Sự cần thiết và giải pháp cơ bản để phát triển kinh tế nông thôn ở nước ta trong thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội

nh÷ng b­íc ph¸t triÓn trªn nhiÒu mÆt ®ã lµ : §Èy m¹nh thùc hiÖn c«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i ho¸ n«ng th«n ®· gãp phÇn thóc ®Èy n«ng nghiÖp ph¸t triÓn v­ît bËc . Nh­ng nh×n chung lao ®éng thñ c«ng vÈn cßn phæ biÕn , tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ cßn thÊp thua kÐm nhiÒu n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi . C¬ giíi ho¸ mét sè kh©u s¶n xuÊt ph¸t triÓn , trong ®ã kh©u lµm ®Êt t¨ng tõ 27% n¨m 1986lªn 34,1% n¨m 1996 vµ 38% n¨m 1998 (®ång b»ng s«ng cöu long ®¹t 60-80%) . C¸c lo¹i m¸y mãc n«ng nghiÖp ®­îc n«ng d©n ®Çu t­ mua s¾m nhiÒu , c¶ n­íc cã kho¶ng 600000 m¸y b¬m n­íc , cã 160 nh×n m¸y xay x¸t, 100000 m¸y tuèt lóa cã ®éng c¬, tµu thuyªï ®¸nh c¸ cã ng¾n ®éng c¬ cã kháang trªn 70000 chiÕc víi tæng suÊt trªn 1,2 triÖu CV, tµu thuyÒn vËn t¶i c¬ giíi cã 98330 chiÕc. Trong 3 n¨m 1997-1999 c¶ n­íc ®· t¨ng thªm 1000 tµu ®¸nh b¾t c¸ cã c«ng trªn 90 CV , ®­a tæng cè tµu ®¸nh b¾t xa bê lªn 5000 . C«ng nghÖ tù ®éng ho¸ ®· ®­îc øng dông trong c¸c d©y truyÒn chÕ biÕn n«ng s¶n nh­ : §¸nh bãng ph©n lo¹i g¹o , cµ phª, chÕ biÕn ®­êng , b¸nh kÑo, ­¬m t¬ chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc. Møc ®é tù ®éng ho¸ trong n«ng nghiÖp n«ng th«n míi chiÕm 0,3%, riªng kh©u chÕ biÕn n«ng s¶n ®¹t 5%. C«ng nghÖ sinh häc trong h¬n 10 n¨m gÇn ®©y ®· t¹o ra nhiÒu gièng lóa, rau, ng«, ®Ëu, c©y ¨n qu¶ vµ c©y l©m nghiÖp n¨ng suÊt cao phï hîp víi c¸c vïng sinh th¸i, nhiÒu tiÕn bé khoa häc kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ sinh häc ¸p dông trong trång trät, ch¨n nu«i, n«i trång thuû s¶n. ChÝnh nhê vËy s¶n xuÊt l­¬ng thùc ®· t¨ng kh¸ nhanh vµ v÷ng ch¾c ®¶m b¶o ®­îc nhu cÇu l­¬ng thùc trong n­íc, ngoµi ra cã 2-3 triÖu tÊn l­¬ng thùc xuÊt khÈu hµng n¨m. C¸c mÆt hµng s¶n xuÊt n«ng s¶n kh¸c nh­: C©y c«ng nghiÖp, c©ythùc phÈm, ch¨n nu«i, nu«i trång thuû s¶n còng ®Òu t¨ng nhanh. HiÖn nay n­íc ta chØ cßn nhËp khÈu mét sè n«ng s¶n chñ yÕu gåm: B«ng, dÇu thùc vËt, s÷a bß, thÞt bß cao cÊp, giÊy vµ gç Thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n ®· thóc ®Èy h×nh thµnh nhiÒu vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ tËp trung chuyªn canh nh­: Lóa, cao su, cµ phª, b«ng, ®iÒu, hå tiªu, l¹c, mÝa, d©u t»m, rau qu¶, lîn, bß, t«m, c¸ ,nÊm….Tuy vËy trong lÜnh vùc s¶n xuÊt cßn ph©n t¸n, quy m« s¶n xuÊt hé gia ®×nh nhá, vÒ l©u dµi cã thÓ gay trë ng¹i cho qóa tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n, hiÖn nay cã kho¶ng 50 triÖu hé n«ng d©n víi diÖn tÝch b×nh qu©n ®Ó canh t¸c vµo kho¶ng 0,8 ha tuy nhiªn l¹i ph©n t¸n manh món víi tØ lÖ rÊt nhiÒu, chØ thÝch hîp víi lao ®éng thñ c«ng, viÖc hiÖn ®¹i ho¸ trong s¶n xuÊt gÆp nhiÒu kho¸ kh¨n. NÕu kh«ng cã gi¶i ph¸p tõng b­íc tËp trung ®Êt ®ai th× kh«ng thÓ c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n cã hiÖu qu¶ nhÊt lµ ë §ång b»ng S«ng Hång vµ MiÒn trung. C«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m thuû s¶n ®· cã t¨ng tr­ìng ®¸ng kÓ nh­ng nh×n chung cßn nhá bÐ ph©n t¸n tr×nh ®é c«ng nghÖ thÊp, s¶n phÈm chÕ biÕn ®¹t chÊt l­îng ch­a cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cßn nhiÒu h¹n chÕ. Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m thuû s¶n liªn tôc t¨ng , tèc ®é t¨ng trung b×nh b×nh qu©n hµng n¨mlµ 12-14% vµ lµ ngµnh chiÕm tØ lÖ kh¸ l¬n trong n«ng th«n 30-32% so víi n¨m 1990, chÕ biÕn d­êng t¨ng 3,4 lÇn , cµ phª 4 lÇn , cao su mñ 3,2 lÇn , xay x¸t g¹o 1,9 lÇn , ®iÒu nh©n gÊp 80 lÇn. Gi¸ trÞ s¶n l­îng c«ng nghiÖp chÕ biÕn so víi gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng n«ng nghiÖp ngµy cµng t¨ng tõ 33,8% n¨m 1990 lªn 42% n¨m 1995 vµ kho¶ng 46%hiÖn nay . Mét sè c¬ së chÕ biÕn ®· tiÕp cËn c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ t­¬ng ®èi hiÖn ®¹i ngang víi tr×nh ®é khu vùc vµ trªn thÕ giíi nh­: Xay x¸t g¹o , t¬ t»m , mÝa ®­êng, b¸nh kÑo , n­íc qu¶ c« ®Æc , chÕ biÕn gæ rõng trång , chÕ biÕn thuû s¶n … tØ lÖ mét sè lo¹i n«ng s¶n ®­îc chÕ biÕn cßn thÊp :MÝa ®­êng 45% , chÌ 60% , rau qu¶ 5% … chÊt l­îng chÕ biÕn nh×n chung ch­a cao , mÆt hµng ®¬n ®iÖu , tÝnh c¹nh tranh kÐm gi¸ trÞ thÊp , xuÊt khÈu th­êng thÊp h¬n thÞ tr­êng thÕ giíi cïng lo¹i tõ 10-15%. Ngµnh nghÒ n«ng nghiÖp ®ang ph¸t triÓn nhanh ®ãng gãp phÇn quan träng trong viÖc t¹o ra viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp ë n«ng th«n , nh­ng qui m« nhá bÐ c«ng nghÖ kØ thuËt chÊt l­îng kØ thuËt cßn thÊp . Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra ë 9 tØnh vµ kh¶o s¸t trªn mËt sè ®Þa bµn kh¸c th× trong n«ng th«n hiÖn cã 17,62% thuéc nhãm chÕ biÕn n«ng l©m thuû s¶n , 32,5% thuéc nhãm c«ng nghiÖp tiÓu thñ c«ng nghiÖp x©y dùng vµ 49,88% thuéc nhãm dÞch vô . NhiÒu ngµnh nghÒ truyÒn thèng ®­îc phôc håi . HiÖn nay c¶ n­íc cã kho¶ng 1450 lµng nghÒ ®ang ho¹t ®éng s«i næi , tèc ®é ph¸t triÓn sè hé vµ ngµnh nghÒ n«ng th«n tõ n¨m 1989 l¹i ®©y b×nh qu©n hµng n¨m tõ 8,6-9,8% ( n¨m 1993-1996 b×nh qu©n t¨ng 10%). Tõ n¨m 1990-1994 sè hîp t¸c x· tiÓu thñ c«ng nghiÖp gi¶m tõ 13087 xuèng cßn 1648, xÝ nghiÖp quÊc doanh dÞa ph­¬ng gi¶m tõ 2,37 xuèng cßn 14,4. Doanh nghiÖp t­ nh©n t¨ng 770 lªn 4909 c¸c ngµnh nghÒ chÕ biÕn n«ng l©m thuû s¶n , s¶n xuÊt v¹t liÖu x©y dùng , hµng tiªu dïng ®Æc biÖt cÊc ngµnh dÞch vô ph¸t triÓn nhanh C¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n ®¶ cã b­íc chuyÓn biÕn nh­ng chËm , tØ träng n«ng nghiÖp trong c¬ cÊu cßn cao 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 N«ng nghiÖp 84,5 84,7 84,5 85,3 84,3 84,8 84,6 85 L©m nghiÖp 7,7 6,8 7,0 6,5 6,8 6,0 5,5 5 Thñy s¶n 9,2 8,5 8,5 8,2 8,9 9,2 9,9 10 C¬ cÊu gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng l©m thuû s¶n c¶ n­íc ( %) 1996 1997 1998 N«ng nghiÖp 71 70,8 70,3 C«ng nghiÖp 14,7 15,5 15,9 DÞch vô 13,8 13,7 13,8  C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n (%) N¨m 1991 1992 1993 1994 1995 1996 C«ng nghiÖp 9,0 14 3,1 14 13,9 15 TiÓu thñ CV 5,2 4,6 8,9 11,5 7,7 7,8 MiÒn nói 9,5 0,9 4,9 2,5 3,5 3,9 §B s«ng Hång 0,3 2,2 5,3 3,2 7,2 3,7 Khu 4 cñ 1,6 2,7 2,3 5,6 6,9 4 Duyªn h¶i MT 6,4 10,4 1,3 15,1 9,1 3,2 T©y nguyªn 3,6 1,6 20 3,8 5,4 5,6 §«ng Nam Bé 21,7 20,3 21,9 16,4 8,3 18,2 §B s«ng CLong 1,3 55,4 7,9 17,1 9,0 8,1 C¬ së h¹ tÇng kinh tÕ cã b­íc ph¸t triÓn m¹nh mÎ do ®ã ®· thóc ®Èy n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n ph¸t triÓn æn ®Þnh v­ît qua mäi khã kh¨n thêi tiÕt vµ thiªn tai . Thuû lîi hiÖn nay c¶ n­íc cã 8,265 c«ng tr×nh c¸c lo¹i trong ®ã cã 754 hå chøa n­íc lo¹i võa vµ lín , hµnh chôc ngh×n hå ®Ëp nhá , cã 1017 ®Ëp , 4712 cèng t­íi tiªu lo¹i võa vµ lín , gÇn 2000 tr¹m b¬m ®iÖn c¸c lo¹i , tæng gi¸ trÞ hiÖn t¹i kho¶ng 60000 tØ ®ång . HÖ thèng ®­êng giao th«ng n«ng th«n ph¸t triÓn nhanh b»ng c¬ chÕ “ Nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm” tõ n¨m 1991-1997 c¶ n­íc huy ®éng 7890,3 tØ ®ång ®Çu t­ ph¸t triÓn giao th«ng n«ng th«n ( d©n ®ãng gãp 4485,5 tØ chiÕm 56,58% vµ h¬n 210 triÖu ngµy c«ng) . §· x©y dùng míi 26599 Km ®­êng , 28313 cÇu c¸c lo¹i . HiÖn nay cã 22/61 tØnh cã 100% ®­êng « t« ®i tíi trung t©m x· nh­ng cßn h¬n 500 x¶ ch­a cã ®­êng « t« ®Õn . HÖ thèng l­íi ®iÖn quÊc gia ngµy cµng lan to¶ vµo c¸c vïng n«ng th«n . Tæng c«ng ty ®iÖn kùc ViÖt Nam tõ 1995 ®Õn 1999 ®· ®Çu t­ 1546,802 tØ ®ång cho ph¸t triÓn m¹ng l­íi n«ng th«n , miÒn nói vµ h¶i ®¶o ®· x©y dùng 16986 Km ®­êng d©y trung thÕ , 9536 tr¹m biÕn ¸p cã dung l­îng 718.858 KVA , 6979 Km ®­êng d©y h¹ thÕ , cung cÊp 249.178 c«ng t¬ , cÊp ®iÖn cho 1540000 hé ®Õn cuèi n¨m 1999 ®iÖn l­íi quÊc gia ®· ®Õn tËn tÊt c¶ c¸c tØnh , 95,7% sè huyÖn , 77,2% sè x· vµ 68,1% sè hé trong c¶ n­íc . HÖ thèng chî ®­îc h×nh thµnh ë c¸c tô ®iÓm kinh tÕ n«ng th«n cã t¸c dông thóc ®Èy kinh tÕ hµng hãa ph¸t triÓn §êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nhiÒu vïng n«ng th«n ®· ®­îc c¶i thiÖn rá rÖt, ®iÒu kiÖn ¨n ë ®i l¹i häc hµnh chöa ë nhiÒu n¬i ®· tiÕn bé h¬n tr­íc .Sè hé nghÌo ®ãi ®· gi¶m rá rÖt sè hé kh¸ vµ hé giµu trong n«ng th«n t¨ng nhiÒu h¬n , nhµ ë ®­êng giao th«ng , trr­êng häc , tr¹m y tÕ ë n«ng th«n ®uîc khang trang h¬n truíc. Tr×nh ®é héc vÊn cöa ng­êi d©n t¨ng lªn rá rÖt . Nh×n chung bé mÆt n«ng th«n cã nhiÒu thay ®æi b- Nh÷ng tån t¹i vµ th¸ch thøc MÆc dï cã nhiÒu chuyÓn biÕn kinh tÕ trong n«ng th«n thêi gian qua song vÈn cßn tån t¹i nhiÒu yÕu kÐm ThÞ tr­êng tiªu thô n«ng s¶n vµ hµng ho¸ n«ng th«n ph¸t triÓn kh«ng æn ®Þnh .S¶n xuÊt n«ng nghiÖp t¨ng hÇu hÕt c¾c mÆt nh­ng thÞ tr­êng tiªu thô khã kh¨n , n«ng s¶n hµng ho¸ bÞ ø ®äng , gi¸ c¶ tôt xuèng thÊp mÆc dï nhµ n­íc ®· cã nhiÒu gi¶i ph¸p tùc tiÕp cñng nh­ gi¸n tiÕp ®Ó ®Èy m¹nh tiªu thô n«ng s¶n nh­ :Trî gi¸ n«ng s¶n , xóc tiÕn xuÊt khÈu , ®Çu t­ c¬ së chÕ biÕn C¬ cÊu s¶n xuÊt n«ng th«n chuyÓn dÞch chËm kh«ng ®ñ søc thu hót lao ®éng d­ thõa tõ n«ng nghiÖp , ®· h¹n chÕ nhiÒu trong viÖc tËp trung ®Êt ®ai ®Ó c¬ giíi ho¸, t¹o n¨ng suÊt lao ®éng cao Vèn ®Çu t­ ch­a ®¸p øng yªu cÇu n«ng nghiÖp n«ng th«n.Tr­íc 1990 tØ träng vèn ®Çu t­ ng©n s¸ch Nhµ n­íc chiÕm 20% vèn ®Çu t­ cho toµn bé nÒn kinh tÕ, th× nhiÒu n¨m gi¶m xuèng cßn 11-12% n¨m 1998 t¨ng lªn kho¶ng 15%,song chñ yÕu ®Çu t­ cho thuû lîi vµ ®ª ®iÒu (chiÕm kho¶ng 70%) ®Çu t­ cho c«ng nghÖ cßn thÊp . Cã tØnh vèn ®Çu t­ cho n«ng nghiÖp n«ng th«n gi¶m c¶ vÒ sè l­îng tuyÖt ®èi vµ tØ träng nh­ §ång Nai 48,5 tØ ®ång (n¨m 1995) xuèng cßn 44,2 tØ ®ång(19960 vµ 38,8 tØ ®ång (1997) tØ träng tõ 10% xuèng cßn 6,3% vµ4,8% trong 3 n¨m t­¬ng øng D©n c­ n«ng th«n nãi chung nghÌo, thu nhËp thÊp, tÝch luü Ýt kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tù ®Çu t­ theo yªu cÇu th©m canh cao vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ dÞch vô n«ng th«n nhÊt lµ ®Çu t­ vµo c«ng nghÖ tiªn tiÕn c«ng nghiÖp n«ng th«n phÇn lín sö dông c«ng nghÖ th¶i lo¹i tõ c«ng nghiÖp thµnh phè,hoÆc c«ng nghÖ tù t¹o nªn c«ng nghÖ l¹c hËu.ViÖc vay vèn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n cßn rÊt h¹n chÕ thêi gian ng¾n, møc vèn vay Ýt kh«ng cã tµi s¶n thÕ chÊp. C¸c trang tr¹i vµ doanh nghiÖp võa vµ nhá rÊt thiÕu vèn ®Çu t­ cho s¶n xuÊt vµ ®ái míi c«ng nghÖ. Vèn ®Çu t­ tõ n­íc ngoµi (FDI) d­¹ vµo c¸c dù ¸n n«ng nghiÖp n«ng th«n võa Ýt vÒ sè l­îng võa bÐ vÒ quy m«. §Õn th¸ng 9/1998 míi cã 237 dù ¸n víi tæng møc vèn 1691 triÖu USD chiÕm 10% vÒ sè dù ¸n vµ 5% vÒ sè vèn FDI ®Çu t­ vµo ViÖt nam , ®iÒu ®¸ng quan t©m lµ ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶ ( ®· cã 37 dù ¸n bÞ gi¶i thÓ víi sè vèn 146 triÖu USD ) Ph¸t triÓn s¶n xuÊt , t¨ng tr­ëng kinh tÕ ch­a g¾n b¶o vÖ tµi nguyªn vµ m«i tr­êng .T×nh tr¹ng tµi nguyªn thiªn nhiªn nh­ : §Êt , n­íc ,rõng , biÓn bÞ khai th¸c v­ît qu¸ møc cho phÐp dÈn ®Õn nghÌo kiÖt , ¶nh h­ëng xÊu ®Õn m«i tr­êng sinh th¸i lµ thùc tÕ tån t¹i ®¸ng lo ng¹i . T×nh tr¹ng « nhiÓm m«i tr­êng vµ vÖ sinh thùc phÈm ë c¸c lµng nghÒ rÊt cÇn b¸o ®éng vµ sím cã biÖn ph¸p xö lý . C«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n lµ h­íng ®i tÊt yÕu cña n­íc n«ng nghiÖp . Nh÷ng tån t¹i trªn cÇn cã biÖn ph¸p sím kh¾c phôc tr­íc m¾t dån søc c«ng ph¸ nh÷ng ch­¬ng tr×nh träng ®iÓm ®æi míi c«ng nghÖ tõng b­íc hiÖn ®¹i mét sè lØnh vùc mñi nhän sím tiÕp cËn tr×nh ®é chung cña khu vùc vµ trªn thÕ giíi , t¹o ra b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi 2- Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n ë ViÖt N am a- Quan ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n trong thêi k× qu¸ ®é thù hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc + Thø nhÊt ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n nhÊt thiÕt ph¶i cã hiÖu qu¶ kinh tÕ – x· héi vµ m«i tr­êng N­íc ta lµ mét nuíc nghÌo ®i lªn chñ nghÜa x· héi kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i S¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ . Quan ®iÓm hiÖu qu¶ kh«ng thÓ viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n b»ng bÊt cø gi¸ nµo . ViÖc ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc phøc t¹p vµ réng lín ph¶i ®Çu t­ nhiÒu søc lao ®éng vµ cña c¶i dåi dµo nªn cµng ph¶i cã hiÖu qu¶ . Quan ®iÓm hiÖu qu¶ bao gåm ba mÆt g¾n bã víi nhau: HiÖu qu¶ kinh tÕ hiÖu qu¶ x¶ héi vµ hiÖu qu¶ m«i tr­êng HiÖu qu¶ kinh tÕ ®ßi hái ph¶i s¶n xuÊt ngµy cµng nhiÒu n«ng s¶n phÈm vµ s¶n phÈm Hµng ho¸ víi gi¸ thµnh s¶n phÈm h¹ ,chÊt l­îng vµ n¨ng suÊt s¶n phÈm cao , tÝch luû vµ t¸i s¶n xuÊt më réng kh«ng ngõng.HiÖu qu¶ x· héi ®ßi hái ®êi sèng cña ng­êi n«ng d©n kh«ng ngõng ®­îc n©ng cao, lao ®éng cã viÖc lµm ngµy cµng t¨ng, thùc hiÖn ®­îc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, sè ®ãi , sè hé kh¸ vµ hé giµu ngµy cµng t¨ng, thùc hiÖn d©n chñ c«ng b»ng x· héi v¨n minh, xo¸ bá tÖ n¹n x· héi, ph¸t huy ®­îc nh÷ng truyÒn thèng tèt ®Ñp cña céng ®ång n«ng th«n. HiÖu qu¶ m«i tr­êng ®ßi hái m«i tr­êng sinh th¸i ngµy cµng ®­îc b¶o vÖ vµ c¶i thiÖn cã ®Èm b¶o c¶ ba mÆt hiÖu qu¶ kinh tÕ, x· héi vµ m«i tr­êng th× ph¸t triÓn n«ng th«n míi bÒn v÷ng. Quan ®iÓm nµy ph¶i chØ ®¹o toµn bé ph­¬ng h­íng, néi dung vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn n«ng th«n.Tuú thao tõng n«ngth«n, tõng thêi gian mµ xem vµ g¶i quyÕt c¸c mÆt hiÖu qu¶ sao cho thÝch hîp. + Thø hai ph¸t triÓn n«ng th«n víi kinh tª nhiÒu thµnh phÇn thao c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc Chóng ta ph¶i ph¸t triÓn n«ng th«n theo h­íng s¶n xuÊt ngµy cµng cao. Muèn vËy ®i ®«i víi ph¸t triÓn s¶n xuÊt ph¶i më réng thÞ tr­êng. ViÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng nh­: ThÞ tr­êng n«ng s¶n phÈm, thÞ tr­êng ®Êt ®ai, vËt t­ , vèn , lao ®éng …ë n«ng th«n lµ hÕt søc quan träng . Më réng c¹nh tranh tù do sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc giao l­u hµng ho¸ trong n«ng th«n, còng nh­ n«ng th«n vµ thµnh thÞ, trong n­íc vµ n­íc ngoµi . Ng­êi s¶n xuÊt cã thÓ muia b¸n nh÷ng thø cÇn thiÕt phôc vô cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng thao gi¸ thÞ tr­êng tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ Ðp cÊp , Ðp gi¸ . Tham gia vµo thÞ tr­êng cã nhiÒu thµnh kinh tÕ , kinh tÕ nhµ n­íc víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, kinh tÕ tËp thÓ, c¸ thÓ , tiÓu thñ… ViÖc ph¸t huy ®Çy ®ñ mäi tiÒm n¨ng ®Êt ®ai, søc lao ®éng, vèn d©n c­, c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt, c¸c thµnh kinh tÕ lµ ®éng lùc quan träng ®Ó ph¸t triÓn n«ng th«n. ViÖc quan t©m ®Çy ®ñ lîi Ých cña hµng triÖu ng­êi d©n , c¸c trang tr¹i, hµng ngh×n hîp t¸c x·, hµng v¹n tæ hîp kinh tÕ hîp t¸c x· lµ hÕt søc quan träng víi viÖc ph¸t triÓn n«ng th«n. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái kh«ng chØ hîp t¸c nhau mµ ph¶i cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc ®èi v¬Ý thÞ tr­êng ®Ó ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt vµ ®êi sèng ë n«ng th«n ho¹t ®éng b×nh th­êng. Dùa vµo hÖ thèng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng dùa vµo c¸c c«ng cô qu¶n lý nh­ kÕ ho¹ch tµi chÝnh tÝn dông vµ ng©n hµng … C¸c biÖn ph¸p kinh tÕ , tæ chøc, hµnh chÝnh, ph¸p luËt. Nhµ n­íc qu¶n lý, ®iÒu tiÕt c¸c qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi n«ng th«n t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ho¹t ®éng mét c¸ch hiÖu qu¶ vµ b×nh ®¼ng, nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo nh­ng còng khuyÕn khÝch c¸c hé tiÕn lªn kh¸ vµ lµm giµu. Nhµ n­íc cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®ång thêi cã chÝnh s¸ch tiªu nthô s¶n phÈm kÞp thêi víi gi¸ c¶ hîp lý , cã chÝnh s¸ch ®èi víi nh÷ng vïng khã kh¨n vµ thuËn lîi , ®èi víi nh÷ng n¨m ®­îc mïa vµ nh÷ng n¨m mÊt mïa, ®ång thêi cã chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh l¹i quan hÖ cung cÇu vµ gi¸ c¶ thay ®æi ë thÞ tr­êng trong n­íc va thÞ tr­êng thÕ giíi + Thø ba ph¸t triÓn n«ng th«n mét c¸ch toµn diÖn cã tÝnh ®Õn lîi thÕ so s¸nh cña c¸c vïng kh¸c nhau Ph¸t triÓn n«ng th«n kh«ng chØ vÒ mÆt kinh tÕ mµ c¶ vÒ mÆt x· héi an ninh quÊc phßng vµ b¶o vÖ m«i tr­êng .Trong kinh tÕ kh«ng chØ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp mµ c¶ c«ng nghiÖp vµ dÞch vô . Trong n«ng nghiÖp kh«ng chØ ph¸t triÓn trång trät mµ c¶ ch¨n nu«i , l©m nhiÖp vµ thuû s¶n ViÖc ph¸t triÓn mét c¸ch toµn diÖn n«ng th«n lµ tÊt yÕu kh¸ch quan ®¸p óng nhu cÇu kinh tÕ cho mäi ho¹t ®«ng kinh tÕ x· héi cña céng ®ång n«ng th«n . Mæi vïng mæi ngµnh riªng lÎ kh«ng thÓ tù m×nh cã hÓ ph¸t triÓn ®­îc mét c¸ch b×nh th­êng mµ ph¶i cã sù t¸c ®éng hæ trî cña c¸c ngµnh kh¸c míi cã hiÖu qu¶ . N«ng nghiÖp kh«ng thÓ ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ nÕu kh«ng cã c«ng nghiÖp vµ dÞch vô hæ trî . Sù t¸ch rêi gi÷a n«ng nghiÖp , l©m nghiÖp vµ thuû s¶n sÎ ®Î ra t×nh tr¹ng ph¸ rõng lµm ph¸t triÓn diÖn tÝch ®åi nói träc nh­ trong thù tÕ x¶y ra . MÆt kh¸c n«ng th«n cã nhiÒu nguån lùc ®Êt ®ai , n­íc kho¸ng s¶n kh¸c nhau , cã nguån lùc lao ®éng dåi dµo , nguån lùc c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt ®a d¹ng . Muèn sö dông mét c¸ch hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc trªn th× trong n«ng th«n ph¶i ph¸t triÓn ®a d¹ng nhiÒu c©y trång vËt nu«i , ngµnh nghÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ dÞch vô kh¸c. N«ng th«n thuÇn n«ng kh«ng thÓ cã hiÖu qu¶ cao ®­îc + Bèn lµ ph¸t triÓn n«ng th«n theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ Muèn xo¸ bá dÇn sù l¹c hËu cña n«ng th«n , x©y dùng n«ng th«n giµu ®Ñp v¨n minh th× ph¶i ph¸t triÓn n«ng th«n theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Tr­íc tiªn ph¶i chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n theo h­êng xo¸ bá dÇn tÝnh chÊt thuÇn n«ng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ dÞch vô .ViÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®Æc biÖt lµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n cho phÐp n©ng cao gi¸ trÞ n«ng s¶n phÈm vµ n«ng s¶n phÈm hµng ho¸ xuÊt khÈu . Ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ph¶i ®i ®«i víi ph¸t triÓn l©m nghiÖp vµ thuû s¶n . Cßn trong n«ng nghiÖp gi¶m bít tÝnh chÊt ®éc canh ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp rau qu¶ , ch¨n nu«i . C«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®ßi hái ph¶i ph¸t triiÓn c¬ së h¹ tÇng s¶n xuÊt vµ x· héi nh­ : Giao th«ng ,thuû lîi , ®iÖn , th«ng tin liªn l¹c , c¬ së c«ng nghiÖp dÞch vô , v¨n ho¸ y tÕ gi¸o dôc lµm thay ®æi dÇn bé mÆt n«ng th«n . ViÖc ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ g¾n liÒn víi thuû lîi ho¸ c¬ khÝ ho¸ , ®iÖn khÝ ho¸ , c«ng nghÖ sinh häc trong trång trät ch¨n nu«i , l©m nghiÖp vµ thuû s¶n ngµnh nghÒ nh»m t¨ng n¨ng suÊt s¶n l­îng , chÊt l­îng c©y trång vËt nu«i cã gi¸ thµnh s¶n phÈm h¹ vµ b¶o vÖ ®­îc m«i tr­êng sinh th¸i bÒn v÷ng trong n«ng th«n b- Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n Dùa trªn nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n , xuÊt ph¸t tõ thùc tiÓn kinh tÕ n«ng th«n ViÖt Nam , ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n bao gåm nh÷ng néi dung chñ yÕu sau . Thùc hiÖn viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng th«n theo h­íng gi¶m dÇn tÝnh thuÇn n«ng, gi¶m dÇn tû träng n«ng nghiÖp vµ n«ng d©n ,t¨ng tØ träng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô trong n«ng th«n C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n lµ nh©n tè hµng ®Çu ®Ó t¨ng tr­ëng kinh tÕ n«ng th«n bÒn v÷ng vµ ph¸t triÓn . Nã quyÕt ®Þnh viÖc khai th¸c vµ s÷ dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ tµi nguyªn ®Êt ®ai , vèn , c¬ cÊu vËt chÊt kÜ thuËt gåm lao ®éng quyÕt ®Þnh chiÒu h­íng vµ tèc ®é ph¸t triÓn n«ng th«n tõ tù tóc tù cÊp chuyÓn sang hµng ho¸ vµ xuÊt khÈu gãp phÇn t¨ng tÝch luû t¸i s¶n xuÊt më réng vµ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn ë n«ng th«n. Ph­¬ng h­íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng th«n nh­ trªn gãp phÇn t¹o ra sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi trong n«ng th«n , gi¶m dÇn tÜ träng lao ®éng n«ng nghiÖp vµ t¨ng tØ träng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô . ChuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng th«n ph¶i g¾n liÒn víi chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp . NÕu c¬ cÊu n«ng nghiÖp kh«ng cã sù chuyÓn dÞch tÝch cùc vµ hîp lý th× kh«ng cã chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng th«n Ph¸t triÓn kÕt cÊt h¹ tÇng theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ vµ ngµy cµng ®i vµo liªn kÕt c¸c vïng n«ng th«n theo quy m« thÝch hîp gi÷a quy m« võa, nhá vµ lín mang tÝnh chÊt ®ång bé theo mét quy ho¹ch thèng nhÊt kÕt hîp gi÷a c¸c ngµnh vµ l·nh thæ KÕt cÊu h¹i tÇng n«ng th«n lµ nÒn t¶ng cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë n«ng th«n . KÕt cÊu h¹ tÇng ë n«ng th«n bao gåm hÖ thèng thuû lîi, giao th«ng , ®iÖn , th«ng tin liªn l¹c, cÊp n­íc s¹ch, c¬ së b¶o qu¶n chÕ biÕn n«ng s¶n. Ngoµi c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ cßn kÕt cÊu h¹i tÇng x· héi ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹i tÇng nh­ trªn cho phÐp tiÕt kiÖm ®­îc vèn ®Çu t­ vµ søc lao ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ trong x©y dùng vµ sö dông c¬ së h¹ tÇng Khoa häc vµ c«ng nghÖ lµ nh©n tè hµng ®Çu viÖc hoµn chØnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ kh«ng r¬i vµo nguy c¬ tôt hËu so v¬Ý c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. ViÖc ¸p dông khoa häc vµ c«ng nghÖ ®Ó t¨ng n¨ng suÊt s¶n l­îng, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ thóc ®Èy m¹nh mÏ s¶n xuÊt hµng ho¸ ViÖc hoµn chØnh m¹ng l­íi thuû lîi, thùc hiÖn t­íi tiªu chèng óng, h¹n h¸n , lò vµ t­íi tiªu khoa häc, viÖc ¸p dông hÖ thèng c«ng cô c¬ khÝ thÝch hîp ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng , gi¶i phãng lao ®éng n«ng nghiÖp tõng b­íc bæ sung cho c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c. ViÖc sö dông ph©n ho¸ häc, thuèc phßng trõ s©u bÖnh cho c©y trång vËt nu«i mét c¸ch hîp lý lµ ®iÒu kiÖn ®Ó t¨ng suÊt, s¶n l­îng c©y trång vËt nu«i. ViÖc ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ ®Ó b¶o vÖ tµi nguyªn ®Êt ®ai, m«i tr­êng sinh th¸i ®iÒu kiÖn hÕt søc cÇn thiÕt cho n«ng th«n ph¸t triÓn bÒn v÷ng. ViÖc ¸p dông khoa häc vµ c«ng nghÖ trong c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý kinh tÕ vµ ®êi sèng ë n«ng th«n phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña tõng vïng lµ mét h­íng ®i kh«ng thÓ thiÕu ®­îc. Hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi cÇn ph¶i kÕt hîp nhiÒu nguån lùc võa do ng©n s¸ch cña trung ­¬ng võa do ng©n s¸ch cña ®Þa phu¬ng vµ c¬ së võa cã sù gióp ®ì hç trî cña céng ®ång n«ng th«n Hoµn thiÖn viÖc tæ chøc qu¶n lý nhµ n­íc ®èi víi n«ng th«n lµ ph­¬ng h­íng quan träng ®Ó tæ chøc vµ qu¶n lý mét c¸ch hîp lý mäi mÆt ho¹t ®äng cña nhµ n­íc ë n«ng th«n vÒ c¸c mÆt kinh tÕ chÝnh trÞ x· héi. Ph­¬ng h­íng nghiªn cøu ë ®©y lµ lµm râ hÖ thèng tæ chøc c¸c lµng x·, hÖ thèng tæ chøc bé m¸y qu¶n lý n«ng th«n, hÖ thèng th«ng tin, hÖ thèng c«ng cô qu¶n lý cña nhµ n­íc ®èi víi n«ng th«n Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý n«ng th«n lµ t×m ra ®­îc nh÷ng h×nh thøc, tæ chøc qu¶n lý thÝch hép ph©n ®Þnh râ rµng vµ chÝnh x¸c chøc n¨ng nhiÖm vô quyÒn lîi cña c¸c tæ chøc ®Ó n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý vµ n©ng cao sù tham gia cña céng ®ång ®Ó x©y dùng n«ng th«n B¶o vÖ vµ c¶i thiÖn m«i tr­êng sinh th¸i ë n«ng th«n lµ mét trong nh÷ng ph­¬ng thøc quan träng kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®Ó ph¸t triÓn n«ng th«n mét c¸ch bÒn v÷ng Quy ho¹ch n«ng th«n lµ mét ph­¬ng h­íng kh«ng thÓ thiÕu ®­îc cña quy ph¸t triÓn n«ng th«n theo quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng, kÕt hîp gi÷a ph¸t triÓn tr­íc m¾t vµ ph¸t triÓn l©u dµi, kÕt hîp gi÷a ph¸t triÓn trªn ph¹m vi chung c¶ n­íc víi ph¸t triÓn tõng vïng tõng ®Þa ph­¬ng Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn n«ng th«n trªn ®©y chØ mang tÝnh chÊt toµn diÖn bao gåm nhiÒu mèi quan hÖ chÆt chÏ vµ kh«ng thÓ thay thÕ nhau. Tuú thao ®iÒu kiÖn tõng vïng vµ ®Þa ph­¬ng kh¸c nhau mµ viÖc ph¸t triÓn cã møc ®é vµ ph¹m vi kh¸c. §iÒu quan träng vµ cÇn chó trong qu¶n ký vÜ m« lµ ph¶i tÝnh ®Õn ®iÒu kiÖn tù nhiªn , kinh tÕ vµ x· héi cña tõng vïng , tõng ®i¹ ph­¬ng kh¸c nhau mµ cã quy ho¹h kÕ ho¹ch ph¸t triÓn thÝch hîp , t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c vïng ®Æc biÖt c¸c vïng cã nhiÒu khã kh¨n cñg nh­ cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn gi÷a kho¶ng c¸ch vÒ kinh tÕ x· héi qu¸ nhiÒu gi÷a c¸c vïng 3- Nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n trong thêi k× qóa ®é Nh­ ®· nghiªn cøu ë trªn , kinh tÕ n«ng th«n cã vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc , thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc trong thêi k× qóa ®é lªn chñ nghÜa x· héi . Chóng ta cñng x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng ph­¬ng h­íng chñ yÕu ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n . VËy c¸c gi¶i ph¸p ®Ó thùc hiÖn viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n theo ph­¬ng h­íng Êy lµ g×? Nã liªn quan ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò nµo ? Néi dung bao gåm nh÷ng vÊn ®Ò sau : C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n Kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n Kinh tÕ c«ng nghiÖp n«ng th«n Kinh tÕ dÞch vô n«ng th«n. Kinh tÕ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n Kinh tÕ vµ qu¶n lý m«i tr­êng trong ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n Quy ho¹ch kinhtÕ x· héi n«ng th«n HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý nhµ n­íc ®èi víi n«ng th«n a- C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n §Ó thùc hiÖn chuyÓn dÞch c¬ cÊu mét c¸ch cã hiÖu qu¶ cÇn thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p sau : + Gi¶i ph¸p vÒ vèn : ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n lµ mét qu¸ tr×nh. Qu¸ tr×nh nµy diÔn ra nhanh hay chËm cßn phô thuéc vµo møc ®é ®Çu t­ vËt chÊt,tµi chÝnh. Trong ®ã vèn ®Çu t­ lµ mét tiÒn ®Ò cÇn thiÕt quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch nµy. §èi víi n­íc ta hiÖn nay chÝnh s¸ch tµi chÝnh ph¶i ®¶m b¶o khuyÕn khÝch chuyÓn dÞch c¬ cÊu theo h­íng cã lîi ®ång thêi ph¶i ®Þnh h­íng cho viÖc chuyÓn dÞch cã hiÖu qña vµ ®óng h­íng. CÇn tËp trung vµo hai lÜnh vùc lµ ®Çu t­ vèn ng©n s¸ch vµ sö dông c«ng cô thuÕ hîp lý. + Víi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ : Tr¸nh t×nh tr¹ng n«ng d©n ph¶i ®i vay nÆng l·i tÊt yÕu cã sù t¸c ®éng cña hÖ thèng tÝn dông ng©n hµng, t¹o ®iÒu kiÖn cho n«ng d©n ®­îc vay vèn víi thñ tôc ®¬n gi¶n ,thêi gian vµ l·i suÊt hîp lý më thªm c¸c h×nh thøc tÝn dông kh¸c. + Gi¶i ph¸p vÒ thÞ tr­êng : Ph¶i h×nh thµnh hÖ thèng thÞ tr­êng ®ång bé , ®¶m b¶o sù æn ®Þnh cña thÞ tr­êng. H×nh thµnh nh÷ng thÞ tø n«ng th«n, biÕn nh÷ng n¬i nµy thµnh trung t©m c«ng nghiÖp ,cïng c«ng nghiÖp vµ th­¬ng m¹i dÞch vô trong n«ng th«n. §Çu t­ lµm tèt c«ng t¸c dù b¸o thÞ tr­êng c¶ trong vµ ngoµi n­íc , n©ng cao søc mua cña ng­êi d©n b»ng c¸ch h­íng dÉn gióp ®ì n«ng d©n ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt… më réng thÞ tr­êng trong n­êc v× thÞ tr­êng n­íc ta cã nhu cÇu lín ®a d¹ng , ®ã l¹i lµ lîi thÕ mµ n­íc ngoµi muèn chiÕm. + X©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n: CÇn cã sù ®Çu t­ hç trî th«ng qua c¸c dù ¸n ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n nh­: Giao th«nh n«ng th«n, thuû lîi, ®iÖn s¶n xuÊt vµ ®iÖn sinh ho¹t… chÝnh viÖc nµy gãp phÇn h×nh thµnh c¸c trung t©m, c¸c tô ®iÓm giao l­u kinh tÕ,më réng sù trao ®æi bu«n b¸n. Còng lµ ®iÒu kiÖn kiªn quyÕt ®Ó n¾m b¾t c¬ héi cña thÞi tr­êng ,tiÕn hµnh tæ chøc s¶n xuÊt cung øng c¸c lo¹i s¶n phÈm dÞch vô ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng. + TiÕp tôc ®æi míi vµ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt : Thùc hiªn viÖc giao ®Êt, cung cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dung ®Êt l©u dµi cho n«ng d©n. Tõng b­íc x¸c lËp vµ h×nh thµnh hÖ thèng thÞ tr­êng ®Êt ®ai t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh tËp trung ruéng ®Êt lµ tiÒn ®Ó nÒn n«ng nghiÖp chuyÓn sang s¶n xuÊt hµng ho¸.KhuyÕn khÝch t¹o ®iÒu kiÖn cho n«ng d©n lµm ®ån ®iÒn .Giao ®Êt kh«ng thu tiÒn vµ cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cho c¸c hîp t¸c x· x©y dùng trô së lµm c¬ së cho s¶n xuÊt kinh doanh. Qu¶n lý ®Êt ®ai theo luËt vµ tËp trung qu¶n lý theo quy ho¹ch , kh¾c phôc tranh chÊp ®Êt ®ai. + ¸p dông tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn s¶n phÈm : Ph¸t triÓn vµ øng dông thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ míi t¹o kh¶ n¨ng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. ViÖc ¸p dông thµnh tùu c«ng nghÖ míi lµ nh©n tè quan träng thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n theo h­íng t¨ng tû träng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô . Nhµ n­íc cÇn hç trî viÖc øng dông thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ nhÊt lµ c«ng nghÖ gièng, c«ng nghÖ sinh häc , c«ng nghÖ b¶o qu¶n chÕ biÕn… KhuyÕn khÝch x©y dùng c¬ së chÕ biÕn n«ng l©m- thuû s¶n - c«ng nghiÖp , tËp trung n©ng cao n¨ng lùc c¸c trung t©m nghiªn cøu chuyÓn giao c«ng nghÖ cho n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n + Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong khu vùc n«ng th«n: “ Con ng­êi võa lµ môc tiªu võa lµ ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Êt n­íc”. V× vËy cÇn n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸ chuyªn m«n cho nguån nh©n lùc vµ n©ng cao thÕ lùc nguån nh©n lùc. CÇn c¶i c¸ch hÖ thèng gi¸o dôc ,®µo taä ,t¨ng c­êng ®Çu t­ n©ng cÊp c¸c c¬ së d¹y nghÒ cu¶ nhµ n­íc ,khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc d¹y nghÒ . §¶m b¶o ®µo t¹o nghÒ cho mét triÖu lao ®éng ®­a tû lÖ ®­îc ®µo t¹o lªn 30% vµo n¨m 2010. Thùc hiÖn biÖn ph¸p cho ng­êi lao ®éng khu vùc n«ng th«n b»ng viÖc c¶i thiÖn c¸c ®iÒu kiÖn dinh d­ìng nhµ ë vµ m«i tr­êng ®Ó nguån nh©n lùc cã søc khoÎ tèt. b- Kinh tÕ n«ng nghiÖp . ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n mét c¸ch m¹nh mÏ theo h­íng gi¶m tû träng n«ng nghiÖp t¨ng tû träng c«ng nghiÖp dÞch vô ,gi¶m tû träng l­¬ng thùc t¨ng tû träng c«ng ngiÖp rau qu¶ ch¨n nu«i l©m nghiÖp ,thuû s¶n cã gi¸ trÞ cao, c¬ cÊu s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chØ cã thÓ thùc hiÖn ®­îc th«ng qua viÖc ph¸t triÓn c¸c vïng s¶n xuÊt tËp trung quy m« lín kh¾c phôc t×nh tr¹nh s¶n xuÊt manh món,ph©n t¸n hiÖn nay ë nhiÒu n¬i . ViÖc quy ho¹ch c¸c vïng s¶n xuÊt tËp trung sÏ cho phÐp ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ . C¬ cÊu s¶n xuÊt n«ng nghiÖp mét khi ®· ®­îc quy ho¹ch cÇn x¸c lËp æn ®Þnh t­¬ng ®èi ®Ó ph¸t huy hiÖu qu¶. X©y dùng c¬ së h¹ tÇng phï hîp víi nh÷ng ®Æc ®iÓm cña nã, ®Æc biÖt ph¸t triÓn giao th«ng thñy lîi, ®iÖn c«ng nghiÖp , chÕ biÕn n«ng s¶n . §Çu t­ lín vµ sö dông l©u dµi ®ßi hæi ph¶i ®¶m b¶o quy ho¹ch ®Çy ®ñ chÝnh x¸c thi c«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng cao. Sö dông c«ng tr×nh cã hiÖu qu¶ : §­êng giao th«ng míi vµ hoµn thiÖn , söa ch÷a n©ng cÊp ®­êng giao th«ng cò ,®Æc biÖt lµ vïng s¶n xuÊt träng ®iÓm s¶n xuÊt hµng ho¸ ,vïng s©u ,vïng xa, thuû lîi ®­îc ph¶t triÓn ®ång bé ,kiªn cè ho¸ vµ bª t«ng ho¸ hÖ thèng kªnh m­¬ng t¨ng thªm c«ng suÊt sö dông , tiÕt kiÖm n­íc ,t¨ng kh¶ n¨ng h¹n chÕ thiªn tai . §iÖn cã ý nghÜa quan träng phôc vô s¶n xuÊt chÕ biÕn n«ng s¶n phÈm, t­íi tiªu n­íc , ph¸t triÓn tiÓu thñ c«ng nghiÖp phôc vô ®êi sèng . CÇn cã sù kÕt hîp gi÷a nhµ n­íc vµ nh©n d©n trong x©y dùng vµ qu¶n lý sö dông m¹ng l­íi ®iÖn . ¸p dông m¹nh mÏ khoa häc vµ c«ng nghÖ ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ sinh häc , th«ng tin thùc hiÖn c¬ khÝ ho¸ , ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt t¨ng chÊt l­îng s¶n phÈm . VÊn ®Ò ®­îc chó ý ®Çu tiªn lµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng c©y trång chñ lùc , sö dông kØ thuËt nu«i cÊy m«,t¨ng c­êng cè ®Þnh nit¬ cña c¸c lo¹i vi khuÈn , s¶n xuÊt thuèc trõ s©u b»ng ph­¬ng ph¸p chÕ phÈm sinh häc , ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin vµ c«ng nghÖ c¬ khÝ ®iÖn trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp §µo t¹o vµ båi d­ìng lao ®éng n«ng nghiÖp cã ®ñ sè l­îng vµ chÊt l­îng vÒ c¸n bé ®¹i häc , cao ®½ng , trung cÊp vÒ kinh tÕ vµ kØ thuËt ®ång thêi mì réng c¸c líp gi¹y nghÒ cho lao ®éng n«ng nghiÖp chuyªn s©u vÒ c©y trång vËt nu«i , l©m nghiÖp thuû s¶n ®i ®«i víi h×nh thøc tËp huÊn kØ thuËt mét c¸ch th­êng xuyªn Thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ thÝch hîp khuyÕn khÝch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nh­: ChÝnh s¸ch ®Êt ®ai , tµi chÝnh tÝn dông , gi¸ c¶ , tiªu thô s¶n phÈm , b¶o trî vµ b¶o hiÓm s¶n xuÊt , gi¸o dôc ®µo t¹o khoa häc c«ng nghÖ , xuÊt khÈu c- Kinh tÕ c«ng nghiÖp n«ng th«n : Quy ho¹ch ®Þnh h­íng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp n«ng th«n. §Þnh h­íng sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh , hµng c«ng nghiÖp tiÓum thñ c«ng nghiÖp n«ng th«n . §Þnh h­íng sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c côm c«ng nghiÖp n«ng th«n . T­¬ng óng víi tÝnh ®a d¹ng vÒ quy m« vµ h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt, trªn c¬ së quy ho¹ch ®Þnh h­íng , nhµ n­íc cÇn ®Çu t­ x©y dùng mét sè dù ¸n träng ®iÓm X©y dùng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch phï hîp khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n . ChÝnh s¸ch vÒ viÖc cÊp ®Êt , cho thuª ®Êt lµm ®Þa ®iÓm s¶n xuÊt , ®Þa ®iÓm lµm cöa h µng vµ giíi thiÖu s¶n phÈm. ChÝnh s¸ch hæ trî tµi chÝnh cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n nh­ cho vay ­u ®¶i vµ dµi h¹n , miÓn gi¶m thuÕ cã thêi h¹n . KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn vµ hæ trî cho c¸c ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc t­ vÊn ®µo t¹o chuyªn gia , thî lµnh nghÒ cho c«ng nghiÖp n«ng th«n . X©y dùng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch tinh thÇn kh¸c nh­ c«ng nhËn t«n vinh c¸c nghÖ nh©n Nhµ n­íc khuyÕn hÝch ®Çu t­ ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp võa vµ nhá , c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n . T¸ch khu vùc s¶n xuÊt ra khái khu vùc nhµ ë b»ng c¸ch ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp võa vµ nhá ë n«ng th«n , thùc chÊt lµ côm c«ng nghiÖp n«ng th«n ®­îc nhµ n­íc chñ ®éng x©y dùng . Nhµ n­íc coi träng ph¸t triÎn doanh nghiÖp võa vµ nhá thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau . Tõng ngµnh , tõng cÊp chÝnh quyÒn cã liªn quan theo giái x÷ lý kÞp thêi nh÷ng v­íng m¾c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn nh­ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ®¨ng kÝ kinh doanh , chuyÓn ®æi h×nh thøc kinh doanh , t¹o m«i tr­êng lµnh m¹nh vµ b×nh ®½ng trong cÊp hay thuª ®Êt phôc phô kinh doanh B¶o vÖ m«i tr­êng trong ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n . X©y dùng vµ gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh b¶o vÖ m«i tr­êng trong mäi ho¹t ®éng cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp n«ng th«n . H­íng dÈn tæ chøc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng b¶o vÖ m«i tr­êng b»ng c¸c h×nh thøc phï hîp nh­ tuyªn truyÒn vÒ m«i tr­êng , trî gióp tµi chÝnh cho c¸c ho¹t ®éng vÒ m«i tr­êng. Trùc tiÕp ®Çu t­ ng©n s¸ch nhµ n­íc cho viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh b¶o vÖ m«i tr­êng ë c¸c côm c«ng nghiÖp n«ng th«n míi x©y dùng , ®Çu t­ x÷ lý kh¾c phôc « nhiÓm ë mét sè lµng nghÒ d- Kinh tÕ dÞch vô n«ng th«n : Kinh tÕ dÞch vô n«ng th«n ph¸t triÓn dùa vµo sù ph¸t triÓn cña ngµnh n«ng nghiÖp coi c¸c dÞch vô ph¸t triÓn n«ng nghiÖp lµ chñ yÕu v× vËy: Trong qu¸ tr×nh x©y dùngvµ ph¸t triÓn ®a d¹ng c¸c ho¹t ®éng vµ dÞch vô trong n«ng th«n cÇn chó ý trøoc hÕt c¸c dÞch vô phÝa tr­íc vµ phÝa sau ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp . Cã thÓ nãi ®©y lµ mét yªu cÇu cã tÝnh nguyen t¾c ®Ó t×m h­íng ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt phi n«ng nghiÖp vµ dÞch vô trong qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n ®Æc biÖt lµ vïng cßn thuÇn n«ng lµ chñ yÕu . C¸c ho¹t ®éng dÞch vô quan träng liªn quan ®Õn phÝa tr­íc vµ phÝa sau ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®¸ng chó ý lµ : DÞch vô cung øng ®Çu vµo cã gèc c«ng nghiÖp ; dÞch vô liªn quan söa chöa c«ng cô cho lao ®éng n«ng nghiÖp . ViÖc ®¸p øng c¸c yªu cÇu dÞch vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o tÝnh kÞp thêi tÝnh nghiªm ngÆt cña thêi vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®ßi hái c¸c dÞch vô chuÈn bÞ cho s¶n xuÊt ph¶i ®¸p øng ®óng yªu cÇu kÕ ho¹ch thêi vô v¹ch ra. Chó träng x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c dich vô sau thu ho¹ch nh­ mua gom , vËn chuyÓn ,s¬ chÕ b¶o qu¶n …§Æc biÖt vïng chuyªn m«n ho¸ cã khèi l­îng s¶n phÈm hµng ho¸ lín. C¸c ho¹t ®éng dÞch vô ë n«ng th«n ®a d¹ng vµ phong phó song quy m« cßn nhá bÐ vµ ph©n t¸n v× vËy ph¶i lùa chän nh÷ng h×nh thøc kinh doanh phï hîp ®Æc biÖt coi träng lo¹i h×nh hé gia ®×nh kinh doanh dÞch vô vµ c¸c tæ hîp t¸c dÞch vô e- X©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n : Thùc tiÓn cña viÖc ph¸t triÓn n«ng th«n ®Çu t­ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng ph¶i t¹o ®­îc vèn. T¹o vèn b»ng nguån thu tõ ®Êt c«ng Ých cho x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng . Giao cã thêi h¹n ®Êt c«ng Ých cho hé gia ®×nh sö dông . Trªn c¬ së d­îc giao quyÒn sö dông ®Êt c«ng Ých hé gia ®×nh ph¶i tr¶ mét kho¶n tiÒn vµo quû c«ng Ých cña ®Þa ph­¬ng . ChuyÓn ®æi ®Êt thµnh c¬ së h¹ tÇng theo ph­¬ng thøc :” §æi ®Êt lÊy c¬ së h¹ tÇng “ . §©y lµ mét ph­¬ng thøc t¹o vèn ®Çu t­ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n míi n¶y sinh trong ®iÒu kiÖn chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng ë n«ng th«n n­íc ta . Thùc chÊt nã lµ mét ph­¬ng thøc t¹o nguån tµi chÝnh cho ph¸t triÓn h¹ tÇng dùa trªn qòy ®Êt c«ng Ých . §Êt c«ng Ých lµ quû ®Êt 5% so víi tæng sè ®Êt n«ng nghiÖp dµnh cho nhu cÇu c«ng Ých do x· qu¶n lý vµ sö dông theo quy ®Þnh cña luËt ®Êt ®ai n¨m 1993 Huy ®éng søc d©n ®ãng gãp ®Ó x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng lµ mét ph­¬ng thøc ®µu t­ truyÒn thèng . Quy ®Þnh nghØa vô ®ãng gãp d­íi h×nh thøc “ nghÜa vô c«ng d©n “ ®èi víi lao ®éng trong ®é tuæi quy ®Þnh . §èi t­îng ®ãng gãp gåm c¶ nam vµ n÷ . Møc ®ãng gãp tuú theo quy ®Þnh cña uû ban nh©n d©n tØnh . H×nh thµnh quû kh«ng chia dïng vµo môc ®Ých ph¸t triÓn h¹ tÇng hîp t¸c x· . Trong c¬ chÕ cñ , quü kh«ng chia gåm quü tÝch luû vµ quý c«ng Ých . Trong c¬ chÕ míi chØ gåm quü tÝch luû . §ãng gãp tù nguyÖn ngoµi nghÜa vô c«ng d©n quy ®Þnh theo nhu cÇu cña tõng viÖc x©y dùng h¹ tÇng . Dùa vµo néi lùc ph¸t huy c¸c nguån lùc bªn ngoµi . Nhê vµo nguån vèn huy ®éng trong d©n , víi vèn cña nhµ n­íc . §Çu t­ tõ n­íc ngoµi , lîi nhuËn b¸n ®Êt ®Ó x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n nh­ : §iÖn , ®­êng , thuû lîi , tr­êng häc , th«ng tin liªn l¹c … Ph­¬ng thøc nµy cã ý nghÜa quan träng víi c¸c vïng n«ng th«n cã nhiÒu khã kh¨n , xo¸ ®i sù chªnh lÖch kh¸ch quan t¹o nªn trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn Huy ®éng ktæng lùc cho ®Çu t­ ph¸t triÓn h¹ tÇng n«ng th«n theo ph­¬ng thøc “Nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm “ . Lµ ph­¬ng thøc ®Çu t­ thÓ hiÖn xu thÕ cña sù chuyÓn ®æi m¹nh nÒn kinh tÕ tù tr¹ng th¸i kÐm ph¸t triÓn sang giai ®o¹n thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc . Ph­¬ng thøc nµy thùc hiÖn ®Çu t­ ph¸t triÓn n«ng th«n dùa vµo viÖc huy ®éng mäi nguån lôc phï hîp víi yªu cÇu cña c¬ chÕ thÞ tr­êng b©o gåm hæ trî cña ng©n s¸ch , vay tÝn dông ®Çu t­ , vay nî d©n vµ c¸c tæ chøc , nguån ®ãng gãp cña hîp t¸c x· vµ c¸c chñ thÓ kinh tÕ , nguån tµi trî kh¸c LËp ra c¸c quû ®Çu t­ ph¸t triÓn n«ng th«n bao gåm guû ®Çu t­ kph¸t triÓn n«ng th«n cÊp tØnh , quü ®Çu t­ x· , ban qu¶n lý c«ng tr×nh liªn x· . nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña quû lµ : Quû cã ban qu¶n lý tµi kho¶n t¹i kho b¹c nhµ n­íc chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña uû ban nh©n d©n vµ c¸ c¬ quan tµi chÝnh nhµ n­íc . Ho¹t ®éng cña quü kh«ng theo ho¹t ®éng cña ng©n s¸ch nhµ n­íc , quü cÇn mæi sæ s¸ch kÕ to¸n riªng , qu¶n lý tµi chÝnh chÆt chÎ , quü chØ tiÕp nhËn nh÷ng kho¶n ®ãng gãp cho môc ®Ých ®Çu t­ kh«ng hoµn tr¶ l¹i . Ph©n phèi sö dông quü vµo dù ¸n kÕ ho¹ch ®· ®­îc thÈm tra tr×nh héi ®ång nh©n d©n quyÕt ®Þnh theo ph­¬ng thøc cÊp ph¸t t¹m øng . Quy tr×nh tæ chøc thù hiÖn ®Çu t­ ph¸t triÓn n«ng th«n . §Çu t­ ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n dßi hái ph¶i ®­îc tiÕn hµnh theo mét quy tr×nh chÆt chÎ , thËn träng c«ng khai d©n chñ f- Kinh tÕ vµ qu¶n lý m«i trong ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n : B¶o vÖ vµ c¶i thiÖn m«i tr­êng sinh th¸i ë n«ng th«n cÇn ®­îc tiÕn hµnh tèt trªn c¶ ba lØnh vùc : S¶n xuÊt n«ng , l©m , ng­ nghiÖp , x©y dùng vµ ph¸t triÓn thÞ trÊn , thÞ tø , c¸c c¬ quan c«ng nghiÖp dÞch vô , tæ chøc l¹i ®iÒu kiÖn ¨n ë vµ nÕp sèng trong c¸c gia ®×nh n«ng th«n . Ph¸t triÓn mét nÒn n«ng l©m , ng­ nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng b¶o ®¶m hai yªu cÇu : T¨ng nhanh s¶n l­îng víi chñng lo¹i phong phó chÊt l­îng ngµy cµng cao vµ c¶i thiÖn m«i tr­êng t¹o ra c©n b»ng sinh th¸i ë cÊp ®é cao h¬n . VÒ l©m nghiÖp : Trªn c¬ së ph©n vïng vµ quy ho¹ch tæng thÓ ®Êt l©m nghiÖp vµ rõng cã tiÕn hµnh nghiªn cøu vµ thùc hiÖn ph­¬ng thøc qu¶n lý , khai h¸c phï hîp víi c«ng dông ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i rõng . §èi víi rõng ®Çu nguån cÇn khoanh nu«i . C¸c ®¬n vÞ kiÓm l©m ®­îc tæ chøc gän nhÑ , c¬ ®éng vµ ®­îc trang bÞ nh÷ng ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i phï hîp , ph¸p luËt x©y dùng thµnh ®iÒu kho¶n riªng , x÷ ph¹t víi c¸c hµnh vi vi ph¹m . §èi víi rõng kinh tÕ trong ph¹m vi quy ho¹ch ®Þnh h­íng vµ chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc ®Èy m¹nh ch­¬ng tr×nh giao ®Êt giao rõng . T¨ng c­êng tù chñ cña c¸c l©m hé , l©m tr¹i b¶o ®¶m mäi dÞch vô cÇn thiÕt , gi¶i quyÕt quan hÖ s¶n xuÊt víi quan hÖ hµng ho¸ tiÒn tÖ . §èi víi vïng ®Êt ®åi nói träc th× viÖc phñ xanh ®Êt trèng ®åi nói träc cÇn ph¶i thôc hiÖn . Chó ý ®Õn c¸c th¶m thùc vËt t¸i sinh , c©y trång b¶n ®Þa , chó träng c«ng t¸c b¶o vÖ cÊm ®èt rõng lµm n­¬ng rÈy chÆt ph¸ rõng Trong n«ng nghiÖp : ChÕ ®é n«ng – l©m –ng­ nghiÖp cÇn ®­îc thùc hiÖn hîp lý phï hîp víi ®iÒu kiÖn sinh th¸i cña tõng vïng vµ trong tõng gia ®×nh . M«h×nh VAC cÇn ®­îc phæ cËp vµ n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n ho¸ . Trªn phËm vi c¶ vïng lín cÇn cã quy ho¹ch kÕt hîp ph¸t triÓn n«ng l©m ng­ nghiÖp . Trong quy ho¹ch cÇn lªn b¶n ®å ®Êt l©m nghiÖp , ®Êt n«ng nghiÖp vµ ®Êt ng­ nghiÖp . Thùc hiÖn lu©n canh vµ xen canh cã tÝnh to¸n kÕt hîp tèi ­u vÒ sinh häc giòa c¸c lo¹i c©y trång d¶m b¶o hiÖu qu¶ cho c¶ chu k× lu©n canh , quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn yªu cÇu b¶o vÖ vµ båi d­ìng ®Êt m«i tr­êng sinh th¸i trªn tõng c¸nh ®ång , tõng th÷a ruéng viÖc s÷ dông ph©n ho¸ häc thuèc trõ s©u , thuèc diÖt cá vµ c¸c chÊt kÝch thÝch sinh tr­ëng b»ng s¶n phÈm hµng ho¸ ®­îc h¹n chÕ ë møc ®é cÇn thiÕt t¨ng c­êng sö dông c¸c lo¹i ph©n h÷u c¬, dïng c¸c ph­¬ng ph¸p sinh häc thay thÕ dÇn c¸c lo¹i thuèc vµ chÊt kÝch ho¸ häc. Trong ph¸t triÓn ch¨n nu«i n«ng th«n cÇn chó h¬n ®Õn vÊn ®Ò chuång tr¹i, vÖ sinh s¹ch sÏ Xö lý ngay tõ ®Çu vÊn ®Ò m«i tr­êng trong x©y dùng thÞ tø thÞ trÊn vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp dÞch vô n«ng th«n : §­êng x¸ tr­íc hÕt nh÷ng trôc ®­êng chÝnh cña thÞ tø thÞ trÊn cÇn quy ho¹ch ®ñ réng ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®i l¹i phï hîp víi t­¬ng lai ph¸t triÓn n«ng th«n hiÖn ®¹i . HÖ thèng cÊp tho¸t n­íc cñng ®­îc quy ho¹ch x©y dùng tõ ®Çu theo tiªu chuÈn vÖ sinh m«i tr­êng , cã xö lý n­íc th¶i vµ nguån cung cÊp n­íc s¹ch . C©y xanh , v­ên hoa , hå n­íc ®­îc quy ho¹ch c©n ®èi c¸c ®iÒu kiÖn sinh ho¹t v¨n ho¸ thÓ thao khu vui ch¬i gi¶i trÝ . Quy ho¹ch nhµ m¸y c«ng x­ëng cöa hµng khu d©n c­ cÇn xö lý phÕ th¶i , xö lý n­íc th¶i c«ng nghiÖp tr­íc khi nèi liÒn víi hÖ thèng tho¸t n­íc chung cña thÞ tø thÞ trÊn . Tõng b­íc x©y dùng nÕp sèng v¨n minh ¨n ë s¹ch ®Ñp trong c¸c gia ®×nh, khu d©n c­ n«ng th«n . Thø nhÊt h­íng dÈn n«ng d©n quy ho¹ch s¾p xÕp bè trÝ l¹i nhµ cöa , chuång tr¹i , v­ên c©y … võa thùc hiÖn ®­îc m« h×nh VAC võa cã c¶nh ®Ñp , kh«ng khÝ tho¸ng m¸t t¹o ra s¶n phÈm cã gi¸ trÞ cao cho ®êi sèng sinh ho¹t vµ lµm s¶n phÈm hµng ho¸ . Thø hai gióp ®ì c¸c gia ®×nh n«ng d©n x©y dùng c¸c c«ng tr×nh xö lýchÊt th¶i sinh häc nh­:X©y dùng hÇm Biogaz, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh vÖ sinh tù ho¹i . X©y dùng c¸c lµng x· , c¸c khu d©n c­ n«ng th«n lµ n¬i l­u gi÷ nhiÒu di s¶n v¨n ho¸ , nhiÒu danh lam th¾ng c¶nh . Th­ ba t¨ngg c­êng c«ng t¸c th«ng tin , tuyªn truyÒn nÕp sèng v¨n miinh , vÖ siinh s¹ch sÎ , gióp hä bá dÇn thãi quen l¹c hËu trong ®êi sèng vµ sinh ho¹t g©y « nhiÓm m«i tr­êng nh­ : X¶ n­íc th¶i , n­íc th¶i tù do , bõa b¶i hoÆc giÕt h¹i nhiÒu lo¹i ®éng thù vËt cã Ých t¹o c©n b»ng sinh th¸i . Mét sè tËp qu¸n canh t¸c cñ l¹c hËu cÇn ®­îc thay ®æi vµ gi¸o dôc . Nh÷ng thay ®æi trªn kh«ng chØ cã t¸c dông nh»m b¶o vÖ m«i tr­êng mµ cã t¸c dông trùc tiÕp ngay ®Ðn viÖc b¶o vÖ søc khoÎ, phßng tr¸nh bÖnh tËt cho ng­êi d©n g- Quy ho¹ch kinh tÕ x· héi n«ng th«n Quy ho¹ch lµ ph¹m vi s¾p xÕp ®Êt ®ai , lao ®éng c¸c nguån vèn c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt ®Ó ®¹t ®Õn mét c¬ cÊu kinh tÕ l¶nh thæ ph¸t triÓn . Qu¸ tr×nh x©y dùng quy ho¹ch kinh tÕ – x· héi n«ng th«n ®­îc b¾t ®Çu b»ng viÖc ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè vµ c¸c nguån lùc ph¸t triÓn . Nh÷ng kÕt luËn rót ra vÒ thùc tr¹ng ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi vµ t×nh h×nh khai th¸c c¸c nguån lùc vèn cã lµ c¬ së ®Ò xuÊt c¸c môc tiªu ph¸t triÓn vµ luËn chøng quy ho¹ch . C¸c luËn chøng quy ho¹ch mét mÆt dùa trªn c¸c kÕt qu¶ ph¸t triÓn diÓn ra trong lÞch s÷ nh÷ng n¨m qua ®ång thêi ph¶i c¨n cø vµo c¸c quan ®iÓm , ®Þnh h­íng vµ c¸c môc tiªu ph¸t triÎn chung cña vïng quy ho¹ch . Tæng hîp c¸c kÕt qu¶ cña luËn chøng quy ho¹ch tÊt c¶ c¸c ngµnh , c¸c lØnh vùc theo tõng ®Þa bµn , chóng ta sÎ thu ®­îc kÕt qu¶ vÒ tæ chøc kh«ng gian kinh tÕ x· héi theo tõng vïng l¶nh thæ. §Ó thùc hiÖn c¸c ph­¬ng ¸n quy ho¹ch ®Æt ra cÇn ph¶i ®Ò xuÊt c¸c b­íc ®i , gi¶i ph¸p thùc hiÖn ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm trong tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn vµ nh÷ng ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ víi cÊp trªn : §Ò xuÊt h­íng hîp t¸c vµ phèi hùp hµnh ®éng giöa c¸c vïng cã liªn hÖ , quan hÖ . ViÖc x©y dùng quy ho¹ch n«ng th«n gåm c¸c b­íc c«ng viÖc chÝnh sau : §¸nh gi¸ c¸c nguån lùc tù nhiªn kinh tÕ x· héi , ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña vïng quy ho¹ch , ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè bªn ngoµi t¸c ®éng ®Ðn ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña vïng quy ho¹ch : X¸c ®Þnh c¸c quan ®iÓm , môc tiªu ph¸t triÓn vïng quy ho¹ch , x©y dùng luËn chøng quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c ngµnh vµ c¸c lØnh vùc cña vïng trong suèt c¶ thêi k× quy ho¹ch vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p b­íc ®i thùc hiÑen ph­¬ng ¸n quy ho¹ch ®Ò ra. Thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p vÒ vèn : §¸nh gi¸ thùc tr¹ng c¸c gi¶i ph¸p hiÖn hµnh vÒ huy ®éng vèn vµ hiÖu qu¶ cña c¸c gi¶i ph¸p ®ã . KiÕn nghÞ c¸c gi¶i ph¸p cÇn nghiªn cøu , ban hµnh ®Ó thóc ®Èy t¹o vèn , c¸c chÝnh s¸ch ph¸t huy ®Çu t­ ®Ó thu hót nguån vãn ngoµi ng©n s¸ch Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c ®Þnh h­íng gi¶i ph¸p vÒ ®¶m b¶o chÊt l­îng nguån nh©n lùc cho ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña vïng . Gi¶m nhÞp ®é t¨ng d©n sè vµ n©ng cao d©n trÝ . §µo t¹o vµ cã biÖn ph¸p kh¸c nh»m n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc, båi d­ìng vµ thu hót s÷ dông nh©n tµi §Ò xuÊt c¸c chÝnh s¸ch khuyyÕn khÝch ¸p dông c«ng nghÖ míi vµ chuyÓn giao kÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc - øng dông c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt kinh doanh . §Ò xuÊt c¸c ®Þnh h­íng , gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®iÒu hµnh vÜ m« nhÊt lµ c¸c chÝnh s¸ch khuÕn khÝch vÒ ®Çu t­ ®Ó kªu gäi c¸c nhµ ®Çu t­ tham gia thùc hiÖn quy ho¹ch , cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch ­u ®¶i vÒ vèn ®Çu t­ cho c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng , c¸c ®Çu t­ c¬ b¶n ®Ó t¹o c¬ së nÒn t¶ng cho viÖc triÓn khai quy ho¹ch . §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p vÒ ®iÒu hµnh vµ thùc hiÖn quy ho¹ch ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm theo dái thùc hiÖn tõng néi dung cho c¸c ngµnh , c¸c lØnh vùc liªn quan . C¬ quan chñ tr× theo dái ®iÒu phèi th­êng lµ c¬ quan kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ phô tr¸ch vïng quy ho¹ch. h- HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý nhµ n­¬c ®èi víi n«ng th«n : Nhµ n­íc qu¶n lý n«ng th«n b»ng mét hÖ thèng c«ng cô qu¶n lý nh­ : HÖ th«ng ph¸p luËt , hÖ thèng chÝnh s¸ch kinh tÕ – x· héi , hÖ th«ng kÕ ho¹ch ho¸ . Nhµ n­íc qu¶n lý n«ng th«n b»ng ph¸p luËt . Ph¸p luËt t¸c ®éng ®Õn x· héi n«ng th«n víi møc ®é vµ ph¹m vi kh¸c nhau . C«ng t¸c x©y dùng ph¸p luËt cÇn ®­îc tiÕp tôc ®iÒu chØnh hoµn thiÖn c¸c luËt ®· ban hµnh, bæ sung c¸c luËt míi phï hîp víi qu¸ tr×nh ®æi míi cña ®Êt n­íc nãi chung vµ n«ng th«n nãi riªng theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ . Cïng víi luËt ban hµnh , ban hµnh c¸c v¨n b¶n d­íi luËt ®Ó h­íng dÈn thi hµnh luËt . Trªn c¬ së ph¸p luËt ph¶i cã ph¸p chÕ v× ph¸p luËt cã ®­îc thùc hiÖn hay kh«ng phô thuéc nhiÒu vµo sù tu©n thñ cña nhµ n­íc , c¸c tæ chøc x· héi vµ c«ng d©n . Ph¸p luËt lµ tiÒn ®Ò cña ph¸p chÕ. Thùc hiÖn ph¸p luËt theo nguyªn t¾c : c«ng d©n lµm ®­îc tÊt c¶ nh÷ng g× mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm… Nhµ n­íc chØ lµm g× ph¸p luËt cho phÐp. Cµn n©ng cao tr×nh ®é vµ ý thøc hiÓu biÕt vµ chÊp hµnh ph¸p luËt trong tæ chøc vµ trong nh©n d©n, t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn ph¸p luËt, xö ph¹t nghiªm minh ng­êi vi ph¹m Nhµ n­íc dïng hÖ thèng chÝnh s¸ch ®Ó qu¶n lý. HÖ thèng chÝnh s¸ch g¾n chÆt chÎ hai mÆt kinh tÕ vµ x· héi , lÊy viÖc phôc vô lîi Ých con ng­êi lµm môc tiªu cao nhÊt . HÖ thèng chÝnh s¸ch ph¶i ®ång bé bao gåm bèn ph©n hÖ chñ yÕu : Nh­ chÝnh s¸ch ®Êt ®ai , vèn t­ liÖu s¶n xuÊt , chÝnh s¸ch thÞ tr­êng b¶o trî s¶n xuÊt , chÝnh s¸ch d©n sè viÖc lµm vµ ®êi sèng , chÝnh s¸ch m«i tr­êng . Nh÷ng chÝnh s¸ch nµy võa mang tÝnh chÊt ®éc lËp nhÊt ®Þnh võa mang tÝnh chÊt xen kÎ bæ sung vµ hoá trî nhau trong mét trong mét hÖ chÝnh s¸ch . ViÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch nµy cñng ph¶i ®Æt nã trong mèi quan hÖ chÆt chÎ víi chÝnh s¸ch liªn quan . ViÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch kh«ng ®ång bé , kh«ng cã hÖ thèng sÎ g©y ra t×nh tr¹ng m©u thuÈn triÖt tiªu nh÷ng mÆt tÝch cùc trong ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ®êi sèng n«ng th«n . HÖ thèng chÝnh s¸ch ph¶i phï hîp víi diÒu kiÖn tù nhiªn kinh tÕ vµ x· héi . ChÝnh s¸ch ®­îc h×nh thµnh dùa trªn yªu cÇu vµ kh¶ n¨ng thùc hiÖn trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn , kinh tÕ vµ x· héi cña mæi n­íc mæi vïng trong thêi kú nhÊt ®Þnh. Trong thêi kú ®æi míi chÝnh s¸ch ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn . Ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®ßi hái ph¶i cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch mäi ng­êi mäi ®¬n vÞ kinh tÕ kh¸c nhau vµ s÷ dông c¸c tiÒm lùc kinh tÕ mét c¸ch cã hiÖu qu¶ . Ph¸t huy hiÖu qu¶ t¸c dông cña chÝnh s¸ch b»ng c¸ch æn ®Þnh kh«ng nªn thay ®æi lu«n lu«n . Ph¶i nghiªn cøu nhiÒu mÆt tr¸nh chñ quan khi ban hµnh chÝnh s¸ch . §Ó chÝnh s¸ch cã thÓ thùc hiÖn ®­îc chó ý c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt : C¬ së t­ t­ëng vµ nhËn thøc cña chÝnh s¸ch , c¬ së vËt chÊt kü thuËt , c¬ së ph¸p lý cña chÝnh s¸ch , c¬ chÕ qu¶n lý vµ tr×nh ®é c¸n bé thùc hiÖn . Qu¶n lý nhµ n­íc víi n«ng th«n dïng kÕ ho¹ch ho¸ . KÕ ho¹ch ho¸ ®­îc c«ng cô cña nhµ n­íc dùa trªn nguywn t¾c chñ yÕu : Phï hîp víi thÞ tr­êng , phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ tù nhiªn cña vïng , ®Þa ph­¬ng . C«ng t¸c mang tÝnh ®Þnh h­íng vµ ®¶m b¶o tÝnh linh ho¹t . X©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn l©u dµi cña ®Êt n­íc nãi chung vµ ®Þa ph­¬ng nãi riªng , quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi dùa vµo chiÕn l­îc ph¸t triÓnt kinh tÕ x· héi lµ sù bè trÝ lùc l­îng s¶n xuÊt trªn ®Þa bµn l¶nh thæ vµ vïng ®Þa bµn n«ng th«n . Cã nh÷ng kÕ ho¹ch dµi h¹n nh»m cô thÓ ho¸ chiÕn l­îc kinh tÕ x· héi quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cho c¸c vïng ®Þa ph­¬ng . Cã c¸c kÕ ho¹ch hµng nam , quý , vô , th¸ng n»m cô thÓ ho¸ bæ sung vµ ®iÒu chØnh quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch dµi h¹n tõ 3- 5 n¨m theo tõng cÊp vïng , ®Þa ph­¬ng , doanh nghiÖp . G¾n c«ng cô kÕ ho¹ch víi c«ng cô chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi vµ c«ng cô ph¸p luËt . KiÓm tra theo dái viÖc ®iÒu chØnh viÖc triÓn khai thùc hiÖn luËt , ban hµnh , ph¸t huy vai trß gi¸m s¸t gãp ý kiÕn cña nh©n d©n vµ tiÕp thu ý kiÕn ®óng ®¾n cña nh©n d©n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn . C – KÕt luËn Ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n lµ c¬ së cña sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ æn ®Þnh n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng. §Ó thùc hiÖn sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n th× ph¶i ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cã tÇm quan träng hµng ®Çu. §Ó thùc hiÖn thµnh c«ng viÖc ®µo t¹o vµ ph¸t huy vai trß nh©n lùc ë n«ng th«n th× viÖc ®æi míi c¶i tiÕn, n©ng cÊp néi dung, ch­¬ng tr×nh, vµ ph­¬ng ph¸p h×nh thøc ®µo t¹o cïng víi viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh, chÕ ®é chÝnh s¸ch phï hîp hÕt søc cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch. ViÖc ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n ë n­íc ta trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi lµ rÊt cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch. V× trong thêi kú nµy ®ang lµ thêi kú chuyÓn ®æi c¬ cÊu cña Nhµ n­íc tõ phong kiÕn lªn chñ nghÜa x· héi nªn viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n cã ý nghÜa quan träng tíi viÖc thóc ®Èy Nhµ n­íc ph¸t triÓn theo lèi ®i míi, vµ nã còng cã ý nghÜa tíi viÖc thóc ®Èy c¸c ngµnh, nghÒ, c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c ph¸t triÓn, gãp phÇn tÝch cùc cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ph¸t triÓn, ®¶m b¶o æn ®Þnh, bÒn v÷ng, l©u dµi sù nghiÖp d©n giµu n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh. Tµi liÖu h­íng dÉn Lªnin : Sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n Nga (tËp 3 ) . Kinh tÕ chÝnh trÞ trong thêi ®¹i chuyªn chÝnh v« s¶n (tËp riªng , toµn tËp ) . Bµn vÒ thuÕ l­¬ng thùc (tËp riªng , toµn tËp ) . V¨n kiÖn ®ai héi §¶ng kho¸ : VI ,VII , VIII , IX . C¸c tµi liÖu liªn quan . Môc lôc A – PhÇn ®Æt vÊn ®Ò B – Néi dung I – Kinh tÕ n«ng th«n vµ vai trß cÇn thiÕt ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n trong thêi k× qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi 1 – Kh¸i niÖm kinh tÕ n«ng th«n 2 – Vai trß t¸c dông cña ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n vµ sù cÇn thiÕt cña ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n . II – Thùc tr¹ng ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n n­íc ta trong thêi k× qu¸ ®é : 1. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n trong nh÷ng n¨m ®æi míi : a- Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc . b- Nh÷ng tån t¹i vµ th¸ch thøc . 2- Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n ë ViÖt Nam : a. Quan ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n trong thêi k× qu¸ ®é thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc . b. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n ViÖt Nam . 3- Nh÷ng gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n tr«ng thêi k× qu¸ ®é : a. C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n . b. Kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n . c. Kinh tÕ c«ng nghiÖp n«ng th«n . d. Kinh tÕ dÞch vô n«ng th«n . e. Kinh tÕ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n . f. Kinh tÕ qu¶n lý m«i tr­êng trong ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n . g. Quy ho¹ch kinh tÕ – x· héi n«ng th«n . h. HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý nhµ n­íc ®èi víi n«ng th«n . C - KÕt luËn