1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Vịnh Vân Phong thuộc tỉnh Khánh Hoà cách thành phố biển Nha Trang khoảng 80 km về phía Bắc. Đây là một vùng địa hình phong phú, có hệ sinh thái đa dạng bao gồm: rừng nhiệt đới, rừng ngập mặn, động thực vật biển nông ven bờ, bờ biển, bãi biển và nhiều cồn cát, đặc biệt có hệ thống đảo, bán đảo, có cảnh quang đẹp và hấp dẫn, và là khu vực có vịnh sâu và kín gió.
Vịnh Vân Phong cách hải phận Quốc Tế 14 km, gần ngã ba các tuyến hàng hải: Châu Au – Bắc Á, Châu Uc – Đông Bắc Á và Đông Nam Á – Đông Bắc Á, có nhiều lợi thế trong mối quan hệ với vùng Châu Á Thái Bình Dương. Với đặc thù là điểm hội tụ lý tưởng của các cảng trên bán đảo Đông Dương và khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, với điều kiện tự nhiên thuận lợi của vùng vịnh và có độ sâu trung bình 20 – 27 m, kín gió, nằm gần đường hàng hải Quốc Tế là điều kiện quan trọng cho khai thác kinh tế cảng biển: cảng trung chuyển quốc tế, dịch vụ, thương mại, du lịch.
Định hướng quy hoạch xây dựng khu kinh tế tổng hợp Vịnh Vân Phong đến 2020 đã được lập 2001 và được Thủ Tướng Chính Phủ phê duyệt tại quyết định số 301/QĐ-TTg, ngày 22/04/2002, trong đó khu vực Vịnh Vân Phong được xác định là “Khu kinh tế tổng hợp đa ngành gồm: du lịch, dịch vụ, cảng, công nghiệp, nuôi trồng hải sản, trong đó du lịch – dịch vụ giữ vai trò chủ đạo”.
Để khai thác và sử dụng có hiệu quả tiềm năng to lớn của Vịnh Vân Phong, tháng 7/ 2005, Bộ xây dựng đ thực hiện việc lập quy hoạch khu kinh tế Vịnh Vân Phong, quy hoạch chi tiết cảng trung chuyển quốc tế Vân Phong đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020.
Trong quy hoạch Vịnh Vân Phong có đề cập đến các chương trình bảo vệ môi trường, khai thác và sử dụng tài nguyên thiên nhiên theo hướng bền vững nhưng vẫn còn ở mức độ sơ lược.
Khi triển khai quy họach trên thực tế , việc dự kiến trước các vấn đề môi trường bức xúc xảy ra để đề ra các giải pháp ngăn ngừa và giảm thiểu các tác động đến môi trường của Vịnh văn Phong là việc làm rất cần thiết, có ý nghĩa khoa học và thực tiễn. Một trong các công cụ dự báo các tác động môi trường và vạch ra kế họach ngăn ngừa và giảm thiểu là đánh giá môi trường chiến lược, đã được Nhà nước đưa vào Luật bảo vệ Môi trường năm 2005.
Nhận thức được tầm quan trọng của đánh giá môi trường chiến lược đối vớic yêu cầu phát triển bền vững của Vịnh Vân Phong nói riêng và Tỉnh Khánh Hoà nói chung, đề tài “ Bước đầu đánh giá môi trường chiến lược cho Quy hoạch tổng thể khu kinh tế tổng hợp Vịnh Vân Phong – Tỉnh Khánh Hoà đến năm 2020” được chọn làm chủ đề cho đồ án tốt nghiệp của sinh viên Trần Thị Thu, lớp 02MT04, khoa Môi Trường & Công nghệ Sinh học, Trường Đại học Kỹ Thuật – Công Nghệ Thành phố Hồ Chí Minh.
2. MỤC TIÊU ĐỀ TÀI
Thực hiện đánh giá môi trường chiến lược đối với QHTT khu KTTH Vịnh Vân Phong nhằm phát hiện ra các vấn đề môi trường có thể phát sinh, từ đó đưa ra các cảnh báo sớm và các giải pháp giúp các cơ quan quản lý tốt hơn, giảm thiểu các tác động môi trường trong quá trình triển khai quy hoạch.
3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU VÀ GIỚI HẠN CỦA ĐỀ TÀI
- Phạm vi đánh giá môi trường chiến lược giới hạn trong phạm vi Vịnh Vân Phong – Tỉnh Khánh Hoà
- Căn cứ để đánh giá là bản quy họach khu kinh tế tổng hợp Vịnh Vân Phong – Tỉnh Khánh Hoà
- Thời gian nghiên cứu: 12 tuần (từ 09/04/2007 đến 30/06/2007)
4. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU: gồm những vấn đề sau
- Phân tích tổng quan về phương pháp ĐGMTCL
- Phân tích tổng quan về khu KTTH Vịnh Vân Phong.
- Phân tích hiện trạng môi trường Vịnh Vân Phong.
- Mô tả quy hoạch tổng thể khu KTTH Vịnh Vân Phong – tỉnh Khánh Hoà đến năm 2020.
- Dự báo các tác động môi trường của quy hoạch tổng thể khu KTTH Vịnh Vân Phong – tỉnh Khánh Hoà đến năm 2020.
- Đề xuất các chương trình, dự án bảo vệ môi trường Vịnh Vân Phong đến năm 2020.
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
a. Tìm hiểu và chọn lọc các cơ sở dữ liệu có liên quan về ĐGMTCL
b. Phương pháp thu thập số liệu:
- Thu thập các số liệu có liên quan đến Tỉnh Khánh Hoà mà đặc biệt là Vịnh Vân Phong.
- Thu thập các kết quả đánh giá hiện trạng môi trường của Huyện Ninh Hoà, Huyện Vạn Ninh và tỉnh Khánh Hoà.
- Thu thập tài liệu về bản quy hoạch tổng thể khu kinh tế tổng hợp Vịnh Vân Phong.
- Thu thập số liệu về dân số, tình hình khai thác tài nguyên thiên nhiên và lượng chất thải từ các nhà máy, khu dân cư của huyện Ninh Hoà, huyện Vạn Ninh, Vịnh Vân Phong và khu vực lân cận thật chính xác và mới nhất.
- Chọn lọc tài liệu và số liệu thật chính xác, thật tiêu biểu và thật khoa học.
- Sau khi chọn lọc số liệu thích hợp ta tiến hành xử lý.
c. Phương pháp khảo sát thực địa:
Khảo sát thực địa ở những khu vực có vấn đề môi trường nghiêm trọng và chụp hình minh hoạ. Các tài liệu về chất lượng môi trường dựa trên các tư liệu hiện có liên quan đến khu vực nghiên cứu.
d. Phương pháp mô hình hoá:
Phương pháp mô hình hoá được ứng dụng rất rộng rãi cho nhiều mục đích khác nhau. Riêng trong lĩnh vực môi trường phương pháp mô hình được áp dụng cho các mục đích sau:
- Dự báo và dự đoán chất lượng môi trường.
- Hỗ trợ và ra quyết định trong quy hoạch và phát triển bền vững.
e. Phương pháp ma trận môi trường:
Phương pháp này được ứng dụng để phân tích vấn đề và mức độ bức xúc về môi trường trên từng phương pháp phát triển. Liệt kê các thành tố môi trường có thể bị dự án quy hoạch tổng thể tác động theo cột dọc của bảng ma trận và liệt kê các hoạt động dự án theo hàng ngang. Đánh dấu hay cho điểm quan hệ giữa thành tố môi trường và hoạt động của dự án tuỳ theo tính chất và mức độ tác động vào các ô tương đương.
g. Tham khảo ý kiến chuyên gia:
- Tham khảo ý kiến của Thầy hướng dẫn
- Tham khảo ý kiến của cán bộ quản lý môi trường tỉnh Khánh Hoà, đặc biệt là cán bộ quản lý môi trường ở hai huyện Vạn Ninh và Ninh Hoà.
- Tham khảo ý kiến các chuyên gia môi trường về ĐGMTCL .
129 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3002 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bước đầu đánh giá môi trường chiến lược cho Quy hoạch tổng thể khu kinh tế tổng hợp Vịnh Vân Phong – Tỉnh Khánh Hoà đến năm 2020, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Chöông 1
TOÅNG QUAN VEÀ PHÖÔNG PHAÙP ÑAÙNH GIAÙ
MOÂI TRÖÔØNG CHIEÁN LÖÔÏC
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ ÑGMTCL
Moái quan heä giöõa phaùt trieån vôùi moâi tröôøng:
Moâi tröôøng laø toång hôïp caùc ñieàu kieän soáng cuûa con ngöôøi, phaùt trieån laø quaù trình caûi taïo vaø caûi thieän caùc ñieàu kieän ñoù. Giöõa moâi tröôøng vaø phaùt trieån taát yeáu coù moái quan heä chaët cheõ. Moâi tröôøng laø ñòa baøn vaø ñoái töôïng cuûa phaùt trieån.
Quan ñieåm môùi veà phaùt trieån vaø phaùt trieån beàn vöõng:
Hieän nay, trong boái caûnh chung veà TNTN vaø moâi tröôøng soáng cuûa con ngöôøi treân toaøn caàu ñang treân ñaø ñi xuoáng, do ñoù muïc tieâu PTBV chæ coù theå ñaït ñöôïc vôùi quan ñieåm vaø nhaän thöùc môùi veà phaùt trieån. Ñoù laø: ñoä ño veà phaùt trieån hieän nay vaø trong caùc thaäp ñaàu theá kyû tôùi khoâng coøn ñôn thuaàn laø ñoä ño kinh teá, GNP hay GDP, maø ñoä ño naøy phaûi toång hôïp kinh teá PTBV, xaõ hoäi coâng baèng vaên minh, moâi tröôøng soáng coù chaát löôïng toát.
Muïc tieâu chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng quoác gia 2001 – 2010:
Tieáp tuïc phoøng ngöøa vaø kieåm soaùt oâ nhieãm;
Taêng cöôøng baûo veä, baûo toàn vaø söû duïng beàn vöõng caùc nguoàn TNTN vaø ÑDSH;
Böôùc ñaàu caûi thieän vaø naâng cao chaát löôïng MT taïi ñoâ thò, noâng thoân vaø KCN.
Caùc muïc tieâu chieán löôïc naøy seõ ñaït ñöôïc thoâng qua vieäc thöïc hieän 77 chöông trình öu tieân. Trong soá naøy, 7 chöông trình öu tieân cao nhaát ñaõ ñöôïc xaùc ñònh nhaèm vaøo caùc lónh vöïc lieân quan ñeán: phaùt trieån coâng nghieäp beàn vöõng, quaûn lyù CTR-CTNH, söû duïng beàn vöõng nguoàn nöôùc, söû duïng beàn vöõng röøng, taêng cöôøng quaûn lyù moâi tröôøng, giaùo duïc moâi tröôøng vaø caùc phong traøo quaàn chuùng BVMT.
Vaøi neùt veà lòch söû ÑGMTCL:
Ôû nöôùc ngoaøi:
Sau 25 naêm thöïc hieän ÑTM, theá giôùi ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng lôïi ích veà moâi tröôøng moät caùch ñaùng keå. Nhöng khi muïc tieâu PTBV ñöa ra khung chính saùch môùi vaø chaát löôïng moâi tröôøng ñaõ xaáu ñi ôû raát nhieàu nôi treân theá giôùi thì ÑTM ôû möùc döï aùn khoâng ñaày ñuû ñeå caûi thieän moâi tröôøng theo söï phaùt trieån kinh teá. Töø ñoù, ÑGMTCL ra ñôøi vaø ñöôïc giôùi thieäu ôû moät soá nöôùc vaø caùc toå chöùc quoác teá.
Lieân hieäp Chaâu Aâu ñeà xuaát döï thaûo chæ daãn ÑGMTCL ñöôïc hoäi ñoàng Chaâu Aâu chuaån bò vôùi caáu truùc töông töï nhö höôùng daãn ÑTM hieän taïi (85/337/EEC). Caùc nöôùc thaønh vieân cuûa Lieân Hieäp Chaâu Aâu öùng duïng ÑGMTCL ngaøy caøng nhieàu, tieâu bieåu nhö: Anh, Haø Lan vaø moät soá nöôùc khaùc treân Theá Giôùi nhö: Myõ, Canada, Uùc, Trung Quoác, Indonesia, Philippine…
Naêm 1996, Sadler vaø coäng söï nghieân cöùu 40 tröôøng hôïp öùng duïng ÑGMTCL trong khuoân khoå nghieân cöùu quoác teá ñeå laøm noåi baät nhöõng phaïm vi öùng duïng cuûa ÑGMTCL. Moät soá öùng duïng ÑGMTCL thaønh coâng tieâu bieåu nhö:
Xem xeùt chính saùch moâi tröôøng cuûa Hieäp ñònh Thöông maïi Töï do Baéc Myõ (NAFTA) Canada.
ÑGMTCL cho keá hoaïch baûo toàn vaø phaùt trieån Töù Xuyeân, Coäng Hoaø Nhaân Daân Trung Hoa.
ÑGMTCL cuûa keá hoaïch quaûn lyù röøng huyeän Bara (Nepal){caùc nguoàn: Khadka,1998; Devust,1999}.
Ôû Vieät Nam:
Trong thôøi gian gaàn ñaây, ñeå ñaùnh giaù MT ôû möùc quy hoaïch ñaït hieäu quaû hôn, caùc nhoùm nghieân cöùu MT ñaõ ñi vaøo nghieân cöùu ÑGMTCL nhö:
Naêm 1997, Leâ Thaïc Caùn kieán nghò phaùt trieån nghieân cöùu ÑGMTCL nhaèm thöïc hieän caùc ÑGMTCL cuûa caùc hoaït ñoäng phaùt trieån ôû möùc ñoä phöùc taïp cao hôn “Xaây döïng caùc phöông phaùp cho ÑGMTCL cuûa keá hoaïch vuøng, caùc KCN, keá hoaïch hoaù toång theå vaø ÑGMTCL tích luyõ vaø chieán löôïc”.
Naêm 1998, nhoùm nghieân cöùu Nguyeãn Ñình Döông, Leâ Thò Thu Hieàn, Leâ Kim Thoa, Nguyeãn Haïnh Quyeân thöïc hieän “Xaây döïng cô sôû döõ lieäu phuïc vuï ÑGMTCL quy hoaïch phaùt trieån thaønh phoá Haï Long vaø caùc vuøng laân caän”.
Naêm 2000, nhoùm taùc giaû Trung taâm Kyõ thuaät Ñoâ thò vaø KCN vôùi ñeà taøi “ Cô sôû ñaùnh giaù moâi tröôøng chieán löôïc” ñaõ nghieân cöùu veà phöông phaùp ÑGMTCL.
Döï aùn EU “Xaây döïng naêng löïc cho quaûn lyù MT ôû Vieät Nam” (VNM/B7-6200/IB/96/05) thöïc hieän moät nghieân cöùu thí duï ÑGMTCL ôû tænh Quaûng Ninh ñöôïc coi nhö moät döï aùn hoã trôï “Xaây döïng naêng löïc trong ÑGMTCL ôû Vieät Nam”.
Theo luaät baûo veä moâi tröôøng (BVMT) söûa ñoåi, caùc loaïi döï aùn sau ñaây phaûi laäp baùo caùo ÑGMTCL:
Döï aùn chieán löôïc, quy hoaïch, keá hoaïch phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi caáp quoác gia.
Döï aùn chieán löôïc, quy hoaïch, keá hoaïch phaùt trieån ngaønh, lónh vöïc treân quy moâ caû nöôùc.
Döï aùn chieán löôïc, quy hoaïch, keá hoaïch phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi cuûa tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc trung öông (sau naøy goïi chung laø caáp tænh), vuøng.
Döï aùn quy hoaïch söû duïng ñaát; baûo veä vaø phaùt trieån röøng; khai thaùc vaø söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân khaùc treân phaïm vi lieân tænh, lieân vuøng.
Döï aùn quy hoaïch xaây döïng ñoâ thò, quy hoaïch ñieåm daân cö noâng thoân coù quy moâ lôùn.
Döï aùn quy hoaïch phaùt trieån vuøng kinh teá troïng ñieåm.
Döï aùn quy hoaïch toång hôïp löu vöïc soâng quy moâ lieân tænh.
Caùc chieán löôïc, quy hoaïch, keá hoaïch, döï aùn ñaàu tö quy ñònh taïi khoaûn 1 vaø 2 cuûa ñieàu naøy chæ ñöôïc pheâ duyeät caáp pheùp ñaàu tö, caáp pheùp xaây döïng, caáp pheùp khai thaùc khoaùng saûn sau khi ñaõ ñöôïc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn thaåm ñònh baùo caùo ÑGMTCL, thaåm ñònh pheâ duyeät baùo caùo ÑTM theo quy ñònh taïi khoaûn 1 vaø 2 ñieàu 12 cuûa luaät naøy.
Ñaùnh giaù moâi tröôøng chieán löôïc
Theo Therivel vaø coäng söï, 1992, ÑGMTCL laø quaù trình ÑTM cuûa moät chính saùch, moät keá hoaïch, quy hoaïch hay moät chöông trình phaùt trieån vaø caùc phöông aùn thay theá moät caùch coù heä thoáng vaø toaøn dieän, laø vieäc chuaån bò moät baùo caùo veà caùc keát quaû ñaõ ñaùnh giaù vaø söû duïng chuùng cho vieäc ra quyeát ñònh moät caùch coù traùch nhieäm.
Theo Sadler vaø Verheem, 1996, ÑGMTCL laø moät quaù trình ñaùnh giaù coù heä thoáng caùc haäu quaû moâi tröôøng cuûa moät chính saùch, moät keá hoaïch hay moät chöông trình phaùt trieån ñeå ñaûm baûo raèng caùc haäu quaû moâi tröôøng ñöôïc xeùt ñeán moät caùch ñaày ñuû vaø ñöôïc chuù yù moät caùch thích ñaùng ôû nhöõng böôùc thích hôïp sôùm nhaát trong quaù trình ra quyeát ñònh ngang haøng vôùi caùc caân nhaéc veà kinh teá xaõ hoäi.
Theo Eddy Nierynck, 2000, ÑGMTCL laø moät quaù trình hoaït ñoäng chuyeân nghieä, nhaèm ñaûm baûo loàng gheùp ñaày ñuû caùc caân nhaéc moâi tröôøng vaøo trong giai ñoaïn thích hôïp sôùm nhaát cuûa phaùt trieån chính saùch, keá hoaïch hoaëc chöông trình, ngang haøng vôùi caùc caân nhaéc kinh teá – xaõ hoäi…
Theo taøi lieäu “MT vaø QHTT theo höôùng PTBV” – TS.Tröông Maïnh Tieán, ñònh nghóa ÑGMTCL laø ÑTM ñöôïc thöïc hieän ñoái vôùi caùc QHTT, caùc chöông trình phaùt trieån daøi haïn cuûa moät quoác gia hoaëc cuûa moät vuøng laõnh thoå roäng lôùn, cuûa moät ngaønh saûn xuaát.
Theo giaùo trình “Phaân Tích Heä Thoáng Moâi Tröôøng 2007” – TS.Cheá Ñình Lyù, ÑGMTCL ñöôïc thieát laäp nhaèm neâu ra caùc vaán ñeà moâi tröôøng ngoaøi caáp ñoä döï aùn, ôû caáp chieán löôïc cuûa caùc chính saùch vaø chöông trình cuûa ngaønh, noù taïo ra khung laøm vieäc cho vieäc hình thaønh döï aùn.
Theo luaät BVMT (söûa ñoåi): ÑGMTCL laø vieäc xem xeùt, phaân tích, ñaùnh giaù veà moâi tröôøng ñoái vôùi caùc chieán löôïc, quy hoaïch, keá hoaïch phaùt trieån quoác gia, ngaønh, vuøng laõnh thoå vaø caùc quy hoaïch, keá hoaïch phaùt trieån khaùc trong quaù trình thaåm ñònh, pheâ duyeät caùc chieán löôïc, quy hoaïch, keá hoaïch ñoù.
Töø caùc ñònh nghóa treân cho thaáy, ÑGMTCL laø moät chuû ñeà raát ñöôïc nhieàu nhaø nghieân cöùu moâi tröôøng quan taâm vaø nhanh choáng trôû thaønh moät lónh vöïc nghieân cöùu chuyeân nghieäp. Kinh nghieäm vaø lyù luaän ngaøy caøng trôû neân phong phuù moät caùch nhanh choùng.
Nhìn chung, ÑGMTCL cuûa moät QHTT nhaèm ñaûm baûo loàng gheùp ñaày ñuû caân nhaéc MT ngang haøng vôùi caân nhaéc kinh teá – xaõ hoäi ñeå ñaït muïc tieâu PTBV.
Söï khaùc nhau giöõa ÑTM vaø ÑGMTCL:
Theo TS.Tröông Maïnh Tieán, ÑTM vaø ÑGMTCL khaùc nhau nhö sau:
Baûng 1-1: Söï khaùc nhau giöõa ÑTM vaø ÑGMTCL
ÑTM
ÑGMTCL
- Coù quy moâ nhoû
- Coù quy moâ roäng lôùn, coù tính chaát lieân ngaønh, lieân ñòa phöông, trong khoaûng thôøi gian daøi.
- Ñaùnh giaù caùc taùc ñoäng cuï theå cuûa moät döï aùn.
- Ñaùnh giaù vieäc xaây döïng quy hoaïch khoâng gian (quy hoaïch söû duïng ñaát, phaân boá caùc nguoàn taøi nguyeân – moâi tröôøng, ñaûm baûo chi tieâu kinh teá xaõ hoäi vaø töï nhieân moâi tröôøng).
- Kieán nghò giaûm thieåu moâi tröôøng oâ nhieãm laø caùc giaûi phaùp phoøng choáng vaø xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng cuï theå.
- Kieán nghò giaûm thieåu oâ nhieãm moâi tröôøng laø caùc döï aùn quy hoaïch baûo veä moâi tröôøng, thieát laäp caùc chöông trình baûo veä moâi tröôøng.
Muïc tieâu vaø yù nghóa cuûa ÑGMTCL:
ÑGMTCL taïo neân cô sôû ñeå choïn loïc caùc phöôùng aùn thay theá cuûa döï aùn.
ÑGMTCL caáp keá hoaïch cung caáp caùc chieán löôïc chaéc chaén ñeå löïa choïn caùc phöông aùn thay theá thích hôïp, xaùc ñònh nhöõng döõ lieäu thieáu vaø tieán haønh xem xeùt ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng ôû möùc döï aùn moät caùch reû hôn, nhanh hôn vaø thieát thöïc hôn. Ñoù laø quaù trình tieáp caän thöù baäc trong ÑTM.
ÑGMTCL theo vuøng cung caáp toùm taét caùc taùc ñoäng cuûa toaøn theå caùc hoaït ñoäng cuûa moãi döï aùn ñöôïc thöïc hieän trong vuøng, ñieàu ñoù giuùp cho thaéng lôïi hôn trong ÑGMTCL ôû möùc keá hoaïch.
ÑTM ôû möùc döï aùn khoù coù theå phaùt hieän caùc taùc ñoäng tích luyõ. Ñaùnh giaù tích luyõ tieán haønh phaân tích caùc haäu quaû moâi tröôøng khi moät vuøng naøo ñoù chòu söùc eùp cuûa caùc taùc ñoäng quaù khöù, hieän taïi vaø nhìn thaáy taùc ñoäng caû trong töông lai do caùc döï aùn taïo neân. Trong tröôøng hôïp naøy ÑGMTCL seõ giuùp naâng cao hieäu quaû cuûa caùc bieän phaùp giaûm thieåu cuûa caùc taùc ñoäng loaïi nhö vaäy (Khadka et al.,1996).
Caùc thuaän lôïi vaø khoù khaên cuûa ÑGMTCL:
Theo Barry Dalal – Clayton vaø Barry Dadler (1998), ÑGMTCL coù nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên nhö sau:
Thuaän lôïi:
ÑGMTCL xuùc tieán ñaùnh giaù toång hôïp moâi tröôøng vaø xaây döïng cô cheá ra quyeát ñònh coù ñoä tin caäy.
ÑGMTCL taïo ñieàu kieän ñeå xaây döïng keá hoaïch vaø chính saùch beàn vöõng veà maët moâi tröôøng.
ÑGMTCL cung caáp nhieàu phöông aùn ñeå löïa choïn ôû caáp “chieán löôïc” hôn so vôùi caùc phöông aùn löïa choïn trong ÑTM caáp döï aùn truyeàn thoáng.
ÑGMTCL cuûng coá vaø saép xeáp laïi ÑTM caáp döï aùn hôïp lyù hôn.
Ôû nhöõng tröôøng hôïp thích hôïp, taùc ñoäng tích doàn (ñaëc bieät laø haäu quaû moâi tröôøng cuûa quy hoaïch phaùt trieån ngaønh, vuøng) vaø caùc thay ñoåi toaøn caàu ñöôïc nghieân cöùu moät caùch töông xöùng.
Phaùt huy hieäu quaû cuûa theå cheá ÑGMTCL ñeå ngaên ngöøa oâ nhieãm (ñaëc bieät laø khi ÑTM caàn ñeán kyõ naêng, kinh phí nhöng naêng löïc thöïc hieän bò haïn cheá) coù theå boû qua ÑTM caáp döï aùn.
ÑGMTCL cung caáp moät cô cheá ñeå coäng ñoàng tham gia trao ñoåi veà tính beàn vöõng cuûa chieán löôïc ôû moät möùc ñoä thích hôïp.
Khoù khaên:
Caàn moät theå cheá veà ÑGMTCL roõ raøng ñeå trao ñoåi giöõa caùc ngaønh moät caùch deã daøng vaø coù hieäu quaû; caân nhaéc caùc vaán ñeà MT trong caùc böôùc hình thaønh, ñaùnh giaù vaø thöïc hieän caùc chính saùch, keá hoaïch, chöông trình moät caùch coù hieäu quaû vaø caân nhaéc MT coù vai troø töông xöùng trong vieäc ra quyeát ñònh.
Ñoøi hoûi nhöõng kieán thöùc nhaát ñònh veà ÑGMTCL trong noäi boä caùc cô quan nhaø nöôùc, tö nhaân. ÑGMTCL laø moät coâng cuï coù giaù trò gaén keát chính saùch moâi tröôøng vôùi chính saùch kinh teá xaõ hoäi trong giai ñoaïn hoaïch ñònh chính saùch.
PHÖÔNG PHAÙP ÑGMTCL
Quan ñieåm ÑGMTCL:
Trong moät ÑGMTCL thuoäc baát kyø ngaønh naøo cuõng ñeàu höôùng tôùi muïc tieâu PTBV. ÑGMTCL taïo ñieàu kieän xaùc ñònh taùc ñoäng cuûa caùc chieán löôïc veà PTBV bôûi vì ÑGMTCL laø moät quaù trình coù giaù trò tieàm naêng cho vieäc öùng duïng caùc caân nhaéc coù tính beàn vöõng vaøo quaù trình hình thaønh hoaëc xem xeùt laïi caùc chính saùch, keá hoaïch vaø chöông trình phaùt trieån. Sadler vaø Verheem neâu ra raèng khi ñöôïc öùng duïng coù heä thoáng ÑGMTCL coù theå trôû thaønh moät vectô chuyeån töø tieâu chuaån ñeán chöông trình haønh ñoäng coù tính beàn vöõng ñeå BVMT.
Baèng thöïc tieãn vaø phaân tích lyù luaän, Glasson (1995) ñaõ trình baøy hai heä thoáng moâ hình, ñoù laø heä thoáng töø döôùi leân vaø heä thoáng töø treân xuoáng:
Heä thoáng töø döôùi leân baét ñaàu töø vieäc ÑTM cuûa caùc döï aùn, tieán ñeán ÑGMTCL ôû möùc ñoä chöông trình, keá hoaïch vaø chính saùch ñeå cuoái cuøng ñaït ñöôïc muïc tieâu PTBV. Heä thoáng naøy ñöôïc duøng phoå bieán treân Theá Giôùi, ôû Vieät Nam môùi döøng laïi ôû möùc döï aùn. Noùi chung heä thoáng naøy toû ra ít hieäu quaû (Khadka et al.,1996).
Heä thoáng töø treân xuoáng ñöôïc moâ taû nhö sau: (theo Khadka etal.,1996)
Ñaàu tieân laø muïc tieâu cho PTBV. Trong thöïc teá caàn döïa vaøo caùc muïc tieâu cuï theå cuûa PTBV ñaõ trình baøy ôû treân. Tuyø theo tính chaát cuûa caùc chính saùch, keá hoaïch vaø chöông trình cuõng coù theå xaây döïng caùc muïc tieâu PTBV cuï theå treân cô sôû tham khaûo caùc nguyeân taéc phaùt trieån du lòch beàn vöõng.
Trình baøy taát caû caùc ñoøi hoûi cuï theå veà PTBV.
Tieán haønh ñaùnh giaù chieán löôïc cuûa caùc chính saùch, keá hoaïch vaø chöông trình löïa choïn vaø phaûi ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu ñaõ neâu treân.
Löïa choïn caùc phöông aùn ñaõ ñaùnh giaù laø beàn vöõng nhaát.
Thöïc hieän ÑGMTCL cho moãi döï aùn.
Thieát keá chöông trình giaùm saùt vaø ñaùnh giaù cho taát caû caùc böôùc.
Quy trình ÑGMTCL:
Goàm 4 böôùc:
Böôùc 1: Nghieân cöùu hieän traïng moâi tröôøng (moâi tröôøng neàn).
Thu thaäp ñaày ñuû caùc soá lieäu ñeå ñaùnh giaù ñöôïc hieän traïng moâi tröôøng.
Böôùc 2: Toùm taét moâ taû quy hoaïch phaùt trieån.
QH söû duïng ñaát
QH söû duïng taøi nguyeân nöôùc
QH söû duïng taøi nguyeân khoaùng saûn
QH söû duïng taøi nguyeân sinh vaät
Phaùt trieån noâng, laâm, ngö nghieäp
Phaùt trieån caùc ngaønh coâng nghieäp
Phaùt trieån du lòch
Phaùt trieån caùc keát caáu haï taàng
Phaùt trieån daân soá
Phaùt trieån ñoâ thò
Phaùt trieån caùc khu, ñieåm tuyeán daân cö noâng thoân
Quy hoaïch baûo toàn thieân nhieân, di tích lòch söû, vaên hoaù.
Böôùc 3: Döï baùo ñaùnh giaù vaø phaân tích moâi tröôøng
Döï baùo taùc ñoäng moâi tröôøng
Döï baùo bieán ñoåi cuûa caùc ñieàu kieän moâi tröôøng
Phaân tích moâi tröôøng:
Phaân chia caùc ñôn vò khoâng gian ñeå phaân tích
Xaùc ñònh caùc vaán ñeà quan troïng vaø caùc khu vöïc ruûi ro
Phaân tích caùc moái quan heä qua laïi giöõa phaùt trieån vaø moâi tröôøng.
Böôùc 4: Xaây döïng quy hoaïch BVMT vaø thieát laäp caùc chöông trình BVMT.
Xaùc ñònh caùc öu tieân ñoái vôùi moãi ñôn vò phaân tích
Söûa ñoåi, boå sung, ñieàu chænh caùc QHTT
Cung caáp boä soá lieäu toaøn dieän vaø coù heä thoáng veà MT.
Noäi dung ÑGMTCL: (theo luaät baûo veä moâi tröôøng söûa ñoåi)
Moâ taû chi tieát caùc döï aùn coù lieân quan ñeán MT.
Moâ taû hieän traïng caùc thaønh phaàn MT töï nhieân vaø caùc yeáu toá kinh teá, xaõ hoäi lieân quan trong vuøng thuoäc phaïm vi cuûa döï aùn vaø vuøng keá caän.
Ñaùnh giaù hieän traïng oâ nhieãm MT, suy thoaùi MT vaø söùc chòu taûi cuûa MT trong vuøng thuoäc phaïm vi cuûa döï aùn vaø vuøng keá caän.
Döï baùo dieãn bieán cuûa caùc thaønh phaàn MT töï nhieân vaø caùc yeáu toá kinh teá, xaõ hoäi khi döï aùn ñöôïc thöïc hieän.
Ñeà xuaát höôùng giaûi quyeát caùc vaán ñeà MT trong quaù trình thöïc hieän döï aùn.
Ñeà xuaát QH xaây döïng caùc coâng trình XLCT taäp trung, caùc traïm quan traéc MT.
CAÙC CAÊN CÖÙ PHAÙP LYÙ ÑGMTCL
Luaät cô sôû:
Hieán phaùp nöôùc CHXHCN Vieät Nam naêm 1992 quy ñònh: caùc cô quan nhaø nöôùc, ñôn vò vuõ trang, toå chöùc kinh teá, toå chöùc xaõ hoäi, moïi caù nhaân phaûi thöïc hieän caùc qui ñònh cuûa Nhaø nöôùc veà vieäc söû duïng hôïp lyù TNTN vaø MT. Nghieâm caám moïi haønh ñoäng laøm suy kieät taøi nguyeân vaø huyû hoaïi MT (Ñieàu 29).
Luaät BVMT ñöôïc Quoác Hoäi thoâng qua ngaøy 27/12/1993 vaø chuû tòch nöôùc kyù saéc leänh ban haønh ngaøy 10/01/1994. Luaät ñaõ cuï theå hoaù ñieàu 29 cuûa Hieán phaùp, coù muïc tieâu laø: Naâng cao hieäu löïc quaûn lyù Nhaø nöôùc vaø traùch nhieäm cuûa chính quyeàn caùc caáp, caùc cô quan Nhaø nöôùc, caùc toå chöùc kinh teá, caùc toå chöùc xaõ hoäi, caùc ñôn vò vuõ trang nhaân daân vaø moïi caù nhaân trong vieäc BVMT nhaèm baûo veä söùc khoûe nhaân daân, baûo ñaûm quyeàn con ngöôøi ñöôïc soáng trong MT trong laønh, phuïc vuï söï nghieäp phaùt trieån laâu beàn cuûa ñaát nöôùc, goùp phaàn BVMT khu vöïc vaø toaøn caàu.
Ñieàu 37 chöông 4 qui ñònh: Veà chieán löôïc, chính saùch BVMT, keá hoaïch BVMT.
Caùc luaät chuyeân ngaønh:
Luaät baûo veä söùc khoeû nhaân daân (naêm 1989) xaùc ñònh söùc khoeû nhaân daân laø muïc tieâu, laø nhaân toá quan troïng trong vieäc phaùt trieån kinh teá, vaên hoaù, xaõ hoäi vaø baûo veä Toå quoác. Coâng daân coù quyeàn ñöôïc baûo veä söùc khoeû, nghæ ngôi, giaûi trí, reøn luyeän thaân theå, ñöôïc baûo ñaûm veä sinh trong lao ñoäng, veä sinh dinh döôõng, veä sinh moâi tröôøng soáng vaø ñöôïc phuïc vuï veà chuyeân moân y teá (Ñieàu 1).
Luaät ñaát ñai (naêm 1993) xaùc ñònh ñaát ñai laø nguoàn taøi nguyeân coù giaù trò, laø phöông tieän saûn xuaát vaø laø thaønh phaàn quan troïng cuûa moâi tröôøng. Ngöôøi söû duïng ñaát coù traùch nhieäm baûo veä, caûi thieän vaø söû duïng ñaát hieäu quaû vaø hôïp lyù (Ñieàu 4), coù traùch nhieäm tuaân thuû caùc qui ñònh lieân quan tôùi BVMT (Ñieàu 79).
Luaät khoaùng saûn (naêm 1996) xaùc ñònh khoaùng saûn laø taøi nguyeân haàu heát khoâng taùi taïo ñöôïc, laø taøi saûn quan troïng phaûi ñöôïc quaûn lyù, baûo veä, khai thaùc, söû duïng hôïp lyù, tieát kieäm vaø coù hieäu quaû nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu CNH – HÑH ñaát nöôùc, PTBV kinh teá – xaõ hoäi tröôùc maét vaø laâu daøi. Caùc toå chöùc, caù nhaân hoaït ñoäng khoaùng saûn phaûi coù traùch nhieäm baûo veä, phuïc hoài MT (Ñieàu 16 vaø 33).
Luaät taøi nguyeân nöôùc (naêm 1998) xaùc ñònh nöôùc laø taøi nguyeân ñaëc bieät quan troïng, laø thaønh phaàn thieát yeáu cuûa cuoäc soáng vaø moâi tröôøng, quyeát ñònh söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc. Luaät qui ñònh vieäc khai thaùc, söû duïng, baûo veä vaø quaûn lyù toaøn boä taøi nguyeân nöôùc, ngaên ngöøa, phoøng choáng nhöõng hoaït ñoäng laøm oâ nhieãm nöôùc, suy thoaùi, caïn kieät nguoàn nöôùc, ñoàng thôøi qui ñònh traùch nhieäm cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân khi khai thaùc vaø söû duïng taøi nguyeân nöôùc phuïc vuï caùc muïc ñích saûn xuaát vaø sinh hoaït.
Luaät ñaát ñai (naêm 2003)
Luaät xaây döïng (naêm 2003)
Caùc vaên baûn phaùp qui döôùi luaät:
Nghò ñònh 175/CP veà höôùng daãn thöïc hieän BVMT.
Nghò ñònh 26/CP qui ñònh xöû phaït vi phaïm haønh chaùnh veà BVMT
Quyeát ñònh soá 2929 – QÑ/TTg cuûa Boä tröôûng Boä KHCN&MT veà vieäc aùp duïng tieâu chuaån Vieät Nam veà moâi tröôøng.
Chæ thò soá 36 – CT/TW ngaøy 26/06/2001 cuûa Boä Chính trò veà “Taêng cöôøng coâng taùc BVMT trong thôøi kyø CNH – HÑH ñaát nöôùc”.
Quyeát ñònh soá 152/1999/QÑ – TTg cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà vieäc pheâ duyeät Chieán löôïc quaûn lyù CTR taïi caùc ñoâ thò vaø KCN Vieät Nam ñeán naêm 2020.
Chieán löôïc BVMT Quoác gia ñeán naêm 2010 vaø ñònh höôùng ñeán naêm 2020. Keøm theo quyeát ñònh naøy laø danh muïc 36 chöông trình, keá hoaïch, ñeà aùn vaø döï aùn öu tieân caáp Quoác gia veà BVMT theo quyeát ñònh soá 256/2003/QÑ – TTg ngaøy 02/12/2003 cuûa Thuû töôùng Chính phuû pheâ duyeät.
Quyeát ñònh soá 2575/1999/QÑ – BYT cuûa Boä tröôûng Boä y teá veà vieäc ban haønh quy cheá quaûn lyù chaát thaûi y teá.
Nghò quyeát soá 41 – NQ/TW cuûa Boä chính trò ngaøy 15/11/2004 veà BVMT trong thôøi kyø ñaåy maïnh CNH – HÑH ñaát nöôùc, trong ñoù ñeà ra quan ñieåm ñaàu tö cho BVMT laø ñaàu tö cho PTBV.
Caùc thoâng baùo, quyeát ñònh, coâng vaên lieân quan ñeán baûn quy hoaïch:
Thoâng baùo soá 198/TB-VPCP, ngaøy 18/10/2004, thoâng baùo yù kieán keát luaän cuûa Phoù Thuû Töôùng thöôøng tröïc Nguyeãn Taán Duõng veà Ñònh höôùng QH chung Vònh Vaân Phong vaø QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong ñeán naêm 2010 vaø ñònh höôùng ñeán naêm 2020.
Thoâng baùo soá 53/TB-VPCP, ngaøy 17/04/2003, thoâng baùo yù kieán keát luaän cuûa Phoù Thuû Töôùng thöôøng tröïc Nguyeãn Taán Duõng veà QH phaùt trieån khu vöïc Vònh Cam Ranh vaø khu vöïc Vònh Vaân Phong, tænh Khaùnh Hoøa.
Quyeát ñònh soá 301/QÑ-TTg ngaøy 22/04/2002 cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà vieäc pheâ duyeät ñònh höôùng QH xaây döïng khu KTTH Vaân Phong ñeán naêm 2020.
Coâng vaên soá 5919/VPCP-CN, ngaøy 28/11/2003 cuûa vaên phoøng Chính phuû veà vieäc chuû tröông xaây döïng Vònh Vaân Phong - Khaùnh Hoøa.
Quyeát ñònh soá 882/QÑ-BXD cuûa Boä Xaây Döïng veà vieäc pheâ duyeät nhieäm vuï döï aùn ñònh höôùng QH chung xaây döïng khu KTTH Vaân Phong – Khaùnh Hoøa.
Coâng vaên soá 3710/VPCP-KTTH, ngaøy 01/08/2003 cuûa vaên phoøng Chính phuû veà vieäc xaây döïng toång kho xaêng daàu taïi Vònh Vaân Phong – tænh Khaùnh Hoøa.
Coâng vaên soá 3711/VPCP-KTTH, ngaøy 01/08/2003 cuûa vaên phoøng Chính phuû veà vieäc QH phaùt trieån du lòch khu vöïc Vaân Phong – Ñaïi Laõnh.
Coâng vaên soá 488/TB-UB, ngaøy 13/11/2003 cuûa UBND tænh Khaùnh Hoøa veà vieäc thoâng baùo cuûa UBND tænh Khaùnh Hoøa thoâng qua laäp QH chung xaây döïng khu KTTH Vònh Vaân Phong.
Coâng vaên soá 2432/GTVT-KHÑT, ngaøy 09/06/2003 cuûa Boä Giao Thoâng Vaän Taûi veà vieäc xin pheâ duyeät QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong – Khaùnh Hoøa.
Coâng vaên soá 4511/GTVT-KHÑT, ngaøy 08/10/2003 cuûa Boä Giao Thoâng Vaän Taûi veà vieäc giaûi trình, boå sung noäi dung QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong.
Coâng vaên soá 1807/CHHVN-KHÑT, ngaøy 13/11/2003 cuûa Cuïc Haøng Haûi Vieät Nam Boä Giao Thoâng Vaän Taûi veà vieäc goùp yù ñeà aùn laäp QH chung xaây döïng khu KTTH Vaân Phong – Khaùnh Hoøa ñeán naêm 2020.
Coâng vaên soá 5391/CHHVN-KHÑT, ngaøy 11/09/2003 cuûa Boä Giao Thoâng Vaän Taûi veà vieäc goùp yù ñeà aùn laäp QH chung xaây döïng khu KTTH Vaân Phong – Khaùnh Hoøa.
Coâng vaên soá 817/TCDL-KHÑT, ngaøy 30/06/2003 cuûa Toång Cuïc Du Lòch veà vieäc pheâ duyeät QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong – Khaùnh Hoøa.
Coâng vaên soá 1490/TCDL-KHÑT, ngaøy 30/06/2003 cuûa Toång Cuïc Du Lòch veà vieäc ñieàu chænh QH chung Vaân Phong – Khaùnh Hoøa.
Coâng vaên soá 3508 BKH/VCLPT, ngaøy 13/06/2003 cuûa Boä Keá Hoaïch Vaø Ñaàu Tö veà vieäc goùp yù kieán chuû tröông thaønh laäp toång kho xaêng daàu taïi khu vöïc Vaân Phong.
Coâng vaên soá 4056 BKH/VPTÑ, ngaøy 08/07/2003 cuûa Boä Keá Hoaïch Vaø Ñaàu Tö veà vieäc ñeà nghò coù yù kieán goùp yù veà QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong – Khaùnh Hoøa.
Coâng vaên soá 2928/TS-KHTC, ngaøy 21/11/2003 cuûa Boä Thuûy Saûn veà vieäc goùp yù ñieàu chænh ñònh höôùng QH chung Vònh Vaân Phong–Khaùnh Hoøa ñeán naêm 2020.
Coâng vaên soá 1836/TM-ÑT, ngaøy 29/04/2003 cuûa Boä Thöông Maïi veà vieäc xin chuû tröông xaây döïng toång kho xaêng daàu taïi Vònh Vaân Phong.
Coâng vaên soá 2440/TM-ÑT, ngaøy 06/06/2003 cuûa Boä Thöông Maïi veà vieäc goùp yù kieán QH xaây döïng toång kho xaêng daàu taïi Vònh Vaân Phong.
Coâng vaên soá 5275/TM-ÑT, ngaøy 18/11/2003 cuûa Boä Thöông Maïi veà vieäc goùp yù kieán ñoà aùn laäp QH chung xaây döïng khu KTTH Vaân Phong – Khaùnh Hoøa ñeán naêm 2003.
Coâng vaên soá 1529/BTNMT-VP, ngaøy 02/07/2003 cuûa Boä Taøi Nguyeân Moâi Tröôøng veà vieäc goùp yù QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong – Khaùnh Hoøa.
Coâng vaên soá 3478/BTNMT-KHCN, ngaøy 26/11/2003 cuûa Boä Taøi Nguyeân Moâi Tröôøng veà vieäc goùp yù ñoà aùn laäp QH chung xaây döïng khu KTTH Vònh Vaân Phong ñeán naêm 2020.
Coâng vaên soá 1145/BXD-KTQH, ngaøy 04/07/2003 cuûa Boä Xaây Döïng veà vieäc goùp yù QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong – Khaùnh Hoøa.
Chöông 2
TOÅNG QUAN VEÀ KHU KINH TEÁ TOÅNG HÔÏP
VÒNH VAÂN PHONG
ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN
Vò trí ñòa lyù:
Vònh Vaân Phong coù toïa ñoä ñòa lyù: 12015’÷12050’ Vó Ñoä Baéc vaø 109010’÷109025’ Kinh Ñoä Ñoâng:
Phía Baéc giaùp Tænh Phuù Yeân
Phía Nam giaùp Hoøn Heøo
Phía Ñoâng giaùp Bieån Ñoâng
Phía Taây giaùp caùc xaõ mieàn nuùi cuûa 2 Huyeän Ninh Hoøa vaø Vaïn Ninh.
Vònh Vaân Phong thuoäc Tænh Khaùnh Hoøa, caùch Thaønh phoá Nha Trang 50 Km veà phía Nam. Ñaây laø moät vuøng vònh phong phuù, coù heä sinh thaùi ña daïng: röøng nhieät ñôùi, röøng ngaäp maën; ñoäng thöïc vaät bieån noâng ven bôø, bôø bieån, baõi bieån vaø nhieàu coàn caùt; ñaëc bieät coù heä thoáng ñaûo, baùn ñaûo coù caûnh quan ñeïp vaø haáp daãn; laø khu vöïc coù vònh saâu vaø kín gioù.
Ñòa hình:
Ñòa hình ñaát lieàn: bao goàm moät phaàn khu vöïc Huyeän Ninh Hoaø vaø moät phaàn Huyeän Vaïn Ninh, ñòa hình ñaàm laày coù daïng cöûa soâng vaø ruoäng canh taùc chaïy doïc theo ñöôøng saét vaø Quoác Loä 1A.
Khu vöïc ñaàm laày coù ñoä cao thaáp, truõng, quanh naêm ngaäp nöôùc, neàn ñaát yeáu. Khu vöïc naøy laø caùc ruoäng nuoâi toâm hoaëc caùc ñaàm: Ñaàm Moân, Ñaàm Nha Phu vaø caùc cöûa soâng.
Khu vöïc ruoäng muoái neàn thaáp truõng.
Khu vöïc ruoäng luùa canh taùc hoaëc caùc khu daân cö coù cao ñoä töø 1.5 – 20 m laø ñaát thuaän lôïi cho xaây döïng, neàn ñaát chòu taûi toát, xen keõ caùc nuùi nhoâ ra bieån, ñaù bieán chaát hay ñaù voâi bò phong hoaù.
Ñòa hình bôø ñaûo hoaëc baùn ñaûo: goàm caùc ñaûo trong vònh, caùc ñaù traàm tích bieán chaát phuû leân treân laø lôùp thöïc vaät daøy vaø ñaát ñaù Felalit. Bao quanh ñaûo coù caùc daûi san hoâ meàm khaù roäng. Xen keõ laø caùc baõi caùt keùo daøi doïc bôø, khaù yeân soùng thuaän tieän cho baõi taém.
Daïng ñòa hình tích tuï Aluvi bieån treân caùc baõi boài coå: laø caùc baõi boài ñöôïc caùc soâng töø phía Taây mang veà. Caùc baõi naøy daøi haøng traêm meùt goàm ñaát caùt pha hoaëc ñaát phuø sa coù chöùa voû xaùc sinh vaät. Ôû caùc cöûa soâng laø daûi thöïc vaät ngaäp maën.
Ñòa hình ven bôø vaø ñaùy vònh:
Vuøng ven bôø ñöôïc che chaén caùc daõy nuùi nhaát laø khu vöïc phía Baéc, caùc baõi caùt thoaûi daàn.
Ñaùy vònh do söï bieán ñoåi ñòa chaát töøng khu vöïc coù ñoä noâng saâu khaùc nhau. Theo taøi lieäu nghieân cöùu ñòa chaát, ñòa maïo phuïc vuï phaùt trieån du lòch Vaân Phong – Ñaïi Laõnh cuûa TS.Laïi Huy Vaên chuû bieân 1997:
Vuïng Beán Goäi saâu: < -20m
Vònh Vaân Phong saâu: - 20 ÷ - 30m
Vuïng Laïch Coå Coø vaø Cöûa Beù saâu: < - 20m
Khí haäu:
Vònh Vaân Phong coù khí haäu ñaëc tröng raát roõ reät so vôùi tænh Khaùnh Hoaø, do coù yeáu toá ñòa hình ñaát lieàn vaø vuøng vònh che chaén. Coù ñoä aåm vaø cheá ñoä möa thaáp nhaát tænh Khaùnh Hoaø.
Nhieät ñoä khoâng khí:
Nhieät ñoä khoâng khí trung bình naêm: 26.5 0C
Nhieät ñoä khoâng khí thaáp nhaát: 15.8 0C (1984)
Nhieät ñoä khoâng khí cao nhaát: 37.9 0C (8/1976)
Löôïng möa:
Toång löôïng möa trung bình naêm: 1,100 – 1,300 mm/naêm
Löôïng möa naêm cao nhaát: 2,154.6 mm (1981)
Löôïng möa naêm ít nhaát: 618.7 mm (1982)
Löôïng möa taäp trung vaøo caùc thaùng 9, 10, 11. Caùc thaùng coøn laïi (12 – 8 naêm sau) laø muøa khoâ
Soá ngaøy möa trung bình trong naêm: 73 ngaøy, thaùng coù möa nhieàu nhaát laø 22 ngaøy, thaùng ít nhaát laø thaùng khoâng coù ngaøy möa.
Ñoä aåm
Ñoä aåm trung bình nhieàu naêm laø 80%
Ñoä aåm trung bình töø thaùng 8 ñeán thaùng 12 laø 83%
Ñoä aåm trung bình töø thaùng 3 ñeán thaùng 7 laø 77%
Caùc thaùng coù ñoä aåm thaáp nhaát laø thaùng 6 vaø thaùng 7:
Ñoä aåm < 50% coù 2 ngaøy
Ñoä aåm < 55% chieám khoaûng 15 – 20 ngaøy
Naéng: Toång soá giôø naéng trung bình naêm 2500 giôø/naêm. Thaùng naéng cao nhaát 300,8 giôø. Thaùng naéng thaáp nhaát 52.8 giôø (thaùng 12/1995). Ñaây laø khu vöïc coù soá giôø naéng cao thöù hai so vôùi caû nöôùc (sau Phan Rang)
Gioù: Mang ñaëc tröng cheá ñoä nhieät ñôùi gioù muøa
Gioù muøa Ñoâng Baéc thònh haønh töø thaùng 11 naêm tröôùc ñeán thaùng 3 naêm sau.
Gioù muøa Taây Nam thònh haønh töø thaùng 6 ñeán thaùng 9, thöôøng khoâ noùng, keùo daøi 5 – 7 ngaøy, toác ñoä gioù ñaït 10 m/s. Tuy nhieân yeáu toá ñòa hình chi phoái khu vöïc naøy coù gioù Tu Boâng höôùng Taây Baéc ra phía bieån keøm theo tieát trôøi maùt meû hôn.
Baõo: Khu vöïc Vònh Vaân Phong ít chòu aûnh höôûng cuûa baõo do caùc daõy nuùi vaø caùc ñaûo che chaén. Soá côn baõo trung bình naêm laø 0.75 côn/naêm, baõo thöôøng gaây ra gioù maïnh ôû vuøng ven bieån, möa lôùn ôû ñaàu nguoàn caùc soâng gaây ra tình traïng ngaäp luït ôû ñoàng baèng vaø xoùi lôû bôø bieån. Toác ñoä gioù maïnh nhaát 30 m/s (thaùng 3/1993)
Gioâng: Toång soá ngaøy coù gioâng trong naêm khoaûng 30 – 40 ngaøy, thöôøng xuyeân xuaát hieän vaøo thaùng 5 – 9 (trung bình töø 6 – 10 ngaøy/thaùng)
Söông muø: Trong khu vöïc chæ coù caùc laøn söông nheï vaøo buoåi saùng, thöôøng coù vaøo thaùng 12, thaùng 1, thaùng 2, ít aûnh höôûng ñeán caùc hoaït ñoäng treân bieån vaø du lòch.
Nhaän xeùt chung: Ñaëc tröng khí haäu khu vöïc Vònh Vaân Phong thuaän lôïi cho phaùt trieån kinh teá vaø du lòch, nhaát laø thuaän lôïi cho vieäc nuoâi troàng thuyû saûn.
Ñaëc ñieåm thuyû vaên:
Moãi khu vöïc thuoäc Vònh Vaân Phong chòu aûnh höôûng cuûa cheá ñoä thuyû vaên khaùc nhau
Khu Vöïc Huyeän Vaïn Ninh:
Soâng Ñoàng Ñieàn: Baét nguoàn töø ñænh cao 806 m, thöôïng nguoàn laø suoái Bình Trung chaûy theo höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam qua caùc xaõ Vaïn Bình, Vaïn Phuù vaø ñoå ra Bieån Ñoâng taïi xaõ Vaïn Thaéng. Soâng Ñoàng Ñieàn coù löu vöïc nhoû, thaûm phuû ngheøo naøn, khaû naêng ñieàu tieát nöôùc trong löu vöïc keùm, nguoàn nöôùc trong löu vöïc soâng so vôùi Soâng Caùi Nha Trang, Soâng Caùi Ninh Hoaø vaø Soâng Toâ Haïp ít hôn nhieàu, taïi ñieåm cöûa ra cuûa soâng coù ñaëc tröng sau:
dieän tích löu vöïc: F = 83 km2
chieàu daøi soâng: L = 15 km
ñoä doác loøng soâng: i = 13.2‰
Aûnh höôûng cuûa maën vaøo soâng khoâng saâu khoaûng 3 km (haï löu ñaäp Phu Hoäi coøn goïi laø ñaäp Ñoàng Döôùi)
Ñaëc tröng doøng chaûy naêm: löôïng möa bình quaân naêm 1615 mm , löu löôïng trung bình 1.94 m3/s, moâ ñun doøng chaûy 23.4 l/s/km2. Khoái löôïng nöôùc 61.176.106 m3.
Löu löôïng theo thieát keá öùng vôùi taàng suaát:
Q (m3/s) = 1.85 vôùi p = 50% ( W = 58.34.106
Q (m3/s) = 1.43 vôùi p = 75% ( W = 45.1.106
Q (m3/s) = 0.96 vôùi p = 95% ( W = 30.27.106
Caùc coâng trình thuyû lôïi treân soâng:
Ñaäp daâng Ñoàng Ñieàn töôùi 500 ha, thieát keá 900 ha.
Ñaäp daâng Phuù Hoäi töôùi vaø ngaên maën, töôùi 165 ha, thieát keá 300 ha.
Thoaùt luõ cöûa soâng: do röøng bò phaù huyû, beà maët löu vöïc bò xoùi moøn deã sinh luõ queùt. Khi luõ veà ñeán haï löu khoâng thoaùt nhanh ñöôïc vì hieän nay cöûu soâng ñang bò laán chieám laøm ñìa toâm, bôø ñìa quaù cao, loøng soâng daàn bò thu heïp caûn trôû khaû naêng thoaùt luõ vuøng cöûa soâng gaây uùng ngaäp vuøng ñìa xung quanh. Nhöõng khu vöïc naøy khi coù luõ nguoàn veà laøm ngaäp nöôùc 3 ngaøy sau nöôùc môùi ruùt heát (bình thöôøng khoâng coù ñìa toâm thì 1 ngaøy nöôùc seõ ruùt heát). Do vaäy caàn coù quy hoaïch caùc cöûa soâng thoaùt luõ, thoâng thoaùng ñeå nöôùc ñöôïc thoaùt nhanh, ñoàng thôøi taêng maët phuû baèng caùch troàng röøng ñaàu nguoàn.
Soâng Caïn: Baét nguoàn töø Hoøn Doâng, Hoøn Giao vôùi ñoä cao 840 m, chaûy theo höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam laø ranh giôùi giöõa hai xaõ Vaïn Phöôùc vaø Vaïn Long ñoå ra bieån taïi Haûi Trieàu. Vôùi chieàu daøi 14 km, dieän tích löu vöïc 86 km2, chieàu roäng bình quaân löu vöïc 8.6 km. Soâng coù nöôùc quanh naêm. Hieän taïi coù 3 coâng trình thuyû lôïi: ñaäp Soå, ñaäp Suoái Song, ñaäp Haûi Trieàu töôùi cho 340 ha luùa 2 vuï.
Soâng Hieàn Löông: Baét nguoàn töø daõy nuùi cao phía Taây giaùp Huyeän Soâng Hinh (tænh Phuù Yeân) vôùi ñoä cao 1200 m, chaûy theo höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam qua xaõ Vaïn Phuù vaø Vaïn Long roài ñoå ra bieån Ñoâng. Soâng Hieàn Löông coù chieàu daøi 18 km, dieän tích löu vöïc 154 km2, chieàu roäng trung bình löu vöïc 8.6 km. Soâng quanh naêm coù nöôùc vaø coù 2 ñaäp laø ñaäp Vónh Hueà, ñaäp Suoái Reã duøng töôùi cho hôn 500 ha luùa vaø hoa maøu cuûa 2 xaõ: Vaïn Phuù vaø Vaïn Long.
Khu Vöïc Huyeän Ninh Hoaø:
Soâng Caùi Ninh Hoaø: Baét nguoàn töø ñænh Chö Hu cao 1300 m (thuoäc daõy Voïng Phu – Ñeøo Caû) chaûy theo höôùng Baéc Nam, khi caùch Duïc Myõ 500 m veà phía haï löu soâng nhaän theâm nöôùc ôû Suoái Traâu laø caùc phuï löu khaù lôùn naèm beân phaûi, khi ñeán Phuù Myõ höôùng chaûy leäch sang höôùng Ñoâng – Taây caùch thò traán Ninh Hoaø 1 km veà phía Taây soâng nhaän theâm nöôùc cuûa soâng Ñaù Baøn baét nguoàn töø nuùi Ñaù Ñen cao 115 m chaûy theo höôùng Baéc Nam coù chieàu daøi 37 km, dieän tích löu vöïc 358 km2. Phuï löu suoái Taân laâm daøi 30 km baét nguoàn töø nuùi cao 760 m, chaûy theo höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam. Caùc phuï löu naøy hôïp vôùi soâng chính ôû haï löu taïo thaønh soâng Caùi Ninh Hoaø coù daïng hình quaït chaûy vaøo Ñaàm Nha Phu taïi cöûa soâng Haø Lieân neân aûnh höôûng cuûa trieàu khoâng saâu khoaûng 8.5 km taïi haï löu Ñaäp Beán Baép.
Caùc thoâng soá ñaëc tröng cuûa soâng Caùi Ninh Hoaø:
Cao ñoä nguoàn h = 1300 m
Dieän tích löu vöïc F = 964 km2
Chieàu daøi soâng l = 49 km
Toång löôïng möa chuaån trung bình treân löu vöïc X0 = 1440 mm
Löôïng boác hôi trung bình laø 740 mm
Ñoä saâu doøng chaûy chuaån bình quaân löu vöïc Yo = 913 mm
Moâ ñun doøng chaûy Mo = 29.01 l/s/km2
Heä soá doøng chaûy k = 0.63
Ñoä doác loøng soâng i = 2.45 %
Löu löôïng trung bình Qo = 12.36 m3/s
Toång löôïng doøng chaûy trung bình naêm W = 675.106 m3
Soâng Caùi Ninh Hoaø laø soâng lôùn thöù hai sau soâng Caùi Nha Trang, soâng coù khaû naêng thuyû ñieän nhö thaùc Ea Kroâng Rua vôùi coâng suaát khoaûng 22.000KW. Hieän taïi ñaõ xaây döïng hai hoà chöùa nöôùc laø hoà Dö Baøn (treân soâng Ñaù Baøn) vaø hoà Suoái Traàu (treân soâng Suoái Traàu), ngoaøi ra coøn coù 3 ñaäp daâng: Ñaäp Caùi (xaõ Ninh Xuaân), Ñaäp Chò Tröø (thò traán Ninh Hoaø), Ñaäp Beán Baép (xaõ Ninh Giang).
Baûng 2-1: Doøng chaûy bình quaân nhieàu naêm theo taàn suaát thieát keá
P (%)
50
75
95
Q (m3/s)
11.96
9.59
6.83
W (106 m3)
337.22
302.47
215.42
Doøng chaûy Soâng Caùi Ninh Hoaø phuï thuoäc vaøo muøa möa vaø phaân ra thaønh 2 muøa roõ reät:
Muøa khoâ:(töø thaùng 1 ñeán thaùng 8) doøng chaûy ít, thaùng 5 vaø thaùng 6 coù möa tieåu maõn nhöng löôïng möa khoâng ñaùng keå, löu löôïng muøa khoâ thaáp nhaát laø 1.11 m3/s neân muøa khoâ thöôøng gaây haïn haùn.
Muøa möa: (töø thaùng 9 ñeán thaùng 12) chuû yeáu taäp trung vaøo thaùng 10 vaø thaùng 11, löu löôïng nöôùc chieám 70(80% toång löôïng nöôùc vì vaäy muøa möa thöôøng gaây ra luõ luït. Chính vì theá vieäc xaây döïng caùc coâng trình thuyû lôïi treân soâng ñeå ñieàu tieát löu löôïng nöôùc cho caùc muøa, giaûm möùc aûnh höôûng do luõ gaây ra laø söï caàn thieát.
Hieän taïi treân soâng coù 3 hoà chöùa nöôùc laø: Hoà Ñaù Baøn, Hoà Suoái Traàu vaø Hoà Suoái Sim vôùi toång löu löôïng laø 86.6 trieäu m3; coù 12 ñaäp daâng, dieän tích 13630 ha, trong ñoù 637 ha luùa nhöng thöïc teá chæ môùi coù 6284 ha. Nguoàn nöôùc naøy coøn cung caáp cho coâng nghieäp, nuoâi troàng thuyû saûn vaø laø nöôùc sinh hoaït cho daân soáng ven soâng vaø thò traán Ninh Hoaø.
Thoaùt luõ cöûa soâng (haï löu ñaäp Beán Baép): hieän taïi vuøng cöûa soâng bò daân laán chieám laøm ñìa toâm daãn ñeán maët caét ngang bò thu heïp. Bôø caùc ñìa toâm ñaép cao neân haïn cheá khaû naêng thoaùt luõ vuøng cöûa soâng vaø haïn cheá vieäc ruùt nöôùc töø trong ñoàng ra. Maët khaùc do tình traïng phaù röøng ñaàu nguoàn laøm taêng toác ñoä xoùi moøn ñaàu nguoàn, taêng löôïng buøn ñaát laéng ñoïng taïi cöûa soâng gaây ra hieän töôïng ngaäp uùng. Caùc khu vöïc naøy ngaäp trong khoaûng 1 thaùng môùi ruùt heát nöôùc (xaõ Ninh Phuù vaø xaõ Ninh Ña). Môùi ñaây cöûa soâng Caùi coù laøm ñeâ ngaên luõ, ngaên maën nhöng chöùa theo qui hoaïch ñoàng boä. Caàn coù giaûi phaùp qui hoaïch ñoàng boä nhö sau: taêng dieän tích röøng ñaàu nguoàn (coù chöông trình vaø thöïc hieän troàng röøng ñaàu nguoàn theo ñuùng ñònh kyø), coù caùc coâng trình ñieàu tieát nöôùc, söû duïng cöûa soâng hôïp lyù vaø luoân thoâng thoaùng thuaän tieän cho vieäc thoaùt nöôùc thaät nhanh khi coù luõ veà.
Caùc soâng suoái nhoû khaùc: Soâng Roø Töôïng thöôïng nguoàn laø Suoái Chay, Suoái Ngang vôùi ñoä cao 900 m chaûy theo höôùng Taây Nam – Ñoâng Baéc ñoå ra Bieån Ñoâng coù chieàu daøi 9.5 km, dieän tích löu vöïc laø 60 km2, treân soâng coù Ñaäp Haøm Roàng coù löu vöïc 52 km2 töôùi cho 220 ha luùa cuûa xaõ Ninh Leâ.
Ñaëc ñieåm haûi vaên:
Theo taøi lieäu cuûa traïm khí töôïng thuyû vaên khu vöïc phía Nam, taøi lieäu cuûa döï aùn Quy hoaïch toång theå phaùt trieån khu du lòch Vaân Phong – Ñaïi Laõnh naêm 1997, taøi lieäu baùo caùo döï aùn caûng trung chuyeån Quoác Teá Vaân Phong – Tænh Khaùnh Hoaø naêm 2003 (do coâng ty tö vaán thieát keá GTVT phía Nam – TEDI SOUTH vaø xí nghieäp tö vaán thieát keá caûng kyõ thuaät bieån – PORTCOAST TANT laäp). Caùc thoâng soá möïc nöôùc trieàu taïi moät soá ñieåm do trong khu vöïc nghieân cöùu coù lieân quan ñaõ qui ñoåi theo heä cao ñoä Quoác Gia nhö sau:
Baûng 2-2: Caùc thoâng soá möïc nöôùc trieàu trong khu vöïc nghieân cöùu
Vuõng Roâ
Hoøn OÂng
Nha Trang
Ninh Hoaø, Vaïn Ninh
Hmax
+1.4 m
+ 0.84 m
+ 1.2 m
+ 1.2 m
Htb
+ 0.1 m
- 0.29 m
+ 0.1 m
+ 0.1 m
Hmin
- 1.2 m
- 1.54 m
- 1.37 m
- 1.37 m
Theo keát quaû tính toaùn treân moâ hình vaø soá lieäu quan traéc thì möïc nöôùc daâng cöïc ñaïi khi coù baõo ôû khu vöïc Ñaàm Moân laø + 1.0 m.
Chieàu cao soùng lôùn nhaát khu vöïc vuøng giöõa vònh laø > 2.0 m, phía Ñoâng ñaûo Hoøn Goám laø + 3.5 m.
Chieàu cao soùng vaø möïc nöôùc daâng lôùn nhaát khu vöïc Ninh Hoaø, Vaïn Ninh vaø Nha Trang laø + 1.3 m (theo heä cao ñoä Quoác Gia)
Caáu taïo ñòa chaát vaø ñòa chaát coâng trình:
Khu vöïc vònh Vaân Phong coù caáu taïo traàm tích bieån vaø traàm tích ñeä töù, ôû bôø bieån coù caáu taïo caùt, caùt pha cuoäi soûi, san hoâ, voû soø oác,…ôû vònh coù caùc daûi san hoâ ngaàm, moät soá nuùi ñaù chaïy saùt bieån goàm ñaù taûng vaø ñaù goác. Khu vöïc naøy hieän chöa coù taøi lieäu khaûo saùt ñòa chaát coâng trình.
Ñòa chaát thuyû vaên:
Caùc khu vöïc saùt bôø bieån möïc nöôùc ngaàm caùch maët ñaát 1 – 2m, bò nhieãm maën.
Khu vöïc baùn ñaûo Hoøn Goám – Ñaàm Moân ñang coù döï aùn khaû thi khai thaùc vaø xöû lyù nöôùc ngaàm.
HIEÄN TRAÏNG KINH TEÁ XAÕ HOÄI KHU VÖÏC VÒNH VAÂN PHONG
Hieän traïng daân soá vaø lao ñoäng:
Hieän traïng daân soá:
Daân soá ñoâ thò: 41,867 ngöôøi, toác ñoä taêng tröôûng daân soá trung bình trong gia ñoaïn 1999 – 2005 laø 4.8% naêm.
Daân soá noâng thoân: 184,111 ngöôøi. Trong ñoù, daân ngö nghieäp taïi baùn ñaûo Hoøn Goám vaø ñaûo Hoøn Lôùn:
Thoân Khaûi Löông: 200 hoä daân
Thoân Ñaàm Moân Döôùi (xaõ vaïn thaïnh):1,000 hoä daân
Thoân Baõi Tre (xaõ ninh ñaûo): 70 hoä daân
Thoân Baõi Tranh (ñaûo hoøn lôùn): 200 hoä daân
Hieän traïng lao ñoäng:
Ngoaøi moät boä phaän lao ñoäng dòch vuï vaø tieåu thuû coâng nghieäp taäp trung taïi caùc ñieåm ñoâ thò, lao ñoäng trong khu vöïc nghieân cöùu chuû yeáu laø lao ñoäng noâng nghieäp, thuyû saûn hay keát hôïp noâng – ngö nghieäp.
Toång daân soá trong ñoä tuoåi lao ñoäng öôùc tính khoaûng 115,000 ngöôøi.
Baûng 2-3: Hieän traïng daân soá khu vöïc vònh vaân phong
STT
KHU VÖÏC
HIEÄN TRAÏNG 1999
HIEÄN TRAÏNG 2005
I
Ñoâ thò
36,426
41,867
I.1
Thò traán Vaïn Giaõ
15,830
19,867
I.2
Thò traán Ninh Hoaø
20,596
22,000
II
Noâng thoân
175,309
184,111
II.1
Xaõ Ñaïi Laõnh
9,856
10,332
II.2
Xaõ Vaïn Long
8,386
8,833
II.3
Xaõ Vaïn Phöôùc
8,046
8,473
II.4
Xaõ Vaïn Thoï
3,820
4,101
II.5
Xaõ Vaïn Bình
7,324
7,824
II.6
Xaõ Vaïn Khaùnh
7,840
8,087
II.7
Xaõ Vaïn Phuù
10,626
11,227
II.8
Xaõ Vaïn Thaéng
14,571
15,395
II.9
Xaõ Vaïn Thaïnh
4,428
4,650
II.10
Xaõ Vaïn Löông
10,493
10,942
II.11
Xaõ Ninh Thoï
6,767
7,057
II.12
Xaõ Ninh Haûi
7,248
7,596
II.13
Xaõ Ninh Ñoâng
5,415
5,689
II.14
Xaõ Ninh Dieâm
7,914
8,262
II.15
Xaõ Ninh Thuyû
10,696
11,121
II.16
Xaõ Ninh Ña
9,174
9,624
II.17
Xaõ Ninh Giang
7,958
8,314
II.18
Xaõ Ninh Phuù
5,779
6,106
II.19
Xaõ Ninh Haø
7,249
7,605
II.20
Xaõ Ninh Phöôùc
4,790
5,120
II.21
Xaõ Ninh Loäc
7,403
7,729
II.22
Xaõ Ninh Vaân
1,335
1,407
II.23
Xaõ Ninh Ích
8,191
8,618
TOÅNG
211,735
225,978
Nguoàn: Nieân giaùm thoáng keâ huyeän Vaïn Ninh vaø huyeän Ninh Hoaø
Hieän traïng söû duïng ñaát vaø nöôùc maët:
Hieän traïng söû duïng ñaát:
Ñaát xaây döïng ñoâ thò: trong khu vöïc nghieân cöùu thieát keá coù moät soá ñieåm ñoâ thò taäp trung nhö:
Ñaát laøng xoùm: trong khu vöïc nghieân cöùu hieän ñang toàn taïi hai koaïi hình daân cö noâng thoân laø laøng xoùm daân cö noâng nghieäp, laøng xoùm daân cö ngö nghieäp. Laøng xoùm daân cö ngö nghieäp truyeàn thoáng taäp trung taïi khu vöïc baùn ñaûo Hoøn Goám.
Khu daân cö noâng nghieäp caùc xaõ Vaïn Bình, Vaïn Löông vaø Vaïn Höng cuûa huyeän Vaïn Ninh; caùc xaõ Ninh Haûi, Ninh An, Ninh Thuûy cuûa huyeän Ninh Hoaø.
Khu daân cö ngö nghieäp caùc xaõ Vaïn Thoï, Vaïn Long, Vaïn Thaéng vaø Vaïn Thaïnh cuûa huyeän Vaïn Ninh; caùc xaõ Ninh Haûi, Ninh Thuûy vaø Ninh Phöôùc cuûa huyeän Ninh Hoaø.
Thò traán Vaïn Giaõ: laø thò traán huyeän lî huyeän Vaïn Ninh, qui moâ dieän tích ñaát xaây döïng ñoâ thò laø 203 ha.
Thò traán Ninh Hoaø: laø thò traán huyeän lî huyeän Ninh Hoaø, qui moâ dieän tích xaây döïng ñoâ thò laø 294 ha.
Ñaát xaây döïng khu coâng nghieäp, beán caûng:
Khu coâng nghieäp: KCN Ninh Thuûy theo döï aùn laäp quy moâ laø 200 ha, hieän coù nhaø maùy xi maêng Hoøn Khoùi; nhaø maùy ñoùng taøu Huyndai – Vinashin coù dieän tích 200 ha thuoäc xaõ Ninh thuûy; xí nghieäp tuyeån caùt Ñaàm Moân.
Khu caûng: caûng Hoøn Khoùi laø caûng xuaát muoái vaø caûng caùt Ñaàm Moân caùt.
Ñaát xaây döïng khu du lòch – nghæ maùt:
Khu du lòch – nghæ maùt Doác Leát.
Khu du lòch – nghæ maùt Ñaïi Laõnh
Khu du lòch Hoøn Oâng (Ñaàm Moân)
Ñaát noâng nghieäp, laâm nghieäp: phaàn lôùn taäp trung ôû khu vöïc phía Taây huyeän Vaïn Ninh vaø huyeän Ninh Hoaø thuoäc Vònh Vaân Phong.
Ñaát quoác phoøng: Vònh Vaân Phong laø khu vöïc coù vò trí quan troïng ñoái vôùi nhieäm vuï quoác phoøng ôû mieàn Trung noùi chung vaø Tænh Khaùnh Hoaø noùi rieâng. Trong khu vöïc Vònh Vaân Phong coù moät soá vò trí taïi baùn ñaûo Hoøn Neøo, Hoøn Lôùn, Nam baùn ñaûo Hoøn Goám, Ñoâng – Baéc Hoøn Khoùi, Ñeøo Caû, Ñeøo Coå Maõ laø nhöõng khu vöïc quoác phoøng quaûn ly ù(Vaên baûn soá 2954/QP, ngaøy 01/10/2001 cuûa boä quoác phoøng goùp yù veà ñònh höôùng quy hoaïch chung xaây döïng khu vöïc Vònh Vaân Phong – tænh Khaùnh Hoaø.
Hieän traïng söû duïng nöôùc maët:
Khu vöïc nöôùc maët phía Taây – Nam ñaûo Hoøn Lôùn ñöôïc söû duïng laøm trung chuyeån. Keå töø thaùng 5/2001 ñeán thaùng 8/2003 coâng ty coå phaàn Haøng Haûi – Cuïc Haøng Haûi Vieät Nam ñaõ toå chöùc thöïc hieän thaønh coâng 13 chuyeán chuyeån taûi daàu nhaäp khaåu cho coâng ty xaêng daàu Vieät Nam (Petrolimex) vaø 2 chuyeàn daàu quaù caûnh cho chuû haøng Chevrotexaco (Myõ) vôùi toång löôïng haøng thoâng qua khoaûng 1,156,683 taán vaø 121 löôït taøu vaøo Vònh Vaân Phong.
Nuoâi troàng thuyû saûn Vònh Vaân Phong – Beán Goûi: thuyû saûn ñöôïc nuoâi troàng laø toâm huøm, caù muù, oác höông, ngoïc trai. Phaàn lôùn ñöôïc nuoâi troàng taïi bôø Ñoâng cuûa Vònh Vaân Phong, Vuïng Traâu Naèm, Vuïng Ñaàm Moân.
Baûng 2-4: Dieän tích vaø saûn löôïng
Noäi dung
2000
2001
2002
Dieän tích nuoâi Toâm Suù (ha)
1,500
950
900
Naêng suaát cao nhaát (taán/ha/vuï)
6
7
-
Saûn löôïng nuoâi (taán)
1,500
1,600
1,500
Soá loàng nuoâi Toâm Huøm, Caù Muù
3,600
3,850
5,100
Soá löôïng Toâm Huøm (1000 con)
436
-
-
Soá löôïng Toâm Huøm, Caù Muù (taán)
250
155
250
Oác Höông (Nhuyeån Theå)
-
-
20
Nguoàn: Taøi lieäu hoäi thaûo khai thaùc tieàm naêng vaø xaây döïng Vaân Phong thaønh vuøng kinh teá troïng ñieåm, quoác gia Nuoâi troàng Thuyû saûn vaø baûo veä moâi tröôøng vuøng vònh Vaân Phong – Nguyeãn Thò Xuaân Thu – Trung taâm nghieân cöùu thuyû saûn III – 18/09/2003.
Hieän traïng xaây döïng:
Hieän nay, trong khu vöïc nghieân cöùu taïi caùc thò traán ñaõ vaø ñang phaùt trieån xaây döïng caùc coâng trình nhaø ôû, coâng trình phuùc lôïi coâng coäng, caùc cô sôû haï taàng kyõ thuaät ñoâ thò nhö ñöôøng saù, caáp ñieän, caáp nöôùc… Ngoaøi ra trong khu vöïc naøy ñaõ xaây döïng caùc coâng trình saûn xuaát coù quy moâ lôùn mang yù nghóa taïo vuøng nhö:
Nhaø maùy ñoùng taøu HYUNDAI – VINASHIN: Qui moâ dieän tích nhaø maùy laø 200 ha trong ñoù coù 100 ha maët ñaát, 100 ha nöôùc maët; tính chaát nhaø maùy: söûa chöõa vaø hoaùn caûi taøu bieån, ñoùng môùi taøu bieån, gia coâng keát caáu theùp vaø keát caáu chaân ñeå daøn khoan.
Nhaø maùy xi maêng Hoøn Khoùi
Xí nghieäp tuyeàn caùt Ñaàm Moân
Caûng caùt Ñaàm Moân: laø caûng xuaát caùt cuûa xí nghieäp khai thaùc caùt taïi Ñaàm Moân. Coâng suaát laø 0.1 tr taán/naêm; côõ taøu: 10,000 DWT: Caàu beán: 1 beán.
Caûng Hoøn Khoùi: caûng toång hôïp ñòa phöông chuû yeáu phuïc vuï cho xuaát muoái vaø haøng noäi ñòa. Coâng suaát: 0.08tr taán/naêm; côû taøu: 600 DWT: Caàu beán daøi: 60m.
Caùc khu vöïc nuoâi toâm, nuoâi caù loàng trong Vònh Vaân Phong. Nuoâi caù loàng trong vuõng Ñaàm Moân…
Ñeán nay, coù moät soá ñòa ñieåm thuoäc vuøng Vònh Vaân Phong ñaõ ñöôïc khai thaùc moät phaàn phuïc vuï du lòch, tham quan, taém bieån, vui chôi giaûi trí nghó döôõng nhö: khu du lòch doác leát, baõi bieån ñaïi laõnh, khu du lòch ñaûo hoøn oâng, khaùch saïn ñaàm moân, khaùch saûn thuyû thuû… Caùc cô sôû naøy böôùc ñaàu ñaõ ñaùp öùng moät phaàn nhu caàu cuûa khaùch saïn du lòch nhöng chæ vôùi quy moâ nhoû vaø phaân taùn.
Caùc döï aùn ñaõ vaø ñang trình duyeät ñaàu tö xaây döïng: döï aùn khu daân cö Ninh Thuyû, döï aùn KCN taäp trung Ninh Thuyû, döï aùn khu du lòch Ñaïi Laõnh.
Hieän traïng caùc baõi bieån, bôø ñaûo vaø baõi caùt:
Caûnh quan ñòa hình bôø, baõi bieån ñeïp vaø bôø caùt mòn coù cao ñoä töø – 3.0 ( +2.0 m nhö sau:
Khu vöïc baõi du lòch Doác Leát: daøi 4 km, baõi thoaûi roäng 200 ( 500 m, caùt mòn traéng, maët phaúng khoâng coù goø ngaàm vaø truõng saâu thuaän lôïi cho khai thaùc baõi taém phuïc vuï du lòch.
Baõi Ñoâng Hoøn Khoùi: daøi 3 km, neàn ñaát thoaûi roäng, caùt mòn xen laãn caùc ñaùm san hoâ soáng vaø cheát – phuïc vuï khaùch du lòch tham quan baõi bôø bieån.
Baõi phía Ñoâng Hoøn Bòp: Daøi 1.5 km coù caûnh quan ñoài nuùi khaù hoang sô, baõi caùt roäng 500 ( 800 m ñöôïc troàng khaù nhieàu döøa vaø khu daân cö laøng caù 40 hoä daân. Phaàn ngaäp nöôùc laø baõi caùt traéng mòn roäng 200 ( 300 m, thuaän lôïi cho xaây döïng moät laøng du lòch nghæ ngôi chöõa beänh.
Baõi Ñaïi Laõnh: chaïy bao quanh vònh Ñaïi Laõnh coù chieàu daøi 2 km, phaàn ngaäp nöôùc roäng 400 ( 500 m vaø saâu 5 ( 7 m, caùt traéng mòn vaø laëng soáng.
Baõi Taây Nam Hoøn Nöa: naèm treân ñaûo Hoøn Nöa caùch ñaát lieàn 1.5 km, daøi 400 m, roäng 200 m ñöôïc che kín soùng, gioù Ñoâng Baéc. Maët caùt mòn vaø thoaûi, xa ñaát lieàn vaø daân cö, coù theå xaây döïng baõi taém vaø nghæ ngôi chöõa beänh.
Khu baùn ñaûo Hoøn Goám: naèm ven bôø Ñaàm Moân, ven bôø ñaûo Hoøn Ñoû, ven bôø laïch Cöûa Beù vaø laïch Coå Loø, daøi 200 ( 500 m vaø roäng 200 ( 300 m, naèm xen giöõa caùc raïng san hoâ. Khu vöïc ñoâng baùn Ñaûo Hoøn Goám coù nhieàu baõi caùt roäng vaø daøi nhö Baõi Caùt Tuaàn Leã, Baõi Caùt Thaém, Baõi Hoøn Ngang, Baõi Muõi Hoøn Choø raát thuaän tieän phaùt trieån du lòch sinh thaùi bieån; nuùi phía Nam vaø Ñoâng Nam Baùn Ñaûo Hoøn Goám laø khu röøng thuaän lôïi cho phaùt trieån du lòch sinh thaùi nuùi…
Tính chaát nöôùc bieån khu vöïc Vònh Vaân Phong coù ñoä maën cao, nöôùc trong xanh vaø aám mang tính chaát bieån maùt thuaän tieän cho hoaït ñoäng saên baén, bôi laën döôùi nöôùc cuûa caùc du khaùch muoán tham quan caûnh ñaùy bieån. Caùc yeáu toá ñoäng löïc nhaèm ñöa ñeán yù töôûng hoaït ñoäng du lòch saén baén vaø bôi laën ngaém ñaùy bieån laø: laëng soùng, nöôùc luoân luoân trong xanh, khoâng coù gioù xoaùy vaø xieát…
Veà khí haäu ñoäng: naéng quanh naêm, löôïng boác hôi lôùn. Coù yeáu toá gioù luïc ñòa noùng khoâ (gioù Tu Boâng) nhöng coù gioù Ñoâng Baéc vaø Ñoâng Nam laøm cho khí haäu trôû neân dòu maùt hôn.
Caùc coâng trình thuyû lôïi cung caáp nöôùc cho vieäc phaùt trieån kinh teá bao goàm: nuoâi troàng thuyû saûn, saûn xuaát noâng nghieäp, saûn xuaát laâm nghieäp, saûn xuaát coâng nghieäp, phuïc vuï cho caûng, phuïc vuï du lòch vaø sinh hoaït cuûa daân cö trong toaøn khu vöïc Vònh Vaân Phong, ñoàng thôøi choáng luõ cho vuøng haï löu.
Baûng 2-5: Caùc coâng trình thuyû lôïi hoà, ñaäp trong khu vöïc Vònh Vaân Phong
STT
Teân
Coâng
trình
Dieän tích löu vöïc (km2)
Dung tích chöùa
(1000 m3)
Chieàu daøi keânh (m)
Dieän tích töôùi (ha)
Noäi dung
ñaàu tö
xaây döïng
1
Hoà Hoøn Khoùi
9.9
1189
500
-
Hoà chöùa
2
Hoà Tieân Du
23.0
2000
2750
70
Hoà chöùa
3
Hoà Suoái Traàu
43.5
9810
20000
1000
Hoà, traøn, keânh
4
Hoà Caây Sung
7.3
560
130
80
Xaây môùi
5
Hoà Ñaù Baøn
126
75000
97625
9000
Tu söûa
6
Hoà Tieân Du
23
-
2750
85
Xaây ñaäp kieân coá
7
Hoà Suoái Sim
21.75
3000
600
440
Naâng ñaäp keùo daøi keânh
8
Ñaäp Chò Tröø
-
-
1750
600
-
9
Ñaäp Beán Baép
609
-
9125
700