Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế ở Việt Nam hiện nay

Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế ở Việt Nam hiện nay Trần Ngọc Duy Khoa Luật Luận văn ThS Chuyên ngành: Lý luận và lịch sử nhà nước và pháp luật Mã số 60 38 01 01 Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Xuân Toản Năm bảo vệ: 2014 Keywords. Pháp luật Việt Nam; Luật hành chính; Vi phạm hành chính. Content MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Xử phạt vi phạm hành chính nói chung và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế nói riêng là công cụ quan trọng trong hoạt động quản lý nhà nước nhằm duy trì trật tự, kỷ cương trong quản lý hành chính của Nhà nước. Đây cũng là vấn đề trực tiếp liên quan đến cuộc sống hàng ngày của nhân dân được Đảng, Nhà nước và toàn xã hội hết sức quan tâm. Trong những năm qua, công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân đã đạt được rất nhiều thành tựu quan trọng, đặc biệt là những thành tựu quan trọng trong công tác y tế dự phòng, khám bệnh, chữa bệnh, dược, trang thiết bị y tế và tài chính y tế. Một trong những nguyên nhân để đạt được các thành tựu trên là Nhà nước đã sử dụng một cách hiệu quả công cụ pháp luật trong công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực y tế. Chính phủ có ban hành Nghị định số 45/2005/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, đã tạo được một công cụ pháp lý vô cùng quan trọng để chấn chỉnh trật tự, kỷ cương trong quản lý nhà nước về y tế. Tuy nhiên, với sự phát triển của hệ thống y tế trên cả nước bao gồm cả y tế nhà nước và y tế tư nhân, thì cũng xảy ra không ít các trường hợp vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động chăm sóc sức khỏe nhân dân. Theo báo cáo công tác thanh tra y tế năm 2013 thì việc thanh tra, kiểm tra đã được tiến hành thường xuyên nhưng vẫn còn những hạn chế cần phải được nghiên cứu để hoàn thiện các công cụ pháp luật liên quan đến vấn đề xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Từ những yêu cầu khách quan trên, học viên đã chọn vấn đề "Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế ở Việt Nam hiện nay" làm đề tài luận văn cao học của mình. 2. Tình hình nghiên cứu về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế Trên thế giới các đề tài nghiên cứu về xử phạt vi phạm hành chính nói chung và có liên quan đến vấn đề xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế bói riêng đã được thực hiện trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, vấn đề xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế dường như vẫn chưa nhận được sự quan tâm, nghiên cứu nhiều. Trong những năm gần đây, ở Việt Nam đã có một số tác giả quan tâm nghiên cứu đến vấn đề quản lý nhà nước nói chung và quản lý nhà nước đối với ngành, lĩnh vực nói riêng nhưng lại ít nghiên cứu đến vấn đề xử phạt vi phạm hành chính - một công cụ trong hoạt động quản lý nhà nước. Với cấp độ luận văn thạc sỹ luật học, đây là công trình tập trung vào nghiên cứu các vấn đề cả về lý luận và thực tiễn pháp luật liên quan đến hoạt động xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích Nghiên cứu, luận giải cơ sở lý luận và thực tiễn hoạt động xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế để đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ - Phân tích các vấn đề lý luận liên quan đến xử phạt vi phạm hành chính nói chung và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế nói riêng. - Đánh giá thực trạng soạn thảo, ban hành pháp luật và tổ chức triển khai thi hành văn bản quy phạm pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế trong giai đoạn từ năm 2005 đến năm 2014. - Dự báo những yếu tố tác động và đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu - Các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực y tế, xử phạt vi phạm hành chính và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế; - Các tài liệu, công trình nghiên cứu khoa học về lĩnh vực y tế, quản lý nhà nước, quản lý nhà nước bằng pháp luật và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế; - Các báo cáo tổng kết, báo cáo chuyên đề về thực hiện công tác xử phạt vi phạm hành chính nói chung và công tác xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế nói riêng; - Các tài liệu khác có liên quan đến công tác xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế; - Hoạt động thực tiễn của các cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc chủ thể và đối tượng của việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về thời gian: Khảo sát từ năm 2005 đến nay. - Về không gian: Trên phạm vi toàn quốc, bao gồm Bộ Y tế, Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn và các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu 5.1. Cơ sở lý luận Sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mac - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Quán triệt đường lối, quy định nghị quyết Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới. 5.2. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể - Phương pháp nghiên cứu tổng hợp: Phương pháp này chủ yếu tập trung nghiên cứu, tham khảo, phân tích các sách, tài liệu, công trình nghiên cứu khoa học, các số liệu khoa học đã được công bố ở trong và ngoài nước có liên quan đến luận văn. - Phương pháp khảo sát thực tiến: Để đánh giá thực trạng công tác xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế một cách khách quan, trung thực và đánh giá tính khả thi của các giải pháp được xây dựng. - Các phương pháp nghiên cứu bổ trợ khác: Để tăng thêm độ tin cậy của các thông tin đã thu thập được từ các phương pháp khác, Luận văn còn sử dụng thêm một số phương pháp bổ trợ khác như so sánh, quy nạp diễn giải và tiến hành thu thập, phân tích ý kiến của các chuyên gia có kinh nghiệm về quản lý, chính sách, pháp luật về y tế 6. Kết cấu của Luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo và mục lục, nội dung của Luận văn được kết cấu thành 03 chương sau đây: Chương 1. Cơ sở lý luận về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Chương 2. Thực trạng hoạt động xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế từ năm 2005 đến nay. Chương 3. Giải pháp nâng cao hoạt động xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Reference DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Chính trị (2005), Nghị quyết số 46-NQ/TW ngày 23/02/2005 về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, Hà Nội. 2. Bộ trưởng Bộ Y tế (2001), Quyết định 831/2001/QĐ-BYT Ban hành quy định về Thanh tra vệ sinh lao động, Hà Nội. 3. Bộ trưởng Bộ Y tế (2007), Quyết định 40/2007/QĐ-BYT Ban hành Quy trình và Danh mục thanh tra hành nghề y tư nhân, Hà Nội 4. Bộ trưởng Bộ Y tế (2009), Thông tư số 17/2009/TT-BYT Hướng dẫn công tác kiểm tra, thanh tra giải quyết khiếu nại, tố cáo của Thủ trưởng cơ quan y tế, Hà Nội. 5. Bộ Tư pháp (2010), Báo cáo tổng kết tình hình thực hiện 08 năm Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính năm 2002 và các văn bản hướng dẫn thi hành, Hà Nội 6. Bộ Tư pháp (2011), Báo cáo tổng kết tình hình thực hiện 08 năm Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính năm 2002 và các văn bản hướng dẫn thi hành, Hà Nội. 7. Bộ Tư pháp (2011), Tờ trình số 20/TTr-BTP ngày 18/6/2011 trình Chính phủ dự án Luật xử lý vi phạm hành chính, Hà Nội. 8. Bộ Tư pháp (2012), Đặc san tuyên truyền pháp luật số 07/2012 chủ đề pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, Hà Nội. 9. Bộ Tư pháp (2012), Đặc san tuyên truyền pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, Hà Nội 10. Bộ Y tế (2010), Báo cáo đánh giá sơ bộ thực trạng vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế và đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định số 45/2005/NĐ-CP ngày 06/4/2005 của Chính phủ về việc xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế, Hà Nội. 11. Bộ Y tế (2012), Niên giám thống kê y tế 2012, Hà Nội 12. Bộ Y tế (2013), Báo cáo chung tổng quan ngành y tế năm 2013, Hà Nội 13. Bộ Y tế (2013), Báo cáo tổng kết công tác y tế năm 2013, Nhiệm vụ và các giải pháp thực hiện trong năm 2014, Hà Nội 14. Chính phủ (2006), Nghị định số 77/2006/NĐ-CP ngày 03/8/2006 về tổ chức và hoạt động của Thanh tra y tế, Hà Nội. 15. Chính phủ (2011), Nghị định số 86/2011/NĐ-CP ngày 15/11/2011 Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thanh tra, Hà Nội. 16. Chính phủ (2011), Nghị định số 97/2011/NĐ-CP ngày 21/10/2011 Quy định về thanh tra viên và cộng tác viên thanh tra, Hà Nội. 17. Chính phủ (2012), Nghị định số 07/2012/NĐ-CP ngày 09/02/2012 Quy định về cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành và hoạt động thanh tra chuyên ngành, Hà Nội. 18. Chính phủ (2013), Nghị định số 158/2014/NĐ-CP ngày 12/11/2014 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo, Hà Nội. 19. Chính phủ (2013), Nghị định số 176/2014/NĐ-CP ngày 14/11/2014 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, Hà Nội. 20. Chính phủ (2013), Nghị định số 178/2014/NĐ-CP ngày 14/11/2014 quy định xử phạt vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm, Hà Nội. 21. Chính phủ (2013), Nghị định số 185/2014/NĐ-CP ngày 15/11/2014 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Hà Nội. 22. Chính phủ (2013), Nghị định số 81/2013/NĐ-CP ngày 19/7/2013 quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật xử lý vi phạm hành chính, Hà Nội. 23. Nguyễn Đăng Dung (2006), Nhà nước và trách nhiệm của nhà nước, Nxb Tư pháp, Hà Nội 24. Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh (2004), Giáo trình lý luận chung về nhà nước và pháp luật, Nxb lý luận chính trị, Hà Nội 25. Khoa luật - Đại học Quốc gia Hà Nội (2005), Giáo trình lý luận nhà nước và pháp luật, Hà Nội 26. Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội (2009), Luật Hành chính nước ngoài, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội 27. Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội (2011), Luật Hành chính nước ngoài, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội 28. Montesquieu (1996), Tinh thần pháp luật, người dịch - Hoàng Thanh Đạm, Nxb Giáo dục, Hà Nội 29. Quốc hội (2010), Luật thanh tra năm 2010, Hà Nội. 30. Quốc hội (2012), Luật khiếu nại, Hà Nội. 31. Quốc hội (2012), Luật tố cáo năm, Hà Nội. 32. Quốc hội (2012), Luật xử phạt vi phạm hành chính, Hà Nội. 33. Quốc hội (2013) Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013, Hà Nội. 34. Phạm Hồng Thái (2009), Thẩm quyền tự chủ, tự quyết và thẩm quyền mặc nhiên của cơ quan hành chính nhà nước, Số 10/2009 Tạp chí Quản lý nhà nước, Học Viện Hành chính, Hà Nội 35. Thanh tra Bộ Y tế (2005), Báo cáo công tác thanh tra y tế năm 2005, Hà Nội. 36. Thanh tra Bộ Y tế (2006), Báo cáo công tác thanh tra y tế, Hà Nội. 37. Thanh tra Bộ Y tế (2007), Báo cáo công tác thanh tra y tế, Hà Nội. 38. Thanh tra Bộ Y tế (2008), Báo cáo công tác thanh tra y tế, Hà Nội. 39. Thanh tra Bộ Y tế (2009), Báo cáo công tác thanh tra y tế, Hà Nội. 40. Thanh tra Bộ Y tế (2010), Báo cáo công tác thanh tra y tế, Hà Nội. 41. Thanh tra Bộ Y tế (2011), Báo cáo công tác thanh tra y tế, Hà Nội. 42. Thanh tra Bộ Y tế (2012), Báo cáo công tác thanh tra y tế, Hà Nội. 43. Thanh tra Bộ Y tế (2012), Báo cáo kết quả điều tra thực trạng tổ chức, hoạt động và nhu cầu đào tạo thanh tra y tế địa phương, tháng 9/2012, Hà Nội. 44. Thanh tra Bộ Y tế (2013), Báo cáo công tác thanh tra y tế năm 2013, Hà Nội. 45. Trường Đại học Luật Hà Nội (2009), Giáo trình lý luận về Nhà nước và Pháp luật, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 46. Trường Đại học Y tế công cộng (2012), Báo cáo đánh giá hiện trạng đào tạo nhân lực y tế tại Việt Nam, Hà Nội. 47. Nguyễn Cửu Việt (2013), Giáo trình Luật hành chính Việt Nam, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.