Thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu quả huy động vốn tại Techcombank chi nhánh Chợ Bưởi

DANH MỤC CÁC CHỮ CÁI VIẾT TẮT Ký hiệu Diễn giải NHTM Ngân hàng thương mại NHTƯ Ngân hàng Trung ương NH TMCP Ngân hàng thương mại cổ phần TCB Techcombank TG Tiền gửi DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU VÀ BIỂU ĐỒ Bảng 1: Cơ cấu nguồn vốn huy động Bảng 2: Cơ cấu nguồn tiền gửi (thời điểm cuối tháng 12/2010) Bảng 3: Cơ cấu nguồn tiền gửi (thời điểm 30/6/2011) Biểu đồ 1: Cơ cấu nguồn vốn huy động cuối năm 2010 Biểu đồ 2: Cơ cấu nguồn vốn huy động cuối tháng 6/2011 Biểu đồ 3: Xu hướng huy động tiền gửi Biểu đồ 4: Xu hướng huy động nguồn vốn vay Biểu đồ 5: Nguồn vốn khác Biểu đồ 6: Cơ cấu nguồn vốn huy động của Techcombank năm 2010 Biểu đồ 7: Xu hướng thay đổi của quy mô vốn huy động LỜI MỞ ĐẦU Việt Nam đang trong thời kỳ biến đổi mạnh của nền kinh tế, thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước, chúng ta đang đạt được những bước tiến khá nhanh và bền vững trong công cuộc phát triển nền kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống. Để có những bước phát triển như vậy, để nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng ổn định, chúng ta cần làm tốt hơn nữa công tác huy động vốn cho nền kinh tế, tăng cường hơn nữa hiệu quả huy động vốn của các tổ chức, nhất là các trung gian tài chính – những định chế ngày càng đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển của đất nước. Một trong những trung gian tài chính quan trọng nhất chính là ngân hàng thương mại, với nghiệp vụ chủ yếu là huy động vốn từ nền kinh tế đề cho vay lại nền kinh tế. Quá trình hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế đang diễn ra hết sức sôi động, đồng nghĩa với việc cạnh tranh không chỉ trong nội bộ các ngành của quốc gia mà còn đến từ những đối thủ mang yếu tố nước ngoài. Cạnh tranh đã, đang và sẽ diễn ra ngày càng khốc liệt, gay gắt hơn trong toàn bộ nền kinh tế nói chung, và trong hoạt động của hệ thống ngân hàng nói riêng. Chính vì những lý do trên, việc khai thông nguồn vốn cho hoạt động của các ngân hàng thương mại là cực kỳ quan trọng. Nhận thức rõ được vấn đề này, với những kiến thức đã được học, cộng với thực tế quan sát và tìm hiểu tại ngân hàng Techcombank chi nhánh chợ Bưởi, em đã mạnh dạn chọn đề tài: “Thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu quả huy động vốn tại Techcombank chi nhánh Chợ Bưởi” để nghiên cứu. Mục đích nghiên cứu chính của đề tài là tìm hiểu và phân tích thực trạng tình hình huy động vốn tại một ngân hàng cụ thể để đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động này, qua đó tạo cơ sở cho việc học tập và nghiên cứu tại nhà trường cũng như trong quá trình công tác sau này. Với đối tượng nghiên cứu lý thuyết cơ bản về huy động vốn tại ngân hàng thương mại, và thực trạng công tác huy động vốn tại Techcombank chi nhánh chợ Bưởi qua 2 năm 2010 – 2011, phương pháp nghiên cứu em sử dụng chủ yếu là phân tích các số liệu thống kê thực tế để đưa ra những nhận xét, đánh giá. Ngoài lời mở đầu, kết luận, và danh mục tài liệu tham khảo, bài viết được trình bày theo 3 phần: Phần I: Tổng quan về huy động vốn trong ngân hàng thương mại Phần II: Thực trang công tác huy động vốn tại NHTM CP Kỹ thương Việt Nam chi nhánh chợ Bưởi Phần III: Giải pháp tăng cường huy động vốn tại NHTM CP Kỹ thương Việt Nam chi nhánh chợ Bưởi Do thời gian nghiên cứu và kiến thức thực tế chưa nhiều, bài viết của em còn nhiều điểm chưa đề cập đến và không thể tránh được những thiếu sót. Chính vì vậy, em rất mong nhận được những nhận xét, góp ý của các thầy, cô để có thể hoàn thiện hơn bài viết của mình. GIỚI THIỆU DOANH NGHIỆP: GIỚI THIỆU VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN KỸ THƯƠNG VIỆT NAM Lịch sử hình thành Techcombank Ngân hàng thương mại cổ phần kỹ thương Việt Nam (Techcombank) được thành lập ngày 27/09/1993 với số vốn ban đầu là 20 tỷ đồng, trải qua hơn 16 năm hoạt động, với mạng lưới phát triển gần 230 chi nhánh và phòng giao dịch trên hơn 40 tỉnh và thành phố trong cả nước, đến nay Techcombank đã trở thành một trong những ngân hàng thương mại cổ phần hàng đầu Việt Nam với vốn điều lệ là 6,932 tỷ đồng, và tổng tài sản đạt trên 150,291 tỷ đồng (tính đến hết năm 2010). Techcombank còn là ngân hàng đầu tiên và duy nhất được Financial Insights tặng danh hiệu Ngân hàng dẫn đầu về giải pháp và ứng dụng công nghệ. Hiện tại, với đội ngũ nhân viên lên tới trên 5,000 người, Techcombank luôn sẵn sàng đáp ứng mọi yêu cầu về dịch vụ dành cho khách hàng. Techcombank hiện phục vụ trên 1 triệu khách hàng cá nhân, gần 42,000 khách hàng doanh nghiệp. SỨ MỆNH - TẦM NHÌN - 5 GIÁ TRỊ CỐT LÕI Tầm nhìn Trở thành Ngân hàng tốt nhất và doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam. Sứ mệnh: Trở thành đối tác tài chính được lựa chọn và đáng tin cậy nhất của khách hàng Tạo dựng cho cán bộ nhân viên một môi trường làm việc tốt nhất Mang lại cho cổ đông những lợi ích hấp dẫn, lâu dài 5 Giá trị cốt lõi Khách hàng là trên hết Liên tục cải tiến Tinh thần phối hợp Phát triển nhân lực Cam kết hành động GIỚI THIỆU VỀ TECHCOMBANK CHI NHÁNH CHỢ BƯỞI Techcombank chi nhánh chợ Bưởi được thành lập ngày 8/9/2010 theo quyết định số 1457/NHNN-HAN8 của Ngân hàng nhà nước. Techcombank chi nhánh chợ Bưởi có trụ sở tại số 108 – 110 Lạc Long Quân – Tây Hồ – Hà Nội. Tuy là một Phòng giao dịch trực thuộc chi nhánh Techcombank Chương Dương, nhưng hoạt động của Techcombank chợ Bưởi là như một chi nhánh độc lập. GIÁM ĐỐC PHỤ TRÁCH PHÒNG KINH DOANH PHÒNG DỊCH VỤ KHÁCH HÀNG Cán bộ khách hàng cá nhân (RBO) Cán bộ khách hàng doanh nghiệp (AM) Bộ phận giao dịch Cơ cấu tổ chức của Techcombank chợ Bưởi: Vị trí kiến tập trong doanh nghiệp: Trong quá trình kiến tập tại Techcombank chi nhánh chợ Bưởi, em đã được phân công vào vị trí làm trợ lý cho một cán bộ phòng kinh doanh – bộ phận khách hàng doanh nghiệp của chi nhánh. PHẦN I: TỔNG QUAN VỀ HUY ĐỘNG VỐN TRONG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI Tổng quan về Ngân hàng thương mại và các hoạt động của Ngân hàng thương mại A. Khái niệm Ngân hàng thương mại: Các ngân hàng nói chung và các ngân hàng thương mại nói riêng từ khi bắt đầu xuất hiện đã liên tục phát triển và khẳng định vị thế quan trọng, không thể thiếu trong nền kinh tế của mỗi quốc gia. Theo Ðạo luật ngân hàng của Pháp (1941): “Ngân hàng thương mại là những Xí nghiệp hay cơ sở mà nghề nghiệp thường xuyên là nhận tiền bạc của công chúng dưới hình thức ký thác, hoặc dưới các hình thức khác và sử dụng tài nguyên đó cho chính họ trong các nghiệp vụ về chiết khấu, tín dụng và tài chính”. Tại Việt Nam, khái niệm ngân hàng được quy định rõ ràng trong Luật các tổ chức tín dụng được Quốc hội ban hành năm 2010 (Luật số 47/2010/QH12): “Ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng có thể được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng theo quy định của Luật này. Theo tính chất và mục tiêu hoạt động, các loại hình ngân hàng bao gồm ngân hàng thương mại, ngân hàng chính sách, ngân hàng hợp tác xã”. Trong đó, các hoạt động ngân hàng là việc kinh doanh, cung ứng thường xuyên một hoặc một số các nghiệp vụ như: Nhận tiền gửi; Cấp tín dụng; Cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản. Tại khoản 3 Điều 4 Luật các này, Ngân hàng thương mại được định nghĩa: “Ngân hàng thương mại là loại hình ngân hàng được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Luật này nhằm mục tiêu lợi nhuận”. Chúng ta có thể tóm gọn lại khái niệm Ngân hàng thương mại như sau: “Ngân hàng thương mại là loại hình tổ chức tín dụng thực hiện việc kinh doanh, cung ứng thường xuyên một hoặc một số các nghiệp vụ như nhận tiền gửi, cấp tín dụng và cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản; nhằm mục tiêu lợi nhuận”. Qua khái niệm trên, chúng ta có thể hiểu một các khái quát nhất – thế nào là ngân hàng thương mại qua việc nhìn nhận bản chất của nó. Có hai điểm cần chú ý: Thứ nhất, ngân hàng thương mại là một tổ chức kinh tế, chính xác hơn là một loại hình tổ chức tín dụng, có hoạt động là kinh doanh và cung ứng thường xuyên các nghiệp vụ: Nhận tiền gửi, cấp tín dụng, và cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản. Thứ hai, ngân hàng thương mại là một tổ chức hoạt động vì mục tiêu lợi nhuận. Tính chất này làm nó khác cơ bản so với các loại hình ngân hàng khác như: Ngân hàng chính sách, ngân hàng hợp tác xã. B. Phân loại các Ngân hàng thương mại: Tùy theo các căn cứ mà có nhiều cách phân loại ngân hàng thương mại: + Căn cứ vào hình thức sở hữu, các Ngân hàng thương mại gồm: NHTM Nhà nước NHTM cổ phần NHTM liên doanh NHTM 100% vốn nước ngoài và chi nhánh của các NHTM nước ngoài. + Căn cứ vào chiến lược và đặc điểm kinh doanh chủ yếu: Ngân hàng thương mại bán buôn Ngân hàng thương mại bán lẻ + Căn cứ vào cách thức tổ chức hoạt động: Tổ chức ngân hàng đơn vị: ngân hàng cung cấp tất cả các dịch vụ tại cùng một văn phòng. Đây là loại hình tổ chức ngân hàng lâu đời nhất. Tổ chức ngân hàng chi nhánh: các ngân hàng lớn thường xây dựng nhiều chi nhánh tại các địa bàn khác nhau để mở rộng phạm vi hoạt động. Tổ chức công ty sở hữu ngân hàng hoặc ngân hàng sở hữu công ty: thường ra đời sau khi diễn ra các vụ mua bán, sáp nhập giữa các công ty. Loại hình này đang phát triển trong giai đoạn gần đây. C. Các nghiệp vụ của ngân hàng thương mại: Những ngân hàng đầu tiên xuất hiện dưới hình thức sơ khai nhất vào khoảng 3500 năm trước Công nguyên, với nghiệp vụ ban đầu là nhận giữ tiền vàng và các tài sản có giá trị khác. Từ thời điểm xuất hiện đó tới nay, tuy các nghiệp vụ của các ngân hàng thương mại có được mở rộng, phát triển rất đa dạng, nhưng về bản chất các nghiệp vụ ấy vẫn giữ nguyên không đổi, xoay quanh hai nghiệp vụ chính yếu là nghiệp vụ tài sản có (hay nghiệp vụ sử dụng vốn) và nghiệp vụ tài sản nợ (hay nghiệp vụ huy động vốn): Nghiệp vụ tài sản nợ: Nghiệp vụ huy động các nguồn vốn là hoạt động cơ bản, mang tính tiền đề, có ý nghĩa quan trọng đối với bản thân ngân hàng thương mại cũng như đối với toàn xã hội. Trong nghiệp vụ này, ngân hàng thương mại được phép sử dụng những công cụ và biện pháp cần thiết mà luật pháp cho phép để huy động các nguồn tiền nhàn rỗi trong xã hội làm nguồn vốn để cho vay đối với nền kinh tế. Các trung gian tài chính ngân hàng thương mại sẽ tiến hành huy động từ dân cư và các tổ chức, tạo tiền đề cho việc xây dựng một cầu nối từ người dư thừa vốn và các cá nhân, tổ chức đang thiếu vốn. Nghiệp vụ tài sản có: Để hoàn thành vai trò trung gian, cầu nối giữa một bên là người dư thừa vốn và một bên là người thiếu hụt vốn, các ngân hàng thương mại tiến hành cấp tín dụng cho nền kinh tế từ nguồn vốn huy động được, tạo nên một chu trình vận động khép kín của nguồn vốn trong nền kinh tế. Công việc tiếp theo này gọi là nghiệp vụ tài sản có của ngân hàng thương mại, nó liên quan đến các hoạt động sử dụng nguồn vốn, như hoạt động ngân quỹ, tín dụng, và đầu tư. Trong đó, nghiệp vụ cho vay và đầu tư là nghiệp vụ sử dụng vốn quan trọng nhất. Ðây là các nghiệp vụ cấu thành bộ phận chủ yếu và quan trọng của tài sản có của ngân hàng. Thành phần tài sản có của ngân hàng bao gồm: Dự trữ, cho vay, đầu tư, và tài sản có khác. Các hoạt động ngoại bảng: Các ngân hàng thương mại ngày càng cung cấp nhiều hơn các giao dịch thu phí, một phần tạo ra nguồn thu mới cho ngân hàng nhằm nâng cao khả năng sinh lời của tài sản, và một phần giúp tạo ưu thế cạnh tranh trên thị trường. Một số chúng không được ghi chép trên Bảng cân đối kế toán nhưng lại đóng vai trò khá quan trọng trong hoạt động của ngân hàng. Những hoạt động đó tạo nên các khoản mục ngoài bảng cân đối kế toán, chúng bao gồm: Hợp đồng bảo lãnh tín dụng Các sản phẩm phái sinh lãi suất: hợp đồng tương lai, kỳ hạn, hoán đổi, và hợp đồng quyền chọn lãi suất Các sản phẩm phái sinh liên quan đến ngoại tệ và tỷ giá hối đoái Hợp đồng cam kết cho vay Các nguồn vốn của Ngân hàng thương mại Như phần trên đã trình bày, nghiệp vụ tài sản nợ hay huy động vốn là rất cần thiết đối với sự hoạt động bình thường của các ngân hàng thương mại. Nguồn vốn của ngân hàng thương mại tùy theo đặc thù từng ngân hàng mà có cơ cấu tỷ trọng các nguồn hình thành khác nhau, nhưng về cơ bản, vốn của một ngân hàng thương mại sẽ được tạo lập từ các nguồn: Vốn chủ sở hữu (hay vốn tự có), vốn từ nguồn tiền gửi, vốn đi vay, và các nguồn vốn khác. Vốn chủ sở hữu: Đây là nguồn vốn thuộc sở hữu của ngân hàng, bao gồm vốn tự có và vốn coi như tự có. * Vốn tự có bao gồm: Vốn điều lệ: Là khoản vốn ghi trong bản điều lệ của ngân hàng thương mại, được hình thành từ khi ngân hàng thành lập. Nguồn vốn này có thể được cấp từ Nhà nước nếu đó là ngân hàng thương mại nhà nước, và có thể do cổ đông đóng góp nếu là ngân hàng thương mại cổ phẩn. Quy mô vốn điều lệ của ngân hàng thương mại lớn hay nhỏ là tùy thuộc vào quy mô của ngân hàng với số lượng các chi nhánh nhiều hay ít và địa bàn hoạt động là thành thị hay nông thôn, và không được nhỏ hơn vốn pháp định quy định cho ngân hàng đó – số vốn tối thiểu theo luật định mà ngân hàng phải có để đi vào hoạt động. Các quỹ dự trữ: Bao gồm quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ và quỹ dự trữ để bù đắp rủi ro. Các quỹ này sẽ được trích trực tiếp từ lợi nhuận sau thuế hàng năm của ngân hàng. Theo đúng như tên gọi, quỹ dự trữ tăng vốn điều lệ nhằm làm tăng vốn tự có của ngân hàng thương mại, và quỹ dự phòng rủi ro là để đảm bảo an toàn trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng. * Vốn coi như tự có: Vốn này bao gồm các khoản vốn tạm thời nhàn rỗi của ngân hàng, là những khoản vốn đã được phân bổ cho những mục đích chi tiêu nhất định nhưng chưa được sử dụng, ví dụ: lợi nhuận chờ phân bổ, hoặc các quỹ chuyên dùng chưa sử dụng đến như quỹ phát triển nghiệp vụ ngân hàng, quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi, quỹ khấu hao tài sản cố định, .... Vốn tự có của ngân hàng thường chỉ chiếm tỷ trọng rất nhỏ (5% - 10%) trong cơ cấu nguồn vốn, nhưng lại có ý nghĩa đặc biệt quan trọng vì nó phản ánh khả năng tài chính của ngân hàng, quyết định quy mô hoạt động, ... Ngoài ra, vốn tự có được coi như chiếc đệm chống đỡ trước sự sụt giảm giá trị các tài sản, giúp ngân hàng tránh bị rơi vào tình trạng mất khả năng chi trả và phá sản. Nguồn tiền gửi Đây là nguồn vốn quan trọng nhất, chiếm tỷ trọng chủ yếu (60% đến 80%) trong nguồn vốn của các ngân hàng thương mại. Có thể chia ra các loại tiền gửi sau: Tiền gửi không kỳ hạn: Là loại tiền gửi mà khách hàng gửi tiền vào tài khoản có thể rút ra bất cứ lúc nào. Khách hàng gửi tiền dưới dạng tiền gửi không kỳ hạn thường chủ yếu vì mục tiêu thanh khoản và an toàn, nhằm đáp ứng nhanh các nhu cầu thanh toán trong quá trình sản xuất kinh doanh. Chính vì đặc điểm có thể gửi vào hoặc rút ra bất cứ lúc nào nên tiền gửi loại này thường được trả một mức lãi suất rất thấp, hoặc trong một vài trường hợp không được trả lãi. Hầu hết các tài khoản tiền gửi không kỳ hạn – tài khoản vãng lai thường ở dạng tài khoản có khả năng phát séc, ví dụ như: Tài khoản séc, tài khoản NOW, tài khoản tiền gửi thị trường tiền tệ - MMDAs, tài khoản ATS. Tiền gửi không kỳ hạn là một nguồn vốn quan trọng của các ngân hàng. Tuy nhiên do người gửi có thể rút ra bất cứ lúc nào nên đây là một nguồn vốn biến động thường xuyên, vì vậy ngân hàng chủ yếu dùng nó để cho vay ngắn hạn. Tiền gửi có kỳ hạn: Là loại tiền gửi mà người gửi tiền chỉ được rút ra sau một thời hạn nhất định từ một vài tháng đến vài năm. Mức lãi suất dành cho tiền gửi loại này do đó cao hơn nhiều so với tiền gửi không kỳ hạn, nhưng người gửi tiền lại không được hưởng dịch vụ thanh toán qua ngân hàng. Mục đích chủ yếu của người gửi tiền loại này là lấy lãi chứ không phải lấy tính thanh khoản và an toàn như với tiền gửi không kỳ hạn. Tiền gửi không kỳ hạn không được rút ra trước thời hạn, song để cạnh tranh thu hút và giữ khách hàng, các ngân hàng vẫn cho phép rút trước hạn. Tuy nhiên người gửi nếu rút tiền trước hạn sẽ chỉ được hưởng mức lãi suất không kỳ hạn cho thời hạn đã gửi hoặc không được hưởng lãi. Ở các nước có nền tài chính phát triển, tiền gửi có kỳ hạn thường tồn tại dưới hình thức các chứng chỉ tiền gửi (CDs), còn ở nước ta, tiền gửi có kỳ hạn thường tồn tại dưới 2 dạng chính: tiền gửi kỳ hạn theo tài khoản, và tiền gửi kỳ hạn dưới hình thức phát hành kỳ phiếu ngân hàng. Tiền gửi tiết kiệm: Là khoản tiền tiết kiệm của cá nhân được gửi vào ngân hàng nhằm mục đích hưởng lãi theo định kỳ. Hình thức phổ biến và lâu đời nhất của tiền gửi loại này là loại tiền gửi tiết kiệm có sổ. Ở nước ta, tiền gửi tiết kiệm gồm có 3 loại sau: + Tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn: Khách hàng gửi tiết kiệm được phép gửi thêm hoặc rút ra bất cứ lúc nào. Tiền gửi loại này được trả lãi nhưng rất thấp. + Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn: Là loại tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn gửi cố định trước. Loại tiền gửi tiết kiệm này tương tự như tiền gửi có kỳ hạn. + Tiền gửi tiết kiệm có mục đích: Là hình thức tiết kiệm trung và dài hạn nhằm mục đích xây dựng nhà ở. Ngoài hưởng lãi, người gửi tiền còn được ngân hàng cho vay nhằm bổ sung thêm vốn cho mục đích xây dựng nhà ở với mức tối đa bằng số dư tiền gửi tiết kiệm. Nguồn vốn đi vay Các ngân hàng thương mại khi có nhu cầu về vốn có thể vay vốn từ Ngân hàng trung ương, từ các tổ chức tín dụng khác hay từ thị trường tài chính: Vay NHTƯ: thông qua chiết khấu, tái chiết khấu thương phiếu và các giấy tờ có giá khác; cho vay có đảm bảo bằng cầm cố giấy tờ có giá; và cho vay theo hồ sơ tín dụng. Vay ngắn hạn các khoản dự trữ từ các tổ chức tín dụng khác: nhằm đảm bảo dự trữ bắt buộc theo quy định. Vay các công ty và tổ chức khác: vay bằng hợp đồng mua lại, vay công ty mẹ. Vay từ thị trường tài chính trong và ngoài nước: thông qua phát hành các chứng chỉ tiền gửi có khả năng chuyển nhượng và các loại trái phiếu ngân hàng. Với đặc điểm của các nguồn vốn đi vay là không phải trích lập dự trữ bắt buộc nên các ngân hàng có xu hướng tăng dần tỷ trọng vốn vay trong cơ cấu tổng nguồn vốn, dần đưa vốn vay trở thành nguồn vốn quan trọng trong hoạt động của các ngân hàng thương mại. Các nguồn vốn khác Các nguồn vốn khác, không thuộc các nguồn vốn kể trên của ngân hàng thương mại bao gồm: Vốn tài trợ, vốn ủy thác đầu tư để cho vay theo các chương trình, dự án, vốn hình thành trong quá trình hoạt động của ngân hàng như tiền gửi thanh toán hộ của các ngân hàng khác, tiền ký quỹ L/C, ... Công tác huy động vốn tại các NHTM Khái quát các công cụ huy động vốn Để tồn tại và phát triển, các ngân hàng thương mại phải đặc biệt quan tâm đến công tác huy động vốn (chủ yếu là huy động các nguồn tiền gửi) của mình. Công tác huy động vốn của ngân hàng thương mại liên quan đến việc huy động các nguồn tiền gửi, đi vay và các nguồn vốn khác ngoài vốn chủ sở hữu cho hoạt động của ngân hàng. Ngày nay, bên cạnh các công cụ truyền thống, các ngân hàng liên tục cải tiến, sáng tạo ra các công cụ mới để huy động vốn được hiệu quả hơn. Công cụ phổ biến và truyền thống nhất là lãi suất và sự đa dạng về các sản phẩm, dịch vụ. Các ngân hàng sẽ dành cho khách hàng những mức lãi suất cạnh tranh nhất, với danh mục sản phẩm phong phú nhất. Tiếp theo đó là việc thực hiện các bước đổi mới, hiện đại hoá hoạt động ngân hàng, nâng cao chất lượng các sản phẩm. Các ngân hàng còn có những giải pháp để huy động khác như: phát hành các kì phiếu, trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi, gửi tiết kiệm ngắn hạn, trung và dài hạn với nhiều mức lãi suất hấp dẫn, kèm theo giải pháp về khuyến mại, marketing… Đặc biệt, bộ phận tiếp thị, chăm sóc khách hàng luôn làm tốt nhiệm vụ tư vấn, tìm hiểu, tiếp thị các sản phẩm dịch vụ. Một số nhân tố ảnh hưởng đến công tác huy động vốn của ngân hàng thương mại A, Các nhân tố bên ngoài: Có nhiều nhân tố nằm bên ngoài ngân hàng nhưng lại tác động trực tiếp đến công tác huy động vốn của ngân hàng, chẳng hạn như: Môi trường pháp lý Chu kỳ kinh tế, tình trạng nền kinh tế Môi trường cạnh tranh Đặc điểm thị trường: đặc điểm tiết kiệm của dân cư, tâm lý, cơ cấu dân cư, văn hóa, thu nhập, ... B, Các nhân tố bên trong: bao gồm Mức độ uy tín và thâm niên của ngân hàng Chiến lược kinh doanh của ngân hàng Chiến lược sản phẩm, marketing, chính sách khách hàng Chính sách lãi suất Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng hoạt động huy động vốn của ngân hàng Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng hoạt động huy động vốn của ngân hàng: Tính ổn định của quy mô và cơ cấu nguồn vốn huy động Khả năng đáp ứng của nguồn vốn huy động với nhu cầu sử dụng vốn (thể hiện qua chỉ tiêu tổng dư nợ cho vay trên tổng vốn huy động) Chi phí huy động vốn Sự đa dạng của hình thức huy động vốn PHẦN II: THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NHTM CP KỸ THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH CHỢ BƯỞI Đánh giá tình hình huy động vốn tại Techcombank chi nhánh chợ Bưởi Phân tích cơ cấu huy động vốn Bảng 1: Cơ cấu nguồn vốn huy động: Chỉ tiêu Năm 2010 Tháng 1/2011 Tháng 6/2011 Số lượng(tỷ VND) Tỷ trọng Số lượng(tỷ VND) Tỷ trọng Số lượng(tỷ VND) Tỷ trọng TỔNG NGUỒN VỐNHUY ĐỘNG 135 100.00% 165 100.00% 225 100.00% Nguồn tiền gửi 116 85.93% 128 77.58% 200 88.89% Nguồn vốn vay 18 13.33% 36 21.82% 23 10.22% Nguồn vốn khác 1 0.74% 1 0.61% 2 0.89% (Nguồn: Techcombank chi nhánh chợ Bưởi) Biểu đồ 1: Cơ cấu nguồn vốn huy động cuối năm 2010: Biểu đồ 2: Cơ cấu vốn huy động cuối tháng 6/2011 Qua bảng thống kê và hai biểu đồ trên có thể thấy rõ nét đặc điểm chung trong cơ cấu vốn huy động của một ngân hàng thương mại, với tỷ trọng nguồn vốn tiền gửi lớn nhất, tiếp sau là vốn vay, và các nguồn vốn huy động khác. Tại Techcombank chi nhánh chợ Bưởi, tỷ trọng tiền gửi trong tổng vốn huy động luôn đạt mức trên ¾ (tức trên 75%), với mức cao nhất là 88.89% vào cuối tháng 6 năm 2011. Điều này hết sức có ý nghĩa, đặc biệt trong giai đoạn gần đây, trong khi nhiều ngân hàng rơi vào tình trạng thiếu vốn tiền gửi thì Chi nhánh luôn duy trì mức tỷ trọng tiền gửi lớn, tăng qua từng tháng hoạt động. Nguồn vốn chiếm tỷ trọng thứ hai trong cơ cấu vốn huy động của Chi nhánh là các khoản tiền vay – chiếm 13.33% vốn huy động vào cuối năm 2010, và 10.22% vốn huy động vào cuối tháng 6/2011. Tuy chiếm tỷ trọng nhỏ như vậy, nhưng đây cũng là một kênh khá quan trọng, tài trợ vốn cho hoạt động của Chi nhánh. Nguồn vốn tiền vay hoàn toàn không phải trích lập dự trữ bắt buộc, nên đây có thể sẽ là lựa chọn tốt cho chi nhánh khi cần huy động vốn mới. Phần còn lại, chiếm tỷ trọng nhỏ nhất trong cơ cấu vốn huy động của chi nhánh, là các nguồn vốn khác (dưới 1.00%). Xét thêm về cơ cấu từng nguồn vốn ta thấy: Bảng 2: Cơ cấu nguồn tiền gửi (thời điểm cuối tháng 12/2010): NGUỒN TIỀN GỬI (TG)từ Số lượng(tỷ VND) Tỷ trọng(%) TỔ CHỨC KINH TẾ 5 4.31% TG không kỳ hạn 2 1.72% TG có kỳ hạn 3 2.59% DÂN CƯ 111 95.69% TG thanh toán cá nhân 0 0.00% TG không kỳ hạn 0 0.00% TG có kỳ hạn 111 95.69% Tổng Tiền gửi 116 100.00% Từ bảng thống kê trên có thể thấy, bộ phận chính trong nguồn tiền gửi của TCB chi nhánh chợ Bưởi là tiền gửi của dân cư (chiếm 95.69%). Trong bộ phần tiền gửi của dân cư, tại thời điểm cuối năm 2010, thì tiền gửi có kỳ hạn chiếm tuyệt đối 100%, tiền gửi thanh toán cá nhân và tiền gửi không kỳ hạn của dân cư không có số dư. Tiền gửi từ dân cư là nguồn tiền gửi chủ lực cung ứng vốn cho chi nhánh, với số dư tăng trưởng mạnh qua từng thời kỳ hoạt động. Tuy nhiên bộ phận tiền gửi không kỳ hạn của dân cư có số dư bằng 0. Điều này có thể giải thích là do trong giai đoạn đầu đi vào hoạt động, Chi nhánh chưa có đủ thâm niên và chưa được những khách hàng cá nhân có nhu cầu gửi tiền nhằm mục đích thanh toán. Bộ phận còn lại trong cơ cấu tiền gửi tại TCB chi nhánh chợ Bưởi là 5 tỷ đồng tiền gửi của các tổ chức kinh tế (tính theo số dư đến hết 24/12/2010). Tiền gửi của các tổ chức kinh tế tại chi nhánh chỉ chiếm 4.31% trong tổng tiền gửi, bao gồm tiền gửi không kỳ hạn (1.72%) và tiền gửi có kỳ hạn (2.59%). Bảng 3: Cơ cấu nguồn tiền gửi (thời điểm 30/6/2011) NGUỒN TIỀN GỬI (TG)từ Số lượng(tỷ VND) Tỷ trọng(%) TỔ CHỨC KINH TẾ 4 2.00% TG không kỳ hạn 3 1.50% TG có kỳ hạn 1 0.50% DÂN CƯ 196 98.00% TG thanh toán cá nhân 2 1.00% TG không kỳ hạn 0 0.00% TG có kỳ hạn 194 97.00% Tổng Tiền gửi 200 100.00% Từ Bảng 2 và Bảng 3 có thể thấy, bộ phận chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu nguồn tiền gửi là tiền gửi của bộ phận dân cư (trên 95%), và tiền gửi loại này tại chi nhánh không ngừng gia tăng nhanh cả về số lượng tuyệt đối và tỷ trọng. Tại thời điểm 30/6/2011, Chi nhánh đã có số dư tiền gửi thanh toán cá nhân. Tuy số dư còn nhỏ, nhưng đây cũng là một tín hiệu đáng mừng, vì nó thể hiện các khách hàng cá nhân đã bắt đầu tin tưởng vào dịch vụ tài khoản tiền gửi thanh toán của chi nhánh, tạo những bước tiền đề cho sự phát triển của các sản phẩm tiền gửi thanh toán cá nhân ở Chi nhánh. Cơ cấu của bộ phận vốn vay trong tổng vốn huy động: như trong thống kê ở phần trên, nguồn vốn vay chiếm tỷ trọng khoảng 10% trong tổng vốn huy động của chi nhánh. Nguồn vốn này ở TCB chi nhánh chợ Bưởi thực chất là tiền thu về từ việc phát hành các giấy tờ có giá, chủ yếu là kỳ phiếu. Các khoản vay, nợ khác của Chi nhánh chiếm dưới 1% trong tổng vốn huy động, và bao gồm chủ yếu là các khoản lãi và phí phải trả, chưa đến hạn thanh toán. Phân tích xu hướng huy động từng nguồn vốn Nguồn tiền gửi: Biểu đồ 3: Xu hướng huy động Tiền gửi Nhìn vào Biểu đồ 3 về xu hướng huy động nguồn vốn Tiền gửi chúng ta có thể thấy một xu hướng tăng lên trong cả quy mô vốn huy động tiền gửi và tỷ trọng của nguồn vốn này trong cơ cấu tổng vốn huy động. Nếu như kết thúc năm tài khóa 2010, chi nhánh huy động được tổng cộng 116 tỷ đồng tiền gửi, thì vào thời điểm kết thúc quý II năm 2011, chi nhánh đã huy động được hơn 200 tỷ đồng tiền gửi, tức là tăng hơn 70% sau 6 tháng, tăng trưởng trung bình đạt hơn 9%/tháng. Sau 6 tháng đầu năm 2011, tỷ trọng nguồn tiền gửi trong tổng số vốn huy động cũng tăng từ 85.93% lên 88.89%. Một thực tế là, ngân hàng càng có tỷ trọng tiền gửi trong tổng vốn huy động lớn, tức là nguồn vốn tài trợ cho các hoạt động của ngân hàng càng có giá rẻ và ổn định thì càng thể hiện khả năng hoạt động hiệu quả, khả năng nâng cao tỷ suất lợi nhuận của từng đồng vốn. Điều đó càng có ý nghĩa với chi nhánh Techcombank chợ Bưởi, vì chi nhánh mới thành lập, đang cần những nguồn vốn ổn định, có chi phí không cao, như tiền gửi. Nguồn vốn vay: Biểu đồ 4: Xu hướng huy động nguồn vốn vay Nhìn vào biểu đồ trên ta có thể thấy được xu hướng huy động vốn vay của chi nhánh trong thời gian qua. Cuối tháng 6/2011, chi nhánh đã huy động tổng cộng 23 tỷ đồng tiền vốn vay từ bên ngoài để tài trợ cho các hoạt động, tăng hơn 27% so với thời điểm cuối năm 2010. Từ biểu đồ ta cũng có thể thấy được, vào thời điểm cuối tháng 1/2011, vốn tiền vay của chi nhánh tăng mạnh, đạt gấp 2 lần so với 1 tháng trước đó. Đó là thời điểm mà tiền gửi huy động được không đáp ứng đủ các nhu cầu về vốn của chi nhánh, nên chi nhánh đã tiến hành huy động thêm bằng cách vay từ thị trường tài chính, chủ yếu là thông qua phát hành giấy tờ có giá. Ngoài ra, ta cũng có thể thấy tỷ trọng vốn vay trong cơ cấu vốn huy động đang giảm dần (Bảng 1), một phần do tỷ trọng tiền gửi và vốn khác tăng lên, một phần do hoạt động của chi nhánh sau khi thành lập đã dần ổn định, không còn cần tài trợ nhiều bằng vốn đi vay. Nguồn vốn khác: Biểu đồ 5: Nguồn vốn khác: Các nguồn vốn khác của chi nhánh nói chung có quy mô nhỏ và tỷ trọng trong tổng vốn huy động nhỏ, và không có biến động nhiều trong quy mô cũng như tỷ trọng. So sánh với cơ cấu vốn hợp nhất của toàn hệ thống Techcombank Biểu đồ 6: Cơ cấu nguồn vốn huy động của Techcombank năm 2010: (Nguồn: Số liệu lấy từ Báo cáo tài chính năm 2010 đã kiểm toán của TCB) Qua so sánh 2 Biểu đồ 1 và 3 có thể thấy: Nếu tại chi nhánh TCB chợ Bưởi, nguồn tiền gửi chiếm tỷ trọng gần như tuyệt đối (hơn 95%) trong tổng vốn huy động, thì trong cơ cấu vốn huy động của toàn hệ thống Techcombank, nó chỉ chiếm xấp xỉ 57%. Điều này có thể giải thích do, tại chi nhánh TCB chợ Bưởi, năng lực tài chính không thể lớn như của toàn hệ thống TCB nên không thể huy động nhiều vốn từ nguồn đi vay hoặc nguồn khác. Techcombank là một ngân hàng thương mại lớn, với tổng tài sản lên tới trên 150 nghìn tỷ đồng, nên hoàn toàn có thể mở rộng kênh huy động vốn sang đi vay và tài trợ bằng các nguồn khác ngoài tiền gửi. Tuy nhiên, cũng cần phải thấy sự tương đồng trong cơ cấu huy động của chi nhánh và của toàn hệ thống, đó là tỷ trọng tiền gửi luôn lớn nhất. Do Techcombank là một ngân hàng thương mại quy mô lớn, với số lượng các giao dịch cực lớn, nên quy mô của nguồn vốn phát sinh trong quá trình hoạt động – từ nghiệp vụ đồng nghiệp khá lớn (hơn 22 nghìn tỷ đồng theo báo cáo tài chính kiểm toán năm 2010), khoản mục này làm cho tỷ trọng nguồn vốn huy động khác lớn, và vượt nguồn vốn đi vay. Đánh giá khái quát hoạt động huy động vốn tại Techcombank chi nhánh chợ Bưởi Những kết quả đạt được Biểu đồ 7: Xu hướng thay đổi của quy mô vốn huy động Qua những số liệu thống kê ở Bảng 1 và Biểu đồ 4, ta có thể nhận xét: tuy mới đi vào hoạt động được gần 1 năm, nhưng chi nhánh TCB chợ Bưởi đã đạt được những kết quả khá tốt trong công tác huy động vốn. Cụ thể là: Thứ nhất, về quy mô vốn huy động: Chi nhánh đã đạt được sự tăng trưởng khá nhanh về quy mô vốn huy động từ khi thành lập đến nay. Nguồn vốn huy động của Chi nhánh đã tăng rất mạnh: tăng 22.22% trong tháng 1/2011; tăng 66.67% sau 6 tháng đầu năm 2011, từ mức 135 tỷ đồng (cuối năm 2010) lên đạt mức 225 tỷ đồng (cuối tháng 6/2011). Quy mô vốn tăng liên tục, và rất ổn định, tạo tiền đề cho sự hoạt động hiệu quả, trơn tru của công tác tín dụng, đầu tư, và các công tác khác của chi nhánh. Đây là một thành tích đáng ghi nhận trong quá trình hoạt động của Chi nhánh. Thứ hai, về khả năng đáp ứng các nhu cầu tài trợ cho tài sản từ nguồn vốn huy động: Chỉ tiêu tổng dư nợ cho vay trên tổng vốn huy động của Chi nhánh vào theo như thống kê đến hết tháng 6 năm 2011 là 49.78%, nhỏ hơn 100%. Như vậy, số vốn huy động đã đủ để đáp ứng toàn bộ nhu cầu tiền cho vay của chi nhánh, thậm chí dư khá nhiều để tài trợ cho các tài sản có khác của chi nhánh. Ngoài ra, tỷ trọng nguồn vốn có kỳ hạn ngày càng lớn hơn so với nguồn vốn không kỳ hạn, vốn huy động nói chung phù hợp với yêu cầu sử dụng, và đảm bảo khả năng thanh toán của chi nhánh. Thứ ba, về sự đa dạng trong cơ cấu nguồn vốn huy động: Trong cơ cấu nguồn vốn huy động của TCB chi nhánh chợ Bưởi – một chi nhánh ngân hàng mới thành lập được gần một năm, đã có mặt khá đầy đủ những bộ phận nguồn vốn thường có. Đó là vốn từ tiền gửi – bao gồm tiền gửi của tố chức kinh tế và của dân cư, có kỳ hạn và không có kỳ hạn; vốn từ nguồn đi vay – bao gồm đi vay thông qua hoạt động bán các giấy tờ có giá; các nguồn vốn huy động khác – bao gồm vốn hình thành trong quá trình hoạt động, từ chi phí đã hạch toán nhưng chưa đến hạn trả, .... Đối với một chi nhánh mới đi vào hoạt động chưa lâu, thì đây có thể xem làm những thành công bước đầu trong công tác huy động vốn nói chung, và trong việc thiết lập các kênh huy động vốn đa dạng, phong phú với số lượng ổn định. Những hạn chế Bên cạnh những kết quả đạt được kể trên, công tác huy động vốn của chi nhánh vẫn còn một số điểm tồn tại, hạn chế. Chẳng hạn như: Trong cơ cấu nguồn vốn, tỷ trọng vốn tiền gửi thanh toán nói chung và của bộ phận khách hàng cá nhân còn rất nhỏ, chưa tương xứng với khả năng huy động vốn loại này của chi nhánh. Vốn huy động chủ yếu đến từ bộ phận dân cư, chưa khai thác được hiệu quả nguồn vốn tiềm năng rất lớn từ bộ phận các công ty, tổ chức kinh tế, ... Cơ cấu vốn huy động của Chi nhánh còn có thể đa dạng, phong phú về các loại hình sản phẩm huy động hơn nữa, doanh số vốn huy động tuy tăng trưởng nhanh nhưng chưa đạt lượng cao. Một số nguyên nhân chủ yếu của những hạn chế Nguyên nhân chủ quan: Những nguyên nhân chủ yếu thuộc về bản thân chi nhánh có thể dùng để lý giải cho những tồn tại trên là: Thâm niên chưa nhiều, uy tín chưa được cao Đội ngũ cán bộ, nhân viên còn mỏng, trình độ chưa đồng đều, một số chưa có trình độ chuyên môn hóa cao. Quy mô chi nhánh còn hạn chế Chưa đầu tư thích đáng cho công tác quảng bá hình ảnh chi nhánh Nguyên nhân khách quan Tình trạng nền kinh tế chưa ổn định sau suy thoái, cộng thêm thu nhập trung bình của dân cư nhìn chung còn chưa cao, nên dẫn đến khả năng tích lũy, tiết kiệm, và đầu tư thấp. Tâm lý thích giữ tiền mặt và thói quen tiêu dùng bằng tiền mặt của đông đảo dân cư vẫn còn lớn, chưa có biến chuyển nhiều sang hướng sử dụng các phương tiện phi tiền mặt như thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng, ... PHẦN III: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NHTM CP KỸ THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH CHỢ BƯỞI Định hướng phát triển hoạt động kinh doanh của Chi nhánh Trong hoạt động của các ngân hàng thương mại, huy động vốn và sử dụng vốn là hai hoạt động cơ bản và quan trọng nhất. Trong đó, huy động vốn là nghiệp vụ tiền đề, nó tạo điều kiện tiên quyết cho sự hoạt động hiệu quả của nghiệp vụ sử dụng vốn. Qua phân tích tình hình thực tế về công tác huy động vốn tại chi nhánh TCB chợ Bưởi, chúng ta thấy được nhiều kết quả đáng ghi nhận, những thành công ban đầu đó đã góp phần đáp ứng đầy đủ nhu cầu vốn cho hoạt động kinh doanh của ngân hàng, rộng hơn là tài trợ hiệu quả cho nhu cầu vốn sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, các cá nhân, phục cụ đắc lực cho công cuộc phát triển kinh tế - xã hội. Mục tiêu của chi nhánh trong thời gian tới là tăng trưởng nguồn vốn huy động và mở rộng tín dụng hơn nữa. Chính sách của Nhà nước và diễn biến của thị trường thế giới Kể từ sau thời điểm cuộc khủng hoảng tài chính lan ra phạm vi toàn cầu, cuộc đại suy thoái lớn chưa từng có trong lịch sử đã kéo chậm lại nền kinh tế thế giới và những mắt xích của nó, không loại trừ Việt Nam. Có thể nói, những năm trở lại đây là những giai đoạn hết sức khó khăn, không chỉ khó khăn cho những doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh, trong quá trình hoạt động, mà còn là những giai đoạn “thử lửa” với nhà điều hành chính sách. Chính vì vậy, Chính phủ đã ban hành rất nhiều những nghị quyết, chỉ thị để cố gắng ổn định kinh tế vĩ mô, nhanh chóng vượt qua những giai đoạn khó khăn này. Theo tinh thần và nội dung các Nghị quyết của Quốc hội, như Nghị quyết số 02/NQ-CP do Chính phủ ban hàng vào ngày 09 tháng 01 năm 2011 về những giải pháp chủ yếu chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2011, và đặc biệt là nghị quyết số 11/2011/NQ-CP của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát,  ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội: “Để thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên, Tổng giám đốc các tập đoàn kinh tế, tổng công ty, doanh nghiệp nhà nước tập trung chỉ đạo, thực hiện một số giải pháp chủ yếu sau đây”: Thực hiện chính sách tiền tệ chặt chẽ, thận trọng: kết hợp hài hòa hai chính sách tài khóa – tiền tệ để kiềm chế lạm phát, điều hành, kiểm soát để đảm bảo tăng trưởng tín dụng năm 2011 dưới 20%, tổng phương tiện thanh toán tăng 15% - 16%; điều hành linh hoạt, chủ động các công cụ chính sách tiền tệ, nhất là lãi suất và lượng tiền cung ứng; điều hành tỷ giá và thị trường linh hoạt, phù hợp diễn biến thị trường, ... Thực hiện chính sách tài khóa thắt chặt, cắt giảm đầu tư công, giảm bội chi ngân sách Nhà nước: Bộ Tài chính phối hợp với các cơ quan địa phương thực hiện giảm bội chi ngân sách năm 2011 xuống dưới 5% GDP, giám sát chặt chẽ việc vay, trả nợ nước ngoài của các doanh nghiệp, nhất là vay ngắn hạn. Thúc đẩy sản xuất kinh doanh, điều chỉnh giá điện, xăng dầu gắn với hỗ trợ hộ nghèo, tăng cường bảo đảm an sinh xã hội, ... Như chúng ta đã thấy, diễn biến của thị trường trong nước và thế giới giai đoạn vừa qua rất phức tạp, gây ảnh hưởng không nhỏ đến các công tác, hoạt động của tất cả các ngành sản xuất – kinh doanh, trong đó có ngành ngân hàng. Kết hợp với tình hình biến động ấy là những quy định pháp lý của Nhà nước điều chỉnh hoạt động của các ngân hàng thương mại nói chung, và hoạt động của Techcombank nói riêng. Trên cơ sở những chỉ đạo thực tiễn, những phương hướng và giải pháp chỉ đạo của Chính phủ, của ngân hàng nhà nước, Techcombank chi nhánh chợ Bưởi đã đưa ra định hướng hoạt động của mình vừa đảm bảo mục tiêu tăng trưởng cũng như lợi nhuận của chi nhánh, vừa đảm bảo tuân thủ chặt chẽ và nghiêm túc các quy định, chỉ đạo của nhà nước. Định hướng của Chi nhánh Định hướng phát triển của chi nhánh trong thời gian tới là: Tổ chức thực hiện tốt mọi nhiệm vụ chính trị của ngân hàng thương mại cổ phần kỹ thương nói chung, và của chi nhánh nói riêng. Mở rộng mạng lưới huy động vốn gắn với tăng trưởng dư nợ lành mạnh. Coi trọng công tác cán bộ, duy trì việc cử cán bộ đi học các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ nhằm nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ, khuyến khích tự học tập, tự đào tạo, và trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau trong nội bộ cơ quan. Tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ của các cấp lãnh đạo chính quyền địa phương, các ngành, đoàn thể, tạo sức mạnh tổng hợp hỗ trợ đắc lực cho công tác kinh doanh, xử lý tốt các nghiệp vụ, chẳng hạn như xử lý tài sản đảm bảo tiền vay, giải quyết các khiếu nại, tranh chấp, ... Nâng cao ý thức chấp hành cơ chế, chính sách , tăng cường kiểm tra, kiểm soát nội bộ, nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh và giảm thiểu rủi ro. Tích cực tham gia các hoạt động, phong trào do ngành, địa phương phát động Giải pháp tăng cường huy động vốn Hoàn thiện và mở rộng các hình thức huy động vốn Bao gồm hoàn thiện và mở rộng các sản phẩm huy động tiền gửi, chẳng hạn như: tiền gửi tiết kiệm, tiền gửi thanh toán, tiền gửi sử dụng thẻ, tiết kiệm có thưởng, tiết kiệm tích luỹ. Đặc biệt, chi nhánh có thể tiến hành mở rộng các sản phẩm huy động tiền gửi sẵn có với những tính chất mới tăng thêm như tiết kiệm hưởng lãi bậc thang – tạo cho khách hàng gửi tiền có được lợi ích tối đa nhất, hay như tiết kiệm có mục đích – tiết kiệm để sử dụng cho mục đích nào đó trong tương lai chẳng hạn như mua xe ô tô, xây nhà, dành tiền cho con cái đi du học, .... Ngoài ra, chi nhánh cần đẩy mạnh việc sử dụng có hiệu quả các sản phẩm huy động bằng vốn vay và sử dụng linh hoạt các nguồn vốn khác để công tác huy động vốn có thể đạt cả chất lượng và số lượng tối ưu. Việc phát triển các sản phẩm, dịch vụ mới luôn phải đi đôi với tăng cường, cải thiện chất lượng các dịch vụ, sản phẩm, để hoạt động của ngân hàng ngày càng hiệu quả. Có phát triển cả số lượng và đặc biệt là chất lượng các sản phẩm thì ngân hàng mới có thể đạt được những mục tiêu của mình, như mục tiêu tăng trưởng, lợi nhuận ròng, hay những mục tiêu cụ thể hơn như mục tiêu vốn huy động trong kỳ, dư nợ tín dụng trong kỳ ... Phát triển các sản phẩm mới Song song với hoàn thiện các sản phẩm đã có, mở rộng các sản phẩm đã có, chi nhánh cần chú ý phát triển những sản phẩm mới, mang tính đột phá, tạo lợi thế cạnh tranh tốt hơn cho chi nhánh trong hoạt động huy động vốn. Trong lúc mà công nghệ liên tục đổi mới, cạnh tranh diễn ra hàng ngày, hàng giờ rất gay gắt, thì những sản phẩm mang tính sáng tạo, đột phá sẽ là hết sức cần thiết cho hoạt động của bất cứ doanh nghiệp nào. Sự sáng tạo ấy có thể thực hiện bằng một sự cải tiến những cái sẵn có trên thị trường theo hướng mang lại nhiều lợi ích hơn, hoặc là một sự đổi mới, một sản phẩm mang tính cách mạng. Tất nhiên, việc đầu tư có nghiên cứu phát triển sản phẩm mới cũng không phải là rẻ, nhưng chúng ta có thể thấy rất rõ ràng những thành công lớn của những sản phẩm như thế trên thị trường. Một trong những thành công của Techcombank là đã cho ra đời sản phẩm thẻ Techcombank F@st Access, hay gần đây là sản phẩm Gói tài khoản năng động, ... Tăng cường công tác chăm sóc khách hàng Các doanh nghiệp thậm chí hoạt động đã có thâm niên nhưng nhiều khi chưa chú trọng công tác chăm sóc khách hàng, nên sẽ yếu thế cạnh tranh thu hút khách hàng hơn những doanh nghiệp khác biết làm tốt công tác này. Khách hàng luôn là người bạn đồng hành, người bạn có liên hệ trực tiếp nhất, và họ ngày càng yêu cầu nhiều hơn các dịch vụ tốt, nhiều hơn sự tiện nghi, và thoải mái khi tiến hành đàm phán, giao dịch với ngân hàng. Thực tế cho thấy, nếu làm tốt công tác khách hàng, chú trọng dịch vụ khách hàng, chẳng hạn như: Nhân viên tiếp đãi khách hàng đến giao dịch chân thành, niềm nở, mỗi cán bộ đều hiểu rõ khách hàng, hiểu rõ những gì họ cần, ... thì ngân hàng sẽ có một cơ sở khách hàng tốt, không chỉ khách hàng đã có sẽ không bỏ ngân hàng mà những khách hàng mới, tiềm năng sẽ được thu hút đến với ngân hàng. Qua đó giúp đẩy mạnh không chỉ công tác huy động vốn mà còn cả các nghiệp vụ tài sản có khác của ngân hàng. Chú trọng đến chính sách nhân sự Chính sách nhân sự rất quan trọng với bất cứ doanh nghiệp nào. Bởi, cái cốt lõi của mọi nghiệp vụ, mọi giao dịch được tiến hành vẫn là sự tham gia của con người, nhân sự tốt, có trình độ, có kỹ năng sẽ không chỉ giúp cho công việc được hoàn thành một cách nhanh chóng, hiệu quả nhất, mà còn tạo cho ngân hàng một sức mạnh lớn giải quyết các khó khăn, nhân viên chất lượng sẽ biết tìm cách tạo những mối quan hệ tốt đẹp với khách hàng, đối tác, thúc đẩy hoạt động chung của ngân hàng đi lên. Chính vì vậy, công tác bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao trình độ của nhân viên cần được chú trọng, quan tâm đặc biệt, và công tác này cũng cần phải được tiến hành thường xuyên, trong suốt quá trình hoạt động. Đẩy mạnh chính sách Marketing Giải pháp tiếp theo là tăng cường, đầy mạnh chính sách Marketing. Tùy đặc thù doanh nghiệp mà chính sách marketing có thể mang những màu sắc khác nhau, nhưng có một điểm chung là doanh nghiệp nào cũng cần có marketing để hoạt động và phát triển. Lãnh đạo chi nhánh cần chú trọng đến chính sách marketing, đưa ra những chính sách và hoạt động phù hợp, nhằm xúc tiến, đẩy mạnh hoạt động của ngân hàng, như: tiếp thi các sản phẩm mới, tiến hành nghiên cứu thị trường, nghiên cứu phát triển các sản phẩm mới phù hợp với địa bàn, tạo hình ảnh và uy tín của ngân hàng trong cộng đồng dân cư, ... Cần đặc biệt đến sự kết hợp của các chiến lược, chính sách, chẳng hạn như cần có sự phù hợp trong chiến lược sản phẩm của chi nhánh với chiến lược lãi suất, và chiến lược xúc tiến như quảng cáo, tiếp thị, ... để tạo ra những chính sách marketing hỗn hợp hiệu quả nhất, từ đó thu hút nhiều hơn khách hàng, phục vụ đắc lực cho nghiệp vụ huy động vốn của ngân hàng. Tăng cường công nghệ và trang thiết bị quản lý hiện đại Đẩy mạnh đổi mới công nghệ hiện đại đã, đang và sẽ là một hướng đi đúng đắn của các ngân hàng. Bởi, áp dụng nhiều hơn những thành tựu khoa học kỹ thuật trong lĩnh vực ngân hàng sẽ giúp tạo những lợi thế cạnh tranh tốt cho ngân hàng, giúp giảm chi phí, tăng năng suất và hiệu quả hoạt động, tăng hiệu quả quản lý của toàn hệ thống nói chung, và hiệu quả hoạt động huy động vốn nói riêng của từng chi nhánh. KẾT LUẬN Hệ thống ngân hàng của chúng ta đang từng bước trưởng thành. Các ngân hàng thương mại ngày càng hoàn thiện hơn về các nghiệp vụ, với chức năng cơ bản là làm trung gian chuyển vốn từ chủ thể dư thừa sang chủ thể thiếu hụt đã và đang đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc huy động vốn đề tài trợ cho đầu tư, phát triển sản xuất, tăng cường an sinh xã hội, cho sự tăng trưởng ấn tượng của nền kinh tế, cho sự phát triển mạnh mẽ của đất nước. Song song với công tác cấp tín dụng cho nền kinh tế, việc chú trọng công tác huy động vốn cũng hết sức có ý nghĩa với các ngân hàng thương mại, bởi huy động vốn là yếu tố then chốt, bản lề đảm bảo cho sự hoạt động bình thường và có hiệu quả của ngân hàng. Các ngân hàng thương mại không ngừng nâng cao khả năng cạnh tranh, thu hút những nguồn tiền nhàn rỗi trong dân cư để khẳng định vị trí của mình, cũng như tạo cơ sở cho sự tồn tại và phát triển của chính ngân hàng thương mại. Do thực tế hoạt động kinh doanh của các ngân hàng thương mại vô cùng phong phú, đa dạng, cộng với thời gian thực tập cũng như trình độ bản thân còn hạn chế nên bài viết không thể tránh được những điểm chưa hoàn chỉnh về nội dung cũng như hình thức. Tuy nhiên, em hy vọng trong bối cảnh hiện nay, khi mà nền kinh tế chưa hồi phục hoàn toàn sau suy thoái, hoạt động huy động vốn của nhiều ngân hàng đang gặp những khó khăn, việc nghiên cứu thực trạng và đưa ra những giải pháp có thể góp phần nào đó trong việc tìm ra một hướng đi thích hợp cho công tác huy động vốn của các ngân hàng thương mại nói chung và của Techcombank chợ Bưởi nói riêng. TÀI LIỆU THAM KHẢO Giáo trình Ngân hàng thương mại – Nguyễn Văn Tiến, HV Ngân hàng Sách Quản trị ngân hàng thương mại – Peter Rose Luật các tổ chức tín dụng Việt Nam số 47/2010/QH12 Các văn bản pháp lý liên quan: Nghị định số 11/2011/NĐ-CP, Nghị định số 02/2011/NĐ-CP, Chỉ thị số 01/CT-NHNN. Tham khảo các website: www.economy.vn, www.vnecon.vn, www.sbv.gov.vn, ...