Vốn lưu động và các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức, quản lý và sử dụng vốn lưu động tại công ty cổ phần thiết bị phụ tùng Hà Nội

ng mèi quan hÖ víi Doanh thu vµ thùc tÕ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. Tõ ®ã ta thÊy ®­îc nguyªn nh©n sù gia t¨ng cña kho¶n Ph¶i thu cña kh¸ch hµng: Thø nhÊt lµ do trong kú C«ng ty ®· t¨ng ®­îc Doanh thu tõ c¸c Hîp ®ång th­¬ng m¹i, c¸c th­¬ng vô, gia t¨ng ®­îc khèi l­îng hµng ho¸ b¸n ra, v× thÕ ®· lµm t¨ng kho¶n Ph¶i thu cña kh¸ch hµng. Thø hai, víi môc ®Ých t¨ng khèi l­îng hµng ho¸ dÞch vô trong kú C«ng ty ®· thùc hiÖn c«ng t¸c b¸n hµng theo ph­¬ng thøc b¸n chÞu, b¸n tr¶ chËm vµ tr¶ gãp. §Ó gi÷ mèi quan hÖ tèt ®Ñp víi kh¸ch hµng, C«ng ty ®· thùc hiÖn b¸n chÞu cho nh÷ng kh¸ch hµng quen thuéc vµ uy tÝn. §ång thêi víi khèi l­¬ng hµng ho¸ dÞch vô t¨ng lªn trong kú, C«ng ty ®· thùc hiÖn viÖc b¸n tr¶ chËm, tr¶ gãp ®èi víi nh÷ng b¹n hµng míi t¹o mèi quan hÖ, l«i kÐo vµ thu hót kh¸ch hµng. Nh­ vËy, sù gia t¨ng cña kho¶n Ph¶i thu cña kh¸ch hµng trong C«ng ty lµ ®iÒu hîp lý phï hîp víi ®iÒu kiÖn t×nh h×nh cô thÓ cña C«ng ty. Tuy nhiªn C«ng ty còng cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý kho¶n Ph¶i thu cña kh¸ch hµng mét c¸ch chÆt chÏ. §ång thêi C«ng ty còng kh«ng nªn dùa vµ phô thuéc qu¸ nhiÒu vµo ph­¬ng thøc b¸n hµng nµy ®Ó thu hót kh¸ch hµng, bëi ®ã lµ mét con dao hai l­ìi, nÕu kh«ng cÈn thËn sÏ ph­¬ng h¹i ®Õn lîi Ých cña chÝnh C«ng ty. Kho¶n Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n tiÕp sau kho¶n Ph¶i thu cña kh¸ch hµng, còng chiÕm mét tû träng ®¸ng kÓ trong C¸c kho¶n ph¶i thu. Kh«ng nh­ n¨m 2003, víi tû träng cao nhÊt 64,54%, n¨m 2004 nµy kho¶n Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n ®· gi¶m xuèng chØ cßn 25,73% C¸c kho¶n ph¶i thu. Theo ®ã so víi n¨m 2003, n¨m 2004 sè tiÒn Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n ®· gi¶m 17.769.725.804(®ång) t­¬ng øng víi tû lÖ gi¶m lµ 56,36%. §©y lµ thµnh tÝch vµ lµ nç lùc r©t lín cña doanh nghiÖp. Bëi trong khi t¨ng Doanh thu, t¨ng khèi l­îng hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra, ®ång thêi víi nã lµ t¨ng khèi l­¬ng hµng ho¸ dÞch vô mua vµo, th× kho¶n Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n l¹i kh«ng t¨ng, ng­îc l¹i nã gi¶m, mµ gi¶m víi møc kh¸ lín, lín h¬n c¶ sè tiÒn t¨ng trong kú cña kho¶n Ph¶i thu cña kh¸ch hµng. §iÒu nµy chøng tá sù tÝn nhiÖm cña nhµ cung cÊp ®èi víi C«ng ty, tin t­ëng vµo kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty. H¬n thÕ n÷a nã cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty, gióp gi¶m ®­îc rÊt lín l­îng vèn C«ng ty bÞ chiÕm dông. Cßn hai kho¶n lµ ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ vµ C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c chiÕm tû träng kh¸ nhá trong C¸c kho¶n ph¶i thu. Trong ®ã ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ chiÕm 6,94%, cßn C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c chiÕm 4,20%. Tuy nhiªn tèc ®é t¨ng qua hai n¨m 2004 vµ n¨m 2003 cña chóng l¹i rÊt lín, tèc ®é t¨ng ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ lµ 722,40%, cña C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c lµ 795,99%. Së dÜ kho¶n ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ t¨ng lªn lµ do trong kú cã sù gia t¨ng cña khèi l­¬ng hµng ho¸ dÞch vô. Cßn chªnh lÖch t¨ng cña hµng ho¸, tµi s¶n ®¸nh gi¸ l¹i vµ thu båi th­êng vi ph¹m hîp ®ång cña kh¸ch hµng lµ nguyªn nh©n khiÕn cho C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c t¨ng lªn trong kú. ChiÕm dông vèn lµ ®iÒu khã tr¸nh khái khi doanh nghiÖp tham gia ho¹t ®éng kinh doanh mua b¸n trªn thÞ tr­êng. C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt BÞ Phô Tïng Hµ Néi còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c lµ ng­êi ®i chiÕm dông vèn nh­ng ®ång thêi còng lµ ng­êi bÞ chiÕm dông vèn. §Ó x¸c ®Þnh l­îng vèn bÞ chiÕm dông nhiÒu h¬n hay Ýt h¬n vèn C«ng ty ®i chiÕm dông ta ph¶i so s¸nh kho¶n nî ph¶i thu víi nî ph¶i tr¶. Dùa vµo B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n n¨m 2004 ta cã: Tû lÖ gi÷a kho¶n ph¶i thu vµ kho¶n ph¶i tr¶ cña C«ng ty nh­ sau : C¸c kho¶n ph¶i thu 48.782.742.917 N¨m 2003 = = = 70,89% C¸c kho¶n ph¶i tr¶ 68.814.927.731 53.476.974.534 N¨m 2004 = = 35,95 % 148.731.290.484 Tõ kÕt qu¶ trªn ta thÊy: N¨m 2003 tû lÖ gi÷a Nî ph¶i thu vµ Nî ph¶i tr¶ lµ 70,89% cã nghÜa lµ c¸c kho¶n ph¶i thu chiÕm tíi 70,89% c¸c kho¶n ph¶i tr¶. Chøng tá sè vèn C«ng ty ®i chiÕm dông lín h¬n kh«ng nhiÒu víi sè vèn bÞ chiÕm dông, víi sè tuyÖt ®èi lµ: 68.814.927.731 – 48.782.742.917 = 20.032.184.814 (®ång) N¨m 2004 tû lÖ nµy gi¶m tõ 70,89% xuèng 35,95 % chøng tá tû lÖ t¨ng kho¶n vèn ®i chiÕm dông lín h¬n tû lÖ t¨ng kho¶n vèn bÞ chiÕm dông, sè vèn C«ng ty ®i chiÕm dông t¨ng lªn. Cô thÓ lµ: 148.731.290.484 – 53.476.974.534 = 95.254.315.950 (®ång) Nh­ vËy trong n¨m 2004 sè vèn C«ng ty ®i chiÕm dông so víi sè vèn bÞ chiÕm dông ®· t¨ng lªn. §©y lµ mét trong nh÷ng nguån tµi trî t¹m thêi cho nhu cÇu VL§, nh­ng viÖc chiÕm dông ph¶i hîp lý vµ ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n, tr¸nh ®Ó ¶nh h­ëng ®Õn uy tÝn cña C«ng ty nÕu kh«ng hoµn tr¶ nî ®óng h¹n. · T×nh h×nh qu¶n lý vèn b»ng tiÒn : TiÒn lµ kho¶n kh¸ quan träng trong vèn l­u ®éng, lµ tµi s¶n linh ho¹t nhÊt dÔ dµng chuyÓn ®æi thµnh lo¹i tµi s¶n kh¸c. Nã lµ yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty. §¶m b¶o ®­îc TiÒn, C«ng ty tËn dông ®­îc c¸c thêi c¬ thuËn lîi trong ho¹t ®éng kinh doanh, tù chñ trong thanh to¸n. Song, nÕu cã nhiÒu tiÒn mÆt còng kh«ng ph¶i lµ tèt bëi kh¶ n¨ng sinh lêi cña nã rÊt thÊp. Do vËy, C«ng ty ph¶i tèi ­u ho¸ møc dù tr÷ ng©n quü ®Ó tr¸nh rñi ro vµ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n kÞp thêi, cÇn thiÕt. Lµ mét C«ng ty tù chñ vÒ tµi chÝnh, C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt BÞ Phô Tïng Hµ Néi cã quü riªng, cã tµi kho¶n riªng t¹i ng©n hµng nªn th­êng chñ ®éng vÒ t×nh h×nh thu chi tiÒn mÆt. ViÖc thu chi ®­îc thùc hiÖn th«ng qua phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n. §Ó n¾m râ vÊn ®Ò qu¶n lý vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty ta xem b¶ng sau : B¶ng 10 : T×nh h×nh biÕn ®éng vèn b»ng tiÒn. (§¬n vÞ: ®ång) Vèn b»ng tiÒn 31/12/2003 31/12/2004 Chªnh lÖch Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % 1.TiÒn mÆt t¹i quü (gåm c¶ ng©n phiÕu) 156.968.130 11,29 32.227.491 0,86 -133.740.638 -80,58 2.TiÒn göi ng©n hµng 1.304.306.656 88,71 3.694.271.987 99,14 2.389.965.331 183,24 Tæng céng 1.470.274.786 100,00 3.726.499.478 100,00 2.256.224.693 153,46 Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy: vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty bao gåm TiÒn mÆt t¹i quü (trong ®ã bao gßm c¶ ng©n phiÕu) vµ TiÒn göi ng©n hµng. PhÇn lín vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty ®Òu ë d¹ng TiÒn göi ng©n hµng, trong n¨m 2004 chiÕm tíi 99,14%. C«ng ty duy tr× mét l­îng vèn b»ng tiÒn t­¬ng ®èi nhiÒu ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh to¸n. T¹i thêi ®iÓm 31/12/2004 vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty lµ 3.726.499.478(®ång), t¨ng 2.256.224.693(®ång) víi tû lÖ t¨ng t­¬ng øng 153,46% so víi cïng kú n¨m 2003. Trong ®ã chñ yÕu lµ tiÒn göi ng©n hµng t¨ng lªn víi sè tuyÖt ®èi lµ 2.389.965.331(®ång) víi tû lÖ t¨ng t­¬ng øng lµ 183,24%. TiÒn mÆt t¹i quü gi¶m 133.740.638(®ång) víi tû lÖ gi¶m t­¬ng øng lµ 80,58%. Trªn c¬ së xem xÐt luång xuÊt nhËp ng©n quü n¨m 2003 vµ 2004 cho thÊy vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty t¨ng lªn nh­ vËy lµ do trong kú t¨ng Doanh thu hµng b¸n, v× vËy tiÒn thu b¸n hµng theo ®ã còng t¨ng lªn; ®ång thêi còng thu håi ®­îc nî; chñ yÕu ®Ó ®¸p øng viÖc thanh to¸n kho¶n vay ng¾n h¹n vµ ®Ó tr¶ cho nhµ cung cÊp vµ tr¶ cho c«ng nh©n viªn. ViÖc C«ng ty duy tr× l­îng tiÒn göi ng©n hµng nhiÒu h¬n ë quü tiÒn mÆt cã lîi cho C«ng ty bëi C«ng ty võa ®¸p øng nhu cÇu chi tr¶ kh¸ch hµng b»ng chuyÓn kho¶n t¹i ng©n hµng l¹i võa cã l·i tiÒn göi. ·T×nh h×nh Tµi s¶n L­u ®éng kh¸c : Tµi s¶n L­u ®éng kh¸c bao gåm: kho¶n T¹m øng vµ Chi phÝ tr¶ tr­íc. Trong ®ã kho¶n T¹m øng n¨m 2004 lµ 45.672.082(®ång) (chiÕm phÇn lín trong Tµi s¶n L­u ®éng kh¸c), t¨ng lªn so víi cïng kú n¨m 2003 lµ 27.236.282(®ång) t­¬ng øng víi tû lÖ t¨ng 147,74%. Kho¶n Chi phÝ tr¶ tr­íc lµ kh«ng ®æi. V× vËy sù gia t¨ng cña Tµi s¶n L­u ®éng kh¸c ë ®©y chÝnh lµ sô gia t¨ng cña kho¶n T¹m øng. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty qua c¸c chØ tiªu : Bao giê còng vËy, khi ®¸nh gi¸ mét ho¹t ®éng Tµi chÝnh lu«n cã nh÷ng hÖ thèng chØ tiªu theo ®ã ®i kÌm vµ g¾n liÒn víi ho¹t ®éng Tµi chÝnh ®ã. Th«ng qua c¸c chØ tiªu nµy ng­êi ph©n tÝch cã thÓ nh×n nhËn vµ thÊy ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò ®­îc coi lµ cèt lâi vµ lµ b¶n chÊt cña cña ho¹t ®éng Tµi chÝnh cÇn ®¸nh gi¸. Ho¹t ®éng sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt BÞ Phô Tïng Hµ Néi còng vËy – còng lµ mét ho¹t ®éng Tµi chÝnh trong tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng Tµi chÝnh cña C«ng ty. §Ó ®¸nh gi¸ ®­îc râ rµng hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty, ta ph©n tÝch c¸c hÖ thèng chØ tiªu d­íi ®©y, c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ nµy ®· ®­îc giíi thiÖu ë Ch­¬ng I, sau ®©y lµ nh÷ng con sè cô thÓ tÝnh ®­îc tõ c¸c c«ng thøc ®ã: · C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu suÊt sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty. Qua B¶ng 11, ta thÊy r»ng c¸c chØ tiªu n¨m 2004 ®Òu thÊp h¬n n¨m 2003, ®iÒu nµy hiÖu suÊt sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty trong n¨m 2004 ®· gi¶m xuèng. So víi n¨m 2003,n¨m 2004: b¶ng 11: c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu suÊt sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty . ChØ tiªu 2003 2004 Chªnh lÖch D % 1. Tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng (L) (vßng) 3,57 3,26 - 0,31 - 8,68 2. Kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng (K) (ngµy) 101 110 9 8,91 3. Møc tiÕt kiÖm vèn l­u ®éng (cña 2004 so víi 2003)(VTK) (®ång) 9.764.042.809 4. Møc ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng (M§N) (®ång) 0,28 0,30 0,02 7,14 Tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng ®· gi¶m xuèng 0,31 (vßng) t­¬ng øng víi tû lÖ gi¶m 8,68%; së dÜ cã sù sôt gi¶m nµy lµ do tèc ®é t¨ng cña Vèn l­u ®éng b×nh qu©n cao h¬n tèc ®é t¨ng cña Doanh thu thuÇn. Theo ®ã Kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng ®· t¨ng lªn 9,58 (ngµy), nghÜa lµ ®Ó thùc hiÖn 1 vßng quay vèn l­u ®éng ph¶i mÊt 110(ngµy). §iÒu nµy ®· khiÕn cho C«ng ty bÞ l·ng phÝ mÊt 9.764.042.809 (®ång) trong n¨m 2004 võa qua. §©y lµ mét con sè ®¸ng kÓ bëi so víi Lîi nhuËn trong kú nã gÊp h¬n 3 lÇn. Vµ ®Ó cã thÓ t¹o ra 1 (®ång) Doanh thu thuÇn trong kú C«ng ty ph¶i cÇn tíi 0,3 (®ång) vèn l­u ®éng, t¨ng 0,02 (®ång) so víi n¨m 2003. Nh­ vËy, n¨m 2004 hiÖu suÊt sö dông vèn l­u ®éng ®· gi¶m xuèng so víi n¨m 2003, tuy gi¶m víi con sè kh«ng lín vµ kh«ng cã ®ét biÕn nh­ng ®ã lµ dÊu hiÖu cho biÕt sù kÐm hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c qu¶n lý sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty. · C¸c chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n. b¶ng 12 : c¸c chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n t¹i C«ng ty . ChØ tiªu 2003 2004 Chªnh lÖch D % 1. HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n 1,062 1,069 0,007 11,29 2. HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh 0,756 0,396 - 0,36 - 47,61 3. HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi 0,022 0,025 0,003 13,63 Qua c¸c chØ tiªu tÝnh to¸n ë trªn, ta thÊy r»ng: HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n cña c«ng ty n¨m 2004 gi¶m so víi n¨m 2003, nh­ng c¶ hai n¨m ®Òu lín h¬n 1 lµ mét dÊu hiÖu t­¬ng ®èi tèt. NghÜa lµ, n¨m 2004 cø 1 ®ång nî ng¾n h¹n th× C«ng ty cã 1,069 (®ång) vèn l­u ®éng ®Ó ®¶m b¶o. Kh¶ n¨ng thanh to¸n nµy t¨ng lµ do qua hai n¨m tèc ®é t¨ng cña TSL§&§TNH (118,55%) lín h¬n tèc ®é t¨ng cña Tæng nî ng¾n h¹n (117,06%). HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña c«ng ty c¶ hai n¨m ®Òu nhá h¬n 1 (n¨m 2003 lµ 0,756; n¨m 2004 lµ 0,396). Trong n¨m 2004 hÖ sè nµy ®· gi¶m kh¸ lín gi¶m tíi 47,61% so víi n¨m 2003, vµ hÖ sè nµy chØ cßn lµ 0,396. Do trong n¨m cã sù gia t¨ng ®ét biÕn cña Hµng tån kho c¶ vÒ tû träng vµ tèc ®é t¨ng. Trong khi ®ã th× tû lÖ t¨ng cña Tæng nî ng¾n h¹n qua hai n¨m lµ kh«ng lín b»ng. V× vËy, kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña C«ng ty ®· gi¶m xuèng chØ cã 0,396 (®ång) ®Ó s½n sµng tr¶ nî ngay cho 1 ®ång nî ng¾n h¹n khi kh«ng dùa vµo viÖc b¸n vËt t­ hµng ho¸ trong kho. HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi ®· t¨ng 0,003 so víi n¨m 2003 lªn møc 0,025. HÖ sè nµy t¨ng lµ do trong kú tèc ®é t¨ng cña Kho¶n TiÒn (153,46%) lín h¬n tèc ®é t¨ng cña Tæng nî ng¾n h¹n (117,06%). Nh×n chung, t×nh h×nh thanh to¸n cña c«ng ty lµ t­¬ng ®èi tèt. C«ng ty lu«n dù tr÷ mét l­îng tiÒn mÆt nhÊt ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o thanh to¸n víi ng©n hµng vµ cã thÓ ®­îc coi lµ an toµn cho t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. · C¸c chØ tiªu hÖ sè ho¹t ®éng kinh doanh. b¶ng 13 : c¸c chØ tiªu hÖ sè ho¹t ®éng kinh doanh t¹i C«ng ty . ChØ tiªu 2003 2004 Chªnh lÖch D % 1. Sè vßng quay Hµng tån kho (vßng) 10,99 5,99 - 5 - 45,49 2. Sè ngµy mét vßng quay Hµng tån kho (ngµy) 33 60 27 81,82 3. Vßng quay c¸c kho¶n nî ph¶i thu (vßng) 5,35 7,18 1,83 34,15 4. Kú thu tiÒn trung b×nh (ngµy) 67 50 -17 -25,37 Qua c¸c tµi liÖu ®· thu thËp ®­îc, ta cã Hµng tån kho b×nh qu©n n¨m 2003 lµ 61.121.887.598,8 (®ång) cña 2004 lµ 112.595.681.159 (®ång), nh­ vËy ta tÝnh ®­îc tèc ®é t¨ng cña Hµng tån kho b×nh qu©n qua hai n¨m lµ 84,21%, so víi tèc ®é t¨ng cña Tæng gi¸ vèn hµng b¸n lµ 67,94% th× tèc ®é t¨ng cña Hµng tån kho cao h¬n. §©y lµ lÝ do khiÕn cho Sè vßng quay Hµng tån kho n¨m 2004 gi¶m xuèng 5 (vßng) t­¬ng øng víi tû lÖ gi¶m kh¸ lín 45,49%. Nh­ vËy trong kú Hµng ho¸ tån kho b×nh qu©n chØ lu©n chuyÓn ®­îc cã 5,99 (vßng). C¸c con sè trªn ®©y mét lÇn n÷a minh chøng cho t×nh tr¹ng ø ®äng, vµ dù tr÷ qu¸ møc vËt t­ hµng ho¸ trong kú cña C«ng ty. Theo ®ã Sè ngµy mét vßng quay Hµng tån kho còng t¨ng lªn 27(ngµy) t­¬ng øng víi tû lÖ t¨ng kh¸ cao lµ 81,82% ®Ó trë thµnh møc 60(ngµy) _ NghÜa lµ trong n¨m 2004 ®Ó thùc hiÖn mét vßng quay Hµng tån kho ph¶i mÊt sè ngµy trung b×nh lµ 60(ngµy). Cßn ®èi víi C¸c kho¶n nî ph¶i thu, sè Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu cña C«ng ty n¨m 2004 ®· t¨ng 1,83(vßng) so víi n¨m 2003 lµm cho Kú thu tiÒn trung b×nh gi¶m 17(ngµy). §©y lµ sù nç lùc cña C«ng ty trong viÖc gi¶m kho¶n Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n trong C¸c kho¶n nî ph¶i thu cña C«ng ty trong n¨m 2004, ®ång thêi còng thu håi ®­îc mét sè c¸c kho¶n nî. Tuy nhiªn, sè nî ph¶i thu trong Kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng t¹i C«ng ty cßn t¨ng. NÕu kh«ng cã kÕ ho¹ch cung cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng chÆt chÏ, vèn l­u ®éng cña c«ng ty sÏ bÞ chiÕm dông nhiÒu vµ sÏ trë thµnh mét kho¶n nî khã ®ßi lµ gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. · ChØ tiªu hÖ sè sinh lêi. b¶ng 14 : c¸c chØ tiªu hÖ sè sinh lêi vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty. ChØ tiªu 2003 2004 Chªnh lÖch Chó gi¶i D % 1.Tû suÊt lîi nhuËn tr­íc thuÕ vèn l­u ®éng 0,53 5,96 5,43 1020,90 2.Tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ vèn l­u ®éng 0,36 5,96 5,60 1555,55 §­îc miÔn thuÕ 4,30 3,94 1094,44 NÕu kh«ng ®­îc miÔn thuÕ Tû suÊt lîi nhuËn tr­íc thuÕ vèn l­u ®éng n¨m 2004 cña c«ng ty lµ 5,96% cã nghÜa lµ cø 1(®ång) vèn l­u ®éng b×nh qu©n sö dông trong kú t¹o ra ®­îc 0,0596(®ång) Lîi nhuËn tr­íc thuÕ, t¨ng 0,0543(®ång) víi tû lÖ t¨ng t­¬ng øng rÊt cao lµ 1020,90% so víi n¨m 2003. Do ®­îc miÔn thuÕ thu nhËp nªn Tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ vèn l­u ®éng t¨ng nµy cao h¬n, lµ 1555,55%, tuy nhiªn tû lÖ nµy kh«ng ph¶n ¸nh ®óng thµnh tÝch cña C«ng ty (nã ®­îc n©ng lªn bëi yÕu tè kh¸ch quan lµ miÔn thuÕ thu nhËp Doanh nghiÖp). Khi kh«ng tÝnh ®Õn sù t¸c ®éng kh¸ch quan ®ã, tèc ®é t¨ng cña tû suÊt lîi nhuËn sau thuÕ vèn l­u ®éng sÏ lµ 1094,44%. Dï vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ song ®©y lµ mét b­íc tiÕn v­ît bËc so víi n¨m 2003 cña C«ng ty. Mét sè tån t¹i cña C«ng ty trong c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng : Qua c¸c b­íc ph©n tÝch tõ thùc tÕ cho tíi c¸c hÖ thèng chØ tiªu ph©n tÝch ë trªn, chóng ta thÊy nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc qua hai n¨m 2003 vµ 2004, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn nh÷ng nç lùc vµ cè g¾ng cña C«ng ty trong ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ trong c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý sö dông vèn l­u ®éng nãi riªng. Tuy nhiªn nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc nµy cßn ch­a cao vµ ch­a ph¶n ¸nh ®­îc hÕt nh÷ng tiÒm lùc vµ kh¶ n¨ng cã thÓ cña C«ng ty. Së dÜ nh­ vËy, lµ v× t¹i C«ng ty vÉn cßn mét sè nh÷ng tån t¹i vµ h¹n chÕ ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng. Cô thÓ nh­ sau: Thø nhÊt lµ: C«ng t¸c dù b¸o vÒ mäi mÆt t×nh h×nh tµi chÝnh nãi chung vµ vÒ c«ng t¸c x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng nãi riªng ch­a h×nh thµnh nªn nh÷ng ph­¬ng ph¸p cô thÓ phï hîp víi t×nh h×nh vµ ®Æc ®iÓm cña C«ng ty. Tån t¹i ®iÒu nµy lµ do C«ng ty cßn ch­a chó träng tíi c«ng t¸c dù b¸o nªn ch­a cã nh÷ng ®Çu t­ t×m hiÓu thÝch ®¸ng víi tÇm quan träng cña c«ng t¸c nµy. NÕu kh«ng c¶i thiÖn t×nh h×nh nµy trong nh÷ng kú tíi nã sÏ ¶nh h­ëng toµn diÖn tíi t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty, khiÕn cho C«ng ty ph¶i bÞ ®éng trong c¸c ho¹t ®éng kinh doanh còng nh­ ho¹t ®éng tµi chÝnh, vµ nhÊt lµ trong c«ng t¸c ®¶m b¶o vèn cho c¸c ho¹t ®éng ®ã ®­îc tiÕn hµnh th­¬ng xuyªn liªn tôc vµ hiÖu qu¶. Thø hai lµ: C«ng t¸c qu¶n lý Hµng tån kho _ Râ rµng ®©y lµ vÊn ®Ò næi cém cña C«ng ty trong n¨m qua (nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò nµy ®· ®­îc nªu lªn ë phÇn 2.2.3.3 trong tiÓu môc T×nh h×nh Hµng tån kho). Víi mét l­îng lín Hµng ho¸ g¨m trong kho ®· lµm gi¶m tèc ®é vßng quay Hµng tån kho khiÕn cho C«ng ty bÞ l·ng phÝ mét mét l­îng tiÒn rÊt lín, trong khi C«ng ty ph¶i ®i vay vµ chÞu mét kho¶n l·i vay rÊt cao (nh­ n¨m 2004 võa qua lµ 4.292.583.986 ®ång). L­îng Hµng tån kho nµy lµ kho¶n “vèn chÕt” kh¸ lín mµ C«ng ty ch­a gi¶i phãng vµ thu l¹i ®­îc. §©y lµ vÊn ®Ò cÊp thiÕt C«ng ty ph¶i gi¶i quyÕt cµng sím cµng tèt. Bëi mét mÆt kho¶n vèn ø ®äng trong kho C«ng ty ph¶i tr¶ tiÒn l·i vay, tiÒn tr«ng coi vµ tiÒn thuª kho (C«ng ty hÇu nh­ kh«ng cã kho chøa hµng), mÆt kh¸c nguy c¬ mÊt gi¸ ®èi víi Hµng ho¸ trong kho lµ rÊt lín. Thø ba lµ: C«ng t¸c qu¶n lý Kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng. C«ng t¸c qu¶n lý c¸c Kho¶n ph¶i thu cña c«ng ty cßn nhiÒu bÊt cËp. MÆc dï trong n¨m C¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng kh«ng lín nh­ng trong ®ã Kho¶n Ph¶i thu cña kh¸ch hµng l¹i vÉn t¨ng víi tèc ®é rÊt cao (103,98%) t¨ng h¬n gÊp hai lÇn so víi n¨m 2003. Chøng tá sè vèn l­u ®éng cßn ø ®äng trong c¸c kh¸ch hµng cßn lín. Vèn l­u ®éng cña c«ng ty bÞ kh¸ch hµng chiÕm dông nhiÒu víi tØ träng cao (63,13% C¸c kho¶n ph¶i thu) trong khi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cã h¹n, c«ng ty vÉn ph¶i tiÕn hµnh vay ng¾n h¹n. MÆc dï c«ng ty còng ®i chiÕm dông vèn cña c¸c nhµ cung cÊp vµ cña kh¸ch hµng mét l­îng vèn t­¬ng ®èi lín song viÖc mua chÞu sÏ lµm t¨ng hÖ sè nî vµ mét vµi rñi ro kh¸c vµ ®©y còng chØ lµ nguån tµi trî tr­íc m¾t cho nhu cÇu vèn l­u ®éng.ViÖc c«ng ty bÞ chiÕm dông vèn nhiÒu lµ do: - C«ng ty ch­a cã c¸c h×nh thøc hîp lý khuyÕn khÝch kh¸ch hµng thanh to¸n tiÒn hµng sím vµ ngay khi giao hµng ch¼ng h¹n nh­ chÝnh s¸ch chiÕt khÊu. - Trong c¸c hîp ®ång tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty ký kÕt víi kh¸ch hµng ch­a cã c¸c ®iÒu kiÖn rµng buéc chÆt chÏ vÒ mÆt thanh to¸n, sè tiÒn øng tr­íc th­êng lµ rÊt nhá. Thø t­ lµ: C«ng t¸c qu¶n lý vèn b»ng tiÒn cña c«ng ty ®· ®¶m b¶o t­¬ng ®èi tèt kh¶ n¨ng thanh to¸n. Tuy nhiªn, l­îng tiÒn mÆt kh¸ lín t­¬ng ®èi nhµn rçi göi t¹i ng©n hµng (trong n¨m 2004 lµ gÇn 4 tû ®ång, ®· t¨ng lªn gÇn gÊp 3 lÇn so víi n¨m 2003) víi l·i suÊt thÊp, gi¶m kh¶ n¨ng sinh lêi. Cã thÓ víi sè d­ tiÒn göi t¹i ng©n hµng cña c«ng ty kh«ng chØ duy tr× ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n mµ cßn thÓ hiÖn lµ nguån vèn ch­a cã c¬ héi ®Çu t­. C«ng ty ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p kÞp thêi ®Ó võa ®¶m b¶o ®­îc kh¶ n¨ng thanh to¸n l¹i võa t¹o kh¶ n¨ng sinh lêi cho ®ång vèn t¹m thêi nhµn rçi. Thø n¨m lµ: VÒ vÊn ®Ò ®Çu t­ tµi chÝnh. Trong n¨m 2004 C«ng ty kh«ng hÒ cã ho¹t ®éng ®Çu t­ Tµi chÝnh, kho¶n ®Çu t­ Tµi chÝnh ng¾n h¹n vµ c¶ kho¶n ®Çu t­ Tµi chÝnh dµi h¹n ®Òu lµ sè kh«ng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, c¸c ho¹t ®éng liªn doanh, liªn kÕt ®Æc biÖt lµ sù ra ®êi cña ThÞ tr­êng chøng kho¸n ViÖt Nam t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn rÊt lín cho c¸c doanh nghiÖp huy ®éng vèn, më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Çu t­ ra c¶ bªn ngoµi doanh nghiÖp. NhÊt lµ ®èi víi nh÷ng C«ng ty Cæ phÇn. §ã lµ mét c¬ héi thuËn lîi mµ C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt BÞ Phô Tïng Hµ Néi ch­a tËn dông ®­îc. C«ng ty ch­a x©y dùng cho m×nh ®Ò ¸n riªng ®Ó tiÕn hµnh ®Çu t­ tµi chÝnh. Trong n¨m 2004 Doanh thu ho¹t ®éng Tµi chÝnh cña C«ng ty gi¶m nghiªm träng, gi¶m xuèng gÇn 4 lÇn so víi n¨m 2003. §©y còng lµ vÊn ®Ò tån t¹i cña C«ng ty cÇn gi¶i quyÕt trong nh÷ng n¨m tíi. Thø s¸u lµ: C«ng t¸c dù phßng. C«ng ty kh«ng hÒ cã kho¶n dù phßng nµo: tõ Dù phßng gi¶m gi¸ Hµng tån kho cho tíi Dù phßng C¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi vµ Dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t­ ng¾n h¹n vµ dµi h¹n (kh«ng cã hai kho¶n dù phßng cuèi nµy cã thÓ hiÓu ®­îc lµ do C«ng ty ch­a cã ho¹t ®éng ®Çu t­ ng¾n h¹n vµ dµi h¹n). Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lu«n tån t¹i nh÷ng rñi ro vµ biÕn cè kh«ng thÓ l­êng tr­íc, vÒ mÆt kinh tÕ vµ tµi chÝnh viÖc t¹o lËp c¸c kho¶n Dù phßng cho phÐp C«ng ty sÏ gi¶m thiÓu ®­îc nh÷ng rñi ro, ®ång thêi t¹o cho C«ng ty mét quü tiÒn tÖ ®Ó ®ñ søc kh¾c phôc tr­íc m¾t nh÷ng t¸c ®éng xÊu, nh÷ng thiÖt h¹i cã thÓ x¶y ra trong ho¹t ®éng kinh doanh. V× vËy ®©y lµ thiÕu sãt cña C«ng ty trong thêi gian qua cÇn ph¶i kh¾c phôc. Thø b¶y lµ: C«ng ty cßn thiÕu chñ ®éng vÒ nguån vèn l­u ®éng. Vèn l­u ®éng cña C«ng ty chñ yÕu ®­îc ®¶m b¶o b»ng hai nguån: Nguån vèn l­u ®éng t¹m thêi (chiÕm tíi 89,34%) cßn l¹i lµ Nguån vèn l­u ®éng th­êng xuyªn. C«ng ty ch­a chñ ®éng ®­îc trong kÕ ho¹ch tæ chøc vµ sö dông vèn l­u ®éng dµi h¹n. Bªn c¹nh ®ã, viÖc huy ®éng nguån vèn ch­a thËt hîp lý, ch­a tËn dông ®­îc hÕt c¸c nguån lùc kh¸c ®Ó tèi ­u ho¸ hiÖu qu¶. Kho¶n vay ng¾n h¹n ng©n hµng kh¸ lín (chiÕm 54,46% tæng Nî ng¾n h¹n) vµ c«ng ty ph¶i tr¶ l·i cho kho¶n vay nµy. Thø t¸m lµ: C«ng t¸c t×m kiÕm, më réng thÞ tr­êng vµ chÝnh s¸ch tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty cßn nhiÒu h¹n chÕ, ®Æc biÖt lµ trong viÖc n¾m b¾t th«ng tin thÞ tr­êng ®Ó ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh kÞp thêi vµ ®óng ®¾n. Còng v× lÏ ®ã mµ trong n¨m 2004 sè Hµng tån kho cña C«ng ty lµ cao su nguyªn liÖu rít gi¸ nhiÒu ®Õn nh­ vËy. T×m hiÓu vµ thÊy ®­îc nh÷ng tån ®äng trªn, viÖc ®Ò ra ph­¬ng h­íng, biÖn ph¸p nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông Vèn l­u ®éng cña C«ng ty lµ rÊt cÇn thiÕt. §Ó v÷ng m¹nh vµ an toµn vÒ tµi chÝnh, cã hiÖu qu¶ cao trong viÖc sö dông Vèn l­u ®éng, C«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p kÞp thêi nh»m kh¾c phôc c¸c tån ®äng trªn, ®Ó ®¸p øng vµ thùc hiÖn nhiÖm vô trong t×nh h×nh míi, ®­a C«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt BÞ Phô Tïng Hµ Néi Ph­¬ng h­íng, môc tiªu ph¸t triÓn cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi. Ho¹t ®éng kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ®Òu ph¶i cã vµ ®Þnh h­íng ®­îc môc tiªu ph¸t triÓn cho riªng m×nh. §ã lµ nh÷ng ®iÒu mµ doanh nghiÖp h­íng tíi vµ cè g¾ng thùc hiÖn. C«ng ty cæ phÇn thiÕt bÞ phô tïng còng vËy, khi cæ phÇn ho¸ chuyÓn sang C«ng ty cæ phÇn, víi thÕ vµ lùc míi, trªn c¬ së ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cña nh÷ng n¨m tr­íc, C«ng ty ®· x©y dùng ph­¬ng ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn doanh nghiÖp, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh nh÷ng n¨m tiÕp theo nh»m t¹o vÞ thÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh, bÒn v÷ng trªn thÞ tr­êng víi sù khai th¸c triÖt ®Ó c¸c nguån lùc, tµi s¶n s½n cã. Cô thÓ nh­ sau: Huy ®éng vèn cña x· héi, c¸c cæ ®«ng, n©ng cao søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng­êi lao ®éng, nh÷ng ng­êi cã cæ phÇn trong C«ng ty vµ nh÷ng nhµ ®Çu t­ ®­îc lµm chñ thùc sù cña C«ng ty, thay ®æi ph­¬ng thøc lµm viÖc vµ qu¶n lý, t¹o thªm ®éng lùc thóc ®Èy C«ng ty lµm ¨n cã hiÖu qu¶, t¹o viÖc lµm æn ®Þnh, n©ng cao thu nhËp cho ng­êi lao ®éng còng nh­ lîi tøc cho c¸c cæ ®«ng cña C«ng ty vµ t¨ng nguån thu cho Ng©n s¸ch nhµ n­íc. §¶m b¶o hµi hoµ lîi Ých Nhµ n­íc - Doanh nghiÖp - Nhµ ®Çu t­ vµ ng­êi lao ®éng. Ph¸t triÓn C«ng ty cæ phÇn, tËn dông vµ khai th¸c mäi tiÒm n¨ng cña C«ng ty vÒ con ng­êi, c¬ së vËt chÊt kü thuËt, më réng ®Çu t­ míi, kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶, lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ kinh doanh dÞch vô lµm nhiÖm vô träng t©m, tiÕn tíi më réng ngµnh nghÒ kinh doanh th­¬ng m¹i vµ s¶n xuÊt ®Ó thu hót lao ®éng, t¹o thÕ v÷ng ch¾c, l©u dµi. Ph¸t triÓn néi lùc vµ coi träng hîp t¸c víi c¸c ®èi t¸c d­íi nhiÒu h×nh thøc nh»m t¨ng c­êng søc m¹nh cña C«ng ty. Nh»m cô thÓ ho¸ vµ thùc hiÖn c¸c môc tiªu tæng qu¸t trªn, C«ng ty ®· x¸c ®Þnh mét sè chØ tiªu vµ môc tiªu kÕ ho¹ch trong n¨m 2005 nh­ sau: B¶ng 15 : chØ tiªu kÕ ho¹ch cña C«ng ty n¨m 2005 (§¬n vÞ: ®ång) ChØ tiªu KÕ ho¹ch n¨m 2005 1. Doanh thu 500.000.000.000 2. Gi¸ vèn hµng b¸n 480.000.000.000 3. Quü l­¬ng 3.360.000.000 4. Lîi nhuËn 4.000.000.000 Thùc hiÖn kinh doanh mÆt hµng truyÒn thèng thiÕt bÞ phô tïng, c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, bèc dì, m¸y khai kho¸ng x©y dùng, khai má, xe vËn t¶i h¹ng nÆng. NhËp khÈu, qu¶n lý hµng cho mét sè kh¸ch hµng th­êng xuyªn, uy tÝn: vßng bi, thiÕt bÞ ®iÖn, c¸n thÐp, Pl¨ngxÝch, dÇu ®iÒu chÕ... NhËp khÈu nguyªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt: s¾t thÐp, thÐp phÕ liÖu, thÐp tÊm, thÐp h×nh, gãc, cuén c¸n èng... Kinh doanh n«ng s¶n, ®Æc biÖt lµ cao su, chñ ®éng nguån hµng liªn doanh liªn kÕt, t¨ng c­êng kim ng¹ch xuÊt khÈu. Më réng ®¹i lý b¸n hµng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. Ph¸t huy nÒn tµi chÝnh lµnh m¹nh cña cña c«ng ty, lu«n ®¶m b¶o c©n ®èi vµ ph¸t triÓn tµi chÝnh doanh nghiÖp. Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ nguån vèn, t¹o sù uyÓn chuyÓn tèi ®a c¸c nguån vèn ®¸p øng ®Çy ®ñ kÞp thêi nhu cÇu ho¹t ®éng kinh doanh, dÞch vô. §Ó cô thÓ ho¸ h¬n n÷a, nh»m h­íng tíi ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu cô thÓ trªn, trong c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý, vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña m×nh, C«ng ty còng ®· ®Ò ra môc tiªu cô thÓ tõng b­íc nh­ sau: Tæ chøc huy ®éng ®¶m b¶o ®Çy ®ñ kÞp thêi vèn l­u ®éng cho ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. X¸c ®Þnh ®óng ®¾n c¸c nhu cÇu vèn cÇn thiÕt cho tõng thêi kú vµ lùa chän c¸c ph­¬ng ph¸p, h×nh thøc huy ®éng phï hîp ®¸p øng kÞp thêi c¸c nhu cÇu vèn l­u ®éng cho ho¹t ®éng cña C«ng ty. Cè g¾ng phÊn ®Êu t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng lªn 3,3 (vßng) trong n¨m tíi. Tæ chøc sö dông vèn l­u ®éng tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶ kÕt hîp víi qu¶n lý chÆt chÏ hµng tån kho, c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶, c¸c kho¶n thu, chi; ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n, gãp phÇn kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty. Th­êng xuyªn gi¸m s¸t, kiÓm tra chÆt chÏ sù vËn ®éng vµ lu©n chuyÓn cña vèn l­u ®éng. Ph¸t hiÖn vµ x¸c ®Þnh kÞp thêi nh÷ng tån t¹i vµ v­íng m¾c lµm chËm tèc ®é lu©n chuyÓn cña vèn l­u ®éng tõ ®ã ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh phï hîp víi diÔn biÕn thùc tÕ. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt BÞ Phô Tïng Hµ Néi §Ó cã thÓ ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu ®· ®Æt ra, nhiÖm vô cña c«ng ty lµ ph¶i tiÕn hµnh kiÖn toµn c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh trong ®ã cã c«ng t¸c qu¶n lý vèn l­u ®éng. Tõ thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý vèn l­u ®éng cña c«ng ty cïng víi ®Þnh h­íng ho¹t ®éng cña c«ng ty, nhËn thÊy cÇn ph¶i tiÕn hµnh kh¾c phôc mét sè h¹n chÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý vèn l­u ®éng, qua ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ sö dôngvèn l­u ®éng cña C«ng ty. Hoµn thiÖn viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng §Ó t¨ng c­êng hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng, ®iÒu quan träng ®èi víi mçi C«ng ty lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc nhu cÇu vèn l­u ®éng tèi thiÓu. §ã lµ l­îng vèn tèi ­u võa ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra liªn tôc, hiÖu qu¶, võa gióp cho c«ng t¸c sö dông vèn l­u ®éng ®­îc chñ ®éng, hîp lý vµ tiÕt kiÖm. Tr­íc tiªn, cÇn ph¶i kh¼ng ®Þnh r»ng kh«ng cã bÊt cø mét khu«n mÉu x¸c ®Þnh nµo cã thÓ ¸p dông cho mäi Doanh nghiÖp ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng. V× vËy, C«ng ty ph¶i tù x¸c ®Þnh cho chÝnh m×nh mét ph­¬ng ph¸p dùa trªn nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh cô thÓ cña m×nh. Cã nh­ vËy míi cã thÓ ph¸t huy ®­îc t¸c dông cña c«ng t¸c dù b¸o vµ thùc sù sÏ mang l¹i hiÖu qu¶. Thùc tÕ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty cho thÊy C«ng ty ch­a cã sù chñ ®éng trong viÖc tæ chøc vµ sö dông vèn, lµm gi¶m hiÖu qu¶ vèn l­u ®éng. Qua nghiªn cøu mét sè tµi liÖu vÒ qu¶n lý tµi chÝnh cña C«ng ty, nhËn thÊy C«ng ty cã thÓ ¸p dông ph­¬ng ph¸p tû lÖ phÇn tr¨m trªn doanh thu ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng kú kÕ ho¹ch. Sö dông tèt ph­¬ng ph¸p nµy trong viÖc dù ®o¸n nhu cÇu vèn l­u ®éng sÏ gióp cho ng­êi qu¶n lý cã c¬ së ®Ó ®Þnh h­íng ®óng c¸c nguån tµi trî vµ cã c¸c biÖn ph¸p nh»m tæ chøc huy ®éng vèn tèt h¬n, tõ ®ã sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ sö dông vèn cho c«ng ty. Cô thÓ ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy ®Ó x¸c ®Þnh Nhu cÇu vèn l­u ®éng cña C«ng ty n¨m 2005: Ta cã b¶ng C©n ®èi kÕ to¸n ngµy 31/12/2004 nh­ sau: (®¬n vÞ: §ång) ChØ tiªu Sè ®Çu n¨m Sè cuèi kú Sè d­ b×nh qu©n Tµi s¶n 78.512.384.488 161.625.934.992 120.069.159.740 A. TSL§ vµ §TNH 70.693.465.429 154.497.896.889 112.595.681.159 I. TiÒn 1.470.274.786 3.726.499.478 2.598.387.132 II. C¸c kho¶n ®Çu t­ TC ng¾n h¹n - - - III. C¸c kho¶n ph¶i thu 48.782.742.917 63.476.974.534 51.129.858.726 IV. Hµng tån kho 20.403.129.764 97.229.868.633 58.816.499.198 V. TSL§ kh¸c 37.317.962 64.554.244 50.936.103 B. TSC§ vµ §TDH 7.818.919.059 7.128.038.103 7.473.478.581 Nguån vèn 78.512.384.488 161.625.934.992 120.069.159.740 A. Nî ph¶i tr¶ 68.814.927.731 148.731.290.484 108.773.109.108 I. Nî ng¾n h¹n 66.521.217.570 144.393.840.932 105457.529.251 1. Vay ng¾n h¹n 50.728.577.804 78.634.506.810 64.681.542.307 2. Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n 1.199640.276 23.591.745.852 12.395.693.064 3. Ng­êi mua tr¶ tiÒn tr­íc 7.743.508.499 35.815.342.093 21.779.425.296 4. ThuÕ vµ c¸c kho¶n nép NN 1.531.374.286 245.469.268 888.421.777 5. Ph¶i tr¶ C«ng nh©n viªn 84.357.583 320.529.918 202.443.751 6. Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c 5.233.759.122 5.786.246.991 5.510.003.057 II. Nî dµi h¹n 2.293.710.162 4.337.449.552 3.315.579.857 III. Nî kh¸c - - - B. Nguån vèn chñ së h÷u 9.697.456.757 12.894.644.508 11.296.050.632 Tõ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, kÕt hîp víi thùc tÕ s¶n xuÊt cña C«ng ty ta nhËn thÊy nh÷ng kho¶n trong môc Tµi s¶n nh­ TiÒn, C¸c kho¶n ph¶i thu, Hµng tån kho, Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c vµ c¸c kho¶n môc bªn nguån vèn nh­ Ng­êi mua tr¶ tr­íc, Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n, Ph¶i nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc, Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn, vµ Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c cã quan hÖ trùc tiÕp vµ chÆt chÏ víi Doanh thu. Doanh thu thuÇn cña n¨m 2004 lµ: 367.108.948.778 (®ång). Doanh thu thuÇn dù kiÕn n¨m 2005 ®¹t ®­îc lµ 500.000.000.000(®ång). Ta cã B¶ng tû lÖ phÇn tr¨m (%) gi÷a c¸c kho¶n môc cã quan hÖ trùc tiÕp vµ chÆt chÏ víi Doanh thu: Tµi s¶n % Nguån vèn % 1. TiÒn 0,71 1. Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n 3,37 2. C¸c kho¶n ph¶i thu 13,93 2. Ng­êi mua tr¶ tr­íc 5,93 3. Hµng tån kho 16,02 3. ThuÕ vµ c¸c kho¶n nép NN 0,24 4. TSL§ kh¸c 0,01 4. Ph¶i tr¶ CNV 0,06 5. Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c 1,50 Céng 30,67 Céng 11,10 Nh­ vËy, cø 01(®ång) doanh thu thuÇn tiªu thô s¶n phÈm t¨ng lªn, C«ng ty cÇn 0,3067(®ång) Vèn l­u ®éng ®Ó bæ sung cho phÇn tµi s¶n. Bªn c¹nh ®ã, cø 01(®ång) Doanh thu thuÇn tiªu thô s¶n phÈm t¨ng lªn th× C«ng ty chiÕm dông ®­¬ng nhiªn ®­îc 0,1110(®ång). VËy thùc chÊt 01 ®ång Doanh thu t¨ng lªn, C«ng ty chØ cÇn bæ sung : 0,3067 – 0,1110 = 0,1957 (®ång Vèn l­u ®éng) Nªn nhu cÇu Vèn l­u ®éng cÇn bæ sung n¨m cho n¨m 2005 lµ : (500.000.000.000 – 367.108.948.778) x 0,1957 = 26.006.778.724(®ång) Nh­ vËy dù kiÕn nhu cÇu vèn l­u ®éng b×nh qu©n trong n¨m 2005 lµ: 112.595.681.159 + 26.006.778.724 = 138.602.459.883(®ång) Chóng ta nhËn thÊy r»ng ph­¬ng ph¸p nµy dÔ ¸p dông, ®¬n gi¶n, ph¶n ¸nh ®­îc mèi quan hÖ gi÷a tµi s¶n, nguån vèn vµ doanh thu cña c«ng ty. Tuy nhiªn møc ®é chÝnh x¸c cña nhu cÇu vèn phô thuéc vµo viÖc dù ®o¸n doanh thu. V× vËy, nã ®ßi hái ng­êi dù ®o¸n ph¶i cã sù am hiÓu vÒ s¶n xuÊt kinh doanh, hiÓu ®­îc tÝnh quy luËt gi÷a mèi quan hÖ gi÷a doanh thu, tµi s¶n, nguån vèn vµ c¶ vÊn ®Ò lîi nhuËn. Trong thùc tÕ, cã rÊt nhiÒu sù thay ®æi vÒ ®iÒu kiÖn mua s¾m, dù tr÷ vËt t­ hµng ho¸, hay chÝnh s¸ch tiªu thô hµng ho¸. NhÊt lµ ®èi víi Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i (kh«ng ho¹t ®éng theo mét chu kú t­¬ng ®èi æn ®Þnh nh­ Doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®¬n thuÇn) nh­ C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ Phô tïng Hµ Néi. V× vËy ®Ó x¸c ®Þnh s¸t h¬n n÷a nhu cÇu vèn l­u ®éng cña C«ng ty trong n¨m kÕ ho¹ch, khi cã sù thay ®æi nµy ë kú kÕ ho¹ch th× C«ng ty nªn x¸c ®Þnh mét tû lÖ ®iÒu chØnh nhu cÇu vèn l­u ®éng. Tû lÖ ®iÒu chØnh ®ã ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Tt = Trong ®ã: Tt : Lµ tû lÖ t¨ng (+) gi¶m (-) nhu cÇu VL§ do thay ®æi cña c¸c nh©n tè (dù tr÷, s¶n xuÊt, tiªu thô, thanh to¸n). Ni : Sè nµy t¨ng hay gi¶m (±) vÒ doanh thu hoÆc ph¶i thu hay ph¶i tr¶ do sù thay ®æi cña c¸c nh©n tè. Hi : Sè b×nh qu©n mét ngµy vÒ chi phÝ vËt t­ hµng hãa hoÆc ph¶i thu hay ph¶i tr¶ cña kú ®· x¸c ®Þnh tû lÖ nhu cÇu vèn. Mo : Tæng møc lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng n¨m kÕ ho¹ch vµ n¨m b¸o c¸o. i : Sè nh©n tè thay ®æi ¶nh h­ëng tíi tû lÖ nhu cÇu vèn ( i =1,n ). Tû lÖ nµy (cã thÓ lµ mét sè ©m hoÆc sè d­¬ng) sau khi tÝnh sÏ ®­îc céng vµo víi tû lÖ ­íc tÝnh nhu cÇu vèn l­u ®éng ë trªn (19,57% hay 0,1957) ®Ó tÝnh nhu cÇu vèn l­u ®éng t¨ng thªm . Trªn c¬ së tÝnh to¸n ®­îc nhu cÇu vèn l­u ®éng cÇn bæ sung thªm cña n¨m 2005 so víi n¨m 2004, c«ng ty cÇn tiÕn hµnh t×m kiÕm c¸c nguån tµi trî tèt nhÊt víi chi phÝ sö dông vèn thÊp nhÊt. Chñ ®éng huy ®éng c¸c nguån tµi trî ®¸p øng ®Çy ®ñ kÞp thêi vèn l­u ®éng: Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®­îc nhu cÇu vèn l­u ®éng trong n¨m kÕ ho¹ch, c«ng viÖc tiÕp theo nh»m chñ ®éng trong c«ng t¸c huy ®éng nguån tµi trî vèn l­u ®éng lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc nguån huy ®éng vµ tµi trî cho nhu cÇu vèn l­u ®éng ®ã. Cã nhiÒu nguån ®Ó tµi trî cho nhu cÇu nµy, nguån ®Çu tiªn ta cã thÓ thÊy ®­îc ®ã lµ Lîi nhuËn ®Ó t¸i ®Çu t­. Theo kÕ ho¹ch tû lÖ cæ tøc vÉn gi÷ ë møc 15% 1cæ phÇn/n¨m, Lîi nhuËn cßn l¹i sau khi chia l·i cæ phÇn (gi¸ trÞ sè cæ phÇn hiÖn t¹i cña C«ng ty _ hay chÝnh lµ nguån vèn kinh doanh lµ 9.600.000.000®) lµ: 4.000.000.000 – (9.600.000.000 x 15%) = 2.560.000.000 (®ång) Nh­ vËy øng víi nhu cÇu vèn l­u ®éng t¨ng thªm lµ 26.006.778.724®, ta ®· cã thÓ bæ xung tõ Lîi nhuËn ®Ó l¹i lµ 2.560.000.000®. Khi ®ã nhu cÇu vèn l­u ®éng cßn thiÕu lµ: 26.006.778.724 – 2.560.000.000 = 23.446.778.724 (®ång) Sè vèn l­u ®éng cßn thiÕu nµy C«ng ty cã thÓ vay ng¾n h¹n ng©n hµng. MÆt kh¸c, trong n¨m 2005 C«ng ty cÇn kÕt hîp tæ chøc tèt c«ng t¸c b¸n hµng thanh to¸n tiÒn hµng vµ thu håi c«ng nî ®Ó h¹n chÕ c¸c kho¶n ph¶i thu, ®ång thêi t¨ng c­êng uy tÝn cña C«ng ty trong qu¸ tr×nh thanh to¸n tiÒn hµng ®èi víi nhµ cung cÊp vµ khuyÕn khÝch kh¸ch hµng thanh to¸n tr­íc mét phÇn gi¸ trÞ hµng ho¸ cho C«ng ty nh»m tiÕn tíi t¨ng kho¶n vèn chiÕm dông tõ kh¸ch hµng. §©y lµ nh÷ng kho¶n vèn hîp lý vµ hîp ph¸p ®Ó bæ sung nhu cÇu vèn l­u ®éng t¨ng thªm do më réng kinh doanh mµ C«ng ty cÇn khai th¸c triÖt ®Ó. Bªn c¹nh ®ã C«ng ty nªn x©y dùng thªm mét kÕ ho¹ch huy ®éng vèn l­u ®éng dù phßng, ®Ó chñ déng vµ n¾m b¾t ®­îc nh÷ng hîp ®ång, nh÷ng ®¬n ®Æt hµng ®ét suÊt, ®©y lµ nh÷ng c¬ héi mang l¹i tû suÊt lîi nhuËn cao cho C«ng ty. VÒ l©u dµi, khi thÞ tr­êng chøng kho¸n ViÖt Nam ph¸t triÓn, ph¸t hµnh chøng kho¸n (nhÊt lµ cæ phiÕu) lµ mét h­íng ®i vµ lµ gi¶i ph¸p kh«n ngoan ®Ó C«ng ty cã thÓ huy ®éng vèn vµ n©ng cao sù tù chñ vÒ nguån vèn tµi trî cho nhu cÇu vèn kinh doanh nãi chung vµ vèn l­u ®éng nãi riªng. T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý vèn tån kho dù tr÷: Trong kú, qu¶n lý hµng tån kho lµ kh©u qu¶n lý kÐm hiÖu qu¶ nhÊt trong c«ng t¸c qu¶n lý vèn l­u ®éng cña C«ng ty, ®Ó hµng tån kho tån ®äng víi khèi l­îng lín, lµm gi¶m tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng, lµm l·ng phÝ vèn l­u ®éng rÊt lín. - Tr­íc tiªn, nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i tr­íc m¾t, C«ng ty cÇn ph¶i gi¶i phãng khèi l­îng hµng hãa cßn rÊt lín ®ang tån ®äng trong kho, bëi nh­ ®· nªu ë trªn C«ng ty hÇu nh­ kh«ng cã kho l­u tr÷, ph¶i thuª ë bªn ngoµi. Vµ víi mét khèi l­îng hµng ho¸ lín nh­ vËy, th× chi phÝ thuª kho sÏ t¨ng lªn rÊt nhiÒu, mÆt kh¸c lµm gi¶m phÈm chÊt hµng ho¸ nhÊt lµ hµng n«ng s¶n. V× thÕ trong n¨m 2005, C«ng ty cÇn thùc hiÖn: §èi víi hµng ho¸ ®ang trong giai ®o¹n thùc hiÖn hîp ®ång th­¬ng m¹i th× cÇn thóc ®Èy nhanh thêi gian hoµn thµnh hîp ®ång, hoÆc ph¶i cã tho¶ thuËn san sÎ chi phÝ l­u kho víi ®èi t¸c trong hîp ®ång. §èi víi hµng ho¸ gi¶m gi¸ (cao su nguyªn liÖu, s¾n l¸t) lµ mÆt hµng xuÊt khÈu, C«ng ty cÇn th¨m dß thÞ tr­êng, t×m hiÓu quy luËt biÕn ®éng gi¸ c¶ ®èi víi lo¹i hµng ho¸ nµy. §Ó ®i tíi quyÕt ®Þnh b¸n hay kh«ng vµ ë møc gi¸ nµo, C«ng ty cÇn ph¶i so s¸nh møc lç, l·i t¨ng thªm hay gi¶m ®i do b¸n t¹i thêi ®iÓm hiÖn t¹i vµ møc lç l·i t¨ng thªm hay gi¶m ®i do b¸n ë thêi ®iÓm nµo ®ã trong thêi gian tíi cã tÝnh tíi chi phÝ thuª kho t¨ng thªm, chi phÝ tiÒn l·i ng©n hµng t¨ng thªm, kho¶n gi¶m gi¸ hµng hãa do gi¶m chÊt l­îng vµ c¸c chi phÝ qu¶n lý tíi l­îng hµng ho¸ ®ã. - VÒ l©u dµi, ®Ó t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý hµng tån kho trong n¨m 2005 vµ nh÷ng n¨m tíi, C«ng ty cÇn ph¶i gi¶i quyÕt vµ thùc hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò sau: §èi víi c«ng t¸c mua hµng, tr­íc tiªn c¨n cø vµo nhu cÇu b¸n ra cña C«ng ty vµ c¸c hîp ®ång th­êng xuyªn, C«ng ty cÇn x¸c ®Þnh ®óng l­îng vËt t­ hµng ho¸ cÇn mua trong kú, ®ång thêi th­êng xuyªn theo dâi sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng vËt t­ hµng ho¸, tõ ®ã dù ®o¸n vµ cã quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh kÞp thêi viÖc mua s¾m ®Çu t­ hµng ho¸ sao cho cã lîi nhÊt víi C«ng ty, tr¸nh lÆp l¹i t×nh tr¹ng ø ®äng n«ng s¶n mÊt gi¸ nh­ n¨m võa qua. + Lùa chän h×nh thøc mua hµng phï hîp. Trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i th«ng th­êng cã hai h×nh thøc mua hµng: mua hµng theo nhu cÇu vµ mua hµng theo l« lín. C«ng ty nªn kÕt hîp c¶ hai h×nh thøc mua hµng nµy. VÊn ®Ò lµ ph¶i lùa chän h×nh thøc nµo cho lo¹i mÆt hµng nµo ®Ó cã sù phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i hµng ho¸, víi ®Æc ®iÓm tµi chÝnh vµ t×nh h×nh cô thÓ cña C«ng ty, sao cho cã lîi nhÊt ®èi víi m×nh: §èi víi mÆt hµng nh­ « t« t¶i vµ c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc cã gi¸ trÞ lín C«ng ty nªn mua theo nhu cÇu (theo §¬n ®Æt hµng). Cßn ®èi víi nh÷ng mÆt hµng nh­ s¾t thÐp c¸c lo¹i, vßng bi, s¨m lèp, n«ng s¶n.. C«ng ty nªn mua theo l« + Lùa chän nhµ cung cÊp. C«ng ty nªn mua hµng cña nhiÒu nhµ cung cÊp ®Ó h¹n chÕ rñi ro, tuy nhiªn còng ph¶i gi÷ mèi lµm ¨n víi nh÷ng b¹n hµng l©u n¨m vµ uy tÝn, ®ång thêi gi÷ thÕ chñ ®éng ®èi víi c¸c nhµ cung cÊp. §èi víi c«ng t¸c dù tr÷. C¸c kho dù tr÷ ®Òu lµ do C«ng ty thuª nªn C«ng ty ph¶i cµng tèi thiÓu ho¸ ®­îc l­îng vËt t­ hµng ho¸ dù tr÷ cµng tèt. MÆt kh¸c, c¸c kho nµy ®Òu ë xa (nh­ ë L¹ng S¬n, H¶i Phßng, TP Hå ChÝ Minh ), v× vËy ®Þnh kú C«ng ty ph¶i cho ng­êi ®i kiÓm tra, kiÓm kª l¹i hµng ho¸ n¾m v÷ng c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. C«ng ty nªn trÝch lËp kho¶n Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, ®iÒu nµy sÏ gióp cho C«ng ty rÊt nhiÒu trong viÖc kh¾c phôc thiÖt h¹i do hµng tån kho bÞ gi¶m gi¸. Kh«ng nh­ n¨m võa qua khi t×nh tr¹ng gi¶m gi¸ cao su nguyªn liÖu vµ s¾n l¸t bÞ rít gi¸ C«ng ty kh«ng cã quü dù phßng nµy ®Ó bï ®¾p. §ång thêi C«ng ty cã thÓ mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸ cña m×nh. Thùc hiÖn mét c¸ch hiÖu qu¶ c¸c gi¶i ph¸p trªn ®ßi hái c¸c nhµ qu¶n lý cÇn ph¶i n¾m b¾t ®­îc ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i hµng ho¸ kinh doanh cña C«ng ty, vµ sù biÕn ®éng cña c¸c lo¹i hµng ho¸ ®ã trªn thÞ tr­êng. Qu¶n lý chÆt chÏ c¸c kho¶n nî ph¶i thu ®ång thêi x¸c ®Þnh chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i hîp lý: C¸c kho¶n ph¶i thu cña c«ng ty trong thêi gian qua chiÕm tû träng t­¬ng ®èi lín trong tæng vèn l­u ®éng, do vËy nã ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty. Trong xu thÕ hiÖn nay, b¸n hµng tr¶ chËm ®· trë nªn phæ biÕn vµ thµnh mét tËp qu¸n chung. ViÖc tiªu thô nµy chØ cã ý nghÜa khi thu håi ®­îc vèn thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt, t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn. Qua nghiªn cøu thùc tr¹ng t×nh h×nh qu¶n lý kho¶n ph¶i thu cho thÊy C«ng ty ch­a cã chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i ®èi víi kh¸ch hµng. ViÖc x©y dùng chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i cã ý nghÜa rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty. Mét chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i hîp lý sÏ ®¶m b¶o ®­îc sù æn ®Þnh, tù chñ vÒ mÆt tµi chÝnh, ®Èy nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn cña vèn l­u ®éng. V× vËy, c«ng ty cÇn thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p sau ®©y: - Thø nhÊt, C«ng ty cÇn x¸c ®Þnh b¸n chÞu vµ møc ®é nî ph¶i thu. X¸c ®Þnh chÝnh s¸ch b¸n chÞu ph¶i hîp lý ®èi víi tõng lo¹i kh¸ch hµng trªn c¬ së ®· thÈm ®Þnh kü uy tÝn còng nh­ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña hä: + §èi víi kh¸ch hµng lín vµ cã uy tÝn C«ng ty cã thÓ b¸n nhiÒu hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n chËm nh­ng vÉn cã chÝnh s¸ch tÝn dông khuyÕn khÝch tr¶ sím. + §èi víi kh¸ch hµng míi C«ng ty ch­a n¾m b¾t ®­îc nhiÒu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña hä, hay ch­a cã uy tÝn vµ møc ®é tin cËy kh«ng cao, th× C«ng ty cÇn tiÕn hµnh ph­¬ng thøc thanh to¸n ngay, hoÆc cã thÓ b¸n víi mét l­îng hµng ho¸ võa ph¶i ®Ó t¹o mèi quan hÖ víi ®èi t¸c. ®ång thêi C«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p phßng ngõa rñi ro nh­ yªu cÇu ®Æt cäc, tr¶ tr­íc mét phÇn gi¸ trÞ ®¬n hµng, giíi h¹n gi¸ trÞ tÝn dông. + §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng nî kh«ng cã hoÆc kh¶ n¨ng thanh to¸n qu¸ thÊp, C«ng ty cã thÓ tõ chèi nh»m tr¸nh rñi ro vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng. Khi x¸c ®Þnh chÝnh s¸ch b¸n chÞu C«ng ty cÇn chó ý tíi c¸c yÕu tè chñ yÕu ¶nh h­ëng tíi c«ng t¸c x¸c ®Þnh chÝnh s¸ch b¸n chÞu cña m×nh: nh­ môc tiªu më réng thÞ tr­êng tiªu thô, t¨ng Doanh thu hay t¨ng lîi nhuËn, t×nh tr¹ng c¹nh tranh, t×nh tr¹ng Tµi chÝnh cña C«ng ty VÊn ®Ò khã kh¨n nhÊt trong x¸c ®Þnh chÝnh s¸ch tÝn dông lµ x¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn thanh to¸n (thêi h¹n thanh to¸n vµ chiÕt khÊu thanh to¸n), lµm sao ®Ó võa cã t¸c dông khuyÕn khÝch kh¸ch hµng mua hµng vµ thanh to¸n sím l¹i võa kh«ng ¶nh h­¬ng tíi môc tiªu cña C«ng ty. §Ó cã thÓ x¸c ®Þnh tû lÖ chiÕt khÊu hîp lý C«ng ty cÇn ph¶i dÆt nã trong mèi quan hÖ víi l·i suÊt vay vèn hiÖn hµnh cña Ng©n hµng. Bëi v× khi b¸n hµng tr¶ chËm C«ng ty ph¶i vay vèn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh ®­îc tiÕn hµnh liªn tôc. Do ®ã viÖc C«ng ty gi¶m gi¸ cho kh¸ch hµng mét tû lÖ nhÊt ®Þnh trªn tæng sè tiÒn hµng mµ tû lÖ ®ã nhá h¬n l·i suÊt vay ng¾n h¹n ®Ó thu håi ®­îc tiÒn ngay vÉn cã lîi h¬n lµ kh«ng chiÕt khÊu ®Ó cho kh¸ch hµng nî mét thêi gianvµ trong thêi gian ®ã C«ng ty l¹i ph¶i vay vèn chÞu l·i suÊt ®Ó phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Khi ký kÕt hîp ®ång th­¬ng m¹i, C«ng ty cÇn ph¶i chó ý chÆt chÏ ®Õn tõng c©u ch÷, ®¶m b¶o lîi Ých vµ tÝnh ph¸p lý cao cña hîp ®ång th­¬ng m¹i, tõ ®ã dÔ dµng gi¶i quyÕt nh÷ng bÊt ®ång, tranh chÊp, vµ vi ph¹m hîp ®ång. - Thø hai, C«ng ty ph¶i kiÓm so¸t chÆt chÏ Nî ph¶i thu vµ cã c¸c biÖn ph¸p cô thÓ thu håi c«ng nî: + C«ng ty ph¶i më sæ theo dâi c¸c kho¶n nî: chi tiÕt tíi tõng kh¸ch hµng, cã tªn ®Þa chØ kh¸ch hµng, thêi h¹n nî, sè tiÒn nî vµ c¶ tû lÖ nî (bëi tõ tû lÖ nî ta biÕt ®­îc träng t©m qu¶n lý ®èi víi kho¶n Nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng nµy). §ång thêi ph©n ra thµnh c¸c lo¹i: Nî trong h¹n, nî ®Õn h¹n, vµ nî qu¸ h¹n vµ cã biÖn ph¸p qu¶n lý phï hîp ®èi víi tõng lo¹i: §èi víi c¸c kho¶n nî trong h¹n vµ ®Õn h¹n: khi cßn lµ c¸c kho¶n nî trong h¹n C«ng ty cÇn ph¶i theo dâi liªn tôc,®Õn khi ®Õn h¹n thanh to¸n C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p ®èc thu: th«ng b¸o nî ®Õn h¹n cho kh¸ch hµng, C«ng ty chuÈn bÞ giÊy tê chøng tõ thanh to¸n, thùc hiÖn kÞp thêi thñ tôc thanh to¸n ®Ó rót ng¾n thêi gian vµ chñ ®éng trong thanh to¸n. §èi víi nh÷ng kho¶n nî qu¸ h¹n thanh to¸n, C«ng ty ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch râ nguyªn nh©n v× sao kh¸ch hµng kh«ng thanh to¸n ®óng h¹n, do nguyªn nh©n kh¸ch quan hay chñ quan (nÕu lµ nguyªn nh©n kh¸ch quan th× C«ng ty cã thÓ ra h¹n thªm) tõ ®ã ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p thÝch øng tuú tõng thêi kú giai ®o¹n: NÕu míi ph¸t sinh th× nªn ¸p dông biÖn ph¸p mÒm máng, mang tÝnh chÊt yªu cÇu. Sau mét thêi gian kh«ng tiÕn chuyÓn, C«ng ty cö ng­êi xuèng tËn n¬i, dïng biÖn ph¸p cøng r¾n h¬n, ®­a ra nh÷ng c¬ s¬ ph¸p lý buéc kh¸ch hµng tr¶ nî. NÕu kh¸ch hµng vÉn d©y d­a kh«ng tr¶ C«ng ty yªu cÇu vµ ®Ö ®¬n Toµ ¸n kinh tÕ xem xÐt gi¶i quyÕt. C¸c biÖn ph¸p mµ C«ng ty ®­a ra ph¶i võa cã lý võa cã t×nh, kh«ng ®­îc dïng nh÷ng biÖn ph¸p tiªu cùc kh«ng ®óng ph¸p luËt, g©y tai tiÕng xÊu cho C«ng ty lµm mÊt uy tÝn. §ång thêi C«ng ty cÇn ph©n lo¹i thµnh Nî qu¸ h¹n cã kh¶ n¨ng ®ßi ®­îc (th× cã biÖn ph¸p nh­ trªn) vµ Nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng ®ßi, víi kho¶n Nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¶ n¨ng ®ßi nghÜa lµ ®· mÊt vèn, C«ng ty cÇn trÝch quü dù phßng c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi ®Ó bï ®¾p. Còng chÝnh v× vËy mµ b¾t ®Çu tõ n¨m tíi C«ng ty cÇn trÝch lËp Kho¶n dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi. 3.2.5 Sö dông hiÖu qu¶ vèn b»ng tiÒn t¹m thêi nhµn rçi: Thùc tÕ cho thÊy, l­îng tiÒn mÆt t¹i quü vµ tiÒn göi ng©n hµng cña C«ng ty kh«ng ph¶i lµ nhá. V× thÕ, nÕu ®Ó l­îng tiÒn nµy t¹i ng©n hµng th× kh¶ n¨ng sinh lêi lµ rÊt thÊp. HiÖn nay, thÞ tr­êng tµi chÝnh cña ViÖt Nam ®· ra ®êi vµ ®i vµo ho¹t ®éng ®­îc mét vµi n¨m, tuy ch­a thùc sù æn ®Þnh nh­ng nã ®· t¹o thuËn lîi trong viÖc huy ®éng vèn cho c¸c c«ng ty. §ång thêi, nã còng mang l¹i triÓn väng vµ nh÷ng c¬ héi cho c«ng ty cã thÓ ®Çu t­ vèn nhµn rçi nh»m môc ®Ých sinh lêi cao h¬n th«ng qua viÖc ®Çu t­ mua b¸n c¸c chøng kho¸n cã kh¶ n¨ng thanh kho¶n cao nh­ th­¬ng phiÕu, hèi phiÕu, tÝn phiÕu kho b¹c vµ cæ phiÕu. HiÖn t¹i, c«ng ty ch­a cã kho¶n ®Çu t­ vµo chøng kho¸n ng¾n h¹n. VËy nªn c«ng ty cã thÓ sö dông sè vèn b»ng tiÒn t¹m thêi ®Ó mua c¸c chøng kho¸n ng¾n h¹n ®Ó cã thÓ dÔ dµng chuyÓn ®æi thµnh tiÒn khi cÇn thiÕt mµ vÉn ®em l¹i møc sinh lêi cao h¬n l·i suÊt ng©n hµng. Chó träng c«ng t¸c t×m kiÕm më réng thÞ tr­êng vµ ®Èy m¹nh tiªu thô hµng ho¸: Trong ®iÒu kiÖn canh tranh gay g¾t viÖc ®iÒu tra, nghiªn cøu thÞ tr­êng cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm. Nã gióp C«ng ty cã thÓ n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu thÞ tr­êng, søc mua cña thÞ tr­êng còng nh­ t×nh h×nh c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ®ã. Tõ ®ã C«ng ty míi cã thÓ tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh vµ tiªu thô hµng ho¸ cña m×nh ngµy cµng chñ ®éng vµ ph¸t triÓn, gióp luång vèn kinh doanh vËn ®éng vµ lu©n chuyÓn nhÞp nhµng, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh nãi chung vµ vèn l­u ®éng nãi riªng. Qua t×m hiÓu thùc tÕ t¹i C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ Phô tïng Hµ Néi cho thÊy c«ng t¸c t×m kiÕm më réng thÞ tr­êng vµ tiªu thô s¶n phÈm cßn ch­a ®­îc chó träng ®óng møc, ch­a ph¸t huy ®­îc t¸c dông hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c nµy, khiÕn cho l­îng vËt t­ hµng ho¸ cßn tån ®äng rÊt lín. Trong ®iÒu kiÖn kinh doanh hiÖn nay, kh«ng thÓ coi nhÑ c«ng t¸c nµy. C«ng ty cÇn ph¶i cã mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó t¨ng c­êng c«ng t¸c ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng. Tr­íc hÕt c«ng t¸c nµy ph¶i trë thµnh ho¹t ®éng chÝnh thøc vµ th­êng xuyªn cña C«ng ty. C«ng ty cÇn ph¶i tæ chøc ®­îc ®éi ngò c¸n bé ®iÒu tra, nghiªn cøu thÞ tr­êng n¾m v÷ng c¸c nghiÖp vô kinh doanh, thu thËp, ph©n tÝch, tæng hîp th«ng tin tiÕp cËn kh¸ch hµng… Tr­íc m¾t ®Ó tr¸nh cång kÒnh cho bé m¸y hµnh chÝnh, C«ng ty cã thÓ cö ra mét sè nh©n viªn cña phßng kinh doanh ®¶m nh©n c«ng viÖc nµy, hoÆc cã thÓ tuyÓn dông thªm. VÒ l©u dµi ®éi ngò nh©n viªn nghiªn cøu thÞ tr­êng ph¶i ®­îc t¸ch riªng thµnh phßng Maketing chØ chuyªn thùc hiÖn nhiÖm vô thu thËp xö lý th«ng tin vÒ thÞ tr­êng ®Ó cã c¸c dù ®o¸n, quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c. §èi víi viÖc ®Èy m¹nh tiªu thô hµng ho¸, trong thêi gian tíi C«ng ty cÇn ph¶i thiÕt lËp hÖ thèng cöa hµng, chi nh¸nh ®¹i lý ph©n phèi tiªu thô hµng ho¸ trªn diÖn réng. §ång thêi tÝch cùc t×m kiÕm nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Ó ®Èy m¹nh hµng ho¸ (nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng hµng ho¸ trong n­íc cã lîi thÕ so s¸nh) xuÊt khÈu tiªu thô ra n­íc ngoµi. §Ó lµm ®­îc nh÷ng ®iÒu ®ã bªn c¹nh c«ng t¸c ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng C«ng ty ph¶i chñ ®éng më réng danh môc c¸c mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu. §ång thêi cÇn ph¶i tÝch cùc tham gia vµo c¸c héi trî triÓn l·m th­¬ng m¹i trong n­íc (Nh­ héi chî thiÕt bÞ m¸y c«ng nghiÖp võa diÔn ra t¹i Hµ Néi) vµ quèc tÕ nh»m giíi thiÖu s¶n phÈm vµ t×m kiÕm ®èi t¸c. C¸c biÖn ph¸p kh¸c. Tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng kh«ng thÓ n»m ngoµi tæng thÓ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty, v× vËy muèn n©ng cao hiÖu qu¶ tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng ph¶i ®Æt nã trong mét m«i tr­êng tæng qu¸t nh­ vËy. Th­¬ng m¹i lµ mét lÜnh vùc rÊt nh¹y c¶m víi m«i tr­êng cña nÒn kinh tÕ. Tr¹ng th¸i cña nÒn kinh tÕ ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn sù ph¸t triÓn cña nã. Víi xu h­íng toµn cÇu ho¸, ®Êt n­íc ta ®ang tõng ngµy héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, cïng rÊt nhiÒu nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ Phô tïng Hµ Néi cÇn ph¶i cã nh÷ng b­íc tiÕn v­ît bËc, nh÷ng b­íc ®i cô thÓ trong sù héi nhËp kinh tÕ ®Êt n­íc. C«ng ty cÇn nhanh chãng vµ liªn tôc cËp nhËt sù thay ®æi c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña nhµ n­íc, tham gia c¸c héi th¶o ®èi tho¹i gi÷a Nhµ n­íc vµ Doanh nghiÖp, th¨m dß thÞ tr­êng n­íc ngoµi th«ng qua c¸c ®oµn ngo¹i giao, c¸c chuyÕn viÕng th¨m, gióp C«ng ty cã ®­îc nh÷ng nguån tin chÝnh thèng, nh÷ng mèi quan hÖ an toµn mµ hiÖu qu¶. §ång thêi cã nh÷ng chÝnh s¸ch hîp lý ®Ó cã thÓ gi÷ v÷ng ®­îc thÞ tr­êng tiªu thô trong n­íc khi cã sù c¹nh tranh héi nhËp, tham gia å ¹t cña c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ cña C«ng ty n­íc ngoµi. C«ng ty cã thÓ céng t¸c, liªn doanh hoÆc lµm ®¹i lý ph©n phèi uû quyÒn cña c¸c C«ng ty n­íc ngoµi. MÆt kh¸c c«ng t¸c qu¶n lý cña C«ng ty cÇn ph¶i ®­îc tiªu chuÈn ho¸, c¸n bé c«ng nh©n viªn lµm viÖc theo t¸c phong c«ng nghiÖp, tinh gi¶m bé m¸y qu¶n lý vµ ho¹t ®éng, cã nh÷ng chÝnh s¸ch th­ëng ph¹t, ®·i ngé hîp lý mang tÝnh khuyÕn khÝch vµ t¹o ®éng lùc cho ng­êi qu¶n lý còng nh­ ng­êi lao ®éng. Mét biÖn ph¸p tæng thÓ cho mét cho mét ho¹t ®éng cô thÓ h¬n (tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng) sÏ mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ ngoµi mong ®îi. KÕt luËn N©ng cao hiÖu qu¶ tæ chøc, qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng lµ vÊn ®Ò hÕt søc khã kh¨n phøc t¹p c¶ trong nhËn thøc lý luËn vµ thùc tiÔn. Nh­ng kh«ng cßn lµ vÊn ®Ò xa l¹ ®èi víi c¸c Doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng; lµ vÊn ®Ò cÇn thiÕt, cÊp b¸ch ®ång thêi còng lµ môc tiªu phÊn ®Êu l©u dµi cña c¸c Doanh nghiÖp. Trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ Phô tïng Hµ Néi ®· cã nhiÒu nç lùc tÝch cùc phÊn ®Êu trong ho¹t ®éng kinh doanh, tõng b­íc n©ng cao hiÖu qu¶ tæ chøc, qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng. Tuy nhiªn hiÖu qu¶ tæ chøc, qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty cßn ch­a t­¬ng xøng kh¶ n¨ng vµ tiÒm lùc cã thÓ, vµ vÉn cßn cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ho¹t ®éng cña C«ng ty, t¸c gi¶ luËn v¨n ®· ®i s©u ph©n tÝch thùc tr¹ng, t×m ra nguyªn nh©n, chØ ra nh÷ng h¹n chÕ ®ång thêi ®­a ra nh÷ng kiÕn nghÞ ®Ò suÊt. MÆc dï chØ lµ nh÷ng ý kiÕn ®Ò suÊt ®­a ra qua thêi gian thùc tËp, nghiªn cøu t¹i C«ng ty nh­ng víi mong muèn ®ãng gãp phÇn nµo vµo sù ph¸t triÓn vµ thÞnh v­îng cña C«ng ty, t¸c gi¶ luËn v¨n hy väng r»ng, ®Ò tµi “ Vèn l­u ®éng vµ c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ tæ chøc, qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt BÞ Phô Tïng Hµ Néi “ sÏ ®­îc nghiªn cøu triÓn khai, ¸p dông t¹i C«ng ty, vµ sÏ mang l¹i nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng mong ®îi. Víi vèn kiÕn thøc, thêi gian nghiªn cøu cßn h¹n chÕ nªn luËn v¨n kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt, t¸c gi¶ luËn v¨n rÊt Mong sù gióp ®ì, gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸n bé trong c«ng ty vµ c¸c b¹n ®Ó luËn v¨n ®­îc hoµn thiÖn h¬n, thùc sù cã ý nghÜa trªn c¶ ph­¬ng diÖn lý luËn vµ thùc tiÔn. T¸c gi¶ luËn v¨n xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì tËn t×nh cña c« gi¸o Vò ThÞ YÕn – Th¹c sü – Gi¶ng viªn khoa Tµi chÝnh Doanh nghiÖp – Häc viÖn Tµi chÝnh cïng tËp thÓ c¸n bé CNV phßng Tµi chÝnh – KÕ to¸n, c¸c phßng ban liªn quan cña C«ng ty Cæ phÇn ThiÕt BÞ Phô Tïng Hµ Néi ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho t¸c gi¶ luËn v¨n hoµn thµnh tèt luËn v¨n tèt nghiÖp nµy. Hµ Néi, ngµy 25 th¸ng 04 n¨m 2005 T¸c gi¶ luËn v¨n Mai v¨n ViÖt