Sở giao dịch 1 NHTM Đầu từ & Phát triển đã trải qua 17 năm tồn tại, phát triển với nhiều sóng gió và cũng đã đạt được những thành công nhất định. Tuy nhiên, nếu chỉ nhìn vào những thành công đó thì Sở giao dịch sẽ khó giữ vững và nâng cao vị thế của mình. Có thể thấy hoạt động của Sở giao dịch chủ yếu vẫn đang tập trung phát triển các dịch vụ ngân hàng truyền thống (huy động vốn và cho vay) để thu hút và bước đầu tạo niềm tin cho khách hàng. Tuy nhiên, yêu cầu của khách hàng ngày càng đa dạng, nếu chỉ tập trung vào những dịch vụ truyền thống đó, không theo kịp nhu cầu khách hàng thì sớm muộn những khách hàng, dù trung thành nhất, cũng sẽ bỏ rơi để tìm đến ngân hàng khác. Chính vì vậy, hoàn thiện những dịch vụ hiện tại và không ngừng mở rộng danh mục dịch vụ chính là mục tiêu sống còn của SGD. Sở giao dịch I, Ngân hàng Đầu tư & phát triển Việt Nam là một thành viên của hệ thống ngân hàng, đóng vai trò kết nối doanh thương xuất nhập khẩu trong nước với các công ty, doanh nghiệp nước ngoài. Nghiệp vụ thanh toán xuất nhập khẩu tại sở giao dịch là một trong những nghiệp vụ chủ chốt và quan trọng trong lĩnh vực kinh doanh dịch vụ quốc tế. Thanh toán bằng L/C là một phương thức thanh toán bằng chứng từ quan trọng, nhưng hiện nay việc thanh toán bằng L/C hầu hết chỉ được diễn ra với các khách hàng lâu năm, bởi quy trình còn rất phức tạp, tính thuận lợi chưa cao, khách hàng vẫn có khả năng gặp phải những rủi ro đáng tiếc.
78 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2334 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Giải pháp nhằm hạn chế rủi ro trong thanh toán tín dụng chứng từ tại sở giao dịch1 ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
n dụng chứng từ bao giờ cũng chiếm tỷ trọng cao trong tổng doanh số TTQT bởi những ưu việt mà nó đem lại cho người sử dụng.
Tình hình thanh toán tín dụng chứng từ tại SGD 1 NH Đầu tư và Phát triển Việt nam.
Đơn vị : nghìn USD
Phương thức thanh toán
2005
2006
2007
Doanh số
Tỷ trọng (%)
Doanh số
Tỷ trọng(%)
Doanh số
Tỷ trọng (%)
Chuyển tiền
225.459
40,35
569.658
28,3
741.181
26,86
Nhờ thu
7.461
1,06
13.746
6,84
79.467
2,89
Tín dụng chứng từ
427.600
58,59
967.480
64,86
1.928.427
70,15
(Nguồn: Báo cáo thường niên của SGD 1 Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam 2005,2006,2007.)
Nhìn vào bảng số liệu ta thấy doanh số thanh toán theo phương thức tín dụng chứng từ chiếm hơn nửa tổng doanh số hoạt động thanh toán quốc tế. Hơn nữa số L/C mở tăng mạnh theo từng năm. Năm sau tăng hơn gấp đôi so với năm trước, con số nói lên rằng phương thức tín dụng chứng từ ngày càng được sử dụng phổ biến và rộng rãi bởi tính ưu việt của nó. Năm 2005 đạt 427.600 nghìn USD và chiếm 58,59% trong khi đó đến năm 2006 con số này đã tăng đến 967.480 nghìn USD và một năm sau đó doanh số L/C đã chiếm 70,15%.
Đóng góp đáng kể cho sự phát triển này phải kể đến bộ phận doanh số thanh toán L/C nhập khẩu. Đây là bộ phận có tốc độ tăng trưởng ổn định, chiếm tỷ trọng lớn và tổng kim ngạch chiếm trung bình khoảng 51% tổng kim ngạch thanh toán quốc tê. Nguyên nhân là do dặc điểm khách hàng của SGD chủ yếu là những đơn vị sản xuất, thường xuyên nhập khẩu nguyên vật liệu phục vụ cho sản xuất kinh doanh. Vì vậy hoạt động thanh toán tín dụng chứng từ tại SGD 1 chủ yếu phục vụ cho việc mở L/C và thanh toán cho doanh nghiệp và tổ chức tín dụng khác cùng với sự hỗ trợ của Hội sở chính để đảm bảo nhu cầu thanh toán và nhập khẩu cho các đơn vị sản xuất kinh doanh.
Gía trị L/C nhập khẩu được mở qua các năm
Néi dung
Ph¸t sinh t¨ng
N¨m 2005
N¨m 2006
N¨m 2007
Sè mãn
Doanh sè
(1000USD)
Sè mãn
Doanh sè
(1000USD)
Sè mãn
Doanh sè
(1000USD)
L/C nhËp khÈu
800
38.000
683
789.769
755
1.091.021
1.Tr¶ ngay
750
37.000
603
689.154
642
825.124
2. Tr¶ chËm díi 1 n¨m
50
1.000
80
100.613
113
265.897
(Nguồn: Báo cáo thường niên của SGD 1 Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam 2005,2006,2007).
Qua bảng số liệu ta nhận thấy rõ rằng năm 2005 SGD mở được 800 món nhưng doanh số không đáng kể chỉ là 38000 nghìn USD, điều đó chứng tỏ SGD mở nhiều món những giá trị mỗi món không lớn. Trong đó, L/C nhập khẩu trả ngay có 750 món với doanh số 37000 nghìn USD chiếm tới 97,36% . Còn L/C trả chậm dưới 1 năm chỉ có 50 món với doanh số 1000 nghìn USD. Điều đó rất có lợi cho ngân hàng.
Sang năm 2006, số món L/C được mở giảm còn 683 món nhưng trị giá là 789769 tức là tuy giảm gần 200 món nhưng doanh số thu được gấp hơn 20 lần so với năm 2005. Nguyên nhân chính ở đây là yếu tố khách hàng được thay đổi, SGD tập trung vào nguồn khách hàng doanh nghiệp lớn, tuy số lượng ít nhưng lại thu được doanh thu khổng lồ sau mỗi lần giao dịch. Trong đó số món L/C nhập khẩu vẫn chủ yếu là những khoản được trả ngay với 603 món, chiếm 87,26% .
Năm 2007 số món đã tăng đáng kể ( 72 món ) do vậy doanh số cũng tăng 301252 nghìn USD. Nguyên nhân chủ yếu là do các doanh nghiệp mở rộng hoạt động nhập khẩu.
Tỷ trọng thanh toán L/C nhập khẩu tại SGD 1 trong doanh số XNK năm 2005, 2006,2007
Đơn vị: nghìn USD
Nguồn: Báo cáo thường niên của SGD 1 Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam 2005,2006,2007.
Nhìn vào biểu đồ ta thấy hoạt động thanh toán L/C nhập khẩu chiếm một tỷ trọng lớn trong hoạt động thanh toán XNK. Trong 3 năm hoạt động thanh toán L/C nhập khẩu có sự thay đổi đáng kể. Năm 2005 doanh số hoạt động L/C nhập khẩu đạt 198000 nghìn USD, chiếm 39.8% tổng doanh số XNK. Bíc sang n¨m 2006, ho¹t ®éng thanh to¸n L/C nhËp khÈu cña ng©n hµng thùc sù cã hiÖu qu¶. §©y lµ mét kÕt qu¶ rÊt kh¶ quan, ®Ó cã ®îc thµnh c«ng nµy ng©n hµng ®· kh«ng ngõng ®æi míi trang thiÕt bÞ kü thuËt phôc vô cho qu¸ tr×nh thanh to¸n. Kết quả là năm 2006 doanh số L/C nhập khẩu đã đạt 567386 nghìn USD, chiếm 60,7% tổng doanh số XNK, gấp 2,86 lần so với năm 2005.
Sang năm 2007 khi nền kinh tế thị trường mở cửa, VN gia nhập WTO thì thực sự hoạt động xuất nhập khẩu tại các ngân hàng tăng lên đáng kể. Nhìn vào biểu đồ ta thấy rõ năm 2007, doanh số hoạt động xuất nhập khẩu của SGD 1 đạt 1539651 nghìn USD, kéo theo sự tăng trưởng đáng kể của hoạt động thanh toán nhập khẩu bằng tín dụng chứng từ ( 1148470 nghìn USD ) tức là chiếm 74,5% doanh số hoạt động XNK và tăng gấp hơn 2 lần so với năm 2006 ( tốc độ tăng chậm lại )
Song song với hoạt động thanh toán hàng nhập khẩu theo phương thức tín dụng chứng từ, SGD 1 Ngân hàng Đầu tư và Phát triển quan tâm đến việc mở rộng hoạt động thanh toán hàng xuất khẩu. Tuy nhiên khách hàng của ngân hàng chủ yếu là kinh doanh nhập khẩu nên hoạt động thanh toán xuất khẩu còn gặp nhiều khó khăn. Đây được coi là một thị trường tiềm năng để phát triển trong vài năm tới.
Hoạt động thanh toán hàng hóa xuất khẩu theo phương thức tín dụng chứng từ tài SGD1 tuy chưa thật đều đặn an toàn và hiệu quả song đã góp một phần nhỏ bé vào sự tăng trưởng của hoạt động thanh toán quốc tế nói chung và hoạt động thanh toán L/C nói riêng của Ngân hàng. Trong những năm gần đây do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế tài chính khu vực, sự thay đổi của tỷ giá và sự khan hiếm ngoại tệ nên doanh số thanh toán hàng xuất khẩu theo phương thức tín dụng chứng từ tại SGD 1 Ngân hàng Đầu tư và Phát triển có nhiều thay đổi đáng kể.
Doanh sè thanh to¸n L/C xuÊt khÈu theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i SGD 1 NH ĐT&PT VN.
§¬n vÞ: nghìn USD.
N¨m
Thanh to¸n xuÊt khÈu b»ng L/C
Doanh sè TT
XNK b»ng L/C
Tû träng
XK/NK (%)
Doanh sè
+/- (%)
2005
302.000
---
500.000
1,53
2006
366.271,38
+21,2
933.657,38
0,64
2007
391.181,50
+6,8
1.539.651,70
0.14
Nguồn: Báo cáo thường niên của SGD 1 Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam 2005,2006,2007.
Nhìn vào bảng số liệu ta thấy, năm 2005 doanh số thanh toán xuất khẩu bằng phương thức tín dụng chứng từ đạt khá cao 302000 nghìn USD, cao hơn so với doanh số thanh toán nhập khẩu 1,53% bởi chính sách của Đảng và nhà nước ngày càng mở rộng cho hoạt động xuất khẩu phát triển, tất cả các doanh nghiệp đều được phép xuất khẩu hàng hóa. Nhưng sang năm 2006, tuy doanh số thanh toán xuất khẩu của ngân hàng tăng lên 21,2% so với năm trước nhưng doanh số thanh toán xuất khẩu giờ chỉ bằng 0,64% doanh số thanh toán nhập khẩu. Nguyên nhân khách quan có thể do cúm gà, dịch tả bùng phát ở nhiều tỉnh thành phố trong cả nước. Ở nước ngoài các doanh nghiệp xuất khẩu nước ta gặp nhiều khó khăn bởi những vụ kiện bán phá giá. Điều đó ảnh hưởng đáng kể đến việc xuất khẩu của nước ta, và không thể không tác động đến doanh số thanh toán xuất khẩu của ngân hàng. Theo đà giảm tỷ trọng doanh số thanh toán xuất khẩu, sang năm 2007 doanh số thanh toán xuất khẩu của SGD 1 chỉ đạt hơn 391000 nghìn USD,tức là chỉ tăng 6,8% so với năm 2006 và chỉ bằng 0,16% so với doanh số thanh toán nhập khẩu.
TrÞ gi¸ ®ßi tiÒn L/C xuÊt khÈu qua c¸c n¨m t¹i SGDI-NH§T&PTVN.
ChØ tiªu
N¨m 2006
N¨m 2007
Sè mãn
TrÞ gi¸ (nghin$)
+/- (%)
/2005
Sè mãn
TrÞ gi¸
(nghin$)
+/- (%)
/2006
Th«ng b¸o
300
80.666
+5,37
327
92.456
+1,14
Thanh to¸n
1025
97.044
+11,28
1276
99.204
+1,02
Nguồn: Báo cáo thường niên của SGD 1 Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam 2005,2006,2007.
Năm 2006, số món SGD thông báo là 300 đạt trị giá 80666 nghìn USD, tăng 5,37% so với năm 2005, trong đó số món đã được thanh toán lên đến 1025 món, với trị giá 97044 nghìn USD,tăng 11,28% so với năm 2005. Sang năm 2007, số món mà SGD thông báo chỉ tăng 1,14% so với năm trước ( 92456 nghìn USD ) và chỉ tăng 27 món so với năm trước. Có thể nói năm 2007, số món thanh toán xuất khẩu bằng L/C của SGD 1 có tăng nhưng không đáng kể. Trong khi đó, só món SGD 1 thanh toán cũng tăng với 1276 món đạt 99204 nghìn USD, so sánh với lượng tăng của năm 2006 so với năm 2005 là 11,28% thì con số 1,02% không đáng kể. Năm 2007 qua số liệu có thể thấy là năm mà lượng thanh toán xuất khẩu bị thu hẹp.
2.3. Đánh giá thực trạng rủi ro trong thanh toán tín dụng chứng từ tại Sở giao dịch 1 Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt nam
a. Thµnh qu¶ ®¹t ®îc.
Ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ t¹i SGDI-NH§T&PTVN ®· thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ.
- Ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ chiÕm tû träng lín trong doanh thu cña ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu t¹i SGD 1 NH §T&PT VN.§iÒu g× ®· gióp SGDI cã ®îc kÕt qu¶ ®ã? Lý do ë chç, nghiÖp vô thanh to¸n ngµy cµng rót ng¾n vÒ thêi gian, ®é chÝnh x¸c an toµn cao, ®¹t ®îc sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng. MÆt kh¸c, trong thêi gian qua t¹i Chi nh¸nh cha x¶y ra mét trêng hîp nµo bÞ tõ chèi thanh to¸n do bé chøng tõ cã lçi hay cã tranh chÊp x¶y ra.Hay cã thÓ nãi, SGD 1 NH §T&PT VN hoµn toµn cã uy tÝn tèt trong Thanh to¸n quèc tÕ.
- §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy ph¶i kÓ ®Õn ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn giái. HÇu hÕt nh©n viªn phßng thanh to¸n quèc tÕ ®Òu cã tr×nh ®é ®¹i häc, tr×nh ®é tiÕng Anh, sö dông thµnh th¹o m¹ng Swift víi c¸c Ng©n hµng trªn thÕ giíi. Phong c¸ch giao dÞch víi kh¸ch hµng tËn t×nh, v¨n minh, lÞch sù, s½n sµng híng dÉn kh¸ch hµng gi¶i quyÕt mäi víng m¾c trong kh©u dù th¶o,ký hîp ®ång hay t vÊn cho kh¸ch hµng vÒ c¸c ®iÒu kho¶n trong th tÝn dông sao cho cã lîi cho kh¸ch hµng nhÊt.
- §Æc biÖt, Ng©n hµng cßn xóc tiÕn t¨ng cêng mèi quan hÖ ®¹i lý víi c¸c Ng©n hµng trªn thÕ giíi, do vËy, quan hÖ thanh to¸n ®îc më réng. M¹ng líi Ng©n hµng réng kh¾p ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c thanh to¸n cña Ng©n hµng. Cho ®Õn nay ng©n hµng ®· cã quan hÖ ®¹i lý víi h¬n 690 ng©n hµng, vµ cã quan hÖ ®¹i lý víi h¬n 70 níc. §iÒu ®ã chøng tá uy tÝn cña ng©n hµng ngµy cµng ®îc n©ng lªn trªn thÞ trêng quèc tÕ vµ trong lßng kh¸ch hµng. ChÝnh ®iÒu ®ã ®· gióp ng©n hµng tõng bíc th©m nhËp thÞ trêng quèc , tõng bíc më räng nghiÖp vô Thanh to¸n quèc tÕ nãi chung vµ nghiÖp vô Thanh to¸n quèc tÕ theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ nãi riªng.
- Ngoµi ra, víi biÓu phÝ dÞch vô hÊp dÉn SGD 1 NH ĐT & PT cã kh¶ n¨ng thu hót ®îc nhiÒu kh¸ch hµng.
-Víi ph¬ng ch©m “nhanh chãng, chÝnh x¸c, an toµn” trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùcho¹t ®éng,c«ng t¸c Thanh to¸n quèc tÕ cña ng©n hµng ®· ®îc tæ chøc chÆt chÏ,bá ®i c¸c kh©u trung gian phiÒn hµ, r¾c rèi mÊt nhiÒu thêi gian cho kh¸ch hµng.§ång thêi quy tr×nh thanh to¸n ®îc c¶i tiÕn vµ phï hîp, ®¶m b¶o th«ng tin nhanh chãng kÞp thêi cho kh¸ch hµng, kiÓm tra chÝnh x¸c, kÞp thêi, nhanh chãng.TÊt c¶ ®Òu lµ kÕt qu¶, lµ thµnh c«ng nç lùc cña b¶n th©n ng©n hµng trong ho¹t ®éng kinh doanh.
- Nh÷ng kÕt qu¶ mà SGD 1 NH ĐT & PT VN ®· ®¹t ®îc thËt ®¸ng biÓu d¬ng, khÝch lÖ. Song còng rÊt thiÕu sãt nÕu kh«ng ®Ò cËp ®Õn nh÷ng h¹n chÕ tån t¹i.Trªn c¬ së ®ã sÏ gióp ng©n hµng hoµn thiÖn m×nh ®Ó trong t¬ng lai kh«ng xa sÏ v¬n tíi ®Ønh cao trong ho¹t ®«ng kinh danh ®èi ngo¹i.
b. Hạn chế:
Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®îc trong thêi gian qua SGD 1 NH §T&PT VN vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ lµm k×m h·m tèc ®é t¨ng trëng cña ho¹t ®éng thanh to¸n hµng xuÊt nhËp khÈu qua Ng©n hµng.
Mét lµ: MÊt c©n ®èi gi÷a ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu.
Doanh sè thanh to¸n hµng xuÊt khÈu chØ chiÕm kho¶ng 9% tæng doanh sè thanh TTQT t¹i ng©n hµng. H¬n n÷a mét sè kh¸ch hµng thanh to¸n hµng nhËp khÈu qua Së Giao dÞch I nhng l¹i thanh to¸n hµng xuÊt khÈu qua c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i kh¸c nªn SGD I kh«ng thu ®îc nguån ngo¹i tÖ vÒ. §iÒu nµy lµm cho ng©n hµng h¹n chÕ vÒ nguån ngo¹i tÖ ®Ó thanh to¸n, tõ ®ã ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña ng©n hµng.
Hai lµ: Quy m« ho¹t ®éng TTQT cßn nhỏ, đem lại số lượng doanh thu chưa lớn.
Ở c¸c ng©n hµng hiÖn ®¹i th× doanh thu tõ c¸c ho¹t ®éng trung gian thanh to¸n chiÕm mét tû lÖ lín trong tæng ®Çu t. Trong khi ®ã ë SGD I doanh thu chñ yÕu vÉn phô thuéc vµo ho¹t ®éng tÝn dông, doanh thu tõ ho¹t ®éng TTQT vÉn chiÕm mét tû lÖ cha cao trong tæng doanh thu cña ng©n hµng. Tû träng thu phÝ ho¹t ®éng TTQT trong tæng thu nhËp cßn thÊp.
Ba lµ: Thñ tôc thanh to¸n cßn mang nÆng tÝnh hµnh chÝnh.
HiÖn nay, mét thùc tÕ ®ang diÔn ra t¹i c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ khi kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch víi ng©n hµng lu«n ph¶i thùc hiÖn nh÷ng thñ tôc rêm rµ, tèn thêi gian. §ã lµ lý do gi¶i thÝch sù t¨ng lªn cña sè lîng kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch t¹i c¸c ng©n hµng níc ngoµi vµ ng©n hµng liªn doanh, t¹i c¸c ng©n hµng nµy kh¸ch hµng chØ ph¶i lµm c¸c thñ tôc rÊt ®¬n gi¶n mµ vÉn ®¶m b¶o tÝnh an toµn.
Bèn lµ: Thêi gian xö lý c¸c giao dÞch cha nhanh.
Møc ®é xö lý tù ®éng c¸c giao dÞch cha cao, quy tr×nh thanh to¸n rêm rµ, cha t¹o thµnh kh©u khÐp kÝn, ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. Tèc ®é TTQT gi÷a c¸c chi nh¸nh trong cïng hÖ thèng NHCT VN vÉn cßn chËm.
N¨m lµ: Ch¬ng tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ ng©n hµng cha hoµn thiÖn vµ æn ®Þnh. C¸c sù cè kü thuËt cha ®îc kh¾c phôc kÞp thêi, nhiÒu lóc giao dÞch bÞ gi¸n ®o¹n. Tõ ®ã lµm ¶nh hëng ®Õn uy tÝn cña ng©n hµng.
S¸u lµ: DÞch vô TTQT cßn cha ®a d¹ng.
ViÖc cung øng c¸c dÞch vô TTQT míi chØ dõng l¹i ë viÖc thanh to¸n theo mét sè ph¬ng thøc truyÒn thèng nh thanh to¸n chuyÓn tiÒn, nhê thu, thanh to¸n L/C. ViÖc ®a vµo sö dông c¸c lo¹i h×nh L/C míi nh L/C dù phßng, L/C chuyÓn nhîng ®· ®¸p øng nhu cÇu thanh to¸n cña kh¸ch hµng vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ thanh to¸n cao h¬n. Tuy nhiªn, nghiÖp vô nµy kh¸ phøc t¹p nªn vÉn cha ®îc sö dông réng r·i.
Nh vËy, bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®îc, ho¹t ®éng TTQT cña SGD I vÉn cßn tån t¹i nh÷ng mÆt h¹n chÕ cÇn ph¶i kh¾c phôc.
c. Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ
* Nguyªn nh©n chñ quan:
- M« h×nh tæ chøc bé m¸y kinh doanh t¹i ng©n hµng cßn nhiÒu vÊn ®Ò cha hîp lý. Sù phèi kÕt hîp gi÷a c¸c bé phËn, c¸c phßng chøc n¨ng cßn láng lÎo, chång chÐo, cha t¹o ®îc mét dÞch vô khÐp kÝn trong thanh to¸n, tÝn dông, kinh doanh ngo¹i tÖ ®èi víi kh¸ch hµng. Do vËy, thêi gian thanh to¸n cßn dµi vµ phÝ dÞch vô cao.
- C«ng nghÖ thanh to¸n cña ng©n hµng cßn l¹c hËu, cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu ®ßi hái cña thùc tiÔn.
Cho ®Õn nay, mét sè chøc n¨ng cña ch¬ng tr×nh míi cha ®îc khai th¸c hÕt, mét sè mÉu ®iÖn cha ®îc sö dông, chÊt lîng ®êng truyÒn tin gi÷a Héi s¬ chÝnh vµ c¸c chi nh¸nh cßn kÐm, møc ®é tù ®éng ho¸ cña ch¬ng tr×nh cha cao. Do vËy, viÖc truyÒn tin vµ nhËn tin còng nh h¹ch to¸n cßn nhiÒu trôc trÆc g©y nªn chËm chÔ cho kh¸ch hµng vµ gi¶m uy tÝn cña ng©n hµng. Th«ng tin cËp nhËt toµn hÖ thèng cha cao, th«ng tin n¾m b¾t, cËp nhËt t×nh h×nh kinh tÕ- chÝnh trÞ c¸c níc cha cao. §Æc biÖt c¸c tin tøc liªn quan ®Õn kh¸ch hµng còng thiÕu chÝnh x¸c, kh«ng ®Çy ®ñ.
- C«ng t¸c Marketing cha cã hiÖu qu¶.
Ho¹t ®éng TTQT cña SGD I cha chó träng ®Õn c«ng t¸c Marketing. HiÖn nay, Ng©n hµng cha cã c¸c ch¬ng tr×nh marketing hÊp dÉn ®Ó thu hót kh¸ch hµng. Ho¹t ®éng TTQT chñ yÕu dùa vµo kh¸ch hµng truyÒn thèng, cha t¨ng cêng t×m kiÕm kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. Kh¸ch hµng truyÒn thèng cña SGD I phÇn lín lµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc, cßn c¸c doanh nghiÖp t nh©n cha ®îc chó träng ph¸t triÓn.
- Ho¹t ®éng ng©n hµng ®¹i lý cha ph¸t huy hÕt hiÖu qu¶.
Víi sè lîng ng©n hµng ®¹i lý nh hiÖn nay, ho¹t ®éng TTQT cña SGD I vÉn cha ®ñ kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i kh¸c vµ cha theo kÞp víi viÖc më réng ph¹m vi ho¹t ®éng cña c¸c doanh gnhiÖp xuÊt nhËp khÈu. §©y còng lµ mét nguyªn nh©n lµm gi¶m thÞ phÇn vµ tæng gi¸ trÞ kim ng¹ch TTQT qua SGD I trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. H¬n n÷a, ng©n hµng cha n¾m b¾t ®îc hÕt c¸c chÝnh s¸ch, quy ®Þnh cña c¸c ng©n hµng ®¹i lý níc ngoµi trong c¸c giao dÞch thanh to¸n víi ng©n hµng ViÖt Nam, cha khai th¸c tèi ®a dÞch vô ng©n hµng do hä cung cÊp ®Ó ®¸p øng nhu cÇu giao dÞch víi kh¸ch hµng.
- C«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t vÒ c¸c nghiÖp vô TTQT cha ®îc tiÕn hµnh thêng xuyªn, s©u s¸t.
- C¬ së vËt chÊt, kü thuËt, trô së lµm viÖc cßn chËt chéi, cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña mét ng©n hµng hiÖn ®¹i.
- Tr×nh ®é, n¨ng lùc cña ®a sè c¸n bé tuy ®· ®îc n©ng lªn song vÉn cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu ph¸t triÓn. Sè c¸n bé cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷, giái vi tÝnh cßn h¹n chÕ, do ®ã ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng tiÕp cËn khai th¸c ch¬ng tr×nh c«ng nghÖ míi phôc vô kh¸ch hµng. Mét sè Ýt nh©n viªn cha ý thøc ®Çy ®ñ vÒ nhiÖm vô kinh doanh, t¸c phong lµm viÖc cßn mang tÝnh bao cÊp.
* Nguyªn nh©n kh¸ch quan:
- T×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi trong thêi gian võa qua cã nhiÒu biÕn ®éng ®· ¶nh hëng nhiÒu ®Õn ho¹t ®éng TTQT cña c¸c NHTM nãi chung vµ cña SGD I nãi riªng.
- M«i trêng ph¸p lý cho ho¹t ®éng TTQT cßn thiÕu vµ cha ®ång bé.
MÆc dï luËt Ng©n hµng ®· ban hµnh vµ cã hiÖu lùc, nhng chóng ta cha cã luËt ngo¹i hèi, luËt hèi phiÕu, luËt sÐc. C¸c v¨n b¶n hiÖn hµnh th× chång chÐo, qua nhiÒu lÇn bæ sung, söa ®æi nªn khã ¸p dông, hiÖu lùc ph¸p lý cha cao. Nhµ níc còng cha cã nh÷ng v¨n b¶n ph¸p lý vÒ ho¹t ®éng TTQT, nhÊt lµ nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ vÒ híng dÉn ¸p dông c¸c th«ng lÖ quèc tÕ nh UCP, INCOTERMS, ho¹t ®éng TTQT cha thùc sù ®îc b¶o vÖ bëi mét hµnh lang ph¸p lý khi cã tranh chÊp x¶y ra. Ngoµi ra, mét sè v¨n b¶n cña Ng©n hµng Nhµ níc quy ®Þnh cha cô thÓ, g©y ra sù hiÓu kh¸c nhau dÉn ®Õn ¸p dông kh«ng thèng nhÊt t¹i c¸c NHTM.
- C¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ níc trong lÜnh vùc th¬ng m¹i cßn nhiÒu bÊt cËp. ChÝnh phñ vµ c¸c Bé ngµnh cã liªn quan thêng xuyªn cã nh÷ng thay ®æi vÒ danh môc c¸c mÆt hµng ®îc phÐp xuÊt nhËp khÈu, biÕu thuÕ ¸p dông ®èi víi tõng mÆt hµng, thêi gian kÓ tõ khi ra quyÕt ®Þnh ®Õn khi quyÕt ®Þnh cã hiÖu lùc thi hµnh thêng lµ ng¾n, kh«ng ®ñ ®Ó c¸c doanh nghiÖp dù tÝnh s¾p xÕp kÕ ho¹ch cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh, tõ ®ã ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng TTQT cña ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã, ChÝnh phñ cha cã chiÕn lîc, gi¶i ph¸p tæng thÓ hç trî kÞp thêi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu. Trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu c¸c thñ tôc hµnh chÝnh cßn rêm rµ, cha cã sù liªn kÕt phèi hîp gi÷a c¸c ban ngµnh, c¸c quy ®Þnh cßn chång chÐo g©y phiÒn to¸i cho kh¸ch hµng, tèn kÐm thêi gian vµ chi phÝ. Cha x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña c¸c ng©n hµng khi tham gia ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu.
- Tû gi¸ hèi ®o¸i kh«ng æn ®Þnh, thÞ trêng ngo¹i hèi cha ph¸t triÓn g©y ra nh÷ng c¬n sèt vÒ ngo¹i tÖ, khan hiÕm nguån ngo¹i tÖ phôc vô cho ho¹t ®éng TTQT.
- Sù c¹nh tranh ngµy cµng khèc liÖt cña c¸c ng©n hµng trªn ®Þa bµn thµnh phè Hµ Néi còng g©y khã kh¨n lín cho ho¹t ®éng TTQT cña SGD I. M«i trêng ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ ho¹t ®éng TTQT nãi riªng cña SGD I cã sù c¹nh tranh rÊt lín cña c¸c NHTM kh¸c ®Æc biÖt lµ ng©n hµng Ngo¹i th¬ng vµ c¸c ng©n hµng níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. C¸c ng©n hµng nµy thêng cã vèn ®iÒu lÖ lín nªn cho phÐp c¸c doanh nghiÖp cã thÓ vay ®îc nh÷ng kho¶n vay lín, thùc hiÖn c¸c dù ¸n lín, do ®ã cã ®iÒu kiÖn rµng buéc doanh nghiÖp thanh to¸n qua ng©n hµng. Cßn c¸c ng©n hµng níc ngoµi thêng cã lîi thÕ vÒ th«ng tin hiÖn ®¹i, thñ tôc tÝn dông ®¬n gi¶n, cã kinh nghiÖm trong viÖc x©y dùng chÝnh s¸ch ng©n hµng. V× vËy, lîng kh¸ch hµng ®Æt quan hÖ giao dÞch víi SGD I ngµy cµng gi¶m. §iÒu nµy gi¶i thÝch t¹i sao gi¸ trÞ kim ng¹ch thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu cña SGD I trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y t¨ng Ýt.
- Tr×nh ®é nghiÖp vô ngo¹i th¬ng cña c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cßn h¹n chÕ.
Kh¶ n¨ng tµi chÝnh, tr×nh ®é kü thuËt vÒ nghiÖp vô ngo¹i th¬ng, hµnh vi ®¹o ®øc cña kh¸ch hµng còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n h¹n chÕ sù ph¸t triÓn ho¹t ®éng TTQT cña NHTM. NhiÒu kh¸ch hµng kh«ng hiÓu biÕt vÒ c¸c th«ng lÖ quèc tÕ, thiÕu kinh nghiÖm trong ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång, nªn chÞu nhiÒu ®iÒu kho¶n thua thiÖt. NghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu cßn h¹n chÕ, kh¶ n¨ng thao t¸c, hoµn thiÖn bé chøng tõ ®Ó thanh to¸n cßn chËm, cha chÆt chÏ nªn sai sãt lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái. Ngoµi ra, cha cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c doanh nghiÖp, ng©n hµng vµ c¸c chuyªn gia trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu ®Ó t×m ra c¸ch gi¶ quyÕt tèt nhÊt khi cã nh÷ng tranh chÊp x¶y ra.
Mét nguyªn nh©n kh¸c xuÊt ph¸t tõ phÝa kh¸ch hµng lµ khi kh¸ch hµng thÊy cã bÊt lîi do hµng ho¸ xuèng gi¸ lµm ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh, hä l¹i nhê ng©n hµng t×m kiÕm sai sãt ®Ó b¾t lçi nh»m tõ chèi thanh to¸n, thËm chÝ c¶ trong trêng hîp sai sãt lµ kh«ng ®¸ng kÓ, viÖc tõ chèi lµ tr¸i víi th«ng lÖ quèc tÕ lµm ¶nh hëng ®Õn ng©n hµng hoÆc ®Èy ng©n hµng vµo t×nh tr¹ng kho kh¨n khi ph¶i thùc hiÖn cam kÕt thanh to¸n víi ng©n hµng níc ngoµi.
Qua qu¸ tr×nh ph©n tÝch thùc tr¹ng ho¹t ®éng TTQT t¹i SGD I- NH ĐT&PT VN, chóng ta thÊy ®îc nh÷ng kÕt qu¶ mµ ng©n hµng ®· ®¹t ®îc còng nh nh÷ng h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ ®ã. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm thÕ nµo ®Ó kh¾c phôc ®îc nh÷ng h¹n chÕ trªn ®Ó më réng ho¹t ®éng TTQT t¹i SGD I.
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO TRONG THANH TOÁN TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI SỞ GIAO DỊCH 1 NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN.
3.1. Phương hướng hoạt động kinh doanh của Sở giao dịch 1 Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt nam trong năm 2008.
3.1.1. Định hướng chung:
Nhiệm vụ: Kinh doanh đa ngành, đa lĩnh vực về tài chính, tiền tệ, tín dụng, dịch vụ ngân hàng và phi ngân hàng phù hợp với quy định của pháp luật, không ngừng nâng cao lợi nhuận của ngân hàng, góp phần thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia, phục vụ phát triển kinh tế Đất nước.
Mục tiêu hoạt động: trở thành ngân hàng chất lượng – uy tín hàng đầu Việt Nam với chính sách kinh doanh chất lượng, tăng trưởng bền vững, hiệu quả an toàn. Khách hàng- đối tác là cá nhân, doanh nghiệp, các tổ chức tín dụng, công ty tài chính… có quan hệ hợp tác kinh doanh với hơn 800 ngân hàng trên thế giới;là thành viên của Hiệp hội Ngân hàng Châu Á, Hiệp hội ngân hàng ASEAN, Hiệp hội các định chế tài chính phát triển Châu Á – Thái Bình Dương (ADFIAP), Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam.
Với những thành tựu đã có trong những năm vừa qua, SGD 1 mong muốn có những bước phát triển hơn trong năm tiếp theo nên đã đề ra những phương hướng hoạt động chung cho toàn ngân hàng như sau:
Tiếp tục đẩy mạnh hoạt động huy động vốn và chủ động giữ vững tỷ lệ huy động giữa thị trường 1 và thị trường 2, tăng cường việc huy động nguồn vốn giá rẻ nhưng ổn định. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu, triển khai các sản phẩm huy động mới nhằm duy trì khách hàng hiện hữu đồng thời thu hút khách hàng mới.
Tăng trưởng tín dụng ổn định gắn liền với chất lượng tín dụng luôn được kiểm soát một cách chặt chẽ. Thực hiện phục vụ khách hàng trọn gói, tăng cường bán chéo sản phẩm.
Bên cạnh tăng trưởng tín dụng, SGD 1 cũng sẽ đẩy mạnh các hoạt động đầu tư, thanh toán quốc tế, kinh doanh ngoại hối…nhằm đa dạng hóa thu nhập, phân tán rủi ro và nâng cao tỷ trọng thu dịch vụ trong tổng thu.
Bên cạnh việc tăng nguồn thu, SGD 1 cũng sẽ chú trọng đến việc khai thác tối đa lợi ích của các tài sản không để tình trạng lãng phí, tiết kiệm chi phí nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh và tối đa hóa lợi nhuận.
Song song với những định hướng về hoạt động kinh doanh, về mặt tổ chức, SGD 1 tiếp tục kiện toàn bộ máy và đưa bộ máy vận hành theo mô hình tổ chức mới, hoạt động có hiệu quả.
Trong năm tiếp theo, SGD 1 quyết tâm hiện đại hóa công nghệ ngân hàng, tập trung đầu tư và triển khai corebanking mới nhằm hỗ trợ tốt nhất hoạt động kinh doanh . Bên cạnh đó, trung tâm dữ liệu dự phòng sẽ được xây dựng nhằm đảm bảo dự liệu của SGD 1 được lưu giữ an toàn đúng quy định.
Tiếp tục đẩy mạnh công tác phát triển mạng lưới hoạt động ra khắp các vùng miền trong cả nước với dự kiến sẽ mở thêm khoảng 30 chi nhánh và 60-70 phòng giao dịch nhằm nâng cao chất lượng và uy tín của nhân hàng tiếp cận với các khách hàng trên khắp mọi miền.
3.1.2. Định hướng trong hoạt động thanh toán tín dụng chứng từ:
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng mµ ho¹t ®éng TTQT nãi chung vµ ho¹t ®éng thanh to¸n TDCT nãi riªng ®em l¹i cho NH ĐT-PT, NH cÇn cã chiÕn lîc ®Ó ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn nghiÖp vô TDCT ®Ó gi÷ v÷ng vµ më réng thÞ phÇn thanh to¸n, n©ng cao h¬n n÷a chÊt lîng phôc vô, kh¶ n¨ng thu hót kh¸ch hµng còng nh n©ng cao lîi nhuËn cho ng©n hµng.
§Ó ®¹t ®îc ®iÒu nµy, ng©n hµng ph¶i lu«n thùc hiÖn ph¬ng ch©m thu hót kh¸ch hµng, ®¸p øng ®Çy ®ñ nhu cÇu cña kh¸ch hµng bëi tiÒm lùc kh¸ch hµng trong níc ®· trë thµnh bé phËn quan träng ®èi víi ho¹t ®éng thanh to¸n TDCT cña ng©n hµng.
NH tiếp tục nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động thanh toán tín dụng chứng từ, phát triển hoạt động kinh doanh ngoại tệ,tìm kiếm khách hàng mới và các dự án đầu tư hiệu quả, đặc biệt phục vụ phát triển xuất nhập khẩu và kinh tế.
NhËn thøc ®îc nh÷ng thêi c¬ vµ th¸ch thøc, qu¸n triÖt chñ tr¬ng vµ ®êng lèi cña §¶ng vµ ChÝnh phñ SGDI_NH§T&PTVN ®· ®Ò ra ®Þnh híng ph¸t triÓn ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ trong giai ®o¹n tíi nh sau:
Thø nhÊt, mét mÆt cñng cè vµ më réng nghiÖp vô Thanh to¸n quèc tÕ theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ, mÆt kh¸c ph¸t triÓn ®ång bé c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n kh¸c nhau nh ph¬ng thøc nhê thu, ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn,thanh to¸n mËu biªn…®¸p øng nhanh chãng chÝnh x¸c nhu cÇu giao dÞch thanh to¸n cña kh¸ch hµng.
Thø hai, hoµn thiÖn h¬n c¸c nghiÖp vô mua b¸n ngo¹i tÖ, ®¸p øng ®ñ nhu cÇu ngo¹i tÖ cho kh¸ch hµng trong thanh to¸n hµng ho¸ XNK.
Thø ba, më réng cã hiÖu qu¶ m¹ng líi ng©n hµng ®¹i lý vµ c¬ cÊu tiÒn göi hîp lý. §©y lµ nhiÖm vô chiÕn lîc trong viÖc ph¸t triÓn vµ më réng nghiÖp vô Thanh to¸n quèc tÕ ë ng©n hµng.Bªn c¹nh ®ã, ng©n hµng còng cÇn ph¶i c©n ®èi nguån ngo¹i tÖ dù tr÷ ®Ó cho ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ ®¹t hiÖu qu¶ cao.
Thø t lµ hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n ng©n hµng theo híng héi nhËp víi céng ®ång thÕ giíi.
Thø n¨m, phèi hîp t¸c nghiÖp h¬n n÷a gi÷a c¸c phßng nghiÖp vô chuyªn m«n ®Ó phôc vô tèt h¬n cho nhu cÇu Thanh to¸n quèc tÕ.
Thø s¸u,tiÕp tôc ®µo t¹o tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé lµm c«ng t¸c Thanh to¸n quèc tÕ, n©ng cao h¬n n÷a tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ th¸i ®é v¨n minh trong giao dÞch víi kh¸ch hµng.
Thø b¶y, tæ chøc thanh to¸n quèc tÕ t¹i c¸c chi nh¸nh ng©n hµng quËn.
3.2. Giải pháp nhằm hạn chế rủi ro trong thanh toán tín dụng chứng từ tại SGD 1 NH ĐT&PT VN.
3.2.1. Giải pháp nghiÖp vô:
Sau khi nghiªn cøu thùc tr¹ng c¸c rñi ro trong thanh to¸n tín dụng chứng từ tại SGD 1 NH Đầu tư và Phát triển, ng©n hµng cã thÓ ®óc kÕt ra c¸c kinh nghiÖm ®Ó nh»m h¹n chÕ c¸c rñi ro x¶y ra.
BiÖn ph¸p chung ®èi víi tÊt c¶ c¸c bªn khi tham gia vµo ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng L/C lµ c¸c bªn ph¶i gi÷ ®¹o ®øc kinh doanh vµ gi÷ uy tÝn. Cô thÓ lµ:
C¸c bªn nªn t×m hiÓu ®é tin cËy cña ®èi t¸c: ®©y cã thÓ hiÓu lµ t×m hiÓu ®é tin cËy cña ngêi mua, ngêi b¸n, NH ph¸t hµnh, NH th«ng b¸o vµ c¸c NH kh¸c…Ngêi mua vµ ngêi b¸n ®Òu cÇn t×m hiÓu vÒ uy tÝn trong kinh doanh, t×nh h×nh tµi chÝnh…cña bªn ®èi t¸c tríc khi kÝ kÕt hîp ®ång ngo¹i th¬ng. NH ph¸t hµnh cÇn t×m hiÓu vÒ ngêi mua ®Ó ®¸nh gi¸ rñi ro kh«ng hoµn tr¶ cña ngêi mua; t×m hiÓu vÒ ngêi b¸n ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thùc hiÖn hîp ®ång vµ ®é trung thùc, thiÖn chÝ trong quan hÖ hîp t¸c bu«n b¸n. Ngêi mua ph¶i t×m hiÓu vÒ NH th«ng b¸o ®Ó ®¸nh gi¸ n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm kinh doanh dÞch vô L/C. Ngêi b¸n ph¶i t×m hiÓu vÒ NH ph¸t hµnh ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thùc hiÖn cam kÕt tr¶ tiÒn…ViÖc t×m hiÓu nµy cã thÓ ®îc thùc hiÖn qua c¸c ng©n hµng, c¸c c«ng ty vËn t¶i giao nhËn, c¸c c«ng ty t vÊn, phßng th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp c¸c níc…ViÖc t×m hiÓu ban ®Çu nµy lµ v« cïng cÇn thiÕt vµ cã t¸c dông trong viÖc h¹n chÕ c¸c rñi ro trong thanh to¸n L/C.
Ngoµi ra, tuú theo chøc n¨ng vµ nghÜa vô cña c¸c bªn tham gia mµ mçi bªn cã nh÷ng biÖn ph¸p riªng ¸p dông ®Ó ng¨n ngõa c¸c rñi ro trong thanh to¸n L/C. Cô thÓ:
a. §èi với SGD 1 NH Đầu tư và Phát triển:
-Víi t c¸ch lµ ngân hàng ph¸t hµnh
SGD ph¶i më L/C theo ®óng ®¬n xin më L/C. TÊt c¶ c¸c L/C b¾t buéc ph¶i ph¸t hµnh vµ qu¶n lý trªn hÖ thèng nội bộ và cÇn lµm cho ngêi nhập khẩu nhËn thøc râ nghÜa vô hoµn tr¶ tiÒn cho NH ph¸t hµnh vµ tÝnh ®éc lËp cña th tÝn dông víi hîp ®ång. V× mét rñi ro hay x¶y ra ®èi víi NH ph¸t hµnh lµ ngêi mua tõ chèi hoµn tr¶ tiÒn cho NH do hµng kh«ng ®óng hîp ®ång hay cã sù gi¶ m¹o trong bé chøng tõ. Do ®ã, NH cÇn nªu râ trong mÉu ®¬n xin më L/C vÒ nghÜa vô hoµn tr¶ tiÒn cho NH.
§Ó h¹n chÕ viÖc chøng tõ vÒ NH ph¸t hµnh sím h¬n hµng ho¸, NH cÇn tÝnh to¸n kho¶ng thêi gian hµng vËn chuyÓn trªn ®êng, thêi gian chuÈn bÞ chøng tõ cña bªn b¸n, thêi gian lµm viÖc cña NH th¬ng lîng, thêi gian göi chøng tõ ®Ó x¸c ®Þnh thêi gian xuÊt tr×nh cña chøng tõ hîp lý, tr¸nh viÖc chøng tõ xuÊt tr×nh qu¸ sím dÉn ®Õn NH ph¸t hµnh ph¶i chÊp nhËn chøng tõ tríc khi hµng ®Õn ViÖt Nam.
NH cÇn khèng chÕ bé chøng tõ ®Çy ®ñ (full set)®Ó cã thÓ yªu cÇu ngêi mua hoµn tiÒn.
NH nªn kÕt hîp víi ngêi mua trong viÖc kiÓm tra bé chøng tõ. Theo UCP 500, NH ph¶i ®a ra quyÕt ®Þnh tiÕp nhËn hay tõ chèi bé chøng tõ trong trªn ph¸n ®o¸n cña m×nh. Nhng nÕu NH kÕt hîp víi ngêi mua trong viÖc kiÓm tra bé chøng tõ sÏ ®em l¹i t¸c dông nh: tr¸nh ®îc t×nh huèng ngêi mua tõ chèi tr¶ tiÒn cho NH ph¸t hµnh, kÕt hîp víi ngêi mua trong viÖc ph¸t hiÖn chøng tõ gi¶ m¹o. Nh vËy, trong 7 ngµy kiÓm tra chøng tõ, NH nªn tËn dông tèi ®a sù tham gia cña ngêi mua vµo viÖc kiÓm tra chøng tõ.
NH cÇn n©ng cao kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn chøng tõ gi¶ m¹o ®Ó h¹n chÕ bít c¸c rñi ro, gãp phÇn b¶o vÖ quyÒn lîi cña kh¸ch hµng.
Trong trêng hîp ký hËu vËn ®¬n hoÆc b¶o l·nh cho kh¸ch hµng nhËn hµng khi cha nhËn ®îc bé chøng tõ, NH ph¶i yªu cÇu kh¸ch hµng chÊp nhËn thanh to¸n v« ®iÒu kiÖn, kÓ c¶ trêng hîp chøng tõ cã sai sãt.
§èi víi L/C tr¶ ngay: tríc khi ký hËu vËn ®¬n hoÆc b¶o l·nh nhËn hµng, NH ph¶i yªu cÇu kh¸ch hµng ký khÕ íc nhËn nî(nÕu kh¸ch hµng vay vèn NH) hoÆc chuyÓn kho¶n tiÒn t¬ng ®¬ng víi trÞ gi¸ l« hµng vµo tµi kho¶n thanh to¸n víi níc ngoµi ®Ó chê thanh to¸n(nÕu kh¸ch hµng thanh to¸n b»ng vèn tù cã)
§èi víi L/C tr¶ chËm: tríc khi ký hËu vËn ®¬n NH ph¶i yªu cÇu kh¸ch hµng thÕ chÊp tµi s¶n ®¶m b¶o(nÕu kh¸ch hµng thanh to¸n b»ng vèn tù cã) hoÆc ký hîp ®ång tÝn dông vµ khÕ íc nhËn nî(trêng hîp vay vèn NH).
§èi víi thÞ trêng bÞ cÊm vËn, ®Ó gi¶m thiÓu rñi ro, NH cÇn yªu cÇu kh¸ch hµng cam kÕt chÞu rñi ro vµ båi thêng tÊt c¶ c¸c thiÖt h¹i x¶y ra ®èi víi NH khi thùc hiÖn c¸c giao dÞch qua c¸c níc bÞ cÊm vËn.
-Víi t c¸ch lµ ng©n hµng th«ng b¸o
NH cÇn x¸c thùc L/C mét c¸ch cÈn thËn tríc khi th«ng b¸o cho ngêi b¸n. NÕu cha kiÓm tra ®îc tÝnh ch©n thùc cña L/C còng nh b¶n söa ®æi L/C th× kh«ng nªn th«ng b¸o cho ngêi b¸n, tr¸nh trêng hîp ngêi b¸n hiÓu lÇm vÒ tÝnh ch©n thùc cña L/C dÉn ®Õn nh÷ng tranh chÊp gi÷a ngêi b¸n vµ NH sau nµy.
NH nªn kiÓm tra, t vÊn cho kh¸ch hµng lËp bé chøng tõ phï hîp víi L/C ®Ó h¹n chÕ nh÷ng rñi ro trong thanh to¸n sau nµy.
NH cÇn cÈn träng khi chiÕt khÊu c¸c bé L/C xuÊt tr×nh b»ng ®êng th, h¹n chÕ chiÕt khÊu bé chøng tõ mµ vËn ®¬n do nh÷ng h·ng vËn t¶i kh«ng ®¸ng tin cËy ph¸t hµnh.
NH kh«ng chiÕt khÊu bé chøng tõ trong c¸c trêng hîp sau: bé chøng tõ XK mÆt hµng Nhµ níc cÊm XK, c¸c kh¸ch hµng mµ NH kh«ng hiÓu râ vÒ kh¸ch hµng ®ã, c¸c chøng tõ xuÊt tr×nh kh«ng ®óng víi qui ®Þnh cña L/C.
b. §èi víi kh¸ch hµng lµ ngêi NK
§µm ph¸n kü hîp ®ång tríc khi më L/C. Ở ViÖt Nam nãi chung vµ t¹i SGD1 NH Đầu tư và Phát triển nãi riªng cã mét thùc tr¹ng lµ khi ký kÕt hîp ®ång, nhiÒu doanh nghiÖp kh«ng suy xÐt kü khi ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång, sau ®ã thÊy hîp ®ång kh«ng cã lîi th× l¹i më L/C tr¸i víi hîp ®ång ®Ó cã lîi cho m×nh, thËm chÝ më L/C chËm hoÆc kh«ng më L/C ®Ó ®ßi ngêi b¸n ®µm ph¸n l¹i hîp ®ång. NÕu hµnh ®éng nh vËy, ngêi b¸n cã thÓ qui kÕt ngêi mua vi ph¹m hîp ®ång. Do vËy, ngêi mua ph¶i hÕt søc thËn träng khi ký kÕt hîp ®ång, kh«ng nªn cho r»ng cã thÓ dÔ dµng ®µm ph¸n l¹i.
Lµm ®¬n xin më L/C ph¶i thèng nhÊt víi hîp ®ång. Ngêi NK cÇn nhËn thøc r»ng NH ph¸t hµnh tr¶ tiÒn c¨n cø vµo bé chøng tõ cã phï hîp hay kh«ng, chø kh«ng ph¶i lµ hµng ho¸ phï hîp víi hîp ®ång hay kh«ng. Do ®ã, ®Ó ®¶m b¶o nhËn ®îc hµng ®óng nh hîp ®ång, ngêi NK cÇn truyÒn t¶i kü lìng vµ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång vµo trong ®¬n xin më L/C. Tríc khi NH ph¸t hµnh chuyÓn L/C sang NH th«ng b¸o cÇn kiÓm tra l¹i L/C xem cã thèng nhÊt víi hîp ®ång vµ ®¬n xin më L/C kh«ng.
Dïng hîp ®ång ®Ó buéc ngêi b¸n giao hµng. Môc ®Ých mµ ngêi NK lµ hµng ho¸, do ®ã, dï ngêi NK cã thiÖn chÝ trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång vµ më L/C nhng vÉn cßn rñi ro lµ ngêi b¸n kh«ng giao hµng. §Ó gi¶m thiÓu rñi ro nµy, ngêi NK nªn dïng ®iÒu kho¶n ph¹t trong hîp ®ång trong trêng hîp ngêi b¸n giao hµng chËm.
c. §èi víi kh¸ch hµng lµ ngêi XK
Dïng hîp ®ång rµng buéc tr¸ch nhiÖm, ®Ò phßng trêng hîp ngêi mua kh«ng më hoÆc më L/C chËm. Kh«ng më hoÆc më L/C chËm lµ mét rñi ro lín ®èi víi ngêi XK. Do ®ã trong hîp ®ång cÇn qui ®Þnh c¸c ®iÒu kho¶n ph¹t trong trêng hîp ngêi b¸n kh«ng më hoÆc chËm më L/C.
KiÓm tra kü c¸c ®iÒu kiÖn chøng tõ trong L/C ®Ó xem m×nh cã kh¶ n¨ng lËp ®îc bé chøng tõ nh qui ®Þnh cña L/C kh«ng. §èi víi nh÷ng ®iÒu kiÖn chøng tõ bÊt lîi cho m×nh, ngêi XK kh«ng nªn nhÊt trÝ mµ ph¶i yªu cÇu söa ®æi.
LËp bé chøng tõ theo ®óng ®iÒu kiÖn cña UCP 600, tr¸nh c¸c lçi x¶y ra vµ xuÊt tr×nh chøng tõ ®óng h¹n .
3.2.2.2 Giải pháp hỗ trợ:
a. Về tổ chức cán bộ:
SGD 1 NH Đầu tư và Phát triển cÇn ph¸t huy m¹nh mÏ nh©n tè con ngêi trong thêi ®¹i míi b»ng c¸ch võa ph¸t huy m¹nh mÏ n¨ng lùc ®iÒu hµnh cña ban l·nh ®¹o ng©n hµng, ®ång thêi coi träng ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô vµ ®¹o ®øc cña thanh to¸n viªn.
§Ó qui tr×nh thanh to¸n L/C ®îc chÝnh x¸c nhanh chãng, c¸c thanh to¸n viªn ph¶i cã kh¶ n¨ng xö lÝ nghiÖp vô mét c¸ch thuÇn thôc, chÝnh x¸c vµ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy, ngoµi kiÕn thøc chuyªn m«n vÒ TTQT, c¸c thanh to¸n viªn cÇn cã c¸c kiÕn thøc chuyªn s©u vÒ ngo¹i th¬ng, vÒ thÞ trêng hµng ho¸ vµ thÞ trêng tµi chÝnh trªn thÕ giíi. V× thÕ, NH cÇn tiªu chuÈn ho¸ ®éi ngò thanh to¸n viªn b»ng c¸c biÖn ph¸p nh :
Tæ chøc c¸c líp tËp huÊn theo chuyªn ®Ò vÒ nghiÖp vô TTQT, th¬ng m¹i quèc tÕ…
T¨ng cêng bæ xung c¸c l·nh ®¹o trÎ cã n¨ng lùc
T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¸n bé tham gia c¸c líp n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, c¸c líp cao häc, mêi chuyªn gia giái trong níc vµ níc ngoµi vÒ ®µo t¹o nghiÖp vô
Trang bÞ c¸c kiÕn thøc vÒ ph¸p luËt, luËt kinh tÕ, luËt ¸p dông trong ngo¹i th¬ng…
NH cÇn chó träng h¬n víi viÖc ®Çu t vµo c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt, trang bÞ vµ l¾p ®Æt ®Çy ®ñ c¸c thiÕt bÞ thanh to¸n hiÖn ®¹i, ®Æc biÖt lµ c¸c thiÕt bÞ ph¬ng tiÖn phôc vô ho¹t ®éng thanh to¸n TDCT. NH cÇn nghiªn cøu vµ ®a vµo sö dông c¸c phÇn mÒm øng dông gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng hiÖu qu¶ thanh to¸n TDCT vµ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c.
b. VÒ chiÕn lîc kh¸ch hµng:
§Ó ngµy mét n©ng cao chÊt lîng TTQT nãi chung vµ thanh to¸n L/C nãi riªng, còng nh tiÕp tôc gi÷ v÷ng vµ më réng thÞ phÇn thanh to¸n, NHCT §èng §a nªn x©y dùng mét chiÕn lîc kh¸ch hµng ®óng ®¾n vµ hiÖu qu¶. §Ó cã mét chÝnh s¸ch kh¸ch hµng tèt, NH cÇn chó träng c¸c vÊn ®Ò sau:
Thø nhÊt, NH nªn chñ ®éng t×m kiÕm kh¸ch hµng, thiÕt lËp quan hÖ chÆt chÏ víi kh¸ch hµng. NH cÇn cã sù u ®·i ®èi víi tõng ®èi tîng kh¸ch hµng nh»m cñng cè ®îc ®éi ngò kh¸ch hµng truyÒn thèng vµ thu hót thªm c¸c kh¸ch hµng míi.
§èi víi ho¹t ®éng thanh to¸n L/C, NH nªn tiÕp tôc thùc hiÖn chÝnh s¸ch kh¸ch hµng khÐp kÝn, tøc lµ NH ®¶m b¶o phôc vô kh¸ch hµng ë tÊt c¶ kh¸c kh©u. §èi víi doanh nghiÖp XK, NH kh«ng chØ lµm trung gian thanh to¸n mµ cßn cã thÓ cho vay s¶n xuÊt vµ thu gom hµng. §èi víi doanh nghiÖp NK, NH cã thÓ xem xÐt cho vay thanh to¸n. Khi ®ã, lîi Ých cña NH vµ kh¸ch hµng g¾n bã víi nhau. §ång thêi viÖc kh¸ch hµng sö dông nhiÒu dÞch vô NH sÏ gióp NH cã ®iÒu kiÖn theo dâi n¾m b¾t t×nh h×nh tµi chÝnh, kinh doanh cña kh¸ch hµng toµn diÖn h¬n vµ cã chÝnh s¸ch kh¸ch hµng tèt h¬n, ®¶m b¶o ho¹t ®éng kinh doanh cña NH an toµn, quan hÖ kh¸ch hµng- ng©n hµng bÒn chÆt h¬n.
Thø hai, n©ng cao c«ng t¸c Marketing ng©n hµng, bëi ®©y lµ mét trong nh÷ng chiÕn lîc c¹nh tranh cña NH.
NH nªn qu¶ng c¸o, truyÒn b¸ h×nh ¶nh vµ th¬ng hiÖu cña NH m×nh trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng.NH nªn më c¸c dÞch vô t vÊn miÔn phÝ, tæ chøc c¸c buæi tiÕp xóc trùc tiÕp víi kh¸ch hµng th«ng qua c¸c Héi nghÞ kh¸ch hµng ®Ó võa giíi thiÖu c¸c s¶n phÈm dÞch vô míi cña NH, l¹i võa n¾m b¾t ®îc nhu cÇu, thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng.
NH ph¶i x¸c ®Þnh mçi nh©n viªn ng©n hµng lµ mét tuyªn truyÒn viªn tÝch cùc vËn ®éng kh¸ch hµng tiÕp cËn víi c¸c s¶n phÈm dÞch vô NH, tõ ®ã n©ng dÇn nhËn thøc cña kh¸ch hµng, gióp hä gÇn gòi sö dông c¸c s¶n phÈm dÞch vô NH hiÖn ®¹i.
Trong qu¸ tr×nh qu¶ng b¸ cÇn chó ý cung cÊp c¸c th«ng tin nªu bËt ®îc lîi thÕ h¬n h¼n cña NH m×nh trong chÊt lîng vµ c¸ch thøc cung cÊp dÞch vô, ®Ó kh¸ch hµng cã thÓ tù so s¸nh víi c¸c NH kh¸c vµ tù rót ra kÕt luËn.
Thø ba, NH cÇn chó träng h¬n ®Õn chÝnh s¸ch gi¸ c¶, ®¶m b¶o hîp lÝ cho tõng ®èi tîng kh¸ch hµng, trªn c¬ së c©n ®èi chi phÝ, lîi nhuËn, thÞ phÇn vµ c¸c môc tiªu kh¸c NH ®Ò ra.NH cã thÓ thùc hiÖn chÝnh s¸ch u ®·i ®èi víi kh¸ch hµng l©u n¨m vµ cã uy tÝn nh: h¹n chÕ c¸c thñ tôc giao dÞch, gi¶m tû lÖ ký quü hoÆc gi¶m møc phÝ giao dÞch…§ång thêi, NH nªn më réng c¸c lo¹i h×nh L/C, song song víi ®ã lµ c«ng t¸c t vÊn cho kh¸ch hµng vÒ u nhîc ®iÓm cña tõng lo¹i ®Ó kh¸ch hµng cã ®îc lùa chän chÝnh x¸c.
Thø t, NH cÇn x©y dùng v¨n ho¸ kinh doanh ng©n hµng, tøc lµ x©y dùng mét phong c¸ch kinh doanh riªng trong lÜnh vùc NH, ®Ó khi nh×n vµo cã thÓ thÊy nÐt b¶n s¾c riªng cña NH m×nh. §ång thêi, NH cÇn t¹o phong c¸ch phôc vô kh¸ch hµng v¨n minh, lÞch sù, tËn t×nh chu ®¸o. Bëi th¸i ®é vµ phong c¸ch giao tiÕp chÝnh lµ mét trong nh÷ng nghÖ thuËt thu hót kh¸ch hµng cã hiÖu qu¶ nhÊt. Th¸i ®é lÞch sù, nhiÖt t×nh, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña nh©n viªn giao dÞch cã thÓ t¹o nªn h×nh ¶nh ®Ñp vÒ NH trong lßng kh¸ch hµng, gãp phÇn thu hót ngµy cµng nhiÒu lîng kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch t¹i ng©n hµng.
c. Më réng quan hÖ ®¹i lý víi ng©n hµng níc ngoµi
HiÖn nay, NH Đầu tư và Phát triển cã quan hÖ ®¹i lý víi trªn 450 ng©n hµng ®¹i lý, hÇu hÕt lµ c¸c NH lín cã uy tÝn trªn thÕ giíi. Nhng víi tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ nh hiÖn nay, thÞ trêng thanh to¸n kh«ng ngõng më réng sang c¸c níc vµ c¸c khu vùc míi. V× vËy, NHCT §èng §a cÇn tiÕp tôc më réng m¹ng líi ®¹i lý cña m×nh.
Muèn vËy, ng©n hµng cÇn ph¶i tiÕp tôc cñng cè quan hÖ ®èi ngo¹i vèn cã víi c¸c ng©n hµng ®¹i lý trªn thÕ giíi. Lùa chän c¸c ng©n hµng ®¹i lý, c¸c ®èi t¸c níc ngoµi phï hîp víi tõng lÜnh vùc ®èi ngo¹i cña tõng khu vùc ®Ó thiÕt lËp mèi quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c ng©n hµng cã uy tÝn cao.
d. Hiện đại hóa công nghệ ngân hàng.
Trong quá trình đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa-hiện đại hóa đất nước, công nghệ ngân hàng là mối quan tâm hàng đầu của toàn ngành Ngân hàng. Thanh toán quốc tế là một trong những hoạt động ngoại bảng mang lại thu nhập cho ngân hàng dưới dạng phí ngày một tăng không những về mặt số lượng mà cả tỷ trọng. Tuy nhiên, hoạt động ngoại bảng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Do đó các ngân hàng muốn kinh doanh có hiệu quả thì một điều kiện không thể thiếu là kỹ thuật,công nghệ hiện đại để cung cấp thông tin chính xác cập nhật xử lý tình huống nhanh chóng.
Chú trọng đến việc cải tiến công nghệ chính là yếu tố cốt yếu để nâng cao chất lượng hoạt động thanh toán quốc tế, đặc biệt là thanh toán tín dụng chứng từ. Tuy nhiên, cùng với sự khó khăn của đất nước đang trong quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa, ngành khoa học kỹ thuật của nước ta, đặc biệt là công nghệ ngân hàng còn có một khoảng cách xa so với mặt bằng chung thế giới. Để có thể thích ứng được với sự phát triển của công nghệ ngân hàng trên thế giới, các ngân hàng trong nước cần đổi mới công nghệ, nhưng không phải áp dụng nguyên si công nghệ của nước khác mà phải biết áp dụng sao cho công nghệ ngân hàng phải đưa ra các công cụ thanh toán hợp lý. Công nghệ ngân hàng phải xác định cách thức thanh toán sao cho phù hợp với hoàn cảnh, tình hình kinh tế của nước mình, đồng thời cũng là yếu tố kích thích cho nền kinh tế Việt nam phát triển. Do rất khó để ngân hàng nước ta theo kịp ngân hàng trên thế giới nên cơ sở hạ tầng, công nghệ ngân hàng phải mang tính hiện đại, có thể sử dụng lâu dài và tránh lạc hậu.
e. T¨ng cêng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t.
§Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ XNK theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ ®i ®óng ®Þnh híng ph¸t triÓn vµ theo ®óng hµnh lang ph¸p lý cña Nhµ níc,cña ng©n hµng §T&PT VN, SGD 1 cÇn t¨ng cêng c«ng t¸c kiÓm tra kiÓm so¸t.
Tríc hÕt, Ng©n hµng cÇn lùa chän c¸n bé tham gia kiÓm tra kiÓm so¸t lµ nh÷ng ngêi c«ng t ph©n minh, thiÕt tha víi sù nghiÖp ph¸t triÓn cña Ng©n hµng. C¸c c¸n bé kiÓm tra, kiÓm so¸t ph¶i ph¸t hiÖn, uèn n¾n kÞp thêi n©ng cao nhËn thøc toµn diÖn cho nh©n viªn. H¬n n÷a trong thêi gian tíi, Ng©n hµng cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c kiÓm to¸n néi bé cho c¸c lÜnh vùc nh: kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh...
3.2.3. Một số kiến nghị:
3.2.3.1. Hoàn thiện môi trường pháp lý cho hoạt động thanh toán quốc tế, trước hết là phương thức thanh toán tín dụng chứng từ.
Trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế như hiện nay, để tối đa hóa lợi ích và giảm thiểu rủi ro, các quốc gia đều phải điều chính chính sách và củng cố hệ thống tài chính – ngân hàng một cách tích cực. Đặc biệt là những nước có nền kinh tế đang phát triển và ở giai đoạn đầu của quá trình hội nhập như Việt nam, thì việc hoàn thiện hệ thống pháp lý về hoạt động tài chính-ngân hàng là hết sức cần thiết.
TTQT mặc dù chỉ là một nghiệp vụ ngân hàng nhưng lại liên quan
trực tiếp tối quyền lợi, trách nhiệm và uy tín của nhiều ngành, nhiều lĩnh vực và nhiều quốc gia. Các quy tắc thực hành thống nhất về TTQT như URC (nhờ thu), UCP ( thanh toán L/C) do phòng thương mại quốc tế ban hành không phải là văn bản luật mà chỉ là tập hợp các tập quán, quy ước và thực tiễn ngân hàng trong hoạt động TTQT, mang tính chất pháp lý tùy ý. Vì vậy nếu có mâu thuẫn giữa các quy tắc quốc tế và luật pháp quốc gia thì lựa chọn áp dụng là tùy thuộc theo luật pháp của từng nước.
Cho đến nay ở Việt nam vẫn chưa có luật hay pháp lệnh riêng về hoạt động TTQT. Thực tiễn các doanh nghiệp và cá NHTM khi tham gia thanh toán tín dụng chứng từ hay gặp nhiều rủi ro tranh chấp và xung đột pháp luật, mặc dù họ đã tìm mọi cách bảo vệ mình. Vì vậy việc soạn thảo, bổ sung, hoàn chỉnh các văn bản pháp luật cho hoạt động TTQT là rất cần thiết cho các NHTM Việt nam, đồng thời còn là cơ sở để tòa án trọng tài áp dụng khi xét xử các vụ tranh chấp giữa các đối tác trong quan hệ TTQT.
Bên cạnh đó cần có những văn bản dưới luật quy định rõ ràng, cụ thể trách nhiệm, nghĩa vụ quyền lợi của các bên tham gia cũng như các giải pháp xử lý trong trường hợp có tranh chấp, xung đột pháp luật giữa quy tắc quốc tế và luật pháp quốc gia trong TTQT nói chung và phương thức tín dụng chứng từ nói riêng ( vì L/C đang và chắc chắn vẫn là phương thức chủ yếu trong TTQT ). Việc này đòi hỏi sự tham gia của nhiều bộ ngành liên quan như Bộ thương mại, Tổng cục hải quan… nhằm tạo sự nhất quán trong việc ban hành và áp dụng các điều luật đó sau này.
3.2.3.2. Tæ chøc tèt thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng, t¹o ®iÒu kiÖn cho thÞ trêng ngo¹i hèi ViÖt Nam ngµy cµng ph¸t triÓn.
ThÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng lµ thÞ trêng trao ®æi, cung cÊp ngo¹i tÖ nh»m gi¶i quyÕt c¸c nhu cÇu vÒ ngo¹i tÖ gi÷a c¸c ng©n hµng víi nhau. ViÖc hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó c¸c NHTM më réng nghiÖp vô kinh doanh ngo¹i hèi vµ t¹o thuËn lîi cho nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ ®îc thùc hiÖn tèt h¬n. Th«ng qua thÞ trêng nµy, ng©n hµng Nhµ níc cã thÓ ®iÒu chØnh tû gi¸ cuèi cïng mét c¸ch linh ho¹t vµ chÝnh x¸c nhÊt. Nh»m hoµn thiÖn thÞ trêng ngo¹i hèi ViÖt Nam, chóng ta cÇn ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i ngo¹i tÖ vµ c¸c h×nh thøc giao dÞch nh: mua b¸n trao ngay (Spot), mua b¸n k× h¹n (Forward), quyÒn chän (Option), t¬ng lai (Future) ; më réng ®èi tîng tham gia vµo thÞ trêng nh»m lµm cho thÞ trêng ho¹t ®éng s«i ®éng h¬n, tû gi¸ giao dÞch s¸t víi thùc tÕ h¬n. Ngoµi ra, ®©y còng chÝnh lµ gi¶i ph¸p nh»m gi¶m thiÓu rñi ro vÒ tû gi¸, gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng thóc ®Èy thanh to¸n quèc tÕ ph¸t triÓn.
3.2.3.3. Cải thiện cán cân thanh toán quốc tế:
Cán cân thanh toán quốc tế là một bản báo cáo thống kê tổng hợp có hệ thống, ghi chép lại tất cả các giao dịch kinh tế giữa người cư trú và người không cư trú trong một thời kỳ nhất định, thường là một năm. Tình trạng của cán cân thanh toán quốc tế liên quan đến khả năng thanh toán của cả nước,của các ngân hàng, tác động đến tỷ giá hối đoái và dự trữ ngoại tệ của cả nước. Trong những năm vừa qua, cán cân của Việt nam, đặc biệt là cán cân thương mại và cán cân vốn luôn trong tình trạng thâm hụt, dẫn đến tình trạng khan hiếm ngoại tệ, gây khó khăn cho công tác thanh toán quốc tế nói chung và thanh toán tín dụng chứng từ nói riêng. Do đó, để cân bằng cán cân thanh toán quốc tế, hạn chế tình trạng nhập siêu hiện nay, cần đẩy mạnh hoạt động thương mại quốc tế,đặc biệt hướng vào các thị trường lớn như Mỹ, Nhật, EU, Trung Quốc thông qua cá hiệp định thương mại được ký kết giữa chính phủ các nước. Hơn nữa, việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài cũng cần phải được chú trọng. Quản lý chặc chẽ nợ vay nước ngoài, vay nợ nước ngoài cần phải đáp ứn được hai mục tiêu cơ bản là nâng cao hiệu quả sử dụng và giữ được mức nợ ở một tỷ lệ hợp lý, tương ứng với năng lực trả nợ của đất nước. Nhà nước cần đề ra hạn mức nhập khẩu các loại hàng tiêu dùng và các mặt hàng trong nước đã sản xuất được để tăng xuất khẩu sản phẩm đã qua chế biến, giảm lượng hàng thô.. đặc biệt để cải tiến cơ cấu hàng nhập khẩu.
3.2.3.4. Các NHTM khi tham gia thanh toán tín dụng chứng từ phải ban hành bổ sung, hoàn chỉnh quy trình cụ thể, chặt chẽ, rõ ràng.
Hoạt động thanh toán quốc tế là hoạt động giữa các NHTM các nước, với việc tự nguyện chấp hành theo các quy ước, quy tắc quốc tế và pháp luật của mỗi nước. Do vậy, NHNN không thể ban hành quy định về thanh toán quốc tế như quy định về cho vay của tổ chức đối với khách hàng, quy định về hạch toán kế toán…Chính vì vậy các NHTM phải ban hành quy định quy trình thanh toán quốc tế trong hệ thống của mình một cách chặt chẽ, nhất quán, tuân thủ quy tắc thông lệ quốc tế, không trái với pháp luật Việt nam,phù hợp với mô hình tổ chức, bộ máy của ngân hàng đó. Việc quy định các quy tắc càng cụ thể rõ ràng càng giúp các cán bộ thanh toán tránh sai sót bấy nhiêu.
Các ngân hàng thương mại trong nước cần thường xuyên trao đổi kinh nghiệm và phối hợp giúp đỡ nhau trong việc thực hiện các nghiệp vụ thanh toán quốc tế, đặc biệt là hình thức thanh toán chủ yếu là tín dụng chứng từ. Thanh toán quốc tế tuy là một dịch vụ thu lợi lớn song lại có khả năng gặp phải rủi ro cũng lớn, chính vì vậy một NHTM sai sót thì cả hệ thống NHTM sẽ bị ảnh hưởng uy tín, do vậy các NHTM cần dựa vào nhau, giúp đỡ nhau cùng phát triển.
KẾT LUẬN
Sở giao dịch 1 NHTM Đầu từ & Phát triển đã trải qua 17 năm tồn tại, phát triển với nhiều sóng gió và cũng đã đạt được những thành công nhất định. Tuy nhiên, nếu chỉ nhìn vào những thành công đó thì Sở giao dịch sẽ khó giữ vững và nâng cao vị thế của mình. Có thể thấy hoạt động của Sở giao dịch chủ yếu vẫn đang tập trung phát triển các dịch vụ ngân hàng truyền thống (huy động vốn và cho vay) để thu hút và bước đầu tạo niềm tin cho khách hàng. Tuy nhiên, yêu cầu của khách hàng ngày càng đa dạng, nếu chỉ tập trung vào những dịch vụ truyền thống đó, không theo kịp nhu cầu khách hàng thì sớm muộn những khách hàng, dù trung thành nhất, cũng sẽ bỏ rơi để tìm đến ngân hàng khác. Chính vì vậy, hoàn thiện những dịch vụ hiện tại và không ngừng mở rộng danh mục dịch vụ chính là mục tiêu sống còn của SGD. Sở giao dịch I, Ngân hàng Đầu tư & phát triển Việt Nam là một thành viên của hệ thống ngân hàng, đóng vai trò kết nối doanh thương xuất nhập khẩu trong nước với các công ty, doanh nghiệp nước ngoài. Nghiệp vụ thanh toán xuất nhập khẩu tại sở giao dịch là một trong những nghiệp vụ chủ chốt và quan trọng trong lĩnh vực kinh doanh dịch vụ quốc tế. Thanh toán bằng L/C là một phương thức thanh toán bằng chứng từ quan trọng, nhưng hiện nay việc thanh toán bằng L/C hầu hết chỉ được diễn ra với các khách hàng lâu năm, bởi quy trình còn rất phức tạp, tính thuận lợi chưa cao, khách hàng vẫn có khả năng gặp phải những rủi ro đáng tiếc.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Giải pháp nhằm hạn chế rủi ro trong thanh toán tín dụng chứng từ tại SGD1 NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam.DOC