Phân tích những thách thức và cơ hội – Tìm ra những bước đi thích hợp trong tiến trình gia nhập WTO của Việt Nam

bieän phaùp caàn thieát trong quaù trình tham gia vaøo WTO ôû chöông sau. 3.3.1- CAÙC NHAÂN TOÁ TAÙC ÑOÄNG TRÖÏC TIEÁP VAØ GIAÙN TIEÁP ÑEÁN LAO ÑOÄNG KHI THAM GIA VAØO WTO NOÙI RIEÂNG VAØ QUAÙ TRÌNH HOÄI NHAÄP TOØAN CAÀU HOÙA NOÙI CHUNG. • Caùc nhaân toá taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán lao ñoäng. - Nhaân toá di chuyeån voán: Di chuyeån voán keøm theo di chuyeån coâng ngheä, kieán thöùc kinh doanh, quaûn lyù. Do ñoù, kích thích phaùt trieån giaùo duïc, ñaøo taïo lao ñoäng laønh ngheà cao ñeå ñaùp öùng söï phaùt trieån cuûa caùc doanh nghieäp coù yeáu toá voán nöôùc ngoaøi. ÔÛ caû 3 lónh vöïc laø tay ngheà, naêng löïc quaûn lyù vaø taùc phong laøm vieäc, caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi thöôøng coù nhöõng taùc ñoäng tích cöïc, laøm taêng chaát löôïng lao ñoäng, ñaåy nhanh quaù trình chuyeån dòch cô caáu kinh teá vaø cô caáu lao ñoäng. Doøng voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo caùc nöôùc ñang phaùt trieån taïo ra nhieàu vieäc laøm trong nhieàu lónh vöïc, ngaønh ngheà khaùc nhau, bao goàm caû vieäc laøm tröïc tieáp vaø vieäc laøm giaùn tieáp. - Nhaân toá töï do hoaù thöông maïi: Töï do hoaù thöông maïi thuùc ñaåy môû roäng phaân coâng vaø hôïp taùc lao ñoäng giöõa caùc nöôùc, laøm cho vieäc phaân boá vaø söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân, nguoàn nhaân löïc vaø caùc nguoàn löïc khaùc cuûa caùc nöôùc hôïp lyù hôn. Töï do hoaù thöông maïi taùc ñoäng laøm taêng caïnh tranh veà giaù caû, chaát löôïng haøng hoaù vaø caùc tieâu chuaån khaùc veà quy trình saûn xuaát, quaûn lyù, moâi tröôøng lao ñoäng, quan heä lao ñoäng… Do ñoù caùc yeâu caàu ñoái vôùi ñaøo taïo, huaán luyeän nguoàn nhaân löïc ngaøy caøng cao vaø coù taùc ñoäng lôùn ñeán naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc trong caùc doanh nghieäp. 45 Töï do hoaù thöông maïi ñoàng thôøi laø thaùch thöùc lôùn ñoái vôùi Vieät Nam do haøng hoaù coù haøm löôïng tri thöùc cao cuûa Vieät Nam chieám tyû leä thaáp. Nhieàu lónh vöïc ngaønh coù trình ñoä saûn xuaát thaáp, haøng hoaù khoâng coù khaû naêng caïnh tranh ñöôïc vôùi haøng hoaù cuûa caùc nöôùc phaùt trieån. Do ñoù tình traïng bieán ñoäng saûn xuaát kinh doanh, vieäc laøm, lao ñoäng doâi dö…. Coù theå xaûy ra ñoái vôùi moät soá lónh vöïc, ngaønh ngheà trong quaù trình môû cöûa thöông maïi. - Nhaân toá di chuyeån lao ñoäng: Nhaân toá di chuyeån lao ñoäng ñaëc tröng bôûi caùc doøng chuû yeáu laø: xuaát khaåu lao ñoäng vaø di cö lao ñoäng töø caùc nöôùc ít phaùt trieån hôn tôùi caùc nöôùc phaùt trieån hôn, tôùi nöôùc coù nhieàu vieäc laøm vaø traû coâng cao hôn; di chuyeån lao ñoäng chuyeân moân kyõ thuaät cuûa caùc nöôùc phaùt trieån hôn vaøo caùc nöôùc tieáp nhaän coâng ngheä (caùc chuyeân gia khoa hoïc, coâng ngheä…) Tuy nhieân, hình thöùc di cö lao ñoäng chuyeân moân kyõ thuaät cao ra nöôùc ngoaøi gaây ra tình traïng chaûy maùu chaát xaùm, thieät haïi ñeán lôïi ích cuûa caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Ngoaøi doøng di chuyeån lao ñoäng ra nöôùc ngoaøi coøn coù doøng di chuyeån trong nöôùc. Nhöõng cô hoäi vieäc laøm ñöôïc taïo ra bôûi doøng FDI, nhaát laø ôû nhöõng khu coâng nghieäp vaø khu cheá xuaát vaø söï traû coâng haáp daãn hôn ñaõ taïo neân doøng di chuyeån lao ñoäng trong nöôùc, töø nhöõng vuøng noâng thoân ra thaønh thò, töø khu vöïc noâng nghieäp chuyeån sang khu vöïc coâng nghieäp, töø nôi thu nhaäp thaáp hôn ñeán nôi thu nhaäp cao hôn. • Caùc nhaân toá taùc ñoäng giaùn tieáp ñeán lao ñoäng. - Söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá trí thöùc: Nhieàu nöôùc treân theá giôùi ñang thöïc hieän böôùc chuyeån töø neàn kinh teá coâng nghieäp sang neàn kinh teá trí thöùc. Caùc lónh vöïc kinh teá trí thöùc (caùc coâng ngheä coù haøm löôïng khoa hoïc kyõ thuaät cao nhö: coâng ngheä thoâng tin, coâng ngheä sinh hoïc, 46 coâng ngheä vaät lieäu môùi, töï ñoäng hoaù ñieàu khieån ….) ñöôïc ñaëc bieät chuù troïng phaùt trieån. Trong ñoù, coâng ngheä thoâng tin – vieãn thoâng ñaõ thuùc ñaåy taêng tröôûng vaø naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa taát caû caùc lónh vöïc, ngaønh ngheà trong neàn kinh teá cuûa caùc nöôùc. Coâng ngheä thoâng tin vaø vieãn thoâng taïo ra caùc ngheà nghieäp môùi, taùc ñoäng lôùn ñeán heä thoáng ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc laønh ngheà vaø laønh ngheà. Ñoàng thôøi hình thaønh ñoäi nguõ lao ñoäng chaát löôïng cao vaø coù phaåm chaát lao ñoäng ñaëc bieät laøm vieäc trong caùc lónh vöïc, ngaønh ngheà cuûa neàn kinh teá tri thöùc. - Vaäân taûi quoác teá: Caùc hình thöùc vaän taûi nhö: vaän taûi ñöôøng saét, haøng khoâng, ñöôøng bieån, ñöôøng boä coù söï phaùt trieån maïnh, taïo thaønh caùc maïng löôùi lieân quoác gia, lieân khu vöïc vaø toaøn caàu vôùi giaù ngaøy caøng reû hôn. Söï phaùt trieån cuûa vaän taûi quoác teá taùc ñoäng ñeán söï phaùt trieån cuûa raát nhieàu ngaønh coâng nghieäp, dòch vuï vaø noâng nghieäp. Trong ñoù ñaëc bieät laø caùc ngaønh saûn xuaát höôùng vaøo xuaát khaåu (coâng nghieäp cheá bieán, may maëc, khai thaùc khoaùng saûn, da giaày) vaø taïo söï thuaän lôïi cho du lòch, xuaát khaåu lao ñoäng, du hoïc… Do ñoù, phaùt trieån vaän taûi quoác teá coù moái quan heä ñeán taêng tröôûng vieäc laøm khoâng nhöõng trong ngaønh vaän taûi maø caû trong caùc lónh vöïc ngaønh ngheà khaùc cuûa toaøn boä neàn kinh teá quoác daân. - Caùc ñònh cheá kinh teá khu vöïc vaø toaøn caàu: Söï phaùt trieån cuûa caùc toå chöùc kinh teá vaø thöông maïi theá giôùi, khu vöïc vaø taêng cöôøng caùc hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc naøy ñaõ daãn ñeán vieäc khoâng ngöøng môû roäng vaø thay ñoåi caùc thoâng leä quoác teá veà ñaàu tö, thöông maïi vaø lao ñoäng. Do ñoù, Khi Vieät Nam tham gia vaøo WTO cuõng phaûi boå sung, thay ñoåi caùc quy ñònh phaùp luaät lieân quan tôùi ñaàu tö, thöông maïi, lao ñoäng ñeå phuø hôïp vôùi caùc thoâng leä quoác teá, trong ñoù bao goàm coù: Caùc chính saùch veà phaùt trieån nguoàn nhaân löïc ; Chính saùch töï do hoaù thöông maïi, xuaát khaåu lao ñoäng, quaûn lyù lao ñoäng, tieâu chuaån lao ñoäng vaø quan heä lao ñoäng. Nhaát laø ñoái vôùi Vieät Nam do tröôùc ñaây vaän haønh neàn kinh teá theo cô cheá taïp trung thì ñeå phuø hôïp vôùi neàn kinh teá thò tröôøng vaø caùc 47 thoâng leä quoác teá söï thay ñoåi caùc quy ñònh phaùp luaät phaûi raát cô baûn. Heä quaû laø caùc thay ñoåi luaät leä mang tính toaøn caàu taùc ñoäng caên baûn ñeán phaùt trieån nguoàn nhaân löïc, vieäc laøm veà caùc vaán ñeà lao ñoäng. 3.3.2- TAÙC ÑOÄNG ÑOÁI VÔÙI VIEÄC LAØM Veà toång theå khi Vieät Nam tham gia vaøo WTO seõ laøm taêng löu löôïng giao dòch treân caû 3 thò tröôøng laø thò tröôøng haøng hoaù – dòch vuï, thò tröôøng taøi chính vaø thò tröôøng lao ñoäng. Ñoái vôùi thò tröôøng lao ñoäng theá giôùi, toång caàu veà lao ñoäng taêng, töùc soá vieäc laøm môùi ñöôïc taïo ra nhieàu hôn, nhöng ñi keøm theo ñoù seõ laø söï dö thöøa lao ñoäng cuïc boä, töùc thaát nghieäp do söï caïnh tranh vaø söï phaân boå laïi caùc nguoàn löïc döôùi taùc ñoäng ñieàu chænh cuûa thò tröôøng toaøn caàu. Nhö vaäy, söï gia taêng cuûa toång caàu veà lao ñoäng vaø suy giaûm caàu cuïc boä veà lao ñoäng chính laø hai yeáu toá mang ñeán thôøi cô vaø thaùch thöùc cho moãi quoác gia, moãi doanh nghieäp trong quaù trình toaøn hoäi nhaäp. Nguyeân nhaân thöôøng ñöôïc neâu ra cho toác ñoä maát vieäc laøm laø do phaûi saép xeáp lao ñoäng khi dôõ boû nhöõng raøo caûn thöông maïi, ñaëc bieät laø trong nhöõng ngaønh ñöôïc Nhaø nöôùc chính thöùc baûo hoä döïa vaøo nguoàn lao ñoäng reû vaø chaát löôïng thaáp. Song song vôùi quaù trình treân laø vieäc thu heïp “ñaëc quyeàn” vaø giaûm dö thöøa lao ñoäng trong doanh nghieäp nhaø nöôùc cuøng caùc cô quan haønh chính. Quaù trình naøy laøm taêng ñaùng keå tyû leä thaát nghieäp trong nhöõng naêm ñaàu cuûa “môû cöûa”. Ngöôïc laïi, hoäi nhaäp vôùi thò tröôøng theá giôùi, ñaåy maïnh caïnh tranh, coå phaàn hoaù doanh nghieäp Nhaø nöôùc, baõi boû ñoäc quyeàn trong moät soá ngaønh cung caáp dòch vuï coâng coäng, caûi caùch thuû tuïc haønh chính, ñaëc bieät laø chính saùch môû cöûa thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ gaén lieàn vôùi vieäc taïo ra khoái löôïng coâng aên vieäc laøm lôùn, môû roäng thò tröôøng lao ñoäng phi Noâng Nghieäp vaø höôùng maïnh vaøo caùc ngaønh xuaát khaåu. Vieäc laøm taïo theâm deã thaáy laø nhôø ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi, cuï theå nhaát laø trong caùc khu coâng nghieäp vaø khu cheá xuaát. Ñaây chính laø nhöõng 48 ñoäng löïc taïo vieäc laøm maïnh meõ, bôûi leõ khu vöïc naøy khoâng chæ tröïc tieáp taïo vieäc laøm maø coøn taùc ñoäng “lan toaû” taïo caàu lao ñoäng môùi vaø thu huùt vaøo caùc döï aùn lieân quan. Trong giai ñoaïn töï do hoaù thöông maïi, vaø noùi chung hôn laø giai ñoaïn ñaàu cuûa caûi caùch kinh teá, toác ñoä maát vieäc laøm coù theå cao hôn so vôùi toác ñoä taïo vieäc laøm. Nhöng nhìn chung, nhöõng ñaùnh giaù daøi haïn vaø kinh nghieäm hoäi nhaäp cho thaáy trong caû quaù trình, toác ñoä taïo vieäc laøm môùi cao hôn nhieàu so vôùi toác ñoä maát vieäc laøm. Ngoaøi taùc ñoäng tích cöïc trong vieäc taïo vieäc laøm môùi vieäc hoäi nhaäp cuõng buoäc caùc doanh nghieäp cuûa Vieät Nam phaûi khoâng ngöøng naâng cao tính caïnh tranh, söû duïng hôïp lyù vaø coù hieäu quaû caùc nguoàn löïc, trong ñoù coù nguoàn löïc lao ñoäng. Chính söùc eùp naøy ñang taïo ra nhöõng thaùch thöùc ñoái vôùi vaán ñeà vieäc laøm, nhaát laø trong khu vöïc kinh teá quoác doanh. Tröôùc heát, caàn khaúng ñònh chuû tröông toå chöùc, saép xeáp laïi caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc laø chuû tröông cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc nhaèm laøm cho khu vöïc kinh teá Nhaø nöôùc laøm aên coù hieäu quaû hôn, söû duïng hôïp lyù vaø kinh teá hôn caùc nguoàn löïc cuûa xaõ hoäi. Trong thôøi ñaïi ngaøy nay, khoù coù theå tìm thaáy moät doanh nghieäp naøo maø caùc yeáu toá ñaàu vaøo hoaëc ñaàu ra, hoaëc caùc phaàn caáu thaønh neân yeáu toá ñaàu vaøo khoâng chòu aûnh höôûng cuûa giaù caû thò tröôøng quoác teá. Trong boái caûnh ñoù, nhieàu doanh nghieäp Nhaø nöôùc ñaõ boäc loä yeáu keùm trong quaûn lyù vaø söû duïng nguoàn löïc, trong ñoù coù nguoàn löïc lao ñoäng. Ñeå ñaûm baûo tính hieäu quaû vaø söùc caïnh tranh cuûa töøng doanh nghieäp vaø cuûa toaøn boä khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc, moät boä phaän lao ñoäng ñang laøm trong caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc seõ thuoäc dieän doâi dö. Bôûi vaäy, trong nhöõng naêm tôùi, xöû lyù vaán ñeà lao ñoäng doâi dö töø caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc ñang laø coâng vieäc troïng taâm cuûa Vieät nam trong lónh vöïc lao ñoäng vieäc laøm. 49 CHÖÔNG 4 KIEÁN NGHÒ CAÙC VAÁN ÑEÀ CAÀN GIAÛI QUYEÁT VAØ CAÙC BÖÔÙC ÑI THÍCH HÔÏP TAÏO TIEÀN ÑEÀ CHO VIEÄT NAM GIA NHAÄP WTO 4.1- MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP TAÏO TIEÀN ÑEÀ CHO TIEÁN TRÌNH GIA NHAÄP WTO CUÛA VIEÄT NAM. Toaøn caàu hoaù hieän nay phaûi ñöôïc xem xeùt vaø khoâng neân phoù maëc cho caùc nöôùc giaøu quyeát ñònh. Vaø caùc nöôùc ñang phaùt trieån phaûi chuû ñoäng haønh ñoäng vaø cuøng nhau haønh ñoäng ñeå coù tieáng noùi trong caùc quyeát ñònh ñònh hình toaøn caàu hoaù. Toaøn caàu hoaù phaûi ñöôïc cai quaûn baèng caùc qui ñònh vaø caùch thöùc baûo veä ñöôïc caùc nöôùc ngheøo tröôùc söï xaùo troän kinh teá , traùnh vieäc tieáp caän sai laàm khi cho raèng moïi quoác gia ñeàu coù naêng löïc nhö nhau. Vôùi nhaän thöùc treân coäng vôùi tình hình thöïc teá cuûa Vieät Nam, toâi xin kieán nghò caùc giaûi phaùp taïo tieàn ñeà cho tieán trình gia nhaäp WTO cuûa Vieät Nam: GIAÛI PHAÙP THÖÙ 1 - HOØAN THIEÄN HEÄ THOÁNG PHAÙP LUAÄT - CAÛI CAÙCH VAØ MINH BAÏCH HOÙA CÔ CHEÁ QUAÛN LYÙ: - Kinh teá thò tröôøng laø neàn kinh teá phaùp cheá. Kinh teá thò tröôøng XHCN caøng phaùt trieån thì vieäc xaây döïng phaùp cheá caøng caàn phaûi taêng cöôøng vaø hoaøn thieän. Ñeå thích öùng vôùi yeâu caàu quoác teá hoaù. Maëc duø nhöõng naêm qua, caùc cô quan laäp phaùp Vieät Nam ñaõ tích cöïc ban haønh vaø boå sung nhieàu boä luaät vaø phaùp leänh quan troïng song vaãn coøn thieáu moät soá quy ñònh vaø luaät leä trong lónh vöïc thöông maïi dòch vuï vaø sôû höõu trí tueä. Caùc cô quan haønh phaùp cuõng coù nhieàu coá gaéng ban haønh caùc vaên baûn phaùp quy ñeå höôùng daãn thi haønh caùc vaên baûn luaät vaø goùp phaàn boå sung, chi tieát hoaù caùc qui phaïm phaùp luaät nhöng tính khaû thi cuûa nhöõng qui ñònh trong caùc vaên baûn Luaät ñöôïc ban haønh ñoâi khi coøn thaáp, naêng löïc cuûa caùc cô quan thi haønh coøn haïn cheá cuõng phaàn naøo laøm giaûm hieäu quaû cuûa caùc vaên baûn phaùp quy. Tính cöôõng cheá cuûa caùc qui 50 ñònh ñaõ coù coøn yeáu, daãn ñeán thöông maïi dòch vuï ôû ta chöa phaùt trieån nhieàu vaø tình traïng vi phaïm baûn quyeàn coøn cao. Ñieàu naøy ñoøi hoûi trong quaù trình ñaøm phaùn ta phaûi boå sung, ñieàu chænh, hoaøn thieän phaùp luaät vaø caùc chính saùch kinh teá ñeå moät maët phuø hôïp vôùi caùc nguyeân taéc cuûa WTO, maët khaùc vaãn ñaûm baûo ñöôïc ñònh höôùng phaùt trieån vaø lôïi ích cuûa ñaát nöôùc. Ñoàng thôøi, coøn taïo moâi tröôøng phaùp lyù vöõng chaéc vaø thuaän lôïi cho doanh nghieäp, baûo veä hôïp lyù ñöôïc nhöõng ngaønh saûn xuaát non treû. Beân caïnh vieäc nhanh choùng soaïn thaûo caùc luaät leä phuø hôïp vôùi qui ñònh cuûa WTO, nhaát thieát phaûi thieát laäp caùc cô cheá cöôõng cheá höõu hieäu khi xöû lyù caùc tröôøng hôïp vi phaïm. - Minh baïch hoaù caùc chính saùch vaø cô cheá quaûn lyù, ñaûm baûo tính oån ñònh cuûa moâi tröôøng thöông maïi vaø ñaàu tö ôû Vieät Nam. OÅn ñònh kinh teá vó moâ vaø taïo baàu khoâng khí ñaàu tö laønh maïnh trong toaøn xaõ hoäi. Caàn tieáp tuïc caûi caùch, ñoåi môùi cô cheá, nhaát laø cô cheá taøi chính vaø lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc; taïo thuaän lôïi toái ña cho caùc doanh nghieäp, caùc nhaø ñaàu tö vaø nhaân daân yeân taâm ñaàu tö phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh ñeå taïo môû vieäc laøm; ñaåy maïnh chuyeån dòch cô caáu kinh teá noâng thoân, thöïc hieän chieán löôïc coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù noâng thoân. - Chuyeån caùc bieän phaùp quaûn lyù kinh teá meänh leänh, haønh chính sang caùc bieän phaùp kinh teá taøi chính ñuùng qui luaät thò tröôøng. Söû duïng roäng raõi phöông tieän ñieän töû trong neàn haønh chính quoác gia. Haïn cheá söï can thieäp tröïc tieáp cuûa Nhaø nöôùc ñoàng thôøi gia taêng vieäc söû duïng caùc coâng cuï can thieäp giaùn tieáp, daàn daàn aùp duïng nguyeân taéc toái hueä quoác, ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 51 GIAÛI PHAÙP THÖÙ 2 - NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC DOANH NGHIEÄP VAØ TAÏO MOÂI TRÖÔØNG CAÏNH TRANH LAØNH MAÏNH: Ñaåy nhanh tieán trình caûi caùch doanh nghieäp Nhaø nöôùc, kieân quyeát giaûi theå caùc doanh nghieäp laøm aên khoâng coù laõi nhieàu naêm, baùn vaø chuyeån ñoåi hình thöùc sôû höõu ñoái vôùi caùc doanh nghieäp coù quy moâ vöøa vaø nhoû. Ñeå thích öùng vôùi moâi tröôøng toaøn caàu hoaù, caûi caùch doanh nghieäp Nhaø nöôùc caàn ñöôïc tieán haønh theo höôùng taïo söï bình ñaúng giöõa caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc, caùc doanh nghieäp tö nhaân vaø doanh nghieäp FDI. Loaïi boû tham nhuõng trong taát caû caùc khaâu hoaït ñoäng cuûa neàn kinh teá quoác daân baèng vieäc boå sung, hoaøn thieän vaø taêng cöôøng giaùm saùt thöïc hieän caùc quy ñònh taøi chính (ñôn giaù chi tieâu, ñôn giaù saûn phaåm…) do Nhaø nöôùc ban haønh. Nôùi loûng ñoäc quyeàn cuûa Nhaø nöôùc trong moät soá lónh vöïc kinh doanh nhö: vieãn thoâng, vaän taûi, ñöôøng saét, ñieän naêng…Phaùt trieån khu vöïc kinh teá tö nhaân, trong ñoù Nhaø nöôùc chuù troïng khuyeán khích phaùt trieån caùc taäp ñoaøn kinh teá tö nhaân coù taàm hoaït ñoäng xuyeân quoác gia. Thuùc ñaåy caùc doanh nghieäp tö nhaân lieân doanh, lieân keát vaø saùt nhaäp vôùi caùc coâng ty nöôùc ngoaøi ñeå naâng cao khaû naêng caïnh tranh. GIAÛI PHAÙP THÖÙ 3 - MÔÛ ROÄNG VAØ ÑA DAÏNG HOÙA THÒ TRÖÔØNG XUAÁT KHAÅU: - Xaùc ñònh caùc maët haøng xuaát khaåu chuû löïc: Ñeå khai thaùc ñöôïc cô hoäi ñaåy maïnh xuaát khaåu moät khi trôû thaønh thaønh vieân chính thöùc cuûa WTO, tröôùc heát phaûi bieát roõ khaû naêng cuûa chuùng ta naèm ôû ñaâu, maïnh ôû nhöõng ngaønh naøo, yeáu toá nhöõng ngaønh naøo, töø ñoù taäp trung tröôùc heát vieäc ñaåy maïnh xuaát khaåu ôû nhöõng maët haøng ta ñang coù theá maïnh, coù ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå vöôn ra thò tröôøng quoác teá. Ñoù seõ laø nhöõng maët haøng chuû löïc trong chieán thuaät ñaåy maïnh xuaát khaåu, taïo ñaø phaùt trieån cho toaøn boä coâng taùc xuaát khaåu. 52 Coù theå noùi ñaây laø giaûi phaùp cô baûn cho vieäc taêng cöôøng xuaát khaåu ñeå töø ñoù coù caùc chính saùch, chieán löôïc phaùt trieån caùc maët haøng ñoù, saün saøng veà saûn löôïng cuõng nhö söùc caïnh tranh ngay khi ñaët chaân vaøo thò tröôøng thöông maïi theá giôùi. Nhaèm taêng hieäu quaû xuaát khaåu, cuøng vôùi vieäc xaùc ñònh caùc maët haøng xuaát khaåu chuû löïc caên cöù vaøo tình hình xuaát khaåu trong nhöõng naêm gaàn ñaây, trong töông lai ñònh höôùng xuaát khaåu phaûi theo cô caáu gia taêng caùc saûn phaåm coù giaù trò gia taêng ngaøy caøng cao, chuù troïng caùc saûn phaåm coù haøm löôïng coâng ngheä vaø trí thöùc cao, giaûm daàn tyû troïng haøng thoâ. Haïn cheá vaø tieán tôùi xoaù boû tình traïng chaïy theo kim ngaïch baát chaáp hieäu quaû. Treân cô sôû thöïc tieãn vaø ñònh höôùng ñoù, coù theå xaùc ñònh caùc maët haøng xuaát khaåu chuû löïc cuûa Vieät Nam trong thôøi gian tôùi. Ñieåm caàn löu yù ôû ñaây laø vieäc xaùc ñònh caùc maët haøng chuû löïc khoâng chæ treân cô sôû kim ngaïch hay saûn löôïng xuaát khaåu maø coøn phaûi treân cô sôû beàn vöõng cuûa caùc yeáu toá taïo neân keát quaû ñoù vaø xu höôùng phaùt trieån trong töông lai cuûa töøng ngaønh haøng. Chaúng haïn ñoái vôùi daàu thoâ, sau khi hoaøn taát cuïm nhaø maùy loïc daàu Dung Quaát thì coù theå seõ khoâng coøn laø maët haøng xuaát khaåu chuû löïc nöõa (do phuïcvuï chuû yeáu cho saûn xuaát saûn phaåm daàu khí trong nöôùc). Hoaëc ñoái vôùi nhoùm haøng ñieän töû vi tính, hieän taïi coøn ñöùng haøng thöù 7 song vôùi xu theá taêng tröôûng hieän nay, nhôø lôïi theá phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm cuûa ngöôøi Vieät Nam: thoâng minh, kheùo leùo, tieáp thu nhanh vaø giaù nhaân coâng reû, trong töông lai khoâng xa seõ vöôn leân nhoùm haøng daãn ñaàu. Do vaäy caùc ngaønh caàn caân nhaéc thaän troïng vieäc xaùc ñònh caùc maët haøng xuaát chuû löïc. - Khoâng ngöøng môû roäng vaø ña daïng hoaù thò tröôøng xuaát khaåu. Cuøng vôùi vieäc xaùc ñònh caùc maët haøng xuaát khaåu chuû löïc, trong ñieàu kieän laø thaønh vieân WTO, caùc raøo caûn ñoái vôùi haøng xuaát khaåu cuûa Vieät Nam ñaõ ñöôïc dôõ boû, bieän phaùp khoâng theå khoâng tieán haønh laø môû roäng vaø ña daïng hoaù thò tröôøng xuaát khaåu. Ñaây laø hai bieän phaùp luoân luoân phaûi ñi song haønh vôùi nhau bôûi moät lyù do raát ñôn giaûn: haøng hoaù vaø thò tröôøng khoâng theå taùch rôøi nhau. Thò tröôøng luoân gaén vôùi nhöõng 53 saûn phaåm nhaát ñònh, do ñoù noäi dung chính cuûa bieän phaùp môû roäng thò tröôøng xuaát khaåu laø xaùc ñònh thò tröôøng caàn môû roäng öùng vôùi nhöõng maët haøng xuaát khaåu nhaát ñònh. - Phaùt trieån heä thoáng xuùc tieán thöông maïi ñeå phaùt trieån xuaát khaåu: + Thaønh laäp Cuïc xuùc tieán thöông maïi vaø caùc chi cuïc xuùc tieán thöông maò taïi caùc ñòa phöông. + Phaùt trieån heä thoáng Phoøng coâng nghieäp thöông maïi caùc Hieäp hoäi ngheà nghieäp coù thöïc hieän chöùc naêng xuùc tieán thöông maïi + Heä thoáng xuùc tieán thöông maïi thöïc hieän caùc coâng vieäc hoã trôï xuaát khaåu nhö: cung öùng thoâng tin (thò tröôøng xuaát khaåu, coâng ngheä..) thöïc hieän caùc giaûi phaùp taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh, giuùp tìm kieám thò tröôøng, giuùp caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû xuaát khaåu, trôï giuùp phaùt trieån heä thoáng giaùm ñònh chaát löôïng haøng hoaù theá giôùi … GIAÛI PHAÙP THÖÙ 4 - CAÉT GIAÛM THUEÁ QUAN TREÂN CÔ SÔÛ BAÛO HOÄ HÔÏP LYÙ SAÛN XUAÁT TRONG NÖÔÙC: Vaán ñeà coù theå thaáy ngay khi thöïc hieän vieäc caét giaûm thueá quan laø söï giaûm thu ngaân saùch töø nguoàn thueá nhaäp khaåu. Tuy nhieân, xeùt treân bình dieän toång theå, vieäc caét giaûm thueá nhaäp khaåu seõ laøm giaûm nguoàn thu ngaân saùch song laïi goùp phaàn nhanh toác ñoä taêng tröôûng buoân baùn quoác teá, laøm taêng ngaân saùch quoác gia töø nguoàn thu trong nöôùc do söï taêng tröôûng töông xöùng cuûa thò tröôøng noäi ñòa. Nhö vaäy, vaán ñeà ñaùng quan taâm ôû ñaây laø ôû nghóa baûo hoä, chöù khoâng phaûi ôû yù nghóa thu nhaäp. Do ñoù, khi xaùc ñònh caùc möùc caét giaûm thueá, bieän phaùp caàn thieát laø xaây döïng caáp ñoä baûo hoä cho caùc ngaønh saûn xuaát trong nöôùc ñeå coù möùc caét giaûm phuø hôïp. 54 Xeùt treân bình dieän toång quaùt, ñònh höôùng cho vieäc caét giaûm thueá suaát treân cô sôû xaây döïng caáp ñoä baûo hoä coù theå theo 5 caáp ñoä ( Xem phuï luïc 4 - Thueá suaát nhaäp khaåu theo caáp ñoä baûo hoä) Noäi dung cuï theå cuûa bieän phaùp naøy laø daønh öu tieân cho moät soá ngaønh kinh teá quan troïng, xaùc ñònh roõ ngaønh naøo caàn ñöôïc baûo veä tröôùc nhöõng ñoøi hoûi giaûm thueá quan cuûa caùc nöôùc khaùc, möùc giaûm thueá nhaäp khaåu laø bao nhieâu thì coù theå chaáp nhaän, nhöng ñoàng thôøi vaãn baûo hoä hôïp lyù cho saûn xuaát trong nöôùc. Vì xuaát phaùt ñieåm cuûa neàn kinh teá nöôùc ta coøn thaáp so vôùi trong khu vöïc vaø treân theá giôùi, haàu heát caùc ngaønh coâng nghieäp Vieät Nam coøn non treû, duy trì baûo hoä trong nhöõng naêm tröôùc maét laø caàn thieát ñeå taïo ñieàu kieän cho caùc ngaønh phaùt trieån. Ñaây cuõng laø bieän phaùp taän duïng cô hoäi coù thôøi gian chuyeån tieáp daønh cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån. GIAÛI PHAÙP THÖÙ 5 - TAÊNG CÖÔØNG COÂNG TAÙC TUYEÂN TRUYEÀN VEÀ HOÄI NHAÄP WTO - KIEÄN TOØAN ÑOÄI NGUÕ CAÙN BOÄ ÑAØM PHAÙN: - Coâng taùc tuyeân truyeàn veà hoäi nhaäp WTO. Tieán haønh roäng raõi coâng taùc tö töôûng, tuyeân truyeàn, giaûi thích trong caùc toå chöùc ñaûng, chính quyeàn, ñoaøn theå, caùc doanh nghieäp vaø caùc taàng lôùp nhaân daân ñeå ñaït ñöôïc nhaän thöùc vaø haønh ñoäng thoáng nhaát vaø nhaát quaùn veà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Phaûi coi ñoù laø nhu caàu vöøa böùc xuùc, vöøa cô baûn vaø laâu daøi cuûa neàn kinh teá nöôùc ta, naâng cao nieàm tin vaøo khaû naêng vaø quyeát taâm cuûa nhaân daân ta, chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. - Kieän toaøn ñoäi nguõ caùn boä ñaøm phaùn Nhaân löïc laø moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng ñaûm baûo vieäc tieán haønh coù hieäu quaû caùc hoaït ñoäng ñaøm phaùn, cam keát, thöïc hieän cam keát vaø baûo veä caùc lôïi ích cuûa Vieät Nam tröôùc quaù trình hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi. Vieäc tham gia ñaày ñuû vaøo caùc hoaït ñoäng cuûa WTO ñoøi hoûi phaûi coù moät cô caáu toå chöùc môùi vaø nhu caàu 55 môùi veà kieán thöùc vaø kyõ naêng cuûa ñoäi nguõ caùn boä. Ñaëc bieät, nhöõng caùn boä tham gia tröïc tieáp vaøo caùc cuoäc ñaøm phaùn gia nhaäp vaø hoaïch ñònh chính saùch caàn phaûi nhaän thöùc ñöôïc ñaày ñuû vaø cuï theå veà caùc yeâu caàu cuûa WTO. Do vaäy, caàn khaån tröông ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä ñeå ñaùp öùng nhöõng yeâu caàu caáp baùch cuûa quaù trình hoäi nhaäp hieän nay. Caùc caùn boä naøy caàn phaûi ñöôïc naâng cao trình ñoä hieåu bieát veà kinh teá ñoái ngoaïi, thöông maïi quoác teá, naâng cao naêng löïc hoaïch ñònh chính saùch, trình ñoä kyõ thuaät ñaøm phaùn cuõng nhö khaû naêng ngoaïi ngöõ, tin hoïc... GIAÛI PHAÙP THÖÙ 6 - THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOØAI: - Hoaøn thieän caùc chính saùch ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi Hoaøn thieän chính saùch khuyeán khích thu huùt voán FDI vaøo caùc khu coâng nghieäp gaén vôùi caùc theá maïnh veà: thò tröôøng tieâu thuï, vuøng nguyeân lieäu …. Ôû caùc ñòa phöông. Caùc döï aùn FDI qui moâ lôùn, haøm löôïng kyõ thuaät cao caàn taäp trung vaøo caùc tænh, thaønh phoá, khu coâng nghieäp coù ñieàu kieän haï taàng vaø nguoàn nhaân löïc chuyeân moân kyõ thuaät. Khuyeán khích caùc döï aùn FDI qui moâ vöøa vaø nhoû gaén vôùi saûn xuaát noâng – laâm – ngö nghieäp vaø coâng nghieäp cheá bieán, saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp. Nghieân cöùu tieáp tuïc söûa ñoåi Luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi nhaèm taïo theâm söï thoâng thoaùng, giaûm thieåu ruûi ro vaø taêng theâm caùc ñieàu kieän öu ñaõi cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Trong ñoù, caùc vaán ñeà caàn ñöôïc Nhaø nöôùc quan taâm laø: böôùc ñaàu taïo ra maët baèng phaùp lyù chung giöõa ñaàu tö trong nöôùc vaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi; hoaøn thieän cô cheá chính saùch giaûi quyeát tranh chaáp; caûi tieán thuû tuïc caáp giaáy pheùp; doanh nghieäp FDI caàn ñöôïc quyeàn theá chaáp, quyeàn söû duïng ñaát vaø taøi saûn gaén lieàn vôùi ñaát ñeå ñaûm baûo voán vay taïi caùc toå chöùc tín duïng trong vaø ngoaøi nöôùc; cho pheùp caùc nhaø ñaàu tö ngoaøi thaønh laäp coâng ty coå phaàn. 56 Coù chính saùch cho pheùp caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi mua laïi vaø saùt nhaäp ñoái vôùi moät soá loaïi hình doanh nghieäp Vieät Nam ñeå taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp naøy vaø taïo theâm nhieàu vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng. - Phaùt trieån thò tröôøng chöùng khoaùn thu huùt ñaàu tö giaùn tieáp cuûa nöôùc ngoaøi (FDI): Phaùt trieån caùc cô sôû giao dòch chöùng khoaùn taïi caùc thaønh phoá lôùn vaø vöøa ñeå huy ñoäng voán töø caùc toå chöùc, caù nhaân nöôùc ngoaøi cho phaùt trieån kinh teá vaø taïo vieäc laøm. Môû roäng tyû leä soá löôïng coå phieáu maø toå chöùc, caù nhaân nöôùc ngoaøi ñöôïc naém giöõ. - Môû cöûa cho caùc hoaït ñoäng trong lónh vöïc dòch vuï, ñaëc bieät laø nhöõng lónh vöïc maø Vieät Nam coù khaû naêng phaùt trieån, tieáp caän nhanh vôùi thò tröôøng vaø tieâu chuaån quoác teá. GIAÛI PHAÙP THÖÙ 7 - LÖÏA CHOÏN COÂNG NGHEÄ NGOAÏI NHAÄP THÍCH HÔÏP: Vieäc nhaäp khaåu coâng ngheä caàn ñöôïc thöïc hieän theo chieán löôïc phaùt trieån hai toác ñoä cuûa nöôùc ta. Nhaäp khaåu caùc coâng ngheä cao, hieän ñaïi ñeå naâng cao trình ñoä coâng ngheä cuûa neàn kinh teá, taïo ra caùc choã laøm vieäc coù naêng suaát , hieäu quaû cao vaø taïo ra caùc ngaønh saûn phaåm coù giaù trò thu nhaäp lôùn cho ñaát nöôùc. Ñoàng thôøi, nhaäp khaåu caùc coâng ngheä thích hôïp nhaèm phaùt huy caùc lôïi theá ngaønh ngheà veà taøi nguyeân thieân nhieân, ñieàu kieän töï nhieân vaø nguoàn nhaân löïc ñeå phaùt trieån kinh teá vaø taïo vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng. Caùc loaïi hình coâng ngheä naøy ñöôïc söû duïng trong caùc ngaønh, deät, may, da giaày, cheá bieán löông thöïc, thöïc phaåm, ñoà uoáng, saûn xuaát haøng thuû coâng myõ ngheä… Caàn chuù troïng nhaäp khaåu caùc coâng ngheä saûn xuaát noâng nghieäp, cheá bieán löông thöïc thöïc phaåm, coâng ngheä sau thu hoaïch, coâng ngheä phuïc vuï cho chuyeån dòch cô caáu kinh teá noâng thoân. 57 Kieåm soaùt gaét gao vaø coù cheá taøi naëng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp vaø toå chöùc nhaäp khaåu caùc coâng ngheä, maùy moùc, thieát bò cuõ, laïc haäu gaây oâ nhieãm moâi tröôøng; cuõng nhö nhaäp khaåu haøng hoaù cuõ, heát haïn söû duïng, haøng hoaù khoâng ñaûm baûo tieâu chuaån veä sinh dòch teã, giaùm saùt nhaäp khaåu haøng hoaù thôøi haïn söû duïng ngaén. GIAÛI PHAÙP THÖÙ 8 - XAÂY DÖÏNG VAØ HOAØN THIEÄN CAÙC CHÍNH SAÙCH ÑOÁI PHOÙ VÔÙI NHÖÕNG KHAÛ NAÊNG TAÙC ÑOÄNG MAÏNH CUÛA VIEÄC THÖÏC HIEÄN CAÙC LÒCH TRÌNH TÖÏ DO HOAÙ THÖÔNG MAÏI: Caùc chính saùch naøy nhaèm taïo ñieàu kieän cho caùc ngaønh haøng coù khaû naêng caïnh tranh thaáp nhö: xi maêng, saét theùp, mía ñöôøng, thuoác laù, hoaù chaát, giaáy, röôïu…naâng cao ñöôïc khaû naêng caïnh tranh cuûa mình ñeå ñaûm baûo oån ñònh saûn xuaát vaø vieäc laøm cuûa ngöôøi lao ñoäng. Caùc chính saùch naøy höôùng vaøo caùc vaán ñeà sau ñaây: + Coù böôùc ñi thích hôïp trong giaûm thueá ñoái vôùi caùc maët haøng coù khaû naêng caïnh tranh thaáp trong quaù trình thöïc hieän caùc cam keát töï do hoaù thöông maïi vôùi WTO. + Naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc saûn phaåm baèng caùch taêng cöôøng naêng löïc coâng ngheä, naâng cao trình ñoä toå chöùc vaø quaûn lyù toå chöùc kinh doanh, xaây döïng vaø aùp duïng heä thoáng tieâu chuaån khu vöïc vaø theá giôùi, naâng cao tính hieän ñaïi vaø hieäu quaû cuûa heä thoáng kieåm tra chaát löôïng saûn phaåm, giaùm saùt veä sinh dòch teã haøng hoaù, lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi ñeå phaùt trieån ngaønh haøng. + Taêng cöôøng nghieân cöùu saûn xuaát trong nöôùc caùc nguyeân vaät lieäu ñang phaûi nhaäp khaåu vôùi soá löôïng lôùn töø nöôùc ngoaøi (nhö trong ngaønh da giaày …) ñeå giaûm giaù thaønh, taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa saûn phaåm. + Hoã trôï caùc doanh nghieäp trong xuùc tieán aùp duïng caùc tieâu chuaån quoác teá nhö caùc ISO, caùc luaät öùng xöû,… 58 + Nghieân cöùu xaây döïng chính saùch lieân quan tôùi töï veä thöông maïi, phoøng ngöøa vaø giaûi quyeát tranh chaáp thöông maïi quoác teá … GIAÛI PHAÙP THÖÙ 9 - TIEÁP TUÏC CAÛI CAÙCH THEÅ CHEÁ ÑEÅ GIAÛI PHOÙNG CAÙC TIEÀM NAÊNG LAO ÑOÄNG, ÑAÁT ÑAI, TAØI NGUYEÂN: Trong ñoù ñaëc bieät laø caùc chính saùch veà thueá, ñaát ñai, tieàn teä, tín duïng, haï taàng cô sôû, coâng ngheä vaø thò tröôøng. Phöông höôùng cô baûn laø thaùo gôõ vaø loaïi boû daàn caùc raøo caûn veà luaät phaùp, giaûm thuû tuïc haønh chính phieàn haø, taïo ra “saân chôi” bình ñaúng ñeå moïi nhaø ñaàu tö, moïi ngöôøi daân ñöôïc thuaän lôïi trong tieáp caän vaø söû duïng caùc yeáu toá cuûa saûn xuaát, dòch vuï kyõ thuaät. Caùc giaûi phaùp cuï theå bao goàm: + Phaùt trieån naêng löôïng ñieän ñeå giaûm giaù ñieän. Hieän nay giaù ñieän Vieät Nam bình quaân 0,075 USD/kwh, trong khi giaù ñieän Thaùi Lan (Baêng Coác) 0,03, Malaysia (Kualalumpua) 0,052, Inñoâneâxia (Jacaùcta) 0,016, Singapore 0,05, Trung Quoác 0,04…(1) + Phaùt trieån maïnh ngaønh coâng ngheä thoâng tin vaø vieãn thoâng ñeå coù cô sôû haï giaù thaønh thueâ bao Internet, giaù thueâ bao ñieän thoaïi di ñoäng, cöôùc ñieän thoaïi ñi quoác teá. Hieän nay giaù caùc loaïi dòch vuï naøy cuûa Vieät Nam ñeàu cao hôn nhieàu nöôùc trong khu vöïc. Chaúng haïn cöôùc ñieän thoaïi ñi quoác teá cao gaáp gaàn 2 laàn so vôùi Trung Quoác, 2,39 laàn so vôùi Thaùi Lan, 2,46 laàn so Malaysia, 2,06 laàn so Philipine, 3,1 laàn so vôùi Inñoâneâxia, 3,7 laàn Singapore. Môû roäng maïng löôùi thöông maïi ñieän töû, taïo moâi tröôøng cho caùc giao dòch, thanh toaùn, quaûn lyù caùc hoaït ñoäng thöông maïi coù hieäu quûa, quaûn lyù caùc hoaït ñoäng thöông maïi coù hieäu quaû, phuø hôïp vôùi xu theá phaùt trieån thöông maïi trong boái caûnh toaøn caàu hoaù kinh teá. + Khai thaùc caùc nguoàn voán lôùn hôn (FDI, ODA, voán tö nhaân… )do phaùt trieån nhanh choùng heä thoáng giao thoâng quoác gia. Tích cöïc tham gia coù hieäu quaû vaøo 59 caùc chöông trình phaùt trieån heä thoáng giao thoâng lieân quoác gia (ASEAN, Trung Quoác..) ñeå taïo ñieàu kieän cho hoäi nhaäp kinh teá. 4.2- MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP XAÂY DÖÏNG NGUOÀN NHAÂN LÖÏC VIEÄT NAM. Phaûi caûi caùch toaøn dieän neàn giaùo duïc ñaøo taïo, töø chöông trình, caáu truùc baäc hoïc, giaùo vieân, phöông phaùp daïy, ñeán saùch giaùo khoa ñeå giaùo duïc gaén chaët vôùi taâm sinh lyù cuûa con ngöôøi. noäi dung giaûng daïy theo höôùng phaùt huy tính ñoäc laäp suy nghó, tö duy saùng taïo, giaûm thieåu caùch giaûng daïy truyeàn taûi kieán thöùc ñôn ñieäu moät chieàu töø giaùo vieân. Phaûi gaén giaùo duïc trong nhaø tröôøng vôùi moâi tröôøng xaõ hoäi, gia ñình vaø thieân nhieân hay noùi caùch khaùc laø phaûi laøm moät cuoäc caùch maïng trong lónh vöïc giaùo duïc ñaøo taïo ñeå ñaøo taïo nhaân taøi vaø nguoàn nhaân löïc ñaùp öùng yeâu caàu cho söï phaùt trieån. Chuû tröông laø phaûi ñaåy maïnh phaùt trieån giaùo duïc caû chieàu roäng laãn chieàu saâu: Caùc em ôû ñoä tuoåi ñi hoïc phaûi ñöôïc ñeán tröôøng. Heä thoáng tröôøng tieåu hoïc traûi roäng treân toaøn quoác phaán ñaáu ñeán 2015 phaûi phoå caäp trung hoïc phoå thoâng taïo ñieàu kieän cho phaàn lôùn thanh thieáu nieân trong ñoä tuoåi ôû thaønh thò vaø noâng thoân ñoàng baèng ñöôïc hoïc heát trung hoïc phoå thoâng, trung hoïc chuyeân nghieäp hoaëc ñaøo taïo ngheà. Chuù troïng vieäc khôi daäy vaø boài döôõng nhaân taøi, nhöng choáng chaïy theo thaønh tích. Naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng tö thuïc, nhaèm xoaù boû ñònh kieán veà chaát löôïng ñaøo taïo giöõa tröôøng coâng laäp vaø tö thuïc. Tính toaùn töøng böôùc taêng cöôøng giaùo duïc ngoaïi ngöõ, tin hoïc trong tröôøng phoå thoâng. Ñaây laø hai coâng cuï quan troïng maø nguoàn nhaân löïc khoâng theå thieáu cuûa neàn kinh teá tri thöùc. Ñoái vôùi caùc ñoái töôïng vì caùc hoaøn caûnh khaùc nhau vaø vieäc hoïc haønh bò giaùn ñoaïn thì ngaønh giaùo duïc caàn trieån khai caùc trung taâm giaùo duïc thöôøng xuyeân, xaây döïng trung taâm daïy ngheà…. Trong caùc doanh nghieäp thì caùn boä coâng nhaân phaûi ñöôïc taïo ñieàu kieän ñeå naâng cao hoïc vaán ñaûm baûo cô caáu giöõa Ñaïi hoïc vaø Cao 60 ñaúng trôû leân so vôùi Trung hoïc chuyeân nghieäp vaø ñaøo taïo ngheà laø 1-3-9, gaàn töông ñöông vôùi cô caáu ñaøo taïo cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi hieän nay. Taêng cöôøng ñaøo taïo ngheà cho noâng thoân, ñaëc bieät laø noâng daân caùc vuøng ven ñoâ thò lôùn bò maát ñaát do quaù trình ñoâ thò hoùa nhanh nhaèm chuyeån sang laøm ngaønh ngheà vaø dòch vuï. Ñoái vôùi ñaøo taïo Ñaïi hoïc thì ñaây laø muïc tieâu quan troïng. Giaùo duïc ñaøo taïo goùp phaàn thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá beàn vöõng, thuùc ñaåy khoa hoïc coâng ngheä phaùt trieån, naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa vaên hoùa treân thò tröôøng quoác teá. Do ñoù phaûi taäp trung nguoàn löïc ñeå naâng cao soá löôïng caùc tröôøng ñaïi hoïc ña caáp ña ngaønh. ÔÛ caáp ñoä treân Ñaïi hoïc thì caàn coù nhieàu böôùc khôûi ñoäng taäp trung cho vieäc naâng cao soá löôïng, chaát löôïng ñoäi nguõ caùn boä KHKT coù trình ñoä chuyeân moân cao. Caàn coù nhöõng chöông trình, döï aùn ñöa nhaân löïc ñi ñaøo taïo ôû nöôùc ngoaøi ñeå tieáp thu coâng ngheä hieän ñaïi ôû caùc nöôùc tieân tieán. Nhöõng nhaân toá naøy seõ laø nhöõng ñoäng löïc chính cho söï nghieäp coâng nghieäp hoaù – hieän ñaïi hoa cuûa ñaát nöôùc. Song song vôùi nhöõng haønh ñoäng treân. Thì chuùng ta cuõng phaûi naâng cao chaát löôïng ñoäi nguõ giaùo vieân, giaûng vieân. Theo soá lieäu thoáng keâ taïi Tp. Hoà Chí Minh hieän nay ngaønh giaùo duïc ñaøo taïo thaønh phoá coù 52.755 giaùo vieân, caùn boä quaûn lyù, nhaân vieân , trong ñoù 100% giaùo vieân trung hoïc phoå thoâng, 95% giaùo vieân trung hoïc cô sôû, 92,2% giaùo vieân tieåu hoïc, 88,76% giaùo vieân maàm non ñaõ ñöôïc chuaån hoùa ; ñaëc bieät khoái tröôøng sö phaïm coù 32 tieán só, 238 thaïc só, chieám tyû leä 21,62% Khoâng phaûi ngaãu nhieân maø Ñaûng ta ra nghò quyeát veà vieäc “ Xaây döïng moät neàn vaên hoaù ñaäm ñaø baûn saéc daân toäc". Vì thöïc teá cho thaáy tri thöùc chæ laø moät maët cuûa vaán ñeà ñaøo taïo con ngöôøi. Coù tri thöùc maø thieáu tính nhaân vaên thì seõ laøm baäy, coù tri thöùc maø thieáu tính daân toäc thì tröôùc sau gì cuõng bò nöôùc ngoaøi mua chuoäc, trôû thaønh laøm coâng cho nöôùc ngoaøi (vì ñöôïc traû thuø lao cao gaáp nhieàu laàn trong 61 nöôùc). Roõ raøng, khoâng coù con ngöôøi coù ñuû trình ñoä thì khoâng theå tieán vaøo kinh teá tri thöùc, nhöng neáu chæ ñaøo taïo “con ngöôøi khoa hoïc “ ñôn thuaàn maø queân boå sung cho hoï tính nhaân vaên, tính daân toäc thì cuõng seõ phí coâng. Do ñoù phaûi Naâng cao trình ñoä hieåu bieát cho theá heä treû veà vaên hoaù daân toäc, tính nhaân vaên, bieát phaân tích, ñaùnh giaù ñuùng con ngöôøi Vieät Nam, daân toäc Vieät Nam, neàn kinh teá Vieät Nam töøng thôøi kyø, khoâng töï ti, khoâng töï cao, nhöng caàn phaûi töï haøo vôùi truyeàn thoáng cuûa daân toäc, caàn phaûi thaáy roõ söï noå löïc cuûa mình, Vieät Nam coù khaû naêng vöôn leân ngang taàm vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø caùc nöôùc phaùt trieån treân theá giôùi. Moät kinh nghieäm raát hay maø chuùng ta phaûi hoïc taäp ôû Haøn Quoác vaø Nhaät Baûn ñoù laø nöôùc ñaøo taïo moät nguoàn nhaân löïc ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu ñoøi hoûi cuûa söï nghieäp phaùt trieån ñaát nöôùc thì ngoaøi trí löïc ra ñoøi hoûi phaûi coù theå löïc toát. Phaûi ñaøo taïo ñöôïc moät theá heä vöøa coù trình ñoä, vöøa cöôøng traùng ñeå coù theå ñaûm ñöông vai troø vöôùng coät cuûa ñaát nöùôc. Do ñoù phaûi Reøn luyeän cho theá heä treû veà yù chí, loøng quyeát taâm, phöông phaùp hoïc taäp, phöông phaùp nghieân cöùu phuïc cho söï nghieäp phaùt trieån khoa hoïc vaø phaùt trieån neàn kinh teá cuûa ñaát nöôùc. Taêng ngaân saùch ñaàu tö cho giaùo duïc ñaøo taïo, cho khoa hoïc coâng ngheä. Treân cô sôû ña phöông hoaù quan heä ñoái ngoaïi, Chính phuû caàn coù chính saùch toái öu cho vieäc thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam, phuïc vuï cho coâng cuoäc phaùt trieån kinh teá. Ñoåi môùi vaø hoaøn thieän cô cheá quaûn lyù, taïo ñieàu kieän cho taát caû moïi ngöôøi coù theå phaùt huy ñaày ñuû khaû naêng, trình ñoä, trí tueä, baûn lónh, tính saùng taïo, phuïc vuï cho söï phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc. Ñoåi môùi chính saùch ñaøo taïo, söû duïng vaø ñaõi ngoä trí thöùc, troïng duïng vaø toân vinh nhaân taøi, keå caû ngöôøi vieät nam ôû nöôùc ngoaøi. Nhaø nöôùc daønh tyû leä ngaân saùch thích ñaùng, keát hôïp ñaåy maïnh xaõ hoäi hoaù ñeå phaùt trieån giaùo duïc vaø ñaøo taïo. Daønh moät löôïng kinh phí thích ñaùng töø ngaân 62 saùch Nhaø nöôùc ñeå taêng nhanh soá hoïc sinh, sinh vieân, nghieân cöùu sinh ñöôïc ñaøo taïo ôû moät soá nöôùc phaùt trieån. Xaây döïng moät chieán löôïc ñuùng ñaén veà cô caáu kinh teá phuø hôïp vôøi töøng thôøi kyø phaùt trieån. Choïn vaø phaùt trieån caùc ngaønh kinh teá muõi nhoïn treân cô sôû theá maïnh cuûa ñaát nöôùc vaø phuø hôïp vôùi xu theá phaùt rieån cuûa neàn kinh teá theá giôùi. Ñaàu tö maïnh, ñaàu tö chieàu saâu cho kyõ naêng ñaëc bieät ôû caùc lónh vöïc muõi nhoïn. Thu huùt nguoàn nhaân löïc tri thöùc hoùa vaøo caùc lónh vöïc ñoù ñeå hoïc - laøm vaø laøm – hoïc vôùi möùc ñoä hoïc hoûi nhanh hôn, lieân tuïc hôn vaø gaén vôùi vieäc laøm phuïc vuï muïc tieâu coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa chung vaø coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa noâng nghieäp, phaùt trieån noâng thoân noùi rieâng. Môû roäng hôïp taùc quoác teá veà khoa hoïc, coâng ngheä, taïo ñieàu kieän taêng cöôøng cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cho caùc cô quan nghieân cöùu khoa hoïc, cho söï hoaø nhaäp vaø naâng cao trình ñoä ñoäi nguõ caùn boä khoa hoïc töø ñoù giuùp cho vieäc gæai quyeát caùc vaán ñeà thöïc tieãn, saûn xuaát kinh doanh hoaø nhaäp ñöôïc vôùi toå chöùc quaûn lyù, kyõ thuaät, coâng ngheä cuûa caùc nöôùc phaùt trieån, coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù keát hôïp vôùi phaùt trieån noâng thoân vaø tieán tôùi neàn kinh teá tri thöùc. 63 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. LYÙ THIEÁT AÙNH (2002), " VEÀ CAÛI CAÙCH VAØ MÔÛ CÖÛA ÔÛ TRUNG QUOÁC", NHAØ XUAÁT BAÛN KHOA HOÏC XAÕ HOÄI. 2. HOØANG THÒ CHÆNH, NGUYEÃN PHUÙ TUÏ, NGUYEÃN HÖÕU LOÄC (1998), "GIAÙO TRÌNH KINH TEÁ QUOÁC TEÁ", NHAØ XUAÁT BAÛN GIAÙO DUÏC. 3. NGUYEÃN VAÊN HOÀNG (2003), "TRUNG QUOÁC: CAÛI CAÙCH MÔÛ CÖÛA NHÖÕNG BAØI HOÏC KINH NGHIEÄM", NHAØ XUAÁT BAÛN THEÁ GIÔÙI. 4. THOÂI KIM LEÄ (2002), "WTO VAØ CUOÄC SOÁNG MÖU SINH CUÛA NGÖÔØI TRUNG QUOÁC", NHAØ XUAÁT BAÛN TREÛ. 5. TOÂN NGUÕ VIEÂN (2003), "TOØAN CAÀU HOÙA: NGHÒCH LYÙ CUÛA THEÁ GIÔÙI TÖ BAÛN CHUÛ NGHÓA", NHAØ XUAÁT BAÛN THOÁNG KEÂ. 6. VUÏ HÔÏP TAÙC ÑA PHÖÔNG, BOÄ NGOÏAI GIAO (2002), "TOÅ CHÖÙC THÖÔNG MAÏI THEÁ GIÔÙI - WTO" NHAØ XUAÁT BAÛN CHÍNH TRÒ QUOÁC GIA. 7. VUÏ HÔÏP TAÙC KINH TEÁ ÑA PHÖÔNG, VUÏ CHÍNH SAÙCH THÖÔNG MAÏI ÑA BIEÂN (2003), "DIEÃN ÑAØN HÔÏP TAÙC KINH TEÁ CHAÂU AÙ - THAÙI BÌNH DÖÔNG", NHAØ XUAÁT BAÛN CHÍNH TRÒ QUOÁC GIA. 9. JOHN H.JACKSON (2001), "HEÄ THOÁNG THÖÔNG MAÏI THEÁ GIÔÙI", NHAØ XUAÁT BAÛN THANH NIEÂN. 10. MAHATHIR MOHAMMAD (2004), "TOØAN CAÀU HOÙA VAØ NHÖÕNG HIEÄN THÖÏC MÔÙI", NHAØ XUAÁT BAÛN TREÛ. 11. MIA MIKE (2003), "XUÙC TIEÁN THÖÔNG MAÏI", NHAØ XUAÁT BAÛN CHÍNH TRÒ QUOÁC GIA 64 PHUÏ LUÏC 1 TOÙM TAÉT CAÙC VOØNG ÑAØM PHAÙN CUÛA GATT Naêm ñòa ñieåm/ Teân voøng ñaøm phaùn Soá nöôùc tham gia Chuû ñeà ñaøm phaùn Thoûa thuaän möùc giaûm thueá trung bình 1947 Geneva 23 Thueá quan 35% 1949 Annecy 13 Thueá quan 35% voùi 5.000 maët haøng coù thueá suaát 5,6% 1950 Torquay 38 Thueá quan 25% cho 8.700 maët haøng coù thueá suaát 11,7% 1956 Geneva 26 Thueá quan Giaûm thueá töø 16% xuoáng 15% 1960-1961 Geneva/ (Voøng Dillon) 26 Thueá quan Giaûm 20% thueá vôùi haøng coù thueá suaát 20% 1964-1967 Geneva/ (Voøng Kenedy ) 62 Thueá quan vaø caùc bieän phaùp choáng phaù giaù 35% 1973-1979 Geneva/ (voøng Tokyo) 102 Thueá quan, caùc bieän phaùp phi thueá quan, caùc hieäp ñònh khung 33% 1986-1994 Geneva/ (Voøng Uruguay 125 Thueá quan, caùc bieän phaùp phi thueá quan, dòch vuï, sôû höõu trí tueä, giaûi quyeát tranh chaáp, haøng deät, may maëc, haøng noäng nghieäp, thaønh laäp WTO v.v… 36% 65 PHUÏ LUÏC 2 TOÙM TAÉT THAØNH QUAÛ CUÛA VOØNG ÑAØM PHAÙN URUGUAY (1986- 1994) Nguoàn : Griffin R.W.& Pustay M. W.1999, International Business: A Managerial Perspective, 2nd ed., Addison Wesley Longman, Inc., Reading. LÓNH VÖÏC TÌNH TRAÏNG TRÖÔÙC VOØNG ÑAØM PHAÙN URUGUAY KEÁT QUAÛ CUÛA VOØNG ÑAØM PHAÙN URUGUAY TAÙC DUÏNG CHÍNH Thueá nhaäp khaåu ñoái vôùi saûn phaåm coâng nghieäp Laø noäi dung chính cuûa caùc voøng ñaøm phaùn tröôùc ñaây cuûa GATT. Thueá NK ñoái vôùi saûn phaåm coâng nghieäp trung bình 4,7% ôû caùc nöôùc giaøu, giaûm töø 40% vaøo cuoái thaäp kyû 1940. Thueá NK haøng coâng nghieäp ôû caùc nöôùc giaøu giaûm hôn 1/3. Hôn 40% haøng nhaäp khaåu ñöôïc mieãn thueá. Caùc quoác gia thöông maïi lôùn baõi boû thueá NK ñoái vôùi döôïc phaåm, thieát bò xaây döïng, theùp, bia, ñoà goã, thieát bò noâng nghieäp, röôïu, goã, giaáy vaø ñoà chôi. Caùc nhaø xuaát khaåu haøng coâng nghieäp deã tieáp caän thò tröôøng theá giôùi hôn. Giaù caû thaáp hôn cho ngöôøi tieâu duøng. Coù theâm nhieàu vieäc laøm ñöôïc traû löông cao vì caùc ngaønh coâng nghieäp coù söùc caïnh tranh cao ñöôïc khuyeán khích. Noâng nghieäp trôï caáp ôû möùc cao cho noâng daân vaø baûo hoä thò tröôøng ôû chaâu AÂu vaø Myõ daãn ñeán vieäc saûn xuaát dö thöøa vaø baùn phaù giaù haøng dö thöøa, ngaên caûn vieäc xuaát khaåu cuûa caùc nöôùc saûn xuaát hieäu quaû hôn. Trôï caáp cho nöôùc ngoaøi ôû caùc nöôùc OECD naêm 1992 laø $354 tyû. Caét giaûm caùc loaïi trôï caáp boùp meùo thöông maïi vaø caùc raøo caûn nhaäp khaåu trong voøng 6 naêm. Giaûm 20% trôï caáp cho noâng traïi. Caét 36% giaù trò haøng xuaát khaåu ñöôïc trôï giaù. Chuyeån taát caû caùc raøo caûn nhaäp khaåu sang thueá vaø giaûm 36%. Nhaät vaø Haøn Quoác daàn daàn môû cöûa thò tröôøng gaïo. Ngaên chaën cuoäc chieán tranh trôï caáp noâng nghieä. Giaûm giaù löông thöïc thöïc phaåm cho ngöôøi tieâu duøng ôû caùc nöôùc hieän ñang ñöôïc baûo hoä. Taêng cô hoäi xaâm nhaäp thò tröôøng cho caùc nhaø saûn xuaát coù hieäu quaû. Öu ñaõi cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån, maëc duø giaù theá giôùi taêng coù theå aûnh höôûng ñeán caùc nöôùc nhaäp khaåu ngheøo. 66 Dòch vuï Chöa coù caùc luaät leä quoác teá veà vieäc buoân baùn caùc dòch vuï nhö ngaân haøng, baûo hieåm, vaän taûi, du lòch, tö vaán, vieãn thoâng, xaây döïng. Keá toaùn, phim aûnh, truyeàn hình vaø lao ñoäng. Caùc nöôùc baûo hoä caùc ngaønh dòch vuï trong nöôùc choáng laïi söï caïnh tranh cuûa nöôùc ngoaøi. Thieát laäp caùc quy ñònh khung cho caùc nguyeân taéc thöông maïi khoâng phaân bieät ñoái xöû. Laäp caùc quy ñònh ñaëc bieät veà dòch vuï taøi chính, vieãn thoâng, vaän taûi ñöôøng khoâng, dòch chuyeån lao ñoäng. Töøng nöôùc rieâng reõ cam keát môû cöûa thò tröôøng ôû nhieàu lónh vöïc Thuùc ñaåy thöông maïi trong dòch vuï hieän ñang trò giaù $1,2 nghìn tyû/naêm trong caùc nghieäp vuï xuyeân bieân giôùi, vaø $3000 tyû trong hoaït ñoäng cuûa caùc chi nhaùnh ôû nöôùc ngoaøi. Vieäc töï do hoùa coøn tieáp tuïc ñöôïc ñaøm phaùn. Taøi saûn trí tueä Caùc tieâu chuaån veà baûo veä baûn quyeàn phaùt minh saùng cheá, taùc quyeàn,thöông hieäu raát khaùc bieät ôû caùc nöôùc. Vieäc buoân baùn haøng giaû leân ñeán möùc baùo ñoäng. Ñaït ñöôïc thoûa thuaän bao quaùt veà baûn quyeàn phaùt minh saùng cheá, taùc quyeàn, quyeàn cuûa dieãn vieân, thöông hieäu, ñòa danh cho röôïu, phomai…, kieåu daùng coâng nghieäp, thieát keá Microchip, bí quyeát ngheà nghieäp. Thieát laäp tieâu chuaån quoác teá veà baûo hoä, vaø caùc yeâu caàu veà cöôõng cheá coù hieäu quaû. Thuùc ñaåy ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø chuyeån giao coâng ngheä, maëc duø caùc nöôùc ngheøo coù möùc ñoä baûo veä phaùt minh saùng cheá yeáu lo raèng giaù thuoác men vaø haït gioáng seõ cao hôn. Deät may Caùc nöôùc giaøu haïn cheá nhaäp khaåu haøng deät may töø naêm 1974 qua nhöõng haïn ngaïch song phöông theo Hieäp ñònh Ña sôïi (Multifibre Baõi boû daàn caùc haïn ngaïch theo Hieäp ñònh Ña sôïi trong 10 naêm vaø giaûm thueá nhaäp khaåu. Caùc nöôùc ñang phaùt trieån giaûm caùc raøo caûn maäu dòch. Caùc quy taéc cuûa Caùc nöôùc ñang phaùt trieån seõ baùn ñöôïc nhieàu haøng deät may ra nöôùc ngoaøi hôn. Giaûm giaù cho ngöôøi tieâu duøng treân khaéptheá giôùi vì maäu 67 Arrengement). Caùc nöôùc duy trì thueá xuaát nhaäp khaåu cao ñoái vôùi haøng deät may, laøm taêng giaù haøng nhöng khoâng baûo veä ñöôïc coâng aên vieäc laøm. GATT ñöôïc aùp duïng vaøo cuoái thôøi haïn 10 naêm. dòch haøng deät may coâng baèng hôn. Choáng baùn phaù giaù Caùc nöôùc ñöôïc pheùp choáng baùn phaù giaù (giaù xuaát khaåu thaáp hôn giaù trong nöôùc) baèng thueá choáng baùn phaù giaù (antidumping duties). Caùc bieän phaùp choáng baùn phaù giaù trôû neân phoå bieán vaø ñöôïc coi laø nguî trang cuûa chính saùch baûo hoä Thieát laäp caùc quy ñònh roõ raøng hôn veà vieäc ñieàu tra vaø caùc tieâu chuaån ñeå xaùc ñònh vieäc baùn phaù giaù vaø taùc haïi ñoái vôùi neàn coâng nghieäp trong nöôùc. Thueá choáng phaù giaù heát hieäu löïc sau 5 naêm. Thieát laäp caùc quy ñònh veà vieäc laãn traùnh thueá choáng phaù giaù baèng caùch chuyeån ñòa ñieåm saûn xuaát Khoù duøng caùc bieän phaùp choáng phaù giaù ñeå caûn trôû thöông maïi hôn. Khoù traùnh thueá choáng phaù giaù baèng caùch chuyeån ñòa ñieåm saûn xuaát hôn. Trôï giaù Vieäc trôï giaù haøng xuaát khaåu ñöôïc ñoái phoù baèng thueá buø tröø ( countervailing duties), nhöng nhöõng thueá naøy, cuõng nhö thueá choáng phaù giaù, laø nguyeân nhaân cuûa caùc maâu thuaãn vaø xung ñoät trong thöông maïi quoác teá. Xaùc ñònh roõ caùc loaïi trôï giaù naøo laø hôïp phaùp hoaëc baát hôïp phaùp. Quy ñònh moät soá loaïi trôï giaù bò caám, vaø moät soá khoâng ñöôïc tröøng phaït (ví duï: nghieân cöùu hoaëc phaùt trieån khu vöïc). Caùc loaïi trôï giaù coù theå tröøng phaït neáu laøm haïi ñoái thuû caïnh tranh. Ngaên chaën vieäc trôï giaù, nhaát laø trôï giaù xuaát khaåu. Khoù duøng caùc bieän phaùp choáng trôï giaù ñeå caûn trôû thöông maïi hôn. Caùc raøo caûn kyõ Caùc chính phuû duøng nhieàu quy ñònh vaø tieâu chuaån veà saûn phaåm ñeå Thieát laäp caùc quy ñònh toát hôn veà caùc tieâu chuaån kyõ thuaät, thuû tuïc kieåm tra Giaûm chi phí cho vieäc tuaân thuû caùc tieâu chuaån vaø quy ñònh 68 thuaät ñaûm baûo ñoä an toaøn cuûa saûn phaåm cho ngöôøi tieâu duøng vaø moâi tröôøng. Caùc tieâu chuaån linh hoaït coù theå laø nhöõng raøo caûn ñöôïc nguî trang. vaø chöùng nhaän sao cho chuùng khoâng caûn trôû thöông maïi, ñoàng thôøi khuyeán khích vieäc ñieàu hoøa quanh caùc tieâu chuaån quoác teá, nhöng khoâng loaïi tröø vieäc caùc chính phuû choïn caùc tieâu chuaån cao hôn. khaùc nhau. Caùc nhoùm baûo veä moâi tröôøng vaø quyeàn lôïi ngöôøi tieâu duøng lo ngaïi laø caùc tieâu chuaån cao hôn tieâu chuaån quoác teá seõ khoâng ñöôïc khuyeán khích. Toå chöùc thöông maïi theá giôùi Ñaàu Tieân GATT Ñöôïc Coi Laø Moät Phaàn Cuûa Toå Chöùc Thöông Maïi Quoác Teá ( International Trade Organisation – truï coät thöù 3 cuûa thoûa öôùc Bretton Woods beân caïnh ngaân haøng theá giôùi laø IMF). Nhöng ITO khoâng ñöôïc pheâ chuaån vaø GATT vaãn ñöôïc taïm thôøi aùp duïng WTO thöïchieän caùc keát quaû cuûa voøng ñaøm phaùn Uruguay, trôû thaønh toå chöùc quoác teá thöôøng tröïc veà thöông maïi haøng hoùa, dòch vuï, quyeàn sôû höõu trí tueä vôùi thuû tuïc giaûi quyeát tranh chaáp chung. Thuùc ñaåy vò theá caû caùc luaät thöông maïi quoác teá taêng cöôøng tuyeân truyeàn vaø theo doõi heä thoáng thöông maïi töï do. 69 PHUÏ LUÏC 4 THUEÁ SUAÁT NHAÄP KHAÅU THEO CAÁP ÑOÄ BAÛO HOÄ CAÁP ÑOÄ BAÛO HOÄ NHOÙM HAØNG LYÙ DO 1 Gaïo, cheø, cao su, caø pheâ; moät soá saûn phaåm khai khoaùng VN ñaõ saûn xuaát ñöôïc vôùi chaát löôïng toát, coù khaû naêng caïnh tranh vôùi haøng nhaäp khaåu vaø treân thò tröôøng xuaát khaåu. 2 Caù, thòt, rau, quaû... Ñaõ coù lôïi theá caïnh tranh nhöng caàn baûo hoä ñeå ñaûm baûo möùc an toaøn caàn thieát. 3 Ñoà gia duïng, nöôùc ngoït, söõa, daàu thöïc vaät... Ngaønh coâng nghieäp non treû nhöng seõ laø ngaønh saûn xuaát theá maïnh trong töông lai 4 Cheá bieán thöïc phaåm, baùnh keïo, deät may, ñieän töû... Ngaønh coâng nghieäp non treû nhöng seõ laø ngaønh saûn xuaát theá maïnh trong töông lai 5 Xaêng daàu, oâtoâ, xe maùy, röôïu bia, thuoác laù Ngaønh then choát, coù yù nghóa chieán löôïc, ñaûm baûo an toaøn cho söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, ñaõ ñöôïc ñaàu tö nhöng caàn coù thôøi gian daøi ñeå naâng cao khaû naêng caïnh tranh