LỜI NÓI ĐẦU
Phương pháp tìm kiếm thăm dò là một việc vô cùng lý thú và không kém phần quan trọng trong lĩnh vực Dầu Khí, ứng với mỗi vị trí khác nhau trong bể Cửu Long mà cụ thể là phần rìa bể và phần trung tâm bể thì các lớp đất đá khác nhau sẽ được tạo thành, để rồi tạo thành các tầng sinh, chứa, chắn Dầu Khí cũng khác nhau cả về chất lượng và số lượng. Ngày nay việc tìm kiếm thăm dò tại vùng rìa ở bồn trũng Cửu Long đã được quan tâm vì mục đích chính đó là: đánh giá hệ thống hydrocarbon trong hoạt động thăm dò Dầu Khí đặc biệt là tìm kiếm các bẫy địa tầng và xác định kiểu hình đá chứa. Tất nhiên, là một công việc vô cùng khó khăn và phức tạp, đòi hỏi phải vận dụng nhiều phương pháp khác nhau như cổ sinh, phương pháp AVO, Inversion, Spec-Decom, địa chấn, địa tầng, thạch học, địa vật lý . Trong khóa luận này, tôi chỉ sử dụng phương pháp địa chấn, địa vật lý giếng khoan, phương pháp thạch học và phương pháp Spec-Decom để nhằm tìm kiếm các thành tạo Dầu Khí có trữ lượng về mặt kinh tế để tiếp đến đề ra các phương pháp nhằm tìm kiếm và thăm dò Dầu Khí về sau tại vùng rìa thuộc bể Cửu Long. Đây chỉ là những nghiên cứu bước đầu về tìm kiếm thăm dò Dầu Khí ở vùng rìa bể Cửu Long nên tôi mong sẽ nhận được những nhận xét góp ý chân thành để đề tài được hoàn thiện hơn.
Cuối cùng, tôi xin cảm ơn quý Thầy Cô trong khoa Địa chất đã trang bị vốn kiến thức cho tôi trong suốt quá trình học tập. Cảm ơn gia đình, người thân, bạn bè đã quan tâm, giúp đỡ, hỗ trợ cho tôi trong cuộc sống cũng như trong học tập.
Đặc biệt, tôi xin gởi lời cảm ơn sâu sắc đến Thầy Phan Văn Kông, Người đã hướng dẫn tôi hoàn thành khóa luận này với tất cả sự nhiệt tình và tinh thần trách nhiệm.
PHẦN CHUNG :
CHƯƠNG I : SƠ LƯỢC VỀ BỒN TRŨNG CỬU LONG 2
I.1. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ 2
I.2. LỊCH SỬ TÌM KIẾM, THĂM DÒ DẦU KHÍ. 3
CHƯƠNG II : ĐẶC ĐIỂM ĐỊA TẦNG BỒN TRŨNG CỬU LONG
I. TẦNG ĐÁ MÓNG TRƯỚC KAINOZOI. 5
II. CÁC TRẦM TÍCH KAINOZOI: 6
CHƯƠNG III : ĐẶC ĐIỂM CẤU TRÚC KIẾN TẠO 12
I. ĐẶC ĐIỂM UỐN NẾP VÀ ĐỨT GÃY 12
Đặc điểm đứt gãy: 12
Đặc điểm uốn nếp: 13
II. LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN KIẾN TẠO 13
II.1. Giai đoạn Jura muộn – Creta. 14
II.2. Giai đoạn Creta muộn – Paleogen. 15
II.3. Eocene – hiện tại 16
III. CẤU TRÚC CỦA BỂ CỬU LONG 17
1. Các đơn nghiêng. 18
2. Các đới trũng. 18
3.Các Đới Nâng. 19
IV. LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CẤU TRÚC. 20
IV.1. Thời Kỳ Trước Tạo Rift. 20
IV.2. Thời kỳ Đồng Tạo Rift. 21
IV.3. Thời Kỳ Sau Tạo Rift. 21
CHƯƠNG IV.TIỀM NĂNG DẦU KHÍ BỒN TRŨNG CỬU LONG . 23
I. ĐIỀU KIỆN SINH DẦU CỦA TẦNG ĐÁ MẸ. 23
II. ĐIỀU KIỆN VỀ TẦNG CHỨA. 24
III. ĐẶC ĐIỂM TẦNG CHẮN. 24
PHẦN CHUYÊN ĐỀ 26
CHƯƠNG I:CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Ở VÙNG RÌA VÀ VÙNG TRUNG TÂM BỂ CỬU LONG 26
1. Phương pháp địa chấn: . 26
2. Phương pháp địa vật lý giếng khoan: .26
3. Phương pháp thạch học: .30
4. Phương pháp Spec-Decom .30
CHƯƠNG II : THĂM DÒ DẦU KHÍ VÙNG RÌA BỂ CỬU LONG: .32
1.Vài nét về vùng rìa bể Cửu Long: .32
2. Đặc điểm và hệ thống dầu khí của vùng rìa và vùng trung tâm bể Cửu Long: .33
A. Vùng trung tâm bể Cửu Long: 33
1. Đặc điểm hệ thống dầu khí: 34
1.1 Đặc điểm kiến tạo bể Cửu long trong bình đồ khu vực: 34
1.2 Các hoạt động kiến tạo thích hợp ở bể Cửu Long đã tạo điều kiện thuận lợi cho hệ thống dầu khí như sinh, chứa, chắn, bẫy, dịch chuyển .36
a.Tầng sinh 36
b.Tầng chứa .36
c.Tầng chắn 37
d. Bẫy .37
e.Nạp và dịch chuyển 38
2. Những đặc điểm tiến hóa bể và môi trường tầm tích, cấu trúc: 38
2.1 Mô hình móng Granit nứt nẻ: .38
2.2 Đá chứa lục nguyên .41
3. Qua nghiên cứu lịch sử phát triển bể Cửu Long đưa ra
các nhận xét .44
4.Chìa khóa để dẫn đến thành công trong công tác Tìm Kiếm Thăm
Dò bể Cửu Long: 48
B.Vùng rìa: .50
1.Phay móng ở đới rìa Cửu Long .52
2.Các phay đá lục nguyên và dạng bãy ở đới rìa bể Cửu Long 52
a.Bẫy cấu trúc: 52
b.Bẫy địa tầng: .53
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 55
1. Về phương pháp tiếp cận .55.
2. Các nguyên lí về phát hiện mỏ 57
3. Các vấn đề chúng ta gặp phải hiện nay nhằm nâng cao hiệu quả của những nguyên cứu trên : 57
TÀI LIỆU THAM KHẢO .58
63 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2586 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Nghiên cứu bước đầu về tìm kiếm thăm dò Dầu Khí ở vùng rìa bể Cửu Long, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
g khi ñoù ôû phaàn Taây beå vaãn ôû ñieàu kieän loøng soâng vaø chaâu thoå. Taàng ñaù nuùi löûa daøy vaø phaân boá roäng trong Miocene ôû döôùi phaàn Ñoâng phuï beå Baéc coù leõ lieân quan ñeán söï keát thuùc taùch giaõn ñaùy ôû Bieån Ñoâng. Vaøo cuoái Miocene sôùm treân phaàn dieän tích cuûa beå Cöûu Long, noùc traàm tích Miocene haï, ñòa taàng Baïch Hoå ñöôïc ñaùnh daáu baèng bieán coá chìm saâu vôùi söï thaønh taïo taàng seùt bieån chöùa Rotalia roäng khaép vaø taïo neân taàng bieán coá chìm saâu vôùi söï thaønh taïo taàng seùt bieån chöùa Rotalia roäng khaép vaø taïo neân taàng ñaùnh daáu ñòa taàng vaø taàng chaén khu vöïc tuyeät vôøi cho toaøn beå. Vaøo Miocene giöõa, moâi tröôøng bieån ñaõ aûnh höôûng ít hôn leân beå Cöûu Long, trong thôøi gian naøy moâi tröôøng loøng soâng taùi thieát laäp ôû phaàn Taây Nam beå, ôû phaàn Ñoâng Baéc beå caùc traàm tích ñöôïc tích tuï trong ñieàu kieän ban ñaàu töø Miocene muoän ñeán hieän taïi, beå hoaøn toaøn thoâng vôùi beå Nam Coân Sôn vaø soâng Cöûu Long trôû thaønh nguoàn cung caáp traàm tích cho caû hai beå caùc traàm tích haït thoâ ñöôïc tích tuï ôû moâi tröôøng ven bôø ôû phaàn Nam beå vaø ôû moâi tröôøng bieån noâng ôû phaàn Ñoâng Baéc beå caùc traàm tích haït mòn hôn ñöôïc chuyeån vaøo vuøng beå Nam Coân Sôn vaø tích tuï taïi ñaây trong ñieàu kieän nöôùc saâu hôn.
Toùm laïi: Söï hình thaønh caáu truùc boàn truõng aûnh höôûng vaøo vai troø kieán taïo khoái daïng luoàn choàng töø Ackeo ñeán Kainozoi laø hoaït ñoäng Magma kieán taïo xaûy ra maïnh meõ, töø baèng chöùng laø caùc ñaù ñöôïc xuaát hieän coù nguoàn goác nuùi löûa. Nhöng vaøo Eocene do aûnh höôûng chuyeån ñoäng ñoái löu caùc vaät chaát thuoäc beà maët lôùp Manti ñaõ taïo neân quaù trình phaù huûy lôùp voû ñaát lieàn thuoäc rìa luïc ñòa thay vì caùc pha rift luïc ñòa vaø moät phaàn rift bieån thôøi Oligocene.
CHÖÔNG IV.
TIEÀM NAÊNG DAÀU KHÍ BOÀN TRUÕNG CÖÛU LONG.
Vieäc nghieân cöùu ñaùnh giaù tieàm naêng daàu khí cuûa boàn truõng Cöûu Long döïa vaøo keát quaû phaân tích ñieàu kieän sinh thaønh cuûa ñaù meï, ñieàu kieän cuûa taàng chaén – vaø caùc hoaït ñoäng lieân quan ñeán baãy daàu khí.
I. ÑIEÀU KIEÄN SINH DAÀU CUÛA TAÀNG ÑAÙ MEÏ.
Khaû naêng ñaùnh giaù tieàm naêng sinh daàu khí cuûa boàn coù nhieàu haïn cheá do soá löôïng taøi lieäu chöa nhieàu. Theo taøi lieäu nghieân cöùu cuûa coâng ty Deminex, ñaõ phaân tích boå sung cuøng vôùi ñeà taøi : “Toång Hôïp Caùc Keát Quaû Tìm Kieám Thaêm Doø Daàu Khí” cuûa Tieán só Nguyeãn Giao, ñaõ tieán haønh nghieân cöùu ñaù meï ñöa ñeán nhöõng ñaëc ñieåm sau:
+ Trong boàn truõng Cöûu Long coù nhieàu taàng seùt thuoäc Oligocene vaø Miocene nhöng chæ coù taäp seùt daøy trong Oligocene laø nhöõng taäp ñaù meï sinh daàu chính vì coù haøm löôïng vaät chaát höõu cô cao töø 1.93% - 2.19%. Kerogen chaát löôïng loaïi II hoaëc loaïi III ñöôïc goïi teân laø taàng Damolisap – sinh daàu khaù toát. Coøn caùc taäp Miocene duø coù ñoä chín muoài nhöng khoâng coù khaû naêng sinh daàu vì haøm löôïng vaät chaát höõu cô ngheøo nhoû hôn 0.4%.
+ Khaû naêng tieán hoùa vaø tröôûng thaønh cuûa vaät chaát höõu cô ôû phaàn rìa ñöôïc bieán ñoåi raát sôùm so vôùi trung taâm boàn. Ñieåm taïo daàu lôùn nhaát cuûa boàn truõng Cöûu Long laø 2150m, coøn ôû truõng saâu hôn laø 3450m vaø ñieåm keát thuùc pha ôû ñoä saâu thay ñoåi töø 4710 – 6130m. Nhieät ñoä dao ñoäng trong khoaûng töø 148 – 1550C. Nhö vaäy, vò trí saâu nhaát cuûa boàn hieän nay thì taàng Damolisap môùi ñaït tôùi khí aåm vaø Condensat chöù chöa sang pha taïo khí khoâ.
Toùm laïi: taàng Oligocene laø taàng ñaù meï sinh daàu chính ôû boàn truõng Cöûu Long
II. ÑIEÀU KIEÄN VEÀ TAÀNG CHÖÙA.
Loaïi ñaù chöùa chính ôû boàn truõng Cöûu Long laø ñaù moùng nöùt neû tröôùc Kainozoi, caùt keát Paleogen vaø caùt keát Miocene haï. Chuû yeáu daàu coù trong moùng bò phong hoùa. Ñaây laø ñaëc tính cuûa theàm luïc ñòa Vieät Nam, gaëp ôû moû Baïch Hoå, vaø moät soá moû khaùc ôû boàn truõng Cöûu Long. Thaønh phaàn cuûa chuùng thuoäc nhoùm Granitoit bao goàm: Granit – biotit, Granit hai mica, Diorit thaïch anh, Granit Granophia vaø Plagiogranit.
Ñoä roãng cuûa ñaù moùng khoâng cao vaø khoâng ñoàng nhaát. Ñoä roãng lôùn nhaát laø 10.1% ( BH 810 – 3576m) vaø nhoû nhaát laø 0.55 – 0.67% (BH6 – 3520m vaø BH2 – 3265m). Ñoä roãng trung bình cuûa moùng laø 3.255%, kieåu ñoä roãng daïng phöùc taïp. Ñoä roãng daïng khe nöùt trung bình laø1.27%. Hieän nay taàng ñaù moùng phong hoùa phong phuù nöùt neû laø ñoái töôïng thaêm doø vaø khai thaùc chính ôû moû Baïch Hoå vaø caùc caáu taïo khaùc.
Taàng ñaù chöùa quan troïng cuûa Paleogen laø taäp caùt keát ôû Traø Taân vaø Traø Cuù, chuùng ñöôïc thaønh taïo ôû moâi tröôøng luïc ñòa – phaàn döôùi vaø moâi tröôøng bieån – phaàn treân. Ñoä roãng cuûa ñaù töø 10 – 25%, ñaù chöùa Paleogen coù loã roãng cao – chöùa toát, ôû Taây Nam laø 25%, Ñoâng Baéc laø 23 – 25%, ôû trung taâm boàn truõng thuoäc loaïi chöùa coù ñoä roãng trung bình töø 20 – 22%.
Caùt keát Miocene haï cuûa ñieäp Baïch Hoå phaùt trieån phoå bieán vaø roäng khaép treân toaøn boàn truõng vaø laø ñoái töôïng tìm kieám thaêm doø quan troïng. Ñaù naøy coù ñaëc tính thaám chöùa toát, ñoä roãng thay ñoåi töø 2 – 26%, trung bình theo log = 18.8%, theo maãu = 18.6%. Ñoä thaám töø 1mD – 4255mD ( 60% maãu coù K=9 – 204mD).
III. ÑAËC ÑIEÅM TAÀNG CHAÉN.
Taàng ñaù chaén coù nhieàu taäp seùt chöùa Rotalia, phaân boá khaép ñôn vò ñòa taàng, chuùng ñöôïc hình thaønh trong moâi tröôøng vuõng vònh. Tæ leä seùt cao töø 45 – 80%, daøy töø haøng chuïc ñeán haøng traêm meùt. Caùc taäp seùt ôû ñieäp Baïch Hoå, Coân Sôn vaø Bieån Ñoâng Traø Taân, Traø Cuù ñöôïc thaønh taïo trong ñieàu kieän bieån noâng hoaëc laø phong hoùa cuûa caùc ñaù coù tröôùc, chieàu daøy töø 100 – 180m phaân boá khaép boàn truõng neân ñoùng vai troø laø taàng chaén khu vöïc.
Theo ñaùnh giaù cuûa coâng ty Deminex, chu kyø sinh thaønh cuûa Hydrocacbon cuûa ñaù meï thay ñoåi theo töøng vò trí khaùc nhau. Taïi boàn truõng naøy, ñaù meï sinh daàu töø cuoái Oligocene ñeán ñaàu Paleogen.
Caùc daïng Hydrocacbon ñöôïc sinh ra duø daàu hay khí ñeàu ñi töø rìa vaøo trung taâm laø taêng daàn. Daàu khai thaùc ñöôïc coù lieân heä vôùi nguoàn sinh neân ta coù theå bieát nôi tích tuï, di chuyeån cuûa daàu khí daàu thoâ ôû boàn truõng Cöûu Long thuoäc nhoùm Parafin – Nephten, tæ troïng thay ñoåi khoaûng 0.84 – 0.87 g\cm3(chöa bò phaân huûy).
ÔÛ boàn truõng Cöûu Long, theo keát quaû nghieân cöùu gieáng khoan Roàng I cho thaáy daàu dòch chuyeån theo caùc höôùng: Baéc- Ñoâng Baéc vaø Taây – Taây Nam. Theo nghieân cöùu ñòa hoùa cho thaáy daàu dòch chuyeån vaøo taàng ñaù chöùa töï taàng ñaù sinh Oligocene theo væa, theo baát chænh hôïp ( Oligocene – vaø Miocene), theo ñöùt gaõy vaø coù theå theo höôùng nghòch ñaûo töø treân xuoáng.
Vaäy boàn truõng Cöûu Long coù nhöõng taäp seùt daøy phaân boá roäng raõi coù ñieàu kieän ñòa hoaù thuaän lôïi cho vieäc sinh thaønh daàu khí vôùi soá löôïng ñaùng keå.
PHAÀN CHUYEÂN ÑEÀ
CHÖÔNG I:
CAÙC PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU ÔÛ VUØNG RÌA VAØ VUØNG TRUNG TAÂM BEÅ CÖÛU LONG
1. Phöông phaùp ñòa chaán:
Coù 3 giai ñoaïn roõ raøng trong kó thuaät ñòa chaán:
a. Vieäc thu thaäp soá lieäu: caùc nguoàn naêng löôïng duøng laøm thuoác noå hoaëc suùng baén hôi ôû ngoaøi khôi… soùng ñòa chaán taïo laäp bôûi caùc nguoàn naêng löôïng ñoù ñöôïc phaûn chieáu töø caùc lôùp ñaát quay veà nhöõng daõy thaúng mang ñaàu doø aâm thanh goïi laø ñòa thính .chuùng ñöôïc ñaët ôû khoaûng caùch ño saün doïc theo ñöôøng ñòa chaán, töø nôi baén hay ñieåm rung treân bôø, hoaëc keùo theo sau taøu ñòa chaán trong nhöõng ñöôøng daây daøi ( ñeán 4km ) ngoaøi khôi.
b. Xöû lyù vaø döï ñoaùn: phieân dòch caùc tính hieäu ñòa chaán ghi nhaän ñöôïc thaønh moät maët caét ñòa chaát doïc theo ñöôøng ñòa chaán naøo ñoù ñang ñöôïc thöïc hieän. Giaûi ñoaùn ban ñaàu ñöôïc gaøi vaøo söï xaùc ñònh cuûa caùc caáu truùc nhö sôn töï, ñöùt gaõy, ñænh baàu muoái vaø aùm tieâu. Tuy nhieân, coù nhieàu may ruûi trong xaùc ñònh nhöõng ñieåm thaêm doø vaø maïch coù tieàm naêng. Caùc beà maët töï nhieân cuûa ñaù, nôi taïo ra caùc phaûn chieáu ñòa chaán, tröôùc heát laø caùc maët lôùp vaø nghòch taàng chuùng ñöôïc ñaët tröng bôûi söï töông phaûn cuûa vaän toác vaø maät ñoä.
Coù theå tin raèng söï phaùt trieån tröïc tieáp hidrocacbon bôûi baèng chöùng ñòa chaán. Goïi laø kyõ thuaät ñieåm saùng, noù baét nguoàn töø söï kieän noù hieän leân treân thieát dieän ñòa chaán nhö moät phaûn chieáu saùng hôn bôûi vì coù söï gia taêng bieân ñoä. Noù seõ thay ñoåi bieân ñoä ôû ngay taïi ranh giôùi tích tuï Daàu Khí.
2. Phöông phaùp ñòa vaät lyù gieáng khoan:
Söû duïng ñöôøng cong Gamma-Ray (GR) ñeå minh giaûi töôùng.
Vieäc giaûi ñoaùn GR cho thaân caùt ñöôïc laøm nhö sau: Nhaän dieän caùc thaân caùt vaø sau ñoù minh giaûi caùc töôùng cuûa thaân caùt naøy baèng caùch nghieân cöùu caùc kieåu daïng ñöôøng cong GR, caùc kieåu ranh giôùi döôùi vaø treân (chuyeån ñoåi töø töø hay ñoät ngoät cuûa giaù trò GR) vaø beà daøy cuûa lôùp caùt. Caùc kieåu ñöôøng cong lieân quan ñeán beà daøy cuûa thaân caùt coù theå cho chuùng ta bieát veà moâi tröôøng caùt ñaõ ñöôïc laéng ñoïng. Ñeå minh giaûi caùc töôùng traàm tích töø ñöôøng ñòa vaät lyù GR, hình daïng vaø kieåu GR chuaån cho moãi moâi tröôøng cuï theå caàn ñöôïc quan taâm.
Treân thöïc teá ñöôøng cong GR thöôøng coù 4 daïng cô baûn (hình 3) ñöôïc duøng trong nhaän bieát töôùng vaø moâi tröôøng laéng ñoïng traàm tích laø:
Daïng hình chuoâng: öùng vôùi giaù trò GR coù xu höôùng taêng daàn leân treân, phaûn aùnh xu höôùng traàm tích ñoä haït mòn daàn leân treân cuûa caùc doi caùt (point bar), loøng soâng (fluvial), bieån tieán…
Daïng hình pheãu: öùng vôùi giaù trò GR coù xu höôùng giaûm daàn leân treân, cho bieát xu theá traàm tích ñoä haït thoâ daàn leân treân cuûa boài tích soâng (alluvial), traàm tích cöûa soâng, cöûa keânh phaân phoái dòch chuyeån, doi caùt ven bieån, traàm tích carbonat, quaït ñaùy bieån saâu…
Daïng hình truï: öùng vôùi giaù trò GR thaáp, oån ñònh, phaûn aùnh ñoä haït oån ñònh cuûa traàm tích caùc ñaûo caùt chaén, caùc daûi caùt ven bieån, aùm tieâu san hoâ, traàm tích do gioù, traàm tích doøng beän (braided)…
Daïng hình raêng cöa: öùng vôùi giaù trò GR bieán ñoåi khoâng theo quy luaät, cao thaáp xen keõ, phaûn aùnh caùc traàm tích ñaàm laày, ao hoà, vuõng vònh, baõi thoaùi trieàu, traàm tích söôøn, carbonat söôøn, caùc traàm tích laáp ñaày heûm nuùi bieån saâu. Söï taïo thaønh hình daïng raêng cöa laø do caùc traàm tích coù ñoä phoùng xaï cao thaáp xen keõ nhau cuûa than vôùi seùt laéng ñoïng vuøng ñaàm laày, cuûa ñaù voâi vôùi seùt laéng ñoïng ôû bieån.
Moät söï chuyeån ñoåi ñoät ngoät töø seùt ñeán caùt hay töø caùt sang voâi coù theå ñieåm chæ moät söï chuyeån ñoåi caên baûn cuûa töôùng traàm tích. Noù ñaùnh daáu söï baét ñaàu cuûa vaøi chu kì traàm tích sau moät thôøi gian nghæ ngôi hay xoùi moøn.
Khi söû duïng caùc ñöôøng cong ñòa vaät lyù gieáng khoan ñeå nhaän bieát töôùng ñaù vaø moâi tröôøng traàm tích caàn löu yù caùc tröôøng hôïp ngoaïi leä coù theå xaûy ra khoâng tuaân theo caùc quy luaät treân. Giaù trò GR khoâng nhöõng phuï thuoäc vaøo haøm löôïng seùt, ñoä haït maø coøn bò chi phoái bôûi löôïng caùc nguyeân toá phoùng xaï trong caùc vaät lieäu traàm tích, quaù trình bieán ñoåi thöù sinh xaûy ra trong quaù trình traàm tích. Hôn nöõa, ôû ñaây chuùng ta thöôøng gaëp phaûi tính ña nghieäm cuûa b aøi toaùn thuaän ñòa vaät lyù. Coù nghóa laø, coù theå coù nhieàu töôùng vaø moâi tröôøng traàm tích öùng vôùi moät daïng ñöôøng cong ñòa vaät lyù nhaát ñònh. Bôûi vaäy, khi söû duïng phöông phaùp ñòa vaät lyù gieáng khoan ñeå nhaän bieát töôùng ñaù vaø moâi tröôøng traàm tích, nhaát thieát phaûi keát hôïp chaët cheõ vôùi caùc thoâng tin veà töôùng ñaù vaø moâi tröôøng töø caùc nguoàn khaùc nhö loõi khoan, coå sinh ñòa taàng vaø caùc döõ lieäu thaïch hoïc, ñòa chaán ñòa taàng, töôùng ñòa chaán…
Hình 3: Caùc daïng ñöôøng cong cô baûn trong phöông phaùp Ñòa vaät lyù
3. Phöông phaùp thaïch hoïc: goàm vieäc moâ taû maãu loõi vaø phaân tích thaïch hoïc laùt moûng.
Moâ taû maãu loõi nhaèm xaùc ñònh sô boä loaïi ñaù vaø söï phaân boá cuûa noù trong laùt caét gieáng khoan, kieåu phaân lôùp, caùc kieåu caáu truùc , xu höôùng thay ñoåi ñoä haït (thoâ daàn hay mòn daàn), daáu veát sinh vaät…
Phaân tích thaïch hoïc laùt moûng: Nhaèm xaùc ñònh ñoä haït, hình daïng haït, ñoä choïn loïc, thaønh phaàn khoaùng vaät, thaønh phaàn xi maêng, matrix, ñoä roãng nhìn thaáy, kieán truùc vaø bieán ñoåi sau traàm tích cuûa ñaù.
4. Phöông phaùp Spec-Decom
Spec-Decom laø phöông phaùp söû duïng taøi lieäu ñòa chaán vaø chuoãi Furie ñeå chia phoå ñòa chaán thaønh nhöõng daûi taàng soá khaùc nhau coù böôùc soùng khaùc nhau, treân cô sôû ñoù coù theå theå hieän ñöôïc bieân ñoä, chieàu daøy taäp traàm tích, pha ñòa chaán nhaèm nghieân cöùu phaân boá töôùng traàm tích vaø chieàu daøy væa. Trong beå Cöûu Long, moät soá coâng ty ñaõ söû duïng phöông phaùp naøy nhaèm ñaùng giaù trieån voïng cho caû baãy caáu taïo vaø baãy ñòa taàng, nhìn chung keát quaû nghieân cöùu laø toát cho taäp B1 vaø taäp C.Tuy nhieân, keát quaû nghieân cöùu chæ laø böôùc ñaàu vaø taùc giaû hy voïng raèng vieäc öùng duïng phöông phaùp naøy seõ mang laïi hieäu quaû thaêm doø ôû beå Cöûu Long. Hình 4 laø ví duï duøng Spec-Decom trong nghieân cöùu töôùng cuûa taäp B1.
HÌNH 4 :Ví duï veà nghieân cöùu Spec-Decom cho taäp Baïch Hoå
CHÖÔNG II
THAÊM DOØ DAÀU KHÍ VUØNG RÌA BEÅ CÖÛU LONG:
1.Vaøi neùt veà vuøng rìa beå Cöûu Long:
Ñoái vôùi caùc moû daàu khí hieän ñang khai thaùc ôû beå Cöûu Long tröø moû Roàng naèm ôû rìa Taây Nam vaø coù moùng töông ñoái noâng,coøn laïi coù moùng vaø taàng Oligocene naèm khaù saâu ñeå thaêm doø ôû vuøng rìa vieäc nghieân cöùu söï thay ñoåi töôùng traàm tích cuõng nhö söï thay ñoåi thaønh phaàn thaïch hoïc töø caùc ñôùi truõng saâu coù nhieàu gieáng khoan ra ñôùi rìa laø raát quan troïng nhaát laø ñaùnh giaù khaû naêng haén vaø chöùa cuûa ñôùi rìa laø raát quan troïng.
Ñôùi rìa coù nhieàu ñieåm khaùc so vôùi ñôùi truõng saâu ngoaøi nhöõng yeáu toá mang tính quy luaät nhö traàm tích coù ñoä haït thoâ aûnh höôûng ñeán tính sinh chöùa chaén thì ngay tính nöùt neû cuûa moùng cuõng khaùc vì vaäy tuøy thuoäc moùng ôû ñôùi rìa thieân veà tính chaát naøo seõ laøm thay ñoåi haún quan ñieåm thaêm doø ôû vuøng naøy.Tuy nhieân ñôùi rìa cuõng khaùc nhau töø vuøng naøy ñeán vuøng khaùc do kieán taïo vaø vuøng traàm tích khaùc nhau.
Beå Cöûu Long laø beå daàu khí quan troïng nhaát nöôùc ta phaàn lôùn saûn löôïng daàu khí hieän ñang khai thaùc ôû caùc moû Baïch Hoå, Raïng Ñoâng, Roàng, Sö Töû Ñen vaø Hoàng Ngoïc. Taát caû caùc moû treân ñoái töôïng khai thaùc chuû yeáu töø trong moùng nöùt neû vaø moät phaàn quan troïng töø taàng caùt keát Miocene döôùi.ÔÛ nhieàu nôi maëc duø ñaõ phaùt hieän daàu khí ,song caùc taäp caùt keát Oligocene höôùng doøng chaûy vaø Alluvi hieän coøn chöa ñöôïc ñöa vaøo khai thaùc do tính lieân thoâng væa cuõng nhö ñoä roãng ñoä thaám keùm.
2. Ñaëc ñieåm vaø heä thoáng daàu khí cuûa vuøng rìa vaø vuøng trung taâm beå Cöûu Long:
A. Vuøng trung taâm beå Cöûu Long:
ÔÛû boàn truõng Cöûu Long, söï thaêm doø veà soùng ñòa chaán vaø troïng löïc ñöôïc thöïc hieän vaøo cuoái nhöõng naêm 60 vaøo ñaàu nhöõng naêm 70, thaêm doø ñòa chaán vaø caùc hoaït ñoäng khoan ñöôïc thöïc hieän theo moät vaøi thoûa thuaän giöõa chính quyeàn cheá ñoä cuõ vôùi moät loaït caùc coâng ty thaêm doø daàu khí nhö:Mobil, Pecten, Marathon…vôùi keát quaû khaû quan, moät vaøi söï khaùm phaù ôû Mía-1x, Döøa-1x vaø Baïch Hoå-1x vaøo cuoái naêm 1974 ñaàu naêm 1975. Vaøo ngaøy 30-8-1975 Vieät Nam laø thaønh vieân cuûa hieäp hoäi daàu khí theá giôùi , vaøo thaùng 10-1975, toång coâng ty daàu khí vieät nam ñöôïc thaønh laäp (Petro Vieät Nam (PV)) trong suoát naêm 1976, caùc hoaït ñoäng cuûa Petro Vieät Nam ñöôïc thöïc hieän vaø thaêm doø troïng löïc ñöôïc kí keát giöõa CGG yeâu caàu soùng ñòa chaán 2D doïc theo soâng Tieàn vaø soâng Haäu ôû vuøng nöôùc caïn gaàn bôø. Hai muõi khoan Cöûu Long 1 vaø Phuøng Hieäp 1 ñöôïc khoan vôùi keát quaû khoâng khaû quan. Töø naêm 1977-1979, moät vaøi caùc dòch vuï daàu khí ñöôïc kí keát giöõa PV vôùi moät vaøi coâng ty daàu quoác teá nhö: Deminex( loâ 15) ôû boàn Cöûu Long vaø Agip ôû loâ 4 vaø Bow Valley(ôû loâ 28-29) ôû boàn Nam Coân Sôn, keát quaû khoâng khaû quan. Naêm 1981, Vietsopetro coâng ty lieân doanh daàu khí giöõa Vieät Nam vaø Xoâ Vieát ñöôïc thaønh laäp laøm vieäc chuû yeáu ôû loâ 9,15,16 thuoäc boàn Cöûu Long vaø ôû boàn Nam Coân Sôn. Ñaõ thaêm doø vôùi soùng ñòa chaán vaø caùc hoaït ñoäng khoan. Moät vaøi khaùm phaù vôùi saûn löôïng daàu nhieàu ñöôïc tìm thaáy ôû moû Baïch Hoå, Roàng, Soùi, BaVì, Tam Ñaûo , Baø Ñen ôû boàn Cöûu Long vaø Ñaïi Huøng ôû boàn Nam Coân Sôn. Trong coâng trình kieán truùc ôû Baïch Hoå, keát quaû cuûa söï thaêm doø vaø thaåm ñònh laø raát toát. Hai heä thoáng daàu trong ñaù chöùa ñöôïc tìm thaáy bôûi coâng ty Mobil vaø 10 thaønh heä daàu Oligocene ñöôïc khaùm phaù ôû vuøng thuoäc phía Baéc. Naêm 1986, laø moác lòch söû quan troïng cuûa saûn phaåm daàu ñaàu tieân cuûa moû Baïch Hoå. Söï phaùt trieån daàu khí cuûa vuøng naøy vaø môû ñaàu cho vieäc xuaát khaåu daàu ôû Vieät Nam. Tuy nhieân, moät moùc lòch söû quan troïng caùi maø noù laøm thay ñoåi veà cô baûn khaùi nieäm veà khoa hoïc daàu khí khoâng nhöõng ôû Vieät Nam maø coøn ôû treân theá giôùi. Söï khaùm phaù, thôøi gian ñaàu môû ra löu löôïng chaûy trong ñöùt gaõy cuûa ñaù moùng Granit trong ñaù chöùa cuûa voøm trung taâm moû Baïch Hoå.
Töø ñaàu nhöõng naêm 90 cuûa theá kyû XX tôùi giôø nhieàu moû daàu khaùc ñöôïc khaùm phaù nhö : moû Raïng Ñoâng, Phöông Ñoâng bôûi coâng ty JVPC, Ruby, Emerald, Pearl ôû loâ 01,02 bôûi Petronas Carigah. Söï khaùm phaù naøy cho thaáy ñöôïc moät saûn löôïng daàu raát lôùn vaø tieàm naêng to lôùn ôû ñoä saâu 2200-4000m. Haøng trieäu thuøng daàu ñaõ ñöôïc khai thaùc töø trong ñaù moùng ôû Vieät Nam vaø moät söï kieän duy nhaát veà vieäc thaêm doø daàu khí treân toaøn caàu.
1. Ñaëc ñieåm heä thoáng daàu khí:
1.1 Ñaëc ñieåm kieán taïo beå Cöûu long trong bình ñoà khu vöïc:
Ñöôïc hình thaønh töø Paleogen do hoaït ñoäng taùch giaõn laø chuû yeáu. Maëc duø hai hoaït ñoäng neùn eùp xaûy ra töø Jura muoän cho tôùi Creta sôùm taïo neân nhöõng daûi naâng, ñoài soùt nöùt neû nhö Roàng-Baïch Hoå-Raïng Ñoâng –Ruby-Vöøng Ñoâng-Sö Töû Vaøng -Sö Töû Ñen vv…nhöng caùc pha neùn eùp cuoái Oligocene ñoùng vai troø quyeát ñònh trong vieäc hình thaønh ñoä roãng nöùt neû hieäu duïng trong caáu taïo moùng hoaït ñoäng neùn eùp vaøo cuoái Miocene trung coù theå cuõng goùp phaàn vaøo vieäc taêng ñoä nöùt neû trong moùng,raát may noù khoâng quaù maïnh taïo ñieàu kieän lí töôûng trong baûo toàn daàu khí chöù khoâng laøm traàm tích nghòch ñaûo,boác moøn caét cuït gheâ ghôùm gaây baát lôïi trong vieäc hình thaønh baõi chöùa nhö ôû beå soâng Hoàng hoaëc Nam Coân Sôn.
HÌNH 5 : Vò trí beå Cöûu Long
1.2 Caùc hoaït ñoäng kieán taïo thích hôïp ôû beå Cöûu Long ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho heä thoáng daàu khí nhö sinh, chöùa, chaén, baãy, dòch chuyeån.
a.Taàng sinh
Keát quaû ñiaï chaán, khoan vaø caùc coâng trình nghieân cöùu cho tôùi nay ñaõ khaúng ñònh taàng seùt ñaàm hoà(taàng D) thuoäc Oligocene treân ñoùng vai troø chính trong vieäc sinh daàu. Taàng seùt luïc ñòa (noùc E) vaø seùt xen keïp ven bôø( thuoäc taäp C vaø ñaùy B1) cuõng goùp moät phaàn thöù yeáu trong vieäc sinh thaønh daàu vaø khí. Taàng sinh phaân boá haàu nhö toaøn boä phaàn trung taâm beå, raát giaøu VCHC (TOC coù theå ñaït tôùi 9-10%), kerogen chuû yeáu loaïi I vaø loaïi II, ñoâi choã baét gaëp kerogen loaïi III. Tieàm naêng sinh daàu laø chính vaø raát lôùn. Chaát löôïng taàng sinh taêng daàn veà phía Ñoâng. Moät vaøi gieáng khoan gaëp khí condensate thuoäc daûi Sö Töû Traéng- Emerald coù theå lieân quan ñeán ñoä saâu taàng saûn phaåm quaù lôùn hoaëc coù nguoàn goác töø loaïi kerogen loaïi III naøy.
b.Taàng chöùa
Coù 2 ñoái töôïng chöùa chính taïi beå Cöûu Long laø moùng Granit nöùt neû tröôùc Ñeä tam vaø caét keát thuoäc Oligocene döôùi (taàng Traø Cuù) vaø Miocene haï (taàng Baïch Hoå). Moät soá gieáng taïi Roàng, Baïch Hoå, … gaëp daàu trong caùt keát hoaëc caùc xaâm nhaäp nuùi löûa thuoäc Oligocene treân (taàng Traø Taân) vôùi löu löôïng khaù lôùn ban ñaàu, vaø giaûm ñaùng keå sau moät thôøi gian ngaén do söï toán keùm lieân thoâng vaø haïn cheá veà theå tích thaân chöùa.
Moùng cuûa beå Cöûu Long chuû yeáu ñöôïc taïo thaønh taïo bôûi caùc ñaù xaâm nhaäp bao goàm Granit, Granodiorit, Granosyenit, Diorit vaø Gabbrodiorit. Ñoâi choã coøn baét gaëp caû caùc ñaù phun traøo cuõng nhö caùc traàm tích bieán chaát. Ñaù Magma chuû yeáu coù tuoåi Creta vaø loaïi coù tuoåi Trias hoaëc treû hôn nhö Paleogen. Trong tính toaùn tröõ löôïng, ñoä roãng nöùt neû thöôøng ñöôïc laáy trung bình vôùi giaù trò toái ña
thöôøng khoaûng 3%, tuy nhieân ôû moät vaøi tröôøng hôïp cuï theå taïi nhöõng phaàn beân treân cuûa moùng, ñoä roãng thöïc teá coù theå coøn cao hôn nhieàu.
Cho tôùi ngaøy nay, moùng vaãn laø taàng chöùa chuû ñaïo, tieáp laø caùt keát Miocene döôùi. Caùc ñoái töôïng naøy ñang ñöôïc khai thaùc raát hieäu quaû taïi caùc moû Ruby, Baïch Hoå, Raïng Ñoâng vaø Sö Töû Ñen.
c.Taàng chaén
Seùt Baïch Hoå, seùt taàng D laø 2 taàng chaén khu vöïc. Beân caïnh ñoù, caùc taàng seùt thuoäc E2 vaø taàng C cuõng ñoùng vai troø chaén ñòa phöông raát toát taïi moät soá caáu taïo, thöïc teá thaêm doø beå Cöûu Long ñaõ thaáy taàng chaén ñoùng vai troø quyeát ñònh. Taïi caùc caáu taïo thuoäc beå Cöûu Long, ñaâu coù seùt taàng D vaø taàng seùt Baïch Hoå chaát löôïng toát, ôû ñaáy coù daàu trong moùng Granit nöùt neû vaø caùt keát Miocene döôùi. Nhìn chung, chaát löôïng taàng chaén giaûm daàn veà phía caùnh. Keát quaû gaëp daàu naëng trong Miocene döôùi taïi Jade-1X vaø Thaêng Long-1X cho thaáy chaát löôïng chaúng keùm cuûa taàng seùt Baïch Hoå. Ñoä daøy taàng seùt D gaëp taïi caùc gieáng khoan coù theå dao ñoäng töø 0 m ôû vuøng rìa tôùi haøng traêm meùt vaø coù theå ñaït tôùi haøng ngaøn meùt ôû phaàn trung taâm cuûa beå theo taøi lieäu ñòa chaán. Taàng seùt D phuû tröïc tieáp leân moùng lyù töôûng nhaát khoaûng treân döôùi 3000m ôû phaàn trung taâm (Baïch Hoå, Raïng Ñoâng,…), song ôû vuøng rìa phía Ñoâng noù coù theå gaëp ôû ñoä saâu raát noâng, do ñieàu kieän kieán taïo thuaän lôïi, noù chæ khoaûng treân 2000m (Thaêng Long-1X) .Tuy nhieân, neáu thieáu taàng seùt D naøy, thì khoâng chæ ñoái vôùi vuøng rìa beå maø keå caû ôû ñoä saâu khaù lôùn ôû phía Taây cuûa beå, caùc caáu taïo nhö Baùo Gaám hoaëc Baùo Vaøng (loâ16.2) cuõng chæ coù theå cho keát quaû aâm veà daàu trong moùng.
d. Baãy
Cho tôùi thôøi ñieåm hieän taïi, caùc phaùt hieän daàu thöông maïi trong beå Cöûu Long haàu heát thuoäc daïng caáu taïo keå caû caùc daïng muõi nhoâ naèm keà aùp trung taâm beå. Moùng ñöôïc kheùp kín 4 chieàu hình thaønh chuû yeáu do hoaït ñoäng neùn eùp vaø naâng cao. Bieân ñoä moùng caøng naâng cao khaû naêng chöùa caøng lôùn. Ñieàu naøy coù theå raát deã nhaän thaáy khi so saùnh giöõa Baïch Hoå( gaàn 1500m) vôùi haøng loaït caùc phaùt hieän khaùc vôùi bieân ñoä khoaûng 300-500m. Caùc baãy thuoäc Miocene döôùi cuõng thuoäc daïng caáu taïo keá thöøa moùng. Phaàn traàm tích Oligocene raát daøy vaø tieàm naêng chöùa raát lôùn trong caùc thaân caùt chuû yeáu coù daïng hoãn hôïp hoaëc ñòa taàng, bôûi theá chaát löôïng taøi lieäu ñòa chaán vaø caùc coâng ngheä xöû lí ñaëc bieät seõ ñoùng vai troø chuû ñaïo trong vieäc tìm kieám daàu khí taïi ñaây.
e.Naïp vaø dòch chuyeån
Vò trí töông ñoái( noâng saâu, xa gaàn,…) giöõa taàng sinh, taàng chöùa vaø taàng chaén ñoùng vai troø tieân quyeát trong vieäc caáu taïo naïp daàu nhieàu hay ít. Ngoaøi caùc höôùng dòch chuyeån thoâng thöôøng, do taàng seùt D khaù daøy, vöøa ñoùng vai troø sinh vöøa ñoùng vai troø chaén laïi chòu taùc ñoäng bôûi löïc neùn eùp do kieán taïo laãn troïng tröôøng ( shale compaction) ñaõ cho aùp suaát loã roãng coøn lôùn hôn aùp suaát cuûa phaàn ñaù moùng phía döôùi (1,65SG so vôùi 1,2SG taïi Baïch Hoå) khieán daàu sinh ra coù theå dòch chuyeån keå caû theo chieàu töø treân xuoáng döôùi.
2. Nhöõng ñaëc ñieåm tieán hoùa beå vaø moâi tröôøng taàm tích, caáu truùc:
2.1 Moâ hình moùng Granit nöùt neû:
Moùng Granit nöùt neû ñöôïc hình thaønh do taùc ñoäng neùn eùp qua caùc thôøi kyø tröôùc Ñeä tam cuoái Oligocene vaø cuoái Miocene trong ñoù cuoái Oligocene ñoùng vai troø quan troïng nhaát. Ñieàu tieân quyeát cho vieäc hình thaønh vaø löu giöõ moät löôïng daàu thöông maïi khoång loà taïi ñaây laø söï coù maët taàng D.
Ñoái vôùi taàng chöùa moùng, hai yeáu toá quan troïng nhaát taùc ñoäng tôùi khaû naêng nöùt neû vaø ñaäp vôõ cuûa chuùng laø kieán taïo (löïc neùn eùp, naâng cao) vaø baûn chaát ñaù moùng. Coù theå toång keát thaønh quy luaät sau: ñaù caøng gioøn thì khaû naêng ñaäp vôõ caøng lôùn va ngöôïc laïi. Hoaït ñoäng kieán taïo neùn eùp caøng maïnh moùng caøng naâng cao khaû naêng ñaäp vôõ caøng taêng. Bieân ñoä noùc moùng caøng cao ñôùi ñaäp vôõ caøng nhieàu vaø “neâm ñaäp vôõ” caøng saâu. Treân maët caét ñòa chaán caét ngang qua caùc moû daàu taïi beå Cöûu Long ranh giôùi “neâm” naøy ñöôïc xaùc ñònh bôûi ñôùi ñöùt gaõy nghòch chôøm vaø caùc ñöùt gaõy ñoái laäp (anthitetic faults). Quan saùt tröïc tieáp treân taøi lieäu ñòa chaán cho thaáy taïi nhöõng vuøng beà maët moùng coù ñòa hình cao nhaát caùc gieáng khoan thöôøng baét gaëp ñôùi nöùt neû ôû ñoä saâu toái ña. Ñieàu naøy raát quan troïng ñoái vôùi thieát keá gieáng khai thaùc hoaëc bôm eùp nöôùc, bôûi thay vì vieäc khoan thaúng ñöùng ôû caùc vuøng caùnh, caàn döïa treân taøi lieäu ñòa chaán xöû lyù vôùi chaát löôïng cao vaø moâ hình ñòa chaát naøy ñeå coù thieát keá thích hôïp sao cho gieáng khoan coù theå khoan saâu maø vaãn baét gaëp nhieàu nöùt neû.
Treân taøi lieäu ñòa chaán 3D, caùc laùt caét coù beà maët ñòa hình moùng caøng nhoâ cao, caøng ghoà gheà, caùc kheùp kín treân laùt caét ñòa chaán 3D tieát dieän ngang caøng xeâ dòch, baát ñoái xöùng thì ñôùi granit nöùt neû hình neâm caøng roäng, caøng saâu vaø khaû naêng chöùa daàu caøng lôùn, töông töï nhö söï chìm noåi noâng saâu cuûa caùc vaät theå coù kích côõ khaùc nhau trong nöôùc hoaëc tyû leä cao thaáp khaùc nhau giöõa moùng vaø ñoä cao cuûa caùc ngoâi nhaø cao taàng vaäy.
Maët caét vôùi moâ hình moùng nöùt neû ñaëc tröng ñöôïc laáy töø caùc laùt caét ngang qua voøm Trung taâm moû Baïch Hoå (hình 6) ñaïi dieän cho phaàn giöõa beå vôùi noùc moùng naèm baát chænh hôïp döôùi taäp D taïi ñoä saâu khoaûng 3000m vaø Thaêng Long-1X(hình 7) ñaïi dieän cho phaàn rìa cuûa beå Cöûu Long vôùi noùc moùng naèm baát chænh
hôïp döôùi taäp D ôû ñoä saâu 2250m do söï naâng leân cuûa phaàn Ñoâng Baéc daûi naâng Coân Sôn vaøo giai ñoaïn cuoái Oligocene naøy.
HÌNH 6 : Moùng nöùt neû moû Baïch Hoå
HÌNH 7 : Moùng nöùt neû caáu taïo Thaêng Long
Quaù trình phong hoaù coù theå ñoùng goùp moät phaàn trong vieäc hình thaønh ñôùi nöùt neû, tuy nhieân ôû nhieàu tröôøng hôïp noù thöôøng coù vai troø tieâu cöïc ñoái vôùi taàng chöùa. Tuyø möùc ñoä phong hoaù, Granit coù theå bò caolinit hoaù moät phaàn hoaëc toaøn phaàn nhö khu vöïc traïi Maùi (Ñaø Laït). ÔÛ caùc gieáng khoan, phaàn noùc moùng thöôøng gaëp hieän töôïng naøy keøm khaû naêng chöùa keùm. Phaàn ñaù chöùa moùng Granit nöùt neû toát nhaát thöôøng gaëp hieän töôïng naøy keøm khaû naêng chöùa keùm. Phaàn ñaù chöùa moùng Granit nöùt neû toát nhaát thöôøng dao ñoäng trong khoaûng 100-500m döôùi noùc moùng. Nhìn chung cho tôùi nay, ngoaïi tröø nhöõng khu vöïc ñaëc bieät thuaän lôïi veà kieán taïo ñoä saâu lyù töôûng veà noùc moùng taïi beå Cöûu Long vaãn xaáp xæ khoaûng 2600-3000m, ñoä saâu lyù töôûng cuûa ñaù chöùa coù khaû naêng cho doøng thöông maïi toát vaø oån ñònh vaãn ôû khoaûng 3000-3500m. Töø 3500-4000m löu löôïng doøng coù xu höôùng suy giaûm. Döôùi ñoä saâu naøy, ngay caû töông öùng vôùi phaàn noùc moùng cao nhaát, caùc gieáng khoan nhìn chung thöôøng cho doøng keùm hôn, ôû daïng daàu nheï, coù tyû leä GOR cao hoaëc thöôøng giaûm nhanh löu löôïng trong moät thôøi gian ngaén. Veà phía caùnh keå caû ôû ñoä saâu khaù noâng nhieàu khi cuõng cho doøng raát keùm do naèm vaøo phaàn moùng töôi ít chòu taùc ñoäng cuûa hoaït ñoäng cuûa hoaït ñoäng neùn eùp, ñaù thöôøng chaët xít vaø naèm phía ngoaøi “neâm nöùt neû” neâu treân.
2.2 Ñaù chöùa luïc nguyeân.
Taàng chöùa caùc keát Miocene döôùi ôû moû Baïch Hoå ñöôïc coâng ty Mobil phaùt hieän töø naêm 1975, sau naøy XNLD Vietsovpetro phaùt hieän theâm 10 væa caùt keát Oligocene ôû voøm Baéc Baïch Hoå.
Taàng chöùa caùt keát Miocene döôùi laø taàng chöùa quan troïng thöù hai trong beå Cöûu Long, ñöôïc phaùt hieän vaø khai thaùc ôû caùc moû khaùc nhö Roàng, Raïng Ñoâng, Ruby vaø Sö Töû Ñen.
Cho ñeán nay, nhieàu væa chöùa caùt keát Oligocene thuoäc caùc taàng chaán E, D, C ñöôïc phaùt hieän ôû caùc moû Baïch Hoå, Roàng, Sö Töû Traéng, Raïng Ñoâng, Sö Töû Ñen, tuy nhieân chuùng chöa ñöôïc chuù yù khai thaùc do chaát löôïng ñaù chöùa vaø tính lieân thoâng væa khoâng toát baèng moùng vaø caùc keát Miocene.
Neùt ñaët tröng nhaát cuûa coâng taùc thaêm doø daàu khí ôû beå Cöûu Long thôøi gian qua laø:
-Taäp trung vaøo caùc caáu taïo daïng voøm keá thöøa moùng
-Ñoái töôïng thaêm doø chi phoái tö duy thaêm doø laø moùng, tieáp theo laø caùc keát Miocene döôùi.
-Moâ hình maãu cho tö duy thaêm doø laø moû Baïch Hoå.
Trong quaù trình thaêm doø cho ñeán nay coù moät soá ñieåm khaùc bieät ( hình 8 ), leäch ra khoûi moâ hình maãu Baïch Hoå laø:
- Trong moùng, chæ coù moû Baïch Hoå nhìn thaáy ñöùt gaõy nghòch vaø coù hieän töôïng nhieät dòch xaûy ra maïnh nhaát, ôû caùc moû khaùc vieäc taïo khe nöùt trong moùng thuaàn tuyù do quaù trình kieán taïo gaây ra vaø thöôøng ñi keøm vôùi caùc ñöùt gaõy thuaän.
Tính chaát thaám chöùa thay ñoåi trong moùng, chæ toát doïc theo moät soá ñöùt gaõy. ÔÛ nhieàu nôi khoái moùng chæ laø moät khoái ñaëc sít.
Coù khu vöïc coù tæ leä khí treân daàu cao laø:Sö Töû Traéng, Phöông Ñoâng, vaø ngöôïc laïi laø Sö Töû Ñen, Sö Töû Vaøng.
Caùc keát taàng E, taàng F ôû Sö Töû Traéng, taàng C ôû Sö Töû Ñen cho doøng thöû væa cao, chöùng toû tính chaát thaám chöùa raát toát.
Caùc keát taàng B1( Baïch Hoå) coù chaát löôïng toát ôû giöõa truõng, ngöôïc laïi chaát löôïng xaáu ôû rìa, ñieàu naøy ngöôïc vôùi quy luaät traàm tích.
HÌNH 8 : Nhaän xeùt veà nhöõng khaùc bieät trong beû Cöûu Long
3. Qua nghieân cöùu lòch söû phaùt trieån beå Cöûu Long ñöa ra caùc nhaän xeùt sau:
Hình 9 : Maët caét theå hieän söï taùch giaõn vaø neùn eùp beå Cöûu Long
HÌNH 9:
a. Caùc pha taùch vaø phaân dò moâi tröôøng traàm tích.
Giai ñoaïn taùch giaõn EOCENE-OLIGOCENE theå hieän roõ nhaát qua 2 taàng ñòa chaán E vaø D, coù caùc thuoäc tính ñòa chaán khaùc haún nhau cuõng nhö ñöôïc thaønh taïo trong caùc moâi tröôøng traàm tích khaùc nhau vaø giöõa chuùng laø baát chænh hôïp goùc. Moâi tröôøng traàm tích cuûa hai taäp naøy theå hieän söï keá tieáp cuûa moâi tröôøng luïc ñòa theo höôùng môû roäng khoâng gian traàm tích töø nhoû heïp ñeán roäng lôùn, vì theá coù theå coi giai ñoaïn taùch giaõn bao goàm hai pha: pha daäp vôõ taïo ra taàng E vaø pha giaõn môû roäng taïo ra taàng D, ñoàng thôøi coù söï thay ñoåi truïc taùch giaõn theo höôùng Ñoâng- Taây sang höôùng Ñoâng Baéc –Taây Nam vaøo cuoái Oligocene.
Taàng E hình thaønh nhö taàng loùt ñaùy trong giai ñoaïn ñaàu daäp vôõ ñaùy beå vôùi ñiaï hình laø caùc baùn ñòa haøo, ñòa haøo xen keïp caùc ñòa luyõ, caùc khoái truõng ñöôïc laáp ñaày nhanh baèng caùc traàm tích vuïn thoâ, nuùi löûa vaø caùc traàm tích nuùi vôùi nguoàn traàm tích töø caùc khoái cao keá caän neân ñaëc ñieåm traàm tích mang tính ñòa phöông theo ñòa hình coå, chöa hình thaønh moät beå lôùn coù trung taâm traàm tích vaø vuøng rìa.
Hình 11 : Baûn ñoà coå ñòa lyù taäp D
Hình 10 : Baûn ñoà coå ñòa lyù taäp E
Taàng D hình thaønh trong pha giaõn môû roäng trong giai ñoaïn keá tieáp theo, caùc khoái truõng ñöôïc môû roäng, saâu daàn vaø lieân thoâng nhau taïo neân moät beå hoà roäng lôùn coù bôø rìa xung quanh vaø tieáp nhaän traàm tích töø xa ñoå vaøo. Xeùt veà chieàu thaúng ñöùng, thaønh phaàn traàm tích taäp D mòn daàn töø döôùi leân treân, öùng vôùi quaù trình giaõn môû roäng beå, vaø xeùt theo chieàu ngang thì thoâ daàn töø trung taâm ra rìa.
b.Caùc pha neùn eùp vaø aûnh höôûng ñeán caáu truùc.
Theå hieän roõ qua hai taàng C vaø B, chuùng coù thuoäc tính ñiaï chaán phaân lôùp song song, töông ñoái gioáng nhau, nhöng giôø chuùng cuõng laø baát chænh hôïp goùc.
Taàng C theå hieän söï neùn eùp qua baøo moøn, caét cuït qua caùc khoái nhoâ cao vaø beà daøy traàm tích thay ñoåi khaùc nhau ôû ñôùi truõng, ñi keøm vôùi söï bieán daïng nghòch ñaûo cuûa caùc taàng E vaø D ôû beân döôùi vaø thöôøng xaûy ra caùc khu vöïc daïng baùn ñòa haøo, laø giai ñoaïn theå hieän söï eùp doàn.
Taàng B1 theå hieän söï neùn eùp qua söï taùi hoaït ñoäng cuûa heä thoáng ñöùt gaõy ôû daïng choøm, taïo neân caáu truùc “ troài”, caùc caáu taïo aâm/ döông hình hoa, phaùt trieån maïnh hôn phaàn Baéc beå.
c. Caùc phuï ñôùi traàm tích.
HÌNH 12 : Baûn ñoà caùc ñôùi traàm tích
Coù theå chia laøm 3 phuï ñôùi
A, Phuï ñôùi taây .
-Naèm ôû phía taây beå, goàm nhöõng truõng nhoû, heïp doïc theo heä thoáng ñöùt gaõy Ñoâng-Taây
-Nguoàn traàm tích chuû yeáu töø naâng Khorat, moät phaàn töø ñôùi Ñaø Laït
-Moät trong caùc trung taâm traàm tích cuûa taàng E
B, Phuï ñôùi ñoâng
-Naèm phía Ñoâng beå, keïp giöõa ñôùi naâng trung taâm vaø ñôùi naâng Coân Sôn.
- Traàm tích chuû yeáu töø naâng Coân Sôn
-Moät trong caùc taäp traàm tích cuûa taàng E, D
C, Phuï ñôùi Baéc
-Naèm ôû phía Baéc
-Traàm tích chuû yeáu töø ñôùi Ñaø Laït
-Trung taâm traàm tích cuûa taàng D, C, B1
4.Chìa khoùa ñeå daãn ñeán thaønh coâng trong coâng taùc Tìm Kieám Thaêm Doø beå Cöûu Long:
Hai yeáu toá quan troïng nhaát quyeát ñònh cho söï thaønh coâng cuûa coâng taùc thaêm doø beå Cöûu Long laø naâng cao chaát löôïng taøi lieäu ñòa chaán vaø giaûm giaù thaønh khoan. Ngoaøi ra, vieäc naâng cao heä soá thu hoài cuõng laø vaán ñeà lôùn caàn quan taâm bôûi chæ caàn naâng heä soá naøy theâm vaøi phaàn traêm cho Baïch Hoå hoaëc Sö Töû Ñen cuõng töông ñöông vôùi vieäc theâm moät vaøi moû nhoû.
Chaát löôïng taøi lieäu ñòa chaán caøng toát caøng chaéc chaén veà moâ hình vaø caøng coù thieát keá khoan chính xaùc. Kinh nghieäm Raïng Ñoâng cho thaáy sau khi khoan 5 gieáng thaúng ñöùng thaát baïi (töø RD.3X tôùi RD.7X), JVPC ñaõ tieán haønh xöû lyù, minh giaûi laïi vôùi tö duy thay ñoåi veà moâ hình ñòa chaát, töø ñoù coù thieát keá khoan thích hôïp( khoan xieân hoaëc gaàn nhö khoan ngang theo höôùng Ñoâng Baéc-Taây Nam) xuyeân caét toái ña caùc daûi nöùt neû (lineamen) vaø ñaõ khoan lieân tuïc thaønh coâng caùc gieáng RD.8X, 10X,11X, 12X. Vôùi löu löôïng trung bình moãi gieáng laø 8000-9000 thuøng/ngaøy, tröø tröôøng hôïp gieáng RÑ-9X khoâng thaønh coâng do khoan theo chieàu Nam-Baéc. Döïa vaøo taøi lieäu ñòa chaán ñöôïc kieåm ñònh qua thöïc teá thi coâng tôùi thôøi ñieåm naøy, caùc gieáng khoan theo höôùng Taây Nam-Ñoâng Baéc,Ñoâng- Taây thöôøng cho keát quaû thaønh coâng hôn nhieàu so vôùi caùc höôùng khaùc, bôûi ngoaïi tröø voøm trung taâm Baïch Hoå, nôi hoaït ñoäng neùn eùp dieãn ra quùa maïnh meõ gaây nöùt neû vaø vôõ vuïn haàu nhö toaøn ñôùi, coøn haàu heát caùc nôi khaùc, kieán taïo khu vöïc thöôøng taïo ra caùc daûi nöùt töông öùng vôù caùc ñöùt gaõy ñoái laäp traûi theo phöông Taây Baéc-Ñoâng Nam. Bôûi theá, thieát keá khoan xieân caét caøng nhieàu caùc daûi nöùt naøy caøng coù xaùc suaát thaønh coâng cao.
Hoaøn thieän coâng ngheä khoan, löïa choïn caùc thoâng soá dung dòch ñeå khoan nhanh, an toaøn, hieäu quaû, cho giaù reû nhaát cuõng laø moät trong caùc vaán ñeà maáu choát goùp phaàn thaønh coâng cho döï aùn. Thöïc teá khoan ôû taát caû caùc beå traàm tích taïi theàm luïc ñòa Vieät Nam, ngoaïi tröø phaàn trung taâm beå Nam Coân Sôn, nôi phaûi ñoái dieän vôùi caùc khoù khaên kyõ thuaät do dò thöôøng nhieät ñoä cao, aùp suaát cao ôû ñoä saâu döôùi 2500m maø MJC ñaõ phaûi chi treân 90 trieäu USD cho 2 gieáng vaø moät vaøi söï coá khí taàng noâng nhö Lan Taây-1X (beå Nam Coân Sôn), Traø Xanh Taây-1X (theàm luïc ñòa Taây Nam), hoaëc khí chöùa nhieàu CO2 vaø H2S taïi gieáng 112-Baïch Tró-1X (beå Soâng Hoàng), nhìn chung veà kó thuaät laø khoâng quaù phöùc taïp. Bôûi theá, ngoaøi muïc ñích thaáu hieåu veà ñòa chaát vaø tieàm naêng daàu khí cuûa moãi beå, vieäc toång keát coâng taùc khoan, nghieân cöùu ñeà xuaát moät thieát keá goïn nheï, an toaøn vôùi caùc tham soá coâng ngheä vaø dung dòch lyù töôûng cho caùc beå noùi chung vaø beå Cöûu Long noùi rieâng goùp phaàn ruùt ngaén thôøi gian khoan ñöôïc xem nhö moät nhu caàu böùc thieát, nhaát laø trong ñieàu kieän giaù giaøn vaø dòch vuï khoan ngaøy caøng taêng maïnh nhö hieän nay.
B.Vuøng rìa:
HÌNH 13 : So saùnh heä thoáng daàu khí giöõa ñôùi trung taâm vaø ñôùi rìa
Vuøng trung taâm
Ñôùi rìa beå
Sinh naïp
Sinh
Raát toát(taäp D)
Toát(taäp D)
Naïp
Taïi choã di cö ngaén
Naïp töø nhieàu phiaù
Caàn di cö daøi vaø ñöôøng daãn
Chuû yeáu naïp töø moät phía
Baãy
Chöùa
Moùng chöùa toát
Miocene döôùi chöùa toát
Oligocene chöùa keùm
Moùng chöùa toát theo ñôùi
Miocene dwois chöùa töø toát ñeán keùmOligocene chöùa toát
Chaén
Seùt D chaén moùng toát
Seùt Baïch Hoå chaén Miocene döôùi toát
Seùt D moûng ñi,chaén toát
Seùt Baïch Hoå chaát löôïng keùm ñi
Moùng coù theå chaén ngang
Baûng 1
Heä thoáng daàu khí coù hai thaønh phaàn chính:1. Sinh, naïp; 2. Baåy.
Ñeå thaêm doø daàu khí ven rìa caàn xen xeùt hai vaán ñeà sau. Phaàn trung taâm so saùnh vôùi phaàn rìa beå
Nhìn vaøo baûng 1, ñoái vôùi ñôùi rìa beå :
Veà ñaù meï cô cheá naïp, taàng seùt D hình thaønh trong moâi tröôøng ñaàm hoà, vôùi haøm löôïng TOC cao, ñöôïc thöøa nhaän laø taàng ñaù meï cöïc toát vaø taàng ñaát seùt naøy ñöôïc choân vuøi ñeán ñoä saâu vöøa ñuû ñeâû sinh ra moät löôïng daàu khí lôùn töø Miocene giöõa trôû laïi ñaây. Beà daøy taäp seùt raát lôùn vaø ôû nhieàu nôi noù ñuû daày ñeâû taïo ra moät taàng coù dò thöôøng aùp suaát so vôùi caùc taäp naèm treân vaø döôùi. Vì theá daàu khí coù theå ñöôïc sinh ra vaø di cö vaø naïp vaøo caùc beå chöùa naèm ôû treân vaø ôû döôùi taàng ñaù meï.
Khi noùi veà moùng thì moùng coù thaønh phaàn khaùc nhau vaø tính chaát daäp vôõ cuûa noù cuõng khaùc nhau. Ngoaøi moû Baïch Hoå coù tính chaát chöùa toát trong caû moät dieän tích, ôû caùc moû khaùc, moùng coù tính chaát chöùa toát doïc theo caùc ñôùi keøm ñöùt gaõy vì vaäy moùng coù khaû naêng chaén vaø coù khaû naêng chöùa.
Ñoái vôùi caùc baõi ôû vuøng rìa beå naèm ngoaøi ñôùi tröôûng thaønh cuûa ñôùi meï ngoaøi tính chaát chöùa chaén cuûa baãy, daàu khí caàn coù ñöôøng daãn ñeå di cö vaø naïp vaøo baãy vì vaäy ôû vuøng rìa khoaûng caùch giöõa baãy vaø ñôùi tröôûng thaønh beå meï laø moät yeáu toá quan troïng
Ñoái vôùi ñaù chöùa luïc nguyeân, taàng E hình thaønh ban ñaàu neân coù tính chaát chung cho dieän tích toaøn beå chuû yeáu laø Alluvi tính chaát thaám chöùa khaùc nhau giöõa trung taâm vaø vuøng rìa laø do ñoä saâu choân vuøi khaùc nhau. Caùt keát taàng D hình thaønh trong moâi tröôøng bieån hoà ôû trung taâm beå veà phía rìa chuùng hình thaønh trong moâi tröôøng soâng ngoøi vaø tam giaùc chaâu nhoû. Nhö vaäy taàng D maëc duø coù thaønh phaàn chuû yeáu laø seùt ñaàm hoà vaø laø taàng sinh ôû beå Cöûu long, nhöng veà phía rìa beå, tæ leä caùt trong taàng D taêng daàn vaø chuùng coù theå coù tính chaát chöùa toát. Caùt keát taàng C vaø B1 hình thaønh trong moâi tröôøng soâng ngoøi, ñoàng baèng ngaäp luït, vuõng vònh khi möïc nöôùc noâng daàn so vôùi taàng D vaø dieän tích hoà bò thu heïp laïi veà phía trung taâm beå.
Veà taàng chaén khu vöïc, taàng seùt Baïch Hoå naèm ôû noùc taàng B1, hình thaønh vaøo cuoái Miocene sôùm taàng seùt naøy töông ñoái ñaëc bieät chæ coù ôû beå Cöûu Long. Ta chæ môùi ghi nhaän söï hieän dieän thaønh phaàn thaïch hoïc vaø moâi tröôøng bieån hình thaønh taäp seùt naøy nhöng chöa coù cô cheá söï nghieân cöùu traàm tích hình thaønh chuùng. Ta cho raèng nguoàn goác laø do taùi laéng ñoïng traàm tích taàng B1 khi nöôùc bieån naâng cao vaø traøn ñoät ngoät vaøo beå Cöûu Long, noù boác ñi moät lôùp traàm tích, khi taùi laéng ñoäng thì coù söï phaân dò cô hoïc, caùt laéng ñoïng tröôùc, seùt laéng ñoïng sau vaø heä quaû laø ôû ñaâu coù taàng chaén Baïch Hoå daøy vaø chaát löôïng toát thì döôùi ñoù coù taàng caùt coù tính chaát chöùa toát.
1.Phay moùng ôû ñôùi rìa Cöûu Long
So vôùi caáu truùc naèm ôû vuõng saâu, caáu truùc naèm ôû beå thöôøng coù nhöõng ñaëc ñieåm sau:
Traàm tích phuû treân noùc raát ña daïng töø taàng E, D, C vaø B1, keát quaû thaêm doø trong thôøi gian qua cho thaáy khi chæ coù taàng C vaø B1 treân noùc moùng thì khoâng coù khaû naêng chaén, taàng chaén toát cho moùng laø taàng D, tuy nhieân ôû ñôùi rìa beà daøy taàng D giaûm ñi nhieàu vaø coù xen keïp caùt.
Caùc caáu truùc moùng naèm ôû ñôùi rìa beå thöôøng coù moät caùnh veà phía truõng saâu vaø daàu khí ñöôïc naïp ôû caùnh naøy. ÔÛ caùnh ngöôïc laïi, ñòa hình moùng töông ñoái noâng, traàm tích coù thaønh phaàn thoâ hôn, laøm taêng ruûi ro chaén söôøn vaø giaûm chieàu cao caáu truùc kheùp kín.
Nhö treân, söï coù maët cuûa taàng seùt D treân noùc moùng laø yeáu toá raát quan troïng cho caùc caáu truùc moùng ôû rìa beå, tuy nhieân theå tích caáu truùc kheùp kín cuûa moùng khoâng lôùn.
2.Caùc phay ñaù luïc nguyeân vaø daïng baõy ôû ñôùi rìa beå Cöûu Long
a.Baãy caáu truùc:
-Caáu truùc voøm nghòch ñaûo: caáu truùc naøy thöôøng naèm töông ñoái saâu ôû phaàn sau cuûa caùc baùn ñòa haøo vaø bò neùn eùp nghòch ñaûo vaøo cuoái taàng D.
-Caáu truùc voøm keà aùp ñöùt gaõy: naèm keà khoái moùng nhoâ cao, kheùp kín 3 chieàu, moät chieàu töïa vaøo moùng, caùc caáu truùc naøy chæ laø baãy daàu khí khi moùng ñoùng vai troø chaén ôû moät phía. Cho ñeán nay, daïng kheùp kín 3 chieàu naøy chöa ñöôïc thöïc hieän baèng coâng taùc khoan.
HÌNH 14 : Kieåu caáu truùc keà aùp ñöùt gaõy rìa ñôùi moùng naâng
b.Baãy ñòa taàng:
Trong taàng E vaø taàng D:
-Trong phuï ñôùi Taây baãy ñòa taàng ñaõ ñöôïc toå chöùc daàu löûa chuù yù nghieân cöùu töø nhöõng naêm 1993-1994 ôû khu vöïc loâ 17, troïng taâm chuù yù vaøo caùc vuøng coù bieân ñoä ñòa chaán cao trong taäp D ñöôïc cho laø caùc fan caùt trong moâi tröôøng ñaàm hoà
-Trong phuï ñôùi baéc chuù yù daïng fan caùt daïng taàng E taàng D do phaân dò ñòa hình ôû caùc thung luõng coå.
Trong taàng C vaø taàng B1:
-Trong phuï ñôùi Baéc quan saùt roõ caùc phaûn xaï ñòa chaán coù bieân ñoä cao coù theå laø caùc taàng caùt hoaëc than cuûa ñoàng baèng chaâu thoå.
-Trong phuï ñôùi Ñoâng quan saùt roõ söï phaùt trieån caùc neâm laán naêng löôïng cao, trong taàng C theå hieän söï phaân dò cao ñòa hình ñaùy beå, boùc moøn nôi bò naâng cao ñeå ñoå vaøo ñôùi truõng.
HÌNH 15 : Söï phaân dò traàm tích trong taäp C
KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ
Traûi qua 30 naêm thaêm doø vaø gaàn 20 naêm khai thaùc daàu khí taïi beå Cöûu Long, nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc löu taâm haøng ñaàu taïi vuøng rìa.
1. Veà phöông phaùp tieáp caän
Neân coù caùi nhìn toång theå tröôùc khi ñi saâu vaøo chi tieát, traùnh nhöõng nghieân cöùu rôøi raïc, manh muùn kieåu “thaày boùi xem voi” nhö vaãn thöôøng laøm. Coá gaéng phuû 3D cho dieän tích trieån voïng toaøn beå, xöû lyù vôùi chaát löôïng cao nhaát ñeå coù moâ hình ñòa chaát chung phuø hôïp tröôùc khi ñi vaøo ñaùnh giaù töøng caáu taïo.
Vôùi ñoái töôïng moùng, quan troïng nhaát laø chaát löôïng taøi lieäu ñòa chaán (laùt caét, laùt moûng…) töø ñoù coù moâ hình ñuùng vaø thieát keá khoan phuø hôïp, sao cho caøng caét qua nhieàu ñôùi nöùt neû caøng toát. Thoáng keâ caùc gieáng khoan xieân thaønh coâng nhaát taïi taát caû caùc moû lôùn taïi beå Cöûu Long haàu nhö ñeàu theo höôùng Ñoâng Baéc- Taây Nam, Ñoâng-Taây hoaëc doïc theo truïc caáu taïo, töông öùng caét qua caùc khe nöùt hoaëc ñöùt gaõy ñoái laäp, nôi tích tuï nguoàn daàu chính trong moùng Granit nöùt neû.
Nhöõng tieâu chí caàn thieát cho caáu taïo moùng naâng coù khaû naêng gaëp daàu lyù töôûng nhaát vaø daáu hieäu nhaän bieát.
Phaûi naèm döôùi taàng seùt D vaø theå hieän roõ hoaït ñoäng neùn eùp treân taøi lieäu ñòa chaán( moùng nhoâ cao vaø ñòa hình ghoà gheà, hình daïng caáu taïo bò xeâ dòch, coù ñöùt gaõy nghòch vaø caùc daûi nöùt neû, thaäm chí raát khoù phaân bieät thuaän hay nghòch ôû caùc taøi lieäu PSTM vôùi chaát löôïng khoâng cao…) bôûi ñieàu naøy thöôøng lieân quan tôùi ñaù moùng coù ñoä ñaäp vôõ vaø nöùt neû maïnh vaø ñoù chính laø ñoái töôïng thaêm doø vôùi xaùc xuaát thaønh coâng cao.
Maát dung dòch laø moät daáu hieäu giaùn tieáp raát quan troïng trong khi khoan. Thoâng thöôøng khi caáu taïo coù heä thoáng daàu khí toát, ngoaøi bieåu hieän khí maïnh trong khi khoan, maát dung dòch caøng nhieàu phaûn aùnh ñoä nöùt neû daàu caøng lôùn. Tuy nhieân, ôû ñoä saâu quaù lôùn, maát dung dòch toaøn phaàn cuõng coù theå do khoan truùng vaøo ñôùi ñöùt gaõy saâu, keà ranh giôùi daàu nöôùc nhö tröôøng hôïp gieáng RD-2X cuûa JVPC lo 15.2( ôû ñoä saâu 4100m-4200m)
Caàn toång keát ñaùnh giaù caùc baøi hoïc kinh nghieäm trong coâng ngheä khoan vaø ñeà xuaát moät thieát keá khoan goïn nheï nhaát, moät chöông trình khoan thích hôïp nhaát coù caân nhaéc tôùi moät sô ñoà maïng löôùi thieát keá toång theå ngay töø ñaàu nhaèm linh hoaït chuyeån muïc ñích khoan töø thaêm doø sang phaùt trieån neáu thaønh coâng thay vì laàn löôït tieán haønh caùc gieáng khoan thaêm doø- thaåm löôïng- phaùt trieån kinh ñieån toán keùm tröôùc ñaây nhaèm giaûm giaù thaønh ñaàu tö cô baûn, nhaát laø ñoái vôùi caùc gieáng khoan saâu, xieân khaù daøi trong moùng hoaëc caùc thaân chöùa thuoäc traàm tích Oligocene vaø Miocene döôùi.
Treân ba thaäp kæ tieán haønh coâng taùc Tìm Kieám Thaêm Doø ñaõ chöùng minh tieàm naêng to lôùn cuûa beå Cöûu Long. Vôùi taàng chöùa daàu laø ñaù moùng Granit nöùt neû taïi haøng loaït moû daàu noåi tieáng nhu Baïch Hoå, Raïng Ñoâng, Ruby, Sö Töû Ñen, Sö Töû Vaøng…beå Cöûu Long tôùi thôøi ñieåm hieän taïi ñaõ trôû thaønh moät hieän töôïng ñoäc nhaát voâ nhò treân theá giôùi. Tuy nhieân trong moät töông lai khoâng xa khi saûn löôïng daàu cuûa beå vöôït quaù saûn löôïng ñænh khi caùc ñoái töôïng caáu taïo truyeàn thoáng thuoäc moùng vaø Miocene döôùi seõ laø nhieäm vuï ñöôïc öu tieân haøng ñaàu ñoái vôùi caùc nhaø thaêm doø bôûi nhöõng lyù do giaûn ñôn song ñaày thuyeát phuïc: taàng sinh ñôùi raát giaøu, vò trí ñòa lyù gaàn bôø laïi coù theå vaän duïng cô sôû haï taàng saün coù… vaán ñeà laø chæ caàn coù baãy chöùa. Caùc phöông phaùp ñòa chaán ñaëc bieät seõ giöõ moät vai troø thieát yeáu trong nghieân cöùu ñòa taàng khu vöïc, giuùp coù moät ñaùng giaù chính xaùc veà moâ hình ñòa chaát, veà quy luaät söï phaân boá caùc thaân chöùa goùp phaàn cho vieäc thaêm doø thaønh coâng vaø hieäu quaû taïi khu vöïc naøy.
Moät phaàn khaù lôùn ñôùi rìa beå Cöûu Long ñaõ ñöôïc phuû ñòa chaán 3D vaø ñaây chính laø vaán ñeà thuaän lôïi ñeå ñaåy maïnh coâng taùc thaêm doø ôû vuøng naøy. Chaát löôïng soùng ñòa chaán raát toát ñeå veõ caáu truùc caùc taàng traàm tích, tuy nhieân moät soáù nghieân cöùu ñòa vaät lí ñaëc bieät chöa cho keát quaû mong muoán. Muïc ñích cuûa nghieân cöùu ñòa vaät lí nhaèm:
-Phaân dò chi tieát caùc töôùng traàm tích nhaèm veõ ñöôïc caùc phaân boá caùt seùt trong khoâng gian.
-Tìm kieám daáu hieäu tröïc tieáp cuûa daàu khí
Caùc baãy caáu taïo ôû vuøng rìa thöôøng coù kích côõ nhoû vì vaäy neân thaêm doø ôû caùc baãy ñòa taàng môùi coù khaû naêng taêng tröõ löôïng daàu trong beå kieåu baãy ñòa taàng ñaàu tieân ñang ñöôïc chuù yù laø daïng caùc fan khaùc ôû caùc ñòa taàng.
2. Caùc nguyeân lí veà phaùt hieän moû
-Phaàn lôùn tröõ löôïng cuûa beà maët naèm trong caùc moû lôùn.
-Caùc moû lôùn cuûa moät phay thöôøng tìm thaáy sôùm khi thaêm doø phay naøy.
-Tieáp tuïc thaêm doø seõ tìm ra caùc moû nhoû hôn.
-Tö töôûng ñòa chaát vaø coâng ngheä heä thoáng hoùa vieäc phaùt hieän daàu moû.
Ñeå thöïc hieän vaán ñeà treân chuùng ta seõ thaêm doø tieáp tuïc beå Cöûu Long nhö theá naøo? Caùc moû môùi seõ phaùt hieän coù kích côõ bao nhieâu vaø naèm trong phay naøo?
3. Caùc vaán ñeà chuùng ta gaëp phaûi hieän nay nhaèm naâng cao hieäu quaû cuûa nhöõng nguyeân cöùu treân laø:
1.Vaán ñeà taøi lieäu.
2.Vaán ñeà chuyeân gia nguyeân cöùu.
3.Vaán ñeà taøi chính.
4.Vaán ñeà quan nieäm, caùch nhìn cuûa nhaø quaûn lyù veà tính caàn thieát vaø coâng duïng cuûa phöông phaùp nguyeân cöùu .
Ñòa chaán 3D vaø caùc phöông phaùp ñòa vaät lyù ñaëc bieät keát hôïp vôùi toái öu hoùa coâng ngheä giaûm giaù thaønh khoan laø nhöõng coâng cuï höõu hieäu khi thaêm doø ôû vuøng rìa, keát quaû nghieân cöùu phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá maø kó naêng vaø kinh nghieäm cuûa nhaø thaêm doø laø quan troïng nhaát, vì vaäy vieäc ñaàu tö taøi chính vaøo phöông tieän kó thuaät vaø ñaàu tö naâng cao trình ñoä, kinh nghieäm nhaân laø yeáu toá quyeát ñònh thaønh coâng.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO.
Nguyeãn Vaên Chieån, Trònh Ích, Phan Tröôøng Thò. 1973. Thaïch hoïc. Nhaø xuaát baûn ñaïi hoïc vaø trung hoïc chuyeân nghieäp, Haø Noäi.
Traàn Ñöùc Chính, Nguyeãn Vaên Ñaéc, Trònh Xuaân Cöôøng. 10/2005. Keát quaû tìm kieám thaêm doø daàu khí ôû Vieät Nam ñeán 2005 vaø phöông höôùng hoaït ñoäng tieáp theo. Tuyeån taäp baùo caùo Hoäi nghò khoa hoïc 60 naêm ñòa chaát Vieät Nam. Haø Noäi (Trang 592 – 609).
Nguyeãn Tieán Long, Sung Jin Chang, 2000. Ñòa chaát khu vöïc vaø lòch söû phaùt trieån ñòa chaát beå Cöûu Long. Hoäi nghò khoa hoïc coâng ngheä 2000 “Ngaønh daàu khí tröôùc theá kæ 21” Taäp 1. NXB Thanh Nieân, Haø Noäi.
PVEP. 2004. Study of Gross depositional Environments of the Northern Cuu Long Basin and their impact on Hydrocarbon System. Ho Chi Minh City.
Phaïm Hoàng Queá, 1994. Lòch söû phaùt trieån ñòa chaát Beå Cöûu Long. Taïp chí daàu khí soá 1.
Malcolm Rider. The geological interpretation of well logs. Second Edition.
Tuyeån taäp baùo caùo Hoäi Nghò KHCN ” 30 naêm Daàu Khí Vieät Nam:Cô hoäi môùi, thaùch thöùc môùi “
Leâ phöôùc Haûo.Cô sôû khoan vaø khai thaùc Daàu Khí.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- anh den 2.doc