Phương hướng xây dựng lực lượng dân quân tự vệ trong giai đoạn hiện nay

rong quá trình lãnh đạo đấu tranh vũ trang cực kỳ oanh liệt dể giải phóng dân tộc, đường lối đấu tranh nhân dân và xây dựng các lực lượng vũ trang nhân dân của Đảng ta đã hình thành và ngày càng thu được thắng lợi rực rỡ, ngày càng sáng tạo. Thành công đó của Đảng ta là sự vận dụng đúng đắn những nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lê Nin về chiến tranh cách mạng và xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng vào hoàn cảnh cụ thể của nước ta. Lực lượng dân quân tự vệ là một trong những thành công rất lớn của Đảng và nhà nước ta trong công cuộc xây dựng một lực lượng vũ trang cách mạng. T Dân quân tự vệ (DQTV) là lực lượng vũ trang quần chúng, là một bộ phận của lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam do Đảng của giai cấp công nhân Việt Nam sáng lập, tổ chức và lãnh đạo. Ngày 28-3-1935 Đảng ta đã có “Nghị quyết về Đội Tự Vệ” ngay sau đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng các đội tự vệ công nông mang tính chất là những tổ chức vũ trang quần chúng lần lượt được ra đời và là những mầm mống đầu tiên của lực lượng vũ trang nhân dân. Qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ, và cao trào kháng Nhật cứu nước lực lượng DQTV ngày càng phát triển và lớn mạnh không ngừng về mọi mặt, đã thực sự là một lực lượng không thể thiếu của chiến tranh nhân dân Việt Nam. Hàng triệu nam nữ DQTV đã trực tiếp tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu trên khắp các chiến trường, trên mọi miền đất nước, lập nên những chiến công to lớn. Lực lượng DQTV đã trực tiếp tham gia chiến đấu tiêu diệt địch, bắn máy bay, tầu chiến, bắt giặc lái, làm lòng cốt cho toàn dân đánh giặc bảo vệ xóm làng, quê hương, bổ xung cho bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương chiến đấu và phục vụ chiến đấu, bảo vệ giao thông vận tải, tham gia khắc phục hậu quả do bom đạn .. Đặc biệt trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, lực lượng dân quân, du kích ở miền Nam trong thế trận chiến tranh nhân dân đã hỗ trợ cho quần chúng nổi dậy, dùng bạo lực cách mạng phá thế kìm kẹp của địch, đánh đổ chính quyền tay sai, giành chính quyền cơ sở về tay nhân dân. Đồng thời, thường xuyên phối hợp với quân giải phóng bám trụ địa bàn chiến đấu, tiêu diệt, tiêu hao một bộ phận quan trọng sinh lực của địch, góp phần đánh bại lần lượt các chiến lược của địch trong chiến tranh xâm lược nước ta của đế quốc Mỹ mà đỉnh cao là cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân 1975. Quan điểm chiến tranh nhân dân là quan điểm cơ bản trong đường lối quân sự mác-xít của Đảng ta. Quan điểm đó xuất phát từ bản chất chính nghĩa của chiến tranh cách mạng và xuất phát từ nhận thức về vai trò quyết định của quần chúng nhân dân đối với sự phát triển của lịch sử. Trong thời đại hiện nay, chiến tranh nhân dân phải do toàn dân tiến hành dưới sự lãnh đạo của giai cấp công nhân, phải thực hiện động viên toàn dân, vũ trang toàn dân. Sức mạnh toàn dân vũ trang nhân dân là một ưu thế tuyệt đối của chiến tranh nhân dân để đánh bại chiến tranh xâm lược của mọi kẻ thù. Muốn thực hiện động viên toàn dân, vũ trang toàn dân phải xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân làm lòng cốt. Lực lượng vũ trang nhân dân gồm: Bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân tự vệ. Đã nói đến chiến tranh nhân dân thì không thể thiếu được một trong ba thứ quân đó, không thể thiếu bộ đội chủ lực, mà cũng không thể thiếu bộ đội địa phương, không thể thiếu lực lượng DQTV đông đảo. Đảng ta đã hết sức chú trọng đến việc xây dựng các thứ quân trong suốt quá trình lãnh đạo vũ trang cách mạng và giữ vững quan hệ hợp đồng giữa các thứ quân đó như lời Bác nói “Vì cuộc kháng chiến của ta là cuộc kháng chiến của toàn dân cần phải động viên toàn dân, vũ trang toàn dân, cho nên trong khi tập trung lực lượng để lập một đội quân đầu tiên, cần phải duy trì lực lượng vũ trang trong các địa phương cùng phối hợp hành động và giúp đỡ về mọi phương diện. Đội quân chủ lực trái lại có nhiệm vụ dìu dắt cán bộ vũ trang của địa phương, giúp đỡ huấn luyện, giúp đỡ vũ khí nếu có thể được, làm cho các đội này trưởng thành mãi lên" (1) Hồ Chủ tịch với các lực lượng vũ tranh nhân dân. NXB Quân đội nhân dân, Hà Nội Thực tế lực lượng dân quân đã đạt được rất nhiều thành tích to lớn trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước, điều đó cho chúng ta thấy rõ lực lượng DQTV có những khả năng tiềm tàng rất lớn trên nhiều mặt, không chỉ trong nhiệm vụ chống chiến tranh trước mắt, mà còn cả trong nhiệm vụ đánh bại mọi âm mưu khác của kẻ thù. Có một lực lượng DQTV quý giá như vậy là do chúng ta có đường lối chiến tranh nhân dân đúng đắn và sáng tạo. I) VỊ TRÍ, VAI TRÒ CỦA LỰC LƯỢNG DQTV TRƯỚC ĐÂY VÀ HIỆN NAY 1) Là một lực lượng quan trọng trong hệ thống tổ chức lực lượng vũ trang của Đảng, là một lực lượng chiến lược của chiến tranh nhân dân, là lực lượng nòng cốt cho toàn dân đánh giặc ở cơ sở. Dân quân tự vệ là lực lượng vũ trang quần chúng, không thoát ly sản xuất, công tác, là một bộ phận của lực lượng vũ trang nhân dân nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam, sự quản lý điều hành của Chính phủ và của Uỷ ban nhân dân, sự chỉ đạo, chỉ huy trực tiếp của cơ quan quân sự các cấp, là một trong những công cụ chủ yếu để bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân, tài sản của Nhà nước cơ sở. Lực lượng này được tổ chức ở xã phường, thị trấn gọi là dân quân, được tổ chức ở các cơ quan Nhà nước, đơn vị hành chính sự nghiệp, tổ chức kinh tế, tổ chức chính trị - xã hội gọi là tự vệ. (2) Điều 1, Pháp lệnh về dân quân tự vệ, Quốc hội khoá IX kỳ họp thứ 8 Dân quân tự vệ được tổ chức và xây dựng rộng khắp, vừa là lực lượng tại chỗ, vừa là lực lượng cơ động, có khả năng đánh địch nhanh nhất, kịp thời nhất, ở mọi nơi, mọi lúc, mọi địa hình, mọi thời tiết, kiềm chế, tiêu hao, phân tán tiêu diệt nhỏ từng bộ phận của địch, tạo điều kiện cho lực lượng chủ lực tấn công đánh đòn quyết định. Lực lượng vũ trang nhân dân gồm ba thứ quân: Bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân tự vệ. Mỗi thứ quân trong các lực lượng vũ trang nhân dân đều giữ một vai trò nhất định trong chiến tranh. Riêng đối với lực lượng DQTV, Đảng ta đã xác định: đó là một lực lượng chiến lược trong suốt quá trình đấu tranh vũ trang cách mạng ở nước ta. Hồ chủ tịch đã nói: “Dân quân tự vệ và du kích là lực lượng của toàn dân tộc, là một lực lượng vô địch, là một bức tường sắt của Tổ quốc. Vô luận kẻ định hung bạo thế nào hễ đụng vào lực lượng đó, bức tường đó, thì kẻ địch nào cũng phải tan rã”. Lịch sử đấu tranh vũ trang lâu dài gian khổ của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, từ nơi rừng núi, bưng biền, từ gậy tầm vông và cây súng kíp đã đứng lên đánh Pháp, đuổi Nhật, Mỹ làm nên những sự tích anh hùng vang dội đã chứng minh điều đó. 2) Dân quân tự vệ là lực lượng quan trọng để bảo vệ hậu phương. Dân quân tự vệ giữ một vai trò hết sức quan trọng trong việc bảo vệ hậu phương của ta. Trong bất cứ cuộc chiến tranh nào, hậu phương vững mạnh cũng là một nhân tố thường xuyên quyết định thắng lợi. Kẻ địch luôn luôn có âm mưu phá hoại hậu phương của ta bằng đủ mọi thủ đoạn chính trị, kinh tế, quân sự. Dựa vào phương tiện cơ động hiện đại, quân địch thường tung ra các biệt kích, thổ phỉ để quấy rối hậu phương của ta, giết hại nhân dân, phá hoại của cải, reo rắc tin đồn nhảm, sử dụng chính cách mị dân... gây khó khăn cho ta. Trước các âm mưu của địch, một thực tế đặt ra cho các lực lượng vũ trang của ta là phải có những biện pháp đối phó tích cực; nhưng bộ đội chủ lực không thể dàn ra ở khắp mọi nơi vì vậy dân quân tự vệ và dân quân du kích cùng bộ đội địa phương vẫn là lực lượng quan trọng để bảo vệ hậu phương một cách có hiệu quả. 3) Dân quân tự vệ là công cụ bạo lực cách mạng ở cơ sở, là một trong những lực lượng chuyên chính của chính quyền nhân dân cơ sở. Từ nhân dân mà ra, bao gồm những thành phần ưu tú của nhân dân, chủ yếu là của quần chúng công nông cơ bản, dân quân tự vệ và dân quân du kích cũng như bộ đội chủ lực và bộ đội địa phương là con em của nhân dân lao động, được Đảng giác ngộ và giáo dục, không những có tinh thần yêu nước cao mà còn có ý thức giác ngộ giai cấp. DQTV là công cụ chủ yếu của chính quyền nhân dân ở cơ sở để thực hiện chuyên chính đối với thù trong giặc ngoài, bảo vệ lợi ích dân tộc và lợi ích của nhân dân địa phương. Trong suốt quá trình đấu tranh vũ trang cách mạng của nhân dân ta, dân quân tự vệ đã rất mực trung thành với dân tộc, với nhân dân lao động, cùng nhân dân chiến đấu để tiêu diệt kẻ thù đế quốc và bè lũ tay sai của chúng. Trong vùng sau lưng địch, DQTV đã kiên quyết diệt bạo trừ gian góp phần đắc lực giữ vững và củng cố chính quyền. Trong vùng tự do, DQTV cùng với công an nhân dân đã ra sức giữ gìn trật tự, bảo đảm xóm làng được yên vui, trấn áp bọn phản động, là những tấm gương trong việc chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chính sách của Đảng và Chính phủ. Ngày nay trong thời bình, lực lượng DQTV cùng với lực lượng công an nhân dân, làm nòng cốt cho phong trào toàn dân đánh thắng chiến tranh phá hoại nhiều mặt của địch trong chiến lược “diễn biến hoà bình” ở cơ sở, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ Đảng, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân và tài sản xã hội chủ nghĩa ở địa phương. Chính vì vậy, cũng như các lực lượng vũ trang nhân dân khác, lực lượng DQTV và dân quân du kích đã được nhân dân ta hết lòng tin yêu, giúp đỡ, nhờ đó mà không ngừng phát triển và lớn mạnh trên con đường chiến đấu vẻ vang của mình. 4) DQTV là lực lượng cơ bản của lực lượng vũ trang nhân dân, là nguồn bổ sung vào lực lượng hậu bị của quân đội. Trong các cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mĩ, DQTV và dân quân du kích đã trực tiếp phối hợp cùng bộ đội chủ lực chiến đấu tiêu diệt địch, cùng với bộ đội địa phương đẩy mạnh các hoạt động du kích, buộc địch phải phân tán thêm lực lượng tạo điều kiện cho bộ đội chủ lực tiêu diệt từng bộ phận sinh lực quan trọng của chúng trên những hướng có lợi. DQTV còn là lực lượng phục vụ đắc lực cho bộ đội chủ lực chiến đấu như: canh gác, giữ bí mật và bảo đảm an toàn cho bộ đội chủ lực hành quân, trú quân, bảo đảm đường sá, cầu cống được thông suốt, tiếp tế đạn dược, lương thực, vận chuyển thương binh.. Trong công tác chuẩn bị chiến trường, với sự am hiểu sâu sắc về tình hình địa phương, về đường đi lối lại, DQTV đã cung cấp cho bộ đội chủ lực những người dẫn đường tin cậy, những tài liệu chính xác, đầy đủ về tình hình địch. Quá trình sản xuất, chiến đấu, phục vụ chiến đấu ở cơ sở, được giáo dục chính trị, được rèn luyện quân sự và thể lực, DQTV luôn là lực lượng bổ sung vô tận và quý giá cho bộ đội địa phương, bộ đội chủ lực những cán bộ chiến sĩ có phẩm chất chính trị và kinh nghiệm thi đấu đáp ứng yêu cầu tác chiến trong những năm chiến tranh giải phóng và chiến tranh bảo vệ tổ quốc. Việc đó có một ý nghĩa hết sức quan trọng: bộ đội tập trung của ta chỉ có thể lớn mạnh trên cơ sở một lực lượng hậu bị hùng hậu mà lực lượng DQTV là nòng cốt. 5) DQTV là lực lượng xung kích trong lao động sản xuất ở cơ sở, xây dựng kinh tế ở địa phương. Dân quân tự vệ là lực lượng được tổ chức và chỉ huy chặt chẽ kỷ luật nghiêm, có tác phong quân sự khẩn trương, thường xuyên phát huy vai trò gương mẫu xung kích trong lao động sản xuất, những nơi khó khăn nguy hiểm, khi bị thiên tai. Thực tế dân quân tự vệ ở các địa phương đã góp phần không nhỏ trong sản xuất, nâng cao đời sống, khắc phục hậu quả thiên tai. Những công việc khó khăn phức tạp nhất trong sản xuất thường được các anh chị em dân quân xung phong đảm nhiệm. DQTV đã tích cực tham gia cải tiến quản lý hợp tác xã và đi đầu trong các việc bám ruộng, bám biển, cải tiến kỹ thuật, thực hiện thâm canh tăng năng suất. Hầu hết những chiến sĩ dân quân giỏi đồng thời là những người sản xuất giỏi. II) PHƯƠNG HƯỚNG XÂY DỰNG LỰC LƯỢNG DQTV TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY Tiến vào kỷ nguyên mới, sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, bảo vệ tổ quốc của nhân dân ta vẫn tiếp tục phát triển trong điều kiện có khá nhiều thời cơ và thuận lợi, song những khó khăn và thách thức cũng không phải là ít. Tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp. Chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch vẫn đang ráo riết thực hiện chiến lược “Diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ kết hợp với răn đe quân sự, nhằm xoá bỏ CNXH ở Việt Nam. Để tiếp tục xây dựng lực lượng DQTV xứng đáng là một trong những công cụ chủ yếu để bảo vệ Đảng và bảo vệ chính quyền, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân, tài sản của nhà nước ở cơ sở, góp phần củng cố tăng cường quốc phòng, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, chúng ta cần tập trung vào một số vấn đề sau: 1) Tập trung xây dựng lực lượng DQTV "Vững mạnh, rộng khắp" không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, trước hết là chất lượng chính trị. Đây là vấn đề mang tính nguyên tắc và là một trong những yêu cầu cơ bản hàng đầu trong xây dựng lực lượng DQTV hiện nay. Trong quá trình xây dựng lực lượng DQTV cần phải giải quyết tốt yêu cầu vững mạnh và rộng khắp, luôn coi trọng cả số lượng và chất lượng, trong đó lấy chất lượng là chính. Tuy nhiên, giữa số lượng và chất lượng DQTV có mối quan hệ mật thiết với nhau, tạo tiền đề và là điều kiện để cùng nhau phát triển, vừa đảm bảo yêu cầu trước mắt, vừa đáp ứng nhiệm vụ lâu dài, luôn chủ động trong mọi tình huống. Số lượng là cơ sở để tạo lên chất lượng, do đó phải có số lượng đủ thì mới tạo được phong trào, nhưng chất lượng phải cao thì phong trào với mạnh. Về số lượng, trong thời bình không nên duy trì số lượng quá nhiều, song cũng không nên để quá ít và càng không nên để các vùng, các cơ sở không có lực lượng DQTV. Do tính đặc thù của DQTV vừa là dân, vừa là quân và không thoát ly sản xuất, công tác nên ở đâu có dân là ở đó phải xây dựng lực lượng DQTV. Ở các địa bàn trọng điểm, xung yếu về quốc phòng an ninh, các đơn vị hoạt động trên biển thì cần một tỷ lệ lực lượng DQTV so với dân số cao hơn nơi khác. Về mặt chất lượng, đây là yếu tố quyết định sức mạnh của DQTV trong hoạt động chiến đấu, vì vậy cần phải tập trung nâng cao chất lượng tổng hợp của lực lượng DQTV, trước hết và quan trọng hàng đầu là chất lượng chính trị. Để nâng cao chất lượng DQTV cần phải có hệ thống các giải pháp đồng bộ, thực hiện tốt ngay từ khâu tuyển chọn, củng cố, kiện toàn hệ thống tổ chức lực lượng chỉ huy, nâng cao chất lượng giáo dục, huấn luyện và phương thức hoạt động của DQTV Xây dựng lực lượng DQTV trong cơ chế thị trường và trong khi các thế lực thù địch đang ráo riết thực hiện chiến lược “Diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ, tập trung chống phá ta về kinh tế, chính trị, tư tưởng, văn hoá và các lĩnh vực khác thì việc không ngừng tăng cường bản chất cách mạng và ý thức giác ngộ giai cấp cho từng thành viên và toàn lực lượng phải luôn được coi trọng. Các cấp uỷ, chính quyền địa phương, một mặt phải tăng cường quản lý, đồng thời quan tâm thích đáng đến công tác giáo dục chính trị cho lực lượng DQTV. Tuỳ theo đối tượng và hoàn cảnh thực tế mà xác định nội dung, biện pháp giáo dục cho thích hợp và hiệu quả. Trong giáo dục phải làm rõ âm mưu và thủ đoạn của kẻ thù đối với đất nước nói chung và đối với địa phương, cơ sở nói riêng, trên cơ sở đó thường xuyên nâng cao cảnh giác cách mạng, ý chí chiến đấu, tích cực phối hợp với các lực lượng khác và toàn dân kiên quyết làm thất bại ý đồ phá hoại xâm lược dưới mọi hình thức và thủ đoạn của kẻ thù, bảo vệ vững chắc Tổ quốc và chế độ XHCN, bảo vệ công cuộc hoà bình xây dựng, thành quả lao động và tính mạng, tài sản của nhân dân ta. Cùng với chất lượng chính trị, thường xuyên củng cố tổ chức, biên chế, trang bị phù hợp với tính chất, đặc điểm, yêu cầu nhiệm vụ của DQTV ở từng vùng, từng địa phương và cơ sở nhất là ở những địa bàn trọng điểm. Quá trình xây dựng DQTV, mỗi địa phương, mỗi cơ sở cần bảo đảm sự cân đối giữa lực lượng rộng rãi tại chỗ và lực lượng cơ động, trong đó chu trọng xây dựng lực lượng DQTV nòng cốt làm lực lượng cơ động và có những chuyên môn cần thiết theo yêu cầu của các khu vực phòng thủ. Đồng thời coi trọng xây dựng lực lượng tự vệ cơ quan nhà nước, đơn vị hành chính sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước, tổ chức chính trị, xã hội. Tiếp tục nghiên cứu, tổ chức xây dựng tự vệ cơ quan nhà nước, đơn vị hành chính sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước và các tổ chức xã hội khác. 2) Chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ DQTV có đủ phẩm chất và năng lực, có kinh nghiệm về công tác quân sự địa phương. Trong xây dựng lực lượng vũ trang quần chúng, đi đôi với việc tăng cường sự lãnh đạo của cấp uỷ Đảng, thì khâu then chốt có ý nghĩa quyết định đến nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của lực lượng DQTV là xây dựng đội ngũ cán bộ DQTV là những người không thoát ly sản xuất, vừa làm nhiệm vụ sản xuất, vừa làm nhiệm vụ quốc phòng địa phương cơ sở, các hoạt động chiến đấu bảo vệ trị an gắn liền với sản xuất, nên trong xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ chỉ huy quân sự cơ sở phải hết sức coi trọng mặt chất lượng, trước hết là chất lượng chính trị, nhất thiết phải là đảng viên. Đi đôi với phẩm chất chính trị, cán bộ DQTV phải có năng lực tương đối toàn diện không chỉ về quân sự, quốc phòng, an ninh mà cả về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội ở địa phương, đơn vị mình. Quán triệt và nắm vững những quan điểm cơ bản về củng cố, xây dựng nền quốc phòng toàn dân trong điều kiện mới và có khả năng làm tham mưu giúp cấp uỷ và chính quyền chỉ đạo về công tác quân sự, quốc phòng ở địa phương cơ sở, đồng thời có năng lực chỉ huy, tổ chức thực hiện tốt các nhiệm vụ xây dựng, chiến đấu, phục vụ chiến đấu, tuyên truyền phục vụ quốc phòng và giáo dục quốc phòng, thực hiện chính sách hậu phương quân đội.. Đây vừa là yêu cầu vừa là mục tiêu phấn đấu trong những năm tới, nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ DQTV, đặc biệt là cán bộ chỉ huy quân sự cơ sở là cán bộ bố trí chuyên trách, qua rèn luyện trong quân đội và thực tiễn công tác, có độ tuổi và sức khoẻ cần thiết, đủ sức hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống. Việc bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quân sự cơ sở cần được tiến hành một cách cơ bản, hệ thống ở các trường quân sự địa phương tỉnh, thành phố theo nội dung chương trình quy định cho từng đối tượng, nhất là số cán bộ mới được bổ nhiệm, cán bộ vùng dân tộc ít người. Tiếp tục đổi mới nội dung, chương trình huấn luyện, bồi dưỡng cán bộ DQTV theo hướng cơ bản, thiết thực, phù hợp với từng đối tượng, sát với yêu cầu nhiệm vụ từng địa bàn. Chú trọng bồi dưỡng năng lực làm tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền địa phương, cơ sở về công tác quân sự, quốc phòng, an ninh. 3) Không ngừng nâng cao hiệu quả hoạt động tác chiến, trị an của lực lượng DQTV nhằm đáp ứng những nhiệm vụ mới Hiện nay, trong thời bình cùng với việc sẵn sàng chiến đấu theo các tình huống đặcbiệt, DQTV phải thực sự là lực lượng nòng cốt trong xây dựng cơ sở chính trị, bảo đảm an ninh và trật tự an toàn xã hội ở địa phương, cơ sở nhất là các đơn vị nằm ở vùng xung yếu, các địa bàn trọng điểm và các “điểm nóng” có những vẫn đề xã hội phức tạp đang xảy ra. Để làm tốt điều đó phải gắn việc xây dựng và hoạt động của DQTV với nhiệm vụ xây dựng xã phường vững mạnh toàn diện. Lực lượng DQTV luôn phải phối hợp chặt chẽ với các lực lượng khác và nhân dân trên địa bàn, xây dựng cơ sở chính trị vững chắc, góp phần làm thất bại chiến lược “Diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, bảo vệ chủ quyền an ninh quốc gia, giữ vững an ninh chính trị, sẵn sàng đối phó với mọi tình huống có thể xảy ra. Đồng thời gương mẫu chấp hành và vận động nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước, xung kích trong lao động sản xuất, bảo vệ sản xuất, khắc phục hậu quả thiên tai..góp phần phát triển kinh tế – xã hội ở địa phương cũng như trên phạm vi toàn quốc. Thông qua hoạt động thực tiễn của mình để tiếp tục củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động trong thời gian tới và đó cũng là cơ sở để tiếp tục khẳng định vị trí chiến lược của lực lượng DQTV trong nền quốc phòng toàn dân, bảo vệ tổ quốc trong thời kỳ công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước. 4) Bổ sung ngân sách sự nghiệp quốc phòng địa phương và chính sách đối với dân quân tự vệ DQTV vừa là dân, vừa là quân, hoạt động của DQTV chủ yếu dựa vào tinh thần tự nguyện, tự giác của quần chúng. Đó là khi đất nước có chiến tranh. Nhưng thực tế hiện nay trong thời bình thì đã khác trước, nếu ta vẫn theo lối cũ, nặng về động viên chính trị, mà không quan tâm đến các chính sách vật chất, đãi ngộ thì chưa được. Vấn đề đặt ra là cần phải có chính sách đãi ngộ thoả đáng cho họ. Thực tiễn vừa qua cho thấy, hoạt động của dân quân tự vệ mạnh hay yếu phụ thuộc chủ yếu là cơ sở địa phương đã có ngân sách và chính sách bảo đảm cho lực lượng DQTV hoạt động hay không? Tất nhiên vật chất không phải là yếu tố quyết định, phải coi trọng giáo dục chính trị, nâng cao nhận thức trách nhiệm, quán triệt tư tưởng cho dân quân tự vệ. Trong điều kiện ngân sách quốc phòng địa phương còn rất hạn hẹp, các địa phương cơ sở cũng đã tích cực tìm mọi nguồn ngân sách và động viên sự đóng góp của nhân dân để đảm bảo cho dân quân tự vệ hoạt động. Tuy nhiên ở những cơ sở địa phương kinh tế khó khăn, thu không đủ chi thì việc đảm bảo chính sách đối với dân quân tự vệ cũng có nhiều hạn chế. Việc huy động ngân sách và thực hiện chính sách đảm bảo cho dân quân tự vệ cần phải đa dạng, phù hợp với điều kiện cụ thể của từng cơ sở địa phương, khéo kết hợp và phát huy các nguồn vật chất bảo đảm như: Nhà nước, địa phương, nhân dân bảo trợ, tự sản xuất ... 5) Đổi mới công tác giáo dục quốc phòng nhân dân, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ học sinh, sinh viên. Nói đến xây dựng dân quân tự vệ không thể không quan tâm đến công tác giáo dục quốc phòng nhân dân. Nói chung giáo dục quốc phòng nhân dân rất phong phú. Thời gian qua chúng ta đã tập trung giáo dục quân sự, khơi dậy lòng yêu nước và tinh thần cách mạng toàn dân. Tổ chức ngày quốc phòng toàn dân, ngày truyền thống dân quân tự vệ, tổ chức huấn luyện quân sự phổ thông, cho thế hệ trẻ học sinh, sinh viên ... Cùng với sự đổi mới toàn diện của đất nước và cải cách hệ thống giáo dục đào tạo, công tác giáo dục quốc phòng nhân dân nhất thiết cũng phải đổi mới trong đó cần tập trung vào khâu quan trọng là đổi mới nội dung phương pháp giáo dục quốc phòng cho thế hệ trẻ học sinh sinh viên. Nên chăng, hàng năm tổ chức một hoặc một số cuộc thi về lực lượng vũ trang nhân dân, về lực lượng dân quân tự vệ (vào khoảng thời gian tháng 3 và tháng 12 hàng năm). Một thực tế cho thấy có một bộ phận không nhỏ thanh thiếu niên ngày nay có ít hiểu biết về lực lượng vũ trang nhân dân nói chung và lực lượng dân quân tự vệ nói riêng. Thậm chí không ít người còn xem nhẹ việc học tập bộ môn giáo dục quốc phòng vì coi đó chỉ là một môn phụ không nằm trong chương trình học tập ( Vì không tính vào đơn vị học trình). Chính vì vậy, yêu cầu đặt ra là bộ môn giáo dục quốc phòng phải được xác định là môn học chính khoá trong các trường đại học, trung học chuyên nghiệp và dạy nghề. Nội dung giáo dục quốc phòng phải được thể hiện cả ở trong các môn học khác, tạo nên sự giáo dục hài hoà, có chủ đích trong quá trình đào tạo thế hệ trẻ, góp phần thực hiện chiến lược con người. KẾT LUẬN Chúng ta có thể khẳng định rằng: Nói đến chiến tranh nhân dân thì không thể không nói đến vai trò chiến lược của dân quân tự vệ. Nói đến chiến tranh nhân dân mà đánh giá thấp vai trò của dân quân tự vệ thì đó là một quan niệm sai lầm. Nhận thức đúng đắn vai trò của dân quân tự vệ có ý nghĩa rất quan trọng đối với công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Ngày nay khi khoa học công nghệ ngày càng phát triển thì khái niệm về chiến tranh không chỉ đơn thuần là đem quân đội tới chiếm đánh nữa. Khái niệm về chiến trường cũng được mở rộng, khi mà chiến tranh có thể xảy ra vào mọi lúc mọi nơi không phân biệt tiền tuyến hậu phương, biên giới hay từ giữa lãnh thổ thì vai trò của lực lượng DQTV càng trở lên quan trọng hơn. Dân quân tự vệ chúng ta đã từng chiến thắng quân giặc với vũ khí thô sơ, nhưng trong chiến tranh công nghệ cao hiện nay, nếu lực lượng DQTV của ta vẫn chỉ có những loại vũ khí thô sơ ấy thì không thể chống với những loại vũ khí tối tân nhất của kẻ thù. Vì vậy muốn đáp ứng được yêu cầu và nhiệm vụ trong tình hình mới chúng ta cần phải tăng cường cho các lực lượng DQTV nhiều vũ khí tốt hơn nữa, nâng cao trình độ chính trị cũng như trình độ nhận thức về khoa học công nghệ kết hợp với một trình độ cao giữa lòng dũng cảm với trí sáng tạo, tích cực phối hợp với các lực lượng khác và toàn dân kiên quyết làm thất bại ý đồ phá hoại xâm lược dưới mọi hình thức và thủ đoạn của kẻ thù, bảo vệ vững chắc Tổ quốc và chế độ XHCN, bảo vệ công cuộc hoà bình xây dựng, thành quả lao động và tính mạng, tài sản của nhân dân ta. Hơn 65 năm qua, trên mỗi chặng đường đi lên của cách mạng, dân quân tự vệ đã luôn luôn làm tròn nhiệm vụ của một đội quân chiến đấu giỏi, sản xuất giỏi, công tác giỏi, xứng đáng là một lực lượng chiến lược quan trọng trong đấu tranh cách mạng và đấu tranh vũ trang ở nước ta.