Ứng dụng các nguyên tắc, các phương pháp sáng tạo để giái quyết các vấn đề bài toán trong tin học”. Trên cơ sở đó, tìm hiểu và phân tích “Lịch sử phát triển của Chuột máy tính dưới góc nhìn của các nguyên tắc, phương pháp sáng tạo và việc vận dụng 6 mũ tư

H: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 35 - Nguyên tắc này được sử dụng trong việc thiết kế các rờle, các thanh lưỡng kim có hệ số giãn nở khác nhau để thiết kế các thiết bị ngắt mạch tự động khi có sự cố. 38. Nguyên tắc sử dụng các chất Oxy hóa Nội dung: - Thay không khí thường bằng không khí giàu Oxy. - Thay không khí giàu Oxy bằng chính Oxy. - Dùng các bức xạ ion hóa tác động lên không khí hoặc oxy. - Thay oxy giàu Ôzôn (hoặc ôxy bị ion hoá) bằng chính ôzôn. Nhận xét: - Ôxy rất cần cho sự cháy, nổ, thực hiện các phản ứng cần thiết, cho sự sống, thường được dùng để 1- Làm các quá trình xảy ra nhanh hơn, 2- Tạo các lớp ôxít bảo vệ, 3- Cải tạo môi trường bị ô nhiễm. Ứng dụng trong tin học: - Các thiết bị y tế, các bình nén chứa ôxy 39. Nguyên tắc sử dụng môi trường trơ Nội dung: - Thay môi trường thông thường bằng môi trường trung hòa. - Dưa thêm vào đối tượng các phần, các chất phụ gia trung hòa… - Thực hiện quá trình trong chân không. Nhận xét: - Nguyên tắc này có phần ngược với nguyên tắc 38_Sử dụng các chất ôxy hóa mạnh, được sử dụng để tránh nhũng quá trình ôxy hóa không mong muốn. - Việc sử dụng các chất phụ gia (chất độn) không làm ảnh hưởng xấu, ngược lại bổ sung thêm cho hoạt động của đối tượng. Sử dụng các chất phụ gia thích hợp, sẽ thêm được những tính chất mới, so với việc không dùng chất phụ gia. - Môi trường chân không là môi trường có nhiều ưu điểm như: rất sạch, cách nhiệt, cách điện rất tốt, tạo được lực hút mạnh..... Việc Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 36 “Thay đổi độ trơ" có thể dùng để giải quyết các mâu thuẫn như ít mà nhiều, nhỏ mà lớn... Ứng dụng trong tin học: - Công nghệ Java được xây dựng dựa trên nguyên tắc này: Các ứng dụng được xây dựng dựa trên công nghệ Java có tính chất độp lập nền làm tăng “tính khả chuyển”, nghĩa là các ứng dụng này có thể cài đặt trên nhiều hệ máy tính và hệ điều hành khác nhau. Để đạt được điều này Java đã xây dựng “máy ảo Java” theo các hệ máy và hệ điều hành khác nhau, và các ứng dụng của java sẽ chạy trên một môi trường chung là máy ảo Java này. 40. Nguyên tắc sử dụng vật liệu tổng hợp Nội dung: - Chuyển từ các vật liệu đồng nhất sang sử dụng các vật liệu hợp thành (composite). Hay nói chung, sử dụng các loại vật liệu mới. Nhận xét: - Hướng nghiên cứu, chế tạo các loại vật liệu mới, có những tính chất độc đáo, thoả mãn các nhu cầu phát triển luôn mang tính thời đại. Các vật liệu hợp thành, do tạo được tính hệ thống, càng ngày càng được sử dụng rộng rãi trong kỹ thuật và đời sống. - Nguyên tắc này hay dùng với các nguyên tắc: 1_Nguyên tắc phân nhỏ, 3_Nguyên tắc phẩm chất cục bộ, 5_Nguyên tắc kết hợp, 6_Nguyên tắc vạn năng, 10_Nguyên tắc thực hiện sơ bộ, 25_ Nguyên tắc tự phục vụ, 27_Nguyên tắc "rẻ" thay cho "đắt", 31_Sử dụng vật liệu nhiểu lỗ.... Ứng dụng trong tin học: - Các thiết bị máy tính thường là vật liệu tổng hợp, tùy theo chức năng làm việc của thiết bị, mà sử dụng loại vật liệu thích hợp. - Thay đèn bán dẫn bằng các transitor hay vi mạch trong công nghệ điện tử nói chung hay máy tính nói riêng. - Màn hình CRT được thay bằng màn hình LCD Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 37 B. CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU, GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ - BÀI TOÁN TRONG TIN HỌC. I. Phương pháp trực tiếp: - Đặc điểm của cách giải quyết vấn đề này là đều xác định được trực tiếp lời giải thông qua một thủ thục tính toán (công thức, hệ thức, định luật…) hoặc qua các bước căn bản để có được lời giải. Đối với phương pháp này, việc giải quyết vấn đề trên máy tính chỉ là thao tác lập trình hay chỉ là sự chuyển đổi từ ngôn ngữ bên ngoài sang ngôn ngữ sử dụng trong máy tính. Tìm hiểu phương pháp này chính là tìm hiểu phương pháp lập trình trên máy tính. Để thực hiện tốt phương pháp trực tiếp ta nên áp dụng các nguyên lý sau: Bài toán Các thực thể và phép toán trong thế giới thực Các đối tượng và phép toán trong ngôn ngữ lập trình Người lập trình biểu diễn lạI Phương pháp giảI quyết vấn đề của thế giới thực Các thực thể của thế giớI hiện tại Kết xuất ở máy tính Giải đáp kết quả Chương trình trên máy tính Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 38  Nguyên lý 1: Chuyển đổi dữ liệu của bài toán thành dữ liệu của chương trình, có nghĩa là “Dữ liệu của bài toán sẽ đựoc biểu diển dưới dạng các biến của chương trình thông qua các quy tắc xác định của ngôn ngữ lập trình cụ thể”. Một số quy tắc cần tuân thủ như sau : - Ý nghĩa của biến chỉ được hiểu bởi con người. - Mọi biến trong chương trình cần được khai báo trước khi sử dụng. - Tên biến cần gợi nhớ và thống nhất như: Tên biến phải liên quan đến ý nghĩa, tên biến phải có tiền tố cho biết kiểu biến, viết hoa mỗi chữ cái đầu, viết tắt tên biến, đừng đặt tên biến quá dài  Nguyên lý 2: Chuyển đổi quá trình tính toán của bài toán thành các cấu trúc của chương trình, có nghĩa là “mọi quá trình tính toán đều có thể mô tả và thực hiện dựa trên ba cấu trúc cơ bản : Cấu trúc tuần tự, cấu trúc rẽ nhánh và cấu trúc lặp”. Dùng biến trung gian cho hợp lý, đừng quá lạm dụng biến trung gian.  Nguyên lý 3: Biểu diễn các tính toán chính xác, nghĩa là “Chương trình tính toán theo các biểu thức chính xác không đồng nhất với quá trình tính toán chính xác về mặt hình thức”. Một số quy tắc: - So sánh bằng nên dùng |a-b|< - Quá trình tối ưu tính toán biểu thức của ngôn ngữ có thể làm ảnh hưởng đến kết quả tính toán.  Nguyên lý 4: Biểu diễn các tính toán gần đúng bằng phương pháp lặp, có nghĩa là: ”Mọi quá trình tính toán gần đúng đều dựa trên cấu trúc lặp với tham số xác định”. Một số quy tắc: - Biểu thức lặp chưa chắc là công thức lặp tối ưu trong máy tính. - Thay thế các cấu trúc lặp xác định không tường minh bằng cấu trúc lập không xác định. Đừng thay đổi biến đếm trong vòng lặp xác định. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 39 - Tránh dùng các điều kiện rẽ nhánh không điều kiện (Goto) một cách không cần thiết. - Đừng tính lại các hằng số trong một vòng lặp.  Nguyên lý 5: Phân chia bài toán thành các bài toán nhỏ hơn, có nghĩa là: ”Mọi vấn đề bài toán đều có thể giải quyết bằng cách phân chia thành những bài toán nhỏ hơn”. Một số quy tắc: - Dùng chương trình con: Hàm, thủ tục để chia nhỏ chương trình.  Nguyên lý 6: Biểu diễn các bài toán không tường minh bằng phương pháp đệ quy, có nghĩa là: “Quá trình đệ quy trong máy tính không đơn giản như các biểu thức quy nạp của toán học”. Một số quy tắc: - Khử đệ quy: Chuyển tham số đệ quy thành biến đếm của vòng lặp. - Khử đệ quy: Chỉ đưa vào stack những tham số có ý nghĩa trong quá trình đệ quy. II. Phương pháp gián tiếp : Phương pháp này được áp dụng khi chưa tìm ra lời giải chính xác của vấn đề. Đây cũng chính là cách tiếp cận chủ yếu của loài người từ xưa đến nay. Điểm khác biệt là chúng ta đưa ra những giải pháp đặc trưng của máy tính. Tất nhiên một lời giải trực tiếp bao giờ cũng tốt hơn. 1. Phương pháp thử - sai Khi xây dựng bài toán theo phương pháp thử - sai, người ta thường dựa vào 3 nguyên lý chính sau: Nguyên lý vét cạn: Đây là nguyên lý đơn giản nhất, liệt kê tất cả trường hợp có thể xảy ra. Nguyên lý ngẫu nhiên: Dựa vào việc thử một trường hợp được lấy ra ngẫu nhiên. Khả năng tìm ra lời giải đúng phụ thuộc rất nhiều vào sự lựa chọn này. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 40 Nguyên lý mê cung: Nguyên lý này được áp dụng khi ta không thể biết chính xác được “hình dạng của lời giải” mà phải xây dựng lời giải từng bước một giống như tìm đường trong mê cung. Ngoài ra để thực hiện tốt phương thử - sai ta nên áp dụng các nguyên tắc sau : Nguyên lý vét cạn toàn bộ: Muốn tìm được cây kim trong đống rơm, hãy lần lượt rút từng cọng rơm cho đến khi rút được cây kim. Nguyên lý mắt lưới: Lưới bắt cá chỉ có thể bắt được những con cá to hơn mắt lưới. Nguyên lý giảm độ phức tạp của thử và sai: Thu hẹp trường hợp trước và trong khi duyệt, đồng thời đơn giản hoá tối đa điều kiện chấp nhận một trường hợp. Nguyên lý thu gọn không gian tìm kiếm: Lọai bỏ trường hợp hay nhóm các trường hợp chắc chắn không dẫn tới lời giải. Nguyên lý đánh giá nhánh cận: Nhánh có chứa quả phải nặng hơn trọng lượng của quả. 2. Phương pháp Heuristic Phương thức thử - sai khi giải quyết vấn đề thường dùng số lượng phép thử rất lớn, thời gian có được kết quả thường khá lâu, đôi khi không thể chấp nhận được. Phương pháp Heuristic đơn giản và gần gủi với suy nghĩ của con người. Cho ra được những lời giải đúng trong đa số các trường hợp áp dụng. Các thuật giải heuristic được xây dựng trên một số nguyên lý rất đơn giản như “vét cạn thông minh”, “tối ưu cục bộ”, “hướng đích”,”sắp thứ tự”… Đây là một số thuật giải khá thú vị và có nhiều ứng dụng trong thực tiễn. Để thực hiện tốt phương pháp Heuristic, chúng ta nên áp dụng các nguyên lý sau : Nguyên lý leo núi: Muốn leo lên đỉnh thì bước sau phải “cao hơn” bước trước. Nguyên lý chung: Chọn hướng đi triển vọng nhất trong số những hướng đi đã biết. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 41 3. Phương pháp trí tuệ nhân tạo Phương pháp thử - sai và Heuristic, nói chung đều dựa trên điểm cơ bản là dùng trí thông minh của con người để giải bài toán, máy tính chỉ đóng vai trò thực thi mà thôi. Còn các phương pháp trí tuệ nhân tạo lại dựa trên trí thông minh của máy tính. Trong những phương pháp này, người ta phải đưa vào máy trí thông minh nhân tạo giúp máy bắt chước một phần khả năng suy luận như con người. Từ đó, khi gặp một vấn đề, máy tính sẽ dựa trên những điều mà nó đã “học“ để tự đưa ra phương án giải quyết vấn đề. Trong lĩnh vực “máy học “, các hình thức học có thể chia ra như sau - Học vẹt - Học bằng cách chỉ dẫn - Học bằng qui nạp - Học bằng tương tự - Học dựa trên giải thích - Học dựa trên tình huống - Khám phá hay học không giám sát 4. Các kỹ thuật thường được áp dụng trong “máy học”: - Khai khoáng dữ liệu - Mạng nơron - Thuật giải di truyền C. CÁC PHƯƠNG PHÁP CẢI TIẾN SẢN PHẨM TỪ VIỆC ỨNG DỤNG 6 MŨ TƯ DUY TRONG KINH DOANH. 1. Đơn giản hóa tối đa 2. Thay đổi, hoán vị sắp xếp lại/cấu trúc lại sản phẩm 3. Thay thế bằng cái tương đương 4. Kết hợp, tích hợp với một sản phẩm khác. 5. Phóng to, thu nhỏ sản phẩm 6. Nghịch đảo – Đối ngẫu Từ các nguyên tắc sáng tạo, các phương pháp sáng tạo đã phân tích ở trên, tiếp theo ta hãy tìm hiểu sự phát triển và cải tiến của “chuột” dưới góc nhìn Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 42 “vận dụng của các nguyên lý sáng tạo và các phương pháp nghiên cứu sáng tạo, cũng như cách thức vận dụng 6 mũ tư duy vào việc kinh doanh, tiếp thị, cải tiến một sản phẩm trên nền một sản phẩm đã có”. D. TÌM HIỂU VÀ PHÂN TÍCH CÁCH VẬN DỤNG CÁC NGUYÊN LÝ SÁNG TẠO TRONG VIỆC SÁNG TẠO VÀ CẢI TIẾN MỘT SẢN PHẨM CỤ THỂ TRONG LĨNH VỰC TIN HỌC: “MOUSE” – (CHUỘT MÁY TÍNH) Được Douglas Engelbart phát minh vào năm 1964, chuột máy tính là một thành phần không thể thiếu trong suốt hàng chục năm nay. Bất cứ ai đang sử dụng máy tính đều biết rõ vai trò, ảnh hưởng của chuột đang được dùng trong công việc hàng ngày như thế nào? Trong nhiều năm phát triển, chuột máy tính cũng có nhiều cải tiến và biến đổi đáng kể không chỉ về kiểu dáng mà còn cả về công nghệ cảm ứng. Chuột ngày nay có độ nhạy và nhiều tính năng tốt hơn rất nhiều, kiểu cách đa dạng hơn so với một vài năm trước đây. I. Cơ chế hoạt động: 1.- Cơ học: Chuột máy tính đầu tiên xuất hiện trên thế giới có kích thước khá lớn với hai bánh xe vuông góc với nhau. Con chuột này người dùng sẽ phải sử dụng cả hai tay để điều khiển: một tay cầm chuột và tay kìa cầm một bàn phím nhỏ có 5 nút bấm. Vào năm 1970, kĩ sư Bill English của Xerox PARC đã thay thế bánh xe cổ điển bằng một viên bi “nổi tiếng” như hình bên. Viên bi này có thể chuyển động theo mọi hướng (1), chuyển động này sẽ được hai bánh xe nhỏ bên trong chuột ghi nhận (2), trên bánh xe có các khe hở nhỏ (3) cho phép một tia sáng phát qua tới đầu cảm ứng bên kia, mỗi lần ngắt sẽ báo hiệu Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 43 chuột di chuyển (4). Cuối cùng, một thiết bị cảm ứng sẽ thu thập tín hiệu và tổng kết thành giá trị tọa độ tương ứng của chuột trên màn hình. Kiểu thiết kế này được sử dụng trong suốt thập kỷ 80 và 90. Kiểu dáng chuột hiện đại mà chúng ta thấy được thiết kế ban đầu tại học viện EPFL – là trái tim công nghệ của Châu Âu vào thời kỳ đó, dưới sự dẫn dắt của tiến sĩ Jean Daniel. Sau đó, sản phẩm hoàn thiện hơn và được tung ra thị trường lần đầu tiên thông qua một chi nhánh của EPFL mà sau này trở thành một trong những nhà sản xuất thiết bị trỏ (Pointing Device) tên tuổi – Logitech. 2- Quang học: Cơ chế của chuột quang là bước tiến đáng kể trong chế tạo chuột. Bước cải tiến này đã vận dụng nguyên tắc sáng tạo 28_Nguyên tắc thay thế sơ đồ cơ học (Thay thế sơ đồ cơ học bằng điện, quang, nhiệt, âm thanh, hoặc mùi vị) Trong thiết kế đã loại bỏ hoàn toàn thành phần cơ học (bi và bánh xe), thay bằng một thiết bị bắt hình siêu nhỏ. Thiết bị này sẽ liên tục "chụp" lại bề mặt mà người dùng di chuột và thông qua phép so sánh giữa những bức hình này, bộ xử lý trong chuột sẽ tính toán được tọa độ. Nói một cách nôm na, chuột bi sử dụng đầu cảm ứng quang để bắt chuyển động của viên bi còn chuột quang sử dụng thiết bị ghi hình để bắt chuyển động của bề mặt. Trên thực tế, để tính toán chính xác thì hình ảnh chụp phải tốt. Vì thế, nhiệm vụ quan trọng đầu tiên là soi sáng bề mặt và một đèn LED đỏ được sử dụng cho việc này. Khi chiếu sáng bề mặt, tia sáng sẽ bị phản chiếu và hội tụ thông qua một thấu kính trước khi chạm vào bộ cảm ứng. Nhờ thế, hình ảnh sẽ rất chi tiết. Đôi khi, chuột quang học sử Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 44 dụng đèn LED bị hiểu nhầm là chuột laser (đề cập sau) do ánh sáng đỏ mà nó phát ra. Ưu điểm của thế hệ chuột quang học là không có các bộ phận cơ nên hoàn toàn không sợ hỏng hóc do ăn mòn hay bụi bẩn. Việc bảo trì cũng rất đơn giản (chỉ cần lau mắt đọc là xong). Thêm vào đó, độ chi tiết và độ nhạy của cơ chế cảm ứng quang cũng tốt hơn rất nhiều. Tuy nhiên, chuột quang không thể làm việc trên các bề mặt bóng hoặc trong suốt, còn các bề mặt sặc sở thì chuột hoạt động không chính xác. Điều này đúng với những loại chuột quang thuộc thế hệ đầu tiên. Ngoài ra, một số loại chuột rẻ tiền có hệ thống xử lý hình ảnh kém sẽ không đủ khả năng tính toán khi người dùng di chuyển chuột với tốc độ nhanh (chuột cao cấp có thể theo được tốc độ di chuyển lên tới hơn 1m mỗi giây). Điểm yếu của chuột quang là nó "tiêu thụ" điện nhiều hơn chuột cơ: 25mA so với chỉ khoảng 5mA. Một số nhà sản xuất còn sử dụng tới đầu đọc để tăng độ chính xác, điều đó dĩ nhiên sẽ tiêu tốn năng lượng gấp đôi. 3. Laser: Cảm ứng laser là công nghệ mới nhất và tiên tiến nhất hiện nay. Không chỉ thừa hưởng đầy đủ ưu điểm của chuột quang mà chuột laser còn có nhiều đặc điểm ưu việt khác. Được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 2004 dưới sự hợp tác của Logitech và Agilent Technologies, Logitech MX1000 là đại diện đầu tiên của thế hệ chuột laser xuất hiện trên thị trường. Chuột này sử dụng một tia laser nhỏ thay vì đèn LED đỏ thông thường. Công nghệ laser cho phép tia sáng có độ tập trung cao hơn và đặc biệt ổn định. Nhờ vậy, trên lý thuyết chuột có thể tăng độ chi tiết của hình ảnh "chụp" tới 20 lần. Dựa vào cơ chế hoạt động trên ta phân loại chuột máy tính: Có hai loại chính: Chuột bi và chuột quang. Chuột bi Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 45 Chuột bi là chuột sử dụng nguyên lý xác định chiều lăn của một viên bi thay đổi khi di chuyển chuột để xác định sự thay đổi toạ độ của con trỏ trên màn hình máy tính. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của chuột bi có dây bao gồm:  Viên bi được đặt tại đáy chuột, có khả năng tiếp xúc với bề mặt bằng phẳng nơi chuột tiếp xúc. Viên bi có thể lăn tự do theo các chiều khác nhau.  Hai thanh lăn trong bố trí tiếp xúc với viên bi. Bất kỳ sự di chuyển của viên bi theo phương nào đều được quy đổi chuyển động theo hai phương và làm quay hai thanh lăn này. Tại các đầu thanh lăn có các đĩa đục lỗ đồng trục với thanh lăn dùng để xác định sự quay của thanh lăn.  Hai bộ cảm biến ánh sáng (phát và thu) để xác định chiều quay, tốc độ quay tại các đĩa đục lỗ trên thanh lăn.  Mạch phân tích và chuyển đổi tín hiệu. Dây dẫn và đầu cắm theo kiểu giao tiếp của chuột truyền kết quả điều khiển về máy tính. Do chuột bi vẫn có nhiều khuyết điểm như nặng nề, dễ bị bụi bấn bám vào bánh xe, khó vệ sinh và lại dễ mất bi, nên chuột quang được phát minh và ngày càng được ưa chuộng. Sản phẩm mới là sự vận dụng kết hợp của các nguyên tắc 15_Nguyên tắc linh động, nguyên tắc 20_Nguyên tắc liên tục tác động có ích, nguyên tắc 28_Nguyên tắc thay thế sơ đồ cơ học. (Khi không còn có ích nữa thì phải linh động biến mất thay thế cho một dòng sản phẩm khác là chuột quang ra đời) Chuột quang Chuột quang hoạt động trên nguyên lý phát hiện phản xạ thay đổi của ánh sáng (hoặc laser) phát ra từ một nguồn cấp để xác định sự thay đổi toạ độ của con trỏ trên màn hình máy tính. Ưu điểm của chuột quang: - Độ phân giải đạt được cao hơn nên cho kết quả chính xác hơn so với chuột bi nếu sử dụng trên chất liệu mặt phẳng di chuột hợp lý (hoặc các bàn di chuyên dụng). Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 46 - Điều khiển dễ dàng hơn do không sử dụng bi. - Trọng lượng nhẹ hơn chuột bi. Nhược điểm của chuột quang thường là sự kén chọn mặt phẳng làm việc hoặc bàn di chuột, do đó một số chuột quang không thể làm việc trên mặt kính. Những nhược điểm này sẽ dần được loại bỏ khi chuột quang sử dụng công nghệ laser – Khi sử dụng công nghệ laser, sản phẩm đã được cải tiến theo cách “cấu trúc lại sản phẩm theo hướng tối ưu hơn”. Ngày nay chuột quang và các loại chuột laser đang dần thay thế chuột bi do chúng có nhiều ưu điểm và khắc phục được các nhược điểm của chuột bi như đã nêu ở trên. Chuột tích hợp Ngoài các tính năng được “cộng thêm”, các nút mở rộng trên chuột máy tính ngày càng được sử dụng nhiều. Hiện nay, các hãng sản xuất đã cho ra đời nhiều loại chuột tích hợp với các tính năng khác nhau. Ví dụ: Chuột máy tính có tính năng sử dụng như một bút chiếu laser trong các cuộc hội thảo. Rõ ràng, sản phẩm này được hình thành dựa trên nguyên tắc 5_Nguyên tắc kết hợp, nguyên tắc 6_ Nguyên tắc vạn năng, nguyên tắc 15_Nguyên tắc linh động, nguyên tắc 20_Nguyên tắc tác động hữu hiệu Chuột không dây  Chuột không dây sử dụng bi Khi sử dụng chuột máy tính có dây dẫn, nhiều người sử dụng có cảm giác bị vướng víu, cản trở trong quá trình di chuyển chuột, thậm chí dễ bị chuột phá cắn đứt dây. Và thế là, chuột không dây ra đời, ứng dụng cách cải tiến là đơn giản hóa tối đa “phần dư thừa và không có ích” để phục vụ tốt nhất và nhằm tạo sự thoải mái cho người sử dụng chuột máy tính. Sản phẩm đã vận dụng sáng tạo các nguyên tắc 15_ Nguyên tắc linh động, năng động và nguyên tắc 16_ Nguyên tắc tác động bộ phận và dư thừa (Tách riêng phần dây nối gây phiền phức ra khỏi đối tượng). Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 47 Chuột không dây gửi tín hiệu vào máy tính thông qua một bộ thu phát. Bộ thu phát có thể dùng sóng (bluetooth hoặc sóng khác) để nhận tín hiệu từ chuột không dây đến. Chuột không dây thường nặng hơn các loại chuột khác do chúng phải chứa nguồn cung cấp năng lượng cho nó hoạt động là pin.  Chuột quang không dây Đa phần chuột không dây ngày nay thuộc loại chuột quang. Hiện nay, loại chuột laser có dây và không dây, đạt độ chính xác cao hơn chuột quang và ngày càng trở nên phổ biến. Độ phân giải Độ phân giải là một thông số kỹ thuật của chuột máy tính tính theo dpi, độ phân giải càng cao thì sự điều khiển chuột càng chính xác. Các chuột bi thường có độ phân giải thấp, chuột quang có độ phân giải cao hơn và có thể đạt đến 5600dpi đối với một số loại thiết kế cho games thủ. Các thiết bị thay thế chuột máy tính Chuột máy tính có thể được thay thế bằng các thiết bị khác có chức năng điều khiển con trỏ máy tính trên màn hình. Dễ thấy nhất là các nút điều khiển các hướng trên máy tính xách tay đời trước đây và các bàn di cảm ứng trên các máy tính xách tay hiện nay. Màn hình cảm ứng cũng có thể thay thế chuột máy tính trong các máy tính dùng hệ điều hành Windows XP Table hoặc Windows Vista và các hệ điều hành khác cho phép. Các phụ kiện kèm với chuột Bàn di (bàn chuột hay Pad) là một phụ kiện rất cần thiết đối với các loại chuột máy tính, chúng làm tăng khả năng nhanh nhạy của chuột. Bàn di chuột không thể thiếu được với các game thủ để có thể điều khiển chính xác trong các trò chơi trên máy tính. II. Kiểu kết nối - Serial: chuột sử dụng cổng nối tiếp serial (hay còn gọi là cổng COM) rất thông dụng vào thập kỷ 90 nhưng hiện nay rất ít gặp, một phần do cổng COM già cỗi và chậm chạp dần dần bị loại khỏi máy tính thế hệ mới. Ngoài ra, sự thống trị của USB cũng góp phần "tiễn" nó vào dĩ Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 48 vãng. Như vậy đã có sự vận dụng của nguyên tắc 2_Nguyên tắc tách khỏi – (tách phần không cần thiết, loại bỏ phàn không cần thiết ra khỏi sản phẩm) - PS2: được dùng trong thời gian khá dài và bây giờ vẫn còn, mỗi bo mạch chủ vẫn có hai cổng PS2 dành cho bàn phím và chuột. Tuy nhiên cũng bị ảnh hưởng của chuẩn USB mà PS2 dần bị đẩy tới bờ "tuyệt chủng". Hầu hết các loại chuột mới đều sử dụng cổng USB và đi kèm một adapter chuyển đổi USB PS2. - USB: Đây là chuẩn giao tiếp thông dụng nhất hiện nay đối với các loại chuột dù "có đuôi" hay "không đuôi", ta khó có thể tìm được loại chuột nào không yêu cầu một cổng USB trống trên máy tính. Ưu điểm của USB chính là băng thông rộng hơn nhiều lần so với serial hay PS2, vì thế các loại chuột cao cấp có thể gửi số lượng lớn tín hiệu định vị tới PC và như vậy, tính chính xác cũng như độ nhạy sẽ tăng đáng kể. Một số nhà sản xuất còn sử dụng kênh dữ liệu 16-bit để tăng cường độ chính xác và giảm độ trễ so với kết nối 8-bit thường thấy trên dòng chuột "bình dân". Ngoài ra, trong quá trình thiết kế và sáng tạo sản phẩm đã có sự vận dụng của nguyên tắc 27_ Nguyên tắc rẻ thay cho đắt: tùy theo đối tượng người dùng và công việc mà có thể sử dụng dòng sản phẩm “chuột bình dân” hay các dòng sản phẩm “chuột cao cấp” dưới đây: Kết nối không dây - Sóng Radio: Đây là kiểu kết nối không dây đầu tiên và cũng thông dụng nhất được các nhà sản xuất trang bị cho chuột không dây của họ. Một bộ chuột máy tính dùng giao tiếp kiểu này gồm bộ thu tín hiệu kết nối với máy tính và chuột rời không dây lắp pin. Hai thành phần này giao tiếp với nhau qua sóng radio ở tần số 27MHz. Một số công nghệ mới như Fast RF của Logitech giảm đáng kể mức trễ khi phát, nhận tín hiệu. - Bluetooth: Vốn được coi như một kiểu kết nối không dây để trao đổi dữ liệu giữa các thiết bị di động.Thời gian gần đây, những thiết bị trỏ sử dụng Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 49 kết nối Bluetooth xuất hiện ngày càng nhiều trên thị trường. Một số ví dụ như Dinovo Media Desktop của Logitech hay Microsoft Optical Desktop Elite for Bluetooth. Về cơ bản, chuột không dây sử dụng kết nối Bluetooth có thể làm việc với hầu hết các thiết bị thu/phát Bluetooth nhưng nếu dùng đúng bộ thu đi kèm, người dùng sẽ tận dụng được những tính năng đặc biệt mà nhà sản xuất trang bị. So với chuột dùng sóng Radio, sản phẩm Bluetooth có tầm họat động xa hơn, độ trễ thấp hơn và băng tần sử dụng là 2,4GHz (để biết thêm về các chuẩn không dây, tham khảo ID: A0205_61). - RFID: Đây là phát minh độc nhất vô nhị về chuột không dây do A4Tech đưa ra. Chuột sử dụng RFID ví dụ như A4Tech ND-30 RFID buộc người dùng phải sử dụng kèm theo bàn di riêng. Điểm mạnh của kiểu thiết kế này là chuột không cần sử dụng pin hay dây dẫn, vì thế trọng lượng chuột rất nhẹ. Tín hiệu tọa độ sẽ được ghi nhận thông qua trường điện từ giữa bàn di kết nối vào máy tính và chuột. Tuy nhiên, cũng nên chú ý rằng RFID bị giới hạn về tầm hoạt động: chỉ bằng đúng độ dài dây dẫn nối bàn di vào cổng USB máy tính. Apple Desktop Bus Ra đời năm 1986, đây là công nghệ do Apple phát minh dành cho máy Mac. Apple Desktop Bus có khả năng kết nối tới 16 thiết bị trực tiếp và được dùng trong hầu hết các model sản phẩm Mac cho tới năm 1998 khi Mac lần đầu tiên chuyển qua sử dụng USB. Đầu năm 2005, kiểu kết nối này lại một lần nữa được sử dụng trong hệ máy Powerbook G4 trong vai trò liên lạc giữa máy và bàn phím tích hợp kèm trackpad của nó. III. Những phím bấm và bánh xe cuộn Ngược với thiết kế bên trong, nút bấm của chuột cải tiến khá chậm chạp và hầu như chỉ thay đổi về số lượng, kiểu dáng và vị trí mà thôi. Chú chuột "tổ" do Engelbart phát minh đầu tiên chỉ có một nút bấm và sau đó không lâu tăng lên 3 nút. Những loại chuột ban đầu thường có từ một tới ba nút và về sau tăng lên bốn hoặc hơn. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 50 Tuy vậy, về cơ bản, mỗi loại chuột đều có tối thiểu hai nút bấm chính. Nhiệm vụ của nút bên trái là chọn và khởi động các đối tượng, nút phải để mở các menu tính năng của đối tượng mà người dùng đã chọn. Những năm cuối thế kỉ 20, chuột máy tính có một số cải tiến về phím bấm. Sản phẩm thời kỳ này thường có 5 phím khác nhau. Tùy thuộc vào yêu cầu của người dùng mà những phím phụ này có nhiều chức năng riêng biệt ví dụ như Forward (tiến) hoặc Backward (lùi) khi duyệt web, chúng cũng có thể được gán nhiều tính năng tùy chọn nhờ vào phần mềm đi kèm. Theo Douglas Engelbart, số lượng phím bấm tối ưu của chuột nên "càng nhiều càng tốt" và thực tế đã cho thấy điều đó là đúng. Một phát minh quan trọng trong thiết kế chuột nói riêng và các thiết bị trỏ nói chung chính là bánh xe nhỏ ở giữa hai nút bấm mà chúng ta thường thấy ngày nay. Nó sử dụng cho các tác vụ cuộn trang hoặc phóng to/thu nhỏ các đối tượng. Về sau, Logitech và Microsoft giới thiệu phiên bản tiên tiến hơn có tên gọi "bánh xe nghiêng" (tilt-wheel) dành cho những sản phẩm cao cấp của họ. Với bánh xe mới, người dùng có thể gạt sang hai bên để thực hiện chức năng cuộn ngang. Đôi khi, ta cũng có thể tìm thấy những sản phẩm sử dụng công nghệ cảm ứng thay vì bánh xe vốn dễ bám bụi và trục trặc, điển hình như V500 của Logitech. (Sản phẩm đã vận dụng kết hợp nguyên tắc 15_ Nguyên tắc năng động, nguyên tắc 25_ Nguyên tắc tự phục vụ) IV. Tốc độ và độ chính xác Việc thương mại hóa và các "chiêu" tiếp thị đã biến thông số kỹ thuật của chuột trở nên rắc rối hơn nhiều so với bản chất của chúng. Trước tiên là tốc độ xử lý hình ảnh: càng nhiều hình ảnh được "chụp" từ bộ cảm biến của chuột, độ chính xác của nó sẽ càng cao. Một số người cho rằng sức mạnh của máy tính hiện tại chỉ xử lý cùng lúc khoảng vài trăm mẫu hình mỗi giây. Điều này đúng nhưng nếu số lượng mẫu càng nhiều, giá trị trung bình sẽ càng chuẩn hơn và thực tế, thiết bị trung gian chịu trách nhiệm tính toán tọa độ chính là bộ xử lý bên trong chuột. Nó sẽ xử lý mẫu hình để lấy các giá trị trung bình trước khi gửi đến máy tính. Một đơn vị khác dùng để đánh giá chuột là DPI (Dots Per Inch) hay còn gọi Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 51 là độ phân giải của mắt cảm ứng. Ban đầu, người ta sử dụng CPI ( Counts Per Inch) để tính toán tốc độ chuột. CPI và DPI chỉ khác nhau về đơn vị tính (CPI sử dụng centimet còn DPI sử dụng số lượng điểm ảnh). Về sau do những lý do kĩ thuật, DPI đã dần dần thay thế CPI. Giá trị này thể hiện số điểm ảnh con trỏ chuột sẽ lấy mẫu được khi ta di chuột 1 inch trên bề mặt. Điều đáng chú ý là con số này càng cao, độ chính xác tăng lên lại tỉ lệ thuận với tốc độ chuột. Vì thế, ta có thể di chuyển con trỏ tới điểm mình muốn rất nhanh mà không phải di chuột nhiều nhưng ngược lại, bất cứ di chuyển nào dù nhỏ nhất cũng sẽ bị ghi nhận và điều này hoàn toàn không có lợi cho tính chính xác. Càng rắc rối hơn cho người dùng khi chỉ số DPI của chuột còn phụ thuộc vào độ phân giải màn hình mà ta sử dụng. Lấy ví dụ: với cùng mức DPI, khi chuyển độ phân giải hiển thị từ 1024x768 lên 1600x1200 hoặc cao hơn, ta sẽ phải di chuyển chuột dài hơn cho cùng một khoảng cách trên màn hình. Chính vì thế, những giá trị DPI thường thấy trên các sản phẩm chuột thế hệ mới (đặc biệt là các loại chuột cho game thủ) như 1600dpi, 2000dpi thực ra là khả năng đáp ứng về tốc độ của chuột với phản ứng của người chơi ngay cả ở độ phân giải cao. Từ đó ta thấy rằng, do độ chính xác tỉ lệ thuận với tốc độ di chuyển nên việc điều khiển chuột cũng sẽ trở nên khó khăn hơn. Các nhà sản xuất có nhiều cách để xử lý vấn đề này thông qua phần mềm hoặc trực tiếp từ phần cứng. Tuy nhiên, nguyên tắc chính vẫn là bỏ qua các điểm ảnh và như thế rõ ràng độ chính xác cũng sẽ giảm đi khi tốc độ chuột hạ thấp xuống. Vấn đề cân bằng giữa hai giá trị tốc độ và tính chính xác được giải quyết nhờ vào độ phân giải màn hình của người dùng. Như thế, vấn đề trên đã được giải quyết nhờ áp dụng nguyên tắc 22_ Nguyên tắc chuyển hại thành lợi. Mức 800dpi và 1280x1024 là khá hợp, mức DPI cao với độ phân giải màn hình càng lớn sẽ giúp hạn chế tốc độ con trỏ di chuyển trong khi vẫn giữ được tính chính xác. Trong thực tế, chuột có mức 1600dpi đến 2000dpi sẽ rất tuyệt khi sử dụng trên màn hình 1600x1200 hoặc 2048x1536 trở lên, nhưng nếu ta dùng chúng ở màn hình độ phân giải thấp hơn (dưới 1280x1024) thì rắc rối sẽ xảy ra: rất khó để chọn đối tượng Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 52 do khi ta di chuyển chuột 1 khoảng rất nhỏ, con trỏ đã có thể chạy từ góc màn hình này sang góc màn hình đối diện rồi. Đây sẽ là bất lợi lớn đối với những người dùng yêu cầu độ chính xác ở khoảng nhỏ (micro) như công việc thiết kế hay chơi game chiến thuật. V. Những biến thể của chuột máy tính Ngoài những loại chuột thông dụng được thiết kế theo đúng nguyên bản của Douglas Engelbart thì thực tế có khá nhiều biến thể đáp ứng các mục đích riêng. Như vậy: Nguyên tắc 15- Nguyên tắc linh động luôn được vận dụng sáng tạo theo nhiều mục đích sử dụng và cho các người dùng khác nhau. Ví dụ khi ta bị đau tay hoặc vai trong khi sử dụng chuột thông thường, người dùng có thể thử dùng Trackball do sản phẩm này chỉ yêu cầu người dùng chuyển động ngón tay để di chuyển con trỏ. - Trackball: Thay vì chuyển dịch chuột để bi quay thì với Trackball, người dùng sẽ điều khiển con trỏ trên màn hình thông qua một viên bi lớn đặt trên đế cố định. Các mẫu thiết kế chuột mới đã vận dụng nguyên tắc 15- Nguyên tắc linh động luôn được vận dụng sáng tạo theo nhiều mục đích khác nhau, Nguyến tắc 6_ Nguyên tắc vạn năng thường được áp dụng để sáng tạo các sản phẩm đa năng, phù hợp với đa số người dùng. - Chuột mini: Sản phẩm đã áp dụng nguyên tắc phóng to/ thu nhỏ để cải tiến sản phẩm trên nền một sản phẩm đã có để phù hợp hơn cho công việc. Với kích cỡ chỉ bằng hoặc nhỏ hơn quả trứng gà, chuột mini được sử dụng cho những thiết bị di động như máy tính xách tay - Chuột Camera: như máy quay phim, nó sẽ bắt những chuyển động của phần đầu người Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 53 dùng để di chuyển con trỏ tương ứng. - Chuột lòng bàn tay (Palm Mouse): Được nắm trong lòng bàn tay, loại chuột này hoạt động chỉ với 2 nút bấm. Con trỏ chuột phụ thuộc vào những cú chạm tay và áp lực sẽ quyết định tốc độ di chuyển. - Chuột sử dụng bằng chân (Foot Mouse): Dành cho người khuyết tật về tay, người sử dụng nhấn bằng bàn chân. - Chuột dạng cần điều khiển (Joy- Mouse): Đây là sự kết hợp giữa Joystick và chuột máy tính, sử dụng một cần điều khiển để di chuyển con trỏ và nhấn chuột thông qua nút bấm ở trên đỉnh. VI. Hình dạng và chất liệu chuột. Mặc dù hiện nay sự xuất hiện của touchpad máy tính xách tay hay máy tính bảng Tablet cảm ứng, thì sự cần thiết của con chuột máy tính vẫn không hề giảm. Khi dùng những phần mềm như Photoshop, Illustrator, v.v… người bạn đồng hành hiệu quả nhất cho những nhà thiết kế vẫn là con chuột thật tốt.Việc cải tiến sản phẩm không chỉ dừng lại viêc kết hợp đa chức năng, vật liệu và hình dáng của chúng còn rất phong phú để phục vụ cho người dùng đủ lứa tuổi, sở thích cá nhân, yếu tố tâm lý, yêu cầu công việc. Chuột USB Penguin Penguin Mouse sử dụng hình ảnh động vật cho chuột máy tính. Những Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 54 con chuột bằng nhựa dẻo đủ màu sắc rất bắt mắt và dễ thương rõ ràng đã vận dụng các nguyên tắc sáng tạo: nguyên tắc 30_ Sử dụng vỏ dẻo và màn mỏng, nguyên tắc 32_ Nguyên tắc đổi màu tạo nên sự hấp dẫn cho trẻ em. Chuột Gold Brain Computer Đây là con chuột thông minh với những nếp nhăn giống như bộ não thật. Có lẽ bộ não chuột sẽ kích hoạt những ý tưởng trong não của người dùng. Sản phẩm chuột này đã vận dụng nguyên tắc sáng tạo nguyên tắc 5_Nguyên tắc năng động, nguyên tắc 32_Nguyên tắc đổi màu. Chuột Keypad Sanwa NT-MA2 là con chuột máy tính kết hợp bàn phím số. Sản phẩm chuột này đã vận dụng nguyên tắc sáng tạo nguyên tắc 5_Nguyên tắc năng động, nguyên tắc 6_Nguyên tắc vạn năng, nguyên tắc 12_Nguyên tắc đẳng thế (Thay đổi điều kiện làm việc để không phải nâng lên hay hạ xuống các đối tượng- vừa bấm chuột vừa điều khiển bàn phím cùng lúc thật tiện), Chuột Aircraft Con chuột máy bay giành cho những người hâm mộ Star Wars. Chuột có hai màu đen hoặc màu trắng và có hai nút, một con lăn với đèn LED màu đỏ và xanh dương. Sản phẩm chuột này đã vận dụng nguyên tắc sáng tạo nguyên tắc Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 55 5_Nguyên tắc năng động, nguyên tắc 6_Nguyên tắc vạn năng (vừa đáp ứng yêu cầu công việc, vừa là một món đồ chơi có ý nghĩa), nguyên tắc 32_Nguyên tắc đổi màu. Chuột USB Diamante Sản phẩm được làm từ những viên kim cương giả, lấp lánh một màu trắng. Chuột sẽ là món quà hoàn hảo, món “trang sức” cho bàn làm việc. . Sản phẩm chuột này đã vận dụng nguyên tắc sáng tạo nguyên tắc 5_Nguyên tắc kết hợp, nguyên tắc 6_Nguyên tắc vạn năng (vừa đáp ứng yêu cầu công việc, vừa là một món quà trang sức có ý nghĩa), nguyên tắc 14_Nguyên tắc cầu tròn hóa, nguyên tắc 15_Nguyên tắc năng động, nguyên tắc 40_Nguyên tắc sử dụng vật liệu tổng hợp.. Chuột Zero Chuột Zero kết hợp khả năng thiết kế nghệ thuật và vật liệu nhẹ tạo nên một sản phẩm hoàn hảo. - Các sản phẩm chuột sau đây đã vận dụng kết hợp các nguyên tắc sáng tạo: nguyên tắc 15_Nguyên tắc năng động, nguyên tắc 40_Nguyên tắc sử dụng vật liệu tổng hợp…. Bên cạnh đó, việc áp dụng phương pháp cấu trúc, thiết kế lại sản phẩm ban đấu để cho ra một sản phẩm khác hoàn hảo hơn và có thêm nhiều tính năng hơn Chuột bóng chày MLB Cap Người hâm mộ bóng chày sẽ thích sử dụng chuột máy tính bóng MLB Cap. Với hơn 15 mẫu thiết kế logo Major League Baseball để lựa chọn. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 56 Chuột Body Chuột Body được thiết kế bởi nhà thiết kế nổi tiếng Chris Lomak. Nó không giống như một con chuột chuyên nghiệp, nhưng thật thú vị khi được dùng như một món quà. Chuột không dây Camaro Black Chuột cho người dùng máy tính yêu thích xe hơi. Với hình dạng của chiếc ôtô nhưng vẫn làm việc như con chuột máy tính đầy đủ chức năng. Được thiết kế tinh tế, bóng bẩy, phía trước là đèn pha LED. Chuột Cyborg RAT Gaming Có lẽ hình dạng của nó quá phức tạp, nhưng sẽ phù hợp với game thủ vì có nhiều nút chức năng Chuột Skype Hands-Free Chuột Skype có tất cả các tính năng của chiếc điện thoại để gọi nghe điện thoại tiện dụng. Là lựa chọn hoàn hảo cho sử dụng cá nhân, quà tặng. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 57 Sản phẩm chuột này đã vận dụng nguyên tắc sáng tạo nguyên tắc 5_Nguyên tắc năng động, nguyên tắc 6_Nguyên tắc vạn năng (vừa đáp ứng yêu cầu công việc, vừa là một món quà có ý nghĩa), nguyên tắc 14_Nguyên tắc cầu tròn hóa, nguyên tắc 40_Nguyên tắc sử dụng vật liệu tổng hợp. G-Spot Mouse Con chuột này được thiết kế bởi Andy Kurovets và tên nó là "G-Spot". Chuột gỗ Chuột gỗ được thiết kế bởi Alest Rukov được làm từ các loại gỗ đặc biệt dùng trong công nghiệp, an toàn cho môi trường. Tất cả các thành phần được làm từ một miếng gỗ nguyên khối. Chuột Alien Nhà thiết kế người Anh Mizanur Rehman đã tạo ra một sản phẩm được mô tả là "chuột Alien”. Một thiết kế chuột kiểu “độc đáo” Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 58 Chuột không dây Lego Sản phẩm này có lẻ phù hợp với trẻ em, với nhiều màu sắc sặc sỡ và những khối lego nhiều kích cở lón, nhỏ. (Áp dụng cách cấu trúc lại một sản phẩm và nguyên tắc phóng to thu nhỏ, đồng thời vận dụng nguyên tắc sáng tạo: nguyên tắc 5_Nguyên tắc năng động, nguyên tắc 40_Nguyên tắc sử dụng vật liệu tổng hợp) Chuột The Star Chuột máy tính Star sẽ có chút khó chịu khi sử dụng. Tuy nhiên, con chuột này sẽ là một phụ kiện dễ thương Chuột lựu đạn Con chuột được làm ra một vỏ lựu đạn cũ, nó sẽ cho một “cảm giác thực hơn” một chút khi tham gia vào các trò chơi bắn súng Chuột eVouse Với một tia sáng xanh lá cây, di chuyển theo mỗi cử động. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 59 Áp dụng cách cấu trúc lại một sản phẩm và nguyên tắc phóng to thu nhỏ, đồng thời vận dụng nguyên tắc sáng tạo: nguyên tắc 15_Nguyên tắc năng động, nguyên tắc 32_Nguyên tắc đổi màu, nguyên tắc 40_Nguyên tắc sử dụng vật liệu tổng hợp, đã tạo nên một sản phẩm thật độc đáo. Chuột không dây Gold Bullion Những con chuột không dây bằng vàng thỏi vừa phục vụ công việc, vừa là món quà đáng giá. Chuột Ghost Được lấy cảm hứng từ mặt ma. Chuột hộp trang điểm Chuột mới nhất, được thiết kế cho các thư ký xinh đẹp. Bên cạnh chức năng của một con chuột máy tính nó còn rất hữu dụng khi có bên trong một hộp phấn và gương. Việc áp dụng cách cấu trúc lại một sản phẩm, đồng thời vận dụng nguyên tắc sáng tạo: nguyên tắc 4_Nguyên tắc bất đối xứng, nguyên tắc 20_Nguyên tắc liên tục tác động có ích, nguyên tắc 5_Nguyên tắc kết hợp, nguyên tắc 6_Nguyên tắc vạn năng, nguyên tắc 15_Nguyên tắc năng động đã tạo ra sản phẩm lý tưởng rất phù hợp với thư ký văn phòng. Các nhà khoa học sáng tạo đã áp dụng cách cấu trúc lại một sản phẩm và Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 60 nguyên tắc phóng to thu nhỏ, đồng thời vận dụng nguyên tắc sáng tạo: nguyên tắc 4_Nguyên tắc bất đối xứng, nguyên tắc 5_ nguyên tắc kết hợp, nguyên tắc 6_Nguyên tắc vạn năng, nguyên tắc 14_ Nguyên tắc cầu tròn hóa, nguyên tắc 15_Nguyên tắc năng động, nguyên tắc 20_Nguyên tắc liên tục tác động có ích, nguyên tắc 29_Nguyên tắc dùng cấu trúc thủy và khí, nguyên tắc 30_ Sử dụng vỏ dẻo và màn mỏng, nguyên tắc 32_ Nguyên tắc đổi màu, nguyên tắc 40_Nguyên tắc sử dụng vật liệu tổng hợp… cùng với các phương pháp nghiên cứu khoa học, thử nghiệm sáng tạo không ngừng để sáng tạo ra thật nhiều mẫu chuột màu sắc hấp dẫn, đa dạng, đa hình, đa năng… để thỏa mãn không những về nhu cầu công viêc, mà còn là một sản phẩm đồ chơi cho trẻ con, một món quà trang trí phù hợp với từng lứa tuổi và cả sở thích các nhân như các mẫu chuột dưới đây: Chuột xếp hình Building Block. Chuột Cyborg R.A.T cho dân nghiền game. Chuột siêu nhẹ Zero Mouse. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 61 Chuột Ferrari với đèn LED. Chuột quang không dây Saitek Obsidian lạ mắt. Chuột Jelly Click làm từ nhựa mềm. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 62 Chuột Memory Mouse. Chuột siêu mỏng Optical Super Slim Mouse. Chuột G-Spot Mouse. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 63 Chuột hình cánh cam cho nữ giới Crystal Computer Chuột hình con rùa, hình máy bay cho trẻ con. Chuột hình sứa biển, chuột có nước bên trong, đủ màu sắc bắt mắt. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 64 Chuột hình trứng đủ màu sắc, chuột khủng long vừa làm đồ chơi vừa điều khiển máy tính Chuột có màn hình cảm ứng điện trở và bút điều khiển stylus đi kèm. Sản phẩm chuột có khả năng nhận diện bảo mật sinh trắc học (nhận diện qua võng mạc của mắt). Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 65 . Chuột máy tính tích hợp thêm chức năng mát-xa tiện lợi. Chuột tích hợp thêm máy tính bấm tay đa chức năng. Chuột được thiết kế kèm với Joy Stick ” Model tích hợp: hệ thống sưởi ấm áp bàn tay để làm việc vào mùa đông hay trong điều kiện làm việc oi bức của mùa hè, loại chuột này sẽ giúp mang tới cảm giác thoái mái cho bàn tay sử dụng. Hệ thống đèn LED và bộ phận làm mát (quạt thông gió) của chuột sẽ giúp cho bàn tay sử dụng luôn trong trạng thái mát lạnh. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 66 Chuột “Boss” Ông chủ nhỏ, chuột phát ra tiếng nhạc, chuột có nước bên trong, chuột dạng xe đua dành cho các bé. Chuột kèm theo hệ thống theo dõi sức khỏe: Là thiết bị đa năng “nhiều trong một”, chuột ASUSTek Vito W1 có khả năng theo dõi nhịp tim của người dùng sử dụng và báo cáo thông qua một ứng dụng cài đặt trên máy tính. Ngoài chỉ số nhịp tim trên hệ thống, Asus còn sử dụng biểu tượng mặt cười để thông báo cho người dùng trạng thái tim của họ, chẳng hạn như biểu tượng nhoẻn miệng cười có nghĩa tim ở trạng thái bình thường; còn biểu tượng không có mặt cười nghĩa là tim có vấn đề. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 67 Mouse Microsoft Arc : Với thiết kế vòng làm tăng tính độc đáo cho sản phẩm. Mouse “chú chuột ấn tượng” dành cho người dùng thích cảm giác thật Microsoft Touch Mouse: Chuột máy tính tích hợp chức năng độc đáo webcam.Touch Mouse đem lại trải nghiệm cảm ứng tuyệt vời. Toàn thân bao phủ một lớp nhựa đen chống trơn cùng vô số điểm cảm ứng, người dùng sẽ dễ dàng thao tác với máy tính của mình. Bên cạnh đó, với việc bổ sung thêm nhiều Shortcut thú vị, bao gồm thao tác ấn mạnh để sử dụng chức năng Back/Forward hoặc thu nhỏ cửa sổ bằng cách lướt hai ngón tay về phía sau. Nggoài chức năng cảm ứng, các "chấm bi" trên bề mặt sản phẩm còn có nhiệm vụ làm đẹp cho sản phẩm. Tóm lại, các thiết kế chuột ngày nay càng ngày càng đa dạng, đa năng, kết hợp nhiều màu sắc, mẫu mã độc đáo, hiện đại thể hiện năng lực sáng tạo không ngừng của các nhà thiết kế. Hành trình sáng tạo, cải tiến và Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 68 đổi mới các sản phẩm luôn luôn là một thách thức đối với các nhà thiết kế. Chính điều đó đã góp phần thúc đẩy xã hội phát triển không ngừng. KẾT LUẬN ------ Khi mà kỷ nguyên hậu PC đang đến ngày càng gần hơn, người ta bắt đầu đặt câu hỏi về sự cần thiết và tương lai của chuột máy tính – một thiết bị tưởng như không thể thay thế. Tuyên bố mới nhất của các nhà nghiên cứu thuộc học viện công nghệ Massachusetts (MIT) cho biết họ đã thành công trong dự án mang tên “Mouseless”, biến con chuột điều khiển máy tính thành “vô hình”. Khi ứng dụng thành tựu của dự án này, người dùng máy tính sẽ không cần bất kỳ một thiết bị nào nhưng vẫn có thể “khum lòng bàn tay, di chuyển trên mặt bàn, bấm ngón tay” và điều khiển các tính năng trên máy tính của họ. Các chuyên gia của MIT gọi đó là bước tiến hóa tiếp theo của thế hệ “chuột không dây”. Nguyên lý hoạt động của con chuột vô hình này thực ra khá đơn giản. Người ta sử dụng một thiết bị có khả năng phát ra một chùm tia la-de hồng ngoại và một camera siêu nhạy để ghi lại chuyển động của bàn tay người dùng rồi “phiên dịch” nó thành các lệnh trên máy tính. “Cũng giống như nhiều dự án khác trong quá khứ, sự thành công của dự án này cho thấy chúng ta hoàn toàn có thể sử dụng những công nghệ mới để điều khiển những công nghệ cũ”. Mặc dù các công nghệ mới như màn hình cảm ứng, nhận diện giọng nói, bàn phím ẩn, giờ đây đã không còn quá xa lạ, nhưng con chuột máy tính với 2 nút điều khiển vẫn “thống trị” thế giới điện toán và rất nhiều chuyên gia công nghệ cho rằng đây là thiết bị khó thay thế nhất. Giám đốc công nghệ (CTO) của Intel, ông Justin Rattner cũng phải thừa nhận rằng mặc dù các phòng thí nghiệm của Intel vẫn đang tiến hành các dự án về những ý tưởng mới của màn hình cảm ứng nhưng bộ bàn phím và chuột vẫn không thể vắng bóng trong đời sống điện toán. Trong dự án “Mouseless”, thiết bị phát chùm tia la-de hồng ngoại và camera Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 69 siêu nhạy sẽ được “nhúng” trực tiếp vào máy tính. Khi người dùng khum lòng bàn tay lại giống như thể họ đang cầm một con chuột máy tính bình thường, thiết bị đó sẽ tự động hiểu rằng người dùng muốn sử dụng chức năng chuột và kích hoạt chế độ điều khiển. - Hiện nay, khi nhắc đến các thiết bị thay thế chuột đầu tiên phải nhắc tới “touchpad”. Nếu như chuột quang hơn chuột không dây ở điểm "nhỏ gọn hơn" thì chuột quang lại chịu thất bại hoàn toàn trước thiết bị tích hợp này. - Cũng giống như chuột, touchpad thời kỳ đầu, thua kém hẳn về độ chính xác, sự tiện dụng thì ngày nay, với sự phát triển chóng mặt của công nghệ, các touchpad ngày càng nhạy, chính xác và đáp ứng được nhiều nhu cầu của con người hơn. - Thực tế, hầu hết người dùng laptop hay máy tính bảng đều chọn giải pháp “touchpad” hơn là sắm một chuột máy tính rời. Nhưng quan trọng hơn, khi mà công nghệ cảm ứng ngày càng hoàn thiện, tương lai của chuột máy tính càng bị đe dọa. - Trong kỷ nguyên hậu PC, khi mà các thiết bị cầm tay với màn hình cảm ứng trở nên phổ biến và thân thuộc hơn, có quá nhiều lý do để người ta quên đi một thiết bị “rắc rối” và hay “giở chứng liệt giữa chừng” như chuột máy tính. Vì thế, người ta đã bắt đầu tính đến một số giải pháp thay thế hoàn hảo chuột máy tính như cảm biến chuyển động của cơ thể (Kinect) hay các công nghệ "sóng não" như trong phim viễn tưởng của thế kỷ trước. Biết đâu, trong tương lai gần, chuột máy tính sẽ trở thành một thiết bị thừa thải. - Cho dù thế nào đi chăng nữa, “công lao” và “ứng dụng” của chuột là không thể phủ nhận. Sự phát triển của chuột máy tính đã đóng góp một phần quan trọng cho bước phát triển của máy tính và thế giới công nghệ nói chung. Ngày lại ngày, các nhà khoa học sáng tạo vẫn không ngừng nghiên cứu theo nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau dù là trực tiếp hay gián tiếp, luôn tìm thông tin phản hồi từ người dùng hay thậm chí chỉ là “một ý tưởng vụt đến” hay là “trong một giấc mơ” diệu kỳ. Họ vẫn không ngừng sáng tạo để tạo ra thật nhiều sản phẩm, tìm ra nhiều mẫu sản phẩm mới hay cải tiến từ mẫu mã có sẵn. Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 70 Hành trình sáng tạo và chu kỳ sáng tạo sẽ rút ngắn lại không chỉ là 18 tháng như định luật Moore, mà là 15 hay 12 tháng hay ngắn hơn nữa. Mỗi phút trôi qua, sẽ có vô số phát minh ra đời và người tiêu dùng sẽ có nhiều cơ hội hơn để thụ hưởng các thành quả khoa học sáng tạo có nhiều tính năng nhưng với giá vô cùng hấp dẫn. Và mỗi một người chúng ta hãy thử vận dụng đầu óc sáng tạo. Công việc sáng tạo sẽ giúp ta phát triển thêm những hiểu biết của mình, làm phong phú thêm những ý tưởng mới, để nhạy bén và sâu sắc hơn trong việc tìm kiếm ý tưởng và giải quyết vấn đề khó khăn mà chúng ta gặp phải trong cuộc sống hàng ngày. Có như vậy, mỗi người chúng ta sẽ tự tạo ra nhiều giá trị và những điều kỳ diệu cho cuộc sống này! Bài Thu hoạch PPNCLSTTKH  GVHD: GSTSKH Hoàng Văn Kiếm HVTH: Nguyễn Thị Kim Phượng Trang 71 TÀI LIỆU THAM KHẢO ------ 1. Bài giảng môn học “Phương pháp nhiên cứu khoa học trong tin học” . Giảng viên : GS.TSKH Hoàng Văn Kiếm 2. Giải một bài toán trên máy tính như thế nào ? ( tập 1, 2, 3). GS. TSKH Hoàng Kiếm. Nhà xuất bản giáo dục – 2003. 3. Phương pháp luận nghiên cứu khoa học . Vũ Cao Đàm. Nhà xuất bản Khoa Học và Kỹ Thuật – 1999. 4. Phương pháp luận sáng tạo khoa học – kỹ thuật. Phan Dũng. Trung tâm sáng tạo khoa học – kỹ thuật. Trường Đại Học Khoa Học Tự Nhiên TP.HCM – 2002. 5. Các trang web tham khảo: Thegioidientu.com Dienmay.com