Đề tài Hoàn thiện công tác hạch toán tiền lương và nâng cao hiệu quả quản lý lao động - Tiền lương ở công ty

b¶ng kª, gi÷a sæ c¸i víi b¶ng tæng hîp chi tiÕt. (7) C¨n cø vµo c¸c sè liÖu tõ nhËt ký chøng tõ, b¶ng kª, sæ c¸i vµ b¶ng tæng hîp chi tiÕt ®Ó lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. II.Thùc tr¹ng h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi. Trong c¸c nguån lùc cña doanh nghiÖp th× nguån lùc vÒ con ng­êi lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cã t¸c ®éng lín ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.§Ó cã ®­îc nh÷ng s¶n phÈm chÊt l­îng cao,®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng th× doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã mét ®éi ngò nh©n lùc cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ lµm viÖc cã hiÖu qu¶ cao.Trong giai ®o¹n ®æi míi,song song víi viÖc tæ chøc l¹i s¶n xuÊt,thay ®æi c¸ch thøc lµm viÖc,C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi còng ®ang tiÕn hµnh s¾p xÕp l¹i lao ®éng cho phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña C«ng ty,t¹o thuËn lîi cho c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng t¹i C«ng ty. Cã thÓ xem xÐt c¬ cÊu tr×nh ®é lao ®éng cña C«ng ty qua b¶ng d­íi ®©y (tÝnh ®Õn ®Çu n¨m 2001). Tr×nh ®é Sè c«ng nh©n Nam N÷ §¹i häc 94 55 39 Cao ®¼ng-Trung cÊp 74 30 44 CN kü thuËt 52 29 23 S¬ cÊp 6 6 Thùc tËp sinh 21 16 5 CNKT C«ng ty ®µo t¹o 33 22 11 §µo t¹o kh¸c 8 8 Ch­a ®µo t¹o 136 101 35 NghØ Ro 15 8 7 Tæng sè 439 261 178 B¶ng c¬ cÊu lao ®éng theo c¸c phßng ban. TT §¬n vÞ Tæng sè Trong ®ã N÷ 1 V¨n phßng 5 2 2 Tæ chøc nh©n sù -Tæ chøc hµnh chÝnh -B¶o vÖ Thanh LiÖt -B¶o vÖ Gi¶ng Vâ 42 8 23 11 5 2 3 3 KÕ ho¹ch 7 4 4 C¬ ®iÖn 4 1 5 Tµi vô 11 9 6 KCS 9 7 7 Hîp t¸c quèc tÕ 9 2 8 Kü thuËt 15 6 9 ThÞ tr­êng -Qu¶n lý -B¸n lÎ 17 3 14 10 10 Qu¶n lý vËt t­ -VËt t­ -L¸i xe -Kho -VËn chuyÓn 42 6 7 11 18 10 11 Qu¶n lý tiªu thô -Tiªu thô -Kho 11 5 6 6 12 Qu¶n trÞ -Qu¶n lý -B¸n hµng -NÊu ¨n -Y tÕ -VSCN -Tr«ng xe 19 2 2 7 6 2 18 13 X©y dùng c¬ b¶n 8 14 PX dÇu nhùa 20 4 15 PX s¬n c«ng nghiÖp 35 21 16 PX s¬n t­êng 17 5 17 PX s¬n cao cÊp 21 5 18 PX n¨ng l­îng 27 13 19 PX c¬ khÝ 100 37 Tæng sè 439 170 Trong sè 439 lao ®éng cña C«ng ty th× cã 105 ng­êi lµ lao ®éng gi¸n tiÕp,cßn l¹i lµ lao ®éng trùc tiÕp:334 ng­êi.Sè lao ®éng gi¸n tiÕp chiÕm 23,9%,tû lÖ nµy lµ t­¬ng ®èi hîp lý (tû lÖ lao ®éng gi¸n tiÕp chung trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc lµ 30%).Hä ph¶i bao qu¸t tµn bé mäi vÊn ®Ò cña C«ng ty tõ kh©u vÖ sinh,b¶o vÖ ®Õn viÖc qu¶n lý,t×m thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm. Qua b¶ng c¬ cÊu tr×nh ®é lao ®éng cña C«ng ty ta thÊy sè lao ®éng cã tr×nh ®é §¹i häc vµ Cao ®¼ng chiÕm khèi l­îng lín.§iÒu nµy thÓ hiÖn tr×nh ®é lao ®éng chung cña C«ng ty cao.Tuy nhiªn sè c«ng nh©n kü thuËt cña C«ng ty cßn h¹n chÕ.§©y lµ mét trong nh÷ng ®iÒu mµ C«ng ty ®ang quan t©m v× C«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt s¶n phÈm thuéc ngµnh ho¸ chÊt nªn rÊt cÇn cã mét ®«Þ ngò c«ng nh©n kü thuËt lµnh nghÒ ®«ng ®¶o,®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña c«ng viÖc. VÒ c¬ cÊu giíi tÝnh,phÇn lín lao ®éng cña C«ng ty lµ nam giíi (chiÕm 60%) rÊt phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña C«ng ty.Sè lao ®éng n÷ ph©n bè r¶i r¸c ë c¸c phßng ban,ph©n x­ëng song chñ yÕu lµm c¸c c«ng viÖc nhÑ nhµng phï hîp víi søc khoÎ cña phô n÷ nh­: ngåi bµn giÊy,nÊu ¨n,y tÕ,b¸n hµng... III.H¹ch to¸n nghiÖp vô vÒ tiÒn l­¬ng ë C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi. 1.H¹ch to¸n sè l­îng lao ®éng T¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi, sè lao ®éng qua tõng n¨m ®Òu cã sù .V× vËy,®Ó theo dâi sè lao ®éng cña C«ng ty m×nh vµ ®Ó cung cÊp th«ng tin cho qu¶n lý,mäi sù thay ®æi vÒ lao ®éng ë C«ng ty ®Òu ®­îc ph¶n ¸nh trªn sæ "NhËt ký lao ®éng".Sæ nµy ®­îc më ®Ó theo dâi sè l­îng lao ®éng cña c¶ C«ng ty vµ do phßng Tæ chøc nh©n sù qu¶n lý. C¨n cø ®Ó ghi sæ lµ c¸c chøng tõ ban ®Çu vÒ tuyÓn dông,thuyªn chuyÓn c«ng t¸c,nghØ h­u,hÕt h¹n hîp ®ång...C¸c chøng tõ nµy ®­îc phßng tæ chøc nh©n sù lËp mçi khi cã c¸c quyÕt ®Þnh t­¬ng øng vµ ®­îc ghi chÐp kÞp thêi vµo sæ "NhËt ký lao ®éng".Trªn c¬ së ®ã lµm c¨n cø cho viÖc tÝnh l­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c cho ng­êi lao ®éng d­îc chÝnh x¸c kÞp thêi. B¶ng t¨ng ,gi¶m sè l­îng lao ®éng cña C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi (trÝch NhËt ký lao ®éng) n¨m 2001. (trang sau) 2,H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng C«ng ty ¸p dông chÕ ®é ngµy lµm viÖc 8 giê vµ tuÇn lµm viÖc 6 ngµy (tuÇn lµm viÖc 48 giê) Trªn c¬ së t¨ng hiÖu suÊt c«ng t¸c vµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng C«ng ty thùc hiÖn lµm viÖc 40 giê. Trong n¨m 2001,s¸u th¸ng ®Çu C«ng ty ¸p dông sè ngµy c«ng chÕ ®é lµ 26 ngµy/th¸ng, s¸u th¸ng sau C«ng ty ¸p dông sè ngµy c«ng chÕ ®é lµ 22 ngµy/th¸ng nh»m t¨ng hiÖu suÊt c«ng t¸c. §Ó h¹ch to¸n thêi gian lao ®éng,C«ng ty sö dông "B¶ng chÊm c«ng" (mÉu sè 01-L§TL).B¶ng chÊm c«ng nµy dïng ®Ó theo dâi thêi gian lµm viÖc cña tõng ng­êi lao ®éng trong th¸ng do tõng phßng ban,ph©n x­ëng ghi hµng ngµy.Cuèi th¸ng,c¨n cø vµo sè thêi gian lao ®éng thùc tÕ,thêi gian nghØ theo chÕ ®é,kÕ to¸n phô tr¸ch lao ®éng tiÒn l­¬ng sÏ tÝnh ra sè tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho tõng ng­êi lao ®éng. Trªn b¶ng chÊm c«ng cã ghi râ: sè c«ng h­ëng l­¬ng s¶n phÈm; sè c«ng h­ëng l­¬ng thêi gian; sè c«ng ca III; sè c«ng cã ®éc h¹i; sè c«ng h­ëng phô cÊp ¨n ca; sè c«ng h­ëng BHXH... (BiÓu 1) *Tæng hîp sè c«ng lµm viÖc toµn C«ng ty th¸ng 10 -2001 TT §¬n vÞ Sè c«ng TG Sè c«ng SP Sè c«ng ¨n ca Sè c«ng BHXH 1 V¨n phßng 154 119 2 Tæ chøc 176 136 3 KÕ ho¹ch 110 85 3 . . . 10 DÇu nhùa 174 202 220 . . . 20 C¬ khÝ 156 298 236 21 N¨ng l­îng 150 184 192 2 Tæng céng 3872 4456 4840 19 *Tæng céng toµn doanh nghiÖp quý IV - 2001 TT Th¸ng Sè c«ng TG Sè c«ng SP Sè c«ng ¨n ca Sè c«ng BHXH 1 Th¸ng 10 3872 4456 4856 19 2 Th¸ng 11 3894 4365 4796 24 3 Th¸ng 12 3875 4370 4778 25 Tæng céng 11641 13191 14414 68 3.H¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng vµ thanh to¸n l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. §èi víi bé phËn h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm, kÕ to¸n C«ng ty c¨n cø vµo c¸c phiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm hoµn thµnh, b¶ng kª khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh. C¸c chøng tõ h¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng do ng­êi lËp ký,c¸n bé kiÓm tra kü thuËt x¸c nhËn,qu¶n ®èc hoÆc tæ tr­ëng ®¬n vÞ ký råi chuyÓn cho nh©n viªn h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng tæng hîp kÕt qu¶ cho toµn ®¬n vÞ,sau ®ã chuyÓn vÒ phßng kÕ to¸n lµm c¨n cø tÝnh l­¬ng. Sau khi tÝnh l­¬ng vµ c¸c kho¶n liªn quan, kÕ to¸n lËp "B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng" cho tõng ph©n x­ëng, tæ ®éi s¶n xuÊt dùa trªn kÕt qu¶ tÝnh l­¬ng cho ng­êi lao ®éng (mÉu sè 02-L§TL). Trªn b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng cã ghi râ:hÖ sè l­¬ng cÊp bËc,l­¬ng s¶n phÈm,l­¬ng thêi gian, c¸c kho¶n phô cÊp,c¸c kho¶n khÊu trõ vµ sè tiÒn ng­êi lao ®éng ®­îc lÜnh.B¶ng thanh to¸n l­¬ng ®­îc kÕ to¸n tr­ëng kiÓm tra x¸c nhËn, ký duyÖt vµ lµm c¨n cø thanh to¸n l­¬ng cho c«ng nh©n viªn. T¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi, viÖc thanh to¸n l­¬ng ®­îc chia lµm hai kú: Kú I:T¹m øng vµo ngµy mïng 1 hµng th¸ng (tèi thiÓu lµ 500000®/ng­êi) Kú II:Thanh to¸n nèt vµo ngµy 15 th¸ng sau. B¶ng thanh to¸n l­¬ng(BiÓu 2) *Tæng hîp thanh to¸n l­¬ng toµn C«ng ty th¸ng 10 - 2001. §¬n vÞ:1000® TT §¬n vÞ L­¬ng thêi gian L­¬ng s¶n phÈm Phô cÊp c¸c lo¹i ¡n ca Kho¶n kh¸c Tæng sè C¸c kho¶n khÊu trõ 1 V¨n phßng 2 Tæ chøc 3 KÕ ho¹ch . . . 10 DÇu nhùa 5750,8 9572,4 1620,8 ... ... 27968,8 756,0 . . . 20 C¬ khÝ 21 N¨ng l­îng Tæng céng 1357850 13632,0 *Tæng hîp toµn C«ng ty quý IV - 2001. TT Th¸ng Tæng sè thu nhËp ph¶i tr¶ CNV C¸c kho¶n khÊu trõ l­¬ng(6%) 1 Th¸ng10 1357850062 13632000 2 Th¸ng 11 1268743650 13531650 3 Th¸ng 12 1216712780 12955414 Tæng céng 3843306492 40119046 Cuèi quý,kÕ to¸n tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n nh­ sau: Nî TK 622,627,641,642 3843306492 Cã TK 334 3843306492 Nî TK 622,627,641,642 167162693(19% l­¬ng cÊp bËc) Nî TK 334 40119046(6% l­¬ng cÊp bËc) Cã TK 338 207281739(25% l­¬ng cÊp bËc) 4.H×nh thøc tr¶ l­¬ng t¹i C«ng ty. HiÖn nay,C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi ®ang ¸p dông hai h×nh thøc tr¶ l­¬ng ®ang ®­îc ¸p dông phæ biÕn ë n­íc ta lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm vµ tr¶ l­¬ng theo thêi gian. a,H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian. H×nh thøc nµy ®­îc ¸p dông ®èi víi nh©n viªn qu¶n lý,phôc vô...lµ nh÷ng ng­êi kh«ng trùc tiÕp t¹o ra s¶n phÈm.§ång thêi C«ng ty còng dïng h×nh thøc nµy ®Ó tÝnh tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt trong nh÷ng ngµy nghØ phÐp,nghØ lÔ tÕt,héi häp... C«ng thøc tÝnh l­¬ng theo thêi gian nh­ sau: Møc Møc l­¬ng tèi thiÓu x hÖ sè l­¬ng cÊp bËc Sè ngµy l­¬ng thêi = x lµm viÖc gian Sè ngµy lµm viÖc chÕ ®é thùc tÕ Møc l­¬ng tèi thiÓu C«ng ty ¸p dông lµ 210000®. Thêi gian nghØ phÐp,héi häp,häc tËp ®­îc h­ëng 100% l­¬ng cÊp bËc. Ngoµi tiÒn l­¬ng,C«ng ty cßn cã c¸c kho¶n: phô cÊp tr¸ch nhiÖm,phô cÊp ®éc h¹i.Nh©n viªn cña C«ng ty cßn ®­îc h­ëng b÷a ¨n ca trÞ gi¸ 4000® cho mét ngµy lµm viÖc vµ ®­îc tr¶ b»ng tiÒn. VÝ dô :TÝnh tiÒn l­¬ng cho nh©n viªn NguyÔn Ngäc ¶nh,ph©n x­ëng tæng hîp nhùa Alkyd trong th¸ng 10 - 2001 210000 x 4,1 -Møc l­¬ng th¸ng theo thêi gian = x 22 = 861000 (®). 22 -Phô cÊp tr¸ch nhiÖm : NguyÔn Ngäc ¶nh lµ qu¶n ®èc ph©n x­ëng nªn ®­îc h­ëng møc phô cÊp tr¸ch nhiÖm lµ:210000 x 0,3 = 63000(®) -Phô cÊp ®éc h¹i ®­îc h­ëng : 52900(®) -TiÒn ¨n ca : 17 x 4000 = 68000(®) Tæng thu nhËp cña nh©n viªn NguyÔn Ngäc ¶nh lµ: 861000+63000+52900+68000 = 1044900(®) Ngoµi ra, h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy cßn ®­îc ¸p dông víi c«ng nh©n h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm trong thêi gian nghØ phÐp,lÔ tÕt,héi häp ... VÝ dô: c«ng nh©n NguyÔn V¨n Hîp,ph©n x­ëng tæng hîp nhùa Alkyd,lµ c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt,h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm.Trong th¸ng 10 -2001 c«ng nh©n Hîp cã 6 ngµy nghØ gåm nghØ phÐp vµ nghØ ®i häp.Sè c«ng thêi gian mµ c«ng nh©n NguyÔn V¨n Hîp ®­îc h­ëng lµ 6 c«ng. 210000 x 2,65 Sè l­¬ng thêi gian ®­îc h­ëng = x 6 =151700(®) 22 Sau khi tÝnh l­¬ng cho tõng ng­êi,kÕ to¸n tiÒn l­¬ng lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng (xem l¹i BiÓu 2) b,H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm H×nh thøc nµy chØ ¸p dông ®Ó tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm.HiÖn nay,C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi ¸p dông tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ chø kh«ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n.V× s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®ßi hái c¶ tËp thÓ cïng lµm. C¨n cø ®Ó tÝnh l­¬ng s¶n phÈm lµ "B¶ng thanh to¸n l­¬ng s¶n phÈm" (BiÓu 3).Trong b¶ng nµy cã ghi râ tªn s¶n phÈm,sè l­îng vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tõng s¶n phÈm mµ ®¬n vÞ ®ã s¶n xuÊt ra.Tõ b¶ng thanh to¸n l­¬ng s¶n phÈm nµy,kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh l­¬ng s¶n phÈm cho tõng nh©n viªn dùa vµo sè c«ng s¶n phÈm cña tõng ng­êi. C«ng viÖc tÝnh l­¬ng ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: -TiÒn l­¬ng Khèi l­îng c«ng §¬n gi¸ s¶n phÈm = viÖc hoµn thµnh x tiÒn l­¬ng c¶ ®¬n vÞ c¶ ®¬n vÞ t­¬ng øng Tæng tiÒn l­¬ng s¶n phÈm c¶ ®¬n vÞ -§¬n gi¸ mét ngµy c«ng = Tæng sè c«ng lµm viÖc c¶ ®¬n vÞ = x -L­¬ng s¶n phÈm §¬n gi¸ mét Sè c«ng lµm viÖc mét c«ng nh©n ngµy c«ng cña c«ng nh©n ®ã BiÓu 3 B¶ng thanh to¸n l­¬ng s¶n phÈm Th¸ng 10 -2001 §¬n vÞ: Ph©n x­ëng tæng hîp nhùa Alkyd Tªn s¶n phÈm §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Ghi chó 1.AK02.§C3 2.AK02.§C3(B64) 3.AK02.CSC1 4.Xö lý n­íc th¶i 5.VÖ sinh,b¶o d­ìng thiÕt bÞ kg kg kg c«ng tÊn 18800 75200 37600 9 131,6 62000 62000 62000 10800 10000 1165600 4662400 2331200 97200 1316000 Tæng 9572400 Ng­êi lËp biÓu Qu¶n ®èc PX KCS L§TL Gi¸m ®èc duyÖt Nh­ vËy,qua biÓu trªn,tæng tiÒn l­¬ng s¶n phÈm cña ph©n x­ëng tæng hîp nhùa Alkyd lµ 9.572400 ®. C¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng (BiÓu 1) cã tæng sè c«ng h­ëng l­¬ng s¶n phÈm cña c¶ ph©n x­ëng lµ 202 c«ng. Ta cã 9572400 §¬n gi¸ mét ngµy c«ng = = 47388 » 47400 ®/c«ng 202 VÝ dô: C«ng nh©n NguyÔn V¨n Hîp ,ph©n x­ëng tæng hîp nhùa Alkyd cã sè c«ng s¶n phÈm lµ 17 c«ng.L­¬ng s¶n phÈm cña c«ng nh©n NguyÔn V¨n Hîp lµ: 47400 x 17 = 805800(®) Sau khi tÝnh l­¬ng cho tõng ng­êi, kÕ to¸n lËp "B¶ng thanh to¸n l­¬ng" (nh­ biÓu 2). KÕ to¸n tr­ëng xÐt duyÖt xong,thñ quü sÏ tiÕn hµnh tr¶ l­¬ng cho nh©n viªn. Mäi chøng tõ liªn quan ®Õn tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ®Òu ®­îc l­u gi÷ l¹i ®Ó ghi sæ s¸ch kÕ to¸n vµ ®Ó ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng cho c¸c ®èi t­îng. *S¬ ®å tæng hîp quy tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng. C¸c chøng tõ liªn quan ®Õn h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng Phßng tæ chøc xÐt duyÖt KÕ to¸n tiÒn l­¬ng tÝnh l­¬ng, lËp b¶ng thanh to¸n,b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng KÕ to¸n tr­ëng duyÖt. Gi¸m ®èc ký duyÖt Thñ quü chi tiÒn Phßng kÕ to¸n l­u chøng tõ vµ ghi sæ s¸ch IV.H¹ch to¸n c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 1.Kinh phÝ C«ng §oµn. Kinh phÝ C«ng §oµn ë C«ng ty ®­îc trÝch theo tû lÖ 2% trªn tæng sè l­¬ng cÊp bËc vµ c¸c kho¶n phô cÊp th­êng xuyªn. L­¬ng ®Ó trÝch HÖ sè l­¬ng C¸c lo¹i phô cÊp c¸c quü = 210000 x cÊp bËc + th­êng xuyªn (cho 1 CN/n¨m) cña CN ®ã (nÕu cã) Kinh phÝ C«ng §oµn do C«ng ty ®ãng vµ ®­îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh.C«ng ty nép 1% trªn tæng quü kinh phÝ C«ng §oµn ®Ó nép lªn cÊp trªn ®ã lµ Tæng C«ng ty Ho¸ chÊt ViÖt Nam. 2.B¶o hiÓm y tÕ. Quü nµy ®­îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch 3% trªn tæng l­¬ng cÊp bËc vµ phô cÊp th­êng xuyªn.Trong ®ã 2% do C«ng ty chÞu vµ tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh,1% do ng­êi lao ®éng ®ãng vµ tÝnh trõ vµo l­¬ng. §èi víi c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp,dï h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm nh­ng kho¶n trÝch nép vÉn tÝnh theo c¸ch trªn. 3.B¶o hiÓm x· héi Quü BHXH ë C«ng ty ®­îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch 20% tæng l­¬ng cÊp bËc vµ phô cÊp th­êng xuyªn.Trong ®ã: 15% do C«ng ty chÞu vµ tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh; 5% do ng­êi lao ®éng trùc tiÕp nép b»ng c¸ch trõ vµo l­¬ng. C¸c tr­êng hîp nghØ ®­îc h­ëng BHXH ph¶i cã c¸c chøng tõ hîp lÖ kÌm theo.C¸c chøng tõ nµy lµ c¨n cø ®Ó lËp B¶ng thanh to¸n BHXH cho c¸c phßng ban vµ cho toµn C«ng ty. VÝ dô: C«ng nh©n §inh Thu HuyÒn,ph©n x­ëng c¬ khÝ, trong th¸ng 11-2001 cã 2 ngµy nghØ èm ®­îc h­ëng BHXH.Chøng tõ ban ®Çu lµ "PhiÕu nghØ h­ëng BHXH". PhiÕu nghØ h­ëng BHXH Sè 62 Tæng C«ng ty MÉu C02-BH Ho¸ chÊt ViÖt Nam TC/C§KT Hä vµ tªn:§inh Thu HuyÒn . Tuæi 26 §¬n vÞ : Ph©n x­ëng c¬ khÝ. Tªn c¬ quan y tÕ Ngµy th¸ng kh¸m Lý do C¨n bÖnh Sè ngµy nghØ Y b¸c sÜ ký X¸c nhËn cña bÖnh viÖn Tæng sè Tõ ngµy §Õn ngµy BÖnh viÖn B¹ch Mai 13/11/01 §au bông Viªm hµnh t¸ trµng 2 13/11 14/11 C«ng nh©n §inh Thu HuyÒn cã sè ngµy nghØ lµ 2 ngµy nªn cã møc trî cÊp BHXH lµ 75% l­¬ng cÊp bËc. (NÕu sè ngµy nghØ < 3 ngµy ®­îc h­ëng 75% l­¬ng cÊp bËc. NÕu sè ngµy nghØ > 3 ngµy ®­îc h­ëng 70% l­¬ng cÊp bËc). HÖ sè l­¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n §inh Thu HuyÒn lµ 2,98. Trî cÊp BHXH ®­îc h­ëng lµ: 210000 x 2,98 x 0,75 x 2 = 42700(®) 22 Tõ PhiÕu nghØ h­ëng BHXH,lËp PhiÕu thanh to¸n BHXH (MÉu sau) PhiÕu thanh to¸n trî cÊp BHXH (NghØ èm, con èm, thùc hiÖn kÕ ho¹ch ho¸) Hä vµ tªn : §inh Thu HuyÒn Tuæi 26 NghÒ nghiÖp : C«ng nh©n §¬n vÞ c«ng t¸c: Ph©n x­ëng c¬ khÝ Thêi gian ®ãng BHXH: 5 n¨m TiÒn l­¬ng ®ãng BHXH th¸ng tr­íc khi nghØ: 625800® Sè ngµy ®­îc nghØ: 2 ngµy Trî cÊp: Møc 75% : 42700® Møc 70% : 0 Céng 42700® B»ng ch÷:Bèn m­¬i hai ngµn bÈy tr¨m ®ång. Ngµy th¸ng n¨m Ng­êi lÜnh tiÒn KÕ to¸n Ban chÊp hµnh Thñ tr­ëng ®¬n vÞ C«ng §oµn c¬ së Cuèi mçi quý kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c PhiÕu thanh to¸n BHXH,tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n nh­ sau: Nî TK 338 : 10780000® Cã TK 111: 10780000® (sè liÖu lÊy quý IV - 2001) 4.H¹ch to¸n tiÒn th­ëng cho ng­êi lao ®éng t¹i C«ng ty S¬n Tæng Hîp Hµ Néi. TiÒn th­ëng còng lµ mét trong nh÷ng nguån thu nhËp cña ng­êi lao ®éng,lµm cho ng­êi c«ng nh©n g¾n bã víi C«ng ty,cèng hiÕn cho C«ng ty m×nh nhiÒu h¬n c¶ vÒ tinh thÇn vµ tr¸ch nhiÖm. HiÖn nay,C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi ®ang ¸p dông 3 h×nh thøc th­ëng sau: -Th­ëng do chÊp hµnh tèt néi quy ®Ò ra cña C«ng ty nh­: ®i lµm ®Òu ®Æn ®óng giê,®¶m b¶o sè ngµy c«ng quy ®Þnh...Møc th­ëng kh«ng qu¸ 15% møc l­¬ng nhËn ®­îc. -Thu­ëng vµo c¸c ngµy lÔ lín víi c¸c møc th­ëng nh­ sau: Ngµy 1/5 : 50000®/ng­êi. Ngµy 8/3 : 30000®/ng­êi Ngµy 2/9 : 50000®/ng­êi Ngµy 1/1 : 60000®/ng­êi TÕt ©m lÞch: 150000®/ng­êi -Th­ëng cuèi n¨m nh»m khuyÕn khÝch,®éng viªn tinh thÇn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. C«ng ty chia tiÒn th­ëng tuú thuéc vµo møc ®é ®ãng gãp cña sè c«ng nh©n tõng bé phËn,sau ®ã mçi bé phËn l¹i chia cho tõng ng­êi theo møc ®é ®ãng gãp cña hä. C¸c lo¹i tiÒn th­ëng nµy ®­îc lÊy tõ quü khen th­ëng Cuèi quý,kÕ to¸n lËp B¶ng thanh to¸n tiÒn th­ëng cho ng­êi lao ®éng trong C«ng ty vµ ®Þnh kho¶n nh­ sau: Nî TK 431 134000000 Cã TK 334 134000000 Nî TK 334 134000000 Cã 111 134000000 V.H×nh thøc sæ tæng hîp h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ¸p dông t¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi . Nh­ ta ®· biÕt, C«ng ty ¸p dông h×nh thøc sæ tæng hîp lµ "NhËt ký chøng tõ". S¬ ®å h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng theo h×nh thøc nµy nh­ sau: *S¬ ®å sæ tæng hîp h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng. Chøng tõ gèc: B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng. B¶ng thanh to¸n tiÒn th­ëng B¶ng thanh to¸n BHXH C¸c chøng tõ thanh to¸n B¶ng ph©n bæ l­¬ng vµ BHXH NhËt ký chøng tõ sè 7 Cã TK 334,Cã TK 338 Sæ C¸i TK 334,TK 338 C¸c nghiÖp vô vÒ h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ë C«ng ty ph¸t sinh theo th¸ng.Cuèi th¸ng,dùa vµo khèi l­îng s¶n phÈm nhËp kho hay khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh,tõ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho mçi lo¹i s¶n phÈm,mçi b­íc c«ng viÖc,kÕ to¸n tÝnh ®­îc chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng chÞu chi phÝ.Cuèi mçi quý,kÕ to¸n míi tËp hîp c¸c chi phÝ nh©n c«ng cho tõng tµi kho¶nvµo B¶ng ph©n bæ l­¬ng vµ BHXH (BiÓu 4) C¨n cø vµo l­¬ng vµ BHXH tÝnh cho tõng bé phËn mµ kÕ to¸n ph©n bæ vµo c¸c kho¶n môc chi phÝ t­¬ng øng. L­¬ng cña bé phËn qu¶n lý ph©n bæ vµo TK 642 L­¬ng cña bé phËn b¸n hµng ph©n bæ vµo TK 641 L­¬ng cña bé phËn phôc vô ph©n bæ vµo TK 627 L­¬ng cña bé phËn s¶n xuÊt s¬n ph©n bæ vµo TK 6221 L­¬ng cña bé phËn s¬n c«ng tr×nh ph©n bæ vµo TK 6222 BiÓu 4 B¶ng ph©n bæ l­¬ng vµ BHXH Quý IV n¨m 2001 Ghi Cã TK Ghi Nî TK TK 334 TK338 Tæng céng chi phÝ cho CBCNV 1. TK 6221 2.TK 6222 3.TK 627 4.TK 641 5.TK 642 1510093072 237440800 754554764 220444684 1120773172 63272899 15918065 31615844 9236632 47119253 1573365971 253358865 786170608 229681316 1167892425 Tæng céng 3843306492 167162693 4010469185 Ngµy th¸ng n¨m Ng­êi lËp b¶ng KÕ to¸n tr­ëng (ký ,hä tªn) (ký , hä tªn) Tõ B¶ng ph©n bæ l­¬ng vµ BHXH,kÕ to¸n lÊy sè liÖu ghi trùc tiÕp vµo "NhËt ký chøng tõ sè 7" tµi kho¶n 334,338 theo sè ph¸t sinh bªn Cã cña c¸c tµi kho¶n nµy (BiÓu 5).Vµ tõ "NhËt ký chøng tõ sè 7",lÊy sè liÖu tæng hîp ®Ó ghi vµo Sè C¸i tµi kho¶n 334(BiÓu 6) vµ Sæ C¸i tµi kho¶n 338(BiÓu 7). VI.Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vµ qu¶n lý quü l­¬ng t¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi. 1.Quü l­¬ng vµ nguån h×nh thµnh. T¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi, quü tiÒn l­¬ng C«ng ty ®­îc h­ëng dùa trªn ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng Tæng C«ng ty Ho¸ chÊt ViÖt Nam giao cïng víi thùc hiÖn c¸c chØ tiªu t­¬ng øng víi ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng (tæng doanh thu tiªu thô s¶n phÈm). H»ng n¨m,c¨n cø vµo tÝnh chÊt s¶n xuÊt, c«ng ty x¸c ®Þnh nhiÖm vô n¨m kÕ ho¹ch b»ng chØ tiªu tæng doanh thu ®Ó x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. C«ng ty x¸c ®Þnh quü tiÒn l­¬ng n¨m kÕ ho¹ch theo c«ng thøc: åVkh = [L®b x TLmin x (Hcb +Hpc)] x 12 th¸ng Trong ®ã: L®b:lao ®éng ®Þnh biªn TLmin : møc l­¬ng tèi thiÓu Hcb :hÖ sè l­¬ng cÊp bËc b×nh qu©n Hpc :hÖ sè c¸c kho¶n phô cÊp l­¬ng b×nh qu©n ®­îc tÝnh trong ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. Nguån quü l­¬ng cña C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi bao gåm : quü tiÒn l­¬ng th¸ng,quý,n¨m vµ bæ sung tõ quü tiÒn l­¬ng cßn l¹i cña n¨m,quý,th¸ng tr­íc chuyÓn sang. Trong ®ã: Doanh thu §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng Quü l­¬ng th¸ng,quý,n¨m = tiªu thô x theo % s¶n phÈm doanh thu §Ó ®¶m b¶o quü tiÒn l­¬ng kh«ng v­ît qu¸ so víi quü tiÒn l­¬ng ®­îc h­ëng, dån chi quü l­¬ng vµo c¸c th¸ng cuèi n¨m hoÆc ®Ó dù phßng quü tiÒn l­¬ng qu¸ lín, tæng quü tiÒn l­¬ng hµng th¸ng ®­îc ph©n chia nh­ sau: -TiÒn l­¬ng tr¶ trùc tiÕp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn theo l­¬ng s¶n phÈm, l­¬ng thêi gian b»ng 76% tæng quü l­¬ng. -TiÒn th­ëng trong l­¬ng b»ng 12% tæng quü l­¬ng. -Quü dù phßng b»ng 12% tæng quü l­¬ng. VÝ dô: Dù kiÕn l­¬ng th¸ng 10 - 2001 nh­ sau: -Doanh thu tiªu thô 8.689.000.000® trong ®ã: 8.600.000.000® lµ doanh thu s¶n xuÊt s¬n (x 7%) 89.000.000® lµ doanh thu s¬n c«ng tr×nh (x 50%) -Quü l­¬ng tæng sè 8.600.000.000 x 7% = 602.000.000 89.000.000 x 50% = 44.500.000 646.500.000 Quü l­¬ng ®Ó l¹i lµm tiÒn th­ëng 646.500.000 x 12% = 77.580.000® Quü l­¬ng dù phßng: 77.580.000® Quü l­¬ng ®­îc chia: 646.500.000 - 155.160.000 = 491.340.000® Sö dông quü l­¬ng cßn l¹i cña quý III-2001:138.000.000® VËy tæng quü l­¬ng th¸ng 10 - 2001: 491.340.000 + 138.000.000 = 629.831.340® ë C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi,ho¹t ®éng s¶n xuÊt còng cã lóc th¨ng trÇm nªn C«ng ty dïng hÖ sè ®iÒu chØnh t¨ng thªm ®Ó ®iÒu chØnh thu nhËp tiÒn l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn sau khi ®· trõ c¸c kho¶n:l­¬ng s¶n phÈm,l­¬ng thêi gian,c¸c kho¶n phô cÊp. §iÒu chØnh thu nhËp Quü tiÒn l­¬ng cßn l¹i tiÒn l­¬ng mét CNV = møc hÖ sè 1 Tæng sè CNV trong danh s¸ch h­ëng l­¬ng 2.Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông quü l­¬ng ë C«ng ty. PhÇn lín sè tiÒn l­¬ng trÝch hµng th¸ng ®­îc dïng ®Ó chi tr¶ tiÒn l­¬ng c¬ b¶n,c¸c kho¶n phô cÊp,c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c...§Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông quü l­¬ng ë C«ng ty,ta xÐt mét sè chØ tiªu vÒ tiÒn l­¬ng cña C«ng ty nh­ sau: Gi¸ trÞ s¶n l­îng N¨ng suÊt lao ®éng = Sè lao ®éng b×nh qu©n kú Quü l­¬ng n¨m TiÒn l­¬ng b×nh qu©n th¸ng = Sè lao ®éng b×nh qu©n n¨m x 12 Gi¸ trÞ s¶n l­îng Søc s¶n xuÊt 1® tiÒn l­¬ng = Quü l­¬ng Lîi nhuËn Møc sinh lêi 1® tiÒn l­¬ng = Quü l­¬ng Cã thÓ tãm t¾t t×nh h×nh sö dông quü l­¬ng cña C«ng ty trong 3 n¨m : 1999,2000,2001 qua B¶ng ph©n tÝch tæng hîp sau: b¶ng ph©n tÝch tæng hîp tiÒn l­¬ng ChØ tiªu §¬n vÞ N¨m 1999 N¨m 2000 N¨m 2001 2000/99 (%) 01/2000 (%) 1.Quü tiÒn l­¬ng Tr.® 7886 8875 9834 112,5 110,8 2.Sè L§ b×nh qu©n ng­êi 398 420 443 105,5 105,4 3.Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng Tr.® 99630 123688 142000 124 114,8 4.Thu nhËp BQ th¸ng 1000® 1651 1761 1850 106,7 105 5.NSL§ b×nh qu©n Tr.® 250,3 294,5 320,5 117,6 108,8 6.Lîi nhuËn thùc hiÖn Tr.® 5500 5655 5780 102,8 102,2 7.Søc SX 1® tiÒn l­¬ng ®ång 12,6 13,9 14,4 110 103,6 8.Møc sinh lêi 1® TL ®ång 0,69 0,63 0,59 91,3 93,7 9.Doanh thu tiªu thô Tr.® 98056 107174 119500 109,3 111,5 T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch quü l­¬ng n¨m 2001 ChØ tiªu KÕ ho¹ch KÕ ho¹ch ®iÒu chØnh Thùc hiÖn % Thùc hiÖn so KH Quü l­¬ng 8900 9923 9834 99,1 Qua "B¶ng ph©n tÝch tæng hîp tiÒn l­¬ng",ta thÊy c¸c chØ tiªu nh×n chung ®Òu t¨ng ë c¸c møc ®é kh¸c nhau.Cô thÓ: Sè l­îng lao ®éng cña C«ng ty n¨m 2000 so víi n¨m 1999 vµ n¨m 2001 so víi n¨m 2000 liªn tôc t¨ng lÇn l­ît lµ 105,5% vµ 105,4%.§ång thêi gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng còng t¨ng (124% vµ 114,8%).Chøng tá C«ng ty vÉn tiÕp tôc më réng quy m« s¶n xuÊt,tuyÓn thªm nh©n viªn.Nh­ng xÐt vÒ c¬ cÊu th× sè lao ®éng gi¸n tiÕp ë C«ng ty t¨ng lµ chñ yÕu.§iÒu nµy cã thÓ sÏ kh«ng tèt cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña C«ng ty.HiÖn nay xu h­íng chung ë c¸c doanh nghiÖp lµ gi¶m bít sè lao ®éng gi¸n tiÕp.C«ng ty nªn quan t©m ®Õn ®iÒu nµy ®Ó ®iÒu chØnh lao ®éng cho hîp lý. Quü l­¬ng cña C«ng ty n¨m 2000 t¨ng so víi 1999 lµ 112,5% vµ n¨m 2001 so víi 2000 t¨ng 110,8% lµm cho thu nhËp b×nh qu©n th¸ng cña ng­êi lao ®éng t¨ng 106,7% vµ 105%.Nh­ vËy, thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng trong C«ng ty t¨ng kh¸ lín.Tuy nhiªn, tèc ®é t¨ng thu nhËp vÉn thÊp h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng (n¨ng suÊt lao ®éng n¨m 2000 so víi 1999 lµ 117,6% vµ 2001 so víi 2000 lµ 108,8%),®¶m b¶o ®­îc nguyªn t¾c cña qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng lµ tèc ®é t¨ng thu nhËp chËm h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.C«ng ty ®· ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cho c«ng nh©n nh­ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc,båi d­ìng thªm cho nh÷ng c¸n bé c«ng nh©n viªn lµm ca ba hoÆc lµm viÖc trong m«i tr­êng ®éc h¹i. §èi víi chØ tiªu søc s¶n xuÊt 1 ®ång tiÒn l­¬ng,chØ tiªu nµy n¨m 2000 so víi 1999 t¨ng 110% vµ n¨m 2001 so víi 2001 t¨ng 103,6%,chøng tá ng­êi lao ®éng lµm viÖc cã hiÖu qu¶ trªn c¬ së t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.Nh­ng chØ tiªu møc sinh lêi mét ®ång tiÒn l­¬ng l¹i gi¶m lÇn l­ît lµ 8,7% vµ 6,3%,nh­ vËy cã thÓ do C«ng ty vÉn ch­a thùc sù ¸p dông triÖt ®Ó c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ (cô thÓ lµ chi phÝ nh©n c«ng).Vµ c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng ch­a tèt còng cã ¶nh h­ëng tíi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. XÐt riªng chØ tiªu tæng quü l­¬ng cña C«ng ty,ta thÊy quü l­¬ng thùc hiÖn qua c¸c n¨m ®Òu t¨ng.NÕu chØ xÐt s¬ bé nh­ thÕ th× cã thÓ kÕt luËn lµ chi phÝ nh©n c«ng cña C«ng ty cã xu h­íng t¨ng vµ nh­ vËy sÏ lµ kh«ng tèt cho C«ng ty.Ta cÇn ph¶i xem xÐt c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chØ tiªu nµy. +Sè lao ®éng cña C«ng ty t¨ng nªn hÖ sè l­¬ng cÊp bËc b×nh qu©n cña C«ng ty cã sù thay ®æi.Quü l­¬ng t¨ng cã thÓ lµ do hÖ sè cÊp bËc l­¬ng b×nh qu©n t¨ng hay tr×nh ®é ng­êi lao ®éng t¨ng.§©y lµ nh©n tè kh¸ch quan. +S¶n l­îng vµ doanh thu tiªu thô cña C«ng ty t¨ng,lµ nguyªn nh©n chñ yÕu ¶nh h­ëng ®Õn tæng quü l­¬ng v× quü l­¬ng cña C«ng ty ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn doanh thu tiªu thô.Doanh thu t¨ng lµm cho quü l­¬ng t¨ng.Tuy nhiªn nÕu xÐt t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch quü l­¬ng n¨m 2001 ta thÊy quü l­¬ng thùc hiÖn so víi quü l­¬ng kÕ ho¹ch ®iÒu chØnh l¹i gi¶m 0,09%. Quü l­¬ng kÕ ho¹ch x Doanh thu thùc hiÖn Quü l­¬ng kÕ ho¹ch ®iÒu chØnh = Doanh thu kÕ ho¹ch VËy,xÐt mét c¸ch t­¬ng ®èi th× quü l­¬ng cña c«ng ty kh«ng t¨ng trong khi s¶n l­îng vµ doanh thu tiªu thô t¨ng.Cã thÓ C«ng ty ®· x©y dùng quü l­¬ng vµ ®iÒu chØnh møc tiÒn l­¬ng hîp lý. phÇn III Nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng,c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng vµ c¸c biÖn ph¸p t¨ng c­êng qu¶n lý quü l­¬ng t¹i C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi I.§¸nh gi¸ kh¸i qu¸t c«ng t¸c h¹ch to¸n lao ®éng ,tiÒn l­¬ng vµ t×nh h×nh sö dông lao ®éng ë C«ng ty. Qua thùc tÕ kh¶o s¸t vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi, vÒ chÕ ®é kÕ to¸n vµ c¸c quy ®Þnh Nhµ n­íc mµ C«ng ty ®ang ¸p dông,em xin cã mét vµi nhËn xÐt vÒ h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng cña Cong ty nh­ sau: 1.VÒ h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng. Nh×n chung,c«ng t¸c h¹ch to¸n lao ®éng,tiÒn l­¬ng,c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty ®­îc thùc hiÖn kh¸ chÆt chÏ,khoa häc.C¸c chÕ ®é kÕ to¸n míi do Nhµ n­íc ban hµnh(theo nghÞ ®Þnh 26,28/CP) ®­îc C«ng ty ¸p dông mét c¸ch kh¸ linh ho¹t,s¸ng t¹o,phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña C«ng ty.C«ng ty còng ®· tiÕn hµnh söa ®æi,bæ sung c¸c chÝnh s¸ch,chÕ ®é cho phï hîp víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña C«ng ty,víi tr×nh ®é cña nh©n viªn kÕ to¸n. HÖ thèng chøng tõ,sæ s¸ch kÕ to¸n vµ c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n ®­îc C«ng ty ¸p dông theo ®óng quy ®Þnh cña Nhµ n­íc.C«ng ty còng chÊp hµnh nghiªm chØnh nh÷ng quy ®Þnh chñ yÕu trong luËt lao ®éng vÒ tiÒn l­¬ng,phô cÊp,khen th­ëng,BHXH,BHYT,KPC§,thêi gian nghØ ng¬i,kû luËt cña Bé tµi chÝnh. C«ng t¸c h¹ch to¸n sè l­îng lao ®éng,thêi gian vµ kÕt qu¶ lao ®éng ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ ®óng kú dùa trªn c¸c c¨n cø x¸c ®¸ng lµ c¸c quyÕt ®Þnh tuyÓn chän,ngõng viÖc,th«i viÖc,chuyÓn c«ng t¸c...c¸c b¶ng chÊm c«ng cña tõng ®¬n vÞ bé phËn vµ c¸c PhiÕu bµn giao s¶n phÈm hoµn thµnh.C«ng viÖc h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng kh«ng chØ ®­îc thùc hiÖn duy nhÊt ë phßng kÕ to¸n mµ t¹i c¸c phßng ban,ph©n x­ëng,bé phËn kh¸c,ng­êi lao ®éng ®Òu cã thÓ kiÓm tra,®¸nh gi¸ ®­îc kÕt qu¶ c«ng viÖc cña m×nh còng nh­ møc thï lao m×nh ®­îc h­ëng.B¶ng chÊm c«ng ®­îc chÊm cong khai cho mäi ng­êi theo dâi. C«ng t¸c ph©n phèi thµnh qu¶ lao ®éng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty dùa trªn c¬ së c«ng b¨ng theo nguyªn t¾c: "Cã lµm cã h­ëng,lµm nhiÒu h­ëng nhiÒu,lµm tèt ®­îc th­ëng vµ ng­îc l¹i".Th«ng qua ®ã C«ng ty thùc hiÖn mét phÇn nguyªn t¾c ph©n phèi tiÒn l­¬ng theo lao ®éng, gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a lîi Ých ng­êi lao ®éng víi lîi Ých tËp thÓ. C«ng ty cã ®éi ngò c¸n bé kÕ to¸n cã tr×nh ®é chuyªn m«n kh¸ cao vµ liªn tôc ®­îc n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ ( hÇu hÕt c¸c c¸n bé kÕ to¸n cña C«ng ty ®Òu cã tr×nh ®é §¹i häc).C«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung vµ h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng nãi riªng ®· thùc hiÖn ®­îc chøc n¨ng cña nã lµ cung cÊp th«ng tin cho nhµ qu¶n lý mét c¸ch chÝnh x¸c ,®Çy ®ñ,kÞp thêi.H¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng tèt ®· trë thµnh mét c«ng cô khuyÕn khÝch c«ng nh©n viªn h¨ng say lµm viÖc ,x¸c ®Þnh ®óng ®­îc c¸c kho¶n chi phÝ vÒ nh©n c«ng vµ ph©n bæ cho ®óng ®èi t­îng.Xu h­íng ph¸t triÓn tíi cña C«ng ty lµ ®Çu t­ thªm trang thiÕt bÞ míi,®¶m b¶o ®iÒu kiÖn lµm viÖc tèt nhÊt cho c¸n bé c«ng nh©n viªn,nhê ®ã ng­êi lao ®éng cã kh¶ n¨ng ph¸t huy n¨ng lùc s¸ng t¹o cña m×nh vµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. H×nh thøc sæ kÕ to¸n "NhËt ký - chøng tõ mµ C«ng ty ®ang ¸p dông rÊt phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña C«ng ty vµ tr×nh ®é cña kÕ to¸n.C¸c mÉu sæ sö dông trong h×nh thøc nµy ë C«ng ty kh«ng ®Ëp khu«n m¸y mãc nh­ c¸c mÉu quy ®Þnh mµ dd­îc thiÕt lËp gän nhÑ h¬n. Quü tiÒn l­¬ng cña C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi ®­îc x¸c ®Þnh theo ®óng quy ®Þnh cña Tæng C«ng ty ho¸ chÊt ViÖt Nam .ViÖc ph©n phèi vµ sö dông quü l­¬ng ®­îc thùc hiÖn theo c¸c th«ng t­ quyÕt ®Þnh cña Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi.Ngoµi ra C«ng ty cßn tiÕn hµnh ®iÒu chØnh thu nhËp tiÒn l­¬ng trªn c¬ së c«ng b»ng b×nh ®¼ng nh»m khuyÕn khÝch lao ®éng giái,n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. Tuy nhiªn,bªn c¹nh nh÷ng mÆt tèt trªn C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi vÉn cßn cã nh÷ng tån t¹i mµ C«ng ty ®ang cè g¾ng ®Ó gi¶i quyÕt. Thø nhÊt: C«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n vÉn ®­îc thùc hiÖn theo ph­¬ng ph¸p thñ c«ng. Trong thêi ®¹i khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn nh­ ngµy nay,thêi ®¹i cña m¸y vi tÝnh th× viÖc thùc hiÖn kÕ to¸n thñ c«ng d­êng nh­ kh«ng cßn phï hîp. Nã ch­a ®¸p øng ®­îc viÖc cung cÊp th«ng tin mét c¸ch nhanh chãng,kÞp thêi vµ chÝnh x¸c nhÊt cho nhµ qu¶n lý.§ång thêi nã còng cã ¶nh h­ëng tíi tèc ®é vµ hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n.KÕ to¸n theo ph­¬ng ph¸p thñ c«ng yªu cÇu ph¶i cã sè l­îng nh©n viªn kÕ to¸n nhiÒu h¬n,do vËy mµ n¨ng suÊt lµm viÖc cña kÕ to¸n viªn kh«ng ®­îc cao. Thø hai: VÒ chøng tõ vµ sæ s¸ch kÕ to¸n. Nh×n chung,C«ng ty sö dông hÖ thèng chøng tõ vµ sæ s¸ch kÕ to¸n theo quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh nh­ng vÉn ch­a ®Çy ®ñ.Cô thÓ: VÒ chøng tõ kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n tÝnh tr¶ l­¬ng,C«ng ty kh«ng lËp "B¶ng ghi n¨ng suÊt c¸ nh©n " .§©y lµ mét lo¹i chøng tõ kh¸ quan träng,lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh n¨ng suÊt lao ®éng cña tõng ng­êi,dùa vµo ®ã ta míi biÕt ®­îc n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶ lµm viÖc thùc sù cña tõng c«ng nh©n viªn. VÒ sæ s¸ch kÕ to¸n , C«ng ty cßn thiÕu mét sè sæ s¸ch b¾t buéc theo chÕ ®é quy ®Þnh.VÝ dô nh­: QuyÕt ®Þnh 238/L§TBXH-Q§ cña Bé tr­ëng Bé lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi ngµy 8 th¸ng 4 n¨m 1997 ®· ban hµnh mÉu sæ l­¬ng ¸p dông thèng nhÊt trong ph¹m vi c¶ n­íc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc.Theo quyÕt ®Þnh nµy th× tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®Òu ph¶i cã Sæ l­¬ng ®Ó ghi c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng,thu nhËp ng­êi lao ®éng lµm c¬ së cho viÖc thanh tra,kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng,thuÕ thu nhËp theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc.Bªn c¹nh ®ã,viÖc thiÕt lËp mÉu sæ s¸ch kÕ to¸n cña C«ng ty mÆc dï gän nhÑ nh­ng ch­a ph¶n ¸nh ®­îc ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh.H¬n n÷a,kÕ to¸n chØ tËp hîp sè liÖu ®Ó ghi sæ theo tõng quý chø kh«ng theo th¸ng ph¸t sinh nªn sè liÖu ch­a mang tÝnh cËp nhËt. Thø ba: VÒ tÝnh tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. Ta thÊy,viÖc tÝnh tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ ë C«ng ty cã ®iÓm ch­a hîp lý.Qua phÇn thùc tr¹ng ë trªn th× tiÒn l­¬ng tr¶ cho tõng lao ®éng trong mçi ®¬n vÞ,bé phËn c¨n cø vµo l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ vµ ngµy c«ng thùc tÕ cña c«ng nh©n ®ã ®Ó ph©n chia.Víi c¸ch ph©n chia nh­ vËy,C«ng ty ®· mÆc nhiªn coi hiÖu suÊt mét ngµy c«ng lao ®éng cña c¸c c«ng nh©n lµ nh­ nhau mµ kh«ng c¨n cø g× ®Õn hÖ sè l­¬ng cÊp bËc cña hä (hÖ sè l­¬ng cÊp bËc C«ng ty chØ sö dông ®Ó tÝnh tr¶ l­¬ng thêi gian). Trªn thùc tÕ,tr×nh ®é cña tõng c«ng nh©n viªn lµ kh¸c nhau nªn tr¶ l­¬ng theo c¸ch nµy cã thÓ sÏ vi ph¹m nguyªn t¾c lµm theo n¨ng lùc h­ëng theo lao ®éng,tiÒn l­¬ng cßn mang tÝnh chÊt b×nh qu©n,ch­a g¾n víi n¨ng suÊt,chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc tõng ng­êi .C¸ch tr¶ l­¬ng nµy sÏ lµ thiÕu sãt nÕu nh­ ý thøc lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng kh«ng tèt. Thø t­: VÒ vÊn ®Ò tiÒn th­ëng. Chóng ta ®Òu biÕt,tiÒn th­ëng cã mét ý nghÜa rÊt lín ®èi víi ng­êi lao ®éng.NÕu nh­ sö dông tiÒn th­ëng mét c¸ch hîp lý nã sÏ trë thµnh c«ng cô h÷u hiÖu khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña m×nh,ph¸t minh ra nhiÒu s¸ng kiÕn míi.T¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi,t¸c dông cña tiÒn th­ëng ch­a ®­îc khai th¸c triÖt ®Ó.C«ng ty hÇu nh­ chØ ¸p dông tèt h×nh thøc th­ëng ®Þnh kú (vµo c¸c ngµy lÔ hoÆc cuèi n¨m).Lo¹i tiÒn th­ëng nµy mäi thµnh viªn trong C«ng ty ®Òu ®­îc h­ëng vµ h­ëng møc tiÒn nh­ nhau.C«ng ty ch­a chó träng nhiÒu ®Õn viÖc x©y dùng c¸c h×nh thøc th­¬ng th­êng xuyªn nh­: th­ëng thµnh tÝch,th­ëng n©ng cao n¨ng suÊt,th­ëng hoµn thµnh kÕ ho¹ch...Cã lÏ v× vËy mµ C«ng ty ch­a t¹o ra nhiÒu ®éng lùc thóc ®Èy ng­êi lao ®éng phÊn ®Êu h¬n. 2.VÒ hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng ë C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi Qua phÇn ®Æc ®iÓm vÒ lao ®éng cña C«ng ty ta thÊy tr×nh ®é lao ®éng chung cña C«ng ty t­¬ng ®èi cao.C«ng ty ®ang cã xu h­íng tuyÓn dông thªm nhiÒu nh©n viªn cã tr×nh ®é vµ n¨ng lùc ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña c«ng cuéc më réng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh.Sè l­îng lao ®éng cña C«ng ty kh«ng ngõng t¨ng lªn qua c¸c n¨m ,tõ n¨m 1999 ®Õn n¨m 2001 mçi n¨m t¨ng h¬n 5%.Víi mçi tr­êng hîp t¨ng hoÆc gi¶m c«ng nh©n viªn ®Òu ®­îc ghi chÐp kÞp thêi vµo "Sæ nhËt ký lao ®éng " cña C«ng ty do phßng tæ chøc qu¶n lý nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kÕ to¸n h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng.Khèi l­îng c«ng viÖc vµ yªu cÇu ®èi víi qu¶n lý lao ®éng còng ngµy cµng cao h¬n vµ khã kh¨n h¬n. Qua B¶ng ph©n tÝch tæng hîp vÒ tiÒn l­¬ng ta thÊy n¨ng suÊt lao ®éng n¨m 1999 lµ 250,3 triÖu/ng­êi/n¨m ®Õn n¨m 2000 lµ 294,5 tr/ng­êi/n¨m vµ ®Õn n¨m 2001 lµ 320 tr/ng­êi/n¨m.Thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng trong C«ng ty t¨ng tõ 1651000 ®/ng­êi/th¸ng n¨m 1999 ®Õn 1850000 ®/ng­êi/th¸ng n¨m 2001.Cã thÓ thÊy,møc thu nhËp b×nh qu©n cña c¸n bé c«ng nh©n viªn t¹i C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi kh¸ cao. Theo quy luËt n¨ng suÊt lao ®éng cËn biªn gi¶m dÇn th× khi s¶n xuÊt ®· æn ®Þnh, cø mét ng­êi lao ®éng t¨ng thªm n¨ng suÊt lao ®éng cña nguêi ®ã sÏ gi¶m dÇn so víi c¸c lao ®éng tr­íc.Nh­ng ë C«ng ty S¬n tæng hîp Hµ Néi, sè c«ng nh©n viªn n¨m 2000 vµ 2001 ®Òu t¨ng so víi n¨m tr­íc ®ã vµ n¨ng suÊt lao ®éng c¸c n¨m sau còng cao h¬n n¨m tr­íc liÒn kÒ vµ ®¶m b¶o ®óng nguyªn t¾c tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng b×nh qu©n chËm h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Nh­ vËy , c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông lao ®éng t­¬ng ®èi tèt. Tuy nhiªn khi ®i s©u nghiªn cøu t×nh h×nh sö dông vµ qu¶n lý lao ®éng t¹i C«ng ty thÊy vÉn cßn t×nh tr¹ng sau: C«ng t¸c tuyÓn dông, sö dông vµ ®µo t¹o lao ®éng ch­a chÆt chÏ hîp lý dÉn ®Õn t×nh tr¹ng thÇy nhiÒu h¬n thî tøc lµ sè lao ®éng cã tr×nh ®é §¹i häc kh¸ nhiÒu trong khi sè c«ng nh©n kü thuËt cã tay nghÒ cao l¹i thiÕu. C«ng ty bè trÝ, s¾p xÕp c«ng viÖc cho tõng lao ®éng ®«i khi cßn ch­a phï hîp víi tr×nh ®é vµ n¨ng lùc thùc sù cña hä. Khi ph©n c«ng lao ®éng, nhiÒu khi C«ng ty chØ quan t©m tíi b»ng cÊp cña ng­êi lao ®éng mµ ch­a quan t©m ®óng møc tíi kh¶ n¨ng lµm viÖc thùc sù cña hä. §iÒu nµy còng Ýt nhiÒu cã ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ lao ®éng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. ViÖc ®µo t¹o,n©ng cao tr×nh ®é cho ng­êi lao ®éng ®­îc C«ng ty quan t©m nh­ng ch­a ®­îc chó träng l¾m nªn chÊt l­îng ®µo t¹o ch­a cao. II.Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng ë C«ng ty s¬n Tæng hîp Hµ Néi. Tr­íc hÕt, muèn h¹ch to¸n tèt lao ®éng, tiÒn l­¬ng th× c«ng t¸c h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng ë C«ng ty ph¶i tu©n thñ theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh.Ngoµi ra, trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, viÖc hoµn thiÖn h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ph¶i ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu sau: - TiÒn l­¬ng lµ c«ng cô,®éng lùc thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, kÝch thÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. TiÒn l­¬ng ph¶i trë thµnh c«ng cô khuyÕn khÝch viÖc ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ sù s¸ng t¹o cña ng­êi lao ®éng TiÒn l­¬ng ph¶i ®¶m b¶o nhu cÇu sèng tèi thiÓu hµng ngµy cho ng­êi lao ®éng vµ tõng b­íc n©ng cao ®êi sèng cho hä. §¶m b¶o cung cÊp th«ng tin râ rµng,dÔ hiÓu cho ng­êi lao ®éng vµ c¸c ®èi t­îng quan t©m kh¸c. §Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng, n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý lao ®éng, tiÒn l­¬ng ë C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi, em xin cã mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt sau: Thø nhÊt: VÒ hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n. C«ng ty nªn ¸p dông ®Çy ®ñ c¸c lo¹i chøng tõ,®óng mÉu vµ sö dông cho ®óng ®èi t­îng theo hÖ thèng chøng tõ vµ chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. C¸c biÓu mÉu,biÓu b¶ng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i dËp khu«n m¸y mãc nh­ng ph¶i chøa ®ùng ®Çy ®ñ néi dung vµ ph¶n ¸nh toµn diÖn chÝnh x¸c c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. Bªn c¹nh "PhiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm hay c«ng viÖc hoµn thµnh" C«ng ty nªn sö dông thªm mÉu "B¶ng ghi n¨ng suÊt c¸ nh©n" ®Ó lµm c¨n cø tÝnh l­¬ng,th­ëng cho c«ng nh©n viªn. Thø hai: VÒ sæ s¸ch kÕ to¸n. Theo quyÕt ®Þnh 283/L§TBXH-Q§ cña Bé tr­ëng bé th­¬ng binh vµ x· héi th× tÊt c¶ c¸c doang nghiÖp Nhµ n­íc ®Òu ph¶i më Sæ l­¬ng.C«ng ty nªn thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh nµy,ph¶i më sæ l­¬ng theo mÉu ban hµnh (BiÓu 8), t¹o ®iÒu kiÖn thanh tra, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc. Trªn mÉu sæ l­¬ng cã ghi ®Çy ®ñ c¸c kho¶n ng­êi lao ®éng ®­îc nhËn còng nh­ c¸c kho¶n ph¶i trÝch nép theo tõng th¸ng. Dùa vµo c¸c néi dung ghi trong sæ l­¬ng cã thÓ biÕt ®­îc møc ®é chÊp hµnh chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng cña C«ng ty. Thø ba: VÒ c¸ch tÝnh tr¶ l­¬ng. ViÖc ph©n chia tiÒn l­¬ng theo c¸ch tÝnh l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ mµ C«ng ty ®ang ¸p dông cã nhiÒu ®iÓm bÊt hîp lý, kh«ng khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña hä. C«ng ty nªn ph©n chia l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ theo c¸ch chia theo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ vµ hÖ sè l­¬ng. Trong phÇn thùc tr¹ng (h×nh thøc tr¶ l­¬ng t¹i C«ng ty) ta biÕt tæng sè tiÒn l­¬ng s¶n phÈm cña ph©n x­ëng tæng hîp nhùa Alkyd lµ 9572400®. Cã thÓ tiÕn hµnh ph©n chia nh­ sau: Tr­íc hÕt tÝnh thêi gian quy ®æi cho tõng lao ®éng b»ng c¸ch lÊy sè c«ng s¶n phÈm nh©n víi hÖ sè l­¬ng . VÝ dô: TÝnh l­¬ng s¶n phÈm cho c«ng nh©n NguyÔn V¨n Hîp Thêi gian quy ®æi = 17 x 2,65 = 45,05 Tõ ®ã tÝnh tæng thêi gian quy ®æi cña c¶ ph©n x­ëng lµ:768,5 9572400 TÝnh tiÒn l­¬ng mét ®¬n vÞ thêi gian quy ®æi = = 12456 768,5 TiÒn l­¬ng s¶n phÈm cña c«ng nh©n NguyÔn V¨n Hîp = 45,05 x 12456 = 561142 ® Thø t­:VÒ c¸c h×nh thøc th­ëng. Ngoµi h×nh thøc th­ëng ®Þnh kú,C«ng ty nªn nghiªn cøu vµ thùc hiÖn h×nh thøc th­ëng th­êng xuyªn víi mét sè h×nh thøc phæ biÕn sau: Th­ëng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm: ¸p dông khi ng­êi lao ®éng gi¶m ®­îc tû lÖ sai háng so víi quy ®Þnh vµ hoµn thµnh v­ît møc nh÷ng lo¹i s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao. Møc th­ëng kh«ng qu¸ 50% gi¸ trÞ chªnh lÖch gi÷a kÕt qu¶ ng­êi lao ®éng lµm ®­îc so víi møc quy ®Þnh. Th­ëng tiÕt kiÖm vËt t­: chØ tiªu xÐt th­ëng lµ hoµn thµnh v­ît møc chØ tiªu tiÕt kiÖm vËt t­ nh­ng ph¶i b¶o ®¶m nh÷ng quy ph¹m kü thuËt, tiªu chuÈn chÊt l­îng,an toµn lao ®éng. Møc th­ëng tõ 30-40% gi¸ trÞ vËt t­ tiÕt kiÖm ®­îc. Thø n¨m: VÒ viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng. Nguyªn t¾c trong qu¶n lý lao ®éng lµ ph¶i lùa chän nh÷ng ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é, cã n¨ng lùc thùc sù vµ ph©n c«ng hä vµo ®óng c«ng viÖc phï hîp víi kh¶ n¨ng vµ nguyÖn väng cña hä. Nhµ qu¶n lý ph¶i th­êng xuyªn quan t©m, l¾ng nghe ý kiÕn cña nh©n viªn m×nh ®Ó cã nh÷ng c¶i tiÕn thÝch hîp, th­êng xuyªn båi d­ìng, trau dåi nh÷ng kiÕn thøc míi cho ng­êi lao ®éng ®Ó hä theo kÞp thêi ®¹i. HiÖn nay C«ng ty co quyÒn tù chñ trong viÖc thuª m­ín lao ®éng theo yªu cÇu cña m×nh nªn C«ng ty cÇn xem xÐt ®Ðn nh÷ng vÊn ®Ò sau: ViÖc tuyÓn chän nguêi lao ®éng ph¶i dùa trªn yªu cÇu cña c«ng viÖc vµ n¨ng lùc thùc sù cña ng­êi lao ®éng. Tèt nhÊt lµ C«ng ty nªn thùc hiÖn chÕ ®é thi tuyÓn nghiªm tóc. Cã nh­ thÕ C«ng ty míi chän ®­îc nh÷ng nh©n viªn giái, cã tµi. Sau khi tuyÓn chän ®­îc lao ®éng råi th× phßng tæ chøc nh©n sù cã nhiÖm vô ph¶i bè trÝ sao cho ®óng ng­êi ®óng viÖc. NÕu kh«ng lµm tèt vÊn ®Ò nµy sÏ g©y khã kh¨n cho ng­êi lao ®éng ®ång thêi c¶n trë ho¹t ®éng cña C«ng ty. Ngoµi ra C«ng ty còng nªn t¹o mäi ®iÒu kiÖn lao ®éng tèt nhÊt cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña m×nh nh­: thùc hiÖn chÕ ®é b¶o hé lao ®éng, båi d­ìng thªm ngoµi c¸c kho¶n phô cÊp th­êng xuyªn, ®¶m b¶o m¹ng l­íi an toµn lao ®éng vµ vÖ sinh lao ®éng nh»m kÝch thÝch ng­êi lao ®éng h¨ng say lµm viÖc, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng h¬n n÷a. Thø s¸u: VÒ c«ng t¸c ®µo t¹o lao ®éng. Trong thêi ®¹i khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn nhanh, nÕu C«ng ty kh«ng n¾m b¾t kÞp víi nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i th× sÏ nhanh chãng lçi thêi. Kh«ng v­¬n lªn lµm chñ khoa häc kü thuËt ®­îc th× C«ng ty sÏ thÊt b¹i trong ho¹t ®éng cña m×nh vµ trong c¹nh tranh. C«ng ty nªn tæ chøc c¸c ®ît huÊn luyÖn, ®µo t¹o th­êng xuyªn chuyªn m«n nghiÖp vô cho ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cña m×nh. C«ng ty cã thÓ øng dông hai h×nh thøc ®µo t¹o sau: §µo t¹o t¹i chç: c«ng ty nªn cã nh÷ng ®ît tËp huÊn ngay t¹i c«ng ty m×nh, do nh÷ng chuyªn gia ngoµi c«ng ty hoÆc c¸c nh©n viªn ®· ®­îc cö ®i häc ®Õn ®Ó truyÒn ®¹t nh÷ng kiÕn thøc míi nhÊt cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. §µo t¹o t¹i chç còng lµ dÞp ®Ó c¸n bé c«ng nh©n viªn gÆp gì th¶o luËn, trao ®æi kiÕn thøc, phæ biÕn kinh nghiÖm hoÆc cïng nhau gi¶i quyÕt nh÷ng v­íng m¾c. §µo t¹o ngoµi C«ng ty: C«ng ty cã thÓ göi nh÷ng c¸n bé c«ng nh©n viªn ­u tó, cã tr×nh ®é cao ra n­íc ngoµi hoÆc ®Õn c¸c trung t©m, c¸c viÖn kh¸c cã tÝnh chÊt ngµnh nghÒ gièng C«ng ty ®Ó nghiªn cøu, häc tËp, tiÕp thu nh÷ng c¸i míi, c¸i tèt vÒ øng dông t¹i C«ng ty m×nh. Nh÷ng ng­êi ®­îc cö ®i häc nµy sÏ vÒ truyÒn ®¹t l¹i cho toµn C«ng ty. Thùc tÕ ®· cho thÊy, tr×nh ®é cña nh©n viªn cµng cao th× ho¹t ®éng cña C«ng ty còng cµng cao. Ngoµi ra C«ng ty còng nªn th­êng xuyªn tæ chøc thi tay nghÒ cho c«ng nh©n. T¹o ra mét ®éi ngò c«ng nh©n kü thuËt cã tay nghÒ cao ®¸p øng ®­ùc yªu cÇu s¶n xuÊt trong lÜnh vùc ho¸ chÊt cña C«ng ty. Thø b¶y: VÒ viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý quü l­¬ng trong C«ng ty. T¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi, viÖc qu¶n lý quü l­¬ng còng ®­îc thùc hiÖn th«ng qua c¸ch tÝnh l­¬ng, tr¶ l­¬ng, x©y dùng c¸c quy chÕ vÒ ph©n phèi vµ sö dông quü l­¬ng dùa trªn c¸c chÕ ®é Nhµ N­íc ban hµnh. §Ó qu¶n lý tèt quü l­¬ng, C«ng ty cÇn ph¶i quan t©m ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò sau: C«ng ty nªn x©y dùng hÖ thèng ®Þnh møc lao ®éng mét c¸ch chi tiÕt cô thÓ. (§Ó s¶n xuÊt ra mét tÊn s¬n cÇn ph¶i cã bao nhiªu c«ng lao ®éng qu¶n lý,bao nhiªu c«ng lao ®éng gi¸n tiÕp). Lµm tèt kh©u nµy sÏ gióp C«ng ty sö dông ®­îc l­îng lao ®éng hîp lý, gi¶m tèi thiÓu nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt. Cã thÓ bæ sung, söa ®æi hoÆc x©y dùng míi c¸c ®Þnh møc lao ®éng vµ ®¨ng ký ®Þnh møc lao ®éng theo quy ®Þnh t¹i th«ng t­ sè 14/L§TBXH-TT ngµy 10/4/1997 cu¶ Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi. Thùc hiÖn viÖc x©y dùng quy chÕ tr¶ l­¬ng, tr¶ th­ëng theo h­íng dÉn t¹i v¨n b¶n sè 4320/L§TBXH-TL ngµy 29/12/1998 cña Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi ®Ó thùc hiÖn tr¶ l­¬ng ®óng víi kÕt qu¶ lao ®éng cña c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. Tr¸nh bÊt b×nh ®¼ng trong ph©n phèi thu nhËp. §Þnh kú tiÕn hµnh kiÓm tra néi bé c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng t¹i C«ng ty, kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch vÒ lao ®éng tiÒn l­¬ng theo c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. Cuèi cïng, vÒ ph­¬ng thøc thùc hiÖn kÕ to¸n. C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc cã quy m« s¶n xuÊt t­¬ng ®èi lín, khèi l­îng c«ng viÖc kÕ to¸n ®­îc thùc hiÖn kh¸ nhiÒu. C«ng ty nªn nghiªn cøu ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña C«ng ty m×nh, kh¶ n¨ng tµi chÝnh còng nh­ tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé kÕ to¸n ®Ó x©y dùng mét phÇn mÒm kÕ to¸n m¸y, trang bÞ thªm hÖ thèng m¸y vi tÝnh. §ång thêi ®µo t¹o, båi d­ìng tr×nh ®é kÕ to¸n m¸y cho kÕ to¸n viªn cho phï hîp víi ho¹t ®éng cña C«ng ty. Thùc hiÖn kÕ to¸n m¸y lµ rÊt phï hîp víi thêi ®¹i ph¸t triÓn ngµy nay, hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n sÏ ®­îc n©ng lªn rÊt nhiÒu. C«ng ty cã thÓ tham kh¶o h×nh thøc kÕ to¸n "NhËt ký chung". S¬ ®å tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n vµ c¸c mÉu sæ kÕ to¸n cña h×nh thøc nhËt ký chung Chøng tõ gèc Sæ nhËt ký chung Sæ c¸i B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh B¸o c¸o tµi chÝnh Sæ nhËt ký ®Æc biÖt Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt B¶ng tæng hîp chi tiÕt Ghi chó Ghi hµng ngµy Ghi ®Þnh kú hoÆc cuèi th¸ng Quan hÖ ®èi chiÕu kÕt luËn Trong mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®Ó ph¸t huy ®­îc vai trß vµ kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña ng­êi lao ®éng, c¸c nhµ qu¶n lý ph¶i t×m hiÓu râ ®éng c¬ lao ®éng còng nh­ c¸c nhu cÇu vÒ lîi Ých kinh tÕ cña hä. Tõ ®ã kh«ng ngõng x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch vÒ tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp cho phï hîp víi nhu cÇu vµ sù tån t¹i cña ng­êi lao ®éng. Mét nhµ qu¶n lý giái ph¶i biÕt kÕt hîp hµi hoµ lîi Ých c¸ nh©n víi lîi Ých tËp thÓ, gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a c¸c lo¹i lîi Ých nµy, trªn c¬ së ®ã t¹o ®éng lùc thóc ®Èy ng­êi lao ®éng lµm viÖc, t¨ng n¨ng suÊt. Víi sù chuyÓn ®æi kh«ng ngõng cña nÒn kinh tÕ x· héi, trong §¹i héi §¶ng lÇn thø VIII vµ gÇn ®©y trong kú häp thø X quèc héi kho¸ XI, §¶ng ta liªn tôc ®Ò ra c¸c chñ tr­¬ng nh»m hoµn thiÖn chÕ ®é tiÒn l­¬ng vµ ph©n phèi thu nhËp cho ng­êi lao ®éng trªn nguyªn t¾c c«ng b»ng, b×nh ®¼ng. §¸p øng mét phÇn yªu cÇu n©ng cao ®êi sèng x· héi cho ng­êi lao ®éng. Qua nghiªn cøu lý thuyÕt vµ t×m hiÓu thùc tÕ t¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi, em thÊy c«ng t¸c h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng ë C«ng ty ®­îc thùc hiÖn khoa häc,®óng chÕ ®é. MÆc dï cßn cã mét sè tån t¹i nhÊt ®Þnh cÇn gi¶i quyÕt nh­ng nh×n chung c«ng t¸c h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng ë C«ng ty ®ang dÇn ®­îc hoµn thiÖn vµ trë thµnh mét ®ßn bÈy gióp kÝch thÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc hiÖu qu¶ h¬n. Do thêi gian vµ tr×nh ®é cßn nhiÒu h¹n chÕ, luËn v¨n cña em khã tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, nh­ng dï sao em còng ®· cè g¾ng vµ lµm viÖc nghiªm tóc. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù chØ dÉn cña c¸c thÇy c«. Lêi cuèi, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o NguyÔn Minh Ph­¬ng ng­êi ®· trùc tiÕp h­íng dÉn em viÕt kho¸ luËn. Em còng xin c¶m ¬n c¸c b¸c, c¸c c« chó, c¸c anh chÞ trong C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi ®· cung cÊp tµi liÖu, t¹o ®iÒu kiÖn cho em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. Hµ Néi ngµy 10 th¸ng 5 n¨m 2002 Sinh viªn: NguyÔn YÕn Nhi danh môc tµi liÖu tham kh¶o H¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp vµ th­¬ng m¹i. Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh 1999 Chñ biªn: Ph¹m Quang KÕ to¸n tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp. Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh 1998 Chñ biªn: §Æng ThÞ Loan Lý thuyÕt h¹ch to¸n kÕ to¸n. Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh 1997 Chñ biªn: NguyÔn ThÞ §«ng C¸c v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ chÝnh s¸ch lao ®éng - tiÒn l­¬ng trong doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Së Lao ®éng Th­¬ng Binh vµ X· héi 2001 HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp Vô kÕ to¸n-Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh 1995 Gi¸o tr×nh: Qu¶n trÞ nh©n lùc Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh 2000 Gi¸o tr×nh: Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh 2000 Gi¸o tr×nh: Kinh tÕ chÝnh trÞ Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc 1997 NhËn xÐt cña C«ng ty s¬n tæng hîp hµ néi NhËn xÐt cña gi¸o viªn h­íng dÉn Môc lôc Trang Lêi më ®Çu 1 PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng vµ qu¶n lý quü l­¬ng trong doanh nghiÖp 3 I. Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt kinh tÕ cña tiÒn l­¬ng. 3 1. Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l­¬ng. 3 2. C¸c chøc n¨ng cña tiÒn l­¬ng. 5 3. C¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña tiÒn l­¬ng 6 4. C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng trong doanh nghiÖp 8 4.1. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 8 4.2. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian. 9 II. Quü tiÒn l­¬ng. 11 1. Kh¸i niÖm quü l­¬ng vµ nguån h×nh thµnh quü l­¬ng 11 2. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh quü l­¬ng 12 III. C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. 15 1. B¶o hiÓm x· héi 15 2. B¶o hiÓm y tÕ. 15 3. Kinh phÝ C«ng §oµn 16 4. C¸c kho¶n thu nhËp kh¸c 16 IV. H¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. 18 1. H¹ch to¸n chi tiÕt 18 a, H¹ch to¸n sè l­îng lao ®éng 18 b, H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng 19 c, H¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng 19 d, TÝnh l­¬ng, th­ëng cho ng­êi lao ®éng 20 2. H¹ch to¸n tæng hîp tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 21 a, Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông 21 b, Tæng hîp ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 23 c, KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 24 V. Tæ chøc hÖ thèng sæ h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 27 VI. Ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý quü l­¬ng cña doanh nghiÖp vµ c¸c biÖn ph¸p n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. 30 1. HÖ thèng chØ tiªu ph©n tÝch. 30 2. C¸c biÖn ph¸p t¨ng c­êng qu¶n lý quü l­¬ng vµ n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. 32 PhÇn II: Thùc tr¹ng h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ë C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi 34 I. §Æc ®iÓm chung cña C«ng ty 34 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty 34 2. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý 36 3. §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm 39 4. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi 41 II. Thùc tr¹ng h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ë C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi 44 III. H¹ch to¸n nghiÖp vô tiÒn l­¬ng ë C«ng ty 46 1. H¹ch to¸n sè l­îng lao ®éng 46 2. H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng 48 3. H¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng vµ thanh to¸n l­¬ng cho ng­êi lao ®éng 50 4. H×nh thøc tr¶ l­¬ng t¹i C«ng ty 54 IV. H¹ch to¸n c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 57 1. Kinh phÝ C«ng ®oµn 57 2. B¶o hiÓm y tÕ 58 3. B¶o hiÓm x· héi 58 4. H¹ch to¸n tiÒn th­ëng cho ng­êi lao ®éng t¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi 60 V. H×nh thøc sæ tæng hîp h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ¸p dông t¹i C«ng ty 61 VI. Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vµ qu¶n lý quü l­¬ng t¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi 63 1. Quü l­¬ng vµ nguån h×nh thµnh 63 2. Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông quü l­¬ng 64 PhÇn III: Nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng vµ c¸c biÖn ph¸p t¨ng c­êng qu¶n lý quü l­¬ng t¹i C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi 68 I. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t c«ng t¸c h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ t×nh h×nh sö dông lao ®éng ë C«ng ty 68 1. VÒ h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn, l­¬ng 68 2. VÒ hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng ë C«ng ty 71 II. Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng ë C«ng ty S¬n Tæng hîp Hµ Néi 73 KÕt luËn 79