MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU 01
CHƯƠNG 1 : TỔNG QUAN VỀ CÔNG NGHIỆP – CÔNG NGHIỆP HÓA
1.1 Khái niệm công nghiệp hóa 03
1.2 Tính tất yếu của công nghiệp hóa và hội nhập kinh tế quốc tế
1.3 Vai trò của ngành công nghiệp trong nền kinh tế 05
1.3.1 Gia tăng thu nhập quốc dân 05
1.3.2 Củng cố sự ổn định thu nhập xuất khẩu và thu nhập quốc dân 05
1.3.3 Trang bị cơ sở vật chất kỹ thuật cho tất cả các ngành trong nền kinh tế
1.3.4 Cung cấp đại bộ phận sản phẩm tiêu dùng cho xã hội 06
1.3.5 Công nghiệp cung cấp nhiều việc làm hơn 06
1.3.6 Mở rộng thị trường nguyên liệu thô ở nội địa , thúc đẩy các
ngành kinh tế khác phát triển
1.4 Các điều kiện tiền đề để tiến hành công nghiệp hóa 07
1.4.1 Điều kiện tự nhiên về diện tích , đất đai , dân số , tài nguyên
thiên nhiên , vị trí địa lý
1.4.2 Các chính sách mậu dịch nội địa và ngoại thương cởi mở 07
1.4.3 Sự giáo dục , hình thành các kỹ năng ứng dụng kỹ thuật 07
1.4.4 Phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng giao thông và thông tin liên
lạc
08
1.4.5 Môi trường vĩ mô và thể chế ổn định 08
1.5 Chủ động hội nhập kinh tế để phát triển đất nước trong giai 08 đoạn mới
1.5.1 Quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của nước ta 08
1.5.2 Chiến lược hội nhập cho các nước đang phát triển 09
1.5.3 Nguồn nhân lực trước yêu cầu công nghiệp hóa và hội nhập
kinh tế thế giới
1.6 Các nguồn tài chính huy động cho đầu tư phát triển kinh tế
nói chung và ngành công nghiệp nói riêng
1.6.1 Nguồn vốn trong nước 13
1.6.2 Nguồn vốn nước ngoài 14
1.7 Kinh nghiệm sử dụng các công cụ tài chính để huy động vốn 16
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CỦA NGÀNH CÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
2.1 Bức tranh kinh tế Việt nam trong giai đoạn đầu của thời kỳ
hội nhập
2.2 Đặc điểm phát triển của ngành Công nghiệp Việt Nam qua
các giai đoạn
22
2.2.1 Sơ lược tình hình phát triển công nghiệp giai đoạn trước năm
1991
2.2.2 Giai đoạn 1991 –1995 24
2.2.3 Giai đoạn 1996 đến nay 24
2.3 Thành tựu của ngành công nghiệp Việt Nam 26
2.3.1 Tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp 26
2.3.2 Công nghiệp góp phần thay đổi cơ cấu kinh tế , thúc đẩy quá
trình công nghiệp hóa
2.3.3 Công nghiệp góp phần quan trọng làm tăng kim ngạch xuất
khẩu cả nước
2.3.4 Công nghiệp tạo thêm nhiều việc làm cho nền kinh tế 34
2.4 Những tồn tại của ngành công nghiệp Việt Nam 34
2.4.1 Năng lực cạnh tranh của sản phẩm công nghiệp còn thấp 35
2.4.2 Cơ cấu phát triển chưa hợp lý và không đồng bộ 36
2.4.3 Năng lực tài chính của doanh nghiệp còn yếu 37
2.4.4 Nguyên liệu phụ thuộc vào nhập khẩu , sản lượng và chất lượng
nguồn nguyên liệu trong nước không cao và không ổn định
2.4.5 Năng lực của các ngành hỗ trợ cho ngành công nghiệp Việt
Nam quá yếu
2.4.6 Chi phí dịch vụ phục vụ sản xuất kinh doanh ở mức khá cao so
với các nước trong khu vực
40
2.4.7 Khoa học công nghệ của ngành công nghiệp Việt Nam còn yếu
kém
2.4.8 Xuất khẩu có giá trị gia tăng thấp 42
2.5 Những cơ hội và thách thức mới từ quá trình hội nhập kinh
tế khu vực và quốc tế
2.5.1 Tác động tích cực 43
2.5.2 Thách thức từ quá trình hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế 44
2.6 Những rào cản đối với cạnh tranh và vai trò của chính sách
cạnh tranh đối với các nước đang phát triển.
2.6.1 Rào cản chính sách đối với thương mại là những hạn chế lớn
nhất đối với cạnh tranh.
2.6.2 Những rào cản trừng phạt chính thức gây ảnh hưởng xấu tới
thương mại của các nước đang phát triển.
2.7 Các chính sách tài chính trong thời gian qua 48
2.7.1 Chính sách thuế 48
2.7.2 Chính sách tỷ giá hối đoái 49
2.7.3 Chính sách lãi suất 50
CHƯƠNG 3 : MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA NGÀNH CN VIỆT NAM
TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP
59
3.1 Chiến lược phát triển ngành Công nghiệp Việt Nam theo xu
hướng hội nhập
59
3.1.1 Định hướng phát triển ngành Công nghiệp Việt Nam 59
3.1.2 Chiến lược Công nghiệp hóa hướng về xuất khẩu 61
3.2 Các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của
ngành công nghiệp Việt Nam
63
3.2.1 Các giải pháp tài chính 63
3.2.1.1 Chính sách khuyến khích về thuế 63
3.2.1.2 Oån định tài chính , tiền tệ và kiểm soát lạm phát 66
3.2.1.3 Huy động nguồn vốn cho phát triển ngành công nghiệp 69
3.2.1.4 Tăng cường tiềm lực tài chính cho các doanh nghiệp ngành
công nghiệp tiến tới thành lập các tập đoàn kinh tế mạnh
3.2.2 Các giải pháp hỗ trợ 75
3.2.2.1 Chính sách đầu tư trong công nghiệp 76
3.2.2.2 Xây dựng môi trường kinh doanh và kết cấu hạ tầng có hiệu
quả
3.2.2.3 Phát triển nhanh nguồn nhân lực có chất lượng cao 77
3.2.2.4 Các hoạt động hỗ trợ mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm
công nghiệp
3.2.2.5 Tái cấu trúc lại ngành 79
KẾT LUẬN 81
LỜI MỞ ĐẦU
Việt Nam bước vào thế kỷ 21 trong xu thế toàn cầu hóa về chính trị, kinh tế
và xã hội. Nhằm đưa đất nước vượt qua tụt hậu, vươn mình hòa nhập với thế giới,
toàn Đảng và dân ta đang ra sức phấn đấu đưa Việt Nam trở thành một nước công
nghiệp vào năm 2020. Yêu cầu đặt ra đối với Việt Nam là phải thực hiện chiến
lược công nghiệp hóa hiện đại hóa nền kinh tế từ khâu hoạch định chiến lược phát
triển, sản xuất, kinh doanh cho đến quản lý, điều hành.
Xuất phát từ một nước có nền nông nghiệp lạc lậu, đất nước Việt Nam lại
bị nhiều cuộc chiến tranh khốc liệt tàn phá, do đó khi bước vào nền kinh tế hàng
hóa, nền kinh tế nước ta bị yếu kém về nhiều mặt, trong đó phải kể đến ngành
công nghiệp. Song trong nhiều năm qua, nền công nghiệp cũng đã có nhiều đóng
góp cho công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Giai đoạn năm 1991- 2002,
ngành công nghiệp đóng góp 31,65% GDP cả nước và tỷ lệ này tăng lên hàng
năm. Chính ngành công nghiệp đã góp công tạo dựng cho nền kinh tế Việt Nam
bộ mặt mới khi tham gia sản xuất ra nhiều loại hàng hóa chất lượng cao phục vụ
cho nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu, làm tăng kim ngạch xuất khẩu,
giải quyết hàng triệu việc làm nhân dân . Tuy nhiên bên cạnh những thành quả
thu được, ngành công nghiệp Việt Nam vẫn còn tồn tại nhiều yếu kém cần khắc
phục, như vấn đề về vốn, nhân lực, kinh nghiệm sản xuất, chất lượng hàng hóa và
năng lực cạnh tranh trên thị trường. Do đó, trong xu thế hội nhập kinh tế khu vực
và thế giới, vấn đề nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp Việt
Nam luôn là chỉ số ưu tiên hàng đầu. Mục tiêu đưa Việt Nam trở thành một nước
công nghiệp vào năm 2020 là chiến lược mà Đảng và nhân dân ta đang phấn đấu
thực hiện bằng những giải pháp thích hợp và kịp thời trong từng giai đoạn lịch sử.
Để góp phần phân tích và đánh giá thực trạng , từ đó đề xuất một số giải pháp
nhằm thúc đẩy công tác phát triển ngành công nghiệp tôi xin chọn đề tài: “ Nâng
cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp Việt Nam trong tiến trình hội
nhập”
Mục đích của đề tài: luận văn khẳng định vai trò đầu tàu của ngành công
nghiệp trong nền kinh tế và tầm quan trọng trong việc nâng cao năng lực cạnh
tranh của ngành công nghiệp Việt Nam trong tiến trình hội nhập. Từ những phân
tích về hiệu quả hoạt động, năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp, việc vận
dụng các chính sách tài chính trong thời gian qua, kết hợp với nghiên cứu các vấn
đề lý luận về chính sách tài chính, luận văn đề ra một số giải pháp nhằm phát
triển ngành công nghiệp Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế.
Phương pháp nghiên cứu chủ yếu của đề tài được thực hiện dựa trên phương
pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, phương pháp mô tả, phương pháp
phân tích và tổng hợp . với các nguồn số liệu được thu thập từ niên giám thống
kê, các tạp chí và số liệu internet.
Trong quá trình thực hiện luận văn, do năng lực và điều kiện nghiên cứu
còn nhiều hạn chế, chắc chắn nội dung luận văn không thể tránh khỏi những thiếu
sót, rất mong được sự quan tâm góp ý của quý Thầy Cô.
Mọi thắc mắc xin liên hệ yahoo : Tuvanluanvan
91 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2581 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp Việt Nam trong tiến trình hội nhập, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
voán ñaàu tö cuûa neàn kinh teá trong boái caûnh hoäi nhaäp : taêng cöôøng
ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu coâng nghieäp hoùa trong ñieàu kieän
hoäi nhaäp, môû roäng thò tröôøng tieâu thuï, taêng nguoàn thu cho ngaân saùch Nhaø nöôùc.
Thöïc hieän caûi caùch thueá, töøng böôùc aùp duïng heä thoáng thueá thoáng nhaát, minh
baïch,trung laäp, khoâng phaân bieät caùc thaønh phaàn kinh teá. Trong xu theá hoäi nhaäp,
caàn giaûm daàn chính saùch baûo hoä baèng vieäc xoùa boû haøng raøo phi thueá quan, caét
64
giaûm thueá nhaäp khaåu seõ laø nhöõng böôùc ñi quan troïng nhaèm gaây söùc eùp buoäc caùc
doanh nghieäp Vieät Nam taêng cöôøng ñoåi môùi coâng ngheä, naâng cao khaû naêng caïnh
tranh. Vì vaäy, thueá caàn khuyeán khích caùc doanh nghieäp taêng cöôøng tích tuï voán,
ñaàu tö thay ñoåi coâng ngheä, hieän ñaïi hoùa saûn xuaát, haï giaù thaønh saûn phaåm, naâng
cao chaát löôïng saûn phaåm, môû roäng thò tröôøng tieâu thuï, taêng thu noäi ñòa cho ngaân
saùch Nhaø nöôùc.
Thueá phaûi theå hieän söï ñôn giaûn, roõ raøng, trung laäp, oån ñònh vaø coâng baèng,
naâng cao hieäu quaû coâng taùc thu thueá theo xu höôùng tieáp tuïc caûi caùch thuû tuïc haønh
chính veà thueá, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñaåy maïnh ñaàu tö trong nöôùc vaø ñaàu tö nöôùc
ngoaøi ñeå phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh.
Trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá, heä thoáng thueá Vieät Nam phaûi coù söï
töông ñoàng vôùi heä thoáng thueá cuûa caùc nöôùc, phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teáá. Do
ñoù caàn hoaøn thieän moät soá luaät thueá hieän haønh treân caùc noäi dung sau:
+ Thueá giaù trò gia taêng
Luaät thueá giaù trò gia taêng ñöôïc trieån khai thöïc hieän ôû Vieät Nam ñaõ hôn 5 naêm.
Veà cô baûn, heä thoáng cô cheá chính saùch thueá giaù trò gia taêng hieän haønh laø töông ñoái
ñaày ñuû, ngaøy caøng phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá cuûa Vieät Nam vaø phaàn naøo phuø
hôïp vôùi thoâng leä quoác teá. Tuy nhieân, ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu yeâu caàu vaø xu höôùng
hoaøn thieän, caàn thieát phaûi ñoåi môùi chính saùch thueá giaù trò gia taêng.
Veà thueá suaát: Thôøi gian saép tôùi, neàn kinh teá nöôùc ta ñang tieáp tuïc phuïc hoài vaø
phaùt trieån, nhaèm ñaûm baûo tính ñôn giaûn, coâng baèng veà thueá, phuø hôïp vôùi thoâng leä
cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc trong ñieàu kieän phaûi caét giaûm vaø baõi boû moät soá nguoàn
thu töø thueá. Chuùng ta neân tieán daàn ñeán vieäc aùp duïng thoáng nhaát moät möùc thueá suaát
khoaûng 10% cho taát caû haøng hoùa, dòch vuï trong nöôùc vaø 0% ñoái vôùi haøng hoùa xuaát
khaåu. Vieäc aùp duïng 2 möùc thueá suaát naøy nhaèm ñôn giaûn luaät thueá ñeå deã thöïc hieän,
deã quaûn lyù vaø haïn cheá tieâu cöïc, khuyeán khích xuaát khaåu.
65
Loä trình aùp duïng thueá suaát caàn thieát phaûi ñöôïc thöïc hieän coâng khai cho moïi
ngöôøi noäp thueá ñöôïc bieát ñeå coù ñuû thôøi gian chuaån bò nhaèm thay ñoåi chieán löôïc
phaùt trieån kinh doanh phuø hôïp chính saùch thueá suaát môùi.
Veà phöông phaùp tính thueá: Nhaèm ñaûm baûo coâng baèng veà thueá, khaéc phuïc
nhöõng tieâu cöïc, lôïi duïng trong vieäc aán ñònh thueá theo phöông phaùp tính thueá tröïc
tieáp treân giaù trò gia taêng, neân aùp duïng thoáng nhaát moät phöông phaùp tính thueá laø
phöông phaùp khaáu tröø. Caùc ñôn vò kinh doanh thuoäc dieän noäp thueá giaù trò gia taêng
baét buoäc phaûi thöïc hieän nghieâm chænh cheá ñoä keá toaùn, hoùa ñôn, chöùng töø.
+ Thueá xuaát khaåu, thueá nhaäp khaåu
Thueá xuaát khaåu, thueá nhaäp khaåu laø nhöõng loaïi thueá coù lieân quan ñeán thöông
maïi vaø ñaàu tö quoác teá. Thueá xuaát khaåu, thueá nhaäp khaåu caàn ñöôïc hoaøn thieän theo
höôùng ñaûm nhaän chöùc naêng kieåm soaùt hoaït ñoäng xuaát nhaäp khaåu, giaûm daàn baûo hoä
ñeå naâng cao khaû naêng caïnh tranh quoác teá.
Thueá nhaäp khaåu caàn ñöôïc hoaøn thieän theo höôùng ñôn giaûn hoùa cô caáu thueá
suaát ñeå naâng cao khaû naêng kieåm soaùt, choáng gian laän thöông maïi. Theo ñoù caàn
giaûm bôùt soá löôïng caùc möùc thueá, loaïi boû aùp duïng nhieàu möùc thueá suaát ñaùnh vaøo
caùc saûn phaåm cuøng loaïi. Ñoàng thôøi, caàn xaùc laäp roõ raøng heä thoáng phaân loaïi caùc
möùc thueá suaát. Maët khaùc, caàn thu heïp ñoái töôïng ñöôïc baûo hoä, giaûm möùc thueá suaát
theo loä trình cam keát vôùi AFTA vaø caùc toå chöùc thöông maïi khaùc maø Vieät Nam
tham gia nhaèm taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp tieáp caän roäng raõi thò tröôøng
quoác teá.
+ Thueá thu nhaäp doanh nghieäp
Thueá thu nhaäp doanh nghieäp laø loaïi thueá tröïc thu neân taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán
moâi tröôøng ñaàu tö, khaû naêng nuoâi döôõng nguoàn thu, môû roäng saûn xuaát, aùp duïng
khoa hoïc coâng ngheä hieän ñaïi, naâng cao söùc caïnh tranh cuûa haøng hoùa saûn xuaát
trong nöôùc. Trong quaù trình hoäi nhaäp, ñeå taïo ñoäng löïc vaø thuùc ñaåy quaù trình tích tuï
66
voán cuûa doanh nghieäp khuyeán khích vaø naâng cao söùc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp
ñaûm baûo söï phaùt trieån kinh teá oån ñònh beàn vöõng , caàn hoaøn thieän thueá thu nhaäp
doanh nghieäp nhö sau:
- Vieäc haï möùc thueá suaát 32% ñeå aùp duïng möùc thueá suaát 28% vaø möùc thueá suaát
öu ñaõi 20%, 15%, 10% khoâng phaân bieät doanh nghieäp trong nöôùc vaø doanh nghieäp
coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi seõ giuùp cho nöôùc ta coù ñieàu kieän caïnh tranh veà thu huùt
voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc (phuï luïc 9)
- Thöïc hieän chính saùch öu ñaõi thueá ñeå khuyeán khích ñaàu tö vaøo nhieàu ngaønh
ngheà, lónh vöïc, khuyeán khích ñaàu tö vaøo moät soá saûn phaåm coâng nghieäp troïng ñieåm,
khuyeán khích ñaàu tö vaøo ñòa baøn coù ñieàu kieän kinh teá khoù khaên. Thay vieäc öu ñaõi
mieãn, giaûm thueá thueá thu nhaäp doanh nghieäp cho caùc döï aùn khaùc baèng vieäc cho aùp
duïng phöông phaùp khaáu hao nhanh, hoaëc khaáu tröø moät tæ leä treân voán ñaàu tö thay
cho vieäc khaáu hao.
3.2.1.2 OÅn ñònh taøi chính, tieàn teä vaø kieåm soaùt laïm phaùt
Ngaøy nay tröôùc söï phaùt trieån vaø hoäi nhaäp nhanh choùng neàn kinh teá cuûa caùc
quoác gia treân theá giôùi ñaõ cho thaáy söï taêng tröôûng kinh teá nhanh hay chaäm hoaëc suy
thoaùi ñeàu phuï thuoäc raát nhieàu vaøo chính saùch cuõng nhö cô caáu cuûa heä thoáng taøi
chính moãi quoác gia. Xu höôùng ñöôïc nhieàu quoác gia treân theá giôùi löïa choïn thöïc
hieän laø tieán haønh töï do hoùa taøi chính. Khi töï do hoùa taøi chính caùc doøng voán ñöôïc töï
do löu chuyeån töø nôi coù hieäu suaát sinh lôïi thaáp sang nôi coù hieäu suaát sinh lôïi cao
maø khoâng bò ngaên caûn bôûi caùc qui ñònh phi kinh teá. Ñeå hoäi nhaäp vaøo xu höôùng
chung naøy Vieät Nam caàn töøng böôùc thöïc hieän töï do hoùa treân nhieàu phöông dieän
trong ñoù töï do hoùa taøi chính coù aûnh höôûng raát quan troïng ñeán söï phaùt trieån cuûa
kinh teá ñaát nöôùc.
67
+ Laõi suaát
Laõi suaát laø moät trong nhöõng coâng cuï ñöôïc caùc chính phuû söû duïng trong quaûn lyù
vó moâ neàn kinh teá nhaát laø trong cô cheá thò tröôøng, noù kích thích taäp trung nguoàn löïc
taøi chính vaø phaân boå nguoàn löïc ñoù moät caùch coù hieäu quaû, thuùc ñaåy neàn kinh teá phaùt
trieån. Laõi suaát laø ñoøn baåy, kích thích söï taêng tröôûng kinh teá, goùp phaàn thöïc hieän
muïc tieâu cuûa chính saùch tieàn teä quoác gia. Chính saùch laõi suaát, neáu taïo ra ñöôïc möùc
laõi suaát cho vay thaáp hôn tyû suaát lôïi nhuaän bình quaân seõ coù taùc duïng thuùc ñaåy kích
thích caùc doanh nghieäp taêng nhu caàu ñaàu tö, môû roäng saûn xuaát, ñoåi môùi trang thieát
bò, coâng ngheä hieän ñaïi baèng nguoàn voán vay ngaân haøng.
Trong thôøi gian qua, chính saùch ñieàu haønh laõi suaát cuûa Vieät Nam ñaõ coù nhieàu
thay ñoåi caên baûn. Töø moät chính saùch laõi suaát mang naëng tính bao caáp chuyeån sang
chính saùch laõi suaát thò tröôøng vaø tieán tôùi töï do hoùa laõi suaát, chuaån bò cho söï hoäi
nhaäp veà laõi suaát vôùi neàn kinh teá theá giôùi. Quyeát ñònh 546/2002 QÑ-NHNN veà vieäc
thöïc hieän co cheá laõi suaát thoûa thuaän trong hoaït ñoäng tín duïng, ñaây laø moät böôùc
ngoaët lôùn ñaùnh daáu söï môû ñaàu trong vieäc thöïc hieän cô cheá töï do hoùa laõi suaát trong
neàn kinh teá vaø laõi suaát cô baûn coâng boá cuûa ngaân haøng Nhaø nöôùc daàn daàn seõ mang
tính chaát tham khaûo ñoái vôùi caùc toå chöùc tín duïng trong vieäc xaùc ñònh laõi suaát töøng
thôøi kyø.
Caàn ñieàu haønh chính saùch laõi suaát theo höôùng laõi suaát cho vay thaáp, nhaát laø laõi
suaát cho vay trung haïn vaø daøi haïn, nhaèm kích thích caùc doanh nghieäp môû roäng saûn
xuaát vaø ñoåi môùi coâng ngheä chuyeån sang phaùt trieån theo chieàu saâu.
+ Cheá ñoä tyû giaù
Hieän nay, treân theá giôùi coøn toàn taïi nhieàu cheá ñoä tyû giaù hoái ñoaùi khaùc nhau,
nhöng trong ñieàu kieän hoäi nhaäp vaø quoác teá hoùa ngaøy nay, xu höôùng tieán tôùi töï do
hoùa tyû giaù hoái ñoaùi ñang ñöôïc Chính phuû caùc quoác gia theo ñuoåi. Xeùt treân bình
dieän quaûn lyù vó moâ thì ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam ñang thöïc hieän cheá ñoä tyû
68
giaù linh hoaït, coù söï kieåm soaùt cuûa Nhaø nöôùc, ñaây coù theå laø moät löïa choïn ñuùng ñaén
cuûa Nhaø nöôùc trong ñieàu kieän quaù trình hoäi nhaäp cuûa Vieät nam vôùi theá giôùi coøn
nhieàu caùch bieät. Ñeå chính saùch tyû giaù goùp phaàn tích cöïc vaøo ñieàu tieát hoaït ñoäng
xuaát nhaäp khaåu, thu huùt ñaàu tö, oån ñònh neàn kinh teá vó moâ, trong giai ñoaïn naøy,
ngaân haøng Nhaø nöôùc caàn tieáp tuïc duy trì cô cheá ñieàu haønh tyû giaù thoâng qua vieäc
giao dòch ngoaïi teä bình quaân lieân ngaân haøng vaø quy ñònh bieân ñoä dao ñoäng theo
töøng thôøi kyø. Tuøy theo dieãn bieán cung caàu ngoaïi teä treân thò tröôøng maø ngaân haøng
Nhaø nöôùc nôùi loûng hay thaét chaët bieân ñoä cho phuø hôïp.
Vieät Nam chöa theå söû duïng chính saùch tyû giaù nhö moät coâng cuï chuû löïc kích
thích xuaát khaåu vì ngoaøi söï caïnh tranh veà giaù, coøn coù yeáu toá quan troïng laâu daøi
trong caïnh tranh laø chaát löôïng vaø trình ñoä kinh doanh. Maët khaùc, coâng nghieäp Vieät
Nam vaãn ñang phuï thuoäc nhieàu vaøo nguoàn maùy moùc thieát bò vaø nguyeân lieäu nhaäp
khaåu. Neáu chuùng ta phaù giaù maïnh ñoàng tieàn thì seõ laøm taêng caùc khoaûn nôï nöôùc
ngoaøi tính baèng ñoàng noäi teä, taêng chí phí ñaàu vaøo, laøm giaù thaønh saûn phaåm taêng
cao, laøm giaûm khaû naêng caïnh tranh cuûa coâng nghieäp Vieät Nam.
Ñeán giai ñoaïn 2006-2010, neàn kinh teá ñaõ hoäi nhaäp, thò tröôøng tieàn teä phaùt
trieån, döï tröõ ngoaïi teä quoác gia vaø caùn caân thanh toaùn ñöôïc caûi thieän. Vì vaäy, ngaân
haøng Nhaø nöôùc coù theá tieán tôùi thöïc hieän chính saùch töï do hoùa tyû giaù hoái ñoaùi coù
quaûn lyù, giaûm caùc can thieäp haønh chính vaøo quaù trình hình thaønh tyû giaù, giaûm söï
can thieäp vaøo hoaït ñoäng hoái ñoaùi cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi maø chæ quaûn lyù tyû
giaù thò tröôøng lieân ngaân haøng. Ngaân haøng Nhaø nöôùc chuû yeáu can thieäp giaùn tieáp
vaøo thò tröôøng thoâng qua caùc coâng cuï laõi suaát taùi chieát khaáu , thò tröôøng môû, söû
duïng moät caùch haïn cheá caùc nghieäp vuï mua baùn ngoaïi teä.
3.2.1.3 Huy ñoäng nguoàn voán cho phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp
+ Huy ñoäng voán thoâng qua ngaân haøng
69
Ngaân haøng thöông maïi laø keânh huy ñoäng voán chuû yeáu cho neàn kinh teá. Hieän
nay, caùc ngaân haøng thöông maïi phaûi chòu aùp löïc caïnh tranh gay gaét khoâng chæ bôûi
caùc ngaân haøng thöông maïi nöôùc ngoaøi maø coøn phaûi chòu aùp löïc caïnh tranh vôùi caùc
toå chöùc taøi chính trung gian vaø caùc ñònh cheá taøi chính khaùc nhö thò tröôøng chöùng
khoaùn, cho thueâ taøi chính, baûo hieåm ....Do ñoù, caàn coù nhöõng giaûi phaùp phaùt trieån
hoaït ñoäng dòch vuï ngaân haøng cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi ñeå phaùt huy moïi khaû
naêng huy ñoäng voán cho neàn kinh teá noùi chung vaø ngaønh coâng nghieäp noùi rieâng.
- Trong quaù trình hoäi nhaäp quoác teá, Vieät Nam caàn phaûi xaây döïng moät heä thoáng
ngaân haøng coù uy tín, coù khaû naêng caïnh tranh, hoaït ñoäng coù hieäu quaû, an toaøn, coù
khaû naêng huy ñoäng toát hôn caùc nguoàn voán trong xaõ hoäi vaø môû roäng ñaàu tö ñaùp öùng
nhu caàu söï nghieäp coâng nghieäp hoùa hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. Tröôùc heát, caàn tieáp tuïc
hoaøn thieän heä thoáng phaùp luaät nhaèm taïo haønh lang phaùp lyù coù hieäu löïc, ñaûm baûo
söï bình ñaúng an toaøn cho moïi toå chöùc hoaït ñoäng dòch vuï ngaân haøng taøi chính treân
laõnh thoå Vieät Nam.
- Môû cöûa thò tröôøng trong nöôùc treân cô sôû xoùa boû daàn caùc giôùi haïn veà soá löôïng,
loaïi hình toå chöùc, phaïm vi hoaït ñoäng, tyû leä goùp voán cuûa nöôùc ngoaøi, ñaûm baûo
quyeàn kinh doanh cuûa caùc ngaân haøng vaø toå chöùc taøi chính nöôùc ngoaøi theo caùc cam
keát ña phöông vaø song phöông.
- Hieän ñaïi hoùa coâng ngheä ngaân haøng, nhaát laø heä thoáng thoâng tin quaûn lyù cho
toaøn heä thoáng ngaân haøng phuïc vuï coâng taùc ñieàu haønh hoaït ñoäng kinh doanh, quaûn
lyù voán taøi saûn, quaûn lyù ruûi ro .... nhaèm naâng cao chaát löôïng phuïc vuï cho khaùch
haøng.
- Taêng cöôøng lieân doanh, lieân keát vaø hôïp taùc giöõa caùc ngaân haøng vôùi nhau vaø
giöõa ngaân haøng vôùi caùc toå chöùc kinh teá khaùc trong vaø ngoaøi nöôùc nhaèm tranh thuû
söï hoã trôï taøi chính vaø kyõ thuaät ñeå hieän ñaïi hoùa coâng ngheä ngaân haøng, phaùt trieån
caùc dòch vuï ngaân haøng phuø hôïp vôùi thoâng leä, chuaån möïc quoác teá.
70
- Taêng voán töï coù baèng caùc hình thöùc huy ñoäng töø thò tröôøng qua phaùt haønh coå
phieáu, traùi phieáu, Nhaø nöôùc boå sung voán, lôïi nhuaän ñeå laïi, naâng cao chaát löôïng taøi
saûn coù..... Vieäc naâng cao voán töï coù seõ taïo ñieàu kieän cho caùc ngaân haøng thöông maïi
môû roäng hoaït ñoäng kinh doanh, môû roäng thò phaàn, naâng cao naêng löïc caïnh tranh vaø
phaùt trieån saûn phaåm, dòch vuï môùi.
- Ñaåy maïnh coå phaàn hoùa caùc ngaân haøng thöông maïi nhaèm giuùp cho caùc ngaân
haøng söû duïng coù hieäu quaû hôn nguoàn voán vaø laøm taêng theâm tieàm löïc taøi chính cho
ngaân haøng trong hoaït ñoäng kinh doanh.
+ Huy ñoäng voán thoâng qua thò tröôøng chöùng khoaùn
Thò tröôøng chöùng khoaùn ra ñôøi ñaõ goùp phaàn taïo ra keânh ñaàu tö môùi goùp phaàn
vaøo vieäc huy ñoäng vaø hoã trôï voán trung daøi haïn cho neàn kinh teá. Ñeå coù moät thò
tröôøng chöùng khoaùn phaùt trieån oån ñònh vaø beàn vöõng, ñoøi hoûi Nhaø nöôùc phaûi thöïc
hieän ñoàng thôøi nhieàu giaûi phaùp. Beân caïnh vieäc duy trì toác ñoä taêng tröôûng kinh teá
oån ñònh, oån ñònh moâi tröôøng kinh teá vó moâ, caàn thöïc hieän caùc chính saùch kích thích
taêng cung, taêng caàu chöùng khoaùn.
- Xaây döïng caùc chính saùch thueá öu ñaõi vôùi möùc ñoä vaø thôøi gian phuø hôïp ñeå
khuyeán khích caùc coâng ty coå phaàn, caùc doanh nghieäp coù voán nöôùc ngoaøi, caùc ngaân
haøng thöông maïi tieán haønh nieâm yeát coå phieáu.
- Caàn coù chuû tröông khuyeán khích caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi
coå phaàn hoùa nieâm yeát treân thò tröôøng chöùng khoaùn. Coå phieáu cuûa nhöõng doanh
nghieäp naøy seõ goùp phaàn ña daïng hoùa caùc chöùng khoaùn treân thò tröôøng.
- Tieáp tuïc thuùc ñaåy vaø naâng cao hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng traùi phieáu ñeå taïo
nguoàn cung haøng hoùa cho thò tröôøng. Phaùt trieån, ña daïng thò tröôøng traùi phieáu, ñaëc
bieät laø traùi phieáu doanh nghieäp vaø traùi phieáu quoác teá.
71
- Xem xeùt vaø ñöa vaøo thò tröôøng caùc coâng cuï chöùng khoaùn phaùi sinh nhö quyeàn
choïn, hôïp ñoàng giao sau,.... seõ goùp phaàn ña daïng hoùa hoaït ñoäng ñaàu tö vaø giaûm
thieåu ruûi ro cho khaùch haøng.
- Khuyeán khích caùc ñònh cheá taøi chính trung gian nöôùc ngoaøi tham gia vaøo vieäc
cung caáp caùc dòch vuï chöùng khoaùn cho thò tröôøng.
- Taêng cöôøng thu huùt caùc nhaø ñaàu tö caù nhaân baèng caùc hoaït ñoäng tuyeân truyeàn,
phoå caäp kieán thöùc ñeán ñoâng ñaûo quaàn chuùng, öu ñaõi thueá, chính saùch baùn coå phieáu
trong caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc ñöôïc coå phaàn hoùa. Ñaây chính laø löïc löôïng ñoâng
ñaûo nhaát, coù tieàm naêng lôùn caû veà soá löôïng ngöôøi tham gia cuõng nhö soá voán ñaàu tö
treân thò tröôøng.
Trong xu theá hoäi nhaäp taøi chính hieän nay, nhu caàu veà voán cuûa Vieät Nam
ngaøy caøng taêng. Vì theá, ngoaøi vieäc thu huùt caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Vieät
Nam ñaàu tö, chuùng ta caàn quaûng baù hôn nöõa thò tröôøng chöùng khoaùn cuûa chuùng ta ôû
nöôùc ngoaøi. Ñoù laø Vieät Nam seõ tham gia thò tröôøng chöùng khoaùn quoác teá. Neáu
quaù trình phaùt haønh coå phieáu ra nöôùc ngoaøi thaønh coâng thì seõ taïo neân moät thò
tröôøng voán quoác teá khoång loà.
Nhöng ñeå coå phieáu cuûa chuùng ta nieâm yeát ñöôïc ôû thò tröôøng chöùng khoaùn
nöôùc ngoaøi, thì caùc doanh nghieäp caàn phaûi coù nhöõng böôùc ñi thaän troïng. Tröôùc heát,
ta caàn phaûi nghieân cöùu kyõ thò tröôøng chöùng khoaùn maø ta muoán nieâm yeát, xem
chuùng ta coù ñuû khaû naêng ñeå thöïc hieän caùc yeâu caàu maø hoï ñaët ra hay khoâng. Thöù
hai vaø cuõng chính laø yeáu toá quan troïng nhaát ñoù laø thöïc löïc cuûa chính doanh nghieäp
muoán nieâm yeát, thò tröôøng chöùng khoaùn nöôùc ngoaøi ñoøi hoûi moät söï phaùt trieån roõ
raøng, coå phieáu ñöôïc nieâm yeát ôû nöôùc ngoaøi, phaûi laø coå phieáu cuûa doanh nghieäp
hoaït ñoäng raát coù hieäu quaû ôû Vieät Nam. Neáu nhö phaùt haønh traùi phieáu chính phuû
döïa vaøo heä soá tín nhieäm quoác gia, thì phaùt haønh coå phieáu quoác teá phaûi döïa vaøo
tình hình hoaït ñoäng cuûa coâng ty. Nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi khoâng quan taâm xem coå
72
töùc seõ ñöôïc chi traû bao nhieâu, maø laø hoï nhaém ñeán chieán löôïc cuûa coâng ty coù
thöông hieäu, coù maïng löôùi phaân phoái hoaøn chænh, coù keá hoaïch kinh doanh daøi haïn,
baøi baûn hay khoâng… Nhö vaäy, tröôùc heát chuùng ta neân löïa choïn nhöõng coâng ty coù
söùc haáp daãn cao ñeå tieán haønh nieâm yeát coå phieáu sang thò tröôøng nöôùc ngoaøi. Ví duï
nhö coâng ty Vinamilk, laø moät trong nhöõng coâng ty coù nhieàu lôïi theá, coù theå deã daøng
nieâm yeát ñöôïc ôû nöôùc ngoaøi.
Löïa choïn nôi nieâm yeát ñaàu tieân ñeå taïo thuaän lôïi, tröôùc tieân ta neân nieâm yeát coå
phieáu vaøo thò tröôøng Singapore vì ñaây laø thò tröôøng maïnh nhaát ôûû Chaâu AÙ, khi nieâm
yeát thaønh coâng ôû Singapore thì Vieät Nam seõ deã daøng thaønh coâng ôû nhöõng thò
tröôøng chöùng khoaùn caùc nöôùc khaùc.
Vôùi nhu caàu voán ñang gaáp ruùt nhö hieän nay, beân caïnh vieäc phaùt haønh coå phieáu
ra nöôùc ngoaøi ñeå huy ñoäng voán ñaàu tö, Boä Taøi Chính ñaõ coù döï tính vay nôï theo
höôùng chuû ñoäng hôn thoâng qua con ñöôøng phaùt haønh traùi phieáu chính phuû ra nöôùc
ngoaøi (offshore government bonds). Neáu con ñöôøng naøy ñöôïc tieán haønh thì ñaây
chính laø moác ñaùnh daáu cho söï gia nhaäp vaøo thò tröôøng voán quoác teá khoång loà. Ñeå
traùi phieáu quoác teá coù theå trôû thaønh moät keânh thu huùt voán nöôùc ngoaøi, beân caïnh
nhöõng vaán ñeà nhö laõi suaát, tyû giaù…… thì heä soá tín nhieäm quoác gia ñoùng moät vai troø
heát söùc quan troïng bôûi noù taïo neân nieàm tin nôi nhaø ñaàu tö, ñoàng thôøi aûnh höôûng
tröïc tieáp ñeán chi vay nôï.
+ Huy ñoäng voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi
Vieät Nam luoân coi ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø moät boä phaän caáu thaønh quan troïng
cuûa neàn kinh teá, ñöôïc khuyeán khích phaùt trieån laâu daøi, bình ñaúng vôùi caùc thaønh
phaàn kinh teá khaùc (phuï luïc 1). Do ñoù, ñeå taêng cöôøng thu huùt vaø söû duïng coù hieäu
quaû hôn nöõa nguoàn voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, ñoøi hoûi caàn tieáp tuïc caûi thieän hôn nöõa
moâi tröôøng ñaàu tö, laøm cho Vieät Nam thöïc söï laø moät trong nhöõng ñòa baøn ñaàu tö
haáp daãn haøng ñaàu trong khu vöïc.
73
- Veà moâi tröôøng phaùp lyù, caàn khaån tröông ñöa ra caùc vaên baûn höôùng daãn
Luaät Ñaàu tö, Luaät Doanh nghieäp vaø ban haønh sôùm caùc vaên baûn naøy ñeå caùc nhaø
ñaàu tö cuõng nhö caùc cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc coù thôøi gian tìm hieåu vaø chuaån bò
aùp duïng.
- Veà thuû tuïc haønh chính, caàn hoaøn thieän cô cheá moät cöûa ôû caùc cô quan caáp
pheùp vaø quaûn lyù ñaàu tö, taêng cöôøng phaân caáp maïnh hôn nöõa quaûn lyù ñaàu tö ñi ñoâi
vôùi taêng cöôøng cô cheá phoái hôïp, giaùm saùt vaø kieåm tra; giaûi quyeát kòp thôøi caùc thuû
tuïc veà ñaát ñai, xuaát nhaäp khaåu, haûi quan,.....
- Veà keát caáu haï taàng, tieáp tuïc huy ñoäng moïi nguoàn löïc trong vaø ngoaøi nöôùc,
trong ñoù coù vieäc ban haønh quy cheá khuyeán khích tö nhaân ñaàu tö naâng caáp caùc coâng
trình giao thoâng, caûng bieån, dòch vuï vieãn thoâng, cung caáp ñieän nöôùc, phaán ñaáu
khoâng ñeå xaûy ra tình traïng thieáu ñieän cho hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh.
- Veà xuùc tieán ñaàu tö, caàn trieån khai xaây döïng caùc ñaàu moái xuùc tieán ñaàu tö ôû
moät soâ ñòa baøn troïng ñieåm, ñoåi môùi phöông thöùc xuùc tieán ñaàu tö.
- Khaån tröông ban haønh caùc chính saùch hôïp lyù nhaèm phaùt trieån nhanh ngaønh
coâng nghieäp phuï trôï, baûo ñaûm giaûi quyeát toát hôn vieäc cung caáp nguyeân lieäu, phuï
tuøng, linh kieän cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi.
- Ñoái voái nguoàn voán ODA, caàn ñaåy nhanh tieán ñoä giaûi ngaân vaø taêng cöôøng
quaûn lyù, giaùm saùt thöôøng xuyeân vieäc söû duïng voán vay, ñaûm baûo söû duïng voán vay
ñuùng muïc ñích, ñuùng ñoái töôïng, thöïc hieän ñaày ñuû moïi cam keát vôùi caùc toå chöùc taøi
chính quoác teá vaø Chính phuû caùc nöôùc ngay töø giai ñoaïn ñaàu (phuï luïc 3).
3.2.1.4 Taêng cöôøng tieàm löïc taøi chính cho caùc doanh nghieäp ngaønh coâng
nghieäp tieán tôùi thaønh laäp caùc taäp ñoaøn kinh teá maïnh
Trong boái caûnh hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi ngaøy caøng saâu roäng
coäng vôùi söï phaùt trieån khoâng ngöøng cuûa neàn kinh teá thò tröôøng, yeâu caàu caùc doanh
nghieäp phaûi coù khaû naêng caïnh tranh toát, tieàm löïc taøi chính vöõng maïnh.
74
Taäp ñoaøn kinh teá coù khaû naêng huy ñoäng raát lôùn caùc nguoàn löïc trong xaõ hoäi ñeå phaùt
trieån kinh teá, taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa caû taäp ñoaøn vaø caùc coâng ty thaønh vieân,
taïo söùc maïnh choáng laïi söùc eùp cuûa caùc taäp ñoaøn nöôùc ngoaøi. Hình thaønh caùc taäp
ñoaøn kinh teá ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån laø moät bieän phaùp toát ñeå choáng laïi söï xaâm
nhaäp oà aït cuûa caùc coâng ty nöôùc ngoaøi trong ñieàu kieän buoäc phaûi môû roäng thò tröôøng
ñeå hoäi nhaäp, giuùp cho saûn xuaát trong nöôùc töøng böôùc lôùn maïnh vaø vöôn ra thò
tröôøng theá giôùi. Hình thöùc taäp ñoaøn khaéc phuïc tình traïng thieáu voán ôû caùc coâng ty
nhoû, cho pheùp caùc coâng ty thaønh vieân söû duïng nguoàn voán lôùn cuûa taäp ñoaøn ñeå ñaàu
tö vôùi hieäu quaû cao nhaát theo lôïi theá kinh teá qui moâ.
Nhö phaàn thöïc traïng ñaõ ñeà caäp, nhieàu doanh nghieäp ngaønh coâng nghieäp
Vieät Nam coù voán raát nhoû. Naêng löïc taøi chính yeáu daãn ñeán gaëp nhieàu khoù khaên
trong toå chöùc hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh. Vì vaäy trong boái caûnh caïnh tranh vaø
toaøn caàu hoùa, chuû tröông thaønh laäp caùc taäp ñoaøn kinh teá ôû Vieät Nam laø hôïp lyù. YÙ
töôûng phaùt trieån moät soá toång coâng ty thaønh taäp ñoaøn kinh teá ñaõ ñöôïc manh nha töø
nhöõng naêm 1990. Vieäc saép xeáp laïi caùc toång coâng ty theo tinh thaàn Quyeát ñònh
90/TTg vaø 91/TTg cuûa Thuû töôùng chính phuû nhaèm phaùt huy noäi löïc, taêng cöôøng
moái quan heä lieân keát ngang vaø moái lieân keát doïc, taïo ñaø cho vieäc hình thaønh moät soá
doanh nghieäp Nhaø nöôùc thöïc söï hoäi ñuû söùc maïnh vöôn ra thò tröôøng khu vöïc vaø theá
giôùi. Thöïc hieän caùc quyeát ñònh naøy, moät soá toång coâng ty maïnh coù töø 7 thaønh vieân
trôû leân vaø coù qui moâ voán töø 1.000 tæ ñoàng trôû leân ñöôïc thí ñieåm phaùt trieån theo moâ
hình taäp ñoaøn kinh teá.
Ngaønh coâng nghieäp hieän coù 4 toång coâng ty ñang trong giai ñoaïn laäp döï aùn
thí ñieåm hoaït ñoäng theo moâ hình taäp ñoaøn laø Toång coâng ty Daàu khí Vieät Nam,
Toång coâng ty Deät may Vieät Nam, Toång coâng ty Ñieän löïc Vieät Nam vaø Toång coâng
ty Than Vieät Nam. Thöïc teá cho thaáy, ñaây laø nhöõng toång coâng ty coù tieàm löïc taøi
chính maïnh vaø coù boä maùy quaûn lyù hoaït ñoäng raát qui cuû töø nhieàu naêm nay. Nhöng
75
ñaây vaãn chæ laø giai ñoaïn sô khôûi, ñeå thöïc söï phaùt trieån thaønh taäp ñoaøn kinh teá
maïnh vaãn caàn coù theâm thôøi gian, coù khung phaùp lyù phuø hôïp keøm theo laø cô cheá
chính saùch cuï theå, ñoàng thôøi phaûi coù söï chæ ñaïo ñuùng höôùng, kòp thôøi cuûa caùc
ngaønh, caùc caáp cuøng söï noã löïc cuûa baûn thaân caùc doanh nghieäp.
Beân caïnh ñoù, ñeå coù moät tieàm löïc taøi chính vöõng maïnh thì caùc doanh nghieäp
phaûi maïnh veà noäi löïc vaø coù hoã trôï cuûa ngoaïi löïc. Vai troø cuûa Nhaø nöôùc trong vieäc
taïo ñieàu kieän ñeå caùc doanh nghieäp taêng cöôøng tieàm löïc taøi chính laø khoâng theå
thieáu. Nhaø nöôùc caàn xaây döïng thò tröôøng taøi chính thoâng thoaùng, thuaän lôïi cho caùc
doanh nghieäp huy ñoäng voán cho saûn xuaát kinh doanh.
3.2.2 Caùc giaûi phaùp hoã trôï
3.2.2.1 Chính saùch ñaàu tö trong coâng nghieäp
+Löïa choïn ñaàu tö trong coâng nghieäp: Vieät Nam caàn phaùt trieån cô caáu ngaønh
kinh teá theo höôùng vöøa phaùt huy noäi löïc, lôïi theá so saùnh, naâng cao söùc caïnh tranh
quoác teá, vöøa phuø hôïp vôùi xu theá chuyeån bieán cuûa thôøi ñaïi. Neân öu tieân phaùt trieån
nhöõng ngaønh coâng nghieäp muõi nhoïn laø nhöõng ngaønh coù khaû naêng caïnh tranh,
chieám tyû troïng ñaùng keå treân thò tröôøng trong nöôùc vaø quoác teá, noù coù khaû naêng lan
toûa, loâi keùo caùc ngaønh coâng nghieäp phuï trôï cuøng phaùt trieån. Hieän taïi, coâng nghieäp
Vieät Nam ñang phaùt trieån theo 3 nhoùm vôùi nhöõng cô cheá, chính saùch khaùc nhau,
bao goàm:
- Nhoùm ngaønh coâng nghieäp coù lôïi theá caïnh tranh: goàm caùc ngaønh cheá bieán
noâng laâm, coâng nghieäp naëng vaø tieåu thuû coâng nghieäp.
- Nhoùm ngaønh coâng nghieäp neàn taûng: goàm caùc ngaønh coâng nghieäp cô baûn
saûn xuaát tö lieäu saûn xuaát nhö haï taàng, naêng löôïng; caùc ngaønh cô khí, hoùa
chaát cô baûn, hoùa daàu... nhaèm ñaûm baûo nhu caàu trong nöôùc vaø ñaûm baûo an
ninh töï chuû trong ñieàu kieän thò tröôøng theá giôùi coù nhieàu bieán ñoäng.
76
- Nhoùm ngaønh coâng nghieäp tieàm naêng: bao goàm caùc ngaønh coâng nghieäp söû
duïng tri thöùc vaø coâng ngheä cao, cô khí cheá taïo, hoùa chaát. Nhöõng nhoùm
naøy tuy giaù trò saûn xuaát coøn khieâm toán nhöng laïi laø ngaønh coâng nghieäp coù
lôïi theá caïnh tranh so saùnh ñoäng maø ngaønh coâng nghieäp caàn phaûi thöïc hieän
chuyeån dòch maïnh meõ trong töông lai.
+ Öu tieân ñaàu tö, ñaåy maïnh phaùt trieån caùc ngaønh hoã trôï coâng nghieäp. Taän duïng
nguoàn löïc trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi ñeå ñaàu tö, thöïc hieän caùc chính saùch öu ñaõi veà
thueá nhaèm ñaåy maïnh phaùt trieån caùc ngaønh hoã trôï coâng nghieäp laø muõi ñoät phaù
chieán löôïc ñeå nhanh choùng khaéc phuïc yeáu keùm cô baûn cuûa ngaønh coâng nghieäp
Vieät Nam. Caùc ngaønh naøy phaùt trieån seõ taïo nhieàu vieäc laøm vaø taïo thuaän lôïi thu huùt
voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi töø caùc coâng ty ña quoác gia lôùn.
+ Chi tieâu coâng coäng daønh cho nghieân cöùu vaø phaùt trieån : ñoái vôùi neàn coâng
nghieäp Vieät Nam, söï yeáu keùm veà coâng ngheä saûn xuaát vaø cuøng vôùi noù laø chaát löôïng
ñaïi ña soá saûn phaåm chöa cao laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân chính daãn ñeán naêng
löïc caïnh tranh thaáp ôû moät soá ngaønh, moät soá doanh nghieäp. Do ñoù, ngoaøi vieäc ñaàu
tö vaøo nghieân cöùu vaø phaùt trieån, vieäc thuùc ñaåy aùp duïng caùc tieán boä khoa hoïc vaøo
saûn xuaát laø vaán ñeà then choát phaûi giaûi quyeát. Tröôùc maét caàn thaønh laäp caùc cô sôû
trung gian- nôi taäp hôïp nhu caàu cuûa neàn kinh teá veà coâng ngheä, hình thaønh neân
nhöõng döï aùn nghieân cöùu coù tính khaû thi, môøi goïi caùc nhaø khoa hoïc tham gia saùng
cheá. Caùc nghieân cöùu phaùt trieån theo ñuùng nhu caàu thöïc teá nhu treân seõ phaùt huy toái
ña hieäu quaû cuûa noù.
3.2.2.2 Xaây döïng moâi tröôøng kinh doanh vaø keát caáu haï taàng coù hieäu quaû
Ñoái vôùi caùc nöôùc coâng nghieäp hoùa muoän, vieäc xaây döïng keát caáu haï taàng veà
kinh teá, moâi tröôøng phaùp lyù oån ñònh laø ñieàu kieän raát quan troïng ñeå ñaåy nhanh toác
ñoä vaø quy moâ phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp. Keát caáu haï taàng thuaän lôïi laø caùch toát
nhaát ñeå noái lieàn caùc cô sôû saûn xuaát, khai thaùc nguuyeân lieäu vôùi caùc trung taâm cheá
77
bieán, saûn xuaát vaø khai thoâng saûn phaåm coâng nghieäp vôùi thò tröôøng. Heä thoáng phaùp
luaät phaûi ñaûm baûo taïo ra moâi tröôøng hoaït ñoäng, kinh doanh bình ñaúng cho moïi
thaønh phaàn kinh teá, khuyeán khích ñaàu tö coâng ngheä môùi.
3.2.2.3 Phaùt trieån nhanh nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng cao
Trong thôøi ñaïi coâng ngheä thoâng tin vaø kinh teá tri thöùc, thì vieäc ñaøo taïo vaø naâng
cao trình ñoä nguoàn nhaân löïc phaûi ñöôïc tieán haønh thöôøng xuyeân, lieân tuïc, taïi caùc
ñôn vò saûn xuaát kinh doanh, ñoù cuõng chính laø moät trong nhöõng bieän phaùp quan
troïng laøm gia taêng nhanh haøm löôïng chaát xaùm trong giaù thaønh saûn phaåm( ôû caùc
nöôùc coù neàn kinh teá phaùt trieån haøm löôïng chaát xaùm chieám tôùi khoaûng 1/3 giaù
thaønh saûn phaåm) töø ñoù goùp phaàn taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa haøng hoùa treân
thöông tröôøng. Thöïc teá cho thaáy raèng khaû naêng caïnh tranh saûn phaåm cuûa doanh
nghieäp saûn xuaát thöôøng gaén lieàn vôùi coâng taùc ñaøo taïo vaø nghieân cöùu khoa hoïc .
Hieän taïi möùc ñaàu tö bình quaân cuûa caùc doanh nghieäp cho nghieân cöùu khoa hoïc
vaø phaùt trieån coâng ngheä khoâng quaù 0,25% doanh thu, trong khi ñoù ôû caùc nöôùc coâng
nghieäp tyû leä naøy thöôøng laø 5-6%, coøn ñoái vôùi caùc nöôùc phaùt trieån leân tôùi 10%. Möùc
ñaàu tö cho nghieân cöùu khoa hoïc vaø phaùt trieån coâng ngheä thaáp cuõng laø moät nguyeân
nhaân quan troïng daãn ñeán khaû naêng caïnh tranh yeáu keùm cuûa haøng hoùa Vieät Nam
treân thò tröôøng theá giôùi. Chính vì theá, coâng taùc ñaøo taïo vaø phaùt trieån nguoàn nhaân
löïc trong caùc doanh nghieäp caàn gaén lieàn vôùi coâng taùc nghieân cöùu, caûi tieán kyõ thuaät,
hoaøn thieän phöông phaùp quaûn lyù, vaø xem ñoù nhö moät trong nhöõng boä phaän quan
troïng trong toång theå chieán löôïc kinh doanh cuûa doanh nghieäp ñeå taêng naêng suaát
lao ñoäng haï giaù thaønh saûn phaåm. Ñaây cuõng laø yeáu toá quan troïng ñeå taïo ñaø cho neàn
kinh teá taêng tröôûng theo chieàu saâu.
Vieät Nam laø moät quoác gia ñi sau trong quaù trình phaùt trieån kinh teá. Chuùng ta coù
lôïi theá cuûa moät nöôùc ñi sau laø coù theå tieáp nhaän caùc kinh nghieäm trong quaûn lyù, tieáp
nhaän caùc coâng ngheä hieän ñaïi maø khoâng caàn ñaàu tö nhieàu. Vaán ñeà ôû ñaây chính laø
78
vai troø cuûa con ngöôøi trong vieäc tieáp nhaän vaø khai thaùc coâng ngheä, vaän duïng caùc
kinh nghieäm trong quaûn lyù. Coù ñöôïc moät nguoàn löïc maïnh, coù tri thöùc, coù naêng
löïc,... chaéc chaén chuùng ta khoâng chæ döøng laïi ôû vieäc chæ coù tieáp nhaän vaø khai thaùc
maø coøn coù theå phaùt trieån leân möùc cao hôn.
3.2.2.4 Caùc hoaït ñoäng hoã trôï môû roäng thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm coâng
nghieäp
Trong boái caûnh hoäi nhaäp toaøn caàu vaø caïnh tranh quoác teá thì vaán ñeà môû roäng vaø
chieám lónh thò phaàn saûn phaåm, keå caû taïi thò tröôøng noäi ñòa phaûi ñöôïc quan taâm
haøng ñaàu, maø ñaëc bieät laø coâng taùc xuùc tieán thöông maïi vaø xaây döïng thöông hieäu
saûn phaåm. Vì theá coâng taùc xuùc tieán thöông maïi caàn ñöôïc naâng leân moät caáp ñoä môùi,
vaø noù phaûi laø moät boä phaän quan troïng trong chieán löôïc kinh doanh cuûa doanh
nghieäp, ñaëc bieät chuù troïng ñeán vieäc ñaàu tö vaø xaây döïng thöông hieäu. Vì noù coù yù
nghóa quan troïng ñeå taêng söùc caïnh tranh vaø gia taêng lôïi nhuaän cuûa saûn phaåm.
Chuùng ta caàn coù moät chieán löôïc toång hôïp ñeå môû roäng thò tröôøng cho haøng coâng
nghieäp, ñaëc bieät laø ñaåy maïnh xuaát khaåu. Nhaø nöôùc neân ñaët vaán ñeà xuaát khaåu haøng
coâng nghieäp thaønh chieán löôïc quoác gia, ñaët muïc tieâu haøng naêm vaø coù cheá ñoä
khuyeán khích, khen thöôûng, baøn baïc giöõa Nhaø nöôùc vaø caùc doanh nghieäp xuaát
khaåu.
Ñeå ñaûm baûo tính hieäu quaû, ngaønh coâng nghieäp caàn chuù troïng phaùt trieån thò
tröôøng höôùng vaøo caùc maët haøng muõi nhoïn, taêng soá löôïng vaø chuûng loaïi saûn phaåm.
Nhaø nöôùc caàn taêng cöôøng hoaït ñoäng xuùc tieán thöông maïi nhaèm taïo ñieàu kieän cho
caùc doanh nghieäp tieáp caän vaø môû roäng thò tröôøng nöôùc ngoaøi. Chieán löôïc coâng
nghieäp hoùa höôùng veà xuaát khaåu deã bò aûnh höôûng bôûi caùc bieán ñoäng veà thò tröôøng
do caùc söï kieän kinh teá, chính trò gaây ra. Do ñoù ñeå giaûm ruûi ro trong kinh doanh, caùc
doanh nghieäp Vieät Nam caàn phaûi ña daïng hoùa thò tröôøng xuaát khaåu vaø phaùt trieån
thò tröôøng trong nöôùc.
79
3.2.2.5 Taùi caáu truùc laïi ngaønh
Trong xu theá hoäi nhaäp vaø phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp Vieät Nam ñöùng tröôùc
thaùch thöùc laø thieáu nguyeân lieäu saûn xuaát trong nöôùc, tyû leä noäi ñòa hoùa khoâng cao,
chuû yeáu phaûi nhaäp khaåu neân nhieàu doanh nghieäp vaãn gia coâng, laép raùp daãn ñeán
laøm taêng giaù thaønh saûn phaåm, giaûm khaû naêng caïnh tranh cuûa saûn phaåm. Maët khaùc,
cô cheá quaûn lyù , boä maùy quaûn lyù cuûa caùc doanh nghieäp coøn quaù naëng neà vaø coàng
keành cuõng laø moät löïc caûn giaûm naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh coâng nghieäp trong
tieán trình hoäi nhaäp.
Chính vì vaäy, ngaønh coâng nghieäp caàn phaûi taùi caáu truùc laïi ngaønh, caùc doanh
nghieäp phaûi taùi caáu truùc laïi quy moâ, boä maùy hoaït ñoäng, taäp trung phaùt trieån moät soá
ngaønh nhoùm saûn phaåm chuû löïc mang haøm löôïng khoa hoïc cao. Ñôn cöû nhö ñaõ giaûi
theå moät soá toång coâng ty nhaø nöôùc cho phuø hôïp vôùi tình hình quaûn lyù môùi; quyeát
ñònh coå phaàn hoùa moät soá toång coâng ty vaø coâng ty lôùn, chuyeån moät soá toång coâng ty
sang hoaït ñoäng theo moâ hình coâng ty meï- coâng ty con...(phuï luïc 8).Caàn ñaåy maïnh
vieäc coå phaàn hoùa ñeå caùc doanh nghieäp vaøo thöông tröôøng vôùi boä maùy naêng ñoäng
hôn, traùch nhieäm gaén vôùi quyeàn lôïi, ñoàng thôøi ñeå laøm laønh maïnh hoùa tình hình taøi
chính cuûa caùc doanh nghieäp.
Söï phaùt trieån cuûa thò tröôøng toaøn caàu vaø tieán boä cuûa khoa hoïc – coâng ngheä thôøi
gian gaàn ñaây ñaõ keùo theo vieäc ñieàu chænh lieân tuïc cô caáu kinh teá, taïo ra haøng loaït
ngaønh saûn xuaát môùi giöõ vò trí then choát trong neàn kinh teá nhö coâng ngheä thoâng tin,
coâng ngheä sinh hoïc, coâng ngheä vaät lieäu môùi vaø coâng ngheä naêng löôïng. Trong ñoù,
coâng ngheä thoâng tin laø moät trong nhöõng ngaønh coù toác ñoä phaùt trieån cao nhaát, ñaõ
thuùc ñaåy caûi caùch, môû cöûa giöõa caùc quoác gia vaø caùc khu vöïc, ñaùnh daáu xu höôùng
chuyeån töø neàn kinh teá coâng nghieäp sang neàn kinh teá tri thöùc...
Trong boái caûnh hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vaø neàn kinh teá theá giôùi ñang böôùc vaøo
moät daïng thöùc môùi- neàn kinh teá tri thöùc. Caùc ngaønh coâng ngheä cao( coâng ngheä
80
thoâng tin, coâng ngheä sinh hoïc, coâng ngheä vaät lieäu môùi) phaûi ñöôïc öu tieân vaø quan
taâm haøng ñaàu. Do ñoù, Nhaø nöôùc caàn xaây döïng chieán löôïc toång theå veà phaùt trieån
caùc ngaønh coâng ngheä cao vôùi moät cô cheá ñaëc thuø veà caùc phöông dieän ñaàu tö, taøi
chính, tín duïng ( ñöôïc thueâ ñaát vôùi giaù reû, ñöôïc mieãn giaûm caùc loaïi thueá, ñöôïc vay
voán tín duïng vôùi laõi suaát öu ñaõi ). Ñeå phaùt trieån caùc ngaønh coâng ngheä cao ñoøi hoûi
moät nguoàn voán ñaàu tö ban ñaàu raát lôùn, ñieàu naøy coù theå aûnh höôûng phaàn naøo tôùi
vieäc phaân boå caùc nguoàn löïc xaõ hoäi, nhöng ñaây laïi laø nhöõng ngaønh coù haû naêng thu
hoài voán nhanh, hieäu suaát ñaàu tö lôùn. Vì theá trong thôøi gian tôùi caàn gia taêng maïnh
meõ tyû troïng voán ñaàu tö cho caùc ngaønh coâng ngheä cao trong toång voán ñaàu tö cho
toaøn xaõ hoäi.
KEÁT LUAÄN
Ñeå phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp Vieät Nam, tröôùc heát chuùng ta caàn xaùc ñònh
chieán löôïc phaùt trieån linh hoaït vaø phuø hôïp vôùi tieàm löïc, ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi
cuûa ñaát nöôùc, cuûa khu vöïc vaø theá giôùi. Trong chöông 3, taùc giaû taäp trung ñeà xuaát
moät soá giaûi phaùp taøi chính vaø caùc giaûi phaùp hoã trôï vôùi mong muoán ñöôïc ñoùng goùp
moät phaàn nhoû vaøo vieäc phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp Vieät Nam, goùp phaàn vaøo söï
nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc .
81
KEÁT LUAÄN
Ñeå phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp Vieät Nam, chuùng ta caàn nhaän bieát nhöõng yeáu
keùm, khoù khaên, ñöa ra ñöôïc caùc giaûi phaùp ñeå giaûi quyeát laø yeáu toá caàn thieát ñeå taïo
ñaø cho ngaønh coâng nghieäp vöôn leân. Tuy nhieân ñeå ngaønh coâng nghieäp Vieät Nam
phaùt trieån nhanh vaø beàn vöõng moät yeâu caàu caàn thieát laø söï ñoåi môùi, tính naêng ñoäng
cuûa moãi doanh nghieäp trong khaâu taïo ra saûn phaåm môùi, chaát löôïng cao, giaù thaønh
haï vaø ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu cuûa xaõ hoäi. Cuøng vôùi vieäc vöôn leân cuûa töøng doanh
nghieäp, moät chính saùch hoã trôï, khuyeán khích vaø ñaõi ngoä ñoái vôùi caùc doanh nghieäp
laøm aên uy tín, coù saùng kieán kyõ thuaät môùi, laøm lôïi cho doanh nghieäp vaø nhaø nöôùc…
laø vieäc caàn ñöôïc phaùt huy vaø môû roäng. Caùc chính saùch ñoù bao goàm hoã trôï voán,
coâng ngheä maùy moùc, chuyeân gia; chuyeån giao khoa hoïc kyõ thuaät tieân tieán; quaõng
baù thöông hieäu, tieáp thò haøng hoùa ôû quy moâ quoác gia. Beân caïnh cheá ñoä trôï giuùp,
khen thöôûng thì moät haønh lang phaùp lyù ñuû thoâng thoaùng, mang tính thöïc tieãn, phuïc
vuï vì lôïi ích cuûa nhaø saûn xuaát laø raát caàn thieát trong coâng cuoäc ñoåi môùi ngaønh coâng
nghieäp Vieät Nam.
82
Taøi lieäu tham khaûo
1. Th.S Ñaøm Xuaân Anh (2006), “Vai troø cuûa nguoàn nhaân löïc trong tieán trình
hoøa nhaäp kinh teá cuûa Vieät Nam”, Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá 185, trang
54-55.
2. Nguyeãn Vaên Coâng (2006), “Moät soá bieän phaùp chuû yeáu goùp phaàn hoaøn thieän
luaät thueá giaù trò gia taêng ñeán naêm 2020”, ”, Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá
183, trang 42-44.
3. PGS.TS. Nguyeãn Thò Dieãm Chaâu (2005), “Giaûi phaùp goùp phaàn hoaøn thieän
luaät thueá thu nhaäp doanh nghieäp ôû Vieät Nam trong giai ñoaïn hieän nay”, ”,
Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá 172, trang 58-59.
4. TS. Nguyeãn Xuaân Duõng (2002), Moät soá ñònh höôùng ñaåy maïnh coâng nghieäp
hoùa hieän ñaïi hoùa ôû Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2010, NXB Khoa hoïc xaõ hoäi,
Haø noäi.
5. TS. Hoaøng Ñöùc (2005), “Nhìn laïi quaù trình töï do hoùa laõi suaát ôû nöôùc ta”,
Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá 186, trang 42-43.
6. PGS.TS. Ñoã Ñöùc Ñònh (2004), Kinh teá hoïc phaùt trieån veà coâng nghieäp hoùa vaø
caûi caùch neàn kinh teá, NXB Chính trò quoác gia, Haø noäi.
7. Nguyeãn Hoaøi (2005), “ Hai vaán ñeà cô baûn cuûa coâng nghieäp Vieät Nam ñeán
2020”, Baùo ñieän töû - Thôøi baùoKinh teá Vieät Nam..
8. Hoaøng Trung Haûi (2006), “ Caùc giaûi phaùp thu huùt voán ñaàu tö ñeå phaùt trieån
ngaønh Coâng nhieäp”, Taïp chí Coâng nghieäp, kì 1 thaùng 06, trang 5.
9. TS. Nguyeãn Troïng Hoaøi, Th.S Voõ Taát Thaéng (2005), “ Taäp ñoaøn kinh teá ôû
Vieät Nam”, ”, Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá 180, trang 2-5.
10. PGS.TS Ñaøo Duy Huaân (2006), “Nhìn laïi kinh teá Vieät Nam naêm 2005 vaø
ñònh höôùng phaùt trieån naêm 2006”, Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá 183, trang
15-18.
83
11. TS. Ñoaøn Thanh Haø (2005), “Chieán löôïc cho caùc ngaân haøng thöông maïi
Vieät Nam trong tieán trình hoäi nhaäp quoác teá”, ”, Taïp chí Phaùt trieån kinh teá,
soá 176, trang 50-52.
12. Ninh Kieàu (2004), “ Coâng nghieäp saün saøng hoäi nhaäp”, Baùo ñieän töû - Thôøi
baùoKinh teá Vieät Nam..
13. Hoà Quang Minh ( 2006), “ Nguoàn löïc ñaàu tö töø beân ngoaøi phuïc vuï phaùt
trieån kinh teá – xaõ hoäi giai ñoaïn 2006-2010”, Taïp chí Coâng nghieäp, kì 1
thaùng 06, trang 12.
14. PGS.TS. Traàn Hoaøng Ngaân, Th.S Traàn Phöông Thaûo, Th.S Phaïm Thò Anh
Thö ( 2005), “ Thò tröôøng chöùng khoaùn Vieät Nam sau moät chaëng ñöôøng 5
naêm”, Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá 179, trang 2-5.
15. GS.TS. Nguyeãn Thieän Nhaân (2006), “Saùu baøi hoïc chuyeån dòch cô caáu kinh
teá vaø naâng cao hieäu quaû kinh doanh töø thöïc tieãn Tp.Hoà Chí Minh”, Taïp chí
Phaùt trieån kinh teá, soá 183, trang 22-25.
16. TS. Haø Thò Ngoïc Oanh (2005), “Söùc caïnh tranh cuûa haøng hoùa trong ñieàu
kieän hoäi nhaäp kinh teá quoác teá”, Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá 181, trang 22-
25.
17. Leâ Taán Phöôùc (2006), “AÛnh höôûng töï do hoùa taøi chính ñeán heä thoáng ngaân
haøng Vieät Nam”, Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá 183, trang 40-42.
18. Th.S Leâ Thò Thanh Tuøng, Th.S Leâ Ngoïc Uyeån (2001), “Kinh teá hoïc phaùt
trieån – Ñeà cöông baøi giaûng vaø baøi taäp.
19. Toång cuïc Thoáng keâ (2003), “ Kinh teá xaõ hoäi Vieät Nam 3 naêm (2001-
2003)”, NXB Thoáng keâ.
20. “Chính saùch coâng nghieäp vaø thöông maïi cuûa Vieät Nam trong boái caûnh hoäi
nhaäp” , NXB Thoáng keâ,2003.
84
21. Trung taâm thoâng tin thöông maïi (2003), “ Thò tröôøng Vieät Nam thôøi kyø hoäi
nhaäp AFTA”, NXB Toång hôïp TP.HCM.
22. TS Ñaëng Tuøng ( 2006), “ Xaây döïng ñònh höôùng chieán löôïc veà phaùt trieån
coâng nghieäp beàn vöõng “,Taïp chí Coâng nghieäp, kì 1 thaùng 06, trang 6.
23. Söû Ñình Thaønh (2005), “Ñònh höôùng caûi caùch chính saùch thueá cuûa Vieät
Nam”, ”, Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá 179, trang 53-55.
24. GS.TS. Voõ Thanh Thu (2005), “Hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi naêm 2004
thöïc traïng vaø kieán nghò giaûi phaùp”, Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá 171, trang
13-14.
25. PGS.TS. Phöông Ngoïc Thaïch (2005), “ Moät soá thaùch thöùc lôùn khi Vieät Nam
hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi”, Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá 171, trang 30-35.
26. Th.S Nguyeãn Quoác Toøng (2006), “Phaùt trieån nhanh moät soá coâng ngheä troïng
ñieåm, tieân tieán cuûa Tp. Hoà Chí Minh giai ñoaïn 2006-2010”, Taïp chí Phaùt
trieån kinh teá, soá 185, trang 20-23.
27. TS. Buøi Kim Yeán (2005), “ Thò tröôøng chöùng khoùan Vieät Nam troøn 5 tuoåi
laøm theá naøo ñeå phaùt trieån nguoàn nhaân löïc”, ”, Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá
178, trang 29-31.
28. PGS.TS. Ñoaøn thò Hoàng Vaân (2005), “Xuaát khaåu 2005 höôùng tôùi muïc tieâu
30,5 tyû USD”, Taïp chí Phaùt trieån kinh teá, soá 172, trang 22-23.
Caùc website:
- www.vneconomy.com.vn
- www.google.com.vn
- www.dei.gov.vn
- www.mpi.gov.vn
- www.mof.gov.vn
85
PH Ụ L ỤC
Phuï luïc 1 : Ñoùng goùp cuûa ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñoái vôùi voán ñaàu tö phaùt trieån
( Ñvt : nghìn tyû ñoàng )
Naêm Toång voán
ñaàu tö phaùt
trieån
Khu vöïc
kinh teá
Nhaø nöôùc
Khu vöïc
ngoaøi quoác
doanh
Khu vöïc
FDI
Tyû troïng
FDI (%)
1995 72,4 30,34 20,0 23,39 32,3
1996 87,4 42,9 21,8 25,00 28,6
1997 108,4 53,6 24,5 33,93 31,3
1998 117,1 65,0 27,8 29,16 24,9
1999 131,2 76,9 31,5 23,88 18,2
2000 145,3 83,6 34,6 24,41 16,8
2001 163,5 95,0 38,5 39,24 24
2002 183,8 103,3 46,5 34,00 18,5
2003 217,6 123,0 58,1 36,40 16,8
Nguoàn : Toång cuïc Thoáng keâ
Phuï löïc 2 : Tyû troïng cuûa khu vöïc FDI trong moät soá saûn phaåm
Stt Ngaønh Tyû troïng chieám trong toång soá
(%)
1 Laép raùp oâtoâ 96,1
2 Saûn xuaát vaø laép raùp xe maùy 80,3
3 Saûn xuaát vaø laép raùp ti vi 88,0
4 Laép raùp maùy giaët, tuû laïnh 100
5 Khai thaùc daàu thoâ 100
6 Saûn xuaát daàu thöïc vaät 55,5
7 Saûn xuaát söõa 50,6
8 Xaø phoøng, boät giaët 48,0
9 Saûn xuaát theùp 46,2
10 Saûn xuaát xi maêng 32,8
11 Deät vaûi 33,5
12 May maëc 27,4
13 Saûn xuaát bia 28,0
14 Saûn xuaát ñöôøng 25,7
Nguoàn: Thoáng keâ kinh teá-xaõ hoäi Vieät Nam 3 naêm 2001 -2003
86
Phuï luïc 3: Nguoàn voán ODA cam keát, kyù keát, vaø giaûi ngaân
(Ñvt: trieäu USD)
23
99
24
18
15
00
24
62
18
05
15
28
28
39
17
57
14
22
34
41
25
6 8
16
50
37
48
25
15
17
87
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
2001 2002 2003 2004 2005
Soá voán cam keát Voán kyù keát Voán giaûi ngaân
Nguoàn : Thôøi baùo kinh teá Vieät Nam, soá 136-2006 tr 5.
Phuï luïc 4: Cô caáu ngaønh coâng nghieäp 7 tænh thuoäc vuøng kinh teá troïng ñieåm
phía Nam theo thaønh phaàn kinh teá ( giaù thöïc teá; Ñvt: %)
Ngaønh vaø thaønh phaàn
kinh teá
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
Coâng nghieäp cheá bieán 100 100 100 100 100 100 100
Nhaø nöôùc trung öông 31,56 29,85 29,30 25,73 24,51 22,49 21,00
Nhaø nöôùc ñòa phöông 13,03 9,97 10,97 9,95 9,27 9,21 8,09
Taäp theå 0,32 0,32 0,30 0,28 0,30 0,22 0,22
Caù theå 7,80 7,27 6,59 9,58 10,02 8,60 8,48
Tö nhaân 15,72 15,53 15,56 15,58 16,17 18,20 18,18
Coù voán ñaàu tö nöôùc
ngoaøi
31,56 37,06 37,27 38,87 39,72 41,28 44,03
CN saûn xuaát vaø phaân
phoái ñieän, khí
ñoát vaø nöôùc
100 100 100 100 100 100 100
Nhaø nöôùc trung öông 89,29 84,02 74,99 76,04 73,78 80,26 85,00
Nhaø nöôùc ñòa phöông 7,94 6,21 5,76 4,56 4,42 3,70 3,99
Taäp theå 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Caù theå 0,00 0,04 0,04 0,02 0,02 0,02 0,06
Tö nhaân 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,01 0,01
Coù voán ñaàu tö nöôùc
ngoaøi
2,77 9,73 19,21 19,38 21,79 16,02 10,94
Nguoàn: Toång cuïc thoáng keâ naêm – Nieân giaùm thoáng keâ
87
Phuï luïc 5: Xeáp haïng caïnh tranh cuûa Vieät Nam vaø moät soá nöôùc ôû chaâu AÙ
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Vieät Nam 48 53 60 65 60 77 81
Singapore 1 2 4 4 6
Haøn Quoác 22 28 23 21 18
Malaysia 16 24 30 27 29 23
Thaùi lan 30 30 33 32 32 36
AÁn Ñoä 52 49 36 48 56
Inñoâneâxia 37 44 55 67 72 44
Toång soá nöôùc xeáp haïng 59 59 75 80 102 104 104
Nguoàn: Taïp chí nghieân cöùu Kinh teá, soá 2 -2006
Phuï luïc 6: Moät soá maët haøng xuaát khaåu chuû löïc cuûa Vieät Nam trong 11
thaùng ñaàu naêm 2005
(Ñvt: trieäu USD)
STT Maët haøng Trò giaù
1 Daàu thoâ 6.763
2 Deät, may 4.326
3 Giaøy deùp 2.685
4 Thuûy saûn 2.491
5 Saûn phaåm goã 1367
6 Gaïo 1352
7 Ñieän töû, maùy tính 1302
8 Cao su 680
9 Caø pheâ 658
10 Than ñaù 593
11 Daây ñieän vaø caùp ñieän 460
12 Haït ñieàu 441
13 Saûn phaåm nhöïa 315
14 Rau quaû 214
15 Saûn phaåm goám söù 221
16 Haït tieâu 141
17 Xe ñaïp vaø phuï tuøng 130
Nguoàn: Boä Thöông maïi
88
Phuï luïc7: Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi theo ngaønh; giai ñoaïn 1998-2004
Noâng laâm
nghieäp 7%
Dòch vuï 34%
CN daàu khí 4%
CN thöïc phaåm
6%
Xaây döïng 9%
CN naëng 24%
CN nheï 16%
Nguoàn: Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö, Toång cuïc thoáng keâ
Phuï luïc 8: Toång hôïp caùc DNNN ñaõ coå phaàn hoùa theo Boä, ngaønh
( tính ñeán thôøi ñieåm 30-09-2004)
STT Teân Boä, ngaønh Soá löôïng DNNN ñaõ
CPH
Boä, ngaønh(I)
1 Boä Giao thoâng vaän taûi 63
2 Boä Thöông maïi 36
3 Boä Coâng nghieäp 70
4 Boä Xaây döïng 87
5 Boä NN vaø PTNT 79
6 Boä Thuûy saûn 12
7 Toång cuïc Du lòch 4
8 Boä Vaên hoùa thoâng tin 1
9 Boä Y teá 10
10 Toång cuïc KT-TV 1
11 TT Khoa hoïc vaø CN quoác gia 1
12 Boä Khoa hoïc coâng ngheä 2
13 Boä Taøi chính 2
89
14 Boä Quoác phoøng 3
Toång soá (I) 371
Toång coâng ty 91(II)
1 Toång Cty Deät may 19
2 Toång Cty Theùp 12
3 Toång Cty Haøng haûi 22
4 Toång Cty Böu chính vieãn thoâng 12
5 Toång Cty Cao su 4
6 Toång Cty Xi maêng 6
7 Toång Cty Giaáy 4
8 Toång Cty Thanh Vieät Nam 10
9 Toång Cty Caø pheâ Vieät Nam 3
10 Toång Cty Löông thöïc mieàn Baéc 4
11 Toång Cty Löông thöïc mieàn Nam 1
12 Toång Cty Ñöôøng saét Vieät Nam 3
13 Toång Cty Hoùa chaát 16
14 Toång Cty Ñieän löïc 7
Toång coäng (II) 123
Toång(I+II) 494
Nguoàn: Baùo caùo toång keát hoaït ñoäng CPH DNNN, thaùng 11-2004 cuûa Cuïc Taøi
chính doanh nghieäp Boä Taøi chính
Phuï luïc 9: Thueá thu nhaäp doanh nghieäp cuûa Vieät Nam vaø caùc nöôùc ASEAN
STT Quoác gia Thueá thu nhaäp doanh nghieäp
(%)
1 Singapore 26
2 Malaysia 30
3 Indonesia 10-15-30
4 Philippin 35
5 Thaùi Lan 30
6 Vieät Nam 15-20-25-32
Nguoàn: Söû duïng caùc coâng cuï taøi chính ñeå huy ñoäng voán cho chieán löôïc phaùt trieån
kinh teá xaõ hoäi cuûa Vieät Nam ñeán naêm 2020
90
Danh muïc kyù hieäu chöõ vieát taét trong luaän vaên
AFTA Khu vöïc maäu dòch töï do caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ
ASEAN Hieäp hoäi caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ
CEPT Chöông trình öu ñaõi thueá quan coù hieäu löïc chung
FDI Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi
ODA Nguoàn voán hoã trôï phaùt trieån chính thöùc cuûa nöôùc ngoaøi
WTO Toå chöùc Thöông maïi Theá giôùi
GATT Hieäp ñònh chung thöông maïi vaø thueá quan
GDP Toång saûn phaåm quoác noäi
Danh muïc caùc baûng
Baûng 2.1: Toác ñoä taêng giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp bình quaân haøng naêm . . . . . .27
Baûng 2.2: Cô caáu kinh teá ngaønh qua caùc naêm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30
Baûng 2.3: Toác ñoä taêng GDP theo thaønh phaàn kinh teá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31
Baûng 2.4: Kim ngaïch xuaát khaåu cuûa Vieät Nam qua caùc naêm . . . . . . . . .. . . . . .. .32
Baûng 2.5: Bieán ñoäng vieäc laøm haøng naêm cuûa caùc ngaønh kinh teá . . . . . . .. . . . . .34
Baûng 2.6: Naêng löïc caïnh tranh cuûa kinh teá Vieät nam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37
Baûng 2.7: Taêng tröôûng xuaát nhaäp khaåu . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Baûng 2.8: Tình traïng söû duïng coâng ngheä vaø maùy moùc thieát bò moät soá ngaønh
coâng nghieäp . . . . . .. . . . . . .. . . . .. .. . . . . . . .. . . .. .. . . . . . .. . . . . .. . . .. .. . . . 41
Baûng 2.9: Dieãn bieán laõi suaát cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät nam . . . . . . . . . . .52
91
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp Việt Nam trong tiến trình hội nhập.pdf