Quản lý lao động tiền lương tại công ty CP vận tải ô tô 3

Quản Lí LĐ tiền lương tại cty Cổ Phần vận tải ôtô 3 Lời mở đầu  Lao động là điều kiện đầu tiên, cần thiết cho sự tồn tại và phát triển của xã hội, là yếu tố cơ bản có tác dụng quyết định trong quá trình sản xuất. Lao động của con người trong phát triển kinh tế xã hội có tính chất hai mặt: Một mặt con người là tiềm lực của sản xuất, là yếu tố của quá trình sản xuất, còn mặt khác con người được hưởng lợi ích của mình là tiền lương và các khoản thu nhập . Tiền lương là khoản tiền công trả cho người lao động tương ứng với số lượng , chất lượng và kết quả lao động . Tiền lương là nguồn thu nhập của công nhân viên chức , đồng thời là những yếu tố chi phí sản xuất quan trọng cấu thành giá thành sản phẩm của doanh nghiệp . Quản lý lao động tiền lương là một yêu cầu cần thiết và luôn được các chủ doanh nghiệp quan tâm nhất là trong điều kiện chuyển đổi cơ chế quản lý từ cơ chế bao cấp sang cơ chế thị trường. Qua thời gian thực tập và nghiên cứu tại Công ty vận tải ô tô số 3 , tôi đã nhận thức rõ vấn đề này và lựa chọn đề tài luận văn tốt nghiệp là: "Một số vấn đề về quản lý lao động tiền lương ở Công ty vận taỉ ô tô số 3". Đề tài gồm 3 phần: Chương I: Lý thuyết cơ bản về quản lý lao động tiền lương. Chương II: Thực trạng về quản lý lao động tiền lương ở Công ty vận tải ô tô số 3. Chương III: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý lao động tiền lương ở công ty.

doc42 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2196 | Lượt tải: 3download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Quản lý lao động tiền lương tại công ty CP vận tải ô tô 3, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
êng chØ quan t©m ®Õn sè l­îng vËn chuyÓn chø Ýt quan t©m ®Õn chÊt l­îng vËn chuyÓn , thiÕu sù thèng nhÊt trong viÖc x¸c lËp chØ tiªu vµ ®¬n vÞ ®o l­êng kÕt qu¶ thùc hiÖn nhiÖm vô cña mét c¸ nh©n, mét tËp thÓ . ChØ tiªu chñ yÕu lµ "TÊn / km"; "TÊn" . Do nh÷ng tån t¹i th­êng cã trong nh÷ng xÝ nghiÖp thêi kú bao cÊp dÉn ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh thÊp . ë thêi kú nµy doanh nghiÖp gÆp ph¶i mét sè khã kh¨n lµ : + Sè l­îng lao ®éng qu¸ lín . +T¹i thêi ®iÓm 1990 tæng sè ph­¬ng tiÖn vËn t¶i lµ trªn 600, cã ®Õn 130 xe Zin cò n¸t , hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh thÊp . TuyÕn ®­êng T©y B¾c lµ chÝnh , cã ®iÒu kiÖn khÝ hËu vµ ®Þa h×nh kh¾c nghiÖt. + Tõ chç vËn chuyÓn hµng ho¸ tËp trung lu«n cã hµng cung øng ®i vÒ, nay hµng ph©n t¸n vµ hµng ho¸ chØ vËn t¶i mét chiÒu. Lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc , C«ng ty võa qu¸n triÖt ®­êng lèi cña §¶ng lµ chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng , võa ph¶i ®¸p øng yªu cÇu vËn chuyÓn cho c¸c tØnh MiÒn nói theo tinh thÇn NghÞ quyÕt 22 cña Bé chÝnh trÞ , NghÞ quyÕt 72 cña thñ t­íng chÝnh phñ . Do ®ã qu¸ tr×nh ®æi míi diÔn ra hÕt søc phøc t¹p trªn lÜnh vùc kinh tÕ - x· héi . V× thÕ khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng th× c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý còng cã sù thay ®æi lín . Tr­íc sù thay ®æi toµn diÖn vÒ kinh tÕ - chÝnh trÞ - x· héi cña ®Êt n­íc , ®Æc biÖt lµ sù thay ®æi vÒ kinh tÕ ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu , ®ång thêi æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ - x· héi nh»m ®¸p øng, phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña ®Êt n­íc . B¾t ®Çu tõ ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VI (12/1986) víi tinh thÇn ®æi míi m¹nh mÏ , tr­íc hÕt lµ ®æi míi vÒ t­ duy, phong c¸ch lµm viÖc nh×n th¼ng vµo sù thËt , x¸c ®Þnh ®óng môc tiªu vµ nhiÖm vô cña ®Êt n­íc trong thêi kú ®æi míi . TiÕp ®ã lµ §¹i héi ®¹i biÓu lÇn thø VII vµ thø VIII tiÕp tôc qu¸ tr×nh ®æi míi , víi ph­¬ng ch©m "c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸" lµm kim chØ nam ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ . §øng tr­íc t×nh h×nh ®ã, C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 cÇn thiÕt ph¶i ®æi míi ®ång bé , toµn diÖn ®æi míi c¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý , theo yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i cã mét c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý lµm sao ®Ó võa gän nhÑ võa ®¶m b¶o ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶ nh»m hoµn thµnh tèt môc tiªu , kÕ ho¹ch cña C«ng ty ®Ò ra . Cô thÓ hiÖn nay c«ng ty cã 8 phßng ban , 10 ®éi xe , 4 tr¹m . 4. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. B¶ng 1: Sè liÖu ®­îc trÝch tõ b¸o c¸o kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty qua c¸c n¨m 1996, 1997, 1998, 1999. ChØ tiªu ®¬n vÞ tÝnh 1996 1997 1998 1999 1. Vèn kinh doanh TriÖu ®ång 3018 13796 16969 1959 2. Lao ®éng- tiÒn l­¬ng + Lao ®éng ®ang LV + Lao ®éng nghØ viÖc + Thu nhËp b×nh qu©n Ng­êi _ _ ngh×n ®ång 582 450 132 422 541 406 135 423 481 409 72 541 451 416 35 550 3. KÕt qu¶ SXKD + Doanh thu thuÇn + Lîi tøc tr­íc thuÕ triÖu ®ång 38380 37768 612 57724 57431 293 46758 44371 2387 19620 19300 320 4. Nép ng©n s¸ch + ThuÕ doanh thu + ThuÕ lîi tøc + thuÕ XNK + ThuÕ m«n bµi+thuÕ ®Êt + Thu sö dông vèn triÖu ®ång 9917 853 108 8746 87 51 16962 895 83 15762 213 9 12067 902 478 10491 193 3 12964 910 569 11304 179 2 Nh­ vËy, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay vËn t¶i « t« bÞ c¹nh tranh quyÕt liÖt gi¸ c­íc phÝ vËn t¶i thÊp , hµng ho¸ vËn chuyÓn Ýt, lÖ phÝ giao th«ng t¨ng, tiªu cùc trªn ®­êng nhiÒu, dÉn ®Õn xe ho¹t ®éng gi¶m, lao ®éng d«i d­ nhiÒu. C«ng ty ®· ph¶i t×m kiÕm nhiÒu ngµnh nghÒ nh­ng còng chØ ®ñ c«ng viÖc lµm cho 416 ng­êi víi møc l­¬ng b×nh qu©n 500 ngh×n ®ång/ ng­êi/ th¸ng. Tuy vËy vÉn cßn gÇn 40 ng­êi kh«ng cã viÖc lµm . §Ó C«ng ty tån t¹i vµ ph¸t triÓn, b¶o ®¶m cuéc sèng cho ng­êi lao ®éng, ®ång thêi hoµn thµnh nghÜa vô ®èi víi Nhµ n­íc. §ßi hái ban l·nh ®¹o C«ng ty ®Þnh ra chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh phï hîp nh»m æn ®Þnh lao ®éng vµ ng­êi lao ®éng cã møc l­¬ng ngµy cµng t¨ng. * M« h×nh trªn ®­îc x©y dùng theo lo¹i h×nh c¬ cÊu tæ chøc: + §¶ng uû: Lµ c¬ quan l·nh ®¹o, tham m­u cho C«ng ty, song viÖc l·nh ®¹o cña §¶ng uû chØ mang tÝnh chÊt ®Þnh h­íng chiÕn l­îc cho C«ng ty. + Gi¸m ®èc : Thay mÆt Nhµ n­íc ®iÒu hµnh cao nhÊt mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña C«ng ty. Do vËy, mäi mÖnh lÖnh cña Gi¸m ®èc, ng­êi lao ®éng ph¶i chÊp hµnh . Gióp viÖc cho Gi¸m ®èc cßn cã Phã Gi¸m ®èc kinh doanh vµ Phã Gi¸m ®èc kü thuËt. + Phßng tæ chøc -lao ®éng : Cã nhiÖm vô - X©y dùng bé m¸y qu¶n lý , ®¬n vÞ s¶n xuÊt, chøc danh viªn chøc, s¾p xÕp bè trÝ CNVC vµo c¸c vÞ trÝ s¶n xuÊt, c«ng t¸c phï hîp víi tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô n¨ng lùc, tay nghÒ nh»m ph¸t huy n¨ng lùc , së tr­êng cña CNVC trong s¶n xuÊt kinh doanh . X©y dùng båi d­ìng ®éi ngò CNVC cã phÈm chÊt ®¹o ®øc, gi¸c ngé chÝnh trÞ, cã chuyªn m«n, nghiÖp vô ®¸p øng SXKD trong c¬ chÕ thÞ tr­êng . - Lµm thñ tôc ký hîp ®ång lao ®éng, cho th«i viÖc, gi¶i quyÕt h­u trÝ, thuyªn chuyÓn c«ng t¸c... cho CNVC. -Tæ chøc líp båi d­ìng kü thuËt, nghiÖp vô, tham quan, thùc tËp cho CNVC , ë trong n­íc vµ ngoµi n­íc, h­íng dÉn tham quan thùc tËp cña c¸c c¬ quan , tr­êng häc göi ®Õn. - Qu¶n lý hå s¬ , kÞp thêi bæ xung vµo hå s¬ thay ®æi vÒ b¶n th©n, gia ®×nh CNVC , lËp b¸o c¸o vÒ L§-TL. - LËp kÕ ho¹ch L§-TL theo kú s¶n xuÊt kinh doanh , tÝnh chi tr¶ tiÒn l­¬ng theo tiÕn ®é s¶n xuÊt , hµng th¸ng x©y dùng qui chÕ tr¶ l­¬ng, th­ëng, ph¹t, duyÖt c«ng, nghiªn cøu c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch, luËt lao ®éng, x©y dùng qui chÕ ®Ó ¸p dông vµo C«ng ty vµ phæ biÕn cho CNVC biÕt. + Phßng kÕ to¸n - tµi chÝnh: Cã nhiÖm vô. - Tæ chøc s¾p xÕp thËt hîp lý, khoa häc, tËp trung c¸c bé phËn kÕ to¸n, thèng kª trong phßng ®Ó hoµn thµnh xuÊt s¾c nhiÖm vô ®­îc giao vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n - tµi chÝnh , thèng kª. - Ghi chÐp ph¶n ¸nh ®­îc c¸c sè liÖu hiÖn cã vÒ t×nh h×nh vËn ®éng toµn bé tµi s¶n cña C«ng ty. Gi¸m s¸t viÖc sö dông b¶o qu¶n tµi s¶n cña c¸c ®¬n vÞ, ®Æc biÖt lµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i , m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ x­ëng. - Ph¶n ¸nh chÝnh x¸c tæng sè vèn hiÖn cã vµ c¸c nguån h×nh thµnh vèn. X¸c ®Þnh hiÖu qu¶ sö dông ®ång vèn ®­a vµo s¶n xuÊt kinh doanh . Tham gia lËp c¸c dù to¸n ph­¬ng ¸n kinh doanh xuÊt nhËp khÈu dÞch vô kinh doanh kh¸c, kiÓm tra chÆt chÏ c¸c chi phÝ trong x©y dùng kiÕn thiÕt c¬ b¶n. QuyÕt to¸n bãc t¸ch c¸c nguån thu vµ tæng chi phÝ cña tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc kinh doanh. TÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ, lîi nhuËn ®em l¹i trong toµn C«ng ty. - Tæ chøc thùc hiÖn kiÓm tra kÕ to¸n ®Þnh kú viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch chØ tiªu giao nép kho¸n cña C«ng ty cho c¸c d¬n vÞ ®éi xe , x­ëng. Ph¸t hiÖn vµ ng¨n chÆn kÞp thêi nh÷ng hµnh ®éngvi ph¹m ph¸p luËt tham « l·ng phÝ lµm thÊt tho¸t tµi s¶n , vi ph¹m chÕ ®é kÕ to¸n tµi chÝnh. - Thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c néi dung qui ®Þnh cña ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª, chÕ ®é tµi chÝnh cña Nhµ n­íc . Thùc hiÖn ®óng yªu cÇu vÒ qui ®Þnh b¸o c¸o quyÕt to¸n thèng kª hµng th¸ng , quý , n¨m víi chÊt l­îng cao, chÝnh x¸c, kÞp thêi , trung thùc. TrÝch nép ®Çy ®ñ nghÜa vô víi ng©n s¸ch Nhµ n­íc . - Tham m­u ®¾c lùc cho l·nh ®¹o C«ng ty trong lÜnh vùc qu¶n lý kinh doanh , vËt t­ , tiÒn vèn , tËp hîp c¸c sè liÖu th«ng tin kinh tÕ kÞp thêi cho l·nh ®¹o C«ng ty ®iÒu hµnh chØ ®¹o s¶n xuÊt . - §Þnh kú ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh ®­îc tæ chøc. Tham gia tÝch cùc trong kh©u lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, kÕ ho¹ch thu chi tµi chÝnh... C¸c kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng l©u dµi cho c¸c n¨m sau. + Phßng kÕ ho¹ch ®iÒu ®é: Trªn c¬ së c¸c ®Þnh h­íng chiÕn l­îc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch dµi h¹n , trung h¹n vµ ng¾n h¹n cña C«ng ty. - X©y dùng hÖ thèng ®Þnh møc kinh tÕ, kü thuËt phï hîp víi tõng thêi ®iÓm cô thÓ cña c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt vËn t¶i, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ c¸c ngµnh nghÒ dÞch vô kinh doanh ®­îc giao , tr×nh Gi¸m ®èc C«ng ty phª duyÖt. - Tham m­u cho Gi¸m ®èc trong C«ng ty qu¶n lý kinh doanh so¹n th¶o c¸c v¨n b¶n , ban hµnh bæ xung söa ®æi hoµn chØnh c¸c néi qui qui chÕ, qui ®Þnh trong ph¹m vi ®­îc giao tr×nh Gi¸m ®èc phª duyÖt ban hµnh. + Phßng kü thuËt : - So¹n th¶o c¸c qui chÕ qu¶n lý xe m¸y cña C«ng ty vµ ®«n ®èc thùc hiÖn c¸c qui tr×nh, qui ph¹m kü thuËt cña ngµnh ®· ban hµnh . - Tæng hîp c¸c kiÕn nghÞ vÒ c«ng t¸c kü thuËt ë ®éi xe, x­ëng vµ c¸c héi nghÞ ®Ó b¸o c¸o ®Ò xuÊt l·nh ®¹o C«ng ty cã h­íng gi¶i quyÕt . LËp qui tr×nh c«ng nghÖ vµ phôc håi c¸ chi tiÕt, tæng thµnh xe « t« vµ may mãc thiÕt bÞ. - Qu¶n lý kü thuËt c¸c x­ëng söa ch÷a, kiÓm tu h­íng dÉn c«ng nghÖ vµ nghiÖm thu s¶n phÈm , lËp kÕ ho¹ch b¶o d­ìng söa ch÷a thiÕt bÞ . §¶m b¶o giÊy tê hîp ph¸p khi xe ho¹t ®éng , trùc tiÕp gi¶i quyÕt c¸c v­íng m¾c vÒ ®¨ng kiÓm, l­u hµnh. - X©y dùng néi dung, ®µo t¹o thi n©ng bËc cho l¸i xe- thî söa ch÷a . Tæ chøc thi xe tèt theo chñ tr­¬ng cña l·nh ®¹o C«ng ty. + Phßng cung øng dÞch vô vËt t­ - nhiªn liÖu : Tæ chøc hÖ thèng cung øng, mua b¸n vËt t­ hîp lý phï hîp víi qui m« cña C«ng ty vµ ®¶m b¶o thu nhËp cho CNVC trong phßng . Më sæ s¸ch theo dâi c¸c ho¹t ®éng mua b¸n vËt t­ nhiªn liÖu vµ c¸c b¸o c¸o quyÕt to¸n víi C«ng ty kÞp thêi vµ chÝnh x¸c . + Phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu : - LËp kÕ ho¹ch kinh doanh XNK trùc tiÕp hµng thñ c«ng mü nghÖ, phô tïng thiÕt bÞ vËt t­, xe, m¸y tõng kú kÕ ho¹ch ®Ó Gi¸m ®èc ®­a vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty . - Liªn hÖ víi bé th­¬ng m¹i, h¶i quan vµ c¸c c¬ quan h÷u quan kh¸c lµm thñ tôc XNK nh»m thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®· lËp . - T×m kiÕm thÞ tr­êng trong n­íc vµ ngoµi n­íc ®Ó xuÊt, nhËp c¸c mÆt hµng ®· nghi trong giÊy phÐp kinh doanh, phôc vô ngµnh Giao th«ng vËn t¶i vµ s¶n xuÊt tiªu dïng cña nh©n d©n. ChÊp hµnh nghiªm chØnh chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña Nhµ n­íc vµ c¸c qui ®Þnh cña luËt ph¸p quèc tÕ cã liªn quan ®Õn kinh doanh XNK. + Phßng hµnh chÝnh : Qu¶n lý hå s¬ ®Êt ®ai, nhµ ë, ... Tham m­u cho l·nh ®¹o viÖc bè trÝ n¬i ¨n ë, sinh ho¹t lµm viÖc trong toµn bé C«ng ty. Theo dâi ®«n ®èc vµ thùc hiÖn c¸c nghÜa vô thuÕ ®Êt ®ai, nhµ ë, ®Þnh møc víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng. + X­ëng b¶o d­ìng söa ch÷a : C¨n cø kÕ ho¹ch ®­îc giao quan hÖ víi c¸c ®éi xe lËp lÞch tr×nh cho xe vµo BDSC . T×m kiÕm thªm c«ng viÖc nh»m ®¶m b¶o ®êi sèng cho CNVC. ChÊp hµnh nghiªm chØnh chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña Nhµ n­íc vµ qui chÐ cña C«ng ty . Thay mÆt l·nh ®¹o C«ng ty, ch¨m lo, th¨m hái ®êi sèng CNVC. Qu¶n lý vµ sö dông tµi s¶n ®­îc giao ®óng ph¸p luËt. më sæ s¸ch h¹ch to¸n kinh tÕ n«Þ bé lµm trßn nghÜa vô víi C«ng ty. + §éi xe : N¾m vµ qu¶n lý ch¾c t×nh h×nh lao ®éng, ph­¬ng tiÖn, hµng ngµy, hµng th¸ng. §«n ®èc c«ng nh©n l¸i xe thùc hiÖn nghjiªm chØnh kÕ ho¹ch vËn t¶i, kÕ ho¹ch BDSC, nép ®óng, ®ñ, møc kho¸n hµng th¸ng. + Tr¹m vËn t¶i ®¹i lý : N¾m v÷ng t×nh h×nh bÕn b·i , kho tµng, ®­êng x¸ hµng ho¸... ®Ó th«ng b¸o kÞp thêi cho phßng kÕ ho¹ch ®iÒu ®é. Gióp cho viÖc vËn chuyÓn tthuËn lîi. ChÊp hµnh nghiªm chØnh luËt ph¸p Nhµ n­íc vµ c¸c qui ®Þnh cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. Ch¨m lo ®êi sèng cña CNVC. + Ban thiÕt kÕ c¬ b¶n : LËp kÕ ho¹ch ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n vµ c¶i t¹o c«ng tr×nh ®­a Gi¸m ®èc phª duyÖt. LËp luËn chøng kinh tÕ - kü thuËt c«ng tr×nh. ChÊp hµnh nghªm chØnh chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc . Thay mÆt l·nh ®¹o C«ng ty ch¨m lo ®êi sèng cña CNVC. II. thùc tr¹ng vÒ qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng ë c«ng ty vËn t¶i « t« sè 3. 1. §Æc ®iÓm vÒ lao ®éng ë C«ng ty. 1.1. VÊn ®Ò lao ®éng ë C«ng ty. + L¸i xe : §Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 nãi chung vµ ®Æc ®iÓm vËn t¶i nãi riªng th× ®©y lµ mét lo¹i lao ®éng mang tÝnh ®Æc thï v×: TÝnh ®éc lËp t­¬ng ®èi cao , thÓ hiÖn ë chç hä ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ toµn bé qu¸ tr×nh vËn t¶i tõ kh©u khai th¸c nhu cÇu vËn chuyÓn ®Õn viÖc tæ chøc cËn chuyÓn vµ thanh to¸n víi kh¸ch hµng. MÆt kh¸c ho¹t ®éng vËn t¶i diÔn ra bªn ngoµi ph¹m vi doanh nghiÖp trong mét kh«ng gian réng lín . Tõ ®ã ®ßi hái ng­êi l¸i xe ph¶i cã phÈm chÊt nh­ : Cã tÝnh ®éc lËp tù chñ vµ ý thøc tù gi¸c cao, cã kh¶ n¨ng s¸ng t¹o vµ xö lý linh ho¹t c¸c t×nh huèng n¶y sinh trªn ®­êng, ph¶i cã tr×nh ®é hiÓu biÕt réng. HiÖn nay C«ng ty cã sè l­îng lao ®éng ®ang lµm viÖc lµ 416 ng­êi . Trong ®ã : + Lao ®éng chÝnh : 241 ng­êi. - Lao ®éng qu¶n lý : 49 ng­êi. - Thî : 48 ng­êi. - L¸i xe : 144 ng­êi. + Lao ®éng phô : 175 ng­êi. - Lao ®éng gi¸n tiÕp : 58 ng­êi. - Thî : 67 ng­êi. - L¸i xe : 15 ng­êi. - Lao ®éng dù kiÕn gi¶i quyÕt lao ®éng theo chÕ ®é:35ng­êi. 1.2. C¬ cÊu lao ®éng. §èi víi mçi doanh nghiÖp nãi chung vµ C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 nãi riªng , viÖc x¸c ®Þnh sè lao ®éng cÇn thiÕt ë tõng bé phËn trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp cã ý nghÜa rÊt quan träng trong vÊn ®Ò h×nh thµnh c¬ cÊu lao ®éng tèi ­u. NÕu thõa sÏ g©y khã kh¨n cho quü tiÒn l­¬ng g©y l·ng phÝ lao ®éng, ng­îc l¹i nÕu thiÕu sÏ kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh . VÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm thÕ nµo cho c¬ cÊu nµy hîp lý , ®iÒu nµy C«ng ty ®ang dÇn s¾p xÕp vµ tæ chøc l¹i . B¶ng 2 : BiÓu c¬ cÊu lao ®éng trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. (§­îc trÝch tõ b¶ng ph©n c«ng lao ®éng cña C«ng ty qua c¸c n¨m 1997, 1998, 1999). Bé phËn 1997 1998 1999 KH TH KH TH KH TH Lao ®éng trùc tiÕp% 78,2 75,23 82,4 77,89 78,0 78,0 Lao ®éng gi¸n tiÕp% 21,8 24,77 17,6 22,11 22,0 22,0 S 100 100 100 100 100 100 NhËn xÐt : Qua b¶ng sè liÖu trªn ta nhËn thÊy vÒ c¬ cÊu lao ®éng so víi kÕ ho¹ch th× nãi chung C«ng ty thùc hiÖn t­¬ng ®èi tèt, C«ng ty chó träng bè trÝ lao ®éng hîp lý theo kÕ ho¹ch ®Ò ra. Tû lÖ lao ®éng gi¸n tiÕp cho ®Õn nay cã xu h­íng gi¶m râ rÖt do yªu cÇu cña c¬ chÕ thÞ tr­êng cÇn ph¶i gän nhÑ nh­ng ph¶i ®¶m b¶o cã hiÖu qu¶. §iÒu nµy cho thÊy viÖc qu¶n lý lao ®éng ë C«ng ty lµ rÊt chÆt chÏ vµ cã hiÖu qu¶. Bªn c¹nh ®ã ta thÊy bé phËn trùc tiÕp cã sè lao ®éng t¨ng nhÒu h¬n bé phËn gi¸n tiÕp, ®iÒu nµy còng dÔ hiÓu v× C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 lµ doanh nghiÖp vËn t¶i , hÇu hÕt c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ lao ®éng trùc tiÕp . H¬n n÷a C«ng ty ®ang cã xu h­íng tinh gi¶m gän nhÑ bé m¸y gi¸n tiÕp theo chñ tr­¬ng cu¶ Nhµ n­íc . C«ng ty ®ang cè g¾ng x¸t nhËp c¸c phßng ban , gi¶m nh÷ng vÞ trÝ kh«ng cÇn thiÕt cè g¾ng s¾p xÕp mét ng­êi kiªm nhiÒu viÖc , tiÕn hµnh cÊu l¹i lao ®éng gi÷a bé phËn trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. §èi víi lao ®éng gi¸n tiÕp th× C«ng ty vÉn cã biÖn ph¸p tÝch cùc ®ª gi¶m sè lao ®éng nµy mµ vÉn ®¶m b¶o yªu cÇu còng nh­ nhiÖm vô s¶n xuÊt cña C«ng ty. 1.3. Sè l­îng lao ®éng. Sè l­îng lao ®éng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè c¬ b¶n quyÕt ®Þnh qui m« kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông sè l­îng lao ®éng cÇn x¸c ®Þnh møc tiÐt kiÖm hay l·ng phÝ . Trªn c¬ së ®ã t×m mäi biÖn ph¸p tæ chøc sö dông lao ®éng tèt nhÊt. T×nh h×nh thùc hiÖn sè l­îng lao ®éng trong vËn t¶i gåm: + Lao ®éng vËn t¶i ( Lao ®éng qu¶n lý, l¸i xe, thî). + Lao ®éng dÞch vô , xuÊt - nhËp khÈu. + Lao ®éng ®¹i lý vËn t¶i. + Lao ®éng dÞch vô b¶o d­ìng söa ch÷a. B¶ng 3 : (nguån trÝch: phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng) N¨m 1997 1998 1999 ChØ tiªu KH TH % KH TH % KH TH % åL® 450 406 90,2 435 409 94,0 420 416 99,0 L®vt 215 206 95,8 210 207 98,6 200 198 99 L®dv,xnk 79 58 73,4 78 75 96,2 76 75 98,7 L® ®lvt 88 87 98,9 87 73 83,9 87 85 97,7 Ldbdsc 68 55 80,9 60 54 90 57 58 101,8 NhËn xÐt : Qua b¶ng sè liÖu trªn ta nhËn thÊy r»ng : Tæng sè lao ®éng cña C«ng ty qua c¸c n¨m ®Òu cã sù biÕn ®éng vµ cã sù chªnh lÖch kú thùc hiÖn so víi kú kÕ ho¹ch lµ t­¬ng ®èi . N¨m 1997 ®¹t 90,2% so víi kÕ ho¹ch. N¨m 1998 ®¹t 94,0% so víi kÕ ho¹ch. N¨m 1999 ®¹t 99,0% so víi kÕ ho¹ch. Tuy nhiªn ®Ó ®¸nh gi¸ ®­îc sè lao ®éng thùc hiÖn qua c¸c n¨m cã ®¹t hiÖu qu¶ hay kh«ng th× ph¶i liªn hÖ tíi t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch doanh thu vËn t¶i cña C«ng ty qua c¸c n¨m: Ta cã sè liÖu sau: (nguån trÝch: phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng) B¶ng 4 : §¬n vÞ tÝnh : Ngh×n ®ång. N¨m Doanh thu vËn t¶i Sè tuyÖt ®èi Sè t­¬ng ®èi KH TH 1997 57910150 58346378 +436228 101% 1998 39000000 44800906 +5800906 115% 1999 39000000 19300000 -19700000 49% NhËn xÐt : Qua sè liÖu trªn ta thÊy r»ng: Doanh thu cña C«ng ty cã xu h­íng gi¶m râ rÖt qua c¸c n¨m. Cô thÓ lµ n¨m 1998 sè kÕ ho¹ch so víi n¨m 1997 gi¶m 18910150 000 ®ång ; cßn sè thùc hiÖn n¨m 1998 so víi n¨m 1997 gi¶m 13545472000 ®ång. Trong hai n¨m 1997 vµ n¨m 1998 thùc hiÖn v­ît møc kÕ ho¹chvíi sè t­¬ng ®èi 1% n¨m 1997 vµ 15% n¨m 1998. Nh­ng n¨m 1999 th× C«ng ty ®· kh«ng thùc hiÖn v­ît møc kÕ ho¹ch ®Ò ra víi doanh thu gi¶m t­¬ng ®èi lµ 51%. Nguyªn nh©n gi¶m doanh thu trong n¨m 1999 lµ trong C«ng ty cã sù thay ®æi vÒ mét sè chØ tiªu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ do Nhµ n­íc nhËp khÈu mét sè lo¹i m¸y mãc vµ xe hiÖn ®¹i mÆt kh¸c , C«ng ty vÉn cßn tån t¹i nh÷ng ph­¬ng tiÖn thiÕt bÞ cò do ®ã kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh ®Æc biÖt lµ bé phËn b¶o d­ìng söa ch÷a. §Ó minh ho¹ cô thÓ cho viÖc t¨ng gi¶m lao ®éng cã ¶nh h­ëng tùc tiÕp ®Õn doanh thu vËn t¶i th× ta cã b¶ng tÝnh to¸n ®é lÖch tuyÖt ®èi vµ ®é lÖch t­¬ng ®èi (D & d) nh­ sau: B¶ng 5: N¨m 1997 1998 1999 ChØ tiªu D d% D d% D d% åL® - 44 -10,7 -26 -18,2 -4 +72,3 L®vt - 9 -5,1 -3 -14,3 -2 +102,0 L® dv,xnk -21 -27,3 -3 -16,4 -1 +101,4 L® ®lvt -1 -2,1 -14 -27,0 -2 +99,4 L® dv bdsc -13 -19,9 -6 -21,7 +1 +107,7 NhËn xÐt: Víi sè liÖu trªn ta thÊy : Trong n¨m 1997 sè lao ®éng gi¶m so víi kÕ ho¹ch nh­ng vÉn ®¹t doanh thu vµ v­ît møc kÕ hoach lµ 101%. §iÒu ®ã chøng tá C«ng ty ®· hÕt søc quan t©m ®Õn lùc l­îng lao ®éng , ®Æc biÖt lµ khèi lao ®éng vËn t¶i , lao ®éng dÞch vô XNK, lao ®éng ®¹i lý vËn t¶i. C«ng ty ®· sö dông tèt vµ tiÕt kiÖm søc lao ®éng. Cßn n¨m 1998 sè lao ®éng cuar C«ng ty gi¶m so víi kÕ ho¹ch vµ doanh thu vËn t¶i ®¹t vµ v­ît kÕ ho¹ch lµ 115% t¨ng so víi n¨m 1997 lµ 14%. §iÒu ®ã cho thÊy C«ng ty ®· ®¹t kÕt qu¶ thËt ®óng khÝch lÖ vµ lµ mét minh chøng r»ng C«ng ty tæ chøc lao ®éng ngµy cµng hîp lý. Bªn c¹nh ®ã, n¨m 1999 sè lao ®éng thùc hiÖn gi¶m so víi kÕ ho¹ch lµ 2 ng­êi (L§VT) ; 1 ng­êi (L§ DV XNK) ; 2 ng­êi (L§ §LVT). Doanh thu vËn t¶i chØ ®¹t 49%. §iÒu ®ã chøng tá viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch sè l­îng lao ®éng lµ kh«ng tèt, vµ sÏ ¶nh h­ëng lín tíi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. V× thÕ ®ßi hái viÖc tæ chøc lao ®éng ph¶i hîp lý th× míi ®­a C«ng ty ph¸t triÓn h¬n n÷a. 1.4. ChÊt l­îng lao ®éng ë C«ng ty. Trong s¶n xuÊt vËn t¶i, tr×nh ®é thµnh th¹o cña c«ng nh©n cã mét ý nghÜa rÊt quan träng kh«ng nh÷ng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao mµ cßn lµ vÊn ®Ò an toµn trong s¶n xuÊt. §Æc biÖt lµ C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 cã nhiÖm vô vËn t¶i hµng ho¸ ; cho nªn ®Ó nhËn thøc râ vÊn ®Ò nµy C«ng ty rÊt quan t©m ®Õn chÊt l­îng lao ®éng ®Æc biÖt lµ ®éi ngò l¸i xe vµ lao ®éng b¶o d­ìng söa ch÷a . ChÊt l­îng lao ®éng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt, vµ ®iÒu ®ã thÓ hiÖn ë cÊp bËc cña c«ng nh©n cô thÓ lµ theo sè liÖu n¨m 1999 cã 165 c«ng nh©n l¸i xe: 92 ng­êi bËc 3/3. 24 ng­êi bËc 2/3. 49 ng­êi bËc 1/3. CÊp bËc b×nh qu©n cña l¸i xe lµ: (92*3) + (24*2) + (49*1) ____________________ = 2,26 165 Víi cÊp bËc b×nh qu©n l¸i xe lµ 2,26 t­¬ng ®èi cao , ®iÒu nµy ®¸p øng ®­îc yªu cÇu lµ an toµn, chÝnh x¸c, kÞp thêi... Trong ®éi ngò lao ®éng b¶o d­ìng söa ch÷a ®Ó ®¶m b¶o cho nh÷ng chiÕc xe ®ñ tiªu chuÈn th× tr×nh ®é lµnh nghÒ cña hä lµ mét yªu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®­îc. Trong 46 thä b¶o d­ìng söa ch÷a cã: 12 thî bËc 7/7. 10 thî bËc 6/7. 8 thî bËc 4/7. 5 thî bËc 3/7. 8 thî bËc 2/7. (12*7) + (10*6) + (8*4) + (5*3) + (8*2) _________________________________ = 4,5 46 §Ó biÕt ®­îc tr×nh ®é tay nghÒ cña c«ng nh©n trªn cã ®¶m nhiÖm ®­îc c«ng viÖc trong C«ng ty hay kh«ng ta cÇn biÕt sè cÊp bËc (c«ng viÖc b×nh qu©n) cña C«ng ty. Theo sè liÖu cña phßng kü thuËt th× cÊp bËc thî b×nh qu©n cña c«ng nh©n söa ch÷a lµ: bq C bdsc 4,5 K®n = ____________ = _______ = 1,06 bq 4,26 C cviÖc K®n > 1: Nh­ vËy C«ng ty cã ®éi ngò thî söa ch÷a bËc cao, ®ñ kh¶ n¨ng ®¶m nhËn c«ng viÖc. Tuy nhiªn cÊp bËc thî lín h¬n c«ng viÖc võa cã mÆy tèt võa cã mÆt kh«ng tèt. §ã lµ chÊt l­îng c«ng viÖc ®­îc ®¶m b¶o, ®Æc biÖt trong C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 lµ ph¶i an toµn, chÝnh x¸c tuyÖt ®èi, yÕu tè nµy rÊt quan träng , tuy nhiªn cã mÆt h¹n chÕ lµ l·ng phÝ quÜ tiÒn l­¬ng v× l­¬ng tr¶ theo cÊp bËc sÏ kh«ng tËn dông ®­îc tay nghÒ cña thî cã chuyªn m«n cao, c«ng nh©n lµm viÖc kÕm h¬n tay nghÒ cña hä sÏ kh«ng cã ®iÒu kiÖn n©ng cao tay nghÒ chuyªn m«n . Mét trong c¸c yÕu tè quan träng nãi lªn chÊt l­îng cña ®éi ngò lao ®éng lµ tr×nh ®é cu¶ c¸n bé khoa häc trong C«ng ty. §©y còng lµ ®iÒu quan träng gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh . HiÖn nay C«ng ty cã ®éi ngò c¸n bé khoa häc kü thuËt t­¬ng ®èi ®«ng, ®­îc ®µo t¹o qua c¸c tr­êng ®¹i häc, trung häc, kü thuËt. §Æc biÖt lµ nh÷ng c¸n bé chñ chèt, hÇu hÕt lµ cã n¨ng lùc vµ hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®­îc giao. Trong sè ®éi ngò hiÖn nay cã 40 ng­êi cã tr×nh ®é §¹i häc, 25 ng­êi cã tr×nh ®é trung häc, vµ 294 ng­êi c«ng nh©n kü thuËt . Tãm l¹i: Qua viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh lao ®éng ë C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 t«i thÊy trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty ®· cã nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng kÓ . C«ng ty cã ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn lµnh nghÒ , tr×nh ®é nghiÖp vô cao ®¸p øng yªu cÇu cña Nhµ n­íc. C«ng ty cã sè lao ®éng phÇn lín lµ nam giíi. Tû lÖ nµy chiÕm 96%. §iÒu ®ã ®ßi hái viÖc qu¶n lý lao ®éng ph¶i cã thay ®æi trong t­ duy , t×m nh÷ng h×nh thøc, ph­¬ng ph¸p , c¬ chÕ qu¶n lý thÝch hîp nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong qu¶n lý lao ®éng. TÊt c¶ ®iÒu ®ã kh«ng chØ lµ mét khoa häc mµ cßn lµ mét nghÖ thuË cao . 1.5. C¸c h×nh thøc tæ chøc qu¶n lý lao ®éng cña C«ng ty. Tæ chøc lao ®éng s¶n xuÊt lµ tæ chøc qu¸ tr×nh lao ®éng cña con ng­êi, dïng c«ng cô dông cô t¸c ®éng ®Õn ®èi t­îng lao ®éng nh»m môc ®Ých s¶n xuÊt . Tæ chøc lao ®éng lµ mét bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi cña tæ chøc s¶n xuÊt, x¸c ®Þnh nh÷ng c©n ®èi nhÊt ®Þnh gi÷a hä víi nhau, bè trÝ thùc hÖn trªn c¸c c¬ së h×nh thøc ph©n c«ng , hîp t¸c lao ®éng, tæ chøc lao ®éng hîp lý n¬i lµm viÖc, ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p vµ thao t¸c lµm viÖc tiªn tiÕn , hoµn thiÖn c¸c ®iÒu kiÖn lao ®éng, hoµn thiÖn ®Þnh møc lao ®éng, khuyÕn khÝch vËt chÊt tinh thÇn, ®Ò cao kû luËt lao ®éng. C¸c c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng trong C«ng ty gi÷ vai trß quan träng ®Æc biÖt v× nã ¶nh h­ëng quyÕt ®Þnh ®Õn kÕt qu¶ lao ®éng cuèi cïng cña s¶n xuÊt kinh doanh. Do mçi ®Æc ®iÓm, ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña mçi lo¹i lao ®éng trong C«ng ty mµ cã h×nh thøc tæ chøc lao ®éng cho phï hîp. Lao ®éng trong ngµnh vËn t¶i « t« nãi chung vµ C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 nãi riªng ®­îc chia lµm 3 lo¹i chÝnh sau: + Lao ®éng vËn t¶i. + Lao ®éng b¶o d­ìng söa ch÷a. + Lao ®éng gi¸n tiÕp. * Lao ®éng vËn t¶i: Tæ chøc vµ qu¶n lý lao ®éng l¸i xe cïng víi ph­¬ng tiÖn vËn t¶i lµ kh©u trung t©m trong c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt vËn t¶i cña C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3. Ho¹t ®éng cña l¸i xe vµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt chÝnh cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña mçi ®¬n vÞ vËn t¶i , do ®ã c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng cã ý nghÜa rÊt quan träng. Cã thÓ nãi, tæ chøc lao ®éng cho l¸i xe lµ c«ng viÖc phøc t¹p, ®ßi hái ph¶i cã sù nghiªn cøu t×m hiÓu s©u s¾c toµn diÖn ®Æc ®iÓm lao ®éng cho l¸i xe mang nh÷ng nÐt ®Æc thï riªng . C«ng ty tæ chøc lao ®éng cho l¸i xe theo h×nh thøc mçi xe mét l¸i . L¸i xe nhËn nhiÖm vô víi Gi¸m ®èc vµ qua phßng kÕ ho¹ch ®iÒu ®é . Ng­êi trùc tiÕp qu¶n lý theo dâi ho¹t ®éng cña l¸i xe vµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i lµ c¸c ®éi tr­ëng ®éi xe cßn phÇn qu¶n lý kinh tÕ theo qui ®Þnh cña C«ng ty . * Lao ®éng BDSC: §Ó kh«ng ngõng hoµn thiÖn chÊt l­îng c«ng t¸c b¶o d­ìng söa ch÷a nh»m n©ng cao hÖ sè ngµy xe tèt còng nh­ gi¶m ngµy xe n»m chê BDSC, C«ng ty ®· tæ chøc x­ëng söa ch÷a t¹i sè 1 - phè C¶m Héi. C«ng nh©n söa ch÷a - b¶o d­ìng ®­îc tæ chøc theo chuyªn m«n ho¸ nghÒ nghiÖp d­íi sù l·nh ®¹o cña x­ëng trëng. * Lao ®éng gi¸n tiÕp: Lao ®éng gi¸n tiÕp cu¶ C«ng ty tæ chøc theo c¸c phßng ban nghiÖp vô vµ phßng ban chøc n¨ng víi 4 phßng . Mçi phßng ®Òu cã mét tr­ëng phßng phô tr¸ch chung vµ chôi tr¸ch nhiÖm tr­íc Gi¸m ®èc vÒ ho¹t ®éng cña phßng m×nh. C¨n cø vµo quyÕt ®Þnh vÒ chøc n¨ng nhiÖm vô tõng phßng mµ mµ tr­ëng phßng ph©n c«ng viÖc cho tõng nh©n viªn d­íi quyÒn. Nh©n viªn hµnh chÝnh (qu¶n lý) lµm viÖc theo chÕ ®é giê hµnh chÝnh Nhµ n­íc qui ®Þnh. 2. VÊn ®Ò tiÒn l­¬ng ë C«ng ty. 2.1. Ph­¬ng ph¸p tÝnh quÜ l­¬ng cña C«ng ty. TiÒn l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së kÕ thõa cña kÕ ho¹ch ®· ®­îc tÝnh to¸n. Dùa vµo NghÞ ®Þnh 26/CP ngµy 23-5-1993 cña ChÝnh phñ vÒ qui ®Þnh t¹m thêi chÕ ®é l­¬ng míi trong c¸c doanh nghiÖp vµ th«ng t­ liªn bé sè 20/LB-TT ngµy 2-5-1999 cña liªn bé Lao ®éng - Th­¬ng binh x· héi - Tµi chÝnh. NghÞ ®Þnh 28/CP ngµy 28-3-1997 cña chÝnh phñ vÒ ®æi míi qu¶n lý tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ th«ng t­ 13/L§TBXH- TT ngµy 10-4-1997 vÒ h­íng dÉn ph­¬ng ph¸p x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng, thu nhËp trong doanh nghiÖp Nhµ n­íc. * Ph­¬ng ph¸p 1: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh trªn ®¬n vÞ s¶n phÈm ph­¬ng ph¸p nµy t­¬ng øng víi chØ tiªu kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc cho lµ tæng s¶n phÈm b»ng hiÖn vËt kÓ c¶ c¸c s¶n phÈm qui ®æi th­êng ®­îc ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh mét lo¹i s¶n phÈm hoÆc mét sè lo¹i s¶n phÈm cao cã thÓ qui ®æi nh­ : Xi m¨ng, vËt liÖu x©y dùng, r­îu, bia, dÖt may, vËn t¶i.... C«ng thøc tÝnh ®¬n gi¸ lµ: V®g= Vgiê * Tsp Trong ®ã: V®g: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng (®¬n vÞ lµ ®ång/ ®¬n vÞ hiÖn vËt). Vgiê: TiÒn l­¬ng ®¬n gi¸ giê. Trªn c¬ së l­¬ng cÊp bËc b×nh qu©n vµ møc l­¬ng tèi thiÓu cña doanh nghiÖp, tiÒn l­¬ng ®­îc tÝnh theo qui ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh sè 197/CP ngµy 31-12-1994 cña chÝnh phñ. Tsp: Møc lao ®éng cña ®¬n vÞ s¶n phÈm hoÆc c¸c s¶n phÈm qui ®æi. * Ph­¬ng ph¸p 2: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh trªn doanh thu. C«ng thøc: Vkh Ktl = _____________________ Tæng doanh thu kÕ ho¹ch Trong ®ã: Ktl: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. Vkh: QuÜ l­¬ng kÕ ho¹ch tÝnh theo chÕ ®é cña doanh nghiÖp (kh«ng bao gåm l­¬ng cña Gi¸m ®èc, Phã gi¸m ®èc, vµ kÕ to¸n tr­ëng). §­îc tÝnh b»ng tæng sè lao ®éng ®Þnh biªn hîp lý nh©n víi tiÒn l­¬ng tèi thiÓu cña C«ng ty ®­îc ¸p dông kÓ c¶ hÖ sè vµ míc phô cÊp c¸c lo¹i . Tæng doanh thu kÕ ho¹ch : Lµ tæng doanh thu bao gåm toµn bé sè tiÒn thu ®­îc vÒ tiªu thô s¶n phÈm bao gåm hµng ho¸ kinh doanh , dÞch vô chÝnh vµ phô theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc . * Ph­¬ng ph¸p 3: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh trªn doanh thu trõ tæng chi tæng chi phÝ. Vkh Ktl = ___________________________________________ Tæng doanh thu kÕ ho¹ch - Tæng chi phÝ kÕ ho¹ch ( kh«ng cã tiÒn l­¬ng) Trong ®ã: Tæng chi phÝ kÕ ho¹ch : Lµ tæng chi phÝ bao gåm toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ hîp lý hîp lÖ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ chi phÝ l­u th«ng (ch­a co tiÒn l­¬ng) vµ c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch theo qui ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc (trõ thuÕ l¬Þ tøc). Theo hai ph­¬ng ph¸p trªn ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ®­îc x¸c ®Þnh th× biÕt quÜ l­¬ng kÕ ho¹ch , tæng doanh thu vµ tæng chi phÝ kÕ ho¹ch . Trong b¶n thuyÕt tr×nh nµy phßng nh©n sù tiÒn l­¬ng chØ tÝnh to¸n x¸c ®Þnh quÜ tiÒn l­¬ng kÕ ho¹ch. §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh trªn doanh thu hay ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh trªn doanh thu trõ tæng chi phÝ sÏ ®­îc tÝnh to¸n chÝnh x¸c cô thÓ sau khi cã sè liÖu vÒ tæng doanh thu kÕ ho¹ch vµ tæng chi phÝ kÕ ho¹ch. * Ph­¬ng ph¸p 4: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh trªn lîi nhuËn. Ph­¬ng ph¸p nµy t­¬ng øng víi chØ tiªu kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc chän lµ lîi nhuËn , th­êng ®­îc ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp qu¶n lý ®­îc tæng doanh thu, tæng chi vµ x¸c ®Þnh lîi nhuËn kÕ ho¹ch s¸t víi thùc tÕ thùc hiÖn. åVkh V®g= __________ åPkh Trong ®ã: V®g: Lµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng (®/1000®). åVkh: Lµ tæng quÜ l­¬ng n¨m kÕ ho¹ch. åPkh: Lµ tæng lîi nhuËn n¨m kÕ ho¹ch. * QuÜ l­¬ng kÕ ho¹ch n¨m 1998. Theo NghÞ ®Þnh 28/CP ngµy 28-3-1997 cña ChÝnh phñ vÒ ®æi míi qu¶n lý tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ th«ng t­ sè 13/L§TBXH - TT vÒ h­íng dÉn ph­¬ng ph¸p x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vµ ph©n phèi thu nhËp trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc . §Ó ®æi míi ph­¬ng ph¸p lËp kÕ ho¹ch tiÒn l­¬ng phï hîp víi c¬ chÕ hiÖn nay lµ tiÒn l­¬ng ®­îc g¾n víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Do vËy kÕ ho¹ch tiÒn l­¬ng ®­îc x©y dùng theo ph­¬ng ph¸p ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh trrªn doanh thu vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh trªn tæng doanh thu. QuÜ tiÒn l­¬ng cña C«ng ty lµ toµn bé sè tiÒn tÝnh theo sè c«ng nh©n cña C«ng ty do C«ng ty qu¶n lý vµ chi tr¶ l­¬ng cho phï hîp víi sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng trong méy thêi kú nµo ®ã . Thµnh phÇn tiÒn l­¬ng bao båm: + TiÒn l­¬ng tÝnh theo thêi gian, tiÒn l­¬ng kho¸n. + TiÒn l­¬ng chi tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian ngõng nghØ (do ch­a bè trÝ c«ng viÖc hîp lý ®­îc). + TiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian ®iÒu ®éng ®i c«ng t¸c, lµm nghÜa vô theo chÕ ®é qui ®Þnh, nghØ phÐp, ®i häc. + C¸c lo¹i phô cÊp lµm ®ªm , lµm thªm giê, lµm ngoµi. Trong C«ng ty quÜ l­¬ng ®­îc chia theo kÕt cÊu sau: - Bé phËn c¬ b¶n bao gåm tiÒn l­¬ng cÊp bËc, ®©y lµ tiÒn l­¬ng do thang b¶ng l­¬ng Nhµ n­íc qui ®Þnh. - Bé phËn biÕn ®æi bao gåm c¸c lo¹i phô cÊp bªn c¹nh tiÒn l­¬ng c¬ b¶n. Hµng th¸ng c¸c bé phËn tæ chøc chÊm c«ng cho ng­êi lao ®éng do bé phËn cña m×nh qu¶n lý råi chuyÓn ®Õn phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng cu¶ C«ng ty. T¹i ®©y phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng míi c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng , s¶n l­îng vËn t¶i, qui tr×nh xe cña l¸i xe , s¶n l­îng söa ch÷a cña x­ëng BDSC råi lªn ph­¬ng ¸n chi l­¬ng hµng th¸ng ®Ó duyÖt quÜ l­¬ng cho C«ng ty. TiÒn l­¬ng cña C«ng ty ®­îc lÜnh vµo ngµy 20- t¹m øng lÇn 1 vµ mång 5 th¸ng sau quyÕt to¸n l­¬ng th¸ng . B¶ng 6: (nguån trÝch: phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng) Lao ®éng - TiÒn l­¬ng §¬n vÞ tÝnh: ®ång N¨m Lao ®éng TiÒn l­¬ng BHXH 1996 450 2041765450 287544544 1997 406 1745164144 274594793 1998 409 1979221028 266191015 1999 416 2049312110 275109346 NhËn xÐt: Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy møc l­¬ng cña C«ng ty ®­îc c¶i thiÖn qua c¸c n¨m, ®ã lµ do sù cè g¾ng cña toµn C«ng ty, gãp phÇn æn ®Þnh ®êi sèng CBCNV. Møc l­¬ng b×nh qu©n cña mét CBCNV toµn C«ng ty qua c¸c n¨m: 1996 Møc l­¬ng lµ 422000 ®. 1997 Møc l­¬ng lµ 423000 ®. 1998 Møc l­¬ng lµ 541000 ®. 1999 Møc l­¬ng lµ 550000 ®. Víi møc l­¬ng nµy CBCNV t¹m æn ®Þnh vµ yªn t©m lµm viÖc. HÖ sè ®iÒu chØnh t¨ng thªm: K®c = K1 + K2 = 1 + 0,3 = 1,3 Trong ®ã: K®c : HÖ sè ®iÒu chØnh t¨ng thªm. K1 : HÖ sè ®iÒu chØnh theo vïng. K2 : HÖ sè ®iÒu chØnh theo ngµnh. * Møc l­¬ng tèi thiÓu cña doanh nghiÖp: TLmin®c = TLmin * (1+1,3) = 144000 * 2,3 = 331200®. Trong ®ã: TiÒn l­¬ng ®iÒu chØnh = Møc l­¬ng tèi thiÓu ®iÒu chØnh tèi ®a doanh nghiÖp ®­îc phÐp ¸p dông. TLmin : Møc l­¬ng tèi thiÓu chung do Nhµ n­íc qui ®Þnh. K®c : HÖ sè ®iÒu chØnh t¨ng thªm cña doanh nghiÖp. * Khung l­¬ng tèi thiÓu cña doanh nghiÖp: Theo qui ®Þnh cña ChÝnh phñ ngµy 1-1-1997 TLmin lµ 144000®. Do ChÝnh phñ thay ®æi TLmin nªn ngµy 1-1-2000 møc TLmin lµ 180000®. V× thÕ khung l­¬ng tèi thiÓu cña doanh nghiÖp lµ tõ 144000® ®Õn 331200®/ th¸ng. Do 1-1-2000 Nhµ n­íc thay ®æi khung TLmin lµ 180000® ; Do ®ã doanh nghiÖp ¸p dông n¨m kÕ ho¹ch lµ 414000®. * QuÜ l­¬ng cña lao ®éng trùc tiÕp: + QuÜ l­¬ng l¸i xe: L­¬ng c¬ b¶n= 165 ng­êi *2,413 *12th¸ng*144000® = 19779843® + QuÜ l­¬ng c«ng nh©n b¶o d­ìng söa ch÷a: L­¬ng c¬ b¶n= 115 ng­êi* 2,525*12th¸ng* 414000® = 14425830® + QuÜ l­¬ng cña c¸n bé nh©n viªn hµnh chÝnh: L­¬ng c¬ b¶n= 103 ng­êi*2,296*12th¸ng*414000®= 11748723® + QuÜ l­¬ng cña Gi¸m ®èc, phã Gi¸m ®èc, kÕ to¸n tr­ëng: L­¬ng c¬ b¶n = 4 ng­êi * 4,128 * 12th¸ng *414000® = 82031616® * C«ng ty giao kho¸n ®Þnh møc ®èi víi c¸c trung t©m BDSC do vËy, tiÒn l­¬ng ®­îc chi tr¶ ®Þnh møc theo hîp ®ång lao ®éng ®· ký. C¸c trung t©m BDSC cè g¾ng tæ chøc thªm dich vô ®Ó t¨ng thªm thu nhËp cho CBCNV , C«ng ty kh«ng khèng chÕ thu nhËp tèi ®a, song tiÒn l­¬ng cña mçi CNVC kh«ng thÊp h¬n tiÒn l­¬ng cÊp bËc theo NghÞ ®Þnh 26CP cña ChÝnh phñ qui ®Þnh. * Theo th«ng t­ 17 cña Bé Lao ®éng - Th­¬ng binh vµ x· héi. Phô cÊp tr¸ch nhiÖm lµ do ng­êi sö dông lao ®éng x¸c ®Þnh cã thÓ lµ 10% TLmin. Do C«ng ty thùc hiÖn c¬ chÕ kho¸n cho l¸i xe nªn ®éi xe kh«ng ph©n chia tæ. Thî cã chia theo tæ nh­ng viÖc c©n ®èi l­¬ng do tæ tr­ëng lµm tõ n¨m 1990 trë vÒ tr­íc tæ tr­ëng ®iÒu hµnh trùc tiÕp con n¨m 1990 trë l¹i ®©y th× ®iÒu hµnh trùc tiÕp cã mÒm m¹i. * Theo th«ng t­ sè 5 cña Bé Lao ®éng - Th­¬ng binh vµ x· héi cã qui ®Þnh vÒ chÕ ®é n©ng l­¬ng vµ BHXH nh­ sau: - Sè ng­êi n©ng bËc l­¬ng hµng n¨m trong C«ng ty phô thuéc vµo yªu cÇu c«ng viÖc vµ thêi gian lµm viÖc t¹i C«ng ty. C¨n cø ®Ó n©ng bËc l­¬ng lµ tiªu chuÈn cÊp bËc kü thuËt, tiªu chuÈn chøc danh, chuyªn m«n nghiÖp vô. - Thêi gian xÐt n©ng bËc : Ng­êi lao ®éng ph¶i cã Ýt nhÊt lµ 2 n¨m (®ñ 24th¸ng) ®èi víi c¸c chøc danh cã hÖ sè míc l­¬ng khëi ®iÓm (bËc 1) thÊp h¬n 1,78 xÐt duyÖt mét lÇn; ph¶i cã Ýt nhÊt 3 n¨m (®ñ 36 th¸ng) ®èi víi c¸c chøc danh cã hÖ sè møc l­¬ng khëi ®iÓm (bËc 1) tõ 1,78 trë lªn kÓ tõ thêi ®iÓm xÕp l­¬ng hoÆc n©ng l­¬ng tr­íc ®ã. Trong thêi h¹n nµy ng­êi lao ®éng ph¶i hoµn thµnh nhiÖm vô, kh«ng vi ph¹m ph¸p luËt, kû luËt lao ®éng hay ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp.... Ng­êi thuéc diÖn n©ng l­¬ng ph¶i qua kú thi s¸t h¹ch theo th«ng t­ 04 ngµy 4-4-1998 cña Bé L§TB-XH : . Thi n©ng bËc ®èi víi c«ng nh©n lµ tiªu chuÈn cÊp bËc kü thuËt øng víi c«ng viÖc mµ ng­êi ®ã ®ang ®¶m nhËn. . Thi n©ng bËc ®èi víi viªn chøc chuyªn m«n nghiÖp vô, thõa hµnh phôc vô lµ tiªu chuÈn chøc danh chuyªn m«n nghiÖp vô Trªn 50 tuæi C«ng ty cho miÔn thi. VÝ dô: N©ng l­¬ng hµng n¨m 1%. §èi víi quÜ l­¬ng l¸i xe =19779843®*1%=197798,43® Qòi l­¬ng CNBDSC=14425830®*1%= 144258,3® QuÜ l­¬ng CBNV hµnh chÝnh=11748723®*1%= 117487,23® 2.2. C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng. * C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng cña C«ng ty. + H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian: C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 lµ doanh nghiÖp vËn t¶i nªn C«ng ty tr¶ l­¬ng theo thêi gian cho ®a sè ng­êi lao ®éng lµ ngoµi lao ®éng gi¸n tiÕp (c¸n bé, nh©n viªn qu¶n lý) th× mét sè bé phËn lao ®éng trùc tiÕp còng ®­îc tr¶ l­¬ng theo thêi gian h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho c¸n bé , nh©n viªn qu¶n lý theo thêi gian trªn c¬ së kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doang hµng th¸ng cña C«ng ty , phô thuéc vµo møc ®é hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao vµ ®Þnh biªn bé m¸y qu¶n lý toµn C«ng ty. TiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo: L­¬ng giê : TÝnh theo møc l­¬ng cÊp bËc giê vµ sè giê lµm viÖc. L­¬ng ngµy : TÝnh theo møc l­¬ng cÊp bËc ngµy vµ sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ trong th¸ng. L­¬ng th¸ng : TÝnh theo møc l­¬ng cÊp bËc th¸ng. Khèi gi¸n tiÕp bao gåm: - Bé phËn v¨n phßng (trong ®ã cã Gi¸m ®èc vµ phßng trùc thuéc). - Bé phËn kÕ to¸n. - Bé phËn kÕ ho¹ch. - Bé phËn kü thuËt, cung øng, tiÕp liÖu. Riªng c¸n bé ®éi xe ngoµi tiÒn l­¬ng nh­ CBCNV qu¶n lý cßn ®­îc h­ëng mét kho¶n phô cÊp tÝnh theo ph©n lo¹i thi ®ua hµng th¸ng (sè tiÒn do Gi¸m ®èc C«ng ty xÐt quyÕt ®Þnh). - §éi tr­ëng : Lo¹i A = 120.000®; B=100.000®;C=80.000® - §éi phã : Lo¹i A = 100.000®; B = 80.000®; C = 60.000® NÕu ®éi xe kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch ban ®Çu th× phô cÊp gi¶m b×nh qu©n 20.000®/bËc A;B;C. + H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm: Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lµ mét h×nh thøc tr¶ l­¬ng kÝch thÝch lao ®éng. Tuy nhiªn do ®Æc ®iÓm cña c«ng viÖc, C«ng ty chØ ¸p dông cho mét khèi lao ®éng b¶o d­ìng söa ch÷avµ l¸i xe. TiÒn l­¬ng c¨n cø vµo ®Þnh møc ®¬n gi¸ vµ s¶n l­îng (b¶o d­ìng söa ch÷a) hoÆc chÊt l­îng c«ng viÖc ph¶i hoµn thµnh. Tõ nh÷ng n¨m tr­íc ®©y trong kÕ ho¹ch tËp trung bao cÊp C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 ®­îc trang bÞ toµn chñng lo¹i xe « t« XHCN chñ yÕu lµ xe cña Liªn X« nh­ Zin 130; Kamaz; Xe Ben ≥ 7m3; Li¸t. HiÖn nay C«ng ty ®· ®Çu t­ ®æi míi c¸c chñng lo¹i xe cña T­ B¶n nh­: NhËt, §øc, Ph¸p thay thÕ xe XHCN cò. C«ng ty nghiÖm thu s¶n l­îng c«ng thî theo ®Þnh møc §¬n gi¸ vµ s¶n l­îng tuy nhiªn viÖc nghiÖm thu BDSC vÉn gÆp khã kh¨n nh­: C¸c lo¹i xe T­ B¶n hiÖn ®¹i ®ßi hái thî cã tay nghÒ vµ tr×nh ®é cao, ®¸p øng ®­îc c«ng viÖc söa ch÷a. * ¦u ®iÓm cña c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng. + §èi víi h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian tuy kh«ng c¨n cø vµo kÕt qu¶ lao ®éng nh­ng viÖc ¸p dông hiÖn nay ë C«ng ty lµ rÊt phï hîp. + §èi víi h×nh thíc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm mµ trùc tiÕp tr¶ l­¬ng theo kho¸n s¶n phÈm ¸p dông cho khèi BDSC, l¸i xe cã t¸c dông kÝch thÝch n©ng cao chÊt l­îng c«ng viÖc . * Nh­îc ®iÓm cña c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng. + §èi víi h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm mÆt h¹n chÕ râ nhÊt cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy lµ ®Ó t¨ng thu nhËp th× ng­êi lao ®éng t×m mäi c¸ch lµm cho song viÖc mµ kh«ng chó ý tíi nh÷ng hËu qu¶ mµ hä ®· g©y ra . C«ng ty ch­a x©y dùng ®­îc mét hÖ thèng ®Þnh møc míi nªn viÖc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lµ kh«ng chÝnh x¸c. + §èi víi h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian do h×nh thøc nµy kh«ng ®o l­êng ®­îc kÕt qu¶ lao ®éng mét c¸ch trùc tiÕp mµ ng­êi l·nh ®¹o chØ cã thÓ nhËn xÐt th¸i ®é vµ tinh thÇn lµm viÖc cña hä th«ng qua khèi l­îng c«ng viÖc giao cho hä. H×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy cã thÓ g©y cho nh©n viªn lao ®éng mét c¸ch cÇm chõng , thùc hiÖn ®ñ giê lµm viÖc , giê ®Õn , giê nghØ nh­ng trong thêi gian lµm viÖc ®ã lµ tranh thñ lµm viÖc riªng, ®èi víi l¸i xe vËn t¶i vÉn ch­a cã ®Þnh møc râ rµng cho c¸c lo¹i xe vÉn cã t×nh tr¹ng ®¸nh gi¸ sai vÒ km vËn doanh g©y l·ng phÝ tiÒn l­¬ng. 3. NhËn xÐt chung. Do hËu qu¶ cña c¬ chÕ bao cÊp ®Ó l¹i kh¸ nÆng nÒ trªn nhiÒu lÜnh vùc . §éi ngò ®­îc h×nh thµnh qua nhiÒu thêi kú , tõ nhiÒu nguån vµ trong bèi c¶nh gi¶m biªn chÕ hµnh chÝnh sù nghiÖp t­ duy , nhËn thøc , thãi quen , tr×nh ®é , n¨ng lùc , t¸c phong... cña c¬ chÕ cò ®Ó l¹i. C¬ së vËt chÊt kü thuËt nghÌo nµn l¹c hËu , ph­¬ng tiÖn trang thiÕt bÞ cò n¸t, t×nh tr¹ng kü thuËt xuèng cÊp nghiªm träng, nhµ x­ëng sö dông qu¸ l©u n¨m , dét n¸t h­ háng nÆng . C¬ chÕ chÝnh s¸ch lu«n thay ®æi , thiÕu ®ång bé vµ ch­a nhÊt qu¸n , gi¸ tiÒn l­¬ng th­êng xuyªn biÕn ®éng , cßn nhiÒu kh©u ch­a hîp lý nªn rÊt khã kh¨n trong vËn dông vµ tæ chøc thùc hiÖn . Tæ chøc vµ nh©n sù kh«ng æn ®Þnh , viÖc nhËp vµo t¸ch ra thµnh lËp l¹i doanh nghiÖp lu«n x¶y ra theo NghÞ ®Þnh 388/H§BT cuèi n¨m 1995 vµ ®Çu n¨m 1996 . C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 ®­îc thµnh lËp dùa trªn c¬ së s¸t nhËp 3 xÝ nghiÖp ®ã lµ : - XÝ nghiÖp vËn t¶i hµng ho¸ sè 2. - XÝ nghiÖp vËn t¶i « t« sè 20. - XÝ nghiÖp vËn t¶i qu¸ c¶nh C1. Ngµy 4-3-1993 t¹i quyÕt ®Þnh sè 315Q§/TCCB - L§ ®Æt t¹i sè 1 - Phè C¶m Héi. Qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn tõ c¬ chÕ cò sang c¬ chÕ míi n¶y sinh nhiÒu, mÊt c©n ®èi nghiªm träng gi÷a nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng. §Æc biÖt lµ viÖc thiÕu vèn s¶n xuÊt , c¹nh tranh diÔn ra hÕt søc gay g¾t vµ phøc t¹p gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ . Trong ®ã kinh doanh vËn t¶i næi lªn c¹nh trranh quyÕt liÖt gi÷a quèc doanh vµ t­ nh©n. Trong c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng C«ng ty ®· kh«ng ngõng tõng b­íc c¶i tiÕn ph­¬ng thøc qu¶n lý lao ®éng. Phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng ®· ph©n c«ng râ c«ng viÖc cho tõng thµnh viªn trong phßng, mçi ng­êi chuyªn s©u vµo mét c«ng viÖc tr¸nh t×nh tr¹ng ng­êi nµy lµm viÖc cña ng­êi kia mµ c«ng viÖc vÉn chång chÐo lªn nhau, g©y l·ng phÝ lao ®éng kh«ng cÇn thiÕt. Trong thêi gian qua nhê ®éi ngò nh©n viªn cã kinh nghiÖm nghÒ nghiÖp l©u n¨m ®· cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin sè liÖu cÇn thiÕt cho cÊp trªn , do vËy mµ l·nh ®¹o ®· kÞp thêi ph¸t hiÖn vµ ®iÒu chØnh qu¶n lý lao ®éng mét c¸ch chÝnh x¸c . Phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng ®· n¾m ch¾c c¸c chÕ ®é , chÝnh s¸ch cã liªn quan ®Õn tiÒn l­¬ng ®Ó t¹o mäi ®iÒu kiÖn cã thÓ chi tr¶ l­ng cho CBCNV víi møc l­¬ng cao nhÊt cã thÓ cho phÐp . MÆc dï cã nhiÒu khã kh¨n nh­ng C«ng ty vÉn ®¶m b¶o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. Bªn c¹nh ®ã, ch­a ®¸p øng ®­îc nhiÒu vÒ chÕ ®é tiÒn th­ëng nªn ngoµi l­¬ng cã h¹n ch­a lµm t¨ng thu nhËp ®¸ng kÓ cho ng­êi lao ®éng . VÊn ®Ò gi¶i quyÕt c¸c chÕ ®é cho ng­¬ia lao ®éng cßn v­íng m¾c (gi¶i quyÕt chÕ ®é, n©ng bËc thî) . Tuy nhiªn do chÕ ®é tiÒn l­¬ng cña Nhµ n­íc ch­a hoµn chØnh, lu«n thay ®æi nªn c«ng t¸c lao ®éng tiÒn l­¬ng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. ch­¬ng III mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng ë c«ng ty I. ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña c«ng ty. * §Ó ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng , tù chñ cña mçi thµnh viªn trong C«ng ty. Sau khi tham kh¶o ý kiÕn cña CNVC, sau khi nghiªn cøu NghÞ quyÕt vµ chØ thÞ cña cÊp trªn. C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 thÊy vÉn ph¶i tiÕp tôc tæ chøc l¹i s¶n xuÊt kinh doanh, ®æi míi kho¸n qu¶n. Cô thÓ lµ C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 ®Ò nghÞ Côc ®­êng bé ViÖt Nam , Bé giao th«ng vËn t¶i xÐt duyÖt gi¶i quyÕt nh÷ng c«ng viÖc nh­ : XuÊt khÈu lao ®éng vµ ®µo t¹o lµi xe, thî BDSC xe. + XuÊt khÈu lao ®éng: C¨n cø vµo NghÞ ®Þnh sè 7/CP ngµy 21-1-1995 cña ChÝnh phñ, c¸c th«ng t­ sè 20, sè 5 liªn Bé Tµi chÝnh - Bé Lao ®éng Th­¬ng binh vµ X· héi h­íng dÉn c¸c chÕ ®é ®­a lao ®éng ®i lµm viÖc cã thêi h¹n ë n­íc ngoµi . Sau khi liªn hÖ víi côc qu¶n lý lao ®éng víi n­íc ngoµi cña Bé Lao ®éng Th­¬ng binh vµ X· héi , C«ng ty thÊy cã thÓ lµm c«ng t¸c xuÊt khÈu lao ®éng. Dù kiÕn lao ®éng xuÊt khÈu 60 ng­êi/n¨m. Tæng sè tiÒn thu lÖ phÝ vµ chi phÝ, thñ tôc cho c¸c c«ng viÖc ®µo t¹o, lµm thñ tôc xuÊt khÈu lao ®éng tuú thuéc vµo tõng n­íc mµ lao ®éng ®Õn lµm viÖc . Gi¶i quyÕt lao ®éng d«i d­ : §Õn ngµy 31-12-1999 Tæng sè lao ®éng cña C«ng ty cã 451 ng­êi , trong ®ã: Lao ®éng vËn t¶i+XNK , dÞch vô 416 ng­êi. Lao ®éng chê gi¶i quyÕt chÕ ®é 35 ng­êi. + Tæ chøc lao ®éng s¶n xuÊt: C«ng ty qu¶n lý trùc tiÕp ®iÒu hµnh theo biÓu ®å chØ huy b»ng v« tuyÕn. - Ch¹y theo kiÓu con thoi xe lªn , xe xuèng. Tõ Hµ Néi khëi hµnh lóc 7giê ®Õn §iÖn Biªn 18giê cïng ngµy vµ ng­îc l¹i . - Cù ly vËn chhuyÓn 490Km. - Trong 13h xe ch¹y cã 2h nghØ ng¬i sinh ho¹t t¹i tr¹m Méc Ch©u hoÆc tr¹m S¬n La. - Hµnh tr×nh 10 vßng/th¸ng. - Lao ®éng 2 l¸i/xe. * C«ng v¨n sè 4320 L§TBXH - TLngµy 29-12-1998 cña Bé Lao ®éng Th­¬ng binh vµ X· héi th× C«ng ty vËn t¶i « t« sè 3 cã h­íng x©y dùng qui chÕ tr¶ l­¬ng theo nh÷ng nguyªn t¾c sau: + Thùc hiÖn ph©n phèi lao ®éng . TiÒn l­¬ng phô thuéc vµo kÕt qu¶ lao ®éng cuèi cïng cña tõng ng­êi, tõng bé phËn. N÷ng ng­êi thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc ®ßi hái tr×nh ®é chuyªn m«n , kü thuËt cao, tay nghÒ giái , ®ãng gãp nhiÒu vµo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp th× ®­îc tr¶ l­¬ng cao. + Chèng ph©n phèi b×nh qu©n, hÖ sè gi·n c¸ch gi÷a ng­êi cã tiÒn l­¬ng cao nhÊt vµ thÊp nhÊt do doanh nghiÖp lùa chän , quyÕt ®Þnh, nh­ng tèi ®a kh«ng qu¸ 2 lÇn so víi hÖ sè møc l­¬ng cao nhÊt ¸p dông trong doanh nghiÖp theo qui ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh 26CP ngµy 23-5-1993 cña ChÝnh phñ vµ thÊp nhÊt b»ng hÖ sè møc l­¬ng qui ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh 26CP. + Qòi l­¬ng ®­îc ph©n phèi trùc tiÕp cho ng­êi lao ®éng lµm viÖc trong doanh nghiÖp, kh«ng sö dông vµo môc ®Ých kh¸c. II. nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng ë c«ng ty. * Hoµn thiÖn s¾p xÕp l¹i ®éi ngò lao ®éng. Do lao ®éng trong mét sè bé phËn cña C«ng ty ch­a hîp lý nªn cßn cã t×nh tr¹ng thõa hay thiÕu lao ®éng C«ng ty cßn ph©n c«ng vµ hîp t¸c c¸c bé phËn ®Ó kÕt hîp tèt h¬n n÷a viÖc sö dông lao ®éng vµ n¨ng suÊt lao ®éng cña tõng c¸ nh©n. C«ng ty cÇn gi¸o dôc t­ t­ëng cho ng­êi lao ®éng v× lµm viÖc trong C«ng ty; nªn mét sè ng­êi cho r»ng l­¬ng Ýt muèn t×m mét n¬i kh¸c cã møc l­¬ng cao h¬n. H¬n n÷a t­ t­ëng ý thøc cña ng­êi lao ®éng lµ mét xuÊt ph¸t ®iÓm quan träng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. Ng­êi lao ®éng tèt bao giê còng h¨ng say lao ®éng , lao ®éng cña hä còng s¸ng t¹o h¬n. Ng­îc l¹i nh÷ng ng­êi cã ý thøc kÐm th× l­êi biÕng , chÊt l­îng lao ®éng thÊp. HiÖn nay phÇn lín ng­êi lao ®éng trong C«ng tylµ ng­êi nhiÖt t×nh lao ®éng, song bªn c¹nh ®ã vÉn cã nh÷ng ng­êi ý thøc kÐm nªn l·nh ®¹o C«ng ty cÇn quan t©m ®i s©u ®i s¸t ®Ðn hä h­n n÷a. * Ph­¬ng ¸n tæ chøc lao ®éng. Tæ chøc lao ®éng g¾n liÒn víi viÖc qu¶n lý vµ sö dông lao ®éng. ViÖc s¾p xÕp lao ®éng sao cho hao phÝ lao ®éng Ýt nhÊt ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt víi kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ cao nhÊt. Tríc hÕt, vÊn ®Ò tuyÓn dông lao ®éng ph¶i c¨n cø vµo yªu cÇu s¶n xuÊt , tuyÓn dông ®èi t­îng mµ phï hîp víi ®ßi hái c«ng viÖc nh­ vËy sÏ tr¸nh t×nh tr¹ng l·ng phÝ lao ®éng , gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Yªu cÇu cña tæ chøc lao ®éng trong C«ng ty vËn t¶i « t« lµ ph¶i ®¶m b¶o tæ chøc lao ®éng khoa häc, ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt trong tæ chøc n¬i lµm viÖc, bè trÝ lao ®éng hîp lý trong viÖc sö dông lao ®éng, n©ng cao n¨ng suÊt chÊt l­îng lao ®éng ®ång thêi sö dông ®Çy ®ñ nhÊt c¸c t­ liÖu s¶n xuÊt. Cô thÓ: + VÒ mÆt kinh tÕ: Tæ chøc lao ®éng khoa häc ph¶i ®¶m b¶o sö dông hîp lý tiÕt kiÖm vËt t­, lao ®éng, tiÒn vèn,thóc ®Èy t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng trªn c¬ së ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh . + VÒ mÆt x· héi: Ph¶i ®¶m b¶o mäi ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸ kü thuËt cña CBCNV , lµm cho hä ph¸t triÓn toµn diÖn vµ c©n ®èi, t¹o cho ng­êi lao ®éng høng thó say mª lµm viÖc. + VÒ lao ®éng BDSC: ViÖc hoµn thiÖn tæ chøc lao ®éng c«ng nh©n b¶o d­ìng söa ch÷a cã ý nghÜa quan träng. Do nÒn kinh tÕ hµng ho¸ c¬ chÕ thÞ tr­êng víi søc c¹nh tranh gay g¾t th× x­ëng BDSC còng nh­ bÊt kú bé phËn nµo trong C«ng ty vËn t¶i « t« còng trë thµnh mét ®¬n vÞ h¹ch to¸n néi bé ®ßi hái c«ng t¸c qu¶n lý x­ëng còng ®­îc chÊn chØnh l¹i cho phï hîp víi c¬ chÕ míi . NÕu kh«ng sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng c«ng nh©n BDSC kh«ng cã viÖc lµm. + VÒ lao ®éng l¸i xe: §©y lµ ®èi t­îng rÊt phøc t¹p trong qu¶n lý lao ®éng v× ng­êi l¸i xe lu«n g¾n víi qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña ph­¬ng tiÖn, ph¶i tæ chø lao ®éng cña l¸i xe sao cho võa khai th¸c tèi ®a n¨ng lùc ph­¬ng tiÖn võa ®¶m b¶o chÕ ®é lµm viÖc nghØ ng¬i khoa häc. §éi tr­ëng cã tr¸ch nhiÖm ®«n ®èc l¸i xe, lµ ng­êi n¾m râ t×nh h×nh ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ®Ó gióp C«ng ty g×n gi÷ t¶i s¶n ®­îc giao. + VÒ lao ®«ng qu¶n lý: Sau khi s¾p xÕp l¹i c¬ cÊu tæ chøc, x¸c ®Þnh nhiÖm kú, nhiÖm vô cô thÓ cho c¸c phßng ban chøc n¨ng vµ bè trÝ lao ®éng theo yªu cÇu cña tõng vÞ trÝ c«ng t¸c chóng t«i quan t©m ®Õn quÜ l­¬ng cña bé phËn lao ®éng gi¸n tiÕp. * C«ng t¸c x©y dùng c¸c møc l­¬ng. Do C«ng ty ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian cho lao ®éng gi¸n tiÕp nªn ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ ngµy c«ng cu¶ nh©n viªn. Ngoµi ra yªu cÇu c¸c ®éi tr­ëng , x­ëng tr­ëng.... ph¶i cã sù qu¶n lý ®èi víi c¸c nh©n viªn cña m×nh , thùc hiÖn viÖc chÊm c«ng lao ®éng cña c¸c c¸ nh©n theo tõng ngµy ®èi víi nh÷ng qui ®Þnh nghiªm ngÆt vÒ thêi gian ®Õn vµ vÒ , thêi gian cã mÆt t¹i n¬i lµm viÖc. ViÖc chÊm c«ng nµy ®ßi hái ph¶i c«ng b»ng kh¸ch quan . NÕu nh©n viªn nµo cã thêi gian ®Õn vµ thêi gian vÒ, kh«ng theo qui ®Þnh th× sÏ ph¶i chÞu mét kho¶n trõ vµo tiÒn l­¬ng mµ hä nhËn ®­îc khi th­¬ch hiÖn ®ñ ngµy c«ng lao ®éng. Cßn ®èi víi h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm : ViÖc tÝnh to¸n ®¬n gi¸ s¶n phÈm vµ s¶n l­îng ®Þnh møc cho viÖc tr¶ l­¬ng kho¸n s¶n phÈm cßn mét sè v­íng m¾c. C«ng ty cÇn cã kÕ ho¹ch theo dâi møc kho¸n tõ ®ã thèng kª t×m ra møc kho¸n b×nh qu©n ®Ó cã c¨n cø tÝnh s¶n l­îng cho nh©n viªn. * Nhµ n­íc: CÇn hoµn thiÖn c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch sao cho phï hîp víi tõng ngµnh nghÒ cña ng­êi lao ®éng nhÊt lµ mét sè thang, b¶ng l­¬ng cña l¸i xe... C¸c chÝnh s¸ch vÒ l­¬ng cÇn ra kÞp thêi t­¬ng øng víi biÕn ®éng nÒn kinh tÕ. kÕt luËn ___^___ Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· nhËn thøc vµ vËn dông qui luËt ph©n phèi lao ®éng theo mét c¸ch linh ho¹t, s¸ng t¹o phï hîp víi tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn kin h tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc, nã ®· ®­îc thÓ hiÖn trong c¸c v¨n kiÖn cña §¶ng qua mçi lÇn §¹i héi vµ ®­îc thÓ chÕ ho¸ b»ng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cña Nhµ n­íc. C¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ c¸c doanh nghiÖp ®· n¾m b¾t mét c¸ch nhanh nh¹y vµ vËn dông c¸c h×nh thøc ph©n phèi tiÒn l­¬ng mét c¸ch hîp lý , phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña tõng ®¬n vÞ s¶n xuÊt, tõng doanh nghiÖp. Vµ hä ®· ®¶m b¶o ®­îc sù c«ng b»ng b×nh ®¼ng cho mäi ng­êi trong lao ®éng vµ h­ëng thô. Trªn c¬ së ®ã thóc ®Èy mäi ng­êi tÝch cùc tham gia lao ®éng, nç lùc phÊn ®Êu lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ lao ®éng. ViÖc ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµo trong mçi doanh nghiÖp lµ viÖc hÕt søc quan träng ®èi víi ng­êi qu¶n lý v× mçi h×nh thøc tr¶ l­¬ng ®Òu cã nh÷ng ­u, nh­îc ®iÓm riªng do ®ã ph¶i kÕt hîp nhiÒu h×nh thøc tr¶ l­¬ng ®Ó ph¸t huy ­u ®iÓm cña tõng h×nh thøc vµ h¹n chÕ nh÷ng nh­îc ®iÓm cña chóng. Ph¶i lµm sao cho tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng thùc sù lµ ®éng lùc ph¸t triÓn, thóc ®Èy, kÝch thÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc víi hiÖu qu¶ cao. trong qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng, ®Ó sö dông hiÖu qu¶ nguån lao ®éng hiÖn cã vµ sö dông hîp lý quÜ l­¬ng th× viÖc bè trÝ s¾p xÕp lao ®éng ph¶i phï hîp víi c«ng viÖc, viÖc tÝnh vµ ph©n bæ quÜ l­¬ng ph¶i phï hîp h¬n n÷a ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. ViÖc thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c chÕ ®é trî cÊp, phô cÊp sÏ t¹o ra sù tin t­ëng, yªn t©m trong c«ng t¸c cña CBCNV khi ng­êi lao ®éng ®· cã møc l­¬ng ®¶m b¶o cuéc sèng cña gia ®×nh hä , ®iÒu nµy sÏ cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn chÊt l­îng c«ng viÖc vµ th¸i ®é cãng hiÕn cña ng­êi lao ®éng. Trong thùc tÕ cña C«ng ty ®· vËn dông tèt c¸c ­u ®iÓm cña h×nh thøc qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng , ®· thùc hiÖn tèt viÖc ph©n bæ quÜ l­¬ng, c¸c chÕ ®é phô cÊp , trî cÊp, c¸c chÕ ®é b¶o hiÓm vµ thu ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh . Tãm l¹i, c¸c h×nh thøc qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng cã t¸c ®éng qua l¹i víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp cã ph¸t triÓn ®­îc hay kh«ng mét phÇn phô thuéc vµo hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý vµ ph©n phèi lao ®éng tiÒn l­¬ng trong doanh nghiÖp. Qua thêi gian ng¾n thùc tËp t¹i C«ng ty t«i ®· nghiªn cøu ®Ò tµi: "Mét sè vÊn ®Ò vÒ qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng " do vËy kh«ng thÓ tr¸nh khái thiÕu sãt vµ h¹n chÕ . T«i mong r»ng C«ng ty xem xÐt vµ t×m ra nh÷ng ®iÒu phï hîp ®Ó ¸p dông vµo c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng nh»m thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓnvµ t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Cuèi cïng t«i xin c¶m ¬n thÇy gi¸o h­íng dÉn. PTS . TrÇn Anh Tµi ; c¶m ¬n sù gióp ®ì cu¶ c¸c B¸c phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ sù gióp ®ì cña CBCNV toµn C«ng ty ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho t«i hoµn thµnh tèt kú thùc tËp nµy. tµi liÖu tham kh¶o __________ ¦ __________ 1. Gi¸o tr×nh: Qu¶n trÞ nh©n sù _ §Æng H÷u Th©n. 2. B¸o c¸o kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty qua c¸c n¨m 1996, 1997, 1998, 1999. 3. Gi¸o tr×nh khoa häc qu¶n lý. 4. Gi¸o tr×nh chi phÝ tiÒn l­¬ng c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng - PTS.Bïi TiÕn Quý; PTS.Vò Quang Thä.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • doc28395.doc
Luận văn liên quan