Tiểu luận Khảo sát hiện trạng nuôi tôm thẻ chân trắng litopenaeus vannamei tại huyện Bình Đại tỉnh Bến Tre

TIỂU LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC CHUYÊN NGÀNH NUÔI TRỒNG THỦY SẢN MÃ SỐ: 52620301 KHẢO SÁT HIỆN TRẠNG NUÔI TÔM THẺ CHÂN TRẮNG Litopenaeus vannamei TẠI HUYỆN BÌNH ĐẠI TỈNH BẾN TRE Sinh viên thực hiện TRẦN QUỐC CHIỂU MSSV: 0953040003 LỚP: NTTS K4 Cần Thơ, 2013 TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ KHOA SINH HỌC ỨNG DỤNG b✵d 1 TIỂU LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC CHUYÊN NGÀNH NUÔI TRỒNG THỦY SẢN MÃ SỐ: 52620301 KHẢO SÁT HIỆN TRẠNG NUÔI TÔM THẺ CHÂN TRẮNG Litopenaeus vannamei TẠI HUYỆN BÌNH ĐẠI TỈNH BẾN TRE Cán bộ hướng dẫn Sinh viên thực hiện Th.S NGUYỄN HỮU LỘC TRẦN QUỐC CHIỂU MSSV: 0953040003 LỚP: NTTS K4 Cần Thơ, 2013 TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ KHOA SINH HỌC ỨNG DỤNG b✵d 2 LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban Giám Hiệu Trường Đại học Tây Đô, cùng với khoa SHƯD đã ủng hộ, giúp đỡ và tạo mọi điều kiện để tôi hoàn thành tốt khóa học này. Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới thầy: Ths. Nguyễn Hữu Lộc người đã tận tình định hướng, chỉ bảo và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện báo cáo cuối khoá này. Xin chân thành cám ơn các thầy cô đã dạy và truyền đạt cho tôi những kiến thức quý báu trong suốt thời gian học tập. Con xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc từ Cha mẹ và cả gia đình tôi luôn giúp đỡ, động viên con trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài. Cám ơn các bạn lớp Nuôi Trồng Thủy Sản K4 đã cùng tôi gắn bó vượt qua một chặn đường dài học tập. Với sự hiểu biết còn hạn hẹp và thu thập tài liệu còn hạn chế nên báo cáo tốt nghiệp không tránh khỏi những sai sót. Kính mong được sự đóng góp ý kiến của quý Thầy Cô và các bạn. Chân thành cảm ơn! 3 XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG BẢO VỆ TIỂU LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Tiểu luận: Khảo sát hiện trạng nuôi tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) tại huyện Bình Đại tỉnh Bến Tre. Sinh viên thực hiện: Trần Quốc Chiểu Lớp: Nuôi trồng thủy sản K4 Đề tài đã được hoàn thành theo yêu cầu của Cán bộ hướng dẫn và Hội đồng bảo vệ tiểu luận tốt nghiệp đại học Khoa Sinh Học Ứng Dụng, trường Đại học Tây Đô. Cần Thơ, ngày 24 tháng 5 năm 2013 Cán bộ hướng dẫn Sinh viên thực hiện ThS. NGUYỄN HỮU LỘC TRẦN QUỐC CHIỂU Chủ tịch hội đồng 4 MỤC LỤC MỤC LỤC.............................................................................................i DANH SÁCH HÌNH...................................................................................................................IV DANH SÁCH BẢNG...................................................................................................................V CHƯƠNG I ĐẶT VẤN ĐỀ........................................................................................................ 1 1.1.Giới thiệu................................................................................................................1 CHƯƠNG 2 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU....................................................................................... 3 2.1. Đặc điểm sinh học của thẻ chân trắng.................................................................... 3 2.1.1.Phân loại.......................................................................................................... 3 2.1.2. Hình thái......................................................................................................... 3 2.1.3. Phân bố........................................................................................................... 4 2.1.4. Đặc điểm dinh dưỡng...................................................................................... 4 2.1.5. Sinh trưởng và tuổi thọ.................................................................................... 4 2.1.6. Lột xác............................................................................................................ 5 2.2. Ảnh hưởng của các yếu tố sinh thái đến khả năng sinh trưởng và phát triển trong nuôi tôm thẻ chân trắng................................................................................................ 5 2.2.1 Nhiệt độ........................................................................................................... 5 2.2.2 Độ mặn.............................................................................................................5 2.2.3 Độ pH.............................................................................................................. 6 2.2.4 Oxy hòa tan (DO)............................................................................................. 6 2.2.5 Độ trong.......................................................................................................... 6 2.2.6 Các khí hòa tan................................................................................................. 7 2.3 Tình hình nuôi tôm thẻ chân trắng trên thế giới và Việt Nam.................................. 7 2.3.1. Tình hình nuôi tôm thẻ chân trắng trên thế giới............................................... 7 2.3.2. Tình hình nuôi tôm trong nước và thị trường xuất khẩu................................... 8 2.3.3. Tình hình nuôi tôm thẻ chân trắng Bến Tre..................................................... 9 CHƯƠNG 3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU......................................................................... 11 5 3.1. Phương pháp nghiên cứu......................................................................................11 3.1.1 Địa điểm và thời gian nghiên cứu................................................................... 11 3.1.2 Đối tượng nghiên cứu..................................................................................... 11 3.2. Phạm vi nghiên cứu............................................................................................. 11 3.3. Phương pháp thu thập số liệu............................................................................... 12 3.3.1 Về mặt kỹ thuật.............................................................................................. 12 3.3.2 Phân tích chi phí, thu nhập, lợi nhuận............................................................. 12 3.4. Phương pháp xử lý số liệu....................................................................................14 CHƯƠNG 4 KẾT QUẢ THẢO LUẬN..................................................................................... 15 4.1 Khảo sát thực trạng nuôi tôm tại huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre............................ 15 4.2 Phân tích các khía cạnh kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh....................16 4.2.1 Kinh nghiệm và trình độ chuyên môn............................................................. 16 4.2.2 Kinh nghiệm nuôi thủy sản............................................................................. 16 4.3 Tuổi và giới tính của nông hộ................................................................................16 4.4 Đặc điển kỹ thuật của mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng của nông hộ ở tỉnh Bến Tre. .......................................................................................................................... ......... 17 4.4.1 Diện tích.........................................................................................................17 4.4.2 Cải tạo ao....................................................................................................... 18 4.4.3 Mùa vụ nuôi................................................................................................... 18 4.4.4 Mật độ và kích cỡ giống thả nuôi....................................................................18 4.4.5 Thức ăn và hệ số chuyển hóa thức ăn............................................................. 19 4.4.6 Thuốc hóa chất trong quản lý và phòng trị bệnh............................................. 19 4.4.7 Thời gian nuôi và năng suất............................................................................20 4.5 Phân tích hiệu quả kinh tế..................................................................................... 20 4.5.1 Chi phí........................................................................................................... 20 4.5.2 Doanh thu.......................................................................................................21 4.5.3 Lợi nhuận và tỷ suất lợi nhuận........................................................................22 6 Chương 5 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT......................................................................................23 5.1 Kết luận................................................................................................................ 23 5.2 Đề xuất................................................................................................................. 24 TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................................... 25 PHỤ LỤC......................................................................................................................... A1 7 DANH SÁCH HÌNH Hình 2.1: Hình dạng ngoài của tôm thẻ chân trắng............................................................3 Bản đồ quy hoạch nuôi tôm chân trắng huyện Bình Đại–Bến Tre..................................11 Hình 4.1: Mật độ nuôi tôm thẻ...........................................................................................19 Hình 4.2: kích cỡ con giống...............................................................................................19 Hình 4.3: Các loại bệnh thường rặp của tôm thẻ...............................................................20 Hình 4.4: Chi phí mô hình nuôi tôm thẻ............................................................................21 8 DANH SÁCH BẢNG Bảng 4.2: Kinh nghiệm nuôi tôm của hộ nuôi thủy sản ở Bến Tre...................................16 Bảng 4.3: Tỷ lệ các nhóm tuổi của nông hộ nuôi tôm thẻ thâm canh ở Bến Tre...............17 Bảng 4.4: Đặc điểm ao nuôi thủy sản của các mô hình khảo sát ở Bến Tre......................17 Bảng 4.5: Doanh thu..........................................................................................................22 Bảng 4.6: Lợi nhuận, tỷ suất lợi nhuận của mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng..................22 9 CHƯƠNG I ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1.Giới thiệu Hiện nay nghề nuôi trồng thủy sản trên thế giới đã và đang không ngừng phát triển mạnh mẽ và được xem đây là ngành nghề mũi nhọn của cả nước. Với nhiều đối tượng nuôi như: tôm sú (Penaeus monodon), tôm nương (P. orientalis), tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei), tôm rằn (P. semisucatus). Trong đó, tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) đang nuôi ở nước ta là đối tượng ngoại nhập, có nguồn gốc từ Châu Mỹ. Đây là loài có giá trị kinh tế cao đang được người tiêu dùng ở các thị trường lớn ưa chuộng (Mỹ là thị trường tiêu thụ tôm thẻ chân trắng lớn nhất sau đó là Châu Âu và Nhật Bản). Nhờ thẻ chân trắng có thời gian sinh trưởng ngắn (3 – 3,5 tháng), năng suất cao (trên 4 tấn/ha), thâm canh có thể đạt đến 20 tấn/ha và có giá trị dinh dưỡng rất cao, dễ nuôi, lớn nhanh và sản lượng lớn (Trần Viết Mỹ, 2009). Tôm thẻ chân trắng lần đầu tiên gia nhập vào Việt Nam năm 2000 va được phát triển tại nhiều tỉnh như: Ninh Thuận, Bình Thuận, Phu Yên, Khánh Hòa va lan rộng khắp ca nước. Đặc biệt, từ đầu năm 2008, được sự cho phép của Bộ Nông Nghiệp và PTNT, tôm thẻ chân trắng được phép nuôi ở các tỉnh ĐBSCL nhằm mở rộng diện tích, đa dạng đối tượng nuôi và đáp ứng nhu cầu thị trường. Với lợi thế và tiềm năng rất lớn của ĐBSCL cuối tháng 6/2008, diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng của Việt Nam đã đạt hơn 12.400 ha và đã thu hoạch hơn 12.300 tấn (Bộ Thủy sản, 2004) đến cuối tháng 12/2012, diện tích nuôi thẻ chân trắng tăng đột biến 25.483 ha và năng suất đạt hơn 200.000 tấn (Báo Thủy sản, 2012). Trước chỉ thị của Bộ NN&PTNT cho phép nuôi thí điểm, tỉnh Bến Tre đã tiến hành quy hoạch vùng nuôi tôm thẻ chân trắng tại 3 huyện Bình Đại, Thạnh Phú, Ba Tri. Việc nghiên cứu “Khảo sát hiện trạng nuôi tôm thẻ chân trắng Litopenaeus vannamei tại Bình Đại–Bến Tre” là vấn đề hết sức cần thiết, để tìm hiểu rõ hơn về đối tượng này, khuyến cáo người nuôi tôm trong thời gian tới. Mục tiêu nghiên cứu: Đề tài khảo sát hiện trạng nuôi tôm thẻ chân trắng Litopenaeus vannamei tại Bình Đại – Bến Tre nhằm làm cơ sở khoa học tìm ra những mặt ưu khuyết điểm của đối tượng nuôi, qua đó giúp nghề nuôi tôm thẻ chân trắng phát triển một cách hiệu quả và bền vững. Tìm hiểu những khó khăn, thuận lợi của người nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh trong vùng này. 10