Tóm tắt Luận văn Quản lý nhà nước về nông nghiệp tỉnh Luông Pha Bang, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO --------/-------- BỘ NỘI VỤ -----/----- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA BOUNMY LAOFAIDANG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ NÔNG NGHIỆP TỈNH LUÔNG PHA BANG, NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: Mã số: 60 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI – 2017 2 Luận văn được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn: TS. NGÔ THÚY QUỲNH Phản biện 1: .. Phản biện 2: Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng . nhà . Hội trường bảo vệ Luận văn Thạc sĩ Học viện Hành chính Quốc gia Số: 77, Nguyễn Chí Thanh, Đống Đa, Hà Nội Thời gian: vào hồi h .phút ngày . tháng .năm 2017 Có thể tìm hiểu luận văn tại thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web của Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Nông nghiệp là vấn đề quan trọng, liên quan trực tiếp đến an ninh lương thực. Trong một xã hội mà dân cư nông thôn và lao động nông nghiệp chiếm đại bộ phận thì việc tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa phải diễn ra có những đặc điểm đặc thù. Với các chính sách mới trong nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, thi hành Luật Đất đai, phát triển kinh tế trang trại, tạo ra nền tảng cho kinh tế nông nghiệp có nhiều chuyển biến lớn, góp phần làm cho kinh tế đất nước dần đi vào ổn định. Trên thực thế, phát triển nông nghiệp có liên quan mật thiết đến tính bền vững của sự phát triển. Hơn thế nữa, nông nghiệp, nông dân và nông thôn là ba vấn đề có quan hệ mật thiết với nhau, nếu không cùng được giải quyết một cách đồng bộ thì không thể tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước thành công được. Nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào là quốc gia với sản xuất nông nghiệp chủ yếu, diện tích Lào khoảng 26 nghìn km2, trong đó nông thôn chiếm phần lớn. Do đó, Đảng nhân dân cách mạng Lào đã đặt vấn đề về công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp và nông thôn là một nhiệm vụ rất quan trọng, có ý nghĩa quyết định quá trình phát triển. Một khi chưa tạo ra được chuyển biến của khu vực kinh tế này thì không thể có được sự phát triển bền vững. Chính vì vậy mà Đảng và Nhà nước đã chủ trương phát triển toàn diện nông, lâm, ngư nghiệp, hình thành các vùng chuyên canh, cơ cấu cây trồng hợp lý, đa dạng hóa các sản phẩm hàng hóa về số lượng và tốt về chất lượng. Tuy nhiên, nông nghiệp của Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào vẫn trong tình trạng tự cung, tự cấp, sản xuất nhỏ lẻ, cuộc sống còn lạc hậu, khoảng cách giữa thành thị và nông thôn ngày càng gia tăng, tình 2 trạng phát triển nông thôn thiếu quy hoạch, môi trường ô nhiễm, hệ thống cơ sở hạ tầng lạc hâu, yếu kém,... Để nông nghiệp tỉnh Luông Pha Bang phát triển, cần thực hiện nhiều biện pháp khác nhau, trong đó cần tăng cường quản lý nhà nước đối với nông nghiệp. Do đó, tác giả vấn đề: “Quản lý nhà nước về nông nghiệp tỉnh Luông Pha Bang, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào” làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công của mình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài 2.1. Tình hình nghiên cứu quan lý nhà nước về nông nghiệp ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào - Các văn kiện của Đảng Nhân dân cách mạng Lào (Đại hội IV là đại hội mở đầu cho sự đổi mới, Đại hội IX và Đại hội X là 2 đại hội gần đây nhất) đều nhấn mạnh đến việc phát triển nông nghiệp của Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, đây chính là sự định hướng cho việc phát triển nông nghiệp của Lào nói chung, của tỉnh Luông Pha Bang nói riêng. - Văn kiện của Đảng bộ tỉnh Luông Pha Bang (khóa XIV, XV) chính là sự định hướng cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, trong đó có phát triển nông nghiệp. - Báo cáo kết quả sản xuất nông, lâm, nghiệp và phát triển nông thôn giai đoạn 2010 - 2015 của tỉnh Phong Sa Ly và tỉnh Xiêng Khoảng. Đây là các báo cáo để tác giả tham khảo việc quản lý nhà nước của tỉnh bạn về phát triển nông nghiệp. 2.2. Tình hình nghiên cứu quản lý nhà nước về nông nghiệp ở Việt Nam - Các tài liệu là giáo trình phục vụ giảng dạy trong các cơ sở đào tạo, gồm có: Giáo trình Quản lý nhà nước đối với ngành, lĩnh vực của 3 Học viện hành chính Quốc gia (Nhà xuất bản Giáo dục năm 2004); Giáo trình Kinh tế học phát triển của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (Nhà xuất bản Lý luận chính trị năm 2007); Giáo trình Quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp và nông thôn của các tác giả Phạm Kim Giao, Hoàng Sỹ Kim, Phạm Lệ Minh, Nguyễn Thị Thanh Thủy (Nhà xuất bản đại học quốc gia năm 2004); Giáo trình Kinh tế nông nghiệp của Vũ Đình Thắng (2013); Quản lý nhà nước về kinh tế của Phan Huy Đường (Nhà xuất bản đại học quốc gia năm 2010); Giáo trình Quản lý kinh tế quốc dân của các tác giả Đỗ Hoàng Toàn, Mai Văn Bưu (Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật năm 2007). - Nghiên cứu về các các nguồn lực và các yếu tố cho phát nông nghiệp có công trình của Đinh Phi Hổ (2003), Kinh tế nông nghiệp - lý thuyết và thực tiễn (2003); Diệp Kỉnh Tần (2009), Phát triển nông nghiệp, nông thôn Việt Nam trong tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đăng trên Tạp chí Quản lý nhà nước. - Nghiên cứu về chính sách phát triển nông nghiệp có Chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn nước ta trong thời kỳ hậu WTO của Nguyễn Hữu Hải (2009) đăng trên Tạp chí Quản lý nhà nước; Chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn của một số quốc gia và vùng lãnh thổ Đông Bắc Á của Nguyễn Thị Hải Vân (2016) đăng trên Tạp chí Quản lý nhà nước. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở làm rõ về mặt lý luận, tiến hành đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp tỉnh Luông Pha Bang, đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp tỉnh Luông Pha Bang. 4 3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa các kết quả nghiên cứu trước đây và góp phần làm rõ những vấn đề cơ bản về lý luận về quản lý nhà nước đối với phát triển nông nghiệp. - Đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp ở tỉnh Luông Pha Bang hiện nay để xác định mặt được, mặt chưa được và nguyên nhân của những yếu kém trong quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp ở tỉnh Luông Pha Bang - Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp ở tỉnh Luông Pha Bang. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Luận văn nghiên cứu hoạt động quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp ở tỉnh Luông Pha Bang. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Luận văn nghiên cứu cả lý luận và thực tiễn, cả thực trạng (giai đoạn 2011 – 2016) và quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp trong những năm tới ở tỉnh Luông Pha Bang, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào. 5. Phương pháp tiếp cận và phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp tiếp cận Luận văn sử dụng nguyên lý duy vật biện chứng, duy vật lịch sử để nghiên cứu và tiếp cận vấn đề nghiên cứu theo các hướng chính: Tiếp cận từ lý thuyết đến thực tiễn; Tiếp cận từ vĩ mô đến vi mô; Tiếp cận liên ngành - liên vùng; Tiếp cận theo nguyên tắc nhân - quả. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Để hoàn thành luận văn của mình, tác giả đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu chủ yếu sau đây: 5 - Phương pháp phân tích hệ thống: - Phương pháp phân tích thống kê: - Phương pháp so sánh: - Phương pháp chuyên gia:. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Luận văn góp phần làm rõ thêm những vấn đề lý luận về quản lý nhà nước đối với nông nghiệp và hiệu quả quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp. - Cung cấp thêm cơ sử khoa học cho việc nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp ở tỉnh Luông Pha Bang. - Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho việc giảng dạy về quản lý nhà nước đối với lĩnh vực nông nghiệp. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, luận văn có 3 chương. Chương 1. Cơ sở lý luận về quản lý nhà nước đối với phát triển nông nghiệp Chương 2. Thực trạng quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp của tỉnh Luông Pha Bang, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào hiện nay Chương 3. Phương hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp của tỉnh Luông Pha Bang, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào 6 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP 1.1. Những vấn đề cơ bản về nông nghiệp 1.1.1. Khái niệm nông nghiệp Nông nghiệp là ngành sản xuất vật chất cơ bản của xã hội, sử dụng đất đai để trồng trọt và chăn nuôi, khai thác cây trồng và vật nuôi làm tư liệu và nguyên liệu lao động chủ yếu để tạo ra lương thực thực phẩm và một số nguyên liệu cho công nghiệp. Nông nghiệp là một ngành sản xuất lớn, bao gồm nhiều chuyên ngành: trồng trọt, chăn nuôi, sơ chế nông sản; theo nghĩa rộng, còn bao gồm cả lâm nghiệp, thủy sản. 1.1.2. Những đặc điểm chủ yếu của nông nghiệp mà công tác quản lý nhà nước đối với phát triển nông nghiệp cần chú ý - Đất đai là tư liệu sản xuất chủ yếu trong nông nghiệp. - Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên và mang tính vùng, miền. - Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là cơ thể sống có sự sinh trưởng và phát triển riêng biệt. 1.1.3. Vai trò của nông nghiệp đối với đời sống xã hội - Cung cấp lương thực, thực phẩm cho nhu cầu xã hội - Cung cấp các yếu tố đầu vào cho phát triển công nghiệp và khu vực thành thị - Làm thị trường tiêu thụ của công nghiệp và dịch vụ. - Nông nghiệp tham gia vào xuất khẩu. - Nông nghiệp góp phần trong việc bảo vệ môi trường 7 1.2. Quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp 1.2.1. Khái niệm quản lý nhà nước và quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp - Khái niệm quản lý nhà nước. Quản lý nhà nước được hiểu theo nghĩa rộng, nghĩa là quản lý nhà nước bao gồm toàn bộ các hoạt động từ ban hành các văn bản luật, các văn bản mang tính luật đến việc chỉ đạo trực tiếp hoạt động của đối tượng bị quản lý và vấn đề tư pháp đối với đối tượng quản lý cần thiết của Nhà nước. - Khái niệm quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp. Quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp là một bộ phận trong quản lý kinh tế quốc dân, thể hiện sự tác động chi phối, có định hướng bằng quyền lực và thông qua bộ máy nhà nước; thực hiện bằng các biện pháp, công cụ quản lý để nông nghiệp đạt được mục tiêu kinh tế, hiệu quả xã hội, sự vận hành phù hợp với các quy luật khách quan. 1.2.2. Chức năng quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp Thứ nhất, Nhà nước tạo lập môi trường và điều kiện thuận lợi cho nông nghiệp phát triển. Thứ hai, Nhà nước định hướng phát triển nông nghiệp phù hợp với điều kiện chính trị, kinh tế - xã hội trong nước Thứ ba, Nhà nước tổ chức và điều tiết sự phát triển của NN. Thứ tư, Nhà nước thực hiện chức năng kiểm tra các hoạt động liên quan đến nông nghiệp nhằm đảm bảo trật tự, kỷ cương, uốn nắn những hành vi trái pháp luật. 1.2.3. Vai trò của quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp Thứ nhất, quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp đóng vai trò định hướng chiến lược cho sự phát triển nông thôn, 8 Thứ hai, quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp đóng vai trò điều chỉnh các mối quan hệ trong nội bộ nền nông nghiệp. Thứ ba, quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp có vai trò hỗ trợ giúp đỡ kinh tế hộ gia đình, kinh tế trang trại, 1.2.4. Nội dung quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp 1.2.4.1. Nội dung quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp - Xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển nông nghiệp - Xây dựng các chính sách phát triển nông nghiệp và tổ chức thực hiện cùng với các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến nông nghiệp - Thực hiện công tác hỗ trợ nông nghiệp 1.2.4.2. Những công việc chủ yếu cơ quản nhà nước cần thực hiện để quản lý tốt phát triển nông nghiệp - Hoàn thiện bộ máy quản lý và xây dựng nhân lực quản lý nhà nước có năng lực đối với phát triển nông nghiệp - Thực hiện công tác kiểm tra, giám sát trong nông nghiệp - Mở rộng hợp tác quốc tế để nâng cao năng lực quản lý và tăng cường kinh nghiệm phát triển nông nghiệp 1.2.5. Các yếu tố tác động đến quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp - Điều kiện tự nhiên - Điều kiện kinh tế - xã hội - Nhận thức của các chủ thể tham gia phát triển nông nghiệp về quản lý nhà nước đối với phát triển nông nghiệp - Toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế 9 1.2.6. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp của một số địa phương của Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào và giá trị tham khảo cho Luông Pha Bang * Quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp ở tỉnh Phong Sa Ly Các cơ quan quản lý nhà nước luôn tích cực đẩy mạnh thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo hướng đơn giản, nhanh chóng, nâng cao tinh thần trách nhiệm phục vụ nông dân sản xuất, tiết kiệm chi phí, giảm giá thành và nâng cao chất lượng nông sản; các cơ quan quản lý nhà nước trực tiếp tại các xã, thôn, bản đã thực hiện hầu hết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, theo hướng đơn giản hóa các thủ tục. Đây là bước cải cách hành chính mạnh mẽ và đã phát huy tác dụng trong phát triển kinh tế - xã hội. * Kinh nghiệm quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp ở tỉnh Xiêng Khoảng. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy quản lý nhà nước bằng cách xây dựng đội ngũ công chức có phẩm chất, có năng lực, bảo đảm thực hiện một nền hành chính dân chủ, trong sạch, vững về nghiệp vụ, giỏi về chuyên môn, đồng thời coi đây cũng là nguồn lực quan trọng để phát triển nông nghiệp, nông thôn. * Giá trị tham khảo cho tỉnh Luông Pha Bang Một là, cần nâng cao chất lượng quy hoạch và quản lý thực hiện quy hoạch phát triển nông nghiệp. Hai là, tạo môi trường thuận lợi để thu hút vốn đầu tư cho phát triển nông nghiệp mà trước hết là đầu tư phát triển cơ sở vật chất hạ tầng kỹ thuật nông nghiệp; Ba là, phát triển nguồn nhân lực đủ về số lượng và chất lượng đáp ứng yêu cầu phát triển nông nghiệp, gắn với đào tạo, chuyển giao khoa học kỹ thuật. 10 Bốn là, làm tốt công tác tuyên truyền, thực hiện nghiêm chỉnh và đầy đủ quy định hiện hành của Nhà nước; Năm là, tăng cường sự phối hợp giữa các sở, ban, ngành liên quan ở các cấp, đặc biệt là cấp cơ sở và nhân dân trong quá trình xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện và kiểm tra, giám sát sản xuất, kinh doanh nông nghiệp. Sáu là, phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hoá cần xây dựng dự án. Tiểu kết chương 1: Để đảm bảo cho sự phát triển bền vững ở các vùng nông thôn hiện nay vấn đề quan trọng nhất là phải thực thi công tác quản lý của nhà nước đối với phát triển nông nghiệp. Công tác quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp được chú trọng và quan tâm thì các vấn đề khác của nông thôn được đầu tư và phát triển toàn diện, nâng cao được mức sống của người dân, phát huy mọi nguồn lực trong phát triển khu vực nông thôn. Trong quá trình đó các chủ thể quản lý nhà nước bằng các biện pháp, công cụ của mình tiến hành khắc phục khó khăn, phát huy thế mạnh của địa phương tạo thành nguồn lực mới cho phát triển nông nghiệp. Qua việc tìm hiểu về vị trí, vai trò cũng như các đặc điểm, yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp hiện nay, sẽ có cái nhìn tổng thể và toàn diện về nông nghiệp. Trên cơ sở các nội dung quản lý nhà nước chung nhất về nông nghiệp như vấn đề ban hành văn bản, chính sách về phát triển nông nghiệp... sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng để đi vào tìm hiểu thực trạng công tác quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp ở chương 2. 11 Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CỦA TỈNH LUÔNG PHA BANG, NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO HIỆN NAY 2.1. Tổng quan về tỉnh Luông Pha Bang 2.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tỉnh Luông Pha Bang Tỉnh Luông Pha Bang là một tỉnh thuộc Miền Bắc của Lào, bao gồm 12 huyện như: Huyện Luông Pha Bang, Huyện, Xiêng Ngân, Huyện Mương Nan, Huyện Pác U, Huyện Nạm Bạc, Huyện Mương Ngoy, Huyện Pác Xeng, Huyện Phôn Xay, Huyện Chom Phết, Huyện Viêng Khăm, Huyện Phu Khun và Huyện Phông Thoong. * Điều kiện tự nhiên Tỉnh Luông Pha Bang có diện tích 80% là miền núi đá dốc, diện tích rừng chiếm 50% diện tích cả tỉnh, có thế nói rừng là một thế mạnh của tỉnh, có rất nhiều cây gỗ và lâm sản quý như: gỗ plamun, gỗ mun, gỗ trò, gỗ trắc, có những loại cây dùng làm thuốc ó núi rừng và những phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ thích hợp cho việc khai thác ngành du lịch. * Đặc điểm kinh tế - xã hội Tính đến năm 2015, cả tỉnh bao gồm 762 bản, có 76.009 hộ gia đình và có dân số 454.000 người, trong đó nữ 278.000 người. Có 3 dân tộc cơ bản cùng sinh sống trên địa bàn tỉnh là Lào Lùm, Lào Xủng, Lào Thâng. Lối sống của 3 dân tộc này có sự khác nhau, Lào Lùm phần lớn làm ruộng, làm vườn, trồng trọt, chăn nuôi, buôn bán, làm công chức nhà nước; dân tộc Lào Thâng làm nương, làm rẫy; còn dân tộc Lào Xủng thích trồng trọt và chăn nuôi. 12 2.1.2. Giới thiệu Sở Nông lâm nghiệp tỉnh Luông Pha Bang Cụ thể: Tổng số cán bộ công chức của sở: 180 người, nữ 42 người Bảng 2.1. Tổng số cán bộ công chức của sở Thạc sĩ Cử nhân Cao đẳng Trung cấp Phổ thông Nam Nữ Nam Nữ Nam Nữ Nam Nữ Nam Nữ 6 0 48 12 62 23 20 6 2 1 (Nguồn: Tổng hợp của Sở Nông Lâm nghiệp của tỉnh Luông Pha Bang năm 2017) * Chức năng, nhiệm vụ của Sở: Thực hiện pháp luật, nghị quyết, nghị định, quyết định, thông tư và các văn bản quy phạm pháp luật cấp trên đề ra. Thực hiện theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, thực hiện các chức năng khác theo quyết định và giao của cấp trên. * Quyền hạn: Quản lý trong lĩnh vực nông lâm nghiệp ở tỉnh. 2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp của tỉnh Luông Pha Bang 2.2.1. Xây dựng và triển khai các quy hoạch, kế hoạch phát triển nông nghiệp Tỉnh đã tập trung chỉ đạo thực hiện công tác lập quy hoạch; triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia; xây dựng và thực hiện các đề án, dự án, kế hoạch phát triển nông nghiệp, nông thôn. - Ban hành, tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách của Trung ương và địa phương trong phát triển nông nghiệp. 2.2.2. Triển khai công tác hỗ trợ phát triển nông nghiệp Tổ chức các hội nghị học tập, tuyên truyền và ký cam kết thực hiện bảo vệ và phát triển rừng cho Chủ tịch huyện, trưởng các bản và hộ gia đình, gồm: 25 hội nghị với 925 người tham gia; tổ chức 502 buổi 13 tuyên truyền với 7.692 lượt người tham gia. Chỉ đạo, đôn đốc các đơn vị, tổ chức, cá nhân trên địa bàn thực hiện các biện pháp phòng, cháy chữa cháy rừng; chủ động về lực lượng và phương tiện để sẵn sàng ứng cứu khi có cháy rừng xảy ra. Phối hợp với chính quyền các cấp tổ chức 06 cuộc diễn tập phòng, cháy chữa cháy rừng. 2.2.3. Triển khai công tác kiểm tra, giám sát và xử lý các vi phạm trong lĩnh vực nông nghiệp Thực hiện chỉ thị của Chính phủ về đẩy mạnh công tác quản lý nhà nước về quy hoạch, chính quyền tỉnh Luông Pha Bang đã quan tâm tổ chức điều tra, khảo sát, lập quy hoạch tình hình sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn. Bên cạnh đó, tỉnh đã tổ chức điều tra khảo sát xây dựng một số quy hoạch chi tiết về thủy lợi, chuyển dịch cơ cấu cây trồng, phân loại đất... 2.3. Đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp tỉnh Luông Pha Bang 2.3.1. Những kết quả đạt được - Về đất nông nghiệp: Cơ cấu giá trị sản xuất ngành chăn nuôi trong tổng giá trị sản xuất nông nghiệp năm 2014 chiếm 40,23% (tăng 6,6% so với năm 2013) [29, tr.2], tiếp tục tạo đà cho các năm tiếp theo thực hiện mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV đã đề ra. Cụ thể là: * Về trồng trọt: Sản lượng lương thực đạt 33,47 vạn tấn, vượt kế hoạch và tăng 1,7% so với năm 2011; duy trì đảm bảo an ninh lương thực trên địa bàn tỉnh. Triển khai thực hiện 07 mô hình 3 giảm 3 tăng trên cây lúa (giảm lượng giống từ 5 - 20kg/ha, giảm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật từ 1 - 2 lần, năng suất tăng từ 15 - 18%); thực hiện 04 mô 14 hình sản xuất nông sản an toàn theo tiêu chuẩn LaoGAP đối với cây chè, cam, bưởi và rau. * Về chăn nuôi, thú y, thuỷ sản: Triển khai lập dự án quy hoạch phát triển chăn nuôi giai đoạn 2016 - 2020. Thực hiện Dự án xây dựng mô hình nhân giống lợn rừng lai, mô hình lợn sinh sản hướng nạc; mô hình chăn nuôi gà an toàn sinh học. * Về quản lý, bảo vệ và phát triển rừng: Toàn tỉnh trồng được 15.681,6ha rừng, đạt 100,52% kế hoạch, trong đó: trồng rừng tập trung 15.085,9ha, đạt 99,9% kế hoạch (trồng rừng sản xuất: 13.830ha; trồng rừng phòng hộ, đặc dụng: 1.255,8ha); trồng cây phân tán (quy diện tích) 595,7ha đạt 119,1% kế hoạch; khai thác gỗ rừng trồng được 193.487m 3 . * Về thực hiện các mô hình, dự án: Sở Nông Lâm nghiệp đã chỉ đạo tiếp tục thực hiện Dự án Xây dựng mô hình nuôi thử nghiệm giống gà sinh sản và nuôi thịt an toàn sinh học, cũng đang được tiếp tục tiến hành, quy mô 2.240 con với 16 hộ tham gia. * Đầu tư vốn cho nông nghiệp, nông thôn Để đầu tư và phát triển nông nghiệp, nông thôn, tỉnh Luông Pha Bang đã huy động vốn từ các nguồn: vốn ngân sách nhà nước, vốn tín dụng đầu tư phát triển, vốn nước ngoài, vốn trong dân và các nguồn vốn khác. 2.3.2. Những mặt hạn chế, yếu kém và nguyên nhân 2.3.2.1. Những mặt hạn chế, yếu kém - Sản xuất nông, lâm, thủy sản có nơi còn manh mún, phân tán, chưa tạo được sản phẩm hàng hoá nông nghiệp có giá trị cao; - Chất lượng đào tạo ở một số cơ sở dạy nghề còn hạn chế, số 15 lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật, thợ lành nghề trong tỉnh chưa đáp ứng được nhu cầu thị trường lao động. - Nhiều hợp tác xã hoạt động chưa đạt hiệu quả do hầu hết các hợp tác xã có quy mô nhỏ bé, thiếu vốn và năng lực sản xuất còn thấp; một số khâu dịch vụ thiết yếu - Việc thu hút nguồn vốn đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn còn hạn chế; một số chính sách chưa phù hợp với thực tế - Chính quyền một số huyện còn thiếu quyết liệt, chưa chủ động trong công tác quản lý, điều hành; trình độ, năng lực của một bộ phận cán bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ về lĩnh vực phát triển nông nghiệp chưa đủ để đáp ứng yêu cầu. - Việc xây dựng kế hoạch sản xuất, đặc biệt trong việc bố trí cơ cấu giống, thời vụ còn chưa hợp lý. 2.3.2.2. Nguyên nhân của những mặt hạn chế, yếu kém - Một số nguyên nhân khách quan cơ bản: + Sản xuất nông nghiệp còn phụ thuộc vào thiên nhiên. + Quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế với khu vực và quốc tế, sức cạnh tranh của hàng hoá nông sản chịu tác động rất lớn của thị trường thế giới. + Sự chuyển dịch lao động trong nông nghiệp và nông thôn sang lĩnh vực dịch vụ, công nghiệp. Một số nguyên nhân chủ quan cơ bản: + Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, sự quản lý điều hành của một số chính quyền cơ sở chưa quán triệt, thiếu chủ động và linh hoạt. + Việc tổ chức thực hiện một số chủ trương của Đảng, cơ chế, chính sách của Nhà nước về nông nghiệp, nông dân, nông thôn chưa đạt hiệu quả. 16 + Một số chính sách chưa phù hợp với thực tế như: chính sách phát triển kinh tế trang trại, phát triển cây chè, cây mía, cơ giới hóa nông nghiệp, nông thôn... chưa được kịp thời sửa đổi. + Công tác đôn đốc, kiểm tra tiến độ thực hiện ở một số cơ quan, địa phương chưa thường xuyên; sự phối hợp giữa các huyện với các sở, ban, ngành chức năng đôi khi còn thiếu chặt chẽ. 2.3.3. Những vấn đề đặt ra đối với việc quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp tỉnh Luông Pha Bang Thứ nhất, phải có sự thống nhất trong việc xác định vị trí, vai trò của ngành nông nghiệp trong tồng thể nền kinh tế, Thứ hai, phải có quy hoạch thống nhất về phân bổ tài nguyên (đất đai, nguồn nước...) phục vụ phát triển nông nghiệp Thứ ba, phải có mức đầu tư vào nông nghiệp tương xứng với vai trò của nông nghiệp đối với phát triển kinh tế, cũng như đáp ứng được yêu cầu của sản xuất nông nghiệp hiện đại. Thứ tư, phải có chính sách của Nhà nước và địa phương đối với phát triển nông nghiệp, nông thôn đủ mức và hợp lý. Thư năm, tổ chức sản xuất nông, lâm, thủy sản phải tập trung và theo hướng hiện đại 17 Tiểu kết Chương 2 Sự quản lý của nhà nước đối với nông nghiệp thể hiện ở 2 phương diện, hoặc thúc đẩy nông nghiệp phát triển hoặc kìm hãm. Để thúc đẩy nông nghiệp phát triển, Nhà nước dựa trên cơ sở pháp luật chung đã đưa ra các quyết định, nghị định, chỉ thị nhằm quy hoạch, đầu tư, hỗ trợ, khuyến khích sự phát triển của nông nghiệp. Bên cạnh những kết quả đạt được, quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp vẫn còn nhiều vấn đề bất cập, như vấn đề phân bổ nguồn tài nguyên nông nghiệp, tìm nguồn vốn để đầu tư cho nông nghiệp Những tồn tại nêu trên, ngoài việc bắt nguồn từ những nguyên nhân chủ quan và khách quan tất yếu của sự phát triển, còn do một số nguyên nhân khách quan khác nằm ngoài sự phát triển. 18 Chương 3 PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CỦA TỈNH LUÔNG PHA BANG, NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO 3.1. Phương hướng quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp của tỉnh Luông Pha Bang 3.1.1. Nhận định cơ hội và thách thức đối với phát triển nông nghiệp tỉnh Luông Pha Bang thời gian tới 3.1.1.1. Những cơ hội - Đảng và Nhà nước Lào luôn quan tâm đến phát triển nông nghiệp và khẳng định đây là một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. - Nông nghiệp Lào đã có những bước phát triển vượt bậc: giá trị sản xuất và giá trị gia tăng đã liên tục tăng trong một thời gian dài, sản lượng hàng hóa ngày càng tăng, - Những tiến bộ kỹ thuật được áp dụng rộng rãi trong nông nghiệp, đưa công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp, cơ giới hoá sản xuất, chú trọng đầu tư công nghiệp chế biến đã góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp - Toàn cầu hóa tạo ra thời cơ để Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào nói chung và tỉnh Luông Pha Bang nói riêng phát triển nông nghiệp hàng hóa. 3.1.1.2. Những thách thức - Nông nghiệp cả nước nói chung, tỉnh Luông Pha Bang nói riêng thời gian qua chủ yếu tăng trưởng theo chiều rộng thông qua việc tăng vụ và tăng các yếu tố đầu vào của sản xuất 19 - Tác động tiềm ẩn của biến đổi khí hậu đang trở thành một vấn đề rất đáng quan ngại, đe dọa sự phát triển nông nghiệp trên phạm vi cả nước. - Dịch vụ và cơ sở vật chất hạ tầng hỗ trợ cho việc phát triển nông nghiệp vẫn chưa theo kịp với đà tăng trưởng kinh tế của toàn xã hội. - Nông nghiệp Lào nói chung, của tỉnh Luông Pha Bang nói riêng trên thực tế đa phần vẫn sản xuất theo quy mô nhỏ lẻ, manh mún, mang nặng tính tự cung tự cấp. 3.1.1.3. Những yêu cầu đặt ra - Nông nghiệp sẽ phải nâng cao vị thế cạnh tranh trên cơ sở nâng cao chất lượng, gia tăng giá trị và an toàn vệ sinh thực phẩm. - Cần có những thay đổi tích cực góp phần xây dựng nông nghiệp tiên tiến, tạo nền tảng cho một nền kinh tế công nghiệp - Nông nghiệp Luông Pha Bang phải được xác định là mũi nhọn trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh - Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp sâu rộng (phương thức sản xuất, khoa học công nghệ, vốn). - Nông nghiệp sẽ phát triển theo xu hướng chuỗi giá trị, liên kết nhóm và các dạng hợp đồng. 3.1.2. Định hướng phát triển nông nghiệp của tỉnh Luông Pha Bang trong thời gian tới Báo cáo Chính trị tại Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Luông Pha Bang lần thứ XV (năm 2015) nhiệm kỳ 2016 - 2021 đã xác định hướng phát triển nông nghiệp trên địa bàn tỉnh là phát triển vững chắc nông, lâm nghiệp, thủy sản theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, chuyên canh, gắn với xây dựng nông thôn mới, tạo chuyển biến mạnh về đời sống nông dân và bộ mặt nông thôn.. 20 3.1.3. Phương hướng quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp của tỉnh Luông Pha Bang Phương hướng cơ bản của quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp ở tỉnh Luông Pha Bang là phải đạt hiệu quả cao, từ đó tạo điều kiện để nông nghiệp của tỉnh này phát triển nhanh, có hiệu quả hơn và bền vững hơn. Nhờ đó mà cải thiện không ngừng đời sống của người dân trong tỉnh; tạo điều kiện để người nông dân của Luông Pha Bang có thể tham gia toàn cầu hóa ngày càng nhiều... 3.2. Một số giải pháp chủ yếu để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp tỉnh Luông Pha Bang 3.2.1. Nâng cao nhận thức của các chủ thể quản lý đối với phát triển nông nghiệp Nâng cao nhận thức của các chủ thể quản lý đối với phát triển nông nghiệp; về yêu cầu trong quản lý, vai trò chủ thể của người nông dân trong quá trình phát triển, xây dựng nông thôn mới, từ đó có những hành động cụ thể hoạt động quản lý có chất lượng hơn. 3.2.2. Hoàn thiện chính sách về phát triển nông nghiệp Xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính sách về nông nghiệp nhằm phát triển nông nghiệp tỉnh Luông Pha Bang với những nội dung cụ thể, phù hợp, đồng thời chú trọng phát huy lợi thế cạnh tranh của địa phương. Cần xác định rõ chính sách về phát triển các ngành sản phẩm nông, lâm, thủy sản cho phù hợp theo từng vùng, thích ứng với thị trường, tạo ra các vùng sản xuất ổn định; cần rà soát chính sách sử dụng đất để phát triển các loại cây trồng có giá trị cao theo tín hiệu thị trường trên mỗi vùng sinh thái, phù hợp với đặc tính thổ nhưỡng của đất canh tác. 21 3.2.3. Đầu tư phát triển nông nghiệp theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá - Tiếp tục tăng cường đầu tư cho lĩnh vực phát triển nông nghiệp - Tăng cường đầu tư vào nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ phục vụ phát triển nông nghiệp - Đầu tư mua sắm máy móc, thiết bị cần thiết cho sản xuất, thu hoạch và bảo quản nông sản - Có các biện pháp giảm nhẹ thiên tai lũ quét, lũ ống - Phát triển thủy lợi phục vụ nông nghiệp - Cần xây dựng công trình thủy lợi đồng bộ từ đầu mối, kênh mương và công trình trên kênh. 3.2.4. Tăng cường công tác khuyến nông - Sở Nông lâm nghiệp tỉnh cần mở nhiều lớp tập huấn ngắn hạn cho bà con nông dân để họ nắm bắt được những quy trình, công nghệ, kỹ thuật sản xuất mới. - Các sở, ban, ngành tỉnh Luông Pha Bang nên sớm rà soát chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy của Trung tâm Khuyến nông, các trường nghề... - Khuyến khích phát triển ngành nghề nông thôn 3.2.5. Đẩy mạnh xúc tiến thương mại phục vụ phát triển nông nghiệp - Thực hiện tốt công tác dự báo, thông tin thị trường: - Sản xuất ra những mặt hàng nông sản có chất lượng, phù hợp với nhu cầu thị trường: - Đảm bảo tính hiệu quả của các mô hình liên kết kinh tế nhằm bao tiêu sản phẩm cho nông dân: 22 - Có cơ chế ưu đãi cho tư nhân xây dựng những cơ sở chế biến, xuất khẩu hàng nông sản: 3.2.6. Nâng cao chất lượng cán bộ, công chức thực hiện quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp Con người là nguồn lực quan trọng trong các nguồn lực kinh tế, đóng góp rất lớn vào phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt trong thời đại kinh tế tri thức. Nông nghiệp muốn tăng trưởng cao, sản phẩm nông nghiệp tạo ra có chất lượng, có sức cạnh tranh lớn trên thị trường, cần phải áp dụng những quy trình, công nghệ sản xuất mới, ứng dụng những thành tựu tiên tiến của khoa học, kỹ thuật hiện đại vào phát triển nông nghiệp. 3.2.7. Tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp Trước hết cần thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch phát triển nông nghiệp của tỉnh. Chỉ khi có những vấn đề trong quy hoạch đã trở lên lạc hậu mới tiến hành điều chỉnh. Không được phép tự tiện điều chỉnh quy hoạch phát triển nông nghiệp khi chưa có nhu cầu. Tiểu kết chương 3: Để nâng cao chất lượng quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp, tỉnh Luông Pha Bang, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào cần phải có những giải pháp mang tính đồng bộ cả về chủ trương, chính sách, quy hoạch phát triển lẫn tổ chức thực hiện. Sự nỗ lực này không chỉ là trách nhiệm của bản thân chính quyền tỉnh, mà quan trọng hơn với tư cách chủ thể quản lý, là bộ phận chủ yếu nhất của kiến trúc thượng tầng, chính quyền tỉnh phải huy động được mọi nguồn vốn, nguồn lực trong nước và ở nước ngoài để tập trung 23 phát triển nông nghiệp và kinh tế nông thôn nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển giữa thành thị và nông thôn bằng cách đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng xã hội ở nông thôn, thực hiện tốt chính sách xoá đói giảm nghèo, tăng cường hỗ trợ cho các vùng đặc biệt khó khăn,... 24 KẾT LUẬN Nông nghiệp là ngành sản xuất lâu đời, cung cấp lương thực phẩm thiết yếu cho con người, vì vậy, cùng với sự tiến bộ, phát triển của khoa học kỹ thuật và sự biến đổi khí hậu trên toàn cầu, đòi hỏi nông nghiệp phải có những bước chuyển biến để một mặt, tận dụng được tối đa những lợi thế, mặt khác, hạn chế đến mức tối thiểu những khó khăn nhằm góp phần chung vào phát triển kinh tế - xã hội. Luận văn đã tập trung giải quyết một số nội dung chính sau: Thứ nhất, hệ thống hoá và làm rõ thêm một số vấn đề lý luận về nông nghiệp, quản lý nhà nước đối với phát triển nông nghiệp và chỉ ra các nhân tố chính tác động đối với quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp. Đánh giá thực trạng công tác quản lý nhà nước đối với nông nghiệp của 2 địa phương có nhiều thành tựu về phát triển nông nghiệp để rút ra giá trị tham khảo cho tỉnh Luông Pha Bang về quản lý nhà nước đối với phát triển nông nghiệp. Thứ hai, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp ở tỉnh Luông Pha Bang, xác định những kết quả đạt được, nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém trong quản lý nhà nước đối với phát triển nông nghiệp ở địa bàn tỉnh Luông Pha Bang. Thứ ba, trên cơ sở phân tích các quan điểm, mục tiêu và phương hướng phát triển nông nghiệp của tỉnh, luận văn đề xuất một hệ thống giải pháp cơ bản và thiết yếu để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về phát triển nông nghiệp của tỉnh Luông Pha Bang