Vai trò của lực lượng sản xuất trong đời sống xã hội và sự vận dụng của Đảng vào quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa ở Việt Nam hiện nay

LêI NãI §ÇU Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lÞch sö cña loµi ng­êi cã rÊt nhiÒu giai ®o¹n h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc. Tr¶i qua mçi giai ®o¹n dÒu cã rÊt nhiÒu nguyªn nh©n ®Ó dÉn ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña chÕ ®é x· héi ®ã. Trong ®ã vai trß cña lùc l­îng s¶n xuÊt cã phÇn lín quyÕt ®Þnh ®Õn x· héi. Lµ mét n­íc ®i theo con ®­êng CNXH, vµ ®ang trong thêi k× qu¸ ®é lªn XHCN nªn chóng ta gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trªn c¸c lÜnh vùc, chÝnh v× vËy muèn cho ®Êt n­íc ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng XHCN §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· nghiªn cøu rÊt kÜ vÒ vai trß cña lùc l­îng s¶n xuÊt vµ ®· cã sù vËn dông phï hîp lùc l­îng s¶n xuÊt vµo qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ cña n­íc ta hiÖn nay. Qua nghiªn cøu vµ t×m hiÓu em ®· chän ®Ò tµi: “Vai trß cña lùc l­îng s¶n xuÊt trong ®êi sèng x· héi vµ sù vËn dông cña §¶ng vµo qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam hiÖn nay”. Do h¹n chÕ vÒ hiÓu biÕt nªn trong bµi viÕt cña em sÏ khã tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. Em kÝnh mong ®­îc c¸c thÇy c« chØ b¶o ®Ó bµi viÕt cña em ®­îc ®Çy ®ñ ý vµ s©u s¾c h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! NéI DUNG I. Vai trß cña lùc l­îng s¶n xuÊt trong ®êi sèng x· héi. 1. Kh¸i niÖm cña lùc l­îng s¶n xuÊt. 1.1. Kh¸i niÖm: Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ yÕu tè ®«ng nhÊt, ph¸t triÓn kh«ng ngõng, quyÕt ®Þnh quan hÖ s¶n xuÊt. 1.2. CÊu tróc lùc l­îng s¶n xuÊt. Lùc l­îng s¶n xuÊt bao gåm yÕu tè con ng­êi vµ nh÷ng yÕu tè vËt cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. a. YÕu tè con ng­êi: Lùc l­îng s¶n xuÊt,tr­íc hÕt lµ yÕu tè con ng­êi cã kh¶ n¨ng lao ®éng,cã kiÕn thøc, cã thãi quen, kinh nghiÖm vµ kü n¨ng kü thuËt s¶n xuÊt. Khi ph©n tÝch vÒ lùc l­îng s¶n xuÊt trong x· héi t­ b¶n C.M¸c ®· viÕt:trong tÊt c¶ nh÷ng c«ng cô s¶n xuÊt th× lùc l­îng s¶n xuÊt hïng m¹nh nhÊt lµ b¶n th©n cña c¸ch m¹nh. Nh­ vËy M¸c ®· kh¼ng ®Þnh con ng­êi lµ yÕu tè cã vai trß to lín nhÊt, quyÕt ®Þnh trong lùc l­îng s¶n xuÊt. Lªnin viÕt:Lùc l­îng s¶n xuÊt chñ yÕu cña nh©n lo¹i, lµ c«ng nh©n”. Gièng nh­ M¸c,Lªnin ®Æt con ng­êi vµo vÞ trÝ hµng ®Çu , sè 1:c¸c «ng ®Òu coi con ng­êi ph¶i lµ ng­êi c«ng nh©n, giai cÊp tiªn tiÕn, nghÜa lµ ®Òu nhÊn m¹nh ®Õn “chÊt l­îng cña ng­êi lao ®éng, lùc l­îng s¶n suÊt. Con ng­êi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt víi t­ c¸ch lµ mét yÕu tè cña lùc l­îng s¶n xuÊt, tr­íc hÕt b»ng chÝnh søc m¹nh c¬ b¾p cña m×nh vµ trong qu¸ tr×nh ®ã, tù nhiªn t¸c ®éng trë l¹i lµm con ng­êi ngµy cµng hoµn thiÖn vÒ trÝ tuÖ, ®óng lµ lao ®äng ®· s¸ng t¹o ra chÝnh b¶n th©n con ng­êi”. ë ®©y, con ng­êi lµ mét sinh vËt x· héi cã trÝ tuÖ cho nªn khi tham gia vµo qóa tr×nh lao ®éng, ngoµi søc m¹nh c¬ b¾p nã cßn ®ù¬c chØ huy b»ng trÝ tuÖ.Th«ng qua ho¹t ®éng thùc tiÔn, con ng­êi dïng trÝ tuÖ ®Ó nhËn thøc b¶n chÊt, quy luËt cña c¸c sù vËt hiÖn t­îng cña thÕ giíi kh¸ch quan, sö dông chóng lµm ph­¬ng tiÖn s¶n xuÊt vµ con ng­êi kh«ng ngõng t¹o ra cho m×nh nh÷ng lùc l­îng s¶n xuÊt ngµy cµng lín m¹nh, tinh vi. b. YÕu tè vËt cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt: NhÊn m¹nh vai trß cña c«ng cô lao ®éng vµ cña yÕu tè ng­êi trong lùc l­îng s¶n xuÊt, C.M¸c kh«ng xem nhÑ ®èi t­îng lao ®éng bëi v× nã lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.Con ng­êi chØ cã thÓ dïng c«ng cô lao ®éng ®Ó biÕn kh¶ n¨ng lao ®éng cña m×nh thµnh hiÖn thùc vµ t¹o ra nh÷ng vËt phÈm nh»m tho¶ m·n nhu cÇu cña m×nh trªn c¬ së nh÷ng ®èi t­îng lao ®éng nhÊt ®Þnh. NÕu nh­ trong tiÕn tr×nh lÞch sö t­ liÖu lao ®éng cµng phong phó, trÝ tuÖ vµ n¨ng lùc cña con ng­êi cµng ph¸t triÓn, kh¶ n¨ng nhËn thøc vµ c¶i biÕn tù nhiªn cña con ng­êi cµng cao th× ph¹m vi ®èi t­îng lao ®éng cµng ®­îc më réng. §iÒu ®ã nãi lªn r»ng c¸c yÕu tè trong lùc l­îng s¶n xuÊt quan hÖ rÊt chÆt chÏ víi nhau, t¸c ®éng qua l¹i víi nhau mét c¸ch biÖn chøng nh­ lµ nh÷ng yÕu tè cña hÖ thèng. Trong lùc l­îng s¶n xuÊt, c«ng cô lao ®éng cã mét vai trß quan träng, lµ th­íc ®o sù chinh phôc tù nhiªn cña con ng­êi. Víi môc ®Ých lu«n muèn t¨ng n¨ng suÊt vµ gi¶m c­êng ®é lao ®éng , con ng­êi d· s¸ng t¹o ra chóng ®Ó nèi dµi c¸c khÝ quan vµ t¨ng søc m¹nh c¬ b¾p cña m×nh. Nhê ®ã mµ c«ng cô ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn, hiÖn ®¹i, nã cã thÓ thay thÕ hÇu hÕt c¸c thao t¸c kÜ thuËt khÐo lÐo cña con ng­êi, ®ã lµ vai trß to lín cua c«ng cô lao ®éng. Tuy nhiªn, ®· gäi lµ c«ng cô lao ®éng, nã kh«ng thÓ ¬ d¹ng nguyªn thuû cña tù nhiªn, nã kh«ng thÓ tù ra ®êi mµ ph¶i cã sù chÕ t¹o cña con ng­êi vµ chÕ t¹o c«ng cô lao ®éng chÝnh lµ ®Æc tr­ng c¬ b¶n ®Ó ph©n biÖt gi÷a con ng­êi vµ con vËt. Con ng­êi chÝnh lµ ®éng vËt biÕt chÕ t¹o c«ng cô lao ®éng. Nh­ vËy c«ng cô lao ®éng yÕu tè ®­îc coi lµ “®éng” cña lùc l­îng s¶n xuÊt, ch¼ng qua còng chØ lµ phÇn tù nhiªn ®­îc trÝ tuÖ ho¸ mµ th«i, c«ng cô lao ®éng cµng tinh vi, ®iÒu ®ã cµng chøng tá con ng­êi cµng hiÖn ®¹i,cµng t¸ch xa thÕ giíi tù nhiªn. 1.3. Vai trß quyÕt ®Þnh cña lùc l­îng s¶n xuÊt ®èi víi quan hÖ s¶n xuÊt. Víi tÝnh c¸ch mét hÖ thèng, lùc l­îng s¶n xuÊt kh«ng ngõng biÕn ®æi vµ thùc tÕ ®ang cã nh÷ng biÕn ®æi c¨n b¶n vÒ chÊt ë thêi ®¹i chóng ta.Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt còng thÓ hiÖn tÝnh kh¸ch quan cña nã lµ lùc l­îng s¶n xuÊt lu«n ®i tr­íc vµ xÐt cho cïng, quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn x· héi.TÊt nhiªn chóng ta kh«ng nªn “tuyÖt ®èi ho¸” qu¸ møc vai trß “®éc t«n” cña lùc l­îng s¶n xuÊt mµ bá qua sù t¸c ®éng trë l¹i cña quan hÖ s¶n xuÊt ®èi víi nã khi gi÷a chóng cã sù phï hîp. Sù ph¸t triÓn chÖch h­íng cña quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµ do yÕu tè chñ quan , chø kh«ng ph¶i lµ do tÝnh ®Æc thï cña quy luËt ®ã. Quan hÖ s¶n xuÊt lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh, lµm tiÒn ®Ò cho lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn khi nã phï hîp ®­îc víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Nã lµm nhiÖm vô chØ ra môc tiªu, b­íc ®i vµ t¹o quy m« thÝch hîp cho lùc l­îng s¶n xuÊt ho¹t ®éng , còng nh­ b¶o ®¶m lîi Ých chÝnh ®¸ng cña ng­êi lao ®éng, ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, s¸ng t¹o cña con ng­êi - nh©n tè quan träng vµ quyÕt ®Þnh trong lùc l­îng s¶n xuÊt. 2. Vai trß cña lùc l­îng s¶n xuÊt trong ®êi sèng X· héi. LÞch sö loµi ng­êi lµ lÞch sö biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn cña c¸c ph­¬ng thøc s¶n xuÊt tõ thÊp ®Õn cao. Ph­¬ng thøc s¶n xuÊt lµ sù thèng nhÊt hai mÆt g¾n chÆt víi nhau: lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. Trong ph­¬ng thøc s¶n xuÊt th× lùc l­îng s¶n xuÊt lµ yÕu tè ®éng nhÊt, ph¸t triÎn kh«ng ngõng, quyÕt ®Þnh quan hÖ s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh c¸ch h¹ tÇng c¬ së l¹i quyÕt ®inh th­îng tÇng kiÕn tróc. V× vËy suy cho cïng, lùc l­îng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh mäi mÆt cña ®êi sèng x· héi, quyÕt ®Þnh mäi sù biÕn ®æi tõ thÊp ®Õn cao cña lÞch sö loµi ng­êi, cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ – x· héi. Sù biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt lµ nguyªn nh©n s©u xa, lµ nguyªn nh©n cuèi cïng quyÕt ®Þnh mäi biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn cña x· héi. Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ yÕu tè tiªu biÓu cho c¸c thêi ®¹i lÞch sö x· héi: viÖc sö dông vµ s¸ng t¹o nh÷ng t­ liÖu lao ®éng , tuy ®· cã mÇm mèng ë vµi loµi, nh­ng vÉn lµ ®Æc tr­ng næi bËt nhÊt cña lao ®éng cña con ng­êi. Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ yÕu tè c¸ch m¹ng nhÊt cña s¶n xuÊt. Sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh sù thay ®æi, ph¸t triÓn cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt: Sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµm hiÖn t­îng s¶n xuÊt ngµy mét t¨ng thªm. BÊt cø mét sù thay ®æi nµo cña chÕ ®é x· héi, bÊt cø mét sù c¶i tiÕn nµo trong quan hÖ chiÕm h÷u còng ®Òu lµ kÕt qu¶ tÊt nhiªn cña viÖc t¹o nªn mét lùc l­îng s¶n xuÊt míi. Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ nguån lùc kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong s¶n xuÊt : Lùc l­îng s¶n xuÊt tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cho x· héi, ®em l¹i ®êi sèng vÒ vËt chÊt cho con ng­êi trong x· héi. Lùc l­îng s¶n xuÊt chÝnh lµ lùc l­îng quan träng trong c«ng cuéc chiÕn ®Êu giµnh vµ gi÷ n­íc cña ta tõ tr­íc ®Õn nay:®Æc biÖt lµ hai cuéc chiÕn tranh ®¸nh giÆc Mü vµ Ph¸p giµnh l¹i hoµ b×nh cho d©n téc ta . Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng gãp phÇn vµo c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc, lµm cho ®Êt n­íc æn ®Þnh ph¸t triÓn hay bÊt æn ®Þnh vµ tr× trÖ. ChÝnh v× vËy lùc l­îng s¶n xuÊt cã vai trß rÊt quan träng trong x· héi: lµ lùc l­îng do x· héi t¹o ra ®Ó c¶i t¹o thÕ giíi, lµ biÓu hiÖn tr×nh ®é chinh phôc tù nhiªn cña con ng­êi trong nh÷ng giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh. II. Sù vËn dông cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam vµo qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam hiÖn nay. 1. Kh¸i niÖm c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. ë thÕ kØ XVII, XVIII, khi c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh ë T©y ¢u, c«ng nghiÖp ho¸ ®­îc hiÓu lµ qu¸ tr×nh thay thÕ lao ®éng thñ c«ng b»ng lao ®éng sö dông m¸y mãc. Nh÷ng kh¸i niÖm kinh tÕ nãi chung vµ khÝa niÖm c«ng nghiÖp ho¸ nãi riªng mang tÝnh lÞch sö, tøc lµ lu«n cã sù thay ®æi cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt x· héi, cña khoa häc c«ng nghÖ. Do ®ã, viÖc nhËn thøc ®óng ®¾n kh¸i niÖm nµy trong tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt x· héi cã ý nghÜa to lín c¶ vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn. KÕ thõa cã chän läc nh÷ng tri thøc v¨n minh cña nh©n lo¹i, rót nh÷ng kinh nghiÖm trong lÞch sö tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, vµ tõ thùc tiÔn c«ng nghiÖp ho¸ ë ViÖt Nam trong thêi k× ®æi míi, Héi nghÞ Ban ChÊp hµnh Trung ­¬ng lÇn thø b¶y kho¸ VI vµ §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®· x¸c ®Þnh:c«ng nghiÖp ho¸ lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¨n b¶n toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô vµ qu¶n lý kinh tÕ – x· héi tõ sö dông søc lao ®éng thñ c«ng lµ chÝnh sang sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng cïng víi c«ng nghÖ, ph­¬ng tiÖn vµ ph­¬ng ph¸p tiªn tiÕn hiÖn ®¹i dôa trªn sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp vµ tiÕn bé khoa häc – c«ng nghÖ t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng x· héi cao. Kh¸i niÖm c«ng nghiÖp ho¸ trªn ®©y ®­îc §¶ng ta x¸c ®Þnh réng h¬n nh÷ng quan niÖm tr­íc ®ã, bao hµm c¶ vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c¶ vÒ dÞch vô vµ qu¶n lý kinh tÕ – x· héi, ®­îc sö dông b»ng c¸c ph­¬ng tiÖn vµ c¸c ph­¬ng ph¸p tiªn tiÕn hiÖn ®¹i cïng víi kü thuËt vµ c«ng nghÖ cao. Nh­ vËy c«ng nghiÖp ho¸ theo t­ t­ëng míi lµ kh«ng bã hÑp trong ph¹m vi tr×nh ®é c¸c lùc l­îng s¶n xuÊt ®¬n thuÇn, kü thuËt ®¬n thuÇn ®Ó chuyÓn lao ®éng thñ c«ng thµnh lao ®éng c¬ khÝ nh­ quan niÖm tr­íc ®©y. Do nh÷ng biÕn ®æi cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ®Êt n­íc, c«ng nghiÖp ho¸ ë n­íc ta hiÖn nay cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu sau ®©y: Thø nhÊt, c«ng nghiÖp ho¸ ph¶i g¾n víi hiÖn ®¹i ho¸. Së dÜ nh­ vËy lµ v× trªn thÕ giíi ®ang diÔn ra cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, mét sè n­íc ph¸t triÓn ®· b¾t ®Çu chuyÓn tõ kinh tÕ c«ng nghiÖp sang kinh tÕ tri thøc, nªn ph¶i tranh thñ øng dông nh÷ng thµnh tùu cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ, tiÕp cËn kinh tÕ tri thøc ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ nh÷ng nganh, nh÷ng kh©u, nh÷ng lÜnh vùc cã ®iÒu kiÖn nh¶y vät. Thø hai, c«ng nghiÖp ho¸ nh»m môc tiªu ®éc lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x· héi. C«ng nghiÖp ho¸ lµ tÊt yÕu víi c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn nh­ng víi mçi n­íc, môc tiªu vµ tÝnh chÊt cña c«ng nghiÖp ho¸ cã thÓ kh¸c nhau.ë n­íc ta c«ng nghiÖp ho¸ nh»m x©y dùng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cho chñ nghÜa x· héi, t¨ng c­êng søc m¹nh ®Ó b¶o vÖ nÒn ®éc lËp d©n téc. Thø ba, c«ng nghiÖp hãa trong ®iÒu kiÖn c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc. §iÒu nµy lµm cho c«ng nghiÖp ho¸ trong giai ®o¹n hiÖn nay kh¸c víi c«ng nghiÖp ho¸ trong thêi k× tr­íc ®æi míi. Trong c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung – hµnh chÝnh, bao cÊp, c«ng nghiÖp ho¸ ®­îc thùc hiÖn theo kÕ ho¹ch,theo mÖnh lÖnh cña Nhµ n­íc. Trong c¬ chÕ kinh tÕ hiÖn nay, Nhµ n­íc vÉn gi÷ vai trß hÕt søc quan träng trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸. Nh­ng c«ng nghiÖp ho¸ kh«ng xuÊt ph¸t tõ chñ quan cña Nhµ n­íc, nã ®ßi hái ph¶i vËn dônh c¸c quy luËt kh¸ch quan mµ tr­íc hÕt lµ c¸c quy luËt thÞ tr­êng. Thø t­, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ quèc d©n trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸ kinh tÕ, v× thÕ më cöa nÒn kinh tÕ, ph¸t triÓn c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ lµ tÊt yÕu ®èi víi ®Êt n­íc ta. C«ng nghiÖp ho¸ trong ®iÒu kiÖn “chiÕn l­îc” kinh tÕ më còng g©y lªn kh«ng Ýt trë ng¹i do nh÷ng t¸c ®éng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, do “trËt tù” cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi mµ c¸c n­íc t­ b¶n thiÕt lËp kh«ng cã lîi cho c¸c n­íc nghÌo, l¹c hËu. V× thÕ, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ph¶i ®¶m b¶o x©y dùng nÒn kinh tÕ n­íc ta lµ mét n­íc kinh tÕ ®éc lËp tù chñ. 2. Sù vËn dông cña §¶ng Céng S¶n vµo qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam. Môc tiªu tæng qu¸t cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ ë n­íc ta ®­îc §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam x¸c ®Þnh t¹i ®¹i héi lÇn thø VIII vµ tiÕp tôc ®­îc kh¼ng ®Þnh t¹i ®¹i héi lÇn thø IX lµ: “§­a n­íc ta ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn, n©ng cao râ rÖt ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n, t¹o nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp theo h­íng hiÖn ®¹i”. C¸c quan ®iÓm cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam vÒ c«ng nghiÖp ho¸ ë ViÖt Nam hiÖn nay: Gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ ®i ®«i víi më réng hîp t¸c quèc tÕ, ®a ph­¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ ®ãi ngo¹i. Dùa vµo nguån lùc trong n­íc lµ chÝnh ®i ®«i víi tranh thñ nguån lùc tèi ®a tõ bªn ngoài trªn c¬ së x©y dùng mét nÒn kinh tÕ më, héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi, h­íng m¹nh vÒ xuÊt khÈu ®ång thêi thay thÕ nhËp khÈu b»ng nh÷ng s¶n phÈm trong n­íc cã hiÖu qu¶. C«ng nghiÖp ho¸ lµ sù nghiÖp cña toµn d©n, cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ, trong ®ã thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc lµ chñ ®¹o. LÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc con ng­êi lµm yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng. §éng viªn toµn d©n cÇn kiÖm x©y dùng ®Êt n­íc, kh«ng ngõng t¨ng tÝch luü cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. T¨ng tr­ëng kinh tÕ g¾n víi ®êi sèng nh©n d©n, ph¸t triÓn v¨n ho¸ gi¸o dôc, thùc hiÖn tiÕn bé c«ng b»ng x· héi. Khoa häc vµ c«ng nghÖ lµ ®éng lùc cña c«ng nghiÖp ho¸; kÕt hîp c«ng nghÖ truyÒn thèng víi c«ng nghÖ hiªn ®¹i. Tranh thñ ®i nhanh vµo c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ë nh÷ng kh©u quyÕt ®Þnh. LÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ – x· héi lµm tiªu chuÈn c¬ b¶n ®Ó x¸c ®Þnh ph­¬ng an ph¸t triÓn, lùa chän dù ¸n ®Çu t­ vµ c«ng nghÖ. §Çu t­ chiÒu s©u ®Ó khai th¸c tèi ®a n¨ng lùc s¶n xuÊt hiÖn cã. Trong ph¸t triÓn míi ­u tiªn quy m« võa vµ nhá, c«ng nghÖ tiªn tiÕn , t¹o nhiÒu viÖc lµm, thu håi vèn nhanh. §ång thêi x©y dùng mét sè c«ng tr×nh quy m« lín thËt cÇn thiÕt vµ cã hiÖu qu¶. KÕt hîp chÆt chÏ vµ toµn diÖn ph¸t triÓn kinh tÕ víi cñng cè, t¨ng c­êng nÒn quèc phßng – an ninh cña ®Êt n­íc. VÒ quan ®iÓm nµy, §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam nhÊn m¹nh:Ph¶i quan t©m ®óng møc ®Õn c«ng nghiÖp quèc phßng, x©y dùng ph­¬ng ¸n vµ c¬ chÕ ®Ó huy ®éng c¸c ngµnh c«ng nghiÖp phôc vô nh÷ng nhu cÇu quèc phßng mét c¸ch cã hiÖu qu¶. §ång thêi, tËn dông nh÷ng n¨ng lùc c«ng nghiÖp cña quèc phßng ®Ó s¶n xuÊt hµng d©n dông, gãp phÇn ®¸p øng nhu cÇu cña s¶n xuÊt vµ ®êi sèng. 3. C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ t¹o ra ng÷ng kÕt qu¶ vµ mèi liªn hÖ víi lùc l­îng s¶n xuÊt. VÒ kinh tÕ : c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµm ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng, lµm cho ®Çu t­ t¨ng tõ ®ã thóc ®Èy kinh tÕ t¨ng tr­¬ng, ph¸t triÓn. VÒ v¨n ho¸ : c«ng nghiÖp ho¸ sÏ n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng, t¨ng c­êng kØ luËt lao ®éng do sö dông b»ng m¸y. Kh¾c phôc nh÷ng hiÖn t­îng tiªu cùc trong ®êi sèng x· héi. VÒ chÝnh trÞ : c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ t¨ng c­êng néi bé giai cÊp c«ng nh©n, cñng cè mèi liªn minh c«ng n«ng, æn ®Þnh chÝnh trÞ, cñng cè quèc phßng, x©y dùng nhµ n­íc X· Héi Chñ NghÜa v÷ng m¹nh, cã ®iÒu kiÖn ®Ó hîp t¸c quèc tÕ. Do vÞ trÝ, tÇm quan träng vµ c¸c t¸c dông cña c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i hãa nÒn kinh tÕ quèc d©n nªn qua tÊt c¶ c¸c k× ®¹i héi, §¶ng ta lu«n x¸c ®Þnh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ nhiÖm vô trung t©m trong suèt thêi k× qu¸ ®é lªn Chñ NghÜa X· Héi. Cã nghÜa lµ trong c¸c nhiÖm vô: nhiÖm vô x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt, nhiÖm vô x©y dùng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt, nhiÖm vô x©y dùng nÒn v¨n ho¸ míi th× c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó x©y dùng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt lµ nhiÖm vô trung t©m, cã hoµn thµnh ®­îc c«ng nghiÖp ho¸ th× míi cã hÓ thùc hiÖn ®­îc c¸c nhiÖm vô kh¸c. Ng­îc l¹i c¸c nhiÖm vô kh¸c khi thùc hiÖn th× ph¶i lÊy nhiÖm vô trung t©m mµ phôc vô. CNH-H§H lµm cho nÒn kinh tÕ n­íc ta ph¸t triÓn m¹nh vµ æn ®Þnh. Sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt cã ¶nh h­ëng quan träng vµ lµm bµn ®¹p thóc ®Èu CNH-H§H. Kh«ng cã lùc l­îng s¶n xuÊt th× qu¸ tr×nh CNH-H§H kh«ng thÓ diÔn ra ®­îc. §øng tr­íc nh÷ng th¸ch to lín cña thêi ®¹i, chóng ta kh«ng thÓ mét lÇn n÷a l¹i ph¹m sai lÇm trong viÖc lùa chän con ®­êng hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc kh«ng nhÊt thiÕt chñ ­u tiªn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nÆng. Qu¸ tr×nh CNH-H§H ngµy cµng lµm cho lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, chÝnh v× vËy lùc l­îng s¶n xuÊt lµ quan träng nhÊt, CNH-H§H vÒ lùc l­îng s¶n xuÊt lµ hai mÆt cã t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. Kü thuËt ngµy nay cho thÊy lùc l­îng s¶n xuÊt suy cho cïng quyÕt ®Þnh quan hÖ s¶n xuÊt vµ kiÕn tróc th­îng tÇng nÒn kinh tÕ. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, ph¶i cã hµng lo¹t gi¶i ph¸p thÝch øng vÒ gi¸o dôc ®µo t¹o, ph©n c«ng lao ®éng, ph©n phèi lîi Ých vµ vÒ m«i tr­êng, nh­ng tr­íc hÕt vµ quuyÕt ®Þnh h¬n c¶ ph¶i lµ gi¶i ph¸p gi¸o dôc - ®µo t¹o. Bëi v× gi¸o dôc lµ ph­¬ng tiÖn tÊt yÕu vµ h÷u hiÖu ®Ó ph¸u triÓn trÝ tuÖ, n©ng cao d©n trÝ, båi d­ìng nh©n tµi, trang bÞ chuyªn m«n, nghÒ nghiÖp, cung cÊp cho x· héi nguån ng©n lùc cao – yÕu tè quyÕt ®Þnh sù nghiÖp CNH-H§H. V× vËy h·y ®Çu t­ tho¶ ®¸ng cho gi¸o dôc – ®µo t¹o, ®óng víi nghÜa “quèc s¸ch hµng ®Çu”. §iÒu nµy trong triÕt häc còng ®· tõng l­u truyÒn mét t­ t­ëng mµ thËt sù ®¸ng ®­îc coi lµ ch©n lý: “§Çu t­ mét ng­êi ®µn «ng, ta ®­îc ng­êi chång tèt, ®Çu t­ cho mét ng­êi phô n÷ ta ®­îc mét gia ®×nh tèt, ®Çu t­ cho thÇy gi¸o ta ®­îc mét thÕ hÖ tèt". CNH-H§H lµm cho nÒn kinh tÕ n­íc ta ph¸t triÓn m¹nh vµ æn ®Þnh. Sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt cã ¶nh h­ëng quan träng vµ lµm bµn ®¹p thóc ®Èu CNH-H§H. Kh«ng cã lùc l­îng s¶n xuÊt th× qu¸ tr×nh CNH-H§H kh«ng thÓ diÔn ra ®­îc. §øng tr­íc nh÷ng th¸ch to lín cña thêi ®¹i, chóng ta kh«ng thÓ mét lÇn n÷a l¹i ph¹m sai lÇm trong viÖc lùa chän con ®­êng hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc kh«ng nhÊt thiÕt chñ ­u tiªn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nÆng. Qu¸ tr×nh CNH-H§H ngµy cµng lµm cho lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, chÝnh v× vËy lùc l­îng s¶n xuÊt lµ quan träng nhÊt, CNH-H§H vÒ lùc l­îng s¶n xuÊt lµ hai mÆt cã t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. Kü thuËt ngµy nay cho thÊy lùc l­îng s¶n xuÊt suy cho cïng quyÕt ®Þnh quan hÖ s¶n xuÊt vµ kiÕn tróc th­îng tÇng nÒn kinh tÕ. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, ph¶i cã hµng lo¹t gi¶i ph¸p thÝch øng vÒ gi¸o dôc ®µo t¹o, ph©n c«ng lao ®éng, ph©n phèi lîi Ých vµ vÒ m«i tr­êng, nh­ng tr­íc hÕt vµ quuyÕt ®Þnh h¬n c¶ ph¶i lµ gi¶i ph¸p gi¸o dôc - ®µo t¹o. Bëi v× gi¸o dôc lµ ph­¬ng tiÖn tÊt yÕu vµ h÷u hiÖu ®Ó ph¸t triÓn trÝ tuÖ, n©ng cao d©n trÝ, båi d­ìng nh©n tµi, trang bÞ chuyªn m«n, nghÒ nghiÖp, cung cÊp cho x· héi nguån ng©n lùc cao – yÕu tè quyÕt ®Þnh sù nghiÖp CNH-H§H. V× vËy h·y ®Çu t­ tho¶ ®¸ng cho gi¸o dôc – ®µo t¹o, ®óng víi nghÜa “quèc s¸ch hµng ®Çu”. §iÒu nµy trong triÕt häc còng ®· tõng l­u truyÒn mét t­ t­ëng mµ thËt sù ®¸ng ®­îc coi lµ ch©n lý: “§Çu t­ mét ng­êi ®µn «ng, ta ®­îc ng­êi chång tèt, ®Çu t­ cho mét ng­êi phô n÷ ta ®­îc mét gia ®×nh tèt, ®Çu t­ cho thÇy gi¸o ta ®­îc mét thÕ hÖ tèt". III . Gi¶i ph¸p. Nguån nh©n lùc cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸, v× vËy cÇn ¸p dông triÖt ®Ó viÖc gi¸o dôc vµ ®µo t¹o vµo x©y dùng nguån nh©n lùc mét c¸ch cã hÖ thèng vµ cã chÊt l­îng. V× con ng­êi lao ®éng lµ lùc l­îng s¶n xuÊt c¬ b¶n, cho nªn trong lao ®éng con ng­êi cã kh¶ n¨ng sö dông vµ qu¶n lý nÒn s¶n xuÊt x· héi ho¸ cao víi kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn nhÊt. Bëi lÏ: “Muèn x©y dùng chñ nghÜa x· héi , tr­íc hÕt cÇn cã nh÷ng con ng­êi x· héi chñ nghÜa”. CNH – H§H kh«ng chØ ®ßi hái ph¶i cã vèn, kü thuËt, tµi nguyªn… mµ cßn cÇn ph¶i ph¸t triÓn mét c¸ch t­¬ng xøng n¨ng lùc cña con ng­êi sö dông nh÷ng ph­¬ng tiÖn ®ã, Nguån nh©n lùc ®¸p øng nhu cÇu CNH – H§H bao gåm nh÷ng con ng­êi cã ®øc, cã tµi, ham häc hái, th«ng minh, s¸ng t¹o, lµm viÖc quªn m×nh v× nÒn ®éc lËp vµ sù phån vinh cña Tæ quèc; ®­îc chuÈn bÞ tèt vÒ kiÕn thøc v¨n ho¸, ®­îc ®µo t¹o thµnh th¹o vÒ kÜ n¨ng nghÒ nghiÖp, vÒ n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh, vÒ ®iÒu hµnh vÜ m« nÒn kinh tÕ vµ toµn x· héi, cã tr×nh ®é khoa häc – kü thuËt v­¬n lªn ngang tÇm thÕ giíi. Trong nguån nh©n lùc míi Êy, viÖc x©y dùng giai cÊp c«ng nh©n lµ mét nhiÖm vô träng t©m, bëi v× chØ víi mét giai cÊp c«ng nh©n tr­ëng thµnh vÒ chÝnh trÞ, cã tr×nh ®é tæ chøc, kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng nghÒ nghiÖp cao, cã tr×nh ®é lµm chñ khoa häc – kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi, trÝ thøc ho¸ níi cã thÓ lµ nßng cèt ®Ó liªn minh víi n«ng d©n, trÝ thøc, tËp hîp vµ ®oµn kÕt víi c¸c thµnh phÇn kh¸c, phÊn ®Êu ®­a sù nghiÖp CNH – H§H ®Õn thµnh c«ng.®Ó cã nguån nh©n lùc phï hîp víi CNH – H§H ph¶i coi viÖc ®Çu t­ cho gi¸o dôc, ®µo t¹o lµ mét trong nh÷ng h­íng chÝnh cña ®Çu t­ ph¸t triÓn, gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ph¶i thùc sù trë thµnh quèc s¸ch hµng ®Çu. Ph¶i ®µo t¹o ra mét c¬ cÊu nh©n lùc ®ång bé bao gåm c¸c lÜnh vùc khao häc tù nhiªn, khao häc x· héi, c¸n bé nghiªn cøu vµ triÓn khai c«ng nghÖ, c¸n bé qu¶n lý, nghiÖp vô kinh tÕ, c¸n bé trong c¸c ngµnh kinh doanh, c«ng nh©n kü thuËt… ViÖc x©y dùng nguån nh©n lùc cho CNH – H§H ph¶i tiÕn hµnh víi tèc ®é quy m« thÝch hîp, ®¸p øng yªu cÇu cña mçi thêi k× trong qu¸ tr×nh CNH – H§H. §i ®«i víi viÖc ®µo t¹o båi d­ìng, ph¶i duwngtris vµ sö dông tèt nguån nh©n lùc ®· ®­îc ®µo t¹o, ph¸t huy ®Çy ®ñ kh¶ n¨ng, së tr­êng vµ nhiÖt t×nh lao ®éng s¸ng t¹o cña hä ®Ó s¸ng t¹o ra n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, ®èng gãp xøng ®¸ng vµo sù nghiÖp CNH – H§H ®Êt n­íc. CNH – H§H ®ßi hái ng­êi lao ®éng ph¶i cã søc khoÎ vµ thÓ lùc tèt. Muèn vËy, ph¶i ®¶m b¶o dinh d­ìng, ph¸t triÓn y tÕ, c¶i thiÖn m«i tr­êng sèng… nh»m ch¨m sãc tèt søc khoÎ vµ n©ng cao thÓ lùc cho ng­êi lao ®éng. CNH – H§H ®Êt n­íc lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¨n b¶n toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ – x· héi tõ sö dông søc lao ®éng thñ c«ng lµ chÝnh sang viÖc sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng víi khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tiªn tiÕn, t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao. ChØ cã hoµn thµnh nhiÖm vô CNH – H§H ®Êt n­íc míi cã thÓ x©y dùng ®­îc c¬ së vËt chÊt – kü thuËt cho x· héi míi, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng ®Õn møc ch­a tõng cã ®Ó lµm ch« t×nh tr¹ng dåi d¹o s¶n phÈm trë thµnh phæ biÕn. ¸p dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc kÜ thuËt hiÖn ®¹i vµo qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ trªn c¬ së ®ã ®Èy m¹nh ph©n c«ng lao ®éng x· héi. ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng ®inh h­íng theo XHCN. Thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. ¸p dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc kÜ thuËt hiÖn ®¹i vµo qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ trªn c¬ së ®ã ®Èy m¹nh ph©n c«ng lao ®éng x· héi. H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ®ång bé c¸c lo¹i thÞ tr­êng. Më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Gi÷ v÷ng sù æn ®Þnh chÝnh trÞ, hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ph¸p. Xo¸ bá triÖt ®Ó c¬ chÕ tËp trung, quan niªu, bao cÊp, hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ: më cña, giao l­u kinh tÕ víi c¸c n­íc ph¸t triÓn, hoµ nhËp víi thÕ giíi nh­ng kh«ng hoµ tan. §Çu t­ vµo c¸c ngµnh nghÒ phï hîp víi ®Êt n­íc vµ thÕ giíi: chuyÓn ®æi dÇn c¬ cÊu tõ mét n­íc n«ng nghiÖp sang mét n­íc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. §µo t¹o ®éi ngò c¸n bé tiªn tiÕn cã nhiÒu hiÓu biÕt:cö nh÷ng c¸n bé cã tr×nh ®é cao di häc n­íc ngoµi ®Ó häc hái nh÷ng kinh nghiÖm c¶u nh÷ng n­íc ph¸t triÓn ®Ó vÒ n­íc vËn dông trong KÕT LUËN ViÖt Nam hiÖn nay trong giai ®o¹n qu¸ ®é lªn CNXH ®ã lµ mét thêi k× phøc t¹p vµ ®Çy biÕn ®éng, mét thêi k× x©y dùng c¬ së vËt chÊt h¹ tÇng cho CNXH ®Ó hoµn thµnh c¸ch m¹ng d©n chñ. Víi ®iÓm xuÊt ph¸t thÊp, ®iÒu kiÖn kinh tÕ khã kh¨n vµ cã nhiÒu trë ng¹i. Muèn nÒn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ thµnh c«ng th× cÇn chó träng vµo ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt. ChÝnh v× vËy chÝnh s¸ch CNH – H§H cã sù ®Þnh h­íng XHCN lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt vµ hîp lý cña quy luËt ph¸t triÓn, nã thÓ hiÖn t­ t­ëng s¸ng suèt cña §¶ng. Trong khi thùc hiÖn CNH – H§H ta ph¶i gi÷ v÷ng ®Þnh h­íng XHCN, ®øng ngang tÇm víi môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ. Muèn vËy cÇn ph¶i hoµn chØnh bé m¸y nhµ n­íc, hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, ®¶m b¶o n­íc ta ®i theo con ®­êng XHCN nh­ ®· chän. TµI LIÖU THAM KH¶O Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn ®Æt ra tõ c¸c v¨n kiÖn §¹i héi IX cña §¶ng GS. TS. NguyÔn Träng ChuÈn NXB ChÝnh trÞ quèc gia. Thùc tr¹ng quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc l­îng s¶n xuÊt ë ViÖt Nam Hoµng B×nh. ph¸t triÓn nguån nh©n lùc , kinh nghiÖm thÕ giíi vµ thùc tiÔn n­íc ta TrÇn V¨n Tïng. T×m hiÓu ®­êng lèi kinh tÕ trong nghÞ quyÕt §¹i héi IX cña §¶ng. MôC LôC LêI NãI §ÇU 1 NéI DUNG I. Vai trß cña lùc l­îng s¶n xuÊt trong ®êi sèng x· héi. 2 1. Kh¸i niÖm cña lùc l­îng s¶n xuÊt. 2 2. Vai trß cña lùc l­îng s¶n xuÊt trong ®êi sèng X· héi 4 II. Sù vËn dông cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam vµo qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam hiÖn nay. 6 1. Kh¸i niÖm c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. 6 2. Sù vËn dông cña §¶ng Céng S¶n vµo qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam. 8 3. C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ t¹o ra ng÷ng kÕt qu¶ vµ mèi liªn hÖ víi lùc l­îng s¶n xuÊt. 10 III. Gi¶i ph¸p. 12 KÕT LUËN 15 TµI LIÖU THAM KH¶O 16