Tại sao kinh tế nhà nước lại giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế nhiều thành phần ở Việt Nam

Lêi më ®Çu Trong h¬n 10 n¨m ®æi míi nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc, vai trß chñ ®¹o, dÉn d¾t, ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn cña kinh tÕ Nhµ n­íc lu«n ®­îc §¶ng quan t©m, coi träng vµ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu b­íc ®Çu rÊt kh¶ quan c¶ trong lÜnh vùc kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi, c¶ ®­êng lèi ®èi néi vµ ®èi ngo¹i cña ®Êt n­íc. ChÝnh v× vËy t¹i NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng IX ®· kh¼ng ®Þnh chñ tr­¬ng nhÊt qu¸n cña §¶ng ta lµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kinh doanh theo ph¸p luËt, cïng ph¸t triÓn l©u dµi, hîp t¸c, c¹nh tranh lµnh m¹nh trong ®ã kinh tÕ Nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o, kinh tÕ Nhµ n­íc cïng kinh tÕ tËp thÓ ngµy cµng trë thµnh nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cña nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ mét lÇn n÷a nhÊn m¹nh nhiÖm vô “TiÕp tôc ®æi míi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ Nhµ n­íc ®Ó thùc hiÖn tèt vai trß chñ ®¹o nÒn kinh tÕ”. §Ó ph¸t huy h¬n n÷a vai trß cña thµnh phÇn kinh tÕ Nhµ n­íc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ®ßi hái kinh tÕ Nhµ n­íc ph¶i ®æi míi ®Ó gi÷ v÷ng vai trß chñ ®¹o, thóc ®Èy c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c cïng ph¸t triÓn. V× vËy viÖc nghiªn cøu nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t huy vai trß chñ ®¹o cña kinh tÕ Nhµ n­íc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt nam hiÖn nay lµ hÕt søc quan träng. Do ®ã t«i ®· chän ®Ò tµi “T¹i sao kinh tÕ nhµ n­íc l¹i gi÷ vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë ViÖt Nam.” I.Kinh tÕ nhµ n­íc lµ g× ? Kinh tÕ nhµ n­íc kh«ng ph¶i lµ thµnh phÇn riªng cã cña chñ nghi· x· héi, nã cã mÆt ë hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. Thµnh phÇn kinh tÕ nµy dùa trªn h×nh thøc së h÷u toµn d©n vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt, ®­îc tæ chøc d­íi d¹ng doanh nghiÖp c«ng n«ng th­¬ng nghiÖp nhµ n­íc, hoÆc c«ng ty cæ phÇn mµ tû lÖ vèn cña nhµ n­íc chiÕm tõ 51% trë nªn ; N¾m gi÷ nh÷ng m¹ch m¸u kinh tÕ vµ c«ng nghiÖp then chèt ; Víi ph­¬ng thøc kinh doanh tiªn tiÕn vµ c¬ chÕ qu¶n lý khoa häc. MÆc dï tû träng vµ nguån gèc h×nh thµnh doanh nghiÖp nhµ n­íc ë mçi quèc gia cã sù kh¸c biÖt song ë ®©u kinh tÕ nhµ n­íc còng lµ mét bé ph©n c¸c c¬ së kinh tÕ - doanh nghiÖp do nhµ n­íc thµnh lËp. Chóng ®­îc coi lµ c¸c tæ chøc kinh tÕ ®éc lËp, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, tù chñ ; Môc tiªu vµ nhiÖm vô lµ kinh doanh do nhµ n­íc qu¶n lý . §èi víi nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ n­íc ta th× kinh tÕ nhµ n­íc chiÕm tû träng lín trong toµn bé nÒn kinh tÕ. Nã bao gåm nh÷ng ®¬n vÞ kinh tÕ mµ toµn bé sè vèn thuéc vÒ nhµ n­íc hoÆc phÇn cña nhµ n­íc chiÕm tû träng khèng chÕ . Kinh tÕ nhµ n­íc bao gåm c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, c¸c së h÷u nhµ n­íc nh­ ®Êt ®ai, ng©n s¸ch, lùc l­îng dù tr÷, kÓ c¶ mét phÇn vèn cña nhµ n­íc ®­a vµo c¸c doanh nghiÖp thuéc thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. II . T¹i sao kinh tÕ nhµ n­íc l¹i gi÷ vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë n­íc Ta ? §Ó tr¶ lêi c©u hái trªn chóng ta xem xÐt mét sè ®iÒu kiÖn sau: 1.TÝnh tÊt yÕu tån t¹i nÒn kinh tÕ nhµ n­íc. 2. Vai trß chñ ®¹o lµ tÊt yÕu vµ kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn cña ViÖt Nam. 3.Nh÷ng ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tÝnh chñ ®¹o cña kinh tÕ nhµ n­íc. 1.TÝnh tÊt yÕu tån t¹i nÒn kinh tÕ nhµ n­íc Mçi chÕ ®é x· héi phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, víi chÕ ®é së h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt vµ do ®ã cã mét c¬ cÊu thµnh ph©n kinh tÕ thÝch hîp vÒ lÝ luËn Lª -Nin kh¼ng ®Þnh: Trong thêi kú qu¸ ®é nªn chñ nghÜa x· héi, nÒn kinh tÕ bao gåm nhiÒu ®Æc ®iÓm vµ kÕt cÊu cña nÒn kinh tÕ x· héi cò ®ång thêi l¹i xuÊt hiÖn ®Æc ®iÓm kÕt cÊu cña nÒn kinh tÕ x· héi míi, chóng tån t¹i xo¾n xuýt lÊn nhau. Tõ ®ã Lª - Nin rót ra ®Æc ®iÓm kinh tÕ mang tÝnh phæ biÕn trong thêi kú qu¸ ®é nªn chñ nghÜa x· héi lµ nÒn kinh tÕ tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ mÆc dï ë mçi n­íc, mçi thêi kú sè l­îng thµnh phÇn kinh tÕ cã thÓ nhiÒu hay Ýt lµ kh¸c nhau. VËy sù tån t¹i kh¸ch quan cña c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn lµ ®Æc tr­ng cña nÒn kinh tÕ n­íc ta, trong thêi kú qu¸ ®é nªn chñ nghÜa x· héi. Nh­ng, sù tån t¹i kh¸ch quan ®ã nhÊt thiÕt ph¶i cã kinh tÕ nhµ n­íc nhÊt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta hiÖn nay. Tõ nh÷ng chÊn ®éng vÒ kinh tÕ, khñng ho¶ng thÊt nghiÖp diÔn ra ë nhiÕu n­íc ë ®Çu thÕ kû XX, sù ph©n tÝch thùc tiÔn ®· ®­a c¸c nhµ kinh tÕ ®Õn kÕt luËn: Nhµ n­íc ph¶i n¾m lÊy kinh tÕ, ph¶i t¸c ®éng m¹nh mÏ vµo c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ®Ó ®¶m b¶o t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ æn ®Þnh. MÆt kh¸c, kinh tÕ nhµ n­íc cßn cã chøc n¨ng ®iÒu tiÕt vÜ m«, th«ng qua ®ã ®Þnh h­íng c¸c thµnh phÇn ph¸t triÓn theo quü ®¹o chung cña chñ nghÜa x· héi. Chøc n¨ng nµy kh«ng thÓ cã ë c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn nÕu kh«ng cã thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc th× t­ nh©n rÔ lµm lòng ®o¹n thÞ tr­êng, g©y ra sù khñng ho¶ng kinh tÕ. ChÝnh v× vËy mµ sù cã mÆt cña doanh nghiÖp nhµ n­íc trong c¸c c©n, c©n b»ng thÞ tr­êng lµ tÊt yÕu. 2.Vai trß chñ ®¹o lµ tÊt yÕu vµ kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn cña ViÖt Nam. Tr­íc ®©y nhiÒu nhµ kinh tÕ xuÊt ph¸t tõ nh÷ng quan niÖm gi¸o ®iÒu vÒ nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa ®· coi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc nh­ nh÷ng trô cét cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, lµ ph¸o ®µi cña chñ nghÜa x· héi, thËm trÝ coi ®ã lµ mét tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ tÝnh chÊt x· héi cña mét n­íc. Thùc tiÔn c¶i c¸ch kinh tÕ gÇn ®©y ë mét sè n­íc x· héi chñ nghÜa bÞ thÊt b¹i ®· b¸c bá quan niÖm nµy. Trong nh÷ng n¨m 90, khi hµng lo¹t m« h×nh chñ nghÜa x· héi ë Liªn X« vµ §«ng ¢u sôp ®æ th× nhiÒu ng­êi l¹i cho r»ng: Kinh tÕ cña nhµ n­íc lµ phi hiÖu qña. V× vËy muèn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng th× viÖc tr­íc hÕt lµ ph¶i gi¶i thÓ cµng nhanh cµng tèt khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc vµ thay vµo ®ã lµ c¸c c¬ së thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, c¶ hai quan niÖm trªn ®Òu mang tÝnh phiÕn diÖn, ch­a ®i vµo thùc chÊt cña kinh tÕ nhµ nø¬c. §èi víi n­íc ta vµ mét sè n­íc ®ang ph¸t triÓn vµo lo¹i nghÌo cña thÕ giíi, l¹i tr¶i qua chÆng ®­êng lÞch sö hÕt søc khã kh¨n phøc t¹p nªn viÖc ®¸nh gi¸ vai trß cña kinh tÕ nhµ n­íc kh«ng ph¶i chØ tõ nh÷ng nh×n nhËn cã tÝnh chÊt c¶m tÝnh mµ ph¶i ®¸nh gi¸ chóng trong mèi liªn hÖ logic gi÷a kinh tÕ nhµ n­íc vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, gi÷a kinh tÕ nhµ n­íc víi chÝnh trÞ – kinh tÕ – x· héi. Trong bÊt cø mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nµo còng sÏ xuÊt hiÖn nh÷ng tæ chøc ®éc quyÒn. Nh÷ng doanh nghiÖp nµy cã nh÷ng ­u thÒ vÒ vèn, kü thuËt c«ng nghÖ, quy m« s¶n xuÊt ... Lu«n lu«n cã xu h­íng tèi ®a hãa c¸c lîi nhuËn ®éc quyÒn, do ®ã c¸c doanh nghiÖp nµy bÊt chÊp nh÷ng nguyªn t¾c cña thÞ tr­êng c¹nh tranh hoµn h¶o lµm lòng ®o¹n thÞ tr­êng. Tõ ®ã lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. MÆt kh¸c, qua cuéc ®¹i khñng ho¶ng kinh tÕ thÕ giíi n¨m 1929 – 1932 ®· chøng minh t¸c h¹i ghª gím cña ho¹t ®«ng c¹nh tranh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù tham gia cña tæ chøc ®éc quyÒn. §Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng nµy ®· cã nhiÒu ph­¬ng thøc ¸p dông ë nhiÒu n­íc nh­ng ph­¬ng ph¸p tèt nhÊt lµ h×nh thµnh mét khu vùc kinh tÕ ®éc quyÒn nhÊt ®Þnh do nhµ n­íc trùc tiÕp qu¶n lý, ®ã lµ thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc. Qua ®ã nhµ n­íc cã thÓ tr­c tiÕp qu¶n lý, ®ã lµ thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc. Qua ®ã nhµ n­íc cã thÓ trùc tiÕp kiÓm so¸t ®­îc nh÷ng c¬ së ®éc quyÒn, ®iÒu tiÕt chi phèi nÒn kinh tÕ theo nh÷ng môc tiªu ®· ®Þnh mµ vÉn cã thÓ tèi ®a hãa lîi nhuËn. Trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ®ßi hái ph¸t ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh s¶n xuÊt víi chi phÝ lín, møc ®ä rñi do cao mµ kh«ng mét thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh gi¸m ®Çu t­ vµo. Tr­êng hîp nµy chØ cã kinh tÕ nhµ n­íc víi quy m« lín, cã sù trî gióp trùc tiÕp cña chÝnh phñ míi ®¶m ®­¬ng ®­îc. V× vËy sù tån t¹i cña kinh tÕ nhµ n­íc lµ kh«ng thÓ thiÕu. NÕu chØ cã kinh tÕ nhµ n­íc th× còng kh«ng cã sù ph¸t triÓn cho nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng n­íc ta g¾n liÒn víi c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm thÕ nµo ®Ó g¾n chÆt c¸c thµnh phÇn kinh tÕ t¹o thµnh mét khèi thèng nhÊt lµm søc bËt cho nÒn kinh tÕ. Kinh tÕ nhµ n­íc ®· ®¶m nhËn viÖc ®ã. Víi quy m« vµ m¹ng l­íi doanh nghiÖp réng kh¾p, kinh tÕ nhµ n­íc cã ë mét n¬i, nã ho¹t ®éng nh­ ngãn tay c¸i trong bµn tay kinh tÕ. Qua ®ã kinh tÕ nhµ n­íc kh«ng chØ ®­a c¸c ®­êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng th©m nhËp vµo c¬ së kinh tÕ kh¸c mµ cßn gi¸m s¸t chÆt chÏ ho¹t ®éng cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. Ngoµi ra nÕu chóng ta ph©n tÝch vai trß cña nÒn kinh tÕ quèc doanh trªn hai khÝa c¹nh ta thÊy: Trªn khÝa c¹nh chÝnh trÞ – x· héi, nã lµ lùc l­îng ®¶m b¶o æn ®Þnh chÝnh trÞ, gi¶i quyÕt chÝnh s¸ch. Trªn kÝa c¹nh kinh doanh, nã lµ lùc l­îng dù phßng s½n sµng bæ sung t¹o thÕ c©n ®èi cho sù ph¸t triÓn. Sù cã mÆt cña kinh tÕ quèc doanh n­ícta ®· ®ãng gãp 40% tæng s¶n phÈm quèc néi. Bëi vËy ®èi víi n­íc ta vai trß chñ ®¹o cña nÒn kinh tÕ nhµ n­íc lµ tÊt yÕu kh¸ch quan. 3. Nh÷ng ®iÒu kiªn ®¶m b¶o tÝnh chñ ®¹o cña kinh tÕ nhµ n­íc: §Ó t¹o ra sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ th× trªn thÞ tr­êng c¸c thµnh phÇn kinh tÕ t¹o ra mét hÖ thèng ®an xen nhau, hoµ hîp hiÖp t¸c víi nhau nh­ng kh«ng hoµ tan nhau tÝnh thèng nhÊt cña hÖ thèng kinh tÕ ®ßi hái kinh tÕ nhµ n­íc tuy cã søc m¹nh vÒ vèn, n¾m gi÷ c¸c ngµnh quan träng song còng ph¶i ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c c¹nh tranh b×nh ®¼ng theo ph¸p luËt. §Ó ®¶m b¶o tÝnh chñ ®¹o cña nÒn kinh tÕ nhµ n­íc cÇn ph¶i cã nh÷ng ®iÒu kiÖn sau: a. §iÒu kiÖn ph¸p lý C¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc kinh doanh trªn c¸c ngµnh hµng, ngµnh kinh tÕ mòi nhän liªn quan ®Õn an ninh chÝnh trÞ, chÝnh s¸ch x· héi tøc lµ kinh doanh trªn ngµnh hµng Ýt lîi nhuËn th× nhµ n­¬c cÇn ban hµnh luËt doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ c¬ chÕ chuyªn biÖt vÒ lý luËn vµ ph¸p lý ph¶i lµm râ quyÒn sö dông, quyÒn së h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt ®Ó ph©n râ quyÒn h¹n, tr¸ch nhiªn cña nhµ n­íc cña doanh nghiÖp. b. VÒ tæ chøc C¸c ®¬n vÞ kinh doanh cña nÒn kinh tÕ nhµ n­íc ph¶i ¸p dông c¬ chÕ qu¶n trÞ theo m« h×nh héi ®ång qu¶n trÞ trong ®ã héi ®ång qu¶n trÞ do chÝnh phñ chØ ®Þnh. c. §iÒu kiÖn vÒ c¬ chÕ qu¶n lý §èi víi c¸c doanh ngiÖp nhµ n­íc ®èi víi kinh tÕ nh»m ®¶m b¶o an ninh chÝnh trÞ vµ chÝnh s¸ch x· héi th× chÝnh phñ ph¶i can thiÖp trùc tiÕp vÒ c¸c bé qu¶n lý chñ chèt, kiÓm so¸t chÆt chÏ vÒ gi¸ c¶. §èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc b×nh th­êng th× ¸p dông ph­¬ng ph¸p th­¬ng m¹i ho¸. d. §iÒu kiªn vÒ ®éi ngò c¸n bé Ph¶i ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý nhÊt lµ c¸n bé qu¶n lý cÊp tr­ëng cã ®ñ n¨ng lùc, b¶n lÜnh ®¶m ®­¬ng nhiÖm vô cô thÓ vµ ph¶i ®¶m b¶o ba tiªu chuÈn: - Thø nhÊt, trÝ tuÖ nÕu biÕt chuyªn m«n, cã kh¶ n¨ng qu¶n lý, cã kinh nghiÖm tËp hîp mäi ng­êi. - Thø hai, t©m huyÕt víi nghÒ nghiÖp, víi mäi ng­êi, víi nhµ n­íc. - Thø ba, dòng c¶m quyÕt t©m, gi¸m chÞu tr¸ch nhiÖm. e. X¸c ®Þnh cô thÓ nh÷ng ngµnh hµng thuéc ph¹m vi nhµ n­íc cÇn ph¶i n¾m ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®Þnh h­íng cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. III Muèn cho kinh tÕ nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o cña nÒn kinh tÕ nhµ n­íc cÇn ph¶i thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p sau: §Ó nhËn thøc b¶n chÊt kinh tÕ nhµ n­íc chóng ta kh«ng nªn ®ång nhÊt gi¶n ®¬n kinh tÕ nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp nhµ n­íc. Doanh nghiÖp nhµ n­íc chØ lµ mét bé phËn cÊu thµnh quan träng cfña kinh tÕ nhµ n­íc. Søc m¹nh cña kinh tÕ nhµ n­íc lµ tæng hoµ c¸c søc m¹nh ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ c¸c bé phËn cÊu thµnh (ng©n s¸ch nhµ n­íc, kÕt cÊu h¹ tÇng, tµi nguyªn ... c¸c doanh nghiÖp) vµ chóng ta kh«ng thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ nhµ n­íc chØ chuyÓn ®æi h×nh thøc së h÷u nhµ n­íc sang c¸c d¹ng kh¸c. §Ó thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc cã thÓ thùc sù gi÷ vai trß chñ ®¹o, xøng ®¸ng lµ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt chi phèi cÇn ¸p dông nhiÒu biÖn ph¸p ®ång bé trong ®ã cã mét sè biÖn ph¸p chñ yÕu sau : - Gi¶i ph¸p hµng ®Çu lµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®ång thêi ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh. - HiÖn ®¹i ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc : TËp trung nguån lùc ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ nhµ n­íc trong nh÷ng ngµnh, nh÷ng lÜnh vùc träng yÕu mµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c kh«ng cã ®ñ ®iÒu kiÖn hoÆc kh«ng muèn ®Çu t­ kinh doanh nh­ kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi, hÖ thèng tµi chÝnh, ng©n hµng, b¶o hiÓm c¬ së s¶n xuÊt vµ th­¬ng m¹i ... Nhµ n­íc chØ nªn mét sè kh«ng nhiÒu “Nh÷ng ph¸o ®µi chØ huy “ trong nÒn kinh tÕ tøc lµ nh÷ng vÞ trÝ then chèt, yÕt hÇu th«ng qua ®ã mµ ®iÒu tiÕt chi phèi, h­íng dÉn ho¹t ®éng c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, b¶o ®¶m cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo h­íng ®· ®Þnh. - §æi míi c¬ cÊu qu¶n lÝ Tæ chøc s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc phï hîp víi yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh. Ph­¬ng ph¸p chñ yÕu hiÖn nay lµ thµnh lËp mét sè tæng c«ng ty, liªn hiÖp xÝ nghiÖp, tËp ®oµn kinh doanh lín cã uy tÝn quèc gia t¹o lùc ®Ó ph¸t triÓn, ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. Víi c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç hoÆc kh«ng cÇn thiÕt th× chuyÓn ®æi sang h×nh thøc së h÷u kh¸c, cho thuª hoÆc gi¶i thÓ Víi doanh nghiÖp do nhµ n­íc ®Çu t­ 100% vèn ph¶i nhanh chãng ra luËt doanh nghiÖp vµ cã chÝnh s¸ch riªng nh»m n©ng cao tr¸ch nhiÖm gi÷a nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp. Víi doanh nghiÖp nhµ n­íc cÇn n¾m tØ lÖ cæ phiÕu khèng chÕ th× ph¶i ®Çu t­ cho doanh nghiÖp ®ã ho¹t ®éng hiÖu qu¶ sau ®ã míi cæ phÇn ho¸ mét phÇn T¸ch biÖt c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ho¹t ®éng kinh doanh vµ doanh nghiÖp nhµ n­íc ho¹t ®éng c«ng Ých nh»m thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lÝ kh¸c nhau ®èi víi hai lo¹i doanh nghiÖp nµy. - Thùc hiÖn v÷ng ch¾c cæ phÇn ho¸ mét bé phËn doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Ó nhµ n­íc ®Çu t­ vµo c¸c doanh nghiÖp kh¸c quan träng h¬n . §Ó thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc cã thÓ b¸n cæ phÇn cho c¸n bé, c«ng nh©n viªn chøc trong doanh nghiÖp, cã thÓ võa b¸n cho lao ®éng trong doanh nghiÖp võa b¸n cho c¸ nh©n, tæ chøc ngoµi doanh nghiÖp, cã thÓ gi÷ nguyªn tµi s¶n nhµ n­íc chØ nph¸t hµnh mét sè cæ phiÕu, hoÆc cã thÓ gäi cæ phÇn ngay tõ khi thµnh lËp. - §æi míi dÉn ®Çu trong viÖc øng dông khoa häc, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ ph¸t huy ­u thÕ vÒ kÜ thuËt tiÕn bé nhÊt, liªn kÕt liªn doanh víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. - §æi míi dÉn ®Çu trong viÖc øng dông khoa häc, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ ph¸t huy ­u thÕ vÒ kÜ thuËt tiÕn bé nhÊt, liªn kÕt liªn doanh víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c . - Nhµ n­íc ph¶i ®Çu t­ ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lÝ vµ kü thuËt c«ng nghÖ ,cã chÝnh s¸ch sö dông vµ tuyÓn chän lao ®éng cã n»g lùc, ®óng ngµnh nghÒ - C¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ph¶i n©ng cao tÝnh h¹ch to¸n, tÝnh chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña eoanh nghiÖp, cña gi¸m ®èc vµ tËp thÓ ng­êi lao ®éng . Tãm l¹i ®Ó n©ng cao vai trß chñ ®¹o cña khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc ®­a khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc ngµy cµng më réng vµ tiÕn tíi vÞ trÝ thèng trÞ ®ßi hái ph¶i cã hÖ thèng chÝnh s¸ch mang tÝch chÊt vÜ m« (trong ®ã liªn quan ®Õn c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh , thuÕ, tÝn dông, ®Çu t­, xuÊt nhËp khÈu) vµ ¸p dông triÖt ®Ó c¸c biÖn ph¸p trªn .Tõ ®ã kinh tÕ quèc doanh míi thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi, thóc ®Èy, hç trî c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c cïng ph¸t triÓn . KÕt LuËn Qua thùc tiÔn h¬n 10 n¨m ®æi míi víi nh÷ng®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, kinh tÕ Nhµ n­íc ®· ®ang vµ sÏ lµ thµnh phÇn kinh tÕ gi÷ vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt nam. Kh¼ng ®Þnh ph¸t triÓn kinh tÕ, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc lµ nhiÖm vô trung t©m trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi hiÖn nay ë ViÖt nam. N­íc ta trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi nÒn kinh tÕ hiÖn nay lµ nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ tån t¹i, ho¹t ®éng ®an xen lÉn nhau, võa hîp t¸c, võa c¹nh tranh víi nhau, lu«n vËn ®éng vµ cã sù chuyÓn ho¸ trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. Thµnh phÇn kinh tÕ Nhµ n­íc cã vai trß më ®­êng dÉn d¾t cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. §Ó gi÷ v÷ng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ®èi víi nÒn kinh tÕ, cÇn ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn cho thµnh phÇn kinh tÕ Nhµ n­íc lªn n¾m vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, lµ nh©n tè chÝnh thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh vµ l©u bÒn tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh “Kinh tÕ chÝnh trÞ Mac-Lªnin “ tËp 2 Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc Hµ Néi -N¨m 1998. 2. C-Mac t­ b¶n . QuyÓn 2 , tËp 2 , NXB Sù thËt Hµ Néi ,n¨m 1963. 3. Vò Hång TiÕn - Chñ nghÜa Mac Lªnin vµ mét sè vÊn ®Ò thùc tiÔn ë ViÖt Nam hiÖn nay . NXB §¹I häc Quèc Gia, n¨m1997. Môc lôc I.Kinh tÕ nhµ n­íc lµ g× ? Trang II . T¹i sao kinh tÕ nhµ n­íc l¹i gi÷ vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë n­íc Ta ? 1. TÝnh tÊt yÕu tån t¹i nÒn kinh tÕ nhµ n­íc. 2. Vai trß chñ ®¹o lµ tÊt yÕu vµ kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn cña ViÖt Nam. 3.Nh÷ng ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tÝnh chñ ®¹o cña kinh tÕ nhµ n­íc. §iÒu kiÖn ph¸p lý §iÒu kiÖn tæ chøc c. §iÒu kiÖn vÒ c¬ chÕ qu¶n lý §iÒu kiªn vÒ ®éi ngò c¸n bé e. X¸c ®Þnh cô thÓ nh÷ng ngµnh hµng thuéc ph¹m vi nhµ n­íc