Giải pháp thu hút các nhà đầu tư tổ chức trên thị trường chứng khoán Việt Nam

uùt ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc. 2.4.1.2 Moâi tröôøng phaùp lyù Heä thoáng vaên baûn phaùp lyù veà khuyeán khích ñaàu tö ñaõ ñöôïc ban haønh vaø daàn hoaøn thieän nhö: Luaät Khuyeán khích ñaàu tö trong nöôùc, Luaät Khuyeán khích ñaàu tö nöôùc ngoaøi, Luaät doanh nghieäp, taïo haønh lang phaùp lyù thoâng thoaùng hôn cho nhaø ñaàu tö trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc, ñoàng thôøi daàn daàn tieán tôùi phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá. Vieäc ban haønh Nghò ñònh 144/2003/NÑ-CP ngaøy 28/11/2003 veà Chöùng khoaùn vaø TTCK bao goàm nhöõng qui ñònh môùi taïo ñieàu kieän thuaän lôïi hôn cho vieäc nieâm yeát cuûa caùc coâng ty, söï vaän haønh cuûa thò tröôøng, vaø yeâu caàu baûo veä nhaø ñaàu tö. Beân caïnh ñoù, Nghò ñònh ñaõ cho pheùp ña daïng hoùa caùc loaïi hình quyõ ñaàu tö chöùng khoaùn ñeå coù theå khuyeán khích moïi taàng lôùp, töø nhaø ñaàu tö nhoû leû ñeán nhaø ñaàu tö toå chöùc tham gia TTCK. Thoâng tö 100/2004/TT-BTC veà caùc loaïi thueá treân TTCK ñaõ giaûi quyeát ñöôïc gaàn nhö ñaày ñuû taát caû caùc khuùc maéc veà thueá cho caùc nhaø ñaàu tö treân TTCK, ñaëc 56 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn bieät laø thueá thu nhaäp trong hoaït ñoäng giao dòch chöùng khoaùn. Thoâng tö ñöa ra chính saùch thueá roõ raøng, ñôn giaûn vaø nhaát quaùn ñoái vôùi caùc toå chöùc ñaàu tö, phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá. Ñaây cuõng laø moät tieàn ñeà quan troïng ñeå taêng cöôøng thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 2.4.1.3 Chính saùch coå phaàn hoùa Chuû tröông ñoåi môùi veà moïi maët cuûa Chính phuû Vieät Nam, ñaëc bieät laø ñoåi môùi cô cheá quaûn lyù kinh teá ñaõ ñöôïc nhaán maïnh töø sau Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù VI. Trong ñoù, CPH laø moät trong nhöõng giaûi phaùp nhaèm caûi caùch khu vöïc kinh teá quoác doanh, naâng cao naêng löïc saûn xuaát kinh doanh cho caùc doanh nghieäp, goùp phaàn huy ñoäng voán nhaøn roãi trong daân chuùng vaøo quaù trình saûn xuaát kinh doanh, ñaõ ñöôïc xaùc ñònh trong Nghò quyeát cuûa Ñaûng, Quoác hoäi vaø cuûa Chính phuû. Nghò ñònh 64/2002/NÑ-CP cuûa Chính phuû ngaøy 19/06/02 veà vieäc chuyeån ñoåi DNNN thaønh coâng ty coå phaàn ra ñôøi ñaõ thuùc ñaày nhanh tieán trình CPH caùc DNNN. Naêm 2003, caû nöôùc ñaõ tieán haønh CPH ñöôïc 450 doanh nghieäp, taêng gaáp 3,2 laàn so vôùi naêm 2002. Ñeán cuoái naêm 2004, theo Boä Taøi chính, caû nöôùc ñaõ tieán haønh coå phaàn hoùa ñöôïc 2.307 coâng ty, vôùi toång soá voán ñieàu leä ñaêng kyù treân 22 ngaøn tyû ñoàng. Tieán trình CPH ñöôïc thöïc hieän nhanh choùng laø keát quaû cuûa taùc ñoäng tích cöïc töø nhöõng chuû tröông chính saùch khuyeán khích cuûa Chính phuû thoâng qua caùc öu ñaõi veà thueá, chính saùch giaûi quyeát veà quyeàn lôïi cho ngöôøi lao ñoäng, caùch thöùc ñònh giaù taøi saûn doanh nghieäp…, cuøng vôùi söï taùc ñoäng khoâng nhoû cuûa söï ra ñôøi TTGDCK Tp.HCM. Beân caïnh ñoù, Nghò ñònh 38/2003/NÑ-CP cuûa Chính phuû cuõng ñaõ xem xeùt cho pheùp vieäc thöïc hieän chuyeån ñoåi moät soá doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi sang hình thöùc coâng ty coå phaàn vaø nieâm yeát, laøm taêng khoái löôïng haøng hoùa cho TTCK. Theo döï kieán, Chính phuû seõ phoái hôïp vôùi Boä keá hoaïch Ñaàu tö vaø caùc Boä ngaønh coù lieân quan tieán haønh thí ñieåm CPH treân 20 doanh nghieäp coù voán ñaàu 57 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn tö nöôùc ngoaøi, vaø trong giai ñoaïn 1 seõ trieån khai vieäc nieâm yeát cho moät soá doanh nghieäp vôùi quy moâ voán cuûa moãi doanh nghieäp öôùc tính khoaûn 10 trieäu USD. Roõ raøng vôùi toác ñoä ñaåy nhanh tieán trình CPH caùc DNNN trong caùc naêm tôùi cuøng vôùi caùc chuû tröông cho pheùp chuyeån ñoåi caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi thaønh coâng ty coå phaàn ñaõ phaàn naøo laøm cho TTCK trôû neân soâi ñoäng hôn, vaø dó nhieân cô hoäi ñaàu tö vaøo caùc doanh nghieäp CPH coù chaát löôïng toát laø raát thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc. 2.4.2 Khoù khaên 2.4.2.1 Moâi tröôøng kinh teá Maëc duø thu nhaäp tính theo ñaàu ngöôøi taêng gaáp ñoâi trong 10 naêm, nhöng nhìn chung thu nhaäp cuûa ngöôøi daân Vieät Nam so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc coøn thaáp. Chính phuû Vieät Nam chöa coù chính saùch phuø hôïp ñeå khai thaùc nguoàn löïc taøi chính trong daân. Nguoàn voán trong daân bò phaân taùn ñeå ñaàu tö vaøo caùc taøi saûn thay theá nhö tieàn göûi ngaân haøng, ñaàu tö baát ñoäng saûn, ngoaïi teä… Hieän nay tyû leä ñaàu tö vaø chöùng khoaùn coøn quaù nhoû beù, toång giaù trò thò tröôøng môùi chieám khoaûng 3,5% GDP (neáu tính rieâng coå phieáu theo thoâng leä quoác teá thì tyû leä naøy chæ laø 0,65%). Vì vaäy, thò tröôøng chöa thöïc söï trôû thaønh keânh huy ñoäng voán trung vaø daøi haïn cho ñaàu tö phaùt trieån. 2.4.2.2 Moâi tröôøng phaùp lyù Caùc quy ñònh phaùp luaät veà chöùng khoaùn vaø TTCK tuy ñaõ ñöôïc ñieàu chænh, söûa ñoåi trong thôøi gian gaàn ñaây nhöng hieän thôøi vaãn chöa ñoàng boä vaø tính hieäu löïc chöa cao. Hieän taïi, vaãn chöa coù moät boä luaät thoáng nhaát quy ñònh vieäc phaùt haønh chöùng khoaùn ra coâng chuùng cuûa caùc doanh nghieäp. Chaúng haïn nhö caùc coâng ty coå phaàn thì coù theå phaùt haønh coå phieáu theo Luaät doanh nghieäp, caùc ngaân haøng thöông maïi coå phaàn thì phaùt haønh coå phieáu theo Luaät caùc Toå chöùc tín duïng vaø phaûi xin pheùp Ngaân haøng Nhaø nöôùc, caùc doanh nghieäp coå phaàn hoùa thì thöïc 58 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn hieän theo Nghò ñònh 64 cuûa Chính phuû veà coå phaàn hoùa caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc. Coù quaù nhieàu cô quan cuøng chòu traùch nhieäm quaûn lyù veà vieäc phaùt haønh chöùng khoaùn ra coâng chuùng ñaõ gaây luùng tuùng cho caùc doanh nghieäp khi muoán phaùt haønh chöùng khoaùn ra coâng chuùng, vaø khoâng ñaûm baûo ñöôïc hieäu quaû cuûa coâng taùc quaûn lyù Nhaø nöôùc ñoái vôùi vieäc phaùt haønh chöùng khoaùn ra coâng chuùng. Ñieàu naøy ñaõ gaây khoù khaên cho coâng taùc taïo haøng hoùa cho TTCK. Ngoaøi ra, vieäc quy ñònh veà tyû leä sôû höõu coå phaàn cuûa nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi toái ña laø 30% gaây khoù khaên cho hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc nöôùc ngoaøi. Nhö vaäy xeùt treân phöông dieän khuoân khoå luaät phaùp, trôû ngaïi lôùn nhaát hieän nay laø TTCK chöa coù ñöôïc moät Luaät Chöùng khoaùn toaøn dieän vaø ñaày ñuû. Lónh vöïc chöùng khoaùn vaø TTCK coøn chòu söï ñieàu chænh cuûa caùc vaên baûn phaùp luaät khaùc nhö Luaät doanh nghieäp, Luaät Toå chöùc tín duïng, Luaät Kinh doanh baûo hieåm, Luaät phaù saûn. Do vò theá phaùp lyù cuûa NÑ144 thaáp hôn caùc Luaät lieân quan vaø moâi tröôøng phaùp lyù hieän haønh coøn chöa ñaày ñuû thì nhöõng baát caäp, xung ñoät giöõa caùc vaên baûn phaùp luaät lieân quan ñeán TTCK laø ñieàu khoù traùnh khoûi. 2.4.2.3 Theå cheá thò tröôøng Xeùt töø goùc ñoä thu huùt voán ñaàu tö thì nhöõng haïn cheá veà maët theå cheá thò tröôøng laø moät trôû ngaïi ñaùng keå, khoâng chæ treân phöông dieän ñaûm baûo an toaøn cho chu trình löu chuyeån voán ñaàu tö maø coøn treân phöông dieän duy trì tính toaøn veïn cuûa thò tröôøng vaø nieàm tin cuûa coâng chuùng ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc. Ñoái vôùi moät thò tröôøng môùi hình thaønh vaø phaùt trieån thì vieäc chöa coù ñöôïc moät theå cheá thò tröôøng hoaøn chænh laø ñieàu taát yeáu. Söï vaéng maët cuûa caùc toå chöùc töï quaûn, toå chöùc ñònh möùc tính nhieäm, trung taâm löu kyù vaø thanh toaùn buø tröø chöùng khoaùn, phaïm vi hoaït ñoäng coøn haïn heïp vaø tính chuyeân moân hoùa chöa cao cuûa caùc coâng ty Chöùng khoaùn, söï haïn cheá trong tö caùch ñoäc laäp cuûa cô quan quaûn lyù chöùng khoaùn laø nhöõng ñieåm yeáu khieán cho caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc cuõng nhö nöôùc ngoaøi coi vieäc ñaàu tö vaøo TTCK mang tính maïo hieåm. Beân caïnh ñoù, söï thieáu hoaøn thieän trong theå cheá thò tröôøng cuõng khieán cho nhaø ñaàu tö trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi gaëp phaûi nhöõng khoù khaên trong vieäc ra quyeát ñònh ñaàu tö vaø phaûi ñoái maët vôùi ruûi ro. 2.4.2.4 Quy moâ TTCK Vieät Nam coøn quaù nhoû 59 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn Ñeán cuoái thaùng 12/2004, TTCK Vieät Nam môùi chæ coù 26 coâng ty nieâm yeát vôùi toång giaù trò thò tröôøng coå phieáu coù 3.913 tyû ñoàng. Tuy nhieân toång giaù trò giao dòch coå phieáu chæ ñaït 1.970 tyû ñoàng (xem bảng 2.11) laøm cho heä soá quay voøng voán treân TTCK Vieät Nam chỉ ñaït 0,5 voøng, theå hieän tính thanh khoaûn thò tröôøng raát thaáp. Cho ñeán nay, chöa moät coâng ty naøo söû duïng TTCK laø nôi huy ñoäng voán thoâng qua vieäc phaùt haønh coå phieáu laàn ñaàu ra coâng chuùng (IPO). Baûng 2.11: Thoáng keâ tình hình giao dòch CK treân TTCK Vieät Nam Naêm 2000 2001 2002 2003 2004 Soá phieân giao dòch 66 151 236 247 250 Giaù trò giao dòch coå phieáu (trieäu ñ) 90.215 964.020 959.330 502.022 1.970.970 Giaù trò giao dòch traùi phieáu (trieäu ñ) 2.053 70.701 121.562 2.496.299 17.883.280 Giaù trò giao dòch VF1 (trieäu ñ) 0 0 0 0 32.900 Toång giaù trò giao dòch (trieäu ñ) 92.268 1.034.721 1.080.892 2.998.321 19.887.150 (Nguoàn: TTGDCK Tp.HCM) Tính ñeán nay, maëc duø soá löôïng DNNN thöïc hieän coå phaàn hoùa taêng nhanh. Song, tyû leä coå phaàn baùn ra ngoaøi doanh nghieäp coøn thaáp. Ñoù laø do vieäc coå phaàn hoùa coøn “kheùp kín”, do duy trì hình thöùc Nhaø nöôùc naém giöõ coå phaàn chi phoái ôû ñaïi ña soá DNNN ñöôïc coå phaàn hoùa. Soá löôïng ngöôøi ñaàu tö tham gia thò tröôøng coøn quaù ít. Tính ñeán cuoái naêm 2004, coù 20.300 taøi khoaûn giao dòch ñöôïc môû taïi caùc coâng ty chöùng khoaùn (bảng 2.3). Tuy nhieân, soá löôïng taøi khoaûn thöïc söï coù giao dòch ít hôn raát nhieàu. Ñieàu naøy cho thaáy TTCK Vieät Nam chöa thu huùt ñöôïc söï quan taâm cuûa coâng chuùng ñaàu tö. 2.4.2.5 Nhöõng tieâu chuaån veà keá toaùn, kieåm toaùn vaø baùo caùo taøi chính Hieän nay, vaãn chöa coù moät heä thoáng chuaån möïc ñaày ñuû veà keá toaùn, kieåm toaùn, baùo caùo taøi chính vaø yeâu caàu coâng boá thoâng tin cuûa caùc doanh nghieäp. Tính chính xaùc vaø ñoä tin caäy trong caùc baùo caùo taøi chính cuûa caùc coâng ty Vieät Nam 60 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn chöa cao, thaäm chí caùc baùo caùo taøi chính ñaõ ñöôïc kieåm toaùn cuõng chöa thaät söï ñaùng tin caäy (tröôøng hôïp cuûa Coâng ty coå phaàn Ñoà hoäp Haï Long). Ñieàu naøy taïo söï khoâng an taâm cho caùc nhaø ñaàu tö khi ñaàu tö treân TTCK. Ngoaøi ra, caùc quy ñònh veà coâng boá thoâng tin môùi chæ baét buoäc ñoái vôùi caùc coâng ty nieâm yeát. Trong khi caùc coâng ty chöa nieâm yeát chöa bò baét buoäc phaûi coâng khai thoâng tin. Ñaây laø trôû ngaïi raát lôùn khi caùc nhaø ñaàu tö muoán tieáp caän thoâng tin ñeå ra quyeát ñònh ñaàu tö. Toùm laïi, qua phaân tích tình hình cuûa TTCK Vieät Nam vaø thöïc traïng hoaït ñoäng ñaàu tö chöùng khoaùn cuûa caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân TTCK hieän nay, chuùng ta thaáy raèng TTCK Vieät Nam ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån khaû quan. Tuy nhieân, beân caïnh ñoù, vaãn coøn nhöõng maët haïn cheá gaây taâm lyù deø daët cho nhaø ñaàu tö khi tham gia thò tröôøng, ñoù laø: - Heä thoáng cheá ñoä chính saùch vaø khung phaùp lyù cho söï phaùt trieån cuûa TTCK vaãn chöa hoaøn thieän vaø chöa thöïc söï ñoàng boä. - Quy moâ phaùt trieån thò tröôøng chöa ñöôïc nhö mong ñôïi, cuï theå nhö coâng taùc phaùt trieån haøng hoùa cho TTCK coøn gaëp nhieàu khoù khaên, chaát löôïng hoaït ñoäng vaø cung caáp dòch vuï treân TTCK chöa cao. - Chaát löôïng coâng taùc coâng boá thoâng tin, chaát löôïng hoaït ñoäng cuûa TTGDCK cuõng nhö caùc thaønh vieân thò tröôøng coøn haïn cheá. Caùc bieåu hieän vi phaïm treân thò tröôøng ôû moät soá coâng ty nieâm yeát ñaõ aûnh höôûng ñeán loøng tin cuûa nhaø ñaàu tö. - Tyû leä sôû höõu ñoái vôùi nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong coâng ty coå phaàn coøn nhieàu haïn cheá. - Möùc ñoä hieåu bieát veà TTCK cuûa xaõ hoäi noùi chung chöa cao, coâng taùc thoâng tin tuyeân truyeàn veà TTCK chöa ñöôïc chuù troïng. Vì theá, chöông 3 seõ ñöa ra nhöõng giaûi phaùp cuï theå ñeå thu huùt caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc tham gia vaøo TTCK, goùp phaàn bình oån thò tröôøng. 61 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn CHÖÔNG III: GIAÛI PHAÙP THU HUÙT CAÙC NHAØ ÑAÀU TÖ TOÅ CHÖÙC TREÂN THÒ TRÖÔØNG CHÖÙNG KHOAÙN VIEÄT NAM Töø thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa TTCK Vieät Nam vaø tình hình hoaït ñoäng cuûa caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân TTCK Vieät Nam hieän nay, chöông naøy seõ trình baøy moät soá giaûi phaùp nhaèm thu huùt vaø naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân TTCK Vieät Nam döïa treân ñònh höôùng phaùt trieån TTCK ñeán naêm 2010. 3.1 Chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng chöùng khoaùn Vieät Nam ñeán naêm 2010 Quy moâ thò tröôøng chöùng khoaùn (TTCK) Vieät Nam hieän nay vaãn coøn raát khieâm toán so vôùi theá giôùi vaø khu vöïc. Toång giaù trò nieâm yeát cuûa toaøn boä thò tröôøng naêm 2004 gaàn 12.500 tyû ñoàng, töông ñöông 3,63% GDP döï öôùc cuûa caû naêm. Treân cô sôû chieán löôïc phaùt trieån TTCK ñeán naêm 2010 ñaõ ñöôïc Thuû töôùng Chính phuû pheâ duyeät, döôùi söï chæ ñaïo tröïc tieáp cuûa Boä Taøi Chính, UBCK ñaõ xaây döïng moâ hình phaùt trieån TTCK giai ñoaïn 2006-2010 nhö sau: - TTCK Vieät Nam ñöôïc xaây döïng theo moâ hình tieân tieán maø ôû ñoù caùc doanh nghieäp coù theå phaùt haønh chöùng khoaùn ñeå huy ñoäng voán; caùc nhaø ñaàu tö coù moâi tröôøng ñeå giao dòch mua ñi baùn laïi vôùi quy moâ cuûa TTCK ñeán naêm 2010 ñaït khoaûng 10-15% GDP. - Vieäc phaùt haønh chöùng khoaùn ra coâng chuùng seõ ñöôïc thoáng nhaát quaûn lyù; caùc coâng ty nieâm yeát, ñaêng kyù giao dòch, caùc coâng ty ñaïi chuùng laø ñoái töôïng phaûi thöïc hieän nghóa vuï coâng boá thoâng tin vaø quaûn trò coâng ty theo thoâng leä toát nhaát. - Vieäc giao dòch chöùng khoaùn sau khi phaùt haønh ñöôïc thöïc hieän qua thò tröôøng giao dòch taäp trung (SGDCK) ñoái vôùi caùc doanh nghieäp ñuû tieâu chuaån 62 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn nieâm yeát. Ñoái vôùi doanh nghieäp khoâng ñuû tieâu chuaån nieâm yeát hoaëc chöa nieâm yeát ñöôïc giao dòch treân thò tröôøng OTC. - Trung taâm löu kyù chöùng khoaùn ñöôïc thaønh laäp ñaõ ñaûm ñöông chöùc naêng ñaêng kyù sôû höõu, ñaïi lyù chuyeån nhöôïng vaø thanh toaùn chuyeån giao chöùng khoaùn cho caùc hoaït ñoäng giao dòch - Khoaûng thôøi gian töø naêm 2006 ñeán 2010 ñöôïc UBCKNN döï kieán chia thaønh 2 giai ñoaïn. Giai ñoaïn I (2006-2008) coù muïc tieâu chính laø môû roäng quy moâ vaø naâng cao naêng löïc hoaït ñoäng cuûa TTCK. Giai ñoaïn II (2009-2010) coù muïc tieâu laø taêng cöôøng hieäu quaû vaø tính caïnh tranh cuûa TTCK Vieät Nam so vôùi caùc TTCK khu vöïc. Trong caû 2 giai ñoaïn naøy, caùc noäi dung cuï theå maø UBCKNN döï lieäu thöïc hieän ñeàu taäp trung vaøo 4 maûng: phaùt trieån thò tröôøng sô caáp, phaùt trieån thò tröôøng thöù caáp, môû roäng quy moâ vaø dòch vuï cuûa caùc toå chöùc taøi chính trung gian vaø phaùt trieån con soá nhaø ñaàu tö, ñaëc bieät laø nhaø ñaàu tö toå chöùc vaø nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, taïo ñieàu kieän cho caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc tham gia thò tröôøng vôùi vai troø laø caùc nhaø ñaàu tö chöùng khoaùn chuyeân nghieäp vaø thöïc hieän chöùc naêng cuûa nhaø taïo laäp thò tröôøng. Môû roäng vaø phaùt trieån caùc loaïi hình quyõ ñaàu tö chöùng khoaùn, taïo ñieàu kieän cho caùc nhaø ñaàu tö nhoû, caùc nhaø ñaàu tö caù nhaân tham gia vaøo TTCK thoâng qua goùp voán vaøo caùc quyõ ñaàu tö. Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu ñeà ra, moät soá chính saùch quan troïng ñöôïc trieån khai laø hoaøn thieän hôn nöõa khung phaùp lyù cho thò tröôøng, thöïc hieän caùc giaûi phaùp taêng cung haøng hoùa nhö gaén tieán trình coå phaàn hoùa (CPH) doanh nghieäp Nhaø nöôùc (DNNN) vôùi vieäc nieâm yeát vaø khuyeán khích doanh nghieäp tham gia nieâm yeát. Caùc bieän phaùp khuyeán khích toå chöùc vaø caù nhaân tham gia TTCK cuõng ñöôïc thöïc hieän nhö öu ñaõi veà thueá, chính saùch ñoái vôùi caùc toå chöùc vaø caù nhaân nöôùc ngoaøi tham gia thò tröôøng. Vaán ñeà cuûng coá cô sôû haï taàng naâng cao chaát löôïng cung caáp 63 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn dòch vuï cuûa TTGDCK vaø trung taâm löu kyù chöùng khoaùn… cuõng ñang trôû thaønh caáp baùch ñeå phuïc vuï thieát thöïc cho vieäc phaùt trieån TTCK Vieät Nam. 3.2 Giaûi phaùp thu huùt caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc 3.2.1 Hoaøn thieän khung phaùp lyù 3.2.1.1 Xaây döïng vaø ban haønh Luaät chöùng khoaùn Xeùt treân phöông dieän khuoân khoå luaät phaùp, trôû ngaïi lôùn nhaát hieän nay laø TTCK chöa coù ñöôïc moät Luaät chöùng khoaùn toaøn dieän vaø ñaày ñuû. Do lónh vöïc chöùng khoaùn vaø TTCK coøn chòu söï ñieàu chænh cuûa nhieàu vaên baûn phaùp luaät khaùc nhau, vò theá phaùp lyù cuûa NÑ 144/CP thaáp hôn caùc luaät lieân quan vaø moâi tröôøng phaùp lyù hieän haønh coøn chöa ñaày ñuû neân nhöõng baát caäp, xung ñoät giöõa caùc vaên baûn phaùp luaät lieân quan ñeán TTCK laø ñieàu khoù traùnh khoûi. Ñeå naâng cao ñöôïc hieäu löïc phaùp lyù cuûa caùc vaên baûn phaùp luaät veà chöùng khoaùn vaø TTCK, giaûm thieåu caùc maâu thuaãn, xung ñoät giöõa caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät coù lieân quan trong lónh vöïc naøy, thì vieäc ban haønh Luaät chöùng khoaùn trong giai ñoaïn hieän nay laø thöïc söï caàn thieát. Moät moâi tröôøng phaùp lyù oån ñònh vaø ñaày ñuû laø nhaân toá ñaàu tieân ñeå ñaûm baûo loøng tin cuûa nhaø ñaàu tö. Caùc nhaø ñaàu tö chæ coù theå ñaàu tö vaøo TTCK neáu hoï nhaän thaáy raèng voán ñaàu tö cuõng nhö kyø voïng sinh lôøi cuûa hoï ñöôïc baûo veä bôûi moät khuoân khoå luaät phaùp minh baïch vaø an toaøn. Ñieàu naøy cho thaáy söï caàn thieát vaø taàm quan troïng cuûa vieäc xaây döïng Luaät chöùng khoaùn nhaèm taïo cô sôû phaùp lyù cho TTCK Vieät Nam phaùt trieån oån ñònh, an toaøn, laønh maïnh vaø coù hieäu quaû, taïo taâm lyù yeân taâm cho caùc toå chöùc, caù nhaân khi tham gia kinh doanh, ñaàu tö vaøo thò tröôøng, naâng cao hieäu löïc quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi hoaït ñoäng chöùng khoaùn, baûo veä quyeàn vaø lôïi ích cuûa caùc chuû theå tham gia thò tröôøng. Hieän nay, theo keá hoaïch, döï thaûo Luaät Chöùng khoaùn seõ ñöôïc trình leân Quoác hoäi vaøo naêm 2006 vaø döï kieán ñöôïc ban haønh vaøo naêm 2007. Luaät Chöùng khoaùn 64 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn seõ ñöôïc xaây döïng treân quan ñieåm xaây döïng moät saân chôi bình ñaúng cho caùc thaønh vieân thò tröôøng, thieát laäp moät keânh huy ñoäng voán hieäu quaû cho doanh nghieäp vaø taïo nhöõng thieát cheá giaûm thieåu ruûi ro, baûo veä toái ña lôïi ích nhaø ñaàu tö. Moät tieâu chí caàn ñaït ñöôïc trong quaù trình hoaøn thieän khuoân khoå phaùp lyù vaø taêng cöôøng naêng löïc hoaïch ñònh chính saùch cuûa UBCKNN laø tieáp caän vôùi caùc chuaån möïc quoác teá vaø phuø hôïp vôùi tình hình thöïc tieãn cuûa Vieät Nam. Nhöng, ñi ñoâi vôùi vieäc ñoù, caàn boå sung theâm caùc Luaät nhö: Luaät keá toaùn, kieåm toaùn, Luaät Hình söï… Luaät Keá toaùn, kieåm toaùn qui ñònh caùc vaán ñeá lieân quan ñeán vieäc ñaùnh giaù taøi saûn coâng ty, baûo veä quyeàn lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö… Vieät Nam neân aùp duïng heä thoáng tieâu chuaån keá toaùn, kieåm toaùn quoác teá ñeå ñöa vaøo Luaät Vieät Nam. Coøn Luaät Hình söï caàn boå sung moät soá ñieàu khoaûn veà toäi danh nhö: thoâng tin sai sau khi xin pheùp phaùt haønh chöùng khoaùn, mua baùn noäi giaùn, luõng ñoaïn thò tröôøng… gaây thieät haïi quyeàn lôïi nhaø ñaàu tö. Beân caïnh vieäc thaønh laäp vaø xaây döïng khung phaùp lyù cho thò tröôøng giao dòch taäp trung thì vieäc xaây döïng khung phaùp lyù cho thò tröôøng OTC cuõng laø moät nhieäm vuï caáp baùch ñaët ra cho UBCKNN. Hieän nay, coù moät soá löôïng chöùng khoaùn raát lôùn (vôùi giaù trò öôùc tính haøng ngaøn tyû ñoàng) khoâng ñöôïc giao dòch treân TTGDCK. Do nhu caàu giao dòch chöùng khoaùn trong coâng chuùng khaù lôùn neân ñaõ xuaát hieän “thò tröôøng töï phaùt” giao dòch caùc chöùng khoaùn chöa ñuû tieâu chuaån nieâm yeát. Thò tröôøng naøy seõ gaây neân nhöõng haäu quaû nghieâm troïng cho thò tröôøng taäp trung neáu khoâng ñöôïc quaûn lyù vaø kieåm soaùt chaët cheõ. Ñaây laø vaán ñeà maø caùc coâng ty coå phaàn, coâng nhaân vieân cuûa caùc DNNN ñöôïc CPH vaø caùc nhaø ñaàu tö raát quan taâm. Vì vaäy, vieäc nghieân cöùu, xaây döïng vaø ban haønh caùc vaên baûn phaùp lyù ñieàu chænh hoaït ñoäng giao dòch cuûa caùc loaïi chöùng khoaùn naøy laø vieäc laøm caáp baùch trong thôøi gian tôùi cuûa UBCKNN vaø caùc Boä, Ngaønh coù lieân quan. 65 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn Toùm laïi, moät heä thoáng luaät phaùp hoaøn chænh seõ goùp phaàn ñaûm baûo söï thaønh coâng cho TTCK. Tuy nhieân, ñeå heä thoáng luaät phaùp naøy phaùt huy taùc duïng toái ña thì caàn phaûi coù söï quaûn lyù vaø giaùm saùt chaët cheõ cuûa UBCKNN, TTGDCK vaø caùc cô quan khaùc coù lieân quan. Coâng taùc giaùm saùt laø tieàn ñeà caàn thieát ñeå haïn cheá ñeán möùc thaáp nhaát nhöõng ruûi ro vaø ngaên chaën kòp thôøi caùc haønh vi gian laän, löøa ñaûo, thao tuùng thò tröôøng, goùp phaàn duy trì caùc nguyeân taéc cô baûn trong hoaït ñoäng kinh doanh chöùng khoaùn: coâng khai, coâng baèng vaø hieäu quaû. 3.2.1.2 Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn kieåm toaùn Heä thoáng keá toaùn Vieät Nam (VAS) neân ñöôïc ñieàu chænh theo höôùng tieáp caän daàn vôùi heä thoáng keá toaùn quoác teá (IAS), ñaëc bieät laø trong caùc lónh vöïc nhö baùo caùo hôïp nhaát, coâng boá caùc giao dòch vôùi caùc beân coù lieân quan, coâng boá caùc khoaûn coâng nôï… Bôûi leõ, moät heä thoáng keá toaùn kieåm toaùn roõ raøng, chaët cheõ, thoáng nhaát seõ khieán cho baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty trôû neân ñaùng tin caäy hôn. Ñieàu naøy seõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc toå chöùc ñaàu tö coù ñöôïc caùi nhìn chính xaùc vaø toaøn dieän hôn veà hoaït ñoäng cuûa coâng ty thoâng qua phaân tích baùo caùo taøi chính. 3.2.1.3 Coù chính saùch öu ñaõi thueá Maëc duø caùc nhaø ñaàu tö caù nhaân ñöôïc taïm thôøi mieãn thueá treân phaàn lôïi nhuaän ñaït ñöôïc töø vieäc mua baùn coå phieáu cuûa caùc coâng ty nieâm yeát, caùc nhaø ñaàu tö laø toå chöùc laïi khoâng ñöôïc mieãn thueá nhö vaäy vaø vì vaäy hoï chòu baát lôïi so vôùi nhaø ñaàu tö caù theå. Theo quy ñònh hieän nay, caùc quyõ ñaàu tö chöùng khoaùn ôû Vieät Nam khoâng thuoäc ñoái töôïng noäp thueá thu nhaäp doanh nghieäp. Nhöng khi chia lôïi töùc cho caùc toå chöùc ñaàu tö thì phaàn lôïi töùc ñöôïc chia (chæ tính phaàn lôïi töùc töø cheânh leäch mua baùn chöùng khoaùn) cuûa toå chöùc ñaàu tö (khoâng phaân bieät toå chöùc ñaàu tö trong nöôùc hay nöôùc ngoaøi) phaûi noäp thueá thu nhaäp doanh nghieäp vôùi thueá suaát 20%. Ñoàng thôøi, thueá aùp duïng cho caùc nhaø ñaàu tö laø toå chöùc nöôùc ngoaøi treân 66 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn phaàn lôïi nhuaän töø vieäc baùn coå phieáu coøn chöa roõ raøng (ñöôïc quy ñònh theo Thoâng tö 169/1998/TT-BTC). Ñieàu naøy laøm chuøn böôùc caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc tham gia vaøo TTCK. Vì vaäy, caàn thoâng qua thueá suaát chuaån ñoái vôùi lôïi nhuaän töø vieäc baùn coå phieáu vaø aùp duïng ñoàng ñeàu cho caùc taát caû caùc nhaø ñaàu tö. Ngoaøi ra möùc thueá suaát khoâng neân quaù cao. Ôû Nhaät Baûn, Phaùp, vaø moät soá nöôùc khaùc, caùc quyõ ñaàu tö ñöôïc mieãn thueá thu nhaäp vaø thueá giaù trò gia taêng, ñoàng thôøi mieãn thueá thu nhaäp cuûa nhöõng ngöôøi ñaàu tö thoâng qua quyõ. Do vaäy, ôû Vieät Nam, ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö coù toå chöùc, ñeå khuyeán khích hoï tham gia, Chính phuû caàn xem xeùt giaûm thueá thu nhaäp doanh nghieäp thu ñöôïc do cheânh leäch mua baùn coå phieáu, taêng thôøi gian öu ñaõi thueá. Cuï theå laø caàn mieãn thueá thu nhaäp doanh nghieäp trong 5 naêm ñaàu keå töø khi coù thu nhaäp chòu thueá vaø giaûm 50% trong 5 naêm tieáp theo, nhaèm taïo ñieàu kieän cho doanh nghieäp coù ñieàu kieän tích luyõ ñeå taêng naêng löïc taøi chính, phuïc vuï cho ñaàu tö phaùt trieån doanh nghieäp. 3.2.2 Môû roäng quy moâ TTCK Vieät Nam Moät trong nhöõng trôû ngaïi lôùn nhaát cho hoaït ñoäng cuûa caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc ôû Vieät Nam hieän nay laø quy moâ hoaït ñoäng cuûa TTCK Vieät Nam coøn quaù nhoû beù. Do vaäy, ñeå taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc, caàn nhanh choùng taêng quy moâ hoaït ñoäng cuûa TTCK Vieät Nam treân caùc phöông dieän sau: 3.2.2.1 Taêng cöôøng haøng hoùa chaát löôïng cao nieâm yeát treân thò tröôøng Moät trong nhöõng vaán ñeà gaây baên khoaên cho caùc nhaø ñaàu tö laø TTCK Vieät Nam coøn quaù nhoû vaø thieáu nhöõng haøng hoùa chaát löôïng cao. Ñoái vôùi coå phieáu, toaøn thò tröôøng môùi coù chöa ñöôïc 30 doanh nghieäp tham gia, trong ñoù chæ coù vaøi ba doanh nghieäp lôùn, giaù trò giao dòch haøng phieân chæ 3-4 tyû ñoàng. Neáu TTCK khoâng sôùm thu huùt ñöôïc caùc doanh nghieäp lôùn, laøm aên hieäu 67 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn quaû vaøo cuoäc thì khoâng theå thu huùt theâm ñöôïc caùc ñònh cheá taøi chính lôùn. Vì theá, söï taêng maïnh veà quy moâ baèng caùch ñöa caùc doanh nghieäp lôùn hoïat ñoäng coù hieäu quaû nhö Vinamilk, Vietcombank… vaøo nieâm yeát thì quy moâ voán trung bình cuûa caùc coâng ty nieâm yeát seõ coù söï taêng ñoät bieán, giuùp toång giaù trò TTCK Vieät Nam naêm 2010 coù theå ñaït khoaûng 12%GDP. Nhö vaäy, vieäc ñöa caùc doanh nghieäp nieâm yeát treân TTCK khoâng caàn phaûi taêng quaù maïnh, chæ caàn khoaûng 200 doanh nghieäp. Song song vôùi vieäc thöïc hieän nieâm yeát caùc coâng ty coå phaàn lôùn, hoaït ñoäng coù hieäu quaû cao, chuùng ta coù theå cho pheùp nhöõng coâng ty coå phaàn toát nhaát cuûa caùc quoác gia ñang phaùt trieån trong khu vöïc thöïc hieän vieäc nieâm yeát treân TTCK Vieät Nam. Ñieàu naøy töôûng chöøng coù veû khoâng toát cho TTCK Vieät Nam khi moät löôïng voán cuûa thò tröôøng bò san seû cho nhöõng coâng ty cuûa caùc quoác gia khaùc. Tuy nhieân, chính vieäc nieâm yeát caùc coâng ty nöôùc ngoaøi coù uy tín treân TTCK Vieät Nam moät caùch coù giôùi haïn seõ thu huùt söï chuù yù cuûa caû caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi. Trong thöïc teá, TTCK Vieät Nam chöa thu huùt ñöôïc caùc nhaø ñaàu tö do ña soá caùc nhaø ñaàu tö chöa thöïc söï quan taâm, cuoán huùt vaøo caùc coâng ty nieâm yeát. Hôn nöõa, treân thöïc teá, caùc coâng ty nieâm yeát treân TTCK hieän nay cuõng chöa phaûi laø nhöõng coâng ty haøng ñaàu trong neàn kinh teá. Söû duïng nhöõng nhaân toá môùi nhö theá naøy ñeå kích thích söï höùng thuù vaø tin töôûng cuûa nhaø ñaàu tö. Ñoái vôùi traùi phieáu, chieán löôïc phaùt trieån TTCK ñeán naêm 2010 ñöôïc Thuû töôùng Chính phuû pheâ duyeät ñaõ khaúng ñònh quyeát taâm môû roäng qui moâ TTCK taäp trung, theo ñoù, thò tröôøng traùi phieáu seõ ñöôïc öu tieân taäp trung phaùt trieån, tröôùc heát laø traùi phieáu Chính phuû ñeå huy ñoäng voán cho ngaân saùch Nhaø nöôùc vaø cho ñaàu tö. Thöïc tieãn vaø keá hoaïch ñeàu cho thaáy, nguoàn cung traùi phieáu doài daøo seõ lieân tuïc ñöôïc ñöa ra TTCK, nhöng maët haøng naøy laïi chöa thöïc söï haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö. Caùc toå chöùc taøi chính khoâng thaät maën maø vôùi traùi phieáu, do cô cheá 68 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn xaùc ñònh laõi suaát ñaáu thaàu khoâng mang tính thò tröôøng, aùp duïng laõi suaát chæ ñaïo, khieán cho laõi suaát truùng thaàu coù phaàn khieân cöôõng. Trong khi ñoù, caùc loaïi traùi phieáu môùi lieân tuïc ñöôïc phaùt haønh laïi coù laõi suaát cao hôn, haáp daãn hôn loaïi cuõ, laøm giaûm khaû naêng giao dòch caùc loaïi ñaõ phaùt haønh. Beân caïnh ñoù, tính thanh khoaûn cuûa traùi phieáu thaáp ñaõ laøm giaûm tính haáp daãn ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö vaø caøng ít nhaø ñaàu tö tham gia giao dòch traùi phieáu thì laïi caøng laøm giaûm tính thanh khoaûn cuûa thò tröôøng naøy. Vì vaäy, ñeå xaây döïng moät thò tröôøng traùi phieáu laønh maïnh vaø phaùt trieån, böôùc caûi tieán ñaàu tieân laø cô cheá xaùc ñònh laõi suaát truùng thaàu. Thay vì qui ñònh möùc laõi suaát chæ ñaïo nhö hieän nay, Boä Taøi chính neân ñöa ra khung laõi suaát cho töøng thôøi kyø döïa vaøo möùc bieán ñoäng laõi suaát treân thò tröôøng tieàn teä. Ngoaøi ra, caàn phaùt haønh theâm caùc loaïi traùi phieáu Chính phuû coù kyø haïn khaùc nhau taïo ñöôøng cong laõi suaát ñeå taêng theâm söï löïa choïn cho nhaø ñaàu tö, taêng khoái löôïng phaùt haønh nhaèm taêng tính thanh khoaûn. Tieáp ñeán, kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc cho thaáy, cô cheá giao dòch söû duïng caùc nhaø taïo laäp thò tröôøng laø raát thích hôïp vôùi vieäc taïo laäp tính thanh khoaûn cho traùi phieáu. Caùc nhaø taïo laäp seõ tham gia mua traùi phieáu treân thò tröôøng sô caáp vaø ñoùng vai troø cung caáp thanh khoaûn cho caùc loaïi traùi phieáu maø mình taïo laäp treân thò tröôøng. Ngoaøi traùi phieáu Chính phuû vaãn ñöôïc coi laø haøng hoùa chính treân thò tröôøng, muïc tieâu ñaët ra laø caàn taäp trung phaùt trieån caùc loaïi coâng cuï nôï khaùc nhö traùi phieáu coâng ty, traùi phieáu cuûa NHTM, traùi phieáu ñòa phöông, traùi phieáu coâng trình… thoâng qua caùc giaûi phaùp nhö: xaây döïng moät khung phaùp lyù ñaày ñuû, ñoàng boä ñeå quaûn lyù vieäc phaùt haønh vaø giao dòch traùi phieáu doanh nghieäp, aùp duïng caùc bieän phaùp mang tính haønh chính baét buoäc nhö ñieàu chænh chính saùch caáp phaùt voán ngaân saùch Nhaø nöôùc, haïn cheá vaø tieán tôùi xoùa boû caùc chöông trình cho vay öu ñaõi veà thueá ñoái vôùi doanh nghieäp tham gia vaøo thò tröôøng traùi phieáu,… 69 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn Cuoái cuøng, caàn nghieân cöùu ñeå coù theå ñôn giaûn hoùa thuû tuïc veà nieâm yeát, taêng voán, phaùt haønh coå phieáu, traùi phieáu ñeå taêng cung cho thò tröôøng, laøm phong phuù haøng hoùa ñeå caùc nhaø ñaàu tö coù nhieàu cô hoäi löïa choïn. 3.2.2.2 Coù chính saùch öu ñaõi thueá hôn nöõa ñoái vôùi caùc coâng ty nieâm yeát Trong hôn 4 naêm qua, maëc duø Nhaø nöôùc coù chính saùch giaûm 50% thueá thu nhaäp doanh nghieäp trong 2 naêm keå töø khi doanh nghieäp tham gia nieâm yeát. Tuy nhieân möùc öu ñaõi naøy chöa thöïc söï haáp daãn ñoái vôùi caùc doanh nghieäp trong khi nhöõng thaùch thöùc maø hoï phaûi ñöông ñaàu khi tham gia nieâm yeát laø raát lôùn. Vì vaäy, moät chính saùch öu ñaõi vaø hoã trôï caùc doanh nghieäp naøy khi tham gia thò tröôøng laø heát söùc caàn thieát nhö: - mieãn giaûm thueá cho caùc coâng ty nieâm yeát ñeå taïo cho coâng ty coù theâm lôïi nhuaän traû coå töùc, haáp daãn ngöôøi ñaàu tö. - cho pheùp caùc coâng ty nieâm yeát ñöôïc thöïc hieän traû chaäm thueá, thöïc hieän khaáu hao nhanh ñeå coù voán ñaàu tö môû roäng saûn xuaát. - mieãn phí nieâm yeát vaø haï thaáp khung giaù phí kieåm toaùn. Theo VAFI, chính saùch öu ñaõi thueá thu nhaäp doanh nghieäp coù ñieàu kieän khoâng neân aùp duïng möùc ñoä öu ñaõi nhö nhau cho taát caû caùc coâng ty tham gia nieâm yeát. Chính saùch naøy neân coù söï phaân bieät möùc ñoä öu ñaõi khaùc nhau vaø höôûng möùc ñoä öu ñaõi haáp daãn laø phaûi coù ñieàu kieän. Cuï theå, trong naêm ñaàu tieân doanh nghieäp naøo coù vaên baûn göûi Boä Taøi Chính vaø UBCKNN ñaêng kyù nieâm yeát vaø hoaøn thaønh vieäc nieâm yeát trong thôøi haïn 18 thaùng keå töø ngaøy ñaêng kyù thì seõ ñöôïc giaûm 50% cuûa thueá thu nhaäp doanh nghieäp trong thôøi haïn 5 naêm lieân tieáp. Doanh nghieäp thoâng baùo ñaêng kyù nieâm yeát vaøo naêm thöù 2 vaø hoaøn thaønh vieäc nieâm yeát trong thôøi haïn 18 thaùng keå töø ngaøy ñaêng kyù thì seõ ñöôïc giaûm 50% cuûa thueá thu nhaäp doanh nghieäp trong thôøi haïn 4 naêm lieân tieáp. Doanh nghieäp thoâng baùo ñaêng kyù nieâm yeát vaøo naêm thöù 3 vaø hoaøn thaønh vieäc nieâm yeát trong thôøi haïn 18 thaùng keå töø ngaøy ñaêng kyù thì seõ ñöôïc giaûm 50% cuûa thueá thu nhaäp doanh nghieäp trong thôøi haïn 3 naêm lieân tieáp. 70 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn Caùc ñoái töôïng tham gia nieâm yeát khaùc ñaêng kyù sau thôøi haïn 3 naêm ñaàu thì chæ ñöôïc giaûm 50% thueá thu nhaäp doanh nghieäp trong thôøi haïn 2 naêm lieân tieáp. Vieäc höôûng caùc öu ñaõi naøy laø höôûng theâm vaø treân nguyeân taéc doanh nghieäp vaãn ñöôïc höôûng nhöõng öu ñaõi theo quy ñònh cuûa cheá ñoä hieän haønh. 3.2.2.3 Môû roäng vaø naâng caáp hoaït ñoäng cuûa TTGDCK Hieän nay, heä thoáng kyõ thuaät giao dòch taïi TTGDCK Tp.HCM coøn quaù thuû coâng vaø chaäm chaïp. Ñaây cuõng laø moät nguyeân nhaân laøm cho tính thanh khoaûn cuûa coå phieáu ñaõ keùm laïi caøng keùm hôn. Thôøi gian vöøa qua, nhieàu coâng ty chöùng khoaùn ñaõ cung caáp moät soá tieän ích cho nhaø ñaàu tö nhö cho pheùp ñaët leänh qua ñieän thoaïi hay internet. Tuy nhieân, coâng ngheä naøy khoâng ñöôïc truyeàn taûi moät caùch lieân tuïc, vì noù bò ngaét quaõng ôû giai ñoaïn chuyeån leänh töø coâng ty chöùng khoaùn vaøo TTGDCK. Do ñoù, TTGDCK caàn ñaàu tö cho thieát bò coâng ngheä hieän ñaïi ñeå caûi tieán heä thoáng kyõ thuaät giao dòch taïi trung taâm. Moät heä thoáng giao dòch hoaøn haûo seõ töï ñoäng saøng loïc nhöõng leänh ñöôïc chaáp nhaän (döïa treân nhöõng tieâu chí ñöôïc caøi ñaët saün treân ñieän thoaïi hay interner) ñeå chuyeån thaúng vaøo TTGDCK. Vôùi moâ hình treân, toác ñoä truyeàn leänh seõ raát nhanh choùng, khoâng bò haïn cheá bôûi soá löôïng leänh, qua ñoù, qui moâ giao dòch seõ môû roäng hôn. Beân caïnh ñoù, caàn sôùm ñaàu tö naâng cao naêng löïc cho TTGDCK ñeå giaûm thôøi gian thanh toaùn töø T+3 xuoáng coøn T+2 hay T+1, taïo voøng quay tieàn, haøng nhanh hôn. Xoùa boû vieäc khôùp leänh 2 laàn/phieân, sôùm ñöa hình thöùc khôùp leänh lieân tuïc vaøo vaän haønh. Coù nhö vaäy môùi haïn cheá ñöôïc caùc hieän töôïng che giaù, laøm giaù, luõng ñoaïn thò tröôøng, doàn ñaët leänh vaøo cuoái phieân. 3.2.3 Taêng cöôøng tính minh baïch trong vieäc coâng boá thoâng tin cuûa caùc coâng ty Ñoái vôùi caùc DNNN baùn ñaáu giaù coå phaàn laàn ñaàu ra beân ngoaøi, haàu heát caùc nhaø ñaàu tö laáy thoâng tin töø baûn caùo baïch cuûa coâng ty. Tuy nhieân, thoâng tin töø nguoàn naøy luùc coù, luùc khoâng, phuï thuoäc vaøo chính saùch cuûa ban laõnh ñaoï doanh 71 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn nghieäp. Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp ñaõ CPH xong, thoâng tin maø caùc nhaø ñaàu tö muoán coù ñeå ñaùnh giaù tình hình hoaït ñoäng kinh doanh nôi mình boû voán vaøo hoaëc döï ñònh mua coå phaàn coøn ít hôn nöõa. Coù theå thaáy ñöôïc laø, ôû nöôùc ta, vieäc coâng boá thoâng tin moät caùch coâng khai, chính xaùc, kòp thôøi vaø hieäu quaû cuûa caùc doanh nghieäp ñeå tham gia vaøo TTCK vaãn coøn laø ñieàu môùi meû. Hieän nay, nhieàu coâng ty ôû Vieät Nam ñôn giaûn laø khoâng theå hoaëc khoâng muoán thöïc hieän vieäc coâng boá thoâng tin, bôûi vì hoï lo ngaïi: • Laøm loä tình hình kinh doanh thöïc teá cho caùc cô quan Chính phuû, ví duï nhö cô quan thueá. • Laøm taêng chi phí veà thôøi gian vaø tieàn baïc ñeå chuaån bò caùc baùo caùo ñònh kyø (trong ñoù coù caû baùo caùo kieåm toaùn thöôøng nieân). • Moät soá coâng ty coøn cho raèng caùc baùo caùo ñöa ra caùc thoâng tin quaù chi tieát veà hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty cho caùc ñoái thuû caïnh tranh (chöa nieâm yeát), do ñoù ñaët coâng ty vaøo theá caïnh tranh baát lôïi. Taát caû nhöõng vaán ñeà treân khieán nhieàu coâng ty caûm thaáy baát lôïi khi thöïc hieän phaùt haønh coå phieáu laàn ñaàu ra coâng chuùng vaø nieâm yeát treân TTGDCK. Ñieàu naøy khoâng coù nghóa laø caàn giaûm bôùt hoaëc loaïi boû caùc quy ñònh veà coâng boá thoâng tin, maø thay vaøo ñoù caùc coâng ty caàn phaûi nhaän thöùc ñöôïc lôïi ích coù ñöôïc töø vieäc coâng khai hoùa thoâng tin. Beân caïnh ñoù, ñeå buø ñaép ñieåm baát lôïi naøy, hoaëc laø Boä Taøi chính phaûi buoäc taát caû caùc doanh nghieäp khaùc cuõng phaûi thöïc hieän nghóa vuï coâng boá thoâng tin, hoaëc laø phaûi coù söï öu ñaõi hôn veà chính saùch thueá cho doanh nghieäp nieâm yeát. Hieän taïi, caùc coâng ty môùi chæ nhaän thaáy lôïi ích töø vieäc mieãn 50% thueá thu nhaäp doanh nghieäp trong 2 naêm keå töø ngaøy nieâm yeát, vaø moät soá lôïi ích coù theå coù töø vieäc quaûng baù teân tuoåi coâng ty khi trôû thaønh moät trong soá ít caùc coâng ty ñaõ tham gia vaøo TTCK. Vì vaäy, ñieàu quan troïng hôn laø laøm cho caùc coâng ty thaáy 72 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn ñöôïc nhöõng lôïi ích laâu daøi khi tham gia nieâm yeát treân TTCK. Vieäc ñaùp öùng ñöôïc caùc tieâu chuaån nieâm yeát, töùc laø ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu toái thieåu veà minh baïch vaø quaûn trò coâng ty do TTCK vaø caùc cô quan quaûn lyù thò tröôøng ñaët ra, seõ giuùp cho caùc coâng ty nieâm yeát deã daøng hôn trong vieäc tieáp caän tín duïng ngaân haøng vaø caùc toå chöùc taøi chính vôùi chi phí thaáp hôn. Vì beân cho vay seõ coi coâng ty coù möùc ñoä minh baïch thoâng tin cao hôn coù ñoä ruûi ro thaáp hôn, vaø nhôø ñoù laõi suaát cho caùc khoaûn vay seõ thaáp hôn. Nhaø cung caáp vaø khaùch haøng cuõng seõ caûm thaáy yeân taâm hôn khi laøm vieäc vôùi moät coâng ty nieâm yeát vì nhöõng lyù do treân, vaø do ñoù coù theå ñöa ra caùc ñieàu khoaûn hôïp ñoàng vaø caùc ñieàu kieän kinh doanh haáp daãn hôn. Caùc nhaø ñaàu tö cuõng saün loøng mua coå phieáu cuûa coâng ty nieâm yeát vôùi giaù cao hôn so vôùi coå phieáu cuûa coâng ty caïnh tranh khoâng nieâm yeát. Ngoaøi ra, ñeå coù theå ñaùp öùng caùc ñieàu kieän nieâm yeát treân TTCK, caùc coâng ty phaûi thöïc hieän nhöõng thay ñoåi veà quaûn trò noäi boä, taøi chính… neân coâng ty cuõng coù theå hoaït ñoäng coù hieäu quaû vaø hieäu suaát cao hôn. Coøn ñoái vôùi caùc doanh nghieäp chuaån bò CPH, caùc cô quan chuû quaûn ít khi coâng boá treân caùc phöông tieän truyeàn thoâng veà böùc tranh toång theå cuûa tình hình CPH doanh nghieäp, tieán ñoä CPH caùc ñôn vò cuûa mình, ñaëc bieät laø giai ñoaïn chuaån bò baùn ñaáu giaù coå phaàn. Chính vì vaäy, nhieàu cuoäc baùn ñaáu giaù coå phaàn ñöôïc thöïc hieän chöa ñaûm baûo ñöôïc nguyeân taéc coâng khai, coâng baèng, minh baïch vaø coù söï caïnh tranh veà giaù theo nhö Nghò ñònh 64/2002/NÑ-CP cuûa Chính phuû vaø Thoâng tö 80/2002/TT-BTC cuûa Boä taøi chính ñaõ qui ñònh. Ñieàu naøy daãn ñeán heä quaû laø CPH mang tính kheùp kín, coå ñoâng haàu nhö chæ laø trong noäi boä vaø nhöõng ngöôøi thaân quen, khoù thu huùt ñöôïc nhaø ñaàu tö chieán löôïc, nhaø ñaàu tö toå chöùc tham gia ñaàu tö vaøo doanh nghieäp. Tyû leä nhaø ñaàu tö chieán löôïc tham gia vaøo caùc doanh nghieäp CPH chæ chieám khoaûn 5% treân toång soá doanh nghieäp CPH. Theâm vaøo ñoù, caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc khoù tieáp caän vôùi doanh nghieäp CPH vaø khoù coù theå 73 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn hoïp baøn ra quyeát ñònh ñaàu tö khi maø thoâng tin ñöôïc coâng boá coøn quaù sô saøi vaø ñöôïc cung caáp khoâng kòp thôøi. Vieäc coâng boá thoâng tin ñaày ñuû vaø kòp thôøi laø giaûi phaùp xaùc ñònh giaù trò doanh nghieäp theo cô cheá thò tröôøng, traùnh thaát thoaùt taøi saûn Nhaø nöôùc. Neáu doanh nghieäp CPH cöù tieáp dieãn tình traïng naøy seõ khoù thu huùt ñöôïc ñoâng ñaûo caùc nhaø ñaàu tö môùi tham gia thò tröôøng, laøm haïn cheá söï phaùt trieån thò tröôøng voán vaø caøng laøm cho coå phieáu coù tính thanh khoaûn keùm. Beân caïnh ñoù, coù theå coøn gaây ruûi ro nhieàu ñoái vôùi doanh nghieäp thöïc hieän CPH theo hình thöùc kheùp kín vì quaûn trò doanh nghieäp chaäm thay ñoåi seõ khoâng taïo ñöôïc söï phaùt trieån beàn vöõng ñoái vôùi doanh nghieäp sau CPH. Vì theá, neáu caùc coâng ty hieåu vaø thaáy ñöôïc lôïi ích thieát thöïc khi tham gia nieâm yeát thì hoï seõ saün saøng cung caáp thoâng tin theo qui ñònh. Ñeán luùc ñoù, vieäc hoaøn thieän heä thoáng coâng boá thoâng tin laø vaán ñeà quan troïng. Vieäc tieáp caän ñöôïc caùc thoâng tin nhanh choùng vaø chính xaùc seõ baûo veä quyeàn lôïi cuûa caùc nhaø ñaàu tö. Tröôùc heát, UBCKNN caàn ñaåy maïnh vaø naâng cao chaát löôïng kieåm toaùn ñoái vôùi caùc CTNY, cuï theå nhö: • Hoaøn thieän caùc vaên baûn phaùp lyù trong coâng taùc kieåm toaùn, xöû lyù caùc kieåm toaùn vieân vi phaïm. • Naâng cao tính ñoäc laäp cuûa caùc doanh nghieäp kieåm toaùn, nhaát laø caùc doanh nghieäp kieåm toaùn Nhaø nöôùc. • Taêng cöôøng heä thoáng kieåm soaùt ruûi ro, naâng cao trình ñoä vaø ñaïo ñöùc ngheà nghieäp, hoaøn thieän ñoä chính xaùc cuûa caùc thoâng tin thì môùi haïn cheá ñöôïc vi phaïm quy taéc keá toaùn, haønh ñoäng gian laän trong coâng taùc kieåm toaùn… Beân caïnh ñoù, caùc coâng ty nieâm yeát caàn phaûi baùo caùo coâng khai ngay laäp töùc nhöõng söï kieän xaûy ra coù khaû naêng aûnh höôûng ñeán saûn xuaát kinh doanh vaø giaù chöùng khoaùn cuûa coâng ty treân thò tröôøng. Vieäc cung caáp thoâng tin naøy phaûi ñöôïc löïc löôïng thanh tra cuûa UBCKNN chuû ñoäng xaùc minh vaø coâng boá keát quaû treân 74 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn website cuûa UBCKNN vaø TTGDCK vaø phaûi ñöôïc caäp nhaät 24/24. Ngoaøi ra, website naøy phaûi cung caáp caùc thoâng tin chính xaùc veà thò tröôøng, caùc thoâng tin lieân quan ñeán caùc ñoái töôïng tham gia TTCK, thoâng tin töø caùc toå chöùc nieâm yeát… Hieän taïi, UBCKNN ñaõ coù quy ñònh moät chöông veà coâng boá thoâng tin trong Quyeát ñònh soá 79/2000/QÑ-UBCK ngaøy 29/12/2000 cuûa Chuû tòch Uûy ban Chöùng khoaùn. Nhöng quaù trình thöïc hieän cho thaáy vieäc chaáp haønh caùc quy ñònh veà coâng boá thoâng tin coøn moät soá baát caäp nhö vieäc khoâng noäp baùo caùo, baùo caùo chaäm, hoaëc baùo caùo sai… Vì theá, UBCKNN caàn nhanh choùng xaây döïng caùc nguyeân taéc veà cung caáp vaø coâng boá thoâng tin. Nhöõng nguyeân taéc naøy caàn phaûi quy ñònh caùc yeâu caàu noäi dung chính xaùc tôùi möùc ñoä naøo, ôû caáp ñoä thoâng tin naøo, thôøi ñieåm naøo, vaø ñoái vôùi hoaït ñoäng naøo, theo ñuùng thôøi gian quy ñònh. Caùc noäi dung thoâng tin yeâu caàu phaûi thoáng nhaát giöõa caùc ñôn vò cung caáp vaø ñöôïc bieân taäp toát tröôùc khi coâng boá. Maët khaùc, coù quy ñònh ñoái vôùi ngöôøi chòu traùch nhieäm vaø hình thöùc xöû phaït veà sai phaïm hoaëc sô suaát noäi dung thoâng tin. Caùc thoâng tin cung caáp vaø coâng boá caàn ñöôïc kieåm duyeät kyõ löôõng, sau ñoù trình Laõnh ñaïo UBCKNN pheâ duyeät môùi ñöôïc coâng boá vaø cung caáp ra beân ngoaøi. Nhö vaäy, chaát löôïng noäi dung thoâng tin seõ ñöôïc ñaûm baûo vaø thôøi gian coâng boá thoâng tin seõ ñöôïc naâng cao, baûo veä ñöôïc quyeàn lôïi hôïp phaùp cuûa nhaø ñaàu tö. 3.2.4 Nôùi roäng tyû leä sôû höõu ñoái vôùi ngöôøi ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong coâng ty coå phaàn Theo Nghò ñònh 144/2003/NÑ-CP, toång soá löôïng caùc coå phieáu ñang löu haønh cuûa moät coâng ty nieâm yeát do caùc toå chöùc vaø caùc caù nhaân nöôùc ngoaøi coù theå naém giöõ toái ña laø 30%. Tính ñeán heát thaùng 12/2004, coù 6 coâng ty nieâm yeát ñaït möùc toái ña 30% tyû leä coå phieáu ñang phaùt haønh do caùc toå chöùc nöôùc ngoaøi naém giöõ, 6 coâng ty nieâm yeát khaùc coù soá coå phieáu do ngöôøi nöôùc ngoaøi naém treân 20%, 4 coâng 75 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn ty trong khoaûng 10-20%, vaø 11 coâng ty coù soá coå phieáu do caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi naém giöõ ôû möùc döôùi 10% (xem chi tieát ôû baûng 2.7). Vì theá, ñeå taïo ñieàu kieän cho caùc quyõ ñaàu tö nuôùc ngoaøi tham gia ñaàu tö maïnh meõ hôn vaøo TTCK Vieät Nam nhaèm goùp phaàn thuùc ñaåy TTCK Vieät Nam phaùt trieån vaø cuõng nhaèm giuùp caùc doanh nghieäp coå phaàn Vieät Nam hoaït ñoäng kinh doanh hieäu quaû hôn, Chính phuû caàn xem xeùt cho pheùp taêng tyû leä sôû höõu coå phaàn toái ña cuûa ngöôøi ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong moät coâng ty coå phaàn cuûa Vieät Nam vaø tieán ñeán baõi boû giôùi haïn sôû höõu ñoái vôùi ngöôøi ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong nhöõng lónh vöïc khoâng quan troïng cho phuø hôïp vôùi tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. 3.2.5 Phoå bieán kieán thöùc veà chöùng khoaùn vaø TTCK cho coâng chuùng Ñeå TTCK Vieät Nam noùi chung vaø caùc quyõ ñaàu tö chöùng khoaùn noùi rieâng coù theå ñöôïc phaùt trieån ôû Vieät Nam thì moät trong nhöõng vieäc phaûi laøm tröôùc tieân laø thu huùt coâng chuùng ñaàu tö quan taâm ñeán loaïi hình ñaàu tö chöùng khoaùn vaø tham gia ñaàu tö vaøo quyõ. Tuy nhieân, ñaây hoaøn toaøn khoâng phaûi laø moät vieäc laøm deã daøng vì ña soá ngöôøi daân Vieät Nam coù thoùi quen tieát kieäm tieàn taïi nhaø döôùi hình thöùc vaøng hoaëc ngoaïi teä maïnh hoaëc ñôn giaûn laø tieàn maët. Moät soá khaùc thì göûi tieàn nhaøn roãi vaøo ngaân haøng ñeå kieám lôøi. Vì vaäy, caàn phaûi môû roäng tuyeân truyeàn nhöõng kieán thöùc cô baûn nhaát veà TTCK, quyõ ñaàu tö chöùng khoaùn vaø nhöõng lôïi ích cuõng nhö ruûi ro trong vieäc ñaàu tö chöùng khoaùn treân caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng nhö: baùo, ñaøi,… Nhö vaäy, daân chuùng môùi coù theå nhaän thöùc ñöôïc nhöõng lôïi ích cuûa vieäc ñaàu tö vaøo chöùng khoaùn , ñaàu tö vaøo quyõ mang laïi so vôùi vieäc tieát kieäm taïi nhaø hay göûi taïi ngaân haøng, töø ñoù, haøo höùng tham gia vaøo quyõ, taïo thuaän lôïi cho vieäc thaønh laäp vaø ñi vaøo hoaït ñoäng cuûa caùc quyõ, taïo ñieàu kieän cho söï phaùt trieån cuûa TTCK. 76 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn KEÁT LUAÄN Vieäc thaønh laäp thò tröôøng chöùng khoaùn taïi Vieät Nam laø moät ñoøi hoûi taát yeáu khaùch quan cuûa lòch söû, laø moät ñieàu baét buoäc tröôùc xu theá hoäi nhaäp vaøo coäng ñoàng theá giôùi vaø cuõng laø yù nguyeän cuûa toaøn Ñaûng, toaøn daân. Nhöõng lôïi ích do thò tröôøng chöùng khoaùn ñem laïi laø raát nhieàu, tuy nhieân coù leõ ñieàu chính yeáu vaø tröïc tieáp nhaát maø chuùng ta muoán höôùng ñeán laø: thoâng qua vieäc môû cöûa thò tröôøng chöùng khoaùn, chuùng ta seõ khai thoâng moät keânh huy ñoäng voán môùi taïo cô sôû vöõng chaéc cho vieäc phaùt trieån, giaûi quyeát vaán ñeà thieáu voán thöôøng xuyeân cuûa neàn kinh teá. Lòch söû phaùt trieån TTCK ôû caùc nöôùc treân theá giôùi ñaõ cho thaáy vai troø heát söùc quan troïng cuûa caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc trong vieäc oån ñònh vaø phaùt trieån cuûa TTCK. Ôû Vieät Nam, do möùc ñoä hieåu bieát cuûa coâng chuùng ñaàu tö veà chöùng khoaùn vaø TTCK coøn haïn cheá neân vieäc phaùt trieån caùc toå chöùc taøi chính ñaàu tö laø heát söùc caàn thieát. Maëc duø ñaõ coù nhieàu coá gaéng trong vieäc nghieân cöùu veà thöïc teá hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân TTCK Vieät Nam hieän nay, treân cô sôû ñoù ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp nhaèm thu huùt caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc tham gia vaøo thò tröôøng, nhöng do nhöõng haïn cheá veà kieán thöùc vaø thôøi gian neân vaãn coøn nhieàu vaán ñeà maø luaän vaên chöa theå ñeà caäp vaø trình baøy heát ñöôïc. Do vaäy, hy voïng trong thôøi gian tôùi, caùc nhaø khoa hoïc, caùc chuyeân gia nghieân cöùu veà lónh vöïc chöùng khoaùn, TTCK seõ coù nhöõng coâng trình nghieân cöùu bao quaùt, chuyeân saâu hôn veà: - Taùc ñoäng cuûa caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa TTCK. - Ñaùnh giaù khaû naêng tham gia ñaàu tö thoâng qua Quyõ ñaàu tö chöùng khoaùn cuûa coâng chuùng ñaàu tö ôû Vieät Nam. - Phaân tích caùc nhaân toá ñang caûn trôû caùc coâng ty trong nöôùc khoâng tieán haønh nieâm yeát. Töø ñoù xaùc ñònh nhöõng bieän phaùp vaø chính saùch thöïc teá ñeå khuyeán khích theâm nhieàu coâng ty nieâm yeát treân TTGDCK. Neáu ñöôïc thöïc hieän, nhöõng nghieân cöùu treân seõ raát coù ích cho caùc nhaø quaûn lyù trong vieäc hoaïch ñònh nhöõng chính saùch cho söï phaùt trieån cuûa TTCK, giuùp caùc toå chöùc ñaàu tö xaùc ñònh chieán löôïc hoaït ñoäng cuûa mình. 77 Chöông I: Caùc nhaø ñaàu tö toå chöùc treân thò tröôøng chöùng khoaùn Taøi lieäu tham khaûo Tieáng Vieät 1. Baûn caùo baïch phaùt haønh chöùng chæ Quyõ ñaàu tö ra coâng chuùng cuûa Quyõ ñaàu tö chöùng khoaùn Vieät Nam – VF1 2. Buøi Nguyeân Hoaøn – Ñeà taøi caáp boä: Caùc giaûi phaùp thuùc ñaåy söï hình thaønh vaø phaùt trieån caùc loaïi Quyõ ñaàu tö taïi Vieät Nam – Haø Noäi 2000 3. Ñaøo Leâ Minh (chuû bieân) – Nhöõng vaán ñeà cô baûn veà chöùng khoaùn vaø TTCK – NXB Chính trò Quoác gia – 2003 4. Hoäi thaûo: Giaûi phaùp thu huùt ñaàu tö vaøo TTCK – UBCKNN (2003) 5. Leâ Vaên Tö, Phaïm Vaên Naêng - Thò tröôøng taøi chính– NXB Thoáng keâ – Haø Noäi - 2003 6. Nguyeãn Mieân Tuaán – Luaän vaên Thaïc só : Moâ hình hoaït ñoäng vaø giaûi phaùp phaùt trieån Quyõ ñaàu tö chöùng khoaùn ôû Vieät Nam –Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá Tp.HCM 2004 7. Nguyeãn Minh Kieàu (2003) - Taøi chính phi ngaân haøng - Chöông trình Giaûng daïy Kinh teá Fulbright 8. Nick J.Freeman – Chuyeân ñeà phaùt trieån kinh teá tö nhaân soá 16 –MPDF - 2004 9. Taïp chí Chöùng khoaùn Vieät Nam (caùc soá baùo naêm 2003, 2004) 10. Taïp chí Ñaàu tö chöùng khoaùn (caùc soá baùo naêm 2003, 2004) 11. TTGDCK Tp.Hoà Chí Minh - Baùo caùo thöôøng nieân naêm 2004 12. Uûy ban Chöùng khoaùn Nhaø nöôùc – Trung taâm nghieân cöuù vaø ñaøo taïo chöùng khoaùn – Tìm hieåu Quyõ ñaàu tö chöùng khoaùn –NXB Thoáng keâ – Haø Noäi 2004 Tieáng Anh 1. Junko Maru - The role of instituitional investors in the development of Asia Stock Markets –Musashi University. 2. Stuart L.Gillan and Laura T.Starks - Instituitional investors, Corporate Ownership and Corporate Governance - United Nations University - 2002 78