Chuẩn bị kỹ thuật thị xã Sầm Sơn - Thanh Hóa

ChØ tiªu cÊp ®iÖn: 280 w/ng­êi. HiÖn t¹i cã: - Tr¹m biÕn thÕ n»m t¹i phÝa T©y B¾c nói SÇm S¬n c«ng suÊt 4000 KVA. §Æt thªm hai m¸y biÕn thÕ cã c«ng suÊt mçi m¸y lµ 4000 KVA-110 /22KV. b. C¸c tuyÕn vµ hµnh lang t¶i ®iÖn: - TuyÕn 22 KV chÝnh: + Lé 971 ®i trªn ®­êng Lª Lîi. + Lé 972 ®i trªn ®­êng NguyÔn Du. + Lé 973 ®i trªn ®­êng Thanh Niªn. + Lé 974 ®i trªn ®­êng TrÇn H­ng §¹o, NguyÔn Du. C¸c tuyÕn chÝnh l¾p ®Æt b»ng c¸p ngÇm: - C¸c tuyÕn 22 KV nh¸nh: C¶i t¹o tõ c¸c tuyÕn 10 KV. c. Ph©n ®ît x©y dùng: - Tr¹m biÕn ¸p trung gian 110/22KV. + Tõ 2000-2010: mét m¸y biÕn ¸p 4000 KVA. - 110/22KV. + Tõ 2010 - 2020: mét m¸y biÕn ¸p 4000 KVA - 110/22KV. - C¸c tuyÕn ®­êng dµy 22 KV vµ biÕn ¸p 22/0,4 KV x©y dùng theo nhu cÇu ph¸t triÓn cña c¸c khu vùc s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c khu d©n c­. 3.2.5 Quy ho¹ch hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c - Trªn c¸c trôc giao th«ng chÝnh trong khu vùc thÞ x· x©y dùng c¸c tuyÕn c¸p th«ng tin ngÇm ®Ó nèi c¸c trung t©m hµnh chÝnh - chÝnh trÞ cña thÞ x·, c¸c ph­êng, c¸c khu du lÞch nghØ m¸t, c¸c khu d©n c­ víi nhau. - C¸p treo x©y dùng trªn c¸c tuyÕn giao th«ng nhá, trong c¸c khu d©n c­, khu du lÞch. Tiªu chuÈn ®iÖn tho¹i ­íc tÝnh n¨m 2000 lµ 80 m¸y/1000 d©n vµ 100 m¸y/1000 d©n n¨m 2020. 3.2.6 Quy ho¹ch hÖ thèng tho¸t n­íc th¶i vµ vÖ sinh m«i tr­êng - Tho¸t n­íc th¶i: X©y dùng hÖ thèng tho¸t n­íc th¶i riªng biÖt bao gåm: m¹ng l­íi ®­êng èng dÉn vµ tr¹m xö lý. Tiªu chuÈn n­íc th¶i sinh ho¹t + Khu vùc néi thÞ: 1501/ng­êi/ngµy ®ªm. + Khu vùc ngo¹i thÞ: 1001/ng­êi/ngµy ®ªm. N­íc th¶i ®éc h¹i tõ c¸c khu c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp ph¶i ®­îc xö lý côc bé tr­íc khi x¶ vµo hÖ thèng chung cña ®« thÞ. Tõ kÕt qu¶ san nÒn lÊy ®­êng NguyÔn Du lµm x­¬ng sèng cho nªn tõ ®­êng NguyÔn Du vÒ phÝa T©y n­íc th¶i tù ch¶y theo ®é dèc ®¸y èng. PhÇn cßn l¹i tõ ®­êng NguyÔn Du vÒ phÝa biÓn ph¶i x©y dùng tr¹m b¬m ®Ó ®Èy n­íc vÒ phÝa T©y cña thÞ x·. C¨n cø vµo ph©n khu chøc n¨ng, m¹ng l­íi giao th«ng chÝnh, cao ®é san nÒn vµ ®Þa h×nh cña thÞ x· chia lµm 6 khu vùc tho¸t n­íc chÝnh (xem b¶n vÏ). + Khu vùc 1: Cã c«ng suÊt Q1 = 300 m3/ngµy ®ªm + Khu vùc 2: Cã c«ng suÊt Q2 = 1500 m3/ngµy ®ªm + Khu vùc 3: Cã c«ng suÊt Q3 = 4000 m3/ngµy ®ªm + Khu vùc 4: Cã c«ng suÊt Q4 = 6500 m3/ngµy ®ªm + Khu vùc 5: Cã c«ng suÊt Q5 = 6000 m3/ngµy ®ªm + Khu vùc 6: Cã c«ng suÊt Q6 = 4000 m3/ngµy ®ªm KÕt cÊu hÖ thèng tho¸t n­íc th¶i: + HÖ thèng èng chÝnh, nh¸nh: Cèng ngÇm bª t«ng cèt thÐp. + GiÕng th¨m: x©y g¹ch ®¸. + Tr¹m xö lý n­íc th¶i: C«ng tr×nh xö lý x©y dùng b»ng BTCT. - Ph©n ®ît x©y dùng: + Tõ 2000 - 2005 x©y dùng hÖ thèng cã Q3 vµ Q4. + Tõ 2005 - 2000 x©y dùng hÖ thèng cã Q2, Q5 vµ Q6. + Tõ 2010 - 2015 x©y dùng hÖ thèng cã Q1. 3.2.7 VÖ sinh ph©n r¸c, m«i tr­êng - ChØ tiªu th¶i r¸c 1 kg/ng­êi ngµy. - ChØ tiªu thu dän 100%. - X©y dùng khu xö lý r¸c th¶i b»ng c«ng nghÖ vi sinh, diÖn tÝch khu xö lý r¸c th¶i 5,3 ha. 3.3 Quy ho¹ch x©y dùng ®ît ®Çu a. Môc tiªu: Quy ho¹ch x©y dùng ®ît ®Çu tõ nay ®Õn 2010 lµ t¹o c¬ së vËt chÊt, h¹ tÇng kü thuËt, tõng b­íc c¶i täa bé mÆt c¶nh quan ®« thÞ lµm tiÒn ®Ò cho c¸c b­íc ph¸t triÓn sau. VËn dông ®­êng lèi, chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, c¸c tiªu chuÈn quy ph¹m hiÖn hµnh ®Ó nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c môc tiªu x©y dùng ®ît ®Çu cã tÝnh kh¶ thi vµ cã tÝnh tiÒn ®Ò cho viÖc ph¸t triÓn ®« thÞ. b. §iÒu chØnh ranh giíi hµnh chÝnh néi, ngo¹i thÞ + §Õn n¨m 2010. 3 ph­êng néi thÞ: Tr­êng S¬n - B¾c S¬n - Trung S¬n. 2 x· ngo¹i thÞ: X· Qu¶ng TiÕn - X· Qu¶ng C­. + §Õn n¨m 2020 toµn thÞ x· lµ néi thÞ phÊn ®Êu thµnh ®« thÞ lo¹i III. c. Quy ho¹ch sö dông ®Êt ®ai * §Êt d©n dông: §Êt ë: §ît ®Çu cÇn chØnh trang l¹i khu vùc néi thÞ t¹i 3 ph­êng trung t©m hiÖn nay. PhÊn ®Êu bª t«ng hãa nhµ ë, ®¶m b¶o tÇng cao trung b×nh 1,5 tÇng, cèt san nÒn cÇn ®­îc khèng chÕ ®óng theo thiÕt kÕ chi tiÕt, ph¸ bá lÒu qu¸n t¹m bî lµm sÊu mü quan t¹i c¸c khu d©n c­ §Çu t­ x©y dùng mét khu chung c­ phôc vô CBCNV thÞ x· SÇm S¬n. C«ng tr×nh c«ng céng T«n t¹o c¸c c«ng tr×nh ®· cã. X©y dùng t¹i trung t©m hµnh chÝnh - chÝnh trÞ tõ ThÞ §éi ®Õn nhµ h¸t Nh©n D©n. X©y dùng trung t©m th­¬ng m¹i ë phÝa Nam ®­êng Lª Lîi, x©y dùng t¹i c¸c b·i t¾m, khu du lÞch däc 2 bªn ®­êng ra biÓn c¸c nhµ hµng ¨n uèng gi¶i kh¸t. C©y xanh - ThÓ dôc thÓ thao §ît ®Çu ®Çu t­ x©y dùng - Khu thÓ thao trung t©m t¹i ph­êng B¾c S¬n. - C«ng viªn c©y xanh tr­íc nhµ h¸t nh©n d©n. - C«ng viªn c©y xanh, s©n thÓ thao trong khu nhµ nghØ ®· x©y dùng. * §Êt ngoµi d©n dông. §Êt c«ng nghiÖp kho tµng - §Çu t­ x©y dùng c¶ng C¸, cung øng x¨ng dÇu, n­íc ®¸, n­íc ngät phôc vô cho ch­¬ng tr×nh ®¸nh b¾t xa bê t¹i x· Qu¶ng C­. - X©y dùng khu ®ãng söa tµu thuyÒn, khu c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp t¹i x· Qu¶ng TiÕn. §Êt du lÞch nghØ m¸t - §Êt kh¸ch s¹n nhµ nghØ: §ît ®Çu khai th¸c triÖt ®Ó phÇn ®Êt ®· ®Çu t­ c¸c nhµ nghØ tõ nói Tr­êng LÖ ®Õn ®­êng Hai Bµ Tr­ng vµ khu Vinh S¬n. C¶i t¹o n©ng cÊp chØnh trang ®¶m b¶o tÇng cao trung b×nh tõ 5 tÇng trë lªn, ®Çu t­ ®ång bé h¹ tÇng kü thuËt, c©y xanh, bÓ b¬i vµ c¸c dÞch vô kh¸c, ®­a tiªu chuÈn kh¸ch s¹n nhµ nghØ tõ 3 sao trë lªn. - §Êt du lÞch sinh th¸i: khu sinh th¸i Qu¶ng C­ cã nÐt ®Æc tr­ng lµ cã nhiÒu hå lín, võa gi¸p s«ng M·, võa gi¸p biÓn §«ng, khÝ hËu trong lµnh, c¶nh quan ®Ñp, yªn tÜnh, l¹i gÇn khu vùc cung øng h¶i s¶n t­¬i sèng ®¸nh b¾t tõ biÓn vÒ. Do ®ã ë ®©y cã thÓ x©y dùng mét khu nghØ thÊp tÇng phôc vô kh¸ch du lÞchn, nghØ d­ìng. - §Êt giao th«ng ®èi ngo¹i: ®Çu t­ x©y dùng tuyÕn ®­êng Lª Lîi nèi gi÷a Thanh Ho¸ - SÇm S¬n , vµ tuyÕn ®­êng ®i c¶ng LÔ M«n. X©y dùng bÕn xe phÝa T©y nam ®­êng Lª Lîi - §Êt c©y xanh c¸ch ly: t¹o bãng m¸t tr¸nh n¾ng , giã, c¸t, sãng thÇn cho khu nhµ nghØ, kh¸ch s¹n ven biÓn - §Êt b·i r¸c, nghÜa ®Þa: X©y dùng khu nghÜa trang chung cho toµn thÞ x· ë phÝa t©y nam x· Qu¶ng TiÕn, gi¸p s«ng §¬, c¸ch xa khu d©n c­ hiÖn nay 400m.Nghiªn cøu gi¶i quyÕt viÖc x©y dùng khu b·i r¸c ë phÝa T©y x· Qu¶ng TiÕn, ven s«ng §¬. Ch­¬ng 4 c«ng t¸c chuÈn bÞ kü thuËt vµ m«i truêng 4.1 §¸nh gi¸, lùa chän ®Êt x©y dùng: 4.1.1 §¸nh gi¸ vÒ ®Þa h×nh, khÝ hËu: a. VÒ ®Þa h×nh : - Khu vùc phÝa T©y thÞ x· SÇm S¬n ch¹y däc suèt s«ng §¬ tõ Tr­êng LÖ ®Õn s«ng M· dïng trång lóa cã n¨ng suÊt thÊp. CÊu thµnh ®Þa h×nh nµy lµ c¸t pha sÐt, bÒ dµy líp mÆt tõ 1,2m- 2,0m. Cèt tù nhiªn khu vùc tõ 0,7m- 1,5m. §Þa h×nh tròng thÊp kh«ng b»ng ph¼ng víi diÖn tÝch 300ha. Khu vùc nµy cã cao ®é thiªn nhiªn thÊp ch­a ®¶m b¶o cèt khèng chÕ ngËp lôt (< 3.0m) nªn ®Ó x©y dùng th× ph¶i t«n cèt nÒn cña toµn bé khu vùc, l­u ý ®Õn c¸c gi¶i ph¸p chèng tr­ît vµ chèng xãi. - Khu vùc phÝa §«ng B¾c SÇm S¬n (x· Qu¶ng C­ ) lµ khu vùc hå n­íc ngËp mÆn còng cã ®Þa h×nh t­¬ng tù nh­ khu phÝa T©y cã diÖn tÝch kho¶ng 200 ha. HiÖn nay lµ hå nu«i t«m c¸ cña nh©n d©n, cèt trung b×nh tõ 0,5- 2,0m. Khu vùc nµy còng cÇn t«n cèt nÒn råi míi sö dông vµo x©y dùng ®­îc. Tuy nhiªn ë khu vùc nµy cÇn nghiªn cøu kü c¸c gi¶i ph¸p h¹ mùc n­íc ngÇm khu vùc. - Khu vùc trung t©m thÞ x· SÇm S¬n ch¹y tõ nói Tr­êng LÖ ®Õn bê Nam s«ng M· ®Þa h×nh b»ng ph¼ng cèt trung b×nh tõ 2,5- 4,5m, diÖn tÝch 700ha, khu vùc nµy kh«ng bÞ ngËp n­íc, thuËn lîi cho viÖc x©y dùng kh¸ch s¹n, nhµ nghØ, khu trung t©m hµnh chÝnh vµ khu d©n c­ cña thÞ x· SÇm S¬n. Khu vùc nµy ®· cã s½n hÖ thèng h¹ tÇng kü thuËt t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ vµ æn ®Þnh thuËn tiÖn cho x©y dùng. Nh­ng mÆt kh¸c khu vùc nµy rÊt khã cho viÖc x©y dùng c¶i t¹o v× ®©y còng lµ khu d©n c­ tËp trung ®«ng ®óc . Khi x©y dùng cÇn chó ý ®Õn c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn cho c¸c khu d©n c­ xung quanh, kh«ng nªn lµm ¶nh h­ëng ®Õn c¸c ho¹t ®éng th­êng ngµy cña ng­êi d©n. - Khu vùc phÝa §«ng ®­êng Hå Xu©n H­¬ng kÐo dµi ®Õn Qu¶ng C­ lµ d¶i c¸t mÞn, tho¶i, dèc dÇn ra biÓn phï hîp víi yªu cÇu cña b·i t¾m (dèc 2%- 5%) , diÖn tÝch nµy kho¶ng 150 ha víi chiÒu dµi 7km réng 200m. CÇn cã c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ b·i t¾m khái sù « nhiÔm bëi r¸c th¶i vµ n­íc th¶i. D¶i nói Tr­êng LÖ n»m ë phÝa Nam thÞ x· SÇm S¬n cã ®é dèc tho¶i, vÒ c¬ b¶n cã thÓ x©y dùng ®­îc c¸c c«ng tr×nh nhµ nghØ vµ c«ng tr×nh phôc vô vui ch¬i gi¶i trÝ trªn nói. CÇn l­u ý c¸c gi¶i ph¸p chèng tr­ît, chèng xãi vµ gia cè. Cã thÓ trång c©y xanh bao phñ chèng xãi mßn. b. VÒ khÝ hËu: KhÝ hËu SÇm S¬n lµ khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, mïa hÌ cã nhiÖt ®é m¸t mÎ, mïa §«ng Êm ¸p. NhiÖt ®é: Mïa l¹nh tõ th¸ng 12 – th¸ng 3 nhiÖt ®é trung b×nh 20ºC. Mïa nãng tõ th¸ng 5 – th¸ng 9 nhiÖt ®é trung b×nh 25ºC. L¹nh nhÊt cã thÓ xuèng tíi 5ºC, nãng nhÊt 40ºC. M­a: Mïa Ýt m­a tõ th¸ng 12 – th¸ng 4 tæng l­îng m­a chiÕm 15% c¶ n¨m. Mïa nhiÒu m­a ( th¸ng 5 – th¸ng11 ). Th¸ng 8 nhiÒu m­a nhÊt th­êng ®¹t tíi 896 mm, trong 24 giê cã thÓ ®¹t tíi 700 mm. Nöa sau mïa l¹nh th­êng cã m­a phïn. Nh×n chung tÝnh biÕn ®éng lín nhÊt lµ ®Æc ®iÓm næi bËt cña chÕ ®é m­a SÇm S¬n §é Èm: §é Èm cña kh«ng khÝ 85% b×nh qu©n c¶ n¨m. Cao nhÊt vµo th¸ng 3 lµ 90%. ThÊp nhÊt vµo th¸ng 7 lµ 81%. N¾ng: Hµng n¨m cã 1700 giê n¾ng trong ®ã th¸ng 7 cã n¾ng nhiÒu nhÊt, th¸ng 2 lµ th¸ng Ýt nhÊt. Giã b·o: B·o giã SÇm S¬n kh¸ m¹nh ®¹t tíi 38 – 40 m/s ( t­¬ng ®­¬ng cÊp 13 ). B·o trùc tiÕp ®æ bé vµo SÇm S¬n chñ yÕu lµ th¸ng 6 ®Õn hÕt th¸ng 9 ( th¸ng 9 lµ th¸ng cã nhiÒu b·o nhÊt ). Th«ng giã: ThÞ x· SÇm S¬n cã vÞ trÝ gi¸p biÓn nªn th«ng giã tèt. §¶m b¶o ®iÒu kiÖn vÒ vi khÝ hËu. KhÝ hËu cña thÞ x· SÇm S¬n kh«ng g©y nªn nh÷ng ¶nh h­ëng nghiªm träng trong qu¸ tr×nh x©y dùng, nãi chung lµ kh¸ thuËn lîi cho c«ng t¸c x©y dùng. 4.1.2 §¸nh gi¸ vÒ ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt c«ng tr×nh, ®Þa chÊt thuû v¨n: N­íc ngÇm kh«ng bÞ nhiÔm mÆn, mùc n­íc ngÇm cao tíi 1 – 1,4 m. V× vËy cÇn cã biÖn ph¸p kh¾c phôc khi thi c«ng nÒn mãng. §Þa chÊt cña thÞ x· SÇm S¬n rÊt tèt cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng C­êng ®é ®Êt ®¹t tõ 1,5 – 2,0 kg/cm2. Khu vùc gÇn nói Tr­êng LÖ ®¹t trªn 2 kg/cm2. 4.1.3 §iÒu kiÖn thñy v¨n: SÇm S¬n trùc tiÕp chÞu ¶nh h­ëng chÕ ®é thuû v¨n cña hÖ thèng s«ng Chu vµ s«ng M· ( s«ng §¬ n»m phÝa T©y thÞ x· SÇm S¬n Ýt chÞu ¶nh h­ëng ®Õn thuû v¨n SÇm S¬n ). Thuû triÒu lªn xuèng kÐo theo mùc n­íc c¸c s«ng hå còng dao ®éng do vËy khi tiÕn hµnh x©y dùng cÇn chó ý ®Õn cèt khèng chÕ ngËp lôt cña thÞ x· 4.1.4 Lùa chän khu vùc ®Êt x©y dùng qua ®¸nh gi¸ ph©n h¹ng quü ®Êt ®ai: Quü ®Êt SÇm S¬n n»m trong ®Þa giíi hµnh chÝnh hiÖn nay lµ 1790 ha ®­îc ®¸nh gi¸ ph©n h¹ng ra 3 lo¹i quü ®Êt: - §Êt x©y dùng thuËn lîi: lµ khu trung t©m thÞ x· SÇm S¬n n»m ë gß ®Êt cao ch¹y theo trôc ®­êng NguyÔn Du tõ nói Tr­êng LÖ ®Õn Nam s«ng M·. §©y lµ khu ®Êt thuËn lîi cho viÖc ®Çu t­ x©y dùng, chiÕm 50% quü ®Êt toµn thÞ x· SÇm S¬n. Cèt trung b×nh tõ 2,5m - 4,5 m, khu vùc nµy kh«ng bÞ ngËp n­íc. - §Êt x©y dùng Ýt thuËn lîi: + Khu vùc phÝa T©y thÞ x· SÇm S¬n gi¸p s«ng §¬, ch¹y tõ ph­êng Tr­êng S¬n ®Õn x· Qu¶ng TiÕn. Khu vùc nµy tr­íc ®©y bÞ ngËp mÆn tõ khi ®¾p ®Ëp Tr­êng LÖ ®· ®­îc ho¸ ngät, hiÖn nay lµ khu vùc trång lóa n¨ng suÊt thÊp. CÊu t¹o ®Þa h×nh nµy lµ c¸t pha sÐt, bÒ dµy líp mÆt tõ 1,2 m ®Õn 2 m, cèt ®Êt thiªn nhiªn khu vùc 0,7m ®Õn 1,5 m. DiÖn tÝch toµn khu vùc nµy kho¶ng 300ha. + Khu vùc phÝa ®«ng b¾c thÞ x· SÇm S¬n thuéc x· Qu¶ng C­, lµ khu hå n­íc mÆn cã diÖn tÝch kho¶ng 250 ha, hiÖn nay ®ang lµ khu hå nu«i t«m c¸ cña nh©n d©n, cèt thiªn nhiªn khu vùc nµy 0,5 m ®Õn 2m. - §Êt x©y dùng kh«ng thuËn lîi: toµn bé dai nói Tr­êng LÖ cÊu thµnh nªn d¹ng ®Þa h×nh ®åi nói. Nói ®åi, ®¸ bao bäc toµn bé nói Tr­êng LÖ n»m phÝa nam thÞ x· SÇm S¬n. Do ¶nh h­ëng cña ®é dèc nªn chØ tËn dông nh÷ng chç ®Êt t­¬ng ®èi b»ng ph¼ng ®Ó x©y dùng ®­îc nh÷ng c«ng tr×nh vui ch¬i gi¶i trÝ cã pham vi nhá trªn nói. 4.1.5 Nh÷ng kiÕn nghÞ víi quy ho¹ch ph¸t triÓn kh«ng gian vµ ph©n khu chøc n¨ng: VÒ c¬ b¶n, ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kh«ng gian vµ ph©n khu chøc n¨ng ®· tu©n theo c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ vµ lùa chän ®Êt x©y dùng ®« thÞ, tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh ®Çu t­ x©y dùng cÇn ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ cho c«ng t¸c gi¶i phãng mÆt b»ng, vµ nªn tham kh¶o ý kiÕn cña ng­êi d©n vÒ ®Çu t­ x©y dùng. 4.2 TÝnh to¸n thuû v¨n- lùa chän cao ®é nÒn tèi thiÓu: 4.2.1 TÝnh to¸n thuû v¨n : - TÇn suÊt m­a P( %) lµ sè lÇn lÆp l¹i cña trËn m­a cã cïng thêi gian nh­ng kh¸c c­êng ®é th× tÇn suÊt sÏ kh¸c nhau. Nh÷ng trËn m­a cã c­êng ®é cµng nhá th× sè lÇn xuÊt hiÖn cµng lín. TÇn suÊt m­a ®­îc x¸c ®Þnh: Trong ®ã: m - sè lÇn x¶y ra c­êng ®é m­a lín nhÊt trong tæng sè lÇn quan tr¾c n - sè n¨m quan tr¾c - Chu kú trµn cèng Pc ( n¨m) ng­êi ta cßn gäi lµ chu kú m­a Chu kú trµn cèng lµ sè lÇn x¶y ra c­êng ®é m­a v­ît qu¸ c­êng ®é dù tÝnh lµm cho ®­êng cèng bÞ trµn. Chu kú trµn cèng Pc lµ nghÞch ®¶o cña tÇn suÊt m­a P (%). ( n¨m) Khi thiÕt kÕ hÖ thèng tho¸t n­íc m­a ta phaØ tÝnh c­êng ®é m­a thÝch hîp víi tÇn suÊt P(%) hay nãi mét c¸ch kh¸c chu kú trµn cèng ®­îc tuú chän theo tÝnh chÊt tõng khu vùc x©y dùng. 4.2.2 X¸c ®Þnh cao ®é tèi thiÓu: C¨n cø vµo cèt lò cao nhÊt t¹i c¸c ®iÓm s«ng ngoµi vµ cèt thñy triÒu khu vùc thÞ x· ®Ó gi¶i quyÕt chän cèt san nÒn. + Theo tµi liÖu ®o n¨m 1997 vµ 1980 mùc n­íc cao nhÊt t¹i cöa Híi = +2,415m, mùc n­íc biÓn khi cã Håi §«ng = +2,465m, Hmax=2,55m. + Theo tµi liÖu ®o th¸ng 9 n¨m 1992 mùc n­íc cao nhÊt t¹i cöa cèng Qu¶ng Ch©u = +2,14m, t¹i cèng Tr­êng LÖ 1,16m. Víi tÇn suÊt tÝnh to¸n P=5% khèng chÕ cèt san nÒn tèi thiÓu t¹i khu vùc ven biÓn (phÝa §«ng ®­êng Thanh Niªn lµ = +3,0m. Khu vùc phÝa T©y phÇn gÇn l­u vùc s«ng §¬ khèng chÕ cèt san nÒn tèi thiÓu thÊp nhÊt = +3,0m san nÒn c¸c khu vùc trªn c¬ së tËn dông b¸m s¸t cèt tù nhiªn tõng khu vùc. TËn dông ®Þa h×nh tù nhiªn cña thÞ x· cao ë trôc ®­êng NguyÔn Du vµ tho¶i dÇn vÒ 2 bªn ta t¹o c¸c m¸i dèc t­¬ng tù ®Ó gi¶m bít khèi l­îng ®µo ®¾p khi thi c«ng vµ ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn kinh tÕ khi thiÕt kÕ hÖ thèng tho¸t n­íc m­a cho khu vùc. 4.3 Quy ho¹ch chiÒu cao: 4.3.1 C¸c nguyªn t¾c kinh tÕ quy ho¹ch chiÒu cao: - TriÖt ®Ó lîi dông ®iÒu kiÖn ®i¹ h×nh tù nhiªn. Ph¶i cè g¾ng sö dông ®Õn møc tèi ®a nh÷ng mÆt tèt cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn, tËn dông ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh s½n cã, gi÷ l¹i nh÷ng vïng c©y xanh vµ c¸c líp ®Êt mµu ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao vÒ mÆt kiÕn tróc c¶nh quan vµ kinh tÕ. Nãi c¸ch kh¸c lµ kh«ng nªn thay ®æi ®Þa h×nh trong nh÷ng tr­êng hîp kh«ng cÇn thiÕt ®Ó tr¸nh sù ph¸ vì ®Þa h×nh tù nhiªn, gi¶m ®é s©u ®Æt mãng nhµ vµ c¸c c«ng tr×nh kh¸c trªn nÒn ®Êt nh©n t¹o. Trong thùc tÕ ng­êi ta chØ xem xÐt qui ho¹ch chiÒu cao ë nh÷ng khu vùc cã bè trÝ nhµ cöa, c«ng tr×nh x©y dùng, c¸c ®­êng phè vµ c¸c s©n b·i. Cßn nh÷ng khu ®Êt kh¸c nÕu xÐt thÊy cã thÓ ®­îc th× gi÷ nguyªn hoÆc c¶i t¹o nhá. - B¶o ®¶m sù c©n b»ng ®Êt ®µo ®¾p víi khèi l­îng c«ng t¸c ®Êt nhá nhÊt vµ cù li vËn chuyÓn ®Êt ng¾n nhÊt. Nguyªn t¾c nµy ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao bëi v× trong ®a sè c¸c tr­êng hîp gi¸ thµnh vËn chuyÓn ®Êt lµ gi¸ thµnh c¬ b¶n cña c«ng t¸c lµm ®Êt. Do ®ã ph¶i thiÕt kÕ víi sù tÝnh to¸n sao cho khèi l­îng ®Êt lµ nhá nhÊt vµ cè g¾ng c©n b»ng gi÷a khèi l­îng ®Êt ®µo - ®¾p trong ph¹m vi ®iÒu phèi ng¾n nhÊt. - ThiÕt kÕ qui ho¹ch chiÒu cao ph¶i ®­îc gi¶i quyÕt trªn toµn bé ®Êt ®ai thµnh phè hoÆc ®Þa ®iÓm x©y dùng. Ph¶i t¹o sù liªn hÖ chÆt chÏ vÒ cao ®é gi÷a c¸c bé phËn trong thµnh phè, lµm næi bËt ý ®å kiÕn tróc vµ thuËn lîi cho c¸c mÆt kü thuËt kh¸c. - ThiÕt kÕ qui ho¹ch chiÒu cao ph¶i ®­îc tiÕn hµnh theo c¸c giai ®o¹n, tr­íc khi ®em ra thi c«ng vµ ph¶i ®¶m b¶o giai ®o¹n sau tu©n theo sù chØ ®¹o cña giai ®o¹n tr­íc. 4.3.2 Gi¶i ph¸p thiÕt kÕ cô thÓ: §Þa h×nh hiÖn tr¹ng thÞ x· SÇm S¬n cã sù chªnh lÖch ®¸ng kÓ vÒ cao ®é thiªn nhiªn, nh­ ë dai ®Êt ven s«ng §¬ cao ®é thiªn nhiªn lµ 0,5m cßn t¹i khu vùc trung t©m thÞ x· l¹i lªn tíi 4,5m . ThÞ x· l¹i n»m trong khu vùc chÞu ¶nh h­ëng cña thuû triÒu s«ng vµ biÓn §«ng nªn nh÷ng khu vùc cã cèt thiªn nhiªn thÊp sÏ bÞ ngËp lôt vµ bÞ n­íc ngÇm x©m thùc. ChÝnh v× vËy ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc quy ho¹ch x©y dùng, tr­íc hÕt ph¶i quy ho¹ch chiÒu cao cho toµn bé thÞ x·. §Þa h×nh thÞ x· SÇm S¬n cao ë trôc gi÷a lµ ®­êng NguyÔn Du, tho¶i dÇn vÒ hai phÝa. Dùa trªn c¬ së cèt san nÒn khèng chÕ vµ t«n träng ®Þa h×nh tù nhiªn khi quy ho¹ch chiÒu cao cho thÞ x· em vÉn gi÷ nguyªn h­íng dèc ®æ vÒ hai phÝa cña ®Þa h×nh vµ n©ng cèt thiªn nhiªn cña nh÷ng vïng ®Êt tròng ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c khu ®Êt kh«ng bÞ ngËp lôt. Cao ®é khèng chÕ t¹i c¸c nót giao th«ng ®­îc thiÕt kÕ sao cho b¸m s¸t ®Þa h×nh tù nhiªn nh­ng vÉn ®¶m b¶o xe ch¹y an toµn ªm thuËn, vµ ®¶m b¶o yªu cÇu kinh tÕ. Trong tõng l« ®Êt, ®Ó ®¶m b¶o tho¸t n­íc mÆt, em t¹o c¸c m¸i dèc 0,004 ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc tho¸t n­íc m­a. 4.3.3 Ph­¬ng ph¸p thiÕt kÕ: Tr­íc hÕt tiÕn hµnh quy ho¹ch l¹i m¹ng l­íi giao th«ng cho thÞ x· SÇm S¬n X¸c ®Þnh cao ®é mÆt ®Êt tù nhiªn t¹i c¸c nót giao th«ng X¸c ®Þnh cao ®é mÆt ®Êt thiÕt kÕ t¹i c¸c nót giao th«ng X¸c ®Þnh cao ®é thi c«ng, diÖn tÝch tõng « ®Êt X¸c ®Þnh cao ®é thi c«ng vµ tÝnh khèi l­îng ®Êt ( chó ý ®Õn viÖc t¹o m¸i dèc cho nÒn). 4.4 TÝnh to¸n khèi l­îng c«ng t¸c ®Êt: 4.4.1 Nguyªn t¾c tÝnh: §¶m b¶o chÝnh x¸c vÒ khèi l­îng ®Êt ®¾p vµ ®Êt ®µo ®Ó tr¸nh sù sai sãt, thiÕu hôt khi thèng kª va tÝnh to¸n kinh phÝ. 4.4.2 Ph­¬ng ph¸p tÝnh - c«ng thóc tÝnh: - Sö dông ph­¬ng ph¸p « vu«ng ®©y lµ ph­¬ng ph¸p ®­îc dïng réng r·i, nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng khu ®Êt cã diÖn tÝch réng (chiÒu réng t­¬ng ®­¬ng víi chiÒu dµi) nh­ tiÓu khu, khu nhµ ë, nhãm nhµ, khu qu¶ng tr­êng lín .... Tr×nh tù tiÕn hµnh: a. Trªn mÆt b»ng khu ®Êt thµnh lËp m¹ng l­íi « vu«ng, cã chiÒu dµi mçi c¹nh (1) tuú thuéc vµo møc ®é phøc t¹p cña ®Þa h×nh tù nhiªn vµ møc ®é chÝnh x¸c cña giai ®o¹n thiÕt kÕ. - l = 100 x 100m hoÆc 200 x 200m (qui ho¹ch chung) - l = 40 x 40m hoÆc 50 x 50m (thiÕt kÕ s¬ bé) - l = 10 x 10m hoÆc 20 x 20m (thiÕt kÕ kü thuËt) Chó ý: Th­êng chän c¹nh cña l­íi « vu«ng song song víi 1 trong nh÷ng ®­êng phè bao quanh tiÓu khu. Tr­êng hîp khu ®Êt h×nh ch÷ nhËt th× nªn chän c¹nh « vu«ng song song víi mÆt chÝnh cña nhµ hoÆc chiÒu dµi cña khu ®Êt. b. T¹i nh÷ng giao ®iÓm cña l­íi « vu«ng (®Ønh gãc vu«ng) ph¶i ghi cao ®é ®Þa h×nh tù nhiªn (ë d­íi) vµ cao ®é ®Þa h×nh thiÕt kÕ ë trªn (ë trªn) - Tõ ®ã x¸c ®Þnh cao ®é thi c«ng ( ghi ë bªn tr¸i). TC = TK -TN NÕu TK -TN = 0 ( kh«ng ®µo kh«ng ®¾p) TK -TN < 0 ( +) : ®¾p TK -TN > 0 (-) : ®µo c. x¸c ®Þnh ranh giíi ®µo vµ ®¾p: B»ng ph­¬ng ph¸p h×nh häc x¸c ®Þnh ®iÓm “0” lµ ®iÓm kh«ng ®µo kh«ng ®¾p. Trong ®ã h1, h3, h4 : lµ cao ®é thi c«ng l - chiÒu dµi c¹nh « vu«ng x, y - kho¶ng c¸ch cÇn t×m (tøc lµ c¸c ®iÓm 0). - X¸c ®Þnh ®­êng “0- 0” lµ ranh giíi ®µo ®¾p b»ng c¸ch nèi tÊt c¶ c¸c ®iÓm “0” l¹i víi nhau. d. §¸nh sè thø tù cho tÊt c¶ c¸c « vu«ng, c¸c h×nh tam gi¸c, ®a gi¸c do ®­êng 0 - 0 c¾t qua « vu«ng t¹o nªn. e. TÝnh khèi l­îng ®Êt cho c¸c h×nh ®ã. Khèi l­îng ®Êt cña mçi h×nh ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc chung: Trong ®ã : F diÖn tÝch cña mçi h×nh : Cao ®é thi c«ng trung b×nh (nÕu cïng dÊu th× ®­îc tÝnh b»ng trung b×nh céng cña tÊt c¶ c¸c cao ®é) Khi tÝnh to¸n khèi l­îng ®Êt cã thÓ gÆp c¸c tr­êng hîp sau: - Khi cao ®é thi c«ng ë c¸c ®Ønh cã cïng dÊu: - Tr­êng hîp ®­êng o - o nèi liÒn hai gãc ®èi diÖn cña « vu«ng - Tr­êng hîp cao ®é thi c«ng cña 3 ®Ønh cïng dÊu, cßn ®Ønh kia cã cao ®é thi c«ng kh¸c dÊu. - §¾p ®Êt: - §Êt ®µo: g. Sau khi tÝnh to¸n ghi khèi l­îng ®Êt ®µo vµo b¶ng (3-11) B¶ng (3-11a) Sè thø tù c¸c « vµ c¸c phÇn cña « §é cao thi c«ng trung b×nh (m) DiÖn tÝch F cña « hay c¸c phÇn cña « vu«ng (m2) Khèi l­îng ®Êt V (m3) Ghi chó §µo (-) §¾p (+) 1 2 3 å å ®¾p åV®µo h. Thèng kª toµn bé khèi l­îng ®Êt ph¶i san lÊp (kÓ c¶ ®Êt ®µo hè mãng, ®µo tÇng hÇm, ...) theo b¶ng 3.11b b¶ng 3.11b STT Thµnh phÇn ®Êt Khèi l­îng c«ng t¸c ®Êt §µo §¾p 1 2 3 4 5 §Êt khi quy ho¹ch chiÒu cao bÒ mÆt khu ®Êt §Êt lÊy tõ c¸c hè mãng tÇng hÇm §Êt lÊy tõ c¸c khu c«ng tr×nh ngÇm §Êt san lÊp ®­êng n»m trong ph¹m vi khu x©y dùng §Êt ë c¸c m¸i dèc åV®¾p åV®µo Trong qu¸ tr×nh tÝnh to¸n khèi l­îng c«ng t¸c ®Êt cña giai ®o¹n quy ho¹ch chung ta ­íc tÝnh khèi l­îng cho tõng « ®Êt chø kh«ng v¹ch l­íi « vu«ng. Khi tÝnh khèi l­îng ta lÊy cao ®é thi c«ng trung b×nh nh©n víi diÖn tÝch « ®©t. 4.4.3 TÝnh to¸n thèng kª khèi l­îng ®Êt:( b¶ng tÝnh kÌm theo) 4.5 Quy ho¹ch x©y dùng hÖ thèng tho¸t n­íc: 4.5.1 Lùa chän hÖ thèng tho¸t n­íc: §Ó ®¶m b¶o giao th«ng ho¹t ®éng b×nh th­êng, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn vÖ sinh ®« thÞ vµ tr¸nh cho mÆt ®­êng mau bÞ h­ háng, cÇn ph¶i ®¶m b¶o tho¸t n­íc tèt. Tho¸t n­íc ë ®­êng lµ mét bé phËn cña hÖ thèng tho¸t n­íc ®« thÞ bao gåm c¸c bé phËn sau: R·nh biªn: dïng ®Ó thu n­íc tõ mÆt ®­êng, qu¶ng tr­êng, b·i ®Êt xung quanh ch¶y ®Õn. R·nh th­êng ®­îc bè trÝ s¸t hÌ phè ë hai bªn hoÆc mét bªn. R·nh cã ®é s©u so víi mÆt bã vØa kho¶ng 15-20 cm, dèc däc cña r·nh th­êng lÊy b»ng dèc däc cña ®­êng. Khi ®é dèc däc nhá h¬n ®é dèc tèi thiÓu 0,4% ph¶i thiÕt kÕ r·nh theo d¹ng r¨ng c­a. R·nh ®­îc l¸t b»ng tÊm ®an bª t«ng. GiÕng thu n­íc: ®­îc bè trÝ ë chç thÊp cña r·nh, ë nót giao th«ng, ë qu¶ng tr­êng, trªn ®­êng cø c¸ch mét ®o¹n kho¶ng 30-80 m tïy thuéc vµ dèc däc vµ chiÒu réng cña ®­êng. ChiÒu dµi èng nh¸nh nèi vµo giÕng thu th­êng kh«ng lín h¬n 25 m. GiÕng thu n­íc bao gåm: th©n giÕng, n¾p giÕng vµ èng nh¸nh. Cöa giÕng cã hai lo¹i: giÕng thu cöa ngang vµ giÕng thu cöa ®øng. GiÕng thu cöa ngang: n­íc ch¶y däc theo r·nh biªn, tíi cöa giÕng thu ch¶y vµo giÕng. N¾p giÕng thu thÊp h¬n mÆt ®Êt bªn c¹nh chõng 3 cm. Lç ë n¾p cµng lín, kh¶ n¨ng tho¸t n­íc cµng nhanh. N¾p giÕng cã thÓ lµm b»ng bª t«ng cèt thÐp hoÆc b»ng gang. N¾p b»ng gang tèt h¬n vµ ®­îc dïng nhiÒu. N¾p giÕng dÔ bÞ b¸nh xe ®Ì g·y nªn ®èi víi ®­êng cã l­u l­îng xe lín th­êng dïng giÕng thu cöa ®øng. GiÕng thu cöa ®øng: bè trÝ ®­îc trªn hÌ, thuËn tiÖn cho viÖc vít r¸c, cÇn cã song ch¾n r¸c. Khi n­íc ch¶y tõ r·nh vµo giÕng, ph¶i ch¶y vßng mét gãc 900, nªn n­íc ch¶y vµo t­¬ng ®èi chËm. Do ®ã, kho¶ng c¸ch gi÷a hai giÕng thu lo¹i nµy kh«ng nªn qu¸ lín. HiÖn nay thÞ x· SÇm S¬n ®ang sö dông hÖ thèng tho¸t n­íc chung cho c¶ n­íc m­a lÉn n­íc th¶i sinh ho¹t, hÖ thèng nµy ngµy cµng xuèng cÊp vµ béc lé nhiÒu nh­îc ®iÓm nh­: qu¸ t¶i vÒ mïa m­a dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trµn cèng g©y ngËp, hay c¹n vÒ mïa kh« lµm t¾c nghÏn cèng tho¸t... ChÝnh v× vËy trong ®å ¸n, em lùa chän hÖ thèng tho¸t n­íc riªng vµ chñ yÕu sö dông cèng BTCT ch«n ngÇm, chØ sö dông r·nh n¾p ®an cho tiÓu khu vµ r·nh ch¹y quanh nhµ. 4.5.2 Nguyªn t¾c v¹ch m¹ng l­íi: Khi thiÕt kÕ hÖ thèng tho¸t n­íc m­a ph¶i tu©n theo c¸c nguyªn t¾c v¹ch tuyÕn sau ®©y: 1. TriÖt ®Ó lîi dông ®Þa h×nh ®Ó thiÕt kÕ hÖ thèng tho¸t n­íc m­a tù ch¶y. Tr­êng hîp rÊt ®Æc biÖt míi x©y dùng ®­êng cèng cã ¸p vµ ph¶i x©y dùng tr¹m b¬m ®Ó tho¸t n­íc m­a. 2. Tæng chiÒu dµi ®­êng èng ng¾n nhÊt, ®¶m b¶o tho¸t nhanh vµ hÕt c¸c lo¹i n­íc mÆt trªn khu ®Êt x©y dùng. 3. TuyÕn cèng tho¸t n­íc m­a cã thÓ bè trÝ d­íi mÆt ®­êng, d­íi vØa hÌ, hoÆc d¶i c©y bôi hoÆc bè trÝ trong ®­êng hÇm chung víi c¸c ®­êng èng kh¸c. Cèng ph¶i ®Æt c¸ch xa c©y to tõ 1 - 2m; c¸ch xa mãng nhµ tõ 3 - 6m ®Ó b¶o vÖ cèng vµ c«ng tr×nh x©y dùng. 4. Cè g¾ng tËn dông ao hå, s«ng ngßi, khe suèi vµ chç tròng thÊp cã thÓ tho¸t n­íc hoÆc lµm hå chøa. NÕu x¶ trùc tiÕp ra s«ng hå ph¶i ®­îc phÐp cña c¬ quan y tÕ. 5. Cè g¾ng h¹n chÕ ®­êng èng tho¸t n­íc m­a c¾t qua ®­êng xe löa, qua s«ng, qua ®ª hoÆc qua c¸c c«ng tr×nh ngÇm kh¸c. Trong ph¹m vi ®« thÞ kh«ng cho phÐp ®Æt ®­êng èng tho¸t n­íc næi trªn mÆt ®Êt. 6. §é dèc cña ®­êng èng ph¶i cè g¾ng song song víi ®é dèc ®Þa h×nh ®Ó gi¶m ®é s©u ch«n cèng vµ ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn lµm viÖc vÒ chÕ ®é thuû lùc cña ®­êng èng lµ tèt nhÊt. 7. TuyÕn tho¸t n­íc m­a ph¶i ®¸p øng yªu cÇu x©y dùng tr­íc m¾t vµ kÕt hîp víi h­íng ph¸t triÓn trong t­¬ng lai. V¹ch tuyÕn cèng hÕt søc quan träng v× nã sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn gi¸ thµnh, ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña cèng vµ hiÖu qu¶ tho¸t n­íc. Do vËy cÇn nghiªn cøu, ph©n tÝch so s¸nh c¸c chØ tiªu kinh tÕ - kü thuËt trong mét sè ph­¬ng ¸n nªu ra ®Ó chän ®­îc ph­¬ng ¸n hîp lý nhÊt. 4.5.3 Ph­¬ng ¸n v¹ch m¹ng l­íi: Bè trÝ cèng tho¸t n­íc m­a cho tÊt c¶ c¸c tuyÕn ®­êng cña thÞ x·. Ph©n thÞ x· thµnh 10 l­u vùc tho¸t n­íc L­u vùc 1: n»m trong ph¹m vi ®­êng ®ª cò gi¸p c¶ng c¸ tho¸t qua cöa x¶ 1 ®æ ra s«ng M·. L­u vùc 2: n­íc theo hai h­íng dèc B¾c Nam vµ Nam B¾c ®æ vÒ tuyÕn èng chÝnh t¹i ®­êng míi ë tr­íc UBND x· Qu¶ng TiÕn tho¸t ra s«ng §¬ b»ng cña x¶ sè 2. L­u vùc 3: n­íc theo hai h­íng dèc B¾c Nam vµ Nam B¾c ®æ vÒ tuyÕn èng chÝnh t¹i ®­êng míi më ®i c¶ng LÖ M«n tho¸t ra s«ng §¬ b»ng cña x¶ sè 3. L­u vùc 4: n­íc theo hai h­íng dèc B¾c Nam vµ Nam B¾c ®æ vÒ tuyÕn èng chÝnh t¹i ®­êng Hai Bµ Tr­ng tho¸t ra s«ng §¬ b»ng cöa x¶ sè 4 L­u vùc 5: toµn bé l­îng n­íc m­a thu ®­îc ë phÝa §«ng thÞ x· giíi h¹n bëi ®­êng Lª Lîi, ®­êng Hång LÔ vµ ®­êng NguyÔn Du tËp trung vÒ tuyÕn èng trªn ®­êng NguyÔn Hång LÔ ch¶y vµo hå ®iÒu hoµ sau ®ã ®­îc b¬m qua trôc ®­êng NguyÔn Du ®æ vµo tuyÕn cèng cuèi ®­êng NguyÔn Hång LÔ ra s«ng §¬ b»ng cöa x¶5. Mét phÇn diÖn tÝch n»m tõ ®­êng NguyÔn Du trë ra biÓn thuéc ph­êng Trung S¬n ( ®o¹n tõ ®­êng NguyÔn Hång LÔ ®Õn ®o¹n ®­êng míi më ®i c¶ng LÔ M«n ) còng ®­îc tho¸t b»ng tuyÕn cèng nµy. L­u vùc 6: n­íc theo hai h­íng dèc B¾c Nam vµ Nam B¾c ®æ vÒ ®o¹n ®­êng Lª Th¸nh T«ng ®æ ra s«ng §¬ theo cöa x¶ sè6 L­u vùc 7: n­íc theo hai h­íng dèc B¾c Nam vµ Nam B¾c ®æ vÒ ®o¹n ®­êng Bµ TriÖu ®æ ra s«ng §¬ theo cöa x¶ sè 7 L­u vùc 8: n­íc theo hai h­íng dèc B¾c Nam vµ Nam B¾c ®æ vÒ ®o¹n ®­êng Lª Lîi ®æ ra m­¬ng tiªu thuû lîi s½n cã råi tho¸t ra s«ng §¬ theo cöa x¶ sè 8. L­u vùc 9: Lµ phÇn diÖn tÝch khu du lÞch sinh th¸i phÝa §«ng B¾c, n­íc ch¶y tù do qua c¸c hå n­íc råi ®­¬c thu vµo tuyÕn cèng chÝnh trªn trôc ®­êng Hå Xu©n H­¬ng ®æ ra phÝa cöa biÓn gi¸p s«ng M·. L­u vùc10: Lµ phÇn diÖn tÝch tròng nhÊt cña x· Qu¶ng C­, n­íc ®­îc thu vµo tuyÕn cèng chÝnh trªn ®­êng Thanh Niªn ®æ ra s«ng M· qua cöa x¶ 10. 4.5.4 TÝnh to¸n thuû lùc m¹ng l­íi tho¸t n­íc m­a: * Sö dông ph­¬ng ph¸p biÓu ®å ®Ó tÝnh to¸n c­êng ®é m­a. * X¸c ®Þnh tÇn suÊt m­a theo nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn. * TÝnh to¸n thêi gian m­a: Thêi gian m­a ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc: T = to + tr + tc Trong ®ã: T: thêi gian m­a ( hay thêi gian tÝnh to¸n ®­îc tÝnh b»ng phót) to : thêi gian tËp trung dßng ch¶y- lÊy tõ 5- 10 phót. tr : th¬× gian n­íc ch¶y theo r·nh ®Õn giÕng thu ®Çu tiªn ( phót) lr : chiÒu dµi cña r·nh ( m) Vr : vËn tèc n­íc ch¶y trong r·nh (m/s) 1,25 : hÖ sè thay ®æi vËn tèc dßng ch¶y phô thuéc chiÒu cao líp n­íc tc: thêi gian n­íc ch¶y trong cèng ( phót) K : hÖ sè vËn tèc phô thuéc ®é dèc ®Þa h×nh K = 2 khi i < 0,01 K = 1,5 khi i = 0,01 - 0,03 K = 1,2 khi i > 0,03 * TÝnh to¸n hÖ sè dßng ch¶y j HÖ sè dßng ch¶y j ®­îc x¸c ®Þnh gi÷a tØ sè l­u l­îng dßng ch¶y trong cèng vµ l­îng n­íc m­a r¬i xuèng diÖn tÝch tÝnh to¸n Trong ®ã: j : hÖ sè dßng ch¶y Qc : l­u l­îng dßng ch¶y trong cèng Qm : l­u l­îng dßng ch¶y do m­a r¬i xuèng HÖ sè dßng ch¶y phô thuéc mÆt phñ, mËt ®é x©y dùng, ®é dèc ®Þa h×nh, thêi gian m­a vµ c­êng ®é m­a. Thùc tÕ ng­êi ta th­êng x¸c ®Þnh jtb theo: Trong ®ã: F1, F2 ... Fn: diÖn tÝch tõng khu vùc cã mÆt phñ j1, j2...jn: hÖ sè dßng ch¶y cña tõng khu vùc cã mÆt phñ. 4.5.5: TÝnh to¸n hå ®iÒu hoµ: - L­u l­îng dßng ch¶y ®Õn ë ®o¹n cèng trªn hå: Q1 = j. q. F ( l/s) q: c­êng ®é m­a j: hÖ sè dßng ch¶y F: diÖn tÝch l­u vùc ha Q1 = 0,5.160.121,27= 9701,6 ( l/s) - ThÓ tÝch n­íc øng víi 1 ha diÖn tÝch l­u vùc : W0 = 0,06. q. t (m3) W0 = 0,06.160.97,71 = 909,216 Whå = F. h®t F: diÖn tÝch mÆt hå h®t : chiÒu cao líp n­íc ®iÒu tiÕt cña hå Whå = 100 000 . 0,8 = 80 000 m3 - DiÖn tÝch triÕt gi¶m cña hå: F0 = W1/ W0 - L­u l­îng ®­êng cèng tõ hå ra: Q 2 = j. q2. ( F1 +F2 - F0 ) q2 = q1 + K. L/60V q2 = 94,71 + 2.150/ 60.1 = 156l/s.ha Q2 = 0,5. 156. ( 121,27+10 - 88) = 3375,06 l/s Chän ®­êng cèng ra cã D = 2000mm V = 1,1 m/s 4.5.6 Thèng kª khèi l­îng ®­êng èng, khèi l­îng ®Êt vµ kh¸i to¸n kinh phÝ: ( b¶ng tÝnh kÌm theo) phÇn b: quy ho¹ch chi tiÕt ch­¬ng 1: giíi thiÖu chung khu vùc thiÕt kÕ 1.1 Sù cÇn thiÕt ®Çu t­ x©y dùng: Khu vùc lùa chän ®Ó thiÕt kÕ chi tiÕt lµ khu vùc quan träng, n¬i tËp trung ®«ng ®óc d©n c­ vµ c¸c tr­êng häc trªn ®Þa bµn nh­ng l¹i cã mËt ®é x©y dùng thÊp nhÊt. §©y lµ khu vùc gÇn trung t©m thÞ x· nhÊt, l¹i ®«ng d©n c­ vµ cã nhiÒu tr­êng häc nh­ng ch­a ®­îc ®Çu t­ ®óng mùc. HiÖn tr¹ng hÖ thèng h¹ tÇng kü thuËt cßn nhiÒu thiÕu thèn ch­a ®¶m b¶o c¶ vÒ mÆt chÊt l­îng vµ sè l­îng. Khu vùc nµy cã 4 ®­êng nhùa c¾t qua cßn l¹i chñ yÕu lµ ®­êng ®Êt. HÖ thèng tho¸t n­íc m­a ch­a ®­îc x©y dùng chØ ®Ó tù ch¶y D©n c­ sèng chñ yÕu theo kiÓu lµng x· kh«ng cã mét chung c­ cao tÇng nµo. Nhµ nµo còng x©y theo kiÓu nhµ chÝnh 3 gian, c«ng tr×nh phô thiÕt kÕ s¬ l­îc kh«ng cã hÖ thèng xö lý nªn rÊt mÊt vÖ sinh. §©y l¹i lµ vïng ®Êt c¸t nªn th­êng thiÕu c©y bãng m¸t vµ c¸c lo¹i hoa qu¶. ChÝnh v× vËy ®êi sèng ng­êi d©n t­¬ng ®èi vÊt v¶. §©y lµ khu vùc cã c¶ tr­êng tiÓu häc, tr­êng mÇm non vµ tr­êng ®¹i häc ,nh­ng l¹i ch­a cã khu vui ch¬i gi¶i trÝ nµo cho häc sinh vµ ng­êi d©n quanh vïng, chÝnh v× vËy cÇn cã sù ®Çu t­ x©y dùng vµo khu vùc nµy h¬n ®Ó nh»m n©ng cao chÊt l­îng ®êi sèng, lµm phong phó h¬n ®êi sèng tinh thÇn cña ng­êi d©n. 1.2 §Æc ®iÓm vÞ trÝ ®Þa h×nh, ®Þa chÊt khu vùc: Khu vùc nµy ®­îc giíi h¹n bëi 4 con ®­êng chÝnh cña thÞ x· lµ ®­êng Hai Bµ Tr­ng, NguyÔn Du, NguyÔn Hång LÔ vµ NguyÔn Tr·i. Khu vùc nµy t­¬ng ®èi b»ng ph¼ng nh­ng l¹i cã cèt thiªn nhiªn t­¬ng ®èi cao 3,4m ®Õn 4,4m nªn hÇu nh­ kh«ng bÞ ngËp lôt. Khu vùc nµy cã ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt t­¬ng ®èi tèt, c­êng ®é ®Êt ®¹t tõ 1,5 kg/cm2 ®Õn 2,0 kg/cm2, thuËn lîi cho viÖc x©y dùng. 1.3 Nh÷ng tiªu chÝ vµ c¸c yÕu tè khèng chÕ cña quy ho¹ch chung khi nghiªn cøu vµ thùc hiÖn quy ho¹ch chi tiÕt cho khu vùc: Cao ®é khu vùc ®­îc khèng chÕ bëi cao ®é c¸c nót giao th«ng ë 4 ®­êng chÝnh. §Ó ®¶m b¶o phï hîp víi quy ho¹ch chung, khi thiÕt kÕ quy ho¹ch chiÒu cao cho khu ®Êt em kh«ng thay ®æi vÒ ®é dèc còng nh­ cao ®é thiÕt Ð t¹i bèn tuyÕn ®­êng nµy. Nh­ng ®Ó thuËn lîi cho viÖc tho¸t n­íc mÆt vµ kinh tÕ khi x©y dùng ®­êng cèng tho¸t n­íc m­a c¸c ®­êng tiÓu khu ®Òu ®­îc thiÕt kÕ víi ®é dèc lín. 1.4 Giíi thiÖu vÒ quy ho¹ch mÆt b»ng: Khu vùc ®­îc ®Çu t­ x©y dùng thµnh c¸c chung c­ cao tÇng, nhµ nghØ, kh¸ch s¹n, c¶i t¹o n©ng cÊp l¹i tr­êng tiÓu häc vµ tr­êng mÇm non. C¸c khu nhµ ®­îc thiÕt kÕ dùa trªn c¬ së ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kh«ng gian ®Õn n¨m 2020. C¸c khu nhµ ®­îc bè trÝ ph©n thµnh c¸c tiÓu khu trong ®ã cã ®¶m baá diÖn tÝch nhµ ë, s©n v­ên, c©y xanh nh»m t¹o kh«ng gian sèng, lµm viÖc vµ th­ gi·n cho ng­êi d©n. X©y dùng mét c«ng viªn c©y xanh t¹i khu vùc gi¸p ®­êng NguyÔn Hång LÔ. ch­¬ng 2 thiÕt kÕ quy ho¹ch chiÒu cao 2.1 Gi¶i ph¸p vµ ph­¬ng ¸n thiÕt kÕ: * ThiÕt kÕ quy ho¹ch chiÒu cao cho khu ®Êt x©y dùng: sö dông ph­¬ng ph¸p mÆt c¾t, trªn b¶n ®å mÆt b»ng khu ®Êt ta vÏ m¹ng l­íi mÆt c¾t « vu«ng cã chiÒu dµi mçi c¹nh « l­íi 40m. - X¸c ®Þnh cao ®é mÆt ®Êt tù nhiªn t¹i c¸c giao ®iÓm trªn mÆt c¾t ( ®Ønh « vu«ng) theo ph­¬ng ph¸p néi suy. - X¸c ®Þnh cao ®é mÆt ®Êt thiÕt kÕ, t¹i c¸c giao ®iÓm trªn mÆt c¾t ®ã dùa vµo cao ®é mÆt ®Êt tù nhiªn vµ ®é dèc däc ®¶m b¶o sao cho c©n b»ng ®Êt víi khèi l­îng nhá nhÊt - X¸c ®Þnh cao ®é thi c«ng vµ tÝnh khèi l­îng ®Êt. * ThiÕt kÕ quy ho¹ch chiÒu cao cho ®o¹n ®­êng cã ®é dèc däc kh«ng thay ®æi: Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®­êng ®ång møc: Trong ®ã: Dh: chªnh cao gi÷a c¸c ®­êng ®ång møc id: ®é dèc däc cña ®­êng. - C¸c c«ng thøc tÝnh: f2 = Dh f3 = bhÌx ing Trong ®ã B: bÒ réng ®­êng bhÌ : bÒ réng hÌ ®­êng ing: ®é dèc ngang ®­êng. 2.2 TÝnh khèi l­îng c«ng t¸c ®Êt - ®iÒu phèi ®Êt: * TÝnh khèi l­îng c«ng t¸c ®Êt b»ng ph­¬ng ph¸p l­íi « vu«ng nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn * TÝnh ®iÒu phèi ®Êt ®ai: Sö dông ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch: - Trªn b¶n vÏ tÝnh khèi l­îng ®Êt ta ph©n chia c¸c khu vùc ®µo ®¾p theo tõng vïng nhá cho c©n b»ng - Trªn mÆt b»ng khu vùc ta chän trôc X,Y + NÕu ®Êt ®µo n»m bªn trong tiÓu khu th× qua 1 ®iÓm ta vÏ 2 trôc to¹ ®é X,Y song song víi c¸c c¹nh cña « vu«ng + NÕu ®Êt ®µo n»m bªn c¹nh 1 trong nh÷ng biªn giíi tiÓu khu th× ngoµi viÖc thµnh lËp hÖ trôc to¹ ®é X,Y cßn ph¶i vÏ 2 ®­êng giíi h¹n vu«ng gãc nhau cña tiÓu khu. - VÏ ®­êng bao quanh giíi h¹n tõng khu vùc ®µo ®¾p ®· c©n b»ng nhau. - X¸c ®Þnh to¹ ®é träng t©m cña khu vùc ®µo(hoÆc ®¾p) +X¸c ®Þnh to¹ ®é tõng träng t©m cña tõng khèi ®Êt l¨ng trô cã ®¸y lµ tam gi¸c, h×nh thang, h×nh vu«ng. +X¸c ®Þnh to¹ ®é cña träng t©m cña toµn bé khèi l­îng ®Êt ®µo vµ ®¾p trong tõng khu vùc ®· c©n b»ng. - To¹ ®é träng t©m cña khu vùc ®µo (hoÆc khu vùc ®¾p) ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Trong ®ã x0, y0 : täa ®é träng t©m cña khu vùc ®µo (hoÆc ®¾p) x, y : täa ®é träng t©m cña tõng l¨ng trô cã ®¸y lµ tam gi¸c, h×nh thang, h×nh vu«ng. DQ : khèi l­îng ®Êt cña tõng l¨ng trô. S(DQ.x) : tæng c¸c tÝch sè cña khèi l­îng ®Êt vµ to¹ ®é S(DQ.y) x (hoÆc y) cña c¶ khu vùc ®µo ( hoÆc ®¾p) Q-Khèi l­îng ®Êt tæng céng cña tõng khu vùc ®· c©n b»ng. - X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn gi÷a khu vùc ®µo vµ khu vùc ®¾p theo c«ng thøc: Trong ®ã: L -kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn ®Êt gi÷a khu vùc ®µo vµ khu vùc ®¾p. x®¾p x®µo y®¾p y®µo :täa ®é träng t©m cña khu vùc ®µo (hoÆc ®¾p). - B¶ng thèng kª to¹ ®é ®iÒu phèi vµ cù ly vËn chuyÓn. 2.3 Kh¸i to¸n kinh phÝ: ( B¶ng tÝnh kÌm theo) ch­¬ng 3: thiÕt kÕ tho¸t n­íc m­a 3.1 ThiÕt kÕ m¹ng l­íi tho¸t n­íc: Theo nh­ quy ho¹ch chung, ë phÇn thiÕt kÕ chi tiÕt còng lùa chän h×nh thøc tho¸t n­íc riªng sö dông cèng ngÇm b»ng BTCT. ë giai ®o¹n nµy tÝnh to¸n hÖ thèng tho¸t n­íc m­a víi P= 3%. 3.2 TÝnh to¸n thuû lùc m¹ng l­íi: phÇn c: thiÕt kÕ kü thuËt ch­¬ng 1: giíi thiÖu chung khu vùc thiÕt kÕ kü thuËt 1.1 Sù cÇn thiÕt ®Çu t­ x©y dùng: Khu vùc ®­îc lùa chän lµ khu chung c­ cao tÇng cã vÞ trÝ quan träng, cã 2 tuyÕn ®­êng lín NguyÔn Hång LÔ vµ Ng« QuyÒn ®i qua. §©y lµ khu vùc tËp trung d©n c­ ®«ng ®óc nh­ng l¹i cã mËt ®é x©y dùng thÊp nhÊt nªn ®ßi hái cã sù ®Çu t­ lín vµo viÖc x©y dùng nh»m c¶i t¹o m«i tr­êng sèng cña ng­êi d©n quanh vïng. 1.2 §Æc ®iÓm vÞ trÝ ®Þa h×nh, ®Þa chÊt khu vùc: Khu vùc nµy ®­îc giíi h¹n bëi 2 con ®­êng chÝnh cña thÞ x· lµ ®­êng NguyÔn Hång LÔ vµ Ng« QuyÒn. Khu vùc nµy t­¬ng ®èi b»ng ph¼ng nh­ng l¹i cã cèt thiªn nhiªn t­¬ng ®èi cao 3,4m ®Õn 4,4m nªn hÇu nh­ kh«ng bÞ ngËp lôt. Khu vùc nµy cã ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt t­¬ng ®èi tèt, c­êng ®é ®Êt ®¹t tõ 1,5 kg/cm2 ®Õn 2,0 kg/cm2, thuËn lîi cho viÖc x©y dùng. 1.3 Giíi thiÖu vÒ quy ho¹ch mÆt b»ng: Khu vùc ®­îc ®Çu t­ x©y dùng gåm c¸c chung c­ cao tÇng, nhµ nghØ, kh¸ch s¹n. C¸c khu nhµ ®­îc thiÕt kÕ dùa trªn c¬ së ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kh«ng gian ®Õn n¨m 2020. C¸c khu nhµ ®­îc bè trÝ ph©n thµnh c¸c tiÓu khu trong ®ã cã ®¶m baá diÖn tÝch nhµ ë, s©n v­ên, c©y xanh nh»m t¹o kh«ng gian sèng, lµm viÖc vµ th­ gi·n cho ng­êi d©n. ch­¬ng 2 thiÕt kÕ quy ho¹ch chiÒu cao 2.1 Gi¶i ph¸p vµ ph­¬ng ¸n thiÕt kÕ: * ThiÕt kÕ quy ho¹ch chiÒu cao cho khu ®Êt x©y dùng: sö dông ph­¬ng ph¸p mÆt c¾t, trªn b¶n ®å mÆt b»ng khu ®Êt ta vÏ m¹ng l­íi mÆt c¾t « vu«ng cã chiÒu dµi mçi c¹nh « l­íi 20m. - X¸c ®Þnh cao ®é mÆt ®Êt tù nhiªn t¹i c¸c giao ®iÓm trªn mÆt c¾t ( ®Ønh « vu«ng) theo ph­¬ng ph¸p néi suy. - X¸c ®Þnh cao ®é mÆt ®Êt thiÕt kÕ, t¹i c¸c giao ®iÓm trªn mÆt c¾t ®ã dùa vµo cao ®é mÆt ®Êt tù nhiªn vµ ®é dèc däc ®¶m b¶o sao cho c©n b»ng ®Êt víi khèi l­îng nhá nhÊt - X¸c ®Þnh cao ®é thi c«ng vµ tÝnh khèi l­îng ®Êt. * ThiÕt kÕ quy ho¹ch chiÒu cao cho ®o¹n ®­êng cã ®é dèc däc kh«ng thay ®æi: nh­ ®· tr×nh bµy ë phÇn trªn. 2.2 TÝnh to¸n khèi l­îng: ch­¬ng 3: thiÕt kÕ tho¸t n­íc m­a 3.1 ThiÕt kÕ m¹ng l­íi tho¸t n­íc: Theo nh­ quy ho¹ch chung, ë phÇn thiÕt kÕ chi tiÕt còng lùa chän h×nh thøc tho¸t n­íc riªng sö dông cèng ngÇm b»ng BTCT. R·nh xung quanh nhµ lµ r·nh cã m­¬ng n¾p ®an 300x400. DÉn n­íc tho¸t tõ nhµ ra ®­êng b»ng cèng hép ch«n ngÇm 300x400. 3.2 TÝnh to¸n thuû lùc m¹ng l­íi: 3.3 Kh¸i to¸n kinh phÝ: Ch­¬ng 4 §¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr­êng (§TM) 4.1 §¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng m«i tr­êng ®« thÞ : 4.1.1 HiÖn tr¹ng m«i tr­êng ®« thÞ: Theo nh­ ®¸nh gi¸ chung cña ViÖn quy ho¹ch x©y dùng Thanh Ho¸, ®Æc ®iÓm m«i tr­êng cña thÞ x· SÇm S¬n tØnh Thanh Ho¸ nh­ sau: - Kh«ng cã tiÕng ån µo lín ngoµi sãng biÓn - Kh«ng cã chÊt th¶i khãi bôi - Nguån g©y « nhiÔm chñ yÕu lµ kh«ng khÝ mang theo muèi mÆn vµ chÊt th¶i sinh ho¹t tõ c¸c kh¸ch s¹n vµ b·i t¾m - ¤ nhiÔm c¸c tÖ n¹n x· héi do tËp trung nhiÒu kh¸ch du lÞch vµo mïa nghØ. 4.1.2 §¸nh gi¸ thùc tÕ: Qua qu¸ tr×nh ®iÒu tra kh¶o s¸t cho thÊy thùc tÕ t¹i khu vùc thÞ x· chñ yÕu bÞ « nhiÔm m«i tr­êng do l­îng chÊt th¶i sinh ho¹t tõ c¶ phÝa ng­êi d©n ®Þa ph­¬ng lÉn do kh¸ch du lÞch th¶i ra. HÖ thèng cèng r·nh t¹i ®Þa ph­¬ng ®Òu kh«ng ®­îc th«ng röa th­êng xuyªn nªn hay bÞ t¾c nghÏn. Mçi khi m­a to th­êng bÞ ngËp n­íc, ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn m«i tr­êng. HÖ thèng tho¸t n­íc m­a cña khu vùc phÝa ®«ng thÞ x· ch­a ®­îc x©y dùng, chñ yÕu x¶ th¼ng ra biÓn, lµm mÊt mü quan ®« thÞ vµ lµm « nhiÔm b·i t¾m. D©n c­ ®Þa ph­¬ng sèng chñ yÕu b»ng n«ng nghiÖp nªn trong c¸c gia ®×nh ®Òu cã nu«i gia sóc, gia cÇm. ChÊt th¶i do c¸c con vËt nµy th¶i ra còng g©y « nhiÔm m«i tr­êng rÊt lín. C¸c gia ®×nh kh«ng x©y dùng hÖ thèng tho¸t n­íc th¶i sinh ho¹t mµ chñ yÕu x¶ th¼ng ra ao hå xung quanh, kh«ng nh÷ng g©y mÊt thÈm mü mµ cßn ¶nh h­ëng nghiªm träng ®Õn m«i tr­êng xung quanh. D­íi ®©y lµ mét sè h×nh ¶nh minh ho¹ vÒ hiÖn tr¹ng hÖ thèng tho¸t n­íc m­a cña thÞ x· D©n c­ ë thÞ x· SÇm s¬n sèng chñ yÕu theo h×nh thøc lµng x· rÊt ®«ng ®óc chÝnh v× vËy nÕu tiÕn hµnh x©y dùng c¶i t¹o sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong c«ng t¸c qu¶n lý, di dêi vµ ®¶m b¶o an toµn cho ng­êi d©n xung quanh khu vùc tiÕn hµnh x©y dùng. §ång thêi t¹i c¸c khu vùc x©y dùng trªn ®Êt n«ng nghiÖp sÏ ¶nh h­ëng ®Õn c«ng ¨n viÖc lµm cña nh÷ng ng­êi n«ng d©n. Bëi lÏ n«ng d©n lµ nh÷ng ng­êi sèng g¾n liÒn víi m¶nh ®Êt nÕu kh«ng cã ®Êt canh t¸c hä sÏ ph¶i chuyÓn sang lµm c«ng viÖc míi, ®êi sèng sÏ thay ®æi vµ g©y t©m lý bÊt æn ®Þnh cho ng­êi d©n. ChÝnh v× vËy khi tiÕn hµnh nghiªn cøu ®Ó quyÕt ®Þnh ®Çu t­ x©y dùng nªn tham kh¶o ý kiÕn cña nh©n d©n quanh vïng. 4.1.3 C¸c t¸c ®éng do viÖc x©y dùng, gi¶i táa, san nÒn: Trong qu¸ tr×nh x©y dùng c¸c nguån g©y « nhiÔm chÝnh cã thÓ tãm t¾t nh­ sau: ¤ nhiÔm do bôi ®Êt ®¸, « nhiÔm nhiÖt. ¤ nhiÔm khÝ th¶i tõ c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc. ¤ nhiÔm n­íc th¶i, chÊt th¶i r¾n cña c¸c ho¹t ®éng sèng, s¶n xuÊt cña c«ng nh©n. VÊn ®Ò an toµn lao ®éng. Còng nh­ bÊt cø c«ng tr­êng x©y dùng nµo, viÖc gi¶i táa, san ñi vµ thi c«ng mÆt b»ng sÏ kÐo theo c¸c ¶nh h­ëng lªn m«i tr­êng. C¸c t¸c ®éng nµy cã thÓ chia thµnh hai nhãm chÝnh: - T¸c ®éng lªn c«ng nh©n trùc tiÕp thi c«ng san ñi, x©y dùng - T¸c ®éng lªn m«i tr­êng xung quanh C¸c t¸c ®éng nµy th­êng lµ c¸c t¸c ®éng khã tr¸nh khái vµ lµ tÊt yÕu cña mçi c«ng tr­êng x©y dùng. Qu¸ tr×nh ph¸t quang, san ñi mÆt b»ng sÏ ®­îc tiÕn hµnh chñ yÕu b»ng thñ c«ng kÕt hîp víi m¸y mãc vµ cã kh¶ n¨ng g©y ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi ng­êi lao ®éng nÕu kh«ng ®­îc trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c ph­¬ng tiÖn b¶o hé lao ®éng. C«ng t¸c chuÈn bÞ kü thuËt cã liªn hÖ chÆt chÏ víi m«i tr­êng, bëi v× viÖc c¶i t¹o khu ®Êt th­êng dÉn ®Õn sù thay ®æi vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn m«i tr­êng vµ x· héi vµ m«i tr­êng sinh th¸i cña khu ®Êt vµ khu vùc xung quanh. C«ng t¸c chuÈn bÞ kü thuËt h­íng tíi viÖc t¹o ra ®iÒu kiÖn tiÖn nghi an toµn cho con ng­êi trong m«i tr­êng nh©n t¹o b»ng viÖc tæ chøc sö dông vµ chinh phôc thiªn nhiªn, do vËy, t¸c dông ®Çu tiªn lµ thay ®æi m«i tr­êng tù nhiªn: §Êt, n­íc, kh«ng khÝ, §ã lµ sù thay ®æi h×nh d¸ng bÒ mÆt cña ®Þa h×nh tù nhiªn, thay ®æi c¶nh quan vµ sù ph¸ ho¹i líp phñ thùc vËt. HËu qu¶ cña viÖc c¶i t¹o nµy cã thÓ lµm thay ®æi ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt thuû v¨n, ®Þa chÊt c«ng tr×nh ph¸ h¹i sù æn ®Þnh cña nÒn ®Êt. Trong sù thay ®æi ®ã cã thÓ cã nh÷ng thay ®æi cã lîi vµ thay ®æi bÊt lîi. Nh÷ng thay ®æi cã lîi sÏ gãp phÇn quan träng cho c¶nh quan kiÕn tróc cho ®iÒu kiÖn sèng, ho¹t ®éng cña con ng­êi ®Ó tiÕp tôc duy tr× ®iÒu kiÖn sèng mét c¸ch mü m·n. Song nh÷ng thay ®æi bÊt lîi sÏ g©y ra nh÷ng hËu qu¶ nguy hiÓm (tr­íc m¾t hoÆc l©u dµi) ¶nh h­ëng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®Õn cuéc sèng cña con ng­êi. VÝ dô, khi c¶i t¹o ®Þa h×nh nÕu ta lÊp c¸c ao hå vµ chç tròng mét c¸ch bõa b·i kh«ng tÝnh to¸n thËn träng, kh«ng chuÈn bÞ thu vµ tho¸t n­íc b»ng hÖ thèng cèng hoÆc m­¬ng dÉn th× ch¾c ch¾n sÏ x¶y ra t×nh tr¹ng ngËp óng trong khu vùc ®ã, g©y ra t×nh tr¹ng mÊt vÖ sinh, ®ång thêi gãp phÇn lµm cho mùc n­íc ngÇm d©ng cao. Khi c¶i t¹o ®Þa h×nh, nh÷ng n¬i dèc lín nÕu ta kh«ng gia cè m¸i dèc vµ ®Æt hÖ thèng tho¸t n­íc trªn, d­íi m¸i dèc mµ ®Ó cho n­íc ch¶y tù do, sÏ g©y ra sôt lë m¸i dèc. §èi víi líp phñ thùc vËt ph¶i cè g¾ng tíi møc tèi ®a ®Ó gi÷ g×n chóng trong khi tiÕn hµnh qui ho¹ch chiÒu cao bëi v× ®Ó t¹o ®­îc líp thùc vËt tù nhiªn nµy ph¶i mÊt th¬× gian dµi hµng chôc n¨m. Líp thùc vËt nµy cã ý nghÜa lín kh«ng chØ trong viÖc chèng xãi mßn bÒ mÆt ®Êt mµ cßn lµm nÒn t¶ng cho sù ph¸t triÓn cña c©y xanh. Do ®ã khi c¶i t¹o ®Þa h×nh ph¶i thu gi÷ vµ tr¶i l¹i líp ®Êt h÷u c¬ vµ th¶m thùc vËt (nÕu ph¶i san lÊp ®Êt). Khi ph¶i san lÊp nhiÒu (®µo hoÆc ®Êt ®Êt víi mét chiÒu cao lín ; nhÊt lµ víi ®Êt ®¾p lín th× sù æn ®Þnh cña nÒn x©y dùng sÏ bÞ suy gi¶m v× ®ã lµ Líp ®Êt “m­în”. Muèn b¶o ®¶m sù æn ®Þnh cña nÒn ph¶i gia cè nÒn mãng. Nh­ vËy nh÷ng chi phÝ phô sÏ t¨ng lªn. Qua nh÷ng ph©n tÝch trªn ta thÊy cã thÓ h¹n chÕ nh÷ng t¸c ®éng bÊt lîi g©y ra do sù thay ®æi bÒ mÆt ®Þa h×nh b»ng c¸ch: - Nghiªn cøu kü ®Þa h×nh tù nhiªn. Ph©n chia c¸c khu vùc cã ®é dèc thÝch hîp víi viÖc bè trÝ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng ®Ó h¹n chÕ lín nhÊt viÖc c¶i t¹o ®Þa h×nh nh»m sö dông mét c¸ch hîp lý nhÊt khu ®Êt. - San lÊp tíi ®©u, gia cè m¸i dèc, ®Çm nÐn ®Êt nÒn tíi ®ã vµ ph¶i tæ chøc ngay hÖ thèng tho¸t n­íc mÆt. Hoµn thiÖn bÒ mÆt ®Ó gi÷ g×n vµ ph¸t triÓn líp ®Êt h÷u c¬. - Ngoµi ra viÖc san lÊp, ®µo ®Êt trong ®« thÞ nÕu ta lÊp ao hå mét c¸ch bõa b·i sÏ ¶nh h­ëng ®Õn diÖn tÝch m¨tô n­íc trong ®« thÞ g©y mÊt c©n b»ng sinh th¸i. Bëi lÏ c©y xanh, mÆt n­íc lµ 2 thµnh phÇn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong ®« thÞ. Ngoµi ý nghi· vÒ mÆt c¶nh quan, c©y xanh, mÆt n­íc cßn ®ãng vai trß quan träng trong viÖc gi÷ g×n m«i tr­êng vµ søc khoÎ con ng­êi, gióp ®iÒu hoµ kh«ng khÝ vµ c©n b»ng t©m lý cho con ng­êi. ChÝnh v× vËy c«ng t¸c x©y dùng trong ®« thÞ kh«ng ®­îc lµm ¶nh h­ëng ®Õn diÖn tÝch mÆt n­íc, c©y xanh vèn cã. Vµ ph¶i tÝnh ®Õn gi¶i ph¸p phôc håi l¹i phÇn diÖn tÝch ®· ®­a vµo sö dông cho môc ®Ých kh¸c. - ViÖc tæ chøc dßng ch¶y n­íc mÆt nÕu kh«ng chó ý ®Çy ®ñ vµ ®óng møc sÏ g©y hËu qu¶ lµm thay ®æi sù c©n b»ng sinh th¸i m«i tr­êng n­íc cña khu ®Êt x©y dùng. NÕu th¸o n­íc mÆt ch­a ®­îc lµm s¹ch vµo ao hå vµ nh÷ng chç thÊp cña khu ®Êt sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng « nhiÔm nguån n­íc. Trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh líp n­íc m­a vµ ®Æc biÖt khi ch¶y trªn mÆt ®Êt (nhÊt lµ nh÷ng bÒ mÆt kh«ng ®­îc hoµn thiÖn cao), dßng n­íc mÆt ®· cuèn theo nh÷ng chÊt th¶i nh­ bôi, c¸t, ®¸, r¸c xuèng ®­êng èng tho¸t n­íc, g©y ra sù nhiÔm bÈn bëi sù xuÊt hiÖn hçn hîp c¸c chÊt ®éc h¹i. Nh÷ng chÊt nµy ng¨n c¶n dßng ch¶y vµ l¾ng ®äng ë ®­êng èng, ao hå, s«ng, suèi. Trong nh÷ng vËt l¾ng cã chøa c¶ c¸c chÊt h÷u c¬ vµ v« c¬, nh÷ng chÊt nµy ®ßi hái hoµ tan oxy trong n­íc. Qu¸ tr×nh t¸c dông t¹o kho¸ng cña c¸c chÊt h÷u c¬ ë ®¸y hå, ao th­êng kÐo dµi h¬n 25 ngµy ®ªm, g©y ra sù thiÕu oxy trong hå, ao. Do vËy lu«n ph¶i gi÷ møc n­íc nhÊt ®Þnh (møc n­íc chÕt) ®Ó t¹o sù trao ®æi chÊt vµ b¶o ®¶m l­îng n­íc gãp phÇn c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn vi khÝ hËu thµnh phè vµ c¸c khu vùc d©n c­, ®ång thêi t¨ng mü quan cho thµnh phè. Trong nh÷ng chÊt tr«i theo dßng n­íc mÆt cßn cã x¨ng, dÇu, mì vµ nh÷ng chÊt oxy ho¸. Mµng máng cña x¨ng dÇu ¶nh h­ëng ®Õn tr¹ng th¸i oxy vµ nã ng¨n c¶n qu¸ tr×nh t¹o oxy . Tõ c¸c khu chî bõa b·i, kho tµng vµ c¸c s©n b·i kh«ng ®­îc hoµn thiÖn, c¸c khu vùc thÊp tròng kh«ng ®­îc hoµn thiÖn sÏ ®äng n­íc, nhiÔm bÈn n­íc ngÇm, ®Êt vµ n­íc hå, s«ng suèi. V× vËy muèn thùc sù lµm s¹ch n­íc mÆt th× cÇn ph¶i: 1- Hoµn thiÖn ®é dèc vµ líp phñ bÒ mÆt c¸c s©n ®­êng, th¶m cá... mµ n­íc mÆt ch¶y qua. 2- ThiÕt kÕ hÖ thèng tho¸t n­íc m­a hoµn chØnh ®Ó n­íc mÆt sau khi ch¶y tù do ®Çy r·nh n­íc tËp trung vµo giÕng thu vµ chuyÓn vµo hÖ thèng tho¸t n­íc. Tèt nhÊt nªn dïng cèng ngÇm ®Ó dÉn n­íc ®Õn cöa x¶. Chç x¶ ph¶i ®¶m b¶o l­u th«ng n­íc, kh«ng ®­îc tï ®äng. 3- Gi¶m tíi møc tèi ®a viÖc th¸o trùc tiÕp dßng n­íc mÆt kh«ng qua lµm s¹ch vµo c¸c s«ng hå thuéc ph¹m vi thµnh phè. Muèn vËy ph¶i gi¶i quyÕt theo 2 h­íng sau: + X©y dùng c«ng tr×nh lµm s¹ch cho hÖ thèng tho¸t n­íc d¹ng c¸c hå sinh häc vµ c¸c hå l¾ng cã sù ph©n huû tù nhiªn hay nh©n t¹o. ViÖc sö dông c«ng tr×nh lµm s¹ch nµy cho thÊy r»ng c¸c hå l¾ng chØ ®¹t hiÖu qu¶ cao khi m­a cã c­êng ®é trung b×nh vµ nhá. + TËp trung phÇn bÈn cña n­íc mÆt vµ vËn chuyÓn chóng nhËp vµo c«ng tr×nh lµm s¹ch ®Ò sö lý. §èi víi c¸c n­íc th¶i c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp vµ nh÷ng c«ng tr×nh g©y bÈn ao, hå... ph¶i cã biÖn ph¸p lµm s¹ch côc bé tr­íc khi x¶ vµo s«ng hoÆc ®Õn nh÷ng c«ng tr×nh ®Æc biÖt ë lßng s«ng. Ngoµi ra ng­êi ta cßn ph¶i dïng c¸c biÖn ph¸p ng¨n ngõa sù nhiÔm bÈn ®Ó lµm trong lµnh , b¶o vÖ m«i tr­êng n­íc, ®ång thêi ng¨n ngõa sù xãi mßn - x©m thùc lßng s«ng hå vµ ®Êt dùa trªn nh÷ng qui ®Þnh cña luËt b¶o vÖ m«i tr­êng. Nh÷ng biÖn ph¸p ng¨n ngõa ®ã lµ: + Nghiªm cÊm x¶ n­íc mÆt trùc tiÕp vµo hå khi vËn tèc dßng < 5m/s vµ l­u l­îng dßng ch¶y < 1m/s. + Kh«ng cho phÐp n­íc mÆt cã ®é nhiÔm bÈn lín (kÓ c¶c c¸c d¶i ven s«ng hå) + Ph¶i cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh ®Ó thay ®æi n­íc trong hå vµ s«ng thµnh phè. C¸c thµnh phè lín vµ rÊt lín ph¶i thay Ýt nhÊt 5 lÇn trong 1 mïa, c¸c hå nhá thay 2 - 4 lÇn (tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn khÝ hËu). + Ph¶i lu«n b¶o ®¶m chiÒu s©u mùc n­íc chÕt trong hå lín h¬n 1,5 m (khi ®· cã biÖn ph¸p lµm s¹ch hå th× cho phÐp chiÒu s©u mùc n­íc chÕt lµ 1,00m). + B¶o ®¶m kh«ng vi ph¹m sù c©n b»ng ®Þa h×nh ng¨n ngõa sù x©m thùc lßng s«ng, hå vµ ®Êt khi tËp trung dßng ch¶y víi tèc ®é lín (ch¶y xãi). Nghiªm cÊm viÖc th¸o n­íc mÆt vµo chç m­¬ng xãi vµ nh÷ng chç thÊp cña ®Þa h×nh mµ kh«ng x©y dùng c¸c c«ng tr×nh chèng xãi lë ®Æc biÖt nh­ m­¬ng ®ãn ®Çu, m¸ng ch¶y xiÕt, giÕng chuyÓn bËc... - Khi tiÕn hµnh c«ng t¸c x©y dùng trªn khu ®Êt bÞ ¶nh h­ëng bëi n­íc ngÇm cÇn chó ý 1. Sù c©n b»ng tù nhiªn cña n­íc ngÇm ®­îc ®¶m b¶o nhê sù tuÇn hoµn liªn tôc cña n­íc trong thiªn nhiªn. §ã chÝnh lµ qu¸ tr×nh vËn ®éng liªn håi rÊt tù nhiªn cña n­íc. Khi chóng ta sö dông c¸c biÖn ph¸p kü thuËt ®Ó h¹ mùc n­íc ngÇm (nh­ x©y dùng hÖ thèng tho¸t n­íc ngÇm, b¬m hót n­íc...) ®Ó lµm kh« khu ®Êt x©y dùng hoÆc lÊy n­íc cung cÊp cho ho¹t ®éng cña con ng­êi tøc lµ chóng ta ®· lµm thay ®æi sù tuÇn hoµn mét c¸ch tù nhiªn ®ã cña n­íc, lµm thay ®æi t­¬ng quan gi÷a l­îng n­íc “lÊy ®i” vµ l­îng n­íc “tù bï hoµn”. NÕu l­îng n­íc lÊy ®i kh«ng v­ît qu¸ kh¶ n¨ng tù båi hoµn cña nã th× sù c©n b»ng tù nhiªn kh«ng bÞ ph¸ vì. NÕu ng­îc l¹i th× tai ho¹ sÏ x¶y ra. Nã dÉn ®Õn sù biÕn ®æi ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt thuû v¨n vµ ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt c«ng tr×nh rÊt phøc t¹p. Tr­íc hÕt, nã ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh ®Þa vËt lý nh­ t¹o nªn c¸c vÕt nøt, lón, thËm chÝ cã nh÷ng chç sôt ®¸ng kÓ trªn mÆt ®Êt (do t­¬ng t¸c cña qu¸ tr×nh h¹ thÊp mùc n­íc tÜnh vµ kÕt cÊu ®Êt yÕu d­íi nÒn ®Êt). Do biÕn d¹ng sôt lón bÒ mÆt sÏ g©y ra hiÖn t­îng ngËp lôt vµ Èm ­ít khu ®Êt. ChÝnh v× vËy cÇn ph¶i hÕt søc nghiªm tóc khi ®¸nh gi¸ c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn ( nhÊt lµ ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt c«ng tr×nh, ®Þa chÊt thuû v¨n vµ thuû v¨n). Ph¶i c©n nh¾c khi lùa chän hÖ thèng tiªu n­íc ngÇm vµ vÞ trÝ bè trÝ chóng. Ph¶i cã nh÷ng tÝnh to¸n dù b¸o chÝnh x¸c ®Ó h¹n chÕ nh÷ng hËu qu¶ xÊu cã thÓ x¶y ra tr­íc m¾t vµ l©u dµi. 2. Sù nhiÔm bÈn nguån n­íc mÆt do x¶ n­íc ngÇm tõ c¸c m­¬ng tiªu (khi kh«ng lµm s¹ch nã) sÏ t¸c ®éng kh«ng thuËn lîi sù c©n b»ng sinh th¸i vµ vÖ sinh m«i tr­êng. V× sù nhiÔm bÈn n­íc mÆt sÏ g©y ra sù nhiÔm bÈn n­íc ngÇm. Møc ®é nhiÔm bÈn nµy tuú thuéc vµo møc ®é lµm s¹ch cña n­íc mÆt vµ ®é nhiÔm bÈn cña ®Êt. Do vËy, muèn b¶o vÖ nguån n­íc ngÇm ph¶i xö lý n­íc th¶i, ph¶i b¶o vÖ s«ng hå vµ kiªn quyÕt thu gom - xö lý ph©n r¸c, b¶o vÖ líp ®Êt; ®ång thêi ph¶i b¶o ®¶m cho n­íc mÆt tù lµm s¹ch qua qu¸ tr×nh thÊm. - Cßn ®èi víi khu ®Êt bÞ ngËp lôt: nh÷ng biÖn ph¸p b¶o vÖ khu ®Êt x©y dùng khái bÞ ngËp lôt kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc viÖc liªn quan ®Õn sù vi ph¹m c©n b»ng n­íc trong nh÷ng khu ®Êt thuéc l­u vùc s«ng vµ cßn cã thÓ ¶nh h­ëng ra ngoµi ph¹m vi l­u vùc ®ã. C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ ®ã cã thÓ g©y ra nh÷ng hËu qu¶ xÊu lµm thay ®æi ®iÒu kiÖn thuû v¨n vµ ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt thuû v¨n tù nhiªn. VÝ dô viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh ng¨n n­íc th­êng g©y ra sù thay ®æi lßng s«ng ë c¸c khu vùc n»m phÝa d­íi; lµm t¨ng xãi lë bê vµ xãi s©u lßng s«ng, cã khi x¶y ra viÖc h¹ s©u mùc n­íc ngÇm vµ gi¶m ®é mµu mì ph× nhiªu cña ®Êt ®ai... cho nªn khi thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh ng¨n n­íc nhÊt thiÕt ph¶i xem xÐt ph­¬ng ¸n bè trÝ c«ng tr×nh ng¨n n­íc lïi c¸ch mÐp cña m¸i dèc. Nã cho phÐp gi¶m chiÒu cao cña c«ng tr×nh ng¨n n­íc vµ gi¶m nhÑ h¬n viÖc gia cè bê. Khi x©y dùng hå chøa n­íc do c¾t bít phÇn l­u l­îng lò v­ît qu¸ kh¶ n¨ng tho¸t cña s«ng còng g©y ra t¸c ®éng kh«ng thuËn lîi lµ: + Lµm thay ®æi sù c©n b»ng tù nhiªn cña s«ng. §Ó h¹n chÕ sù thay ®æi nµy, trªn c¸c s«ng ®ång b»ng nªn x©y dùng hå chøa nhá, bè trÝ ë nh÷ng vïng th­a d©n c­, c¸c n¬i miÒn nÝu th× lµm hå chøa n­íc lín h¬n. §Ó gi¶m diÖn tÝch ngËp lôt nhÊt thiÕt ph¶i sö dông tíi møc tèi ®a viÖc tÝch luü n­íc vµo n¬i ®Þa h×nh tù nhiªn thÊp tròng vµ c¸c hå s½n cã. + DÉn ®Õn sù nhiÔm bÈn n­íc mÆt vµ n­íc ngÇm do dßng ch¶y vµo hå chøa mang theo c¸c lo¹i ph©n bãn (Kali, phèt pho...) tõ c¸c khu ®Êt canh t¸c n«ng nghiÖp. Do vËy khi tËp trung n­íc vµo hå chøa (c¾t bít l­u l­îng lò ë s«ng) ph¶i nghÜ ®Õn ph­¬ng ¸n ng¨n chÆn sù nhiÔm bÈn nguån n­íc b»ng c¸ch dÉn riªng n­íc n«ng nghiÖp (lo¹i trõ viÖc dÉn vµo hå) hoÆc phØa qua sö lý s¬ bé. + C¾t bít l­u l­îng l÷ ë s«ng lµm thay ®æi ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn qu¸ tr×nh xãi mßn vµ tÝch tô phï sa ë phÇn ngËp lôt cña thung lòng. Theo quan ®iÓm ®Þa chÊt; t¹o nªn hå chøa lµ h×nh thµnh mÆt chuÈn xãi mßn míi. Møc n­íc trong hå d©ng lªn vËn tèc gi¶m vµ do vËy dßng n­íc mÊt kh¶ n¨ng vËn chuyÓn vµ g©y ra tÝch ®äng phï sa trong hå chøa n­íc. §Ó chèng xãi mßn vµ nghÏn bïn ph¶i chó ý ®Õn ®é dèc s«ng, hå vµ viÖc gia cè bê s«ng, bê hå. Lu«n nhí r»ng lùa chän ph­¬ng ¸n vµ biÖn ph¸p b¶o vÖ khu ®Êt khái ngËp lôt ph¶i cã sù ®¸nh gi¸ ®óng møc ®é ngËp lôt, c¸c ®Æc tÝnh tù nhiªn cña s«ng vµ cã nh÷ng tÝnh to¸n dù b¸o sau khi sö dông c¸c c«ng tr×nh b¶o vÖ ®ã. ChÝnh v× nh÷ng nguyªn nh©n trªn nªn khi tiÕn hµnh x©y dùng trªn c¸c khu ®Êt c©n nghiªn cøu kü ®Þa h×nh tù nhiªn ®Ó cã biÖn ph¸p thi c«ng thÝch hîp.