuyªn chë hµng ho¸. §iÒu nµy sÏ gióp c«ng ty lu«n cã ph­¬ng tiÖn hç trî vµ thay thÕ cho c¸c ph­¬ng tiÖn cò mçi khi cÇn thiÕt. Còng nh­ khi c«ng ty më réng nguån hµng th× ®· cã s½n ph­¬ng tiÖn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu kh¸ch hµng. Gi÷ mèi liªn l¹c th­êng xuyªn víi l¸i xe ®Ó gi¸m s¸t viÖc vËn chuyÓn hµng ho¸ vµ kh¾c phôc kÞp thêi nh÷ng sù cè ph¸t sinh trªn ®­êng vËn chuyÓn hµng ho¸. Cã thÓ nãi kh©u vËn chuyÓn lµ kh©u ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn thêi gian giao hµng. ChØ cÇn xö lý kh«ng kÞp thêi nh÷ng sù cè ph¸t sinh trªn tuyÕn ®­êng vËn chuyÓn sÏ lµm chËm thêi gian giao hµng vµ g©y tæn thÊt kh«ng nhá cho c¶ chñ hµng vµ ng­êi giao nhËn. Cho nªn c«ng ty cÇn chó ý ®Õn kh©u nµy vµ tiÕn hµnh viÖc chuyªn chë víi tuyÕn ®­êng an toµn nhÊt, thêi gian nhanh nhÊt vµ chi phÝ hîp lý. BiÖn ph¸p nh»m gi¶m gi¸ dÞch vô Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t cña thÞ tr­êng giao nhËn vµ sù chuyªn m«n ho¸ ngµy cµng cao cña c¸c c«ng ty giao nhËn th× gi¸ c¶ dÞch vô giao nhËn lµ yÕu tè quan träng ®Ó c¸c c«ng ty giao nhËn c¹nh tranh víi nhau vµ lµ còng lµ c¬ së ®Ó kh¸ch hµng lùa chän c«ng ty nµy mµ kh«ng chän c«ng ty kia. Gi¸ c¶ dÞch vô giao nhËn th­êng bao gåm rÊt nhiÒu yÕu tè nh­: chi phÝ lµm hµng, chi phÝ vËn chuyÓn, chi phÝ vÒ c­íc c¶ng, cÇu phµ, bÕn b·i, c­íc biÓn, tiÒn hoa hång cña h·ng tµu vµ mét sè chi phÝ kh¸c. Khi mµ c«ng ty b¸o gi¸ c­íc cho kh¸ch hµng th× kh¸ch hµng th­êng cã nhu cÇu muèn biÕt râ møc gi¸ ®ã bao gåm nh÷ng kho¶n môc chi tiÕt nµo vµ víi møc gi¸ ®ã hä ®­îc h­ëng nh÷ng dÞch vô nh­ thÕ nµo. Cô thÓ c¸c kho¶n môc, c¸c chi phÝ kh¸c nhau trong møc gi¸ c«ng ty ®­a ra cho kh¸ch hµng. Ngay khi chµo gi¸ cho kh¸ch hµng th× c«ng ty còng ®ång thêi th«ng b¸o râ víi kh¸ch hµng lµ møc gi¸ ®ã ®· bao gåm nh÷ng kho¶n môc chi phÝ nµo vµ víi møc gi¸ ®ã kh¸ch hµng sÏ ®­îc h­ëng nh÷ng dÞch vô g× vµ sÏ ®­îc h­ëng thªm nh÷ng dÞch vô nµo kh¸c mµ kh«ng cÇn tr¶ tiÒn...Nh­ thÕ sÏ rÊt thuËn lîi cho kh¸ch hµng trong viÖc ®¸nh gi¸ lùa chän gi¸ c­íc cña c«ng ty víi nh÷ng c«ng ty kh¸c. Ngoµi ra, nã cßn gi¶m thêi gian kh¸ch hµng ph¶i giao dÞch víi c«ng ty ®Ó lµm râ c¸c kho¶n môc chi phÝ trong møc gi¸ cña c«ng ty t¹o niÒm tin cña kh¸ch hµng vµo c«ng ty. C¨n cø vµo nh÷ng yÕu tè cÊu thµnh nªn gi¸ c­íc, c«ng ty sÏ xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh ph¶i gi¶m nh÷ng yÕu tè nµo ®Ó cã thÓ gi¶m gi¸ c­íc cña c«ng ty. C«ng ty cã thÓ gi¶m chi phÝ lµm hµng vµ chi phÝ vËn chuyÓn trong c¬ cÊu møc gi¸ cña c«ng ty. §Ó lµm gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn hµng, c«ng ty cÇn th­¬ng l­îng ®Ó ®i ®Õn mét møc gi¸ c­íc vËn chuyÓn hîp lý víi nh÷ng c«ng ty kh¸c trong tr­êng hîp c«ng ty ph¶i ®i thuª ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ë bªn ngoµi. Trong tr­êng hîp c«ng ty sö dông ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña c«ng ty th× cÇn gi¶m nh÷ng chi phÝ do nh÷ng sù cè ph¸t sinh trªn ®­êng vËn chuyÓn nh­: xe háng, ®éng c¬ ngèn nhiÒu nhiªn liÖu do qu¸ cò...vµ xö lý kÞp thêi khi x¶y ra sù cè ®Ó tr¸nh nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh thªm trong qu¸ tr×nh chê ®îi. §Ó gi¶m bít nh÷ng sù cè ®ã, c«ng ty cÇn b¶o d­ìng, b¶o tr× xe th­êng xuyªn, víi nh÷ng xe ®· qu¸ cò, hay gÆp sù cè th× nªn b¸n hoÆc thanh lý ®Ó mua xe míi. Gi¶m chi phÝ lµm hµng b»ng c¸ch tiÕn hµnh nhanh chãng qu¸ tr×nh lµm hµng. TËp trung ng­êi vµ ph­¬ng tiÖn ®Ó lµm hµng trong thêi gian ng¾n nhÊt cã thÓ vµ xö lý kÞp thêi c¸c sai sãt. S¶n phÈm cña c«ng ty lµ dÞch vô nªn yÕu tè gi¸ nhiÒu khi kh«ng ph¶i lµ yÕu tè mµ kh¸ch hµng quan t©m nhiÒu nhÊt. Kh¸ch hµng quan t©m nhÊt vÉn lµ sù hiÖu qu¶ trong c«ng viÖc. Víi møc gi¸ ®ã ho¹t ®éng mµ kh¸ch hµng uû th¸c cho c«ng ty sÏ ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ ra sao cã t­¬ng thÝch víi møc gi¸ mµ kh¸ch hµng ®· chi tr¶ cho c«ng ty hay kh«ng. Do vËy, c«ng ty cã thÓ gi¸n tiÕp gi¶m gi¸ c­íc mµ kh«ng lµm ¶nh h­ëng ®Õn kÕt cÊu gi¸ cña c«ng ty b»ng c¸ch mêi chµo kh¸ch hµng mét sè dÞch vô vÉn n»m trong møc gi¸ ®ã. Gi¸ c¶ bao giê còng lµ vÊn ®Ò nhøc ®Çu ®èi víi c¸c nhµ qu¶n lý. Tuy nhiªn, gi¸ c¶ còng lµ mét c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó t¹o ra n¨ng lùc c¹nh tranh cho c«ng ty, nhÊt lµ trong lÜnh vùc kinh doanh dÞch vô. Sö dông yÕu tè gi¸ nh­ thÕ nµo cho hîp lý míi lµ ®iÒu quan träng nhÊt. Kh«ng ph¶i lµ chuyÖn gi¸ thÊp th× tèt mµ ®ã lµ møc gi¸ hîp lý nhÊt, t­¬ng øng víi nh÷ng g× kh¸ch hµng ®­îc h­ëng. BiÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô Nh­ ®· nãi ë trªn, chÊt l­îng dÞch vô sÏ lµ yÕu tè mµ kh¸ch hµng ®Æc biÖt quan t©m. ChÊt l­îng dÞch vô cña ho¹t ®éng giao nhËn ®­îc hiÓu theo hai tiªu chÝ lµ: ®¶m b¶o chÊt l­îng hµng ho¸ trong suèt quy tr×nh nghiÖp vô giao nhËn vµ thêi gian lµm thñ tôc nhanh nhÊt. ChÊt l­îng cña hµng ho¸ do nhiÒu kh©u quyÕt ®Þnh, tõ kh©u kiÓm tra hµng, lµm hµng, vËn chuyÓn hµng cho ®Õn kh©u giao nhËn hµng ho¸. Ngay tõ kh©u kiÓm tra hµng (®èi víi quy tr×nh xuÊt khÈu) vµ kh©u nhËn hµng tõ tµu ®Ó vËn chuyÓn (®èi víi quy tr×nh nhËp khÈu), c«ng ty cÇn ph¶i hÕt søc chó ý ®Õn chÊt l­îng cña hµng ho¸. C«ng ty ph¶i kiÓm tra hµng ho¸ mét c¸ch kü l­ìng, nÕu hµng ho¸ cã sai sãt g× vÒ phÈm chÊt, chÊt l­îng còng nh­ vÒ sè l­îng th× c«ng ty ph¶i th«ng b¸o ngay víi kh¸ch hµng ®Ó kh¸ch hµng biÕt vÒ t×nh tr¹ng cña hµng ho¸ tr­íc khi c«ng ty tiÕn hµnh c¸c b­íc tiÕp theo trong quy tr×nh. §Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng cña hµng ho¸ c«ng ty cÇn mét ®éi ngò nh©n viªn chuyªn nghiÖp, am hiÓu vÒ hµng ho¸ cïng víi ®ã lµ c¬ së h¹ tÇng hiÖn ®¹i, ®Çy ®ñ c¸c ph­¬ng tiÖn chuyªn dông ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh l­u kho, b¶o qu¶n hµng ho¸ vµ vËn chuyÓn nh÷ng lo¹i hµng ho¸ kh¸c nhau. C«ng ty nªn ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, trang thiÕt bÞ phï hîp víi viÖc kiÓm tra, l­u kho, b¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn hµng ho¸. Trong suèt quy tr×nh nghiÖp vô, c«ng ty ph¶i gi¸m s¸t chÆt chÏ tõng b­íc cña quy tr×nh, gi÷ mèi liªn l¹c th­êng xuyªn liªn tôc gi÷a c¸c bé phËn, trao ®æi th«ng tin víi nhau ®Ó n¾m ®­îc tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c b­íc vµ kiÓm so¸t ®­îc chÊt l­îng cña hµng ho¸. NÕu cã bÊt kú sai sãt nµo x¶y ra trong quy tr×nh th× c«ng ty ph¶i nhanh chãng t×m ra nguyªn nh©n vµ söa ch÷a, kh¾c phôc sai sãt ®ã. §Ó tiÕn hµnh c«ng viÖc gi¸m s¸t gi÷a c¸c bé phËn, c«ng ty cã thÓ sö dông hÖ thèng truyÒn d÷ liÖu ®iÖn tö (EDI). HiÖn nay, tÊt c¶ c¸c m¸y tÝnh cña c¸c bé phËn trong c«ng ty ®Òu ®· nèi m¹ng Internet. §©y lµ mét thuËn lîi cho c«ng ty, nh­ng c«ng ty cßn cÇn nèi m¹ng néi bé gi÷a c¸c bé phËn ®Ó c¸c m¸y tÝnh ë c¸c bé phËn cã liªn quan cã thÓ lÊy th«ng tin cña nhau vÒ hµng ho¸ vµ chøng tõ cña hµng ho¸. Tr¸nh t×nh tr¹ng c¸c bé phËn cã liªn quan cïng nhËp d÷ liÖu vÒ mét chuyÕn hµng hoÆc nÕu kh«ng l¹i ph¶i mÊt thêi gian tõ bé phËn nµy sang bé phËn kia ®Ó lÊy th«ng tin. C«ng ty còng cã thÓ cËp nhËt trªn m¹ng nh÷ng th«ng tin vÒ c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vµ c¸c ban ngµnh cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng giao nhËn. B»ng viÖc sö dông m¹ng th«ng tin trùc tuyÕn hay dÞch vô cung cÊp th«ng tin th­êng xuyªn cña c¸c trang web cña nh÷ng c¬ quan, ban ngµnh ®ã. Tr¸nh t×nh tr¹ng kh«ng biÕt nh÷ng quy ®Þnh thñ tôc míi dÉn ®Õn lµm sai quy tr×nh nghiÖp vô ¶nh h­ëng chÊt l­îng cña hµng ho¸ vµ thêi gian lµm thñ tôc. Nh»m gi¶m thêi gian lµm thñ tôc ®Õn møc thÊp nhÊt, c«ng ty cÇn gi¶m thêi gian chÕt, thêi gian d­ thõa gi÷a c¸c b­íc trong quy tr×nh vµ trong chÝnh c¸c b­íc ®ã. Lµm sao ®Ó quy tr×nh nghiÖp vô diÔn ra tuÇn tù liªn tôc, ¨n khíp. Gi¶m thêi gian ë kh©u tiÕp theo b»ng c¸ch lµm tèt vµ kh«ng ®Ó x¶y ra sai sãt ë kh©u tr­íc. §Ó lµm gi¶m thêi gian lµm thñ tôc h¶i quan c«ng ty cÇn duy tr× mèi quan hÖ tèt vµ l©u dµi víi c¬ quan H¶i quan ®Ó hµng ho¸ cña c«ng ty sÏ ®­îc tiÕn hµnh thñ tôc th«ng quan nhanh. C«ng ty ®ang cã nhiÒu bé phËn cïng lµm dÞch vô giao nhËn, lµm cho nguån lùc trong c«ng ty bÞ ph©n t¸n sang c¸c bé phËn kh¸c nhau vµ cã thÓ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng c¹nh tranh gi÷a c¸c bé phËn g©y ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh chung cña c«ng ty. C«ng ty nªn s¸t nhËp nh÷ng bé phËn cïng lµm nh÷ng c«ng viÖc gièng nhau ®Ó thµnh lËp nªn mét bé phËn chuyªn tr¸ch thèng nhÊt võa tËp trung nguån lùc võa n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Tæ chøc l¹i c«ng ty theo h­íng chuyªn m«n ho¸ s©u h¬n còng lµ mét c¸ch ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ kinh doanh. N©ng cao chÊt l­îng dÞch vô giao nhËn lµ yÕu tè then chèt ®Ó c«ng ty n©ng cao søc c¹nh tranh víi c¸c c«ng ty kh¸c trªn thÞ tr­êng. Cã rÊt nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau ®Ó c«ng ty lùa chän ¸p dông. Sö dông biÖn ph¸p nµo trong thêi gian nµo cßn tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn thùc tÕ t¹i c«ng ty ë thêi ®iÓm ®ã. C«ng t¸c ®µo t¹o nguån nh©n lùc C¸c c«ng ty giao nhËn thùc hiÖn chøc n¨ng lµm trung gian gi÷a kh¸ch hµng vµ ng­êi chuyªn chë, gióp kh¸ch hµng thùc hiÖn tèt c«ng viÖc chuyªn chë hµng hãa XNK b»ng ®­êng hµng kh«ng tõ n¬i ®i ®Õn n¬i ®Õn an toµn vµ thuËn tiÖn. Do vËy, ®Ó t¹o niÒm tin cho kh¸ch hµng ®èi víi doanh nghiÖp th× c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã biÖn ph¸p gi¸o dôc sao cho ®éi ngò c«ng nh©n viªn cña m×nh ph¶i cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao vµ tr×nh ®é nghiÖp vô tèt, kÞp thêi cËp nhËt th«ng tin vµ t×nh h×nh ph¸t triÓn dÞch vô trªn thÕ giíi. ChØ cã thÕ doanh nghiÖp míi cã thÓ ®¶m b¶o ®­îc søc c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ kh¸c, míi n©ng cao ®­îc chÊt l­îng phôc vô vµ n©ng cao ®­îc vÞ thÕ cña c«ng ty trªn tr­êng quèc tÕ. §Ó ph¸t triÓn mét ®éi ngò nh©n viªn nh­ vËy th× doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn theo mét sè gi¶i ph¸p sau: - Tæ chøc c¸c bµi gi¶ng chuyªn ®Ò vÒ nghiÖp vô giao nhËn, c¸c buæi héi th¶o chuyªn s©u vÒ tõng nghiÖp vô giao nhËn. §ång thêi doanh nghiÖp nªn tæ chøc nh÷ng buæi kiÓm tra tay nghÒ cña c¸n bé, c«ng nh©n viªn ®Ó cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o kÞp thêi; - Tham kh¶o øng dông kinh nghiÖm n­íc ngoµi vµo tõng kh©u nghiÖp vô cña tõng lo¹i h×nh dÞch vô liªn quan ®Õn giao nhËn hµng hãa XNK; - Më c¸c líp häc theo c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o quèc tÕ.