Lời nói đầu
Sự nghiệp đổi mới kinh tế Việt Nam đã và đang đạt được những thắng lợi rất khả quan, trước hết phải kể đến thắng lợi của mặt trận nông nghiệp. Trong nông nghiệp, thắng lợi lớn nhất là bước ngoặt phát triển về sản xuất và xuất khẩu lúa gạo.
Từ một nước nông nghiệp thiếu đói kéo dài, Việt Nam không chỉ tự túc được lương thực ổn định, mà còn vươn lên đẩy mạnh xuất khẩu và trở thành nước xuất khẩu gạo đứng thứ hai thế giới. Đó là một kỳ tích mà cả thế giới biết đến.
Thành tựu đó chứng minh đường lối đổi mới nông nghiệp của Đảng nói chung, định hướng chiến lược sản xuất và xuất khẩu gạo nói riêng là đúng đắn.
Tuy nhiên, chuyển sang kinh tế thị trường, trong điều kiện tình hình kinh tế, chính trị thế giới và khu vực có nhiều biến đổi, cuộc chạy đua và cạnh tranh kinh tế toàn cầu diễn ra hết sức gay gắt, thì vấn đề sản xuất và xuất khẩu một sản phẩm nào đó, đòi hỏi phải có một chiến lược phát triển khôn ngoan, có sự tính toán kỹ càng, cẩn trọng trong một tổng thể chiến lựơc phát triển chung mới dành được thắng lợi và đạt được hiệu quả tối ưu.
Đối với nước ta xuất khẩu gạo có vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, ngoại tệ thu được từ xuất khẩu là nguồn vốn cho quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, tăng thu nhập đặc biệt đối với người nông dân.
Cùng với Việt Nam, trên thị trường gạo thế giới còn có nhiều nước khác tham gia như:Thái Lan, Mỹ, Trung Quốc, Pakistan đó là những đối thủ cạnh tranh lớn của nước ta.
Mười bốn năm qua xuất khẩu gạo cuả Việt Nam đã thu được những thành tựu nhất định nhưng bên cạnh đó còn nhiều bất cập cần giải quyết như vấn đề thị trường, giá cả, chất lượng gạo, vấn đề đầu ra Nếu những vấn đề trên được giải quyết một cách hợp lý thì xuất khẩu gạo Việt Nam sẽ có bước phát triển cao hơn trong thời gian tới.
Với đề tài “ Một số giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu gạo ở Việt Nam” em xin được đưa ra một vài đánh giá về thực trạng xuất khẩu gạo và cách giải quyết để thúc đẩy hoạt động xuất khẩu gạo ở nước ta.
Nội dung của đề án gồm 3 chương:
Chương I: Lý luận về xuất khẩu gạo.
Chương II: Thực trạng về sản xuất và xuất khẩu gạo.
Chương III: Một số giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu gạo ở Việt Nam.
Trong quá trình thực hiện đề án em đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của các thầy, cô đặc biệt là thầy Hoàng Văn Định, em xin chân thành cảm ơn các thầy, cô.
Do trình độ có hạn nên đề án của em không tránh khỏi những sai sót, em rất mong được sự góp ý và giúp đỡ của các thầy cô.
Lưu ý : Mình đã kèm theo 2 font của đề án, các bạn chỉ cần giải nén và copy 2 font đó dô ổ C:\WINDOWS\Fonts là xong .
44 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2972 | Lượt tải: 5
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Xuất khẩu gạo tại Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
g n¨m s¾p tíi cÇn t¨ng cêng th©m canh thùc hiÖn t¨ng s¶n lîng dùa vµo t¨ng n¨ng suÊt c©y trång chÝnh lµ chñ yÕu.
1.3.VÒ n¨ng suÊt
Xu híng t¨ng cña n¨ng suÊt æn dÞnh h¬n so víi xu híng t¨ng cña diÖn tÝch. Tõ n¨m 1991-2003 n¨ng suÊt lu«n t¨ng trong ®ã n¨m 1992 møc t¨ng kh¸ cao 2.2 t¹ / ha – 7.07%, n¨m 2002 møc t¨ng 3 t¹/ha – 7% so víi n¨m tríc. Cã ®îc møc t¨ng liªn tôc nh trªn lµ do n«ng nghiÖp níc ta ®· cã ®îc nh÷ng ®Çu t vÒ vèn, khoa häc, kü thuËt cho s¶n xuÊt nhng møc s¶n lîng nµy cßn thÊp so víi tiÒm n¨ng vµ so víi nhiÒu níc trªn thÕ giíi. Do ®ã Viªt Nam cÇn chó ý ®Çu t vµo s¶n xuÊt h¬n.
Theo t¹p chÝ con sè vµ sù kiÖn –7-2004. Trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2004 diÖn tÝch lóa ®«ng xu©n c¶ níc íc tÝnh ®¹t 2978,4 ngh×n ha , gi¶m 44,2 ngh×n ha vµ b»ng 98,5 % vô ®«ng xu©n n¨m 2003. C¸c ®Þa ph¬ng phÝa B¾c ®¹t 1146 ngh×n ha b»ng 98,6%. Do ®Çu vô n¨m nay ë phÝa B¾c cã rÐt ®Ëm kÐo dµi vµ h¹n h¸n trªn diÖn réng lµm ¶nh hëng ®Õn tiÕn ®é gieo cÊy. C¸c tØnh phÝa Nam ®¹t 1814,4 ngh×n ha, b»ng 98,5 % do mét phÇn diÖn tÝch lóa n¨ng suÊt thÊp ®îc chuyÓn sang nu«i trång thuû s¶n. Thêi tiÕt cuèi vô diÔn biÕn thuËn lîi h¬n t¹o ®iÒu kiÖn cho trµ lóa chÝnh vô ph¸t triÓn tèt vµ n¨ng suÊt kh¸. §Õn trung tuÇn th¸ng 6 c¸c ®Þa ph¬ng phÝa b¾c thu ho¹ch 856 ngh×n ha chiÕm 74 % diÖn tÝch gieo trång, n¨ng suÊt íc ®¹t 57,8 t¹/ha, t¨ng 1,1 t¹/ha so víi vô ®«ng xu©n n¨m 2003, trong ®ã vïng ®ång b»ng s«ng Hång ®¹t 62,2 t¹/ha t¨ng 0,8 t¹/ha ,vïng trung bé ®· thu ho¹ch xong víi 56,6 t¹/ha t¨ng 2,2 t¹/ha, miÒn nói phÝa b¾c 49,4 t¹/ha, t¨ng 0,3 t¹/ha. S¶n lîng lóa phia b¾c íc tÝnh ®¹t 6,73 triÖu tÊn, t¨ng 3,4 v¹n tÊn so víi vô ®«ng xu©n tríc. C¸c ®Þa phong phÝa nam ®· thu ho¹ch xong víi n¨ng suÊt ®¹t 56,6 t¹/ha, t¨ng 1,6 t¹/ha ,s¶n lîng íc tÝnh ®¹t 10,3 triªu t©n«ng d©n t¨ng 14 v¹n tÊn. Trong ®ã vïng §ång b»ng s«ng Cöu Long ®¹t 8,6 triÖu tÊn t¨ng 11,9 v¹n tÊn. TÝnh chung n¨ng suÊt lóa ®«ng xu©n n¨m nay c¶ níc ®¹t 57,1 t¹/ha t¨ng 1,4 t¹/ha so víi vô ®«ng xu©n n¨m 2003 vµ s¶n lîng ®¹t 17 triÖu tÊn t¨ng 17,4 v¹n tÊn. Cã thÓ nãi triÓn väng n¨ng suÊt vµ s¶n lîng sÏ ®¹t ë møc cao
2 . Thùc tr¹ng vÒ chÕ biÕn lóa g¹o
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng nghÖ sau thu ho¹ch cña níc ta ®· cã nh÷ng tiÕn bé ®¸ng kÓ.
-Tæn thÊt sau thu ho¹ch gi¶m xuèng: tæn thÊt sau thu ho¹ch ( cßn gäi lµ “ mÊt mïa trong nhµ”) lµ tæn thÊt x¶y ra ë tÊt c¶ c¸c kh©u cña hÖ thèng sau thu ho¹ch tõ khi thu ho¹ch, s¬ chÕ , b¶o qu¶n, chÕ biÕn ®a n«ng s¶n ra thÞ trêng cho ®Õn khi tiªu dïng.
Theo sè liÖu thèng kª vµ sè liÖu ®iÒu tra nh÷ng n¨m tríc ®©y (1990-1991) cña viÖn c«ng nghÖ sau thu ho¹ch vµ tæng côc thèng kª th× tæn thÊt sau thu ho¹ch lóa ë ViÖt Nam tõ 13%-16% trªn tæng s¶n lîng lóa thu ho¹ch , t¬ng ®¬ng 1-2% GDP hµng n¨m. Møc tæn thÊt ®îc chi tiÕt cho c¸c kh©u sau:
+Kh©u thu ho¹ch: 1.3-1.7%
+Kh©u vËn chuyÓn:1.2-1.5%
+Kh©u ®Ëp, tuèt lóa: 1.4-1.8%
+Kh©u ph¬i sÊy, lµm s¹ch:1.9-2.1%
+Kh©u b¶o qu¶n :3.2-3.9%
+Kh©u xay x¸t:4-5%
Theo ®iÒu tra cña viÖn c«ng nghÖ sau thu ho¹ch, trong gÇn 10 n¨m (1992-2002), nhê ¸p dông c«ng nghÖ sau thu ho¹ch cña lóa gi¶m xuèng 10-12%. Nh vËy trung b×nh ®· gi¶m ®îc 3- 4% t¬ng ®¬ng 1 triÖu tÊn lóa. C¸c nhµ kinh tÕ ®· tÝnh to¸n r»ng cø 1% tæn thÊt t¬ng ®¬ng 7 triÖu USD hay 100 tû ®ång .
ViÖc gi¶m tû lÖ tæn thÊt xuèng cßn 3- 4% t¬ng øng viÖc t¨ng thªm 1-28 triÖu USD hay 300- 400 tû VND cho ®Êt níc.
Gi¸ trÞ s¶n lîng cña lóa g¹o t¨ng lrªn: Nhê ¸p dông c«ng nghÖ sau thu ho¹ch ®Æc biÖt c«ng nghÖ b¶o qu¶n, chÊt lîng g¹o xuÊt khÈu thay ®æi theo híng tû träng g¹o cã chÊt lîng cao t¨ng lªn , tû träng g¹o cã chÊt lîng thÊp gi¶m xuèng. N¨m 1990 tû lÖ g¹o 40% tÊm chiÕm 55% tæng khèi lîng g¹o xuÊt khÈu, g¹o phÈm chÊt cao 5% tÊm chØ chiÕm 3.3%. N¨m 1998 g¹o phÈm chÊt cao t¨ng lªn 27% tõ 1999 g¹o phÈm chÊt cao xuÊt khÈu chiÕm 35- 40%. C«ng nghÖ chÕ biÕn g¹o tiªn tiÕn ®Æc biÖt c«ng nghÖ t¸ch h¹t vµ ®¸nh bãng g¹o ®· gãp phÇn quan träng ®a ViÖt Nam lªn hµng thø hai trong sè c¸c níc xuÊt khÈu g¹o.
HÖ thèng m¸y xay x¸t lóa g¹o ë ViÖt Nam
Sè m¸y
Tæng c«ng suÊt (tÊn/ha)
1.Khèi c¬ së quèc doanh
MiÒn B¾c
MiÒn Nam
950
278
348
3600
2756
5844
2.Khèi c¬ së tù nhiªn
3890
17400
3.C¸c c¬ së kh¸c
160
10000
Tæng sè
5000
26000
Nguån : Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n –2001
HiÖn nay c¸c c¬ së xay x¸t ®· ®ñ søc xay x¸t hÕt sè thãc cho tiªu dïng vµ xuÊt khÈu, trung b×nh mçi n¨m kho¶ng 13.5 triÖu tÊn tronmg ®ã §ång b»ng s«ng Hång lµ 4 triÖu tÊn, s«ng Cöu Long lµ 9 triÖu tÊn. C¸c c¬ së xay x¸t quèc doanh thùc hiÖn mét quy tr×nh xay x¸t khÐp kÝn tõ khö trÊu, x¸t tr¾ng ®¸nh bãng, t¹o mµu, ph©n lo¹i, ®ãng bao. C¸c c¬ së t nh©n chØ tiÕn hµnh 1 hay 2 c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh xay x¸t g¹o nhng chiÕm 75% lîng g¹o xay x¸t cña c¶ níc.
II. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam
N¨m 1989 ViÖt Nam ®· cã møc t¨ng trëng ®Çy Ên tîng vÒ lîng g¹o xuÊt khÈu . N¨m ®ã chóng ta xuÊt khÈu ®îc h¬n 1.4 triÖu tÊn g¹o, thu vÒ 290 triÖu USD víi gi¸ b×nh qu©n 204 USD/tÊn trë thµnh níc xuÊt khÈu g¹o thø 3 thÕ giíi sau Th¸i Lan vµ Mü. Nh÷ng n¨m tiÕp theo lîng g¹o xuÊt khÈu cã xu híng t¨ng ë møc æn ®Þnh vµ trë thµnh 1 trong 10 mÆt hµng xuÊt khÈu thu vÒ lîng ngo¹i tÖ lín cho ®Êt níc .
10 nhµ xuÊt khÈu g¹o n¨m 2003
STT
Tªn níc
S¶n lîng (tÊn)
1
Th¸i Lan
7,500,000
2
Ên §é
4,000,000
3
ViÖt Nam
3,500,000
4
Mü
2,950,000
5
Trung Quèc
2,250,000
6
Burma
1,500,000
7
Pakistan
800,000
8
Urugoay
650,000
9
«tr©ylia
500,000
10
Ai CËp
500,000
Nguån : B¸o c¸o thùc tr¹ng vµ tæng quan thÞ trêng g¹o thÕ giíi ®îc bé n«ng nghiÖp Mü c«ng bè.
TÝnh chung trong 15 n¨m, nø¬c ta tham gia thÞ trêng g¹o xuÊt khÈu, chóng ta ®· cung cÊp h¬n 40 triÖu tÊn, b×nh qu©n 2.7 triÖu tÊn/ n¨m, thu vÒ cho ®Êt níc h¬n 9 tû USD ®a ViÖt Nam trë thµnh níc xuÊt khÈu g¹o ®øng thø hai trªn thÕ giíi sau Th¸i Lan.
1.Sè lîng vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu
Do s¶n xuÊt t¨ng nhanh vµ æn ®Þnh, møc l¬ng thùc b×nh qu©n nãi chung vµ lóa g¹o nãi riªng liªn tiÕp ®îc c¶i thiÖn, ViÖt Nam kh«ng nh÷ng tù tóc ®îc l¬ng thùc trong níc, mµ cßn d thõa l¬ng thùc ®Ó xuÊt khÈu. N¨m 1989 ®· ®¸nh dÊu mét bíc ngoÆt lín ®èi víi nÒn kinh tÕ vµ ngo¹i th¬ng níc ta. ViÖt Nam xuÊt hiÖn trªn thÞ trêng thÕ giíi víi vÞ trÝ lµ mét níc xuÊt khÈu thø 3. Trªn thùc tÕ, sè lîng vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam nh÷ng n¨m gÇn ®©y cµng gia t¨ng h¬n.
B¶ng: Sè lîng vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam
N¨m
Sè lîng (ngh×n tÊn)
Gi¸ trÞ(triÖu USD)
Sè lîng
% thay ®æi so víi n¨m tríc
Gi¸ trÞ
% thay ®æi so víi n¨m tríc
1989
1450
-
290
-
1990
1624
12.00
374
28.96
1991
1033
-36.39
234
-37.43
1992
1946
88.38
418
78.63
1993
1722
-11.51
362
-13.40
1994
1983
15.16
424
17.13
1995
1988
0.25
530
25.00
1996
3003
51.06
855
61.32
1997
3575
19.05
870
1.75
1998
3730
4.33
1024
17.70
1999
4508
20.86
1025
0.09
2000
3476
-22.89
672
-34.44
2001
3729
7.28
619
-7.89
2002
3240
13.11
726
17.28
2003
3890
20.06
734
1.10
Nguån: Tæng hîp tõ niªn gi¸m thèng kª
Xu híng s¶n lîng vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng nhng ®îc chia lµm 3 giai ®o¹n kh¸ râ.
Tõ n¨m 1989-1992 giai ®o¹n nµy lîng xuÊt khÈu kh«ng ®Òu ®Õn n¨m 1991 gi¶m ë møc thÊp 1033 ngh×n tÊn kÐo theo kim ng¹ch còng ë møc thÊp gi¶m h¬n n¨m tríc(1990) lµ 37.43%. Khi ®ã Pakistan ®· giµnh mÊt vÞ trÝ thø 2 cña níc ta. Tuy nhiªn ®Õn n¨m 1992 níc ta nhanh chãng giµnh l¹i vÞ trÝ thø hai cña m×nh víi sè lîng 1946 t¨ng gÇn 90%, kim ng¹ch t¨ng gÇn 80%.
Tõ 1993-1999 lîng xuÊt khÈu t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m. Tuy n¨m 1993 lîng xuÊt khÈu gi¶m so víi 1992-11.51%, kim ng¹ch gi¶m -13.4% nhng ®Õn 1994 lîng xuÊt khÈu ®· t¨ng 1983 ngh×n tÊn lín h¬n1992, kim ng¹ch còng t¨ng lªn 424 triÖu USD (n¨m 1992 –418 triÖu USD).
§Æc biÖt n¨m 1999 lîng xuÊt khÈu t¨ng cao nhÊt 4508 ngh×n tÊn, kim ng¹ch xuÊt khÈu ®· ®¹t 1025 triÖu USD cao nhÊt tõ tríc tíi nay.
Tuy nhiªn so víi c¸c níc xuÊt khÈu g¹o trªn thÕ giíi th× lîng g¹o xuÊt khÈu cña níc ta ®îc coi lµ kh¸ æn ®Þnh. Theo ®¸nh gi¸ cña FAO khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng, ë Ch©u ¸ ngoµi cêng quèc xuÊt khÈu g¹o µ Th¸i Lan, cßn cã 3 níc kh¸c cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi ViÖt Nam trong xuÊt khÈu g¹o lµ Ên §é, Pakistan, Trung Quèc. Song thêi gian qua s¶n lîng g¹o xuÊt khÈu cña c¶ 3 níc ®Òu kh«ng æn ®Þnh: Ên §é cã n¨m xuÊt khÈu 5 triÖu tÊn (n¨m 1995) v¬n lªn vÞ trÝ thø 2 sau Th¸i Lan, nhng c¸c n¨m kh¸c l¹i ®¹t rÊt thÊp phæ biÕn díi 1 triÖu tÊn g¹o:n¨m 1993 lµ 767 ngh×n tÊn; n¨m 1994 lµ 890 ngh×n tÊn ; n¨m 1997 díi 2 triÖu tÊn. Pakistan cao nhÊt 1.8 triÖu tÊn (1995), c¸c n¨m kh¸c díi 1 triÖu tÊn. Trung Quèc n¨m cao nhÊt lµ n¨m 1994 xuÊt 1.6 triÖu tÊn, n¨m 1998 s¶n lîng l¬ng thùc ®¹t møc kØ lôc 490 triÖu tÊn nhng xuÊt khÈu vÉn chØ ®¹t 1 triÖu tÊn.
Kh¸c víi c¸c níc trong khu vùc 17 n¨m qua thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®æi míi toµn diÖn vµ s©u s¾c trong n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n, theo tinh thÇn cña nghÞ quyÕt 10 cña Bé chÝnh trÞ vµ c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ tµi chÝnh cña §¶ng vµ Nhµ níc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nãi chung vµ s¶n xuÊt lóa g¹o nãi riªng ë níc ta ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ t¨ng trëng nhanh.
2.ChÊt lîng vÇ chñng lo¹i g¹o
ChÊt lîng g¹o trªn thÕ giíi ®îc ph©n thµnh 5 lo¹i dùa trªn 9 chØ tiªu: TØ lÖ tÊm, kÝch thíc h¹t, mµu g¹o, ®é Èm, møc ®é ®¸nh bãng, tû lÖ Amilaza, tû lÖ Protªin, nhiÖt ho¸, mïi th¬m. Cßn g¹o cña chóng ta chñ yÕu chØ quan t©m ®Õn 3 chØ tiªu ®Çu.
Cïng víi sù t¨ng lªn vÒ sè lîng chñng lo¹i, chÊt lîng g¹o cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ. Trong nh÷ng n¨m ®Çu xuÊt khÈu g¹o, tû lÖ g¹o chÊt lîng thÊp vµ trung b×nh chiÕm tíi 80-90%, ®Õn n¨m 1998 chØ cßn 47% vµ cuèi n¨m 2003 tû lÖ nµy lµ 40%. Tû lÖ g¹o chÊt lîng cao( 5-10%) ®· t¨ng tõ 1% n¨m 1989 lªn 55% n¨m 2003 tû lÖ g¹o chÊt lîng thÊp chØ cßn 21%.
B¶ng : ChÊt lîng g¹o xuÊt khÈu qua c¸c n¨m
N¨m
CÊp lo¹i g¹o(% tÊm )
5
10
15
20
25
>25
1989
0.35
-
-
2.22
5.02
92.41
1990
3.98
10.21
5.69
3.42
20.47
56.23
1991
7.51
27.58
4.98
5.58
25.85
28.50
1992
18.96
21.48
11.03
4.25
13.82
30.96
1993
25.62
25.62
13.24
8.23
19.08
16.21
1994
44.51
25.00
4.03
9.03
7.31
10.12
1995
30.50
24.58
12.02
10.73
18.11
4.06
1996
30.59
17.66
5.45
6.23
21.70
18.37
1997
27.63
16.20
7.11
1.27
35.98
12.08
1998
26.92
26.15
13.97
0.41
30.82
1.73
1999
18.30
15.80
22.30
1.40
35.10
7.10
Nguån: Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, vô kÕ ho¹ch vµ quy ho¹ch.
3.ThÞ trêng vµ gi¸ c¶ xuÊt khÈu
3.1.ThÞ trêng xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam
B¶ng: ThÞ trêng xuÊt khÈu g¹o ViÖt Nam n¨m 2002-2003
Khu vùc
N¨m 2002
N¨m 2003
Khèi lîng
(tÊn)
%
Khèi lîng
(tÊn)
%
Ch©u ¸
2295.100
59
1.55.200
48
Ch©u Phi
778.000
20
324.000
10
Trung §«ng
350.000
9
939.600
29
Ch©u Mü
311.000
8
226.800
7
Ch©u ¢u
155.600
4
194.400
6
Nguån : Thêi b¸o kinh tÕ- Niªn gi¸m thèng kª
Trong c¶ thêi kú 1991-2003 g¹o xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng thÕ giíi lu«n chiÕm tû träng lín tõ 7-18%, do t¨ng s¶n lîng xuÊt khÈu kû lôc 4.5 triÖu tÊn, ViÖt Nam chiÕm thÞ phÇn thÞ trêng g¹o thÕ giíi 18.2% vµ ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu 1.025 triÖu USD. H¬n n÷a g¹o ViÖt Nam gi¸ rÎ phï hîp víi nhu cÇu c¸c thÞ trêng nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn. ThÞ trêng g¹o nhËp khÈu ViÖt Nam tõ níc n¨m 1991 më réng ra 80 níc vµ cã mÆt ë c¶ 5 ch©u lôc.
B¶ng tû träng xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam
N¨m
1990
1995
1999
2000
2001
2002
Tû träng
So víi TG (%)
7.7
9.0
18.2
14.8
15.4
13.6
Nguån : Theo sè liÖu tæng côc Thèng kª 2002
N¨m 2003 thÞ trêngg¹o khu vùc Ch©u ¸ 59%, Ch©u Phi 20%, Trung §«ng 9%(n¨m 2002 c¸c sè liÖu t¬ng øng 485, 10%,29%) . §©y lµ 3 thÞ trêngtiªu thô víi lîng lín trong ®ã thÞ trêng Ch©u ¸ kh¸ æn ®Þnh, thÞ trêng Ch©u Phi vµ Trung §«ng møc dao ®éng kh¸ lín,thÞ trêng Ch©u Mü vµ Ch©u ¢u nhá h¬n nhng æn ®Þnh h¬n. ThÞ trêng Ch©u Phi tiªu thô chñyªó g¹o chÊt lîng thÊp 25% tÊm, trong khi Trung §«ng l¹i nhËp khÈu g¹o víi chÊt lîng trung b×nh 10-12% tÊm, Ch©u Mü vµ Ch©u ¢u nhËp khÈu g¹o chÊt lîng g¹o chÊt lîng cao 5% tÊm. Thùc tÕ cho thÊy, mét mÆt xu híng v¹n ®éng thay ®æi c¬ cÊu chÊt lîng g¹o xuÊt khÈu cña ViÖt Nam lµ tÝch cùc (t¨ng g¹o chÊt lîng kh¸vµ gi¶m lo¹i g¹o chÊt lîng thÊp); mÆt kh¸c, sù thay ®æi c¬ cÊu thÞ trêng xuÊt khÈu l¹i cã nguy c¬ mÊt dÇn thÞ trêng Ch©u Phi vèn lµ thÞ trêng dÔ tÝnh, quen tiªu thô g¹o phÈm chÊt thÊp vèn phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam.
Gi¸ xuÊt khÈu g¹o
ViÖt nam ®· cã sù trëng thµnh râ rÖt trong viÖc n©ng cao chÊt lîng g¹o còng nh tr×nh ®é nghiÖp vô th¬ng m¹i quèc tÕ, trong viÖc ®µm ph¸n kÝ kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu . Do vËy gi¸ xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam qua c¸c n¨m cã xu híng nhÝch dÇn gÇn l¹i víi gi¸ c¶ quèc tÕ. Kho¶ng chªnh lÖch gi÷a gi¸ xuÊt khÈu g¹o cña Th¸i Lan víi gi¸ g¹o cïng lo¹i cña ViÖt Nam bngµy cµng ®îc thu nhá h¬n.
B¶ng: Gi¸ g¹o xuÊt khÈu cña ViÖt Nam
N¨m
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
Gi¸ BQ
(USD/tÊn)
214
267
285
243
275
227
192
165
224
188
Nguån : Tæng hîp tõ niªn gi¸m thèng kª vµ thêi b¸o kinh tÕ
Gi¸ g¹o b×nh qu©n cña ViÖt Nam ë c¸c thêi kú cña giai ®o¹n 1989-2003 nh sau: Thêi kú 1989-1993 lµ 208 USD/tÊn, tõ 1994-1998 lµ 256 USD/ tÊn, tõ 1999-2003 lµ 199 USD/ tÊn. Gi¸ b×nh qu©n c¶ thêi kú tõ 1989-2003 lµ 221 USD/tÊn. Tèc ®é t¨ng trëng gi¸ b×nh qu©n 1994-1998 so víi 5 n¨m tríc lµ 1.23 lÇn vµ thêi kú 1999-2003 so víi 5 n¨m tríc lµ 0.77 lÇn.
Gi¸ g¹o cña chóng ta nh÷ng n¨m ®Çu xuÊt khÈu thêng thÊp h¬n gi¸ g¹o cña Th¸i Lan 40-50 USD/tÊn nh÷ng n¨m 1989-1994, xuèng cßn 20-24 USD/tÊn nh÷ng n¨m 1995-2000, ®«i khi gi¸ g¹o cña nícta cßn cao h¬n gi¸ g¹o cña Th¸i Lan.
Tæng céng trong 15 n¨m xuÊt khÈu g¹o níc ta ®· thu vÒ trªn 8 tû USD, ®¹t møc b×nh qu©n 572 triÖu USD/n¨m, mét con sè ®¸ng tù hµo mµ tríc ®ã míi chØ lµ m¬ í. XÐt vÒ gi¸ trÞ ngo¹i tÖ m¹nh thu ®îc, xuÊt khÈu g¹o ®øng thø hai sau dÇu th«, song xÐt vÒ tÝnh chÊt s¶n phÈm th× xuÊt khÈu g¹o cè nhiÒu ®iÓm tréi h¬n h¼n dÇu th«. Thø nhÊt, g¹o xuÊt khÈu lµ phÇn d cña níc ta sau khi ®· tho¶ m·n mäi tiªu dïng trong níc, kh¸c víi dÇu th« xuÊt khÈu toµn bé. Thø hai, g¹o xuÊt khÈu lµ s¶n phÈm 100% cña ViÖt Nam , kh¸c víi dÇu th« lµ s¶n phÈm cña liªn doanh.Thø ba dÇu l¶an phÈm khai th¸c tõ tµi nguyªn thiªn nhiªn, cµng xuÊt khÈu tµi nguyªn cµng c¹n kiÖt, trong khi ®ã g¹o lµ s¶n phÈm trång trät, sè lîng vµ chÊt lîng g¹o xuÊt khÈu chØ phô thuéc vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt vµ tr×nh®é th©m canh, xuÊt khÈu g¹o t¨ng, ®Çu ra cña lóa g¹o më réng t¹o ®éng lùc míi ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt theo huíng th©m canh cao (do kÝch thÝch gi¸ lóa t¨ng, n«ng d©n t¨ng thu nhËp, t¨ng møc ®Çu t th©m canh, t¨ng v¨ng suÊt vµ chÊt lîng g¹o). Thø t, hØÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi – quèc phßng – an ninh vµ m«i trêng cña s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu g¹o cao h¬n nhiÒu so víi bÊt kú mét hµng xuÊt khÈu nµo cña nuíc ta. HiÖu qu¶ ®ã kh«ng chØ tríc m¾t mµ cßn l©u dµi v× nhu cÇu lóa g¹o cho an ninh l¬ng thùc thÕ giíi ®ang cã xu híng t¨ng, h¹t g¹o ViÖt Nam cßn cã thÓ vît xa ®Õn nhiÒu níc so víi hiÖn nay. Thø n¨m, gi¸ g¹o trªn thÞ trêng thÕ gi¸i æn ®Þnh h¬n so víi c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu kh¸c do quan hÖ cung cÇu Ýt biÕn ®éng h¬n.
XÐt trªn 5 gãc ®é ®ã, râ rµng xuÊt khÈu g¹o lµ lîi thÕ cña níc ta vµ lîi thÕ nµy nÕu biÕt khai th¸c hîp lý sÏ tån t¹i l©u da× vµ lµ mét híg lµm giµu cho ®Êt níc Ýt cã s¶n phÈm nµo s¸nh kÞp.
II. §¸nh gi¸ chung vÒ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu g¹o thêi gian qua
1.VÒ s¶n xuÊt – chÕ biÕn g¹o
1.1. VÒ s¶n xuÊt
Trong nhng n¨m võa qua s¶n xuÊt lóa g¹o ViÖt Nam ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín nhng bªn c¹nh ®ã cßn rÊt nhiÒt bÊt cËp tån t¹i:
- S¶n xuÊt cha thùc sù trë thµnh ngµnh s¶n xuÊt hµng ho¸ lín,cha cã quy ho¹ch tæng thÓ vµ kÕ ho¹ch cô thÓ vÒ s¶n xuÊt lóa g¹o xuÊt khÈu (vïng nµo, ®Þa ph¬ng, nµo bao nhiªu, c¬ cÊu gièng, ®Çu t th©m canh). Mét sèvïng vµ ®Þa ph¬ng ®· h×nh thµnh vïng quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch nhng vÉn nÆng tÝnh tù ph¸t, côc békÓ c¶ vïng §ång b»ng s«ng Cöu Long vµ §ång b»ng s«ng Hång.
- Trong vµi n¨m võa qua diÖn tÝch gieo trång cã xu híng gi¶m ®i, n¨ng xuÊt , s¶n lîngt¨ng nhng cha t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng vèn cã.
- S¶n xuÊt lóa g¹o ®Æc s¶n cha ®íc chó träng mét c¸ch tho¶ ®¸ng. Nguyªn nh©n:
- MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng kh¾c phôc nhng t×nh tr¹ng kh«ng æn ®Þnh cña thêi tiÕt còng ®· cã ¶nh hëng lín tíi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®Æc biÖt cho s¶n xuÊt lóa g¹o.
- HiÖn nay víi tr×nh ®é ®o thÞ ho¸ cao ®· lµm gi¶m mét lîng lín diÖn tÝch gieo trång lóa g¹o.
- Do sù dÞch chuyÓn c¬ cÊu gieo trång nªn nh÷ng diÖn tÝch trång lóa kÐm hiÖu qu¶ ®îc chuyÓn sang gieo trång c¸c lo¹i c©y trång hiÖu qu¶ h¬n hoÆc nu«i trång thuû s¶n.
- Tr×nh ®é th©m canh cña níc ta cßn thÊp, n¨ng suÊt lao ®éng cha cao; c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng l¹c hËu do ®ã gièng lóa chÊt lîng kÐm, n¨ng xuÊt thÊp cßn phæ biÕn; tr×nh ®é c¬ giíi ho¸ thÊp chñ yÕu lµ lao ®éng thñ c«ng (®Æc biÖt vïng §ång b»ng s«ng Hång).
- Víi sù ¶nh hëng cña mét thêi gian dµi chiÕn tranh, råi sang thêi kú kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung níc ta kh«ng chó träng tíi viÖc gi÷ g×n vµ ph¸t triÓn c¸c gièng lóa ®¾c s¶n nªn hiÖn nay lóa ¸c s¶n cña níc ta chÊt lîng kh«ng cao, n¨ng xuÊt thÊp do ®ã kh«ng ®îc chó träng trong tr«ng lóa xuÊt khÈu.
1.2. C«ng nghÖ sau thu ho¹ch
- C¬ së vËt chÊt phôc vô chÕ biÕn, b¶o qu¶n xuÊt khÈu cßn yÕu kÐm l¹i ph©n bè kh«ng ®Òu. HÖ thèng nhµ m¸y xay x¸t, ®¸nh bãng g¹o xuÊt khÈu hiÖn nay tuy cã ®íc trang bÞ thªm m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i h¬n nhng sè lîng cßn Ýt, chñ yÕu ®îc bè chÝ ë thµnh phè Hå ChÝ Minh, CÇn Th¬, Mü Tho. Trpng khi ®ã, nh÷ng vïng vµ ®Þa ph¬ng cã nhiÒu lóa hµng ho¸ phôc vô xuÊt khÈu nh An Gianh, §ång Th¸p, Sãc Tr¨ng…l¹i kh«ng cã c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn vµ ®¸nh bãng g¹o xuÊt khÈu hiÖn ®¹i. §Çu mèi xuÊt khÈu g¹o tËp chung qu¸ lín ë thµnh phè Hå ChÝ Minh, trong khi ®ã nguån g¹o lµ ë §ång b»ng s«ng Cöu Long, lµm t¨ng chÝ phÝ vËn chuyÓn vµ chÝ phÝ trung gian kh¸c. Vïng §ång b»ng s«ng Hång vµ Duyªn H¶i Nam Trung Bé tuy cã thõa lóa g¹o nhng thu gom, chÕ biÕn rÊt khã kh¨n nªn xuÊt khÈu kh«ng ®¸ng kÓ.
- Tû lÖ tæn thÊt sau thu ho¹ch kh¸ cao 10 – 12%, trong khi ë c¸c níc tiªn tiÕn nh NhËt B¶n tû lÖ nµy lµ 3.9 – 5.6%. NÕu lÊy møc tæn thÊt trung b×nh lµ 10% vµ s¶n lîng lóa n¨m 2001 lµ 32 triÖu tÊn th× møc tæn thÊt lµ 3.2 triÖu tÊn lóa, kho¶ng 1,92 triÖu tÊn g¹o vµ t¬ng øng 460 triÖu USD. §Ó cã thªm 3.2 triÖu tÊn lóa cÇn cã ®îc mét diÖn tÝch trång lóa lµ 640 ngh×n ha. §iÒu nµy lµ kh«ng thÓ cã ®îc trong thùc tÕ.
1.3. HiÖn nay s¶n xuÊt lóa g¹o kh¸ ph¸t triÓn, xuÊt khÈu thu vÒ mét lîng ngo¹i tÖ lín nhng ®êi sèng cña ngêi n«ng d©n gÆp nhiÒu khã kh¨n. §Æc biÖt ë vïng §ång b»ng s«ng Cöu Long, träng ®iÓm lóa sè mét cña c¶ níc, xuÊt khÈu g¹o nhiÒu song còng lµ n¬i cã nhiÒu lò lôt mçi mïa níc ®Õn. Ë ®©y phÇn lín c¸c hé gia ®×nh cha cã nhµ kiªn cè, c¸c th«n, x· cha cã ®êng « t«, c¬ së vËt chÊt kü thuËt thÊp, møc sèng cßn qu¸ nghÌo. Do vËy nhu cÇu vèn cho s¶n xuÊt vÉn lµ vÊn ®Ò næi cém. Do thu nhËp thÊp, do nhu cÇu vèn bøc b¸ch, n«ng d©n buéc ph¶i b¸n thãc cho t th¬ng víi møc gi¸ bÊt lîi cho chÝnh hä. §iÒu ®ã ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn s¶n xuÊt lóa g¹o.
2. VÒ xuÊt khÈu
XuÊt khÈu g¹o níc ta 14 n¨m qua dac ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ, ®ãng gãp mét lîng ngo¹i tÖ lín cho nÒn kinh tÕ trong níc, nhng bªn c¹nh ®ã cßn rÊt nhiÒu vÊn ®Ò bÊt cËp cÇn gi¶i quyÕt.
2.1 VÒ thÞ trêng
Chóng ta vÉn cha thiÕt lËp ®îc hÖ thèng thÞ trêng thùc sù æn ®Þnh víi m¹ng líi kh¸ch hµng thùc sù tin cËy. Cho ®Õn nay, ph¬ng thøc xuÊt khÈu qua kh©u trung gian vÉn cßn chiÕm tû träng kh¸ lín, mÆc dï chóng ta cã nhiÒu cè g¾ng ®Ó t¨ng cêng xuÊt khÈu trùc tiÕp. §Æc biÖt viÖc xuÊt khÈu qua kh©u trung gian vµo Ch©u Phi vÉn cßn diÔn ra kh¸ phæ biÕn.
Nguyªn nh©n do viÖc nghiªn cøu thÞ trêng xuÊt khÈu cha ®îc chó träng, c¸c doanh nghiÖp tham gia xuÊt khÈu cÇn l¾m b¾t kÞp thêi mäi th«ng tin cËp nhËt, chÝnh x¸c nh»m b¶o ®¶m hiÖu qu¶ h¬n n÷a cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu. NhiÒu n¨m qua, c¸c nguån vµ lo¹i tµi liÖu vÒ thÞ trêng g¹o thÕ giíi phôc vô ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu còng nh phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý xuÊt khÈu vµ c«ng t¸c nghiªn cøu, nh×n chung cßn qu¸ Ýt ái cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu thùc tÕ. Trong khi ®ã, ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng th«ng tin s©u réng vÒ thÞ trêng ®Ó theo dâi kÞp thêi vÒ hÖ thèng vµ diÔn biÕn cung- cÇu vµ gi¸ c¶.
2.2. Gi¸ c¶ xuÊt khÈu
HiÖn nay gi¸ xuÊt khÈu cña níc ta cßn thÊp h¬n gi¸ quèc tÕ còng nh gi¸ xuÊt khÈu ë c¸c níc kh¸c.
B¶ng: Gi¸ g¹o xuÊt khÈu FOB ngµy 12-7-2001 cña 4 níc xuÊt khÈu.
CÊp lo¹i g¹o
Gi¸ xuÊt khÈu cña Th¸i Lan (gi¸ quèc tÕ)
ViÖt Nam
Ên ®é
Pakixtan
Gi¸ xuÊt khÈu
Chªnh lÖch gi¸ so víi quèc tÕ
Gi¸ xuÊt khÈu
Chªnh lÖch gi¸ so víi quèc tÕ
Gi¸ xuÊt khÈu
Chªnh lÖch gi¸ so víi quèc tÕ
5%
168- 171
152- 153
-18
170
-1
168-170
+1
10%
159- 160
144- 146
-14
155
-5
158-169
0
15%
154- 156
136- 138
-18
138
-17
153-155
-1
Nguån: International Trade Centre (UNCTAD): “Market News Service, Rice”, isue, No. 10-2001.
Qua b¶ng ta thÊy gi¸ g¹o xuÊt khÈu cña ViÖt Nam thÊp h¬n nhiÒu so víi gi¸ quèc tÕ, g¹o 5% tÊm lµ -18, 10% tÊm lµ-14, 15%tÊm lµ -18, trong khi ®ã gi¸ g¹o t¬ng øng cña Ên §é lµ -1, -5, -17, cña Pakixtan lµ +1, 0, -1.
Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng trªn lµ do:
- ChÊt lîng g¹o ViÖt Nam thÊp - ®iÒu nµy do tr×nh ®é kü thuËt l¹c hËutõ kh©u t¹o gièng ®Õn kh©u chÕ biÕn chÝnh v× thÕ víi cïng cÊp g¹o nhng gi¸ g¹o cña ViÖt Nam lu«n thÊp h¬n so víi c¸c níc kh¸c.
- G¹o ViÖt Nam cha cã ®îc uy tÝn trªn thÞ trêng quèc tÕ, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cha biÕt qu¶ng b¸ x©y dùng mét th¬ng hiÖu v÷ng m¹nh ®îc ngêi tiªu dïng tin tëng.
2.3. ChÊt lîng vµ chñng lo¹i g¹o
HiÖn nay chÊt lîng g¹o ViÖt Nam cßn thÊp, g¹o xuÊt khÈu lo¹i cÊp cao n¨m 1993 lµ 51.2% ®Õn n¨m 1999 lµ 40% ngîc l¹i g¹o cã phÈm chÊt thÊp l¹i t¨ng tõ 27.3% ®Õn 45%.
Nguyªn nh©n chÝnh lµ do tr×nh ®é s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn lóa g¹o hiÖn nay cßn qu¸ thÊp kh«ng theo kÞp yªu cÇu cña thÞ trêng thÕ giíi, kh«ng thÓ canh tranh víi c¸c níc xuÊt khÈu g¹o kh¸c trªn thÕ giíi.
Do cha cã sù chó träng tíi chñng lo¹i g¹o xuÊt khÈu nªn chñng lo¹i g¹o xuÊt khÈu cßn nghÌo nµn, kh«ng phong phó so víi c¸c níc xuÊt khÈu kh¸c.
2.4 VÒ vÊn ®Ò tæ chøc
-ViÖc ®iÒu hµnh xuÊt khÈu g¹o hiÖn nay ®ang béc lé nh÷ng nhîc ®iÓm. H¹n ng¹ch xuÊt khÈu giao tõ ®Çu n¨m trong khi cha biÕt kÕt qu¶ s¶n xuÊt lóa trong n¨m nh thÕ nµo, do ®ã liªn tôc ph¶i ®iÒu chØnh kÕ ho¹ch, kÓ c¶ huû hîp ®ång ®· ký víi kh¸ch hµng. H¹n ng¹ch xuÊt khÈu g¹o giao cho tõng tØnh còng dÉn ®Õn c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gi÷a c¸c ®Þa ph¬ng. Tõ 2001 tuy ®· bá quota nhng tæ chøc thu mua xuÊt khÈu g¹o cßn nhiÒu bÊt cËp. §· xuÊt hiÖn t×nh tr¹ng mét sè tØnh b¸o c¸o s¶n lîng lóa hµng ho¸ nhiÒu h¬n so víi thùc tÕ ®Ó xin h¹n ng¹ch xuÊt khÈu g¹o, sau ®ã l¹i ®i mua g¹o cña ®Þa ph¬ng kh¸c vÒ “t¸i xuÊt”. Mét sè ®Þa ph¬ng kh«ng cã lóa hµng ho¸ vÉn xin h¹n ng¹ch xuÊt khÈu g¹o vµ ®îc cÊp.
- ViÖc ph©n bè lîi nhuËn xuÊt khÈu g¹o gi÷a ngêi n«ng d©n trång lóa víi c¸c doang nghiÖp chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu g¹o cha hîp lý, trong ®ã phÇn thiÖt thßi vÉn thuéc vÒ nhµ níc vµ nguêi n«ng d©n. N¨m 2001 nhµ níc ph¶i bï lç hµng tr¨m tû ®ång ®Ó mua t¹m tr÷ 2 triÖu tÊn lµ thÝ dô râ nÐt nhÊt.
- C¸c bé, ngµnh chøc n¨ng, HiÖp héi l¬ng thùc ViÖt Nam vµ c¸c ®Þa ph¬ng cha chñ ®éng ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh qu¶n lý kÞp thêi vµo nh÷ng thêi ®iÓm thÞ trêng cã nh÷ng biÕn ®éng phøc t¹p. DÉn tíi nh÷ng hiÖn tîng c¸c doanh nghiÖp tranh b¸n khi thÞ trêng tiªu thô khã kh¨n, tranh mua khi thÞ trêng xuÊt khÈu thuËn lîi thêng xuyªn diÔn ra, cha kh¾c phôc ®îc trong nh÷ng n¨m qua.
Ch¬ng 3
Mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Èy m¹nh xuÊt khÈu g¹o cña
ViÖt Nam
Nh»m thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu g¹o trong thêi kú míi, ph¬ng híng chÝnh kh«ng ph¶i lµ phÊn ®Êu t¨ng diÖn tÝch, quy m« vµ doanh sè g¹o xuÊt khÈu, mµ cÇn tËp chung ®Çu t th©m canh vµ ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ, c¶i tiÕn chÊt lîng vµ phÈm cÊp, tæ chøc tèt vµ khÐp kÝn c¸c kh©u thu mua, chÕ biÕn, marketinh b¸n hµng, ®¶m b¶o n©ng cao søc c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶ còng nh æn ®Þnh thÞ trêng xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam. Cã nh÷ng nhãm gi¶i ph¸p sau:
I. Hoµn thiÖn tæ chøc kh©u trång lóa cung cÊp cho xuÊt khÈu
1. Thùc hiÖn tèt quy ho¹ch ph©n vïng th©m canh trång lóa cho xuÊt khÈu
Träng ®iÓm lµ c¸c §ång b»ng s«ng Hång vµ §ång b»ng s«ng Cöu Long vèn cã nh÷ng ®iÒu kiÖn u ®·i vÒ thæ nh÷ng, hÖ thèng kªnh m¬ng tíi tiªu néi ®ång kh¸ ph¸t triÓn còng nh tËp qu¸n – kinh nghiÖm canh t¸c lóa níc.
- §èi víi vïng §ång b»ng s«ng Cöu Long.
§©y lµ vïng lóa träng ®iÓm sè mét cña níc ta. Trong t¬ng lai, ®©y vÉn lµ vïng s¶n xuÊt lóa g¹o xuÊt khÈu chñ yÕu. Vïng nµy nªn quy ho¹ch ph¸t triÓn s¶n xuÊt c¸c lo¹i g¹o cã chÊt lîng tèt, khèi lîng xuÊt khÈu lín. Tuy nhiªn, dï lµ vïng s¶n xuÊt g¹o xuÊt khÈu lo¹i nµo ®Òu ph¶i phÊn ®Êu tríc hÕt vÒ mÆt chÊt lîng. §Ó n©ng cao phÈm chÊt g¹o xuÊt khÈu, cÇn chó ý quy ho¹ch tæng thÓ hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng tõ s¶n xuÊt ®Õn chÕ biÕn lóa g¹o. Ngoµi ra ë vïng nµy nªn tiÕn thÝ ®iÓm viÖc khu vùc ho¸ mét sè gièng lóa chÊt lîng cao cã thÓ nhËp néi. Tõng bíc t¨ng dÇn tû lÖ g¹o xuÊt khÈu chÊt lîng cao vµ mét phÇn lóa g¹o ®Æc s¶n nh Nµng H¬ng, Chî §µo… trong c¬ cÊu g¹o xuÊt khÈu cña vïng nµy.
- §èi víi vïng §ång b»ng s«ng Hång.
§©y lµ vïng lóa träng ®iÓm thø hai cña níc ta. Tuy nhiªn vïng nµy cã nh÷ng mÆt h¹n chÕ vÒ sè lîng g¹o xuÊt khÈu do ®Êt chËt ngêi ®«ng, ®Êt canh t¸c kh«ng ®îc bæ sung ®é ph× nhiªu tù nhiªn hµng n¨m nh §BSCL. Nhng vïng nµy l¹i cã nh÷ng u thÕ vÒ mÆt chÊt ®Êt, nguån níc, thêi tiÕt khÝ hËu rÊt thuËn lîi cho ph¸t triÓn c¸c gièng lóa ®Æc s¶n chÊt lîng cao nh: T¸m Th¬m, lóa Dù… §ã lµ c¸c s¶n phÈm cã thÓ nhanh chãng chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng thÕ giíi, tríc hÕt lµ nh÷ng níc ph¸t triÓn nh B¾c Mü, T©y ©u, NhËt B¶n. §ång thêi ®ã còng lµ lo¹i g¹o cã thÓ thu ®îc lîng ngo¹i tÖ kh¸ cao trªn mét ®¬n vÞ diªn tÝch.
Mçi tØnh, mçi huyÖn trong vïng cÇn quy haäch tõng tiÓu vïng, tõng huyÖn, tõng x· phôc håi l¹i c¸c gièng lóa truyÒn thèng cã chÊt lîng cao phôc vô xuÊt khÈu. Ngoµi ra, cÇn tiÕn hµnh thÝ ®iÓm khu vùc ho¸ c¸c gièng lóa nhËp néi cã chÊt lîng cao, n¨ng suÊt kh¸ cña mét sè níc trong khu vùc. §iÒu ®ã lµm phong phó thªm chñng lo¹i g¹o cao cÊp cho xuÊt khÈu, khai th¸c tèt h¬n lîi thÕ cña vïng nµy trong s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu g¹o.
- §èi víi c¸c vïng kh¸c
Nh×n chung nh÷ng vïng nµy kh«ng cã nhiÒu tiÒm n¨ng vÒ xuÊt khÈu g¹o v× diÖn tÝch Ýt, n¨ng suÊt thÊp, thêng bÞ thiÕu ®ãi l¬ng thùc. §èi víi nh÷ng vïng nµy cè g¾ng phÊn ®Êu s¶n xuÊt lóa ®Ó cã thÓ tù tóc ®îc nhu cÇu l¬ng thùc, gãp phÇn tÝch cùc b¶o ®¶m bÒn v÷ng yªu cÇu an ninh l¬ng thùc quèc gia.
2. Nhµ níc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch u ®·i vÒ tÝn dông, b¶o trî s¶n xuÊt
Kh¸ ®éng nh÷ng ngêi trång lóa xuÊt khÈu ë níc ta thuéc tÇng líp nghÌo cña x· héi. Nh÷ng hé gia ®×nh xÕp lo¹i trung b×nh cña n«ng th«n ®êi sèng còng rÊt khã kh¨n nªn thêng xuyªn thiÕu vèn cho s¶n xuÊt. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, ®Ó cã s¶n phÈm lóa g¹o xuÊt khÈu trong qu¸ tr×nh trång trät chÕ biÕn nhiÒu khi ph¶i tu©n thñ quy tr×nh kü thuËt ngÆt nghÌo vµ tèn kÐm, ®Æc biÖt lµ c¸c lo¹i lóa ®Æc s¶n chÊt lîng cao. Trong t×nh h×nh ®ã cÇn cã sù hç trî vÒ vèn cho n«ng d©n.
HiÖn nay víi sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ c¸c ng©n hµng cÇn t¨ng cêng vèn cho n«ng d©n vay cã thÓ díi h×nh thøc ng¾n h¹n hay dµi h¹n, cã nh vËy c¸c hé gia ®×nh míi cã ®iÒu kiÖn ®Ó më réng quy m« s¶n xuÊt theo c¶ bÒ réng lÉn theo chiÒu s©u.
Cïng víi t¨ng sè lîng cho vay, cÇn cÊp tÝn dông kÞp thêi ®Õn hé n«ng d©n ®óng thêi vô s¶n xuÊt. Cã thÓ nãi, sù rµng buéc bëi nh÷ng quy ®Þnh hµnh chÝnh ®· kÐo dµi thêi gian lµm thñ tôc cho vay mçi lÇn ®Õn hé n«ng d©n. §ã còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn m©u thuÉn: ng©n hµng Nhµ níc thõa tiÒn cho vay, hé n«ng d©n vÉn ph¶i ®i vay nãng ë c¸c thÞ trêng tÝn dông chî ®en. HiÖn nay chÕ ®é hµnh chÝnh ®· th«ng tho¸ng h¬n, Nhµ níc ®· chó ý nhiÒu h¬n tíi viÖc cho ngêi n«ng d©n vay ph¸t triÓn s¶n xuÊt nhng vÉn cßn nhiÒu vÊn ®Ò næi cém cÇn kh¾c phôc.
3. Thùc hiÖn ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p khoa häc - kü thuËt trong s¶n xuÊt g¹o xuÊt khÈu
- Gi¶i ph¸p vÒ gièng lóa:
§©y lµ gi¶i ph¸p cÇn ®i tríc mét bíc, kÓ c¶ nghiªn cøu, triÓn khai vµ viÖc ¸p dông vµo thùc tiÔn, nh»m t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò c¬ b¶n cho c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt kh¸c ph¸t huy hiÖu qu¶ c¶i tiÕn c¬ cÊu s¶n xuÊt.
+ Xóc tiÕn nhanh viÖc b×nh tuyÓn c¸c lo¹i gièng lóa ®Æc s¶n cña c¸c ®Þa ph¬ng, tõ ®ã h×nh thµnh quü gen vÒ gièng lóa chÊt lîng cao ®Ó xuÊt khÈu.
+ Hoµn thiÖn hÖ thèng qu¶n lý nhµ níc vÒ gièng lóa theo híng: rót ng¾n thêi gian tõ kh©u thö nghiÖm ®Õn s¶n xuÊt ®¹i trµ, ®ång thêi vÉn gi÷ ®îc ®é an toµn khi ®a c¸c gièng míi ra s¶n xuÊt ®¹i trµ.
+ H×nh thµnh hÖ thèng nh©n gièng lóa thÝch hîp ®Ó thêng xuyªn thay gièng lai t¹p b»ng gièng thuÇn cho n«ng d©n, do phÇn lín c¸c gièng lóa míi ®Òu bÞ xuèng cÊp nhanh, dÔ bÞ lai t¹p.
+ Mçi vïng, tØnh, huyÖn cÇn nghiªn cøu ®Õ x¸c ®Þnh ®îc c¬ cÊu gièng lóa, chñng lo¹i lóa thÝch hîp víi nhu cÇu cña thÞ trêng ngoµi níc.
HiÖn nay cã rÊt nhiÒu gièng lóa phÈm chÊt tèt: ng¾n ngµy, n¨ng suÊt cao, chÊt lîng tèt, cã kh¶ n¨ng chèng chÞu ®îc s©u bÖnh, hay thiªn tai nh CR203, OM 80-81,IR58, IR64, c¸c gièng lai Trung Quèc, hay c¸c gièng ®Æc s¶n… nhng thùc sù trong kh©u gièng cha cã ®îc nh÷ng ®ét ph¸®¸ng kÓ, nguyªn nh©n lµ do khoa häc c«ng nghÖ kÐm ph¸t triÓn, vèn Ýt… Do ®ã nhµ níc cÇn chó ý tíi c«ng t¸c ®Çu t nghiªn cøu gièng ®ång thêi cÇn cã chÝnh s¸ch u ®·i ®«Ý víi c¸c nhµ khoa häc, tr¸nh t×nh tr¹ng c¸c nhµ khoa häc bá c«ng viÖc nghiªn cøu cña m×nh chØ v× vÊn ®Ò thu nhËp kh«ng tho¶ ®¸ng.
- Gi¶i ph¸p vÒ ph©n bãn.
§©y lµ gi¶i ph¸p kü thuËt cÇn tiÕn hµnh ®ång bé víi gi¶i ph¸p vÒ gièng lóa . V× r»ng, phÇn lín c¸c lo¹i gièng lóa míi kÓ c¶ mét sè gièng lóa ®Æc s¶n ®Òu chÞu ®îc cêng ®é th©m canh cao, vµ chØ trong ®iÒu kiÖn ®ã c¸c gièng lóa míi ®¹t hiÖu qu¶ kinh doanh cao.
+Víi ®iÒu kiÖn kinh doanh hiÖn nay cÇn duy tr× viÖc sö dông ph©n h÷u c¬ truyÒn thèng (ph©n chuång, ph©n xanh…). Do c¸c lo¹i ph©n h÷u c¬ rÎ tiÒn, cã t¸c dông tèt víi c©y trång vµ ®Êt, cã s½n ®Æc biÖt t¹i c¸c vïng trång lóa. Sö dông lo¹i ph©n nµy lµ mét c¸ch tËn dông cã hiÖu qu¶ chÊt th¶i cña ngµnh ch¨n nu«i, l¹i cã t¸c dông b¶o vÖ m«i trêng.
+ CÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu ph©n bãn gi÷a c¸c lo¹i ph©n ho¸ häc vµ ph©n h÷u c¬ c«ng nghiÖp vµ ph©n vi sinh theo híng t¨ng dÇn tû träng ph©n h÷u c¬ c«ng nghiÖp vµ ph©n vi sinh.
+ T¨ng cêng s¶n xuÊt ph©n trong níc kÕt hîp víi nhËp khÈu c¸c lo¹i ph©n ho¸ häc tæng hîp. C¸ch ®ã võa ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ph©n bãn võa tr¸nh lèi bãn ph©n ®¬n ®iÖu kÕm hiÖu qu¶ cña n«ng d©n ta: chØ chý ý tíi bãn ph©n ®¹m, Ýt chý ý tíi c¸c lo¹i ph©n l©n, kali vµ c¸c yÕu tè vi lîng kkh¸c.
+ CÇn chÊn chØnh l¹i c¬ chÕ qu¶n lý s¶n xuÊt vµ nhËp khÈu c¸c lo¹i ph©n bãn.
+ CÇn t¨ng cêng qu¶n lý cña Nhµ níc vÒ lÜnh vùc kinh doanh ph©n bãn: ®¶m b¶o qu¶ng c¸o chÊt lîng ph©n bãn trung thùc, s¶n xuÊt ®óng chÊt lîng ®· ®¨ng ký, chèng s¶n xuÊt ph©n bãn gi¶…
- Gi¶i ph¸p vÒ phßng trõ s©u bÖnh
Khi sö dông thuèc trõ s©u cÇn chý ý nguyªn t¾c: ®óng chç, ®óng møc, ®óng c¸ch, ®óng lóc. HiÖn nay viÖc sö dông thuèc trõ s©u ®ang bÞ l¹m dông ¶nh hëng ®Õn vÊn ®Ò kinh tÕ vµ søc khoÎ cña ngêi n«ng d©n. Do ®ã cÇn n©ng cao hiÓu biÕt cña ngêi n«ng d©n vÒ c¸c lo¹i s©u bÖnh còng nh tÝnh n¨ng cña c¸c lo¹i ho¸ chÊt phßng trõ.
Nhµ níc cÇn cã biÖn ph¸p qu¶n lý chÆt chÏ viÖc s¶n xuÊt vµ mua b¸n thuèc phßng trõ s©u bÖnh trªn thÞ trêng tr¸nh ®îc hµng gi¶ x©m nhËp thÞ trêng.
4. CÇn cã nh÷ng c¶i tiÕn trong c¬ cÊu mïa vô, tËp qu¸n canh t¸c nh»m n©ng cao hÖ sè sö dông ruéng ®Êt, h¹n chÕ, tr¸nh nÐ ®îc nh÷ng thiÖt h¹i do thêi tiÕt g©y ra. §Æc biÖt vïng §BSCL víi viÖc s¶n xuÊt lu«n chÞu ¶nh hëng lín cña thêi tiÕt th× viÖc tÝnh to¸n thêi vô lµ rÊt cÇn thiÕt.
5. §ång thêi víi viÖc thùc hiÖn quy ho¹ch, ph©n vïng th©m canh cµn kh¾c phôc t×nh tr¹ng manh món vµ chia nhá ruéng ®Êt nh hiÖn nay, khuyÕn khÝch ngêi n«ng d©n “dån ®iÒn, ®æi thöa”, tÝch luü vµ tËp trung ruéng ®Êt theo quy ho¹ch ®Ó h×nh thµnh nh÷ng ®¬n vÞ trång lóa hµng ho¸ còng nh vïng trång lóa hµng ho¸ xuÊt khÈu lín. ChØ trªn c¬ së nµy míi cã thÓ ¸p dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ vµo th©m canh trång lóa, lµm t¨ng n¨ng suÊt, s¶n lîng, chÊt lîng, h¹ gi¸ thµnh vµ t¨ng tû suÊt lóa hµng ho¸ vïng s¶n xuÊt lóa xuÊt khÈu. ViÖc x¸c ®Þnh quy m« vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ tèi u trång lóa lµ phøc t¹p nhng vÉn cÇn nghiªn cøu ®Ó t×m lêi gi¶i ®¸p. §Æc biÖt ®Ó æn ®Þnh viÖc trång lóa vµ ®¶m b¶o lîi Ých cña ngêi trång lóa xuÊt khÈu, cÇn cã nh÷ng biÖn ®iÒu phèi vÜ m« cña Nhµ níc, c¨n cø vµo tÝn hiÖu gi¸ c¶ thÞ trêng vµ møc chi phÝ b×nh qu©n (ATC). Theo mét ®iÒu tra cña Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n vµo n¨m 1998- 1999 th× ë vïng §BSH khi mèc gi¸ lóa xuèng 1500®/kg vµ §BSCL khi mèc gi¸ xuèng 1250®/kg, tøc lµ ë vµo thêi ®iÓm hoµ vèn, th× Nhµ níc ph¶i cã sù can thiÖp nhÊt ®Þnh.
II. Hoµn thiÖn kh©u tæ chøc nguån hµng cho xuÊt khÈu
Do tæn thÊt sau thu ho¹ch cßn kh¸ lín, mÊt m¸t ë c¸c c«ng ®o¹n nh: thu ho¹ch, ph¬i sÊy, vËn chuyÓn, ®Ëp tuèt, b¶o qu¶n, xay x¸t, chÕ biÕn; ®iÒu nµy cã ý nghÜa gi¸ thµnh lóa g¹o t¨ng lªn mét c¸ch kh«ng cÇn thiÕt (12- 15%). NÕu møc tæn thÊt sau thu ho¹ch hîp lý lµ 5- 7% th× ®©y chÝnh lµ tiÒm n¨ng n©ng cao hiÖu qu¶, h¹ gi¸ thµnh s¶n xuÊt lóa g¹o xuÊt khÈu. HiÖn nay tæng lîng b¶o qu¶n l¬ng thùc c¶ níc lµ 1875 ngµn tÊn, nhng hiÖu suÊt sö dông míi ®¹t 57%. VÒ mÆt n¨ng lùc chÕ biÕn vµ c«ng nghÖ xay x¸t, c¬ b¶n chóng ta ®· ®¸p øng dîc yªu cÇu cña c¸c thÞ trêng cÊp cao (c«ng suÊt xay x¸t thiªt kÕ lµ 15 triªô tÊn g¹o/n¨m víi c¸c trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, ®ång bé cña NhËt vµ mét sè níc tiªn tiÕn kÓ c¶ thiÕt bÞ t¸ch tÊm, ph©n lo¹i, ®¸nh bãng g¹o…). Nh vËy, chÊt lîng g¹o chÕ biÕn chØ cßn phô thuéc vµo chÊt lîng nguyªn liÖu ®Çu vµo, thêi gian cÇn thiÕt ®Ó h¹t lóa cã thÓ chuyÓn ho¸ hoµn toµn tríc khi chÕ biÕn lµ 1,5- 2 th¸ng lu kho. Nhng hÇu hÕt c¸c nhµ m¸y mua tíi ®©u chÕ biÕn tíi ®ã, kh«ng cã ®iÒu kiÖn kho b·i vµ kh¶ n¨ng dù tr÷. Trªn thùc tÕ chØ ®¸p øng 30- 35% tæng chÕ biÕn g¹o xuÊt khÈu. §©y cã thÓ lµ sù lÖch pha gi÷a s¶n xuÊt vµ yªu cÇu chÕ biÕn g¹o cho xuÊt khÈu cã nguån gèc tõ nguyªn liÖu.
VÒ mÆt tæ chøc thu mua lóa g¹o cho xuÊt khÈu, hiÖn nay do chóng ta ®· b·i bá quy ®Þnh h¹n chÕ ®Çu mèi xuÊt khÈu g¹o, mµ sè lîng c¸c ®¬n vÞ kinh doanh lªn tíi kho¶ng 100 doanh nghiÖp. §iÒu nµy t¹o nªn sù c¹nh tranh tÝch cùc trong viÖc thu mua lóa g¹o xuÊt khÈu. Trong ®ã tæng c«ng ty l¬ng thùc miÒn B¾c (Vinafood I) vµ tæng c«ng ty l¬ng thùc miÒn Nam (Vinafood II) lµ hai ®¬n vÞ Nhµ níc chñ lùc ®· xuÊt khÈu khèi lîng lín c¸c hîp ®ång chÝnh phñ còng nh c¸c hîp ®ång th¬ng maÞ thuÇn tuý. Tuy nhiªn, theo ®¸nh gi¸ th× hiÖn 80% lîng lóa hµng ho¸ ë §BSCL lîng mua chñ yÕu qua c¸c kªnh t nh©n ®Ó sau ®ã b¸n l¹i cho c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt khÈu. V× v©y, lóa hµng ho¸ tõ sau khi thu ho¹ch vµ xay x¸t ®· liªn tôc ®îc hcuyÓn quyÒn së h÷u ®¶o kho vËn chuyÓn vµ s¬ chÕ nhiÒu lÇn. §iÒu nµy kh¸c víi Th¸i Lan, lóa hµng ho¸ sau khi thu ho¹ch ®îc ngêi d©n ®em b¸n “t¬i” cho c¸c c«ng ty chÕ biÕn, råi th«ng qua c¸c c«ng ty xuÊt khÈu ®Ó b¸n ra níc ngoµi. Trong khi ë ViÖt Nam, ngêi n«ng d©n lu«n bÞ ®éng tríc gi¸ c¶ thÞ trêng, th× ngêi xuÊt khÈu l¹i kh«ng ph¶i lµ ngêi cã hµng, nªn x¶y ra t×nh tr¹ng tranh b¸n khi thÞ trêng tiªu thô khã kkh¨n, tranh mua khi tiªu thô thuËn lîi. HiÖn tîng mét doanh nghiÖp cïng chµo b¸n cho mét kh¸ch hµng thêng x¶y ra, ®©y lµ nguyªn nh©n g©y Ðp gi¸ vµ hiÖu qu¶ xuÊt khÈu lóa g¹o thÊp. Mét sè gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng trªn:
1. HÖ thèng ph¬i sÊy
Sö dông vµ l¾p ®Æt hÖ thèng m¸y sÊy phï hîp, tõ ®ã cÇn hoµn thiÖn kü thuËt vµ nh©n ra diÖn réng mét sè m« h×nh thiÕt bÞ sÊy cã quy m« phï hîp, sö dông c¸c lo¹i nguyªn liÖu rÎ tiÒn cã s½n t¹i ®Þa ph¬ng (nh r¬m, trÊu, cñi, than…) do c¸c c¬ së trong níc nghiªn cøu vµ chÕ t¹o.
1.1. T¨ng cêng c«ng nghÖ b¶o qu¶n thãc g¹o theo híng:
- ¸p dông c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ b¶o qu¶n kÝn g¹o x¸t tr¾ng, g¹o lËt b»ng c¸ch sö dông mµng PVC trong m«i trêng khÝ CO2 hoÆc khÝ N2 trong c¸c kho dù tr÷ quèc gia vµ dù tr÷ kinh doanh.
- S¶n xuÊt vµ ¸p dông mét sè chÕ phÈm vi sinh, c¸c chÕ phÈm tõ thùc vËt cã t¸c dông diÖt c«n trïng mµ kh«ng g©y ®éc h¹i cho ngêi vµ gia sóc kh«ng lµm nhiÔm bÈn m«i trêng ®Ó b¶o qu¶n thãc ë c¸c kho lín vµ gia ®×nh.
- S¶n xuÊt c¸c thiÕt bÞ kho chøa cã dung tÝch gia ®×nh tõ 200- 2000kg cho c¸c tØnh phÝa B¾c vµ 1000- 5000kg cho c¸c tØnh phÝa Nam.
- N©ng cÊp hÖ thèng kho chøa, bÕn b·i t¹i c¸c ®Çu mèi thu mua thãc g¹o ë §BSCL. ®Çu t vµo hÖ thèng nµy võa lµm gi¶m tæn thÊt võa n©ng cao chÊt lîng g¹o xuÊt khÈu, ®ång thêi lµm gi¶m thêi gian bèc xÕp t¹i c¸c bÕn b·i ®Çu mèi.
1.2. N©ng cao c«ng nghÖ xay x¸t
§èi víi hÖ thèng m¸y mãc nhá díi 1 tÊn/giê, nªn c¶i tiÕn theo kiÓu NhËt B¶n: dïng m¸y xay qu¶ l« cao su, sµng ph©n ly kiÓu Yanmar vµ dïng m¸y x¸t Nada. §èi víi c¸c m¸y xay x¸t 15 tÊn/ca cÇn c¶i t¹o vµ bæ sung vµo ®o¹n cuèi d©y truyÒn c¸c thiÕt bÞ t¸ch tÊm, ®¸nh bãng, ph©n lo¹i g¹o. Trong t¬ng lai gÇn, cÇn trang bÞ h¬n n÷a c¸c c«ng nghÖ xay x¸t tiªn tiÕn cña thÕ giíi.
1.3. Nhµ níc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p tÝn dông hç trî xuÊt khÈu
Nhµ níc cÇn t¨ng cêng cÊp tÝn dông cho mét sè doanh nghiÖp vµ ®Þa ph¬ng mua t¹m tr÷ lóa g¹o ®Î ®iÒu tiÕt cung- cÇu, lËp quü b×nh æn gi¸ c¶ trong níc x©y dùng h¹ tÇng nhµ kho, bÕn b·i, s©n ph¬i, tµu thuyÒn vËn t¶i phôc vô cho vËn chuyÓn vµ dù tr÷, b¶o qu¶n lóa g¹o xuÊt khÈu nghiªn cøu x©y dùng thÝ ®iÓm vµ ¸p dông mét c¬ chÕ khuyÕn khÝch n«ng d©n göi g¹o vµo kho chê tiªu thô, nh»m gióp ngêi n«ng d©n b¶o qu¶n thãc, võa b¶o ®¶m cho doanh nghiÖp cã lîng g¹o æn ®Þnh ®Ó xuÊt khÈu, ®¶m b¶o cho c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu ®Õn cuèi n¨m víi gi¸ cao. §Ó cã thÓ tr¸nh “nghÞch c¶nh” nh hiÖn nay: nhu cÇu xuÊt khÈu g¹o trªn thÕ giíi ®ang t¨ng vµ c¸c hîp ®ång víi b¹n hµnh ®· cam kÕt, nhng gi¸ g¹o thu mua néi l¹i t¨ng lªn vßn vät, cã nguy c¬ thua lç cho c¸c nhµ xuÊt khÈu nÕu thùc hiÖn ®óng hîp ®ång.
III. §Èy m¹nh ho¹t ®éng marketing trong xuÊt khÈu g¹o
1. C¸c biÖn ph¸p thÝch øng víi thÞ trêng
ThÞ trêng xuÊt khÈu g¹o nh×n chung kh«ng æn ®Þnh vÒ kh¸ch hµng vµ lîng hµng. Thùc tÕ mét sè níc nhËp khÈu g¹o còng lµ nh÷ng níc s¶n xuÊt nhng cha tù tóc ®îc l¬ng thùc. §Ó ®¶m b¶o h¬n hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cña s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu g¹o, cÇn n©ng caokh¶ n¨ng thÝch øng víi nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ trêng thÕ giíi. §Ó lµm ®îc nh vËy cÇn ph¶i:
- KÕt hîp chuyªn m«n ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o vÒ lo¹i h×nh doanh nghiÖp, vÒ quy m« daonh nghiÖp.
- CÇn cã c¬ chÕ mÒm trong qu¶n lý vµ giao h¹n ng¹ch xuÊt khÈu g¹o cho c¸c doanh nghiÖp. Cã c¬ chÕ qu¶n lý gi¸m s¸t chÆt chÏ xuÊt khÈu g¹o tiÓu ng¹ch th«ng qua c¸c níc l¸ng giÒng nh»m t¨ng kh¶ n¨ng, c©n ®èi cung cÇu g¹o trªn thÞ trêng néi ®Þa.
- T¨ng cêng c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó l¾m b¾t kÞp thêi nhu cÇu g¹o, ®ång hîp kh«ng bÞ kh¸ch hµng Ðp gi¸ b¸n còng nh c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c. Kinh phÝ ®Ó nghiªn cøu thÞ trêng nªn cã c¬ chÕ ®Ó huy ®éng thÝch hîp tõ c¸c doanh nghiÖp, gi¶m g¸nh nÆng ®èi víi ng©n s¸ch Nhµ níc.
- Quan hÖ chÝnh trÞ ®èi ngo¹i cÇn ®i tríc mét bíc dÓ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc th©m nhËp vµ më réng thÞ trêng. VÝ dô nh thÞ trêng Ch©u Phi cã nhu cÇu lín, song kh¶ n¨ng thanh to¸n l¹i bÞ giíi h¹n. Thêi gian qua ®Ó chiÕm lÜnh thi trêng nµy ph¶i th«ng qua c¸c níc Ch©u ©u, b¸n g¹o cho hä ®Ó hä viÖn trî cho c¸c níc Ch©u Phi. Lµm nh vËy lµ do ta cã quan hÖ t¬ng ®èi tèt víi c¸c níc chñ dù ¸nviÖn trî. CÇn ph¸t huy tiÕp tôc híng ®i nµy trong thêi gian tíi.
2. C¸c biÖn ph¸p chèng tranh giµnh b¸n g¹o ë thÞ trêng thÕ giíi
- Thùc hiÖn ph©n ®o¹n thÞ trêng theo khu vùc cho mét sè ®Çu mèi xuÊt khÈu g¹o lín.
- Cã c¬ chÕ qu¶n lý gi¸ xuÊt khÈu g¹o thÝch hîp.
- T¨ng cêng hiÖp ®Þnh xuÊt khÈu g¹o cho c¸c níc theo cÊp chÝnh phñ. Sù ph©n bè h¹n ng¹ch hµng n¨m cÇn híng vµo c¸c hiÖp ®Þnh, c¸c hîp ®ång dµi h¹n t¬ng ®èi æn ®Þnh.
3. N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong xuÊt khÈu
§Ó t¨ng cêng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng g¹o thÕ giíi, cÇn tiÕn hµnh ®ång bé nhiÒu gi¶i ph¸p tríc hÕt lµ nh÷ng gi¶i ph¸p cÊp b¸ch vµ thiÕt thùc sau:
- Kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng. NÕu muèn vËy ph¶i hoµn thiÖn tõ kh©u lai t¹o gièng lóa, x¸c ®Þnh c¬ cÊu gièng phï hîp víi nhu cÇu thÞ trêng. TiÕp ®ã cÇn hoµn chØnh hÖ thèng c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ c«ng nghÖ thu ho¹ch, b¶o qu¶n vµ xay x¸t g¹o. H¬n n÷a ®Ó n©ng cao chÊt lîng g¹o xuÊt khÈu cÇn t¨ng dÇn tû träng c¸c lo¹i g¹o cao cÊp vµ ®Æc s¶n. §iÒu nµy cã liªn quan ®Õn viÖc quy ho¹ch c¸c vïng trång lóa ®Æc s¶n; viÖc x©y dùng ®ång bé hÖ thèng chÕ biÕn, vËn chuyÓn; viÖc ¸p dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt lóa ®Æc s¶n.
- CÇn chñ ®éng ch©n hµng ®Ó chñ ®éng ®µm ph¸n vµ thùc hiÖn nhanh chãng c¸c hîp ®ång ®· ký kÕt, nhÊt lµ trong kh©u giao hµng. HiÖn nay t©m lý kh¸ch níc ngoµi cha thËt tin tëng vµo kh¶ n¨ng thùc hiÖn hîp ®ång cña nhiÒu doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ còng rÊt ng¹i thêi gian giao hµng t¹i c¶ng bÞ kÐo dµi. §ã còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh dÉn tíi gi¸ xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam thêng thÊp h¬n gi¸ xuÊt khÈu g¹o cña Th¸i Lan. §Ó chñ ®éng ch©n hµng cÇn t¨ng cêng dù tr÷ kinh doanh, kÕt hîp gi÷a dù tr÷ quèc gia vµ dù tr÷ kinh doanh xuÊt khÈu g¹o.
- C¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o cÇn x©y dùng cho m×nh mét th¬ng hiÖu cã uy tÝn trªn thÞ trêng quèc tÕ. HiÖn nay, rÊt nhiÒu n«ng s¶n ViÖt Nam bÞ c¸c c«ng ty níc ngoµi ®¨ng ký b¶n quyÒn, do ®ã c¸c doanh nghiÖp tham gia xuÊt khÈu cÇn chó ý tíi vÊn ®Ò b¶n quyÒn vµ nghiªn cøu kü vÒ luËt kinh doanh ë nh÷ng níc mµ m×nh xuÊt khÈu. HiÖn nay kiÕn thøc vÒ luËt kinh doanh cña c¸c c«ng ty cßn rÊt kÕm ®ã còng lµ nguyªn nh©n lµm cho c¸c c«ng ty nµy lu«n thua thiÖt trªn thÞ trêng quèc tÕ. Kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy nç lùc chÝnh lµ tõ c¸c c«ng ty vµ Nhµ níc còng cÇn kÕt hîp víi c¸c c«ng ty trong vÊn ®Ò nµy bëi trªn thÞ trêng quèc tÕ mäi vÊn ®Ò ®Òu liªn quan ®Õn lîi Ých quèc gia.
- §Çu t tho¶ ®¸ng cho viÖc x©y dùng ®ång bé hÖ thèng chÕ biÕn, giao th«ng vËn chuyÓn, c¶ng khÈu, hÖ thèng thiÕt bÞ bèc xÕp t¹i c¸c bÕn b·i ®Çu mèi. §iÒu nµy cã ý nghÜa lín trong viÖc rót ng¾n thêi gian bèc xÕp g¹o xuÊt khÈu. Gi¶m hao hôt vÒ sè lîng, t¨ng cêng chÊt lîng, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong xuÊt khÈu g¹o.
- VÒ quan hÖ ®èi ngo¹i, cÇn t¨ng cêng liªn minh víi c¸c níc xuÊt khÈu g¹o tríc hÕt lµ víi Th¸i Lan t¨ng cêng quan hÖ víi c¸c trung t©m tµi chÝnh quèc tÕ ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu g¹o trîc tiÕp, ®a ph¬ng ho¸ c¸c h×nh thøc nh hiÖp ®Þnh dµi h¹n xuÊt khÈu, tÝn dông xuÊt khÈu, ®Êu thÇu xuÊt khÈu …
4. C¸c gi¶i ph¸p më réng thÞ trêng
Trong thêi gian tíi cÇn t¨ng nhanh tû träng g¹o ®Æc s¶n trong xuÊt khÈu. Nªn coi ®ã lµ mét trong nh÷ng ph¬ng s¸ch ®Ó më réng thÞ trêng g¹o cao cÊp nh Ch©u ©u, B¾c Mü, NhËt B¶n… Tõ uy tÝn cña g¹o ®Æc s¶n ®Ó më réng thÞ trêng tiªu thu c¸c lo¹i g¹o th«ng thêng.
Hîp t¸c víi c¸c níc T©y ©u vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ ®Ó tranh thñ b¸n g¹o theo c¸c ch¬ng tr×nh viÖn trî cho Ch©u Phi. Gi¶i ph¸p nµy cÇn ®îc coi nh mét trong nh÷ng ph¬ng s¸ch ®Ó më réng thÞ trêng xuÊt khÈu g¹o.
HiÖn nay g¹o ViÖt Nam ®· cã mÆt trªn 80 níc, mét sè níc ®· trë thµnh b¹n hµng truyÒn thèng nhng viÖc æn ®Þnh c¸c thÞ trêng nµy còng cÇn ph¶i ®äc chó ý, bëi ®©y lµ nh÷ng thÞ trêng dÔ tÝnh, phï hîp víi g¹o ViÖt Nam. Do ®ã trong xuÊt khÈu cÇn lu«n ®¶m b¶o uy tÝn vÒ chÊt lîng, thêi gian, lîng hµng…®ång thêi cÇn lu«n cã nh÷ng biÖn ph¸p thÞ trêng ®Ó t¨ng cÇu. Bªn c¹nh ®ã cÇn chó ý tíi viÖc mëi réng thÞ trêng ë c¸c níc nµy, cÇn l¾m v÷ng ®Æc tÝnh cña tõng vïng ®Ó cã thÓ cung cÊp tèt nhÊt lo¹i g¹o phï hîp víi thÞ hiÕu kh¸ch hµng.
Cïng víi ph¸t triÓn kinh tÕ, tiÒm lùc tµi chÝnh cña Nhµ níc ta sÏ lín m¹nh, theo ®µ ®ã cÇn t¨ng cêng trî cÊp cho xuÊt khÈu g¹o. Cã thÓ trong vßng mét vµi thËp niªn tíi, ý nghÜa xuÊt khÈu g¹o ®Ó thu ngo¹i tÖ vÒ tû träng sÏ gi¶m dÇn nhng ý nghÜa vÒ t¹o viÖc lµm vµ thu nhËp cho hµng triÖu lao ®éng vÉn kh«ng bÞ gi¶m sót. §ång thêi khi mét sè lîi thÕ trong s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu g¹o cña níc ta bÞ gi¶m dÇn th× khi ®ã biÖn ph¸p trî cÊp s¶n xuÊt g¹o sÏ ph¶i t¨ng dÇn lªn vÒ møc ®é. T×nh h×nh ®ã cÇn lêng tríc ngay tõ b©y giê ®Ó cã ®Þnh híng ph¸t triÓn thÝch hîp.
IV.§æi míi mét sè chÝnh s¸ch vÜ m«
1. NhÊt qu¸n chÝnh s¸ch kuyÕn khÝch nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ trong s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu g¹o
§©y lµ mét trong c¸c chÝnh s¸ch cã t¸c dônh khai th¸c mäi tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, trong ®ã cã lóa g¹o. trong lÜnh vùc xuÊt khÈu g¹o cÇn cã nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ tham gia, nh»m t¨ng cêng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, kh¶ n¨ng thÝch øng linh ho¹t víi thÞ trêng g¹o thÕ giíi. §iÒu quan träng ®Ó c«ng t¸c xuÊt khÈu g¹o ®i vµo nÒn nÕp lµ kh©u qu¶n lý Nhµ níc theo luËt ph¸p trong ho¹t ®éng nµy. Dï doanh nghiÖp Nhµ níc hay t nh©n, ®Òu ph¶i kinh doanh theo ®óng ph¸p luËt quy ®Þnh.
2. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt
Trong lÜnh vùc s¶n xuÊt lóa g¹o, chÝnh s¸ch ruéng ®Êt thêi gian qua ®· trùc tiÕp t¹o ra ®éng lùc míi ë n«ng th«n. ChÝnh s¸ch nµy ®· ®i theo híng chuyÓn dÇn ruéng ®¸t tõ chç ®îc lµm chñ bëi c¸c tËp thÓ ®Õn chç ®îc lµm chñ bëi hé n«ng d©n, tõ chç ngêi n«ng d©n chØ ®îc chñ ®éng mét sè kh©u c«ng viÖc trogn qu¸ tr×nh trång lóa ®Õn chç hä ®îc lµm chñ toµn bé qu¸ tr×nh ®ã – lµm chñ viÖc sö dông ruéng ®Êt. Trong qu¸ tr×nh triÓn khai luËt ®Êt ®ai cÇn hoµn thiÖn mét sè vÊn ®Ò:
- CÇn khÈn tr¬ng thÓ chÕ ho¸ 5 quyÒncña ngêi ®îc giao ®Êt. Trong ®ã ph¶i lµm râ ®Ó thùc hiÖn 5 quyÒn ngêi ®uîc giao ®Êt cÇn lµm nh÷ng thñ tôc g×? ë ®©u?..
- Nhµ níc cÇn ph©n cÊp râ rµng trong viÖc theo râi sù vËn ®éng ®a r¹ng vµ phøc t¹p c¸c quan hÖ ®Êt ®ai, ®a viÖc qu¶n lý ®Êt ®ai vµo nÒn nÕp.
3. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vÒ chuyÓn giao tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ ®Õn hé n«ng d©n
T¨ng cêng xuÊt khÈu g¹o kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò cã thÓ gi¶i quyÕt trong mét thêi gian ng¾n, nã ®ßi hái ph¶i cã thêi gian ®¸ng kÓ. ChÝnh v× vËy ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng cÇn cã sù kÕt hîp tÊt c¶ c¸c biÖn ph¸p, tÊt c¶ c¸c cÊp tõ trung ¬ng tíi ®Þa ph¬ng, vµ tÊt c¶ mäi ngêi d©n trong níc.
KÕt luËn
Thùc hiÖn ®êng lèi ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ níc 17 n¨m qua s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nãi chung vµ s¶n xuÊt lóa g¹o nãi riªng ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn nhanh vµ kh¸ æn ®Þnh. N¨m 1989, s¶n lîng g¹o c¶ níc míi ®¹t 18,9 triÖu tÊn th× 14 n¨m sau, n¨m 2000 con sè lªn tíi 32,7 triÖu tÊn ®¹t tèc ®é t¨ng 5%/n¨m. L¬ng thùc b×nh qu©n ®Çu ngêi lu«n t¨ng n¨m sau cao h¬n n¨m tríc n¨m 1990 lµ 324,4 kg ®Õn 1991 324,9 kg, n¨m 2001 lµ 433 kg ®Õn n¨m 2002 lµ 435 kg. Ph¶i thõa nhËn r»ng xu híng nµy Ýt thÊy trong lÞch sö s¶n xuÊt lóa g¹o cña c¸c níc Ch©u ¸ vµ lÇn ®Çu tiªn xuÊt hiÖn ë níc ta g¾n liÒn víi ®êng lèi ®æi míi ®óng ®¾n cña §¶ng vµ Nhµ níc. Xu híng ®ã ®¹t ®îc trong ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn, thêi tiÕt kh«ng ph¶i n¨m nµo còng thuËn lîi ngîc l¹i nhiÒu n¨m rÊt kh¾c nghiÖt nh h¹n h¸n, s©u, rÇy, lò lôt lín kh«ng kÐm c¸c níc trong vïng. Còng theo FAO th× 17 n¨m qua s¶n lîng lóa g¹o thÕ giíi t¨ng thªm kho¶ng 70 triÖu tÊn, th× ViÖt Nam ®· ®ãng gãp 10 triÖu tÊn. Vµ chÝnh sù t¨ng nhanh, æn ®Þnh cña s¶n lîng lóa g¹o s¶n xuÊt ë níc ta ®· gãp phÇn tÝch cùc gi¶m sù c¨ng th¼ng vÒ thiÕu l¬ng thùc trªn thÕ giíi. §èi víi níc ta, xu híng nµy ®· kh¾c phôc mét c¸ch c¨n b¶n t×nh tr¹ng thiÕu ®ãi gi¸p h¹n kÐo dµi nhiÒu thËp kû tríc ®æi míi biÕn mét níc nhËp khÈu g¹o thµnh níc xuÊt khÈu g¹o víi s¶n lîng liªn tôc t¨ng trong 14 n¨m liÒn. Ngay c¶ nh÷ng n¨m thiªn tai dån dËp, h¹n h¸n vµ lò lôt g©y hËu qu¶ hÕt søc nÆng nÒ trªn ph¹m vi c¶ níc liªn tôc tõ 1995-2002, an ninh l¬ng thùc quèc gia vÉn gi÷ v÷ng, xuÊt khÈu g¹o vÉn t¨ng c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng, thÞ trêng, gi¸ c¶ æn ®Þnh.
HiÖn nay g¹o ViÖt Nam ®· cã mÆt tren 80 quèc gia trªn thÕ giíi, xuÊt khÈu g¹o thu vÒ mét lîng ngo¹i tÖ lín cho ®Êt níc, gãp phÇn thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt níc.Thµnh tùu ®¹t ®îc cña s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu g¹o lµ rÊt lín nhng bªn c¹nh ®ã cßn nhiÒu tån t¹i cÇn gi¶i quyÕt nh vÊn ®Ò: c«ng nghÖ sau thu ho¹ch cßn l¹c hËu, thÞ trêng cha thùc sù æn ®Þnh, gi¸ g¹o xuÊt khÈu cßn thÊp so víi gi¸ quèc tÕ, chÊt lîng g¹o cha cao, c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý cßn cã nhiÒu bÊt cËp…
Víi ®Ò tµi nµy em xin ®a ra mét vµi biÖn ph¸p ®Ó tõng bíc khÆc phôc nh÷ng tån t¹i trªn vµ tõ ®ã thóc ®Èy xuÊt khÈu g¹o cña níc ta, mét ho¹t ®éng kinh tÕ cßn nhiÒu tiÒm n¨ng cha khai th¸c hÕt, ph¸t triÓn h¬n n÷a.
Tµi liÖu tham kh¶o
Gi¸o tr×nh kinh tÕ n«ng nghiÖp
Trêng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n
Khoa Kinh TÕ N«ng NghiÖp & Ph¸t TriÓn N«ng Th«n
Nhµ xuÊt b¶n thèng kª
2. Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ doanh nghiÖp n«ng nghiÖp
Trêng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n
Khoa Kinh TÕ N«ng NghiÖp & Ph¸t TriÓn N«ng Th«n
Nhµ xuÊt b¶n thèng kª - Hµ Néi 2001
3. L¬ng thùc ViÖt Nam thêi ®æi míi, híng xuÊt khÈu
PTS. NguyÔn Trung V·n
Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia
4. T¹p chÝ kinh tÕ sè 310 – th¸ng 3-2004
5. T¹p chÝ kinh tÕ vµ ph¸t triÓn sè 77 – th¸ng 11-2003
6. T¹p chÝ n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n sè2-2004; 6-2004
7. T¹p chÝ kinh tÕ vµ dù b¸o sè 11-2003; 4-2004; 5-2004
8. T¹p chÝ thÞ trêng gi¸ c¶ vµ dù b¸o sè 9-2004
9. Niªn gi¸m thèng kª 2002; 2004
Nhµ xuÊt b¶n thèng kª
Phô lôc
Lêi nãi ®Çu 1
Néi dung 3
Ch¬ng 1: Lý luËn chung vÒ xuÊt khÈu g¹o 3
I. Thùc chÊt vµ vai trß ccña xuÊt khÈu g¹o 3
1. Thùc chÊt xuÊt khÈu 3
2.Vai trß cña xuÊt khÈu g¹o 4
II. §Æc ®iÓm xuÊt khÈu g¹o 6
1. §Æc ®iÓm vÒ s¶n xuÊt 6
2. §Æc ®iÓm vÒ xuÊt khÈu g¹o 7
III. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn xuÊt khÈu g¹o 8
1. Nh©n tè thÞ trêng 8
2. Nh©n tè vÒ c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ c«ng nghÖ cña s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm 9
3. Nhãm nh©n tè vÒ chÝnh s¸ch vÜ m« 9
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng vÒ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam 10
I. Thùc tr¹ng vÒ s¶n xuÊt chÕ biÕn lóa g¹o ë ViÖt Nam 10
1. S¶n xuÊt lóa g¹o 10
2. Thùc tr¹ng vÒ chÕ biÕn lóa g¹o 13
II. Thùc tr¹ng vÒ xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam 14
1. Sè lîng vµ kim ngh¹ch xuÊt khÈu 15
2. ChÊt lîng vµ chñng lo¹i g¹o 17
3. ThÞ trêng vµ gi¸ c¶ xuÊt khÈu 18
III. §¸nh gi¸ chung vÒ s¶n xuÊt xuÊt khÈu g¹o trong thêi gian qua 20
1. VÒ s¶n xuÊt chÕ biÕn 20
2. VÒ xuÊt khÈu 22
Ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Èy m¹nh xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam 25
I. Hoµn thiÖn viÖc tæ chøc kh©u trång lóa cung cÊp cho xuÊt khÈu 25
2. hoµn thiÖn kh©u tæ chøc nguån hµng cho xuÊt khÈu 29
3. ®Èy m¹nh ho¹t ®éng marketing trong xuÊt khÈu g¹o 31
4. ®æi míi mét soã chÝnh s¸ch vÜ m« 34
KÕt luËn 36
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 059. Xu7845t kh7849u g7841o t7841i Vi7879t Nam.Doc