Tóm tắt Luận văn Quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn Quận 12, thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ____________ ______ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN DI KHANG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Thành phố Hồ Chí Minh - Năm 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ____________ ______ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN DI KHANG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: QUẢN LÝ CÔNG Mã số: 60 34 04 03 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. PHAN ÁNH HÈ Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: (i) Luận văn này là sản phẩm nghiên cứu của tôi, (ii) Số liệu trong luận văn được điều tra trung thực, (iii) Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình. Tác giả luận văn Nguyễn Di Khang LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin được gửi lời cảm ơn đến tất cả quý thầy cô đã giảng dạy trong chương trình đào tạo cao học ngành Quản lý công, lớp HC19N11, những người đã truyền đạt cho tôi những kiến thức hữu ích làm cơ sở cho tôi thực hiện tốt luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn TS. Phan Ánh Hè đã tận tình hướng dẫn cho tôi trong thời gian thực hiện luận văn, đã chỉ bảo cho tôi nhiều kinh nghiệm thực hiện đề tài. Tôi cũng xin cảm ơn đến tất cả các anh, chị, đồng nghiệp đã giúp đỡ tôi trong quá trình thu thập tài liệu, số liệu, thông tin của luận văn. Sau cùng tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến gia đình đã luôn tạo điều kiện tốt nhất cho tôi trong suốt quá trình học cũng như thực hiện luận văn. Mặc dù đã hết sức cố gắng, nhưng do trình độ còn hạn chế và thời gian hạn hẹp, chắc chắn luận văn còn có những sai sót nhất định. Rất mong thầy cô và bạn đọc góp ý. Xin trân trọng cám ơn! Tác giả luận văn Nguyễn Di Khang DANH MỤC VIẾT TẮT - CBCC : Cán bộ, công chức - GPXD : Giấy phép xây dựng - HĐND : Hội đồng nhân dân - UBND : Ủy ban nhân dân - QLĐT : Quản lý đô thị - QHXD : Quy hoạch xây dựng - TTN&TKQ : Tổ tiếp nhận và trả kết quả - CNQSDĐ : Chứng nhận quyền sử dụng đất MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU 01 Chƣơng 1 CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ 1.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM 06 1.1.1. Khái niệm đô thị và đô thị hóa 06 1.1.2. Khái niệm trật tự xây dựng 07 1.1.3 Khái niệm quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị 07 1.2. SỰ CẦN THIẾT VÀ YÊU CẦU CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ 07 1.2.1. Sự cần thiết quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị 07 1.2.2. Yêu cầu của quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị 08 1.3. NỘI DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ 08 1.3.1. Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây dựng 08 1.3.2. Quản lý nhà nước về xây dựng theo quy hoạch 08 1.3.3. Quản lý nhà nước về cấp, thu hồi giấy phép xây dựng và xây dựng theo giấy phép xây dựng 08 1.3.4. Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức nghiệp vụ cho CBCC quản lý về trật tự xây dựng đô thị 08 1.3.5. Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử phạt vi phạm hành chính trong xây dựng 09 1.4. KINH NGHIỆM QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG Ở MỘT SỐ QUẬN CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI VÀ THÀNH PHỒ HỒ CHÍ MINH 09 1.4.1. Kinh nghiệm của quận Tây Hồ, Thành phố Hà Nội 09 1.4.2. Kinh nghiệm của huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh 09 1.4.3. Bài học kinh nghiệm rút ra cho quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh 10 Chƣơng 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 2.1. KHÁI QUÁT VỀ QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 11 2.1.1. Điều kiện tự nhiên và điều kiện kinh tế - xã hội của Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh 11 a. Điều kiện tự nhiên của Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh 11 b. Phát triển kinh tế - xã hội của Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh 11 2.1.2. Tác động của đặc điểm tự nhiên và điều kiện kinh tế - xã hội đến quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn quận 12, thành phố Hồ Chí Minh 12 2.2. VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 12 2.2.1. Tình hình trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh 12 2.2.2. Đánh giá chung về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh 12 a. Những kết quả đạt được 12 b. Những hạn chế, tồn tại 13 2.3. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 13 2.3.1. Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây dựng 13 2.3.2. Quản lý nhà nước về xây dựng theo quy hoạch 13 2.3.3. Quản lý nhà nước về cấp, thu hồi giấy phép xây dựng và xây dựng theo giấy phép xây dựng 14 2.3.4. Về thực hiện tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức nghiệp vụ cho CBCC quản lý về trật tự xây dựng đô thị 14 2.3.5. Về thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm hành chính trong xây dựng 15 2.3.6. Đánh giá chung quản lý nhà nước về trật tự xây dựng tại địa bàn Quận 12, thành phố Hồ Chí Minh 15 a. Những kết quả đạt được 16 b. Những hạn chế, bất cập 16 c. Nguyên nhân của những hạn chế, bất cập 17 - Nguyên nhân khách quan 17 - Nguyên nhân chủ quan 18 Chƣơng 3 PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 3.1. PHƢƠNG HƢỚNG VÀ MỤC TIÊU 18 3.1.1. Phương hướng, mục tiêu quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị của thành phố Hồ Chí Minh nói chung 18 3.1.2. Phương hướng, mục tiêu quản lý nhà nước về trật tự xây dựng đô thị của quận 12, thành phố Hồ Chí Minh 18 3.2. GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, TP.HCM 19 3.2.1. Giải pháp về tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, nghiệp vụ cho CBCC quản lý về trật tự xây dựng đô thị và tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây dựng 19 3.2.2. Giải pháp quản lý nhà nước về xây dựng theo quy hoạch 20 3.2.3. Giải pháp quản lý nhà nước về cấp, thu hồi giấy phép xây dựng và quản lý xây dựng theo giấy phép 20 3.2.4. Giải pháp về thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm hành chính trong xây dựng 21 3.2.5. Nhóm giải pháp khác: 21 3.3. KIẾN NGHỊ 22 KẾT LUẬN 23 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII đã chỉ rõ mục tiêu phát triển đô thị: "Cần phải phát triển đô thị một cách vững chắc, có trật tự, nhằm xây dựng một đô thị đàng hoàng hơn to đẹp hơn. Tỷ lệ đô thị hóa đến năm 2020 đạt 38-40%"; Đáp ứng yêu cầu phát triển đô thị của thành phố Hồ Chí Minh, Quận 12 đƣợc thành lập trên cơ sở tách ra từ 07 xã của huyện Hóc Môn từ ngày 01 tháng 04 năm 1997; với đặc thù vốn đƣợc tách ra từ một Huyện thuần nông có xuất phát điểm của hệ thống hạ tầng kỹ thuật thấp; hiện nay, dƣới sự tác động mạnh mẽ của quá trình đô thị hóa đã đặt ra cho Quận 12 nhiều khó khăn và thách thức, tình trạng vi phạm pháp luật về xây dựng ngày càng nghiêm trọng và phức tạp, phá vỡ quy hoạch - kiến trúc của quận, gây mất thẩm mỹ cho diện mạo và mỹ quan đô thị. Với những lý do nêu trên, việc hoàn thiện, nâng cao công tác quản lý Nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn Quận 12 là yêu cầu cấp thiết. Đó cũng là lý do tôi chọn đề tài: "Quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn Quận 12, thành phố Hồ Chí Minh". 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Một là, các công trình nghiên cứu đã in thành sách: - Tiến sĩ khoa học Nguyễn Ngọc Châu: “Quản lý đô thị”, NXB Xây dựng, Hà Nội, năm 2001. - Tiến sĩ Võ Kim Cƣơng: “Quản lý đô thị trong thời kỳ đổi mới”, NXB Xây dựng Hà Nội, năm 2004. - Nguyễn Đăng Sơn: “Phương pháp tiếp cận mới về quy hoạch và quản lý đô thị”, NXB Xây dựng Hà Nội, năm 2005. Hai là, các báo cáo nghiên cứu, kỷ yếu hội thảo, bài báo đƣợc công bố trên các tạp chí khoa học: 2 - Đề tài khoa học cấp bộ, “Nghiên cứu các giải pháp hoàn thiện tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý đô thị của chính quyền địa phƣơng” (từ thực tiễn thành phố Hà Nội) của PGS.TS Phạm Kim Giao (2008), Học viện Hành chính, Hà Nội. - Nhóm tác giả GS.TS Nguyễn Quang Ngọc, TS Đoàn Minh Huấn, KS. Bùi Xuân Dũng (2010): “Hoàn thiện mô hình tổ chức và quản lý đô thị Hà Nội – luận cứ và giải pháp” , Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Ba là, các Luận án Tiến sĩ, Luận văn Thạc sĩ về quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị: - Trần Ngọc Hổ, Học viện Hành Chính quốc gia, (2008), Luận văn Thạc sĩ Quản lý công “Hệ thống giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nƣớc về đô thị của chính quyền cấp quận, thành phố Hồ Chí Minh” (từ thực tiễn quận 12, thành phố Hồ Chí Minh). - Chử Thị Kim Anh (2014), Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Luật- Khoa Luật, Đại học quốc gia Hà Nội "Quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn quận Hoàng Mai". - Hà Văn Trung, Luận văn thạc sỹ, Đại học Đà Nẵng, năm 2012 “Đổi mới quản lý nhà nƣớc về kết cấu hạ tầng ở thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam”. - Đoàn Thị Dung Huyền, Luận văn Cao học quản lý hành chính công, lớp CH14H, Hà Nội, năm 2012 “Hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về quy hoạch đô thị hiện nay thực trạng và giải pháp”. - Nguyễn Ngọc Quyến, Luận văn thạc sỹ, lớp CH14H, Hà Nội, năm 2012: “Quản lý nhà nƣớc về đô thị tại thành phố Hà Nội, lý luận và thực tiễn” của tác giả. - Trần Thanh Hải, Luận văn thạc sỹ quản lý hành chính công, Hà Nội, năm 2012: “Quản lý nhà nƣớc đối với chất lƣợng các công trình xây dựng trên địa bàn thành phố Hà Nội”. 3 - Võ Thanh Đức (2013), Luận văn thạc sĩ hành chính công “Quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị, thực tiễn tại quận 9, thành phố Hồ Chí Minh”. - Bùi Nguyễn Huy Hoàng (2012), Luận văn thạc sĩ hành chính công “Quản lý nhà nƣớc trong hoạt động xây dựng nhà ở riêng lẻ trên địa bàn quận Gò Vấp, thành phố Hồ Chí Minh”. - Phạm Minh Trung (2013), Luận văn thạc sĩ hành chính công “Quản lý nhà nƣớc trong lĩnh vực chỉnh trang và phát triển đô thị, từ thực tiễn Quận 3, thành phố Hồ Chí Minh”. - Huỳnh Thanh Dũng (2015), Luận văn thạc sĩ hành chính công “Quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng và cấp phép xây dựng tại địa bàn thành phố Cà Mau”. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài 3.1. Mục đích nghiên cứu của đề tài Mục đích nghiên cứu đề tài là làm rõ cơ sở khoa học của quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn Quận 12, thành phố Hồ Chí Minh; qua đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị tại địa phƣơng. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu đối với đề tài Với mục đích nghiên cứu trên, nhiệm vụ nghiên cứu đối với đề tài bao gồm: - Xây dựng khung lý thuyết quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị ở cấp huyện. - Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn Quận 12, thành phố Hồ Chí Minh. - Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng tại địa bàn quận 12, thành phố Hồ Chí Minh. 4 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của luận văn là quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn quận 12, thành phố Hồ Chí Minh. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi về nội dung nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu đối với quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn quận 12, thành phố Hồ Chí Minh. - Phạm vi về không gian: chủ yếu tại địa bàn quận 12, thành phố Hồ Chí Minh. Ngoài ra, có nghiên cứu và đúc kết kinh nghiệm ở một số địa phƣơng trong nƣớc. - Phạm vi về thời gian: các thông tin, dữ liệu đƣợc thu thập sử dụng cho phân tích đánh giá thực trạng chủ yếu giai đoạn từ năm 2012 đến năm 2016, định hƣớng tầm nhìn giải pháp đến năm 2025. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Phƣơng pháp luận Việc tiếp cận nghiên cứu đề tài dựa trên quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng, duy vật lịch sử, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh và quan điểm, đƣờng lối của Đảng và Nhà nƣớc. 5.2. Phƣơng pháp nghiên cứu - Phƣơng pháp thu thập thông tin: + Thông tin thứ cấp: đƣợc thu thập qua các nghiên cứu báo cáo đã đƣợc công bố nhƣ: sách, giáo trình của Học viên Hành chính Quốc gia, kỷ yếu hội thảo khoa học, bài báo khoa học, luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ, các báo cáo, thông tin của phòng Quản lý đô thị quận, Đội thanh tra xây dựng địa bàn quận 12, số liệu thống kê của quận 12, thành phố Hồ Chí Minh ... + Thông tin sơ cấp: đƣợc tác giải thu thập qua phỏng vấn, trao đổi và tham khảo ý kiến của các chuyên gia, nhà quản lý và 5 nhà khoa học liên quan đến quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị. - Phƣơng pháp xử lý thông tin: Thông qua các phƣơng pháp phân tích, tổng hợp đối chiếu, so sánh, suy luận ... một cách có hệ thống và khoa học. Phần mềm phân tích sử dụng chủ yếu: Excel. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Ý nghĩa về lý luận: Xây dựng đƣợc khung lý thuyết quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn cấp huyện; theo đó, luận văn đã làm rõ đƣợc nội hàm của các khái niệm chính trong đó có khái niệm quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị và nội dung quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị ở cấp huyện. - Ý nghĩa về thực tiễn: + Phân tích và đánh giá một cách khoa học thực trạng quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn quận 12, thành phố Hồ Chí Minh. + Chỉ ra những hạn chế, bất cập của quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn quận 12, thành phố Hồ Chí Minh, từ đó đề xuất đƣợc hệ thống các giải pháp đồng bộ góp phần hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị tại địa phƣơng. + Luận văn có thể là tài liệu tham khảo hữu ích cho học sinh, sinh viên, các nhà quản lý ở địa phƣơng và những ai quan tâm đến vấn đề này. 7. Kết cấu của luận văn Kết cấu của luận văn ngoài phần Mở đầu và Kết luận, luận văn gồm có các chƣơng sau: Chƣơng 1: CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ 6 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chƣơng 3: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chƣơng 1 CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ 1.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM 1.1.1. Khái niệm đô thị và đô thị hóa - Đô thị là khu vực tập trung dân cƣ sinh sống có mật độ cao và chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực kinh tế phi nông nghiệp, là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hoá hoặc chuyên ngành, có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia hoặc một vùng lãnh thổ, một địa phƣơng, bao gồm nội thành, ngoại thành của thành phố; nội thị, ngoại thị của thị xã; thị trấn. - Đô thị hoá là một quá trình tập trung dân cƣ đô thị. Đồng thời đó là quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hƣớng sản xuất nông nghiệp giảm, sản xuất phi nông nghiệp tăng. Bộ mặt đô thị ngày càng hiện đại, không gian đô thị mở rộng. 1.1.2. Khái niệm trật tự xây dựng Trật tự xây dựng là trạng thái đƣợc hình thành dựa trên sự thực thi pháp luật về xây dựng trong thực tiễn của chủ thể nhằm duy trì sự ổn định về trật tự xây dựng. 1.1.3. Khái niệm quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị Quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng là sự tác động mang tính đồng bộ, có chủ đích của cơ quan quản lý nhà nƣớc có thẩm 7 quyền đến các chủ thể tham gia vào các hoạt động xây dựng nhằm đảm bảo cho các hoạt động xây dựng tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật. 1.2. SỰ CẦN THIẾT VÀ YÊU CẦU CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ 1.2.1. Sự cần thiết của quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị Để xây dựng và phát triển đô thị hiệu quả thì nhà nƣớc cần phải quy hoạch, lập kế hoạch xây dựng và phát triển đô thị. Để đảm bảo các công trình không đƣợc xây dựng một cách tự phát, không phép, trái định hƣớng phát triển mà bắt buộc phải tuân thủ theo quy hoạch, kế hoạch, định hƣớng phát triển đô thị thì nhà nƣớc phải tổ chức, quản lý xây dựng một cách có trật tự, tuân thủ các quy định của pháp luật về xây dựng và quy hoạch. Do đó, quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng có vai trò quan trọng trong việc phát triển đô thị bền vững, có ý nghĩa quyết định trong xây dựng và phát triển của các đô thị, trách nhiệm của các cấp chính quyền trong công tác đảm bảo trật tự đô thị là một nội dung quan trọng đảm bảo quản lý và phát triển đô thị hiệu quả. 1.2.2. Yêu cầu của quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị Thứ nhất, phải hình thành quy hoạch về định hƣớng phát triển tổng thể hệ thống đô thị, tránh tình trạng phát triển đô thị tự phát không theo quy hoạch. Thứ hai, cần thống kê, điều tra nắm chắc thực trạng sử dụng đất đai của các đô thị hiện có; chủ động xây dựng quy hoạch chi tiết việc phát triển không gian và sử dụng đất đô thị. Thứ ba, chú trọng xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính sách, công cụ và bộ máy quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị từ Trung ƣơng đến các thành phố, các quận và cấp phƣờng. 8 1.3. NỘI DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ 1.3.1. Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây dựng. 1.3.2. Quản lý nhà nƣớc về xây dựng theo quy hoạch Thứ nhất, Công bố quy hoạch xây dựng Thứ hai, Hình thức công bố công khai quy hoạch xây dựng Thứ ba, Cắm mốc giới ngoài thực địa Thứ tƣ, Cung cấp thông tin về quy hoạch xây dựng Thứ năm, Xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về Quy hoạch xây dựng 1.3.3. Quản lý nhà nƣớc về cấp, thu hồi giấy phép xây dựng và xây dựng theo giấy phép xây dựng Giấy phép xây dựng (GPXD) là một loại văn bản quy phạm pháp luật về xây dựng, cho phép quản lý Nhà nƣớc về xây dựng, các tổ chức cá nhân trong và ngoài nƣớc đầu tƣ xây dựng trên địa bàn phải thực hiện theo quy định trong giấy phép này và các quy định có liên quan của Nhà nƣớc. Nội dung quản lý nhà nƣớc về xây dựng theo giấy phép xây dựng: Thứ nhất, Các công trình đƣợc miễn giấy phép xây dựng Thứ hai, Thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng Thứ ba, Yêu cầu đối với công tác cấp giấy phép Thứ tư, Những tiêu chí xác định công trình xây dựng sai giấy phép xây dựng 1.3.4. Tổ chức tập huấn, bồi dƣỡng kiến thức nghiệp vụ cho CBCC quản lý về trật tự xây dựng đô thị. 9 1.3.5. Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử phạt vi phạm hành chính trong xây dựng. 1.4. KINH NGHIỆM QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG Ở MỘT SỐ QUẬN CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI VÀ THÀNH PHỒ HỒ CHÍ MINH 1.4.1. Kinh nghiệm của quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng vi phạm trật tự xây dựng đô thị là do buông lỏng trong công tác quản lý, nể nang, né tránh, đùn đẩy trách nhiệm giữa các đơn vị. Trƣớc tình trạng đó, quận đã chỉ đạo tăng cƣờng công tác quản lý đô thị, đất đai và trật tự xây dựng trên địa bàn, trong đó phân định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm của các đơn vị liên quan. Đối với cấp phƣờng, quận yêu cầu Chủ tịch UBND phƣờng phải chịu trách nhiệm toàn diện trong việc thực hiện các quy định về quản lý đô thị, đất đai, xây dựng và xử lý các vi phạm. 1.4.2. Kinh nghiệm của huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh Ở đây, nhiều ngƣời dân chọn cách sang nhƣợng lại đất nông nghiệp, đất không thuộc diện quy hoạch đất ở đô thị, tiến hành xây dựng nhà ở trái phép, mỗi năm có khoảng vài trăm vụ xây dựng không phép, và con số vi phạm về trật tự xây dựng có chiều hƣớng gia tăng ngày càng nhiều hơn. Để diễn ra tình trạng nêu trên, theo nhận định của lãnh đạo UBND huyện Bình Chánh thì “Có ba nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng xây dựng không phép”. Thứ nhất cũng là nguyên nhân quan trọng nhất chính là các xã đã đô thị hóa hết nhƣng vẫn phải theo cơ chế quản lý nhà nƣớc theo kiểu nông thôn. Thứ hai là do vấn đề quy hoạch hiện không còn phù hợp với tình hình phát triển của địa phƣơng. Thứ ba là cơ chế phối hợp xử lý nhà không phép giữa các xã, huyện và Sở Xây dựng còn bất cập” . 10 1.4.3. Bài học kinh nghiệm rút ra cho quận 12, thành phố Hồ Chí Minh Một là, Nâng cao công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật về xây dựng, triển khai đến ngƣời dân một cách thƣờng xuyên, liên tục. Hai là, xây dựng chính sách đãi ngộ, tạo điều kiện thuận lợi thu hút nguồn nhân lực chất lƣợng cao tham gia lực lƣợng quản lý trật tự xây dựng đô thị. Ba là, Tuyên truyền sâu rộng, niêm yết công khai trên các phƣơng tiện thông tin đại chúng, băng rôn, loa truyền thanh tại các khu phố, bản tin tổ dân phố về đồ án quy hoạch sử dụng đất, các quy định của pháp luật về trật tự xây dựng và quy trình, thủ tục cấp giấy phép xây dựng, các hành vi vi phạm pháp luật xây dựng, mức phạt và các hình thức xử lý vi phạm trật tự xây dựng. Bốn là, rà soát, xây dựng đồ án quy hoạch đảm bảo tính khả thi, phân bố đảm bảo tỷ lệ quy hoạch sử dụng đất theo số dân và tầm nhìn chiến lƣợc những năm tiếp theo đảm bảo dự đoán quy mô tỷ lệ tăng dân. Năm là, rà soát, xây dựng hoàn chỉnh quy chế phối hợp giữa các lực lƣợng quản lý trật tự xây dựng, thanh tra xây dựng ở các cấp. Chƣơng 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 2.1. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12 2.1.1. Điều kiện tự nhiên và điều kiện kinh tế - xã hội của Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh 11 a. Điều kiện tự nhiên của Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh Quận 12 có diện tích tự nhiên 5.274,9045 ha. Ranh giới hành chính đƣợc giới hạn bởi: Phía Đông giáp: huyện Thuận An – tỉnh Bình Dƣơng và quận Thủ Đức (phần giáp sông Sài Gòn). Phía Tây giáp: Huyện Hóc Môn và QuậnTân Bình. Phía Nam giáp: quận Bình Thạnh, Gò Vấp, Tân Bình, Tân Phú, và quận Bình Tân. Phía Bắc giáp: huyện Hóc Môn. b. Phát triển kinh tế - xã hội của Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh Về Kinh tế: Cơ cấu kinh tế của quận phát triển theo định hƣớng “dịch vụ - công nghiệp – nông nghiệp”, tỷ trọng ngành thƣơng mại - dịch vụ đạt 52,24% tổng giá trị thực hiện. Sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp đạt mức 47,33% trong tổng giá trị; tỷ trọng nông nghiệp chỉ còn 0,43%. Tốc độ phát triển ngành công nghiệp tăng trƣởng bình quân 17,3% năm; ngành thƣơng mại - dịch vụ đạt 19,6% năm. Về xã hội:Cung cấp nƣớc sạch cho cho 130.796/130.796 hộ dân. Số ngƣời tập luyện thể dục thể thao thƣờng xuyên đạt 28,7% /dân số, Tỷ lệ hoàn thành chƣơng trình tiểu học 100%. Tỷ lệ học sinh lên lớp thẳng đạt 99.2%. Tổ chức giới thiệu việc làm cho trên 3.500 lao động, trong đó số lao động đã qua đào tạo nghề tỷ lệ trên 60%, đào tạo nghề cho trên 6.000 lao động. 2.1.2. Tác động của đặc điểm tự nhiên và điều kiện kinh tế - xã hội đến quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn quận 12, thành phố Hồ Chí Minh. Một là, một số cá nhân, tổ chức lách luật thực hiện phân lô hộ lẻ, đầu tƣ xây dựng nhà ở không đảm bảo tiêu chuẩn theo quy định. Hai là, yêu cầu các công trình nhà văn hóa, trƣờng học, mẫu giáo, nhà trẻ, bệnh viện, siêu thị, công viên, nhà thể thao, các công trình phụ trợ khác phục vụ dân sinh làm tăng áp lực, tác động 12 đối với quản lý nhà nƣớc về đô thị, trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn quận 12. Ba là, một bộ phận ngƣời dân chƣa nắm rõ các quy định của pháp luật về cấp phép xây dựng, có hành vi vi phạm. Bốn là, sự yếu kém về chuyên môn, nghiệp vụ của công chức làm công tác cấp phép và thanh tra xây dựng. Năm là, địa bàn quận rộng lớn, nhiều kênh rạch, bờ hữu sông Sài Gòn, sông Vàm Thuật bao quanh kèm với sự phối hợp chƣa nhịp nhàng giữa các cơ quan quản lý nhà nƣớc. 2.2. VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 2.2.1. Tình hình trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh 2.2.2. Đánh giá chung về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh a. Những kết quả đạt đƣợc Bằng sự nổ lực của cấp ủy, chính quyền, mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội, hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nƣớc trên lĩnh vực trật tự xây dựng đô thị đã từng bƣớc đƣợc nâng cao, thủ tục hành chính trong lĩnh vực cấp giấy phép xây dựng từng bƣớc đƣợc đơn giản hóa, lực lƣợng cán bộ công chức thực thi nhiệm vụ đƣợc đào tạo chuẩn về trình độ chuyên môn, năng lực tiếp công dân, cơ ở vật chất đƣợc trang bị hiện đại, đảm bảo giải quyết hiệu quả nhu cầu chính đáng, lợi ích hợp pháp của ngƣời dân trên lĩnh vực xây dựng. b. Những hạn chế, tồn tại Thứ nhất, Công tác tổ chức thực hiện của cơ quan cấp phép xây dựng chƣa tốt, việc thụ lý hồ sơ chƣa kịp thời. 13 Thứ hai, Nhận thức và hiểu biết pháp luật liên quan đến công tác cấp phép xây dựng của các chủ đầu tƣ và cán bộ công chức thực hiện công tác cấp phép xây dựng chƣa đầy đủ. Thứ ba, Công tác quy hoạch xây dựng chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu đầu tƣ. Thứ tư, chủ dầu tƣ lại tự điều chỉnh thiết kế công trình nhiều lần dẫn đến phải lấy ý kiến thỏa thuận lại nhiều lần làm kéo dài thời gian xét cấp giấy phép xây dựng. Thứ năm, Cơ quan cấp giấy phép xây dựng đã yêu cầu thêm các thủ tục phụ. Thứ sáu, Các thủ tục mà pháp luật khác có liên quan quy định nhƣng không rõ, còn chồng chéo, phát sinh các thủ tục, khó khăn trong thực hiện. 2.3. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 2.3.1. Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây dựng: Tổ chức 268 cuộc tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trên địa bàn quận với 71.403 lƣợt ngƣời tham dự; tổ chức 9 cuộc thi tìm hiểu pháp luật, với hơn 2000 lƣợt ngƣời tham dự về pháp luật liên quan lĩnh vực xây dựng, trật tự xây dựng đô thị. 2.3.2. Quản lý nhà nƣớc về xây dựng theo quy hoạch Về công tác lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch đô thị Ngày 29 tháng 12 năm 2012, y ban nhân dân thành phố có Quyết định số 6706/QĐ-UBND về duyệt Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Quận 12 đến năm 2020, tỷ lệ 1/5000. Quận 12 có tổng diện tính tự nhiên khoảng 5.275 ha. Từ năm 1999 đến nay, quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 đã phủ kín gần nhƣ 100% tổng diện tích đất tự nhiên, gồm 25 đồ án quy hoạch. 14 Về công bố, công khai và cung cấp thông tin về quy hoạch đô thị: Sau khi phê duyệt các đồ án quy hoạch, y ban nhân dân Quận 12 đều tiến hành công bố, công khai quy hoạch đƣợc duyệt rộng rãi cho ngƣời dân đƣợc biết theo quy định của Luật Quy hoạch đô thị (trong vòng 30 ngày kể từ ngày nhận đƣợc Quyết định phê duyệt). Về công tác t ch c th c hiện và qu n l quy hoạch đô thị: Công tác tổ chức thực hiện và quản lý quy hoạch đƣợc triển khai công bố rộng rãi trên địa bàn quận; làm cơ sở giải quyết các vấn đề liên quan lợi ích chính đáng của ngƣời dân, tổ chức. Hiện nay, quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 đã phủ kín toàn bộ diện tích đất tự nhiên của Quận 12. 2.3.3. Quản lý nhà nƣớc về cấp và thu hồi giấy phép xây dựng và xây dựng theo giấy phép xây dựng Thực trạng quản lý nhà nƣớc về xây dựng theo giấy phép tại UBND quận 12: Công tác cấp giấy phép xây dựng đƣợc thực hiện trên cơ sở phối hợp giữa Phòng Quản lý đô thị quận và Văn phòng Hội đồng nhân dân - y ban nhân dân quận trong thời gian 14 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Áp dụng quy trình quản lý mục tiêu chất lƣợng ISO 9001: 2015 thực hiện giải quyết thủ tục hành chính cho ngƣời dân; bên cạnh đó thực hiện theo cơ chế “một cửa”, các quy trình, thành phần hồ sơ, cách thức giải quyết, các văn bản pháp luật đƣợc công khai, minh bạch. Công tác quản lý việc xây dựng theo giấy phép là một nội dung có ý nghĩa quan trọng trong lĩnh vực quản lý trật tự xây dựng. Thông qua việc cấp giấy phép xây dựng cũng nhƣ việc quản lý xây dựng theo giấy phép đƣợc cơ quan có thẩm quyền cấp sẽ đảm bảo đƣợc quy hoạch xây dựng đƣợc thực hiện một cách nghiêm túc, cảnh quan kiến trúc, chất lƣợng công trình xây dựng đƣợc đảm bảo. 2.3.4. Tổ chức tập huấn, bồi dƣỡng kiến thức nghiệp vụ cho CBCC quản lý về trật tự xây dựng đô thị: Tính đến cuối năm 2016, trình độ cán bộ công chức lĩnh vực xây dựng cơ bản đạt 15 chuẩn nhƣ sau: (1) Cán bộ, công chức lãnh đạo quản ký 23 ngƣời, đạt chuẩn 18/23, trong đó có 05/23 ngƣời có trình độ thạc sỹ. (2) Công chức chuyên môn 134 ngƣời; đạt chuẩn 31/134, trong đó có 03/134 ngƣời có trình độ thạc sỹ. (3) Viên chức: 97 ngƣời; đạt chuẩn 58/97 ngƣời. 2.3.5. Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm hành chính trong xây dựng Nhiệm vụ, trách nhiệm và quyền hạn của Đội Thanh tra xây dựng địa bàn quận nhƣ sau: (1)Thực hiện thanh tra, kiểm tra chủ đầu tƣ, nhà thầu xây dựng các công trình trên địa bàn trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về xây dựng. (2)Yêu cầu các cơ quan quản lý Nhà nƣớc có liên quan cung cấp đầy đủ tài liệu cần thiết. Yêu cầu các chủ đầu tƣ xuất trình giấy tờ cần thiết khi thực hiện xây dựng các công trình. (3)Lập hồ sơ các vụ vi phạm trật tự xây dựng đối với các chủ đầu tƣ và nhà thầu xây dựng. (4)Chịu sự chỉ đạo của cơ quan Sở Xây dựng thành phố Hồ Chí Minh, chịu trách nhiệm trƣớc UBND quận và pháp luật về quản lý trật tự xây dựng tại các phƣờng trên địa bàn quận 12. 2.3.6. Đánh giá chung quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng tại địa bàn Quận 12, thành phố Hồ Chí Minh a. Những kết quả đạt đƣợc: Công tác lập quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2011-2015 của quận đƣợc thực hiện từ năm 2012 đến nay đã hoàn thành theo chỉ đạo của y ban nhân dân thành phố. Quận 12 có tổng diện tích đất tự nhiên 5.274,9045ha. Đến nay quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 đã phủ kín 100% tổng diện tích đất, gồm 25 đồ án và đã tổ chức công bố, công khai theo quy định. b. Những hạn chế, bất cập - Về quản lý nhà nƣớc đối với quy hoạch: Một số khu vực trƣớc đây thuộc quy hoạch đất dự trữ, đất công nghiệp nay đƣợc điều chỉnh sang quy hoạch là đất hỗn hợp nhƣng chƣa 16 đƣợc cấp trên hƣớng dẫn rõ ràng nên y ban nhân dân quận gặp nhiều khó khăn trong việc giải quyết các thủ tục hành chính nhà - đất cho ngƣời dân. Một số nơi quy hoạch cụ thể chi tiết 1/500 nên công tác cấp phép xây dựng hầu nhƣ là dựa trên bản đồ quy hoạch chi tiết 1/2000 phần quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch giao thông đã đựợc phê duyệt. Quy hoạch chung tỷ lệ quá nhỏ nên việc quản lý đất đai, chỉ giới xây dựng và chỉ giới đƣờng đỏ thiếu chính xác, một số địa bàn chƣa đảm bảo công tác quy hoạch, quản lý sử dụng lộ giới hẻm, công tác cập nhật hẻm giới chƣa đảm bảo, gây khó khăn cho việc cấp GPXD và quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn Quận. - Về quản lý nhà nƣớc đối với cấp phép xây dựng Hồ sơ xin cấp GPXD phải bao gồm cả giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đây là, điều kiện khiến các chủ đầu tƣ gặp nhiều khó khăn khi tiến hành xin phép xây dựng. Bởi nguồn gốc đất sử dụng, chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn quận là còn phức tạp. Bên cạnh đó, với tâm lý của chủ đầu tƣ xây dựng các công trình nhà ở thì ngừời xây dựng sau lại muốn cốt nền cao hơn nhà xây trƣớc, ô văng, mái đua đua ra nhiều hơn nhà trƣớc để thế hiện sự nổi trội hơn so với xung quanh. - Về công tác thanh tra xây dựng. Hiện nay, Đội Thanh tra địa bàn quận chỉ có 4 thanh tra viên xây dựng, với khối lƣợng công việc lớn, tốc độ xây dựng theo đồ án quy hoạch đƣợc duyệt, lực lƣợng thanh tra xây dựng địa bàn không thể quán xuyến hết trên phạm vi rộng lớn, chằng chịt với nhiều kênh rạch. Vì vậy, số vụ vi phạm trật tự xây dựng vẫn cao. Một vấn đề cần quan tâm nữa là trong quá trình thực thi nhiệm vụ, thanh tra xây dựng công tác tại cơ sở còn nặng về "cảm tính", thƣờng bị ràng buộc bởi mối quan hệ họ hàng, xóm giềng. 17 Công tác chỉ đạo, phối hợp để xử lý vi phạm trật tự xây dựng giữa các lực lƣợng công an, đơn vị dịch vụ điện nứớc còn chƣa đồng bộ, còn thiếu trách nhiệm. - Về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng Quy định pháp luật chƣa thực sự rõ ràng trong Thông tƣ số 02/2014/TT-BXD ngày 12/02/2014 của Bộ Xây dựng Quy định chi tiết và hƣớng dẫn thi hành một số điều của Nghị định số 121/2013/NĐ-CP ngày 10/10/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựngkhiến cho việc hiểu sai và vận dụng ở các đơn vị là khác nhau. Mức phạt ở 40% chi phí xây dựng thì chƣa đủ sức răn đe đối với chủ đầu tƣ nhất là đối với nhà đầu tƣ cơ hội. c. Nguyên nhân của những hạn chế, bất cập - Nguyên nhân khách quan: Thứ nhất, còn nhiều ý kiến khác nhau trong thực tiễn áp dụng các quy định pháp luật là nguyên nhân khách quan cho quản lý trật tự xây dựng đô thị. Thứ hai, Quận 12 đang đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng là sự tác động khách quan trong quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị. Thứ ba, công tác quy hoạch xây dựng chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu đầu tƣ, quy hoạch chung tỷ lệ quá nhỏ nên việc quản lý đất đai, chỉ giới xây dựng và chỉ giới đƣờng đỏ thiếu chính xác. Chức năng nhiệm vụ giữa các cơ quan vẫn còn chồng chéo, sự phân cấp trách nhiệm trong quản lý trật tự xây dựng chƣa rõ ràng. Thứ tư, phong tục tập quán của ngƣời dân về tâm linh chọn ngày, tháng, năm để xây dựng nhà ở. - Nguyên nhân chủ quan: 18 Thứ nhất, tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ, công chức quản lý nhà nƣớc trong lĩnh vực xây dựng vừa yếu vừa thiếu; công tác phối kết hợp giữa các cấp, các ngành chƣa cao. Thứ hai, công tác thông tin tuyên truyền chính sách, pháp luật về quy hoạch xây dựng đô thị quản lý trật tự, xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng, cấp phép xây dựng, chƣa đƣợc tuyên truyền rộng rãi. Thứ ba, nguồn vốn, kinh phí, phƣơng tiện công cụ, phục vụ công tác thanh tra xây dựng và lực lƣợng trật tự đô thị còn chậm đƣợc trang bị, một bộ phận lực lƣợng thanh tra xây dựng và công chức phòng Quản lý đô thị chƣa đủ chuẩn theo quy định. Thứ tư, tỷ lệ phủ kín quy hoạch chi tiết còn thấp. Chương 3 PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG ĐÔ THỊ TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 3.1. PHƢƠNG HƢỚNG VÀ MỤC TIÊU 3.1.1. Phƣơng hƣớng, mục tiêu quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị của thành phố Hồ Chí Minh Ngày 10 tháng 8 năm 2012, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 16 – NQ/TW về phƣơng hƣớng, nhiệm vụ phát triển Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2020 chỉ trõ nhiệm vụ, phƣơng hƣớng phát triển đô thị thành phố. 3.1.2. Phƣơng hƣớng, mục tiêu quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị của quận 12, thành phố Hồ Chí Minh - Khu vực phía Tây của quận gồm các phƣờng Tân Thới Nhất, Trung Mỹ Tây, Tân Chánh Hiệp, Hiệp Thành và Tân Thới Hiệp: Dự kiến nơi đây tổ chức phát triển các khu công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp tập trung, các trung tâm công cộng thƣơng nghiệp - dịch vụ; 19 - Khu vực phía Đông của quận gồm các phƣờng Thạnh Xuân, Thạnh Lộc, An Phú Đông: Các khu nhà vƣờn kết hợp với cảnh quan sông Sài Gòn và các kênh rạch trong khu dân cƣ sẽ tạo nên khu ở có chất lƣợng cao, môi trƣờng lý tƣởng cho nghỉ ngơi và du lịch. 3.2. GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ TRẬT TỰ XÂY DỰNG TẠI ĐỊA BÀN QUẬN 12, TP.HCM 3.2.1. Giải pháp về tổ chức tập huấn, bồi dƣỡng kiến thức, nghiệp vụ cho CBCC quản lý về trật tự xây dựng đô thị và tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây dựng Thƣờng xuyên tổ chức tập huấn, phổ biến và hƣớng dẫn thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý nhà nƣớc của ngành. Bồi dƣỡng chuyên môn nghiệp vụ, pháp luật về xây dựng cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác quản lý xây dựng cấp quận, phƣờng. Tổ chức tập huấn các văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành cho cán bộ công chức để kịp thời áp dụng; tuyên truyền sâu rộng trong mọi tầng lớp nhân dân một cách kịp thời, hiệu quả. Đa dạng hoá các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật: Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, tủ sách pháp luật, các cuộc vận động tuyên truyền, loa phóng thanh Nội dung tuyên truyền cần đa dạng, phong phú: Tập trung tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật những vấn đề mang tính cấp bách thời sự, theo từng chuyên đề phù hợp với từng đối tƣợng trên địa bàn, đảm bảo có tính khả thi, có hiệu quả trên lĩnh vực xây dựng; giới thiệu các văn bản quy phạm pháp luật mới; giải đáp các thắc mắc Xem chấp hành và thực hiện tốt các quy định về quản lý trật tự xây dựng là giữ gìn kỷ cƣơng, phép nƣớc, nâng cao hiệu lực quản lý của chính quyền các cấp. 20 3.2.2. Giải pháp quản lý nhà nƣớc về xây dựng theo quy hoạch Việc lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng phải kịp thời, đầy đủ, quy hoạch xây dựng thực sự đi trƣớc một bƣớc làm cơ sở cho việc hình thành và triển khai thực hiện các dự án. Cần khuyến khích và tạo cơ chế khuyến khích sự tham gia của nhân dân, các hội nghề nghiệp, các tổ chức. Công tác quy hoạch là việc lớn, phải luôn đƣợc trƣng cầu rộng rãi ý kiến của nhân dân. Cần bố trí đủ vốn để tổ chức lập quy hoạch và triển khai thực hiện quy hoạch trên thực tế, chấm dứt tình trạng quy hoạch “treo”. Rà soát các đồ án quy hoạch chi tiết, quy hoac h phân khu tỷ lê 1/2000 định kỳ theo Luât Quy hoac h đô thị. Công bố, công khai các đồ án quy hoạch đã đƣợc phê duyệt cho các tổ chức, cá nhân biết để thực hiện. Nâng cao chất lƣợng công tác quy hoạch, quản lý đô thị và thực hiện theo quy hoạch, theo quy chế quản lý kiến trúc. 3.2.3. Giải pháp quản lý nhà nƣớc về cấp, thu hồi giấy phép xây dựng và quản lý xây dựng theo giấy phép - Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin vào hoạt động cấp phép xây dựng; áp dụng quy trình quản lý mục tiêu chất lƣợng ISO 9001:2015. - Niêm yết, công khai thủ tục hành chính trên lĩnh vực cấp phép xây dựng cụ thể, rõ ràng. - Xây dựng hoàn chỉnh cơ sở dữ liệu, hệ thống bản đồ, đảm bảo việc sao lƣu dữ liệu phục vụ công tác cấp phép xây dựng. - Đào tạo, nâng cao trình độ, năng lực, thái độ giao tiếp của đội ngũ cán bộ công chức trực tiếp thực hiện công tác cấp giấy phép xây dựng. 21 - Xây dựng quy chế phối hợp giữa các cơ quan hữu quan trong công tác phối hợp cấp giấy phép xây dựng đối với những trƣờng hợp phải xin ý kiến chuyên ngành nhƣ phòng cháy chữa cháy, quân sự.... - Triển khai công tác cấp phép xây dựng qua mạng, rút ngắn thời gian thực hiện. 3.2.4. Giải pháp về thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm hành chính trong xây dựng - Bố trí cán bộ thanh tra xây dựng phụ trách địa bàn phƣờng cụ thể, việc nắm rõ địa bàn phụ trách sẽ góp phần dễ dàng phát hiện các trƣờng hợp vi phạm, xây dựng không phép, trái phép. - Có biện pháp xử lý triệt để các trƣờng hợp vi phạm, đặc biệt là tăng cƣờng công tác kiểm tra địa bàn để phát hiện và ngăn chặn kịp thời, ngăn chặn ngay từ đầu. - Kiểm tra xây dựng và tăng cƣờng kiểm tra cơ động kiểm tra thƣờng xuyên địa bàn, kiểm tra đột xuất theo phản ánh của tổ chức, cá nhân, nhân dân... - Tổ chức, theo dõi việc thi hành quyết định, tổ chức rà soát triển khai thực hiện các quyết định đã có hiệu lực thi hành. - Có chế độ luân chuyển, điều chuyển cán bộ thanh tra xây dựng hợp lý. - Tăng cƣờng công tác quản lý trật tự xây dựng, kiểm tra hƣớng dẫn chủ đầu. - Xử lý triệt để các trƣờng hợp cố ý vi phạm. 3.2.5. Nhóm giải pháp khác: (1)Cần huy động đƣợc quần chúng nhân dân phát hiện và cung cấp thông tin và lên án về những hành vi vi phạm pháp luật về đầu tƣ xây dựng. (2)Có biện pháp bảo vệ những cán bộ, công chức thi hành công vụ. (3)Tăng cƣờng công tác cải cách thủ tục hành chính. 22 3.3. KIẾN NGHỊ Kiến nghị đối với UBND quận 12: - Đẩy mạnh, tăng cƣờng công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật trên lĩnh vƣc trật tự xây dựng đô thị bằng nhiều hình thức đến tận đia bàn khu dân cƣ; bên cạnh đó, cần nêu gƣơng các cá nhân, tổ chức thực hiện tốt, đồng thời xử phạt làm gƣơng các cá nhân, tổ chức vi phạm trật tự xây dựng đô thị. Thƣờng xuyên tổ chức cập nhật kiến thức pháp luật, giao tiếp ứng xử cho đội ngũ làm công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị. - Rà soát, điều chỉnh quy hoạch 1/2000 phù hợp điều kiện phát triển kinh tế - xã hội quận, thƣờng xuyên cập nhật hẻm giới để tạo cơ sở pháp lý cho việc giải quyết hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hồ sơ tách thửa, cấp phép xây dựng; - Quan tâm, bố trí nguồn vốn triển khai thực hiện hiệu quả đồ án quy hoạch, kêu gọi đầu tƣ hệ thống cơ sở hạ tầng, giao thông; hạn chế tình trạng dự án chậm thực hiện dẫn đến “treo” nhiều năm cản trở sự phát triển đồng bộ, bền vững đô thị. - Nâng cao hiệu quả công tác cấp giấy phép xây dựng trên địa bàn quận; đơn giản hóa thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian thực hiện. Quản lý chặt chẽ mục đích sử dụng, chất lƣợng công trình xây dựng, đảm bảo công trình sử dụng đúng mục đích; hạn chế tình trạng phân lô, bán nền, bán nhà vi bằng không đảm bảo tiêu chuẩn phá vỡ quy hoạch đô thị. - Luân chuyển, điều động cán bộ chức danh địa chính – xây dựng cần có lộ trình mang tính kế thừa để đảm bảo công tác nắm chắc địa bàn, tránh trƣờng hợp cá nhân, tổ chức lợi dụng lúc giao thời để thực hiện hành vi vi phạm trật tự xây dựng đô thị. - Xây dựng lực lƣợng chính trị nòng cốt cơ sở, vận động nhân dân tham gia phát hiện sớm, ngăn chặn các hành vi vi phạm trật tự xây dựng đô thị. 23 Kiến nghị đối với UBND thành phố, các Sở ngành liên quan: - Sớm giải quyết các khó khăn vƣớn mắc trên lĩnh vực đất đai cho ngƣời dân trên địa bàn quận 12. - Rà soát, điều chỉnh quy chế phối hợp giữa Thanh tra xây dựng địa bàn quận với các cơ quan chức năng quận, phƣờng trong công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị theo hƣớng phân cấp mạnh cho cơ sở. KẾT LUẬN Luận văn đã tiến hành nghiên cứu công tác quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng nhằm chấn chỉnh kỷ cƣơng, kỷ luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị tại địa bàn quận 12, thành phố Hồ Chí Minh, qua nghiên cứu, đã hoàn thành nhiệm vụ, mục tiêu nhƣ sau: - Hệ thống, hình thành khung lý thuyết quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng; làm rõ các khái niệm về xây dựng, quản lý xây dựng, quản lý nhà nƣớc về xây dựng, sự cần thiết và yêu cầu quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị, nội dung quản lý nhà nƣớc về trật tự đô thị với sáu nội dung: quản lý nhà nƣớc về xây dựng theo quy; quản lý nhà nƣớc về cấp và thu hồi giấy phép xây; quản lý nhà nƣớc về xây dựng theo giấy phép xây dựng; tổ chức tập huấn, bồi dƣỡng kiến thức nghiệp vụ cho CBCC quản lý về trật tự xây dựng đô thị; tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây dựng; thanh tra, kiểm tra, khiếu nại, tố cáo và xử phạt vi phạm hành chính trong xây dựng; - Đúc kết kinh nghiệm từ các địa phƣơng khác để rút ra kinh nghiệm trong công tác quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn quận 12; - Phân tích vị trí địa lý và kinh tế - xã hội của quận 12, thành phố Hồ Chí Minh, những tác động đến quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng đô thị, đánh giá thực trạng quản lý trật tự xây dựng,gồm 24 các nội dung: quản lý nhà nƣớc về xây dựng theo quy; quản lý nhà nƣớc về cấp và thu hồi giấy phép xây; quản lý nhà nƣớc về xây dựng theo giấy phép xây dựng; tổ chức tập huấn, bồi dƣỡng kiến thức nghiệp vụ cho CBCC quản lý về trật tự xây dựng đô thị; tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây dựng; thanh tra, kiểm tra, khiếu nại, tố cáo và xử phạt vi phạm hành chính trong xây dựng; làm rõ những kết quả, hạn chế, nguyên nhân chủ quan và khách quan; - Hệ thống định hƣớng, mục tiêu quản lý và phát triển đô thị thành phố Hồ Chí Minh nói chung và quận 12 nói riêng. - Đề xuất năm nhóm giải pháp: giải pháp quản lý nhà nƣớc về xây dựng theo quy hoạch; giải pháp quản lý nhà nƣớc về cấp, thu hồi giấy phép xây dựng và quản lý xây dựng theo giấy phép; giải pháp về tổ chức tập huấn, bồi dƣỡng kiến thức, nghiệp vụ cho CBCC quản lý về trật tự xây dựng đô thị và tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây; giải pháp về thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm hành chính trong xây dựng và nhóm giải pháp khác. - Đề xuất một số kiến nghị nhằm hoàn thiện thể chế, nguồn lực thực hiện Luật Xây dựng và Thanh tra xây dựng để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nƣớc về trật tự xây dựng tại địa bàn quận 12, thành phố Hồ Chí Minh. Mặc dù, đã rất cố gắng trong điều kiện hạn chế về thời gian và trình độ, Luận văn đã hoàn thành mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu, nhƣng do trình độ còn có những hạn chế, sẽ có những khiếm khuyết, thiếu. Rất mong đƣợc thầy cô và bạn đọc quan tâm giúp đỡ chỉ dẫn. Tác giả luận văn xin trân trọng cám ơn !