Các biện pháp chống sản xuất buôn bán hàng giả trong các doanh nghiệp Việt Nam

A. Më ®Çu Hµng ho¸ ®¬n thuÇn chØ ®­îc coi nh­ lµ nh÷ng thø ®Ó phôc vô ®êi sèng con ng­êi. Nh­ng bªn c¹nh nã còng lµ thø ®ãng gãp chung vµo sù tån t¹i ph¸t triÓn cña mét nÒn kinh tÕ. ThÕ nh­ng ngµy nay, hµng gi¶ ®ang "tunh hoµnh" trªn thÞ tr­êng. Nã tån t¹i nh­ nguy c¬ th­êng trùc lµm gi¶m sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, g©y mÊt c©n b»ng x· héi. ChÝnh v× lý do trªn mµ em ®· chän ®Ò tµi lµ: "C¸c biÖn ph¸p chèng s¶n xuÊt bu«n b¸n hµng gi¶ trong c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam" Nh»m n©ng cao sù hiÓu biÕt cña m×nh ®Ó phßng tr¸nh ®­îc hµng gi¶ kh«ng cho nã len nái vµo sù tån t¹i cña x· héi gióp cho x· héi vµ kinh tÕ n­íc nhµ ph¸t triÓn h¬n. Trong bµi viÕt nµy ch¾c ch¾n kh«ng thÓ kh«ng m¾c nh÷ng khuyÕt ®iÓm, h¹n chÕ nh­ ch­a thÓ hiÖn ®­îc tÝnh logic trong viÖc tr×nh bµy. VËy em mong nhËn ®­îc sù gãp ý, söa ch÷a bæ sung cña thÇy c« ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! B. Néi dung I. HiÖn tr¹ng cña viÖc s¶n xuÊt, bu«n b¸n hµng gi¶ trong c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. Kh¸i niÖm vÒ hµng gi¶. Hµng gi¶ lµ: S¶n phÈm hµng ho¸ nhËp khÈu cã nh·n s¶n phÈm, tem ®¶m b¶o, nh·n m¸c ®­îc lµm gi¶ mµ kh«ng ®­îc chñ s¶n phÈm ®ång ý. + S¶n phÈm hµng ho¸ mang nh·n hiÖu kh«ng ®óng víi nh·n m¸c s¶n phÈm ®· ®¨ng ký víi c¬ quan tiªu chuÈn ®o l­êng chÊt l­îng. + S¶n phÈm ®· ®¨ng ký hoÆc ch­a ®¨ng ký víi c¬ quan tiªu chuÈn ®o l­êng chÊt l­îng mµ cã møc chÊt l­îng thÊp h¬n møc tèi thiÓu cho phÐp. + S¶n phÈm cã gi¸ trÞ sö dông kh«ng ®óng víi nguån gèc, b¶n chÊt tù nhiªn, tªn gä vµ c«ng cô cña nã. 1. Thùc tr¹ng cña viÖc lµm hµng gi¶. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hµng ho¸ còng ®­îc coi lµ mét chuÈn mùc ®Ó ®¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn, tiÒm lùc cña mét C«ng ty, doanh nghiÖp hay mét ®Êt n­íc. ThÕ nh­ng bªn c¹nh ®ã th× hµng ho¸ còng lµ mét trong nh÷ng t¸c nh©n ¶nh h­ëng nhiÒu tíi nÒn kinh tÕ. §ã chÝnh lµ hµng gi¶. ChÝnh nh÷ng s¶n phÈm nµy ®· ®¸nh tôt ®i sù ph¸t triÓn chung cña mét nÒn kinh tÕ. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y trªn thÞ tr­êng n­íc ta hiÖn t­îng hµng gi¶ ®· trë thµnh mét vÊn ®Ò nan gi¶ bøc xóc nhÊt. Nã ®· ®ét nhËp vµo mäi ngµnh hµng, mäi lÜnh vùc trªn thÞ tr­êng. Theo côc qu¶n lý tØnh Thõa Thiªn - HuÕ. ngµy 3/7/2004 ®· thùc hiÖn kiÓm tra 814 vô th× ph¸t hiÖn vµ xö lý 136 vô kinh doanh bu«n b¸n hµng lËu, gi¶, kÐm chÊt l­îng: r­îu, thuèc l¸, ®iÖn tho¹i… Ngµy 5/10 triÓn l·m hµng gi¶ vµ c«ng nghÖ phßng chèng ®· ®­îc tæ chøc t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· khiÕn cho kh¸ch tham quan ph¶i söng sèt giËt m×nh khi hÇu hÕt c¸c s¶n phÈm tr­ng bÇy ë ®©y ®Òu cã thÓ bÞ lµm gi¶ nh·n m¸c, kiÓu d¸ng. Cã lÏ nÕu nh­ kh«ng cã sù ®èi chøng so s¸nh kiÓm tra cña c¸c c¬ quan kiÓm ®Þnh th× ch¼ng biÕt ®©u lµ thËt ®©u lµ gi¶ c¶. Kh«ng dõng l¹i ë ®ã, còng t¹i TP. Hå ChÝ Minh ngµy 29/6 ban qu¶n lý thÞ tr­êng Thµnh phè ®· bÊt ngê kiÓm tra kho hµng C«ng ty dÞch vô D­¬ng VÜnh Khang t¹i 267 Lý Th¸i Tæ - QuËn 10, ph¸t hiÖn C«ng ty nµy ®ang tµng tr÷ kinh doanh nhiÒu s¶n phÈm: èng mùc in, m¸y pho to gi¶ m¹o th­¬ng hiÖu: Ricoh, Xerox, canon…§ång thêi ban qu¶n lý thÞ tr­êng còng kiÓm tra mét kho hµng kh¸c (còng thuéc C«ng ty D­¬ng VÜnh Khang) t¹i 140/8 Lý Th­êng KiÖt - QuËn 10 ph¸t hiÖn thªm 855 ®¬n vÞ s¶n phÈm gi¶ nh­ trªn. Trong khi ®ang thùc thi kiÓm tra hµng cña C«ng ty t¹i hai kho trªn th× ng­êi cña C«ng ty ®· nhanh ch©n ®i tÈu t¸n hµng ë ®Þa ®iÓm kh¸c t¹i quËn B×nh Th¹ch. Nh­ng bÞ ph¸t gi¸c vµ b¾t gi¸. T¹i ®©y theo kiÓm tra th× ®· thu ®­îc 931 s¶n phÈm gi¶ nh­ trªn. ThËt lµ nh÷ng con sè ®¸ng sî, ®¸ng ph¶i b¸o ®éng. Trªn 2000 s¶n phÈm gi¶ ®ang ®­îc l­u tr÷ vµ kinh doanh. Nã ®· g©y ra biÕt bao nhiªu tæn thÊt vµ t¸c h¹i ®èi víi nÒn kinh tÕ n­íc nhµ. Kh«ng chØ cã nh÷ng C«ng ty cè t×nh lµm s¶n phÈm gi¶ ®Ó tung ra thÞ tr­êng nh»m kiÕm ®­îc siªu lîi nhuËn. Mµ ngay c¶ nh÷ng C«ng ty ®· tõng cã uy tÝn, lín ®èi víi ng­êi tiªu dïng nh­: May mÆc ViÖt TiÕn, M¸y tÝnh Casio, Ajinomoto, Vedan… §¬n cö nh­ viÖc cña h·ng m¸y tÝnh casio. H·ng nµy ®ang tung ra thÞ tr­êng h¬n 100 mÉu m· c¸c lo¹i m¸y th× ®· cã ®Õn tíi 70 mÉu bÞ lµm nh¸i, lµm gi¶ hoÆc hµng kÐm chÊt l­îng ch­a qua kiÓm ®Þnh nh­ng vÉn ®­îc r¸n tem cña h·ng. §Æc biÖt lµ tr­êng hîp cña Ajinomoto Vedan gÇn ®©y trªn thÞ tr­êng hµng C«ng ty nµy th­êng bÞ lµm gi¶ mµ chñ yÕu lµ theo 2 c¸ch: thø nhÊt: mét l­îng bét ngät thËt ®· bÞ thay thÕ bít b»ng ®óng mét l­îng ®­êng tr¾ng, phÌn chua hay n­íc…t­¬ng ®­¬ng ®­îc trén vµo. Thø hai lµ còng lµ bao b× ®ã nh­ng s¶n phÈm l¹i lµ mét lo¹i bét ngät kh¸c rÎ tiÒn thÕ vµo. Cßn ë C«ng ty Vedan, th× theo C«ng ty n¬i s¶n xuÊt bét ngät vedan gi¶ nhiÒu nhÊt lµ ë phÝa b¾c tØnh VÜnh Phóc (x· Thæ Tang, huyÖn VÜnh Lôc). Håi th¸ng 6/2004 qu¶n lý thÞ tr­êng tØnh VÜnh Phóc ®· b¾t qu¶ tang mét ng­êi mang 27 kg bét ngät vedan gi¶ tõ x· Thæ Tang ®i tiªu thô. Sè l­îng bét ngät Vedan gi¶ ®­îc tiªu thô trªn thÞ tr­êng ­íc tÝnh lªn ®Õn 70 tÊn/ th¸ng. §ã chØ lµ ®¬n cö nhÊt trong nh÷ng viÖc s¶n xuÊt, bu«n b¸n hµng gi¶ trªn thÞ tr­êng n­íc ta. Vµ ®©u lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù gia t¨ng cña t×nh tr¹ng nµy. 2. Nguyªn nh©n. - Víi ng­êi s¶n xuÊt, tiªu dïng. + Nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn viÖc nµy chÝnh lµ do siªu lîi nhuËn thu ®­îc tõ nh÷ng mÆt hµng gi¶. Ng­êi s¶n xuÊt còng nh­ doanh nghiÖp kh«ng ph¶i tèn c«ng søc chi phÝ ®Çu t­ thiÕt bÞ, nghiªn cøu, tiÒn qu¶ng c¸o v× hä ®· nhËp ®­îc nguyªn liÖu rÎ tiÒn. + Do ng­êi tiªu dïng cßn ch­a cã kiÕn thøc vÒ hµng thËt hµng gi¶. + Thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi ViÖt cßn ch­a cao nªn hä lu«n ch¹y theo nh÷ng s¶n phÈm rÎ hîp víi tói tiÒn, søc mua cña hä mµ kh«ng biÕt ®­îc ®ã lµ hµng thËt hay hµng gi¶. - Víi c¸c doanh nghiÖp. + Ch­a biÕt ®ång lo¹t liªn kÕt g¾n bã víi nhau, t¹o ra th­¬ng hiÖu riªng, chèng l¹i hµng gi¶ lÊy l¹i ch÷ "tÝn" trong kinh doanh ®Ó b¶o vÖ th­¬ng hiÖu s¶n phÈm cho chÝnh m×nh. + Cßn thiÕu sù g¾n kÕt gi÷a lîi Ých cña ng­êi tiªu dïng víi ng­êi s¶n xuÊt . - Víi Nhµ n­íc. + C¸c thñ tôc kiÓm ®Þnh hµng ho¸ th× qu¸ l©u, r­êm rµ mÊt nhiÒu thêi gian - c«ng søc - tiÒn b¹c. + Lùc l­îng qu¶n lý thÞ tr­êng cßn ch­a chuyªn nghiÖp trong c«ng t¸c chuyªn m«n. + C¸c biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch sö ph¹t cßn ch­a ®­îc thÝch ®¸ng trong mét chuÈn mùc, xö lý vi ph¹m cßn ch­a ®Õn n¬i ®Õn chèn, thiÕu sù døt kho¸t. + C«ng t¸c qu¶n lý nh©n viªn trong ban qu¶n lý thÞ tr­êng cßn láng lÎo nªn cã rÊt nhiÒu C«ng ty, doanh nghiÖp ®· lîi dông nã v­ît qua ®­îc kÏ hë cña cuéc kiÓm tra chÊt l­îng. + Qu¸ tr×nh kiÓm tra chÊt l­îng cßn qua loa. Cßn ch­a lµm trßn tr¸ch nhiÖm phËn sù cña m×nh. 3. HËu qu¶ ®Ó l¹i cña viÖc bu«n b¸n s¶n xuÊt hµng gi¶. a. §èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n. - §¶o lén trËt t­ x· héi, lµm thÊt thu ng©n s¸ch. - Lµm mÊt niÒm tin cña ng­êi d©n vµo doanh nghiÖp vµo Nhµ n­íc. Cã ¶nh h­ëng l©u dµi tíi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. - Lµm gia t¨ng c¸c mÆt gian lËn cña thÞ tr­êng nh­ bu«n lËu, gian lËn th­¬ng m¹i. - ThiÖt h¹i vÒ tiÒn cña ®èi víi Nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp. - Lµm gi¸n ®o¹n sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, g©y nªn tr× trÖ, ¸ch t¾c. b. §èi víi x· héi. - G©y tæn h¹i ®Õn lîi Ých cña ng­êi tiªu dïng tõ ®ã lµm mÊt ®i niÒm tin cña ng­êi tiªu dïng víi s¶n phÈm ®ã. - G©y t¸c h¹i lín ®èi víi søc khoÎ, nguy hiÓm tíi tÝnh m¹ng ng­êi tiªu dïng. - G©y rèi lo¹i, mÊt trËt tù XH. - Ph¸t sinh nhiÒu tÖ n¹n x· héi. II. Nh÷ng biÖn ph¸p chèng s¶n xuÊt bu«n b¸n hµng gi¶ trong c¸c doanh nghiÖp. 1. Chñ tr­¬ng, biÖn ph¸p cña chÝnh phñ. HiÖn nay ®· cã nhiÒu quy t¾c qu¶n lý Nhµ n­íc cã liªn quan tíi chÊt l­îng hµng ho¸ ®· ®­îc quy ®Þnh trong mét sè v¨n b¶n luËt vµ d­íi luËt nh­: - Bé LuËt h×nh sù - Bé luËt d©n sù - LuËt b¶o vÖ søc khoÎ nh©n d©n - LuËt th­¬ng m¹i. Tuy nhiªn vÉn ch­a cã v¨n b¶n chÝnh phñ quy ®Þnh riªng vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh cã liªn quan tíi lÜnh vùc chÊt l­îng hµng ho¸. §Ó kh¾c phôc ®iÓm nµy ngµy 14/10/2004 thñ t­íng Phan V¨n Kh¶i võa ký ban hµnh nghÞ ®Þnh vÒ xö ph¹t hµnh chÝnh trong lÜnh vùc th­¬ng m¹i. NghÞ ®Þnh quy ®Þnh 6 nhãm hµnh vi vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc hµng gi¶ víi c¸c møc ph¹t tõ 100.000 ®ång ®Õn 40 triÖu ®ång. Ngoµi ra chÝnh phñ cßn göi nhiÒu c«ng v¨n ®Õn c¸c bé ngµnh liªn quan ®Ó ®iÒu chØnh l¹i møc sö ph¹t hµnh chÝnh ®èi víi c¸c C«ng ty c¬ quan, doanh nghiÖp kinh doanh hµng gi¶. 2. ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m gi¶m t×nh tr¹ng s¶n xuÊt, bu«n b¸n hµng gi¶ trong c¸c doanh nghiÖp cña b¶n th©n c¸ nh©n. Theo t×nh h×nh hiÖn nay th× hµng gi¶ ®ang ngµy cµng lan trµn trªn thÞ tr­êng. Chóng len lái vµo tõng ngµnh nghÒ ph¸ ho¹i nÒn kinh tÕ n­íc nhµ. Chung tån t¹i vµ ph¸t triÓn cho ®Õn b©y giê lµ nhê lät qua ®­îc nh÷ng lç hæng cña c«ng t¸c ®iÒu tra cña c¸c ban qu¶n lý thÞ tr­êng. ChÝnh v× vËy chóng ta cÇn ph¶i cã nhiÒu biÖn ph¸p nh»m chèng l¹i n¹n hµng gi¶ nµy. - T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý thÞ tr­êng, th­êng xuyªn kiÓm tra ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng. - Lµm trong s¹ch c¸n bé, chuyªn ngµnh lµm c«ng t¸c thanh tra còng nh­ ®«n ®èc ®iÒu hµnh kiÓm tra, thùc thi luËt ph¸p. - Yªu cÇu ng­êi s¶n xuÊt thùc hiÖn triÖt ®Ó c¸c quy chÕ vÒ qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm. §¨ng ký tù b¶o vÖ uy tÝn, chÊt l­îng cña s¶n phÈm chÝnh cña m×nh b»ng tÊt c¶ c¸c biÖn ph¸p cã thÓ ®ång thêi tham gia tÝch cùc vµo viÖc ph¸t hiÖn ®Êu tranh chèng hµng gi¶ trªn thÞ tr­êng. - Tæ chøc c¸c ch­¬ng tr×nh, kho¸ häc…nh»m n©ng cao kiÕn thøc kh«ng chØ riªng cho ng­êi s¶n xuÊt mµ cßn cho ng­êi tiªu dïng ®Ó hä n©ng cao kiÕn thøc, sù hiÓu biÕt vÒ hµng gi¶. - C¸c c¬ quan chøc n¨ng cßn ®­a ra v¨n b¶n c¬ chÕ râ rµng mang tÝnh ph¸p luËt. - Xö lý nghiªm c¸c vô kinh doanh hµng gi¶. - §­a c«ng nghÖ cao vµo viÖc phßng chèng hµng gi¶. - Tæ chøc th­êng xuyªn cho c¸c C«ng ty, doanh nghiÖp héi bµi ®Ó cïng nhau kÕt hîp víi ng­êi tiªu dïng ng¨n chÆn hµng gi¶. - §«n ®èc kiÓm tra chÊt l­îng chÆt chÏ t¹i c¸c cöa khÈu biªn giíi. V× ®ã lµ n¬i cung cÊp vËn chuyÓn c¸c mÆt hµng kÐm chÊt l­îng vµo n­íc ta. III. KÕt luËn. Qua bµi viÕt tiÓu luËn nµy ®· cho em hiÓu râ h¬n vÒ nÒn kinh tÕ n­íc nhµ, tÇm quan träng cña th­¬ng m¹i cña hµng ho¸ ®èi víi nÒn kinh tÕ n­íc nhµ. §ång thêi qua ®ã còng gióp em cã thªm ®­îc nh÷ng kiÕn thøc quan träng vÒ s¶n xuÊt hµng ho¸, vÒ hµng gi¶ ®Ó cã thÓ ®Êu tranh chèng n¹n hµng gi¶ ®ang trµn lan. Gióp cho nÒn kinh tÕ n­íc nhµ ngµy cµng v­¬n lªn m¹nh mÏ s¸nh vai víi c¸c n­íc trong khu vùc còng nh­ c¸c n­íc trªn thÕ giíi.